Proraun statiki neodreenih sistema moe se uraditi pomou metode

deformacije.
Po ovoj metodi kao nepoznate veliine su deformacije (uglovi okretanja i
pomjeranja).

U praksi se koriste dva postupka pri rjeavanju statikih sistema po

metodi deformacije: stroga metoda deformacije i priblina (tehnika)
metoda deformacije.

Potencijalna energija elastinog sistema moe se predstaviti kao rad

vanjskih generalisanih sila na odgovarajuim generalisanim
pomjeranjima.
V

1
Qi qi
2 (i )

V potencijalna energija elastinog sistema;

Qi generalisana vanjska sila;
qi generalisano pomjeranje korespodentno generalisanoj sili.

Qi kik qk
(k )

(i 1,2,3.....n )

1 T
q Q
2

Q K q
V

1 T
q K q
2

k11 k12
k
k 22
K 21

kn1 kn 2
V

Izraz q Qi
i

q1, q2 ,.....qn
Q1,Q2 ,.....Qn

k1n
k 2 n

knn

predstavlja prvu Kastiljanovu (Castigliano) teoremu

koja se moe iskazati rijeima ovako: Prvi parcijalni izvod

potencijalne energije po nekom od pomjeranja jednak je generalisanoj
sili koja korespondira sa tim pomjeranjem.

V
0
qi

Qi 0
Prema ovome svaka od jednaina metode deformacije dobija se iz
uslova ravnotee svih sila u generalisanom smislu, koje djeluju na
mjestu i pravcu nepoznatih pomjeranja.

Qi kik qk Qip 0

(i 1,2,.....m)

k i

qk skup nepoznatih pomjeranja;

kik sila koja djeluje na mjestu i pravcu nepoznatog pomjeranja (i,) a izazvana
pomjeranjem koje se javlja na mjestu i pravcu (k) jedininog intenziteta jer je
stvarni intenzitet nepoznat;
Qip je sila na mjestu i pravcu (i) izazvana vanjskim optereenjem sistema.

 ugao za koji se obre posmatrani vor;

ugao ua koji se obre osa tapa;
, uglovi pbrtanja tangenti, uglovi izmeu ose tapa i krajnjih
tangenti;
u, v pomjeranja krajeva tapa iz nedeformisanog u deformisani
poloaj;
u, v relativna pomjeranja deformisanih krajeva tapa.

1) Ugao obrtanja vorova je pozitivan, ako se obre u smjeru kazaljke

na satu;
2) Ugao obrtanja tapa je pozitivan, ako se okree u smjeru
suprotnom od kazaljke na satu;
3) Momenti savijanja na krajevima tapa su pozitivni ako su u smjeru
kazaljke na satu.

fi

fk

ui

vi

uk

N ki

vk

y
Mik
N ik

Mki
i

T ik
y

ui
qi v i
i

T ki

Pozitivni smjerovi pomjeranja i sila na krajevima tapa i-k

uk
qk v k
k

Statike sisteme po metodi deformacije kinematski dijelimo prema

njihovoj pomjerljivosti na dvije grupe:
-nepomjerljivi sistemi;
-pomjerljivi sistemi (horizontalno i vertikalno).
Ova klasifikacija utie na broj nepoznatih pomjeranja vorova sistema.
Ne zavisi o optereenju, nego o broju i rasporedu elemenata koji ine
konstrukciju.

Kinematska klasifikacija utie na broj nepoznatih pomjeranja u

vorovima, to znai da npr. Kod horizontalno nepomjerljivih okvira
pomjeranje vorova po x osi je jednako nuli.

Horizontalno
pomjerljivi
sistemi

Horizontalno
nepomjerljivi
sistemi