TOKOH - TOKOH ISLAM DN

SUMBANGANNYA

IBN KHALDUN

PENDIDIKAN
Mendapat pendidikan awal daripada bapanya
tentang asas-asas agama seperti al-Quran,
Feqah, Hadith dan Tauhid.
Hafaz al-Quran sejak kecil.
Apabila dewasa, beliau belajar Linguistik Bahasa Arab
(seperti Nahu dan Saraf), Usuluddin dan Kesusasteraan.
Beliau juga mempelajari Mantiq, Sains, Falsafah,
Matematik dan Sejarah daripada beberapa orang
ulama terkemuka pada masa itu.
Guru beliau yang utama ialah Muhammad Bin Abdul
Muhaimin. Beliau juga turut berguru dengan Abu
Abdullah Muhammad Bin Ibrahim Al-Abla yang
mengajarnya tentang Sosiologi, politik dan pendidikan.

SUMBANGAN BELIAU DALAM

BIDANG SOSIOLOGI:
PENGASAS DAN GURU
TERKEMUKA DALAM BIDANG
SOSIOLOGI

SUMBANGAN

MEMPELOPORI ILMU SOSIOLOGI

(ORANG PERTAMA
MEMBICARAKAN
PEMBANGUNAN MENTAL, AKAL,
DAN FIZIKAL MANUSIA)

SUMBANGAN BELIAU
DALAM BIDANG SEJARAH
:
PENGASAS FILOSOF
SEJARAH (MELALUI KITAB
AL-IBAR)

MAHIR DALAM ILMU

SAJARAH

MENGHASILKAN KITAB
AL-MUQADDIMAH

AL-MUQADDIMAH
Membincangkan secara terperinci mengenai sejarah dan
persejarahan.
Membahagikan karya beliau kepada 6 bab:
BAB 1 Mengenai risalah umum tentang masyarakat
:
manusia.
BAB 2 Mengenai masyarakat Badwi atau masyarakat yang
:
dianggap primitif.
BAB 3 Mengenai pemerintahan khalifah-khalifah dan raja:
raja.
BAB 4 Mengenai masyarakat bandar atau masyarakat
:
yang
dianggap sudah maju.
BAB 5 Mengenai pekerjaan dan kehidupan manusia
:
seharian
serta hal-hal yang berkaitan dengan ekonomi

 Setiap bab dalam karya didahului dengan bahagian

pendahuluan dan diikuti oleh tajuk-tajuk kecil yang
dipanggil
fasal.
Kandungan al-Muqaddimah terbahagi kepada 2
bahagian:
TIDAK
ASASI
Merangkumi pelbagai aspek
termasuk
Mengenai disiplin
geografi, kebudayaan, ilmu
sejarah/falsafah
pengetahuan, perusahaan,
sejarah dan disiplin
peradaban dan lain-lain yang
sosiologi/falsafah
berkaitan dengan politik, agama
sosiologi
dan mengenai
Perkara yang penting dalam karya ini ialah
falsafah
ilmu sejarah dan sosiologi.
ASASI

Sumbangan beliau dalam bidang politik:

Aktif dalam bidang politik
Berpendapat bahawa asas untuk membina
peribadi dan negara ialah berasaskan Islam
Mengemukakan teori yang mempengaruhi
karya pemikir politik (melalui kitab al-Ibar)

SUMBANGAN

Sumbangan beliau dalam bidang ekonomi :

Berpendapat bahawa:
Rezeki perlu dinikmati bersama dengan adil
Kemajuan negara bergantung kepada kekuatan
ekonomi
Menghasilkan kitab al-Ibar

RIWAYAT HIDUP IBN SINA

NAMA SEBENAR IBN SINA IALAH ABU ALI AL-HUSSAIN IBN

ABDALLAH IBN
SINA .
DI BARAT, BELIAU LEBIH DIKENALI SEBAGAI AVICIENNA.
DILAHIRKAN PADA TAHUN 370 HIJRAH BERSAMAAN DENGAN 980
MASIHI.
PENGAJIAN PERINGKAT AWALNYA BERMULA DALAM BIDANG
BAHASA DAN SASTERA. SELAIN ITU, BELIAU TURUT MEMPELAJARI
ILMU-ILMU LAIN SEPERTI GEOMETRI, LOGIK, MATEMATIK, SAINS,
FIQH DAN PERUBATAN.
PADA MASA KECIL LAGI IBN SINA MEMPELAJARI BAHASA PARSI
DAN ARAB. SEMASA BERUMUR SEPULUH TAHUN, BELIAU TELAH
MENGHAFAL AL-QURAN DAN BELIAU MULA MEMPELAJARI ILMU
PERUBATAN KETIKA BERUMUR 16 TAHUN.

 WALAUPUN IBN SINA MENGUASAI PELBAGAI ILMU

PENGETAHUAN TERMASUK FALSAFAH, TETAPI BELIAU LEBIH
MENONJOL DALAM BIDANG PERUBATAN SAMA ADASEBAGAU
SEORANG DOKTOR ATAUPUN MAHAGURU DALAM BIDANG
TERSEBUT
IBN SINA MULA MENJADI TERKENAL SELEPAS BELIAU
BERJAYA MENYEMBUHKAN PENYAKIT PUTERA NUB IBN NAS
AL-SAMANI YANG GAGAL DIUBATI OLEH DOKTOR LAIN.
KEHEBATAN DAN KEPAKARAN DALAM BIDANG PERUBATAN
TIADA TOLOK BANDINGNYA SEHINGGA BELIAU DIBERI
GELARAN AL-SYEIKH AL-RAIS (MAHAGURU PERTAMA)

masih
diulang
cetak
dan
digunakan
oleh para
pelajar
perubatan

Di Rom
pada
Tahun
1593

bahasa
Inggeris
dengan
judul
Precepts of
Medicine

MENERB
IT
AL
QANUN
FI ALTIBB

tidak sampai
100 tahun,
buku itu
telah
dicetak ke
dalam
15 buah
bahasa

PENTERJEMAHAN KITAB
AL QANUN
FI AL-TIBB

Oleh Gerard of Cremona (111487).

Dinamakan sebagai Canon atau
Canon fi al-Tibb
Beliau telah berjaya menterjemah
buku berbahasa Arab ke Latin tidak
kurang daripada 92 buah karya
Arab yang lengkap

mengandu
ngi sajaksajak
perubatan

MENGHASIL
KAN BUKU
REMEDIES
FOR THE
HEART

menceritaka
n dan
menghuraik
an 760 jenis
penyakit
bersama
dengan cara
untuk
mengubatin
ya

membincangkan
tentang proses
penyediaan ubat

BIDANG
FARMASI

Menyentuh
mengenai
kepentingan
dos

menyenaraika
n
pelbagai jenis
ubat seperti
antidot, pes,
preservatif,
jem, lozeng,
pil, minyak ,
salap dan
infusi

menulis sebuah buku berjudul

al-Najah yang membicarakan
persoalan falsafah

BIDANG
FALSAFA
H
Pemikiran falsafah banyak
dipengaruhi oleh aliran falsafah
al-Farabi yang telah
menghidupkan pemikiran
Aristotle

Ibn Sina
menyatakan
bahawa
pencipta yang
dinamakan
sebagai "Wajib
al-Wujud" ialah
satu. Dia tidak
berbentuk dan
tidak boleh
dibahagikan
dengan apaapa cara
sekalipun

Pemikiran
falsafah dan
konsep
ketuhanan
telah ditulis
oleh Ibnu Sina
dalam bab
"Himah
Ilahiyyah"
dalam fasal
"Tentang
adanya
susunan akal
dan nufus
langit dan jirim
atasan.

Ibn Sina tidak

pernah
menolak
kekuasaan
Tuhan.

Memperkembang
kan
ilmu psikologi
dalam perubatan

Kini dikenali:
ilmu perubatan
psikosomatiks

Memperkembang
Memberi tandakan
tanda
ilmu diagnosis
penyakit
melalui
kencing
denyutan
manis dan
jantung
kesannya
Doktor perubatan yang
pertama
mencatatkan bahawa
penyakit
paru-paru boleh
berjangkit

Diterjemahkan oleh Gundissalines

(1130-1150)
Diterjemah ke dalam bahasa Latin
dan telah
diterbitkan di bawah tajukSufficientia
Physicorum di mana ahli fikir Barat,
Roger Bacon sering membuat rujukan.

Ketokohan al-Khawarizmi dapat dilihat daripada dua

sudut iaitu:

BIDANG
MATEMATI
K

BIDANG
ASTRONO
MI

BIDANG MATEMATIK

Memperkenalkan aljabar dan hisab

Banyak menghasilkan karya-karya yang
terkenal
ketika zaman tamadun Islam.
Antara karya-karya yang beliau hasilkan
ialah
Mafatih al-Ulum.
Sistem nombor adalah salah satu
sumbangan dan

Masalah pecahan
3
dan sifat nombor
perdana dan teori
nombor juga
diperkenalkan
teorem segi
tiga
sama dan segi
tiga
sama kaki
serta
bagaimana
untuk
mengira luas
segitiga, segi
empat selari
dan
bulatan

Kos, sin
dan tan
dalam
1
trigonometr
i
penyelesai
dan
persamaan

BIDANG ASTRONOMI

Astronomi dapat ditakrifkan sebagai

ilmufalaq
(pengetahuan tentang bintang-bintang
yang
melibatkan kajian tentang kedudukan,
pergerakan,
dan pemikiran serta tafsiran yang
berkaitan dengan
bintang)
Seawal kurun ketiga lagi lagi, al-

NOMBOR
Beliau telah menerangkan penggunaan sistem angka
dalam sebuah buku - hanya naskah Latin sahaja yang
dijumpai (De Numero Indorum) berkaitan dengan aritmetik.
Menerangkan angka sifar dalam buku beliau.
Dengan adanya sisitem angka ini, bukan sahaja
operasi tambah, tolak, darab dan bahagi dapat
dilaksanakan dengan mudah, bahkan dalam berpuluhpuluh operasi lain seperti kuasa, log, kosinus dan
sebagainya.
Dengan sistem ini juga, manusia telah dilengkapi
dengan kuasa yang menakjubkan seperti meramal
gerhana, menentukan planet-planet atau komet-komet
yang baru, menganggar umur dunia dan sebagainya

AL JABAR
Kemajuan aritmetik membawa kepada kemajuan
aljabar, iaitu satu bidang matematik yang
menggunakan tanda-tanda dan huruf-huruf untuk
mewakili nombor, nilai atau pemboleh ubah atau
secara ringkasnya disebut ilmu persamaan.
Bagi masyarakat umum, aljabar membicarakan
kaedah memanipulasi simbol-simbol dengan hukumhukum atau petua-petua tertentu, iaitu satu
penjurusan kepada aritmetik.
Pada abad ke-9 M, beliau telah menulis tentang aljabar
yang bertajuk Al- Jabar wa al- Muqabalah

 Di sini al-Jabar bermaksud mengubah satu kuantiti

dari sebelah persamaan ke sebelah yang satu lagi,
dan al-Muqabalah bermaksud memudahkan atau
meringkaskan ungkapan yang terhasil (dengan
menghapuskan sebutan yang sama di kedua-dua
belah persamaan).
Beliau merupakan orang pertama yang mengajar
aljabar dalam bentuk yang mudah dan menyelesaikan
banyak masalah yang dihadapi oleh masyarakat
seperti masalah perwarisan, pembahagian harta dan
perniagaan.

KAEDAH
BERANGKA

 Kesan daripada sumbangan ini, kaedah berangka

digunakan secara meluas dalam pelbagai ilmu.
Antaranya ialah dalam bidang fizik, statistik,
kejuruteraan, ekonomi, pengurusan dan sebagainya.
Al-Khawarizmi digelar Bapa Kaedah Berangka kerana
sumbangan beliau ini.
Secara tidak langsung, nama beliau diakui apabila
tertera dalam setiap penulisan tentang kaedah
berangka/analisis berangka, juga dalam bahasa
Inggeris disebut algorithm (satu susunan langkahlangkah atur cara bagi menyelesaikan sesuatu
masalah secara berangka.

 Malangnya, asal-asul istilah ini tidak diketahui oleh

kebanyakan ahli Matematik sendiri.
Hal ini jelas kelihatan apabila istilah tersebut
diterjemahkan sebagai algoritma dalam
bahasa Melayu yang tidak langsung
menggambarkan pengaruh Arab atau perkataan
asalnya sendiri, iaitu Al-Khawarizmi.