Khi qut

Khi qut
Trong ng c xng, hn hp khng kh
nhin liu chy n bn trong ng c, v lc
ny c chuyn ha thnh chuyn ng
quay lm xe t chuyn ng.
ng c hot ng c, ngoi c cu
sinh lc cn c nhng h thng ph tr
c b sung thm.

1. C cu sinh lc

2. H thng np

-1-

3. H thng nhin liu

4. H thng bi trn

5. H thng lm mt

-2-

6. H thng x

(1/1)

Hot ng
to ra nng lng lm cho xe chuyn
ng, ng c xng lp li 4 k hot ng
nh sau:

K np

K nn

K chy

K x
Chng ht hn hp khng kh - nhin liu
vo trong cc xylanh, nn li, nh la v
t chy n, sau x ra. Vic lp li 4
hot ng ny mang li nng lng cho
ng c xng. Loi ng c ny c gi
l ng c 4 k.
Xupp nap
Bugi
Xupp x
Bung chy
Pttng

K np
Xupp x ng li v xupp np m ra.
Hnh trnh i xung ca pttng lm cho
hn hp khng kh - nhin liu c ht
vo trong xylanh qua xupp np ang m.

-3-

K nn
Pttng hon thnh hnh trnh i xung v
xupp np ng li. Hn hp khng kh nhin liu ht vo trong xylanh s b nn
mnh khi pttng i ln.

K chy
Khi pttng sp hon tt hnh trnh i ln
ca n, dng in s c cp n bugi,
to ra tia la in. Sau hn hp khng
kh - nhin liu c nn li s bc chy
v n. N s n pttng xung v lm cho
trc khuu quay.

K x
Xupp x m ra khi pttng gn hon tt
hnh trnh i xung. Sau kh x to ra do
qu trnh chy c x ra khi xylanh.

(1/2)

-4-

C cu phi kh
Cc xupp np v x m v ng theo
chuyn ng quay ca cc trc cam.
Trc cam quay mt vng ( m v ng
cc xupp np v x mt ln) trong 2 vng
quay ca trc khuu (2 hnh trnh chuyn
ng ln xung ca pttng).

(2/2)

-5-

C cu sinh lc
Cc b phn
ng c l mt b phn quan trong nht
trong cc chi tit lm cho xe t chuyn
ng. Vi mc ch nh vy, mi mt b
phn c ch to t cc chi tit chnh xc
cao.

1. Np quylt

2. Thn my

-6-

3. Pttng

4. Trc khuu

5. Bnh

-7-

6. C cu phi kh

7. ai dn ng

8. Ccte du

(1/1)

-8-

Np quylt v thn my
Np quy lt
Cc chi tit cng vi pttng to nn bung
chy phn lm pha bn di np quylt.
Thn my
Cc chi tit to nn kt cu c bn ca
ng c. lm ng c hot ng m,
ngi ta s dng mt s xylanh.
Np quylt
Giong
Thn my

(1/1)

THAM KHO:
B tr cc xylanh
Ngi ta thng s dng cc cch b tr
xylanh nh sau:
Loi thng hng
y l loi thng dng nht, vi loi ny cc
xylanh c b tr thnh mt hng.
Loi ch V
Cc xylanh c b tr thnh hnh ch V.
ng c c rt ngn li so vi loi thng
hng nu c cng s xylanh.
Loi i nh nm ngang
Cc xylanh c b tr i din nhau theo
chiu ngang, vi trc khuu nm gia.
Mc d b ngang ca ng c tr nn ln
hn, nhng chiu cao ca n li gim i.
(1/1)

S xylanh
gim n mc thp nht rung ng do
chuyn ng thng ng ca pttng, v
mang li s m du khi xe chuyn ng, mt
ng c c nhiu xylanh.
Thng thng, nu s lng xylanh ln,
ng c s quay m hn, v s t rung ng
hn. ng c thng hng thng c 4 hay
6 xylanh, ng c ch V c 6 hay 8 xylanh.
Mt ng c xng 4 k:
Trong mt ng c 4 xylanh, 4 ln n xy ra
trong mi 2 vng quay ca trc khuu.
Trong mt ng c 8 xylanh, din ra 8 ln
n.
lm cho ng c chy m, phi xc nh
c th t n c bn cho cc xylanh, tu
theo s lng ca chng.

4 Xylanh thng hng 1 - 2 - 4 - 3

6 Xylanh thng hng 1 - 5 - 3 - 6 - 2 - 4
6 xylanh ch V 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6
8 xylanh ch V 1 - 8 - 4 - 3 - 6 - 5 - 7 - 2

(1/1)

-9-

Pttng, trc khuu v bnh

Pttng
Pttng chuyn ng thng ng bn trong
xylanh, do p sut c to ra bi s chy ca
hn hp khng kh - nhin liu.
Trc khuu
Trc khuu bin chuyn ng thng ca pttng
thnh chuyn ng quay thng qua thanh
truyn.
Bnh
Bnh c ch to dng mt a thp
nng, bin chuyn ng quay ca trc khuu
thnh qun tnh. Do , n c th to ra lc
chuyn ng quay n nh.
Pttng
Cht pttng
Thanh truyn
Trc khuu
Bnh
(1/1)

ai dn ng
ai dn ng truyn nng lng chuyn ng
quay ca trc khuu n my pht, bm tr lc
li v my nn iu ho thng qua cc puly.
Thng thng, mt xe t c 2 hay 3 dy ai.
Dy ai phi c kim tra cng v mn,
v phi c thay th nh k.
Puly trc khuu
Puly bm tr lc li
Puly my pht
Puly bm nc
Puly my nn iu ho

(1/1)

THAM KHO:
H thng dn ng ai un khc
H thng dn ng ai un khc s dng mt
ai ch V nhiu gn dn ng mt pht, bm
nc, bm tr lc li hay my nn iu ho.
So snh vi dy ai thng thng, n em li
nhng c im sau:

Lm gim chiu di ca ng c.
Gim s lng cc chi tit.
Gim trng lng.
ai nh V nhiu gn
Puly trc khuu
Puly cng ai (b cng ai t ng)
Puly bm tr lc li
Puly my pht
Puly bm nc
Puly my nn iu ho
(1/1)

-10-

Ccte du
y l ni cha du, n c lm bng thp
hay nhm. Ccte du c nhng hc su v
tm ngn sao cho khi xe b nghing, vn
c du di y ccte.
Ccte du s 1
Ccte du s 2
Ccte du khng c tm ngn
Ccte du c cc tm ngn

(1/1)

(1/1)

C cu phi kh
C cu phi kh l mt nhm cc b phn
m v ng cc xupp np v x trong np
quylt ti thi im thch hp.
Trc khuu
a xch cam
Xch cam
Trc cam np
Xupp np
Trc cam x
Xupp x
* Trong hnh v l c cu phi kh VVT-i.
(1/3)

-11-

THAM KHO:
Cc loi c cu phi kh
C nhiu loi c cu phi kh khc nhau, tu
theo v tr v s lng trc cam.
DOHC (Trc cam kp t trn)
Loi ny bao gm 2 trc cam, v mi trc
cam dn ng trc tip cc xupp, m bo
chuyn ng chnh xc ca cc xupp.
DOHC loi gn
Loi ny bao gm 2 trc cam, trong mt
trc cam c vn hnh bng mt b bnh
rng. Cu to ca np quylt n gin hn
v gn hn so vi kiu DOHC thng thng.
Dy ai cam
Bnh rng ct ko
Trc cam
(1/2)

OHC (trc cam t trn)

Loi ny dng 1 trc cam vn hnh tt c
cc xupp thng qua c m.
OHV (Xupp treo)
Loi ny c mt trc cam bn trong thn
my v cn c a y v c m m v
ng cc xupp.
Dy ai cam
Trc cam
a y
C m
(2/2)

Xch cam
Xch ny truyn chuyn ng quay ca trc
khuu n cc trc cam.
Xch cam
a xch trc cam
a xch trc khuu

(2/3)

-12-

THAM KHO:
Dy ai cam
Cng ging nh bnh rng, dy ai ny gm
c cc rng n khp vi cc rng ca
cc puly cam.
dng trong t, dy ai ny c ch to
bng vt liu gc cao su.
Dy ai cam phi c kim tra cng
thch hp v mn, cng nh phi thay th
nh k.
Dy ai cam
Puly trc cam
Puly trc khuu
(1/1)

H thng VVT-i (iu khin thi im

phi kh - thng minh)
H thng VVT-i s dng mt my tnh
iu khin ti u ho thi im m v ng
ca xupp np tng ng vi tnh trng ca
ng c.
H thng ny s dng p sut thu lc
thay i thi im ng v m ca xupp
np, kt qu l nng cao hiu qu np,
mmen, cng sut pht ra, tnh kinh t nhin
liu v lm sch kh x.

B iu khin VVT-i

Cm bin v tr trc cam

Cm bin nhit
nc lm mt

Van du iu khin
phi kh trc cam

Ngoi h thng VVT-i, cn c h thng

VVTL-i (iu khin thi im phi kh v
hnh trnh xupp - thng minh), n lm tng
nng (hnh trnh) ca xupp v ci thin
hiu qu np tc vng quay ln.

Cm bin v tr trc
khuu
(3/3)

H Thng Np
Khi Qut
H thng np cung cp mt lng khng kh
sch cn thit cho ng c.
Lc kh
C hng gi
ng ng np

-13-

THAM KHO:
Tuabin tng p
Tuabin tng p l mt thit b dng nn
kh np bng nng lng ca kh x v
chuyn hn hp c mt cao n
bung chy nhm tng cng sut pht ra.
Khi cnh tuabin quay bng nng lng ca
kh x, cnh nn ni vi trc pha i din
chuyn kh np nn li n ng c.

Tuabin tng p
Cnh tuabin

My nn tng p

Cng c mt thit b c gi l "My nn

tng p", n dn ng my nn t trc
khuu qua dy ai dn ng trc tip v
tng lu lng kh np.

Cnh nn
(1/1)

Lc kh c cha phn t lc loi b bi

v cc tp cht khc ra khi khng kh trong
khi a khng kh bn ngoi vo trong ng
c.
Phn t lc phi c lm sch hay thay
th theo chu k.
Phn t lc
V lc kh
THAM KHO:

(1/1)

THAM KHO:
Cc loi phn t lc kh
Loi giy
Loi ny c s dng rng ri trn t.
Loi vi
Loi ny bao gm phn t bng vi si c
th ra c.
Loi cc du
L loi t c cha mt cc du.

(1/1)

-14-

Cc loi lc kh
1. Lc kh s b
Dng lc ly tm ca khng kh to ra bng
chuyn ng quay ca cc cnh tch bi
ra khi khng kh.
Bi sau c a n cc hng bi cn
khng kh c gi n lc kh khc.

(1/3)

2. Lc kh loi b du
Khng kh i qua phn t lc kh ch to
bng si kim loi, c ngm trong du tch
tr bn di ca v lc kh.

(2/3)

3. Lc kh loi xoy
Loi b cc ht nh ct thng qua lc ly tm
ca dng xoy khng kh to ra bng cc
cnh v gi ly cc ht bi nh bng phn
t lc kh bng giy.

(3/3)

-15-

Bm ga
Bm ga dng mt dy cp hot ng
thng nht vi bn p ga t bn trong xe,
iu khin lng hn hp khng kh nhin liu ht vo trong xylanh.
Khi p chn ga, bm ga m ra ht mt
lng ln khng kh v nhin liu, kt qu l
cng sut pht ra ca ng c tng ln.
C mt ISCV (van iu khin tc khng
ti) iu khin lng kh np trong qu
trnh chy khng ti hay khi ng c lnh.
Bn p ga
Cp bm ga
Bm ga
ISCV
(1/1)

THAM KHO:
ETCS-i (H thng iu khin bm ga
in t - Thng minh)
H thng ETCS-i bin chuyn ng ca bn
p ga thnh tn hiu in, dng ECU (b
iu khin in t) iu khin vic ng
v m bm ga bng cch kch hot mt
tng ng vi cc ch li xe.
Do , n khng c cp bm ga ni
gia bn p ga vi bm ga.
Mt iu khin bm ga
Bm ga
Cm bin v tr bn p ga
Cm bin v tr bm ga
(1/1)

ISCV (Van iu khin tc khng ti

ISCV iu khin lng kh np chy qua
khoang i tt b tr b phn bm ga,
nhm thng xuyn iu khin tc khng
ti mc ti u nht.
ISCV
C hng gi
Bm ga
Khoang i tt

(1/1)

-16-

THAM KHO:
Cc loi ISCV
Loi mt bc
Loi van ny iu chnh lng khng kh
chy qua khoang i tt.
iu ny c thc hin bng mt van nm
u ca rto, van ny chuyn ng qua li
theo chuyn ng ca rto.

Van

Rto

Cun dy
Nam chm
lng kim

L xo

Loi cun dy quay

Van ny iu khin lng khng kh np
bng cch thay i gc m ca van. iu
ny c thc hin bng cch thay i
khong th i gian in p cp n 2 cun
dy.
(1/1)

ng ng np bao gm mt vi ng dng
cung cp khng kh n tng xylanh.
ng ng np

(1/1)

THAM KHO:
ACIS (H thng np c chiu di hiu
dng thay i)
ACIS dng mt ECU kch hot mt van
iu khin nhm thay i chiu di hiu
dng ca ng ng np.
Bng cch thay i chiu di ca ng ng
np, h thng ny nng cao c hiu qu
np tt c cc di tc ng c.
Cc xupp m
Cc xupp ng
Van iu khin
Khoang np kh
(1/1)

-17-