BAB 6 TADBIR URUS NEGARA

Jabatan Perdana Menteri

Rajah 1 : Sistem Pentadbiran Kerajaan Pusat di Malaysia

Yang di-Pertuan Agong

Majlis Raja-raja
(MRR)

Suruhanjaya2

Ketua Audit Negara

Kabinet
(Jemaah Menteri)
Jawatankuasa Perancang
Pembangunan Negara

Jawatankuasa
Kabinet

Majlis
Tindakan
Negara

7 buah
agensi pusat
JPM

Jabatan
Perkhidmatan
Awam (JPA)

Majlis
Perancang
Negara

Majlis Ekonomi
Negara

Unit Penyelarasan
Pelaksanaan (ICU)

Unit Pengurusan
Prestasi dan
Pelaksanaan
(PEMANDU)

Di bawah Jabatan
Perdana Menteri

Majlis Penasihat
Ekonomi Negara
(MPEN)

Perbadanan Awam

Jabatan2

Berkanun
Unit Kerjasama
Awam Swasta
(UKAS)

Majlis Tindakan
Ekonomi Negara
(MTEN)

Kementerian2

Unit Perancang
Ekonomi (EPU)

Unit Pemodenan
Tadbiran &
Perancangan
Pengurusan
Malaysia (MAMPU)

Majlis
Majlis
Keselamatan
Khidmat
Negara
Negara

Tidak Berkanun

Unit Inovasi
Khas (UNIK)

Perbendaharaan

Di
Kementerian
Kewangan

bawah

Perbezaan antara Agensi Pusat dan Agensi Pelaksana (Kementerian)

1

BAB 6 TADBIR URUS NEGARA

Agensi Pusat

Jabatan Perdana Menteri

Agensi Pelaksana / Mengurus

perkhidmatan
dan Semua kementerian, jabatan, dan agensi
1. Menyediakan
kemudahan hanya kepada badan-badan pusat.
kerajaan yang lain.

2. Membantu, menyelaraskan, dan mengawal Melaksanakan kerja-kerja pembangunan

untuk rakyat.
semua agensi pelaksana/mengurus.
3. Contoh: Unit Perancang Ekonomi (EPU), Contoh: Kementerian Pelajaran dan
Jabatan Perkhidmatan Awam (JPA), ICU, Pengajian Tinggi, Kementerian Kesihatan,
Kementerian Pelancongan, dsb
MAMPU, PEMANDU dsb...

Jabatan Perdana Menteri (JPM)

1. JPM merupakan kementerian utama yang membentuk dan menyelaras dasar
kerajaan.
2. JPM berfungsi seperti pejabat Ketua Setiausaha Negeri @ pejabat Ketua Menteri yang
merupakan jabatan utama di peringkat negeri.
3. JPM diketuai oleh PM dan dibantu oleh Timbalan Perdana Menteri serta ahli-ahli
kabinet yang lain.
4. Pegawai Pentadbir utama adalah Ketua Setiausaha Negara.

Fungsi Jabatan Perdana Menteri

(a) Merancang, merumus dan menyelaras segala dasar negara.
(b) Memastikan dasar-dasar kerajaan dilaksanakan dengan berkesan.
(c) Menentukan segala pentadbiran kerajaan, personel, penyelarasan pelaksanaan projek
pembangunan, pemodenan organisasi kerajaan, dilaksanakan mengikut dasar dan
peraturan-peraturan yang ditentukan dari semasa ke semasa.

Agensi-agensi Pusat
Matlamat dan fungsi agensi-agensi Pusat
2

BAB 6 TADBIR URUS NEGARA

Jabatan Perdana Menteri

1. Membantu menyelaras dan mengawal perjalanan agensi-agensi mengurus.

2. Menggubal dasar dan perancangan ekonomi negara.
3. Membekalkan keperluan asas kepada agensi-agensi pelaksana, iaitu kakitangan,
perkhidmatan dan kewangan.
4. Memastikan melalui penyelarasan dan pengawalan supaya keperluan asas yang
dibekalkan digunakan dengan secekapnya. Hal ini dapat dilakukan melalui:
(a) Pemeriksaan belanjawan
(b) Pemeriksaan perkhidmatan
(c) Menguatkuasakan peraturan kewangan dan perkhidmatan
(d) Menyelaras pembentukan dasar dan pelaksana
5. Terdapat 7 buah agensi di bawah JPM.
Agensi

Fungsi

(a) Menggubal dasar pengambilan dan penamatan kerja, pelantikan,

1. Jabatan
Perkhidmatan
kenaikan pangkat, dan disiplin dalam perkhidmatan awam.
Awam (JPA)
(b) Menggubal dasar gaji, elaun, dan pencen bagi sektor awam.
(c) Merancang keperluan tenaga manusia sektor awam yang
berkualiti.
(d) Mewujudkan jawatan-jawatan baharu dalam perkhidmatan awam.
(e) Menyelesaikan sebarang ketidakpuasan kakitangan kerajaan.
(f) Mewakili kerajaan bagi sebarang perbicaraan Tribunal Perkhidmatan
Awam.
(g) Menubuhkan INTAN untuk meningkatkan kecekapan kakitangan
awam.
INTAN (Institusi Tadbiran Awam Negara)
Program latihan bagi pegawai perkhidmatan awam disediakan
oleh bahagian Latihan dan Kemajuan Kerajaan Jabatan
Perkhidmatan Awam.

2. Unit
Perancang
Ekonomi
(EPU)

(a) Menyediakan rancangan pembangunan jangka sederhana dan jangka

panjang.
(b) Merangka dasar dan strategi untuk pembangunan sosioekonomi.
(c) Mengurus bantuan teknik dan kewangan daripada kerajaan asing dan
agensi antarabangsa.
(d) Menyediakan belanjawan bagi program dan projek pembangunan.
(e) Menasihati kerajaan tentang isu ekonomi / kedudukan ekonomi negara
& antarabangsa.
(f) Mengawal dan menilai pencapaian program dan projek pembangunan.
(g) Mengenal pasti dan melaksanakan enyelidikan ekonomi.
(h) Menggubal dan melaksanakan dasar-dasar dan garis panduan
pelaburan asing.
(i) Menyelaras penglibatan Malaysia dalam Pembangunan Pertumbuhan
Segitiga.
(j) Menimbang dan meperakukan cadangan penyusunan semula ekuiti
3

BAB 6 TADBIR URUS NEGARA

Jabatan Perdana Menteri

syarikat selaras dengan dasar penyusunan seula ekuiti korporat.

(k) Menjadi urusetia kepada:
i) Majlis Perancang Negara
ii) Jawantankuasa Perancangan Pembangunan Negara (JPPN)
iii) Jawantankuasa Pelaburan Antarabangsa
iv) Program Bantuan Teknikal Malaysia untuk negara2 sedang membangun

3. Unit
Penyelarasan
Pelaksanaan
(ICU)

(a) Menyelaras dan mengesan perlaksanaan projek pembangunan.

(b) Memastikan dasar-dasar ekonomi kerajaan mencapai matlamat
yang diharapkan oleh kerajaan; misalnya Program Transformasi
ekonomi (ETP) dan Program Transformasi Kerajaan (GTP).
(c) Mengawasi kemajuan agensi dan perbadanan awam seperti HICOM,
PETRONAS, PERNAS dan MISC supaya kegiatan mereka selaras
dengan DEB / Dasar Pembangunan Nasional (DPN)
(d) Mempertingkatkan
penyertaan
Bumiputera
dalam
bidang
perdagangan dan perindustrian.
(e) Menjadi urusetia kepada Majlis Pembangunan / Tindakan Negara
(f) Melaksanakan tugas-tugas khas seperti:
(i) membasmi kemiskinan relatif.
(ii) menyusun
semula
masyarakat
dengan
meningkatkan
keupayaan sektor swasta golongan bumiputera.
(iii) menyediakan pusat khidmat untuk kontraktor bumiputera.

4. Unit
Pemodenan
Tadbiran Dan
Perancangan
Pengurusan
Malaysia
(MAMPU)

(a) Penggerak pemodenan sistem pentadbiran negara dan sistem

penyampaian perkhidmatan kerajaan.
(b) Penasihat kepada sistem kerja, struktur dan prosedur kerja
perkhidmatan awam.
(c) Perancang dan peneraju dalam pembangunan sistem teknologi
maklumat dan komunikasi (ICT) sektor awam.
(d) Pakar runding dalam pengurusan organisasi dan teknologi
maklumat dan komunikasi (ICT) sektor awam.
(e) Pemudah cara bagi pelaksanaan program pemodenan dan
transformasi sistem penyampaian perkhidmatan awam.

(a) Menggubal dasar dan strategi kerjasama awam dan swasta (PPP).
5. Unit
Kerjasama
(b) Merancang, melaksanakan, menyelaraskan, memantau dan menilai
Awam Swasta
inisiatif PPP dan pembangunan koridor serta menguruskan
(UKAS)
/
peruntukan pembangunan koridor dan Dana Fasilitasi PPP.
Public Private (c) Meneliti dan menilai cadangan teknikal dan kewangan projek-projek
Partnership
PPP dengan bantuan agensi teknikal.
Unit (PPP)
(d) Menyedia
dan
menambahbaikkan
garis
panduan
serta
mengemaskinikan prosedur PPP dari semasa ke semasa.
(e) Merunding terma dan syarat perjanjian konsesi dengan bantuan
Jabatan Peguam Negara dan agensi berkaitan.
(f) Memberikan khidmat nasihat kepada agensi kerajaan dan pihak
awam serta mempromosikan program PPP.
4

BAB 6 TADBIR URUS NEGARA

Jabatan Perdana Menteri

(a) Menyelia pelaksanaan, menilai kemajuan, memudahcarakan serta

6. Unit
menyokong penyampaian Program Transformasi Kerajaan (GTP)
Pengurusan
dan Program Transformasi Ekonomi (ETP)
Prestasi dan
(b) Menjadi pemangkin perubahan dalam penyampaian sektor awam
Pelaksanaan
(PEMANDU)
dan sektor swasta.
(c) Menyokong kementerian dalam proses perancangan penyampaian.
- Ditubuhkan
16 September (d) Menyediakan pandangan bebas berkaitan dengan prestasi dan
2009
kemajuan kepada PM dan menteri-menteri.

7. Unit Inovasi (a) Membentuk satu ekosistem yang kondusif bagi memacu pertumbuhan
Khas (UNIK)
inovasi di dalam negara.
(b) Merancang inovasi dalam sektor awam, universiti dan sistem
pendidikan dan membantu mengkomersialkan hasil penyelidikan.
(c) Mengenal pasti kejayaan, amalan terbaik dan metadologi dari seluruh
dunia dan dipadankan dengan persekitaran Malaysia serta
mengambil kira keperluan inovasi komuniti pelaburan asing.
(d) Mekanisme utama untuk meningkatkan daya saing Malaysia bagi
mencapai matlamat Model Baru Ekonomi (MBE) dan RMK-10 sejajar
dengan komitmen untuk menggerakkan agenda inovasi negara.

Perbendaharaan
Terletak di bawah Kementerian Kewangan Malaysia.

Apakah fungsi Perbendaharaan?

(a) Merancang dasar kewangan dan belanjawan negara.
(b) Menganalisis ekonomi negara dan antarabangsa.
(c) Mendapatkan sumber kewangan negara.
(d) Merumus dan melaksana dasar cukai.
(e) Mengagihkan kewangan kepada agensi kerajaan.
(f) Menyediakan dan memantau pelaksanaan belanjawan tahunan.
(g) Menggubal dan menyediakan prosedur, prinsip dan tatacara sistem pengurusan
kewangan dan perakaunan untuk dilaksanakan oleh semua jabatan / agensi kerajaan.
(h) Meluluskan pengeluaran peruntukan seperti bonus kakitangan kerajaan, pembelian
barang-barang dan harta Kerajaan Persekutuan serta pinjaman perumahan dan
kenderaan untuk kakitangan awam.
(i) Mengatur dan menyelia industri insurans di Malaysia.
berfungsi seperti Jabatan Kewangan Negeri di peringkat negeri.

Jabatan, Agensi, dan Perbadanan Awam di Jabatan Perdana Menteri

BAB 6 TADBIR URUS NEGARA

Jabatan Perdana Menteri

a.

Memberikan khidmat nasihat undang-undang kepada Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri.
Memberikan arahan pendakwaan bagi kes-kes jenayah.
Menggubal semua perundangan untuk Kerajaan Persekutuan.
Menjadi sumber rujukan kepada Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri.

b.

Menyediakan akaun untuk diaudit oleh Ketua Audit Negara.

Memastikan kewujudan akauntibiliti dalam pentadbiran dan pengurusan wang awam.
Menyediakan laporan audit yang berkualiti.
Mengemukakan laporan audit kepada Parlimen / DUN

c.
Memungut dan mentafsirkan perangkaan bagi tujuan pembentukan dasar-dasar kerajaan.
Menjalankan banci penduduk.
Menjalankan pelbagai penyiasatan sampel dan banci.
d.
Membantu golongan miskin untuk mendapatkan khidmat guaman secara percuma.
Membantu golongan miskin untuk mendapatkan pembelaan dalam kes sivil.
e.
Menerima aduan orang ramai tentang perkhidmatan kerajaan.
Berusaha menyelesaikan aduan-aduan awam.
Membuat cadangan untuk mengatasi kelemahan pentadbiran.
f.
Badan autonomi yang didaftarkan di bawah Akta Syarikat.
Melengkapkan usaha-usaha pelaksanaan Pelan Integriti Nasional (PIN).
Membentuk masyarakat yang beretika, berintegriti, berdaya tahan dan menghayati nilai-nilai murni
sejagat.
g.
Menerima simpanan orang Islam bagi menunaikan fardu haji di Makkah.
Melabur simpanan dalam bidang penanaman modal yang halal.
h.

Sebuah badan berkanun.

Membuka tanah untuk penanaman getah, kelapa sawit, koko, dan tebu.
Menyediakan kemudahan untuk memproses getah dan kelapa sawit.
Memberikan khidmat nasihat dan latihan pengurusan tanah.
Menyediakan rumah dan kemudahan asas bagi para peneroka.

j.
Menggalakkan perpaduan masyarakat dan integrasi nasional.
Membantu kerajaan mencegah konflik sesama kaum dan masyarakat.
Menerapkan nilai-nilai kewarganegaraan ke arah pembentukan bangsa Malaysia.

BAB 6 TADBIR URUS NEGARA

Jabatan Perdana Menteri

Jabatan Audit Negara

Biro Pengaduan Awam

Biro Bantuan Guaman

Jabatan Peguam Negara

Jabatan Perangkaan

Lembaga Tabung Haji

Institut Integrasi Malaysia (IIM)

Jabatan Perpaduan
Nasional (JPNIN)

Lembaga Kemajuan Tanah Persekutuan Suruhanjaya

(FELDA)
(SPRM)

Negara

Pencegah

dan

Integrasi

Rasuah

Malaysia

Jabatan Bantuan Guaman

Bidang kuasa Jabatan Bantuan Guaman
1. kes-kes kekeluargaan syariah
2. kes-kes kekeluargaan sivil
3. kes-kes sivil seperti pampasan pekerja, harta pusaka kecil, pinjaman Wang, sewamenyewa, pengambilan anak angkat, dan tuntutan pengguna
4. kes-kes jenayah seperti pengakuan salah jenayah, jenayah kanak-kanak, dan kesalahan
kecil jenayah
5. nasihat guaman dalam semua perkara undang-undang.
Biro Pengaduan Awam
Aduan yang boleh diterima

Aduan yang tidak boleh diterima

1. tindakan yang tidak adil

kes-kes yang difailkan dengan mahkamah

2. kelewatan menjalankan urusan atau tiada kes-kes yang tidak spesifik seperti ketiadaan
tindakan
tarikh, tempat, dan masa kejadian
3. kekurangan kemudahan awam
4. penyalahgunaan
penyelewengan

kes-kes di bawah bidang kuasa SPRM

kuasa

dan aduan peribadi seperti pergaduhan dan

tuntutan hutang

5. salah laku kakitangan awam

6. kepincangan pelaksanaan
kelemahan undang-undang

aduan tentang salah laku sektor swasta

dasar

dan perkara-perkara yang

tempoh enam tahun

berlaku

melebihi

7. penguatkuasaan tidak dilakukan

8. tidak mengikut prosedur yang ditetapkan
perkhidmatan
9. kualiti
memuaskan

yang

tidak