THEMADOSSIER BIBLIOTHEEK VLISSINGEN

65 jaar bevrijding

Inleiding

In 2010 vieren we dat Nederland 65 jaar geleden werd bevrijd

van de Duitse bezetter. De herinneringen aan deze periode in
de Nederlandse geschiedenis zijn nog levendig.

In het najaar van 1944 werd het zuiden van Nederland bevrijd
door het Engelse, Amerikaanse en Canadese leger. Deze
samenwerkende legers werden de ‘geallieerden’ genoemd. Het
gebied boven de grote rivieren (vooral de grote steden in het
westen) was nog niet bevrijd. Zij hadden te lijden onder een
verschrikkelijke ‘hongerwinter’. Meer dan 20.000 mensen
stierven van honger.

Op 5 mei 1945 gaf het Duitse leger zich over en was heel
Nederland bevrijd. Op dat moment was Nederlands-Indië nog
bezet door het Japanse leger. Japan gaf zich over op 15
augustus 1945.

Meer lezen

Kranten, tijdschriften en folders

Beruchte raket Haags Histories Museum ingetakeld
In: De Posthoorn, 27-04-2010

De enige nog in Nederland overgebleven V2-raket is het Haags Historisch

Museum ingetakeld. De raket is topstuk van de tentoonstelling Oorlog en
Volledige tekst
Bevrijding in 3D. Nooit eerder getoonde stereofoto’s geven in de
tentoonstelling een nieuwe kijk op de Tweede Wereldoorlog in de
Hofstad: in kleur én stereo. Na 65 jaar maken ze de toeschouwer bijna
ooggetuige van de oorlogsjaren en bevrijding.

Herdenken en vieren in de Stad der Bevrijding

In: De Veluwepost, 22-04-2010

Wageningen neemt een bijzondere plaats in bij de herdenking en viering

op 4 en 5 mei in Nederland. De stad heeft een belangrijke historische Volledige tekst
betekenis. Op 5 mei 1945 werden in het Wageningse Hotel De Wereld
onderhandelingen gevoerd over de capitulatie van de Duitse troepen in
ons land.

Getekende bezetting in Bevrijdingsmuseum

In: Reformatorisch Dagblad, 19-04-2010

Het Nationaal Bevrijdingsmuseum 1944–1945 in het Gelderse Groesbeek

exposeert vanaf woensdag een getekende impressie van het laatste jaar
Volledige tekst
van de bezetting. Radiotechnicus Frans Brouwer tekende en schreef het
stripverhaal in het laatste oorlogsjaar in het diepste geheim, aldus het
museum maandag. De expositie draagt de naam ’Krabbels en Klodders:
De Bezetting in beeld’.
Oorlogsslachtoffer vindt excuses te laat
In: PZC, 12-04-2010

De excuses van de Nederlandse regering die minister Ab Klink

maandagmiddag in Westerbork aanbood aan het oorlogsslachtoffer Volledige tekst
Selma Engel-Wijnberg, komen te laat. Dit liet de vrouw weten na afloop
van de plechtigheden in Westerbork, waar maandag 65 jaar bevrijding
van het kampterrein werd herdacht.

Strijden voor erkenning

In: De Groene Amsterdammer 12-08-2009

Over het Indische verzet tegen de Japanners in de Tweede Wereldoorlog Volledige tekst
is bij het grote publiek weinig bekend. Naar aanleiding van de herdenking
van de Japanse capitulatie later deze week een terugblik op de strijd.

De bevrijding van ons land

In: Check Point, april/mei 2002

Wanneer historici over de bevrijding van Nederland spreken, hebben zij

Volledige tekst
vooral de periode van september 1944 tot mei 1945 en niet zozeer de
bevrijdingsdag voor ogen. In dit korte overzichtsartikel staat de strijd in
deze maanden centraal.

Meer artikelen

Beeld- en geluid
Commando's vallen Walcheren aan

De invasie van Walcheren. In het najaar van 1944 landde

een bataljon Britse en Noorse commando's bij Westkapelle
om Walcheren te bevrijden. De Noorse oorlogsverslaggever
Per Jonson ging met hen mee en filmde de zware strijd
tegen de Duitse bezetters.

Een minstens zo grote rol bij de verovering van Walcheren

speelden de felle gevechten op de Sloedam, aan de andere
kant van het eiland (zie ook Slag om de Schelde).

Speciale film uit de serie Trugkieke 40-45 van Omroep

Zeeland.

Koningin Wilhelmina in Zeeland

Bezoek van Koningin Wilhelmina in maart 1945 aan

Zeeland.

Filmpje uit het archief Trugkieke 40-45 van Omroep

Zeeland.
13 in de oorlog: Bevrijding

Als de overgave van de Duitse troepen in Nederland is

getekend, viert het hele land feest. Geallieerde troepen
worden door duizenden mensen aan de kant van de weg
begroet, kinderen rijden mee op tanks, krijgen kauwgum en
chocolade van de soldaten en dagenlang wordt er feest
gevierd. Maar niet door jonge Duitse soldaat Jurgen (16
jaar), die heilig geloofde in zijn Führer.

Uitzending NPS, 10-01-2010.

65 jaar bevrijding Zeeland met Keep them Rolling

Viering van 65 jaar bevrijding Zeeland met een colone

legervoertuigen van Keep them Rolling.

Bevrijding Walcheren

Oude filmbeelden illustreren de bevrijding van Walcheren.

65 jaar Bevrijding Westerbork

Op 12 april is het 65 jaar geleden dat kamp Westerbork

werd bevrijd. Tijdens de stille tocht zijn er interviews te zien
met mensen die ieder met een eigen motivatie aan de tocht
deelnemen.

Schietpartij op de Dam en bevrijding

De bevrijding van Amsterdam werd overschaduwd door een

schietpartij op de Dam op 7 mei 1945. Pas op 8 mei reden
de Canadese bevrijders de stad binnen en kon het
bevrijdingsfeest echt losbarsten.

Bron: De Oorlog, deel 6 (zie ook: Canadezen in Zeeland)

Boeken en dvd’s
De slag om de Schelde / Jan van Damme, Redactie PZC

In dit mooi verzorgde boekje geven ooggetuigen hun ervaringen

door van de bevrijding van Zeeland in de Tweede Wereldoorlog.
Door de zeer persoonlijke verhalen komt de dagelijkse realiteit
tijdens de bevrijding goed naar voren. Een overzichtelijk
vormgegeven uitgave die goed laat zien hoe de bevrijding in
Zeeland is gelopen en welke ontberingen er zijn geleden.

Bevrijd; hoe de oorlog in 1945 is verdwenen, in achttien

ooggetuigenverslagen en zes reportages / Martin Schouten

In achttien persoonlijke herinneringen wordt het verhaal van de

bevrijding van Nederland en Nederlands-Indië verteld. Om te
beginnen bij Maastricht (14 september 1944) en eindigend met
Tjimahi (22 augustus 1945). Afsluitend vertelt de auteur het verhaal
van zes kampen waar NSB'ers na de bevrijding werden
opgesloten. Een goed voorbeeld van oral history rond het thema
bevrijding.

De dag van het einde / Tobias Brand

Aan de hand van dagboeken, (auto)biografieën, artikelen,

mémoires, officiële documenten enz. beschrijft de auteur de dag
waarop de Tweede Wereldoorlog in Europa eindigde. In Europa en
in het Verre Oosten (waar de strijd nog niet ten einde was) volgt de
schrijver van minuut tot minuut de verschillende oorlogstonelen
met de daarbij behorende hoofd- en bijpersonen in hun grote en
kleine 'geschiedenissen' aan Duitse, Japanse en Geallieerde kant.

De bevrijding / Gerjan Heij

In 2010 is het 65 jaar geleden dat Nederland werd bevrijd na een

jarenlange bezetting door de Duitsers. Dit fotoboek (met
begeleidende teksten) geeft een impressie van de gebeurtenissen
voor en na de bevrijding, voornamelijk vanuit het perspectief van
de Nederlandse burgers. De aanloop tot de bevrijding, de
bevrijding zelf, de nasleep en de verwerking, hoe hebben de
Nederlanders dat beleefd, wat gebeurde er allemaal?

De bevrijding van Nederland 1944-1945 : oorlog op de flank /

Christ Klep en Ben Schoenmaker

Beschrijving van de militaire aspecten van de bevrijding van

Nederland, sept. 1944-mei 1945. Geeft een goed, maar vooral ook
objectief beeld van de vele gebeurtenissen bij alle betrokken
partijen tijdens de moeizame bevrijding van Nederland.
De bittere weg naar de vrijheid : een nieuwe geschiedenis van
de bevrijding van Europa / William I. Hitchcock

Dit boek beschrijft niet alleen uitgebreid de politieke en militaire

gebeurtenissen aan het einde van de oorlog, maar gaat diep in op
de humanitaire gevolgen voor de slachtoffers van het geweld van
de bevrijding door de geallieerden. Wat gebeurde er met de
ontelbare krijgsgevangenen in het Westen en het Oosten, de
dwangarbeiders die in Nazi Duitsland verbleven, de overlevenden
van de concentratiekampen, de inwoners van zowel de bevrijde als
de bezette gebieden en de miljoenen vluchtelingen uit Oost- en
Midden-Europa?

Meer boeken

Adressen, cursussen en evenementen

'65 jaar bevrijding' Bevrijdingsfestival Zeeland 2010

Expositie in Zorgcentrum Simnia
Adres: Simniapad 14357 HJ Domburg
Vanaf woensdag 28 april is er in Zorgcentrum Simnia een
expositie over de bevrijding, i.s.m. het Polderhuis.
Meer activiteiten: Agenda Bevrijding Zeeland
Datum: woensdag 5 mei 2010
Locatie: Vlissingen, Bellamypark
Tijd: 13:00 - 00:00
Bevrijdingsfestival te Vlissingen met
optredens van Boris & Wicked Jazz
Experience, Danny Vera, Julian Sas, Zwart
Licht, C-mon en Kypski en Irieginal
Abraham.

Websites
Dossier 65 jaar bevrijding (NOS) Dit jaar is het 65 jaar geleden dat Nederland en de
rest van Europa werden bevrijd van de nazi's. De
NOS heeft hier een dossier over gemaakt.

Dossier: 65 jaar bevrijd (RD)
Dossier van het Reformatorisch Dagblad over de
bevrijding 65 jaar geleden. In september 1944
begon de bevrijding van Nederland, die uiteindelijk
pas in mei 1945 werd voltooid. Nadat de Duitsers uit
het zuiden verdreven waren, hielden ze het noorden
nog een lange winter in hun greep.

Dossier 1945 (VPRO) Dossier van VPRO/Geschiedenis met nieuws en

films over 1945, het jaar van de bevrijding en het
begin van de wederopbouw.

Het Verhalenarchief: 65 jaar bevrijding Verzameling verhalen over de Bevrijding van

Nederland in 1944-1945. Niet alleen verhalen van
vreugdevolle gebeurtenissen, maar ook van de
schaduwzijden. Een initiatief van het Nationaal
Archief, dat ook foto’s van de bevrijding publiceert
op Flickr en in een eigen beeldbank ook foto’s over
Zeeland heeft.
Nationaal Bevrijdingsmuseum 1944-1945
Oranje bitter, Nederland bevrijd!
Bevrijding Zeeland
Het vergeten bombardement
Bevrijdingsmuseum Zeeland
Filmarchief omroep Zeeland
Polderhuis Westkapelle
Slag om de Schelde
Slag om de Schelde tijdslijn
In dit is het verleden tot leven gebracht. Typische
jaren '40 geuren, diorama's, originele filmbeelden,
toespraken en muziek nemen u mee naar de
bevrijdingsgeschiedenis van Nederland en Europa.
Aan jong en oud wordt de actuele betekenis van
vrijheid, democratie en mensenrechten getoond.
De bevrijding van Nederland, op 5 mei 65 jaar
geleden, wordt op vele manieren herdacht en
gevierd. Ook het Nationaal Archief en de Koninklijke
Bibliotheek (KB) besteden aandacht aan dit
jubileum. In een aantal thema’s worden de
verschillende kanten van de bevrijding op een
bijzondere website getoond.
De KB heeft ook nog een dossier over 60 jaar
bevrijding.
Najaar 2009 werd in Zeeland de Slag om de
Schelde herdacht, de operatie in 1944 die de sleutel
vormde voor de bevrijding van Nederland en
beëindiging van de Tweede Wereldoorlog. Zeeuws-
Vlaanderen, Walcheren en de Bevelanden kwamen
hierbij vrij. Ook Tholen en Sint-Philipsland werden
najaar 1944 bevrijd.
Mei 2010 wordt in heel Nederland zowel het
uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in 1940 als
de landelijke bevrijding in 1945 (pas toen was ook
Schouwen-Duiveland vrij) herdacht. Verder wordt in
Zeeland vanaf mei 2010 het 'vergeten
bombardement' op Middelburg herdacht.
Op 17 mei 2010 is het 70 jaar geleden dat een groot
gedeelte van de binnenstad van Middelburg
verwoest werd door de gevolgen van het Duits
bombardement. Deze gebeurtenis willen we groots
herdenken door middel van een aantal activiteiten,
waaronder diverse exposities, een symposium en
een stadswandeling door het stadshart van
Middelburg.
Het Bevrijdingsmuseum Zeeland richt zich op een
breed publiek en geeft een overzicht
van de gebeurtenissen in heel Zeeland tijdens en na de
Tweede Wereldoorlog. Het museum laat de periode
van mobilisatie in 1940 tot en met de terugkeer van
het Zeeuwse oorlogsbataljon uit Oost-Indie in 1948
zien.
Filmarchief 1940-1945 Omroep Zeeland
Website van Polderhuis Westkapelle, Dijk- en
Oorlogsmuseum.
PZC Special: terugblik op de ‘Slag om de Schelde’
met vele ooggetuigeverslagen.
Interactieve tijdlijn: de bevrijding van Zeeland van
dag tot dag
Slag om de Schelde (STIWOT) Deze website is een initiatief van STIWOT
(Stichting Informatie Wereldoorlog Twee) ,
een stichting die zich bezighoudt met
verstrekken van informatie over de Tweede
Wereldoorlog aan iedereen die daarin
geïnteresseerd is.

Bevrijding Nederland Achtergrondinformatie over de bevrijding en

bevrijdingsoperaties op de website van het
Verzetsmuseum.

Bibliotheek Vlissingen, samengesteld op 3 mei 2010

Disclaimer
Dit themadossier is samengesteld door Bibliotheek Vlissingen. Na totstandkoming van het dossier zijn de
opgenomen informatie en verwijzingen aan veroudering onderhevig. Het kan voorkomen dat links naar
websites niet meer werken.

De samenstellers van dit dossier hebben getracht naar zo betrouwbaar mogelijke informatie te verwijzen.
Niettemin kunnen zij geen aansprakelijkheid aanvaarden voor onjuistheden die mogelijk in de informatie
en/of publicaties voorkomen.

Informatie die van essentieel belang is voor de gebruiker dient door de gebruiker altijd op juistheid te worden
geverifieerd. Beslissingen van de gebruiker op basis van informatie in dit dossier zijn voor zijn eigen
rekening en risico.

Meer themadossiers: www.vlissingen.nl/themadossiers