Vn phm Hn nm

Ch Hn c, nguyn khng c khi nim v ng php. V th, ngi ta thng

lng tng trong cch s dng cc h t. C cu:
Chi h gi d h h h
Tht t phn minh, ho t ti.
( Chi h gi d h h h. By ch trn m dng thnh tho th l t ti ri).
bit cc h t trn kh nh th no.
Nhm gip cho ngi c phn no d dng hn trong khi c v lm vn ch
Hn. Xin su tm, tng hp mt s trng hp s dng cc t trn lm thnh
tp VPHN ny. Mong c s ng h ca mi ngi.
Phichan Chimshunhye.
http://vieclang.info.

D
1-Lm lin t ni lin hai t cng loi (Danh t, ai t, ng t...): Cng, V, Vi...

Th d tc: Tay v chn

ao d cung : ao v cung

Nhn d nhn tng i: Ngi vi ngi thng yu nhau

2- Gii t: C ngha cng, vi

+ Tn ng + ng t

D bng hu giao nhi bt tn h: Kt giao vi bn b m khng thnh tn chng

(D ng trc danh t bng hu. Danh t ny lm tn ng cho ng t giao
ng sau n)
3- ng t. Dng vi ngha: cho

Thin t an nng d thin h d nhn:Thin t u c th em thin h m

cho ngi
4- Mt m c l D: Dng lm tr t cui cu nh ch d
Chng? Ru?
a- Biu th ngh vn

c ngha ?

Nam n th th bt thn l d: Nam n th th bt thn l l ?

b- Biu th Phn ct (hi vn)

Kh bt min d: C th khng c gng chng?

c- Biu th cm thn
1


Thun k i hiu d d: Vua Thun l bc i hiu thay

K
1- K : Tnh t ch s s hu ngi th 3. K ch quan h s hu hoc lin
thuc ca mt ngi hoc vt (Danh t 2) vi ngi hoc vt khc ni trc
(Danh t 1) theo cu trc:
DT1........+

+ DT2

Th trung hu no, k ngoi vi din: Trong

u
c no, bn ngoi (Ca u) l mt

Thn ti ngoi, k sc xch: Mi bn ngoi, mu (Ca

mi)
2- K :C khi khng ch s s hu cho mt ngi hoc vt c th no m dng
ni mt cch tng qut hoc phim ch. Trong trng hp ny dch l
ca mnh hoc khng phi dch.

Nhn giai i k t quc: Ngi ta ai cng yu t quc

ca mnh

Dc tr k quc tin t k gia: Mun tr nc (Ca

mnh) Trc ht phi sp t nh (ca mnh)

Qun phn k quc nhi hu t d: Nh vua va quay

v nc (Ca mnh) c lng ring (L K)
3- Tnh t ch th: y

K a v tnh tuyn, Th v thu vi m: Vng

y khng c mch ging nh nc ma ung.
4- i t ngi th ba lm tn ng

iu, ng tri k nng phi: Chim, Ta bit n c th bay. (K

thay cho DT iu v lm tn ng cho ng t tri )
5- i t ngi th ba lm ch ng.

iu chi nng phi, d k hu dc: Chim bay c v

n c cnh (K thay cho danh t iu v lm ch ng cho ng t hu)
6- Tr t ng gia ch ng v ng t
Ch ng +
a- biu th hoi nghi

+ ng t
2

 T k vn chi h: nc t c l nghe vic y ri

L k vong h: Nc l s mt chng
b- biu th phn ct (hi vn).

Hc gi k kh bt tn tm h: Ngi
hc h c th khng tn tm sao?
c- Biu th mnh lnh, khuyn bo

T k min chi: Anh hy c gng ln

7- Lm i t ch mt trong s nhiu vt ni trn

K trung chi (trong s )

C ngha nh

Cm th chi thuc. C tri thc, kht tri m. Hu nng dinh so d t phong v. K

k gi nng hiu nhn ngn: Loi cm th i bit n, kht bit ung. Li bit
lm t trnh ma gi. Mt s loi ( Trong cc loi ) k l c th bt chc ting
ngi (

K K gi= K trung chi k gi)

Khng Dung u thi d ch huynh thc l th k tiu gi: Khng Dung thu nh
cng cc anh n l, chn ly tri nh (

K tiu gi=

K trung chi tiu gi)

D
1- Ly, dng (ng t)

D bt t t: Dng bt vit ch
2- (Gii t)

Mc d kin: mt nhn
3- n , Tr (ln) tr (i) ....(Gii t)

T c d lai: T xa ti nay

D thng: Tr ln

D hu: Tr v sau
Thp nht d ni: Trong 10 ngy
4- V, do (Gii t)
3

 Bt d thnh cng t mn: Khng v thnh cng m

t mn
5- M (Lin t)

Tun nguyn l d quy: Theo ng c m v

tng
1- Do, bi,theo

Bnh tng khu nhp, ho tng khu xut: Bnh do

ming m vo, tai ho do ming m ra
2- T (Ch thi gian hoc khng gian)

Tng tin: trc kia, t trc

Tng lai: T trc ti nay
Tng kim: T nay
Tng th: T y
V tng thin ging: Ma t trn tri ri xung

th
1- Danh t: iu phi iu ng.

Th v th phi v phi vit trc: iu phi th bo

l phi iu tri th bo l tri l ngay thng
2- i t ch th:
a- , th, iu y, vic y

Do th quan chi:Do m xt
b- l y l

Th bt vi phi bt nng d: l khng lm ch khng

phi l khng lm c
3- ng t: Cho l phi, khen phi

Phi ng nhi ng gi ng
s d. Th ng nhi ng gi ng hu d: Ngi che ta m ch ng l thy ta. Ngi khen ta m khen ng l bn ta
4

4- ng ng t: L

Khng t th l nhn d: Khng T l ngi nc L

5- Tnh t ch th: y ...

Hu th ph nhin hu hu th t: C cha y ri
sau s c con y
6- Tnh t tnh thi: ng phi

Th phi chi s : Vic phi tri

Cp
1- ng t:C ngha:
a- Bng

Ng bt cp nhn: Ti chng bng ngi

b- n

Huynh chung cp: Anh ht n em

c- Kp

Hi chi h cp: Hi hn sao kp

Tng phc h cp d
2- Gii t: C ngha:
a- n ti

Cp hu: V sau
T c cp kim: T xa n nay
b- Kp

Cp thi: Kp thi, kp lc
3- Lin t: V, vi

Ph cp mu: Cha v m

chi
1- Lm i t
a- Thay th danh t v lm tn ng cho ng t


Nhn s sinh thi, c bt nng t thc, hn bt nng t y. Ph mu nh b chi,
hoi bo chi
Ngi ta khi mi sinh khi i khng th t n. Khi rt khng th t mc qun
o. Cha m cho (ta) b mm, b m (ta) (Chi thay th cho DT nhn trn)

Bt d h vt vi chi: Bt ly vt g lm nn (Chi thay

th cho bt)

B Ngu hu tt, T vn chi: B Ngu bnh, Khng T

n thm (B Ngu)

Thin thng hu nht nguyt tinh vn. Nht xut nguyt lc tinh hin vn phi
phong xuy v ging. C gi khn chi nhi canh tc: Trn tri c mt tri, mt trng
sao, my. Mt tri mc, mt trng ln sao hin, my bay, gi thi, ma sa. Ngi
xa xem m canh tc
(Ch chi i lin ng t khn v lm tn ng cho ng t ny. Cng l i t
thay th cho cc danh t:Nht, nguyt, tinh vn, phong, v.
b- Cng th hin cho ngi, vt s vt, a danh ni trc song vi

ngha l ( th

a din hu sn hu lm hu h hu hi. Tho mc sinh chi. Cm th c

chi: Mt t c rng c ni c sng c bin. Cy c mc , cm th sng

Uyn thm nhi ng sinh chi. Sn thm nhi th vng chi: Vc su nn c sng
. Ni su nn th i
2- Gii t
Cu trc: Gia t+ + oan t
a- Biu th quan h lnh hu lin thuc.

Dng t chi ln nhn: Ngi lng ging ca Dng T

iu chi lng dc: Hai cnh ca con chim
Th d ti d: l ti ca ti
Th thu qu d: l ti ca ai
b- Biu th tnh cch
Trong trng hp ny gia t ch tnh cch ca oan t, ch chi v ngha
nn ch c v tr tr t. oan t l DT gia t l DT tnh t hoc ng t

H lang chi quc : Nc hung d nh cp si

Hoang ng chi ngn:Li ni hoang ng
Thn chu chi ng : C nut thuyn (C rt ln)
3- Dng v b ch chi
6

a- to s cn bng gia hai thnh phn

Ch hu chi s: Thy ca ch hu
Chu chi t tn: Con chu nh Chu
b- Vic dng hay b ch chi l tu ngi vit min khng gy hiu nhm

Nhn co Tng t mu " Tng Sm st nhn" Tng t chi mu vit " Ng t bt

st nhn
4- Chc nng ca nhm t do gii t chi to thnh
a- Ch ng

Dng T chi ln nhn vong dng: Lng ging ca

Dng t mt d (Dng T chi ln nhn lm ch ng cho ng t vong )
b- Tn ng

Bt vn tin vng chi di ngn: Khng nghe li truyn

li ca tin vng (Tin vng chi di ngn lm tn ng ca ng t vn)
c- V ng trong cu tnh lc ng t

Tn h lang chi quc d: Tn l nc hung d nh cp

si (Tn lm CN h lang chi quc lm VN d lm tr t khng c ng t )
5- Nhng cch dng khc ca i t chi
a- ng sau ng t lm tn ng thay cho tn ng ngoi v

Th c s ng thng vn chi:Truyn c y ti tng

nghe (Th c s vn l tn ng ca ng t vn. ng l ng sau dng t ny
nhng c t u cu nn gi l tn ng ngoi v v i t chi c dng
thay vo v tr ca n)
b- ng trc ng t nu ng t c ph nh t b ngha

Bnh khun thm vi nhn bt chi kin: Nm gy

bnh rt nh ngi ta khng thy n c (Chi ng trc ng t kin v c bt
b ngha)
c- Thay cho iu s ni sau

Qu nhn vn chi mao v bt phong mn gi bt kh d cao phi: Qu nhn nghe

rng con chim m lng cnh cha y th khng th bay cao c (Chi thay
th cho mao v...cao phi)
d- ng sau ng t c ngha l th

Thnh Kinh s c chi: Xin p Kinh cho (Cung Thc on)

(Chi thay cho Kinh)

e- ng gia hai ng t
i vi ng t ng trc chi l tn ng, i vi ng t ng sau th chi
c v nh l ch ng

H chi khi: Gi n dy (Chi ng gia h v khi)

f- ng gia ch ng v v ng bin mt cu hay mt mnh
c lp thnh mt thnh phn ca cu
7

Ch ng +
+ V ng
Thnh phn ny c th lm ch ng tn ng hay b ng ca cu

Th nht chi xut mt kh d bin t phng d: Xem mt tri mc ln c

th phn bit bn phng (Nht chi xut mt lm tn ng cho ng t th)

C chi hu Khng Minh do ng chi hu thu d: Ta m c Khng Minh ging

nh c m c nc

Gi
Gi l mt h t c nhiu cch dng khc nhau
1- Lm i t
a-

c gi
c th gi
Bt c th gi
Bt nng c th gi
Bt nng c c th gi
Tr gi
Nhn gi
i tr gi
Bt nhn gi
b- Chc nng
Gi hp t ng trc n lm thnh nhm t .Nhm t ny cha phi l mt cu
m ch l mt thnh phn trong cu

T tri gi bt on nhn K t bit mnh th chng on

ngi ( Lm CN )
8

 Chng m nhn gi tt c m qu :Ngi

gieo nhn

tt t c qu tt (Lm CN)

Tng nhn hu canh in gi: C ngi nc Tng cy

rung (Tn ng ca ng t hu)

Hin gi bt bt bi k thn chi t nhi u k quc chi suy: Ngi hin ti khng
bun v thn mnh cht m lo v nc mnh suy (Lm CN)

Th loi chi trung hu tiu gi hu i gi:Trong loi th c ging ln ging

nh (Lm tn ng)
c- ngha
C th ch ngi, vt Loi vt, s vic.....

c th gi ng tri c th chi php: Ngi

c sch nn bit phng php c sch (Ch ngi)

c th gi qung ng kin thc: Vic c sch m

rng kin thc ca ta (Ch s vic )
2- Tnh t ch th c ngha: y

Gi c: Ci y
Gi phin :Phen y
3- Tr t ng cui cu biu th ng kh hon tt

Qun vit co phu tam t gi: Vua bo "Hy cho ba nh

i phu hay"
4- Tr t lm hu t cho mt ph t ch thi gian

Kim gi: Nay, by gi

Tch gi: Xa kia, ngy xa
Hng gi: Lc trc, trc kia
Thu gi: Lc u
5- i t, i vi ch thu (ai?) hi

Qun tc bch tu hu thu kh i qun gi: Sau khi ngi trm tui ai c
th thay th ngi (Thu kh i qun gi: Kh i qun gi thu)

Nhc s truy gi thu: ng ui theo ai (Ngi m ng

ui theo l ai)

H
1- Tnh t nghi vn: Gi? No? Sao?
9

 + Danh t
Khch tng h x lai: Khch t ni no n
H nhn: Ngi no
H thi: Bao gi
H c: C sao, c g
H s: Vic g
2- i t nghi vn: G, Ci g, Th g , iu g

+ ng t
H t: Ngh g
D h th nhi phn:Dng mua th g m v
+ H t
h t vi h: H t l g
H t vi c th tnh lc
Xun gi h: Ma xun l g
3- Ph t nghi vn c ngha:
a- u? Ni no?
Cu trc

ng
t

+ ng t

+
Gii t

Tin sinh tng h chi: ng nh i u

Trng qun h t lai ng Trng t u n
b- Sao? V Sao?

H v hunh ho: Sao li gi l la om m

4- Mt s t thng dng

H bt: Sao chng

H d: Ti sao, V u m
Nh h: ra sao, Nh th no
H tt: Cn g
H tc: V sao th
10

 Ni h: Ti sao, Lm sao c

h d
1- V sao, v u m

Thanh nin h d kh qu: Thanh nin v sao ng qu

Khng Vn T h d v chi vn d: Khng Vn
T v u m c tn l Vn
2- Ly g m

Nhc v chc nghip tc h d mu sinh: Nu

khng c ngh nghip th ly g m mu sinh

Hoc vit d c bo on h nh, T vit h d bo c d trc bo on d

c bo c: C ngi hi "Ly c bo on l th no" Khng t tr li "Th ly
g m bo c? Nn ly chnh trc m bo on ly c m bo c"

Gii t
thng c dng ch ni chn c ngha: , ti, t, cho, vi...
1- ng trc b t ch ni chn
Ch ng + ng t (+ Tn ng)+
chn

B t ch ni

Nht xut ng:Mt tri mc hng ng

Thanh xut lam: Mu xanh t mu lam m ra

Ng thng nghim chi thn, nghim chi nhn, bch bt tht nht: ti thng
nghim vic y bn thn, Suy nghim vic y ngi khc, trm iu khng
sai mt
2- ng trc tn ng 2 (tn ng gin tip)
Ch + ng + Tn ng 1 +

+ Tn ng 2

Nghiu nhng thin h Ha Do: Vua Nghiu nhng

thin h cho Ha Do

T Huyn nhp vn k
mu k T An
3- Gii t ch thi gian
a- Ch mt thi im
11

T An: T Huyn vo hi

Ch ng +

+ B t ch thi gian

D sinh t mo nin: Ti sinh nm t mo

+ B t ch thi gian+ng t
T th nht khc bt ca: Khng T hm no i
Ch ng +

iu khc th (Hm y) khng n ca

b- Ch mt khong thi gian t lc....n lc

+ B t ch thi gian

T tn hi cch mnh d ch kim nht: T cch mng Tn Hi cho n ngy

nay

Chng t thu quan nht sc ch nam quy d ht kim: Chng ny t khi bt

u lm quan ngy no cng nui ch tr v min nam n nay
Dng trong cu so snh: Hn
Ch ng +Tnh t+

+ B t

Ngu i khuyn: B ln hn ch
Bng thu vi chi nhi hn

so snh

thu: Bng do nc m thnh

nhng lnh hn nc
3- Gii t ch i tng: Vi, i vi

+ B t ng sau ng t
Ngng bt qu thin ph bt tc

nhn:

Ngng ln khng thn vi tri ci xung khng xu h vi ngi

+ B t ng trc ng t

Thu ng nhn d thnh k ngn nhi tn k hnh kim ng nhn d thnh

k ngn nhi quan k hnh: Lc u ta i vi ngi nghe li ni m tin vic lm
ca h. Nay ta i vi ngi ta nghe li ni m xem vic lm ca h.

+ B t khng c ng t trc hoc sau

Nhn chi i k quc do t chi ph mu: Ngi
ta yu nc nh ngi con i vi cha m
4- Ch quan im: Theo, i vi
Hi quan im ngi khc

12

Thng vn Vin ng vit kim ng s phn cng h nh i vit bt tc u d:

Nh vua hi Vin ng rng "Nay ng s lm phn theo ng th th no" p rng
"Khng ng lo"
By t quan im

Bt ngha nhi ph th qu ng nh ph vn: Bt ngha m giu v sang i

vi ta cng nh ph vn
5- Ch ng din, c ngha: V
Ch ng+Tnh t+

+ B t

Gia ct Lng chi ti trng tr nhung on k mu: Ti ca Gia Ct Lng gii v

dng binh km v mu l

cc
1- Tnh t ch s lng khng xc nh

Cc v: Cc ng
Cc quc: Cc nc
2- i t phim ch ng trc ng t. C ngha: Mi ci, mi ngi, ai ny

Cc t n lc: Mi ngi t mnh gng sc

Cc t k s: Ai gi vic ny
Nhn sinh th cc hu chc th: Ngi ta sng
i ai ny u c chc nghip

d
1- Tr t ng cui cu biu th ng kh khng nh hoc kin xc.
Dch l vy hoc khng cn phi dch

Hoang ph quang m thm kh tch d : B ph

ngy gi tht ng tic (vy)

13

Bt hon nhn chi bt k tri, hon bt tri nhn d: Ch lo ngi chng bit
mnh, hy lo mnh chng bit ngi
2- Trong cc cu khng c ng t

Ch ng + V ng +
y l mt c php c bit trong hn vn. Loi cu ny dng gii thch,
nh ngha, hoc phn on
a- Biu th ng kh gii thch, nh ngha

Ng thu tc chi nht d: C l mt trong nhng loi sng di nc

Khng T L nhn d: Khng T l ngi nc L

Hunh phi trng d: om m l loi cn trng bit bay
b- Biu th ng kh phn on

Khng T v nhn d: Khng T l mt v nhn

Kim m c d: Kim l mt c tt
3- Biu th s tm dng ca ng kh
a- ng sau ch ng

T d h cm vng Hi: T ny u dm snh vi Hi

Nh d Hi d thc d: Nh ngi vi Hi. ai hn?
b- ng sau ph t, nht l ph t ch thi gian

Hng d bt n, nhi kim d n, h d: Trc kia

khng gin m by gi gin. Ti sao?
c- ng sau mt on cu

i o chi hnh d, thin h vi cng: o ln m

em thc hnh th thin h l ca chung mi ngi
4- Biu th ng kh nghi vn

Thun h nhn d d h nhn d: Thun l ngi

g? Ta L ngi g?
5- Biu th ng kh cm thn

T nhn d nhi hu t tt d: Ngi nh vy m mang

bnh nh vy!

D nht tin chi vi nhi t tam nhn hu kh bi d: V mt ng tin nh b

m hi cht 3 mng ngi . i ! ng bun thay!
6- Biu th ng kh mnh lnh khuyn bo

ng t s d t lp v s du lc d: Nn ngh cch t lp ng khng

vui chi

Nguyn qun chi ph tu d: Xin nh vua hy b ru

14

7- ng ng sau cc s vt c k ra

Nhn chi nht thn nh nh d mc d th d tc d giai hu nh duy khu

ch hu nht: Thn th ngi ta nh tai mt tay chn u c 2 ring ming c 1

ni
1- Ph t c ngha
a- Chnh l

Ging nh ch th
ch vi
l mt ph t c khu kh bin bch song c
th ni bt vi, bt th (Khng phi l) nhng khng th ni bt ni.

L cng n ni L hu d: Con gi ca L cng chnh l L Hu

Thu h ni nht i k th: Thu h chnh l b sch l ca thi i (Ch

khng phi l b tiu thuyt tm thng)
b- Bn, lin

Nhi ni i khc: a b lin khc ln (Ni b ngha cho ng

t khc)
c- Mi

Hu th mu ni hu th t: C m y mi c con
y

Nhn tr k tin ni hu khoa hc: Tri thc ca con

ngi tin b mi c khoa hc (Ni b ngha cho ng t hu)
d- Li (m li)

Th ni hu v mu chi nhn thin h

thng tai:i li c ngi khng c m tri i au n thay
2- Tnh t s hu: Ca my, ca anh

Ni huynh h nht nam hnh: Anh ca anh ngy no i

nam
3- i t i xng: My ngi...

Trnh Trang Cng vit ng t ni cc kh

chi: Trnh Trang Cng ni ta cht ri ngi phi b gp nc Ha m i.

Vit
15

Ch vit c cc cch dng sau

1- Rng:

D vn chi vit:Ti hi n rng

Bt v chi vit: Bt bo giy rng
Thn vit: Than rng
2- Ni

Khng t vit: Khng t ni

3- L, Gi l

Ph chi ph vit t ph: Cha ca cha gi l ng

4- Tr t u cu hoc cui cu

Ng tng cu th vit ch V Dng: Ta tin cu

n v dng

Ng ng vit quy, ng tm ty bi: Ta i v ng,

lng ta thng xt v ty

Phn bit bt v v
1- V
a- ng t
Dng lm ng t : Khng c (Tri vi ch

V ti: Khng c ti
Hc v ch cnh: S hc khng c ch dng li (Khng cng)
b- Ph t ch s ph nh: Khng

V lun: Khng k
T v t: Suy ngh khng t vy
Bn nhi v on nan: Ngho m khng on hn mi kh.
2- Bt
a- c dng vi ngha khng c

Bt ti: Khng c ti
b- Dng lm ph t ch s ph nh

T tri gi bt on nhn: K t bit mnh chng on ngi

Bt lun: Khng k
3- Khi v ng trc cng mt ch. ngha thng khc nhau.
V tri: Khng bit g (Khng c tri gic)
16

Bt tri: Khng bit (C tri gic nhng khng kh nng bit: V

cha nghe, cha thy)

V ngha: Khng c ngha l

Bt ngha : Khng hp l phi
4- v c th dng i km vi nhau
Bt hc v thut:Khng hc nn khng c phng php lm vic
V s bt vi: Khng c iu g khng lm (iu g cng lm)
V kh v bt kh: Khng c vic g nn lm, khng c vic
g chng nn lm

h
L mt tr t thng ng cui cu
1- Biu th mt kt qu tt nhin (Thng dch l vy)

n c nhi tri tn kh d vi s h: n li nhng

iu hc bit nhng iu mi c th lm thy c.
2- Biu th mt vic xy ra (Dch l ri)

Ng lo h: Ta gi ri
Thin chi kh Thng cu h: Tri b nh Thng lu ri
3- Biu th mt vic sp hoc s xy ra

D bn khch vit ng kh h: Na m khch ni ti

i y
4- Biu th kin xc (dch l vy)

Triu vn o tch t kh h: Bui sng nghe o bui

chiu du cht cng vui vy

Phu t chi o trung th nhi d h: o ca thy

gm vo hai iu trung th m thi
5- Biu th nghi vn

H nh t kh v chi s h: Nh th no th c th gi
l k s
6- Biu th yu cu mnh lnh

Tin sinh th hu h: Tin sinh ngh i thi

7- Biu th cm thn
a- ng trc: Dng sau ch thm

17

Thm h ng suy d: Ta suy yu lm ri

b- Dng cui cu

i tai ngn h: Li ni ca Phu T rng ln thay

hoc
1- Lin t biu th bt nh

Hoc th hoc b: Hoc ci ny hoc ci kia

Hoc vin hoc cn: Hoc xa hoc gn

m thc chi thu hoc th h hoc th tnh: Nc dng n ung hoc ly

sng hoc ly ging
2- i t thay th danh xng ca ngi hay vt khng mun ni r
a- Thay cho ngi

Hoc v Khng T vit T h bt vi chnh: C ngi hi Khng T rng Sao

thy khng lm chnh s

Hoc hu vn d vit Thi h v nhi tc d: C ngi hi ta rng V u lm ra

th
b- Thay cho s vt

Vt hu bt kh vong hoc hu bt kh bt vong: C vic khng nn qun c

vic khng th khng qun

kh d

18


Tri i nhi hu kh d vi huynh: Bit thng em sau mi c th lm anh.

Bt knh huynh bt kh d vi : Khng knh trng anh khng th lm em.

d ....Vi
D v vi c th i gin cch hoc i lin nhau. Trong trng hp i gin
cch
c ngha:
1- Ly....Lm, Dng....Lm

+ Danh + + Danh

Ch ng +

gi d th vi khu, Lung gi d mc vi nh: Ngi cm ly tay lm mt.

Ngi ic dng mt thay tai

Nht thit s nghip v bt d hc thut vi c s: Ht thy cng vic

khng g l khng ly hc thut lm nn tng
2- Coi....l, Cho ...L

Ch ng
+

Danh t
+
+

Danh t
+
i t

i t

Hu nhn d Khng T vi vn th S biu:Ngi i sau coi Khng T L ngi

thy ca mun i

Nh d ng vi kh v h? Ngi cho ta l c th khinh nhn c sao?

i lin nhau. C ngha

Trong trng hp
1- lm, ly lm

Danh t +

+ Danh t

Hoi cung tht d vi oa h: Ph nh ca lm h ao

19

Qun nhc d lc S quc Phng thnh d vi thnh, Hn thu d vi tr tuy chng

v s dng chi: Nu nh vua dng sc mnh th nc s ly ni Phng thnh lm
thnh ly sng Hn lm ho. Qun nh vua tuy ng cng v dng
2- Cho l (Ch s nhn nh ph phn)
Ch ng
+

Danh
t
+ Tnh
t
Ph t

Hoc co tnh oa vit Thin chi i v s bt bao oa bt tn d vi vng: C

ngi bo con ch y ging rng Tri rt ln khng vt g khng cha trong .
Con ch khng tin cho l ni lo (Vng ng sau d vi l ph t)

L mng h b nht nht ng h h d vi ng loi d: La i da h mt hm

gp h, h cho l ng loi (Loi ng sau d vi l danh t)
3- Gi s, v nh

Mi nht lnh xut bnh pht k cng vit d vi phi ng mc nng vi d: Mi

mt lnh ban ra Bnh li khoe cng mnh rng "V nh khng phi ta, chng ai
lm ni"

s
L i t ch th c ngha: iu m, Ci m,

+ ng t
S hu: Ci m ngi ta c
S hc: iu m ngi ta hc
1- Ch iu ni trc

Ph d qu th nhn chi s dc d: Ph qu l iu mong mun ca con ngi

ta (S dc ch ph v qu)

Hiu ngh lun nhn th phi vi ng s i : Thch m lun chuyn phi tri
ca ngi khc l iu ti rt ght ( S i = Hiu....Phi)
2- Phim ch
20


S kin s vn nht thit k chi thi: Nhng g thy c nghe c u gi vo
trong th (S kin s vn ch tng qut phim ch)

K s bt dc vt thi nhn: iu mnh khng mun ng lm cho ngi khc

3- S v :
C ngha: Ci (iu) c gi l

S v nin th d: Dch cho tht st l "Ci c gi l nm l ci y"

S v th gi th d: iu c gi l th l g
4- S + ng t c danh t theo sau
a- Cu trc

+ ng t + + Danh t
Th ly
Lm th d. Mun ni r "s hu" l ca ai, ngi ta dng gii t
chi ni n vi mt gia t chng hn Nh lm thnh mt nhm t:

Nh chi s hu: Ci m anh c

Nu li mun ni r ci m anh c l ci g th d sch th thm chi th

vo.

()

Nh chi s hu chi th
V c hai ch chi, c th b bt chi trc cn li:

Nh s hu chi th: Sch m anh c

b- Chc nng
Nhm t theo cu trc ny c th lm
Tn ng

Nh s hu chi th ng dic hu chi: Sch m anh c ti cng c (Ti cng c sch

m anh c)
Ch ng

D s c chi tht ti ng chi bc: Phng m ti l ti pha bc ca gian nh

chnh
5- S.........Gi
a- Cu trc
Nh ta bit
t.

s ng trc ng t,

+ ng t +
21

gi thng ng sau ng


Ngu s canh chi in: Rung m tru cy. y l trng hp s+ ng t c danh
t theo sau. Ta bit

gi l i t c ngha tng ng vi chi nhn

chi s... do thay th chi in bng gi. Ta c

: Ngu s canh gi

Qun t t ngha tc k s vi gi v phi ngha: Qun t ngh n iu ngha

th vic lm ca h khng tri ngha.(S vi gi c ngha l s vi chi s : Vic m
ngi qun t lm)
b- Chc nng
Lm tn ng

Hu c kh tc thp nhn bch nhn chi lc s cn nng to gi nht nhn chi

lc nng to chi: C my mc c kh th nhng g m sc ca 10 ngi ,trm ngi
lm c th ch cn mt ngi cng c th lm c (s cn nng to gi lm tn
ng cho ng t to sau, v phim ch khng ni r l lm ra ci g)
Ch ng

Nng phu canh in hoc d ngu hoc d nhn. Nht nht chi trung ngu s
canh gi thng s bi nhn: Nh nng cy rung hoc dng tru hoc dng ngi, mi ngy rung m tru cy c thng nhiu hn ngi my ln (ngu s canh
gi l ch ng cho ng t bi ch rung m tru cy)

Yn
1- Tr t
a- ng cui cu biu th khng nh

Kin bang khi th thc c th yn:Vic dng nc m t thc gy nn t

(vy)
b- ng cui cu gin cch ch
cu trc

(h) biu th nghi vn theo

+ ng t+

Tiu t h cm nhng yn: K hn ny u dm nhng

22

Vng nhc n k v ti nhi tu t a tc ngu dng h trch yn: Nu nh vua

thng xt con vt v ti m phi n ch cht th sao phi la chn gia
tru v d?
c- Biu th cm thn

Nguy nguy h hu thin h nhi bt d yn: Cao c thay c thin h m khng d

vo
d- Lm hu t (ng v) cho tnh t hoc ph t

Thu x chi ng ng yn thiu tc dng dng yn: Mi th c xung nc

th n l giy lt th n ti tnh
2- i t
a- C ngha v cch dng nh i t chi

Chng hiu chi tt st yn, Chng chi tt st yn: Khi nhiu ngi yu mt ngi
no phi xt xem ngi y c ng a khng. Khi nhiu ngi ght mt ngi no
phi xt xem ngi c ng ght khng

Kin hin t t yn: Thy ngi hay ngh lm sao cho bng ngi y

vi ngha th

b- C cch dng nh i t chi

th

Uyn thm nhi ng sinh yn, sn thm nhi th vng yn: Vc su nn c

sng , Ni su nn th i
c- Ch ngi hoc vt ni trc vi ngha

= + Danh t

Tn quc thin h mc cng yn: Nc tn, trong thin h khng nc no mnh

bng (Mc cng yn = mc cng tn)

Ng cu t h ng phu hu t yn: Cha chng ti cht v h chng ti li

cht v h
d- c ngha: y t

Kim hu nhn yn hoi ti nhi bt kit dng th: Nay c ngi y m ti

nng m khng c i dng
3- Ph t nghi vn nh an

ng trc ng t

V tri sinh yn tri t: Cha bit vic sng lm sao bit c vic cht (Yn tri =
An tri)

23

Thin h chi ph quy chi k t yn vng: Nhng ngi cha trong thin h v vi ngi th con ca h cn i u na (Yn vng = H vng)

tc v tt
1- Tc
c- Lin t
-Biu th hai vic c lin h v thi gian

o tc phi tho nhi to: n ni th vch c m ngi

V ch tc thin d vn: Tnh ma th tri chiu

- Biu th hai vic c quan h nhn qu

Ch nhi kin gia nhn khp tc tu nhi khp: Bn tr thy ngi nh khc th khc
theo

Cn tc v u, kim tc thng tc: Cn thn th khng lo, tn tin th thng

nh nhc cu biu th s gi thit

- i sau cc ch

Vng nh tri th tc v vng dn chi a ln quc: Nu nh vua bit th th

khng mong dn mnh nhiu hn nc bn cnh

Nhc thnh d nhn tc ng khi cm: Nh lm bc thnh v bc nhn th ta h

dm

Cu v t tin tc ng thn h t nhi lai: Nu khng c t tin th thn ny t

u m ra
d- Ph t ch mt vic xy ra mau l sau mt vic khc. C ngha: Lin
ngay

C tc t thc kht tc t m: i th lin ngh n n kht th lin ngh

n ung

24

Thng sn tc kin h, h trch tc kin x: Ln ni th lin gp h xung

m th lin gp rn
e- H t (hay ng ng t) c ngha: Th ,l

Y tc bt tc d t th, thc tc bt tc d sung phc: o th chng

che thn. Thc n th chng no bng

K ngn tc nhc th, k hnh tc nhc b: Li ni th nh th ny, vic lm

th nh th kia
3- Tt
a- Tt l ph t ch s tt yu

Cng dc thin k s tt tin li k kh: Ngi th mun cng vic tt p t trc

phi trau chut dng cho bn nhn

Nhn v vin l tt hu cn u: Ngi khng lo xa t phi bun gn

b- Nu mun din t khng chc th dng ch v

ng trc

Tch kim d vi t tn, t tn v tt nng th: Cha vng li cho con chu , con
chu cha chc gi c
4- Tc v tt dng lin nhau

K lng nhn xut tc tt ym tu nhc nhi hu phn: Ngi chng ra ngoi

th phi no say ru tht mi tr v (Tc l lin t ni hai mnh , Tt l ph
t b ngh cho ym)

s d
1- Dng nh danh t, ng sau ng t lm tn ng: C ngha: l do,
duyn c

Ch ng +ng t +

Trng qun bt tri th s chn tng, d c co s d, Trng qun t bt phc

hoi nghi h: Anh trng khng bit chn tng s vic ti cho bit y
duyn c anhTrng lin khng hoi nghi na

St k s d giai tht k bn d: Xt duyn c ch v b mt gc m thi

25

2- Dng gii thch l do : S d.....L v

Ch ng +
+ ng t +Tn ng +
( C th b ch chi gia ch ng v s d )

Nhn loi chi s d vi vn vt chi linh gi hng tr nhi bt hng lc d: Loi ngi
s d l linh hn ca vn vt l do chung tr m khng chung lc vy
3- Qun ng lin t ni hai mnh c tng quan nhn qu: Cho nn, v th

K l chi trung hu hu k yn ng bt tri s chi s d phn d:Trong ng r li

c nhiu ng r, Ti khng bit i li no cho nn tr v
4- qun ng gii t ch mc ch: Dng , l

Tr s d ch kht gi: Tr dng gii kht

cu b ng
1- Cu b ng dng
a- Mu cu hon chnh

Ch ng +
+ Khi t +
+ ng t
Khi t: L t ch ngi hoc vt m hnh ng pht xut t (Thnh phn
ch ng)

S vi Tn s dit: Nc S b nc Tn dit
c- Ch dng vi khng dng s

Thn khch t tn vi thin h tiu: Thn cht ni t khch tn b thin h

ch ci (Ch s trc ng t tiu b lc b)
d- Khng ni r khi t do vi v s i lin nhau

Hn Tn vi s cm: Hn Tn b bt

c ba ch ny u c ngha l b

2- Cu b ng dng
a- Mu cu hon chnh
Ch ng +

// + ng t + + Khi t

n T kin nghi T qun: n T b vua T nghi

Ng bt nng c ton ng chi a thp vn chi chng th ch nhn: Ta khng

th em ton b t Ng mi vn qun b ngi ta sai khin

Yn d vn thng chi quc b vi Triu: Nc Yn l nc c vn c xe,b nc Triu

vy
26

b- Ch dng

sau ng t
Ch ng + ng t +

+ Khi t

Qun t qu dc tc bt dch vt: Qun t khng ham mun th khng b vt

cht sai khin
c- Tnh lc

v khi t

+ ng t

Ch ng +

Kim n T kin nghi ng tng d thn bch chi: Nay n T b nghi ng,
Ta s em thn liu cht minh oan cho ng y

d gi
D v gi i lin nhau thng xut hin trong cu phn on
Ch ng +
+
V
ng +

D biu th s tm ngng ca ng kh. Gi ch i s gii thch, phn on v

ch ng. D gi i lin nhau nhn mnh ch ng nhiu hn

Trung d gi thin h chi i bn d: Trung l ci gc ln ca thin h

Hc d gi, kh d trng duyt lch, tng tri thc, ho ngu vi minh: S hc c th

m rng duyt lch, tng thm tri thc, bin ngu dt thnh sng sut

Hiu d gi k vi nhn chi bn d: Hiu l ci gc ca vic lm iu

nhn

Ph
1- pht ng t: dng m li

27

Ph t d gi cht trc nhi hiu ngha: i ngi t th chn cht ngay thng
m a vic ngha

Ph thin a gi vn vt chi nghch l: i tri t l qun tr ca mun vt

2- Tnh t ch th

(Ny, y)

c- C ngh nh th

Ph nh nhn gi L quc x tc chi thn d: Hai ngi y l l b ti gnh vc x

tc ca nc L

d- C ngha nhi b

Bn kh nhn t vi chi, h on ph thin tai: Ngho kh l t ngi ta gy ra, Sao

on ng tri kia
e- C ngha l ht thy

Ph nhn su thng: Mi ngi u au bun

3- Tr t
a- ng trong cu hoc v ngha hoc c ngha nh h

Tri ph ng hu chi hoi bo: Bit ci hoi bo ca bn ta

Chu tng x ph ti hu bt ti chi gian: Chu ny s gia ti v bt ti

b- ng cui cu. C ngha ging nh h
- Biu th nghi vn:

Cng dc Tn chi li ph: ng mun cho nc Tn c li ?

- Biu th cm thn:

Mc ng tri d ph: i chng ai bit ta

c- ng sau cc ch ta bi biu th cm thn

Ta ph: Than i
Bi ph: Bun thay

da da
28

L tr t ng cui cu
1- Biu th nghi vn

Cng d vi ng hng binh th da phi da: Ngi cho rng nc Ng hng binh L
ng chng? sai chng?
2- Biu th phn vn (hi vn)

Ta ph, Vin vi th loi th tri hu mu hung nhn d da: Than i! Loi vn l

loi th cn bit c m hng g l cong ngi

cp so snh
1- So snh tuyt i
a- Khng g hn

Ho mc i ni phn: Tai ho khng g ln hn ni phn

Hiu t chi ch mc i h tn thn: Con hiu tho khng g ln hn tn th cha

m

Ng b mc thnh vu Hon vn: Trong ng b khng ai mnh hn T Hon Cng v

Tn Vn Cng

b- Khng g bng

Mc nh

Thin h chi ti cng gi mc nh qun lc: Mnh nht trong thin h khng g bng
hp qun
c- Nht

Trung quc i xuyn d Trng giang vi ti tr: Trong cc sng ln Trung Quc ,
Trng giang ni ting nht
2- Cp so snh bng
a- ng

Tng ng: Bng nhau, ging nhau

Nht gia nh ng tam: Mt thm 2 bng 3

29

ng thi bnh v s chi thi qun t d phm nhn ng nh: ng lc

thibnh v s bc qun t vi ngi thng u nh nhau c
b- Nh

Trng nh Thi sn: Nng nh ni thi sn

i nhn nh k: Thng ngi nh mnh
c- Cp

K tr kh cp d : Ch ch ca ng y ngi ta c th theo kp
d- ng

Ng m k ng: Nhng con nga ca ta c sc mnh ng u

e- Nhc

B bch trng on dng tc gi tng nhc: Vi la di ngn bng nhau th gi

bng nhau.
f- T

Kim thin h a x c t: Nay trong thin h cc vua ch hu c t ging nhau

c ngang nhau
3- So snh ging nhau
a- Nh

Thin khng hu nht phi c nh i tinh nh: Trn tri c mt my bay ging
nh mt con chun chun ln
b- Nhc

Vng qun d tm v thoi nhc v ky chi m nhin: Anh Vng cha b c ci tnh
khng chu g b ca mnh ging nh con nga khng cng
c- Do

Ng chi v k do chu chi d: Ci ui con c ging nh ci bnh li thuyn

Bch v chi bch do bch tuyt chi bch: Mu trng ca chim ging nh mu trng
ca tuyt
d- T

Tt sut tnh hiu u d ngh tng t: D mn tnh thch nh nhau ging

nh con kin

Bnh thu tng phng nh lo hu

nh xa tm tr t quy gia
3- Cp so snh bc km hn
a- Bt nh
30


Thin thi bt nh a li, a li bt nh nhn ho: Thin thi khng bng a li,
a li khng bng nhn ho
b- Bt cp

Nhn loi chi sinh tro nha bt cp h bo: Loi ngi sinh ra nanh vut khng
bng h bo
c- Bt nhc

Bt nhc nhn nhi bt tri s: Khng bng ngi m chng bit thn
4- Cp so snh bc hn
Mun so snh bc hn ta dng cc ch

ng sau tnh t

a-

Trng Ni khi hin t h: Trng Ni h hin hn ng sao

ng sau tnh t

b- Qu

C nhn s d i qu nhn gi v tha yn thin suy k s vi nhi d h:C

nhn s d hn ngi khng g khc diu ny: Kho pht trin nhng hnh vi
o ngha ca mnh m thi
c- T

ng gin cch trc tnh t

Khuyn t miu i: Ch so vi mo th ln hn
d- D
Nh d Hi d thc d: Ngi so vi Hi ai hn
Nhin tc S d d: Th th anh S hn ?
+ tnh t (ai....hn)
Ng d T cng thc m: Ta vi T cng ai p hn
e- Thc

tai
1- Biu th cm thn (ng trong hoc cui cu)

31

Hi d bt ci k lc, hin tai Hi d: Tr Hi chng i s vui thch ca mnh

hin thay tr Hi (Nhan Hi- Hc tr Khng T)

Tiu bt nhn nhi lon i mu, tch tai: Khng nhn nhn vic nh m hng
vic ln. Tic thay!

Thnh tai t ngn d: ng thay li ni y

2- Biu th nghi vn (ng Cui cu)

Hu th tai: C vy sao

Ng chi bt cp nhn d h tai: Ta m chng bng ngi khc l ti sao

Tai thng c dng gin cch sau cc vn t

an h

khi

ninh

An nng nhc th tai: Sao c th c nh th

Tr xo h tc d th tai: Tr xo no cy c
Ng khi hu s tht tai: Ta h c iu sai lm chng

Ninh hu ung k nhi nng trc nhn gi tai: H c k chnh mnh t vy m

c th lm cho ngi khc chnh trc c sao?

th
1- Lm lin t c ngha:
a- Li
- Dng mt mnh

Bt ngha nhi ph th qu ng nh ph vn: Bt ngha m c giu li sang i

vi ta nh ph vn
- Dng gin cch sau ch k c ngha : ....li

K h v th ging tuyt, thin hn h: ma xung li tuyt ri. Tri lnh ri

b- Hay, din t hoi nghi ng u cu nghi vn th 2 cui cu c
ch h

Vng d thin h vi tn Tn h th tn T h: Nh vua cho rng thin h tn Tn

chng hay tn T chng?
c- V li

32

To Tho chi chng vin lai b php th bc phng chi nhn bt tp thu chin:
Qun ca To Tho t xa n mi mt v li ngi phng bc khng quen thu
chin.
d- Hai ch th
i gin cch c ngha va....va:

Cao T kin Tn t th h th lin chi: Hn cao t thy Hn Tn cht va mng

va thng
2- Ph t: c ngha
a- Cn

B bo thc nhi hon y th d vi bt hnh thnh bt tri tc chi thm h: Anh ta n

no mc m cn cho l bt hnh tht l qu khng bit

h hung

Dng vi an

Thn t th bt t chi tu an tc t: Ta cht cn chng trnh mt chn ru u

t chi

T th bt thc h tc ngn vn: Mt ch cn khng bit sao ni chuyn vn

chng?

Minh nht th v tri hung minh nin h: Chuyn ngy mai cn cha bit hung
g chuyn nm sau
b- Sp, s

Nht th nhp: Mt tri sp ln

Nh kh tt kh h, bt kh th kin cm: Anh nn i nhanh i khng i s b

bt
c- Gn (Ch s lng)

Bc sn Ngu cng gi, nin th cu thp: Ngu Cng Bc sn tui gn chn mi

d- Hy

Th lun i gi mc m tiu gi: Hy lun vic ln ng m vic nh

e- Hay l

Th nh ngn qu h: Hay l li ca anh sai ri

3- Tr t, Dng lm pht ng t m u cu ni

Th thun tnh tnh hiu li nhi dc c: Thun theo tnh tnh, ham li m
cu c
33


ci
Ci dng lm danh t (Ci lng) ng t (Che trm) cn dng tong cc trng hp
sau:
1- Ph t:
a- Ch mt vic cn nghi ng cha tin chc : Chng nh, hoc

Ng v kin lc bt tc ci hu chi h ng v chi kin d: Ta cha thy ai chng

sc (Lm iu nhn) hoc cng c nhng ta cha thy
b- C ngha : Vn

Ho lon chi lai ci phi nht nht: Ho lon n vn khng phi trong mt ngy
2- Lin t c ngha : Bi v

Khng T hn xng mnh ci nan ngn chi d: Khng T t ni v mnh bi v kh

ni v iu

gi d
1- Cu phn on khng ng t: Gi l i t ng trong thnh phn ch
ng
Ch ng bao gm

+ v ng +

Tr thu gi V d: Ngi tr thu l vua V

Chu du lit quc d thuyt nhn ngha gi Mnh T d: Chu du cc nc thuyt

nhn ngha l Mnh T

Tin ngn gi cung d, Hu ngn gi nnh d, cp thi gi thnh nhn d

2- Cu phn on khng ng t: Gi l tr t ng gia CN v VN
Ch ng +

+ v ng +

Sn lm gi iu th chi c d :Ni rng l ni ca chim th

34

Lim Pha gi Triu chi lng tng d: Lim Pha l tng gii nc Triu
Trong trng hp ny c th b gi
3- Cu phn gm hai cu nh, Cu nh sau gii thch s kin ni
cu nh trc. Gi ng gia hai cu nh biu th s tm dng ca ng
kh, ch i s gii thch sau. Cu trc:

Cu nh 1 +

+ Cu nh 2 +

Khch chi m ng gi dc cu vu ng d: Khch khen ta p l v c iu

mun cu xin ta

B bt i sut gic gi th lc bt thng d: N khng mun u vt l v th

lc khng th thng c.
4- Khi gi d i lin vi nhau gi l i t ch ngi, s vt cn d l tr t ng
cui cu. Biu th ng kh khng nh. Thng thng xut hin trong
nhng cu c cu trc
Ch ng +V ng +

Th s ng tin th gi d: y l iu nn tin th (Gi ch iu,vic)

Qun t gi tr l ngha gi d: Qun t l ngi coi trng l ngha (Gi ch

ngi)
Ch ng +ng t +Tn ng +

Ng v kin hiu c nh hiu sc gi d: Ta cha thy ai hiu c bng hiu

sc
(Gi ch ngi)

V tr gian v lun h ng s vt v hu tn li nhi v t gi d: Trong v tr bt

lun s vt no cha c g hon ton li m khng h c hi (Gi ch s vt)

H
1- Tr t:
a- ng trong cu
- V ngha

Ng

th h hu cm: Ta nhn m c cm xc
35

Gi tn ngi bo mt iu g

Sm h ng o nht d qun chi: Sm i, o ca ta ch mt gc m xuyn

sut tt c

- ng sau cc ch
tch
tnh t biu th cm thn

ta

thin

thi hoc mt

Tch h t bt ng thi: Tic thay! ng chng gp thi

Ta h nht nhn chi tm thin vn nhn chi tm d: Than i! Lng ca mt ngi

l lng ca vn ngi

Thin h ng v ti: Tri i! ta v ti

Thi h thi h bt ti lai: Thi gian i! thi gian i! Khng
tr li

Nguy nguy h k hu thnh cng d: Cao c thay s thnh cng ca ngi

b- ng cui cu
- Biu th ng kh nghi vn
ng cui cu hi thng

Vn chi vit bnh h vit ng nh: Hi anh y rng bnh g p i thi

ng cui mi nhnh ca cu hi gm c 2 nhnh

ng tiu quc d gin T S s T h s S h: ng l nc nh gia T v S.

Th T chng? Th S chng?
- Biu th ng kh phn vn
ng cui cu hi ring mt vic

Nh s d dc ph t thp vn nhi th vn th vi dc ph h: Nu ti mun giu, t

chi thp vn m nhn mt vn nh th l mun giu

Dng gin cch sau

(bt dic)
(Khng phi l......sao)

Hu bng t vin phng lai bt dic lc h: C bn t xa n khng phi l vui

sao

Dng gin cch sau

bt nh

(Khng bng......sao)

Kh d nhn nhi bt nh iu h: C th con ngi m khng bng loi chim sao

36

Dng gin cch sau nhng vn t nh

h,

phi.

hung, ninh

khi.

Ng nhn t mnh vi s k trch nhim qu h ti h: Chng ta t nhn l k s ,

trch nhim ca chng ta tht s ch no?

Nguyt minh tinh hi thc nam phi th phi To Mnh c chi thi h: Trng sng sao
tha qu bay v nam chng phi l cu th ca To Mnh c sao?

Mn tho do bt kh tr hung sng h: C rm cn khng tr c hng g

ngi em c sng i ca nh vua?
- Biu th cm thn

Tri ng gi k duy xun thu h: Ngi bit ta ch v kinh xun thu m thi;
2- Gii t, dng nh ch c ngha
a- ti

Vt bn h thin nhn bn h t: Vt gc tri ngi ta gc t tin

Quc gia chi vn minh th h nhn ti: S vn minh ca quc gia do nhn ti
b- Vi

C ng tu hp h quy lut: C ng nn hp vi quy lut

c- V

T hi chi ni giai huynh d qun t h hon h v huynh : Ngi trong bn

bin u l anh em, Qun t lo g v ni khng c anh em
d- Hn (Dng so snh)

+ Tnh t
+

Hiu t chi ch mc i h tn thn: Ngi con hiu khng g ln hn s tn th

cha m
3- H tai

ng cui cu biu th ng kh:

Qun t, tr t
a- Cm thn

Do th ngn chi lao ng d dic hnh phc h tai: Do m ni lao

ng cng hnh phc thay
37

Ch sinh min h tai: Cc tr hy c gng ln

b- Nghi vn

Bt thc th ngn thnh nhin h tai: Khng bit li ni y c ng

khng

Vi nhn do k nhi do nhn h tai: Lm vic nhn l do mnh ch do

ngi sao

an
Ph nghi vn c ngha:
1- u, ni no

Nhn loi chi cao xut tha ng vt gi, An ti h: Loi ngi vt cao ln trn cc
ng vt khc l do u?

Thi Sn k i tc ng tng an ngng: Ni Thi sp th ta bit ngng

vng ni no
2- Sao

T phi ng an tri ng chi lc: ng khng phi l c sao bit c vui?

Quang m nht kh bt phc lai nhn an kh nht tc bt c th nht tc

bt tin c
Thi gian mt i khng tr li ngi ta sao c th trong giy lt khng c th
trong giy lt khng tng tin o c,

Thc

Thc l i t nghi vn dng cho c ngi v s vt

1- Ai, ngi no

Nh d Hi d, thc d: Ngi v Hi ai hn?

38


t thc vi hiu hc: Trong cc t ca ngi ngi no hiu hc

Thc v bt kh: Ai bo khng c?

Nh giai th x tc tc thc chp ky ch nhi tng nh giai tng chi tc thc

th x tc
2- Ci g, vic g

Th thc vi i th thn vi i: Gi ci g l quan trng gi thn l quan trng

thu
1- i t nghi vn: ai

T vi thu: ng l ai?

Thu nng xut bt do h: ai c th ra khi nh m

chng do ni ca

Thu v huynh : Ai m khng c anh em

Thu ngn thn tho tm bo c tam xun huy

2- Tnh t nghi vn: no

Thu nhn: Ngi no

Thin h thu nhn bt thc qun: Thin h cn ai
chng bit ng

ph nh t
T ph nh l nhng t dng by t ph nh gm c:
1- Nhng t dng ni khng
39

 V, Bt, Pht, V, Phi, Mc, Ph

Phi ngha pht vi: Vic phi ngha khng lm
Th v kh tri d: iu cha th bit c

V th phi chi tm phi nhn d: Khng phn bit phi tri, Khng phi l con
ngi

V qun t mc tr d nhn v d nhn mc dng qun t: Khng c qun t

khng c ai cai tr hng qu ma. Khng c hng qu ma khng ai nui dng
qun t

Ph ng bt v th d: Khng, ta chng v cc vic y

V c v ng: Khng c chp khng ch k

Hu Nhan Hi gi hiu hc Bt hnh on mnh t h kim d tc v: C Nhan

Hi l ngi hiu hc bt hnh on mnh cht ri. Nay th khng c (ai ng
gi l hiu hc)
2- Nhng t bo ng
Mun khuyn bo ai ng lm g thng dng nhng t:
Mc

Vt, V,

Phi l vt ngn: Khng phi l th ng ni

V vng ngn: Ch ni by

Thin s tu tham c s mc lc: S lnh nn ham vic c ch vui

nhin
1- Tr t
a- Lm hu t (ng v) cho tnh t hoc ph t biu th trng thi,
th cch
B ngha cho danh t
Danh t

+ Tnh t
+

40

 Tm thn di nhin: Tm thn khoan khoi

Vng qun tc vn on lc phn minh tng th tnh nhin : Vng lm vn on

tit phn minh th lp rnh mch
B ngha cho ng t

Mi hu hi tin hn nhin vong thc: Mi khi tm c dc iu g th vui v

qun n
b- Thng ng gin cch cui cu sau
th so snh

()

+ ng t...... +

nh hoc

nhc biu

Nhn chi th k nh kin k ph can nhin: Ngi ta nhn mnh nh thy c gan
phi vy

Trng qun thin tc vn h bt thnh chng nhc v s nhin: Anh Trng lm vn

gii h bt thnh bi nh khng c vic g c
2- i t ch th c ngha: nh th, th

m thc v tit tc bnh min khi bt thi gi dic nhin: n ung khng
chng mc th bnh thc ng khng gi gic cng th

Thng nhn ngu ng to chit tc ch hu ngh lc gi tc bt nhin: Ngi

thng thnh lnh gp tr ngi th dng li. K c ngh lc th khng th
3- Ph t dng ng i: Vng, phi, ng

T vit nhin hu th ngn d: Khng T ni "Phi ta c ni li y"

Vit nhin tch gi ng cu t h: p ng th, Xa cha chng ti cht v

h
4- Tnh t: ng, phi

T vit Ung chi ngn nhin: Khng T ni Li ca anh Ung ng y

5- Lin t: Nhng

41

Ti gi nhn s tt dng chi vt d nhin bt dng dng nhi dng tc vi lng

ph: Tin ca l vt ngi ta phi dng nhng khng nn dng m vn dng th l
tiu hoang
6- ng t: Cho l phi

Phu T nhin chi: Phu T cho li ni y l phi (Chi lm tn ng cho

nhin)
7- Hp vi mt t khc chuyn

Nhin tc: Vy th, th th

Nhin nhi: Nhng m
Nhin hu: Ri mi

42