PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN SAINS DAN MATEMATIK DALAM

BAHASA INGGERIS (PPSMI)

Pengenalan PPSMI di Malaysia

Pada 20 Julai 2002, YB Datuk Musa Muhamad yang merupakan Menteri Pelajaran pada
ketika itu membuat kenyataan akhbar mengejutkan apabila mengumumkan Pengajaran
dan Pembelajaran Sains dan Matematik dalam Bahasa Inggeris (PPSMI) berkuatkuasa
mulai tahun 2003. Ini bermaksud penggunaan Bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar
bagi mata pelajaran Matematik dan Sains telah ditukar kepada Bahasa Inggeris.

Rational Pelaksanaan PPSMI di Malaysia

Berdasarkan kepada kenyataan akhbar yang dibuat, rasional perubahan kurikulum ini
untuk memberikan pendedahan awal kepada pelajar dalam menggunakan Bahasa Inggeris
sebagai bahasa pengantar bagi sains dan matematik kerana sebahagian besar maklumat
terkini mengenai sains dan teknologi disampaikan dalam Bahasa Inggeris (Jemaah Nazir,
2006). Pelaksanaan PPSMI pada awal tahun 2003 dimulakan kepada pelajar tahun satu,
pelajar tingkatan satu dan pelajar tingkatan enam rendah. Walau bagaimanapun,
pelaksanaan PPSMI ini tidak bertahan lama apabila mendapat tentangan hebat daripada
pelbagai lapisan masyarakat. Berikutan desakan daripada pelbagai pihak, akhirnya
Menteri Pelajaran, Tan Sri Muhyiddin Yassin mengumumkan bahawa dasar PPSMI
dimansuhkan sepenuhnya pada 2012.
Kerajaan telah menggariskan dua matlamat utama pelaksanaan PPSMI iaitu
membolehkan pelajar mendalami dan memahami dua bidang ilmu tersebut secara lebih
berkesan demi meningkatkan kemajuan pembangunan Negara. Matlamat kedua adalah
untuk membantu pelajar meningkatkan penguasaan dalam Bahasa Inggeris di samping
mempelajari mata pelajaran itu sendiri. Pelaksanaan PPSMI memberikan peluang kepada
guru dan pelajar berkomunikasi menggunakan Bahasa Inggeris semasa proses pengajaran
dan pembelajaran. Berdasarkan matlamat yang telah ditetapkan, jelaslah kepada kita
betapa pentingnya penguasaan Bahasa Inggeris dalam menghadapi era globalisasi dan

pengetahuan. Pelaksanaan PPSMI ini sudah tentu mampu mendatang pelbagai kesan
positif kepada dunia pendidikan di Malaysia.

Langkah-langkah pelaksanaan
Untuk meningkatkan penguasaan murid terhadap subjek Matematik dan Sains, pihak
sekolah boleh mengambil inisiatif untuk mengadakan kelas tambahan secara percuma
kepada murid. Melalui kelas tambahan ini, Bahasa Inggeris murid- murid boleh
dimantapkan lagi. Bahan pembelajaran seperti perisisan CD interaktif, rancangan TV
Pendidikan dan buku bahan tambahan dibekalkan kepada setiap sekolah untuk digunakan
sebagai bahan rujukan guru, bahan bantu pembelajaran murid, dan dapat memudahkan
ulangkaji murid dari semasa ke semasa. Sehingga tahun 2004 dalam Chew (2008),
sebanyak 83,925 buah komputer Notebook, 68,011 projektor LCD, 66,515 skrin, 62,283
troli, 2,286 televisyen dan 9,553 buah pencetak serta perisisan CD interaktif berjumlah
RM101,724,009 telah disediakan oleh kerajaan kepada semua sekolah untuk membantu
guru yang terlibat dalam program. Latihan guru dan latihan dalaman guru dilaksanakan
dari semasa ke semasa untuk meningkatkan kualiti guru, dan meningkatkan keyakinan
guru mengajar Sains dan Matematik dalam dwibahasa. Penggunaan kemudahan ICT
(teknologi maklumat dan komunikasi) dan latihan berkenaan ICT dapat dipergiatkan
untuk meningkatkan kemahiran guru dalam Bahasa Inggeris serta dapat menyampaikan
PdP dalam bentuk dwibahasa.
Impak Positif dan Negatif Pelaksanaan PPSMI di Malaysia
Bahasa Inggeris memainkan peranan yang penting dalam era teknologi maklumat dan
komunikasi di peringkat globalisasi, terutamanya di bidang pendidikan, perubatan,
kejuruteraan, telekomunikasi, pertahanan, perakaunan, komunikasi dan pelancongan.
Pelaksanaan PPSMI dapat membantu murid dalam peningkatan penguasaan bahasa
Inggeris sebagai bahasa antarabangsa (Chew 1998). Penguasaan bahasa Inggeris dengan
baik akan membolehkan warga Malaysia bersaing di arena antarabangsa. Selain daripada
penghasilan modal insan yang dapat berkompeten dengan warga negara asing, penjanaan

ilmu pengetahuan sains baharu dapat menyumbang kepada himpunan harta intelektual
negara selaras dengan Falsafah Pendidikan Sains Malaysia.
PPSMI diperkenalkan supaya pelajar senang memahami istilah sains dan
mengelakkan salah faham dalam kebanyakan istilah sains dan matematik yang telah
dimelayukan. Semasa pelajar melanjutkan pelajaran ke universiti atau luar negara,
mereka dapat memahami pelajaran berkaitan dengan sains dan matematik dengan lebih
mudah. Pendedahan yang awal kepada sains dan matematik dalam Bahasa Inggeris akan
membolehkan pelajar mengakses maklumat dan menerokai maklumat dengan mudah.
Kebanyakan buku rujukan dan jurnal sains dan matematik adalah ditulis dalam Bahasa
Inggeris.
Walau bagaimanapun, ada pendapat daripada kajian menyatakan bahawa bahasa
ibunda sebagai bahasa pertuturan setempat adalah lebih sesuai untuk menjadi bahasa
pengantar dalam pengajaran dan pembelajaran Sains dan Matematik. Hal ini kerana
Bahasa Melayu lebih mudah difahami. Bahasa Melayu merupakan bahasa kebangsaan
Malaysia. Dapatan kajian Low (2004) menyatakan bahawa pelajar tidak memahami
konsep yang ingin disampaikan oleh guru sains mereka.
Mengikut Laporan Trends in Mathematics and Science Study 2007 menyatakan,
kedudukan pelajar Malaysia dalam Sains merosot ke tangga 21 daripada tangga ke-20
pada tahun 2003. Bagi mata pelajaran Matematik, kedudukan murid telah daripada
tangga ke-10 pada tahun 2003 ke tangga ke-20 pada tahun 2007. Dasar PPSMI dikatakan
lebih memihak kepada pelajar di bandar yang mempunyai lebih banyak kemudahan untuk
belajar. Hal ini akan mewujudkan perbezaan prestasi antara pelajar yang sosio-ekonomi
ibu bapa mereka yang berpendapatan rendah sama ada di luar bandar dan di bandar.
Tahap keciciran pelajar akan berlaku dan penurunan minat belajar sains dan matematik
kesinambungan daripada ketidakfahaman pelajar terhadap konsep sains dan matematik.
Kompetensi guru dalam Bahasa Inggeris merupakan faktor menyumbang ke arah
ketidakberjayaan PPSMI di Malaysia (Pillay & Thomas 2004). Setiap guru mempunyai
kebolehan berbahasa Inggeris yang berbeza kesinambungan daripada sistem pendidikan
yang bertukar kepada pengajaran dalam medium bahasa Melayu sejak 1970 sehingga

semua universiti mula menggunakan bahasa Melayu sebagai medium penghantaran mulai
1982 (Mauzy 1985).Untuk mengatasi masalah profiensi guru berbahasa Inggeris dalam
PdP, kerajaan telah membangunkan program berterusan seperti Buddy Support
Program untuk meningkatkan teknik dan keperluan PdP guru-guru yang mengajar Sains
dan Matematik dalam bahasa Inggeris. Guru yang kompeten dalam Inggeris akan digelar
sebagai kawan kritikal kepada guru-guru sains dan matematik di sekolah masingmasing. Guru-guru akan dibekalkan bahan untuk membantu pembelajaran kendiri untuk
meningkatkan profiensi dalam Bahasa Inggeris. Latihan dalam perkhidmatan (LADAP)
akan diberikan dari semasa ke semasa untuk meningkatkan kemahiran guru mengajar
Sains dan Matematik dalam bahasa Inggeris (Noraini, et. al 2007).
Menurut kajian Rhodes dan Cox (1990) dalam Aziz dan Yang (2007), kekurangan
perisian yang berkualiti menyebabkan guru gagal memberikan pengajaran yang berkesan.
Kelewatan bahan courseware dihantar ke sekolah telah menggangu proses pengajaran
guru. Terdapat guru tidak menggunakan courseware yang dibekalkan oleh kerajaan atas
alasan sukatan pelajaran yang telah padat. dalam pengajaran kerana perlu mengikut
sukatan pelajaran yang terlalu padat (Low 2004). Tahap pengetahuan dan kemahiran guru
yang kurang terhadap teknologi juga mempengaruhi persepsi mereka untuk
menggunakan komputer dan bahan courseware dalam pengajaran (Yu 2004).
Menurut Nik Safiah Karim (2002), sistem pendidikan dan pengajaran di sekolah
perlu diperbaiki. Kementerian Pelajaran khususnya perlu memastikan guru-guru yang
mengajar bahasa Inggeris benar-benar terlatih dan pakar. Mereka perlu diberi latihan agar
mampu menimbulkan suasana yang menyeronokkan sepanjang sesi pembelajaran.
Seterusnya, guru dinasihatkan agar menggiatkan penggunaan bahasa Inggeris dalam
kegiatan kokurikulum seperti membanyakkan aktiviti bahasa Inggeris, debat dan
sebagainya. Pelajar perlu memotivasikan diri untuk mempelajari bahasa Inggeris. Sikap
memandang ringan bahasa Inggeris perlu dikikis segera. Pada masa yang sama, mereka
juga perlu mempertingkatkan mutu bahasa Melayu. Dalam ilmu linguistik, kanak-kanak
dari peringkat kecil sehingga mencapai tahap akil baligh mempunyai pemikiran yang
segar dan terang. Pendedahan bahasa pada umur ini perlu dipastikan mencukupi sebelum
beralih untuk mempelajari sesuatu mata pelajaran lain dalam bahasa kedua. Ini disokong

oleh Zainal Abidin Wahid (2002) bahawa sistem pendidikan yang diamalkan dalam
usaha penguasaan bahasa Inggeris adalah kurang berkesan. Beliau mencadangkan
penguasaan bahasa Inggeris dibaiki dengan cara yang betul, seperti membetulkan sistem
di samping mengaplikasikan strategi yang digunakan oleh badan peace core dalam
mempelajari bahasa asing. Justeru itu, penguasaan bahasa Inggeris perlu diatasi dengan
pelbagai kaedah seperti mengubah kaedah pengajaran, metodologi, motivasi, sikap
pelajar dan sebagainya.
Implikasi Pemansuhan PPSMI di Malaysia
Selepas pemansuhan ini, kerajaan telah merangka satu rancangan iaitu dengan menambah
waktu pembelajaran Bahasa Inggeris seratus peratus di semua peringkat sekolah.
Manakala pembelajaran Bahasa Melayu akan dimartabatkan. Dasar Memartabatkan
Bahasa Malaysia, Memperkukuh Bahasa Inggeris (MBMMBI) sebagai ganti PPSMI yang
memberi tumpuan kepada peningkatan pembelajaran mata pelajaran bahasa (Junaidi et al
2010). Mulai tahun 2016, Program Dual Bahasa akan dijalankan sebagai perintis di
sekolah-sekolah rendah dan menengah untuk mengkaji keberkesanan mengajar sains dan
matematik dalam dua bahasa (Kementerian Pendidikan Malaysia 2015).

Rujukan:
1. Jemaah Nazir Sekolah (2006). Info PPSMI-Pengajaran dan Pembelajaran Sains dan
Matematik dalam bahasa Inggeris. Kementerian Pelajaran Malaysia
2. Laman web berkaitan dengan dasar PPSMI. Diakses pada 27 November 2015, di
http://ppsmi-k39.blogspot.my/2010/08/kelebihan-ppsmi.html
3. Low, Vivian YenYung (2004). Tinjauan terhadap Perlaksanaan Pengajaran dan
Pembelajaran Sains Tingkatan Satu Di sebuah sekolah Jenis Kebangsaan
Terpilih di Ipoh. Universiti Teknologi Malaysia : Tesis Ijazah Sarjana Muda.
4. Yu, Lu Hsing (2002). Preservice Teacher Preparation to Integrate Technology and
Mathematic: Review of Literature. Di muat turun dari http://
www.mste.uiuc.edu/courses/ci413spo2/students/yhsiung/Hsiung_wp2.doc.

5. Nik Safiah Karim 2002, 'Punca Kemerosotan Mutu Bahasa Inggeris', Dewan
Masyarakat. Julai, hlm. 8-11.
6. Zainal Abidin Wahid 2002, Satu Pengkhianatan Terhadap Penyata Razak 1956 dan
Laporan Rahman Talib 1960, Dewan Masyarakat. Julai, hlm. 34-36.
7. Chew Fong Peng. (2008). Pengajaran Sains Dan Matematik Dalam Bahasa Inggeris
(Ppsmi): Penerimaan Dan Kesannya Terhadap Status Bahasa Melayu. Jurnal
Sarjana Jilid 23.
8. Noraini Idris, Loh Sau Cheong, Norjoharuddeen Mohd. Nor,
Ahmad Zabidi Abdul Razak and Rahimi Md. Saad (2007). The Professional
Preparation of Malaysian Teachers in the Implementation of Teaching and
Learning of Mathematics and Science in English. University of Malaya, Kuala
Lumpur, MALAYSIA 2007 Moment, Eurasia J. Math. Sci. & Tech. Ed., 3(2),
101-110 Jurnal Melayu (5)2010: 177-197 177
9. Junaidi Awang Besar, Mohd Fuad Mat Jali. (2007). Pemansuhan Dasar PPSMI:
Tinjauan daripada Persepsi Parti Politik, Ahli Akademik dan NGO serta
Pengalaman di Sekolah.
10. Noraini Idris , et. al (2005). 'Peranan Ibu Bapa dalam Pelaksanaan Pengajaran
dan Pembelajaran Sains dan Matematik dalam Bahasa Inggeris', Jurnal
Pendidikan, Jilid. 24, hlm. 117-132.
11. Pillay & Thomas (2004). A nation on the move: From chalkface to laptops. Paper
presented at MICELT.
12. Mauzy, D. K. (1985). Language and language policy in Malaysia. In Beer, W.R &
Jacob, J.E. (Eds.), Language policy and national unity. New Jersey: Rowan.
13. Aziz Bin Nordin & Yang See Boon (2007). Persepsi Guru Sains PPSMI Terhadap
Masalah Perlaksanaan Pengajaran Subjek Sains (PPSMI) Di Sekolah Rendah
Kawasan Skudai, Johor Bahru. Fakulti Pendidikan, Universiti Teknologi Malaysia.