Kriminologji me Penologji

1. Llojet e Denimeve Alternative ?

-

Denimi me kusht

Denimi me kusht me urdher per trajtim te detyrushem rehabilitues

Denimi me kusht per mbykqyrje nga sherbimi sprovues

Denimi me kusht me urdher per pune ne dobi te pergjithshme

Gjysmeliria

2. Masat e trajtimit te detyrushem ?

-

Trajtimi i detyrushem psikiatrik me ndalim

Trajtimi i detyrushem psikiatrik ne liri

Masat e trajtimit te rehabilitimit te detyrushem per kryersit e varur nga droga dhe
alkoholi.

3. Ne kosove ekzistojne keto lloje sisteme korektuese ?

4.

Institucjonet korrektuse ne dubrave

Institucjonet korrektuse ne lipjan

Burgjet e qarkut ne : Mitrovic, Prishtine, Ferizaj, peje etj.

Fenomenologjia Kriminale ?

Esher pjese e kriminologjis dhe merret me studimin e formave te paraqitjes se kriminalitetit

me strukturen dhe dinamiken e tij. Shum autor vertetojne se fenomenologjia kriminale duket
te koncentrohet ne studmin e statistikes, dinamikes dhe penelogjis si fenomen te manifestimit
te krimit dhe sjelljeve delikuente.
5. Ne literaturen kriminologjike si forma ma te shpeshta te klasifikimit te tipologjis se
kriminalotetit permenden ?

Kriminalitetit profesjonal dhe i organizuar

Kriminalitetit politik

Terorizmi

Kriminaliteti i dhunes

Kriminaliteti i kunder pasuris

Kriminaliteti ekonomik

Kriminaliteti me trafik

Delikueca e te miturve

Recidivizmi

6. Disa forma tjera te kriminalitetit te Organizuar ?

-

Reketizmi - Larja e parave - Falsifikimi i parave -Tregtia me vepra te artit dhe

kultures nacjonale Trafiku klandestik me azilate, refugjat dhe persona te tjere

7. Si dukuri socjo-patologjike ne literatur krimonolgjike permendet ?

-

Prostutucjoni

Alkohlizmi

Narkomania

Bixozi

Bredhja dhe lemosha

Dukuria e vetvrasjeve

Aidsi dhe disa dukuri tjera.

8. Format e prostutucjonit ?
-

Prostutucjoni ritual

Relixhjoz

Substitucjonal

Kompemsocional dhe

Profesjonal

9. Vepra e Qezorio Lomrozos ?

-

Njeriu Delikuent

10. Mast e trajtimit te detyrushem ?

-

Ekzekutimi i mases se trajtimit te detyrushem psikiatrik me ndalim

Ekzekutimi i mases se trajtimit te detyrushem psikiatrik ne liri

Ekzekutimi i trajtimit te rehabilitimit te detyrushem te personave te varur na droga

dhe alkoholi.

11. Ekzekutimi i denimit me vdekje ?

-

Varja

Pushkatimi

Privimi nga jeta me rrym elektrike

Helmimi me gaz dhe privimi nga jeta me ineksjone dhe me medikamete te

ndryshme.

12. Sanksjonet penale sipas ligjit penal ndaj te miturve mund te shqiptohen keto masa dhe
denime ?
-

Masat e deverzitetit

Masat edukative

Denimi me gjobe

Urdheri per pune ne dobi te pergjithshme

Burgimi per te mitur

13. Kush e perdori per her te par termin kriminologji ?

Paul Topimord

14. Llojet e masave te deverzitetit ?

Sipas ligjit penal per te mitur te kosoves jane parapar keto masa te deversitetit:
-

Ndermjetsimi ndermjet kryersit te mitur dhe pales se demtuar

Ndermjetsimi ne mes te miturit dhe familjes se tije

Kompenzimi I pales se demtuar ( demit )

Vijimi i rregullt i shkollimit nga I mituri

Pranimi i punsimit apo aftesimit ne nje profesjon adekuat me aftesit dhe shkathsit
e tije

Kryerja e punes pa pagese ne dobi te pergjithshme ne pajtim me aftesin e kryersit

te mitur per kryerjen e punes se tille.

Edukimi me rregullat e trafiku

Keshillim psikologjik

15. Definecioni juridik I kriminologjis ?

Sipas definicjonit apo perkufizimit juridik lende e studimit te kriminologjis duhet te jen te
gjitha ato sjellje dhe veprime te ndaluara te cilat jane te inkriminuara dhe te parapara me
norma pozitive juridike. Objekt studimi duhet te jete : krimet dhe sjelljet kriminale qe
jane parapar me dispozita juridike pozitive te nje rendi.
Definicioni juridik eshte i ngusht njeanshem.

16. Ndarja e kriminologjis ?

-

Kriminologjia e pergjitshme

- Kriminologjia klinike

Kriminologjia akademike

- Kriminologjia aplikative

Kriminologjia radikale

- Kriminologjia trdicjonale

Kriminologjia feministe

- Kriminologjia viktimologjike

17. Metodat e shkences se kriminologjis?

-

Metoda e studmit te rasteve individuale

Metoda klinike

Metoda e vrojtimit apo e observacjonit

Metoda e ankeses dhe intervistes

Metoda e eksperemetimit, krahasimit dhe e matjes

Metoda statstikore etj.

18. Llojet e evidencave statistikore mbi kriminologjin ?

-

Evidenca nderkombetare dhe

Evidenca kombetare

19. Evidencat kombetare kush mund ti mbaje ?

-

Organet e policis, prokureris, gjykatave, drejtesis, dhe entet statistikore.

20. Numri i erret ose i paevidetuar i kriminalitetit ?

Jane krime reale qe kane ndodhur ne boten reale per te cilat nuk ka shenime dhe te dhena
dhe ato nuk janq te evidetuara.

21. Numer i perhimt ose Grey frgure ?

Dallohet nga kriminaliteti I erret sepse ketu eshte fjala per rastet e njohura te
kriminalitetit te cilet nuk jane ndriquar deri ne fund nga organet kompetente.

22. Numri i tepert i kriminalitetit ?

Kemi te bejme me rastet e evidetimit dhe regjistrimit te sjelljeve kriminale dhe kryersve
te tyre qe ne te vertet nuk kan ndodhur ose qe nuk ekzistojne.

23. Aidsi Ssida ne shoqrine bashkohore dhe kriminaliteti ?

Aidsi-sida paraqet nje semundje e cila manifestohet me hummbjen e aftesis mbrojtese
organizmit te njeriut qe te pengoje dhe luftoj kunder infektimeve nga viruset e ndryshme,
nga virusi qe shkakton aidsin deri ne funde te vitin 2004 ne bote kane vdekur mbi 22
miljon njerez dhe mbi 40 miljon te tjere jetonjne te infektuar nga ky virus . sipas
organizates botrore te shendetsis qdo vit ne bote infektohen afer 15 mije persona, ndersa
qdo dit vdesin afro 8200 persona.
Deri ne vitin 2010 vlersohet se mbi 40 mij femije do te mbesin jetim nga pasojat e kesaj
semundje
Virusi i Aidsit i sulmon qelizat e sistemit imonologjik te organizmit te njeriut dhe mund
prollimin e viruseve qe atakojn ket sistem.
Virusi I Aidsit deperton ne organizmin e njeriut ne disa menyra. Menyra me e shpeshte
eshte kontakti seksual me personat e infektuar she me gjak te kotaminuar me kete virus .
Dukuria e epedimis se AIDSIT mund te veshtrohet si problem shendetsor, social dhe
kriminal.

24. Kuptimi dge llojet e recidivizmit?

Recidivizmi apo perseritja e sjelljeve kriminale gjithashtu paraqet nje forme te veqante te
manifestimit te kriminalitetit qe ne vete mderlidh rrezikshmeri te posaqme shoqrore
Recidivizmi apo perseritja e veprave penale mund te veshtrohet ne aspektin :
1 juridiko penal 2 kriminologji dhe 3 penalogjik.

25. Faktoret ideopolitik te kriminalitetit ?

Si faktor ideopolitik te kriminalitetit ne literaturen kriminologjike mund ti permendim:
-

Konfliktet Politike

Konfliktet Kulturore

Luftrat dhe rrethanat e Luftes

Shtypi, literatura, televizionet

Filmi

Religjioni

26. ka studjon krimiinologjia

Eshte nje shkenc e cila studjon dukurit e krimit si fenomen individual dhe shoqror duke
analizuar format e manifestimit te tij, ndriquar shkaqet, burimet dhe rrenjet e natyres
ekonomike sociale, biopsikike te tij me qellim qe ti mdimoj ne parandalimin dhe
mbrojtjen e shoqris nga kjo dukuri e rrezikshme.

27. Sistemi progresiv Anglez?

Eshte I njohur qe nga viti 1853 quhet sistem anglez ngase per her te pare u paraqit ne
angli. Ky sistem aplikohet ndaj personave te cilet kane mbajtur denime me kohzgjatje ma
te madhe. Sipsa ketij personi nuk eshte marre qe personi i denuar qe te qendroj ter kohen
ne qeli dhe nga qelia dhe nga qelia te dale ne liri sepse gjate vuajtjes se denimit ai nuk
eshte pergaditur per jet ne liri. Sistemi progresiv anglez ka kaluar neper gjate 3 tre
fazave :
Faza I E mbajtjes se denimit ne burgim sipas keti sistemi eshte faza e qendrimit ne qeli
perkahtsisht faza e izolimit te personave te denuar te vetmuar dhe nuk kan pasur kurfar te
drejtash kontakti me te denuarit e tjere.
Faza II E sistemit progresiv anglez qendrone ne mbajtjen e perbashket te denimit me
burgim.
Faza III E sistemit progresiv anglez qendrone ne leshimin me kusht te denuarit pra
lirohet para kohe dge dalin ne liri pa mbajtur ter denimin e parapar sipsa vendimit
gjyqesor mirpo edhe pse lirohen para kohe nga burgu ata kan edhe me tej obligime dhe
detyrime per mirsjellje dhe respektim te ligjit.
28. Sistemi progresiv irlandez ?

Eshte sistem I cili perkrah parimin e shkollizmit te ekzekutimit te denimit te burdimit

neper disa faza apo stadjume sipsa ketij sistemi personat e denuar duhet te kalojne neper
4 faza :
-

Faza e burgimit te perbashket

Faza e qendrimit ne paralele te lire

Faza e qelis dhe

Faza e leshimit me kusht ne liri

Themelusi I keti sistemi konsiderohet EALTER GROFTON.

29. Sistemi i pikave apo I makonaku ?

Sistemi I pikave ( poenave ) paraqet nje varjant te sistemit progresiv kete sistem te
ekzekutimit ne denime per her te par e aplikoj drejtori I entit ndeshkimor ne ujdhesen
NOPFLLOK .
Edhe ky sistem kalon neper disa faza :
Faza I- te denuarit kane qen te detyruar te punojne pune shum te renda dhe personat e
denuar ne kete faze nuk kan pas kurrfar favorizimesh dhe shpesh her jane denuar ne
menyra te ashperta per shkaqet e detyrimeve dhe shkaktimi e exeseve me te vogla.
Faza II E keti sistemi personave te denuar u mundesohej te ndahen ne grupe te cilat
ishin nga 5 6 puntor dhe te cilet kishin mundesi te zgjedhnin grupin dhe per secilin grup
te antarve caktohej numri i personave.
Faza III ne kete faze grupi i te denuarve shperblehehj dhe secili person I denuar
shperblehej dhe secili person I denuar fitote nje shtepi me nje siperfaqe te caktuar te
tokes ku aj mund te merrej me pun bujqsore.

30. ka studjon penologjia ?

Shkenca mbi ekzistimin e sanksjoneve penale ose siq quhet e drejta mbi ekzekutimin e
sanksjonit penal eshte nje diciplin e rendesishme juridike e cila e ka lenden dhe metodat e
veta te pavarura te studimit fjala penologji rrjell nga fjala latine e greke pena dhe logos
shkenc dmthn shkenca mbi denimet.

31. Masat e trajtimit te detyrushem ?

Jane sanksjone te veqata qe u shqiptohen krryersve te veprave penale te cilat ne mometin

e kryerjes kane pasur qrregullime mendore ose kan qen te varrur na droga dhe alkoholi.
Masat e trajtimit te detyrushem jane:
1 masat e trajtimit psikiatrik ndahen me dalim she liri
2 masat trajtimit te rehabiliimit te detyrushem te personave te nvarur nga
drogadhe alkoholi.

32. Sistemi i izolimit ose i qelis?

Eshte sistem i pare qq eshte rregulluar ne menyr normative juridike e ky sistem quhet
edhe sistem PENSILVANIK apo FILANDELIK ngase ky sistem per her te pare eshte
paraqitur ne qytetin filandelfik te shtetit te pelsinvalis ne SHBA ne vitin 1790.

33. Sistemi i heshtjes ose I OBERNIT ( obrinit) ?

Per her te pare eshte paraqitur ne qytetin e obernit te NEE YORRKUT

34. Denimet para denimit me burgim ?

-

Denimet eliminuse

Denimet me vdekje

Debimi , deportimi dhe relegacioni

Denimet trupore

Denimet me pune te renda fizike

Denimet morale dhe qnjerzore

Denimet pronesore

35. Sistemet e denimeve me burgim?

-

Sistemi I burgut kolektiv

Sistemi I izolimit ose I qelis

Sistemi I heshtjes ose I obrinit

Sistemi I pikave ose

Sisitemi progresiv

36. Llojet dhe kriteret e klasifikimit te institucjoneve korektuse ?

-

Organizimi te pergjithshme dhe te veqanta

Institucjone te pergjithshme dhe te veqata

Institucjone dhe burgje

Sipas moshes institucjone korrektus dhe institucjone edukative per

Sipas gjinis institucjone per femna dhe meshkuj

Sipas rajonit institucjone lokale, rajonale, republikane, federale etj

Sipas shkalles se siguris institucjone te tipit te mbyllur, te tipit gjysme te

mbyllur dhe te hapur.

37. ka eshte recidivizmi dhe me cilat aspekte paraqet ?

Recidivizmi ose perseritja e sjelljeve kriminale gjithashtu paraqet nje forme te veqat te
manifestimit te kriminalitetit qe ne vete nderlidh rrezikshmeri te posaqme shoqrore.
Recidivizmi apo perseritja e veprave penale dhe sjelljeve kriminale mund te veshtrohet
nga aspekti juridiko-penal, kriminologjik dhe penologjik.

38. Evidenca kombetare ?

10

Cilesohen nag sherbimet qe mabahen nag organet dhe institucjonet e OKB-se

Evidencat kombetare ose nacjonale mbi krminalitetin mund te jene evidenca te
pergjithshme ( fragmentore) mbajn shenime vetem per dsisa forma te sjelljeve kriminale.

39. Denimet alternative sipas legjislacjonit te ri te kosoves ?

-

Denimi me kushte

Gjysmeliria

Urdheri per pune ne dobi te pergjithshme

Kur shqiptohet denimet me kusht gjykata po ashtu mund te shqiptoj

Urdheri per trajnim te detyrushem rehabilitues

Urdheri per mbikqyrje nga sherbimi sprovues.

40. Kriminaliteti profesjonal dhe vequrit e tij

Forma ma e shpesht dhe ma e rrezikshme e sjelljes kriminale ne boten bashkohore
konsiderohet kriminaliteti profesjonal, quhet profesjonal ngase me te merren persona me
sjellje te rregullta krminale dhe ky aktivitet I tyre eshte ber profesjon dhe mjeshtri e
perhershme e tyre dhe njeherit orjetim I tyre I perhershme per realizimin e te ardhurave
dhe fitimeve te medha.
Autoret ndajne krimet profesjonale ne :
-

Kriminel te imet profesjona

Kriminel te kalibrit te madh profesjonal.

41. Cilat jan format tipet ma te njohura te prostitucjonit ?

-

Prostitiucjoni ritual

11

Religjioz

- Kompesional

Substacjal

- profesjonal

42. Profesjonal ( prostitucjoni profesjonal) ?

Kur flitet per prostitucjon zakonisht mendohet per prostitucjon profesjonal. Flitet per
ekzistimin e kesaj dukurie ne shtetet e vjetra antike. Keshtu permendet ekzistimi I
shtepave publike ne Greqin e vjeter ne kohen e Solonit. Keto shtepi publike jan quajtur
me emrin DIKTIRON dhe kan qene nen kujdesin e shtetit.

43. Fenomenologjia studion ? me rrethu

-

Format e manifestimit te kriminalitetit .

44. Relegacioni (denimi eliminus ) me rrethu

45. Deportimi ( denimi eliminus ) me rrethu
46. Shizofrena ( psikoza ) me rrethu
47. Vendeto

(ligji i hakmarrjes ) me rrethu

48. Numroni format ma te shpeshta te lojrave te fatit me me ndikim ne kriminalitet?

-

Lidhja me kusht - Automatet -Llotaria -Ruleti

Prognozat sportive - Trombolla etj

49. Faktoret qe kane ndikuar ne paraqitjen e denimit me burgim?

-

Mendimet dhe idet humaniste e perparimtare te filozofve dhe shkollave te

ndryshme.

Idet dhe kontributi I revulicjonit francez dhe legjislacjoni I ri penal dhe ndikimi I
pramj te lirive dhe te drejtave te qytetarit

12

Shfrytzimi i punes se personave te denuar si si fuqi e lir puntore

50. Sistemi I burgut kolektiv ?

Sipas ketij sistemi nuk ka klasifikim te denuare , ndoll qe se bashku denimin ta mbajne te
denuarit per krime te renda (revidiste, personat me karier te gjate kriminale, personat e
vjeter me te miturit, kryersit primar dhe sekondar. Ne keto kishte edhe shume sjellje
negative e patologjike si: prustutucjoni, bixhozi, mashtrimet, vrasjet e ndryshme etj.

51. V epra e xhon huord ?

gjendja e burgjeve ne angli dhe ells.

52. Sistemet kryesore te ekzekutimit te denimit me burgim ?

-

Sistemi I burgut kolektiv, sistemi I qelis, sistemi i heshtjes, sistemi I pikave,

sistemi progresiv, etj ndersa sistemet tjera qe mbeshteten me idet bashkohore te
riitegrimit te personave te denuar konsiderohen : sistemi I klasifikimit, sistemi I
bashkohor modern.

53. Denimet me pune ne dobi te pergjithshme ?

Gjykata mund tia shqiptoj personit te denuar me urdher per pune ne dobi te pergjithshme
mese kryersi shqipton denimin me gjobe deri ne dymij e pesqind euro (2500ero) ose me
burgim deri ne 1 vit , puna ne dobi te pergjithshme mund te caktohet vetem me pelqimin
e personit te denuar. Puna ne dobi te pergjithshme kryhet brenda nje periudhe kohore te
caktuar nga gjykata e cila nuk e tejkalon 1 vit.

54. Sistemi i pikave apo I mokomakut? Kush eshte themelues?

Sistemi i pikave (poenave ) parqaqete nje variant te sistemt progresiv kete sistem te
ekzekutimit ne denim per her te pare e aplikoi drejtori I entit ndeshkimor ne ujdhesen
norflok, kapeten I marines angleze ALEXANDER MAKONAK ne vitin 1840 prandaj ky
sistem shpesh emrohet me kete emer.

13

55. Observimi dhe studimi I personave te demtuar?

Observimi dhe studimi I personave te denuarit gjat qendrimit ne qendrat e opservimit ne
ente ose ne institucjone te veqata, zbatohet me ose te teknikave dhe metodave me
bashkohore, ne literaturen penologjike ekzistojne dy lloje te opservimit : 1 observimi
shkencor, 2 observimi empirik
56. Institucjonet korrektuse sipas lartesis ? se zgjatjes se denimit ndahen :
-

Burgjet

Institucjonet korrektuse

57. Institucjonet korrektuse koriterit te shkalles se sigurise?

-

Institucjoni I tipit te mbyllur ose shkalles se larte te siguris

Institucjonet e tipi gjysme te mbyllur ose shkalles se mesme te sigurise

Institucjonet e tipit te hapur ose me shkall te ulet te sigurise

58. Perkufizo lenden e kriminologjis sipas definimit juridik?

Si lende te studimit duhet te jemi te gjitha sjelljet dhe veprimet e ndaluara dhe te parapara
me norma pozitive juridike. Pra objekt studimi jane krimet dhe sjelljet kriminale qe jane
parapar me dispozita juridike- pozitive.

59. Definimi socjologjik I lendes se kriminologjis ?

Ky definim thot se objekt studimi I kesaj shkence duhet te jen te gjitha sjelljet dhe
veprimet anti shoqrore ndaluara dhe te rrezikshme pa marr parasysh fatin se a jane te
parapara ne dispozita penale pozitive.

60. Riintegrim I personave te denuar ?

14

Me nocjonin riintegrim ose riedukim nenkuptojme kthimin e te denuarit ne bashkesin

shoqrore, aftesimin e tije qe te jetoj me harmoni me normat shoqrore dhe te kontriboj vete
ne sigurine e ekzistences per jete dhe pune te ndershme, por si personalitet ka pesuar
trasformim si ne sjelljet e tij ashtu edhe raportet te cilat ai I ka patur lidhur me normat dhe
rregullat e ndryshme shoqrore.

61. Cili nga autoret eshte themelues I sistemi te pikave dhe ne cilin burg aplikohej ?
-

Sistemi I pikave (poenave ) paraqet nje variant te sistemit progresiv kete siteme te
ekzekutimit me denimim per her te par e aplikoi drejtori i entit ndeshkimor ne
ujdhesen NORFLLOK kapiten i marines angleze ALEKSADER MAKANOK ne
vitin 1840

62. Besimtaret e cilit sekt peridikojn sistemin e izolimi apo te qelis ?

Eshte paraqitur te nje sekt protestat e quajtur KUEKERE te cilet ishin kunder aplikimit
te tortures fizike dhe propozimin izolimin apo vetmin e te denuarve dhe ne kete menyr
jepej shanci per tu penduar.

63. Sistemi I heshtjes ose i OBRENIT ( obrinit)?

Per her te par u paraqit ne qytetin born te shtetit NEE YORKUT. Sipas ketij sistemi
personat e denuar naten qendrojn te ndare nga njeri tjetri ddhe te izoluar plotesisht ndersa
gjate dites ata dergohen ne pune dhe aty u jepet mundsia te daline nga izolimi mirpo gjate
shkarje-ardhjes ne pune ata e kane pasur te ndaluar qdo bised dhe kumunikim.
Per kete arsye ky kumunikim e ka marr emrin sistemi I heshtjes ose silent system sepse
personat e denuar kan qen te detyruar te heshtin ter kohen sa kan qendruar se bashku

64. Denimet me pune te renda fizike ?

Detyrimi I personave te denuar qe te punojne pune te renda fizike konsiderohej si denim I
veqat dhe esht aplikuar kur denimi kishte per qellim hakmarrjen dhe shkaktimin e
vujatjeve dhe mendimeve ndaj kryersit te vepres penale.

15

Ne literatu permenden keto denime : puna fizike ne anije si lundetar dhe veltar, puna ne
platazhe, puna ne xehrore, puna ne minjer dhe thyrjen e gurve, puna ne qeljen e hapsirave
te reja toksore dhe pune tjera te renda.

Sektet me te njohura fetare qe jane hyr ne aktivitete kriminale gjate dekades se fundit jane
permend sekti japonez AUM te cilen e udhheqte lideri I saj SHOKO ASAHARA nje I verber
budist.

.
65. Semundjet mentale ?
Personat e semur psiqikisht trajtohen si delikuent te rangut siq jan : psikopatet
,neurotiket,psikoneuratiket,personat emocionalisht jo stabil,egociontriket ,te cilet
paraqiten me se shpeshti si kryeres te veprave penale te ndyshme .Si qregullime edhe
semundje mentale qe kan lidhje dhe veprime kriminale permenden
neurozat,psikopatet,edhe psikoza.

16