Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 2

www.wsws.

org

f,dal iudcjd fj wvh


y;r jk cd;Hka;rfha cd;Hka;r lgqf m%ldYkh

oHdf uE;ld,Sk jOkhka( id.r oHdj" iakdhqfoh


yd .%yf,daluh ;drld oHdj

oHd{fhda mDfha id.r m;a,


is;h
s .; lsug .=re;ajh fhdod .ks;s
Recent developments in science: oceanography, neuroscience, planetary astronomy
Scientists use gravity to map Earths ocean floor
wfma jd;dlrejka isks
2016 ud;= 18
ol=kq w;a,ka;l
s a id.rfha m%Odk fNaok fLdjla
jk fulail
s dkq fndlafla c,h hg msy
s l mka;h
s la"
id.r m;af,a fndfyda l=vd l jeks ,laIk yd c,h
hg msys l yd .sksl oyia .kkla we;=" l,ska
oek fkd is yd l,ska fidhdf.k fkd ;snQ foa
fidhdf.k we;'
ieka fhaf.da Yaj oHd,fha id.r oHdj ms,sn|
ial%smaia wdh;kfha f iekafj,af.a
kdhl;ajfhka hq;= mfhaIl lkavdhula" oekg jir
20lg muk fmr ieliQ id.r m;af,a .=re;ajc
is;shug jvd fo.=khla ksjer is;shula ksIamdokh
lsug" l%f
s hdaie-2 yd fcika-1 pkal
s dj,ska ,nd.;a
fvd kq Nd;d fldg ;sf' l,ska fidhdf.k
fkd ;snQ ,laIkj,g" ol=kq w;a,ka;l
s a id.rfha m%Odk
fNaok fLdjla jk fulaisldkq fndlafla c,h
hg msys l mka;shla" id.r m;af,a fndfyda l=vd
l jeks ,laIk yd c,h hg msys l yd .sksl
oyia .kkla wh;a h'

c,h hg l mka;s yd N+ .Nfha ;, iska ckkh


lrkakd jQ mD .=re;ajdlIk lafIa;%fha yevhka yd
Yla;sh ms,sn| l=vd fjkial uekSu u.ska ks; id.r
m;af,a is;shula

id.rj, w;S;h uid ne,Sug Nd;d jk


idm%odhsl l%uh jkafka" oDIH wdf,dalhg kso hd
yels r jk gr 100la ;r .eUqrg c,h hg ,laIkj,
yevh w:l:kh l, yels ke u; r|jk ^fidakd&
Yoh u; mok jk Wmlrk fhdodf.k id.r m;a,
is;sh.; lsu hs' fuu l%ufha m%Odk j,;ajh
jkafka" m%Odk jifhka f,dalfha kdl .uka ud.
Tia f ia .uka lrk ke u; u r|d is u hs ' tys
m%;sM,hla f,i" tu l%uh Nd;d fldg is;sh.;
lrkq ,en we;af;a je u jqjfyd;a f.da,Sh id.r
m;af,ka ishhg 15la muks'

miq.sh jir ,shk 150 ;siafia id.r m;a, u;=


msg we;s N+oHd;aul jHqyhkaf.a l%h
s dld;ajh ms,
s Uq
lsu ;=,k
s a N+oHd{hkag" b;d Yd, ld, mrdihlg
miqj" N+ .Nfha ;,j, ^tectonic plate& p,kh jvd
fydka wOHhkh lsug bv ,e we;' wju ;rka
lsf,dagr 3laj;a id.rh iska ijkq ,eu ksid
tajdfhka nyq;rh ms,n
s | j we;af;a w,am wjfndaOhls'
wyre .%yhdf.a iuia; u;=msfu is;sh" iuia;
mD ;,fha is;shj,g jvd ksrjoH h'

Bg fjkia j hful=g" N+;sh geodesy hkqfjka


yekafjk mDfha .=re;ajdlIk lafIa;%h yd tys
yevh ueksh yel' id.r m;a, u; msys l jeks
,laIk ta jgd msys uqyq m;a,g jvd Yd, jkafka"
mD .=re;ajdlIk lafIa;%fha idudkH Yla;sfhka
,shkhlska mx.=jl muk .=re;ajc Iu;djla we;s
lrks' tfy;a tksid u tajd foig c,h jefhka we

hhs ' c, wimS v kh ks i d fuys m% ; s M ,h jka f ka "


mafgdksl ;,fha N+f.da,Sh ,laIk njg mfriaifuka
mj;kh lrkq ,nk" l=vd tfy;a ueksh yels Wia
my;a id.r mDIaGh u; we;s u hs' fuu kjH;u
is;shu" tla oYkhlg lsf,dagr 5l mudkhlg
ksrjoH f'

hdf we;s j k idudkH ;;a ; a j hla fkd jq j ;a "


ckhdf.ka ishhg 10la ;u ;fha h ld,hl
fuu frda . hg uq y q k mdk w;r jvd;a fmd frda . S
;;a;ajh jkafka" jhig hdf isjk udkisl msySu
fyj;a w,a I hs u frda . h hs ' jhia . ; mq o a . ,hka f .a
wlukH;djg m%Odk fya;=jla jk th" iEu jirl u
fvd, ,shk 600lg jvd .s, .kakd njg .kka n,d
;sf'

fuu kj o;a;" .eUqre id.rfha N+ .N ;, l%shdj,Ska


fj;g" ke u; isg lrk jvd meye,s ilaIk fhduq
lrka" jvd ksrjoH kdl kq is lsug
id.roHd{hkag bv ,nd fokq we;' ksjer Ydjla
mj;ajdf.k hdu i|yd mdYh jifhka mD:sfha
.=re;ajdlIk lafIa;%h u; r|d mj;skakd jQ" id.r
yryd is lrk .=jka yd uqyq .ukd.ukh" jvd ksrjoH
j is lsug o tu.ska wjia:dj ie,fikq we;'

fvdaka wNHjldY hdkh fif .%ylh


ms,sn| kj ,laIk wkdjrkh lrhs
fif kue;s w=gq .%yf,dalh ms,sn| fuf;la
oek fkd is ,laIk wkdjrkh lrka" tys fndfyda
yd ; o we;=,;a kj ,laIk iys; PdhdrEm"
kdidys fvdaka wNHjldY hdkh iska mDh fj; tjd
we;' fuhska fndfyda foa wfkl=;a jia;+ka iu. >gkj,
m%;M
s ,hla h yels w;r" iuyrla N+.N l%h
s dld;ajfhka
ckkh lrkq ,nk wNHka;r m%;Hdn,hka u.ska we;s
lrkafka hhs fmfka' fuu .%yl jd jia;=f mDIaGh
u; msys O ,jk yd i,af*ag o fvdaka hdkdj u.ska
wkdjrkh fldg we;'

wu;l f ^dementia& frda. ,laIk .ek


kj woyia
tlai;a rdcOdksfha %iag,a irih iy tlaiSg
irifha ffjoH oHd,h iska is lrk ,o wOHhk"
fud,fha fldgia folla jk ys f mdlemifha yd
tkafgdak,a j,alfha ffi,j, wjq,a iy.; u iu."
wu;l u fyj;a Ydk;sh ke;s hdu inkaO jkafka
flfiaoehs fmkajd fohs' udkjhka fhdodf.k lrk
Rcq mlaIkj,ska f;dr j" fydafuda fiamshkaia jrekaf.a
fud,hg jvd im f tla l% u hla jk" fi!LH
imkak hkaf.a yd wu;l f frda.h iys; ksiqka
;=, olakg ,efnk iakdhq msySug iudk ,laIk fmkajk
hkaf.a fud,hka fhdodf.k mfhaIkh is lrk
,'

cd;Hka;r wNHjldY uOHia:dkfha isg mDhg


we;s rg jvd fl" lsf,dagr 385l rl idudkH
Wilska oekg fif jgd N%ukh jk fvdaka hdkh" tu
ugf wksYa; ld,hla / mj;skq we;' fif lrd
wNsfhda.h Ndr .ekSug fmr" 2011-2012 iufha jirlg
je l,la fjia g d kue;s w= g q .% y f,da l h jgd
mshdierE fvdaka hdkfha m%d:l fufyhqf wjidk
whr fuh hs' yn,a wNHjldY flaIh iska .kq
,eh yels PdhdrEmj,g jvd fvdaka hdkfha PdhdrEm"
600 .= k hla ks r joH jka f ka tys wvq Wka k ;dxYh
fya;=fjks'

fud,fha u;l Yla ; s h ;efkk l% s h dodufha yd


cHd;sl wjldYh f;are .ekSu hk fofla u uQ,sl
l%shdl,dmhla" tkafgdak,a j,alh yd ysfmdlemih
hk l,dm foflka bgq lrhs' cd, ffi, Nd;d lrka"
hd;%d lsu yd u;lh ;ekSu md,kh lsug Wmld
jk tkafgdak,a j,alh fud,fha mdof msysgd we;'
fi!LH imka k hka ;= , fuu ffi, iq fYa I S
fuda i a ; rfha wdf.hka ks l = ; a lrk w;r ta j d /
we;af;a" j,alfha uqfka o mdoia:fha o hkak u;h'

oHd;aul lghq;= yd .ukd.ukh hk folg u


Nd;d flfrk PdhdrEm imdokh lrkakd jQ rduq
leurd" oDIH yd wfOdarla; jkdj,S udkhla yd fifys
wNHka;r jHqyh;a ixhq;sh;a .fIkh lsug thska
mefkk lsrkh Nd;d lrk .eud lsrk yd kHqfg%dak
wkdjrlhla hkdh fvdaka hdkh u; r|jd we;s Wmlrk
fm,g wh;a f' N+.; md,l" fifys .=re;ajc is;shula
is;sh.; lsug fvdaka hdkfha wfmalaIs; llaIh u;
l=vd le, o Nd;d lrhs'

ta yd iudk j mqoa.,hkag" wfkl=;a jia;+kag idfmalaI


j ;uka iskafka fld;ekoehs hkak wjfndaO lr.ekSug
Wmld jk ia : dkS h ffi, j,s k a ie jHq y hla "
ysfmdlemih i;= f'

fi!r.%y ukav,fha ksudkh ms,sn| j th imhk


idlaIs fya;=fjka" th fidhd .kq ,enQ 1801 mgka fif
.%ylh" ;drld oHd{hka w;r fkd u| wjOdkhlg
,la j ;sf' mDh o wh;a wNHka;r .%yf,dal moaO;sh
jeks jvd Yd," mj; iys; f,dal i|yd l,, rEm
f,i" fif jeks idudkH ;rf jia;= l%shdlr;ehs
Wml,ams; h' th tfia fkd jQfha n%yiam;sf.a .=re;ajc
n,mEu ksid h yels h' fuys m%;sM,hla f,i" fif
;ekq k q jir ,s h k 4'6lg fmr iufha is g th
N+oHd;aul j fkd fjkia j ;sf hhs fmfkkafka"
fi!r.%y ukav,fha uq,ald,Sk ;;a;ajhka ms,sn| j
wka;{dkhla imdokh lrks'

fud,fha fuu l,dm fol u inkaOfhka .;al,"


fi!LH imkak hka i;=jk iqfYaIS ffi, rgd fyda
iakdhq l%shdld;ajh" frda.S hkag ;snqfka ke;' tu
ieliq fkdue;s j" wu;l f frda.fhka
fmf,kakjqka ;=, yuqjk uka; wjldYuh oekqu i|yd
fya;=j hhs fmkakq lrkafka" wjldYuh f;dr;=re yd
wjldYuh u;lh fud,h ;=, jer f,i fla;lrkh
u hs' wu;l u we;s ug cd, ffi, inkaO hhs
fidhd .efkk m,uq j;dj fuh jk w;r tu ksid
udkjhkag hka inkaO lsf jer mlaIk ;ju;a
is fjka mj;S'
f,dal fi!LH ixOdkhg wkqj" f,dj mqrd ,shk
47'5la ckhd wu;l f frda.fhka fmf,;s' th jhig

www.wsws.org
2

You might also like