Matematika 1

B O T U E S E
S H T P I A
Libr
msuesi
Nevila Haxhimali, Dhurata Hoxha
Matematika
www.mediaprint.al
KLIKONI KTU
Libr msuesi
Matematika 1
Teksti msimor Matematika 1 sht hartuar nga
Titulli:
Libr msuesi Matematika 1
Autore:
Drejtoi botimin:
Anila Bisha
Redaktore gjuhsore:
Sofika Konomi
Kopertina: Visidesign
Design: Mirela Ndrita
Shtypi: Media-print
ISBN: 978-99956-93-61-9
Botimi i par, 2011
T gjitha t drejtat jan t rezervuara
S H T P I A
B O T U E S E
T gjitha t drejtat e autorit lidhur me kt botim jan ekskluzivisht te zotruara/rezervuara nga Shtpia Botuese
Mediaprint sh.p.k..
Ndalohet do prodhim, riprodhim, shitje, rishitje, shprndarje, kopjim, fotokopjim, prkthim, prshtatje,
huaprdorje, shfrytzim dhe/ose do form tjetr qarkullimi tregtar, si dhe do veprim cnues me fardo lloj
mjeti apo apo forme, pjesrisht dhe/ose trsisht, pa miratimin paraprak me shkrim nga Shtpia Botuese
Mediaprint sh.p.k.
Ky botim, n trsi dhe/ose n pjes t tij, ndalohet t transmetohet dhe/ose prhapet n do lloj forme dhe/ose
mjet elektronik, mekanik, regjistrues dhe/ose tjetr, t ruhet, depozitohet ose prdoret n sisteme ku mund t
cnohen t drejtat e autorit, pa miratimin paraprak me shkrim nga Shtpia Botuese Mediaprint sh.p.k..
do cnim i t drejtave t autorit passjell prgjegjsi sipas legjislacionit n fuqi.
Kontaktet:
www.mediaprint.al
Shtpia Botuese
Kutia Postare 7467 - Tiran
Tel.: 04 2258 156
Cel.: 069 40 44 443
botime@mediaprint.al
Sektori i Shprndarjes dhe Marketingut:

Tel.: 04 4500605
Cel.: 069 40 44 441
Cel.: 069 40 20 201
distributor@mediaprint.al
Komente dhe sugjerime jan t mirpritura n email: botime@mediaprint.al
Shtypshkronja:
Tel.: 04 4500605
Cel.: 069 40 50 380
Cel.: 069 20 79 021
print@mediaprint.al
PRMBAJTJA
Parathnie........................................................................................................................................8
Plani msimor...............................................................................................................................9
Kapitulli 1 .....................................................................................................................................18
M.1.1.Shum,pak.1.2Mshum,mpak................................................................................19
M.1.3.Para,pas.1.4Mbi,nn;lart,posht.1.5Majtas,djathtas.Brenda,jasht..................20
M.1.6.Ipari,imesit,ifundit.......................................................................................................21
M.1.7.Vijedrejt,vijelakuar.................................................................................................22
M.1.8.Figuratgjeometrike............................................................................................................24
M.1.9. Aq, sa..................................................................................................................................26
Kapitulli2.....................................................................................................................................28
M.2.1.Njlloj,tndryshme..........................................................................................................28
M.2.2. Bashksia.............................................................................................................................30
M.2.3.Shoqrimiielementevetbashksis............................................................................31
M.2.4.Bnpjesapojo?................................................................................................................32
Kapitulli3..................................................................................................................................34
M.3.1.Bashksiaboshe.Qarkimisipascilsisselementevetbashksis........................35
M.3.1,3.2,3.3,3.4Bashksiaboshe.Kuptimiprnumrat03.............................................36
M.3.6.Kuptimiprmbledhjensibashkimbashksish............................................................37
M.3.7. Mbledhor + mbledhor = shum.....................................................................................38
Veprimtaripraktike1.Mbledhjaenumrave05.....................................................................................40
Veprimtaripraktike2.Mbledhjaenumrave05.....................................................................41
M.3.8.Veprimemeoperatortembledhjesbrenda5s..............................................................42
Punepavarur.Veprimetembledhjessnumravebrenda05.......................................43
M.3.9.Kuptimiprzbritjen(siprerjeebashksis)................................................................44
M.3.10.ShumMbledhor=Mbledhor....................................................................................46
Veprimtaripraktike1.Njmshum,njmpak..................................................................47
Veprimtaripraktike2.Zbritjebrenda5s...............................................................................49
Punepavarur.Mbledhjedhezbritjebrenda05.................................................................................50
Kapitulli 4 .....................................................................................................................................52
M.4.1.Kuptimiprnumrat6,7.Shkrimiityre......................................................................52
M.4.2.Zbrthimiinumrave6,7..................................................................................................53
M.4.3.Mbledhjebrenda6,7.........................................................................................................55
Kapitulli 5 .....................................................................................................................................57
M.5.1.Veprimemeoperatorinembledhjesdhetzbritjesbrenda10s..............................58
M.5.2. Vetit e mbledhjes ...........................................................................................................59
M.5.3. Vetit e mbledhjes ...........................................................................................................60
M.5.4.Problemamembledhje.Mshum,gjithsej......................................................62
Punepavarur.Mbledhjebrenda10s.....................................................................................63
M.5.5. Zbritje brenda 10s...........................................................................................................65
M.5.6.ProblemamezbritjeMpakse,mbetn.....................................................66
M.5.7.Problemambledhjeapozbritje?.....................................................................................67
Veprimtaripraktike.Veprimememjeteprmbledhjendhezbritjenbrenda10s..........................69
M.5.8. Mbledhje e zbritje brenda 10s ......................................................................................70
5
Libri i msuesit: MATEMATIKA 1
Kapitulli 6 ...................................................................................................................................72
M.6.1.Krahasojmgjatsit(mesy)...........................................................................................73
M.6.2, 6.3, 6.4, 6.5. Trupat gjeometrik ....................................................................................75
Kapitulli7...............................................................................................................................78
M.7.1,7.2,7.6,7.7Kuptimiprnumrat11,12(13,14,16,17,18,19)..................................78
M.7.3,7.4,7.5.Kuptimiprnumrin15......................................................................................80
M.7.3,7.4,7.5,7.6,7.7,7.8,7.9.Kuptimiprnumrat16,17,18,19,20.Zbrthimiityre.....81
M.7.10,7.11.Veprimemeoperatorin+dhebrenda20.
Paraqitjanbosht,krahasimiinumravederin20...............................................83
M.7.12.Numratiftetek............................................................................................................84
Kapitulli 8 .....................................................................................................................................86
M.8.2,8.3.Mbledhjanrreshtdukeplotsuar10n...............................................................87
M.8.4.Mbledhjanrreshtdukeveuar10n...........................................................................88
M.8.5,8.6.Mbledhjanshtylldukeplotsuar10n........................................................................90
M.8.7.Mbledhjanshtyll.........................................................................................................91
M.8.8,8.9.Veprimemeoperatorinembledhjesbrenda20s................................................93
Punepavarur.Mbledhjememnyratndryshmebrenda20s..........................................94
M.8.10dhepunepavarur1.Problemamembledhjebrenda20smenjveprim..........96
Punepavarur2.Mbledhjebrenda20s...................................................................................97
Orelir1/3Prsritje................................................................................................................97
Kapitulli9......................................................................................................................................98
M.9.1.Matmepllmb,melapse.........................................................................................99
M.9.2,9.3.Centimetrisinjsimatse.......................................................................................100
M.9.3,9.4.Zbritjanrreshtpjespjes....................................................................................101
M.9.5,9.6.Zbritjanrreshtpjespjes....................................................................................103
M.9.7.Veprimemeoperatorinezbritjesbrenda20s...........................................................104
M.9.9.Numratrreshtor............................................................................................................105
M.9.10.Numratiftdhenumrattek........................................................................................107
M.9.11.dhepunepavarur.Veprimemeoperatorinembledhjesdhe
tzbritjesbrenda20s..................................................................................................108
Kapitulli10..............................................................................................................................109
M.10.1.Numratbrenda100(medhjetshetplota).............................................................109
M.10.2.Shkrimiinumravebrenda100(medhjetshetplota)..........................................111
M.10.3.Zbrthimiinumravebrenda100(medhjetshetplota)......................................112
M.10.4.Krahasimiinumravebrenda100(medhjetshetplota).Paraqitjanbosht....114
M.10.5.Mbledhjaenumravebrenda100(medhjetshetplota).......................................115
M.10.6.Zbritjaenumravebrenda100(medhjetshetplota)............................................116
Kapitulli11.............................................................................................................................119
M.11.1. Trupa apo figura gjeometrike? Emrto.....................................................................119
M.11.2,11.3.Veprimemeoperatorine+dhetbrenda100(medhjetshetplota).....120
M.11.4.Krijimiifiguravegjeometrikemepalosje.................................................................122
M.11.5.Vizatimiifigurssimetrikenlidhjemedrejtznesimetris.............................123
Kapitulli12...............................................................................................................................125
M.12.1.Kuptimiprnumratderin100.................................................................................125
M.12.2.Shkrimiinumravederin100....................................................................................127
6
M.12.3.Zbrthimiinumravederin100................................................................................128
M.12.4.Krahasimiinumravederin100...............................................................................129
Kapitulli13..............................................................................................................................132
M.13.1,13.2,13.3.Mbledhjaenumravederin100........................................................................133
M.13.4,13.5.Zbritjaenumravebrenda100...........................................................................134
M.13.6.Problemame+dhebrenda100...............................................................................136
M.13.7,13.8.Veprimemeoperatorin+dhebrenda100.....................................................137
M.13.9.Zgjidhjemetentativeekuacionit..............................................................................138
Punepavarur.Zgjidhjemetentativeekuacionit.............................................................140
M.13.10.Zgjidhjemetentativeinekuacionit.......................................................................141
Punepavarur.Zgjidhjemetentativeinekuacionit........................................................142
Kapitulli14..................................................................................................................................143
M.14.1,14.2.Veprimemeoperatorinezbritjesbrenda100s...........................................144
M.14.3,14.4.Mbledhjaenumravederin100.......................................................................146
M.14.5.Mbledhjaenumravederin100................................................................................148
M.14.6,14.7.Mbledhjeenumravederin100......................................................................149
Punepavarur1.Veprimemeoperatorinembledhjesbrenda100...................................150
Punepavarur2.Problemamembledhjenenumravederin100...................................152
M.14.8.Zbritjaenumravebrenda100.....................................................................................153
M.14.9.Zbritjaenumravebrenda100s................................................................................154
Punepavarur.Veprimemeoperatorinezbritjesbrenda100s..................................156
M.14.10.Zbritjaenumravebrenda100s..............................................................................157
Punepavarur1.Problemamembledhjenenumravederin100....................................158
Punepavarur2.Veprimetprzierameekuacionedheinekuacione............................160
M.14.10.Veprimtaripraktike.Plotsimiisimetrikessnjfigurenlidhjeme
nj drejtz. .....................................................................................................................161
Kapitulli15................................................................................................................................163
M.15.1.Grumbullimiitdhnave...........................................................................................164
M.15.2.Kalimiitdhnavendiagram.................................................................................165
M.15.3.Kalimiitdhnavengadiagramintabel.............................................................166
M.15.4.Probabiliteti,ngjarja.....................................................................................................166
M.15.5.Probabiliteti,ngjarja.....................................................................................................167
M.15.6.Probabiliteti,ngjarja......................................................................................................168
Parathnie
Tnderuar/akoleg/e,
Fillimishtjufalnderojmprzgjedhjentuajdhejusigurojmqsbashku,dot
prmbushim synimet tona pr t hedhur nj baz t shndosh q do t na
ndihmojnpunntonprgjatgjithCiklitFillor.
SishtndrtuarUdhzuesi?
KyUdhzues,ashtusidheMatematika1shthartuarngaautortetekstitq,
bashkrisht kan nj prvoj gati 40vjeare n arsim. Udhzuesi sht
konceptuarqtndihmojmsuesettrealizojnmmirobjektivatearritjevet
t nxnit. Pr kt, n krye t do kapitulli, jan vendosur linjat e trajtuara s
bashkumeOANntrenivele.Ktoobjektivasynojntarrijnnjplanifikimt
kujdesshmtpunsngafillimiikapitullitederinfundttij.Nprfundimt
kapitullit, me nj rishikim t shpejt, mund t kontrollojm a i kemi realizuar
synimetetijdhederinmasikemirealizuarato.
Msimet jan trajtuar n drejtim t nj pune praktike dhe frytdhnse,
mbshtetur n prvojn ton si msuese t Ciklit fillor. do ushtrim i
rndsishm ku jepen konceptet pr her t par ka merituar nj kujdes t
vazhdueshmnsugjerimettonaprpunnmet.Prgjatplanitmsimordot
vreni veprimtarit praktike t cilat synojn q nprmjet lojs fmijt t fitojn
shprehiteparamatematikore.Kemipasurparasyshedhevshtirsitqparaqet
kjo grupmosh duke synuar knaqsin praktike t fmijve n situata
ndrvepruesemettjert.
Ushtrimetjanmenduardhetrajtuarndisaformatlarmishmeprtmbajtur
tprqendruarsamgjatvmendjenaktivetnxnsve.
Sijanhartuarobjektivat?
Hartimi i objektivave sht br n baz t objektivave t prmbajtjes t dhna n
programinmsimor.Hartimiityrentrenivele(sidomosobjektiviminimal)paraqet
njsfidngamsuesinisurnganiveliiklassstij.Gjithsesimendojmq,hartimii
ktyreobjektivavedotshrbejmshumsiorientuesnpunnmenxnsit.
farparashikojnPuntePavarura?
PuntePavarurajannjhapmshumnushtriminenxnsvedrejtnjtmenduari
kritikdhekrijues.Atoprmbajnushtrimeqdalinjashtmodelevetmsuarampar
dheihapinrrugnjtmenduarijomekanikdheaktivtnxnsve.Situatatproblemore
tshkputurangajetaeprditshmeishrbejngjithashtuktijsynimi.
Nprfundim:
Meqlliminmtmirprnjndihmnpunnemsuesevedheprkushtimin
e prbashkt pr arritje t niveleve t larta, mirpresim do sugjerim tuajin pr
prmirsiminevazhdueshmtteksteveshkollore.
8

PLANIMSIMOR
Nr.
Linja/nnlinja
Objektivateprogramit
K.N.1
x Tdallojnsasineobjektevedukeprdorur
K.N2
konceptetpak,shum,mpak,mshum.
GJ.Shnd.1
x Tprshkruajnvendndodhjendukeprdorur
GJ.Shnd.2
GJ.Shnd.3
K.N.3
GJ.Plan1
fjaltjetssprditshme.
x Tdallojnvendndodhjendukeprdorur
termat:para,pas,mbi,nn,majtas,djathtas.
x Tdallojndhetemrtojndisafigura
gjeometrike,sidhellojetendryshmetvijave.
Temaprdoor
Mjetet
1.1Shum...pak
1.2Mshummpak
1.3Para.pas
1.4Mbi,nn..lart,posht
1.5Majtas,djathtas,brenda,jasht
1.6Ipari,Nmes,Ifundit
1.7Vijedrejt..vijelakuar
1.8Figuratgjeometrike
GJ.Plan2
K.N.4
1.9Aq..sa=
10
K.N.5
2.1Njlloj;tndryshme=,<,>
11
Algjebr1
x Tiftojnsende,figurasipasnjrregulli.
V.Piftimisipascilsissngjyrs
12
K.N.6
x Temrtojbashksitnbaztelementeve
2.2Bashksia
13
Algjebr2
14
tsajprbrse.
x Tvrndukjendryshimetmidisbashksive.
2.3Shoqrimiielementevetbashksis1pr1
K.N.7
2.4Bnpjesapojo?
O.L1/3
PRSRITJE1farkammsuar?
x Tprdorinnumrinnatyrorprtshprehur
3.1Bashksiaboshe.Qarkimisipascilsiss
15
K.N.8
16
K.N.9
17
K.N.10
sasiderin5.
x Tlexojn,tshkruajndhetnumrojn
numranatyrorderin5.
elementeve
3.2Kuptimiprnr.0,1Shkrimiityre
3.3Kuptimiprnumrat2,3Shkrimiityre
18
x Tprdorinkuptiminenumritnatyrorprt
krahasuarnumratnatyrorderin5.
P.PNumrat0,1,2,3
3.4Kuptimiprnumrin4.Shkrimiitij
19
K.N.12
20
K.N.13
3.5Kuptimiprnumrin5.Shkrimiitij
21
K.N.14
PPNumrat05
22
V.N1
3.6Kuptimiprmbledhjensibashkimbashksish
23
V.N2
3.7Mbledhor+mbledhur=Shum
24
V.N3
V.PMbledhjeenumrave05(megishtaemjete)
25
V.N4
V.PMbledhjeenumrave05(mevizatim)
26
Algjebr3
3.8Veprimemeoperatortembledhjesbrenda5s.
27
V.N5
28
29
10
K.N.11
V.N6
V.N7
x Tmbledhinmeshkrimdhemegojderin5.
x Tprdorinkuptiminembledhjes(nbashksin P.PVeprimetembledhjesmenumraderin5
prkatsetnumrave)nsituataproblemoret
jetssprditshme.
3.9Kuptimiprzbritjen
3.10ShumMbledhor=Mbledhor
30
V.N8
V.PNjmshum,njmpak
31
V.N9
V.PZbritjebrenda5(megishta)
32
V.N10
V.PZbritjebrenda5(mebashksi)
33
V.N11
P.PMbledhjeezbritjebrenda5
34
K.N.15
4.1Kuptimiprnumrin6,7.Shkrimiityre
4.2ZbrthimiInr.6,7
4.3Mbledhjebrenda6,7
4.5Prbrjaenumrave8,9.Zbrthimiityre
4.6Mbledhjebrenda8,9
35
K.N.16
36
V.N12
37
K.N.17
38
K.N.18
39
V.N13
40
K.N.19
4.7Kuptimiprnr.10
41
42
43
V.N14
Algjebr4
V.N15
4.8Miqte10
x Tmbledhinmeshkrimdhemegojderin10.
5.1Veprimemeoperat.t+ebrendadhjetshes
x Tprdorinkuptiminembledhjes(n
5.2Vetite+
5.3Vetitembledhjes
5.4Problememe+.Mshum.Gjithsej
P.PMbledhjebrendadhjets
bashksinprkatsetnumrave)nsituata
44
V.N16
45
V.N17
x Tzbresinmeshkrimdhemegojderin10
46
V.N18
x Tprdorinkuptiminezbritjes(nbashksin
47
V.N19
prkatsetnumrave)nsituataproblemore
5.5Zbritjebrenda10
48
V.N20
tjetssprditshme.
5.6Problemamezbritjebrenda10.Mpak.Mbetn
49
V.N21
5.7Problema:Mbledhjeapozbritje?
50
V.N22
V.P.Veprimtarimemjeteprmbledhjeezbritjebrenda10s.
51
V.N23
5.8Mbledhjeezbritjebrenda10
52
MATJE1
V.PIgjatIshkurtr
53
MATJE2
6.1Krahasojmgjatsit(mesy)
54
Gj.Plan3
x Temrtojfiguratgjeometrikedhevijatelakuarae
V.PVizatojmvijatlakuara,vijatthyera
55
Gj.Plan4
x Tdallojndhetemrtojndisatrupagjeometrike
56
GJ.Hap.1
6.2Trupagjeometrik.Kubi,kuboidi
57
GJ.Hap.2
6.3Trupagjeometrik.Sfera
58
GJ.Hap.3
6.4Trupagjeometrik.Piramida
59
GJ.Hap.4
6.5Trupagjeometrik.Cilindri
60
GJ.Hap.5
V.PPunimtrupashgjeometrikmeplastelin.
problemoretjetssprditshme.
x Tprdorinkrahasiminedrejtprdrejtpr
gjatsitesendeve
tthyera
V.PVizatojmeemrtojmfiguratgjeometrike(me
shabllone)
OL1/3
PRSRITJE2farkammsuar?
61
K.N.20
62
V.N24
x Tmbledhinderin20.
V.PMbledhjeezbritjebrenda11,12(memjeteefig)
11
63
64
V.N25
65
K.N.22
66
x Tzbatojnmnyratndryshmenjehsimi(me
V.PMbledhjeezbritjebrenda13,14(memjeteefig)
menddhemeshkrim).
x Tprdorkuptiminenumritnatyrorderin5..
7.3Kuptimiprnumrin15.ShkrimiItij.
V.N26
P.PVeprimeme+ebrenda15.
67
V.N27
7.4Veprimemeoperatorine+ebrenda15.
68
K.N.23
7.5Renditjanboshtenumrave015
7.6Kuptimiprnumrat16,17
69
K.N.24
70
K.N.25
7.7Kuptimiprnumrat18,19
71
K.N.26
7.8Kuptimiprnumrin20
72
K.N.27
7.9Zbrthimiinumrave1620
7.10Veprimemeoperatorine+ebrenda20.
7.11Paraqitjanbosht.Krahasimiinumravederin20
7.12Numratiftetek
8.1RendetNJ.DH.Numratori
8.2Mbledhjanrresht(dukeplotsuar10)
8.3Mbledhjanrresht(dukeplotsuar10)
8.4Mbledhjagjatnresht(dukeveuar10)
73
Algjebr5
74
K.N.28
75
K.N.29
76
K.N.30
77
V.N28
78
12
K.N.21
x Tradhitinnumratsipasrritjesosezvoglimit
ttyre.
x Tinterpretojmbledhjennboshtinnumerik.
x Tvrndukjerendetprkatsennumrat
dyshifror.
V.N29
x Tmbledhinmeshkrimnmnyratndryshme.
79
V.N30
80
V.N31
8.5Mbledhjanshtyll(dukeplotsuar10)
81
V.N32
8.6Mbledhjanshtyll(dukeplotsuar10)
82
V.N33
8.7Mbledhjanshtyll
83
Algjebr6
8.8Veprimemeoperatorinembledhjesbrenda20
84
Algjebr7
8.9Veprimemeoperatorinembledhjesbrenda20
85
V.N34
86
V.N35
x Tprdorinkuptiminembledhjesdhet
87
V.N37
O.L1/3
89
MATJE3
90
MATJE4
92
8.10Problemame+brenda20menjveprim.
P.PProblemame+brenda20me1veprim.
P.PMbledhjebrenda20.
PRSRITJE3Mbledhjabrenda20.
x Tprdorinkrahasiminedrejtprdrejtpr
9.1Matmepllmb,melapse.
9.2Centimetrinjsimatjeje.
V.PMatmepllmb,melapse.
9.3Zbritjesnrreshtpjespjes
9.4Zbritjenrresht
9.5Zbritjanshtyllpjespjes
zbritjes(nbashksinprkatsetnumrave)
V.N36
88
91
P.PMbledhjenmnyratndryshmebrenda20
nsituataproblemoretjetssprditshme.
gjatsitesendeve
MATJE5
V.N38
menddhemeshkrim).
93
V.N39
94
V.N40
95
V.N41
9.6Zbritjenshtyll
96
V.N42
P.PZbritjebrenda20
97
V.N43
P.PZbritjebrenda20
98
Algjebr8
9.7Veprimemeoperatorinezbritjesbrenda20
99
Algjebr9
9.8Veprimemeoperatorinezbritjesbrenda20
100
K.N.31
9.9Numratrreshtor
101
K.N.32
9.10Numratiftenumrattek
102
Algjebr10
9.11Veprimemeoperatorine+ebrenda20
103
Algjebr11
P.PVeprimemeoperatorine+ebrenda20
104
K.N.33
105
K.N.34
x Tzbresinmeshkrimnmnyratndryshme.
x Tinterpretojzbritjenmeoperator.
10.1Numratbrenda100me10tplota
sasiderin100.
x Tlexojn,tshkruajndhetnumrojnnumra
natyrorderin100,dukekuptuarlidhjen
10.2Shkrimiinumravebrenda100me10tplota
13
ndrmjetvendittdoshifremevlernesaj.
106
K.N.35
107
K.N.36
108
V.N44
109
V.N45
110
V.N46
10.3Zbrthimiinumravebrenda100me10tplota
ttyre.
krahasuarnumratnatyrorderin20dhe
10.4Krahasimiinumravebrenda100me10tplota.
Paraqitjanbosht.
10.5Mbledhjaenumravebrenda100me10teplota
10.6Zbritjaenumravederine100me10teplota
P.PMbledhjeezbritjebrenda100me10tplota.
numratmedhjetshetplota20100.
x Tmbledhinmeshkrimderin100me
dhjetshetplota.
x Tprdorinkuptiminembledhjesdhet
111
V.N47
P.PVeprimebrenda100me10tplota.
zbritjesprnumratderin100,nsituata
problemoretjetssprditshme.
113
Gj.Plan5
114
Algjebr12
115
Algjebr13
116
GJ.Shnd.4
117
GJ.Shnd.5
118
K.N.37
119
K.N.38
x Tdallojndhetemrtojndisafigura
11.1Trupaapofiguragjeometrike.Emrto
gjeometrike.
x Tplotsojniftimentabelaosemediagram
shigjetor.
x Tprdorinoperatorino
11.2Veprimemeoperatorine+brenda100me10t
plota.
11.3Veprimemeoperatorinebrenda100me10t
plota.
x Tdallojnfiguratsimetrikenmjedisinrrethues.
11.4Krijimiifiguravegjeometrikemepalosje
x Tplotsojnsimetrikunsipasnjdrejtze
11.5Vizatimiifiguravesimetrikenlidhjeme
drejtznesimetris
12.1Kuptimiprnumratderin100
sasiderin100.
x Tlexojn,tshkruajndhetnumrojnnumra
natyrorderin100,dukekuptuarlidhjen
12.2Shkrimiinumravederin100
ndrmjetvendittdoshifremevlernesaj.
14
120
K.N.39
121
K.N.40
O.L1/3
122
V.N48
x Tmbledhinmeshkrimderin100,dy
123
V.N49
124
V.N50
125
Algjebr14
12.3Zbrthimiinumravederin100
ttyre.
12.4Krahasimiinumravederin100
mbledhor,pakalimtdhjetshesdhetpaktn
njringambledhorttjetmivoglse10.
x Tprdorinoperatorinoshigjetortn
veprimetmembledhjebrenda100
PRSRITJE4
13.1Mbledhjaenumravederin100
13.2Mbledhjaenumravederin100
P.PMbledhjaenumravederin100
13.3Veprimemeoperatorine+brenda100
13.4Zbritjaenumravebrenda100
P.PZbritjaenumravebrenda100
126
V.N51
127
V.N52
128
V.N53
129
V.N54
13.6Problemame+ebrenda100
130
V.N55
P.PProblemame+ebrenda100
131
Algjebr15
13.7Veprimemeoperatorine+etbrenda100
132
Algjebr16
13.8Veprimemeoperatorine+etbrenda100
13.9Zgjidhjemetentativeekuacionit.
Algjebr18
P.PZgjidhjemetentativeekuacionit
135
Algjebr19
13.10Zgjidhjemetentativeinekuacionit
136
Algjebr20
P.PZgjidhjemetentativeinekuacionit
137
Algjebr21
14.1Veprimemeoperatorinebrenda100
14.2Veprimemeoperatorinebrenda100
133
134
Algjebr17
138
Algjebr22
139
V.N56
menddhemeshkrim).
shigjetor.
x Tprdorinkutiznsivendmbajtsenumrash.
x Tprdorinoperatorinoshigjetorn
veprimetmezbritjebrenda100
menddhemeshkrim).
14.3Mbledhjeenumravederin100
15
140
V.N57
141
V.N58
142
V.N59
143
V.N60
144
V.N61
P.PProblemamembledhjenenumravebrenda100
145
V.N62
150
Algjebr23
PPVeprimemeoperatorine+brenda100
PPVeprimemeoperatorinebrenda100
shigjetor.
146
V.N63
149
Algjebr24
147
V.N64
14.10Problemameenumravebrenda100
148
V.N65
P.PProblemame+eenr.brenda100.
151
Algjebr25
P.PVeprimetprziera:ekuacione,inekuacione,operat
152
GJ.Shnd.6
153
Statistik1
154
Statistik2
155
Statistik3
156
Probabilitet1
V.PVizatimifiguravegjeometrikenlidhjeme
drejtznesimetris
x Tgrumbullojn,tdallojnosetklasifikojn
15.1STATISTIKGrumbullimidhesistemimiitdhnave
grupsendeshapofigurashnbaztnjcilsie.
x Tmbledhintdhnatthjeshtadukebr
vzhgimetthjeshta.
x Tdallojnqnjngjarje,enjohurprta,
mundtndodhosemundtmosndodh.
15.4PROBABILITET.Ngjarja
15.5PROBABILITET.Ngjarjaesigurt
157
Probabilitet2
158
Probabilitet3
159
O.L1/3
160
O.L1/3
161
O.L1/3
16
x Tdiskutojnprobabilitetinprsituatat
15.6PROBABILITET.Ngjarjaemundurdheepamundur
njohuraprejtyre.
162
O.L1/3
163
O.L1/3
164
O.L1/3
165
O.L2/3
166
O.L2/3
167
O.L2/3
168
O.L2/3
169
O.L2/3
170
O.L2/3
171
O.L2/3
172
O.L2/3
173
O.L2/3
174
O.L2/3
175
O.L2/3
17
Kapitulli1
N kapitullin e par jan prfshir nnlinjat e kuptimit t numrit, shndrrimet

gjeometrikedhegjeometrianplan.Kykapitullsynonqnxnsitnfundttij:
x
Tprshkruajnvendndodhjendukeprdorurfjaltjetssprditshme.
T dallojn vendndodhjen duke prdorur termat: para, pas, mbi, nn,

majtas,djathtas.
Tdallojnsasinenumravedukeprdorurkonceptetpak,shum,m
pak,mshum.
Tdallojndhetemrtojndisafiguragjeometrike,sidhellojetendryshme
tvijave.
Msuesja duhet ti kushtoj mjaft kujdes kuptimit dhe prdorimit t sakt t

ktyre termave, q do ti lehtsojn punn n t ardhmen. Nj pun e
kujdesshme duhet br me konceptin majtasdjathtas dhe, jo pa qllim, sht
dhn figura n libr me shpin nga nxnsi, pasi, n shum raste, vendosja
gabimefigursbnqedhekonceptitkuptohetgabim.
Nfundtktijkapitullinxnsiduhettjetiaft:
Niveliiult
x Tdallojvendndodhjen
etrupave.
x Tshpjegojpozicionine
trupave.
x Tidentifikoj
ndryshiminmidissasis
selementeve.
x Tidentifikojvendine
numroritrreshtor.
x Tprshkruaj
ndryshiminmidis
elementevetbashksis.
x Tdallojfigurat
gjeometrike,sidhellojete
ndryshmetvijave.
Niveliimesm
x Tshpjegojndryshimin
midispozicionevet
ndryshme.
x Tvrndukje
ndryshiminmidistrupave
dhepozicionitttyre.
x Tshpjegojndryshimin
midissasisselementeve
tbashksis.
x Tprdorkrahasiminpr
tdalluarndryshimin
midisbashksive.
x Tklasifikojllojetevijave.
x Ttregojllojete
ndryshmetfigurave
gjeometrikeqdallojnn
mjedisinrrethues.
Niveliilart
x Tprshkruaj
vendndodhjenduke
prdorurfjaltjetss
prditshme.
x Tspecifikojndryshimin
nsasineelementevet
bashksivetdhnapr
krahasim.
x Tprshkruajvendinenj
trupinisurngapozicioniitij
nrresht.
x Tkrahasojllojetevijave.
x Tprmbledh
karakteristikatellojevet
ndryshmetfigurave
gjeometrike.
18
MSIMET1.1 Shum,pak.1.2Mshum,mpak.
Objektivat:Nfundtorssmsimitnxnsiduhettjetiaft:
x
Tidentifikojndryshiminmidissasisselementeve.
Tlidhbashksitmesasineduhurtelementeve.
Tndrtojbashksimesasitdhntelementeve.
Konceptetkryesore:bashksi,shum,pak,mshum,mpak.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Msuesjazhvillonktveprimtari:
Me mjete rrethanore (lapsa, fletore, goma etj.) zhvillohen veprimtari pr t
dalluar bashksit me sasi t dhn elementesh. Vihen prball bashksi me
pakoseshumelemente,bashksimempakosemshumelemente.Duhet
pasurkujdesndalliminesakttktyretermavedheprdoriminetyregjat
tkrahasuarittsasisselementeve.
Nmsimin1.2prdoretshoqriminjprnjielementevetbashksispr
tarriturnkrahasiminesasisstyre.
Msuesja duhet ta filloj punn me librin, pasi nxnsit ta ken t qart
mnyrnekrahasimitt sasisselementevetbashksisdheprdorimin e
sakttfjalvekye.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Puna me tekstin mbshtetet n t njjtat veprimtari t zhvilluara gjat
evokimit. Qllimi sht q nxnsit t shoqrojn bashksit me sasin e
elementevetkrkuara.
3REFLEKTIMI
Nktfazbhetkontrolliidijevetmarragjatorssmsimit.
Pr t kontrolluar njohurit e marra msuesja mund t prdor forma t
larmishme:formonekrahasonbashksitformuaranganxnsiteklass.
Formon nj bashksi me lapsa dhe krkon nga nxnsit t formojn nj
bashksitjetrmemshumosemempakelemente.Nsenxnsitgabojn,
athermundtprdoretshoqriminjprnjielementevetbashksivepr
t arritur n nj krahasim t sakt. E rndsishme sht q gjithka t jet
argtuesedhejoelodhshmeprnxnsit.
19
Detyrshtpie:
Punohetfletaepunsemsimitdhe,prnxnstprparuar,mund
t jepet krijimi i bashksive me sasi t ndryshme elementesh, t cilat
diskutohentnesrmennklas.
MSIMET1.3Para,pas.1.4Mbi,nn;lart,posht.1.5
Majtas,djathtas.Brenda,jasht.
x
Tshpjegojpozicioninetrupave.
Tvrndukjendryshiminmidistrupavedhepozicionitttyre.
Tprshkruajvendndodhjendukeprdorurfjaltjetssprditshme.
Konceptetkryesore:para,pas,mbi,nn,lart,posht,majtas,djathtas.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Konceptetqmerrennktgruptemashjanmjafttrndsishme.Atondihmojn
n orientimin e nxnsve n hapsir dhe prdorimin e fjalve t duhura pr t
prshkruarvendndodhjenetrupave.Veprimtariteksajfazejantmjaftueshme
prtaparaprgatiturnxnsinprpunnmelibrin.Konceptetmtvshtiraprtu
prvetsuar jan: majtas, djathtas, si dhe para, pas. Shum fmij ngatrrojn
konceptetpara,pasmetanasjellnetyre.Pra,vetmveprimtariapraktikeedisa
nxnsvetrreshtuarparaklassmundtaqartsojkeqkuptiminetyre.Msuesja
duhettdrejtojpyetjeqndihmojntmenduarinkritik:
KushndodhetparaMozs?
KushndodhetpasMozs?
Prkonceptetmbi,nn,lart,poshtmundtzhvillohenveprimtarimeobjekte
tprdorimittprditshmgjatpunsnklas.
Edhekonceptetbrenda,jashtjantthjeshta.
Me dhnien e konceptit majtas, djathtas duhet shum kujdes: Fillimisht
nxnsitduhettdallojnsaktannetyretdjathtetmajt.Mpasedhe
msuesja duhet t kthehet me shpin nga klasa, q t jap sakt konceptet
20
majtas, djathtas (i cili vetm n kt pozicion mund t jet njlloj pr t dyja

palt).Mpaszhvillohenshumveprimtariprqartsiminetyre.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Npunnmelibrinmjaftonqtkuptohenkrkesat(msuesjaduhettfilloj
punnvetmpasitgjithnxnsittdinsefarukrkohet),dhenxnsitt
punojntpavarurprtplotsuarushtrimet.
3REFLEKTIMI
Prtkontrolluarnjohuritemarra,msuesjamundtprdorveprimtarit
ndryshme praktike dhe ushtrime me shkrim. sht shum e rndsishme q,
nfundtdotememsimore,msuesjatjeteqartprvshtirsitqkan
grupe t caktuara nxnsish dhe t mundohet me an t detyrave t
diferencuaratplotsojboshllqetetyreprtapaturmtlehtpunnnt
ardhmen.Prdorimiifjaloritprtprshkruarvendndodhjenetrupaveshti
rndsishmprtarriturobjektivatektyregruptemave.
Detyrshtpie:
Punohenflettepunstmsimit,tcilatdiskutohentnesrmennklas.
MSIMI1.6
Ipari,imesit,ifundit.
x
Tshpjegojradhnevendosjessobjekteve.
Tvrndukjemnyrnerenditjesstyre.
Tinterpretojvendineobjekteve(sinumrorrreshtor).
Konceptetkryesore:ipari,imesit,ifundit.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Konceptiinumroritrreshtornukshtivshtirprtukuptuar.Ndoshtavshtirsiae
tijqndronnfjalorinpraktikdhevendosjenesakttobjekteveprkrahasim.
Msuesjangreparaklassnjnxnsdhekrkonqnxnsitttregojnsesa
fmijjan,sidheemrin(Anila).Ngreedhenjnxnstjetrdheprsripyet
sa jan, si dhe emrat e tyre (Anila dhe Mira). I rreshton njri pas tjetrit dhe
drejtonpyetjentjetr:
21
Cilashtepara?Cilashtefundit?
Msuesja prsrit veprimtarin me nxns q pyesin e prgjigjen midis tyre.

Duhenpranuaredhepyetjettjera,sip.sh:Cilashtedyta?
N rastin kur para klass dalin tre fmij, veprimtaria duhet drejtuar me
kujdes. Synohet q pyetja pr nxnsin e mesit t dal nga vet nxnsit. N
rasttkundrtmsuesjapyet:Cilashtemesit?
Kjo veprimtari prsritet disa her, derisa nxnsit t familjarizohen me
prdoriminetermave:ipari,imesit,ifundit.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Edhenpunnmelibrinmsuesjadrejtonveprimtarindukeorientuarnxnsit
pr mnyrn e puns n lidhje me objektet. Pas plotsimit t do ushtrimi
msuesja pyet nxnsit: far keni ngjyrosur? Ku sht vendosur
flutura/peshku?
Njllojveprohetedheprushtriminefundit.
3REFLEKTIMI
Prtkontrolluarnjohuritemarra,msuesjamundtprdorveprimtarit
ndryshmepraktike.Mundtvizatohenpetzatndryshmentabeldhenga
nxnsittkrkohet:
Ngjyrosmeblukatrorinefundit.
Ngjyrosmetkuqerrethinefundit.
Ngjyrosmetverdhlulenemesitetj.
Detyrshtpie:
Punohenflettepunstmsimit,tcilatvlersohentnesrmennklas.
MSIMI1.7
Vijedrejt,vijelakuar
x
Temrtojvijasipasllojitttyre.
Tdallojvijatedrejtangaatotlakuara.
Tvizatojvijatedrejtadheatotlakuaradukeiemrtuar.
Konceptetkryesore:vijedrejt,vijelakuar.
Zhvillimiimsimit
22
1EVOKIMI
Msuesja vizaton n tabel disa vija t drejta, t vendosura n pozicione t
ndryshme.
Nxnsit do t tregojn se far jan ato. Duhet ngulmuar n prdorimin e

termitvijadhejovizasicshtprirjatprdoretngjuhneprditshme.
Mpasmsuesjavizatondisavijatlakuaratllojevetndryshme.
Nxnsit duhet t dallojn ndryshimin midis llojeve t tyre dhe ti paraqesin

mefjalteveta.
Kjofigur(osetjetr,engjashme)mundtparaqitetqnxnsittdallojnllojete
ndryshme t vijave t ndrthurura n t njjtn figur. Nse shihet e nevojshme,
mund t shfrytzohet edhe n nj moment tjetr t msimit (p.sh. n fazn e
reflektimit.) Pr ti dalluar m leht, mund t prdoren shkumsat me ngjyra t
ndryshme.Shumrndsikaprdorimiisaktitermavevijedrejt,vijelakuar.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Npunnmelibrinsynohettbhetmiplotdallimimidisllojevetndryshmet
vijavedukeidhnnjkohsishtdhedukekrkuartngjyrosenvetmvijatedhna
nkrkes.Ushtrimetkontrollohenntabeldheindividualishtprdonxns.
3REFLEKTIMI
N kt moment msuesja krkon nga nxnsit t vizatojn sipas krkess s
saj:vijatdrejtaosevijatlakuara.
23
Ngaobjektetnklasmundtveohenatoqkanvijatdrejta(libra,fletore,
lapsaetj.),sidheatoqkanvijatlakuara(topa,gomadhemjetettjera,q
mundtkensjellmsuesjaaponxnsit).
Detyrshtpie:
Punohet fleta e puns e msimit, n t ciln prsriten jo vetm
konceptet e marra n kt msim, por edhe konceptet m shum, m
pak,tndrthururamevizatiminevijavetdrejtaapotlakuara.
MSIMI1.8
Figuratgjeometrike
x
Temrtojfiguratgjeometrike.
Tdallojfiguratgjeometrikenganjratjetra.
Tvizatojfiguratgjeometrikesipasmodelitdheemrtimit.
Konceptet kryesore: figura gjeometrike, rreth, katror, drejtkndsh,

trekndsh,trapez.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Msuesjaparaqetparanxnsvepamjetndryshme:shtpi,hn,dielletj.
Prsecilnngafiguratdotukrkohetnxnsvetvrejnrretheqarkklass
nse mund t gjejn forma q u ngjajn atyre. Format e krkuara do t
ngjyrosenprtudalluarngapjesatjetrefigurs.
Pas ktij vrojtimi dhe gjetjes s figurave sipas ngjashmris, nxnsve do tu
jepen emrat e figurave gjeometrike. Duhet pasur kujdes n dhnien e termit
figur gjeometrike, q nxnsit t mos ngatrrohen m pas me termin trup
gjeometrik.Prkttheksohetfaktiqktojanfiguraqvizatohen.dofigur
24
diskutohet derisa nxnsit t din ta dallojn dhe t shqiptojn sakt emrin e

saj. Duhet pasur kujdes sidomos n termat drejtkndsh dhe trekndsh, q
mund t ngatrrohen. Kshillojm q t ndiqet kjo radhitje: n fillim t jepet
termiprrrethin,katrorin,trekndshin,trapezindhedrejtkndshin.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Puna me librin mbshtetet n dallimin dhe emrtimin e llojeve t ndryshme t
figuravegjeometrike.Mundtzhvillohenveprimtarinformlojedhekonkursi
me figurnenigm, duke prdorur ngjashmrit e gjetura n pjesn e par t
msimit.
3REFLEKTIMI
Paraqitenparanxnsvefiguraqprmbajnmshumsenjfigurgjeometrike
dhekrkohetqnxnsittdallojnetemrtojnsecilnprejtyre.Metomundt
ndrtohetnjtabelnlidhjemengjashmritetyre.P.sh.nfigurateparaqitura:
Mundtdallohenllojetefiguravedhetgrupohenatosipasllojitdhesasisn
njtabel:
Detyrshtpie:
Punohetnfletpune,ndrsaprnxnstciltkanparaqiturvshtirsi,
jepetdetyrtvizatojnetemrtojnfiguratedhnagjeometrike.
25
MSIMI1.9
Aq,sa.
x
Tidentifikoj
marrdhnien e barazis midis elementeve t dy bashksive duke

shoqruarelementetprkatse.
T shpjegoj mnyrn q prdor pr t dalluar bashksit me numr t

njjtelementesh.
T krahasoj bashksit nisur nga shoqrimi i elementeve t tyre duke

prdorurtermatkrahasuesaq,sa.
Konceptetkryesore:bashksi,elemente,shoqrimnjprnj,aq,sa.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Nxirrenparaklasstrenxns.Msuesjaujepdyprejtyrenganjlapsndor
dheidrejtonpyetjenklass:
Sanxnsjan?Salapsajan?farkamshum?farkampak?
Bhet dallimi midis bashksive nisur nga numri i ndryshm i elementeve t
tyre. Bhet shoqrimi i tyre nj pr nj dhe krahasimi nisur nga numri i
elementeve. Prdoren me kujdes termat krahasues: m shum, m pak
elemente.Pasinxnsitkantqartktllojkrahasimi,kalohetnkrahasimin
e bashksive me numr t njjt elementesh. Pr kt nxirren para klass 67
nxns dhe secilit i jepet nj laps n dor, n mnyr q t gjith nxnsit t
vrejnqgjithkushkanjlapsndor.Drejtohenprsripyetjet:
farkamshum?farkampak?
Lihennxnsittprgjigjenlirshm,qmsuesjatdalnmnyrtnatyrshme
tek termat krahasues aq, sa. Prsritet disa her kjo veprimtari n forma t
ndryshme.(Nxirrennxnsitdhekrkohettkrijohetnjbashksimeaqlapsasa
nxns. Krijohen bashksi me aq fletore, sa goma, etj.) E rndsishme sht q
nxnsittdintshoqrojnnj pr njelementet enj bashksie menjtjetr
prtdalluarsasinenjjttelementevetdybashksive.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
E njjta veprimtari punohet edhe me librin, duke shoqruar elementet e
bashksive nj pr nj. Krijohen bashksit me numr t njjt elementesh
dukedalluaraq,sa.
26
Pr nxnsit q kan vshtirsi n kt veprimtari, puna duhet bazuar n

veprimtarin praktike. Nxnsit t nxiten t kuptojn me an t shembujve
mnyrnekrahasimit.
3REFLEKTIMI
Gjat ksaj faze msuesja kmbngul n prdorimin e vazhdueshm t
shpjegimitsefarbmprtkrahasuardybashksit:
Shoqruamelementetnjprnj.
Prdorm termat aq, sa n mnyr t vazhdueshme, q nxnsve tu
bhetethjeshtntkuptuardhenprdoriminektyreshembujve.
Detyrshtpie:
Jepenfletpunedhedetyraplotsueseprtvizatuarfiguragjeometrike.
27
Kapitulli2
Nkapitullinedytjanprfshirnnlinjatekuptimittnumritdhealgjebr.
Kykapitullsynonqnxnsitnfundttij:
9 Tiftojnsende,figurasipasnjrregulli.
Prdorimi i sakt i iftimit i jep dor msueses q t prgatit nxnsin pr
veprimet e mbledhjes dhe krahasimit t numrave, si dhe dallimit t
karakteristikavetelementeveprbrsetbashksis.
Nktkapitullshtplanifikuaredhenjorveprimtaripraktike,nmnyr
q nxnsit t msohen t prdorin praktikisht njohurit e tyre n jetn e
prditshme.Nveprimtaripraktikejanprfshiraktivitetetkndshmedhe
interesante,qkjolndtbhetedashurnprmjetlojs.
Niveliiult
Niveliimesm
Temrtojbashksitn
baztelementevetsaj
prbrse.
Tshoqrojelementete
bashksisnjprnj.
Tidentifikoj
ndryshimetmidis
bashksivenisurnga
karakteristikate
prbashktat
elementevetsaj
prbrse.
Niveliilart
x Tdiferencojndryshimet
midisbashksive.
x Tvrndukje
ndryshimetmidis
bashksive.
x Torganizojelementetme
karakteristikat
prbashktanbashksi.
x Tvrnkontrast
bashksiteprbranga
elementetndryshme.
x Tlidhelementete
bashksivenisurnga
karakteristikatetyret
prbashkta.
x Targumentoj
ndryshiminmidis
bashksivetndryshme.
MSIMI2.1
Njlloj,tndryshme
x
T identifikoj ndryshimet midis bashksive nisur nga karakteristikat e

prbashktatelementevettyreprbrse.
Tvrndukjendryshimetmidisbashksive.
Targumentojndryshiminmidisbashksivetndryshme.
Konceptetkryesore:bashksi,njlloj,tndryshme
28
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Paranxnsveparaqitetformimiibashksivetndryshmemellojetndryshme
elementesh(p.sh.bashksimelapsa,bashksimefletore,bashksimegomaetj.)
Krkohet emrtimi i tyre: bashksi me goma, bashksi me lapsa etj. Drejtohen
pyetje t formuluara n forma t ndryshme, q vet nxnsit t arrijn n
prfundimin se bashksit jan t formuara nga elemente njlloj. Duke
shkmbyer elementet e bashksive t ndryshme, vrejm se bashksit nuk
emrtohen dot p.sh. bashksi me lapsa, por bashksi me mjete shkollore.
Dallohenelementetnjllojdhendryshe.Zhvillohetdisaherkjoveprimtariduke
punuarnxnsitngrupeprtarriturntkuptuaritpraktiktkoncepteve.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Punamelibrinsynontprforcojkonceptetedhnagjatevokimit.Nxnsit
do t ushtrohen t dallojn sendet njlloj nisur nga karakteristikat e tyre t
prbashkta, si dhe t dallojn sendet e ndryshme nisur po nga t njjtat
karakteristika.
3REFLEKTIMI
Pr t kontrolluar njohurit e marra, msuesja mund t prdor forma t
larmishme: formon e krahason bashksi t formuara nga nxnsit e klass;
bashksitformohenngagrupenxnsish,ndrsagrupettjeraiemrtojnato
nisurngakarakteristikateelementevetbashksis.
Detyrshtpie:
Punohenfletpunetmsimit,tcilatdiskutohennklastnesrmen.
Pr nxns t prparuar mund t jepet detyr formimi i bashksive t
katrorve,tdrejtkndshave,ttrekndshave,rrathveetj.
Pasktijmsimizhvillohetnjorveprimtaripraktikemetem:iftimisipas
cilsissngjyrs.Synohetqnxnsittdallojnllojetendryshmetngjyrave
dhetarrijntbjniftiminsipasngjyrssprbashkt.Mundtzhvillohen
ushtrime t ndryshme, q msuesja mund ti gjykoj si t prshtatshme pr
nivelinenxnsvetklass.
1. Formoni bashksi me katror t kuq, me rrethor t verdh, me
trekndorbluetj.
2. Qarkoelementetenjjtadheformobashksimeto.Emrtobashksit.
3. Jepen bashksi me etiketat, ku shnohet karakteristika e prbashkt e
elementevetbashksis(ngjyra)osedyelemente(formadhengjyra).
29
Nrastineparfiguratduhettjentndryshme,ndrsangjyraduhettjete
njjt;nrastinedytduhettjentnjjtaformadhengjyra.
Msuesjamundtprdorformatlarmishmesamzbavitse,qkonceptet
tmerrennprmjetlojsdhegjithkatjetelehtnperceptim.
MSIMI2.2
Bashksia
x
Temrtojbashksitnbaztelementevettyreprbrse.
Tdiferencojndryshimetmidisbashksive.
Torganizojelementetmekarakteristikatprbashktanbashksi.
Konceptetkryesore:bashksi,cilsi,elementbashksie.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Krkohet nga nxnsit t bashkojn disa elemente q prdorin n klas
(punohetngrupedyshesijanvendosurnbank).Drejtohenpyetjet:
farkenibashkuar?Prfariprdorimktomjete?Kuiprdorim?
Pra,cilsiaetyreeprbashktshtsejanmjeteshkollore,qiprdorimn
klasprtpunuar.
Msuesjaformonnjbashksimeflet.Tregonsekaformuarnjbashksime
flet, q prdoren pr t shkruar. Pra, cilsia e prbashkt e elementeve t
bashksisshtseatojanflet;pra,kemiformuarnjbashksimeflet.
Msuesja formon nj bashksi me lule dhe, synohet, q t gjitha pyetjet t
drejtohennganxnsitprnjritjetrin(mendihmnemsueses),qvetatat
arrijn n prfundimet e duhura pr prcaktimin e cilsis dalluese t
elementevetbashksis.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Ushtrimet e librit synojn t bhet dallimi praktik i cilsis kryesore t
elementeve n nj bashksi dhe formimi i bashksive nisur nga cilsia e
prbashkteelementevettyre.
30
3REFLEKTIMI
Nktfazmundtshfrytzohenveprimtarinformlojegjzeprtgjetur
bashksineformuar.
Msuesjamundtjapktotdhna:
Elementetebashksiskanngjyrneflamuritton.
Atojanpetzaqingjajnformssdritarevetklassson.
Kusheformonbashksin?......etj.
Detyrshtpie:
Punohet fleta e puns dhe formimi i bashksive, q msuesja disa
nxnsve ua jep n fletoren e shtpis pr t plotsuar nevojat e
diferencuaratnxnsvesipasnivelevettyre.
MSIMI2.3
Shoqrimiielementevetbashksis
x
Temrtojbashksitnbaztcilsisselementevettyre.
T plotsoj etiketn e bashksis nisur nga cilsia e prbashkt e

elementevetsaj.
Tformojbashksikurjepetcilsiaeprbashkteelementevetsaj.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
N tabel paraqiten disa elementeme nj cilsi t njjt, p.sh. rrethorblu, t
kuq, t gjelbr etj. Krkohet nga nxnsit t dallojn cilsin e tyre t
prbashkt(formn)dhetformojnnjbashksidukeplotsuaretiketn.
N rastin tjetr paraqiten sende t ndryshme q kan t prbashkt ngjyrn.
Plotsohetbashksiadheetiketa.
Prsriten veprimtarit duke patur dy cilsi t prbashkta pr elementet e
bashksisqdotorganizohennbashksi.Tgjitharasteteparaqituralihen
tekspozuarantabeldukeiriprsriturntanasjellt,pra,dukelexuarn
fillimetiketndhedukeprcaktuarcilsineelementevetbashksis.
31
Nse nxnsve u ndodhin interferenca n dallimin e koncepteve, msuesja

ndalondheprsritveprimtarinosepjestsaj,derisagjithkatjeteqart.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Ushtrimetelibritsynojntbhetdallimipraktikicilsiskryesoretelementeve
n nj bashksi dhe formimi i bashksive nisur nga cilsia e prbashkt e
elementeve t tyre. Analizohet etiketa e bashksive t paraqitura dhe, n kt
moment, ka shum rndsi argumentimi i zgjedhjes s br. Nxnsit duhet t
dallojncilsindhetshprehinarsyenpsedhesikanvepruar.
3REFLEKTIMI
N kt faz mund t shfrytzohen veprimtari n form loje gjze pr t
gjeturbashksineformuar.
Msuesjamundtjapktotdhna:
Elementetebashksiskanngjyrnediellit.
Atojanpetzaqingjajnformsstopit.
Kusheformonbashksin?
Detyrshtpie:
Punohet n flet pune dhe formimi i bashksive q msuesja disa
nxnsve ua jep n fletoren e shtpis pr t plotsuar nevojat e
diferencuaratnxnsvesipasnivelevettyre.
MSIMI2.4
Bnpjesapojo?
x Tdallojelementetprbrsetnjbashksietdhn.
x Tlidhdoelementmebashksinqiprket.
x Tvrnkontrastelementetprbrsetnjbashksiemeatoqnuk
janpjesprbrseesaj.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
32
Jepet n tabel e vizatuar nj bashksi me petza rrethore blu dhe vetm nj
petz rrethore e kuqe. Krkohet nga nxnsit t plotsojn etiketn. Do t
pranohen t gjitha prgjigjet. Nse nxnsit arrijn n prfundimin q etiketa
duhetplotsuarmerrethorblu,atherbhenpyetjet:
Cilatjanelementetebashksis?
Cilashtcilsiaetyre?
Porrethoriikuqashtelementisaj?
Nktmomentjepetshprehja:Rrethoriikuqnukbnpjesnbashksinton.
Prsritet disa her kjo veprimtari dhe, kur nxnsit ta ken t qart, jepen
ushtrimetndrsjella.Krkohetnganxnsittthonmefjalefjalitplota:
Abnpjeslapsinbashksinefrutave?
Abnpjesbreshkanbashksineshpendve?
Abnpjesluljanbashksinemjeteveshkollore?
Abnpjeslibrinbashksinekafshve?
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Ushtrimetelibritsynojntiushtrojnnxnsittdallojncilsinesenditdhe
ti lidhin ato me bashksin prkatse. Ushtrimet do t punohen
individualisht,ndrsakontrolliityredotbhetntabeldhemenjkrkes
tvazhdueshmendajfjalorittprdorurnganxnsit.
3REFLEKTIMI
Kjofazdotzhvillohetnformloje.Msuesjakrijonbashksidukefuturnj
elementqnukiprketbashksissdhn.Nxnsitdotdallojnelementin
q sht futur gabim dhe do t plotsojn m pas etiketn e bashksis. Kjo
veprimtarimundtzhvillohetedhengrupedyshe.
Detyrshtpie:
Punohetnfletpune.
33
Kapitulli3
Nkapitullinetretjanprfshirnnlinjatekuptimittnumritdheveprimit
me numrin. Meqense sht fillimi i veprimeve brenda 5s, pr ti prforcuar
ato,nktkapitulljanparashikuar5orveprimtaripraktikememjetedhe2
orprpuntpavarur.
x
Tprdorinnumrinnatyrorprtshprehursasiderin5.
Tlexojn,tshkruajndhetnumrojnnumranatyrorderin5.
Tprdorinkuptiminenumritnatyrorprtkrahasuarnumratnatyror
derin5.
Tradhitinnumratsipasrritjesosezvoglimitttyre.
Tmbledhinmeshkrimdhemegojderin5.
Tprdorinkuptiminembledhjes(nbashksinprkatsetnumrave)
Niveliiult
x Temrtojbashksit
nisurnganumrii
elementevettyre
prbrse.
x Trishkruajetiketatnisur
ngaelementetprbrset
bashksis.
x Tprgjithsojgjetjene
shumsnveprimine
mbledhjes.
x Tvendosshumnn
mbledhjetshkurtt
numrave05pasieka
kopjuarndrrasosenga
shoku.
x Tvendosshumnn
mbledhjetshkurtt
numrave05pasieka
kopjuarndrrasosenga
shoku.
x Tvendosndryshesnn
barazimetegatshmeme
zbritjenenumravebrenda
5s,pasiekakopjuarn
drrasosengashoku.
Niveliimesm
x Tcoptojbashksinn
elementetesajprbrse.
x Torganizojetiketatnisur
ngaparaqitjagrafikee
elementevebrenda
bashksis.
x Tshpjegojveprimetetij.
x Tprdormjete,gishtat
osefigurnprtgjetur
shumabrenda5s.
x Tprdormjete,gishtat
prtkryerveprimetme
operatorinembledhjes.
x Tprdormjete(gishtatose
figurn)prtgjetur
ndryshesnetyrebrenda5
s.
Niveliilart
x Tspecifikojndryshimet
midisbashksive.
x Thartojvargjetrritse
dhezbritsetnumrave
derin5.
x Tmodifikoj,sipas
modelit,vargjetenumrave
shoqruarme
karakteristikattjera,si:
ngjyra,formaetj.
x Tmbledhpagabime
prmendshbrenda5s,duke
shpjeguarprmes
veprimevekonkreteme
gishtagjetjenektyre
shumave.
x Tkryejprmendshpa
gabimeveprimetme
operatorinembledhjes
brenda5s.
x Tzbrespagabime
prmendshbrenda5s,duke
shpjeguarprmesveprimeve
konkretemegishtagjetjene
ktyrendryshesave.
34
MSIMI3.1Bashksiaboshe
Qarkimisipascilsisselementevetbashksis
x
Tprkufizojbashksinboshe.
Tdallojcilsineprbashkttelementevetbashksis.
Tshoqrojelementetebashksisnbaztcilsisstyre.
Tkrijojbashksimeelementetsnjjtscilsi.
Konceptetkryesore:bashksiboshe(paasnjelement),element,cilsi.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Msuesjaukrkonnxnsve:
Nxirrzerogishta.Utregon2objektedhempasiheqatodukebrdallimin
midis bashksive me elemente dhe pa elemente. Dallimi mund t bhet edhe
midisbashksiveme1elementprtardhurhappashapitenumrizero.
2REALIZIMIiKUPTIMIT
Hapetteksti.Njihennxnsitmetemn.
Ngulmohetnkonceptinprbashksinboshe(shoqriminesajmenumrinzero).
NushtriminAnxnsitlihentdiskutojnndyshe.Pas5minutashkrkohet
qatatprshkruajnmehollsifarshikojnnt,cilishtdallimimidistre
bashksivetparaqituradukeshnuarmeXbashksinboshe.
Ushtrimi B synon t realizohet krijimi i bashksive duke dalluar cilsin e
prbashkttelementevetsaj.
UshtrimetC,DdheEsynojntbhetdallimiisaktinumrittelementevet
bashksisdukeprdorurshenjnXosendrthurjenevizatimitapongjyrosjes
prtgjeturcilsinaponumrineelementeveqprbjnbashksin.
3REFLEKTIMI
N kt faz bhet kontrolli i dijeve t marra gjat ors s msimit. Disa
ushtrimedotishin:

Vizato nj bashksi boshe. far numri prdorim pr t treguar

bashksinboshe?
35
Nxnsit mund t punojn n tabel modele gjysm t gatshme, n t

cilat msuesja ka dhn bashksi ku mungojn elementet (pasi sht
plotsuaretiketa),osejandhnelementetdheduhetplotsuaretiketa.
Detyrshtpie:
Jepetfletorjaepunsdheshkrimiinumritzeronfletore.
MSIMET3.1,3.2,3.3,3.4
Bashksiaboshe.Kuptimiprnumrat03
(Jantgrupuaraprshkakttematiksdhetrajtimittnjjtmsimor)
x
Temrtojbashksitnisurnganumriielementevettyre(05).
Tdallojcilsineprbashkttelementevetbashksis.
Tshoqrojelementetebashksisnbaztcilsisstyre.
Tkrijojbashksimeelementetsnjjtscilsidhenumr(05).
Konceptetkryesore:bashksiboshe,bashksi,numr,etiket,cilsi.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Nxirrzerogishta(1,2,3,4,5gishta).Utregon1,2,3,4,5objekte,gishtadhe
m pas i heq ato duke br dallimin midis bashksive me elemente dhe pa
elemente.Nxnsitlihentlirttregojnapotvlersojnnjritjetrin.
2REALIZIMIiKUPTIMIT
N libr jan paraqitur numrat shoqruar me dorn q paraqet numrat sipas
tems.Paraqitjaedorsshtbrprtqenmafrpraktikssprditshme
tnxnsve.Ushtrimetjantshumllojshme,dukeshmangurprsritjendhe
janmbshteturnnjohuritjetssprditshmetksajmoshe.
Nmsimin3.4ushtrimiAparaqetshenjnemosbarazimitdhepunnmefjali,
ntcilnmsuesjaduhettngulmojshum.
36
Nflettepuns,npunnepavarurparaktijmsimi,shttrajtuarparaqitja
e ksaj shenje n mnyr praktike, sepse, te fmij t veant, vihet re nj
ngatrresfigurativeeksajshenje.
Rubrikaefunditektyremsimeveiprketshkrimittktyrenumrave.sht
prdorur shkrimi n dy kuti, por ne do t kshillonim q msuesja t bj
prpjekjeprshkriminetyreedhennjkuti.
3REFLEKTIMI
N kt faz bhet kontrolli i dijeve t marra gjat ors s msimit. Msuesja
mund t shfrytzoj ushtrime nga flett e puns ose t ndaloj n tipa
ushtrimeshqnukjanprvetsuarnganxnsit.
Detyrshtpie:
Jepen flet pune q u prkasin ktyre msimeve dhe shkrimi i
numravenfletore.
MSIMI3.6Kuptimiprmbledhjensibashkimbashksish.
x
Tprgjithsojgjetjeneshumsnvepriminembledhjes.
Tshpjegojkuptiminebashkimittbashksis.
T krijoj bashksi me numrin e elementeve t paraqitura nprmjet

shumsnetiketoseanasjelltas.
Konceptetkryesore:bashkimielementeve,mbledhjeeelementevetbashksis.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Nxirr3petza,nxirredhe2petzattjera.Grupojinnjbashksi.Sapetza
jansbashku?
Prsritetdisaherkjoveprimtariedhememjeterrethanore,lapsa,fletoreetj.,n
mnyrqnxnsittfamiljarizohenmeterminbashkim,sbashku,nbashksi.
2REALIZIMIiKUPTIMIT
37
UshtrimiAsynontjapfigurativishtdhetshoqruarmetermambledhjensi
bashkimbashksish,porpaprmendurtermatshumdhembledhor,qdot
jenobjektimsimittardhshm.Rndsiiduhetkushtuarshenjs+(plus)n
mnyrfigurative,ecilashtshnuarmengjyrtkuqe.
N ushtrimin B do t punohet sipas modelit duke prkthyern elemente
numrin e paraqitur n etiket, si dhe duke shnuar shumn si bashkim i
elementevettdyjaetiketavetveuara.
NushtriminCjependyshembuj.Merndsishtshnimiizerosnetiket
sibashksibosheelementeshdhembledhjaesajnshum.
3REFLEKTIMI
Kshillojmq,nktfaz,msuesjatprovojtlexojushtrimembledhjesh
(pa e gjeturshumn) dhe nxnsitta shkruajnushtriminnfletore sidiktim
prtkontrolluarsidhesasaktekankuptuarbashkiminebashksis.
Msuesjaduhettikushtojrndsiedheshkrimittvarguttnumrave05n
mnyrtnjpasnjshme.
Detyrshtpie:
Jepenfletpunedheshkrimiivarguttnumravenfletore.
MSIMI3.7Mbledhor+mbledhor=shum.
x
Temrtojmbledhortdheshumn.
Tnjehsojshumnedynumravederinpes.
Tzgjidhproblemapraktikemevepriminembledhjes.
Konceptet kryesore: bashkim i elementeve, mbledhje, mbledhor, shum,

mbledhjeeelementevetbashksis.
Zhvillimiimsimit
Nxirr2petza,nxirredhe3petzattjera.Bashkojinnjbashksi.Sapetza
jan s bashku? Pr t gjetur sa jan, ne kryejm veprimin e mbledhjes. Jepet
38
paraqitja grafike e mbledhjes duke emrtuar mbledhort dhe shumn. Kjo

veprimtari duhet prsritur disa her, derisa nxnsit t familjarizohen me
termatdheveprimin.Kujdesiduhetkushtuarprdorimitngaanaenxnsvee
ktyre termave. Ju kshillojm ti lini nxnsit t shprehen, t gabojn dhe t
korrigjojnnjritjetrinmeantveprimtarivendrvepruese.
UshtrimiBilibritmundtpunohetsimodelntabel,nmnyrqnxnsit
ta kuptojn kt model t ri t paraqitjes s shums dhe mbledhorve (ky
ushtrimparaprgatitklasnprthyesat).
2REALIZIMIiKUPTIMIT
Ushtrimi A sht paraqitja e par e nj situate problemore, e cila do t jap
annfigurativetproblemave,sidheelementinepartparaqitjessshums
nshtyll.
Ushtrimi B nuk paraqet vshtirsi, pasi sht punuar m par n tabel nga
msuesja.
UshtrimiCjepgrafikishtshumnemunguardhegjetjaesajnganxnsitbn
dalliminenivelevetklass.
Ushtrimi D, n t vrtet, sht nj problem dhe do t synohet q, pas
plotsimit, nxnsit t shpjegojn: Si vepruan? Pse vepruan kshtu? far
veprimibn?
3REFLEKTIMI
Mundtjepenedheushtrimeqiprkasinkrahasimittnumravederinpes.
Njtipushtrimigojorikshilluar:Nnjmbledhjetshkruarntabelp.sh.:
2+3=5,nxnsittdallojnmbledhorinepar,mbledhorinedytdheshumn.
sht mir q, n kt faz, msuesja t zhvilloj nj minitest pr t par
prvetsimin e fakteve t mbledhjes deri n pes nga nxnsit e klass.
Msuesjaduhettikushtojrndsiedheshkrimittvarguttnumrave05n
mnyrtnjpasnjshme.
Detyrshtpie:
Jepenfletpunedhe,prnxnstprparuar,mundtjepetdetyrplotsuese
tdallojnmbledhortdheshumnnushtriminCtfletoresspuns.
Shnim:Pasktijmsimijanplanifikuardyorveprimtaripraktikeprtprsritur
dhe pr t ngulitur sa m mir faktet e mbledhjes s numrave deri n pes, si dhe
krahasiminmidis tyre. Kto veprimtari do t prfshijn pun praktike me gishta apo
mjetetjetssprditshme,qlehtsojnnxnsitnprvetsiminektyrefakteve.
39
Veprimtaripraktike1(pasmsimit3.7).
Mbledhjaenumrave05(megishtaemjete)
Nktorduhettukushtohetkujdesveprimevekonkretemegishtaemjete
rrethanore.
Objektivatearritjessipasniveleve(OAN)
Nfundtorssmsimitnxnsidotjetngjendje:
Niveliiult:
x Tvendosshumnnmbledhjetshkurttnumrave05pasiekakopjuar
ndrrasosengashoku.
Nivelimesatar:
x Tprdormjete,gishtatosefigurnprtgjeturshumabrenda5s.
Niveliilart:
x T mbledh pa gabime prmendsh brenda 5s, duke shpjeguar prmes
veprimevekonkretemegishtagjetjenektyreeshumave.
Konceptetkryesore:veprim,mjete,mbledhje,plus.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Stuhimendimesh
1Ushtrimemegojprnumrimin05(0,1,2,3,4,5dheanasjelltas5,4,3,2,1,0).
Shkrimiinumravenfletore.Nxnstndryshmebjnktgjndrras.
Tregojnobjektetndryshmenklas,p.sh.:dydritare,trivazo..etj.
2REALIZIMIiKUPTIMIT:veprimtaripraktike,shpjegim.
Nxnsitpunojnkonkretishtmemjeteprmbledhjederin5p.sh.:2+3.
a. megishta
b. memjetetekulets.etj.
Barazimetefituarangaktoveprimemsuesjaishkruanndrras.
P.sh.:2+3=5.
Kjoecurindiqetntgjithfaznedyttmsimit.
Gjatgjithkohsnxitennxnsitqtlexojn(niveliimesmdheilart)ose
tprsritinbarazimetelexuarangashokt(niveliiult).
N fund t ksaj pjese msuesja u drejton pyetje nxnsve pr mbledhje e
zbritjebrenda5smegoj.
40
Pastaj nxnsit i kryejn veprimet me gishta dhe barazimet shkruhen n

drraselexohenprejtyremeztlart.Klasaplotsonprgjigjetetyre.
3REFLEKTIMI:shkrim.
Nxnsitkopjojnbarazimeteshkruarandrrasmemadhsinenumrave
dhelargsisipasudhzimevetmsueses.
Detyrshtpiemundtjepenushtrimetefletsspunsprktmsim.
Mbledhjaenumrave05(megishta,vizatim.
Niveliiult:
ndrrasosengashoku.
Nivelimesatar:
x Tprdormjete,gishtatosefigurnprtgjeturshumabrenda5s.
Niveliilart:
x T mbledh pa gabime prmendsh brenda 5s, duke shpjeguar prmes
Konceptetkryesore:veprim,mjete,mbledhje.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Stuhimendimesh
1Plotsimbashksishmeaqelementesakrkonetiketaprnumrat05.
Nxnsitpunojnkonkretishtmemjeteprmbledhjederin5.
a. megishta
b. memjetetekulets.etj
Barazimetefituarangaktoveprimemsuesjaishkruanndrras.
41
Msuesjavizatonndrrasbashksi,p.sh.:me2elementedhenjtjetrme3
elemente.Ibashkonprtgjetursaelementekantdyjabashksit.
Poshtbashksiveshkruanbarazimin:2+3=5.
Gjattgjith kohsnxiten nxnsitq tlexojn (niveli i mesm dhei lart)
osetprsritinbarazimetelexuarangashokt(niveliiult).
Kjoecuri,dukevizatuarbashksimefiguratndryshmee,mpas,dukegjetur
shumnetyre,ndiqetgjatgjithpjesssdyt.
N fund t ksaj pjese msuesja u drejton pyetje nxnsve pr mbledhje e
zbritjebrenda5smegoj.
Pastaj nxnsit i kryejn veprimet me gishta dhe barazimet shkruhen n
drraselexohenprejtyremeztlart.Klasaplotsonprgjigjetetyre.
Prsribarazimetshkruhenndrrastvijzuarsifletoremekuti.
3REFLEKTIMI:shkrim.
Niveliiult:Kopjobarazimet.
Niveliimesmdheilart:Paraqitmevizatim(bashksi)shumatqjepenme
barazime.
MSIMI3.8.Veprimemeoperatortembledhjesbrenda5s
Niveliiult:
ndrrasosengashoku.
Nivelimesatar:
x Tprdormjete,gishtatprtkryerveprimetmeoperatorinembledhjes.
Niveliilart:
x Tkryejprmendshpagabimeveprimetmeoperatorinembledhjesbrenda5s.
42
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI:Bised,punepavarur,lexim
farndodhmeletrnebardh,nseefutimnnjgotmengjyrblu?
Ngjyrosetmeblu.
Nxiten nxnsit edhe me shembuj t tjer t ngjashm q t tregojn
ndryshimetqpsonobjektikurfutetnktmakin.
2REALIZIMIiKUPTIMIT:shpjegim.
Msuesja u shpjegon nxnsve se sht makina e numrave, t ciln e
vizaton n drras duke kmbngulur te ndryshimet q psojn numrat n
varsitshnimitmbit.D.m.th.:Nseshnimisht+2numritq1futet
neduhettishtojm2.Rezultatidotjet3,sepse1+2=3.
Prsritetdisaherkjoveprimtari.
Punepavarurprplotsiminetekstit.Kontrollindividualevlersimitij.
Leximibarazimevenganxnstndryshm.
3REFLEKTIMI:shkrim.
Nxnsitkopjojnbarazimeteshkruaranfundtmsimit,tekushtrimi3,me
madhsinenumravedhelargsisipasudhzimevetmsueses.
Niveliiult:Kopjobarazimetnfletorenepuns.
Niveli i mesm dhe i lart: Paraqit me barazim veprimet me operator q
jepennushtriminBnfletpune.
Punepavarur.Veprimetembledhjessnumravebrenda05.
Niveliiult:
ndrrasosengashoku.
Nivelimesatar:
x Tprdormjete(gishtatosefigurn)prtgjeturshumabrenda5s.
43
Niveliilart:
x T mbledh pa gabime prmendsh brenda 5s duke shpjeguar prmes
veprimevekonkretemegishtagjetjenektyreshumave.
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI:Stuhimendimesh
Ushtrimemegojprmbledhjenenumravebrenda5s.
Shkrimeleximibarazimevenganxnstndryshm.
Msuesja lexon krkesat, sqaron punn q duhet t bhet pr do ushtrim,
veanrishttevizatimiirrathvesipasbarazimitdhegjetjaeshumsprkatse.
Nxnsitplotsojntpavarurushtrimettefletaepuns.
Kontrollindividualipunimeve.
Nsekakoh,disanxnsiplotsojndheishpjegojnushtrimetndrras.
3REFLEKTIMI:shkrim.
Niveliiult:KopjoushtriminB.
barazimenushtrimin4tefletaepuns.
MSIMI3.9.Kuptimiprzbritjen(siprerjeebashksis)
Niveliiult:
x T vendos ndryshesn n barazimet e gatshme me zbritjen e numrave
brenda5spasiekakopjuarndrrasosengashoku.
44
Nivelimesatar:
x Tprdormjete(gishtatosefigurn)prtgjeturndryshesnetyrebrenda5s.
Niveliilart:
x T zbres pa gabime prmendsh brenda 5s duke shpjeguar prmes
veprimevekonkretemegishtagjetjenektyrendryshesave.
Konceptet kryesore: veprim, mbledhje, zbritje, minus, mbledhor, shum,
barazimetmevepriminezbritjes.
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI
Stuhimendimesh
Ushtrimemegishtaprmbledhjenenumravebrenda5s.
Paraqitetmebashksitvizatuarandrrasngamsuesja.
Shkrimdheleximibarazimevenganxnstndryshm.
2REALIZIMIiKUPTIMIT:shpjegim,punepavarur.
Ushtrimemegishtaprmbledhjenenumravebrenda5sttipit:
Edhesagishtaduhenq3shitbhet5?
Shkruhetndrras:3+?=5
Nxnsitprgjigjen:Edhe2
Pse?
Sepse5s,potizbresim(heqim)2,jep3.
Paraqitetmebashksime5elementedhe,dukeimbuluar(zbritur)2elemente,
nxnsitvrejnkonkretishtrezultatin.
Kjoecurindiqetgjersanxnsittkuptojn:
a. Tzbresshdotthottheqsh,tlargoshnjsasitcaktuarsendesh.
b. Shenjaeveprimittzbritjessht()minusi.
c. Zbritjashtveprimikundrtmembledhjen.
Komentohetfigura,madjemundtnxitennxnsitqtkrijojnnjngjarjeprt.
Lexim dhe sqarim i krkesave t tekstit, veanrisht i barazimeve posht
ushtrimeveB,C.
Punepavarurprplotsiminetij.Kontrollevlersimindividual.
45
Punohenushtrimemegishtaprzbritjebrenda5s.Nxnsitlexojnbarazimet
eshkruarandrras.
3REFLEKTIMI:shkrim.
Nxnsit shkruajn barazimet e paraqitura n drras me madhsin e
numravedhelargsisipasudhzimevetmsueses.
Niveliiult:KopjoushtriminBnfletpune.
Niveli i mesm dhe i lart: Paraqit me vizatim ndryshesat q jepen me
barazimenushtriminCtefletaepuns.
MSIMI3.10.ShumMbledhor=Mbledhor
Niveliiult:
x Tvendosemrtimetprkufizatezbritjespasiikakopjuarndrrasose
ngashoku.
Nivelimesatar:
x Tdallojmbledhorin,mbledhorindheshumnnbarazimetmeveprimin
ezbritjes.
Niveliilart:
x T shpjegoj me goj vendosjen pa gabime t emrtimeve mbledhor,
mbledhordheshumnbarazimetmevepriminezbritjes.
Konceptet kryesore: veprim, mbledhje, zbritje, minus, mbledhor, shum,
barazimetmevepriminezbritjes.
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI
Stuhimendimesh
Kujtohenmenxnsitemrtimetekufizavetmbledhjes:mbledhor,mbledhor,
shum.
Ushtrime me gishta pr mbledhjen nga njra an e drrass dhe zbritjen e
numravebrenda5s.
46
Shkrimeleximibarazimevenganxnstndryshm.
Usilletnkujtesprmesveprimevemegishta:
a. Tzbresshdotthottheqsh,tlargoshnjsasitcaktuarsendesh.
b. Shenjaeveprimittzbritjessht()minusi.
c. Zbritjashtveprimikundrtmembledhjen.
Ktoveprimeataimsuanorneshkuar.
DukeumbshteturtepikacZbritjashtveprimikundrtmembledhjen,
ushpjegohennxnsveemrtimetekufizavetzbritjes.
3+2=5o52=3
Mbledhor+Mbledhor=ShumoShumMbledhor=Mbledhor
Lexohendisahersipasradhsnganxnstndryshm.
Punohenushtrimemegishtaprzbritjebrenda5sdukeinxiturqttregojn
megojsecilisht:mbledhor,mbledhor,shuma.Komentohetfiguraetekstit.
Leximdhesqarimikrkesavettekstit.Punepavarurprplotsiminetij.
Kontrollevlersimindividual.
Nxnsitlexojnbarazimeteshkruarandrras.
3REFLEKTIMI:shkrim.
Niveliiult:KopjoushtriminBnfletpune.
Niveli i mesm dhe i lart: Paraqit me vizatim ndryshesat q jepen me
barazimenushtriminCtefletaepuns.
Veprimtaripraktike1(pasmsimit3.10).Njmshum,njmpak
sht menduar q kto 3 or t veprimtaris praktike t prdoren pr t
mnjanuar ndonj boshllk dhe pr t ngulitur te nxnsit faktet kryesore t
mbledhjevedhetzbritjevebrenda5ssibazprveprimetemtejshme.
47
Niveliiult:
Nivelimesatar:
Niveliilart:
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI
Ushtrimenumrimiderin5(0,1,2,3,4,5ose5,4,3,2,1,0).Shkrimityren
drrasnganxnstndryshm.
2REALIZIMIiKUPTIMIT:
Nxnsit punojn konkretisht mbledhje deri n 5 duke i shtuar nj nga nj
elementet.
a. megishta
Barazimet e fituara nga kto veprime msuesja i shkruan n drras. Ato
lexohendisahernganxnsit.
Nxnsitveprojnndyshedukekryerveprimetqukrkonmsuesja.P.sh.:
Vendos 3 lapsa +1 gom. Sa mjete vendose mbi bank? Prsritet disa her
barazimi duke u realizuar veprimi edhe me gishta. M pas ai shkruhet n
drras.Nxnsitshkruajnnfletorebarazimindukeekopjuarngadrrasa.
Kjo ecuri ndiqet gati gjat gjith ksaj pjese t ors duke u prpjekur q t
aktivizohetegjithklasa.
Gjithmonbarazimetshkruhenndrrastvijzuarsifletoremekuti.
2 REFLEKTIMI:
48
Ose mund t bhen pyetje me goj pr t provuar se sa i kan prvetsuar

prmendshnxnsitfaktetembledhjesdhetzbritjesbrenda5s.
Detyr shtpie mund t jepen ushtrimet e flets s puns t nj msimi m
prpara.
barazime.
2+3Zbritjebrenda5s(megishta,mebashksi)
Niveliiult:
Nivelimesatar:
Niveliilart:
Konceptetkryesore:veprim,mjete,mbledhje,zbritje,mbeten,minus.
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI
Sadritarejan?......Sa.jan?
Ushtrime numrimi deri n 5 (0,1,2,3,4,5 ose 5,4,3,2,1,0). Shkrim i tyre n
drrasnganxnstndryshm.
Nxnsit punojn konkretisht mbledhje deri n 5 duke i shtuar nj nga nj
elementet.
a. megishta
49
Nornedytktoveprimemsuesjaiparaqetedhemerrath(bashksi)n
drrassbashkumebarazimetefituara.Atolexohendisahernganxnsit.
Nxnsitveprojnndyshedukekryerveprimetqukrkonmsuesja.P.sh.:
Vendos 2 lapsa +3 fletore. Sa mjete vendose mbi bank? Prsritet disa her
barazimi duke u realizuar veprimi edhe me gishta. M pas ai shkruhet n
drras (orn e dyt kto veprime msuesja i paraqet edhe me bashksi n
drras).Nxnsitshkruajnnfletorebarazimindukeekopjuarngadrrasa.
Kjo ecuri ndiqet gati gjat gjith ksaj pjese t ors duke u prpjekur q t
aktivizohetegjithklasa.
Gjithmonbarazimetshkruhenndrrastvijzuarsifletoremekuti.
2 REFLEKTIMI:
1Shkriminumravederin05dhe50nfletore.
2Nxnsitkopjojnbarazimeteshkruarandrrasmemadhsinenumrave
Ose mund t bhen pyetje me goj pr t provuar se sa i kan prvetsuar
prmendshnxnsitfaktetembledhjesdhetzbritjesbrenda5s.
Detyr shtpie mund t jepen ushtrimet e flets s puns t nj msimi m
prpara.
Niveli i mesm dhe i lart: Paraqit me vizatim (rrath) shumat q jepen me
barazime.
Punepavarur(pas3orvetveprimtarispraktikedhepasmsimit3.10).
Mbledhjedhezbritjebrenda05
Niveliiult:
x Tvendosshumnnmbledhjetshkurttnumrave05pasiekakopjuarn
drrasosengashoku.
x
50
T vendos ndryshesn n barazimet e gatshme me zbritjen e numrave

Nivelimesatar:
x Tprdormjete(gishtatosefigurn)prtgjeturshumabrenda5s.
x
Tprdormjete(gishtatosefigurn)prtgjeturndryshesnetyrebrenda5s.
Niveliilart:
x T mbledh pa gabime prmendsh brenda 5s duke shpjeguar prmes
x
T zbres pa gabime prmendsh brenda 5s duke shpjeguar prmes

Konceptetkryesore:veprim,mjete,mbledhje,zbritje,mbeten,minus.
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI
Ushtrimegojoreprmbledhjenenumravebrenda5s.
Shkrimdheleximibarazimevenganxnstndryshm.
Msuesja lexon krkesat. Sqaron punn q duhet t bhet pr do ushtrim,
veanrishttevizatimiirrathvesipasbarazimitdhegjetjaeshumsprkatse.
Nxnsitplotsojntpavarurushtrimettefletaepuns.
Kontrollindividualipunimeve.
Nsekakoh,disanxnsiplotsojndheishpjegojnushtrimetndrras.
3REFLEKTIMI
Niveliiult:KopjoushtriminB.
barazimenushtriminDtefletaepuns.
51
Kapitulli4
Nktkapitulljanprfshirnnlinjatekuptimitprnumrindheveprimeve
menumrin.
Kykapitullsynonqnxnsinfundttij:
x Tprdornumrinnatyrorprtshprehursasiderin10.
x
Tlexoj,tshkruajdhetnumrojnumranatyrorderin10.
T prdor kuptimin e numrave natyror pr t krahasuar numrat

natyrorderin10.
Tradhitnumratderin10sipasshkallsrritseosezbritse.
Tmbledhmeshkrimdhemegojderin10.
Niveliiult
Niveliimesm
Niveliilart
x T identifikoj pa gabime x Tlidhnumrat610me x T krijoj bashksi me
numrat610.
sasinprkatsettyre.
aqelementesipassasis
x Tshkruajpagabimegrafikun x T prdor mjetet ose
q tregon etiketa pr
vizatimin pr t gjetur
enumrave610.
numrat010.
x Tvendospagabimeshumn
pa gabime faktet e x T gjej prmendsh t
mbledhjes t barabarta
n barazimet gjysm t
gjitha faktet e mbledhjes
me numrat 6,7,8,9,10
gatshmeprfaktetembledhjes
t barabarta me numrat
t barabart me numra 610,
duke plotsuar ose
6, 7, 8, 9, 10 duke
veuar5n.
pasiekaparndrrasosee
plotsuaroseveuar5n.
kadgjuaratngashokt.
ose
x T kopjoj barazimet pr
mbledhjenenumravederin10.
MSIMI4.1.Kuptimiprnumrat6,7.Shkrimiityre.
x
Tidentifikojpagabimenumrat6,7dhe
tshkruajpagabimegrafikunenumrave6,7.
Tlidhnumrat6,7mesasinprkatsettyre.
Tkrijojbashksime6ose7elementesipassasisqtregonetiketa.
Konceptetkryesore:numr,element,bashksi,dallo,qarko.
52
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Ushtrimegojoreprnumrimin05(0,1,2,3,4,5dheanasjelltas5,4,3,2,1,0).
Tregojnobjektetndryshmenklas.P.sh.:dydritare,trivazo..etj.
Msuesjaukrkonnxnsveqtvendosinmbi bank5gishtadheatyretu
shtojn edhe 1 gisht.Sagishtau bn? Kyshtnumri i ri q dot marrim
sot.Paraqitetgrafikuinumritizmadhuar.Ushtrohennxnsitqtvendosin
dukendarmjetetndryshmen5+1elemente.
Shpjegohet nga msuesja (si veprohet n abetare pr shkrimin e grafikut t
shkronjs s re)happashapisi veprohet pr tshkruarnumrin 6n dy kuti
dhennjkuti(pakmbngulurqtashkruajnsaktnnjkuti).
Ushtrohennxnsitnshkriminetijnbankmegishte,mpas,nfletore.
Kjoecurindiqetedheprnumrin7.
Hapetlibri.Sqarohenkrkesateushtrimevettij.
Nxnsitpunojntpavarurnplotsiminetij.
Msuesjakontrollondhesqarondopaqartsi.Kontrolldhevlersimindividual.
Punepavarurprplotsiminefletsspuns.
3REFLEKTIMI:
Nxnsit shkruajn n fletore numrat e msuar 07 me madhsi sipas
udhzimevetmsueses.
MSIMI4.2.Zbrthimiinumrave6,7.
x
Tidentifikojpagabimenumrat6,7.ose
Tshkruajpagabimegrafikunenumrave6,7.
Tprdormjetetprtzbrthyersishumdymbledhorshnumrat6,7.
T shkruaj prmendsh 3 barazime pr zbrthimin si shum dy

mbledhorshtnumrave6,7.
53
Konceptetkryesore:zbrthim,shum,barazim.
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI
Veprimtarimemjete(veanrishtmegishta)kunxnsitdallojnqartnumrat
6,7sigrafikdhesisasi.
Nxirrni4gishta.......5gishta...........etj.
P.sh: Nxirrni 3 lapsa (gishta). Nxirrni edhe 2 lapsa (gishta) t tjer. Sa lapsa
(gishta)ubngjithsej?
Prsritetdisaherempasshkruhetndrrasbarazimi:3lapsa+2lapsa=5lapsa.
Msuesjaevijonveprimtarin,porprnumrat6,7.
U krkon nxnsve q t vendosin mbi bank 5 gishta dhe atyre tu shtojn
edhe2gishta.Sagishtaubn?
Vijon puna derisa nxnsit t ken br me mjete t gjitha mundsit e
zbrthimitsishumprnumrin6e7.
T gjitha barazimet shkruhen n drras e, m pas, (ose n fund t ors)
lexohennganxnsit.
Hapetlibri.Sqarohenkrkesateushtrimevettij(veanrishtushtrimi3:lulja,
npetaletescilsatadotshkruajnvetmmbledhort).P.sh.:prnumrin6
do t shkruhen 1+5, 2+4, 3+3, 4+2, 5+1, 0+5 dhe 5+0. Ndrsa anash ata do t
shkruajnbarazimineplotd.m.th.:1+5=6.
Msuesjakontrollonesqarondopaqartsi.Kontrollevlersimindividual.
3REFLEKTIMI:
Nxnsit shkruajn n fletore ushtrimin D n tekst ose vetm barazimet e
ushtrimitntekstmemadhsisipasudhzimevetmsueses.
54
MSIMI4.3.Mbledhjebrenda6,7.
x
T vendos pa gabime shumn n barazimet gjysm t gatshme pr

faktetembledhjestbarabartme6dheme7,pasiekaparndrras
oseekadgjuaratngashokt.ose
Tshkruajmetkopjuarbarazimetprmbledhjenenumravederin7.
Tprdormjetetosevizatiminprtgjeturpagabimefaktetembledhjes
tbarabartame6dheme7dukeplotsuarosedukeveuar5n.
Tgjejprmendshtgjithafaktetembledhjestbarabartame6dhe7.
Konceptetkryesore:zbrthim,shum,barazim.
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI
Veprimtarimemjete,veanrishtmegishta,kunxnsitdallojnqartnumrat
6,7sigrafikdhesisasi.
Numro.Saluledritare,dyeredollap,ka?
Nxirrni5gishta.
P.sh.: Nxirrni 4 lapsa (gishta). Nxirrni edhe 2 lapsa (gishta) t tjer. Sa lapsa
(gishta)ubngjithsej?
Prsritetdisaherempasshkruhetndrrasbarazimi:4lapsa+2lapsa=6lapsa.
Msuesja e vijon veprimtarin, por pr numrat 6,7, duke i paraqitur ata n
drrasmebashksi(sinlibr).
Vijonpuna,derisanxnsittkenbrmemjetetgjithafaktetkryesoreme
baz5dhefaktetetjeratmbledhjesprnumrat6e7.
Hapetlibri.Sqarohenkrkesateushtrimevettij,veanrishtushtrimitB,ku
nxnsitduhettvizatojnaqrrathsatregonbarazimi.
Mpasduhettaplotsojnbaraziminmeshumnprkatse.
55
3REFLEKTIMI:
Nxnsit shkruajn n fletore ushtrimin C (vetm barazimet), kurse ata t
nivelitmtlartiparaqesinmebashksi.
Detyrshtpiemundtjepenprtkopjuarushtrimetefletsspunspr
kt msim; sipas nivelit pr ushtrimin C mund t krkohet q ti kthejn n
barazimeveprimeteparaqituranto.
Ktotemangjasojnnmnyrnetrajtimitmetemat4.1,4.2dhe4.3,prandaj
mundtmbshtetenintematemsiprmeprhartimineditaritttyre.
MSIMI4.4Kuptimiprnumrat8,9.Shkrimiityre.
MSIMI4.5.Zbrthimiinumrave8,9oshikomsimin4.2.
MSIMI4.6.Mbledhjebrenda8,9oshikomsimin4.3.
MSIMI4.7.Kuptimiprnumrin10oshikomsimin4.1.
MSIMI4.8.Miqte10soshikomsimin4.2.
56
Kapitulli5
Nktkapitulljanprfshirnnlinjatealgjebrsdheveprimevemenumrin.
x
Tiftojsende,figura,numrabrenda10ssipasnjrregulli.
T plotsoj iftime n tabela ose me diagrame pr shuma e ndryshesa

brenda10s.
Tprdoroperatorinshigjetoroprtlidhurshumaendryshesa
brenda10ssipasnjrregullitcaktuar.
Tmbledhmemenddynumraprshumaderin10.
Tzbresmemenddynumranjshifror.
Tprdorkuptiminembledhjesdhetzbritjes(nbashksinprkatse
tnumraveprtzgjidhursituataproblemoretjetssprditshme).
Niveliiult
x Tvendosshumae
ndryshesabrenda10sq
lidhenmenumra
prmesoperatorit
shigjetorsipasnj
rregullitcaktuar.
x Tvendosmbledhort
oseshumnnbarazimet
gjysmtgatshmemetri
vetitembledhjespr
mbledhjebrenda10st
msuara.
x Tvendosndryshesn
nbarazimetqijepen
pasnumrimitkonkrett
elementevenbashksit
eparaqituramerrath.
x Tvendosnbashksiaq
rrathmshum,sipas
rregullitqijepet.
x Tvendosnbashksiaq
rrathmpak,sipas
rregullitqijepet.
Niveliimesm
x Tprdoroperatorin
shigjetorprtlidhur
numratmeshumae
ndryshesabrenda10ssipas
njrregullitcaktuar.
x Tprdortrivetite
mbledhjesprtgjetur
shumabrenda10ssipas
udhzimeveosemodelit.
x Tprdorfigurnose
veprimetmegishtaprt
gjeturndryshesatbrenda
10ssipasmodelitqijepet.
x Tlidhfjaltkye:m
shumdhegjithsejme
vepriminqduhett
prdorprtzgjidhur
situatatthjeshta
problemoremenjveprim
mbledhjejebrenda10s
x Tlidhfjaltkye:m
pakdhembetnme
vepriminqduhett
prdorprtzgjidhur
situatatthjeshta
problemoremenjveprim
zbritjejebrenda10s.
Niveliilart
x Tkthejnbarazimme
mbledhjeezbritjepr
shumaendryshesabrenda
10s,iftimetenumraven
tabelaosediagrame.
x Tshpjegojcilnngatri
vetitembledhjeska
zbatuarprtgjetur
shumabrenda10sn
barazimetqijepen.ose
x Tprdortrivetite
mbledhjesprtgjetur
shumabrenda10spa
ndihm.
x Tzbrespagabime
prmendshbrenda10s.
x Tzgjidhsituatat
thjeshtaproblemoreme
njveprimmbledhjeje
brenda10s,kudallohet
qartfjalakyem
shumosegjithsej.
x Tzgjidhsituatatthjeshta
tthjeshtaproblemoreme
njveprimzbritjejebrenda
10s,kudallohetqartfjala
kyempakose
mbetn.
57
MSIMI 5. 1. Veprime me operatorin e mbledhjes dhe t

zbritjesbrenda10s.
x
Tvendosshumaendryshesabrenda10sqlidhenmenumraprmes
operatoritshigjetorosipasnjrregullitcaktuar.
T prdor operatorin shigjetor pr t lidhur numrat me shuma e

ndryshesabrenda10ssipasnjrregullitcaktuar.
T kthej n barazim (me mbledhje e zbritje pr shuma e ndryshesa

brenda10s)iftimetenumraventabelaosediagrame.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Ushtrimemegojprnumrimin05(0,1,2,3,4,5dheanasjelltas5,4,3,2,1,0).
2REALIZIMIIKUPTIMIT:veprimtaripraktikememjete,shpjegim.
Msuesjavizatonntokboshtinnumerikdheukrkonnxnsveqtshkelin
meradhmbitgjithnumrat.
Gjatecjesatatregojnmegoj:
0+1=1,1+1=2,2+1=3etjderin9+1=10
Kjoecuriprsritetmedisanxnsprtkaluarnkahunzbritsd.m.th.:
101=9,91=8etj.
Ukujtohetprmesshpjegimitsefarbntemakinaenumrave
d.m.th.2+3=5..etj.
Hapetlibri.Sqarohenkrkesateushtrimevemeoperator,tabeladhediagramet.
Gjithashtuushpjegohetsesiparaqitenmebarazimeveprimetqntekstjepen
metabelosemediagram.
58
3REFLEKTIMI:
NxnsitkopjojndiagrameteushtrimitD.
ose
Shkruajnedhebarazimetqdalinprejtyrememadhsisipasudhzimevet
msueses.
MSIMI5.2.Vetitembledhjes
x
Tvendosmbledhortoseshumnnbarazimetgjysmtgatshmeme
vetinendrrimitprmbledhjebrenda10s.
T prdor vetin e mbledhjes me zero dhe vetin e ndrrimit pr t

gjeturshumabrenda10s.
T shpjegoj ciln nga dy vetit e mbledhjes ka zbatuar pr t gjetur

shumabrenda10s.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Ushtrimemegojprgjetjeneshumave:4+0=,6+3=,3+6=..etj.
Nxns t ndryshm e bjn kt gj n drras duke e shoqruar edhe me
veprimememjeteosemegishta.
2REALIZIMIIKUPTIMIT:veprimtaripraktike,shpjegim.
1Msuesjavizatonndrrasushtriminqjepetnfigur.Nxnsitevrejn
mekujdes.
Ajoukrkonqtnxjerrinmbibankaqgishtasamolltregonfiguradheti
numrojn disa her ato. M pas ajo shkruan n drras posht vizatimit
barazimin:5+0=5.Lexohetkybarazimdisaherngadisanxns.Msuesjae
prsrit disa her kt pr veprimet e tjera. sht mir q t zgjidhen ato
veprimeprtcilatnxnsiekatlehtnxjerrjenegishtave:1+0,2+0,3+0,4+0,
5+0,ndrsaprveprimetetjeraatamundtbashkpunojnmeshokt,dukei
shkruartgjithabarazimetndrrasdhedukeilexuarato.
59
Mpasajothotsekjoshtvetiaembledhjesmezero(nqoftsekanxns
kureshtar,ajoeshpjegondomethnienefjalsveti).
2 Lidhur me vetin e dyt, at t ndrrimit, msuesja vizatimin e bn n nj
flettbardh(qtketmundsitarrotulloj).
Ajoukrkonnxnsveqtvendosinmbibank5gishtadhe3gishtadhet
numrojn:Sagishtajangjithsej?Mpasajoukrkonqtndrrojnvendet
eduarve(ajovetrrotullonvizatimin,nmnyrqbashksitqparaqesin
barazimin5+3tparaqesinbarazimin3+5)dhetnumrojnprsrigishtat.
5+3=8o3+5=8
Akandryshuarrezultati?
Msuesjashkruanndrrasbaraziminprkats: 5 3 3 5
8
Kjoecuriprsritetprshumaderin10.(shtmirtzgjidhenatoveprime,
pr t cilat nxnsi e ka t leht nxjerrjen e gishtave: 1+2, 2+3, 3+4, 4+4, 4+5,
5+5.etj.)
Mpasajothotsekjoshtvetiaendrrimitnmbledhje.
Hapet libri. Lexohen nga nxnsit dhe sqarohen nga msuesja t gjitha
krkesat. Nxnsit e plotsojn at t pavarur. Plotsohen dhe lexohen
barazimetndrras.Klasakorrigjonvetvetenoseshokun.
3REFLEKTIMI:
Nxnsit punojn n fletore ushtrime t ngjashme, t cilat msuesja i ka
shkruarndrras.
Detyrshtpiemundtjepenprtkopjuardyushtrimetetekstit.
MSIMI5.3.Vetitembledhjes
60
Tvendosmbledhortoseshumnnbarazimetgjysmtgatshmeme
trivetitembledhjesprmbledhjebrenda10sqijepen.
Tprdortrivetit embledhjes pr tgjeturshuma brenda 10s sipas

udhzimeveosemodelit.
T shpjegoj ciln nga tri vetit e mbledhjes ka zbatuar pr t gjetur

shumabrenda10snbarazimetqijepen.
Ose
T prdor tri vetit e mbledhjes pr t gjetur shuma brenda 10s pa
ndihm.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
1Ushtrimemegishtaprgjetjeneshumave:4+0=,6+3=,
3+6=..etj.dukezbatuarvetinembledhjesmezerodhetshumave:
1+2,2+3,3+4,4+4,4+5,5+5.etj.dukezbatuarvetinendrrimit.
Nxnsit t plotsojn barazimet gjysm t gatshme t paraprgatitura nga
msuesjandrras,dukeeshoqruaredhemeveprimememjeteosemegishta.
1Msuesjavizatonndrrasushtriminqjepetnfigur.Nxnsitevrejn
mekujdes.
Ajoukrkonqtnxjerrinmbibankaqmjete(lapsa)samolltregonfigura
dhe ti numrojn disa her ato. M pas ajo shkruan n drras posht
vizatimitbarazimin:(2+3)+4=2+(3+4).
Ajokryenveprimetembledhjesntdyjaantebarazimit.Nfundpyetnxnsit:
farvreni?
Sishtshumantdyjaantebarazimit?
Akandryshuarajopasigrupuamndryshembledhort?
Lexohetkybarazimdisaherngadisanxns.Mpasmsuesjaeprsritdisa
her kt pr veprime t tjera duke i shkruar t gjitha barazimet n drras
dhedukeilexuarato.Pasdoveprimimsuesjanukharrontpyes:
Akandryshuarajopasigrupuamndryshembledhort?
Mpasajothot sekjoshtvetiaeshoqrimit tmbledhjes (nse kanxns
kureshtar,ajoeshpjegondomethnienefjalsshoqrim).
Hapet libri. Lexohen nga nxnsit dhe sqarohen nga msuesja t gjitha
krkesat. Nxnsit e plotsojn at t pavarur. Plotsohen dhe lexohen
barazimetndrras.Klasakorrigjonvetvetenoseshokun.
61
3REFLEKTIMI:
Nxnsitpunojnnfletorenepunsushtrimetqjandhn.Atokorrigjohen
dhevlersohenindividualisht.
Detyrshtpiemundtjepenprtkopjuarushtrimetetekstitosengafletaepuns.
MSIMI5.4.Problemamembledhje.
Mshum,gjithsej
x
Tvendosnbashksiaqrrathmshumsipasrregullitqijepet.
Tlidhfjaltkye:mshumdhegjithsejmevepriminqduhet
tprdorprtzgjidhursituatatthjeshtaproblemoremenjveprim
mbledhjejebrenda10s.
T shpjegoj veprimet pr zgjidhjen e situatave t thjeshta problemore

menjveprimmbledhjejebrenda10s,kudallohetqartfjalakyem
shumosegjithsej.
Konceptet kryesore: problem, fjala els, m shum, gjithsej, veprim,

zgjidhje,prgjigje.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI:
1Ushtrimemebashksi,kunxnsitvizatojnrrathaqsatregonetiketa:
3
4mshum
3+4=7
Sa rrath u bn gjithsej n bashksin e dyt? Msuesja thekson gjithmon

fjalt:mshum,gjithsejntfolurdhentshkruarmenjngjyrtjetr
dheduketheksuarsecilinveprimduhettbjnataprdorast:
mshum,gjithsejombledhja(+).
62
Poshtbashksisajoshkruanbaraziminprkats:3+4=7.
Prsritet 23 her kjo veprimtari. N do rast nxnsit plotsojn bashksin
dhe barazimin prkats n drras duke e shoqruar me fjalt e tyre ose me
veprimemegishta.
2REALIZIMIIKUPTIMIT:
1 Msuesja zgjidh duke e shpjeguar hap pas hapi problemn e par ose nj
problemtngjashmemet.
Lexohetdhesqarohetpunaqnxnsitduhettbjn.
Nxnsitpunojntpavarurnlibr.
M pas zgjidhen problemat nga nxns t ndryshm ose nga msuesja n
drrasdukeeshoqruaredhemeveprimememjete.
Pun e pavarur pr plotsimin e flets s puns. Kontroll dhe vlersim
individualisaj.
3REFLEKTIMI:
Nxnsit punojn n fletoren e klass bashksi me m shum elemente se
bashksiaepardheshkruajnposhtbarazimin.
Osemundtparaqesinmebashksidhetplotsojnbarazimet:
4+6=7+2=3+6=etj.
Atokorrigjohendhevlersohenindividualisht.
Detyr shtpie mund t jepen pr t kopjuar ushtrimet ose nj problem e
tekstitapongafletaepuns.
Punepavarur(pasmsimit5.4).Mbledhjebrenda10s.
x
T vendos shumn n mbledhjet q i jepen pas numrimit konkret t

elementevenbashksiteparaqituramerrath.
Tprdormnyratndryshme(meplotsimosemeveimt5s)prt
gjeturshumatbrenda10ssipasmodelitqijepet.
Tmbledhpagabimeprmendshbrenda10s.
Konceptetkryesore:mbledhjemeplotsimt5s,meveimt5s.
63
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Ushtrimemegojprmbledhjederin5.
1+2=,2+3=.etj.
Prsritet 23 her kjo veprimtari. N do rast nxnsit plotsojn barazimin
prkatsndrrasdukeeshoqruarmeveprimemegishtaosememjete.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Hapetfletaepuns.Lexohendhesqarohenkrkesatesajnjnganj.Nxnsit
punojntpavarur.
Ajokontrollon,sqaronnxnsitprdopaqartsi.
Prnxnsitenivelittlart,tciltmbarojnmshpejt,msuesjaparaqetn
drrasnjproblemmefigura:
Erakishte4yje.MirikishtetreyjemshumseEra.SayjekishteMiri?
Ajokrkonqnxnsittakopjojnsishtnfletoredheposhttshkruajn
barazimin.
Kontrolldhevlersimindividualisaj.
3REFLEKTIMI:lojKushegjen?oseshkrim.
Ushtrimemegojprfaktetkryesoretmbledhjesbrenda10sprmendsh.
Msuesjakmbngulnaktiviziminetgjithklass.
Ose
Ose
Mundtparaqesinmebashksidhetplotsojnbarazimet:
4+6=7+2=3+6=etj.
Detyrshtpiemundtjepenprtkopjuarushtrimetngafletaepunsose
tparaqesinmebashksidhetplotsojnbarazimet.
64
MSIMI5.5.
Zbritjebrenda10s
x
Tvendosndryshesnnbarazimet q i jepen pasnumrimit konkret

telementevenbashksiteparaqituramerrath.
T prdor figurn ose veprimet me gishta pr t gjetur ndryshesat

brenda10ssipasmodelitqijepet.
Tzbrespagabimeprmendshbrenda10s.
Konceptetkryesore:zbritje,mbetje,barazim,minus.
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI
Ushtrimemegojprzbritjenbrenda5s.
43=,52=.etj.
Msuesjashpjegonsirealizohetzbritjabrenda10:
Mefigurnrreshtd.m.th.:Mefigurnshtylld.m.th.:
8
3
83=5
Kjoecuriprsritetdisaher.
Hapetlibri.Lexohendhesqarohenkrkesatetijnjnganj.Nxnsitpunojn
tpavarur.
Msuesjakontrollon,sqaronnxnsitprdopaqartsi.
Prnxnsitenivelittlart,tciltmbarojnmshpejt,msuesjakrkonq
tparaqesinmerrathbarazimeteushtrimit4nfletore.Kontrolldhevlersim
individualisaj.
3REFLEKTIMI:
Ushtrimemegojprfaktetkryesoretzbritjesbrenda10sprmendsh.
65
tparaqesinmebashksidhetplotsojnbarazimet.
MSIMI5.6.Problemamezbritje
Mpakse,mbetn
x
Tvendosnbashksiaqrrathmpaksipasrregullitqijepet.
T lidh fjalt kye: m pak dhe mbetn me veprimin q duhet t

prdor pr t zgjidhur situata t thjeshta problemore me nj veprim
zbritjejebrenda10s.
Tzgjidhsituatatthjeshtaproblemoremenjveprimzbritjejebrenda
10s,kudallohetqartfjalakyempakosembetn.
Konceptet kryesore: problem, fjala els, m pak dhe mbetn, veprim,

zgjidhje,prgjigje.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI:
7
4 m pak
74=3
fjalt: m pak, mbetn n t folur dhe n t shkruar me nj ngjyr tjetr

dhe duke theksuar se cilin veprim duhet t bjn ata pr do rast: m pak,
mbetnozbritjen().
Poshtbashksisajoshkruanbaraziminprkats:74=3.
66

veprimemegishta.
drras,dukeeshoqruaredhemeveprimememjete.
individualisaj.
3REFLEKTIMI:
Nxnsit punojn n fletoren e klass bashksi me m pak elemente se
107=,88=,94=etj.
tekstitapofletaepuns.
MSIMI5.7.Problemambledhjeapozbritje?
x
Temrtojveprimetmatematikoreqkamsuar(mbledhjendhezbritjen).
Tlidhfjaltkye:mshum,gjithsej,mpakdhembetnme
veprimin q duhet t prdor pr t zgjidhur situata t thjeshta
problemoremenjveprimmbledhjejeosezbritjejebrenda10s.
T zgjidh situata t thjeshta problemore me nj veprim mbledhjeje ose

zbritjeje brenda 10s, ku dallohet qart fjala kye m shum, gjithsej,
mpakosembetn.
67
Konceptet kryesore: problem, fjala els, m shum, gjithsej, m pak

dhembetn,veprim,zgjidhje,prgjigje.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI:
6
4mshum
3+4=10
9
4mpak
94=5

fjalt: m pak, mbetn n t folur dhe n t shkruar me nj ngjyr tjetr
mshum,gjithsejombledhja(+),mpak,mbetnozbritjen().
Poshtbashksisajoshkruanbaraziminprkats6+4=10,94=5
veprimemegishta.
1Msuesjalexondhesqaronpunnqnxnsitduhettbjn.
Mpaslexohenzgjidhjeteushtrimevedhezgjidhenproblematnganxnst
ndryshmosengamsuesjandrrasdukeeshoqruaredhemeveprimeme
mjete.
individualisaj.
68
3REFLEKTIMI:
Nxnsitpunojnnfletoreneklassbashksimemshumdhemem
pakelementesebashksiaepardheshkruajnposhtbaraziminprkats.
107=,88=,94=etj.
tekstitapofletaepuns.
Veprimtari praktike. Veprime me mjete pr mbledhjen dhe zbritjen

brenda10s
x

T vendos ndryshesn n zbritjet q i jepen pas numrimit konkret t

Tprdorfigurnprtgjeturndryshesatbrenda10s.
Konceptetkryesore:mbledhje,meplotsimt5s,meveimt5s.
Zhvillimiimsimit
Hapi1
1 Ushtrime me mjete pr msimin prmendsh t fakteve kryesore t
mbledhjesderin5.
Shkrimibarazimevendrrasnganxnstndryshm(kopjimityrenfletore).
2 Ushtrime me mjete pr msimin prmendsh t fakteve kryesore t zbritjes
brenda5s.
69
Hapi2
1 Ushtrime me mjete pr msimin prmendsh t fakteve kryesore t
mbledhjesderin10.
2 Ushtrime me mjete pr msimin prmendsh t fakteve kryesore t zbritjes
brenda10s.
Hapi2
Ushtrimemegojdhemeshkrimprfaktetembledhjesdhetzbritjesderin10.
Detyrshtpiemundtjepenushtrimetngafletaepunsemsimitprpara
ose5mbledhjedhe5zbritjengaushtrimetepunuaranfletoreneklass.
MSIMI5.8.
Mbledhjeezbritjebrenda10s
x

T vendos ndryshesn n zbritjet q i jepen pas numrimit konkret t

Tprdorfigurnprtgjeturndryshesatbrenda10s.
Konceptetkryesore:mbledhje,meplotsimt5s,meveimt5s.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI:
Ushtrimemegojprmbledhjendhezbritjenbrenda5s.
70
2+2=,3+2=.siedhe43=,52=.etj.
Msuesja u kujton nxnsve prmes shpjegimit se si realizohet mbledhja e
numravebrenda10s:
a)Mefigurnrreshtd.m.th.:b)Mefigurnshtylld.m.th.:
5
3+5=8
3
8
Msuesjashpjegonsirealizohetzbritjabrenda10:
Mefigurnrreshtd.m.th.:Mefigurnshtylld.m.th.:
8
83=5
3
5
Kjoecuriprsritetdisaher.
tpavarur.
individualisaj.
3 REFLEKTIMI: Nxnsit paraqesin me rrath barazimet e ushtrimit 5 n
fletore.
Detyr shtpie mund t jepen pr t kopjuar ushtrimet nga fleta e puns si
janosetparaqesinmebashksidhetplotsojnbarazimeteushtrimit1n
fletnepuns.
71
Kapitulli6
N kapitullin e gjasht jan prfshir nnlinjat e matjes, gjeometris/plan dhe
gjeometris/hapsir.Kykapitullsynonqnxnsitnfundttij:
x
Tprdorinkrahasiminedrejtprdrejtprgjatsitesendeve.
Tdallojndhetemrtojndisafiguragjeometrike.
Tdallojndhetemrtojndisatrupagjeometrik.
Niveliiult
Temrtojtrupat
gjeometrik.
Temrtojfigurat
gjeometrike.
Tdallojllojete
ndryshmetvijave.
Tprshkruaj
ndryshimetetrupaven
gjatsi.
Niveliimesm
Tshpjegojndryshimet
midistrupavedhefigurave
gjeometrike.
Tvizatojllojet
ndryshmevijash.
Tvizatojfigura
gjeometrikemeant
shablloneve.
Tdallojgjatsite
ndryshmettrupave.
Niveliilart
Tvrnkontrastllojet
ndryshmetrupash
gjeometrik.
Tkrahasojllojete
ndryshmetvijaven
trupatrrethanor.
Tprshkruajndryshimet
eformsntrupat
rrethanorqparaqesin
ngjashmrimetrupat
gjeometrik.
Tklasifikojtrupatapo
figuratnisurnga
karakteristikaegjatsis.
Veprimtaripraktike
Nfillimtktijkapitullidotzhvillohetnjveprimtaripraktike,qkalidhje
mekrahasiminegjatsivedheparaprgatitklasnprrealizimineobjektivave
tktijkapitulli.
I gjith aktiviteti praktik i klass do t prfshij t gjith nxnsit dhe do t
mbshtetetn:
Mnyrnesakttkrahasimit.
Vendosjenprantdyobjekteveprkrahasim.
Prdoriminesakttfjaloritnganxnsit(igjat/ishkurtr;ilart/iult).
Dallimin e karakteristiks cilsore dhe prdorimin sidomos t termave
krahasues:migjat/mishkurtr;milart/miult.
72
Milart/miult
Mishkurtr/migjat
Mishkurtr/migjat
MSIMI6.1
Krahasojmgjatsit(mesy)
x
Tdallojndryshimetetrupavengjatsi.
T prdor fjalt m i/e gjat apo m i/e shkurtr pr t krahasuar

gjatsitetrupave.
Tvrndukjekarakteristikneveanttnjtrupikrahasimishtme
trupatetjer.
Tprshkruajmnyrnekrahasimittgjatsisstrupave.
Konceptetkryesore:gjatsi,mi/egjat,mi/eshkurtr,milart/miult.
73
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Nxjerrparaklass34fmijtgjatsivetndryshme(vajzadhedjem)dheu
krkon t gjejn ndryshimet e tyre pa e prmendur fjaln gjatsi. Nxnsit
mund t sugjerojn ndryshimet n ngjyrn apo modelin e flokve, shndetin
apo bukurin e tyre. Aq m mir! N kt mnyr dallimet do t jen n
funksiontmsimittdits.Msuesjandalonnastinkurfillontkrahasohet
gjatsia dhe duhet pasur shum kujdes n prdorimin e sakt t fjalve
krahasuese: m i/e gjat apo m i/e shkurtr, sepse shpesh nxnsit kan
vshtirsi n prdorimin e tyre.(Prdoren m i lart apo m i ult dhe
anasjelltasprsendedhenjerz.)
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Nxnsitnxitentmendojnprfigurateparaqituradhetdallojngjatsite
fmijve n figur. Duhen pyetur sa m shum nxns, n mnyr q t
prdorinfjaltkrahasueseedhemesaktsigjuhsore.
Ushtrimi A krahason gjatsin e fmijve dhe msuesja mund t prdor nj
mnyrpraktikeprtdalluarkushshtmigjatiapomishkurtrinklas.
DuhettheksuarsekydallimmundtbhetvetmDUKEKRAHASUARapo
dukevendosurprannjritjetritfmijt.
N ushtrimin B bhet shoqrimi i gjatsis me ngjyrn prkatse, ndrsa n
ushtrimetCdheDprdoretvarguzbritsinumraveprtdalluargjatsine
objekteve.
3REFLEKTIMI
Msuesjamundtinxitnxnsitqata,vet,tdallojnobjekteprkrahasim
gjatsishdukeprdorurmjetetepunsapoobjektetendryshmenklas.N
ktastmundtprdoretpunangrupedyshe,qnxnsit,nprmjetpuns
ndrvepruese,tndihmojnnjritjetrin.
Detyrshtpie:
Jepet fletorja e puns. N ushtrimin e saj t fundit jepen jo pa qllim dy
terma t rinj krahasimi: m i lart/m i ult. Nxnsit kan vshtirsi n
dalliminevenditkuprdorenktatermakrahasues.Msuesja,nmnyr
praktikedhetvazhdueshme,mundtiprdorherpasherektaterma,
qnxnsittdallojnpraktikishtsaktsineprdorimitttyre.
74
VEPRIMTARIPRAKTIKE:Vizatojmvijatlakuara,vijatthyera
Gjat ksaj veprimtarie vmendje e veant i kushtohet dallimit t llojeve t
ndryshme t vijave, qofshin ato t lakuara apo t thyera. Gjithka do t
zhvillohet n mnyr praktike. Nxnsit do t orientohen t dallojn llojet e
vijave fillimisht n figura dhe m pas do t kalohet n dallimin n mnyr
abstraktetvijaveimagjinarenlidhjemeobjektetendryshmeqnxnsitdo
ti prekin dhe, me ndihmn e msueses, do t tentojn ti dallojn n kta
trupa. E gjith puna praktike do t mbshtetet n nj veprimtari t vet
nxnsve duke i ln t gabojn dhe duke i korrigjuar nprmjet vet
praktiks.Kyhapdothedhbaznprveprimtarineardhshme.
Detyrshtpie:Nxnsitduhettprgatitinformatndryshmetfiguravegjeometrike
meshabllone.
VEPRIMTARI PRAKTIKE: Vizatojm dhe emrtojm figura gjeometrike( me

shabllone).
Nxnsitkanprgatiturnshtpifiguratndryshmegjeometrikemekarton.
Punanklasduhettjeteorganizuarngrupedyshesimnyrampraktike
eprvetsimittmsimit.Nxnsitlihentdallojnllojetndryshmefigurash
gjeometriketprgatiturangavetata.Dotemrtohendhedotvizatohen
figurameshabllone.Nxnsitmundtshkmbejnfiguragjeometrikenganj
grup n tjetrin. Msuesja mund t shfrytzoj mungesn e prgatitjes s
figurave nga ndonj nxns pr t nxitur t tjert t bashkveprojn duke
ndihmuarnjritjetrin.
MSIMET6.2,6.3,6.4,6.5 Trupatgjeometrik
(kubi,kuboidi,sfera,piramida,cilindri)
Objektivat: N fund t ors s msimit nxnsi
duhettjetiaft:
x
Temrtojtrupatgjeometrik.
Tiklasifikojatanbaztkarakteristikss
prbashkt(forms)
75
Tirigrupojprtformuarbashksitrupashtnjjt.
Trisistemojtdhnatntrupaosefiguragjeometrike.
Konceptetkryesore:trupagjeometrik,kubi,kuboidi,sfera,piramida,cilindri.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Msuesjazhvillonktoveprimtari:
Tgjithaktomsime(gruptemash)mbshtetennveprimtarinkonjitivet
nxnsve pr t dalluar format e trupave n libr nisur nga shembuj trupash
konkret q ata i kan hasur n jetn e prditshme. Duhet pasur parasysh
mnyra e vizatimit t trupave (vijat e ndrprera) pr t dhn nj ide
triprmasore t tyre. Msuesja mund t krahasoj figurn e trupave
gjeometriktparaqiturnlibrdhetrupavekonkret.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
do ushtrimi i duhet dhn rndsi, pasi t gjith prfshijn momente t
veantapraktikeprtlidhurnjohuritpraktikemeatoteorike.
3REFLEKTIMI
Duhet kontrolluar njohuria e nxnsve pr dallimin midis trupave dhe
figuravegjeometrike.
76
Detyrshtpie:
Jepen fletorja e puns dhe shkrimi i fjals q tregon trupin shoqruar
mefigurnprkatse.
VEPRIMTARIPRAKTIKE:Punimtrupashgjeometrikmeplastelin.
Edhe kjo veprimtari e zhvilluar n form loje synon q nxnsit, vet, t
prgatitin trupa t llojeve t ndryshme pr t prekur formn dhe elementt
prbrsttrupit,nmnyrqtkuptohendallimetmidistyre.
E gjith veprimtaria duhet t mbshtetet n objekte konkrete dhe t
prditshme, q nxnsit t njohin karakteristikat e trupave, llojet e tyre.
Msuesjakahapsirtshfrytzojnjohuritenxnsveedheprmaterialine
trupaveapodotdhntjetr,prtcilnkanevojniveliklass.
PRSRITJE:
Orteprsritjesduhenshfrytzuarprtprmbledhurtipatmkarakteristikt
ushtrimevedheveprimtariveqsynojntkontrollojnrealizimineobjektivavet
ktijkapitullishumtrndsishm.
Mundthartohendhetzhvillohenminitesteqprmbajnnjohuritbazt
ktij kapitulli, n mnyr q msuesja t njoh me imtsi kuptimin ose jo t
temavemsimore.Disangamtrndsishmetjan:
Adallohenfiguratngatrupatgjeometrik?
Din nxnsit t riformojn bashksi nisur nga forma e prbashkt e
trupave?
A i prdorinsakttermate krahasimittgjatsivemidis njerzve apo
sendeve?
Adintilidhinnjohuritetyremepraktikn?
77
Kapitulli7
Nkapitullineshtatjanprfshirnnlinjatekuptimitprnumrin,veprimet
menumrindhealgjebr.Kykapitullsynonqnxnsitnfundttij:
x
T lexojn, t shkruajn dhe t numrojn numra natyror deri n 20,

dukekuptuarlidhjenndrmjetvendittdoshifremevlernesaj.
T prdorin kuptimin e numrit natyror pr t krahasuar numrat

natyrorderin20.
Tmbledhinderin20.
Tzbresinmemenddynumranjshifror.
Tzbatojnmnyratndryshmenjehsimi(memenddhemeshkrim).
Tprdorinkuptiminembledhjesdhetzbritjes(nbashksinprkatse
tnumrave)nsituataproblemoretjetssprditshme.
Niveliiult
Niveliimesm
Niveliilart
x T jap shembuj t tjer x T njehsoj mbledhjen x T risistemoj vargjet e
nisurngamodeliidhn.
numrave.
dhezbritjenderin20.
x T interpretoj ndryshe x T
ndrtoj
vargje
lidh
faktet
e x T
fakte t mbledhjes dhe
numrash.
mbledhjes me shumn
zbritjesderin20.
x T interpretoj mbledhjen
prkatse.
x T shpjegoj veprimet n x T vr n dukje rendet
nboshtinnumerik.
prkatse n numrat x T organizoj t dhnat
mnyrpraktike.
dyshifror.
pr t zgjidhur situat
x T provoj ndrtimin e
problemore nga jeta e
vargjeve rritse brenda
prditshme.
20.
MSIMET7.1,7.2,7.6,7.7
Kuptimiprnumrat11,12(13,14,16,17,18,19)
(Jangrupuar,sepseprmbajntnjjtnmnyrpunedhetnjjtatobjektiva).
x
78
Tkuptojndarjenenumravedyshifrornrende.
Tkryejfaktetembledhjesdhetzbritjesderin20.
Tinterpretojmbledhjennboshtinnumerik.
Konceptetkryesore:rendiidhjetshevedhenjsheve,varguinumrave,boshti
numerik.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Tgjithaktomsime(gruptemash)mbshtetennveprimtariprtarriturq
nxnsittdallojnprbrjenenumravedyshifror,rendetetyredhemnyrne
ndryshmetparaqitjessnjnumrisinumroriplot,numrorizbrthyerdhe
interpretiminevargutrritstnumravederin20.Njmomentiveantsht
edheparaqitjaeboshtitnumerikdheinterpretimiimbledhjesnt.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
doushtrimiiduhetdhnrndsi,pasitgjithprfshijnmomentetveantapr
tlidhurnjohuritpraktikemeatoteorike.Varguunumraveshtdhnnmnyr
tvazhdueshme,pornformatlarmishme,qtenxnsittzhvillohettmenduarit
kritik dhe jo ai mekanik. Nxnsve u krkohet q t interpretojn numrorin t
zbrthyerdheanasjelltas,tvendosinnumrorinendarntabelamedhjetshedhe
njshe(nrastetkurkrkohetqarkimiielementevetdhnamenga10.
Ngulmohet n prdorimin e termave: me nga 10, dhjetshe dhe njshe gjat
veprimtarispraktiketnxnsve.
DH
NJ
DH
NJ
NUMRORI
NUMRORI
DH
NJ
Ktojantabelatmetcilatduhetpunuarintensivisht.
Vargjet e numrave jepen si me an t tabelave, vargut t zakonshm apo
boshtitnumerik.
79
Puna me boshtin numerik sht mjaft e rndsishme, sepse mbetet nj sfid e

vazhdueshmeprgjattgjithciklitfillor.Nxnsitkanvshtirsinpunnn
t,prandajshtmenduarqpunsmettikushtohetnjrndsieveant.
3REFLEKTIMI
Mundtshfrytzohen,sipasrastit,ushtrimetmarraedhengaflettepuns.
Detyrshtpie:
Jepenfletoretepunsdheshkrimiinumrorvemedyshifra.(Mirsht
qshkrimiinumrorvendykutitfletorestzgjassampaknkoh
nmnyrqtkalohetnshkriminnnjkuti).
Veprimtarit praktike q zhvillohen pas msimeve 7.1 dhe 7.2 prfshijn

veprimtaripraktikememjetedhefiguraprfaktetembledhjesquprkasin
numrave11,12,13,14dhesynojnqnxnsittnjohinmnyratendryshmet
paraqitjes s numrave, t zbrthyer, n tabela, n rende apo me mjetet e
prditshmeprtapasurmtlehtpunnnmsimetempasshme.
MSIMET7.3,7.4,7.5
Kuptimiprnumrin15(veprimetmeoperator;renditjan
boshtenumrave015)
Objektivat:Nfundtorssmsimitnxnsiduhettjetaft:
x
Tjapshembujttjertvargjevetnumrave.
Tkryejzbrthiminenumrorvenrende.
Tinterpretojmbledhjennboshtinnumerik.
Konceptetkryesore:rendiidhjetshevedhenjsheve,varguinumrave,boshti
numerik,numroriizbrthyer.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Me shufra dhe kube jepet formimi i numrorit 15, vendi q z ai n vargun e
numravedhemnyraezbrthimitttijnrende.Punametabelnenumrorve
80
tplotdhetzbrthyerujepmundsinxnsveqtinterpretojnsiduhetn
librmnyratendryshmetparaqitjessnumrorve.
Hapet teksti. Njihen nxnsit me temn. Punohen ushtrimet sipas krkess.
Nmsimin7.4 jepetmbledhjadhezbritja me operator.Duhetpasurkujdes
nplotsiminetijtsakt,sidhetkuptuaritnmnyrtsakttzbritjessi
veprimiikundrtimbledhjes.
Gjithashtu ushtrimet me krahasimin e numrave jan t ndrthurura edhe me
krahasimineshumave.Nktrastorientohennxnsitqtkryejnfillimisht
gjetjeneshumsempastkalojnnkrahasiminenumravemidistyre.
Ngulmohet n prdorimin e termave: me nga 10; dhjetshe dhe njshe gjat
veprimtarispraktiketnxnsve.
MBLEDHOR
MBLEDHOR
SHUMA
Kjo tabel do t prdoret shum shpesh pr t br lidhjen e numrave n

vargunnumerik.
Tabela q prfshin dallimin e mbledhorve dhe t shums, si dhe veprimin
mendorqbhetprtgjeturshumn,iprketnivelitmtlarttprvetsimit
tmsimit.Pra,prvembledhjes,praktikishtbhetedheveprimiizbritjes.
3REFLEKTIMI
Situatatproblemoreqmsuesjamundtkrijojedhevetaponxnsitmidis
tyre,shrbejnmjaftmirprtbrlidhjenedijeveteorikemeatopraktike.
Detyrshtpie:
Jepenfletoretepunsdheshkrimiinumrorvemedyshifra.
MSIMET7.3,7.4,7.5,7.6,7.7,7.8,7.9.
Kuptimiprnumrat16,17,18,19,20.Zbrthimiityre
x
Temrtojnumratsishum.
Tshoqrojparaqitjetendryshmetnumrit.
81
Tshpjegojmnyrnetvepruaritmeoperator.
Tgjejshumnnboshtinnumerik.
T zhvilloj situata t ndryshme problemore nisur nga zbatimi i

mbledhjesderin20.
Konceptetkryesore:operator,vargnumerik,boshtnumerik,trembledhor,shuma.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Kjofaznktgruptemashprfshinveprimtaripraktikeqlidhenmegjetjen
e shums midis objekteve praktike, si dhe emrtimin e mbledhorve e t
shums, dallimin e mnyrave t ndryshme t mbledhjes, si dhe punn me
boshtinnumerik.
Shumkujdesiduhetkushtuarshoqrimittshumaveaponumravemefjalt
prkatse,nmnyrqnxnsittmsohentlexojnfjaltapokrkesatpr
tshmangurtmsuaritmekanik,kaqidukshmnktlnd.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Jepenntabelushtrimetipike,kunxnsitmundtkenparaqiturvshtirsi
dhesidomospunaevazhdueshmemeboshtinnumerik(veanrishtmbledhja
nt,pasishtnjmnyrabstrakteetmenduarittnxnsit).
3REFLEKTIMI
Msuesja mund t jap ushtrime t tjera q prfshijn mbledhjen me tre
mbledhordhegjetjeneshumskurajomungon.
Detyrshtpie:
Jepet fletorja e puns dhe ushtrime plotsuese q prfshijn shkrimin e
numrorve me numra apo me fjal, si dhe ushtrime ku nxnsit kan
paraqitur vshtirsi. Mir sht q n kt faz msuesja t filloj t jap
detyra shtpie t diferencuara, n mnyr q nxnsit t prparojn n
prputhje me nivelin e tyre, sigurisht duke synuar q nxnsit t kalojn
nganivelimiultnatmtlart.
82
MSIMET7.10,7.11.
Veprime me operatorin + dhe brenda 20. Paraqitja n
bosht,krahasimiinumravederin20.
x
Temrtojnumratsishum.
Tlidhparaqitjetendryshmetnumrit.
Tshpjegojmnyrnetvepruaritmeoperator.
Tkryejveprimetmedytreoperatornjkohsisht.
Tgjejshumnnboshtinnumerik.
T zhvilloj situata t ndryshme problemore nisur nga zbatimi i

mbledhjesderin20.
Konceptet kryesore: operator, varg numerik, bosht numerik, mbledhur +

mbledhur=shum.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Gjenshumnmeobjektetndryshme,tcilatiparaqetntabeldukedalluar
termatembledhjes.Mundtoperohetmedytrembledhor.
Jepet vargu i numrave deri n 20 duke br krahasimin midis dhjetshes s
paretdyt.
Jepen shembuj n tabel me modelin e ri t puns me tre operator
njkohsisht: ktu duhet ndalur gjat, q vet nxnsit t arrijn n
prfundimineshumssdymbledhorveqjapinshumneprgjithshme.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Jepenntabelushtrimetipike,kunxnsitmundtkenparaqiturvshtirsidhe
punaevazhdueshmemeboshtinnumerik(sidomosmbledhjant,pasishtnj
mnyrabstrakteetmenduarittnxnsit).Qarkimimenga10dheplotsimii
tabelsnukparaqetvshtirsiprnxnsit,pasijanfamiljarizuarmet.
83
3REFLEKTIMI
Kt ast msuesja mund ta shfrytzoj pr tu krkuar nxnsve t zgjidhin
situatatndryshmeproblemore,kukrkohetzbatimipraktikinjohurivetmarra.
Detyrshtpie:
Jepet fletorja e puns dhe ushtrime plotsuese q prfshijn mbledhjen n
boshtin numerik, mbledhjen me operator, gjetjen e shums midis tre
mbledhorveetj.
MSIMI7.12. Numratiftetek
x
Tdallojnumratiftetek.
Tklasifikojnumratniftetek.
Tndrtojvargjenumrashiftetek.
Konceptetkryesore:numraift,numratek.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Tregohen vargje numrash, si dhe paraqitja e tyre n boshtin numerik. Te
shpjegimifillestarikonceptittnumrave iftmundt prdoretshoqrimi i tyre
(numri 2) me nj pal doreza, nj pal kpuc etj. pr t pasur t qart pikn e
fillimittnumravecift.Prvazhdiminevarguttnumraveift(sidhetnumrave
tek)mundtprdoretshtimi2nga2inumraveprtformuarktovargje.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Fillimishtparaqitenvargjetenumraveifteteknbosht,qnxnsittaken
mtlehtkuptiminekonceptit.
NushtriminAkrkohetqnxnsittformojndybashksidukeigrupuarato
nlidhjemecilsineprbashkttnumrave(iftapotek).Msuesjamundt
zvoglojvshtirsitenxnsvedukeprdorurpunnngrupedyshe.
N ushtrimin B jepet lidhja midis dy dhjetsheve t njohura nga nxnsit duke
dalluarndryshiminvetmnrendetedhjetsheve,pasinjshetmbetentnjjta.
Kjomnyrdotndihmojnxnsit,q,nmnyrpraktike,tdallojnnumrat
iftetekntgjithvargunenumravederinfundtklassspar(derin100).
84
3REFLEKTIMI
Ushtrimi C synon pikrisht kontrollin e t kuptuarit t ktij koncepti n dy
dhjetshetepara.
Prnxnstveant,qkanvshtirsimeshkrimin,mundtkrkohetqt
shkruajnvargjetenumraveiftdhetekderin20.
Detyrshtpie:
Jepetfletorjaepunsdheushtrimeshkrimitvargjevetnumrave,sepse
kjoi ndihmonnxnsittprvetsojn m mirnjohurit emarra duke u
ndihmuarngakujtesafigurative.
85
Kapitulli8
Nfundttijmundtplanifikohetnjorprsritjeje.
x Tiftojsende,figura,numrabrenda20ssipasnjrregulli.
x Tplotsojiftimentabelaosemediagrameprshumabrenda20s.
x Tprdoroperatorinshigjetoroprtlidhurshumabrenda20s
sipasnjrregullitcaktuar.
x Tmbledhmemenddynumraprshumaderin20.
x Tzbatojmnyratndryshmeprtgjeturshumabrenda20s.
x Tprdordhetshpjegojradhneveprimevenrreshtdhenshtyll
prtgjeturshumabrenda20s.
x T mbledh me mend nj numr njshifror me nj numr dyshifror
brenda20s.
x Tprdorkuptiminembledhjes(nbashksinprkatsetnumrave
prtzgjidhursituatatthjeshtaproblemoretjetssprditshme).
Niveliiult
Tvendosmbledhortose
shumnnbarazimetgjysm
tgatshmeprtgjeturn
rreshtshumabrenda20s
dukeplotsuar/veuar10n
sipasfigurs.
Ose
Tmbledhshkurtnrresht
brenda20sdukenumruar
konkretishtelementete
paraqituranfigur.
Tvendosmbledhortose
shumnnshtyllatgjysmt
gatshmeprtgjeturn
shtyllshumabrenda20s
dukeplotsuar10nsipas
figurs.
Ose
Tmbledhshkurtnshtyll
brenda20sdukenumruar
konkretishtelementete
paraqituranfigur.
Tvendosshumatbrenda20
sqlidhenmenumraprmes
operatoritshigjetorsipasnj
rregullitcaktuar.
86
Niveliimesm
Tprdorfigurnprt
mbledhurnrreshtduke
plotsuar/veuar10n
sipasmodelitqijepet.
Tprdorfigurnprt
mbledhurnshtyll
dukeplotsuar10n
sipasmodelitqijepet.
Tprdoroperatorin
shigjetorprtlidhur
numratmeshumat
brenda20ssipasnj
rregullitcaktuar.
Tprdormnyrat
ndryshme(meplotsim
osemeveimt10s)pr
tgjeturnrreshtdhen
shtyllmeosepa
zbrthimt
mbledhorveshuma
brenda20ssipas
modelitqijepet.
Niveliilart
Tshpjegojmegojradhn
ekryerjessveprimeve
gjatmbledhjesnrresht
brenda20s(duke
plotsuar/veuar10n).
Tshpjegojmegojradhn
ekryerjessveprimeve
gjatmbledhjesnshtyll
brenda20s(dukeplotsuar
10n).
Tkthejnbarazim(me
mbledhjeprshumae
ndryshesabrenda20s)
iftimetenumraven
tabelaosediagrame.
Tmbledhpagabime
prmendshbrenda20s.
Ose
Tshpjegojradhne
veprimevegjatmbledhjes
nmnyratndryshme
(meplotsimosemeveim
t10s)nrreshtdhen
shtyllmeosepazbrthim
tmbledhorveprt
gjeturshumabrenda20s.
MSIMET8.2,8.3.Mbledhjanrreshtdukeplotsuar10n
x
Tvendosmbledhortoseshumnnbarazimetgjysmtgatshmepr
tgjeturnrreshtshumabrenda20sdukeplotsuar10nsipasfigurs.
Ose
T mbledh shkurt n rresht brenda 20s duke numruar konkretisht

elementeteparaqituranfigur.
Tprdorfigurnprtmbledhurnrreshtdukeplotsuar10nsipas
modelitqijepet.
Tshpjegojmegojradhnekryerjessveprimevegjatmbledhjesn
rreshtbrenda20s(dukeplotsuar10n).
Konceptetkryesore:numr,elemente,shufra,zbrthim,plotsimi10s.
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI
Ushtrimemegojprmbledhjetebarabartame10ttipit:6+=10Ose
Ushtrimeprzbrthiminenumravederin9sishumdymbledhorsh.P.sh.:
8
poshtshkruhetbarazimi:
8=4+4
Nxns t ndryshm e bjn plotsimin n drras duke shpjeguar prmes

vizatimittrrathveoseprmesveprimitmegishta.
Msuesja shpjegon n drras hap pas hapi punn pr mbledhjen e numrave
dukeplotsuar10nsipasmodelitqjepetnlibr.
8+6 8 2 4 8 6 10 4
10 4
14
14
87
Mshumdotukrkohetplotsimiibarazimittdyt.
Hapet libri. Komentohet dhe shpjegohet edhe nj her figura. Lexohen dhe
sqarohen krkesat e ushtrimeve dhe puna q nxnsit duhet t bjn
veanrisht tek ushtrimi D i msimit 8.3, ku krkohet mbledhja e disa
mbledhorvedukeiqarkuarataqplotsojn10sipasmodelitqijepet.
4+5+3+5=17
Nxnsitpunojntpavarurnplotsiminetijdhetfletsspuns.
Msuesja kontrollon e sqaron do paqartsi e m pas bn kontroll e vlersim
individual.
3REFLEKTIMI:
MsuesjamundtbjnjminitestmenjushtrimsiaiiushtrimitAntekst.
Ose
Kopjojnushtrimengatekstip.sh.ushtriminBoseC.
Paraqesin me rrath dhe gjejn duke plotsuar 10n shumat e paraqitura te
ushtrimiD.
Detyrshtpiemundtjepenushtrimetefletsspunsprktmsimsipasniveleve:
Niveli1:Tikopjojsijan.
Niveli2dhe3:Tparaqesmerrathdhetmbledhgjatdukeplotsuar10n
barazimeteushtrimitBnfletorenepuns.
MSIMI8.4.Mbledhjanrreshtdukeveuar10n.
88
tgjeturshumabrenda20sdukeveuar10nsipasfigurs.
Ose
T prdor figurn pr t mbledhur n rresht duke veuar 10n sipas

modelitqijepet.
rreshtbrenda20s(dukeveuar10n).
Konceptetkryesore:numr,element,shufra,zbrthim,veimi10s.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Ushtrimemegojprmbledhjettipit:10+4=.Ose
12
10
2
12=10+2

vizatimittrrathve.
dukeveuar10nsipasmodelitqjepetnlibr.
13+4 10 3 4
10 7
17
sqarohenkrkesateushtrimevedhepunaqnxnsitduhettbjn.Nxnsit
punojntpavarurnplotsiminetijdhetfletsspuns.
Msuesjakontrollonesqarondopaqartsiempasbnkontrollevlersim
individual.
3REFLEKTIMI:
Msuesjamundtbjnjminitestmenjushtrimsiaiiushtrimit1ntekst.
Ose
Kopjojnushtrimengatekstip.sh.ushtrimin2ose3.
Paraqesin me rrath dhe gjejn duke plotsuar 10n shumat e

paraqiturateushtrimi3.
89
Detyrshtpiemundtjepenushtrimetefletsspunsprktmsimsipas
niveleve.
barazimeteushtrimit3nfletorenepuns.
MSIMET8.5,8.6.Mbledhjanshtylldukeplotsuar10n.
Tvendosmbledhortoseshumnnshtyllatgjysmtgatshmeprt
gjeturnshtyllshumabrenda20sdukeplotsuar10nsipasfigurs.
Ose
Tmbledhshkurtnshtyllbrenda20sdukenumruarkonkretisht
Tprdorfigurnprtmbledhurnshtylldukeplotsuar10nsipas
modelitqijepet.
shtyllbrenda20s(dukeplotsuar10n).
Konceptetkryesore:numr,element,shufra,zbrthim,plotsimi10s.
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI
Ushtrimemegojprmbledhjetebarabartame10ttipit:6+=10Ose
8
8=4+4
Nxns t ndryshm e bjn plotsimin n tabel duke shpjeguar prmes
vizatimittrrathveoseprmesveprimitmegishta.
dukeplotsuar10nsipasmodelitqjepetnlibr.
90
10
3
13
13
Mundtukrkohetplotsimiitdyjashtyllave.
sqarohen krkesat e ushtrimeve dhe puna q nxnsit duhet t bjn
veanrisht tek ushtrimi 3 i msimit 8.6, ku krkohet mbledhja e disa
mbledhorvedukeiqarkuarataqplotsojn10sipasmodelitqijepet.
4
5
3
5
17
Nxnsitpunojntpavarurnplotsiminetijdhetfletsspuns.
individual.
3REFLEKTIMI:
Ose
Kopjojnushtrimengatekstip.sh.ushtrimin2ose3.
Paraqesinmerrathdhegjejndukeplotsuar10nshumateparaqiturateushtrimi4.
Detyrshtpiemundtjepenushtrimetefletsspunsqtikopjojnsijan.
MSIMI8.7.Mbledhjanshtyll
Tvendosmbledhortoseshumnnshtyllatgjysmtgatshmeprt
gjetur shuma brenda 20s duke zbrthyer njrn kufiz si shum
dymbledhorshsipasfigurs.
Ose
T mbledh shkurt n shtyll brenda 20s duke numruar konkretisht
91
T prdor figurn pr t mbledhur duke zbrthyer njrn kufiz si

shumdymbledhorshsipasmodelitqijepet.
T shpjegoj me goj radhn e kryerjes s veprimeve gjat mbledhjes

brenda20sdukezbrthyernjrnkufizsishumdymbledhorsh.
Konceptetkryesore:zbritje,veprim,mbetje,zbrthim,kufiz,mbledhor,shum.
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI
Ushtrimeprzbrthiminenumravederin19sishumdymbledhorshp.sh.:
12
10
2
12=10+2
Nxns t ndryshm e bjn plotsimin n tabel duke shpjeguar prmes

vizatimittrrathve.
dukezbrthyernjrnkufizsishumdymbledhorshsipasmodelitqjepet
nlibr.
15
3
10
5
3
10
8 = 18
sqarohenkrkesateushtrimevedhepunaqnxnsitduhettbjn.Nxnsit
punojntpavarurnplotsiminetijdhetfletsspuns.
individual.
3REFLEKTIMI:
Ose
Kopjojnushtrimengatekstip.sh.ushtrimin1.
Ose
Paraqesinmezbrthimsitekushtrimi1shumateparaqituratekushtrimi2ntekst.
niveleve:
92
Niveli2dhe3: Paraqesin me zbrthimsitekushtrimi A shumat e paraqitura
tekushtrimiBntekst.
MSIMET 8. 8, 8. 9. Veprime me operatorin e mbledhjes

brenda20s.
Tvendosshumatbrenda20sqlidhenmenumraprmesoperatorit
shigjetorsipasnjrregullitcaktuar.
Tprdoroperatorinshigjetorprtlidhurnumratmeshumatbrenda
20ssipasnjrregullitcaktuar.
Tkthejnbarazim(membledhjeprshumaendryshesabrenda20s)
iftimetenumraventabelaosediagrame.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
1Ushtrimemegojprnumrimin020(0,1,2,3,4,5dheanasjelltas).
Shkrimiinumravenfletore.Nxnstndryshmebjnktgjntabel.
0+1=1,1+1=2,2+1=3etj.derin9+1=10
Kjoecuriprsritetmedisanxnsprtkaluarndrejtiminzbritsd.m.th.:
201=19,191=18etj
Ukujtohetprmesshpjegimitsefarbntemakinaenumraved.m.th.
12+3o15..etj.
93
Hapet libri. Sqarohen krkesat e ushtrimeve me operator, tabela dhe

diagramet.Gjithashtuushpjegohetsesiparaqitenmebarazimeveprimetqn
tekstjepenmetabelosemediagram.
3REFLEKTIMI:
Nxnsitkopjojndiagrameteushtrimit3ntekst.
Ose
Shkruajnedhebarazimetqdalinprejtyre.
Detyr shtpie mund t jepen ushtrimet e flets s puns pr kto msime
dukeiprshtatursipasnivelit.
Niveli1:Tikopjojsijandiagrametoseboshtetnumerike.
Niveli2dhe3:Paraqesinmebarazimeveprimetqjepenmetabelosemediagram.
Punepavarur(pasmsimit8.9)
Mbledhjememnyratndryshmebrenda20s

Tprdormnyratndryshme(meplotsimosemeveimt10s)pr
t gjetur n rresht dhe n shtyll me ose pa zbrthim t mbledhorve
shumabrenda20ssipasmodelitqijepet.
Ose
T shpjegoj radhn e veprimeve gjat mbledhjes n mnyra t
ndryshme(meplotsimosemeveimt10s)nrreshtdhenshtyll
meosepazbrthimtmbledhorveprtgjeturshumabrenda20s.
Konceptetkryesore:mbledhjemeplotsimt5s,meveimt5s.
94
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI
Ushtrimemegojprmbledhjederin10.
8+2=,7+3=.etj.
prkatsntabeldukeeshoqruarmeveprimemegishtaosememjete.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Hapet fleta e puns. Lexohen dhe sqarohen krkesat e saj nj nga nj,
veanrisht ato t ushtrimit 3 me operator duke u kujtuar nxnsve se si
paraqitenmebarazim.Nxnsitpunojntpavarur.
Ajokontrollon,sqaronnxnsitprdopaqartsi.
Prnxnsitenivelittlart,tciltmbarojnmshpejt,msuesjaparaqetn
drrasnjproblemmefigura:
Erakishte9flutura.Mirikishte8fluturamshumseEra.Safluturakishte
Miri?
Ajokrkonqnxnsittakopjojnsishtnfletoredheposhttshkruajn
barazimin.
Kontrolldhevlersimindividualisaj.
3REFLEKTIMI:lojKushegjen?oseshkrim.
Ushtrimemegojprfaktetkryesoretmbledhjesbrenda20sprmendsh.
Ose
Ose
Mundtparaqesinmebashksidhetplotsojnbarazimet:
14+6=17+2=13+6=etj.
Detyrshtpiemundtjepenprtkopjuarushtrimetngafletaepuns.
95
MSIMI8.10dhepunepavarur1(pasmsimit8.10)
Problemamembledhjebrenda20smenjveprim
Tvendosnbashksiaqrrathmshumsipasrregullitqijepet.
Tlidhfjaltkye:mshumdhegjithsejmevepriminqduhett
prdor pr t zgjidhur situata t thjeshta problemore me nj veprim
mbledhjejebrenda20s.
T shpjegoj veprimet pr zgjidhjen e situatave t thjeshta problemore

menjveprimmbledhjejebrenda20s,kudallohetqartfjalakyem
shumosegjithsej.
Konceptet kryesore: problem, fjala els, m shum, gjithsej, veprim,

zgjidhje,prgjigje.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI:problemiri
9
4 m shum
9 + 4 = 13

dhe barazimin prkats n tabel duke e shoqruar me fjalt e tyre ose me
veprimemegishta.
96
drrasdukeeshoqruaredhemeveprimememjete.
individualisaj.
3REFLEKTIMI:punepavarur.
14+6=17+2=13+6=etj.
Detyrshtpiemundtjepenprtkopjuarushtrimetosenjproblemetekstit.
Punepavarur2(pasmsimit8.10).Mbledhjebrenda20s.
Prrealizimineksajoremundtmbshteteniteplaniipunsspavarur(pas
msimit8.9).Mbledhjememnyratndryshmebrenda20s
Orelir1/3Prsritje(pasmsimit8.10)
Materialin do ta gjeni n fletn e puns me shnimin: Prsritje nse
planifikoniortlir1/3.
97
Kapitulli9
Nfundttijmundtplanifikohetnjorprsritjeje.
Tprdor mjetejostandarde(gishti,pllmba, hapietj.)prtmatur

gjatsineobjektevetndryshme.
T prdor centimetrin si njsi dhe vizoren si mjetet standarde pr t

maturgjatsineobjektevetndryshme(derin20cm).
Tplotsojiftimentabelaosemediagrameprndryshesabrenda20s.
Tprdoroperatorinshigjetoroprtlidhurndryshesabrenda20
ssipasnjrregullitcaktuar.
Tzbresmemenddynumraprndryshesabrenda20s.
Tzbatojmnyratndryshmeprtgjeturndryshesabrenda20s.
Tprdordhetshpjegojradhneveprimevenrreshtdhenshtyll
prtgjeturndryshesabrenda20s.
T zbres me mend nj numr njshifror nga nj numr dyshifror

brenda20s.
Tprdorkuptiminezbritjes(nbashksinprkatsetnumravepr
tzgjidhursituatatthjeshtaproblemoretjetssprditshme).
Niveliiult
Niveliimesm
Temrtojmnyrat
x Tprdormjetet
ndryshmematjejememjete
ndryshmematjejemenjsi
jostandardeqprdoren
jostandardeprtmatur
prmatjenegjatsive.
gjatsineobjektevet
Ose
ndryshmesipasmodelit
x
Tlistojtrimnyrat
dheudhzimeve.
ndryshmematjejemenjsi
x Tprdorvizorensimjet
jostandardeqprdoren
dhecmsinjsistandarde
prmatjenegjatsive.
prtmaturgjatsine
x
Temrtojmjetindhe
objektevetndryshme
njsinstandardeq
sipasmodelitdhe
prdoretprmatjene
udhzimeve.
gjatsive.
x Tprdorzbrthimine
zbritsitprtrealizuar
x
Tvendosndryshesn
zbritjenpjespjesn
nbarazimetqijepenpas
x
98
Niveliilart
x Tshpjegojmegojradhn
ekryerjessveprimeve
gjatmatjessgjatsivet
objektevememnyrat
ndryshmeenjsi
jostandarde.
x Tshpjegojmegojradhn
ekryerjessveprimeve
gjatmatjessgjatsivet
objektevedukeprdorur
vizorensimjetdhecmsi
njsistandarde.
x Tzbrespjespjesn
rreshtdhenshtyllpa
gabimebrenda20s.
numrimitkonkrett
elementevenbashksite
paraqituramerrath.
Tprsris5numra
rreshtorsipasradhsqi
dgjon.
Tprsris5numraift
dhe5numrateksipas
radhsqidgjon.
Ose
Tvendosnbashksi5
numraiftdhe5numratek
(derin10)metkopjuar.
Tvendosshumatose
ndryshesatbrenda20sq
lidhenmenumraprmes
operatoritshigjetorsipas
njrregullitcaktuar.
x Tparaqesnjobjektn
rreshtdhenshtyllsipas
rreshtsipaskrkess(me
modelitdheudhzimeveq
numrrreshtor)qijepet.
ijepenprtgjetur
x Trendisprmendsht
ndryshesatbrenda20s.
gjithnumratiftetekderi
x Tprdornumratrreshtor
n10.
prttreguarvendndodhjen
etijosetnjobjekti.
x Tkthejnbarazimme
x Tdallojnumratiftnga
mbledhjeprshumae
numratteknnjgrupose
zbritjeprndryshesa
vargnumrashqijepen.
brenda20siftimete
x Tprdoroperatorin
numraventabelaose
shigjetorprtlidhur
diagrame.
numratmeshumatose
ndryshesatbrenda20s
MSIMI9.1.
Matmepllmb,melapse
T emrtoj mnyra t ndryshme matjeje jostandarde q prdoren pr

matjenegjatsive.
Ose
T listoj tri mnyra t ndryshme matjeje me njsi jostandarde q
prdorenprmatjenegjatsive.
Tprdormjetetndryshmematjejemenjsijostandardeprtmatur
gjatsineobjektevetndryshmesipasmodelitdheudhzimeve.
T shpjegoj me goj radhn e kryerjes s veprimeve gjat matjes s

gjatsivetobjektevememnyratndryshmeenjsijostandarde.
Konceptetkryesore:matje,mjete,gjatsi.
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI
farkuptonijumefjalnmatje?farprdorimprtmatur?
Nxitennxnsitqtjensamaktiv.
99
2 REALIZIMIIKUPTIMIT:
Msuesja shpjegon hap pas hapi punn pr matjen e gjatsive me mnyra t
ndryshme duke i demonstruar konkretisht ato. Klasa ushtrohet n zbatimin
konkretsipasudhzimevedhedemonstrimittmsueses.Pasiikashpjeguar
dheikademonstruarnjnganjmnyratendryshmetmatjesdhenxnsiti
kanzbatuar,hapetlibri.
Lexohendhesqarohennjnganjtgjithakrkesat.Nxnsitplotsojntpavarur.
individual.
3REFLEKTIMI:
Msuesjaukrkonnxnsveqtmasingjatsinesendevetkulets.
Detyr shtpie mund t jepet matja e gjatsis s sendeve t ndryshme n
shtpi(tryeza,televizori,soba).
MSIMET9.2,9.3.
Centimetrisinjsimatse
Temrtojmjetindhenjsinstandardeqprdoretprmatjenegjatsive.
T prdor vizoren si mjet dhe cm si njsi standarde pr t matur

gjatsineobjektevetndryshmesipasmodelitdheudhzimeve.
T shpjegoj me goj radhn e kryerjes s veprimeve gjat matjes s

gjatsive t objekteve duke prdorur vizoren si mjet dhe cm si njsi
standarde.
Konceptetkryesore:matje,mjete,gjatsi.
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI
farkuptonijumefjalnmatje?farprdorimprtmatur?
Nxitennxnsitqtjensamaktiv.
Msuesjashpjegondukeedemonstruarkonkretisht:shtvizorja?(Mjetq
shrbenprtmaturgjatsitesendeve.)Sishtndrtuar?(Kadisandarjet
100
barabartamevizatshkurtradhemevizapakmtgjata.Poshtdovijet
gjat qndron nj numr. Largsia nga njri numr te tjetri sht e barabart
me 1 cm). Prse shrben? (Shrben pr t matur gjatsin e sendeve.) Si
prdoret? (Gjithmon e vendosim vizoren mbi ose pran sendit q duam t
matimdukefiksuarnumrinzeromefilliminesendit.Mpasshikojmseku
prfundon ai. Nuk na mbetet tjetr vetm t lexojm n vizore numrin q
tregonfundiisendit.Kynumrtregongjatsinesenditncm.)
Klasa ushtrohet n zbatimin konkret sipas udhzimeve dhe demonstrimit t
msueses.Pasiekashpjeguardisaherdhenxnsitkanzbatuarudhzimete
saj,hapetlibri.
Lexohendhesqarohennjnganjtgjithakrkesat.Nxnsitplotsojntpavarur.
individual.
3REFLEKTIMI:
Nxnsit u prgjigjen pyetjeve pr vizoren, prdorimin e saj dhe radhn e
veprimeveprtmaturnjsendmevizore.
Detyr shtpie mund t jepen plotsimi ose kopjimi i ushtrimeve t flets s
puns.
MSIMET9.3,9.4.Zbritjanrreshtpjespjes
Tvendosndryshesnn barazimet q i jepen pas numrimit konkret

telementevenbashksiteparaqituramerrath.
Tprdorzbrthiminezbritsitprtrealizuarzbritjenpjespjesn
rreshtsipasmodelitdheudhzimeveqijepenprtgjeturndryshesat
brenda20s.
Tzbrespjespjesnrreshtpagabimebrenda20s.
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI
101
104=,103=,102=.etj.Ose
6
2
8=6+2

Msuesjashpjegonsirealizohetzbritjapjespjesbrenda20s:
12
10 2
= 10
6 = 4
Mefigurdhebarazim:
Kjo ecuri prsritet disa her. Duhet theksuar q t ken kujdes kur bjn
zbrthimin,pasinfillimzbresimprtnambetur10,pasiekemimtleht
qnga10tzbresimpjesntjetr(122=10epastaj106=4).
tpavarur.
Nganxnsitenivelittlart,tciltmbarojnmshpejt,msuesjakrkonq
t punojn me zbrthim (si te ushtrimi C) barazimet e ushtrimeve t fundit.
Kontrolldhevlersimindividualityre.
3REFLEKTIMI:
MinitestmenjbarazimmefigursimodeliiushtrimitC.
OseKopjimushtrimeshngalibri.
Detyrshtpiemundtjepenprtkopjuarushtrimetngafletaepunsoset
paraqesinmebashksidhetplotsojnbarazimetmezbritjepjespjes.
102
MSIMET9.5,9.6.
Zbritjanrreshtpjespjes
x T vendos ndryshesn n zbritjet n shtyll q i jepen pas numrimit
konkrettelementevenbashksiteparaqituramerrath.
Tprdorzbrthiminezbritsitprtrealizuarzbritjenpjespjesn
shtyll sipas modelit dhe udhzimeve q i jepen pr t gjetur
Tzbrespjespjesnshtyllpagabimebrenda20s.
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI
104=,103=,102=.etj.Ose
6
2
8=6+2

Msuesjashpjegonsirealizohetzbritjapjespjesnshtyllbrenda20:
Mefigurdhebarazim:
12
8
4
2
6
10
6=4
Kjo ecuri prsritet disa her, duke theksuar q t ken kujdes kur bjn
zbrthimin,pasi,nfillim,zbresimprtnambetur10,pasiekemimtleht
tpavarur.
103
3REFLEKTIMI:
MinitestmenjbarazimmefigursimodeliiushtrimitC
Ose
Kopjimushtrimeshngalibri.
tparaqesinmebashksidhetplotsojnzbritjetpjespjes.
MSIMI9.7.Veprimemeoperatorinezbritjesbrenda20s.
T vendos ndryshesat brenda 20s q lidhen me numra prmes

operatoritshigjetorsipasnjrregullitcaktuar.
T prdor operatorin shigjetor pr t lidhur numrat me ndryshesat

Tkthejnbarazim(mendryshesatprzbritjetbrenda20s)iftimete
numraventabelaosediagrame.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
1Ushtrimemegojprnumrimin020(0,1,2,3,4,5dheanasjelltas).
Msuesjavizatonndrrasboshtinnumerikdheukrkonnxnsveqedhe
ata,memajnelapsit,tndjekinrrugnqbnajomeshkumsdukekaluar
Gjatpunsatatregojnmegoj:
0+1=1,1+1=2,2+1=3etj.derin19+1=20
104
201=19,191=18etj.
12+3o15..etj.
diagramet.Gjithashtuushpjegohetsesiparaqitenmebarazimeveprimetqn
3REFLEKTIMI:
NxnsitkopjojndiagrameteushtrimitCoseBntekst.
Ose
Shkruajnedhebarazimetqdalinprejtyre
Niveli 2 dhe 3: Paraqesin me barazime veprimet q jepen me tabel ose me
diagram.
MSIMI9.9.
Numratrreshtor
Tprsris5numrarreshtorsipasradhsqidgjon.
Tprdornumratrreshtorprttreguarvendndodhjenetijosetnj
objekti.
Tparaqesnjobjektnrreshtsipaskrkess(numritrreshtor)qijepet.
Konceptetkryesore:numr,rresh,numrorrreshtor.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI:
105
farkuptonimefjaln:
RRESHT
Nxitennxnsitqtshpjegojnmefjaltetyrektfjalpaukorrigjuar,edhe
nsegabojn.Msuesjaishkruantgjithandrras(pranshigjetave).
Msuesjaukrkonnxnsveq tvendosenn rresht mefytyr ngadrrasa.
Mpasushpjegonfardotbjsecili.
Do t tregoni i sati ose e sata je n radh. D.m.th.: Je i pari. I dyti. I treti
apo.?
Mpasajofillonveteparattregojmeradh.
Prsritetkjoecuriedhepasinxnsittkenbrrrethvetesnjrrotullim180
grad(d.m.th.:nxnsiifundittdalipari).
Msuesja shkruan n drras numrat rreshtor deri n 20 dhe u shpjegon
nxnsveemrtimin(numrarreshtor)etyredhefarparaqesinata.Lexohen
atadisaherngaegjithklasaosenganxnstveant.
Hapetlibri.Lexohendhesqarohenkrkesateushtrimeve.Nxnsitpunojnt
pavarurnplotsiminetij.
3REFLEKTIMI:
Nxnsitplotsojnushtrimetefletsspuns.
Dhe
Shkruajnnfletorenumratrreshtor.
Detyrshtpiemundtjepen:
Niveli1:tshkruajnnfletorenumratrreshtor.
Ose
Niveli23:tngjyrosinsendeteparaqituranradhsipaskrkess
P.sh.:Vizato10lule.Ngjyroslulenetret.etj
106
MSIMI9.10. Numratiftdhenumrattek
Tprsris5numraiftdhe5numrateksipasradhsqidgjon.
Ose
Tvendosnbashksi5numraiftdhe5numratekmetkopjuar(derin10).
Tdallojnumratiftnganumratteknnjgruposevargnumrashqijepen.
Trendisprmendshtgjithnumratiftetekderin10.
Konceptetkryesore:numr,element,bashksi,dallo,lidh,numratek,numraift.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
farkuptonimefjalt:
ift
Tek
Nxitennxnsitqtishpjegojnmefjaltetyrektofjalpaukorrigjuar,edhe
nsegabojn.
Msuesjaukrkonnxnsveqtvendosinmajnelapsittesecilinumrduke
ethnat.
Nfillimnxnsitimarrinmeradhtgjithnumrat.
Mpasata:
a) nisennganumri0dukeishtuar2secilsshifrqvjen
P.sh.:0+2=4,4+2=6,6+2=8,8+2=10onumraift
b)nisennganumri1dukeishtuar2secilsshifrqvjen.
P.sh.:1+2=3,3+2=5,5+2=7,7+2=9onumratek
Prsritetkjoecuridisaher.
Hapetlibri.Lexohendhesqarohenkrkesateushtrimeve.Nxnsitpunojnt
pavarurnplotsiminetij.
107
3REFLEKTIMI:
Nxnsitplotsojnushtrimetefletsspuns.
Dhe
Shkruajnnfletoresipasradhsnumratiftdhenumrattek.
Detyrshtpiemundtjepettkopjojnnfletoreushtrimetefletsspuns.
MSIMI9.11dhepunepavarur(pasmsimit9.11).
Veprimemeoperatorinembledhjesdhetzbritjesbrenda20s
T vendos shumat ose ndryshesat brenda 20s q lidhen me numra

prmesoperatoritshigjetorsipasnjrregullitcaktuar.
T prdor operatorin shigjetor pr t lidhur numrat me shumat ose

ndryshesatbrenda20ssipasnjrregullitcaktuar.
Tkthejnbarazim(membledhjeprshumaezbritjeprndryshesa
brenda20s)iftimetenumraventabelaosediagrame.
Zhvillimiimsimit
Pr ecurin e mtejshme t ksaj teme mund t mbshtetesh tek temat e
zhvilluarampar:
MSIMI9.7egjenitekMSIMET8.8dhe8.9.
Veprime me operatorin e mbledhjes brenda 20s. Veprime me operatorin e
zbritjesbrenda20s.
3REFLEKTIMI:
NxnsitkopjojndiagrametosetabelateushtrimitBoseCntekst.
Ose
Niveli1:Tikopjojsijandiagrametosetabelat.
Niveli2dhe3:Paraqesinmebarazimeveprimetqjepenmetabelosemediagram.
108
Kapitulli10
Nkapitullinedhjetshtprfshir linja e numrit me nnlinjatprkatse t
kuptimittnumritdheveprimitmenumrin.Kykapitullsynonqnxnsitn
fundttij:
T lexojn, t shkruajn dhe t numrojn numra natyror deri n 100,

Tprdorinkuptiminenumritnatyrorprtkrahasuarnumratnatyror
derin20dhenumratmedhjetshetplota20100.
Tmbledhinderin100.
Tmbledhinmeshkrimderin100medhjetshetplota.
Tprdorinkuptiminembledhjesdhetzbritjesprnumratderin100,
Tzbatojnmnyratndryshmenjehsimi(memenddhemeshkrim).
Niveliiult
Niveliimesm
x Triprodhojfaktete
x Tnjehsojfaktete
mbledhjesbrenda100me
mbledhjes,zbritjese
dhjetshetplota.
krahasimittnumrave
x Trishkruajfaktete
brenda100medhjetshet
plota.
mbledhjesetzbritjes
brenda100medhjetshe
x Tlidhshumatprkatse
membledhortedhn.
tplota.
x Tvrndukje
x Tjapshembujttjer
prfaktetembledhjeset
krahasiminenumrave
brenda100dukeunisur
zbritjesbrenda100me
ngadhjetshjaepar.
dhjetshetplotadukeu
nisurngakrahasimin
dhjetshenepar.
Niveliilart
x Torganizojradhitjene
numravenvargjerritse
apozvogluese.
x Torganizojradhitjene
numravederin100me
dhjetshetplotan
boshtinnumerik.
x Tpropozojzgjidhjet
situatavekonkretengajeta
eprditshme,nlidhjeme
faktetembledhjes,zbritjes
dhekrahasimittnumrave
brenda100.
MSIMI10.1
Numratbrenda100(medhjetshetplota)
x
x
Temrtojnumratderin100medhjetshetplota.
Tklasifikojprbrsitenumravedyshifrornrendetprkatsenjshe
(kube),dhjetshe(shufra),qindshe(pllaka).
109
Tdallojrendetnnumratdyshifror.
Konceptet kryesore: kube (njshe), shufra (dhjetshe), pllaka (qindshe),

rende,numranjshifror,numradyshifror.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Parasetkalohetnpunnmelibrin,egjithveprimtariaezhvilluarkalidhje
me paraqitjen e kubeve, shufrave dhe rendeve q prfaqsojn ata te numrat
medyshifra.Msuesjashkruanntabelnumranjedyshifrordhekrkon
q vet nxnsit t dallojn dy llojet e bashksive t formuara dhe cilsin e
tyre t prbashkt. Termat njshifror dhe dyshifror duhen shoqruar me
kubetdheshufrat.Kryhendisaparaqitjetnumravetndryshm,qnxnsit
tdallojnfigurativishtndryshiminetyre.Bashkohen10kubeparasetjepet
koncepti i shufrs; gjithashtu bashkohen 10 shufra, q t jepet kuptimi i
pllaks. Kjo veprimtari duhet zhvilluar me kujdes, q nxnsit t kuptojn
paraqitjen e ushtrimeve t librit t tipit: 1 shufr=10 kube apo 1 pllak=10
shufraprtarriturtebarazimi1pllak=100kube.
2REALIZIMIiKUPTIMIT
Hapet teksti. N fillim sht dhn paraqitja e disa numrave dyshifror t
prkthyernkube.Ngulmohetnshkriminesakttnumrit100,qtmos
ngatrrohetme10.
UshtrimiAsynontaftsojnxnsitq,dukeunisurngaenjohura,tkalojn
tek e panjohura. Bhet lidhja me numrat e dhjetshes s par pr t orientuar
nxnsittengjashmritdhendryshimetmidistyre.Shifraedhjetshevevazhdon
tshnohetmengjyrtkuqeprtlehtsuardalliminerendevetenumrat.
UshtrimiBjepparaqitjenekubit,shufrsepllaksdhelidhjenetyremerendet
enumrave.KshtulehtsohettpunuariteushtrimeveCdheDprtdalluar
rendinedhjetshevedheprtradhiturshifratnganumrimivogltemi
madhi.(Kyushtrimdotndihmojmsuesensinjllojmatjejediagnostikepr
t ndihmuar nxnsit q akoma kan vshtirsi n dallimin e numrave m t
vegjlapomtmdhenj).
3REFLEKTIMI
Mund t punohen vargje numrash apo shkrimi i numrorve, q msuesja
mundtjaptparaqiturmeshufraapomekube.
110
Detyrshtpie:
Punohetfletaepunsemsimitose,sidetyrplotsueseprnxnsite
nivelit t par, msuesja mund t krkoj q vet nxnsit t krijojn
vargjenumrashdhetargumentojnsemefarllojeshikankrijuar.
MSIMI10.2
Shkrimiinumravebrenda100
(medhjetshetplota)
Tshkruajnumratderin100medhjetshetplota.
Tklasifikojprbrsitenumravedyshifrornrendetprkatsenjshe
(kube),dhjetshe(shufra),qindshe(pllaka).
T shkruaj numrat dyshifror me fjal duke dalluar numrat e tipit

trembdhjetngatridhjet.
Konceptet kryesore: kube (njshe), shufra (dhjetshe), pllaka (qindshe),

rende,numranjshifror,numradyshifror.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Msuesjashkruanntabelnumratndryshm:5,17,30,4,60,19,20etj.dhe
krkonqnxnsittilexojn.Dukeqenkrijuese,duhenshfrytzuargabimet
enxnsvenleximprtndrtuarnjbashkpunimmidisnxnsveprnj
leximtsakt(jokonkurrenc,porbashkveprimtnxnsve).
Paraqitjaenumravemundtbhetedhenformattjera,p.sh.:tjepetnumri
dhetshnohenshufratapokubetqeprbjn:6shufra=60ose60kube=60.
sidheparaqitjetetjera ttijpsh;17=1shufr+7 kube etj.Nj rndsi tmadhe
merrshkrimiinumrorvemefjal,pasiparaqesinvshtirsinshkrim(disa
her edhe n shqiptim) numrat me shqiptim afrsisht t njjt, p.sh.: 13
trembdhjetdhe30tridhjet.
2REALIZIMIiKUPTIMIT
Hapet teksti. E njjta procedur si n fazn e par e msimit zhvillohet n
punnmelibrin.Msuesjaduhettjetevmendshme,qtgjithnxnsitt
kentqartparaqitjenenumrorvemeshufraapokube.
111
Ushtrimet B dhe D synojn shkrimin e sakt t numrorve, por ushtrimi D

shtinjnivelimtlart,pasiprfshinshkriminenumrorveqkangati
gati tingllim t njjt n shqiptim. Ushtrimi D ka t shnuar me t kuqe
shifrnedhjetshevedhemsuesjaduhettorientojnxnsitq,nshkrimin
me fjal t numrorve, t nisen nga numri q tregon dhjetshet. Duhet
theksuarqtenumratmedhjetshetplotagjendetnumri+fjalndhjet(n
mnyrpraktikenxnsitmundtorientohenprtdalluarpjesznmb,q
shoqronnumratbrenda20).
3REFLEKTIMI
Nktfazkontrolliidijevetmarragjatorssmsimitmundtrealizohet
ndisaformakrijuese.
Mund t punohen ushtrime si t librit ose t prdoret diktimi pr t shkruar
numrortapoprkthiminetyremefjal.
Mund t punohen vargje numrash apo shkrimi i numrorve, q msuesja
mundtjaptparaqiturmeshufraapomekube.
Detyrshtpie:
Punohetnfletpune,sidheshkrimimefjalinumrorvenfletore
shkrimiosematematike.
MSIMI10.3
Zbrthimiinumravebrenda100
(medhjetshetplota)
Tzbrthejnumratderin100medhjetshetplota.
Tdallojnumratnvargjetmedhjetshetplota(para,pas).
Tmodifikojzgjidhjetsituatavetprditshme.
Konceptetkryesore:zbrthimiinumrave,numratpazbrthyer.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Bhenparaqitjetndryshmetnumravenjdhedyshifror:menumror(6,
13, 80); me shufra e kube: 5 shufra =?, 40 kube=? 10 shufra=? 100 kube=?; me
shkrim:pesmbdhjet__________________osepesdhjet__________
112
Jepennumrornjshifrortplot,p.sh.6.
Simundtaparaqesimndryshe?
Me kt pyetje i hapet rrug mendimit kritik t nxnsve, q ata, vet, t
arrijn n zbrthimin e numrit n disa forma: 2+4; 3+3; 1+5; 6+0 etj. Do t
pranohentgjithaformatdhemsuesjadotparaqittermatnumroriplot(6)
dhe numror i zbrthyer (4+2). Do t punohen disa shembuj, q nxnsit t
dallojn paraqitjet e ndryshme t t njjtit numr n forma t ndryshme. N
tabelmundtkrkohetqnxnsittshkruajn:
Numrin8sinumrortplot.
Kusheparaqet8sinumrortzbrthyer?
N kt moment ngrihen n tabel disa nxns pr t br paraqitjet e
ndryshmetnumrit8tzbrthyer.
2REALIZIMIiKUPTIMIT
Hapetteksti.Nfillimjanparaqiturzbrthimetndryshmetnumravenje
dyshifror nn njritjetrin pr t kapur ann praktike t krahasimit t
numravenjshifrormeatadyshifror.
N ushtrimet A dhe B krkohet q vet nxnsit t bjn lidhjen midis dy
grupeve t numrave nj e dyshifror duke realizuar zbrthimin e tyre.
Ushtrimi C krkon t dallohen numrat para e pas numrit t dhn me
dhjetshetplota.Ndrsasituataproblemorekrkonleximtvmendshmt
nxnsve pr t menduar dhe pr t zgjidhur situatn. N t gjitha situatat
problemorekshillojmq,vetnxnsit,tlejohentlexojndhetkuptojn
situatnprtdhnmpaszgjidhjet.Vihetresekjosituatshtehapurpr
mendimetndryshme:disanxnsmundtjapinzgjidhjeqdotojnnnj
tmenduaraponsituatattjeraproblemoreprtuzgjidhur.Msuesjaduhet
tshfrytzojdomoment.
3REFLEKTIMI
Ky moment mund t prdoret pr t kontrolluar realizimin e objektivave
msimor duke krkuar nga nxnsit t lexojn ushtrimet e zhvilluara.
Msuesjamundtdrejtojpyetjettilla:
Kushmundtlexoj40sinumrortzbrthyer?
Kushmundtlexojsiekazbrthyernumrorineplot50?
Detyrshtpie:
Punohet fleta e puns, si dhe zbrthimi i numrorve t dhn nga
msuesja nse jan vn re vshtirsi te nxns t veant. (Vazhdojmt
ngulmojmqtjepenushtrimetdiferencuaraprnxnsitnshtpi).
113
MSIMI10.4
Krahasimiinumravebrenda100
(medhjetshetplota).Paraqitjanbosht.
Tkrahasojnumratderin100medhjetshetplota.
Trenditnumratnvargjetmedhjetshetplota(para,pas).
Tparaqesdhjetsheteplotanboshtdukedalluarboshtinenjsheve
dhetdhjetsheve.
Konceptet kryesore: krahasimi i numrave, boshti i njsheve, boshti i

dhjetsheve.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Jepet paraqitja e numrave deri n dhjet duke lexuar, duke krahasuar dhe
dukegjeturvendinedonumrorinboshtinnumerik.Msuesjashpjegonse,
samlargzerostjetnumri,aqmimadhshtai.Jepkrahasiminetyreme
simbole,p.sh.:43ose62etj.
Jepet boshti numerik i dhjetsheve dhe vendoset nn at t njsheve pr t
orientuar nxnsit q t dallojn ngjashmrit, por e rndsishme sht t
theksohetsekyquhetboshtinumerikidhjetsheve,qdotthotsenumratjan
vendosurdhjetengadhjet.
2REALIZIMIiKUPTIMIT
Hapet teksti. Rishikohen dy boshtet e paraqitura dhe msuesja krkon nga
nxnsit t dallojn llojet e tij t ndryshme duke u nisur nga numrat e
paraqitur.Duhettkrkohetargumentimiinxnsveprprgjigjetedhna.
UshtrimiAsynontbhetkrahasimiinumravetdhn.Jomkotjandhn
numrat dyshifror nn ata njshifror, n mnyr q nxnsit ta ken m t
leht krahasimin. Msuesja mund ti orientoj nxnsit q t shikojn edhe
boshtinnumeriktenumratqkanvshtirsi.
UshtrimiBsynontplotsohenvargjetenumravesipasdisatdhnave.
NushtriminCsynohettrimerretetrikontrollohetshkrimiisaktmefjali
numrorvetdhn.
UshtrimiDmundtprfundohetedhenshtpi.
114
3REFLEKTIMI
Gjat ksaj faze mund t punohet n tabel me boshtin numerik duke dhn
ushtrimettipit:
Gjeni nj numr m t madh se 50 ose m t vogl se 80 duke pranuar t
gjithvariantetedhnatvargutnumerikmidisktyredynumrave.
Jepenushtrimekrahasiminumrashoseshkrimnumrorsh.
Detyrshtpie:
Punohet nfletpune ose ndonjushtrimq kaparaqitur vshtirsi gjat
punsnklas.
MSIMI10.5
Mbledhjaenumravebrenda100
(medhjetshetplota)
Tmbledhnumratderin100medhjetshetplota.
Tnjehsojshumnosetgjejmbledhortqmungojn.
Tparaqesnumrinsishumdymbledhorsh.
Konceptetkryesore:mbledhor,shum.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Prsriten faktet rreth shums s numrave njshifror duke prdorur termat
mbledhor+mbledhor=shum.
Jepet shoqrimi i numrave dyshifror me kube dhe i numrave dyshifror me
shufra.Ntabelparaqitennumradyshifrormeshufra,sidheeanasjelltae
tyre:jependisashufradhebhetprkthimiityremenumra.
2REALIZIMIiKUPTIMIT
Hapet teksti. N figurn e par bhet lidhja midis paraqitjes s numrave me
kube,shufra,pllakadherendetnnumratdyshifror.
N ushtrimin A bhet gjetja e shums midis njsheve dhe dhjetsheve.
Kshillojm q msuesja t prdor vazhdimisht termat shum dhe mbledhor,
115
nmnyrqnxnsittarrijnnprdoriminesaktttyredheshpjegimin
eveprimevendohap.
Ushtrimi B krkon q t paraqitet numri 100 si shum dymbledhorsh n disa
forma. Ktu mund t ndalohet pr t prsritur vetin e ndrrimit t mbledhjes
(nfletorenxnsitmundtshkruajnushtrimeteanasjelltaprbrinjritjetrit).
N ushtrimin C synohet q nxnsit t plotsojn shumn kur jan dhn dy
mbledhor.NjllojedheprushtriminD.
3REFLEKTIMI
Prnxnsiteprparuarmundtkrkohetqtkthejnnbarazimetabelate
ushtrimitC.
Ndrsaprmasntjetrtnxnsvemundtkrkohettlexohenushtrimete
plotsuara,tshoqruarameprdorimineterminologjisprkatse.
Detyrshtpie:
Punohet fleta e puns ose ndonj ushtrim q ka paraqitur vshtirsi gjat
punsnklas.
MSIMI10.6
Zbritjaenumravebrenda100
(medhjetshetplota)
Tzbresnumratderin100medhjetshetplota.
Tnjehsojndryshesn,tzbritshminosezbritsin(nmnyrpraktike,
paprdorurterminologjinspecifike,meprjashtimtndryshess).
Tparaqesnumrinsindryshes.
Konceptikryesor:ndryshes.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Prsritenfaktetrrethndryshesssnumravenjshifror63;52etj.Rikujtohet
lidhjaerendevetnumravemekubet(NJ),shufrat(DH),pllakat(Q).
Jepet shoqrimi i numrave dyshifror me kube dhe i numrave dyshifror me
shufra.Ntabelparaqitennumradyshifrormeshufra,sidheeanasjelltae
116
tyre:jependisashufradhebhetprkthimiityremenumra.Jepetndryshesa
enumravenjshifrordheatyredyshifrorprtlehtsuartkuptuarit:
63=3
6030=30etj.
2REALIZIMIiKUPTIMIT
Hapetteksti.PunohenushtrimetAdheB,tcilatsynojntgjendetndryshesa.
Ushtrimi C sht i nj shkalle vshtirsie m t madhe: ai krkon formimin
(paraqitjen) e numrit si ndryshes. Pr do numr krkohen tri variante. Ky
ushtrimiprketshkallssdytttaksonomissBlumit(zbatimit).
Me ushtrimin D nxnsit jan t njohur dhe nuk paraqet vshtirsi n t
kuptuarin e mnyrs s puns. E vetmja vshtirsi sht pr ata nxns, t
cilveuduhetmshumpunnvepriminmenumrat.
3REFLEKTIMI
NxnsvemundtukrkohettkthejnnbarazimetabelateushtrimitC.N
ktfazmundtshfrytzohetgjithashtuedheshkrimiinumrorve.
Mund t krkohet t lexohen ushtrimet e plotsuara, t shoqruara me
prdorimineterminologjisprkatse.
Detyrshtpie:
Punohet fleta e puns ose ndonj ushtrim q ka paraqitur vshtirsi gjat
punsnklas.Nushtriminefundittfletoresspunskrkohettshkruhet
varguinumravederin100.Jannnvizuarfjaltmengadhjet,tcilatduhen
prdorursigjatvarguttnumrave,ashtuedhenpunnmeboshtinnumerik
pr t br dallimin me boshtin numerik t njsheve (deri n 10), si dhe me
boshtin q do t msojn n kapitujt e mpastajm pr numrat deri n 100
(tashmjommedhjetshetplota).
Pas ktij msimi do t zhvillohen dy or pun t pavarura, me qllim q t
prforcohenfaktetembledhjesetzbritjesderin100(medhjetshetplota),
n mnyr q n kapitullin e ardhshm t jen kaprcyer vshtirsit pr
njehsimetnktdrejtim.
N punn e pavarur 1 vshtirsia m e madhe qndron n ushtrimin C me
krkes:Lidhdukengjyrosurnjlloj.Dotlidhennumratmeparaqitjenetyret
ndryshme (si shum ose si ndryshes), duke prdorur t njjtn ngjyr q ka
edhenumri.Mbishumatapondryshesatetjeranukdotpunohet.
Situataproblemoresynontkrkohetprejnxnsvetkuptojnetprdorin
termin m shum pr t kryer veprimin e mbledhjes. Kjo situat mund t
117
modifikohetngamsuesjannjveprimkonkretmelapsanklas(sigurisht
me numra njshifror), n mnyr q nxnsit t kuptojn praktikisht si
veprohet.Vihetreqshtprdorur njskemn problem. Msuesja duhet
tua shpjegoj skemn nxnsve, q ata ta kuptojn at. Pra Albana ka aq
fletoresaMirela+20mshum.
Npunnepavarur2,ushtrimiBshtinjnatyrejotzakonshme.Duhetvn
remekujdesshembulli(iciliuduhetshpjeguarnxnsventabelprmnyrn
e t punuarit t tij). N petalin e fundit t lules duhet shnuar shuma ose
ndryshesa, sipas rastit, dhe posht paraqiten veprimet e kryera n barazimet e
dhna. Ky ushtrim sht i nj shkalle vshtirsie mjaft t madhe dhe msuesja
mundtijaprndsivlersimittnxnsvepaskryerjessktijushtrimi.
E njjta gj mund t thuhet edhe pr ushtrimin C, i cili synon t paraqit
mbledhjen n boshtin numerik. Ktu duhet ndaluar n hapat e hedhur duke
numruar do hap (dhjetshe). Vini re q posht shnohet mbledhori i dyt.
sht mir q nxnsit t mendojn se nga ka dal ky numr. T tria boshtet
numerikeparaqitentndryshmenshkallneplotsimitttyre.Sigurishtqi
treti ka m shum pun pr t br, por nxnsit, duke pasur modelet e dy
boshtevetpara,mundtpunojnmmelehtsi.
118
Kapitulli11
Nkapitullinenjmbdhjetshtprfshirlinjaegjeometrismennlinjat
prkatsetgjeometrisplandheshndrrimetgjeometrike,sidhealgjebra.Ky
kapitullsynonqnxnsitnfundttij:
Tdallojndhetemrtojndisafiguragjeometrike.
Tdallojnfiguratsimetrikenmjedisinrrethues.
Tplotsojnsimetrikunsipasnjdrejtze.
Tplotsojniftimentabelaosemediagramshigjetor.
Tprdorinoperatorino
Tprdorinkutiznsivendmbajtsenumrash.
Nfundtktijkapitullinxnsitduhettjentaft:
Niveliiult
x Temrtojntrupatose
figuratgjeometrike.
x Tinterpretojnndryshe
numrat(sishumosesi
ndryshes).
x Tdallojntrupat
gjeometriknmjedisin
rrethues.
x Tprdorinoperatorin
ntabel.
x Tkrijojnfigura
simetrikemepalosje.
Niveliimesm
x Tvnndukje
dallimetmidistrupave
apofigurave
gjeometrike.
x Tlidhinparaqitjete
ndryshmetnumrit.
x Tdallojnfigurat
simetrikenmjedisin
rrethues.
x Tnjehsojnveprimet
menumratnoperator.
x Ttregojnlidhjenmidis
drejtzsssimetris
dhefigurssimetrike.
Niveliilart
x Tkombinojnlidhjemidis
trupavegjeometrikdhe
figuravegjeometrike.
x Torganizojnkryerjene
veprimevetmbledhjesn
operatordhenboshtin
numerik.
x Tinterpretojnmefjaldhe
meveprimembledhjene
numravederin100nboshtin
numerik.
x Tndrtojnfigurasimetrike
dhetingjyrosinnlidhjeme
drejtznesimetris.
MSIMI11.1
Trupaapofiguragjeometrike?Emrto.
Tdallojfiguratdhetrupatgjeometrik.
Temrtojtrupatdhefiguratgjeometrike.
T kombinoj paraqitje t trupave apo t figurave gjeometrike duke u

nisurngatiparetetyrekarakteristike.
Konceptetkryesore:trupagjeometrik,figuragjeometrike.
119
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
N punn prgatitore zhvillohen veprimtari praktike pr dallimin e formave t
ndryshmettrupave.Ktatrupamundtparaqitenmevizatimntabel,fletpr
secilinnxnsapotzgjidhenobjektetprdorimittprditshm.Erndsishme
shtpunangrupprtarriturnmendimtprbashktprmesvzhgimitt
trupave n lidhje me formn e tyre.Gjithashtu me mjaft efikasitet do t jet
krahasimiitrupavenisurngaformaetyresidheklasifikiminlidhjemet.
2REALIZIMIiKUPTIMIT
Punohen ushtrimet e librit sipas krkesave duke synuar q nxnsit t
emrtojn sakt trupat(formn e tyre) si dhe t dallojn karakteristika t
theshtankrahasiminetyre.
3REFLEKTIMI
Pr t vlersuar se sa nxnsit i kan t qarta format e trupave mund t
zhvillohenveprimtarinformlojeapokonkursi.Mundtmendohetnjtrup
sekretdhemeantpyetjeprgjigjevetzbulohetformaetij.Prtlehtsuar
t kuptuarit e nxnsve msuesja mund t krahasoj objekte t klass pr t
nxiturvzhgiminaktivttyre.
Detyrshtpie:
Punohet flet pune dhe ndrtimi i trupave me plastelin pr t krahasuar n
klasformat(ndoshtadhemadhsinetyre).
MSIMET11.2,11.3 Veprime me operatorin e + dhe t

brenda100(medhjetshetplota)
Triprodhojfaktetembledhjesdhetzbritjesbrenda100.
T lidh mbledhort me veprimin e mbledhjes (e t zbritjes) n tabelat

meoperator.
Tplanifikojzbatimetktyreveprimevensituataproblemoretjets
sprditshme.
Konceptetkryesore:operator,numradyshifror,mshum,mpak,ndryshes.
120
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Pr t dyja kto msime, veprimtarit e zhvilluara n kt faz prmbledhin
faktetmbledhjesapotzbritjesfillimishtbrenda10empasbrenda100(me
dhjetshe t plota). Mund t prdoren forma t larmishme: me goj, me
shkrim, situata problemore. Rikujtohet lidhja midis numrave njshifror apo
dyshifror,p.sh.:1me10,6me60etj.
2REALIZIMIiKUPTIMIT
Hapet teksti. N fillim t do msimi jepen tabela q prmbledhin faktet e
mbledhjesapotzbritjesmekrkesaspecifike,siFormonumrinsindryshesapo
tabelattipit:
MBLEDHOR
50
40
90
10
MBLEDHOR
20
60
10
50
SHUM
N kto tabela sht e rndsishme t bhet i zakonshm nga nxnsit

prdorimiitermavembledhoraposhum.Kymomentdotiprgatitfmijt
prtkrijuarbazateparatnjfjaloriaktivmatematikor.
Vend i rndsishm u lihet vargjeve t numrave pr t dalluar mnyrn e t
punuaritmelloje tndryshmettyre,qoft me njshe, me dhjetshet plota
osemevargunenumravederin100,qdotprdoretnkapitullintjetr.
Ushtrimet C n t dyja msimet i prkasin nj kategorie m t vshtir. N
ushtrimin C, n msimin 11.2 jepen operator t formave t ndryshme.
Operatorimembledhjetnjpasnjshmeduhetpunuarmekujdesndohap,
fillimishtmendihmnemsueses,qnxnsittkuptojnsesifunksionon,m
pasmundtlihettzgjidhetvetnganxnsit.
EnjjtagjvlenedheprushtriminCnmsimin11.3.
Situatatproblemoretmsimit11.3prmbledhinzbatiminembledhjesdhet
zbritjes duke prdorur termat m shum pr mbledhjen dhe m pak pr
zbritjen. Zgjidhja e tyre do t krkohet n fletore. Msuesja duhet t ket
kujdesq,paukuptuarmirprdorimiitermitmshum,tmosecmtej,
sepsemundtketvshtirsintkuptuaritetyrenganxnstveant.
NJ KSHILL: Nse msuesja e shikon t arsyeshme, kto dy situata mund t
trajtohentndara.Pra,situataepartpunohetpasmsimit11.2dhesituatatjetr
121
n msimin 11.3 duke i lidhur me faktet prkatse t trajtuara n msim. N

mnyrpraktike,parasetpunohenktosituata,nxnsitlihentmendojnpr
zgjidhjenenjsituatekonkrete,qmsuesjamund t krijoj nklas:Arta ka 6
lapsa.Miraka5lapsamshum(mpak)seArta.SalapsakaMira?
Nxnsitnxitentjapinzgjidhjetvetatdhe,prdorast,tdiskutojndhet
argumentojnprktozgjidhje.Mpaskalohetnsituatnelibrit.
3REFLEKTIMI
Nktfazmundtprdorenformatlarmishme:barazimetetabelavemundt
shkruhennfletore,pokshtuedheveprimetmeoperator.P.sh.nushtriminCtt
dyjamsimevemundtparaqitenbarazimeteformavetshkputurangaoperatort:
40+10=5010020=80
50+20=70etj.8040=40etj.
Mundtjependisatdhnantabeldhetkrkohetqnxnsittzgjidhin
situatatndryshmeproblemoretimprovizuaraatypraty.
Detyrshtpie:
Punohen flett e puns, si dhe barazimet prkatse t tabelave me
operator.
MSIMI11.4
Krijimiifiguravegjeometrikemepalosje
Tdallojdrejtznesimetrisdhefiguratsimetrike.
Tvizatojdrejtznesimetrisnfiguratedhna.
Tngjyrosfigurnedhnnbaztdrejtzsssimetris.
Konceptetkryesore:drejtzaesimetris,figurasimetrike.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Nxnsit kan prpara nj pasqyr (po kshtu edhe msuesja). Ajo tregon
fillimisht vet se si mund t duket nj objekt kur vendoset n kndin 90 grad.
FiguraepasqyruarquhetSIMETRIKEmefigurnedhn.Nxnsitlihentgjejn
sesijandyfigurat,derikurtdalprgjigjjaqatojantbarabarta.Konceptii
drejtzsssimetrismundtjepetngavendikutakohetpasqyrameobjektin.
122
Pasksajveprimtariemsuesjaorientonnxnsit:
1. tpalosinnjletr
2. tvizatojndikambit
3. tapresinsipasvizatimit
4. tahapinletrn
5. t ngjyrosin me t kuqe vijn e palosjes, q sht edhe VIJA E
SIMETRIS,ecilaendanfigurnn2PJESTBARABARTA.
2REALIZIMIiKUPTIMIT
Fillon puna me librin. Nxnsit do t bjn t njjtn veprimtari, por tani n
mnyr t pavarur, pr t formuar figurn simetrike dhe pr t dalluar
drejtznesimetris.
NushtriminBkrkohettvizatohetdrejtzaesimetris(prnjnivelmt
prparuarnxnsish).Kjoveprimtariprgatitvazhdiminemsimit11.5.
Ushtrimi C synon t dallohet drejtza e simetris dhe ngjyrosja e figurave t
dhnasipassaj.
3REFLEKTIMI
N kt moment mund t kontrollohen dijet e nxnsve n tabel: Msuesja
vizaton figura simetrike dhe fmijt gjejn drejtzn e simetris ose vizaton
drejtzn e simetris dhe krkon q fmijt t ngjyrosin sipas saj. Pr ta br
m trheqs msimin, figurat e vizatuara duhet t zgjidhen afr bots s
fmijveosefiguraenigm,qplotsohengjattngjyrosurit.
Detyrshtpie:
Punohetfletaepuns,krkohettprgatitenfigurasimetrikemeletradhe
tvizatohetdrejtzaesimetrisprsecilnprejtyre.
MSIMI11.5 Vizatimi i figurs simetrike n lidhje me

drejtznesimetris
Tvizatojsimetrikenefigurssipasdrejtzsssimetris.
Tngjyrosfigurnsipasdrejtzsssimetris.
Tvizatojsimetrikenenjfiguretdhnnlidhjemedrejtznesimetris.
Konceptetkryesore:drejtzaesimetris,figursimetrike.
123
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Rikujtohennjohuritprsimetrin,drejtznesimetrisdhefigurnsimetrike.
Shfrytzohenfiguratsimetrikeqnxnsitkanprgatiturnshtpi.
2REALIZIMIiKUPTIMIT
Hapet teksti. Ushtrimi A synon t vizatohet figura simetrike n lidhje me
drejtznesimetris.Prnxnsitqkanvshtirsintkuptuaritesajmund
t shfrytzohet prsri pasqyra duke e vendosur te libri, q vet nxnsit t
shohintpasqyruarfigurnqformohet.
UshtrimiBsynontngjyrosetfiguranlidhjemedrejtznesimetris.
NdrsaushtrimiCshtivshtirdhedondihm.Kjondihmduhettjepet
individualishtprdonxns.
3REFLEKTIMI
N kt moment mund t prgatiten prsri figura simetrike me letr t
vizatuar, t prer, t ngjyrosur dhe duke dalluar drejtzn e simetris. Pr
nxnsit q kan vshtirsi mund t shfrytzohen figurat e prgatitura n
shtpi,dukekrkuarvetmngjyrosjenetyre.
Detyrshtpie:
Punohetfletaepunsdhejepetprsriprgatitjaefiguravesimetrike,kt
radhedhetngjyrosura.
124
Kapitulli12
N kapitullin e dymbdhjet sht prfshir linja e numrit (kuptimi pr
numrin).Kykapitullsynonqnxnsitnfundttij:
Tlexojn,t shkruajn dhetnumrojn numranatyror deri n 100,

T prdorin kuptimin e numrit natyror pr t krahasuar numrat

natyrorderin100.
Niveliiult
x Trishkruajnemrtimin
enumritsishum.
x Tinterpretojn
numrorineplotsi
numrortzbrthyer.
Niveliimesm
x Tprdorinmbledhjenpr
temrtuarndryshe
numrorineplot,sit
zbrthyer,edheanasjelltas.
x Tvnndukjelidhjen
midisrendevenparaqitjen
enumrit.
Niveliilart
x Thartojnzgjidhjet
situatavetndryshme
problemorengajetae
prditshme.
x Tkrahasojnvargjetrritse
dheatozbritse.
MSIMI12.1
Kuptimiprnumratderin100
Triprodhojemrtimetnumravederin100.
T zbatoj faktet e emrtimit t numrave deri n 100 n forma t

ndryshme(sishum).
Thartojparaqitjetnumravederin100sivargjenumerike.
Konceptetkryesore:shufra,kube,numranjdhedyshifror,vargnumrash.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
medyshifra.Msuesjashkruanntabelnumranjedyshifrordhekrkon
125
q vet nxnsit t dallojn dy llojet e bashksive t formuara dhe cilsin e

tyre t prbashkt. Termat njshifror dhe dyshifror duhen shoqruar me
kubetdheshufrat.Kryhendisaparaqitjetnumravetndryshm,qnxnsit
t dallojn figurativisht ndryshimin e tyre. Jepen zbrthime t ndryshme t
numrave ose me shufra+kube, ose me DH+NJ. Nxnsit nxiten t punojn n
grupe dyshe pr t kontrolluar dhe pr t korrigjuar njritjetrin. Puna n
tavolinduhettshoqrohetmeparaqitjeneushtrimeventabel:
2shufra+3kube=23kubeose2DH+3NJ=20+3=23etj.
Mund t zhvillohen veprimtari edhe pr vargjet e numrave duke nisur nga
brenda 10, duke kaluar n vargjet brenda 100 (me dhjetshe t plota), n
mnyrqklasatjeteprgatiturprvargjetmenjshebrenda100.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Puna me librin fillon me paraqitjen e shufrave dhe t kubeve. Nxnsit jan t
familjarizuar tashm me kt pun dhe vshtirsia e vetme sht pr nxnsit e
nivelitttret,qmundtngatrrojnparaqitjenenumravesishummbledhorsh.
Ushtrimet B dhe C synojn t plotsohen paraqitjet e numrave n forma t
ndryshme: si shum dy mbledhorsh dhe n tri format prkatse: me
shufra+kube;meDH+NJ,sidhenformnklasikep.sh.:35=30+5.
PunamevshtirmbetetnushtriminD,kukrkohetqnxnsitplotsoj
vargjetenumravekujandhnvetmdisapikaorientimi.Nxnsitqkan
vshtirsi,mundtorientohendrejttabels,kuparaqitetvarguinumravederi
ndhjet,icilimundtprdoretprplotsiminektyrevargjeve.
3REFLEKTIMI
NktmomentnxnsvemundtujepenushtrimerikrijuesengaushtrimiB
prtkthyerparaqitjeteshumssnumravenformatndryshme:
10+3=131DH+3NJ=13ose10+3=131shufr+3kube=13kube
Gjithashtu nxnsve mund tu jepen vargje numrash n tabel pr plotsim
individualosenformkonkursi.
Detyrshtpie:
Punohet flet puna e msimit ose, si detyr plotsuese pr nxnsit e nivelit t
prparuar,msuesjamundtkrkojqvetnxnsittkrijojnvargjenumrash
dhetargumentojnsefar llojeshi kan krijuar.Tabelaqkrkonshkrimine
numravenformatndryshme,duhetkorrigjuarprtparsekukanvshtirsi
nxnsit: n ciln nga paraqitjet e ndryshme t numrit. sht pr tu patur
parasysh q vshtirsia m e madhe qndron n shkrimin e numrave me fjal,
pasiedhenshqiptiminetyrevrehenpasaktsi.
126
MSIMI12.2
Shkrimiinumravederin100
Tshkruajnumratderin100.
Tndajnpjestprbrsenumratderin100.
Trishkruajvargjetenumravederin100.
Konceptetkryesore:numradyshifror,dhjetshe,njshe,mbledhor,shum.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Shkruannjnumrntabelp.sh.:numrin25.Drejtonpyetjen:
Kusheemrtonktnumrsishumdymbledhorsh?
Pas emrtimit krkohet t paraqitet me shufra dhe kube (sigurisht q sht
msuesja ajo q i vizaton shufrat dhe kubet n tabel), pasi nxnsit
prcaktojnnumrinesakttshufravedhetkubeve.
M pas krkohet q ky numr t shkruhet n fletore me fjal dhe bhet
korrigjimingavetnxnsitntabeldhefletore.
Msuesja mund t prsrit veprimtarin, por, kt radh, mund t prdor
formnetdiktuaritprshkriminenumravemefjalapomeshifra.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Fillon puna me librin me plotsimin e formave t ndryshme t paraqitjes s
numrittdhnnlibr.
Prdonumrmundtkrkohetshkrimiitijmefjalnfletore,qdotbhet
mpasobjektikorrigjimittmsueses.
Ushtrimi A synon t shkruhen numrat si shum dy mbledhorsh dhe do t
punohetnmnyrtpavarur.
E njjta gj vlen edhe pr ushtrimin B. Puna e pavarur me t sht e nj
rndsietveant,sepseperceptimiifjalsdheprkthimiisajnshifranga
vetnxnsitdotndihmojndrejtimtnjtmenduaritprparuardhedo
tshmangtmenduaritdhetvepruaritmekanik.
Ushtrimi C synon plotsimin e vargjeve t numrave dhe, gjat kontrollit t ktij
ushtrimi, mund t krkohet nga nxnsit t lexojn me kujdes dhe t shqiptojn
sidomostfundore,qmundtfshihengjattlexuarit.Kjopundotalehtsoj
tshkruaritektyrenumraveedhegjatdetyrssshtpisnflettepuns.
127
3REFLEKTIMI
N kt faz mund t prdoren forma t larmishme njlloj si gjat evokimit.
Msuesja mund t ripunoj ose mund t rivlersoj nxns t veant pr
dobsitqkanhasurgjatksajoremsimore.
Mundtkryhetedhenjminitestprtparrezultatinearritur,sepseshum
herdukjetntkuptuaritekonceptevenganxnsitjantrreme.
MSIMI12.3
Zbrthimiinumravederin100
Tdallojnumrorteplotnganumrortezbrthyer.
Tndajnumrorteplotnnumrortzbrthyer.
Tzgjidhproblematjetssprditshmedukeprdorurnjohuritpr
zbrthiminenumrorve.
Konceptetkryesore:numroriplot,numrorizbrthyer.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Jepen n tabel numra t ndryshm, si 25, 12, 58, 41 etj. Krkohet t
prcaktohetsefarjankta?(numra),llojnumrashjankta?(dyshifror).
Simundtiparaqesimsishumdymbledhorsh?
P.sh.: 25 = 20 + 5. Nxnsit mund ta paraqesin numrin edhe t zbrthyer n
ndonj form tjetr si: 10 + 10 + 5. Akoma m mir. Kjo do ta ndihmoj
msuesenqnxnsittikuptojnmmirnocionet.
far bm ne? (E paraqitm numrorin si shum dy mbledhorsh, pra e
paraqitm me dy numra, e zbrthyem. Pra numri 25 quhet numror i plot,
ndrsaformatjetretij20+5quhetnumrorizbrthyer.
Msuesja jep forma t ndryshme t zbrthimit t numrave duke krkuar nga
nxnsitqttregojnmnyrnezbrthimitp.sh.:
2DH+5NJ(medhjetshedhenjshe)2shufra+5kube(meshufradhekube)
Jepenedhenumranjshifrordukekrkuarqtzbrthehen(tparaqitensishum).
128
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Fillon puna me librin. Lexohet edhe nj her paraqitja e numrorit 25 si
numroriplotdhesinumrorizbrthyer.
Ushtrimet A dhe B punohen n mnyr t pavarur duke korrigjuar
individualishtnxnsitdhedukendaluartekatanxnsqkanvshtirsi.
Paspunimitdhekorrigjimitttyreindividualdhentabelkalohetnpunimine
problems. Fillimisht nxnsit lihen ta lexojn, t kuptojn dhe t mendojn
zgjidhjenesaj. Mpas,prnxnsitq lexojnmevshtirsi,punohetn tabel
problemadukerenditurtdhnatdhedukenxiturtmenduaritetyre.Jomkot
sht nnvizuar fjala gjithsej, n mnyr q nxnsit t kuptojn se far u
krkohet.Paszgjidhjesindividualepunohetproblemantabel.
3REFLEKTIMI
Jepenushtrimetndryshmediktimi:
Shkruajnumrorin15sinumrortplot.
Shkruajnumrorin65sinumrortzbrthyermeDHdheNJ.
Shkruajnumrorin54sinumrortzbrthyermeshufradhekube.
Detyrshtpie:
Punohetfletaepunsdhe,prnxnsitenivelittpar,mundtjepetnj
problemmembledhje.
MSIMI12.4
Krahasimiinumravederin100
Triprodhojfaktetekrahasimittnumravederin100.
Tdallojnumratmtmdhenjemtvegjlnnjvargnumrash.
Targumentojmnyrnekrahasimittnumrave.
Trenditnumratparaepasdukekrijuarnjvargnumrash.
Konceptetkryesore:mivogl,mimadh,ibarabart,vargnumrash.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
129
N kt msim sht mjaft e rndsishme q nxnsit t kuptojn se, n nj

numrdyshifror,fillimisht,krahasohetshifraedhjetshevedhe,kurkjoshte
barabart,atherkalohetnkrahasiminenjsheve.
Jepetkrahasimiidynumravep.sh.:26dhe28.
Vrehetshifraedhjetsheve:Shifraedhjetsheveshtebarabart.
Athersidotveprojm?
Nxnsit mund t japin prgjigje t ndryshme. Do t pranohen t gjitha
prgjigjet dhe zgjidhjet q ata japin duke i provuar mnyrat e propozuara n
tabel. sht mir q vet nxnsit t kuptojn mnyrn m praktike dhe t
saktttvepruarit.
Mund t punohen disa lloje ushtrimesh duke patur kujdes pr nxnsit q
kanvshtirsinprdorimineshenjaveprkatse.
Kshillojmedheprdoriminevizatimittshufravedhetkubeve,qnxnsit
tbjnmmirkrahasiminenumrave.
Jepetnjvargnumrashdukekrkuarnganxnsittdallojnnumrorinmt
vogldhenumrorinmtmadh.P.sh.:
25,14,59,85,46,57,35,63,89etj.
Mund t merret n analiz i gjith procesi i krahasimit, duke krkuar q
nxnsittdallojnnumratmedhjetshenmtmadhe(85,89).
Sidotagjejmnumrinmtmadh?
Psesht89numrorimimadh?
Njllojveprohetedheprtgjeturnumrorinmtvogl.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Nfillim,npunnmelibrinripunohetkrahasimiinumravetdhn(njlloj
siupunuanevokim).
Lihen nxnsit t punojn t pavarur duke lexuar vet krkesn e ushtrimit
dhedukeuvlersuarindividualishtprpunnebr.
Ushtrimi D sht mjaft i rndsishm dhe i vshtir, pasi nxnsit kan t
dhnnumrortndryshmetprzier,simedhjetshetplota,ashtuedhe
dyshifrorbrendadhjetsheve.
3REFLEKTIMI
PunohetntabelushtrimiDdukeidhnnumratsivargjetreshetshkruar
nganxnsit,p.sh.:343536
130
Cilishtnumripara35?Popas35?
Gjithashtu msuesja mund t jap krahasime numrash t t tria varianteve: me
dhjetshetplota(3050);medhjetshetnjjta,pormenjshetndryshme(54
51); me dhjetshe t ndryshme, por me njshe t njjta (25 65), si dhe me
dhjetshe t ndryshme dhe me njshe t ndryshme (46 58). Pr secilin nga
krahasimetdotkrkohetqnxnsittshpjegojnmefjalsesikanarsyetuar.
Detyrshtpie:
PunohetfletaepunsdhejepetshkrimiiushtrimitAnfletore.
131
Kapitulli13
N kapitullin e trembdhjet sht prfshir linja e numrit (veprimit me
numrat)dhealgjebra.Nktkapitulljanprfshirnnlinjatealgjebrsdhe
veprimetmenumrin.Nfundttijmundtplanifikohetnjorprsritjeje.
T mbledhin me shkrim deri n 100, dy mbledhor, pa kalim t

dhjetshesdhetpaktnnjringambledhorttjetmivoglse10.
x Tzbatojnmnyratndryshmenjehsimi(memenddhemeshkrim).
x T prdorin kuptimin e mbledhjes dhe t zbritjes (n bashksin
prkatsetnumrave)nsituataproblemoretjetssprditshme.
x Tplotsojniftimentabelaosemediagramshigjetor.
x Tprdorinoperatorino
x Tprdorinkutiznsivendmbajtsenumrash.
x T prdor metodn e zgjidhjes me tentativ pr ekuacione dhe
inekuacionetthjeshtapakrkuarshkathtsitmirfillt.
Niveliiult
Niveliimesm
Niveliilart
x T rishkruajn emrtimin e
numritsishum.
x T interpretojn numrorin
e plot si numror t
zbrthyer.
x T prdorin operatorin e
mbledhjesetzbritjes.
x Tbjnparaqitjenenumrit
nnumrator.
x T plotsojn vargjet e
numravenboshtinnumerik.
x T vendos zgjidhjen e
ekuacioneve t thjeshta me
mbledhje ose zbritje brenda
10s t gjetura me prov
brendabashksismenumra
natyrorderin10qijepet
meintuit.
x T vendos zgjidhjet e
inekuacioneve t thjeshta me
10s t gjetura me prov
meintuit.
x Tprdorinmbledhjenprt
emrtuarndryshenumrorin
e plot, si t zbrthyer, edhe
anasjelltas.
x T vn n dukje lidhjen
midisrendevenparaqitjen
enumrit.
x T bjn paraqitjen e
mbledhjesnnumrator.
x T prdor provn me t
gjitha elementet e bashksis
q i jepen pr t gjetur
zgjidhjen e ekuacioneve t
thjeshta me mbledhje ose
zbritje brenda 10s me prov
natyrorderin10.
x T prdor provn me t
gjitha elementet e bashksis
q i jepen pr t gjetur
zgjidhjet e inekuacioneve t
natyrorderin10.
x T hartojn zgjidhje t
situatave t ndryshme
problemore nga jeta e
prditshme.
x Tkrahasojnvargjetrritse
dhe ato zbritse t
numrave.
x T interpretojn mbledhjen
e numrave n boshtin
numerik.
x Tgjejpagabimezgjidhjen
e ekuacioneve t thjeshta me
10s me prov brenda
bashksis
me
numra
x T gjej pa gabime t gjitha
zgjidhjet e inekuacioneve t
brenda nj bashksie me
numranatyrorderin10.
132
Ktomsimejangrupuarprshkakttemssnjjtdhetrajtimittprafrt.
Atoprmbajntnjjtnmnyrttrajtimittmsimit,dukeudalluarvetm
n mnyrat e ndryshme t paraqitjes s numrave dhe veprimeve, si dhe t
rritjessshkallssvshtirsis.
MSIMET13.1,13.2,13.3
Mbledhjaenumravederin100.
Objektivat:Nfundtktyreorvetmsimitnxnsiduhettjetiaft:
Triprodhojemrtimetnumravederin100nformatndryshme.
Tparaqesnumratnboshtdhennumrator.
Tzbatojveprimetembledhjesbrenda100noperator,numratordhe
boshtnumerik.
T prdor faktet e mbledhjes deri n 100 pr t zgjidhur problema t

jetssprditshme.
Konceptetkryesore:shufra,kube,NJ,DH,vargnumrash,mbledhjenshtyll,
mbledhjenrresht.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
medyshifra.Nxnsitnxitentvrejnmnyrnembledhjesmidisnumrave
p.sh.:23+4dukeparmekujdesmbledhjenerendeveprkatse.
Prdoushtrimjepetsqarimimenjshembull,parasetkalohetnpunnme
librin.
Shumerndsishmeshtpunamenumratorindhemeboshtinnumerik.Te
numratori nxnsit duhet t kuptojn vendin e rendeve dhe mbledhjen e
numrave sipas tyre. Msuesja kmbngul q nxnsit, fillimisht, t bjn
paraqitjetndryshmetnumravennumratordukedalluarrendetDHdhe
NJ. Kur do gj sht e qart, ather mund t kalohet n paraqitjen e
mbledhjessnumravedheshkriminetyre.
Enjjtagjvlenedheprparaqitjenembledhjesnboshtinnumerik.Msuesja
n fillim bnparaqitjeneboshtit numerik me njshe (brenda20);mpas bn
133
paraqitjen e boshtit numerik me dhjetshe t plota dhe n fund boshtin

numerik me njshe (kujdes: gjithmon brenda nj dhjetsheje), p.sh. boshtin
nga numri 50 deri n 60 me njshe. Pr do lloj boshti t paraqitur, msuesja
duhet t jet e vmendshme pr emrtimin e tyre t sakt dhe prdorimin e
fjaloritmatematikor,kunxnsitkanvshtirsi.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Punamelibrinfillonmeparaqitjeneshufravedhetkubeve.Nxnsitjant
familjarizuartashmmektpundhevshtirsiaevetmeshtprnxnsite
nivelitttret,qmundtngatrrojnmbledhjenekubevemeshufrat.
N t gjitha ushtrimet e librit, nxnsit lihen t lexojn krkesn dhe t
kuptojnushtrimin.Msuesjandrhynvetmnrastetkurkavshtirsint
kuptuarit e tipit t ushtrimit. Prdoren gjith kohn termat numror i plot,
numror i zbrthyer, n mnyr q nxnsit t dallojn, t zbrthejn dhe t
paraqesinktanumrornformnqkrkohet.
Problematjanprfundimiitkuptuaritdheizbatimittnjohurivensituata
konkretetjetssprditshme.
3REFLEKTIMI
N kt moment nxnsve mund tu jepen ushtrime rikrijuese nga ushtrimet
metabelaprtparaqitursibarazimeoseprtkthyerparaqitjeteshumss
numravenformatndryshme:
60+3=636DH+3NJ=63ose60+3=63 6shufra+3kube=63kube
Gjithashtu nxnsve mund tu jepen vargje numrash n tabel pr plotsim
individualosenformkonkursi.Rndsitmadhekaplotsimiitabelaveq
prmbajnparaqitjetndryshmetnumrit,meshifraosemeshkronja.
Detyrshtpie:
Punohetfletpunaemsimitose,sidetyrplotsueseprnxnsitenivelit
t prparuar, msuesja mund t krkoj q vet nxnsit t shkruajn
paraqitje t ndryshme numrash dhe t argumentojn se si kan vepruar.
Tabela q krkon shkrimin e numrave n forma t ndryshme duhet
korrigjuarprtparsekukanvshtirsinxnsit,ncilnngaparaqitjet
e ndryshme t numrit. sht pr tu patur parasysh q vshtirsia m e
madheqndronnshkriminenumravemefjal,pasinshqiptiminetyre
vrehenpasaktsi.
134
MSIMET13.4,13.5 Zbritjaenumravebrenda100.
Tzbresnumratderin100.
Tzbatojparaqitjetndryshmeprnumratderin100.
Trishkruajfaktetezbritjesnformatndryshmemeoperator.
Konceptetkryesore:numradyshifror,dhjetshe,njshe,ndryshes,veprime
nrresht,veprimenshtyll.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Momenti m i rndsishm sht ai n msimin 13.4, ku duhet shpjeguar
mnyra e zbritjes s numrave midis tyre (kur njri sht dyshifror dhe tjetri
njshifror). Ritheksohen rendet e numrave dhe si veprojm (dhjetshet me
dhjetshedhenjshetmenjshet).Shpjegohetzbritjaenumravemidisnjsheve
dhe heqja e tyre me viz (pr t dalluar veprimin nga mbledhja, ku numrat
qarkohen s bashku). Vshtirsia qndron n t kuptuarit e prdorimit t
kllapave.P.sh.:
275=20+(75)Emrtojm27sishum20+7
=20+2Kryejmveprimetbrendakllaps
=2Gjejmndryshesn(kujdes:pavarsishtveprimittmbledhjes,
shtgjeturndryshesamidisnumrave27dhe5).
Mjaft rndsi ka kuptimi i veprimeve n do hap. Msuesja duhet t jet e
bindur q nxnsit e kan kuptuar hapin pararends pr t kaluar pastaj n
veprimintjetr.
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Punohen ushtrimet e librit duke pasur kujdes n zbritjen sipas modelit t
shpjeguar dhe n modelin e shkurtr: 27 5 = 22. Gjithmon duhet prdorur
qarkimiinjsheve,nmnyrq nxnsittmosngatrrojnveprimetmidis
rendeve.
Shumerndsishmembetetpunameboshtinnumerik,paraqitjaenumrave
n t, si dhe paraqitja e vargjeve t numrave n tabela apo veprimet me
operator.
135
3REFLEKTIMI
N kt faz mund t prdoren forma t larmishme njlloj si gjat evokimit.
Msuesja mund t ripunoj ose mund t rivlersoj nxns t veant pr
dobsitqkanhasurgjatksajoremsimore.
Pasmsimit13.5zhvillohetnjorpunepavarur.
MSIMI13.6
Problemame+dhebrenda100.
Triprodhojfaktetembledhjesdhetzbritjesbrenda100.
Tshquajzgjidhjeneproblemavemidisdyveprimeve+dhe.
T zgjidh problema t jets s prditshme duke prdorur faktet e

mbledhjedhetzbritjesbrenda100.
Konceptetkryesore:gjithsej,zgjidhje,pyetjeprgjigje.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Msuesja mund t prsrit faktet e mbledhjes dhe t zbritjes deri n 100 n
formatndryshme:
45+3=25+=29
483=89=84
Me mjete rrethanore mund t krijohen situata t ndryshme problemore nga
nxnsit dhe msuesja, duke dhn n tabel strukturn e zgjidhjes s nj
problememehapa:
Leximiitdhnave
Dallimiikrkesssproblems
ZGJIDHJA:
Krkesa
Veprimi
Prgjigjja
136
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Fillon puna me librin. Lexohen dy problemat A dhe B, t cilat synojn t
analizohen t dhnat dhe t mendohet pr zgjidhjet. Jepen dy zgjidhje
alternative dhe nxnsit nxiten t mendojn dhe sidomos t argumentojn
zgjidhjen e paraqitur. Situatat jan t zakonshme, prandaj nxnsit mund t
gjykojnvet.
ProblematCdheDsynojnzgjidhjenetyrepadhnalternativzgjidhjeje.
3REFLEKTIMI
N kt faz punohet ushtrimproblema e fundit, e cila synon t plotsohet
numrori100iparaqitursishumdymbledhorsh.
Detyrshtpie:
Punohetnfletpunedhe,prnxnsitenivelittpar,mundtjepetnj
problemmembledhjeosezbritje.
Pas ktij msimi zhvillohet nj or pun e pavarur pr zgjidhjen e
problemavemembledhjeosezbritjebrenda100.
MSIMET13.7,13.8 Veprime me operatorin + dhe

brenda100.
Triprodhojfaktetembledhjesdhetzbritjesbrenda100meoperator.
Tshpjegojmnyrneveprimitmeoperator.
Tinterpretojfaktetembledhjesdhetzbritjesnboshtinnumerik.
Konceptetkryesore:operator,numroriplot,numrorizbrthyer.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Shkruhen disa numra dhe krkohet t rishkruhen sipas vargjeve rritse dhe
zvogluese.
Kujtohentermatparadhepasdukedhndisashembuj.
Cilinumrgjendetpasnumrit45?
137
Cilinumrgjendetparanumrit25?
Paraqitet boshti numerik dhe bhen interpretime t mbledhjes dhe t zbritjes
nt(brenda20,qnxnsittorientohennpunnempastajmemelibrin).
2REALIZIMIIKUPTIMIT
Punohen ushtrimet e librit duke ndaluar pas do ushtrimi, q nxnsit t
prvetsojnfaktetembledhjesdhetzbritjesnparaqitjenetyrenoperator
dhenboshtinnumerik.
Nushtrimetmeoperatortmbledhjesdhetzbritjestdhnnvargduhet
ndaluar pas do mbledhjeje ose zbritjeje, q nxnsit t orientohen drejt nj
zgjidhjejetsakt.
3REFLEKTIMI
Nktmomentmundtpunohen nfletorebarazime tnxjerra nga tabelat
osevargjetembledhjesdhetzbritjessoperatorvetkthehennbarazimet
njpasnjshme.
Detyrshtpie:
Punohetnfletpunedhe,prnxnsitenivelittpar,mundtjepetnj
problemmembledhjeosezbritje.
MSIMI13.9 Zgjidhjemetentativeekuacionit.
Tvendoszgjidhjeneekuacionevetthjeshtamembledhjeosezbritje
brenda10stgjeturameprovbrendabashksismenumranatyror
derin10qijepetmeintuit.
T prdor provn me t gjitha elementet e bashksis q i jepen pr t

gjeturzgjidhjeneekuacionevetthjeshtamembledhjeosezbritjebrenda
10smeprovbrendabashksismenumranatyrorderin10.
Tgjejpagabimezgjidhjeneekuacionevetthjeshtamembledhjeose
zbritjebrenda10smeprovbrendanjbashksietdhnmenumra
natyrorderin10qijepet.
Konceptetkryesore:els,zgjidhje,ekuacion,prov,veprim.
138
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI:
Veprimendrrasprmbledhjenenumravederin10ttipit:
+7=9;+9=9;+8=10;6+=9..etj.
Nxnstndryshmshpjegojnsesiegjetndheedemonstrojnmegishta.
Msuesja shpjegon hap pas hapi punn pr t gjetur me prov zgjidhjet e
ekuacionit(pradukeeprovuar,dukekryermbledhjenosezbritjennjprnj
metgjithaelementetqijepennbashksi,ashtusiveprojmprtgjetur
elsinqhapportnkurkeminjtufmeelsa).
{6;9;0;3;2}
7 =
Kjoparaqitjequhetekuacion.
D.m.th.6+799+790+793+79vetm2+7=9
2
Pra,numri 2qjepetnbashksi, e zgjidh ekuacionin ton. Themi se2 sht
zgjidhjaeekuacionit.
Hapetlibri.Nxnsitpunojntpavarurgjatplotsimitttij.Mpaskalohet
n punimin dhe diskutimin e tyre n drras. Nj nxns e zgjidh at. Klasa
korrigjonshokunosevetveten.
Lexohendhesqarohennjnganjtgjithakrkesatprushtrimetqmsuesja
jepndrras.Kontrollonesqarondopaqartsiempasbnkontrolldhe
vlersimindividual.
3REFLEKTIMI:
Msuesjaujepnjushtrimmeparaqitjenemposhtmedukeindarnxnsit
ngrupe(nxnsitkopjojnngadrrasa)oseiparaprgatitflettmpar.
{7;4;0;3;2}
+ 5 = 8
fgj
Detyr shtpie mund t jepen ushtrime pr t punuar nga teksti ose fleta e
puns.
139
Punepavarur(pas13.9) Zgjidhjemetentativeekuacionit
x
T vendos zgjidhjeneekuacioneve tthjeshtamembledhjeosezbritje


gjeturzgjidhjeneekuacionevetthjeshtamembledhjeosezbritjebrenda
10smeprovbrendabashksismenumranatyrorderin10.
T gjej pagabimezgjidhjeneekuacionevetthjeshtamembledhjeose
zbritje brenda 10s me prov brenda bashksis me numra natyror
derin10.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI:
+7=9;+9=9;+8=10;6+=9..etj.
Hapetfletaepuns.Nxnsitpunojntpavarurprplotsiminesaj.Lexohen
dhe sqarohen nj nga nj t gjitha krkesat pr ushtrimet q msuesja jep n
tabel.Kontrollonesqarondopaqartsiempasbnkontrolldhevlersim
individual.
3REFLEKTIMI:
Kalohetnpunimindhediskutiminndrrastushtrimeve,kunxnsitkan
gabuar m tepr. M pas nxns t ndryshm zgjidhin n tabel ushtrimet.
Msuesjainxitqtshpjegojnsesivepruanprtizgjidhurato,megojeme
mjete.Klasaipunonparalelishtushtrimetnfletoredhekorrigjonshokunose
vetveten.
Detyrshtpiemundtjepenushtrimeprtpunuarngafletaepuns.
140
MSIMI13.10 Zgjidhjemetentativeinekuacionit.
x
T vendos zgjidhjeteinekuacionevetthjeshtamembledhjeosezbritje
brenda10s,tgjeturameprovbrendabashksismenumranatyror
T prdor provnmetgjithaelementetebashksisqijepenprt
gjetur zgjidhjet e inekuacioneve t thjeshta me mbledhje ose zbritje
brenda10smeprovbrendabashksismenumranatyrorderin10
qijepet.
T gjej pa gabime t gjitha zgjidhjet e inekuacioneve t thjeshta me

mbledhje ose zbritje brenda 10s me prov brenda nj bashksie t
dhnmenumranatyrorderin10.
Konceptetkryesore:els,zgjidhje,inekuacion,prov,veprim.
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI:
47;96dhe +7<9; +9>9; +8>10;6+ <9..etj.
Msuesja shpjegon hap pas hapi punn pr t gjetur me prov zgjidhjet e

inekuacionit (pra duke e provuar, duke kryer mbledhjen ose zbritjen nj pr
nj me t gjitha elementet q i jepen n bashksi, ashtu si veprojm pr t
gjeturelsinqhapportnkurkeminjtufmeelsa).
{6;9;0;3;2}
7 >
Kjoparaqitjequhetinekuacion.
D.m.th.6+7>99+7>90+7<93+7>9vetm2+7=9
6;9;3
Pranumrat6;9;3qjepennbashksi,ezgjidhininekuacioninton.Themise
6;9;3janzgjidhjeteinekuacionit.
141
Hapetlibri.Nxnsitpunojntpavarurnplotsiminetij.Mpaskalohetn
punimin dhe diskutimin e tyre n drras. Nj nxns e zgjidh at. Klasa
korrigjonshokunosevetveten.
Lexohendhesqarohennjnganjtgjithakrkesatprushtrimetqmsuesja
jepndrras.Kontrollonesqarondopaqartsidhempasbnkontrolle
vlersimindividual.
3REFLEKTIMI:minitest
Msuesjaujepnjushtrimmeparaqitjenemposhtmedukeindarnxnsit
ngrupe(nxnsitkopjojnngadrrasa)oseiparaprgatitflettmpar.
{7;4;0;3;2}
+5<8
Detyrshtpiemundtjepenushtrimeprtpunuarngatekstiosefletaepuns.
Punepavarur(pas13.10)Zgjidhjemetentativeinekuacionit.
x T vendos zgjidhjeteinekuacionevetthjeshtamembledhjeosezbritje
x

brenda10smeprovbrendabashksismenumranatyrorderin10.

Konceptetkryesore:els,zgjidhje,inekuacion,prov,veprim.
Zhvillimiimsimit
Pr ecurin e ksaj ore mund t shrbej tema: Pun e pavarur (pas 13. 9),
TEMA:Zgjidhjemetentativeekuacionit
142
Kapitulli14
Kykapitullshtkonceptuarprnjrimarrjetkonceptevedhenjohurivebaz
qnxnsitkanfituargjertani.Aisynonprsritjendheprforciminetyre.
N kt kapitull jan prfshir nnlinjat e algjebrs dhe t veprimeve me
numrin.Nfundttijmundtplanifikohetnjorprsritjeje.
x
T prdor mjete jostandarde (gishti, pllmba, hapietj.) pr t matur

gjatsineobjektevetndryshme.
T prdor centimetrin si njsi dhe vizoren si mjetet standard pr t

maturgjatsineobjektevetndryshme(derin20cm).
Tplotsojiftimentabelaosemediagrameprndryshesabrenda100s.
T prdor operatorin shigjetor o pr t lidhur ndryshesa brenda

Tzbresmemenddynumraprndryshesabrenda100s.
Tzbatojmnyratndryshmeprtgjeturndryshesabrenda100s.
T prdordhetshpjegojradhneveprimevenrreshtdhenshtyll
prtgjeturndryshesabrenda20s.
Tzbresmemendnjnumrnjshifrornganjnumrdyshifrorbrenda100s.
Tprdorkuptiminezbritjes(nbashksinprkatsetnumrave)pr
tzgjidhursituatatthjeshtaproblemoretjetssprditshme.
Niveliiult
x T vendos ndryshesat brenda
100s q lidhen me numra
prmes operatorit shigjetor
x T vendos mbledhort ose
shumnnbarazimetgjysmt
gatshme pr t gjetur shuma
brenda 20s duke veuar 10n
sipasfigurs.
Ose
x T mbledh shkurt n rresht
brenda 20s duke numruar
konkretisht
elementet
e
paraqituranfigur.
Niveliimesm
Niveliilart
x T prdor operatorin shigjetor x T kthej n barazim me
pr t lidhur numrat me
zbritje ndryshesat pr
ndryshesat brenda 100s
zbritjet brenda 100s
iftimet e numrave n
x T prdor figurn pr t
tabelaosediagram.
mbledhur n rresht duke x T shpjegoj me goj
veuar 10n sipas modelit q
radhn e kryerjes s
ijepet.
veprimeve
gjat
x T prdor t gjitha mnyrat
mbledhjes n rresht
e msuara pr t mbledhur
brenda 20s (duke
brenda100spaekaluar10
veuar10n).
nsipasmodelitqijepet.
x T shpjegoj me fjalt e tij
x T prdor t gjitha mnyrat
radhn e kryerjes s
e msuara pr t mbledhur
veprimeve
gjat
143

brenda 100s duke zbrthyer
njrin mbledhor si shum dy
mbledhorsh.
Dhe
x T mbledh shkurt n shtyll
brenda100spaekaluar10n.
brenda 100s duke zbrthyer
njrin mbledhor si shum dy
mbledhorsh.
Dhe
x T mbledh shkurt n shtyll
brenda100sdukeekaluar10n.
x T vendos ndryshesn n
zbritjet n shtyll q i jepen
pas numrimit konkret t
elementeve n bashksit e
paraqiturameshufra.
x T vendos ndryshesn n
barazimet q i jepen pas
numrimitkonkrettelementeve
n bashksit e paraqitura me
shufradhekube.
x T vendos shumn ose ndryshesn
nmbledhjetshkurtnrreshtdhe
n shtyll brenda 100s pa e
kaluar10naqrrathmshum
sipasrregullitqijepet.
x T identifikoj drejtzn e
simetris n figurat e thjeshta
simetrike ku ajo sht e
vendosur me ngjyr qartsisht
tdallueshme.
brenda100sdukeekaluar
10nsipasmodelitqijepet.
T prdor zbrthimin e
zbritsit pr t realizuar
zbritjen n rresht sipas
modelitdheudhzimeveqi
jepen
pr
t
gjetur
T prdor zbrthimin e
zbritsit pr t realizuar
zbritjenpjespjesnrresht
dhe n shtyll sipas modelit
dhe udhzimeve q i jepen
pr t gjetur ndryshesat
brenda100s.
T dalloj veprimin q duhet t
prdorprtzgjidhursituata
tthjeshtaproblemoremenj
veprimmbledhjejeosezbritjeje
brenda 100s prmes fjalve
kye: m shum dhe
gjithsej,
m
pak,
mbetn. T prdor palosjen
prtkrijuarfiguratthjeshta
simetrike sipas udhzimeve
dhedemonstrimittmsueses
Ose
T vizatoj drejtzn e
simetrisnfiguratethjeshta
mbledhjes n rresht
brenda 100s me t
gjithamnyratemsuara
paekaluar10n.
T shpjegoj me fjalt e tij
radhn e kryerjes s
veprimeve
gjat
mbledhjes n rresht
brenda 100s me t
gjithamnyratemsuara
dukeekaluar10n.
T zbres pa gabime
brenda 20s, pjespjes
n rresht me mnyra t
ndryshme.
T zbres pjespjes n
rresht dhe n shtyll pa
gabimebrenda100s.
T zgjidh situata t
thjeshta problemore me
nj veprim mbledhjeje
ose zbritjeje brenda 20
s,kudallohetqartfjala
kye m shum dhe
gjithsej, m pak,
mbetn.
T plotsoj simetriken e
nj figure n lidhje me
njdrejtz.
simetrike.
MSIMET 14. 1, 14. 2. Veprime me operatorin e zbritjes

brenda100s
x T vendos ndryshesat brenda 100s q lidhen me numra prmes
144
T prdor operatorin shigjetor pr t lidhur numrat me ndryshesat

T kthej n barazim me zbritje ndryshesat pr zbritjet brenda 100s

iftimetenumraventabelaosediagram.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
1 Ushtrime me goj pr numrimin 0100 (0, 10, 20, 30, 40, 50 dhe
anasjelltas).
Msuesjavizatonndrrasboshtinnumerikdheukrkonnxnsveqedhe
ata,memajnelapsit,tndjekinrrugnqbnajomeshkumsdukekaluar
0+10=10,10+10=20,20+10=30etj.derin90+10=100
10010=90,9010=80etj
20+30o50..etj.
diagrame.Gjithashtuushpjegohetsesiparaqitenmebarazimeveprimetqn
3REFLEKTIMI:
Nxnsitkopjojndiagrameteushtrimit2osetabelateushtrimit3ntekst.
Ose
145
Niveli2dhe3:Paraqesinmebarazimeveprimetqjepenmetabel.
MSIMET14.3,14.4.Mbledhjaenumravederin100
Do t prsriten mnyrat e ndryshme t mbledhjes deri n 20 duke u ndalur
m tepr te mbledhja shkurt n shtyll brenda 20s. Pr realizimin e ktyre
orve mund t mbshteteni te MSIMI 8. 4, TEMA: Mbledhja n rresht duke
veuar10
x
tgjeturshumabrenda20sdukeveuar10nsipasfigurs.
Ose

T prdor figurn pr t mbledhur n rresht duke veuar 10n sipas

modelitqijepet.
T shpjegoj me goj radhn e kryerjes s veprimeve gjat mbledhjes

nrreshtbrenda20s(dukeveuar10n).
Konceptetkryesore:numr,element,shufra,zbrthim,veimi10s.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Ushtrimemegojprmbledhjebrenda10s.
Tipi10+4=
Ose
Ushtrimeprzbrthiminenumravederin19sishumdymbledhorsh,p.sh.:
1
2
146
10
2
12=10+2

vizatimittrrathve.
Msuesja u kujton nxnsve n drras hap pas hapi punn pr mbledhjen e

numravedukeveuar10nmerrathdhenboshtnumerik.
13+4 10 3 4
10 7
17
13
1
4
8
9 10 11 12 13 14 15 16 17
Hapet libri. Lexohen dhe sqarohen krkesat e ushtrimeve dhe puna q
nxnsitduhettbjn.Nxnsitpunojntpavarurnplotsiminetijdhet
fletsspuns.
Msuesja kontrollon e sqaron do paqartsi e m pas bn kontroll dhe
vlersimindividual.
Siushtrimplotsuesprnxnsitenivelittlartmundtjepetqtkthejnsi
mbledhjeshkurtnshtyllveprimeteushtrimit3ntekst.
3REFLEKTIMI:
Nxnsit paraqesin me rrath dhe gjejn duke plotsuar 10n, shumat e
paraqiturateushtrimiC.
niveleve:
barazimeteushtrimitCnfletorenepuns.
147
MSIMI14.5. Mbledhjaenumravederin100
Dotprsritenmnyratendryshmetmbledhjesderin100dukeundalur
mteprtembledhjashkurtnshtyllbrenda100spaekaluarat.
x
t gjetur shuma brenda 100s duke zbrthyer njrin mbledhor si
shumdymbledhorsh.
Tmbledhshkurtnshtyllbrenda100spaekaluar10n.
T prdor tgjithamnyratemsuaraprtmbledhurbrenda100s
paekaluar10nsipasmodelitqijepet.
T shpjegojmefjaltetijradhnekryerjessveprimevegjatmbledhjes
nrreshtbrenda100smetgjithamnyratemsuarapaekaluar10n.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
1Ushtrimemegojpr:
a)numrimin0100(0,10,20,30,40,50dheanasjelltas).
b)mbledhjenenumravederin100me10shetplota.
Shkrimnfletore.Nxnstndryshmebjnktgjndrras.
Msuesjaukujtonnxnsvendrrashappashapipunnprmbledhjene
numravederin100.
54
54+25=70+9
25
=79
79
Hapet libri. Lexohen dhe sqarohen krkesat e ushtrimeve dhe puna q nxnsit
duhettbjn.Nxnsitpunojntpavarurnplotsiminetijdhetfletsspuns.
vlersimindividual.
Siushtrimplotsuesprnxnsitenivelittlartmundtjepetqtkthejnsi
mbledhjegjatnrreshtdhenshtyllveprimeteushtrimit5ntekst.
3REFLEKTIMI:
Msuesja mund t bj nj minitest me nj ushtrim mbledhjeje shkurt n

shtyllpaekaluar10n.
148
Detyr shtpie mund t jepen ushtrimet e flets s puns pr kt msim

sipasniveleve:
Niveli 2 dhe 3: T paraqes si mbledhje shkurt n shtyll barazimet e
ushtrimeveB,Cnfletorenepuns.
MSIMET14.6,14.7.Mbledhjeenumravederin100
Dotprsritenmnyratendryshmetmbledhjesderin100dukeundalur
m tepr te mbledhja shkurt n shtyll brenda100s pa e kaluar at. Pr
realizimin e ktyre orve mund t mbshteteni tek msimet e mparshme
(Msimi8.28.7).
x
t gjetur shuma brenda 100s duke zbrthyer njrin mbledhor si
shumdymbledhorsh.
Tmbledhshkurtnshtyllbrenda100sdukeekaluar10n.
T prdor tgjithamnyratemsuaraprtmbledhurbrenda100s
dukeekaluar10nsipasmodelitqijepet.
T shpjegoj me fjalt e tij radhn e kryerjes s veprimeve gjat

mbledhjesnrreshtbrenda100smetgjithamnyratemsuaraduke
ekaluar10n.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMIStuhimendimesh
1Ushtrimegojoreprmbledhjenenumravederin20.
Shkrimnfletore.Nxnstndryshmebjnktgjndrras.
Msuesjaukujtonnxnsvendrrashappashapipunnprmbledhjene
numravederin100.
37+29=50+16
=66
37
29
66
149
*Njkujdestveantmsuesjaikushtonmbledhjesnrreshtdhenshtyllt
mshumsedymbledhorve.
14+36+22=72
14
36
22
72
Hapet libri. Lexohen dhe sqarohen krkesat e ushtrimeve dhe puna q

nxnsitduhettbjn.Nxnsitpunojntpavarurnplotsiminetijdhet
fletsspuns.
vlersimindividual.
Si ushtrim plotsues pr nxnsit e nivelit t lart mund t jepet zgjidhja n
fletoreeproblemssushtrimitEntekst.
3REFLEKTIMI:
Msuesja mund t bj nj minitest me nj ushtrim mbledhjeje shkurt n

shtylldukeekaluar10n.
P.sh.53+28=....
Nxnsitparaqesinneshtylledhekryejnveprimin.
niveleve:
Niveli 2 dhe 3: T paraqes si mbledhje gjat me zbrthim barazimet e
ushtrimeveB,Cntekst.
Punepavarur1(pasmsimit14.7).
Veprimemeoperatorinembledhjesbrenda100.
x
T vendos shumat brenda 100s q lidhen me numra prmes

Tprdorinoperatorinshigjetorprtlidhurnumratmeshumatbrenda
150
Tkthejnbarazim(membledhjeprshumaendryshesabrenda100
s)iftimetenumraventabelaosediagrame.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
1Ushtrimemegojprnumrimin0100(0,1,2,3,4,50;10;20.dhe
anasjelltas).
10+10=20;50+7=;62+4=etj
52+3o55..etj.
diagramet. Gjithashtu u shpjegohet se si paraqiten me barazime veprimet q
ntekstjepenmetabelosemediagram.
3REFLEKTIMI:Shkrim
Nxnsitkopjojndiagrametosetabelateushtrimit3.4ntekst.
Ose
Detyrshtpiemundtjepetushtrimi6nfletnepunsdukeeprshtatur
sipasnivelit.
Niveli1:Tikopjojsijandiagramet.
Niveli 2 dhe 3: Paraqesin me barazime veprimet q jepen me tabel ose me
diagram.
151
Problemamembledhjenenumravederin100.
x
T vendos shumnnmbledhjetshkurtnrreshtdhenshtyllbrenda
100paekaluar10n.
Tdallojvepriminqduhettprdorprtzgjidhursituatatthjeshta
problemore me nj veprim mbledhjeje brenda 100s prmes fjalve
kye:mshumdhegjithsej.
T zgjidh situata t thjeshta problemore me nj veprim mbledhjeje

brenda20skudallohetqartfjalakyemshumosegjithsej.
Konceptet kryesore: problem, fjala els, m shum , gjithsej, veprim,

zgjidhje,prgjigje.
Zhvillimiimsimit.
1EVOKIMI:
19
4mshum
19+4=23
veprimemegishta.
152
Mpaszgjidhenproblematnganxnstndryshmosengamsuesjandrras.
individualisaj.
3REFLEKTIMI:

Ose mund t paraqesin me bashksi dhe t plotsojn (me shufra dhe kube)
barazimeprshumabrenda100pakalimt10s.
34+26=47+32=53+46=etj.
Detyrshtpiemundtjepenprtkopjuarushtrimetosenjproblemetekstit.
MSIMI14.8. Zbritjaenumravebrenda100.
x
T vendos ndryshesnnzbritjetnshtyllqijepenpasnumrimit
konkrettelementevenbashksiteparaqiturameshufra.
T prdor zbrthimin e zbritsit pr t realizuar zbritjen n rresht sipas

modelitdheudhzimeveqijepenprtgjeturndryshesatbrenda20s.
T zbres pa gabime brenda 20s, pjespjes n rresht me mnyra t

ndryshme.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Ushtrimemegojprzbritjenbrenda10sdheparaqitjeetyreedhemebosht
numerik.
104=,103=,102=.etj.
Ose
Ushtrimeprzbrthiminenumravederin9sishumdymbledhorsh.P.sh:
153
6
8=6+2

Msuesjakujtonsirealizohetzbritjapjespjesnrreshtduketheksuarqt
kenkujdeskurbjnzbrthimin,pasinfillimzbresimprtnambetur10,
pasi e kemi m t leht q nga 10 t zbresim pjesn tjetr. P.sh: 12 2 =10e
pastaj106=4dheeparaqetatnboshtnumerik.
tpavarur.
t punojn me zbrthim (si te ushtrimi D dhe barazimet e ushtrimeve t
fundit).Kontrolldhevlersimindividualityre.
3REFLEKTIMI:
MinitestmenjbarazimmefigursimodeliiushtrimitC
Ose
Kopjimushtrimeshngalibri.
ushtrimi5ntekstmenivele.
Niveli1:TakopjojsishtushtriminE.
Niveli2dhe3:Tzbresshkurtdhegjat.
MSIMI14.9.Zbritjaenumravebrenda100s
x
x
154
Tvendosndryshesnnbarazimetqijepenpasnumrimitkonkret
telementevenbashksiteparaqiturameshufradhekube.
T prdor zbrthiminezbritsitprtrealizuarzbritjenpjespjesn
rresht dhe n shtyll sipas modelit dhe udhzimeve q i jepen pr t
gjeturndryshesatbrenda100s.
Tzbrespjespjesnrreshtdhenshtyllpagabimebrenda100s.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Ushtrimemegojprzbritjenbrenda10sdhe20sprmendsh.
Msuesjakujtonmenxnsitsibhethappashapizbritjapjespjesnrresht
dhenshtyllbrenda20s.
Mefigurdhebarazim:
a) Nrresht:
Mefigurdhebarazim:
12
10 2
= 10
6 = 4
b) Nshtyll
12
8
2 10
6
6=4
tpavarur.
3REFLEKTIMI:
Minitestmenjzbritjemefigurtgatshmenrreshtosenshtyll.
Kopjimushtrimeshngalibrisipasnivelit.
155
ushtrimiEntekstmenivele.
Niveli2dhe3:Tzbresshkurtdhegjatnrreshtosenshtyll.
Punepavarur(pasmsimit14.9).
Veprimemeoperatorinezbritjesbrenda100s
x
T vendos ndryshesat brenda 100s q lidhen me numra prmes

T prdorin operatorin shigjetor pr t lidhur numrat me ndryshesat

prkatsebrenda100ssipasnjrregullitcaktuar.
T kthejnbarazimmendryshesabrenda100siftimetenumrave
ntabelaosediagrame.
Konceptetkryesore:numr,element,bashksi,lidh.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
1 Ushtrime me goj pr numrimin 0100 (0, 1, 2, 3, 4, 5 0; 10; 20.dhe

anasjelltas).
Msuesjavizatonboshtinnumerik(mendarjet0;10;20....100)dheukrkon
nxnsvetkalojnshkumsinmeradhmbitgjithnumrat.
1010=0;5010=;6010=etj
52+3o55..etj.
Hapetfletaepuns.Sqarohenkrkesateushtrimevemeoperator,tabeladhe
diagramet. Gjithashtu u shpjegohet se si paraqiten me barazime veprimet q
ntekstjepenmetabelosemediagram.
156
Nxnsitpunojntpavarur.
3REFLEKTIMI:
NxnsitkopjojndiagrametosetabelateushtrimitB,Cnfletpune.
Ose
Shkruajnedhebarazimetqdalinprejtyre
DetyrshtpiemundtjepetushtrimiDnfletnepunsdukeeprshtatur
sipasnivelit.
Niveli1:Takopjojsisht.
Niveli2dhe3:Tparaqesinmebarazimeveprimetqjepenmeoperatornt.
MSIMI14.10. Zbritjaenumravebrenda100s.
x
Tvendosndryshesnnzbritjetshkurtnshtyllpaekaluar10n
T prdor zbrthiminezbritsitprtrealizuarzbritjenpjespjesn
rresht dhe n shtyll sipas modelit dhe udhzimeve q i jepen pr t
gjeturndryshesatbrenda100s.
Tzbrespjespjesnrreshtdhenshtyllpagabimebrenda100s.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Ushtrimemegojprzbritjenbrenda10sdhe20sprmendsh.
Msuesjakujtonmenxnsitsibhethappashapizbritjapjespjesnrresht
dhenshtyllbrenda20s.
Mefigurdhebarazim:
a)Nrresht:
12
10 2
= 10
6 = 4
157
b)Nshtyll
12
8
10
6
2
6
4
4
tpavarur.
Prnxnsitenivelittlart,tciltmbarojnmshpejt,msuesjakrkonq
3REFLEKTIMI:
Minitestmenjzbritjemefigurtgatshmenrreshtosenshtyll.
ushtrimiEntekstmenivele.
Niveli2dhe3:Tzbresshkurtdhegjatnrreshtosenshtyll.
Problemamembledhjenenumravederin100
x
T vendosshumnosendryshesn nmbledhjetshkurtnrreshtdhen
shtyllbrenda100paekaluar10n.
Tdallojvepriminqduhettprdorprtzgjidhursituatatthjeshta
problemore me nj veprim mbledhjeje ose zbritjeje brenda 100s
prmesfjalvekye:mshumdhegjithsej,mpak,mbetn.
158
Tzgjidhsituatatthjeshtaproblemoremenjveprimmbledhjejeose
zbritjeje brenda 20s, ku dallohet qart fjala kye m shum dhe
gjithsej,mpak,mbetn.
KONCEPTET KRYESORE: problem, fjala els, m shum dhe

gjithsej,mpak,mbetn,veprim,zgjidhje,prgjigje.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI:problemiri
1Ushtrimemembledhjedhezbritjebrenda20s.
2Lidhmeshigjetfjalnkyemevepriminqtregonajo.
mpakmshum
gjithsej+mbetn
Msuesjangulkmbqnxnsittshpjegojnlidhjetqbjn.
2REALIZIMIIKUPTIMIT:shpjegim
drras.
individualisaj.
3REFLEKTIMI:punepavarur.
Plotsojnbarazimeprshumaendryshesabrenda100mekalimt10s.
35+26=47+39=58+46=etj.
8526=9739=8346=etj.
Detyrshtpiemundtjepetprtkopjuarnjproblemetekstitosengafleta
epuns.
159
Veprimetprzierameekuacionedheinekuacione
x
T vendos zgjidhjeneekuacionevetthjeshtamembledhjeosezbritje
Dhe
Tvendoszgjidhjeteinekuacionevetthjeshtamembledhjeosezbritje
gjetur zgjidhjen e ekuacioneve t thjeshta me mbledhje ose zbritje
brenda10smeprovbrendabashksismenumranatyrorderin10
Dhe
brenda10smeprovbrendabashksismenumranatyrorderin10.
T gjej pagabimezgjidhjeneekuacionevetthjeshtamembledhjeose
zbritjebrenda10smeprovbrendanjbashksietdhnmenumra
natyrorderin10.
Dhe
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI:problemiri
Veprimendrrasprmbledhjenezbritjenenumravederin10ttipit:
+7=9;+9=9;+8=10;6+=9..etj.
1=9;0=9;8=1;6=2..etj
Veprimendrrasprkrahasiminenumravederin10ttipit:
+7<9;+9>9;+8>10;6+<9..etj.
160
Msuesja kujton hap pas hapi punn pr t gjetur me prov zgjidhjet e

ekuacionitdhetinekuacionit(pradukeeprovuar,dukekryermbledhjenose
zbritjen nj pr nj me t gjitha elementet q i jepen n bashksi, ashtu si
veprojmprtgjeturelsinqhapportnkurkeminjtufmeelsa).
Hapetfletaepuns.Nxnsitpunojntpavarurnplotsiminetij.Lexohen
dhe sqarohen nj nga nj t gjitha krkesat pr ushtrimet q msuesja jep n
drras.Kontrollonesqarondopaqartsiempasbnkontrolldhevlersim
individual.
3REFLEKTIMI:
Kalohetnpunimindhediskutiminndrrastushtrimevekunxnsitkan
gabuarmtepr.Mpasnxnstndryshmzgjidhinndrrasushtrimet.
Msuesjainxitqtshpjegojnsesivepruanprzgjidhjenetyre.
Klasa i punon paralelisht ushtrimet n fletore dhe korrigjon shokun ose
vetveten.
MSIMI 14.10. Veprimtari praktike. Plotsimi i simetrikes

snjfigurenlidhjemenjdrejtz.
x
T identifikoj drejtznesimetrisnfiguratethjeshtasimetrikekuajo
shtevendosurmengjyrqartsishttdallueshme.
x T prdor palosjen pr t krijuar figura t thjeshta simetrike sipas
udhzimevedhedemonstrimittmsueses.
Ose
x Tvizatojdrejtznesimetrisnfiguratethjeshtasimetrike.
x Tplotsojsimetrikenenjfigurenlidhjemenjdrejtz.
161
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Ushtrime me mjete pr realizimin e figurave simetrike me palosje dhe prerje

sipasudhzimevetmsueses.
Msuesja kujton me nxnsit se cila sht drejtza e simetris dhe far i bn

ajofigurs.
Kujton me nxnsit si dallohet drejtza e simetris n figurat e thjeshta
gjeometrike (trekndshi dybrinjnjshm, katrori, drejtkndshi dhe trapezi
dybrinjnjshm)dhennatyr(lulja,gjethja,fytyraetrupiinjeriutetj.).
Ajondaletnshpjegiminsesivizatohetsimetrikjaenjfigurenlidhjemenjdrejtz.
Mpasnxnsitplotsojnlibrin.Kontrolldhevlersimityreindividualisht.
3REFLEKTIMI:
Ministestkuujepetfotokopjee3figurave,kuvetmnjraekatsaktedrejtzn
esimetrise.Krkesasht:shnomeXdrejtznesaktsimetris,p.sh:
Detyrshtpiemundtjepetprtkopjuarnjushtrimngalibri.
162
Kapitulli15
Nktkapitulljanprfshirnnlinjatestatistiksdhetprobabilitetit.
Statistik
T grumbullojn, t dallojn ose t klasifikojn grup sendesh apo

figurashnbaztnjcilsie.
Tmbledhintdhnatthjeshtadukebrvzhgimetthjeshta.
Konceptetdheshprehitkryesore
Zbulimi i cilsis s prbashkt t nj grupi sendesh, klasifikimi i nj grupi

objekteshsipascilsive tprbashkta;mbledhjaetdhnavengamjediset
njohuradheklasifikimiediskutimirrethtyre.
Probabilitet
T dallojnqnjngjarje,enjohurprta,mundtndodhosemundt
mosndodh.
Tdiskutojnprobabilitetinprsituatatnjohuraprejtyre.
Konceptetdheshprehitkryesore
Kuptimi pr probabilitetin nprmjet diskutimit rreth probabilitetit t

ngjarjevetthjeshta,tmarrangaprvojavetjakeenxnsve.
Niveliiult
x T grumbulloj t dhna t
thjeshta
duke
br
vzhgimetthjeshta.
x T kopjoj vendosjen e t
dhnave n tabela t
thjeshta, n tabel e
diagram.
x T kopjoj vendosjen e t
dhnave n tabela t
thjeshta, n tabel e
diagram.
x T prsris ngjarjet e
thnangashokt.
Tprsrisngjarjetesigurta
tthnangashokt.
T prsris ngjarjet e
mundura dhe ngjarjet e
pamundura t thna nga
shokt.
Niveliimesm
x T dalloj t dhnat n nj
tekst t caktuar q lexon
osedgjon.
x T vendos t dhnat n
tabela t thjeshta sipas
udhzimeve n tabel e
diagram.
x T kaloj t dhnat nga
tabelat e thjeshta n
diagram
sipas
udhzimeve.
x Tlistojtringjarjengajeta
etijeprditshme.
T listoj tri ngjarje t sigurta
ngajetaetijeprditshme.
T dalloj ngjarjet e mundura
dhe ngjarjet e pamundura t
thnangashokt.
Niveliilart
x Tklasifikojgrupsendeshapo
figurashnbaztnjcilsie.
vendosjen e t dhnave n
tabela t thjeshta, n tabel e
diagram.
kaliminetdhnaventabela
t thjeshta, n tabel e
diagram.
x Tshkruajnjngjarjeqlidhet
mefigurnqijepet.
x Tshkruajnjngjarjetsigurt
qlidhetmefigurnqijepet.
x T shkruaj nj ngjarje t
mundur dhe nj ngjarje t
pamundur
nisur
nga
vzhgimet
n
jetn
e
prditshme.
163
MSIMI15.1.Grumbullimiitdhnave
x
Tgrumbullojtdhnatthjeshtadukebrvzhgimetthjeshta.
Tdallojtdhnatnnjteksttcaktuarqlexonosedgjon.
Tklasifikojgrupsendeshapofigurashnbaztnjcilsie.
Konceptetkryesore:grumbullim,klasifikim,tdhna.
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
Sabanka,dollap,vazomelule.keminklas?Msuesjapyetedhepr
mjetetekulets.
Tgjithaprgjigjetmsuesjaiparaqetndrras:
Bankao
Kto t dhna q grumbulluam nga vzhgimi dhe
Dollapo
numrimi,nemundtiparaqesimedhememnyra
Vazomeluleo.
ttjera
a) Dukeishkruarmefjalnjnganjb)Metabel
Bankajan18
Banka
Dollap
Vazomelule
Dollapsht1
1
9
Vazomelulejan9 18
Veprimtarittillamsuesiiprsritdisaher.
Hapetdheplotsohetlibri.Mpasnxnstndryshmipunojnushtrimetn
drras.Klasakorrigjonataosevetveten.Vlersohennxnsitqaktivizohen.
3REFLEKTIMI:
Nxnsitkopjojntabelateushtrimit3ntekst.
Detyrshtpiemundtjepetplotsimiinjtabeletngjashme:
Numrodheplotso:
Pjata Tenxhere Lug Pirun Thika Vazomelule
164
MSIMI15.2. Kalimiitdhnavendiagram.
x
Tkopjojvendosjenetdhnaventabelatthjeshta,ntabelediagram.
Tvendostdhnatntabelatthjeshtasipasudhzimeve,ntabele
diagram.
Tshpjegoj mefjaltetijvendosjen etdhnaventabelatthjeshta,

ntabelediagram.
Konceptetkryesore:grumbullim,klasifikim,tdhna,tabel,diagram.
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI:
Mundtveprohetsinorneshkuar.Pra:
Sabanka,dollap,vazomelule.keminklas?
Vijonveprimtariaprsendetekulets.
2.REALIZIMIIKUPTIMIT:
Tgjithaprgjigjeteetapssparmsuesjaiparaqetndrras:
Bankao
Kto t dhna q grumbulluam nga vzhgimi dhe
Dollapo
numrimi,nemundtiparaqesimedhememnyra
Vazomeluleo.
ttjera
Tdhnategrumbulluaranxnsitiparaqesin:
a) mefjalnjnganjb)metabel
Bankajan18
Banka
Dollapsht1
18
Vazomelulejan9
Dollap
Vazomelule
Msuesjaushpjegonnxnsveseshtdiagramidhesesiparaqitentdhnatnt.
Veprimtarinmsuesieprsritdisaher.
3REFLEKTIMI:Shkrim
NxnsitkopjojntabelateushtrimitBntekst.
DetyrshtpieNxnsitkopjojntabelateushtrimitCntekst.
165
MSIMI15.3.Kalimiitdhnavengadiagramintabel
x
T kopjoj vendosjen e t dhnave n tabela t thjeshta, n tabel e

diagram.
Tkalojtdhnatngatabelatethjeshtandiagramsipasudhzimeve.
Tshpjegoj mefjaltetijkaliminetdhnaventabelatthjeshta,n
tabelediagram.
Konceptetkryesore:grumbullim,klasifikim,tdhna,tabel,diagram.
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI:
Mundtveprohetsinorneshkuar.Pra:
Sa banka, dollap, vazo me lule.kemi n klas? Msuesja pyet edhe pr

mjetetekulets.
Nxnstndryshmplotsojnndrrastabelnprkatse.
Ushpjegohetnxnsvesesiparaqitentdhnatndiagramdhesesikalohen
tdhnatngadiagramintabel(leximinediagramit).
Veprimtarinmsuesjaeprsritdisaher.
3REFLEKTIMI:
Nxnsitkopjojntabelateushtrimit2ntekst.
DetyrshtpieNxnsitkopjojntabelateushtrimit3ntekst.
MSIMI15.4. Probabiliteti,ngjarja
x
Tprsrisngjarjetethnangashokt.
Tlistojtringjarjengajetaetijeprditshme.
166
Tshkruajnjngjarjeqlidhetmefigurnqijepet.
Konceptetkryesore:ngjarje
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
farkenibrsot?
Msuesjashkruanndrrastgjithaveprimet.
Msuesjaushpjegonnxnsveseshtngjarjadhelistondisangjarje.Hedhja
ezarit,hedhjaemonedhsjanngjarje.
Nxitennxnsittthonedheatangjarjetngjashmemeatoqlistoimsuesja.
Hapet dhe plotsohet libri. Punohet n mnyr t pavarur. M pas nxns t
ndryshmilexojnatomezprtgjithklasn,ecilaikorrigjonataosevetveten.
Yllindrionnqiell.(jo:Yllishtibukur.)etj.
Vlersohennxnsitqaktivizohen.
3REFLEKTIMI:
NxnsitkopjojnushtriminBntekst.
DetyrshtpieNxnsitkopjojnushtriminBntekstosetshkruajnfjalisi
atotlibritmefjaltqujepmsuesja.
x
Tprsrisngjarjetesigurtatthnangashokt.
Tlistojtringjarjetsigurtangajetaetijeprditshme.
Tshkruajnjngjarjetsigurt,qlidhetmefigurnqijepet.
Konceptetkryesore:ngjarje,esigurt
Zhvillimiimsimit
1 EVOKIMI
farkuptonimefjalnesigurt?
Nxitennxnsittthonlirshmatqmendojn.
167
Msuesja(osenjnxns)ushpjegonnxnsveseshtngjarjaesigurtdhe
listondisangjarjetsigurta:
lindja dhe perndimi i diellit, kalimi nga dita te nata dhe anasjelltas, si dhe
veprimetmatematikore:2+2=4,105=5.etj.
3REFLEKTIMI:
DetyrshtpieNxnsitkopjojntabelateushtrimitBntekstoseukrkohet
tshkruajntringjarjettjeratsigurta.
x
Tprsris ngjarjetemunduradhengjarjetepamunduratthnanga
shokt.
T dalloj ngjarjet e mundura dhe ngjarjet e pamundura t thna nga

shokt.
Tshkruajnjngjarjetmundurdhenjngjarjetpamundurnisurnga
vzhgimetnjetneprditshme.
Konceptetkryesore:ngjarje,esigurt
Zhvillimiimsimit
1EVOKIMI
farkuptonimefjalt:emundur,epamundur?
Nxitennxnsittthonlirshmatqmendojn.
Ushpjegohetnxnsvesesht ngjarja e mundur dhengjarja e pamundurdhe

listondisangjarjeprsecilinlloj.
Mpaszhvillonveprimtarin:
Vzhgonizarin.
168
Aka1nt?Aka2nt?Aka3nt?
Aka4nt?Aka5nt?Aka6nt?
Nseehedhim,shtesigurtsezaridottregojnjngafaqetmenumr1,2,
3,4,5ose6.
Aka7nt?
Kjoecuriprsritetedhememonedhn.
3REFLEKTIMI:
Detyr shtpie Nxnsit kopjojn tabelat e ushtrimit B n tekst ose mund t
shkruajnngatringjarjettjeratmunduradhetringjarjetpamundura.
169
Libr
msuesi
Matematika 1
Librat e msuesit dhe planet msimore pr t

gjith titujt q ne disponojm, mund ti gjeni
dhe ti shkarkoni pa pages nga faqja e internetit
www.mediaprint.al
Pr m shum informacion mund t na shkruani
n adresn e emailit: botime@mediaprint.al
ose t na kontaktoni pran redaksis n numrin
e telefonit: 04 2256158.
www.mediaprint.al
mimi 400 lek

ISBN: 978-99956-93-61-9
9 789995 693619

Matematika 1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Matematika 1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

B O T U E S E

Nevila Haxhimali, Dhurata Hoxha

Libr msuesi Matematika 1

Nevila Haxhimali, Dhurata Hoxha

T gjitha t drejtat jan t rezervuara

Sektori i Shprndarjes dhe Marketingut:

Komente dhe sugjerime jan t mirpritura n email: botime@mediaprint.al

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

N kapitullin e par jan prfshir nnlinjat e kuptimit t numrit, shndrrimet

T dallojn vendndodhjen duke prdorur termat: para, pas, mbi, nn,

Msuesja duhet ti kushtoj mjaft kujdes kuptimit dhe prdorimit t sakt t

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

majtas, djathtas (i cili vetm n kt pozicion mund t jet njlloj pr t dyja

Msuesja prsrit veprimtarin me nxns q pyesin e prgjigjen midis tyre.

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Nxnsit do t tregojn se far jan ato. Duhet ngulmuar n prdorimin e

Nxnsit duhet t dallojn ndryshimin midis llojeve t tyre dhe ti paraqesin

Konceptet kryesore: figura gjeometrike, rreth, katror, drejtkndsh,

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

diskutohet derisa nxnsit t din ta dallojn dhe t shqiptojn sakt emrin e

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

marrdhnien e barazis midis elementeve t dy bashksive duke

T shpjegoj mnyrn q prdor pr t dalluar bashksit me numr t

T krahasoj bashksit nisur nga shoqrimi i elementeve t tyre duke

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Pr nxnsit q kan vshtirsi n kt veprimtari, puna duhet bazuar n

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

T identifikoj ndryshimet midis bashksive nisur nga karakteristikat e

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

T plotsoj etiketn e bashksis nisur nga cilsia e prbashkt e

Nse nxnsve u ndodhin interferenca n dallimin e koncepteve, msuesja

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Vizato nj bashksi boshe. far numri prdorim pr t treguar

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Nxnsit mund t punojn n tabel modele gjysm t gatshme, n t

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

T krijoj bashksi me numrin e elementeve t paraqitura nprmjet

Konceptet kryesore: bashkim i elementeve, mbledhje, mbledhor, shum,

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

paraqitja grafike e mbledhjes duke emrtuar mbledhort dhe shumn. Kjo

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Pastaj nxnsit i kryejn veprimet me gishta dhe barazimet shkruhen n

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1

Libri i msuesit: MATEMATIKA 1