NI DUNG THI L THUYT K TON

Hnh thc thi: T lun ng

Ni dung: 1-2 cu l thuyt trong s cc cu bn di + 1 bi tp (ging dng 4
bi tp cc nhm lm
1. Trnh by im khc nhau c bn gia l thuyt k ton thc chng v quy
chun, cho v d minh ha
2. V sao li ch ca nh qun l c th khc vi c ng, dng l thuyt k
ton tr li cu hi lm sao cc c ng c th m bo li ch ca
mnh khi chng mu thun vi nh qun l, cho v d minh ha
3. Nu nhng nhn t nh hng
4. n s pht trin ca l thuyt k ton thc chng vi vic la chn chnh
sch k ton
5. Trnh by m hnh k ton theo gi gc v thc trng vn dng k ton gi
gc ti Vit Nam
6. Thc trng v nh hng s dng gi tr hp l trong h thng k ton
Vit Nam
7. Nghin cu hnh vi trong k ton thc trng v nh hng nghin cu ti
VN
Bi lm:
Cu 1: Trnh by im khc nhau c bn gia l thuyt k ton thc
chng v quy chun, cho v d minh ha
Trc tin ta cn hiu v nh ngha mt dng l thuyt. Dng l thuyt c nh ngha l mt
chui lin tc cc nh hoc cc nguyn l thit lp ra cc khung nguyn tc chung nht cho
mt lnh vc nht nh. Cc dng l thuyt k ton khc nhau a n cc kt qu, cch thc
nghin cu v ng dng khc nhau.

ST
T
1

CH
TIU
Bn cht

LT CHUN TC

Ni dung

Mc ch - Tp trung vo vic a ra cc xut v chnh sch

t c thng tin k -

Ban hnh quy tc ngi

ta lm theo.
Din gii cho chng ta cc quy nh ca khung nguyn
tc k ton v cc chun
mc k ton

LT THC CHNG
M t, gii thch ti sao h lm nh
vy v d bo iu m h s lm
trong nhng tnh hung c th.
Gii thch v d bo cc hot ng
k ton din ra hng ngy trong
thc t.
Nhn mnh n vic th nghim
hoc lin h gia cc gi nh hoc
l thuyt vi nhng s kin ca th
gii thc.
Gii thch v d on thc tin k
ton.
M t ngi k ton v cc bn
khc ang hnh x th no (khng

ton tt nht, thay v phn

tch v gii thch cc thng
l hin hnh

quan tm l c tt, c ng hay

khng), gii thch ti sao h lm
nh vy v d on nhng iu m
h s lm trong nhng tnh hung
c th.
Gii quyt Tr li cu hi ngi lp Tr li cu hi ci g ang din ra
vn
bo co ti chnh c yu hng ngy, ti sao ngi lp bo co
cu phi lm ci g
ti chnh li lm nh vy, ng lc
k ton phi lm th no no h lm nh vy?

thay v k ton ang c

lm th no
5

V d
minh ha

Ban hnh cc chun mc,

nh chun mc gi tr hp
l, cng c ti chnh.

- Nghin cu k ton trong th

trng vn: nghin cu cc hnh
ng ca th trng vn, c i
din bi gi c phiu, i vi thng
Thng t 201/2009/TT-BTC tin v li nhun k ton ca gio s
hng dn x l chnh lch Sloan (1996); cc nghin cu v
t gi cha thc hin ti
cht lng thng tin k ton nh
Vit Nam. Thng t ny ra
hng n gi c phiu ca gio s
i to ra s lng tng khi
P. Dechow trong nhng nm
x l chnh lch t gi cha
1990.Trn th trng chng khon
thc hin i vi nhng
Vit Nam, thi im hin ti vn
ngi hnh ngh k ton
cha c nhng nghin cu k ton
bao gm c cc kim ton
vin khi ni dung ca thng thc chng no c cng b.
t mu thun vi chun
Nhng nu cc nh nghin cu k
mc k ton quy nh v
ton ca chng ta p dng l thuyt
chnh lch t gi. Vic p
k ton thc chng th bit u c
dng quy nh khng thng th kim chng v c kt cc s
nht khin cho chi ph x
kin bin ng gi c phiu di
hi x l k ton cc
tc ng ca thng tin k ton nh
giao dch chnh lch t gi
cha thc hin tng cao. K ca Vinaconex, hay Cng ty C
phn u t v Vn ti Du kh
ton lng tng trong x l.
Vinashin (VSP) t qun qun li
Kim ton vin phi tranh
nm 2008 tr thnh qun qun l
lun vi k ton trong vic
thng nht x l. V thm
nm 2009 nhng gi c phiu ang
ch, chng trnh thi cp
tng rt nng trong thi gian gn
chng ch kim ton vin
y.
quc gia nm 2010 s
khng bao gm Thng t
- Nghin cu cc hnh vi c hi da
201 v cha thng nht vi

trn li ch ca cc nhm ngi

khc nhau, c th k n mi quan
h gia ch s hu nh qun l
doanh nghip ngi cho vay.C
th lnh o ca cc doanh nghip
Thng t 244/2009/TT-BTC nh Vinaconex hay PDC nu trn
c nhng li ch ring khi cng b
sa i v b sung ch
kt qu li nhun cha kim ton
k ton doanh nghip.
Thng t 244 cho php ghi cao hn thc t. Theo cc nghin
nhn chnh lch nh gi li cu v ph php li nhun, ban lnh
tng ti sn khi gp vn vo o thng cng b li nhun cao
thu nhp trong k. iu ny nhm t mc lng thng gn
c th cha ph hp vi
vi kt qu kinh doanh v ng thi
chun mc k ton, c bit
gi gi c phiu khi h cng l
cha ph hp vi nguyn
nhng c ng ln.
tc thn trng ghi cho php
ghi nhn thu nhp cha thc
hin do nh gi li ti sn. - Nghin cu v li nhun b tc
ng da trn cc yu t ph tn
chnh tr. V d nh cng on cng
ty s gy sc p vi ban lnh o
c tr lng cao hn khi cng ty
c li cao. l ng lc ban
lnh o ph php gim li nhun
thng qua cc th thut k ton. V
d c th hn trn th trng chng
khon Vit Nam l trng hp
Cng ty C phn Bng Bch Tuyt
ph php l thnh li trong hai nm
trc khi nim yt nhm t c
iu kin tin quyt nim yt c
phiu ca Bng Bch Tuyt trn th
trng chng khon. Hoc, Tp
on in lc Vit Nam (EVN) ku
l v i tng gi in trong khi
lng v thng thuc hng cao
nht Vit Nam.
L thuyt k ton thc chng gip
chng ta gii thch c nguyn
nhn ca cc s kin. T , cc i
tng s dng thng tin k ton
chun mc k ton. B Ti
chnh ang phi xem xt tc
ng ca s cha thng
nht ny.

Li ch

khc nhau s c cc hnh ng khc

nhau. Nu cc kim ton vin u
hiu c su sc cc nguyn nhn
tc ng li nhun v nh hng
n th trng nh th no th c
th gim thiu ri ro kim ton.
Nhng nh u t hiu c xu th
bin ng ca gi c phiu trc
cc thng tin k ton th s c
nhng hnh ng ph hp. Hoc,
nhng nh hoch nh chnh sch
k ton, chnh sch th trng vn
c th a ra cc chnh sch ph
hp nhm minh bch ho th trng
gp phn nng cao cht lng th
trng.
Tn ti

i lp

Din bin
ti Vit
Nam

Gio s Christenson
(Harvard) (1983) cho rng
k ton chun tc xa di vi
din bin ca th trng
(off-the-mark). ng cng
cho rng nhiu khi cc quy
nh k ton khng quan
tm n phn ng ca th
trng v khng cn bit
tnh kinh t khi a ra p
dng cc quy nh k ton
mi.
Khng chp nhn gi tr ca
cc nghin cu k ton thc
chng.
Hin ti, vic ban hnh cc
vn bn php quy mi trong
k ton vn da trn kinh
nghim ca cc c nhn c
lin quan. Cc nghin cu
thc nghim trong thc t
th trng gn nh cha c
tc ng n vic thit lp
cc chnh sch k ton mi,
v d nh vic ban hnh cc

Khng chp nhn quan im ca l

thuyt quy chun.
Hin ti cha c bt k nghin cu
v tc ng trong thc t ca cc
quy nh k ton trn i vi nn
kinh t v th trng vn c cng
b.

nh
hng

chun mc v cng c ti
chnh.
Thc t, cc l thuyt c th cng tn ti v b sung cho
nhau.Nghin cu thc nghim tc ng trong thc tin s l c s
tt nht cho nhng nh hoch nh chnh sch trong vic a ra
cc chnh sch k ton v ti chnh mi hoc sa i v hon thin
cc chnh sch hin hnh

Cu 2: V sao li ch ca nh qun l c th khc vi c ng, dng l

thuyt k ton tr li cu hi lm sao cc c ng c th m bo
li ch ca mnh khi chng mu thun vi nh qun l, cho v d minh
ha

*V sao li ch ca nh qun l c th khc vi c ng: Do vic tch ri quyn s hu

v quyn qun l doanh nghip v mi bn c mi quan tm v li ch khac nhau.
- Mc tiu ca cc ch s hu l ti a ha gi tr doanh nghip, ngha l ti a ha gi tr
th trng ca vn c phn DN, quan tm vn bo ton vn, li nhun v hot dng
hiu qu.
- Cc nh qun l li ch n li ch c nhn nh mc lng, thng hay danh ting, uy
tn ca bn thn.
*Dng l thuyt k ton tr li cu hi lm sao cc c ng c th m bo li ch ca
mnh khi chng mu thun vi nh qun l
L thuyt v i din cho rng, nu c hai bn trong mi quan h ny (c ng v ngi
qun l cng ty) u mun ti a ha li ch ca mnh, th c c s tin rng ngi qun l
cng ty s khng lun lun hnh ng v li ch tt nht cho ngi ch s hu, tc cc c
ng. S tch bit vic s hu v iu hnh DN cn to ra hin tng thng tin khng cn
xng, nh qun l c u th hn ch s hu v thng tin, nn d dng hnh ng t li, hn
na vic gim st cc hnh ng ca ngi i din cng rt tn km, kh khn, phc tp.
Vi v tr ca mnh, ngi qun l cng ty c cho l lun c xu hng t li v khng
sing nng, mn cn, v c th tm kim cc li ch c nhn cho mnh ch khng phi cho
cng ty.
Xung t li ch gia nh qun l v ch s hu DN biu hin :
- Nh qun l c xu hng thch cc d n ngn hn hn cc d n di hn vi kh nng
sinh li cao hn, bi cc d n ngn hn c th mang li kt qu nhanh chng v uy tn ca
h cng s c tng cng nhanh hn.
- Nh qun l c xu hng chn cc d n u t t ri ro, li nhun thp, v mt t l n
thp gim xc sut b ph sn.
- Nh qun l thng chu p lc rt ln trc cc c ng l phi hon thnh cc ch tiu
kinh doanh, trong , quan trng nht l ch tiu v li nhun. Nu kt qu kinh doanh khng

c nh mong mun, s xung t li ch nh trn c th l tc nhn dn n hnh vi qun

tr li nhun ca nh qun l, a ra cc thng tin khng chnh xc v tnh hnh hot ng
ca doanh nghip nh la cc c ng v cc bn lin quan.
Lm th no gn kt li ch nh qun l vi li ch ca DN?
1. Ch lng, thng gn lin vi quy m li nhun m nh qun l to ra cho doanh
nghip nhm khuyn khch nh qun l n lc cao nht
2. Bin nh qun l tr thnh ng s hu (c ng) bng cc ch thng bng c
phiu
3. Ch u i quyn mua c phiu cho nh qun l (Executive share option plans
ESOPs)
Theo bin php ny, nh qun l s c cp mt s lng quyn mua c phiu. Mi
quyn cho php ngi nm gi c quyn sau mt ngy nht nh c th ng k mua c
phiu ca cng ty mt mc gi c nh. Gi tr ca mt quyn chn s tng ln nu cng ty
hot ng hiu qu v gi c phiu ca n tng ln. Do , cc nh qun l c ng c
a ra quyt nh ng n lm tng gi tr ca cng ty hnh ng ng nht vi li ch
ca cc c ng.
4. Tng cng cc bin php gim st hot ng ca nh qun l bng cch thit lp h
thng kim ton ni b, h thng x pht minh bch v nghim khc (thm ch c th sa thi
hoc kin ra ta) i vi nhng nh qun l khng hon thnh trch nhim...
V d minh ha
IBM c th l mt v d in hnh cho vic p dng kt hp cc bin php ni trn trong
ch i ng ca mnh. Cc nh qun l ti IBM c hng mc i ng da trn kt qu
hot ng ca tp on, bao gm 3 tiu ch:
- Cng hin trong nm hin ti (Current Year Performance): bao gm lng v thng
phn nh kt qu ca hot ng iu hnh trong vng 12 thng.
- Cng hin trong di hn (Long-term Performance): ch thng di hn phn nh kt
qu hot ng iu hnh trong vng t nht 3 nm, nhm m bo gi vng c kt qu hot
ng kinh doanh hin ti ca tp on.
- Cng hin trn i (Full career performance): cc khon lng thng tr chm, cc
khon tch ly lng hu nhm mc ch gi chn cc nh iu hnh hin ti li IBM cho
n cui s nghip ca mnh.
Ch i ng ca IBM hng n kt qu hot ng trong di hn ca cc nh qun l,
gn b cht ch vi mc tiu ti a ha gi tr doanh nghip ca cc ch s hu. iu ny
c th hin t l th lao ca cc nh lnh o. V d i vi gim c iu hnh, lng
cng chim 8%, thng hng nm chim 29%, cn li thng c phiu chim n 63% trong
tng mc th lao.

Chng ta c th nhn thy r cc chnh sch trn ca IBM trong bng th lao m ng S.
Palmisano, Ch tch kim Tng gim c iu hng ca tp on IBM nhn c trong 3
nm t 2009 n 2011:
Nm Th lao hng nm (USD) Th lao di hn (USD) Th lao cng hin trn i (USD)
i ng khc (Bo him, chi ph du lch c nhn/gia nh...)
Lng(Salary) Thng (Non-equity incentive plan compensation) Thng c phiu
(Stock award) Thng quyn mua c phiu (Options award) Thay i trong gi tr thng tr
chm Thay i trong gi tr lng hu
Ngoi ra, tp on cng thit lp mt y ban kim ton (Audit Committee). Hng nm
y ban ny u c tho lun vi cc kim ton vin ni b cng nh cc kim ton vin c
lp ca Pricewaterhouse Cooper (PwC) v qu trnh bo co ti chnh cng nh h thng
kim sot ni b ca tp on. iu ny gp phn gia tng tin cy ca cc thng tin ti
chnh c cung cp cng nh kim sot tt hn cc hot ng ca Ban iu hnh tp on.