Professional Documents
Culture Documents
Vendimi I Plotë
Vendimi I Plotë
GJYKATA KUSHTETUESE
YCTABHH CYtJ,
CONSTITUTIONAL COURT
AKTGJYKIM
Manastiri i
De~it
Parashtruesiikerkeses
1.
Vendimi i kontestuar
2.
Objekti i .;eshtjes
3.
4.
Perve~
Bazajuridike
5.
Kerkesa bazohet ne nenet 21.4, 113.7 dhe 116.2 te Kushtetutes, ne nenet 27 dhe
47 te Ligjit per Gjykaten Kushtetuese te Republikes se Kosoves, nr. 03/L-121
(ne tekstin e metejme: Ligji) dhe ne rregullat 54 dhe 55 te Rregullores se punes
te Gjykates (ne tekstin e metejme: Rregullorja e punes).
Procedura ne Gjykate
6.
7.
S.
9.
Posa~me
10.
11.
18. Te njejten dite, Gjykata votoi me shumice votash per gjetjen e shkeljes. Gjyqtari
Bekim Sejdiu votoi kunder gjetjes se shkeljes.
19. Aktgjykimi mund te plotesohet me mendime konkurruese.
29. Me 10 mars 2009, Trupi gjykues i Dhomes se Posar;me (ne tekstin e metejme:
Trupi gjykues) vendosi ne Vendimin nr. SCC-06-0484, qe:
10
pale kundershtare: AKP, "Iliria" dhe "APIKO" nuk ishin pale te autorizuara ne
kete rast.
59. Gjykata veren qe parashtruesi pretendon se ishte refuzuar si pale ne ate ankese
nga ana e Kolegjit te Apelit dhe rrjedhimisht nuk ka mundur t'i mbroje
pretendimet e veta. Per me teper, parashtruesi pretendon se Kolegji i Apelit
nuk ishte kompetent per te degjuar ankesat e AKP-se, "Iliria"-s dhe "APIKO"-s,
sepse vendimi i Kolegjit te Apelit, i 24 korrikut 2010, ishte bere res judicata
dhe per kete arsye nuk i nenshtrohet ndonje shqyrtimi te metejshem gjyqesor.
Parashtruesi pretendon se kjo eshte konfirmuar nga Paneli i Pronesise ne
vendimet nr. SCC-0226 dhe nr. SCC-0227, te 27 dhjetorit 2012.
60. Gjykata rikujton praktiken gjyqesore te Gjykates Evropiane te te Drejtave te
Njeriut (GJEDNJ) ne lidhje me ~eshtjen e shterimit te mjeteve juridike, ku ka
deklaruar se duhet te shterohen vetem ato mjete juridike te cilat kane te bejne
me shkeljen e pretenduar te te drejtave. Ne menyre te ve~ante, Gjykata rikujton
aktgjykimin e GJEDNJ-se, te 28 korrikut 1999, nr. 25803/94, Selmouni
kunder Frances, ku GJEDNJ-ja ka deklaruar, nder te tjera:
"75. [. ..] Te vetmet mjete te cilat Neni 35 i Konventes kerkon te shterenjane
ato qe kane te hejne me shkeljet e pretendllara dhe ne te njejten kohe jane
ne dispozicion dhe te mjaftlleshme. Ekzistenca e ketyre mjeteve duhet te
jete mjaftueshem e sigurt jo vetem ne teori por edhe ne praktike, me
deshtimin e te cilave do te kene mungese te qasjes se dllhll1' dhe
efektivitetit;[. ..]
77. Gjykata do te theksoje se aplikimi i ketij rreglllli duhet te beje
kompensim te dllhllr, per kontekstin. [ ...] Eshte e njohllr me tej se rreglllli i
shterimit te mjeteve [jllridike] nllk eshte as absolut as ne gjendje te
zbatohet alltomatikisht [. ..]".
61. Ne kete drejtim, Gjykata rikujton aktgjykimin e saj, te 20 majit 2014, ne rastin
nr. Kllo/14, Shoqeria aksionare Raiffeisen Bank SHA. ne Kosove, ku Gjykata
konstatoi se parashtruesi i kerkeses ka shteruar te gjitha mjetet juridike me
qellim per te konstatuar shkeljen e te drejtave kushtetuese ku Gjykata
Supreme, pa njoftuar parashtruesin apo pa i dhene parashtruesit mundesine
per t'u degjuar, ne menyre te njeanshme dhe ex parte ka kthyer rastin e
parashtruesit ne Gjykaten Themelore per rigjykim.
62. Ne aktgjykimin e vet, Gjykata u shpreh se parashtruesi nuk kishte nevoje per te
rihapur rastin ne Gjykaten Themelore, e cila nuk kishte autoritet per te gjykuar
nese Gjykata Supreme kishte shkelur te drejtat kushtetuese te parashtruesit,
para se shkelja e saj e pretenduar kushtetuese do te mund te degjohej nga kjo
Gjykate.
63. Ne kerkesen e tanishme, Kolegji i Apelit nuk ka lejuar parashtruesin, nje pale
me interes te ve~ante ne kete rast, qe te marre pjese ne procedure, por ne
menyre te njeanshme ka injoruar faktin se aktgjykimi i saj i mehershem, i 24
korrikut 2010, ne lidhje me palet e autorizuara, ishte resjlldicata.
11
71.
73. Gjykata gjithashtu rikujton nenin 6, paragrafi 1, te KEDNJ-se, i cili thote, nder
te tjera:
"1. Ne percaktimin e te drejtave dhe detyrimeve te tij civile ose te r;do akuze
penale kunder tij, r;do person ka te drejte qe r;eshtja e tij te degjohet
drejtesisht, pubZikisht [...J".
74. Ne kete kerkese, c;eshtje kryesore eshte nese Kolegji i Apelit ishte i autorizuar te
pranonte ankesen nga AKP-ja dhe te dy NSH-te. Kolegji i Apelit kishte
percaktuar me pare ne instancen e fundit se cilat ishin saktesisht palet e
autorizuara ne kete rast, e megjithate Kolegji i Apelit pranoi nje ankese nga te
njejtat pale, te cilat i kishte deklaruar paraprakisht si te paautorizuara. Ne te
njejten kohe, Kolegji i Apelit ia ka refuzuar parashtruesit statusin e pales se
autorizuar, te cilen e kishte konfirmuar paraprakisht ne instancen e fundit.
75. Si e tille, Gjykata konsideron se c;eshtja qe do te adresohet eshte nese rihapja e
nje vendimi te gjykates qe eshte bere res judicata eshte ose jo ne pajtueshmeri
me kerkesat e nenit 31 te Kushtetutes dhe te nenit 6, paragrafi 1, te KEDNJ-se.
76. Ne kete drejtim, Gjykata rikujton aktgjykimin e saj, te 12 prillit 2012, ne rastin
nr. KI103/1O, Shaban Mustafa, ku gjeti shkelje kushtetuese te se drejtes per
gjykim te drejte, ku Gjykata Supreme e Kosoves kishte vepruar ne lidhje me te
drejtat kontraktuale te parashtruesit pa e njoftuar me pare dhe pa i dhene
parashtruesit te kerkeses mundesine per t'u degjuar.
77. Standardi i njejte vlen ne kerkesen e tanishme, ku parashtruesit i ishte mohuar
e drejta per t'u degjuar si pale para Kolegjit te Apelit dhe per kete arsye nuk ka
pasur mundesine per te paraqitur argumentet e veta per c;eshtjen e
juridiksionit te Dhomes se Posac;me. Kjo eshte pjese fondamentale e barazise se
pal eve ne nje rast qe parashtruesit i eshte ofruar mundesia qe te degjohet ne te
gjitha fazat e proceseve gjyqesore.
13
78. Gjykata gjithashtu rikujton aktgjykimin e saj te 19 qershorit 2012, ne rastin nr.
KI51/n, Rexhep Rahimaj, ku u shpreh se Gjykata e Qarkut ne Gjilan ka
vepruar ne kundershtim me nenin 31 te Kushtetutes, duke mos ekzekutuar nje
vendim te meparshem res judicata qe ndikonte ne te drejtat e parashtruesit
per pronen e paiuajtshme.
79. Ne ate aktgjykim, Gjykata konsideroi qe autoritetet kompetente kane nJe
obJigim pozitiv per te krijuar nje sistem te zbatimit te vendimit, i eili eshte
efektiv si edhe kuptimin Jigjor edhe ne ate praktik, si dhe i eili siguron zbatimin
e tyre pa vonesa te panevojshme. Ekzekutimi i nje vendimi te nxjerre nga nje
gjykate duhet te konsiderohet si pjese perberese e se drejtes per gjykim te
drejte, te garantuar me nenin 31 te Kushtetutes dhe me nenin 6 te KEDNJ-se.
Parashtruesi nuk do te duhej te ishte privuar nga perfitimi prej vendimit, i eili
kishte marre forme res judicata, ne favorin te tij (Shih, mutatis mutandis,
aktgjykimi i GJEDNJ-se, i 6 nentorit 2002, Sovtransavto Holding v. Ukraine,
nr. 4 8 553/99)
80. Per me teper, Gjykata rikujton aktgjykimin e saj te 17 dhjetorit 2010, ne rastin
nr. KI08/09, Sindikata e Pavarur e Punetoreve te IMK (:elikut Fabrika
Ferizaj. Ai aktgjykim kishte te bente me mosekzekutimin e nje vendimi te
formes se prere qe ishte bere res judicata. Ne ate ~eshtje, Gjykata deklaroi ne
paragrafet 61-62, nder te tjera:
"61. Ne lidhje me kete, Gjykata thekson qe e drejta e inicimit te procedures
nuk ishte pale ne procedure - mbi te cilin pushteti i tille i eshte dhene nga
nenet 319 dhe 320 te Kodit te Procedures Civile. Ashtu si dhe me situaten
sipas ligjit te Rumanise te ekzaminuar ne Brumarescu, te cituar me lart,
ushtrimi i ketij pushteti nga Presidenti nuk i eshte nenshtruar ndonje afati
kohor, ne menyre qe aktgjykimet ishin te mundshme per t'u kontestuar per
nje kohe te pacaktuar.
56. Gjykata konsideron se e drejta e pales ndergjyqese ne nje gjykate do te
jete po aq iluzore nese sistemi ligjor i nje Shteti Kontraktues ka lejuar nje
vendim gjyqesor i cili ishte bere iformes se prere dhe i detyrueshem qe te
anulohet nga nje gjykate me e larte ne nje kerkese te bere nga nje zyrtar
shteteror.
57. Duke perdorul' proceduren e rishqyrtimit mbikeqyres per te lene
menjane aktgjykimin e 8 qershorit 1998, Presidiumi i Gjykates Rajonale
Belgorod ka cenuar pm'imin e sigurise juridike dhe "te drejten e
parashtruesit per t'iu drejtuar gjykates" ne baze te nenit 6 1 te
Konventes."
83. Rasti i vete Gjykates, Sindikata e Pavarur e Punetoreve te IMK <;elikut
Fabrika Ferizaj, i cituar me lart, ka te beje me ekzekutimin e nje vendimi te
formes se prere qe ishte bere res judicata. Rasti Ryabykh kunder Rusise ka te
beje me rihapjen e nje vendimi te formes se prere nga nje zyrtar publik. Te dyja
rastet, si dhe rasti i cituar Ponomaryov kunder Ukraines, ne menyre te qarte
dhe eksplicite theksojne se e drejta per gjykim te drejte, sip as nenit 6 te
KEDNJ-se dhe sip as nenit 31 te Kushtetutes, perfshin pari min e sigurise
juridike, qe ngerthen ne vete parimin se vendimet e plotfuqishme gjyqesore te
cilat jane bere res judicata duhet te respektohen dhe nuk mund te rihapen ose
te behen objekt i ankesave.
84.
85. Ne ver;anti, Gjykata veren se palet qe nuk jane pranuar si pale te autorizuara
per rastin me vendi min e Kolegjit te Apelit, te 12 korrikut 2010, perkatesisht
AKP-ja, dy NSH-te: "APIKO" dhe "Iliria", dhe Komuna e Der;anit, kishin
mundesi ne ate kohe per te paraqitur kerkese ne kete Gjykate per te pretenduar
shkeljen e te drejtave te tyre kushtetuese si rezultat i ketij vendimi. Asnje nga
keto pale nuk kishte adresuar ndonje ankese ne Gjykaten Kushtetuese. Si
pasoje e ketij deshtimi, ky vendim i Kolegjit te Apelit nuk pati mundesi te
kontestohet me.
86. Kolegji i Pronesise, ne instancen e pare, ka konsideruar veten te detyruar nga
ky vendim i plotfuqishem i Kolegjit te Apelit dhe ne menyre eksplicite thuhet
ne aktgjykimet e tij te 27 dhjetorit 2012 Cnr. SCC-08-0226 dhe nr. 08-SCC
0227) se vendimi j Kolegjit te Apelit per palet e autorizuara ishte res judicata
dhe se, per kete arsye "Nuk eshte relevante, nese perberja aktuale e Kolegjit te
Specializuar [pel' Pronesinej bie dakord me kete perjundim ose jo. Vendi met e
plotfuqishme jane te detyl'ueshme jo vetem pel' palet pOI' edhe pel' te gjitha
Gjykatat perver; nese ndonje Ligji i ri rregullol1 kete jushe ndryshe pas
16
VENDOS
I.
II.
v.
VI.
Gjyqtari raportues
18