1

KABANATA I
Ang Suliranin at Kaligiran Nito
PANIMULA
Malaki na ang ipinagbago ng sistema ng ating edukasyon mula
nang ito ay ipinagbisa sa ating bansa. Isa sa mga pangunahing
asignatura natin dito ay ang Filipino na kung saan natin unang lubos na
napag-aaralan ang kahalagahan ng ating wika. Mga naunang gumamit
nito

ang

mga

naglilingkod

sa

pamahalaan

ng

panahong

ating

ginagalawan mga manunulat, propesyonal, negosyante at indibidwal sa

ibat ibang organisasyon o institusyon. Sa aktibong interaksyon ng mga
indibidwal

maging

nasa

pamahalaan,

pribado

at

pampublikong

tanggapan nagagamit ang ilang patnubay sa Filipino para sa epektibong

pagsulat at komunikasyon.
Dahil sa pagbabago na nagaganap sa ating sistema, limitado sa
mga asignatura o kurso sa Filipino ang programa sa wikang Filipino ng
mga kolehiyo. Ang wikang Filipino ay daynamiko, kaya limitado rin ang
paggamit sa wikang Filipino bilang wikang panturo at pili o kaunti pa rin
ang mga asignaturang maaaring ituro gamit ito. Maraming terminolohiya
ang walang katumbas sa Filipino, at kulang ang mga librong nakasulat
sa Filipino na mapagkukunan ng mga kaugnay na pag-aaral at

literature. Gayon pa man, limitado rin ang oras na iginugugol ng mga

mag-aaral sa pag-aaral nito sa kadahilanang lamang ang paggamit ng
ingles sa mga publikassyon, papel, artikulo, libro at iba pang lathalain
sa nakararaming kolehiyo sa maaaring nakaaapekto sa performans ng
isang mag-aaral.
Para sa karamihan ng mga kolehiyo, hindi pa rin sapat na
bibigyang pansin ang pagpapayaman, pagpapalaganap, at pagpapaunlad
ng wikang Filipino. Kaya marapat lamang na magsaliksik muna tayo sa
impak o epekto ng asignaturang Filipino sa mga mag-aaral sa kolehiyo
lalong lalo na sa mga freshmen na isinasaak ngayon sa pag-aaral sa mas
malalim pang kahulugan ng Filipino.
LAYUNIN NG PAG-AARAL
Ang pag-aaral na ito ay nagnanais na matugunan ang katanungan
ng ating mga kababayan sa mga impak ng asignaturang Filipino na
nakakaapekto sa pagkatuto ng mga mag-aaral na nasa unang taon sa
kolehiyo ng San Luis. Ang mga sumusunod ay magsisilbing gabay sa
pag-aaral na ito:
1. Anu-ano ang mga salik na nakakaapekto sa pagkatuto sa
asignaturang Filipino?

2. Anu-ano ang epekto ng asignaturang Filipino sa akademikong

performans ng mga mag-aaral na nasa unang taon sa kolehiyo ng
San Luis?
3. May kaugnay ba ang mga nabanggit sa akademikong performans o
marka sa Filipino ng mag-aaral?
4. Anong ang antas ng akademikong performans ng mga mag-aaral
na nasa unang taon?
KAHALAGAHAN NG PAG-AARAL
Ang kahalagahan ng pananaliksik na ito ay maipapahayag natin
ang mga salik na magpapaunlad sa performans ng mga mag-aaral na
dulot ng asignaturang Filipino. Nang sa gayon ay malaman natin
makabuluhang impak o abentahe nito sa akademikong marka ng mga
mag-aaral sa kolehiyo.Sa pamamagitan ng pag-analisa natin sa impak ng
asignaturang Filipino, matutuklasan natin ang maidudulot nito sa ating
pag-iisip at patin na rin ang epekto nito sa ating marka sa paaralan.
Kung ang epekto ban g asignaturang Filipino ay may halaga o
importansya, hindi lamang sa atin bilang isang mag-aaral kunding
bilang isang Pilipino.
Mahalaga ang wika ng isang bansa katulad ng wikag Filipino. At
ang natatanging paraan upang mapalawak ang kaisipanat ideya sa

wikang Filipino ay ang pag-aaral nito na nakasalalay ngayon sa

asignaturang ito. Ang wika ay hindi lamang kumakatawan sa isang tao.
Ito ay hindi lamang isang paraan para sa pagpapahayag ng mga sariling
saloobin , opinyon, mga personal na obserbasyon at halaga ng kanyang
mga katangian ay isang sisidlan na siyang nagpapahayag ng mga
aspekto ng isang komunidad o bansa. Ang wika ay kumakatawan din sa
pangunahing pagpaparating sa iba ng panlipunang pagkakakilanlan at
pag-aaral sa mas malalim na aspekto o kaisipang nakapaloob dito. Sa
pananaliksik ng impak ng asignaturang ito sa akademikong performans
ay mapapatunayan natin na nararapat itong manatili kung ito man ay
may magandang reulta sa performans ng mag-aaral sa kolehiyo.
SAKLAW AT LIMITASYON
Ang pananaliksik na ito ay nakatuon sa pagsusuri sa imapk ng
asignaturang Filipino sa akademikong performans ng mga mag-aaral.
Saklaw nito ang mag-aaral na nasa unang taon sa kolehiyo ng San Luis
taong panunuruan 2016.
Bibigyang puhos ang mga mag-aaral na ito aspagkat isnisiwalat ng
mga mananaliksik na makakaranas ang mga mag-aaral sa kolehiyo ng
San Lui ng impak ng pagtuturo sa aignaturang Filipino.

DEPINISYON NG TERMINOLOHIYA

Akademikong performans ang pang akademiyang marka sa

paggawa o pag-aaral ng isang mag-aaral sa paaralan

Asignatura sabjek na pinag-aaralan sa paaralan
Filipino ito ang pangunahing wika sa bansang Pilipinas na
naksalig sa pangunguna ng tagalog kasunod ng iba pang
umiiral na pagbigkass ssa bansa

KABANATA II
Mga Kaugnay na Pag-aaral at Literatura
Ang Filipino ay isang asignaturang tumatalakay sa importansya ng
wikang Filipino. Ito ay sumasalamin sa kaluluwa at diwa ng ating bansa
kaya

ito

ay

importante

na

ating

pag-aralan.Isang

patunay

sa

kahalagahan ng Filipino ay ang pagpapalawak sa ating kaalaman sa

pagbasa,pagsulat

at

pananaliksik

kaugnay

sa

wikang

Filipino.

Mahalagang pag-aralan natin ang wikang pambansa dahil ito ay patuloy

na nagbabago sa paglipas ng panahon.
Sa pagsulong ng programang K-12 ay naghain ang CHED ng
memorandum order 20 na naglalahad na alisin ang asignaturang
FILIPINO upang ilipat ito sa Grade 11 at 12. Nagdulot ito ng malaking

epekto sa sistemang pampaaralan na nakaapekto sa performans at

sikolihikal na pag-iisip ng mag-aaral.
Ayon kay Jasareno (2012), ang asignaturang Filipino sa elementary
ay lumilinang sa mga kasanayan sa pakikinig, pananalita, pagbasa,
pagsulat at pag-iisip. Saklaw ng mga kasanayan sa pakikinig ang
masusing pagkilatis at mabisang pag-unawa.
Ayon naman kay Almario (2007), ang wikang Filipino ay isang
mahalagang salik ng komunikasyon para sa mga mag-aaral. Sa
pamamagitan ng maayos at angkop na paggamit ng wika, nagkakaroon
ang gumagamit nito ng kakayahang kumuha at makapagbahagi ng
kaalaman na kanyang minimithi at nararamdaman. Dito nakasalalay
ang epektibong pagkatuto at matagumpay na paghahatid ng mga ideya
sa ibang tao ukol sa isang paksa. Ngunit gaya nga ng nabanggit
kailangang hasain ang kaalaman sa wiki sa isang kaukulang lebel upang
magamit ito ng wasto at maayos. Kaya naman may mga kurso sa baralila
at panitikan. Sa pamamagitan ng kursong ito lumalawak an gating
kaalaman sa pag-unawa ng mga mag-aaral tungkol sa paggamit ng ibatibang salita sa pagsasalita at pagsusulat.
Ginagamit

rin

ang

wikang

Filipino

upang

mas

lalo

pang

magkaroon ng mabuting pagkikitungo sa bawat isa sa ating bansa. Sa

kabila nito, hindi po rin ito sapat upang masabing intelektwalisado and
wikang Filipino kung ikukumpara sa ibang wika tulad ng wikang Ingles.
Ang ating ay hindi unibersal tulad ng wikang Ingles. Maisalin man natin
ang lahat ng salita sa Filipino ay hindi pa rin ito magiging dahilang
upang gamitan ito ng lahat, lalo pat sa pag-aaral ng ibang tao mula sa
ibang bansa.
Ang intelektwalisasyon ng Filipino ay hindi imposible, ngunit sa
ating panahon ngayon ay hindi rin ito lubusang magagamit. Bukod pa
rito ay hindi na rin mapapalitan ang katotohanang Ingles pa rin ang
unibersal na wika.
Nagagamit nila ito upang makihalubilo at makipag-ugnayan sa
kapwa nila mag-aaral nang sa gayon ay makakalap pa sila ng mga
impormasyon na kinakailangan nila sa isang tiyak na bagay na may
kaugnayan sa kanilang mga iba pang asignatura. Ang wikang Filipino
ang nagsisilbing midyum ng kanilang komunikasyon hindi lang para sa
kanilang sosyal na pakikilahok pati na rin sa paggawa para sa ikauunlad
ng kanilang kaalaman.

Kabanata III
DISENYO AT PARAAN NG PANANALIKSIK
Disenyo ng Pananaliksik

Ang pag-aaral na ito ay isinagawa sa pamamaraang deskriptiv. Ang

pangunahing layunin sa paggamit ng deskriptiv bilang disenyo ng
pananaliksik ay upang mailarawan ang kapaligiran, kasalukuyang
pangyayari o mga pangunahing isyu ngayon sa lipunan at alamin ang
sanhi ng particular na kaganapan. Ang disenyo ng pananaliksik na ito ay
maiuugnay rin sa iba pang elemento ng kahalagahan ng paksang
tinatalakay o pag-unawa.
Mga Respondente
Ang mga respondenteng napili para sa pananaliksik na ito ay
limampung (50) mag-aaral galling sa ibat ibang departamento (CSA, AsEd-IT-Crim, CEA) na nasa unang taon sa Kolehiyo ng San Luis, Lungsod
ng San Fernando, La Union sa taong panuruan 2015-2016.
Instrument ng Pananaliksik
Ang pagsusuri na ito ay isinagawa sa pamamagitang ng isang
sarbey. Naghanda ng sarbey kwestyoneyr ang mga mananaliksik na
magsisilbing instrument upang makalap ang mga datos kaya pinagaralan ang mga asesment at ebalwasyon, abentahe at disabentahe, at
impak ng asignaturang Filipino sa mga mag-aaral at respondente.
Nanglap rin ang mga mananaliksik ng mga impormasyonsa mga

10

naunang tesis, internet at iba pang referens o sors na maaring

mapaghanguan.
Tritment ng Datos
Pag-tally at pagkompyut ng porsyento ang paraang gianawa ng
mga mananaliksik.hinang mataas at kompleks na istatistikal na
pamamaran ay hindi ginamit sa pagsusuri ng mga datos sapgkat itoy
hindi kinakailangan.

KABANATA IV
PRESENTASYON AT INTERPRETASYON NG MGA DATOS
Natuklasan sa pag-aaral na ito ang sumusunod:

11

Graf 1
Impak

Labis na

Katamtamang

Hindi

Natutuhan

Pagkatuto

gaanong

Walang
natutuhan

natutuhan
Natutong

38%

56%

6%

0%

manaliksik
Nagagamit ang

44%

56%

0%

44%

56%

0%

0%

24%

31%

14%

0%

24%

56%

20%

0%

22%

62%

16%

0%

0%

wikang Filipino
sa tamang
paraan
Tamang
paggamit sa
komunikasyon
Nagkaroon ng
mataas na
tiwala sa sarili
Napatataas ang
antas ng
komprehasyon
Nabigyan ng
wastong
interpretasyon
ang

12
akademikong
pagbasa
Naipapaliwanag

30%

62%

8%

38%

46%

16%

28%

50%

22%

0%

ang tungkulin
ng pagsulat
Nakasusulat ng

0%

isang
intelektwal na
teksto
Nakilala ang

0%

kahalagahan ng
pananaliksik

Ang tatlong may pinakamababang poryento sa graph ay ang wastong

paginterpreta sa akademikong pagbasa, pagkakaroon ng mataas na
tiwala sa sarili at napapataas ang antas ng komprehensyon dahil sa
panahon ngayon nauso na ang mga gadgets o teknolohiya kaya
karamihan sa mga estudyante ngayon ay hindi na masyadong nagbabasa
dahil sa mga makabagong teknolohiyang gaya ng wattpad at iba pa,
mababa din ang pagkakaroon ng mataas na tiwala sa sarili dahil
karamihan sa mga mag-aaral ay hindi sanay na humarap sa maraming
tao kaya bumaba ang tiwala nila sa kanilang sarili.

13

Ang tatlong may pinakamataas na porsyento naman sa graf ay

nagagamit

ang

wikang

Filipino

sa

tamang

paraan,

sa

wastong

komunikasyon at ang natutong manaliksik dahil sa aming respondante

natuto silang manaliksik dahil sa maganda at maayos na pagtuturo ng
guro sa kung paano ang pananaliksik,dahil sa palaging paggamit ng
wikang Filipino sa asignaturang Filipino nasasanay din sila sa paggamit
ng wikang Filipino sa tamang paraan at sa wastong komunikasyon.
Graf 2
Faktors na nakakaapekto sa pagkatuto sa asignaturang Filipino.

Kurso

Paaralan

Oras ng mag-aaral

Guro
0

10

15

20

25

30

35

40

Dito sa graph ang guro ang may pinakamaraming bilang dahil

merong mga gurong estrikto at meron naman yung hindi, nakakatulong
ang pagkaestrikto ng isang guro sa pagkatuto ng isang mag-aaral dahil
kailangan ng gurong tutukan ang kanyang estudyante para matuto ito

14

ng mabuti, at meron ding guro na medaling lapitan dahil mas maganda

kung may maayos na komunikasyon o koneksyon ang guro at ang
kanyang mag-aaral para sa pagkatuto ng mag-aaral. Ang paaralan
naman ang may pinakamababang bilang dahil hindi naman kailangan o
nakadepende ang pagkatuto ng isang mag-aaral sa paaralan kung di sa
determinasyon ng estudyante kung gusto niyang matuto o hindi.
Graf 3
Lebel

ng

pagpasa

sa

exams,

quizzes

at

seatworks.

74% pababa
80%-85%
85%-90%
90%-98%
|100%

15

Hinggil naman sa aspekto ng pag-aaral na naaapektuhan ng

asignaturang Filipino, 14 ang sumagot ng Limitadong oras sa pagrerebyu
para sa ibang subjects; 26 ang sumagot sa Pagsabay-sabay ng mga
ipapasang requirements; 10 ang sumagot sa Katamtamang oras sa pagaaral; at sa wala ang sumagot sa Iba pa.

Graf 4
Aspekto ng pag-aaral na naaapektuhan ng asignaturang Filipino.

16

60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%

Dito sa graf ang pagsabay-sabay sa ipapasang requirements

ang may pinakamataas na porsyento dahil nahihirapan ang mag-aaral
kung ano ang uunahin niyang tapusin at kung paano niya ito matatapos
sa tamang oras at ang katamtamang oras sa pag-aaral ang may
pinakamababang porsyento dahil sa pagkakaron ng sabay-sabay na
mahihirap na asignatura nahihirapan ang mag-aaral sa paghahati ng
kanyang oras sa pag-aaral pero hindi yan ang sanhi dahil kung
determinado ang estudyante at matiyaga matatapos niya ito kahit sabaysabay.

KABANATA V

17

Lagom, Konklusyon, at Kaligiran Nito

Lagom
Ang pag-aaral na ito ay nais na malaman ang saloobin at pananaw
ng bawat estudyanteng nasa unang taon sa Kolehiyo ng San Luis tungkol
sa impak ng asignaturang Filipino sa akademikong performans ng mga
mag-aaral, mga faktor ang nakakaapekto dito, mga salik ssa pagkatuto,
at abentahe nito sa mga mag-aaral.
Gamit ang deskriptiv-analitik, ang mga mananaliksik ay gumawa
ng sarbey-kwestyoneyr na pinasagutan sa limampung (50) respondent na
mayroong Filipino 2 sabjek. Ito ang mga mag-aaral na nasa unang taon
na nakapanayam ng mga mananaliksik.
Ito ang napiling pag-aralan ng mga mananaliksik nang mas
maintindihan ng mga mag-aaral ang kahalagahan at abentahe ng
Filipino sa buhay ng nila hindi lang bilang isang mag-aaral kundi bilang
isang Pilipino, ang mga positibong impak nito sakanilang pag-aaral, at
upang masagot ang katanungan sa isyung bakit hindi nararapat alisin
ang asignaturang Filipino sa kolehiyo.
Konklusyon

18

Normal na sa buhay ng isang mag-aaral ang pagkakaroon ng

dilema sa ibat ibang sabjek, lalog lalo na sa meydyor sabjeks katulad na
lamang ng Filipino. Lahat ay nakararanas nito anumang kurso o taon ka
nabibilang. Ayon sa pananaliksik na ito, may ibat ibang factor ang
nakakaapekto sa pagkatuto ng mga mag-aaral sa Filipino, na kung saan
ang pangunahing dahilan ay ang kanilang guro (48%), kasunod ng; oras
sa pag-aaral (35%), kurso (11%), at paaralan (6%). Una, maaring ang
guro ay nakakaapekto sa mag-aaral dahil siya ay istrikto o seryoso sa
pagtatalakay ng mga aralin na dahilan upang hindi maging komportable
ang isang estudyante sa kanyang kilos o behavior .gayon pa man, kung
titignan natin ito sa positibong pamamaraan, maaring nakakaapekto ang
guro

sa

mag-aaral

dahil

siya

ay

isang

nakakaaliw,

madaling

pakitunguhan at approachable na guro, na nagbibigay motibasyon sa

mag-aaral na pagbutihin pa ang kaniyang pagkatuto o pag-aaral.
Pangalawa, isa pang faktor na nakakaapekto sa mga mag-aaral ay ang
oras sa pag-aaral na maaring kapos o kulang dahil hindi lamang
nabibilang ang mga aralin na dapat balikan sa tuwing may pagsusulit.
Pangatlo, ang paaralan na base sa pangalan ay isang catholic school, na
maaring nagdudulot sa mga mag-aaral kaunting problema dahil sa
kakaibang atmospera lalo na kapag sila ay hindi katoliko o iba ang

19

kanilang relihiyon. Pang-apat, ang kurso ng mag-aaral na nagdudulot ng

stress sa kanila lalo na kung ito ay nabibilang sa mga mabibigat na
kursong iniaalok ng paaralan halimbawa na lamang ng kursong
engineering, architecture, at accountancy ngunit alam ng karamihan na
walang madaling kurso kapag ito ay unang subok mo pa lamang.
Sa kabilang dako, ayon sa pananaliksik na ito, ang pagsasabaysabay na pagpasa ng requirements naman ang pangunahing aspekto na
nakakaapekto sa pag-aaral ng Filipino dahil nahahati ang oras na
igugugol nila dito. Kaya nagiging limitado rin ang oras nila sa
pagrerebyu, gaya ng nailahad kanina ay nagdudulot ng stress at dilema
sa mga mag-aaral.
Batay sa nailahad na datos, balanse ang pagkatuto at lebel ng
pagpasa ng mga mag-aaral sa asignaturang Filipino. Ito ay may positibo
at malakas na impak sa kanilang pag-aaral dahil sa labis na pagkatuto
sa mga paksa partikular na ang pananaliksik dahil dito nakatuon at
nagpokus

ang

kanilang

atensyon

sa

pag-aaral,

at

sa

tamang

pamamaraan ng Filipino para sa pagpapatibay ng komunikasyon,

interpretasyon, at intelektwalidad. Ayon sa mga respondente, ang mga
suliraning kanilang kinakaharap sa ibat ibang sitwasyon na mayroong

20

kaugnayan sa kanilang pag-aaral ay mga pagsubok lamang na mas

lalong nagpapalakas sa kanilang loob.
Rekomendasyon
Batay sa mga nailahad na konklusyon, buong kapakumbabaang
inilalatag ng mga mananaliksik ang pag-aaral na ito sa mga sumusunod
na rekomendasyon:

Sa mga nangangasiwa o administrador ng mga paaralan, na

ipagpatuloy

ang

desiminasyon

at

pagpapalaganap

ng

mga

programang may kaugnayan sa Filipino na mapapakinabangang

lubos ng mga mag-aaral lalo na yaong may aplikasyonsa kanilang

kurso at buhay.
Sa mga propesor o guro ng kolehiyo ng San Luis, maglaan ng
nararapat na oras upang isaayos ang mga requirements o
nararanasang suliranin upang maiwasan ang di kanais-nais na
sitwasyon epekto. Bigyan pa ng mas malawak na kaalaman ang

mga mag-aaral.
Sa mga mag-aaral, balansehing mabuti ang oras sa pag-aaral,
maging praktikal, at ihanda ang sarili sa mga responsibilidad na
may kaugnayan sa pag-aaral o pagkatuto at sa mga aksyong
tatahakin sa pag-aaral.

21

Sa mga magulang, paalalahanan ang mga anak sa kahalagahan ng

pag-aaral ng Filipino at ng iba pang aralin hindi lamang para sa
pagkatuto kundi para sa dignidad ng isang Pilipino. Gabayan sila
na huwag pagsasabay-sabayin ang mga nakatakdang gawain,
tapusin ito ng sunud-sunod at nang naayon sa pagkakabalanse ng

oras.
Sa mga sumusunod na mananaliksik, magsagawa ng mas
malawak

pang

pagsisiyasat

upang

ma-validate

ang

impormasyon na natuklasan sa pag-aaral na ito.

SANGGUNIAN
https://prezi.com/m/ketllmmee86rw/ang-batayang-kurikulum-sa-filipino-sa-antaselementarya/
http://filipinotermpaper.blogspot.com/?m=1

mga

22

APENDIKS

23

Pangalan: Karl Clement D. Mostoles

E-mail address: cmostoles24@gmail.com
Contact Number: 09462740153
Edad: 17
Kasarian: Lalake
Relihiyon: Roman Catholic
Pangalan ng Tatay: Clemente D. Mostoles
Trabaho: Municipal Engineer
Pangalan ng Nanay: Tita D. Mostoles
Trabaho: Housewife
Educational Background:

Elementary: Saint Augustines School | Tagudin, Ilocos Sur

High School: Saint Augustines School | Tagudin, Ilocos Sur
College: Saint Louis College | Lingsat, San Fernando City, La
Union

24

Pangalan: Trixia Khrysanthemum V. Valdez

E-mail Address: trixia_251999@yahoo.com
Contact Number: 09102590763
Edad: 16
Kasarian: Babae
Relihiyon: Roman Catholic
Pangalan ng Tatay: Jonie O. Valdez
Trabaho: Security Guard
Pangalan ng Nanay: Lani V. Valdez
Trabaho: Crewing
Achievements

Top honor student from Grade 1 to 6.

One of the top 15 students in high school.
2nd place in Filipino essay writing division level.
4th place in Filipino essay writing during the NSO contest.

Educational Background

Elementary: Ar-arampang Elementary School | Ar-arampang,

Balaoan, La Union
High School: Bacnotan
Bacnotan, La Union

National

High

School

Poblacion,

25

College: Saint Louis College | Lingsat, San Fernando, La Union

Pangalan: Nelson N. Badua

E-mail address: baduanelson@yahoo.com
Contact Number: 09467054612
Edad: 17
Kasarian: Lalake
Relihiyon: Roman Catholic
Pangalan ng Tatay: Nestor Badua
Trabaho: Carpenter
Pangalan ng Nanay: Annabelle Badua
Trabaho: Housewife
Educational Background:

Elementary: Guesset Elementary School | Naguillian, La Union

High School: Eastern Naguillian National High Shool | Naguillian,

La Union
College: Saint Louis College | Lingsat, San Fernando La Union

26

Pangalan: Febstar Joyce D. Viluan

E-mail address: febstarjoyce@yahoo.com
Contact Number: 09303555755
Edad: 16
Kasarian: Babae
Relihiyon: Baptist
Pangalan ng Tatay: Jimmy G. Viluan
Trabaho: Farmer
Pangalan ng Nanay: Jecelyn D. Viluan
Trabaho: Accountant
Achievements:

Dancer of the Year (High School)

Educational Background:

Elementary: Zaragosa Elementary School | Zaragosa, Bacnotan La

Union

27

High School: Bacnotan National High School |Poblacion, Bacnotan

La Union
College: Saint Louis College | Lingsat, San Fernando La Union