LITAR TETIMBANG E 3042 / UNIT 11/ 1

OBJEKTIF

Objektif am :

Mengetahui dan memahami prinsip beberapa

jenis tetimbang a.u.

Objektif khusus :
Di akhir unit ini anda sepatutnya dapat :

Mengetahui dan memahami litar bagi

titi a.u .

Mengetahui dan memahami cara-cara

untuk menerbitkan persamaan bagi :
i. Titi Schering
ii. Titi Hay
iii. Titi Maxwell

.
LITAR TETIMBANG E 3042 / UNIT 11/ 2

INPUT

11.0 Pengenalan

Titi a.u adalah merupakan variasi titi a.t yang telah diubahsuai untuk
digunakan bagi mencari nilai-nilai komponen kearuhan dan kemuatan .
Cara penggunaan dan prinsip yang digunakan untuk mendapatkan
persamaan imbang bagi titi a.u ini juga adalah sama dengan kaedah titi a.t.

11.0.1 Perbezaan diantara titi a.t dan titi a.u

titi a.t
1. Menggunakan bekalan a.t
2. Komponen lengan terdiri dari perintang sahaja
3. Digunakan untuk mencari nilai rintangan sahaja
4. Pengesan sifar terdiri daripada galvanometer a.t sahaja.

titi a.u

1. Menggunakan bekalan a.u

2. Komponen lengan boleh terdiri dari perintang,pemuat dan pearuh
3. Digunakan untuk mencari nilai rintangan ,kearuhan dan
kemuatan.
4. Pengesan sifar boleh terdiri daripada galvanometer a.u ,oscilloscope
dan ‘headset’.
LITAR TETIMBANG E 3042 / UNIT 11/ 3

11.1 Titi Schering (Titi a.u untuk mengukur kemuatan)

Rajah 11.1 merupakan litar sambungan titi schering . Sila perhatikan

kedudukan komponen pada setiap lengan titi tersebut.

Rx

Cx C2

G ~
R4
R3
C4

Rajah 11.1

Kenalpasti galangan pada setiap lengan:

Z1 = Rx – j / wCx
Z2 = -j/wC2
Z 3 = R3
1\ Z4 = 1 / R4 + jwC4

Dalam keadaan imbang :

Z1Z4 = Z2Z3
Z1 = Z2Z3 .1/Z4
Rx – j/wCx = ( -j/wC2) (R3)(1/R4+ jwC4)
Rx – j/wCx = -jR3 /WC2R4 – j2wR3C4 / wC2
Rx – j/wCx = -jR3 /WC2R4 +R3C4 /C2

Samakan bahagian sahih :

Rx = R3 C4 /C2

Samakan bahagian khayal : -j / wCx = -jR3/wC2R4

Cx = C2R4/R3
LITAR TETIMBANG E 3042 / UNIT 11/ 4

11.2 Titi Hay (Titi a.u untuk mengukur kearuhan)

Rajah 11.2 merupakan litar sambungan titi Hay . Sila perhatikan

kedudukan komponen pada setiap lengan titi tersebut.

R1 R2

C1
~
G
Lx
R3
Rx

Rajah 11.2 : Litar titi Hay

Kenalpasti galangan pada setiap lengan titi :

Z1 = R1 - j / wC1
Z2 = R2
Z3 = R3
Z4 = Rx + jwLx

Dalam keadaan seimbang :

Z1Z4 = Z2 Z3
Z1Z4 = Z2Z3
(R1 - j / wC1)( Rx + jwLx) = (R2R3)
R1 Rx + jwR1Lx – jRx/wC1 +wLx / wC1 = R2R3

Samakan bahagian sahih : R1Rx + LxC1 = R2R3 per .1 1

Samakan bahagian khayal : jwR1Lx = jRx / wC1
Rx = W2C1R1Lx 2
1

2 1 : R1 (w2C1R1LX) + LX / C1 = R2R3
1 LX [w2C1R12 + 1/C1] = R2R3
LITAR TETIMBANG E 3042 / UNIT 11/ 5

LX [ ( w2C12R12 + 1)/C1] = R2R3

LX = ( C1R2R3) / (1 + w2C12R12)

Rx = w2C1R1 [ (C1R2R3) / (1+w2C12R12) ]

= (w2C12R12R1R2R3) / (1 + w2C12R12)

11.3 Titi Maxwell (Titi a.u untuk mengukur kearuhan)

Rajah 11.1 merupakan litar sambungan titi Maxwell . Sila perhatikan

kedudukan komponen pada setiap lengan titi tersebut.

LX
R2
RX

~
G
R4

R3 C4

Kenalpasti galangan pada setiap lengan:

Z1 = RX + jwLX
Z2 = R2
Z3 = R3
1/Z4 = 1/R4 + jwC4

Dalam keadaan seimbang : Z1Z4 = Z2Z3

Z1 = Z2 . Z3. 1/Z4
RX + jwLX = (R2)(R3) (1/R4 + jwC4)
RX + jwLX = R2R3/R4 + jwR2R3R4

Samakan bahagian sahih : RX = R2R3/R4

Samakan bahagian khayal : jwLX = jwR2R3R4
LX = R2R3R4
LITAR TETIMBANG E 3042 / UNIT 11/ 6

AKTIVITI 11a

Uji kefahaman anda sebelum meneruskan input selanjutnya. Sila semak jawapan
anda pada maklum balas di halaman berikutnya.

11.1 Dapatkan persaman imbang bagi titi hay yang diberikan di bawah.

R1 R2

C1

~
G
Lx
R3
Rx

11.2 Nyatakan perbezaan diantara titi a.t dan titia.u

11.3 Namakan dua jenis titi a.u yang boleh digunakan untuk mencari nilai rintangan
beraruhan atau berkemuatan yang di berikan dalam unit ini.
LITAR TETIMBANG E 3042 / UNIT 11/ 7

MAKLUM BALAS 11a

11.1 Rujuk input 11.2

11.2 Rujuk input 11.0.1

11.3 Rujuk input 11.0

SEMOGA BERJAYA
LITAR TETIMBANG E 3042 / UNIT 11/ 8

PENILAIAN
KENDIRI

Anda telah menghampiri kejayaan. Sila cuba semua soalan dalam

penilaian kendiri ini dan semak jawapan anda pada maklum balas yang disediakan.

11.1 Nyatakan 3 jenis titi a.u yang boleh digunakan untuk mencari nilai kearuhan atau
kemuatan.

11.2 Nyatakan 3 peralatan yang boleh digunakan sebagai pengesan sifar dalm litar titi
a.u.

11.3 Lukiskan litar titi a.u Maxwell dan dapatkan persamaan imbang bagi titi
tersebut.

SELAMAT MENCUBA
LITAR TETIMBANG E 3042 / UNIT 11/ 9

MAKLUM BALAS PENILAIAN

KENDIRI

11.1 Titi Schering, Titi Hay dan titi Maxwell.

11.2 Alatan pengesan bagi titi a.u yang biasa digunakan ialah
oscilloscope,galvanometer a.u dan ‘headphone’.

1.3 Rujuk input 11.3.