Professional Documents
Culture Documents
Çeviri Üzerine Notlar
Çeviri Üzerine Notlar
80lerin yaratt ekonomik ve kltrel krlma dikkate deerdir. Ayfer Tun, 70lerden
tasarrufun kutsand yllar olarak bahseder. 80lerle beraber Trkiyede de yrrle
giren serbest piyasa ekonomisi ve pei sra gelen neo liberal politikalar tketim
pratiklerimizi deitirmi, kltrel ve siyasal simgelerin ve hatta kimliklerin
metalamasnda nemli rol oynamtr.
Bu sreci ele alrken ncelikle, Yael Navaro Yann bahsettii zere bu kltrel ve
siyasal kimliklerin ve onlarn simgelerinin zsel bir takm niteliklere sahip olmadklarna
benim de katldm vurgulamam gerekir. Somutlatrmak gerekirse, Trkiye toplumunda
soyutlanabilecek iki kesim olan laisistler ve slamclarn kltrel kimliklerinin,
kreselleme ve neo-liberalizm politikalaryla egdml olarak ina edildiini sylemek
uygun der. 80 sonras Trkiyesinin koullarnn getirdii metalatrmadan iki kesimin de
azade olmad zerine rnekler sunmak gerekirse, Tekbir giyimin tesettr rnleriyle bir
pazar yaratmas bunu yaparken Mslmanlk inancn modernletirerek defilelerle
pazarlamasn, inanc deil rettii metay temel almasn(tesettrn kendinde ve kendisi
iin gsteren olmasn) - laisist kesimin stanbulda Refah partisinin belediye seimlerini
kazanmas zerine Atatrk simgesini rozetlerle, alveri merkezi giriine yerletirilen
devasa Atatrk simgeleriyle dolama sokmas gsterilebilir.
80 sonras kltrel ve siyasal simgelerin metalamas zerine kabaca byle bir
giri yaptktan sonra, bu srete imal edilen simgelerin, kimliklerin toplumda nasl bir yer
tuttuunu aklamak zere kullanacam Jean Baudrillardn gsterileni olmayan
gsteren kavramn tantmamda yarar var. Sassureun kavramsallatrd biimiyle
etrafmzda grdmz nesneler, biimler gndergedir. Gndergeler, gsteren ve
gsterilenden oluur. Gsteren, grdmz nesnelerin dildeki yazllar veya grsel
imgeleriyken, gsterilen ise gsterenin bizim imgelemimizde yaratt soyutlamadr. Jean
Baudrillard gsterileni olmayan gsteren kavramyla, Atatrk, bayrak, tesettr, Hz. Ali gibi
gsterenlerin gsterilenlerinin toplumda ok farkl imgelere gnderme yaptna, bu
gsterenlerin toplumun farkl kesimlerindeki imgelerinin yzergezer olduuna iaret
etmitir.
Atatrk imgesini ele alarak balayabiliriz. Atatrk laisist kesim iin siyah elbisesi,
beyaz gmlei ve kravatyla gkyzn gsterirken bir ilerleme imgesi olutururken,
Akp semeni Atatrkn mmet konusunda syledii szleri, Atatrk anlamada baz
alabiliyor. Daha radikal slamclarda ise Atatrk batl deerlerle badatrld iin, bir tr
yozlama imgesi canlanabiliyor. Ayrca Atatrk lkc hareket iin ise Trkleri birletirme
misyonu ile imgeleniyor. Tesettr rneini ele alacak olursak, laisistlerin tesettr gericilik
imgesi olarak grdn syleyebiliriz. Ana akm slamclar ise tesettr slami deerlerle
imgelese bile, 80lerden sonra modernletirmeye ihtiya duydular. Bu modernletirme
srecinde ise Tekbir giyimin sahibinin sylediklerinden Tesettr Avrupada moda
yapacaz Tesettr adalatracaz anlald kadaryla, tesettr Kemalist
devletin modernist hedefleriyle modernletiriyorlard. Oysa ayn hedefler laisistler iin
baka manalara gelmektedir. Bu noktada ana akm slamclarn kapitalizm ve tketimle
barmasn, o paradigmada hareket ettiklerini grmek dikkate deerdir. Burada bir baka
rnek ise Hz. Alidir. Aleviler iin Aleviliin gemite temel krlmasna yol am
olaylardan hareketle sahiplendii Hz. Ali, Recep Tayyip Erdoann aznda Alevilik Aliyi
sevmekse, en Alevi benim szleriyle bambaka b imgeye indirgenmektedir.
Sonu olarak, yukarda bahsi geen imgeler Baudrillardn kavramndan hareketle
toplumun farkl kesimlerinde farkl manalara gelmekte, zsel bir takm niteliklere sahip
olmamaktadrlar. Bu noktada, Foucaultnun nominalizm tarafnda yer alarak,
kimliklerimizin birer ina olduunu sylemesi gsterileni olmayan gsteren kavramna
kout gitmektedir.
happenings in the past. However, Recep Tayyip Erdoan once stated that, if being an
Alevi means loving Ali, I am therefore the best Alevi and as a result, image of Caliph Ali,
has changed dramatically in this narrow respect.
Consequently, the concepts and symbols discussed above, from the standing point
of Baudrillards perception, have different meanings for different partitions of society,
thus these notions cannot be linked with the essential qualities per se. In this respect,
that Foucault is on the side of nominalism, is in accordance with the statement that our
identities are products and correlated with the notion of empty signifer.