Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 8

Taktika Kriminalistike

TAKTIKA KRIMINALISTIKE- eshte dege e shkences se kriminalistikes e


cila merret me studimin dhe aplikimin e veprimeve te drejta dhe te
dobishme ne zbulimin, hulumtimin dhe pengimin e veprave penale.
Baza shkencore e taktikes kriminalistike mbeshtetet ne : ligjin penalprocedure penale psikologji logjike.

RACIA
Racia sht aksion kompleks kriminalistik, i cili prfshin bllokimin e
hapsirs s hapur apo t mbyllur, brenda t cilit bhet identifikimi i t
gjithve dhe kontrollimi i personave t dyshimt, si edhe i hapsirs. N
rastet e zbulimit t personave t dyshuar dhe t mjeteve, personat
arrestohen dhe shoqrohen n lokalet e policis, pr prpunim t mtejm
kriminalistik, kurse mjetet konfiskohen prkohsisht.

BASTISJA
sht veprim kompleks dhe i shumllojshm penalo-procesor dhe
kriminalistik, njkohsisht, i cili ndrmerret me qllim t gjetjes s personit
dhe arrestimit t tij ose me qllim t gjetjes s mjeteve t rndsishme
pr nevoja t procedurs penale t cilat do t shikohen, do ti nnshtrohen
ekspertizs ose do t ekspozohen pr tu njohur.
Bastisja mund t ndahet sipas disa kritereve: sipas fazave t procedurs,
sipas bazs ligjore, sipas qllimit dhe sipas objektit ose hapsirs.

Bllokada e brendshme
Bllokada e brendshme duhet t bhet gjithnj para bllokads s
jashtme,pavarsisht se bhet fjal pr hapsir t hapur apo t mbyllur.
Numri ipolicve q bjn bllokadn e brendshme prcaktohet varsisht
prejmadhsis dhe karakteristikave t hapsirs. Kshtu, nj numr i
caktuar ipolicve, t cilt duhet t jen t veshur me rroba civile dhe
duhet t jenrelativisht t panjohur pr rrethin e caktuar kriminal, hyjn n
objektin osehapsirn e caktuar dhe bjn vzhgimin e fsheht.
Ky duhet t jetfunksioni m i rndsishm i bllokads s brendshme,
sepse kur t bhetbllokada e jashtme mund t priten edhe reaksione t
caktuara brendahapsirs s bllokuar.
Reaksioni i par i kriminelve sht prpjekja pr t ikur nga objekti.

Faqe 1 prej 8

Bllokada e jashtme
Pas bllokads s brendshme, faz vijuese e zbatimit t racis, sht
bllokada e jashtme, i cili prfshin njkohsisht mbylljen e t gjitha hyrjeve
dhe daljeve nga polict me uniform. Bllokada e jashtme duhet t bhet
n mnyr t rrufeshme dhe t papritur. Me kt bllokad arrihen dy
objektiva:
1. i pamundsohet kujtdo q t dal nga hapsira e bllokuar dhe,
2. sipas nevojs, u ofrohet mbshtetje policve q veprojn brenda
hapsirs s
bllokuar.
Natyrisht, n kso rastesh, parashikohet edhe mundsia e rezistencs
fizike apo t armatosur t kriminelve, prandaj bllokada e jashtme mund
t transformohet pjesrisht n mbrojtje ose mbshtetje pr polict q
bjn legjitimimin, bastisjen ose arrestimin e personave t caktuar.
Qllim tjetr i bllokads sht pamundsimi q kriminelve t'u vij ndihm
ose mbshtetje nga bashkpuntort e ndihmsit e tyre, nga jasht.
Duke pasur parasysh nivelin e organizimit t nntoks, nuk guxon t mos
parashikohet mundsia q n vendin e racis t arrij ndonj grup
kriminelsh q do t prpiqej t parandalonte arrestimin eventual t
kolegve t tyre dhe t organizonte arratisjen e tyre nga vendi ose
hapsira ku zhvillohet racia.
Pr kt arsye, polict e bllokads s jashtme duhet t jen t prgatitur
q t reagojn n mnyr adekuate n kso situatash.
Gjat kryerjes s racis rekomandohet edhe prdorimi i qeneve t
strvitur zyrtar.

KONFISKIMI I PERKOHSHEM
Ky veprim hetimor prfshin konfiskimin apo marrjen e prkohshme t:
1) mjeteve q duhet t konfiskohen
2) mjeteve q mund t shrbejn si dshmi gjat procedurs penale ose
3) mjeteve materiale t fituara me kryerjen e veprs penale.
Konfiskimi i prkohshm nnkupton edhe marrjen e mjeteve q mund t
shrbejn pr
vrtetimin e fakteve n procedurn penale, pr secilin q posedon mjete
t tilla. Procesverbali mbi konfiskimin e prkohshm t mjeteve duhet t
prmbaj t dhnat se kush, kur dhe far mjetesh ka dorzuar, ku jan
gjetur mjetet e konfiskuara prkohsisht, sipas cils shtje penale dhe me
far qllimi sht br konfiskimi, prshkrimin e sakt t mjeteve t

Faqe 2 prej 8

konfiskuara dhe, sipas nevojs, edhe autenticitetin e mjeteve t


konfiskuara.

Legjitimimi
Renditja e veprimeve q ndrmerren brenda hapsirs s bllokuar mund t
jet e ndryshme dhe prcaktohet varsisht prej situats aktuale. N qoft
se n plan t par duhet t jet maturia, ather veprimi i par i policis
duhet t jet bastisja e t gjith personave pr shtje t siguris. Por, n
rastin e zbatimit t racis duhet t kihet parasysh se shumica e qytetarve
q gjenden brenda objektit t bllokuar nuk jan as kriminel as njerz t
dyshimt. Pr kt arsye, prmasat dhe intensiteti i racis duhet t'u
prshtaten situats s caktuar, duke pasur kujdes t veant q t mos
kufizohen n mnyr t paautorizuar t drejtat dhe lirit e njeriut.
Pr kt arsye, n qoft se n fillim t zbatimit t racis nuk ka pasur
shenja t prishjes s rendit e qetsis, s pari duhet t bhet legjitimimi i
personave t pranishm.
Legjitimimi bhet nga grupi i policve q sht formuar paraprakisht, t
cilt jan t veshur me rroba civile. Pas legjitimit, vlersohet nse personi i
legjitimuar duhet t mbahet brenda objektit t bllokuar apo duhet t
lirohet t dal jasht.
Eliminimi i shpejt i personave q nuk jan t dyshimt pr asgj
kontribuon pr efikasitetin e racis si edhe pr sigurin e policis dhe t
personave tjer brenda objektit.
Personat q konsiderohen t dyshimt mbi fardo baze ndahen n
hapsira t veanta (n qoft se brenda objektit t bllokuar ka hapsira t
tilla) ose n nj pjes t caktuar t hapsirs dhe, pas bastisjes pr shtje
t siguris, mbahen nn vrojtimin e policis deri n prfundim t racis.

PUSIA
Pusia sht veprim kriminalistik-taktik i organizuar q prfshin vrojtimin
dhe vzhgimin e fsheht t hapsirs ose objektit, me qllim t zbulimit
dhe arrestimit t autorve t veprave penale.
Pr sukses t pusis sht e rndsishme t'u prmbahemi parimeve
kriminalistike t shpejtsis, befasis dhe konspiracionit (fshehtsis).
Duke pasur parasysh qllimin dhe detyrn, pusia mund t ket
njkohsisht karakter represiv dhe preventiv (parandalues), por esencn e
pusis e prbjn konspiracioni dhe befasia. Konspiracioni sht i
rndsishm gjat prgatitjes s pusis dhe prfshin, para s gjithash,
vrojtimin dhe vzhgimin e fsheht t vendit t vendosjes s pusis,

Faqe 3 prej 8

vzhgimin e fsheht t personave interesant dhe, gjithsesi, veprimin e


fsheht t secilit polic ve e ve. Gjat pushtimit t vendit t pusis dhe
vet qndrimit n pusi, konspiracioni duhet t jet n nivelin m t lart t
mundshm, prndryshe pusia nuk do t jet efikase.
Arrestimi i autorit t veprs penale duhet t jet i befasishm dhe i
rrufeshm, n mnyr q ai t mos arrij t bj rezistenc apo t ik, si
edhe t humb ose t asgjsoj mjetet me t cilat e ka kryer veprn
penale.
Pusia vendoset n vend t prshtatshm, n nj vend ku pritet t kaloj
personi ose grupi i t dyshuar, ose n afrsi t vendit ku, p.sh. bhet
strshitja e drogs. Vende t tilla mund t jen: parqet, shtitoret,
sheshet, udhkryqet e rrugve t frekuentuara, kafeterit, diskotekat,
stacionet e autobusve e t trenave ose shtpit e kriminelve t caktuar.
M tutje, nprmjet pusis, zbulohen dhe kapen personat q kryejn vepra
t ndryshme penale, si jan: tregtia me njerz, falsifikimi i parave dhe
dokumenteve, prostitucioni ilegal, tregtia me arm etj.
N qoft se bhet fjal pr pusi preventive, ather duhet t bhet
vlersimi i vendeve ku planifikohet vepra penale. N t vrtet, n qoft
se policia siguron informacion se kriminelt planifikojn t kryejn nj
vepr t caktuar penale, si p.sh. plakitjen e nj banke, ather pusia
vendoset pikrisht n objektin q kriminelt kan planifikuar ta sulmojn.
N kt rast, qllim i pusis sht parandalimi i veprs penale dhe
arrestimi i kriminelve.
Pas vendosjes s pusis ndrmerren edhe veprime t tjera kriminalistike e
hetimore, si jan: arrestimi, bastisja e personave dhe objektit, shoqrimi,
marrja n biseda informative etj.

INFORMATORT
Informatort jan persona q i japin policis t dhna t karakterit
kriminal, her pas here ose vazhdimisht, por gjithnj n mnyr t
fsheht.
Puna kriminalistike dhe hetimore sht m efikase n qoft se ka
informacione dhe njohuri t ndryshme t marra nga informatort. Krijimi
dhe shfrytzimi i informatorve sht pun shum komplekse dhe delikate
kriminalistike, e cila kryhet n trsi n mnyr konspirative. Pavarsisht
prej arsyeve prse nj person i caktuar ia jep policis disa t dhna,
konsiderojm se bashkpunimi afatgjat i informatorve dhe policis sht
i mundur vetm n baz t besimit reciprok.
N kt kuptim, edhe kualiteti i informacioneve do t varet nga shkalla e
besimit reciprok.
Faqe 4 prej 8

Llojet e informatoreve jane:

informatoret me pagese
informatoret me motive patriotike
informatoret me motive te pasionit

TAKTIKA E PYETJES
N aspektin e taktikes lidhur me pyetjen shfaqet e nevojshme t kihen
parasysh kto qeshtje
1. Duhet vendosur marrdhnie normale me t pyeturin,
2. Qndrimi i organit ndaj t pyeturit sht moment shum i
rndsishm,
3. Vzhgimi i t pyeturit,
4. Duhet pasur parasysh shtjen e fantazis etj.

LLOJET E PYETJEVE
1.
2.
3.
4.
5.

Pyetjet
Pyetjet
Pyetjet
Pyetjet
Pyetjet

sugjestive
plotsisht disjunctive
joplotsisht disjunctive
e ndrlidhura
decizive

OBSERVIMI SPECIAL
Observimi special sht veprimi kriminalistik-taktik i grumbullimit t
fsheht t informacioneve, nprmjet metods s vrojtimit personal.
Ajo prfshin vrojtimin, mbikqyrjen dhe vzhgimin e fsheht t personave
t caktuar, t automjeteve dhe t objekteve ose hapsirave t caktuara,
me qllim t krijimit t ides dhe grumbullimit t informacioneve mbi
gjendjen kriminale,veprimtaris dhe identitetin e t vzhguarve.
Objektiva t observimit special jan:
zbulimi i veprave penale dhe prcaktimi i vendit dhe kohs s
kryerjes s tyre;

Faqe 5 prej 8

zbulimi i autorve t veprave penale;


vrtetimi i vendbanimeve, vendeve t veprimit, vendeve t puns,
vendit e kohs s takimeve dhe kohs e drejtimit t lvizjes s
kryesve t veprave penale;
krijimi i qasjes s drejtprdrejt n lvizjen dhe aktivitetin kriminal t
personave q vrojtohen;
vrtetimi i taktiks dhe strategjis kriminale t kriminelve q jan
nn vrojtim;
grumbullimi i informacioneve t rndsishme pr prgatitjen dhe
zbatimin e racis, pusis, bastisjes dhe arrestimit t kriminelve;
prgatitja dhe zbatimi i aksioneve t organizuara kriminalistike me
qllim t kapjes s autorve gjat kryerjes s veprave penale

Kallzimi penal i policis


Sipas dispozits s Nenit 207 t Kodit t Procedurs Penale, n baz t
informacioneve t grumbulluara, policia e formulon kallzimin penal n t
cilin paraqet dshmit e zbuluara gjat procedurs s grumbullimit t
informacioneve.
Bashk me kallzimin penal, policia ia dorzon prokurorit publik kompetent
edhe lndt, skicat, fotografit, raportet e marra, procesverbalet pr
masat dhe veprimet e ndrmarra, shnimet zyrtare, deklaratat dhe
materialet tjera q mund t kontribuojn pr efikasitetin e
inicimit t procedurs penale.
Nga kjo dispozit burojn edhe obligime t caktuara t policis, si sht
ndrmarrja e veprimeve dhe masave t caktuara q kan pr qllim
hetimin efikas t veprs penale pr kryerjen e s cils sht informuar.
Me kt dispozit sht e lidhur edhe dispozita e Nenit 201, alineja 1 e
Kodit t Procedurs Penale, sipas s cils policia sht e obliguar q, n
rast se ekziston dyshimi i bazuar se sht kryer nj vepr penale e cila
ndiqet sipas detyrs zyrtare, t ndrmarr t gjitha masat dhe veprimet
pr t gjetur kryesin, pr t parandaluar fshehjen ose arratisjen e kryesit
ose t bashkpjesmarrsve n kryerjen e veprs penale, pr t zbuluar
dhe pr t ruajtur gjurmt dhe dshmit tjera t veprs penale e t
mjeteve q mund t prdoren si dshmi, si edhe pr t mbledhur t gjitha
informacionet q mund t jen me interes gjat procedurs penale.
Pr t arritur prmbushjen e ksaj dispozite ligjore imperative, policia
duhet t ket autorizime t shumta

Faqe 6 prej 8

Prmbajtja e kallzimit penal t policis


1.Kush dhe kur e ka njoftuar policin pr ngjarjen penale
2. A sht dal n vendin e ngjarjes menjher pas marrjes s
informacionit pr ngjarjen kriminale
3. Cilat masa dhe veprime jan ndrmarr n vendin e ngjarjes
dhe mbi far baze
4. far masash dhe veprimesh jan ndrmarr jasht vendit t
ngjarjes Penale
5. N baz t far t dhnash ( informacionesh dshmuese dhe
dshmish) nxirret prfundimi pr ekzistimin e dyshimit se sht
kryer vepr penale apo se ndonj person sht kryes i veprs
penale
6. Prshkrimi faktik dhe titulli ligjor ( kualifikimi ligjor) i veprs
penale
7. ka sht e diskutueshme nga pikpamja e qndrueshmris
s dshmive n lidhje me burimet e informacionit t tyre
8. T dhnat personale n dispozicion pr personin q dyshohet
t jet kryes i veprs penale
9. Shtesat e kallzimit

REKONSTRUKSIONI
Rekonstruksioni i ngjarjes penale behett me prsritjen e mnyrave t
kryerjes s veprs ose t disa fazave t veprimit gjat kryerjes s veprs
apo me vendosjen e gjrave dhe personave n pozit t caktuar, pr t
vrtetuar deklaratat e dhna.
Ekzistojn dy lloje t rekonstruksionit:
1.rekonstruksioni i ngjarjes penale n trsi (rekonstruksioni i plot) dhe
2.rekonstruksioni i disa pjesve t ngjarje penale (rekonstruksioni i
pjesshm
Objektivat m t rndsishme t rekonstruksionit jan:
a) t verifikoj dshmit e gjetura ose t vrtetoj faktet
b) t kompensoj lshimet e bra gjat kryerjes s inspektimit ose t heq
dilemat e kundrshtit q jan pasoj e inspektimit joprofesional e
siprfaqsor;
c) t vrtetoj mnyrn e kryerjes s veprs penale

Faqe 7 prej 8

d) q t vrtetohet mbrojtja e t dyshuarit ose q t verifikohet saktsia e


pranimit t tij;
e) q t verifikohet saktsia e dshmive t t dmtuarit dhe dshmitarve
f) q t verifikohet konstatimi dhe mendimi i ekspertit ose q ekspertit ti
krijohen kushte m t mira pr ekspertiz;

Zbatimit t rekonstruksionit duhet ti paraprijn prgatitjet dhe planifikimi,


ashtu sikur ndodh edhe me veprimet tjera procesore e kriminalistike.
Prgatitjet dhe plani prmbajn:
a) caktimin e vendit dhe kohs s rekonstruksionit
b) caktimin e personave q bjn rekonstruksionin
c) caktimin e personave q do t marrin pjes n rekonstruksion
d) vllimin e rekonstruksionit dhe mjetet q do t prdoren
e) metodn e zbatimit t rekonstruksionit dhe mnyrn e fiksimit

Faqe 8 prej 8

You might also like