MJEDISI I

MARKETINGUT
Tema

shtjet kryesore
Mjedisi i Marketingut
Faktort e kontrollueshm
Faktort e pakontrollueshm
Arritja e objektivave
Feedback
Adaptimi

Mjedisi i Marketingut
Mjedisi i marketingut t nj organizate

prfshin t gjith ata faktor, t cilt

ndikojn mbi organizatn n mnyr t
perceptueshme direkt ose indirekt.

Mjedisi marketing

 Mjedisi i marketingut prbhet nga pes

pjes t cilat jan:

1. Faktort e kontrollueshm
2. Faktort e pakontrollueshm
3. Ecuria e organizats
4. Komunikimi me mjedisin rrethues
5. Adaptimi

vazhdim
Faktort e kontrollueshm drejtohen nga
organizata dhe personeli i marketingut t saj.
Faktort e pakontrollueshm jan prtej
fushs s kontrollit t organizatave t veanta,
por ato ndikojn n mnyrn sesi i pranon
konsumatori-organizatn dhe ofertat e saj.
Bashkveprimi i faktorve t
kontrollueshm me ata t
pakontrollueshm prcakton nivelin e suksesit
ose t dshtimit t organizats n arritjen e
objektivave.

vazhdim
Komunikimi ndodh athere kur nj firm bn
prpjekje t monitoroj faktort e
pakontrollueshm e t evidentoj forcat dhe
dobsit e saj.
Adaptimi ka t bj me ndryshimet t cilat i
bn nj organizat me qllim q t perputhet
me mjedisin e pakontrollueshm.

Faktort e kontrollueshm
Kta faktor drejtohen nga organizata dhe
personeli i marketingut t saj.
Disa prej ktyre faktorve drejtohen nga
drejtuesit kryesor. Keta nuk jan t
kontrollueshm nga personeli i marketingut, i cili
duhet t zhvilloj plane pr t plotsuar
objektivat e prgjithshme t organizats.
N rastin e ndrmarrjeve t vogla e t mesme,
si politika e prgjithshme ashtu edhe vendimet
e marketingut, hartohen nga nj person
zakonisht pronari.

Faktort q drejtohen nga

drejtuesit kryesor
4.Roli i funksioneve t
tjera t biznesit

1. Linja e biznesit

5. Kultura e

Kategoria e
prgjithshme

Orientimi n koh

Funksionet

Fleksibiliteti

Mbulimi gjeografik

Risku/Novatorizmi

Tipi i pronsis

Inxhinjerik

E centralizuar/e
decentralizuar

Blerjet

Biznesi specifik

korporats

Kontakti
ndrpersonal
2. Objektivat e prgjithshme
Shitjet
Fitimi

Promocionet nga
brenda
organizats

Ekzistenca afatgjat
Pranimi nga ana e konsumatorit

Prodhimi
Financa
Kontabiliteti

Krkim & Zhvillim

3. Roli i marketingut
Rndesia n shoqri
Funksionet
Integrimi

vazhdim
1. Linja e biznesit t nj shoqrie i referohet kategoris s

prgjithshme t mallrave/shrbimeve, funksioneve, mbulimit

gjeografik, tipit t pron sis dhe biznesit specifik t saj.
Kategoria e prgjithshme mallra/shrbime sht nj prcaktim i
gjer i llojit te biznesit q nj firm krkon t kryej. Ai mund t jet
energji, orendi, ndrtim banesash, arsim dhe shum t tjera.
Funksionet e biznesit ravijzojn pozicionin e nj shoqrie n sistemin
e, marketingut (nga ofruesi tek prodhuesi tek tregtari me shumic
tek tregtari me pakic) dhe detyrat q ajo krkon t ndrmarr.
Mbulimi gjeografik mund t jet n nivel lagje, qyteti, rrethi,
shteti, rajoni ose ndrkombtar.
Tipi i pronsis mund t varioj prej pronsis individuale dhe m tej
ortak ri ose franchise deri tek korporata me shum njsi.
Biznesi specifik sht nj prcaktim i ngusht i firms, funksioneve t
saj dhe operacioneve t saj (pr shembull nj pastrues kimik n rang lokal).


vazhdim
2. Objektivat e prgjithshme jan synime t gjera e t

matshme q vendosen nga drejtuesit kryesor. Suksesi ose

dshtimi i nj firme mund t prcaktohet duke krahasuar
kto objektiva t gjera me ecurin aktuale.
3. Drejtuesit e percaktojn rolin e marketingut duke

theksuar rnd sin e tij, duke ravijzuar funksionet e tij

dhe duke e integruar at n aktivitetin e prgjithshm t
firms.
Themi se
nj firm i jep rndsi marketingut athere kur
ktij t fundit i jepet autoritet vendimarrs, athere
kur pozita e npunsit m t lart t marketingut
sht e njjt me at t fushave t tjera dhe athere
kur marketingut i vihen n dispozicion burimet e
duhura.

vazhdim
4. Roli i funksioneve t tjera t biznesit si dhe ndrveprimi i tyre

me marketingun duhet t ravijzohen qart pr t evituar

prplasjet, xhelozin dhe konfliktet. N kt mnyr sht i
domosdoshm kooperimi midis marketingut dhe funksioneve t tjera.
5. Kultura e korporats konsiston n vlerat, normat dhe praktikat, t

.
.
.
.
.
.

cilat u komunikohen dhe ndiqen nga ata q punojn n nj firm.

Kultura e nj shoqrie mund t prshkruhet nga pikpamja e:
Orientimit t saj n koh
Fleksibilitetit t mjedisit t puns
Nivelit t ndjekjes s riskut/novatorizmit
Prdorimit t nj strukture drejtimi t centralizuar/decentralizuar
Nivelit t kontaktit ndrpersonal n firm
Prdorimit t promocioneve nga personeli i brendshm

Faktort q kontrollohen nga

personeli i marketingut
1. Zgjedhja e
tregut t synuar

2.

3.

Madhsia

Imazhi

Karakteristikat

Shitjet

Organizatn
e
marketingut

Dshirat

Fitimi

4. Miksin e
marketingut
Produkti

Shprndarja
Promocioni
mimi

Objektivat e
marketingut

Avantazhi
diferencues

Funksionet

Tipet

5. Kontrollin
Dit pr dit

Periodik

1. Zgjedhja e tregut te synuar

Tregu i synuar sht nj
grup konsumatorsh, t cilve
organizata ose individi
propozon t'u shrbej, apo
nevojat e t cilve ajo
propozon t knaq me nj
program marketingu t
veant.
Segmentimi i tregut sht
procesi i nndarjes s tregut
n seksione t ndryshme
konsumatorsh, t cilt sillen
n t njjtn mnyr ose
kan nevoja t ngjashme.

2. Zgjedhja e objektivave t marketingut

Objektivat e marketingut jan m t orientuara nga
konsumatori n krahasim me ato t vendosura nga drejtimi
kryesor.
Keshtu pr shembull, personeli i marketingut sht
shum i interesuar pr imazhin q konsumatort kan pr
shoqrin dhe pr produkte specifike t saj.
Objektivat e shitjes pasqyrojn nj preokupim pr
besnikrin ndaj marks (kjo shprehet me prsritjen e
blerjes), rritjen np rmjet paraqitjes s produkteve t
reja dhe trheqjen e segmenteve t paknaqura t tregut.
Objektivat e fitimit vendosen pr njsi ose si fitim total.
M i r ndsishm n kt aspekt sht fakti se tregtart
krkojn vazhdimisht t krijojn nj avantazh diferencues.

Avantazhi Diferencues
Avantazhi diferencues
sht nj trsi vetish unike n
programin e marketingut t nj
shoqrie dhe bn q
konsumatort t lidhen me
shoqrin dhe jo me konkurrentt
e saj. Ai mund t arrihet
nprmjet:

Nj imazhi t veant
Vetive ose produkteve t reja
Cilsis s produktit
Disponibilitetit
Shrbimit t konsumatorit
mimeve t ulta etj.

3. Zgjedhja e organizats s marketingut

Organizata e marketingut sht rregullimi

strukturor pr drejtimin e funksioneve t

marketingut.
Organizata ravijzon autoritetin,
prgjegjsin dhe detyrat q duhen realizuar.
Ndrmjet organizats bhet caktimi dhe

koordinimi i funksioneve.
Nj organizat mund t jet :
1. Funksionale
2. Me orientim produkti
3. Me orientim tregu

vazhdim
Funksionale, q nnkupton ndarjen e

prgjegjsive n baz t detyrave t blerjes,

shitjes, promocionit, shprndarjes etj.
Me orientim produkti, kur ka drejtues
produkti pr do kategori produkti, dhe
drejtues marke pr do mark t veant,
krahas kategorive funksionale.
Me orientim tregu, kur drejtuesit caktohen
n baz t tregjeve gjeografike dhe tipeve t
konsumatorve, krahas kategorive
funksionale.

Organizat Funksionale

Zv/Presidenti I Marketingut

Drejtuesi
i
Planifiki
mit t
Produktit

Drejtuesi i
Planifikimi
t t Shp
rndarjes

Drejtues
K rkimi
n
Marketing

Drejtues
Promocio
ni

Drejtues
Shitjesh

Drejtues
t Tjer
Funksiona
l

Organizat me Orientim Produkti

Zv/Presidenti I Marketingut

Drejtues i
planifikimit

Drejtues t tjer
funksional

t produktit

Drejtues
pr
produkti
nA

Drejtues
Marke
1

Drejtues
pr
produktin
B

Drejtues
Marke

Drejtu
es
Marke
1

Drejtu
es
Marke
2

Organizat me orientim tregu

Zv/Presidenti
I
Marketingut
Drejtuesi i
shitjeve

Drejtue
s
Rajonal
I
Shitjeve
Veri
Sales
Manager
Drejtues
Shitjesh
Final
pr
Consume
rKonsumato
r t
Final

Drejtues
Shitjesh
pr
Konsumat
ort
Organizaci
onal

Drejtues t tjer
funksional

Drejtues
Rajonal I
Shitjeve
Lindje

Drejtues
Shitjesh
pr
Konsumato
r t
Final

Drejtues
Shitjesh
pr
Konsumat
ort
Organizaci
onal

Drejtue
s
Rajonal
I
Shitjeve
Per
ndim
Drejtues
Drejtues
Shitjesh
Shitjesh
pr
pr
Konsumato Konsumat
ort
r t
Organizaci
Final
onal

Drejtues
Rajonal I
Shitjeve
Jug

Drejtues
Drejtues
Shitjesh
Shitjesh
pr
pr
Konsumat
Konsumato
ort
r t
Organizaci
Final
onal

4. Zgjedhja e miksit t
marketingut
mimi

Produkti

Miksi i Marketingut

sr
vendimesh q kan t bjn me
katr variabla t mdhenj t cilat jan:
produkti, shprndarja, promocioni dhe mimi.
Miksi i marketingut varet nga nj

Shprndarja

Promocioni

vazhdim
Miksi i Marketingut prshkruan
kombinimin specifik t elementve
t marketingut q prdoren pr t
arritur objektivat e
organizats/individit dhe pr t
knaqur tregun e synuar.

vazhdim
Vendimet pr produktin kan t bjn me at se
fare malli, sh rbim ose ide do t tregtohen; nivelin e
cilsis; numrin e artikujve q do t shiten; aftsin
novatore t shoqris; paketimin; opcionet e garancit;
nivelin dhe kohn e kryerjes s krkimit shkencor;
kohn se kur duhen braktisur ofertat ekzistuese etj.
Vendimet pr shprndarjen kan t bjn me faktin
nse duhet shitur nprmjet ndrmjetsve ose direkt
konsumatorve; n sa njsi duhet shitur; nse duhen
mbajtur nn kontroll ose duhet kooperuar me antart e
tjer t kanalit; cilat kushte t shitjes mund t jen
objekt tratativash; zgjedhjen e ofruesve; prcaktimin se
cilat funksione duhen kaluar te t tjert; dhe
identifikimin e konkurrentve.

vazhdim
Vendimet pr promocionin , kan t bjn
me zgjedhjen dhe kombinimin e mjeteve
(reklam, shitje personale, promocion i shitjeve
dhe marrdhnie me publikun); nse duhen
ndar promocionet dhe kostot e tyre me t tjert;
si duhet matur efektiviteti; imazhi q duhet
ndjekur; niveli i shrbimit t konsumatorit;
zgjedhja e medias (gazeta, TV, radio, revista),
formati i mesazhit, dhe planifikimi n koh gjat
vitit ose periudhave pik.

vazhdim
Vendimet pr mimet prfshijn
prcaktimin e nivelit t prgjithshm t
mimeve (i ult, mesatar ose i lart); intervalin
e mimeve (nga m i ulti tek m i larti);
raportin mim/cilsi; theksin q do t vendoset
n mim; reagimin ndaj mimeve t
konkurrentve;
kohn kur do t reklamohet
mimi; llogaritjen e mimeve; metodat e
pagimit q duhen prdorur (si pr shembull
vetm me para n dor dhe jo ndonj politik
krediti).

5. Kontrolli i planit t marketingut

Faktori i fundit dhe mjaft i rndsishm, i cili
drejtohet nga personeli i marketingut, ka t bj me
kontrollin (monitorimin dhe rishikimin) e aktivitetit t
prgjithshm e specifik t marketingut. Vlersimet
duhet t bhen n intervale t rregullta. Mjedisi i
jashtm dhe t dhnat e brendshme t shoqris
duhen ripar n mnyr t vazhdueshme.
Analiza dhe studimi i thelluar i
ecuris(kontrollet e marketingut) duhet t bhen t
paktn nj ose dy her n vit. Rishikime duhen br
athere kur mjedisi i jashtm ndryshon, ose shoqria
has vshtirsi.

Faktort e pakontrollueshm
Faktort e pakontrollueshm jan ata element t

cilt ndikojn n ecurin /aktivitetin e nj organizate, e

nuk mund t drejtohen nga organizata dhe personeli i
marketingut t saj.
Duhet patur parasysh se cdo plan marketingu, sado mir
t jet hartuar, mund t dshtoj n rast se faktort e
pakontrollueshm ndikojn negativisht mbi t.
Pr kt arsye organizata duhet t bj analizn e
mjedisit, e cila nnkupton monitorimin e forcave t
mjedisit t jashtm. Kjo bhet pr t prcaktuar burimin e
mundsive e krcnimeve q i vijn nj firme nga mjedisi
i marketingut t saj.

vazhdim
N vijim organizata bn diagnozn e mjedisit, e cila

sht procesi i marrjes s vendimeve t marketingut

nprmjet vlersimit paraprak t rndsis s t dhnave
(mundsive dhe krcnimeve) nga analiza e mjedisit.
Faktort e jashtm apo variablat e pakontrollueshm q
duhen patur kujdes dhe duhen parashikuar jan :
1.
2.
3.
4.
5.
6.

Konsumatort
Konkurrenca
Qeveria
Ekonomia
Teknologjia
Mediat e pavarura

Faktort e pakontrollueshm
Konsumatort
Ndryshimi i
karakteristikave
Ndikimet
ndrpersonale
Procesi i vendimit
Organizatat

Konkurrenca
Struktura
Strategjit e
marketingut
Vendas / t huaj
Madhsia e
kompanis
Gjenerik

Media e Pavarur
Shtypi

Teknologjia

Televizioni

Avancim

Radioja

Pajtueshmri

Organizatat e
lajmeve
Faktort e
pakontrollueshm nga
drejtuesit kryesor dhe
marketert

Qeveria
Federale
Qendrore &
lokale
Politikat

Pranim

Ekonomia
Shkalla e rritjes
Kostot
Prqindja e inflacionit
Norma e papunsis

vazhdim
1. Konsumatort
Megjithse personeli i marketingut ka kontrollin mbi
zgjedhjen e tregut t synuar, ai nuk mund t kontrolloj
karakteristikat e popullsis. Firmat mund t reagojn por
nuk mund t kontrollojn karakteristika t tilla t
konsumatorit si:mosha, t ardhurat, gjendja sociale,
punsimi, raca, arsimimi, vendi dhe tipi i baness.
2. Konkurrenca (e brendshme ose ndrkombtare)
sht nj faktor tjetr i pakontrollueshm n mjedisin e
marketingut t firms. Mjedisi konkurrues shpesh, ndikon
n prpjekjet q bn firma pr marketing si dhe n
suksesin e saj pr t trhequr nj treg t synuar.

Tipet e Konkurencs
MonopoliKur nj firm shet nj mall ose shrbim

dhe ka kontroll t plot mbi planin e marketingut.

OligopoliKur disa firma zakonisht t mdha
prbjn shumicn e shitjeve t industris dhe q do
t donin t angazhoheshin n konkurrencn jo me
an t mimeve.
Konkurenca MonopolisteNse ka disa firma n
nj industri ku secila prpiqet t ofroj nj miks
marketingu unik t bazuar n mim.
Konkurenca PerfekteKur shum firma shesin
mallra apo shrbime praktikisht identike dhe ato nuk
jan n gjendje pr t krijuar avantazhe
diferencuese. Kjo ndodh rrall.

vazhdim
3. Qeveria
Nprmjet ligjeve t ndryshme synohet q t
ndikohen praktika t ndryshme marketingu.
Ky legjislacion mund t klasifikohet n tre
kategori:
1. Antitrust, diskriminimit t mimeve dhe

praktikave tregtare jo t drejta.

2. Mbrojtjes se konsumatorit
3. Derregullimit

4. Ekonomia
Rritja ekonomike e nj vendi sht
pasqyruar nga ndryshimet n GDPn e saj. GDP sht vlera totale
vjetore e mallrave dhe shrbimeve t
prodhuara ne nj vend pa investimet
e huaja neto.

vazhdim
E ardhura korente sht, sasia e t
ardhurave t fituara nga nj konsumator n
nj vit t dhn.
E ardhura reale sht shuma e fituar n nj
vit e korrigjuar me normn e inflacionit.
Si inflacioni dhe papunsia ndikojn n blerje.

vazhdim
Luhatjet n ekonomi ndjekin nj model

t prgjithshm q quhet cikl i

biznesit.
Ky
1.
2.
3.
4.

i fundit kalon npr katr faza t cilat jan :

Prosperiteti
Rnia
Depresioni
Ngritja

vazhdim
Krahas ciklit t biznesit, komplikime n gjendjen e
prgjithshme t ekonomis s nj vendi sjellin
faktor t till si inflacioni dhe mungesa e burimeve.
Inflacioni ekziston athere kur nivelet e mimeve rriten
m shpejt se t ardhurat duke sjell si pasoj rnien e
fuqis blerse.
Ekonomia nganjher ndeshet me mungesa t
theksuara t burimeve baz si nafta, gazi natyror,
energjia elektrike dhe metale t caktuara. Mungesat e
burimeve baz, nga ana e vet, sjellin mungesa n nj gam
t gjer produktesh, si edhe n nj sr problemesh pr
biznesin. Shpesh kufizimet krijojn presione inflacioniste, t
cilat shpien n kosto dhe mime m t larta.

vazhdim
5. Teknologjia
Teknologjia sht njohuria pr mnyrn se si duhen realizuar detyrat e

objektivat, dhe konsiston n kompetencn q nj komb ka akumuluar dhe

e p rdor pr t siguruar mallra e shrbime pr njerzit.
Teknologjia ka t bj me zhvillimin dhe prdorimin e makinerive,
produkteve e proceseve.
Novacioni teknologjik prfshin t gjith ato aktivitete, t cilat i
transformojn njohurit teknike n realitet fizik dhe q mund t prdoret
n shkall shoqrore.
Prparimet n teknologji pr t qen t suksesshme, duhet t
jen t pranueshme/ zbatueshme nga do firm prgjat procesit
t shprndarjes (prodhues/ofrues shrbimesh tregtar me
shumic tregtar me pakic ). N qoft se nj prej ktyre
firmave nuk e prdor teknologjin e re, prfitimet prej saj mund t
humbasin.

vazhdim
Mungesat e burimeve dhe rritjet e kostove do t

krkonin nj prej veprimeve t mposhtme nga

ana e shoqris :
S pari, gjat prodhimit t produkteve duhet t
prdoren materiale zvendsuese.
S dyti, mimet mund t rriten pr produktet, t cilat
nuk kan materiale zvendsuese.
S treti, shoqrit mund t braktisin produktet, kur
burimet nuk jane t disponueshme, ose prdoren n
mnyr jo efektive, dhe t zbatojn demarketingun ndaj
produkteve pr t cilat oferta ekzistuese nuk plotson
krkesn.


vazhdim
6. Mediat e pavarura
Mediat e pavarura, jan mjete komunikimi( si gazeta dhe TV),
t cilat nuk kontrollohen nga firma e ndikojn n perceptimin q
kan qeveria, konsumatort dhe publiku pr imazhin e
prgjithshm t saj.
Qndrimi i medias ndaj nj shoqrie mund t jet pozitiv, ose
negativ kur ajo prodhon nje produkt t ri, ndot ajrin, etiketon keq
mallrat, kontribuon pr filantropi etj.
Mbulimi nga ana e medias mund t bhet me shtyp, TV, radio
ose organizata lajmesh.
Ka rndsi t theksohet se, megjithse mbulimi nga ana
e medias i informacionit pr nj shoqri, ose informacioni
i dhn nga nj shoqri sht i pakontrollueshm,
reklama e paguar kontrollohet nga firma.

Arritja e objektivave,feedback dhe

adaptimi
Niveli i suksesit ose falimentimit t nj organizate

pr t arritur objektivat, varet nga mnyra se sa

mir drejton dhe zbaton ajo faktort e
kontrollueshm prej saj, dhe nga ndikimi i faktorve
t pakontrollueshm n planin e marketingut.
Me qllim q t prmirsohen prpjekjet e
marketingut t organizats dhe t sigurohet
ekzistenca e saj afatgjat, kjo e fundit duhet t
siguroj feedback (informacion reth mjedisit t
pakontollueshm, aktivitetit t organizats dhe pr
at sesi jan arritur aspekte t ndryshme t planit
t marketingut).

vazhdim
Feedback arrihet:
1. Duke matur knaqsin e konsumatorit.
2. Evidentimin e tendencave konkurruese.
3. Vlersimin e marrdhnieve me agjencit qeveritare.
4. Monitorimin e ekonomis dhe mungesave t
mundshme n burimet.
5. Ndjekjen e medias s pavarur.
6. Duke analizuar tendencat e shitjeve dhe fitimeve.
7. Duke biseduar me ndrmjetsit e shprndarjes.
8. Duke prdorur metoda t reja pr t siguruar e
vlersuar informacionin.

vazhdim
Pas vlersimit t feedback, atje ku sht e

nevojshme, firma duhet t angazhohet n adaptim,

q do t thot sinkronizim i planit t marketingut pr
t qen korrespondues me mjedisin rrethues, duke
vazhduar, ndrkoh, t prdoren avantazhet e tij
diferencuese.
Shpesh n marketing ndeshet e ashtuquajtura miopi,
q prfaqson nj qndrim joefient dhe nga pozitat e
vetknaqjes.
Dukuria e miopis n marketing sht nj vshtrim
dritshkurtr i marketingut e i mjedisit t tij dhe
duhet eliminuar me do kusht.