Professional Documents
Culture Documents
BG Dambaoclpm
BG Dambaoclpm
IT
H Ni - 2010
Gii thiu
Trc nhng thch thc trong qu trnh pht trin phn mm, vic m bo cht
lng phn mm (Software Quality Assurance-SQA) l ht sc quan trng, i hi phi
nghin cu mt cch nghim tc thc thi hiu qu. Ti liu ny cung cp nhng kin
thc c bn v cht lng phn mm, m bo cht lng trong mt d n pht trin
phn mm. Qui trnh xy dng h thng m bo cht lng phn mm cng c trnh
by trong ni dung bi ging. Qua , sinh vin hiu c cch thc xy dng mt h
thng m bo cht lng phn mm v vai tr ca nhng thnh vin trong h thng.
Mt s chun m bo cht lng cng c gii thiu trong nhng chng cui. Thng
qua ni dung bi ging sinh vin cng s nm c k nng r sot v kim th phn
mm.
Ti liu c son phn ln da trn cun sch Software Quality Assurance From
Theory to Implementation ca Daniel Galin v mt s ti liu v k ngh phn mm,
nhm h tr cho sinh vin gp kh khn khi c cc ti liu nguyn gc ting Anh.
IT
IT
IT
MC LC
Gii thiu ............................................................................................................................ 2
Chng 1.
Khi nim v cht lng phn mm v cc yu t cht lng phn mm .... 8
1.1.
c im ca phn mm v mi trng pht trin phn mm ............................. 8
1.2.
Khi nim phn mm .......................................................................................... 11
1.3.
Li phn mm v phn loi nguyn nhn gy ra li phn mm ......................... 12
1.3.1.
Li phn mm .............................................................................................. 12
1.3.2.
Nguyn nhn gy ra li phn mm .............................................................. 12
1.4.
nh ngha cht lng phn mm v m bo cht lng phn mm................ 15
1.5.
Nhng mc tiu m bo cht lng phn mm ................................................ 15
1.6.
Phn loi yu cu phn mm ng vi cc yu t cht lng phn mm ............ 16
Chng 2.
Cc thnh phn cht lng phn mm tin d n ........................................ 20
2.1.
R sot hp ng ................................................................................................ 20
2.1.1.
Tin trnh r sot hp ng v cc bc thc hin ...................................... 20
2.1.2.
Cc mc tiu r sot hp ng ..................................................................... 21
2.1.3.
Thc thi r sot hp ng ............................................................................ 24
2.1.4.
Nhng kh khn ca thc hin xem li hp ng cho cc xut chnh.... 25
2.1.5.
Khuyn co cho vic thc hin duyt li nhng hp ng chnh ................ 26
2.1.6.
Cc i tng r sot hp ng ................................................................... 27
2.1.7.
R sot hp ng cho cc d n ni b ....................................................... 27
2.2.
Cc k hoch pht trin v k hoch cht lng................................................. 30
2.2.1.
Nhng mc tiu ca k hoch pht trin v k hoch cht lng ............... 31
2.2.2.
Cc thnh phn ca k hoch pht trin....................................................... 31
2.2.3.
Cc thnh phn ca k hoch cht lng ..................................................... 35
2.2.4.
Cc k hoch pht trin v k hoch cht lng cho cc d n nh v cc d
n ni b.................................................................................................................... 38
Chng 3.
Cc thnh phn SQA trong vng i d n ................................................. 41
3.1.
Tch hp cc hot ng cht lng trong vng i d n .................................. 41
3.1.1.
Phng php pht trin phn mm truyn thng v cc phng php khc 41
3.1.2.
Cc yu t nh hng hot ng m bo cht lng phn mm ............... 51
3.1.3.
Xc minh, thm nh v nh gi cht lng .............................................. 52
3.2.
R sot................................................................................................................. 53
3.2.1.
Mc tiu r sot............................................................................................ 53
3.2.2.
Nhng r sot thit k hnh thc .................................................................. 54
3.2.3.
Cc r sot ngang hng (peer review) .......................................................... 56
3.2.4.
Cc kin ca chuyn gia ........................................................................... 57
3.3.
m bo cht lng ca cc thnh phn bo tr phn mm ............................... 59
3.3.1.
Gii thiu ..................................................................................................... 59
3.3.2.
C s cho cht lng bo tr cao ................................................................. 61
3.3.3.
Cc thnh phn cht lng phn mm tin bo tr ...................................... 64
3.3.4.
Cc cng c m bo cht lng bo tr phn mm .................................... 68
3.4.
Cc CASE tool v nh hng ca n ln cht lng phn mm ........................ 77
3.4.1.
Khi nim CASE tool .................................................................................. 77
3.4.2.
ng gp ca CASE tool cho cht lng sn phm phn mm .................. 79
3.4.3.
ng gp ca CASE tool cho cht lng bo tr phn mm ....................... 81
3.4.4.
ng gp ca CASE tool cho qun l d n ............................................... 82
IT
IT
IT
Chng 1.
Khi nim v cht lng phn mm v
cc yu t cht lng phn mm
1.1. c im ca phn mm v mi trng pht trin phn mm
C th ni phn mm l mt sn phm c bit, n khng ging nh cc sn phm
cng nghip khc nn ngi ta thng gi l pht trin phn mm. phn bit s khc
nhau gia sn phm phn mm vi cc sn phm khc ta s xem xt ba c im sau :
(1) phc tp ca sn phm : phc tp ca sn phm c th c o bng s
lng phng thc vn hnh ca sn phm. Mt sn phm cng nghip thm ch
l mt my tin tin cng khng cho php nhiu hn vi trm phng thc vn
hnh. Trong khi , mt gi phn mm c th c ti hng triu kh nng vn
hnh. Do , vn m bo v s kh nng vn hnh c xc nh v pht
trin ng l mt thch thc chnh ca cng nghip phn mm.
IT
(2) Tnh trc quan ca sn phm : Trong khi cc sn phm cng nghip c th nhn
thy c, th cc sn phm phn mm u v hnh. Hu ht cc nhc im ca
mt sn phm cng nghip u c th pht hin trong tin trnh sn xut. Hn
na, rt d dng nhn thy c s khuyt thiu mt phn no trong mt sn
phm cng nghip ( v d : mt ci t khng c ca s ). Tri li, cc nhc
im trong cc sn phm phn mm (c lu tr trong cc a mm hay CD)
u khng nhn thy c, v vy, thc t l cc phn ca mt gi phn mm c
th thiu ngay t u.
(3) Tin trnh sn xut v pht trin phn mm : Cc pha trong tin trnh sn xut
mt sn phm
-
IT
Ngn sch d n.
IT
(5) Cc giao din vi cc h thng phn mm khc : Ngy nay, hu ht h thng phn
mm u c cc giao din vi cc gi phn mm khc nhau. Cc giao din ny
cho php cc d liu di dng in t c chy gia cc h thng phn mm.
C th nh ngha cc loi giao din chnh sau y :
Cc giao din u vo ni cc h thng phn mm khc truyn d
liu ti h thng phn mm ca bn.
10
(7) S cn thit phi tip tc thc hin vic bo tr phn mm trong mt thi gian di:
Cc khch hng mua hoc pht trin mt h thng phn mm mong i s tip tc
s dng n trong mt thi gian di, thng l t 5-10 nm. Trong sut thi k
dch v, cui cng cng cn ti s bo tr. Trong hu ht trng hp, dch v bo
tr cn c cung cp trc tip bi nh pht trin. Trong trng hp cc phn
mm c pht trin trong nh, cc khch hng ni b s cng chia s vn
bo tr phn mm trong sut thi k dch v ca h thng phn mm.
Cc th tc
IT
11
1.3.1. Li phn mm
C nhiu nguyn nhn gy ra li phn mm, biu hin ca cc li cng khc nhau mi
giai on pht trin phn mm. C ba loi li phn mm chnh :
- Error: L cc phn ca code m khng ng mt phn hoc ton b nh l kt qu ca li
ng php, logic hoc li khc c sinh ra bi cc nh phn tch h thng, mt lp trnh
vin hoc cc thnh vin khc ca i pht trin phn mm.
- Fault: L cc errors m n gy ra hot ng khng chnh xc ca phn mm trong mt
ng dng c th.
- Failures: Cc faults tr thnh failures ch khi chng c activated l khi ngi
dng c gng p dng cc phn mm c th b faulty. Do , ngun gc ca bt k
failure no l mt errors.
IT
1. nh ngha yu cu li
12
IT
13
- Cc li thit k logic
Li phn mm c th i vo h thng khi cc chuyn gia thit k h thng-cc kin trc
s h thng, k s phn mm, cc nh phn tch, vv - Xy dng phn mm yu cu. Cc
li in hnh bao gm:
+ nh ngha cc yu cu phn mm bng cc thut ton sai lm.
+ Quy trnh nh ngha c cha trnh t li.
+ Sai st trong cc nh ngha bin
+ Thiu st trong cc trng thi h thng phn mm c yu cu
+Thiu st trong nh ngha cc hot ng tri php lut trong h thng phn
mm
- Cc li coding
Mt lot cc l do cc lp trnh vin c th gy ra cc li code. Nhng l do ny
bao gm s hiu lm cc ti liu thit k, ngn ng sai st trong ngn ng lp trnh, sai
IT
st trong vic p dng cc CASE v cc cng c pht trin khc, sai st trong la chn
d liu
14
- Cc li th tc
Cc th tc trc tip cho ngi s dng i vi cc hot ng l cn thit mi
bc ca qu trnh. Chng c tm quan trng c bit trong cc h thng phn mm phc
tp, ni cc tin trnh c tin hnh mt vi bc, mi bc trong s c th c nhiu
kiu d liu v cho php kim tra cc kt qu trung gian.
- Cc li v ti liu
Cc li v to liu l vn ca cc i pht trin v bo tr u c sai st trong ti liu
thit k v trong ti liu hng dn tch hp trong thn ca phn mm. Nhng li ny c
th l nguyn nhn gy ra li b sung trong giai on pht trin tip v trong thi gian
bo tr.
Cn nhn mnh rng tt c cc nguyn nhn gy ra li u l con ngi, cng vic ca
cc nh phn tch h thng, lp trnh, kim th phn mm, cc chuyn gia ti liu, v
thm ch c cc khch hng v i din ca h.
IT
15
IT
c n. Theo thi gian c th quan nim v vic m bo cht lng phn mm c phn
thay i, tuy nhin m hnh cc yu t m bo cht lng phn mm ca McCall ra i
vo nhng nm 70 ca th k trc vn cn c nhiu ngi nhc n nh l c s
tham chiu cc yu cu phn mm. Sau McCall cng c mt s m hnh c quan tm
nh m hnh do Evans, Marciniak do hay m hnh ca Deutsch v Willis, tuy nhin
nhng m hnh ny ch b sung hay sa i mt vi yu t cht lng. Theo McCall, cc
yu t cht lng phn mm c chia lm ba loi :
-
Cc yu t hot ng ca sn phm bao gm tnh chnh xc, tin cy, hiu qu, tnh
ton vn, s dng c
16
IT
(1) Cc yu t vn hnh sn phm : S chnh xc, tin cy, tnh hiu qu, tnh ton
vn v kh nng s dng c :
17
o Cc chun cho vic code v vit ti liu cho h thng phn mm.
tin cy : Cc yu cu v tin cy gii quyt cc li cung cp dch v.
Chng xc nh t l li h thng phn mm ti a cho php, cc li ny c th l
li ton b h thng hoc mt hay nhiu chc nng ring bit ca n.
IT
18
nng kim tra c lin quan ti cc tnh nng c bit trong chng trnh gip
ngi tester d dng thc hin cng vic ca mnh hn, v d nh a ra cc kt
qu trung gian. Cc yu cu v kh nng kim tra c lin quan ti vn hnh
phn mm bao gm cc chun on t ng c thc hin bi h thng phn
mm trc khi bt u h thng, tm hiu xem c phi tt c cc thnh phn
ca h thng phn mm u lm vic tt hay khng, v c mt bn bo co v
cc li c pht hin. Mt loi khc ca yu cu ny l vic check cc d
on t ng, c cc k thut vin bo tr s dng pht hin nguyn nhn
gy li phn mm.
(3) Cc yu t v chuyn giao sn phm : tnh lu ng (kh nng thch nghi vi mi
trng), kh nng ti s dng v kh nng cng tc c :
Tnh lu ng : cc yu cu v tnh lu ng ni ti kh nng thch nghi ca h
thng phn mm vi cc mi trng khc, bao gm phn cng khc, cc h iu
hnh khcCc yu cu ny i hi cc phn mm c bn c th tip tc s dng
c lp hoc ng thi trong cc trng hp a dng.
IT
19
Chng 2.
Cc thnh phn cht lng phn mm
tin d n
2.1. R sot hp ng
Mt hp ng ti chc chn l kh c th chp nhn c. T quan im ca SQA,
mt hp ng ti thng m t cc yu cu khng cht ch v a ra k hoch cng
nh ngn sch phi thc t - th s dn n mt phn mm c cht lng ti. V th, mt
chng trnh SQA cn c thc hin m bo cht lng phn mm bng cch r
sot li nhng xut ban u v sau l bn d tho hp ng (hot ng r sot hp
ng bao gm c 2 hot ng trn). C hai hot ng r sot trn l nhm mc ch ci
thin ngn sch v thi gian biu, l nhng c s cho nhng ngh v hp ng sau
ny, ng thi c th bit c nhng ri ro tim nng sm (trong mc tiu ban u v
trong bn d tho hp ng).
IT
Giai on 1: r sot li bn d tho xut trc khi giao cho khch hng
tim nng (r sot bn d tho xut). Giai on ny r sot li bn d
tho cui cng v nhng c s xut: nhng ti liu yu cu ca khch
hng, chi tit yu cu thm ca khch hng v d din gii cc yu cu, cc
c lng chi ph v ti nguyn, nhng hp ng hin ti hoc l nhng bn
d tho hp ng ca nh cung cp vi cc i tc v nh thu ph.
20
IT
IT
22
IT
9. nh ngha v bo v quyn s hu
23
IT
24
IT
quy m d n rt ln, k thut rt cao v phc tp, lnh vc chuyn mn mi, t chc
phc tp cao (nhn ra bi mt s lng ln cc t chc, ngha l, i tc, nh thu ph,
v khch hng, tham gia mt phn trong d n ny). Thc hin qu trnh r sot li hp
25
IT
sot hp ng. Cc bc sau y c thc hin to iu kin cho quy trnh r sot.
Cc hp ng nn c r sot theo lch trnh. Xem xt li cc hot ng r sot hp
ng nn c a vo lch trnh chun b xut, li y thi gian cho vic xem
phn phi cc khi lng cng vic gia cc thnh vin trong nhm sao cho mi thnh
vin ca i xem li hp ng c th c thi gian lm (c th bao gm vic chun
b mt bn bo co bng vn bn m tm tt ca mnh nhng pht hin v kin ngh).
Lnh o ca i r sot hp ng nn c b nhim. iu quan trng l trch nhim
cho cc t chc, qun l v kim sot cc cc hot ng r sot hp ng c xc nh,
thch hp hn bng cch b nhim mt lnh o ca i . Ci hot ng ca cc lnh o
i bao gm:
- Tuyn dng ca cc thnh vin trong i
- Phn phi cc nhim v r sot gia cc thnh vin ca nhm nghin cu
- Phi hp gia cc thnh vin ca i duyt
- Phi hp gia cc i tuyn xem xt v xut
26
IT
27
Khch hng
V d
tn kho
ni b
Tr chi my tnh
Phn mm gio dc
kiu phn mm ng gi
X l ngn ng
Nhng vi chng trnh B phn pht trin in t Cng c in t v cc phn
IT
mm iu khin
28
trin ni b
IT
yu cu d n
mm
Thi kha biu / lp lch Thiu lch trnh ngy phn phi
sn phm mi
ngn sch
29
IT
IT
31
IT
Vic nh x cc qu trnh pht trin bao gm vic cung cp cc nh ngha chi tit cho
tng giai on ca d n. Nhng m t bao gm cc nh ngha cc yu t u vo v
u ra, v cc hot ng c th c ln k hoch.
(a) c tnh v thi gian ca hot ng. Nhng c tnh ph thuc nhiu vo kinh
nghim thu c trong cc d n trc .
Ch dn thc hin:
32
Thm mt phng php lp k hoch nng cao, nh CPM v Pert, c hai u thuc loi
phn tch con ng quan trng, c trnh t ph thuc vo thi gian hot ng thm vo.
Chng cho php tnh ton thi gian sm nht v mun nht c chp nhn cho mi hot
ng. S khc nhau gia cc thi gian bt u ph thuc vo tnh linh hot ca cc hot
ng c lp lch. c bit ch n cc hot ng thiu thi gian biu linh hot (c
gi l cc hot ng critical path), v hon thnh vi vang c th gy chm tr trong
vic k kt ca ton b d n.
Mt s gi phn mm, s dng kt hp cc phng php, h tr vic lp k hoch, bo
co v theo di thi gian biu ca d n. Mt v d v mt gi phn mm ca loi hnh
ny l d Microsoft Project . tho lun chi tit hn v vic lp lch, hy tham kho
cc sch vit v qun l d n.
(6) Cc mc d n:
IT
nhn vin bc hi "" gy ra bi chc v / hoc cc chng trnh khuyn mi, hin tng
l c bit thng xuyn trong ngnh cng nghip phn mm, c th gy ra tnh trng
thiu nhn vin. V vy, c lng kh nng sn c ca nhn vin nn c kim tra
nh k trnh nhng "ngc nhin". Cnh bo sm v tnh trng thiu nhn vin bt
kh khng, lm cho n d dng gii quyt vn hn.
(8) Cc nhn t pht trin:
Cc nhn t pht trin bt buc bao gm phn cng, phn mm v cng c pht trin
phn cng, khng gian vn phng, v cc mt hng khc. i vi tng nhn t, khong
thi gian cn thit cho vic s dng n nn c ghi trn thi gian biu.
(9) Cc ri ro pht trin:
IT
34
c lng chi ph d n l da trn xut d ton chi ph, sau l xem xt k lng
v s lin quan tip tc ca chng da trn cc s c lng ti nguyn cp nht con
ngi, thng lng hp ng vi nh thu ph v nh cung cp, v ..v..v. V d, mt
phn ca d n, k hoch s c thc hin bi mt nhm pht trin ni b, cn phi
c thc hin bi mt nh thu ph, do cha sn sng ca i. Mt s thay i ca
bn cht ny thng c tham gia vo mt ngn sch b sung ng k.
IT
Thut ng quality goals dng ch cc yu cu cht lng thc cht ca vic pht
trin h thng phn mm . n v nh lng c a thch hn so vi cc n v nh
tnh khi la chn mc tiu cht lng, bi chng cung cp cho nh pht trin cc nh
gi khch quan hn v hiu sut phn mm trong sut qu trnh pht trin tin trnh v
kim th h thng. Tuy nhin, khng ch c mt loi mc tiu thch ng vi tt c. Cc
th thay th cht lng vi n v nh lng c minh ha trong v d sau y
V d
35
Phm vi nh gi hot ng
Cc loi hnh nh gi hot ng
Lp lch nh gi hot ng ( c nh ngha bi u tin v cc hot
ng thnh cng ca tin trnh d n )
Cc th tc c th c p dng
Ai chu trch nhim thc hin cc hot ng nh gi li ?
IT
36
(4) K hoch kim th s chp nhn cho phn mm pht trin bn ngoi
Mt danh sch y ca k hoch kim th s chp nhn cho phn mm pht trin
bn ngoi phi c cung cp trong k hoch qun l cht lng bao gm cc mc :
(a) Phn mm c mua
(b) Phn mm c pht trin bi cc nh thu ph
(c) Phn mm c khch hng cung cp
Kim th s chp nhn cho phn mm pht trin bn ngoi nn song song vi vic
kim th phn mm pht trin bn trong.
(5) Qun l cu hnh
K hoch qun l cht lng phi xc nh cc cng c v th tc qun l cu hnh,
bao gm c cc th tc kim sot thay i v phi p dng trong sut d n.
IT
2. nh gi cc hot ng
3. Kim th phn mm
37
IT
"
"
Mt s li ch ca cc d n nh c lp k hoch so vi cc d n khng c
lp k hoch c th c xc nh, thm ch cho cc k hoch suy gim:
38
IT
39
IT
40
Chng 3.
n
IT
M hnh bn mu nhanh.
M hnh xon c.
M hnh vng i pht trin phn mm (SDLC) l mt m hnh truyn thng (hin
nay vn c th p dng c); n cung cp s m t ton din nht v quy trnh pht trin
phn mm. M hnh ch ra cn xy dng nhng khi chnh cho ton b qu trnh pht
trin, c m t nh l mt chui tuyn tnh. Trong pha ban u ca quy trnh pht trin
phn mm, cc ti liu thit k sn phm c chun b, vic nh gi phin bn u tin
ca chng trnh my tnh ch din ra giai on cui ca quy trnh. M hnh SDLC c
th ng vai tr nh mt khung (framework) biu din cc m hnh khc.
M hnh bn mu da trn s thay th ca mt hoc nhiu pha trong m hnh SDLC
bng mt quy trnh nh gi, cc bn mu phn mm c s dng cho qu trnh giao
tip gia ngi pht trin, ngi s dng cui v khch hng. Cc bn mu c a ra
ngi s dng nh gi. Sau , ngi pht trin tip tc pht trin mt bn mu nng
cao, bn mu ny cng phi c a ra nh gi. Qu trnh nh gi ny tip tc cho
n khi d n phn mm c hon thin hoc bn mu phn mm t c nhng g
m pha yu cu. Trong trng hp ny, phn cn li ca quy trnh pht trin c th
c thc thin theo mt phng php lun khc, chng hn nh theo m hnh SDLC
truyn thng.
41
IT
42
IT
T
P
Hnh M hnh thc nc
43
IT
Test h thng (System test): Test h thng c thc hin sau khi pha coding
hon thin. Mc ch chnh ca vic kim th l cng tm ra nhiu li phn mm cng tt
t c mc chp nhn ca cht lng phn mm. Kim th h thng c thc
hin bi nhng ngi pht trin trc khi bn giao cho khch hng. Trong nhiu trng
hp, khch hng thc hin kim th phn mm mt cch c lp (cn gi l test chp
nhn sn phm) m bo rng nhng ngi pht trin tha mn tt c nhng ha
hn v nhng phn ng phn mm bt ng hoc li c th c thy trc. y l iu
kh ph bin, khch hng yu cu ngi pht trin h c tham gia vo trong qu
trnh kim th h thng, mt th tc tit kim c v mt thi gian v ti nguyn cho
vic phn tch ring bit gia test h thng v test chp nhn.
44
- M hnh bn mu
IT
Khi p dng phng php bn mu, nhng ngi s dng tng lai ca h thng
c yu cu bnh lun cc phin bn ca bn mu phn mm khc nhau c chun
b bi ngi pht trin. T s phn hi ca khch hng v ngi s dng, ngi pht
trin s sa bn mu cho ph hp, cho ng v thm cc phn vo h thng theo cch
biu din nh l mt phin bn phn mm tip theo ngi s dng nh gi. Quy trnh
ny c lp li cho n khi t c mc ch ca bn mu hoc ton b h thng phn
mm c hon thin. ng dng in hnh ca phng php lun bn mu c minh
ha trong hnh di y:
45
IT
T
P
M hnh bn mu
46
Nhc im:
Gim bt kh nng mm do v thch nghi i vi nhng thay i v
nhng b sung.
- M hnh xon c
IT
47
IT
T
P
M hnh xon c
Theo m hnh xon c, s pht trin phn mm c hiu nh lm mt quy trnh lp;
ti mi ln lp, cc hot ng sau c thc hin:
Lp k hoch.
48
IT
Mt m hnh xon c tin tin, l m hnh xon c win - win. M hnh xon c tin
tin nhn mnh vo s giao tip v thng lng gia khch hng v ngi pht trin.
Tn ca m hnh m ch thc t rng, bng vic s dng m hnh ny, khch hng c th
nhn c h thng tha mn nht ci h cn, v nh pht trin c kh nng nhn c
nhiu tin v hon thnh d n ng ngy. iu ny t c bng vic nhn mnh vo
s tham gia ca khch hng v nhng hot ng k ngh. Vic xem xt li trong qu trnh
pht trin c in t bng hai on th ca xon c, vi s tham gia ca khch hng:
u tin l s nh gi ca khch hng, th hai l s phn hi v nhng yu cu thay i
ca khch hng. Tng t nh vy, nhng hot ng k ngh c miu t bng hai on
trong hnh xon c: u tin l thit k, v th hai l xy dng. Bng s nh gi tin
trnh d n cui mi on, nh pht trin c th iu chnh tt hn ton b qu trnh
pht trin.
49
Nhng hot ng xy dng ca nh pht trin, lin quan ti vic coding, test,
ci t v release.
S nh gi ca khch hng.
IT
V th, theo m hnh hng i tng c ch ra trong hnh 7.5, quy trnh pht
trin bt u vi chui phn tch v thit k hng i tng. Pha thit k c thc hin
bng s thu nhn cc thnh phn ph hp t th vin phn mm c th s dng li, khi
cc thnh phn l trng thi sn sng trong th vin. S pht trin thng thng regular c thc hin theo cch khc. Sao chp nhng thnh phn phn mm mi v
sau a n vo trong th vin phn mm cho mc ch s dng li trong tng lai.
Phng php ny mong i s ln ln ca kho th vin thnh phn phn mm s cho
php tng vic s dng v chc chn s dng li ca phn mm, mt hng s cho php
mang li u im ln v mt ti nguyn nh sau:
Thi gian pht trin ngn hn: Vic tch hp cc thnh phn phn mm s
dng li lm gim p lc v mt lch biu.
50
IT
T
P
Thi gian.
"
"
51
"
ln ca d n.
S phc tp v kh ca k thut.
Hu qu nu d n b li.
Yu t nhm:
Trnh chuyn mn ca nhng thnh vin trong nhm.
S hiu bit gia nhng thnh vin trong nhm, hay ni cch khc l s
thnh vin mi trong nhm.
IT
Theo nhng nh ngha ca IEEE, verification kim tra tnh nht qun ca sn
phm ang pht trin vi nhng sn phm c pht trin pha trc. Khi thc hin,
ngi thm tra i sau quy trnh pht trin v gi s rng tt c nhng pha pht trin ng
52
trc c hon thnh mt cch chnh xc hoc l nh k hoc gc hoc l sau khi
sa cha nhng sai st c pht hin.
Validation miu t s quan tm ca khch hng, bng cch thm tra nhng yu
cu gc ca h.
Qualification tp trung vo nhng kha cnh hot ng, vic bo tr l vn
chnh. Mt thnh phn phn mm c pht trin v ti liu ha theo nhng chun,
kiu, v cu trc chuyn nghip s d dng bo tr hn nhng thnh phn c code l.
Ngi ln k hoch cn phi xc nh xem nhng kha cnh no nn c st hnh trong
mi hot ng m bo cht lng phn mm.
3.2. R sot
nh ngha ca IEEE (1990), qu trnh r sot l:
IT
Mc ch gin tip:
-
53
IT
C kin thc v kinh nghim trong vic pht trin kiu d n c review
C thm nin mc bng vi hoc cao hn ca project leader
C mi quan h tt vi project leader v i d an
C v tr bn ngoi i d n
Review team
Phn ln khng thuc i d n
54
IT
1.
2.
3.
4.
Bo co Review
Review leader thc hin sau phin review
Bao gm :
xt duyt (inspection)
kim tra tng bc (walkthrough).
Mt leader review.
Mt ngi thc thi (author).
Cc chuyn gia c bit (specialized professionals).
IT
Leader:
56
Walkth-rough : c cc on s c review
Inspection
Walkthrough
Scribe ghi li v tr, m t, kiu, c im (sai st, nhng phn thiu, nhng phn thm
vo) ca mi li c chp nhn.
IT
Quy tc thi gian: phin khng nn vt qu 2 gi, hoc lp lch khng nhiu hn 2
ngy.
Cc thnh vin chuyn nghip cao cp trong t chc khng thng nht c vi
nhau.
- Trong cc t chc nh s lng ng vin ph hp cho i xem xt li l khng
.
r hn nhng c im ca cc phng php r sot c th tham kho bng so
snh gia ba phng php r sot sau y:
Formal
reviews
Thuc tnh
Mc ch
trc tip
chnh
design
Walkthroughs
- Pht hin li
- Pht hin li
- Xc nh ri ro
mi
- Xc nh s sai
lch so vi tiu
chun
Pht hin li
IT
- Ph chun ti
liu thit k
Mc ch
gin tip
Inspections
- Trao
thc
- H tr hot ng
sa cha
S tham gia ca C
trng d n
C, thng thng l
khi bt u xem xt li
- Ngi thit k
- Lp trnh vin
- Ngi kim th
- Chuyn gia bo tr
- i din ngi dng
58
Qu trnh xem xt li
Hp tng quan
Khng
Bm st vic sa C
cha
Khng
Khng
IT
C s h tng
cu Yu cu hnh thc
Khng
Khng yu cu hnh
thc
- Bo co nh gi Bo co nh gi phin
phin thanh tra
walkthrough
- Bo co tng kt
phin thanh tra
59
IT
IT
(3) Nhng hot ng khi u v qun l nhm ci thin v tng hiu qu cho bo
tr phn mm v nhng hot ng SQA. iu ny lin quan n vic ci thin
ci nhn ton cnh t c nhng yu cu v chc nng v qun l trong khi
gi thnh gim.
61
IT
62
IT
63
IT
Xem xt li hp ng bo tr
Xy dng k hoch bo tr.
Ging nh nhng thnh phn SQA tin d n, nhng hot ng SQA trc bo
tr cn c hon thnh khi to cc dch v bo tr cn thit cng rt quan trng. N
bao gm th t cc bc sau:
3.3.3.1. Xem xt li hp ng bo tr
Khi xem xt hp ng bo tr, quan im m rng nn c khi qut. c bit,
nhng quyt nh c yu cu v cc loi hnh dch v cn c k kt trong hp ng.
Nhng quyt nh ny ph thuc vo cc loi hnh dch v khch hng: dnh cho khch
hng m c gi custom-made c pht trin; dnh cho khch hng m mua gi phn
mm COST v nhng khch hng bn trong. V vy, trc khi bt u cung cp nhng
dch v bo tr phn mm ti tng nhm khch hng trn th hp ng bo tr tng ng
phi c hon thnh n nh gi tng s nhng trch nhim bo tr theo nhng iu
kin lin quan.
Gi nh s thc thi
Nhng dch v bo tr ti khch hng bn trong thng khng c hp ng. Trong mt
s trng hp c th, mt vi dch v c cung cp trong qu trnh thc hin m khng c s
xc nh r rng cho nhng dch v . Trong nhng trng hp nh vy th s khng hi lng
d xy ra trong c 2 pha: nhng khch hng bn trong cm thy rng h mong mun c hi
64
kin mt cch c thin thay v nhn nhng dch v mt cch u n m h khng mong
ch, bn cnh th nhm pht trin li lun yu cu thc thi vic bo tr nh l mt vic bt
buc mt khi h lm vic trong mt d n khc.
trnh tnh trng cng thng, mt hp ng dch v bn trong nn c vit. Trong
ti liu ny, nhng dch v ny c cung cp bi nhm bo tr bn trong ti nhng khch hng
bn trong c xc nh mt cch r rng. Vi vic b qua hu ht nhng hiu sai lin quan n
nhng dch v o, hp ng ny c th p ng mt cch c bn nhng bo tr tha ng ti
nhng khch hng bn trong.
Nhng hot ng xem xt li hp ng bo tr bao gm vic nhn li nhng bn
nhp xut cng nh l nhn li nhng bn hp ng nhp. Thc t, vic nhn li mc
tiu v s thc thi bn hp ng bo tr l i theo tng dng trong vic xem xt li bn
hp ng tin d n.
Di y l nhng mc tiu chnh trong vic xem xt li hp ng bo tr phn
mm:
IT
65
3.3.3.2. Lp k hoch bo tr
Lp k hoch bo tr phi c chun b cho tt c cc khch hng trong v ngoi.
Nhng k hoch ny nn cung cp framework trong vic t chc nhng iu khon bo
tr.
IT
M t t
chc ca nhm bo tr
Danh sch
iu kin thun li cho bo tr
66
IT
(4)
(1)
(2)
(3)
IT
1)
2)
3)
4)
68
nhng cng c mini testing vn cn c thc hin trnh nhng trng hp khng th
test c.
m bo cht lng ca mini testing, nhng ch dn sau nn c gi vng:
-
IT
Testing c thc hin bi nhng tester cht lng, khng phi bi ngi
lp trnh thc hin sa cha
Ti liu th tc test (di nht l 2-3 trang) nn c chun b. Ti liu bao
gm mt bn m t v nhng nh hng bit trc c ca vic sa
cha, phm vi sa li v mt danh sch cc test case c thc hin. Ti
liu th tc trc test, tng t nh ti liu th tc testing cng nn c
chun b thc hin test vic sa li c pht hin trong test trc.
Mt bn ghi test y vit v cc li pht hin c di dng ti liu
trong mi giai on test v re-test nn c hon thnh.
Nhm test chnh xem li ti liu test v phm vi sa li, tnh ng n ca
cc test case v cc kt qu test.
Vic sa cha c cho l simple v trivial, c bit i vi vic thc
hin ti site ca khch hng, mini-testing c th c trnh i.
(i)
(ii)
(iii)
(iv)
(v)
69
cng c ny cng c thc thi cho bo tr thch ng phm vi rng (large scale adaptive
maintenance).
Cc cng c SQA m rng c thc thi cho bo tr ci thin chc nng l cc
cng c iu khin qun l v c s h tng, c tho lun thm phn sau.
IT
Cc th tc bo tr v cc ch dn lm vic
H tr cc thit b cht lng
o to v cp chng ch cho i bo tr
Cc hot ng ngn nga v sa li
Qun l cu hnh
Vit ti liu v iu khin bn ghi cht lng
Cc th tc bo tr v ch dn lm vic
Hu ht cc th tc bo tr v cc ch dn lm vic chuyn dng c p dng cho
cc hot ng bo tr sa li v h tr ngi s dng, v d:
70
IT
o to v cp chng ch cho i bo tr
71
Qun l cu hnh
IT
16.1.
Nhng thay i v ni dung v tnh thng xuyn ca khch hang
yu cu v cc dch v hi tr ngi dng.
16.2.
Tng thi gian trung bnh c u t tun theo yu cu h tr
ca khch hng.
16.3.
Tng thi gian trung bnh c u t sa cha cc li phn
mm ca khch hng.
16.4.
Tng phn trm cc li hiu chnh phn mm.
72
IT
Sa li phn mm
" Tng vic s dng ti nguyn
" Gim t l sa cha li t xa so vi sa cha on-site ca khc hng.
" Tng t l sa cha on-site nhng vng cc b xa so vi cc dch v
hi ngoi
" Tng phn trm tht bi gp phi khi sa cha yu cu lp lch
" Tng t l sa li, v lit k cc trng hp model c th ca cc tnh
hung li cc oan.
" Gim bt s tha mn khch hng da trn cc iu tra s tha mn ca
khch hng.
H tr ngi s dng
" Tng t l cc yu cu dch v cho cc h thng phn mm c th, cho cc
kiu dch v,
" Tng ti nguyn c s dng cho cc dch v h tr ngi dng
" Tng t l tht bi ca vic cung cp cc dch v c yu cu
" Tng t l li, v trng hp c th ca cc tht bi ng ch
" Thng tin tha mn khch hng da trn cc nghin cu s tha mn ca
khch hng
IT
"
"
"
"
IT
75
IT
76
IT
Theo nh ngha ny th nhng b bin dch, h thng g li tng tc, h thng qun l
cu hnh v h thng kim th t ng cng c coi l cng c CASE. Ni cch khc,
nhng cng c my tnh h tr vic pht trin phn mm c t lu (v d nh nhng
chng trnh g li tng tc, b bin dch hay h thng kim sot tin trnh d n) c
th c xem l cng c CASE c in (classic CASE tool), trong khi nhng cng c
mi h tr ngi pht trin thc thi thnh cng cc pha pht trin ca d n c xem l
nhng cng c CASE thc (real CASE tool). Khi nhc n nhng cng c CASE thc ta
cn phi phn bit gia cng c CASE bn trn (upper CASE tool) h tr pha phn tch
v thit k vi cng c CASE bn di (lower CASE tool) h tr cho pha coding (trong
bn trn v bn di lin quan n v tr cc pha trong m hnh thc nc), v
cng c CASE tch hp h tr pha phn tch, thit k v coding.
Thnh phn chnh ca cng c CASE thc l mt kho cha (repository) cha tt c cc
thng tin lin quan n d n. Thng tin d n c tch lu trong kho cha v c cp
nht mi khi c s thay i trong sut qu trnh pht trin phn mm v trong c giai
on bo tr. Kho cha ca pha pht trin pha trc s l c s cho pha tip theo. Thng
tin pht trin tch lu c cha trong kho cha cung cp s h tr cho giai on bo tr
trong nhng cng vic bo tr sa i, p ng hay ci thin chc nng c thc
hin. H thng my tnh qun l kho cha m bo thng tin d n c duy tr v ph
hp vi phng php lun pht trin mm cng nh l m bo cc quy chun da theo
phong cch (style), cc th tc xy dng v ch dn cng vic. iu lm cc cng c
CASE c kh nng a ra ti liu d n y v cp nht bt c lc no. Mt vi cng
c CASE bn di v CASE tch hp c th t ng sinh ra m chng trnh da hon
ton trn thng tin thit k c lu trong kho cha. Nhng cng c k ngh ngc
(Reverse engineering tool) cng c xem l cc cng c CASE thc. Da trn m h
thng, cc cng c ny c p dng chnh cho vic khi phc v ti to ti liu thit k
cho h thng phn mm ang c s dng (phn mm k tha). Ni cch khc, nhng
cng c CASE k ngh ngc ny hot ng ngc vi cng c CASE thng thng:
thay v to ra m h thng da trn thng tin thit k, chng to ra kho cha y , cp
nht v ti liu thit k da trn m h thng.
77
IT
S h tr ca cc cng c CASE cho ngi pht trin h thng c th hin trong bng
sau:
Kiu cng c CASE
H tr
Sa i v biu
Sa i vn bn v biu , to biu
thit k da trn cc bn ghi trong kho
cha
Truy vn kho cha
Hin th cc phn ca vn bn thit k, biu
theo di yu cu
Vit ti liu t ng
T ng sinh ra cc ti liu c yu cu
theo cc bn ghi cp nht trong kho cha
H tr thit k
Vic sa i thit k c ghi li bi ngi
phn tch h thng v qun l t in d
liu
Sa i m
Bin dch, thng dch v g li tng tc
m cho ngn ng lp trnh c th hoc cng
c pht trin
Sinh m
Chuyn t cc bn ghi thit k sang mu
hoc ng dng phn mm thch hp vi
ngn ng lp trnh (hoc cng c pht
trin)
Qun l cu hnh
Qun l phin bn ca ti liu thit k v
m phn mm, kim sot s thay i trong
thit k v m phn mm.
Kim th phn mm
Kim th t ng, kim th ti v qun l
kim th v sa bn ghi
K ngh ngc
Xy dng kho cha phn mm v ti liu
thit k, da trn m ca h thng phn
mm tha k. Khi kho cha ca phn mm
c, n c th c cp nht v s dng
t ng to ra phin bn mi ca h
thng
Qun l d n v ch s phn mm
H tr vic qun l d n bng cch theo
di lch v tnh ton nng sut, ch s li
78
1. Li trong xc nh
yu cu
Hu nh khng ng gp
Vic kim tra tnh c nh ca
yu cu hay s chnh xc bng
my tnh gn nh him xy ra.
Hu nh khng ng gp
Trong hu ht cc trng hp,
vic xc nh s tht bi trong
giao tip bng my tnh l
khng th. Nhng tht bi ny
ch c th c xc nh v
ngn chn khi c thay i
hoc khi nhng thng tin khc
c tm thy tr nn mu
thun vi nhng thng tin
c.
IT
3. S chnh lch c ch
trong yu cu phn
mm
ng gp ln
Da trn nhng thng tin
c, nhng chnh lch t yu
cu c xc nh nh nhng
mu thun v c lit vo
li. Nhng chnh lch ny c
th c xc nh bng cc
cng c theo di yu cu
c v cng c truy vn (crossreferenced query tools).
ng gp ln
79
Vic s dng ni lu
tr nhm xc nh
nhng thiu xt trong
thit k, nhng thay
i v nhng mu
thun mi c vi
nhng bn ghi c
(bn ghi c lu
tr t trc).
ng gp rt ln
p dng nhng trnh bin
dch (compiler, interpreters)
v nhng trnh g li tng
tc (debugger) vo.
ng gp rt ln
p dng cc cng c CASE
bn di vo nhm to ra mt
cch t ng nhng on code
tng thch hon ton vi
thit k c sn. Thm vo ,
v code c t ng nn
khng c li no xy ra.
6. Khng lm ng vi ng gp c gii hn
nhng ch dn v code S dng nhng trnh bin tp
v vit ti liu
vn bn v kim nh code
h tr chun ha cu trc,
phong cch ca vn bn,
code v lm vic xc nh
nhng sai lch khng ng
d dng hn.
ng gp rt ln
p dng nhng cng c CASE
bn di vo nhm to ra
nhng on code m bo lm
ng vi nhng ch dn v
code v vit ti liu.
5. Li trong coding
IT
k theo logic
7. Nhng thiu xt xy ng gp ln
ng gp ln
ra trong qu trnh test Nhng cng c kim tra t p dng nhng cng c
80
8. Li th tc
ng gp ln
Vic iu khin cc phin
bn, xem xt li v ci t
phn mm bng cc cng c
qun l qun l cu hnh.
ng gp c gii hn
S dng nhng bn ti liu
y v lun cp nht lm
vic ngn nga cc li bo tr
gy ra bi nhng ti liu
khng y hoc thiu
chnh xc, c bit nu thit
k c sa li nhiu ln.
9. Li ti liu
ng gp c gii hn
ng gp ln
p dng duy nht trnh bin S dng ni lu tr mt cch
tp vn bn vo.
t ng nhm sinh ra nhng
bn ti liu y v lun cp
nht trc mi ln sa li v
thay i.
IT
IT
(1) Phng php s dng CASE nng cao mang li tnh kinh t cao hn phng php
thng thng.
(2) Cht lng ca vic qun l c hai d n l ging nhau vi vic c lng lch biu
v ti nguyn di mc yu cu.
Thng thng, vic p dng cc cng c CASE c mong i s lm gim gi thnh v
thi gian pht trin ca d n (shorter time to market). Tuy nhin, vai tr ca cc cng
c CASE i vi cc kha cnh cht lng ca qun l d n (gm: iu khin chi ph v
thi gian) l trng im s quan tm ca chng ta. Hin nay, c trng hp s dng
cng c CASE hin i lm gim lch gia kinh ph thc thi v lch biu theo k
hoch, c bit bi v chng ngn nga lng li (error) v cho php sa li nhanh, d
dng hn khi c yu cu. vic qun l d n c ci thin tt hn, cng c iu
khin d n ( y c xem l loi ca cc cng c CASE c in) v cc phng php
lun c lng thi gian, kinh ph c ci thin phi c pht trin.
82
IT
c yu cu, phn ln cng vic c chuyn giao hoc chia ra. Mc ch chuyn
hng nhng ngi tham gia bn ngoi da vo mt s nhn t, xc nh khong cch t
kinh t n k thut v n nhng c nhn lin quan (to personnel related interests), v
mang li mt s gia tng mi quan tm trong s phn phi ca cng vic lin quan trong
vic hon thnh nhng d n phc tp .
Nhng ngi tham gia bn ngoi c th c phn chia thnh 3 nhm chnh:
Subcontractors( nhng nh thu ph, hin nay c gi l nhng t
chc outsourcing) h cam kt thc hin cc thnh phn ca 1 d
n, ln hay nh, ty theo tng trng hp. Nhng nh thu ph
thng a ra hp ng mc ti thiu mt trong nhng li ch: kh
nng huy ng nhn vin, kin v mt chuyn mn c bit hoc
gi thp.
Nhng nh cung cp COTS software v nhng module phn mm s
dng li. Li ch ca s tch hp cc thnh phn l rt r rng, s
xc nh khonh cch t k hoch lm vic v gim bt gi thnh n
cht lng. Mt s mong i m s tch hp ca nhng thnh phn
sn sng dng s c lu tr trong nhng m ngun pht trin,
mt k hoch lm vic ngn hn v phn mm cht lng cao hn.
Phn mm cht lng cao hn th c ch i nhng nhng thnh
phn c kim tra v c sa cha bi nhng ngi pht trin,
tt nh c sa cha theo nhng thiu st c xc nh bi khch
hng xem trc. Cc tnh cht ca COTS software v cc vn cht
lng lin quan n s dng chng c nhn nh bi Basili v
Boehm (2001).
Khch hng, bn thn h nh l ngi tham gia thc hin d n. iu
ny kh chung mi khch hng thc hin cc phn ca d n:
p dng nhng chuyn mn c bit ca nhng khch hng, p ng
cho giao dch hoc nhng yu cu bo mt khc, gi li nhng nhn
vin pht trin ni b ang s dng, ngn nga nhng vn bo mt
trong tng lai.v.v. Trng hp ny c nhng hn ch trong nhng
iu khon ca quan h khch hng-ngi cung cp cn thit thc
hin thnh cng mt d n. V th, chc chn trng hp ny tr
thnh 1 thnh phn chun ca nhiu d n pht trin phn mm v
nhng quan h bng hp ng.
IT
gian cho s thay i cng nh thi gian cn thit t chc li gy nh hng tiu cc
vi d n.
- Cc phn d n cht lng thp c cung cp bi cc thnh vin bn ngoi
Cc vn v cht lng c th phn loi nh
(a) sai st: cao hn so vi s lng sai st mong i, thng cao hn nhiu so vi mong
i
(b) Coding v ti liu khng chun : s vi phm ca phong cch v cu trc trong vic
xy dng v cc th tc( theo gi thuyt nh n nh trong bt c hp ng no). Phn
mm cht lng thp v khng chun s gy ra kh khn trong giai on kim th v
sau trong giai on bo tr. Vic yu cu thm thi gian kim tra v chnh sa cht
lng phn mm cht lng thp c th gy ra s chm tr trong d n c bit trong
trng hp khi cc thnh vin bn ngoi hon thnh nhim v ca h ng thi hn.
- Kh khn v bo tr trong tng lai.
Thc t mt s t chc tham gia vic pht trin nhng ch mt trong s h, nh thu, l
ngi trc tip gy nn 2 kh khn trong vic bo tr:
a,Nh thu c th i mt vi vic cc coding v ti liu khng hon thnh v/hoc
khng ng tiu chun t cc thnh vin bn ngoi, gy ra s km cht lng trong dch
v bo tr ca nhm bo tr v nh thu s tn chi ph cao hn.
b. Cc dch v bo tr c cung cp bi nhiu hn mt t chc, c th nh thu ph, nh
cung cp phn mm c sn COTS v cc b phn pht trin ca khch hang.Khi mi
phn ny b hn ch kh nng p ng, khch hng buc phi tm kim ngi chu trch
nhim cho cc li c th ca phn mm mi khi cc li ny c pht hin.
- Mt s kim sot cc b phn ca d n
D c hay khng c ,s kim sot vic pht trin phn mm ca thnh vin bn
ngoi c th to ra mt bc tranh lc quan khng thc t v tnh trng ca d n. S trao
i vi nhm cc thnh vin bn ngoi c th lm gin on ti mt vi tun,gy cn tr
vic nh gi tin ca d n..Kt qu l,cnh bo v kh khn trong pht trin, thiu
i ng nhn vin v nhiu vn khc n mun vi cc nh thu.
Nhn thc c trc cc kh khn ny, nh thu phi xem xt kt hp li ch v ri
ro c a ra bi cc thnh vin bn ngoi trong mt d n.
84
m bo lin tc, ton din v ng tin cy kim sot vic thc hin
ngi tham gia bn ngoi.
IT
n.
85
Chng 4.
Kim th phn mm
4.1.1. V d v li phn mm
a. V tht bi tn la Patriot:
xy ra ti Dharan, Saudi Arabia, vo 25 thng 2, 1991
lm 28 ngi cht
nguyn nhn: v li rounding error (lm trn)
tn la
T
P
H
thng l
chn
ca
qun
i M d on
IT
Iraqi
0.5km
Doanh tri
qun i M
http://www.ima.umn.edu/~arnold/disasters/patriot.html
(biu din s 1/10 bng s phy tnh c s 2)
b. V pht n Ariane 5:
86
Pht n sau 40
giy ri khi
mt t
IT
http://www.ima.umn.edu/~arnold/disasters/ariane.html
a. c t
b. Li phn mm
Phn mm KHNG lm nhim v c a ra c t (v d, thiu php tr)
Phn mm lm cng vic m c t KHNG cho php
87
c. Chi ph sa li
Chi ph sa li tng theo cp s nhn (10x) theo
thi gian
V d, mt li pht hin trong pha c t tn $1
sa.
nu pht hin trong pha thit k, tn $10
IT
d. Ngun li
88
IT
89
IT
Mc 4: Nhm tr gip cc chuyn gia CNTT pht trin cc phn mm c cht lng cao
hn.
a. Mc 0
Testing v debuging l mt
90
IT
Khi tester v developers c chung mc tiu (mc 3), t chc c th chuyn sang mc 4.
Kim th nhm mc tiu tng cht lng. C nhiu cch tng cht lng, trong to
ra test c th dn ti li ch l mt. mc ny, k s kim th c th tr thnh trng
nhm k thut ca d n. H c nhim v nh gi, ci thin cht lng phn mm, v s
thm nh ca h s tr gip cho developers. V d nh ta c 1 chng trnh spell
checker. Ta thng ngh nhim v chnh ca n l tm nhng t sai chnh t (nh vn
sai), nhng thc t, mc tiu cao nht ca n l tng kh nng vit chnh t ca chng
ta. Mi khi spell checker tm ra mt t sai chnh t, ta c c hi hc cch vit ng.
Do vy, spell checker l chuyn gia v cht lng vit chnh t. Mt cch tng t,
mc 4 hng ti mc tiu kim th tng kh nng ca developers trong vic pht trin
cc phn mm cht lng cao. Testers c th o to developers.
4.1.5. Mt s thut ng
Mt s thut ng lin quan ti kim th ly t cc ti liu chun (IEEE Standard Glossary of Software Engineering Terminology, DOD-STD-2167A and MIL-STD-498 from
the US Department of Defense, and the British Computer Societys Standard for
Software Component Testing)
Validation (xc nhn): Tin trnh nh gi mt phn mm cui qu trnh pht trin
phm mm m bo ph hp vi nhng d nh v s dng.
Verification (xc minh, kim chng): tin trnh xc nh xem liu sn phm ca mt pha
trong tin trnh pht trin phn mm c p ng y yu cu c a ra trong pha
trc .
Xc minh thng l hot ng c tnh k thut cao hn, s dng nhng tri thc v cc
91
yu cu, c t phn mm. Xc nhn thng ph thuc vo tri thc v lnh vc tng
ng. C th l, tri thc v ng dng ca phn mm c vit. V d, xc nhn ca phn
mm v my bay yu cu tri thc t k s hng khng v phi cng.
Cm t IV & V - independent verification and validation- ngha l xc nhn v xc minh
c lp. IV & V yu cu vic nh gi phi c thc hin bi ngi khng phi l lp
trnh vin. Mt s trng hp i IV & V thuc d n, hoc thuc cng cng ty, cng c
th thuc mt t chc c lp. V s c lp ca IV & V, tin trnh thng cha bt u
cho ti khi d n kt thc v thng c thc hin bi chuyn gia trong lnh vc hn l
ngi pht trin phn mm.
Hai thut ng hay dng l fault v failure. Chng lin quan ti suy ngh t mc 0 sang
mc 1.
Sai st (fault): khuyt tt trong phn mm
Li (error): mt trng thi (bn trong) khng chnh xc l kt qu ca fault
IT
92
IT
nh ngha v fault v failure cho php ta phn bit gia testing v debugging.
93
IT
4.2. Cc cp kim th
Cc cp kim th phn mm
94
IT
Unit Test cng i hi phi chun b trc cc ca kim th (Test case) hoc kch
bn kim th (Test script), trong ch nh r d liu u vo, cc bc thc hin v d
liu u ra mong mun. Cc Test case v Test script ny nn c gi li ti s dng.
95
Giai on 3: hai s kim tra tch hp ring bit, B, trn cc m-un 3,4,5
v 8, tch hp vi m-un 9 , v C, m un 6 v 7 tch hp vi m-un 10
IT
1. Bottom-up testing
96
IT
Trong hnh trn, pht trin phn mm v kim th c thc hin t trn xung
qua su giai on :
Giai on 1: test m-un 11(unit test)
Vic gia tng cc ng trong hnh trn ch c hai trong s nhiu cc ng.
ng dn trong cc v d l trnh t theo chiu ngang (horizontally sequenced)
97
Giai on 5: tch hp test D ca C vi m-un 10, pht trin trong giai on hin
thi
Giai on 7: test h thng c thc hin sau khi sau khi E c tch hp vi
cc m-un 3,4 v 5, pht trin trong giai on hin thi.
IT
98
IT
Lu
Vic duy tr mt th vin cc stub v driver ti s dng trong tng lai c th tit kim
ng k ngun ti nguyn.
- Cc chin lc Bottom-up so vi Top-down
Li th chnh ca chin lc Bottom-up l thc hin tng i d, trong khi bt
li ca n chnh l s chm tr trong trng hp ton b chng trnh c theo di
(ngha l, giai on kim th m-un cui cng). Li th chnh ca chin lc Topdown l kh nng n cung cp chng minh chc nng ca ton b chng trnh mt
cch ngn nht ngay sau khi kch hot cc m-un mc trn hon thnh. Trong
99
nhiu trng hp, cc c trng ny cho php xc nh cc li lin quan n thut ton,
cc yu cu chc nng trong phn tch v thit k mt cch sm nht. Bt li chnh ca
chin lc ny l tng i kh khn trong vic chun b cc stub c yu cu, thng
yu cu lp trnh phc tp. Bt li khc l kh khn trong vic phn tch kt qu kim
th.
Cc chuyn gia kim th tip tc tranh lun xem chin lc top-down hay
bottom-up thch hp hn. Trong khi cc quan im thay i, c v nh s la chn chin
lc thc s c xc nh trong hu ht cc trng hp l s la chn pht trin
khng kim th - chin lc ca cc nh pht trin, ngha l, bottom-up hoc top-down.
R rng, nhng ngi kim th nn thc hin theo phng php tip cn ca nh pht
trin v quan trng l vic kim th s c thc hin ngay khi mt m-un c
code. Thc hin mt chin lc kim th khc vi chin lc pht trin s gy ra s
chm tr ng k ca cc cuc kim th.
Big bang so vi cc chin lc khc
IT
Kim nghim cht lng (quality testing): nh gi s tin tng, tnh sn sng ca
h thng. Bao gm c vic tnh ton thoi gian trung bnh h thng s b hng v
thi gian trung bnh khc phc.
IT
101
IT
Thc t cho thy, nu khch hng khng quan tm v khng tham gia vo qu
trnh pht trin phn mm th kt qu Acceptance Test s sai lch rt ln, mc d phn
mm tri qua tt c cc kim th trc . S sai lch ny lin quan n vic hiu sai
yu cu cng nh s mong ch ca khch hng.
Xc nh cc lp tng ng.
2.
Xc nh cc ca kim th.
102
Xc nh cc lp tng ng
x ln hn 0.
Cc lp tng ng
khng hp l
25, 50, 75
-50, -10, -1
x ln hn 0 v nh hn
100.
Cc lp tng ng
hp l
iu kin u vo
IT
Mt vng gi tr
iu kin u vo l mt vng gi tr.
V d: Gi tr x ch c th dao ng t 0 n 100.
Chng ta s xc nh c 1 lp tng ng hp l l: 0 <=x <= 100
Mt s gi tr
iu kin u vo c m t l mt s gi tr.
V d: Ch mt n su ngi c th c ng k.
103
iu kin u vo c m t l mt tp cc gi tr. Ta s xc nh mi gi tr
trong tp l mt lp tng ng hp l.
V d: Cc loi xe c ng k l xe bus, xe khch, xe ti, xe taxi v xe my.
i vi mi loi xe trn chng ta s xc nh l mt lp tng ng hp l (
y chng ta s c 5 lp tng ng hp l) v mt lp tng ng khng hp l l
mt loi xe khc cc loi xe nu trn v d nh xe p.
iu kin c bit
iu kin u vo c m t l mt iu kin c bit.
IT
V d: K t u tin phi l k t ch
Xc nh cc ca kim th
Mt s gi tr
IT
iu kin u vo c m t l mt s gi tr.
Danh sch c th t
Nu u vo hay u ra ca 1 chng trnh l tp c sp th t ( v d 1 file tun
t hay 1 danh sch nh tuyn hay 1 bng) tp trung ch vo cc phn t u tin v
cui cng ca tp hp.
105
Cui cng, ty vo cc trng hp khc na, chng ta cng cn s t duy v kinh nghim
ca mnh tm ra cc bin cn test.
c. Kim th theo cp:
Thc t cho thy hu ht cc li u c sinh ra t s kt hp gi tr ca cc cp tham
s u vo.
IT
V d
106
IT
Default View Ss
End With Always Warn Before
Navigator Black
Mirror
Visible
Centimetes
Normal
InVisible
Picas
Visible
Picas
InVisible
No1
Yes2
Yes3
Popup
Yes1
No2
No3
Slide
Popup
No1
No2
Yes3
Inches
Normal
None
Yes1
Yes2
No3
InVisible
Points
Outline
None
No1
No2
No3
Visible
Centimetes
Slide
Popup
Yes1
Yes2
No3
Visible
Picas
Outline
None
Yes1
Yes2
Yes3
InVisible
Inches
Outline
Popup
No1
No2
Yes3
Visible
Points
Slide
None
Yes1
Yes2
Yes3
InVisible
Inches
Slide
None
No1
Yes2
Yes3
None
Normal
107
Visible
Inches
Normal
Popup
No1
Yes2
Yes3
Visible
Points
Normal
Popup
Yes1
Yes2
No3
InVisible
Centimetes
Outline
Popup
Yes1
No2
Yes3
d. on li Error Guessing
Mt k thut thit k test-case khc l error guessing on li. Tester c a
cho 1 chng trnh c bit, h phng on, c bng trc gic v kinh nghim, cc loi
li c th v sau vit cc ca kim th a ra cc li .
IT
108
Vi flowchart cho chng trnh n gin (hnh trn) khong 100 dng vi 1 vng lp
thc hin khng qu 20 ln. S ng c th thc hin ln ti 10 m 14. Gi s kim
th 1 trng hp cn chy trung bnh 1 giy. Nh vy, kim th ht cc ng ca
chng trnh trn cn khong thi gian l 3170 nm. Ta c th thy, vic kim th ton
b cc trng hp l bt kh thi vi cc h thng ln. Tuy nhin, vi cc module quan
trng, thc thi vic tnh ton chnh ca h thng, phng php ny l cn thit v kh thi.
IT
V d, on chng trnh
Thit k qu trnh kim tra sao cho mi cu lnh c thc hin t nht mt ln. Phng
php ny da trn tng: tr phi mt cu lnh c thc hin, nu khng ta khng th
bit c li xy ra vi cu lnh hay khng. Tuy nhin, vic kim tra vi mt gi tr u
vo khng m bo l cu lnh s ng vi mi trng hp
109
8 OD;
9 IF result <= maxint
10. THEN OUTPUT ( result )
11. ELSE OUTPUT ( too large )
IT
12. END
vi cc b gi tr input:
maxint = 10, value = -1 hoc maxint = 0; value = -1
ta s kim tra c ton b cc cu lnh trong on chng trnh trn.
Nhn xt:
nh gi phng php ny, ta xt v d sau:
110
IT
Tuy nhin, ta thy s ln kim tra ti thiu c th kim tra ton b cc cu lnh cho c
111
IT
Nhn xt: phng php ny ph thuc vo cc biu thc iu kin. Tuy nhin, c nhng
trng hp ng dn qu ln (c vng lp). V vy, thng khng phi l la chn thc
t tin hnh vic kim tra tnh ng n ca chng trnh.
V d:
Cc b kim tra {(x>0, y>0), (x<=0, y>0)} s kim tra ton b cc iu kin.
Vi b kim tra {(x>0)} s kim tra bao trm c cc iu kin. Tuy nhin, ta khng
112
kim tra c gi tr y.
d. Kim tra theo vng lp (loop testing)
Tp trung vo kim tra tnh hp l ca cu trc vng lp.
Vi vng lp n:
b qua vng lp
lp 1 ln
lp 2 ln
lp k ln (k <n)
Vi n l s ln lp ti a.
IT
lp n-1, n, n + 1 ln
113
IT
int numberOfIterations=0;
Gi tr u vo
Kt qu
11
114
1 (lp 1 ln)
2 (lp 2 ln)
6 (lp k ln)
9 (lp n 1 ln)
10 (lp n ln)
e. phc tp ca McCabe
IT
10
115
IT
Integration Testing
Unit Testing
Thread
Acceptance Testing
System Testing
Incre-mental
V d
116
Cc h thng v trang.
IT
3. nh hng
chc nng ca firmware,nguyn nhn gy s trc trc ca
ton b h thng.
-
5. nh hng chc nng chnh ca cc gi Thi gian p tr chm cho vic gii
phn mm cho ng dng nghip v.
quyt mt POS(point -of- sale)
V mt khuyt im , thng tin
thng xuyn c cung cp trn mt mn
hnh c phn b gia 3 mn hnh hin th
khc nhau.
Cc my tr chi.
Phn mm gio dc
B x l t.
117
V d
1. Thit hi v ti chnh
IT
Ph bo tr cao cho s tu sa ca h
thng li .
D kin s nh hng n doanh thu
trong tng lai
-
118
Test ci g ?
-Test ci g?
Qu trnh kim th s gii thiu y k hoch kim th, t test n v (unit test) n
test tch hp (integration test) v test h thng (system test). Cc yu t quyt nh s lin
quan n:
Cc module no s c unit test
IT
ln
phc tp v kh.
Vn ngi lp trnh
119
Integration tests, c bit l unit tests, thng c thc hin bi nhm pht trin
phn mm.
IT
Testing bi nhm pht trin khc. Mi nhm pht trin s coi nh nhm testing
ca d n c pht trin cho cc nhm khc.
Test n v v test tch hp c thc hin pha ngi pht trin phn mm. Khi test h
thng: chng nn thc hin pha ngi pht trin hay pha khc hng? Nu test h
thng l c thc hin bi cc t vn test bn ngoi, mt la chn th 3 pht sinh:
pha ngi t vn. La chn ph thuc vo mi trng test hay mi trng h thng. Tuy
nhin, mi trng my tnh pha khc hng khc c th khc vi pha nh pht trin.
Trong trng hp ny, gim nhng lo ngi ca khch hng, h thng s c ci t
v kim th pha khch hng v khng cn test chp nhn na.
-Khi no dng test?
Quyt nh khi no qu trnh kim th kt thc c ngha quan trng nht l vi test h
thng. C nhiu hng la chn c th dng test, mi la chn da trn tiu ch khc
nhau, v d nh:
- Hng hon tt thc thi . Theo hng ny, testing c hon thnh khi ton b k
hoch test c thc hin xong v sch li, kt qu t c cho tt c cc yu cu
test. y l hng l tng, khi m ta khng b gii hn bi ngn sch v thi gian.
- Hng p dng m hnh ton hc. hng ny, m hnh ton hc c p dng c
lng t l li khng b pht hin trn t l li c pht hin. Testing s hon thnh khi t
120
Phm vi ca test
IT
Mi trng Testing
121
3. 4 Lp test
3. 5 Mc test ( unit , integration hoc system tests )
3. 6 Cc yu cu test case
3 .7 Cc yu cu c bit (v d , o thi gian phn ng , m bo yu cu)
3. 8 D liu c ghi li
Lp lch Test (cho mi test hoc nhm test) bao gm vic c lng thi gian cho
nhng cng vic sau y:
4.1 S chun b
4.2 Testing
4.3 Sa li
IT
Qu trnh thit k test c tin hnh trn c s ca k hoch test phn mm, lp ti liu
bi STP (software test procedure). Cc th tc test v c s d liu hay tp test case c
lp ti liu trong mt ti liu th tc test phn mm v test case file hoc trong mt
ti liu n gi l m t test phn mm (STD). Mt mu (template) ca STD c
trnh by nh sau:
Mu m t test phn mm (STD)
Phm vi ca test
2.1 nh danh test ( cc chi tit test c vit ti liu trong STP)
2.2 M t chi tit v hot ng h thng v cu hnh phn cng v yu cu chuyn i
thit lp test.
2.3 Hng dn ti phn mm.
122
IT
123
t FPT
IT
2.
3.
4.
5.
6.
1.
2.
3.
4.
124
Thc hin kim th da trn cc kch bn kim th, test case, th tc, d liu c
Lp bo co kim th.
IT
Output:
Danh sch li
Ti liu test: k hoch test, test cases v procedures, Test script, d liu Test
M t thc hin test
Bo co phn tch li
ph)
IT
Tng hp cc test case ( hay kch bn test) c chun b bi ngi thit k test.
Kiu test case ny kt hp cc iu kin hot ng ca h thng v cc tham s (c
nh ngha bi mt tp cc d liu u vo). S kt hp ny c thit k bao gm
tt c s hiu bit v trng thi hot ng phn mm hoc t nht tt c cc trng thi
c mong i thng xuyn s dng hoc thuc v mt lp c kh nng li cao.
126
Chng 5.
th
IT
127
Bugzilla
H thng qun l cho php mt ngi khai bo li v giao trch nhim sa li cho
mt ngi khc.
IT
Cho php nhiu user lm vic cng lc, d tm kim v phn b cng vic cho
tng thnh vin.
Cp nht thng tin cho thnh vin tham gia d n thng qua chc nng gi th
in t.
Link trang ch: http://www.bugzilla.org/
Redmine
128
Atlassian JIRA
IT
2.
3.
4.
5.
2.
Gim chi ph khi thc hin kim tra slng ln test case hoc test case lp li
nhiu ln.
129
3.
4.
5.
6.
7.
To kch bn kim th
Chnh sa test script thc hin kim tra theo ng yu cu t ra, c th l lm theo
test case cn thc hin.
Chy test script kim th t ng
IT
3.
4.
nh gi kt qu
Kim tra kt qu thng bo sau khi thc hin kim th t ng. Sau b sung, chnh
sa nhng sai st.
b. Phn loi cc cng c kim th
JUnit.
2.
Jtest: l mt th nghim java t ng v m tnh phn tch sn phm c thc
hin bi Parasoft. N nhm mc ch nng cao tin cy, tnh nng, bo mt, hiu sut,
v bo tr. Chc nng c bn bao gm kim tra mc n v, phn tch tnh, kim tra hi
quy, pht hin li thi gian chy, v xem xt m.
Link trang ch: http://www.parasoft.com.
1.
Sonar: l mt nn tng qun l cht lng ngun m Java, dnh ring cho lin
tc phn tch v o lng cht lng m ngun t cc danh mc u t d n vi phng
thc lp.
Link trang ch: http://www.sonatype.com/
Cng c kim th hi quy - Regression Testing Tools
IT
2.
Nhiu cng c khc nhau c th c s dng cho hi quy. N gip bn t ng kim tra
nh cc chng trnh c th c ti s dng.
2.
Selenium IDE.
3.
SilkTest: s dng ngn ng 4Test c quyn cho cc kch bn t ng ha. y
l mt nh hng i tng ngn ng tng t nh C++. N s dng cc khi nim v
lp, i tng, v tha k.
Link trang ch: http://www.borland.com/products/silktest/
Selenium HQ.
2.
Kim th hiu nng c thc hin xc nh h thng thc hin mt khi lng cng
vic c th nhanh th no. N cng c th dng xc nhn v xc minh nhng thuc
tnh cht lng khc ca h thng nh: kh nng m rng, tin cy, s dng ti nguyn.
Load testing l khi nim ch yu ca vic kim th m c th tip tc hot ng mt
mc ti c th, cho d l mt lng ln d liu hoc lng ln ngi s dng.
Volume testing l mt cch kim tra chc nng. Stress testing l mt cch kim tra
tnh tin cy. Load testing l mt cch kim tra hiu nng. y l mt s tha thun v
cc mc tiu c th ca load testing. Nhng thut ng nh load testing, performance
testing, reliability testing, v volume testing thng s dng thay th cho nhau.
IT
2.
Pylot: l mt cng c m ngun m c chy th nghim ti HTTP th
nghim hiu sut v kh nng m rng cc dch v web. N to ra ng thi ti, xc
minh tr li my ch, v to ra cc bo co vi s liu.
3.
Apache JMeter : c th c s dng th nghim hiu sut c v ti nguyn
tnh v ng. Link trang ch: http://jmeter.apache.org/
Ngoi ra cn mt s cc nhm cng c kim th t ng khc nh:
o Cng c qun l s c Incident Management Tools.
o Cng c qun l cu hnh Configuration Management Tools.
o Cng c bo him o lng Coverage Measurement Tools.
o Cng c gim st Monitoring Tools.
o Cng c kim th c s d liu Database Testing Tools.
o Cng c kim th bo mt Security Testing Tools.
132
Cc kt qu tr v mong mun.
b. c im ca mt Unit Test
IT
Do vic kim th n v i hi phi kim tra tng nhnh lnh, nn i hi ngi kim
th c kin thc v lp trnh cng nh v thit k ca h thng nn ngi thc hin
thng l lp trnh vin.
c. Quy trnh thit k hot ng ca Unit Test
133
Chun b cc ca kim th (Test case) hoc kch bn kim th (Test script), trong
ch nh r d liu u vo, cc bc thc hin v d liu u ra mong mun. Cc
Test case v Test script ny nn c gi li ti s dng.
T ng hon ton.
d. Li ch ca Unit Test
IT
T ng ha vic t chc v thi hnh cc b s liu kim th, gii phng chuyn
vin QA khi cc cng vic kim tra phc tp.
Pht hin cc thut ton thc thi khng hiu qu, cc th tc chy vt qu gii
hn thi gian
Khi lm vic team, nu mi phn do tng thnh vin vit c test unit k cng
th khi kt hp li s sun s, t gp li hn.
134
IT
"
135
Cc Test Suite cho php chng ta d dng t chc hay chy cc test.
Cc test trong JUnit c th l cc test c chp nhn hay tht bi, cc test ny c thit
k khi chy m khng cn c s can thip ca con ngi. T nhng thit k nh th,
bn c th thm cc b test vo qu trnh tch hp v xy dng phn mm mt cch lin
tc v cho cc test chy mt cch t ng.
c. Li ch ca Junit
IT
o JUnit trnh cho ngi lp trnh phi lm i lm li nhng vic kim th nhm chn bng
cch tch bit m kim th ra khi m chng trnh.
o T ng ha vic t chc v thi hnh cc b s liu kim th.
o Boolean assertEquals(): So snh hai gi tr kim tra bng nhau. Php th tht bi nu
hai gi tr khng bng nhau.
o Boolean assertFalse(): nh gi biu thc logic. Php th tht bi nu biu thc ng.
136
IT
@Test
assertEquals(s1, s2);
}
Hoc ta thm thng ip Hai xu khc nhau lm tham s u tin ca phng thc
assertEquals()nhm cung cp thng ip li sai r rng hn.
137
@Test
public void Test(){
String s1 = " xu 1";
String s2 = " xu 2";
assertEquals("Hai xu khc nhau :", s1, s2);
}
o SetUp() v tearDown()
Hai phng thc ny l mt phn ca lp junit.framework.TestCase. Khi s dng hai
phng thc ny s gip chng ta trnh c vic trng m khi nhiu test cng chia s
nhau phn khi to v dn dp cc bin.
IT
138
Chng 6.
Cc thnh phn c bn ca cht lng
phn mm
6.1. Th tc, ch dn v cc thit b h tr cht lng
6.1.1. Cc th tc v ch dn
6.1.1.1. Khi nim th tc (procedure) v ch dn (instruction)
IT
139
IT
S giao tip c hiu qu gia cc nhn vin lin quan n s pht trin v bo tr
h thng phn mm. Thng nht trong qu trnh thc hin, t c bi tun theo
cc th tc v ch th cng vic, s gim thiu s hiu lm dn n li phn mm.
6.1.1.3. Cc th tc v s tay th tc
Th tc cung cp tt c nhng chi tit cn thit thc hin cc tc v theo cc
phng php bt buc hon thnh cc chc nng ca tc v . Nhng chi tit ny c
th c xem li khi p ng nm vn , c bit n nh l Five Ws:
140
Phm vi khch hng (v d: khch hng bn trong, khch hng lm phn mm..)
v nh cung cp (v d: t pht trin, bo tr, ngi thu ph, )
IT
141
IT
6.1.2.3. Cp nht th tc
ng lc cho vic cp nht cc th tc hin hnh da trn nhng iu sau:
S thay i cng ngh ca cc cng c pht trin, phn cng, thit b truyn thng
IT
Khi s cn thit ca vic cp nht c nhn ra, mt k thut tng t nh khi p dng
qu trnh chun b cc th tc mi c th c thc hin: mt i ad hoc c triu tp
chun b phin bn cp nht, theo sau bi nhng ngi c y quyn v cc hot
ng thc thi. iu ny ng rng vic cp nht nn c xem xt nh l mt qu trnh
c p dng trong ton b khu kim tra cht lng sn phm, quan trng nh l vic
chun b cc th tc mi.
143
D dng tch hp cc thnh vin mi trong i thng qua s quen thuc. Cu trc tiu
chun ca ti liu, c chun b theo cc khun hnh m c th cc thnh vin mi
bit t trc khi lm vic trong cc i hoc t chc khc, lm cho vic tm kim
thng tin d dng hn. N cng gii quyt n tha vic chun b ti liu tip theo khi
m cc phn ti liu c chun b bi thnh vin trong i khc c th ri i hoc
khng.
IT
chung cho vic s dng cc khun mu, ch ca phn ny, th thuc v nhim v ca
n v SQA.
IT
IT
IT
Mt trong nhng cng vic u tin chun b cho checklist group l vic bin dch
nhng danh sch nhng checklist c nghin cu v pht trin theo s nh ngha ca
tiu chun chung cho tt c nhng checklist c nhm a ra.
Nhng checklist c nhm chn thng l nhng checklist bnh thng c
s dng b mt s thnh vin ca nhm pht trin v nhng nh ph bnh (reviewer).
Trong hu ht cc trng hp, 1 cht thay i v s chnh sa ca nhng checklist ny l
tha mn cc tiu chun v ni dung hay nh dng m nhm a ra. S chun
b cho nhng checklist mi cng nh s ci tin nhng checklist thng thng c h
tr t nhng ngun thng tin sau:
-
Qu trnh chun b nhng checklist mi cng tng t nh vic chun b cho cc mu.
147
IT
Nng lc ca i ng SQA
6.2. o to i ng v cp chng ch
Ngi ta lun ni rng mun nhn vin theo kp vi nhng kin thc ngh nghip
mi c gn y nht l cha kha t cht lng trong pht trin v bo tr phn mm.
Tuy nhin, c mt iu thng c chp nhn rng o to chuyn nghip, o to li
hoc cp nht l bt buc (mandatory) khe h gia kin thc ngh nghip c yu
cu v kin thc hin ti cng hp cng tt. Chng ch bn trong (intenal
certification)(di y ch chng ch) ca nhn vin gi v tr chnh trong pht trin v
bo tr phn mm l loi khc mt cng c m bo cht lng ngh nghip.
iu quan trng ca vic o to ngh nghip nh l mt phn ca bt k mt h
thng m bo cht lng (SQA) no, c nhn mnh trong chun ISO 9000-3 cng
nh trong CMM Guidelines (c th tm thy ISO, 1997; ISO/IEC, 2001; Paulk et al.,
1995). Pht trin m t ngh nghip v chng trnh o to cho ton b cn b cng
148
nhn vin SQA c Mendis (1999) tho lun. Chng trnh cp giy chng nhn cho
cc k s cht lng phn mm cng c American Society for Quality (ASQ) quan
tm, c m t bi Hamilton (1999) v mt cun s ASQ (ASQ, 1999).
IT
o pht trin s hiu bit v k nng cho nhn vin mi cn thc hin cc
cng vic pht trin v bo tr phn mm mc hiu qu v c hiu lc.
S hun luyn nh vy to iu kin thun li cho vic cc nhn vin mi ha
nhp vi i d n.
o m bo s ph hp vi nhng tiu chun ca t chc cho nhng sn
phm phn mm (ti liu v code) bi nhng kiu truyn v cu trc cc th
tc vi nhng ch dn ca cng vic.
o cp nht s hiu bit v k nng ca nhng nhn vin tng tri trong vic
p li nhng pht trin ca t chc, v m bo hiu qu v vic thc hin
tt cc tc v cng nh s ph hp vi kiu ca t chc v cu trc th tc v
cc ch dn cng vic.
o truyn nhng tri thc ca nhng th tc m bo cht lng phn mm.
Xc nh chng ch yu cu ca tng v tr
Lp k hoch cho quy trnh cp chng ch
nghip kch thch mt chu trnh ca vic o to, cp chng ch v s thch nghi vi
nhng thay i v yu cu cht lng.
Cc hot ng o to v cp chng ch c ngha l lp y nhng nhu cu ca nhng
nhn vin tng tri v nhng nhn vin mi. Tip theo nhng kt qu ca chng trnh
hin thi cng nh l theo di nhng s pht trin trong ngh nghip c yu cu
m bo rng chng trnh c cp nht mt cch y . Tho lun chi tit ca mi
hot ng ny c th hin trong nhng on tip theo.
IT
150
IT
IT
Cc kho o to ni b
Chuyn gia kinh nghim trong t chc (c th l mt phn hoc hon ton thay
th bng kinh nghim trong t chc khc)
152
phn mm v duy tr i ng. Trch nhim ca nhng ngi cp giy chng nhn bao
gm:
Thc hin qu trnh cp giy chng thc trn c s thc hin cc yu cu c nhn
hay n v v chp nhn cp giy chng nhn cho nhng ngi iu kin.
Tip tc cp giy chng nhn (nh c vn) thc hin bi nhng ngi khc.
Cp nht cc yu cu cp giy chng nhn trong hng ng s pht trin trong t
chc tt nh cc chuyn gia.
IT
153
IT
Cc hot ng ngn chn: mt tin trnh phn hi c p dng thng xuyn bao gm
vic tp hp thng tin v cc vn cht lng c kh nng xy ra, xc nh v phn tch
s sai lch v cc tiu chun cht lng, vic pht trin v v ng ha cc th tc ci
tin, cng vic kim sot vic ci t v nh gi cc kt qu ca h.
IT
155
IT
156
IT
IT
Khi cc SCI thay i thay th cho cc SCI trc , ngi ta thng xem xt n mt
phin bn mi cho phn mm. Mc d ngi ta thng mong i nhiu phin bn mi
s c chc nng hon ho v tt hn phin bn c , nhng nhiu phin bn mi, c bit
trong cc h thng phc tp , thng b li. Cc h thng thng b li khi kt qu nh
hng ti giao din ca cc SCI thay i vi cc SCI khng thay i khc, bi v
ngi ta khng d nh trc nhng ri ro khi thc hin thay i.V vy, ton b phin
bn mi , hoc t nht l ton b cc thnh phn phn mm c th b nh hng cn phi
c test xc nh cc nhc im giao din khng mong i.
158
Di y l danh sch cc thng tin kim sot m SCM audit thu thp v chuyn
giao qun l:
T l cc thay i khng c ph duyt trong sut qu trnh pht trin cng
nh hot ng ca h thng
T l ca SCO khng c thc hin theo yu cu v khng tun theo y
quy trnh
T l vic xem li thit k v test li phn mm ca cc SCI thay i khng
c thc hin theo quy trnh lin quan
T l ca SCO c hon thnh trn k hoch
T l cc trng hp m SCI b tc ng bi cc thay i khng c kim tra,
vi mt s thay i cn thit khng c thc thi
T l cc phin bn cu hnh phn mm v cc SCI mi c vit ti liu ph
hp
T l cc trng hp li chuyn giao tt c cc thng tin lin quan ca phin
bn n khch hng
S cc trng hp c bo co hng nm, ni m cc SCI lm vic phi hp
cc k thut b li (v du nh khng ngn chn c cc i khc nhau ng thi
gii thiu s thay i trong cng SCI)
IT
Cc cng c vi tnh ha cng hot ng theo k thut phi hp hot ng da trn thay
i ca SCI v ngn cn cc team khc nhau ng thi gii thiu cng thay i ln mt
SCI
Mt u im na khi dng h thng SCM c vi tnh ha l mc bo mt cao c
cung cp:
N bo v cc phin bn code v phin bn file ti liu khi bt c thay i, xa
hay nguy him no
N hot ng theo quy trnh sao lu c yu cu cho vic m bo lu tr cc
file SCM
159
IT
IT
Ph chun ti liu.
S ti liu cn c s ph chun cn cc ti liu khc c th c b qua vic nh gi
kt hp. i vi vic ph chun cc ti liu th cc th tc ch ra v tr ca ngi hoc
nhm ngi c thm quyn ph chun cho mi ti liu v chi tit quy trnh ph chun.
- V tr ca ngi m c th ph chun ti liu hoc kiu ti liu
S ph chun c th bi mt ngi hoc mt vi ngi, hoc mt hi ng nh
hi ng nh gi thit k FDR ty theo kiu ti liu v s thch ca t chc. V tr ny
dnh cho nhng ngi phi c kinh nghim v chuyn gia cng ngh.
- Quy trnh ph chun
S ph chun ti liu c yu cu m bo cht lng ti liu, s ph chun
cng nhm mc ch pht hin ra v ngn nga vic thiu chuyn nghip cng vi s
chnh lch khun mu ti liu. Ty trng hp m s ph chun FDR c yu cu, th
tc nh gi thch hp s c p dng.
Vic theo di quy trnh ph chun bc l thng xuyn nhng trng hp s tn thnh
khng suy ngh, l, nhng tnh hung m quy trnh khng gp phn vo cht lng
phn mm do s b qua hoc th vi vic r sot k lng ti liu. S xc nhn vic
chp thun hnh thc lm gim cht lng ti liu bi v nhng ngi c quyn ph
chun ti li phi chu trch nhim trc tip vi cht lng tai liu. Theo , c 2 v tr
c th c xem xt cho cc kiu ti liu: Cc ti liu b qua s ph chun th ngi chu
trch nhim l tc gi, hoc ti liu thc thi quy trnh ph chun th m bo vic r sot
t m ti liu. Mt khc, gii php cho vic tn thnh khng xem xt k l chnh sa li
quy trnh ph chun hoc b i ton b quy trnh.
lu tr ti liu c kim sot
Cc yu cu lin quan n vic lu tr v ly ti liu c thit lp m bo
tnh bo mt v tnh s dng tip tc. Cc yu cu p dng ti liu giy t cng nh cc
ti liu in t v cc ti liu khc.
Chng lin quan ti:
& Lu tr ti liu
& Tnh lu thng v truy xut ca ti liu
& Bo mt ti liu bao gm s sp xp ti liu
Cc yu cu v lu tr ti liu p dng cho s lng cc bn copy c lu tr, n v
chu trch nhim lu tr mi bn copy, v phng tin lu tr. Lu trn media in t
thng hiu qu nhiu hn v kinh t hn lu tr trn giy. Tuy nhin ti liu giy ph
hp vi cc iu khon. Trong trng hp ny, mt bn copy c lu tr thm mt
nguyn bn giy.
Cc yu cu lu thng v ly ti liu lin quan ti hng dn thng hnh mt ti liu
mi, v thi gian, lin quan ti ngi nhn ti liu v lin quan ti vic ly chnh xc v
hiu qu bn coppy ph hp vi s bo mt. Th tc nn c p dng cho s lu thng
ti liu giy cng nh s dng e-mail, intranet, internet.
V bo mt ti liu, bao gm cc yu cu sp xp ti liu: cung cp gii hn truy cp gii
hn vo cc kiu ti liu, ngn chn s thay i ti liu tri php, cung cp vic phc hi
lu tr vo giy cng nh cc file, v xc nh cc giai on lu tr. Cui cng ca giai
on lu tr, cc ti liu c th b loi b hoc vt vo kho cha mc thp hn, mt s
161
IT
dch chuyn nh vy thng lm gim tnh kh dng ca ti liu. Trong khi cc file giy
c th b chy hoc b nc th nhng ti liu lu tr in t hin i phi chu c
nhng ri ro. Phng php c ln k hoch cho lu tr phn nh mc ri ro v mc
quan trng ca cc ti liu.
162
Chng 7.
mm
IT
Qun l tin trnh c khi to cung cp cho ngi qun l ci nhn ton din v tt
c hot ng pht trin phn mm c thc hin trong t chc. Tuy nhin, trong hu ht
cc t chc, qun l d n quy nh, vi cc l do khc nhau, c s gii hn v tm nhn
ca pht trin phn mm bn trong v thm ch cn b gii hn nhiu hn ca tin trnh
c to bi nhng ngi tham gia bn ngoi.
mm, qun l s phn chia phn mm v qun l cao nht (top management). Mc d
mi mc i hi nh ngha ch iu khin tin d n, ci m phn nh tham s
y c nh tin ca d n t v tr ring bit , phi hp gia cc mc
khc nhau l c tnh bt buc iu khin tin c hiu qu.
Ton b bn bo co s truyn thng tin c la chn t mc thuc ban qun l thp
nht - bo co tin nh k ca ngi ch d n - n tng kt li trng thi ca nhng
ri ro d n, lp lch d n v tnh hu ch ca cc ti nguyn, y cng l 3 thnh phn
u tin ca qu trnh iu khin tin , Ngi ch d n da trn bo co tin ca
mnh c tp hp t ngi ch ca cc nhm.
IT
T chc cc cng c cho vic iu khin tin d n l mt nhu cu d hiu cho vic
kch thc ngy cng tng v phc tp ca d n .v li ch m chng mang li cho
h trn nhng mt khc. Nhng cng c qun l d n ton din c sn trn th trng
nhiu nm c th phc v hu ht cc thnh phn iu khin ca nhng d n phn mm
kh c hiu qu. Phn ln cc gi a dng p dng cho vic phn tch PERT/CPM v vy
m nhng bn ghi kt qu gi s tng tc gia cc hnh ng v vic ph bnh ca mi
hnh ng bn trong mt ti khon. y l nhng gi thng thng thch ng vi nhng
trng hp c bit v s a dang ln ca nhng ty chn m h a ra.
V d v nhng dch v m nhng cng c (c my tnh ha) c th cung cp:
& Vic cp nht nhng k hoch phn b li ngun ti nguyn d n pht sinh ty
thuc vo cc bn ghi tin v ng dng sa cha o.
iu khin ngn sch d n:
1. K hoch ngn sch d n bi cc hot ng v cc m un phn mm, cho cc
nhm, cc n v pht trin, ch nh nhng thi hn, vv
2. Nhng bo co s dng ngn sch d n bi cc thi k hoc c tch ly nh
ch r trn
3. S chnh lch trong vic s dng ngn sch d n bi cc thi k hoc c tch
ly nh ch r trn.
4. Vic cp nht k hoch ngn sch d n pht sinh ty thuc vo bo co tin
v sa cha o ng dng, vv...
IT
Thng thng ngi ta tin rng o cht lng phn mm nn cha trong phn
mm, nh trong cc ngnh cng nghip khc, gia cc cng c c bn c dng gip
s qun l trong ba lnh vc c bn sau: iu khin pht trin v bo tr phn mm, h
tr a ra quyt nh, khi to cc hot ng hiu chnh. Phn tch thng k cc d liu
o c mong i xc nh (sinh ng v c ngha thng k) nhng thay i
c khi to nh mt kt qu ca ng dng ca cng c pht trin mi, th tc thay i
v nhng s can thip khc.
Phm v ca o cht lng phn mm c m rng ng k qua mt vi thp
nin trc y. Chng ta s xem xt li mt s vic bo tr v pht trin phn mm thch
hp nht a ra trng tm ca chng ny. o nh l mt cng c m bo cht
lng phn mm, khng may, khng c ng dng mc y trong cng nghip
phn mm, cng khng c cung cp li ch mc mong i. Ch mt phn nh ca
t chc pht trin phn mm p ng o cht lng phn mm mt cch c h thng.
165
IT
& Mc cht lng trung bnh t c bi cc nhm khc p dng cng cng c
pht trin trong mi trng pht trin ging nhau.
& Thnh tu cht lng trung bnh ca t chc.
& Thc tin cng nghip cho s tha mn yu cu cht lng.
b. Phn loi o cht lng phn mm
o cht lng phn mm c th chia thnh mt s nhm. y chng ti s dng mt
h thng 2 mc :
Th nht, phn loi danh mc phn bit gia vng i v cc pha khc nhau ca h
thng phn mm:
o quy trnh, lin quan n qu trnh pht trin phn mm
o Sn phm, lin quan n bo tr phn mm.
Th hai, phn loi danh mc cp n cc ch v o lng:
Cht lng.
166
IT
Tn
Mt li code
DED
Mt li pht trin
WCED
Mt li code nh
trng s
Mt li pht trin
nh trng s
WDED
167
WCEF
Li code nh trng s
cho mi im chc nng
Li pht trin nh trng s
cho mi im chc nng
WDEF
T kha:
NCE= s li code c pht hin trong code phn mm bi qu trnh test v duyt. D
liu cho php o ny c chn lc t cc bo co test v duyt code.
KLOC= hng nghn dng code
NDE= tng s li pht trin (thit k v code) c pht hin trong quy trnh pht trin
phn mm. D liu cho php o ny c tm ra trong rt nhiu bo co test r sot code
Code
ASCE
ASDE
Tn
Cng thc tnh
Trung bnh nghim trng
ca li code
Trung bnh nghim trng
ca li pht trin
IT
v thit k.
WCE= li code nh trng s c pht hin. Ngun d liu cho o ny l tng t
nh ngun ca NCE.
WDE= tng li pht trin (thit k vo code) nh trng s c pht hin trong pht
trin ca phn mm. Cc ngun d liu cho o ny ging vi NDE.
NFP: s im chc nng c yu cu cho pht trin phn mm. Ngun gc s im
chc nng l s kho st chuyn nghip ca phn mm lin quan.
Tn
Tun theo thi gian biu
ADMC
168
IT
T kha:
NYF: s tht bi(failures) phn mm c pht hin trong sut 1 nm bo tr dch v.
WYF: s tht bi phn mm nh trng s trong sut 1 nm bo tr dch v.
Trong :
DevH= tng thi gian lm vic dnh cho pht trin ca h thng phn mm.
ReKLOC = s dng lnh s dng li trong hng nghn dng code
169
7.2.3. Cc o sn phm
o sn phm (product metrics) bao gm:
- o cht lng HD (Help Desk)
- o nng sut v hiu qu HD
- o cht lng bo tr sa cha
- o nng sut v hiu qu bo tr sa cha phn mm
o cht lng HD
Cc kiu ca o cht lng HD c tho lun y cp n:
IT
o nng sut lin quan ti tng ti nguyn u t trong sut mt giai on c th,
trong khi o hiu qu lin quan ti ti nguyn u t trong p ng li ti 1 cuc gi
HD.
o nng sut HD
o nng sut HD lm cho vic s dng ca php o KLMC d dng p dng cho kch
thc h thng phn mm bo tr hoc theo c lng im chc nng ca h thng phn
mm. Hai o nng sut HD c miu t trong hnh sau:
170
Trong :
HDYH = Tng thi gian lm vic hng nm u t trong dch v HD ca h thng
phn mm.
KLMC v NMFP c ng ngha phn trc.
o hiu qu HD
IT
171
IT
172
IT
T
P
173
IT
174
o Chi ph tht bi bn trong bao gm chi ph sa cha nhng li c tm thy khi xem
xt li thit k, kim tra phn mm v kim tra chp nhn (c thc hin bi khch
hng) v c han thnh trc khi phn mm c ci t pha khch hng.
o Chi ph tht bi bn ngoi bao gm tt c cc chi ph sa cha nhng li c tm
thy bi khch hng hoc i bo tr sau khi phn mm c ci t.
IT
IT
o iu khin tin d n phn mm mt cch k lng v thch hp. Trong khi vic
iu khin qu trnh sn xut trong cng nghip sn xut l mt cng vic lp i lp
li v thng c thc hin t ng bng my mc, th vic iu khin tin pht
trin phn mm qun l thit k tc v v cc hot ng coding c thc hin bi
nhm pht trin d n.
176
IT
Nhng vn trn y ny sinh trong ng cnh cng nghip phn mm nhng cng c
nhng vn khc na. Mt s trong chng ch c trong sn xut phn mm m thi.
Chng ta s tp trung vo cc vn gp phi khi ghi nhn cc chi ph chun b v iu
khin cng vic qun l cng cc chi ph do tht bi trong qun l bi v nhng khon mc
ny nh hng ti chi ph v tnh d hiu ca tng chi ph cho m bo cht lng phn
mm, c bit l khi p dng m hnh chi ph m rng.
Cc vn ny sinh khi thu thp d liu trong chun b v iu khin vic qun l chi
ph bao gm:
Xc nh trch nhim khi c tht bi trong thc hin lch biu. Nhng chi ph ny c th
gn cho khch hng (trong trng hp khc hng c yu cu bi thng cho nh thu),
nhm pht trin (c xem nh chi ph do tht bi bn ngoi) hay ban qun l (c xem
nh chi ph cho tht bi trong qun l). Chi ph cho tht bi lch biu thng c cn
nhc cho mt giai on di v cc nguyn nhn trc tip hay cc ng gp ca tng
thnh phn trong d n dn ti tht bi kh c xc nh.
177
Chng 8.
gi
IT
178
IT
8 nguyn l hng dn tiu chun ISO 9000 3 mi, c ngun gc t tiu chun
ISO9000:2000 nh sau :
Tp trung khch hng : T chc da trn khch hng ca h v t nn
hiu c cc yu cu hin ti v trong tng lai ca khch hng
Lnh o : Nhng ngi lnh o thit lp tm nhn ca t chc . H nn
to ra v duy tr mi trng bn trong m mi ngi c th pht trin nhm t
c mc tiu ca t chc qua cc l trnh nh sn
S pht trin ca con ngi : Con ngi l ct li ca t chc . Ti mi
mc ca t chc , s pht trin ca nhn lc cho php k nng ca h gp
phn lm tng li nhun ca t chc
Tip cn tin trnh : Kt qu mong mun ginh c 1 cch hiu qu hn
khi cc hot ng v ti nguyn c qun l nh 1 tin trnh
Tip cn h thng qun l : Xc nh, hiu c v qun l tin trnh ,
nu nhn nh 1 h thng s gp phn nng cao hiu nng t chc .
Tip tc ci thin : Lin tc ci thin tt c cc hiu sut nn c cao
trong cc cuc hp ca t chc
Tip cn s thc ra quyt nh : Cc quyt nh hiu qu da trn vic
phn tch cc thng tin
Mi quan h h tr ln nhau gia nhng nh cung cp : 1 t chc v nh
cung cp ca n l c lp vi nhau .Tuy nhin mi quan h h tr ln nhau c
th nng cao k nng ca c 2 to thm ra gi tr gia tng
Tiu chun ISO 9000-3 ( ISO 1997 ) gm 20 yu cu lin quan n rt nhiu
kha cnh ca h thng qun l cht lng phn mm. Phin bn mi hn ISO
2001 ngh 1 cu trc mi vi 22 yu cu c phn thnh 5 nhm c bn :
H thng qun l cht lng :
o Nhng yu cu chung
o Cc ti liu yu cu
Trch nhim qun l :
o S tn tm trong qun l
o i tng khch hng cn tp trung
o iu khon v cht lng
o Lp k hoch
o Trch nhim , thm quyn v cch truyn t
o Xem xt li v qun l
Qun l ti nguyn :
o Ti nguyn cung cp
o Nhn lc
o Cc thit b c bn
o Mi trng lm vic
Hiu r sn phm :
179
IT
o
o
o
o
o
o
IT
o M t mi bc ca mt qu trnh
o Yu cu km theo: ti liu thit k, cc ni dung thit k, xem xt li thit
k v cc vn xem xt li, kim tra phn mm v cc mc tiu ca n
-
"
IEEE 828, IEEE 829, IEEE 1012, IEEE 1028, IEEE 1042.1
IT
4 mc
o Process classes: Cc lp quy trnh
o Processes: Cc tin trnh
o Activities: Cc hot ng
o Tasks: Cc cng vic
3 quy trnh
182
IT
Biu xng c- Nhng tin trnh vng i phn mm theo chun IEEE/EIA 12207
Cc khi nim chung general concepts
o Kh nng p dng chun ni chung v s thch ng ca n bng vic iu
chnh cho mt nhu cu c th
o Kh nng p dng cho tt c cc bn tham gia trong vng i phn mm
o Tnh mm do v tnh p ng vi thay i cng ngh
o Phn mm lin kt vi h thng
o Tnh nht qun ca qun l cht lng ton phn mm
o Khng c cc yu cu xc minh
o Baselining
183
Xc nh u vo u ra ca vic V & V
IT
o Cho php chun bao qut tt c cc hot ng V&V thc hin xuyn
sut vng i phn mm
Tun th v tng thch vi cc chun quc t
c lp ca cc hot ng V&V
Tnh c lp v cng ngh: cc thnh vin trong nhm V&V khng lin quan
n vic pht trin phn mm
184
Quy trnh bo tr
IT
185
Tiu chun: L nhng iu kin ban u cho php v thc hin vic xem xt
li, bao gm:
o Pht biu tt c cc mc tiu ca vic xem xt li
o Tnh sn sng ca d liu u vo c yu cu
Th tc gao gm:
o Chun b qun l
o Lp k hoch xem xt li
o Sp xp thnh vin trong nhm
o Kim tra sn phm phn mm
o Theo di cc hot ng chnh sa
Cc tiu chun tn ti xc nh nhng vic phi c thc hin trc khi vic
xem xt li kt thc hon ton, bao gm:
o Hon thnh cc hot ng theo th tc
o Theo di v ph chun ca cc mc hnh ng c hon thnh hoc cc
hot ng sa cha v ngn chn
o Hon thnh ti liu ca vic xem xt li.
u ra: gm:
o Cc tiu chun xc nh cc u ra cho mi loi xem xt li
o Cc mc b sung c th c yu cu bi t chc, bi cc th tc b phn
khc, hoc trong cc trng hp c th.
Cc khuyn ngh thu thp d liu:
nhm kim tra v walkthrough thu thp d liu lin quan ti nhng bt thng gp
mi trng hp c phn loi v xp hng theo mc nghim trng.
d liu ny c s dng
nghin cu tnh hiu qu ca qu trnh thc hin hin ti
chng cng c s dng khuyn khch ci tin cc phng php v th tc.
Ci tin: d liu kim tra v walkthrough s c phn tch theo:
Hon thin cc th tc
Cp nht danh sch kim tra (checklists) c s dng bi nhng ngi
tham gia
Ci thin cc quy trnh pht trin phn mm
IT
186
Chng 9.
IT
h thng qun l cht lng phn mm thc thi thnh cng,th rt nhiu,thm
ch ton b cc nhn vin ca t chc phi c trch nhim vi sn phm v dch v phn
mm ca t chc.Kt qu ny c hon thnh nh s tun th theo cc th tc v ch th
cng vic SQA ( c cp trong chng 14),v nh thc hin mt cch chuyn
nghip cc tc v(task).
Khung t chc bo m cht lng thuc c cu t chc phn mm,bao gm cc
thnh vin (cc tc nhn) c chia ra thnh cc nhm nhng ngi qun l,tester,v cc
chuyn gia SQA:
g ngi qun l:
Ngi qun l cp cao qun l v thc thi chung,c bit l vic thc thi c lien
quan n m bo cht lng phn mm mt cch chnh xc
& Gim c b phn pht trin phn mm v bo tr
& Gim c b phn kim th phn mm
& Ngi qun l d n v trng nhm pht trin v bo tr phn mm
& Trng i kim th d n
r: nhng thnh vin trong i kim th d n
huyn gia SQA
hng y vin qun tr SQA. (SQA trustees)
hng thnh vin ca y ban SQA.(SQA committee members)
hng thnh vin ca din n SQA.(SQA forum members)
hng thnh vin ca n v SQA.(SQA unit team members)
&
187
IT
188
IT
(7) Kim sot ton b vic ci t chng trnh hot ng SQA v ln k hoch cho
d n pht trin SQA
(8) a ra v ng h cc vn SQA qun l vic thc thi
Chi tit tng trch nhim:
(1) Trch nhim chun b cc chng trnh hot ng v ngn sch cho SQA hng
nm
Yu cu thc hin:
(5)
a ra mc tiu SQA ca h thng trong nm ti
(6)
Xem xt li nhng xut c chun b bi cc n v SQA cho cc hot
ng hng nm v xc minh nhng xut c kh nng hon thnh cc
mc tiu cho h thng SQA
(7)
Xc nh chng trnh hot ng thch hp vi nhng c im v phm vi
ca cc dch v ca nh thu ph v ln k hoch mua sm trong nm ti
(8)
Xc nh ngun lc v nhng ti nguyn khc ln k hoch ci t cc
chng trnh SQA
(9)
Ph chun phin bn cui cng ca chng trnh hot ng v ngn sch
cho SQA
(2) Trch nhim chun b cc k hoch pht trin h thng SQA
(1) Xem xt li nhng xu hng c mong i ci thin cht lng phn mm ca
t chc trong tng lai gn
(2) Xem xt li nhng xut v tch hp SQA.V d,vic c gng th nhng mua
sm mi dn n nhng cng c pht trin phn mm mi v cn tun theo cc
chun cht lng phn mm m khng bao gi c cng ty chp nhn trc
.Vic tch hp vo h thng SQA bao gm:
1. Chun b nhng th tc mi thch hp vi cc cng c mi v cc chun SQA
2. Chun b nhng chng trnh tp hun cho cc nhm pht trin phn mm k
cu (veteran )v cc thnh vin mi
3. Pht trin vic o lng cht lng phn mm thch hp vi s pht trin cc
cng c mi v cc chun cng nh s thnh cng ca cc chng trnh tp
hun
1. Ph chun cc phin bn cui cng ca cc d n pht trin SQA c ln k
hoch,bao gm c lch biu v ngn sch.
(3) Kim sot ton b vic ci t chng trnh v cc d n c ln k hoch
hang nm
2. Gim st chung chng trnh hot ng hang nm
3. Xem xt li tin trnh tch hp d n SQA
4. Gim st chung cc hot ng c tin tng s hon thnh cc mc tiu ca
nhm (da trn c s nhng bo co nh k)
5. Tip tc tun theo lch biu v ngn sch pht trin d n phn mm
6. Tip tc tun theo nhng iu khon v bo tr cht lng dch v cho khch hng
(4) a ra v ng h cc vn SQA
y mnh cht lng v gii quyt nhng kh khn trong h thng SQA th yu cu:
& a ra ph chun cui cng ca chng trnh hot ng v ngn sch hng nm
189
IT
&
190
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
&
&
&
&
&
&
&
&
1.
2.
3.
IT
Nhng tc v qun l:
Ngi qun l d n phi ch ra c:
Vic thc thi cc hot ng r sot v nhng iu chnh, bao gm vic
tham gia vo mt vi r sot.
S pht trin phn mm v bo tr kha cnh pht trin, tch hp v cc
hot ng kim th h thng nh nhng hot ng sa cha v kim th
hi quy.
Thc hin acceptance tests.
Ci t phn mm cho khch hng v chy h thng phn mm
Hun luyn v ch dn m bo cht lng phn mm cho cc thnh vin
ca d n.
Ln lch biu v cc ti nguyn phn phi cho cc hot ng ca d n.
Cc yu cu ca khch hng v s hi lng ca khch hng
Lun ra nhng ri ro trong s pht trin ca d n, p dng nhng gii
php v iu khin nhng ri ro.
191
IT
9.3.1. n v SQA
Chun b cc chng trnh hot ng v chi ph d ton thng nin cho b phn
Chun b cc chng trnh hot ng SQA thng nin c khuyn ngh cho cc b
Cc nhim v lin quan n giao dch vi khch hng cc t chc bn ngoi khc:
-
192
IT
lng ca phn mm, h tnh nguyn dnh mt phn thi gian ca h nng cao cht
lng. H thng xuyn hng dn cc ch c quan tm ca SQA. Nh l cc i
din SQA, u vin c k vng a cc h tr ni b cn thit cho vic ci t thnh
cng cc thnh phn ca SQA.
Cc nhim v ca SQA u khc nhau vi mi t chc.
Nhng nhim v c th lin h gia cc n v v/hoc cc t chc, v bao gm cc hot
ng sau y.
193
Thc y vic tun th v gim st cng vic trin khai thc hin cc th tc SQA,
hng dn v lm cng ng nghip
Bo co s khng tun th c h thng cc s kin ti n v SQA
Bo co cht lng phn mm tht bi nghim trng ti n v SQA.
IT
Thng gii quyt cc SCC (iu khin thay i phn mm), CA (cc cng vic sa
cha), cc th tc cc cng c pht trin phn mm, cc thc o cht lng.
L cc b phn kt hp ca khung lm vic ca t chc SQA
Cng vic ca y ban thng trc thng c quy nh trong cc th tc SQA ca t
chc
194
Nhng din n SQA l thnh phn khng chnh thc ca khung t chc SQA, chng
c thnh lp bi nhng ngi t nguyn v th hin nhng c im ca mt cng
ng.
Cc din n thng hot ng mt cch t do m khng b l thuc vo bt c yu
cu hoc th tc tiu chun no. Nhng ch , hot ng v ngi tham gia vo din
n rt a dng. Thng thng mt t chc thu li t nhng hot ng ca din n SQA
m din n c th hot ng c lp hoc c lin h cng tc vi t chc.
Nhng thnh vin ca din n SQA thng nh ra phm vi v chc nng hot ng
(hn ch hoc rng ln), gp g thng xuyn hoc khng thng xuyn, v c th nh
ra nhng cch thc lin lc a thch (Internet, intranet, )
Nhng din n SQA tp trung chnh vo:
Ci thin v trin khai th tc SQA
Nhng o cht lng
IT
196
IT
IT
[4]. Glenford J. Myers. The Art of Software Testing - Second Edition. John Wiley &
Sons, Inc, Publication, 2004.
197
Ph lc
Mt s li thng mc phi trong qu trnh pht trin phn mm, c bit l pha ci t
c trch t cun sch The art of software testing cho di y.
IT
Vi cc tham chiu dng con tr hoc bin tham chiu, nh tham chiu c xc
nh cha? y c gi l dangling reference. N xy ra khi thi gian tn ti ca con
tr di hn thi gian tn ti ca nh tham chiu. Trng hp khc l khi con tr tham
chiu ti bin a phng trong hm, gi tr ca con tr c gn cho mt tham s bn
ngoi, hoc bin ton cc, hm kt thc (gii phng nh c tham chiu), v sau
chng trnh dng gi tr con tr.
Khi t nhiu tn (alias) cho mt vng nh vi cc thuc tnh khc nhau , liu gi tr d
liu trong vng nh ny c ng thuc tnh khi n c tham chiu theo mt trong cc
tn? V d, mt chng trnh FORTRAN cha mt bin thc A v nguyn B; c 2 bin
u l alias cho cng mt vng nh s dng cu lnh EQUIVALENCE. Nu chng
trnh lu mt gi tr vo A v sau truy cp ti bin B; li s xut hin v my tnh s
dng biu din s floating point trong b nh nh mt s nguyn.
Liu gi tr ca bin c kiu hoc thuc tnh khc vi nhng g trnh bin dch t ra?
Tnh hung ny c th xy ra khi mt chng trnh C, C++ c mt bn ghi vo b nh
v truy cp ti n thng qua cu trc, tuy nhin biu din vt l ca bn ghi khc vi nh
ngha cu trc.
Vn v a ch? liu n v ca vng nh c cp pht trn my tnh ang chy c
nh hn n v ca vng nh c nh ngha. V d, vi mt s mi trng, xu bit c
di c nh khng cn bt u bng byte bin, nhng a ch ch c ch ti byte
bin. Nu mt chng trnh tnh a ch ca xu bit v sau tham chiu ti xu thng
qua a ch ny, ta c th truy cp vo mt vng nh khng chnh xc. Tnh hung ny
cng c th xy ra khi truyn i s xu bit cho mt chng trnh con.
Nu bin con tr hoc bin tham chiu c dng, liu vng nh c tham chiu c
thuc tnh nh trnh bin dch mong mun? Mt v d v li ny l khi mt con tr C++
tr ti a ch ca mt cu trc d liu khc vi cu trc d liu ca n.
Nu mt cu trc d liu c tham chiu nhiu hm, th tc, liu cu trc c c
nh ngha thng nht trong cc th tc khng?
198
IT
199
int z=0;
z=x/y;
System.out.println ("z="+z);
OUTPUT: z = 0
Liu c tnh ton no s dng bin c cng kiu nhng di khc nhau?
Liu kiu ca bin ch trong php gn nh hn kiu ca kt qu ca biu thc v phi?
Liu c xy ra li overflow hoc underflow (trn) khi tnh ton biu thc? Chng hn,
kt qu l gi tr hp l, nhng kt qu trung gian c th qu ln hoc qu nh so vi kiu
cho php ca ngn ng lp trnh.
Liu c c php thc hin chia cho 0?
Nu my biu din bin bng s nh phn, liu c chui tnh ton no cho kt qu sai hay
khng? Chng hn, 10 x 0.1 khng bng 1.0 khi thc hin trn s nh phn.
IT
C php ton khng hp l no lin quan ti s integer khng, c bit l php chia? V
d, nu i l bin integer, biu thc 2*i/2 == i s ph thuc vo i l s chn hay l v php
nhn hay chia c thc hin trc?
200
nh i c nm trong khong t 2 ti 10 hay khng, biu thc 2 < i < 10 l sai; biu thc
ng l (2<i) && (i<10). Nu ta mun xc nh xem i c ln hn x hoc y, i>x||y l sai,
biu thc ng phi l (i>x)||(i>y). Nu ta mun so snh 3 s c bng nhau hay khng,
biu thc (a==b==c) cho kt qu khc vi mong i. Nu mun kim tra quan h x>y>z,
biu thc ng phi l (x>y)&&(y>z).
Liu c php so snh no gia s phy tnh v s phy ng (floating point) h c s 2?
y c th l mt ngun li v li lm trn v biu din xp x c s 2 ca s h c s 10.
Vi biu thc cha nhiu hn 1 php ton boolean, quy c v th t thc hin cc php
ton c chnh xc? V d, vi biu thc (if((a==2) && (b==2) || (c==3)), php and hay
or s c thc hin trc cn c quy nh r rng.
Liu cch thc trnh bin dch tnh ton gi tr ca biu thc Boolean c nh hng ti
chng trnh? V d, cu lnh :
if((x==0 && (x/y)>z)
IT
c th c chp nhn vi trnh bin dch kt thc kim tra iu kin ngay khi
mt v ca and l false, nhng c th dn ti li division-by-zero (chia cho 0) vi
trnh bin dch khc.
Nu chng trnh cha nhnh nhiu hng, chng hn php tnh GO TO, liu bin ch s
c ra ngoi phm vi ca nhnh? V d cu lnh
GO TO (200, 300, 400), i
liu i c nm trong s gi tr 1, 2, 3?
Liu vng lp c kt thc? Chng minh cc vng lp s kt thc
Chng trnh, module, hm con c kt thc?
201
Li Input/Output
Nu files c nh ngha, liu cc thuc tnh ca n c chnh xc?
IT
202