Professional Documents
Culture Documents
Kho Tang Tam Cua Bac Giac Ngo PDF
Kho Tang Tam Cua Bac Giac Ngo PDF
MC LC
DN NHP
Tm Ngi Tu
Tinh Thn Tu
Ni Dung Tu
KHAI LUN
Tn Dng nh L
c Quan Th m
Tam Bo
Duyn Khi Tc Lun
KT
LI BT
Mc Lc
Dn Nhp
Khai Lun
Phn 1: Chng Duyn Thi Mt Php
Phn 2: Kin, Tu v Hnh trong i Tha
Phn 3: Quyt Tm Thot Sinh T
Kt
Li Bt
DN NHP
Tm Ngi Tu
Cc loi hu tnh sng trong ci th gian v bin ny, d l loi cn trng b mn, ai ai cng u mong c
sng an vui, thot cnh kh au hung him. Tuy cu vui nhng li khng bit rng vui c l nh lm thin; s
kh nhng li khng thy rng chu kh ch v lm c. C th, m mui quay lng vi nim vui, lao u vo cnh
kh.
Mun vui m khng ngng lm c, chng khc no cm la trong tay li mong khng b chy. Th gian c ai l
ngi mun n au, tt bnh, i kht, nng lnh, nhng nu c lm c th bit n bao gi mi dt c kh
au. Tng t nh vy, chng th yn vui nu c mi chy theo nhng vic lm, li ni v ngh bt thin.
Mun lm thin, phi t mnh hun tp cho chnh mnh. y l iu chng th mua, chng th cp, cng chng
th tnh c may mn m c c.
Chng ta bt c lm vic g cng u lm bng ba ca thn, khu, v . Thn v khu chng th to tc; chnh
tm mi l yu t quyt nh cho li ni v hnh ng. Tm nu th lng s mau chng pht sinh mun vn
iu bt thin. Chng ta c th tri ln trong lun hi sinh t bit bao i kip ri.
C mi ln ti sinh trong v thy lun hi, chng ta u phi c m cha. Ti sinh nhiu ln n ni bt c mt
chng sinh no trong ci th gian ny cng u tng l cha hay l m ca mnh trong mt kip ti sinh no
. Ngh n m cha ca chnh mnh, ui m lang thang trong sinh t by lu, lm sao c th khng but d xt
thng. Nhng xt thng sung l khng , h cn c gip tht s. Tm ny y, nu c tham chp
rng buc th d mang ht thc phm, o qun, tin ti, hay nim yu thng an i ra m trao tng chng na,
cng lm ch c th mang li c i cht an vui tm b. Nht nh phi tm cch a a sinh ph mu vnh
vin thot kh au sinh t. thc hin iu ny, ch c mt cch duy nht l tu theo Pht-php.
Vy ti xin qu v, trc khi th bi php trn qu ny, hy pht tm cho tht thch ng: nguyn hc v tu khng
v li ch c nhn m ch v mc tiu duy nht l ph chng sinh thot bin rng lun hi, t bn b i gic.
y chnh l tm nguyn b bao la tuyt ho.
Tm b , ngha l tm gic ng. Tm ny c hai kha cnh: mt mt hng v chng sinh, mt mt hng
v tr tu.
Kha cnh u ng vi tm i bi bnh ng, hng v ht thy chng sinh, khng phn bit thn s, bn th.
hay nh bt c th g khc. Tm ch n thun l bit v ghi nh v vn nim tng. Nu dng nim tng ny
lun l thin, th l tm thun; nu l bt thin, th tm cha thun.
Luyn cho tm tr nn thun thin l iu i hi nhiu n lc kin tr. ng bao gi ngh rng, c Pht l bc
gic ng vin mn, v c Quan Th m l hin thn ca lng t bi; cn k phm phu nh ti lm sao c th
sinh? ng bao gi nn lng. Tm nguyn cng tng trng, cng ta rng th kh nng hnh thin cng ln
mnh theo. D trong hin ti cha lm c vic c Quan Th m lm, nhng hnh tr theo Pht-php s gip
pht huy nng lc sinh. Nu tm khng la ch nguyn sinh, kh nng sinh s n mt cch t nhin,
nh nc xui dc ni.
Mi vn u pht sinh t tm ch k khng bit ngh cho ngi. Lm g cng phi lun t nhn vo i gng
tm t xt xem tm ny ang v bn thn hay ang v chng sinh. C th dn pht huy kh nng nm gi
tm trong mi tnh hung; v nh bc theo gt chn ca bc chn tu tht chng trong cc thi qu kh, chng
ta nht nh c th t qu gic ng ngay trong kip hin tin. Tm thin nh t vng, thp sng bu tri bng
nh hong kim. Cn nu thn khu c mi bt thun th chng hy vng g t thnh tu, d ch my may. Vy
ta nn nghim ngt canh chng ngh li ni v hnh ng ca chnh mnh, trong mi pht giy. thn khu
i lm ng th mi n lc hc v tu u lng ph c.
Lun hi l cnh sng ca k v b phin no v minh thao tng m t gieo kh au cho chnh mnh; nit bn l
cnh gii siu vit kh au, ni cch khc, l qu v Pht. Nu bung lung, tm ty tin chy theo khuynh
hng bt thin, tm s ln vo chn sinh t mt cch t nhin. Nay chng ta ang ng gia ng t ng:
thin duyn c sinh lm ngi, li c sinh vo thi c Pht xut th; khng nhng vy, Pht cn thuyt
php; chng ta cng gp c bc o s truyn php cho, v c hng dn hnh tr; c thn ln tm
u y kh nng thc hnh theo chnh php. By gi mi vic ch cn ty ni mnh. Liu s chn hng
no i? Chn i ln theo ng tu gii thot vi ch nguyn a chng sinh t qu v thng b , hay
chn i xung, a su hn vo m hn trn sinh t, kh lng thot ra?
Tinh Thn Tu
Nh theo gio php ca Pht m kh nng a chng sinh t qu v thng b , v vy phi rt cn trng
khi th php. Quan trng l phi qut cho sch mi li lm che chng khin tm khng hiu r, bao gm ba li,
su nhim v nm sai lm. Bng khng, d b bao nhiu thi gian tu hc cng vn hoi cng. Xin qu v hy
chuyn ch lng nghe bi php sp c ni y, vi y chnh nim v vn dng su ba la mt.
Ni Dung Tu
Bi php mang ta Php Thin on u, Gia v Cui. Cng cn c tn Kin, Tu v Hnh: Kho Tng Tm
ca ng Gic Ng. Chnh vn bi php ny do c Dza Patrul Rinpoche trc tc. Ngi cn c tn l Orgyen
Jigme Chokyi Wangpo, hin thn ca i b tt Tch Thin [Shantideva]. Sut mt i, c Dza Patrul Rinpoche
lun l biu hin ca gii hnh uy nghi, t bi v lng v tr tu thm su, hon ton xut th.
c Pht vi kh nng tuyt bc v lng t bao la thuyt ging gio php qung thm, tt c u c gom
trong Tam Tng kinh in. Gii thch li Pht dy l Lun tng, khng trc tip do Pht thuyt m n t cc i
i o s tip ni i hin thnh x n, thnh gi x Tng v.v Bi php ny ca c Dza Patrul Rinpoche l
mt v d in hnh.
Tt c gio php Pht dy u hng v mc tiu gii thot cu cnh. Pht thuyt nhiu php mn l v cn c
s thch ca ngi tu khng ng. Php Thin on u, Gia v Cui c vit vi vn phong d hiu, d tip
cn v d thc hnh; tuy vy ni dung vn y mi im tinh yu ca ton b gio php, Tiu tha v i
tha.
Theo ng truyn thng, bi php ny c chia lm ba phn: m u, thn bi v kt lun. Mi phn u nhm
vo mt tiu nht nh. Phn th nht ni v cnh sng trin min thng kh ca chng sinh trong thi i
ti m ny; phn th hai ni v cng phu kin, tu v hnh theo Hin tha v theo Mt tha; phn th ba ni v
s t ti thot mi bn tm th tc.
Phn u thc dc chng ta nhn li li mnh v s bt ton ca lun hi, hiu rng mi n lc ra cho ci
th gian ny, mi gng cng, mi thao tc, tht ra ch l tr la mnh di ngi, tt c ch cung phng tm v
k, v tm ny lun vng kt trong nim thng ni ght, chp luyn ngi thn v chng i k th, tht v
ngha lm sao. Thy c iu ny, t nhin s cm thy mt mi chn ngn, t bt u ny sinh ch nguyn
mun thot li sinh t. Ch nguyn mong cu gii thot ny l nn tng ca mi php hnh, v phi hiu r cnh
sinh t mi c c s thi thc khng th km ch mun a trn vn i mnh v vi php hnh.
Trong thi k chuyn php lun th nht, c Pht dy rng ci lun hi ny khng c g ngoi kh au. y l
u tin trong T Diu . Chng sinh hu tnh ai cng u mong c hnh phc, vy m v v minh
phi gieo ton nhn to kh. Khng hiu rng hnh phc chn chnh ch c th n t gic ng chn chnh, c
tham v sn chim ng ci tm, kt trong mng li h vng, ng ngn tri ln t cnh kh ny n cnh
kh khc, khng bao gi ngng.
Chng ta nay sng trong thi k suy i, cn c gi l thi k cn b, v ch cn st li i cht cn b ca
thin c thi hong kim xa xa. Ngi i nay quay lng vi Pht-php, ch cn vi bc thnh nhn him hoi
tht s sng theo chnh php. Mi ngi u kht khao mong cu hnh phc, nhng cch nhn v li sng u
ch khin cho h cng ln su thm vo cnh kh.
Kh au c o cng cc n ni cho d ch tng tng cng khng th no tng tng ra c. Chng sinh
ci a ngc thng kh v nng v lnh; chng sinh ci ng qu bc bch v i v kht. Cc loi sc sinh, m
qung si m, chu cnh rng buc, lun sng trong kinh hong s hi. Cho d khng th mng tng ra ni
cnh sng trong ba ci c o, t ra chng ta cng phi bit ngh n qu bo ca vic mnh lm ngay trong
kip sng hin ti. Nh cc i o s dng Kadampa thng ni, gio php cao tri hn c chnh l gio php
gip ta soi t li lm su kn trong tm. Trc tin phi thy lun hi chng c g ngoi kh au. Sau , nhn
bit li ca mnh nhn vo nguyn nhn to kh. Gc r ca kh au l v minh. Gc r ca v minh l vng
tm chp ng. Ngi Nguyt Xng dy:
Trc tin thy c ta, nn sinh tm chp ng
Ri thy c ca ta, nn sinh tm chp php
Nc trn bnh xe nc, xoay vn chng th ngng
nh l tm i bi, v chng sinh pht khi.
V bm dnh vo thn ca ti, tm ca ti, tn tui ca ti, nn gp vic nghch th chng i, gp vic thun
th bm dnh. y l hot ng cn bn ca tm chp ng, l chnh gc r ca kh au.
Vch r cnh nhn tnh th thi trong thi k gio php suy i, phn mt ca bi php ny gip chng ta thu
hiu thc cht cnh lun hi cm thy au xt su xa, khi ch nguyn mnh lit mun thot vng vy v
minh khin trm lun kh no. Tuy vy, pht nguyn sung khng , cn phi bit mun thot th phi lm
sao. Ni cch khc, phi bit tu nh th no.
Phn hai ca bi php ny cho bit phi tu nh th no ha gii vng tm. Php tu c gii thch qua ba
im kin, tu v hnh theo Pht gio i tha. y l ct ty ca Pht-php. Tu theo php tu ny, chng
nghip gieo trong qu kh s thanh tnh, cng c gii thot gic ng vn c s hin l. Bi php ny c
bit hng dn theo khun kh c th ca php tu c Quan Th m, c Pht i Bi.
Trc tin cn t c kin. t kin c ngha l t c ci nhn xc quyt v chn , cn gi l chn l cu
cnh. Thy th gii hin tng ny, mc d hin ra v to tc dng, nhng thc cht hon ton khng c mt
thc ti rt ro no c. Chng bit vn php tuy hin ra nhng bn tnh vn khng, y l ht mm, t tr
qu gic ng. Mun c kin, trc tin phi hiu chnh xc v tnh khng. Ri mun chuyn s hiu ny
thnh kinh nghim chng ng th phi da vo lin tc hnh tr, l tu. Duy tr kinh nghim kin tnh
trong mi lc, di mi hon cnh, l hnh. Lun phi hp kin, tu v hnh, nh qu tu s thnh thc chn
mi.
Sch c cu, sa khuy cho kho s thnh b. Qu tu l qu nh th no? n ha t ch l du hiu ca s
hiu; khng b phin no che chng l du hiu ca s tu. Tnh c ny cng ht thy cng c gii thot s
bn r trong ta, v s t biu hin khng ngn ngi qua mi vic ta lm. c kin cng v nh hiu c li ch
ca mt dng c no . Tu, v nh ra ph mua dng c v, hc cch s dng. Hnh, v nh kho lo dng
dng c ny. Qu tu l mn lm ra c nh vo .
Phn ba ca bi php ny cho thy biu hin ca qu tu trong i sng hng ngy, thot mi bn tm th tc,
lun thun theo chnh php.
Cng chn ngn sinh t, cng mt i o vng tin vo hnh phc th gian, cng m mnh trong php hnh, th
cm gic t ti s cng tng, mt cch t nhin: ta khng cn theo ui nhng th to kh au. Mun thot
lun hi th phi tht s quay lng vi lun hi, phi chn thnh mun thot li, ch nh vy mi c kh nng gii
thot sinh t.
Mc Lc
Dn Nhp
Khai Lun
Phn 1: Chng Duyn Thi Mt Php
Phn 2: Kin, Tu v Hnh trong i Tha
Phn 3: Quyt Tm Thot Sinh T
Kt
Li Bt
KHAI LUN
Tn Dng nh L
C QUAN TH M
c Quan Th m.
Tm i bi ca c Quan Th m ch che khp chng hu tnh, t thng dn n quc vng, t thanh vn
duyn gic n b tt mi a. c Quan Th m l hin thn ca lng i bi, bt kh phn chia vi cnh gii
Pht Tr.
Tm t bi gi mt v tr v cng quan trng trong gio php ca Pht, v t ni tm ny xut ra mi biu hin
thm su v qung i ca b tt o. y chnh l tri tim ca gic ng. Trong cnh hin qui c ca tc ,
c Quan Th m v chng sinh m xut th di sc tng mt v i b tt thp a, lm bc trng t ca
mi ng Pht . Trong cnh cu cnh, ngi l nn tng, t hin ra mi ng Th tn, mi quc Pht,
cng nh mi ng Chuyn php lun vng trong thi k ny. V vy m gi tn ngi l ng Ti Cao Ng Tr
Ci Th, khng phi lm vua theo ngha th tc, m l Php Vng, vua ca chnh php, cha t ca tr tu t
bi, trit siu vit ba ci lun hi, vnh vin nm ngoi phm vi ca sinh lo bnh t. V chng sinh, ngi th
hin v lng Sc thn, t bc vng cho n ngi thng, hin c lm sc sinh. Ngi l tm gng gii
thot ton ho dnh cho khp c chng sinh.
y l l do v sao li khai lun hng v c Quan Th m vi lng thnh knh su xa.
TAM BO
Thi k chuyn php lun th hai ti nh Linh Thu, c Pht ging v chn , l chn l vng bt mi c
tnh, siu vit nim tng, ngoi tm ngh bn. Gio php ny nm trong b kinh i Bt Nh Trm Ngn Chnh
C. Thi k chuyn php lun th ba nm mt vi thi im v a im khc nhau, Pht thuyt v gio php
cu cnh Kim cang tha.
Php bo c hai phn, gio truyn v gio chng. Gio truyn l li Pht, gom trong Tam Tng: lut tng, kinh
tng v lun tng. Gio chng l chng ng gio php Pht dy nh tu theo gii, nh v tu.
Hng th ba trong Tam Bo l Tng bo, tng ng gi l Gendun, nguyn ngha l on th c hnh. Hiu
theo ngha truyn thng th tng on ca i tha l b tt, v tng on ca Tiu tha l thanh vn v duyn
gic. Nhng nu hiu theo ngha rng th tt c nhng ai nghe Php, t duy v Php v tu theo Php u thuc
v Tng bo.
Tam Bo l ni qui y ti thng, l nn tng ca mi php mn. Tn dng nh l Tam Bo l ng lot tn
dng nh l ht thy o s, Pht , v b tt.
Duyn Khi Tc Lun
c Patrul Rinpoche ly Tam Bo lm o s ti thng ca mnh, tm ngi thm nhun trong Pht-php, v
ngi sng mt i thanh tnh ton ho. Gio php ca ngi v vy rt thanh tnh v chn chnh. Bi php ny
c vit bng tm lng t bi thun tnh, khng ln cht kiu cng, ngo mn. Tuy vy, ngi vn v cng khim
tn, ni rng:
2. Qu hng ma thu, trong xanh, ngoi chn.
Ta y v ngoi thy ging ngi tu,
nhng tm v php bn trong cha ha
nn php thuyt ra tht khng c my.
Ht h vo thu, qu hng trn cy chn khng u. Nhiu qu bn ngoi ng hng nhng bn trong vn cn
xanh, tng t nhng ai lun ra v mnh l bc hnh gi gng mu, tht ra cha y tm him c, ch lo
tch ly ca ci, vo lng cng t, t to ting tm.
Li c nhng qu nhn v ngoi thy vn cn xanh, nhng bn trong chn mi, tng t nhng ai nhn ging
k n xin thp hn, tng t ngu mui, tht ra thot mi bn tm th tc, trn y tn tm, l bc chn tu vi
kinh nghim thin nh v chng ng chn chnh.
Li c nhng qu v v rut u xanh, tng t nhng ai cha tng nhp o, cha bit chnh php, hoc l
khng c lng tin ni chnh php.
V ri cng c mt vi qu bn ngoi chn, bn trong cng chn, nh ch i b tt, bn trong y p tr tu t
bi, bn ngoi th hin mun vn phng tin ph chng sinh. Ni cho ng, tht s c Patrul Rinpoche chnh
l mt trong nhng bc i b tt ton ho ny. Ngi Jamyang Khyentse Wangpo ni v c Patrul Rinpoche
nh sau:
Knh ly c Jigme Chokyi Wangpo, Php Vng v y.
Bn ngoi, ngi l b tt Tch Thin,
Mc Lc
Dn Nhp
Khai Lun
Phn 1: Chng Duyn Thi Mt Php
Phn 2: Kin, Tu v Hnh trong i Tha
Phn 3: Quyt Tm Thot Sinh T
Kt
Li Bt
Mi thnh tu ny, u l v chng sinh m thnh tu, v chnh nh tm gng ton ho ny, nh gio php
khng cht m lm ny, m chng ta ngy nay c c c hi a tm mnh vo trong chnh php, t qu v
Pht. Chn chnh hnh, bc theo chnh php, ri chng ta s c th t chnh qu. S c nh Pht, khng
cn b la di bi chnh mnh hay bi bt c mt ai. c Th Tn l ng chn tht, ni li chn tht hon ton
ng nh s tht. Ai c li, Pht ch cho thy li. Ai mun trn i tu, Pht bo: hy b i sng gia nh, lm
ngi xut gia khng nh, gi ba b y, m mnh trong vn, t v tu. Cho ngi ti gia, Pht dy t b mi
vic c, theo mi vic thin. Vi v vn phng tin, Pht dn dt chng sinh loi cn c sng ng vi
chnh o v tu ng vi chnh php.
Tt c nhng ai noi theo gt chn Pht, d l bc i thnh hin, i hnh gi, hay ch n gin l k phm phu
th tc nh chng ta y, tt c u phi bc theo ng tu cho ng cch. C trong i sng hng ngy,
ngi no sng thng thn chn tht vn c ngi i knh n, cn k bt lng di tr th chng ai tin.
Nn chng ta phi thit tha cu nguyn n s t bi ch cho thy li. Bao gi n s ch li, phi bit n m nhn
ly li hun th t qut li mnh. y li hun th c Patrul Rinpoche tng cho chng ta c trc tip
truyn xung t chnh c Pht, qua mt dng truyn tha khng gin on y chnh l ting li ca ng
Nh lai.
Thi K Suy i
5. Tic thay cho ngi sng thi mt php,
trc tm ho tn, ch cn di lo.
ngh vn v, li ni quanh co,
khn kho la ngi, ai tin cho c?
Vo thi k hong kim, mi s u ton ho. Khng cn nh sng mt trng, mt tri, thn th mi ngi u t
ta ho quang. Ai cng ty du hnh trong khng gian, sng m khng cn n ung. Vo thi y, ai ai cng gi
mi thin nghip. Nhng ri thi gian tri qua, tm dn bin chuyn, h bt u gy hi cho nhau, t t
ni tham chp, ri trm cp, ri di gt. Ho quang tt lm, phi dng nh sng ca mt trng, mt tri; khng
cn kh nng bay trong khng gian; phi n m sng. Ri n lc c tru nh nguyn v v ma khng cn
cy trng cng bin mt, h phi t cy ba c m n. n thi ca chng ta y, nhng tnh c thi
hong kim ch cn st li i cht cn b, nh sau ba tic linh nh ch cn cht mn n tha. Ai ngi c mt
tu, thy r cnh sng ca chng sinh trong thi k suy i ny u khng th no khng but d xt thng.
thi k d di y tranh chp ny, con ngi sng vi c tm, di lo. Lun a mnh ln trc, ch p
quyn li ngi khc. Ai khen th xem l bn, ai tri hay chng i th gi l th. Thi ny dn dn khin
cho mi vic lm, mi li ni, mi tng trong tm h u tr nn mo m. Con ngi cng lc cng xon vn
quanh co, nh gc cy gi cong queo, cui cng tm h suy i n ni mi khi nim v thin v c u mt
ht.
Chng ta sng trong thi k m s gin d, tham chp, dc vng, m mui, kiu mn v ganh ghen tr thnh
mu mc i thng. y l lc mt tri chnh php khut sau b vai ca rng ni pha Ty, phn ln ch
i o s b sang cnh gii khc, ngi tu lc bc m khi trong php thin, ti gia hay xut gia u
khng sng thun chnh php. Chy theo gi tr di lo ca thi k ny, ngi i c th tm c i cht li
lc nht thi, nhng xt cho cng, lm nh vy chng phi la di ai khc hn l bn thn ca chnh mnh.
Cht c phin no trong tm ngi i nay. y chnh l nguyn nhn chnh khin cho h phi tri ln v tn
trong vng quay sinh t. i tr phin no, chng ta cn lun cao cnh gic, theo gng ch i o s
dng Kadampa. Ch v thng ni: Ti m mi lao chnh nim canh chng ca . Phin no tn cng, ti lp
tc phn cng; i phin no thu mng ti mi s thu lao.
6. Than i! chng sinh thi i suy i!
Than i! chng bit tin vo ni ai!
Nh lc gia chn qu n tht ngi.
Hy suy ngh k, t cho mnh mt n hu ln.
Lc x qu n tht ngui th chng th li l, bit r mi ngi quanh mnh d thn thin n u vn c th
thnh lnh b h tn cng, nhai ti nut sng. Tng t nh vy, ngi th gian bt k tt n u, l theo li h
khuyn l gp tai ha. V nu cn phi khuyn h cng s gp rc ri. Vy tt hn hy lo t xt li mnh. Li
lm d nhiu n u cng khng th tn ti vnh vin, lc no cng c th sa li. Chuyn ngh bt thin
thnh tn tm yu thng; chuyn chuyn phim vi ngi i thnh cu kinh cu nguyn; chuyn vic lm v
b thnh l Pht, nhiu Pht. Lm nh vy gi l t ban n hu. Th gii xut gia, tn knh n s, tinh tn vn t
tu, mit mi sa li, u l nhng n hu qu gi tt bc m ta c th t ban cho chnh mnh. Nh git vng rng
c th lm thay i gi tr c h sn, tng t nh vy, p dng chnh php s lm thay i ton b tm mnh.
T ban n hu cho mnh nh ni y khng phi l thi ch k, m c ngha l thay v ko di kh au ca
mnh v ca ngi bng cch rong rui theo cnh lun hi vi tham cng sn, ta hy xt th xem nn sng nh
th no cho tht c ngha. Mc tiu chn chnh ca b tt l chng sinh thot kh lun hi. thc hin
iu ny, trc phi t chnh mnh thot lun hi. Mun t , trc phi hiu r lun hi c g khng
n m phi gii thot.
Sch c cu, c sinh l c t, c hp l c tan, hi ng ri li bit, c thng phi c trm.
Nh hm than , nh rn c, thnh quch qu d, ci th gian ny ch c th mang n cho ta ni kh ln
lao cng cc. C hy tng tng trn thn mnh c khot 360 l, trong mi l ny cm bc vo m t, au
n bao nhiu vn khng th snh vi ni kh n t mt tia la cn con trong ci a ngc.
Trong hin ti phi chu bao nhiu kh no, hy dng kh ny nhc nh mnh m lng thng yu, qut
c nghip c chng, thc dc mnh trn ng tu gii thot. Phi thy r thc cht ca sinh t lun hi
hiu rng kh au ny ch c mt cch i tr duy nht, l tu theo Pht-php.
Cht v V Thng
7. Trc y tm mi lang thang mt mnh,
b gi nghip cun, sinh vo hin ti.
Ri chng my chc, li nh si tc tut khi tng b,
mt mnh lang thang, b li tt c.
Hy nn thn trng, k th ang n. Khng phi k th bnh thng, m l k th v ch: ci cht. D kho
lo n u, khng li van xin no c th thuyt phc c cho ci cht chm bc d ch vi nm hay ch vi
giy. Cho d l chin s dng mnh, cho d thng lnh mi i qun thin chin nht trn ton ci th gian,
cng khng th khin ci cht ngonh mt quay i d ch my may si tc. Khng th dng tin ti mua
rn th chng bao gi c c hi tu. Va ngh n l phi mau lm ngay thi, hi dn Tingri. Vy, nu mun lm
iu tht s c ch trc khi cht, chng ta nht nh phi quay v vi chnh php. l iu chnh vn gii
thch trong cu k tip theo y.
Tu L No Lnh
8. Mnh t mun tt, y vic ng nhin,
Vy t vi mnh, khng th khng tht:
Khng t v mnh t tinh ty php,
chng phi t hi i mnh sao?
Khng ai gi c vi chnh mnh. Chng ai cho rng tt bnh kh au l sng, cng khng ai mun mnh qu
qut, ngho hn, hay b cp bc. iu m ai ai cng mong cu, l chnh mnh c hnh phc, l cnh sng
thoi mi giu sang. Nhng tng ny t u sinh ra? Chnh v chng ta tin rng c mt ci ti. V nim tin su
r ny m chng ta lo lng bn tm cho hnh phc ca chnh mnh. Vi ci tm nh vy s khng bao gi c
tha mn. D thnh bc vng ng tr trn ton ci th gian, ta vn s khao kht thm nhiu quyn uy, ti
sn v lc th.
Tnh cm dnh cho thn nhn bng hu cng vy. V thng yu v, chng, con ci, bn b, m ta xem trng h
hn ai ht. Ai khen ngi gip cho h, ta s thy vui v khc thng. Nhng y khng phi l tnh yu thng
chn chnh m ch v ta ngh h l ca ta.
Chng ta tuy thng mnh hn ai ht, nhng li khng bit phi tm hnh phc u. Nh k in r, chng ta
tm cu hnh phc trong lc th, danh vng, tin ti, qun mt nhng iu ny ri s b ci cht cp ht i.
Bc qua thm ca t, s hu vt v k cp d mt mn cng khng th mang theo. Mi c cng vt v trong
i, cng lm ch c th mang v i cht nim vui tm b kt qu qu nh nhoi so vi khi cng sc khng
l.
Mun tm ngun hnh phc chn tht vnh cu ch c mt cch, rt chc chn, l n gin hng tm v
thit tha thnh cu n s, v tu cho ng cch. Nng vo lut nhn qu v lc gia tr ca Tam Bo, mi kip v
sau u s lun c sinh vo ni chnh php hng thnh, s lun gp c bc thin tri thc, s lun tin b
trn ng tu gic ng kt qu v i so vi khi cng sc nh nhoi.
Ngc li, nu ngh rng php hnh v thin hnh l iu v ngha, lm c cng chng sao, nu cho rng iu
quan trng nht l phi lo hng lc th i ny cng nhiu cng tt, lm nh vy chng ta chc chn s a
ri vo ci d, hay sinh vo mt ni m n c ch Php cng khng tng c nghe.
Tp qun th gian khin ta tin rng vic ng lm nht trong i l chm sc ngi thn v hng phc k th.
Ngh nh vy l lm. Nu tht s mun lm iu c ngha trong cuc sng, hy hin mnh cho chnh php.
nhng bc u trong o php, iu thit yu l phi dn ht n lc quyt tm t ch ng chnh mnh,
thay v non di gnh vc cho ngi. Hin gi, chuyn bng sch gc r ca ng chp hy cn rt xa; vi ci tm
cha thun m lo vic sinh, chng phi ng ci lm sao. V vy gio php dy rng, chng ng cho mnh,
t bi cho ngi. Theo kin, tu v hnh ri s c kh nng tn dit ng chp v phin no, nh tht s sc
sinh. Cng thun luyn tm mnh bng gii lut, khuyt im cng tan bin, thin c ca mt ng b tt
s cng n r. Ngi Long Th c cu ni rng: ai ban u phng dt, ri sau bit t ch, tht p nh trng
c cht lc th no, d ch mt mung thc n ngon, ta u h mong ai khc hng thay mnh, nht nh s
mun gi ht cho ring mnh. S tham lam ch k ny, xt cho cng, chng ngha l g c, khng nhng lm cho
ngi khc kh m v lu v di li cn mang kh au n cho chnh mnh. Ch bit n bn thn l bung b
hnh nguyn siu vit ca b tt. C t ht nim tin vo bc o s, bung b mi ch k khng khng trc
ti sn, thc phm, y phc v ngi thn, chng tt hn sao?
Nu chy theo ngi i th s tr thnh ging nh h, mt tn la bp chuyn nghip. Qu v s lng ph i
mnh rong rui theo nhng mc tiu khng bao gi vi ti, s nh a tr mi m chi, khng bit i bit lnh,
khng bit ngy ang qua, n khi bng ti ph y mi cht nh n m, ct ting khc o. Nu tht lng
mun sinh, trc tin phi hon thin chnh mnh. Cn nu c tham lam toan tnh iu, bn rn vic bn
bun i chc, thu nht t, t tn lm Thy, ri s tr thnh ging nh mt con nhn kt trong tm li ca
chnh mnh. Ph b thi gian ging tm li ny, qu v s khng thy ra thi gian qua nhanh nh th no, n
khi git mnh nhn li, ci cht k bn. Khi y nng lc cng cn, kh nhc cng chu, th nhng chng
phi ging th thch khi tu, kh nhc kia chng gip qu v ci thin bn thn c cht no.
Cc bc i o s dng Kadampa thng vn tu trong kham kh, gt b mi tin nghi, gii tr. Bn s ca
chng ta l c Pht Thch Ca Mu Ni cng vy, t b hong cung, su nm sng i kh hnh. L nhng ngi
bc theo gt chn Pht, chng phi ta cng nn bung b mi bn tm th tc, qun ht ni xn xao bt tn
do thn nhn v bng hu mang n ht lng noi theo hun t ca bc chn s hay sao? Ln su sinh t no
c g hay? Mi s trong i ln xung khng chng. Triu ph bin thnh n my; n my tr thnh triu ph.
C bao nhiu cng khng va lng. c mt triu s mun hai, c hai triu s mun ba, lm sao tha mn
cho c. Ch c mt th ng bao gi nn thy , l php hnh ca chnh mnh. Hy ging nh tru i,
va nhai c va nhn ra pha trc xem ch no cn c m n. Tu c nh vy nht nh s khng phi tht
vng.
Cn nu c gng thc hin tt c nhng g mnh mong mun trong i ny, s chng bao gi thi gian. Sch
c cu ni rng: nhng lo toan trong i ging nh tr chi tr nh, chy theo s chng bao gi xong, ch cn
bung xung, tt c ng lot ngng.
10. Phc dch k trn, h chng va ;
chm lo ngi di, h chng toi lng;
Gip cho ngi, ngi no gip mnh.
Hy suy ngh k h quyt tm.
D lm g cng chng th khin cho th gian va lng k quyn th cao sang vi thng dn khng khc. Dc
sc lo cho h, h cng chng bit n, ngc li ch cn qu v phm cht li nh l h s ni da, bt pht, nh
p, vt vo ngc su. Cn nhng ngi sng nng nh vo qu v, d c thng lo cho h, h vn khng bao
gi tha mn. Bn b d tt n u, nghe theo li khuyn ca h s ch khin qu v vng su hn vo mng
li sinh t. Khng lm g c kt thc cho vic chng i k th v chm sc ngi thn, u ch l lng ph thi
gian. Mun gip ngi, trc phi t hon thin chnh mnh. Mun hon thin chnh mnh, trc phi on
la ba loi rng buc: vng lnh ca quyn; vng bn sinh, v nghe li ngi i.
C gng lm vui lng ca quyn th ch l chu thm bao thng trm kh no. C gng mang ti vt ra gip
ngi ch l chm thm cht t vo ngn la sinh t. Cng lm ch c cht tha mn nht thi, chng
gip c ai lc mng chung. y tht ra ch l hiu sai v lng t bi. T bi tht s th phi a chng sinh n
vi ngun h lc bt t ca qu v Pht.
Lm ngi vng kt trong sinh t, qu v phi t thy mnh ging nh t nhn trong ngc ti, trong tm ch thi
thc vi ngh vt ngc. Hiu r vic i ph du v ngha, ch o s dng Kadampa thng ni: t tm ni
Php. t Php ni i sng khim nhng. t i sng khim nhng ni nim tng v ci cht. t ci cht
ni hang hoang tch.
n c ni ho lnh, xa mi chn rn ci th gian, y l cch tt nht bo m mnh s tht s tu.
Chng phi chng ta cn phi lun lun ghi nh tt c nhng iu ny trong tm, v cn dng cng hon thin
chnh mnh hay sao?
y chnh l bc u tin dn n kh nng sinh chn chnh.
Rong Rui V ch
11. i nay a vn chng li chnh php, ch thm tranh bin;
i nay chng ng chng li chng sinh, ch thm ph phn;
i nay a v chng gip tr nc, ch gieo ni lon.
Ngh chuyn i nay, tm li cng thm xt xa chn ngn.
Nhng bc thy v i chng ng cao vn xut hin gia m ngi m mui trong thi k suy i ny nh git
thy ngn ri vo m bi trn. Ch v thng lu ng minh, rng ri thuyt php, nhng phn ln chng sinh
khng nghe, v tm tr xiu vo ch thch ph phn, hoc v khng quan tm n chnh php. D chu nghe cng
ch c i ba ngy l chn, h khng hiu chnh php him hoi qu gi n mc no. Th php ri khng tu,
h c th t c cht tr tu cn ct, ch lm tng thm kiu mn; h c th gi gii c phn no, ch cng
thm t mn trc gii hnh ca chnh mnh; h c th t c chc v cao, ch thm trn lan lng tham
lam, lm dng v ni lon. t kiu ny chng hn g k phm phu, khng h tr chnh php, cng chng
phng s chng sinh.
Trong cc thi qu kh, bc chn s kho thuyt chnh php; m cuc bin lun chnh sa lm lc; tc lun
minh gii chn ngha. Ba vic lm ny nh vic tinh lc vng, gi gn v hong dng chnh php, dn dt
chng sinh vo ng tu chn chnh cho n tn qu v Pht. Nhng i nay, nhng vic lm ny ch a cc
tng phi khc nhau ln nh cao ca kiu cng tt , chy bng v ganh ua, ch trch v c , gy v mt th
samaya, lm nhim c bu khng kh thanh bnh ca php tu chn chnh. Ngay c bc gic ng vin mn nh
c Lin Hoa Sinh v c Vimalamitra, l nhng bc thn thng vt bc, t ng thng, kh nng sinh cao
n ni, bt k l ai, ch cn thy, nghe hay nh ngh n hai v l c th nhp gii thot o. Vy m vn c
ngi thy li, hoi nghi kh nng thnh tu ca hai v, ngh rng ch gii bp bm, lm tr ph thy gt ngi.
t thi mt php c ci nhn mo m nh vy nn h ch c th lm gy v samaya. V l do ny m cc bc
thnh gi khng th ton thnh li ch chng sinh, chnh php khng th lan xa hng thnh.
Ngay c nhng bc tr thnh tr quc, kho lo cho dn bng trn tm lng thnh, vn s c ngi chng i, ni
lon, thm ch st hi. V vy m c cu ni rng: a v cng cao, kh au cng ln. V sao m c bc chng
ng cao cng kh lng gip chng ta? Cu k tip theo gii thch v iu ny.
12. D c gii thch, h cng khng hiu v cng chng tin;
d mang tm chn tht v ngi, h vn thy ngc;
i nay, k mo nhn vo vic thng ch thy cong queo,
khng th thc hin. Ri khng nh cho li ni ny, c Pht thi ln ting c t v. Ting c hng trng p
ngi, d l m thanh ca ton ci thin cng khng sao snh ni.
c c lng t bi tm c nh Pht, chng ta cn bung b l thi ca ngi i, n lc thun luyn ci tm
cng ci bt thun ca chnh mnh. Nu trn ln php hnh vi vic th gian, thnh tu d c c cng s bt
ton, nh khi vng b m . Thay v vi v thc hin nhng vic ch snh bng chic bng m nht ca b tt
hnh chn chnh, chng ta hy nn thun luyn tm ca mnh trc. Bao gi chng c s bt nh gia tnh
khng v tm bi, khi y s c kh nng bc theo gt chn ca Pht , b tt mt cch t nhin khng cn c
gng.
H Vng Ba Vy
Th xt li cho k nhng gi tr ca ngi i khin mnh rong rui, xem do u m c, qu v s thy gc r
nm s thiu suy xt. Thng thng, mi vic ta lm u l lm vi ci thy sai lm, tin rng mi s u tht
c. Nhng nu xt cho k, s thy th gii hin tng ny ch nh cu vng hin, mu sc r rng nhng hon
ton khng c mt thc th no c.
Ci nhn h vng ca chng ta v thc cht ca s vt c th c chia thnh nhiu loi, tng ng vi tng
lnh vc ca s vt: sc, thanh hay .
SC L VNG
khng e tht bi. B tt c c nim t tin ni vn, t v tu ca chnh mnh, n ni bt k ang lm g cng
u l bc n gn hn vi qu gic ng.
Tuy vy, ngi i nay c c s chng bit ny tht chng my ai. V minh cht chng trn h vng, trn lan
nh by kh bt chc ln nhau, lc xa n ni khng cn bit li thot. Chn tnh ca s vt mt ht trong tm
mt, tht kh lng khng lng ph i mnh. Tuy nhin, nh ch Pht cc i qu kh tng ni, mi s u l
hu vi; php hu vi u v thng; v thng l kh no. Vy chng ta cn phi thy cho ng thc cht ca
cnh i, bung b mi bn tm v tin ti, m thc, v y phc, thi li dng ngi v n lc ha tm mnh
vo vi chnh php. Nu bung ra c i sng th gian bn bu th php tu ca chng ta s thng mt ng
n vi mc tiu cu cnh. Php tu v vic thin tht ra khng hn g mt gic mng, nhng nh vo cng c
nh huyn, chng ta s thnh tu qu Pht nh huyn.
Cn nm r thc cht ca mi s di ngun nh sng ca hai chn l, chn v tc . Ni cho ngn gn, tc
l lnh vc ca cnh hin, sinh ra t s phi hp ca nhn v duyn qua chui duyn sinh. V mi s vn c
mi tng quan mt thit vi nhau nh vy, cho nn, trong cnh gii ca tc , nhn v qu vn khng sai:
vic thin a n qu hnh phc, vic bt thin dn n qu kh au, khng th trnh. Nhn duyn hi th
qu sinh ra, khng g c th ngn cn c. V nh ma xun, nu nh trong lng t c sn ht mm, mt tri
cho hi m, ma cho cht m, ht s ny mm, m hoa, kt tri. l l do v sao chng ta phi lun thn
trng vi vic mnh lm, d l vic nh nht. Cng cn phi thy ra rng duyn tu l iu him hoi qu gi
n mc no. Trong hin ti cn c nh vy, nhng duyn may ny bt c lc no cng c th b ci cht
cp mt i; khng th lng ph thi gian. Lun nh ngh n ci cht thc dc mnh trn ng tu. c Pht
dy rng: Trong s cc du chn th chn voi l ln nht; trong s mi nh ngh th nh ngh v thng l ti
cao.
Chng vn php v thng cng l cha kha dn vo chng ng tnh khng ca vn php. y l chn , ch
c nhng bc thnh tu vin mn mi bit thu. V, rt li, hai chn l ny bt nh trong cnh gii phi hp gia
tng hin v tnh khng.
TH ANH L VNG
Vui bun v li khen ting ch ch l ni bun vui tm b. Bao gi c khen, thay v cm thy hnh din, hy
nn xem li khen kia nh ting vang vng ca gic m hay tr tng tng. Hy t nh rng chng phi bn
thn ta c khen, ch l li khen dnh cho nhng thin c n t php hnh. Ni cho cng, ch nhng ai t
qu gii thot mi tht s xng ng c ngi khen.
Bao gi b ch, hy tip nhn, xem y l c hi nhn din li lm tng n, tng lng khim cung. C cu ni
rng, Ph bng ngc i l gc r ca a hoa tu thin. y chnh l chn s gip ta dit i th. Nu chuyn
thnh ng tu th li khen ting ch s gip ta tng ngun cm hng v cng c gii hnh. Bit ly g n tr
n ny? i vi b tt chng c tnh nh huyn ca m thanh th li ph bng lng nhc s ch khin php tu
ca ch v thm thng tin. Bt k cnh thun hay nghch u gip b tt tng ngun cng c tr tu. Khng
bao gi b lo u tham dc cun i, v tm ca b tt lun ng yn khng lay ng trong tri kin ton ho. Nh
bung b mi mong cu th tc, b tt tuy khng cu m vn c mi ngi tn vinh.
Cn nh chng ta y, d c dc ton tm ton lc tm cu danh vng trn ton ci th gian, vn s gp
ngi ch bai ch trch. Hay cho d tht s thnh cng i chng na, danh ting c c, bt k cho vic g, lng
can m, sc p hay sc mnh, u ch l danh ting nht thi m thi.
Vy khi c khen, hy ngh rng y l nh mnh lm theo chnh php. Khi b ch, hy li ch nhc nh
mnh tng thm lng t i vi chng sinh v dt b bn tm th tc.
TM L VNG
Nu qu v tu, vy l cuc i ca qu v c ngha. Cho d ngy hm nay thnh lnh b st nh cht i, cng
chng n hn.
Nu qu v cha tu, th t nht c mt iu qu v khng cn phi lo, l nh mt lun hi. Vic ny s khng
bao gi xy ra. By gi qu v trong lun hi, v nhiu i sau vn s trong lun hi, nh con ong kt trong
ci h, khi bay ln, lc li bay xung, nhng khng th thot ra ngoi. Rt li nu sng ph th d sng mt
vi nm hay mt trm nm cng c khc g u.
Qu v t trc n nay c th l lng ph thi gian, nhng mt khi qu v bt u tu theo chnh php th t
tr i, bt k sng thm c bao lu, mi pht giy trong ngy u l mt c hi qu gi v ngn c th v
vi n s, nghe li Thy gio hun, v ht lng tu theo, cho n khi cht. Ri qu v s thy r khng c g xng
ng hn Pht-php, v qu v s thy rng tu theo Pht-php thun luyn bn thn l mi u t qu gi
nht trong i ny, v mi i kip v sau.
Khi ci cht n, qu v s n tip nh tip mt ngi bn lu nm, bit r ton b th gian ny thc ra ch nh
mng huyn v thng. Ngi Gampopa v song c cu ni rng, khi cht, ngi tu hng thng cn cn ht tp
kh, hi nhp ci diu minh; ngi tu hng trung cn khng s hi, t tin i thng vo ci Pht; ngi tu hng s
cn, c c cht t cng phu, t ra cng khng hi tic, bit mnh an ton khng phi a ri c o.
Cho d qu v c bm cht vo mi th trong i, vn khng cch no gi c, n gin ch vy thi. Lc th
tui tr s qua nhanh, khng c Pht-php th d sng trm nm cng ch gnh thm kh au tui gi. Tm
cn b tm mi bn tm th tc khuynh o th khng vn, t hay tu no c th gip qu v gii thot. Mc tiu
ci th gian nhiu bt tn v khng cht gi tr chn tht no. Nhng nu tu vi ngh t qu gic ng ch
sinh th l hng v mc tiu cao qu v xng ng hn c. y chnh l b tm, tinh ty ca mi
ng tu, l mt php thnh tu tt c.
Vic g cng c thi im ca n. Ngi nng dn bit u l thi im thch hp cy ba, gieo, hi,
khng tng b khng lm vic cn lm. Nay qu v c mi gic quan, gp c o s, li c t ni Thy
th php, chng l cnh ng gii thot ny b hoang khng cy trng hay sao?
Phn ln ai cng toan tnh vic tng lai vi rt nhiu hoch nh, nhng tng lai y chng qua ch ng vi vi
nm trong i ny. Tht rt thin cn; chng ta cn mt con ng rt di phi i qua trong bit bao nhiu i
kip pha trc. Ci cht l mt bc thm ta phi i qua, mt mnh, ch c th nng da vo tn tm ni o s
v Tam Bo, cng nim t tn trong php hnh. Thn nhn, bng hu, quyn th, ti sn, v tt c nhng iu
m qu v quen nng da vo, khi y s n gin khng cn na. Vy nu by gi lng ph i ny vi
nhng vic cn con khng dt, qu v c th bit chc rng n lc mng chung qu v s khc nc n v hi hn
v s kinh hong ht hong nh k trm va b vt vo ngc ti, hoang man vi hnh pht sp phi chu. Nh li
c Jetsun Milarepa ni vi th sn Chirawa Gnpo Dorje: ngi ta thng ni c c s t ti v thun tin
ca thn ngi l iu qu gi, nhng nay gp ngi nh ng, ti thy chng qu gi cht no.
Mt ngi cho d khng c thc n, o mc, hay nh , nhng nu trong tm y p nim tin tng n s v
Tam Bo, ngi y s sng v cht vi tri tim vui v t tn.
Phn u ny c thuyt trong phm vi ca T Diu , gio php Pht dy trong thi k chuyn php lun
th nht, tng ng vi bc u trong ba ng tu, l ng tu Tiu tha. Vch r khuyt im ca lun hi
ni chung, thc y lng chn ght ni xu c ca thi k en ti ni ring. ch cng quyt vt thot sinh t
lun hi l nn tng ca mi php hnh. Phn hai s gii thch tip v phng php i tr lun hi: kin, tu v
hnh ca i tha.
Mc Lc
Dn Nhp
Khai Lun
Phn 1: Chng Duyn Thi Mt Php
Phn 2: Kin, Tu v Hnh trong i Tha
Phn 3: Quyt Tm Thot Sinh T
Kt
Li Bt
PHN HAI: Kin, Tu, v Hnh trong i tha
Chng Mt ni v ng tu s khi Tiu tha l gip ngi tu khi tm chn ngn hon cnh hin ti ca
chnh mnh trong sinh t lun hi ni chung v trong thi k gio php suy i ni ring. Chng hai ni v
phng php ha gii: kin, tu v hnh, thun theo gio php i tha Pht dy. Phng php ny c gii
thch qua hai phn, phn mt ni v ng tu trung cp Hin kinh tha v phn hai ni v ng tu phi thng
ca phng tin thin xo, Kim cang tha.
ng Tu Hin Kinh
QUY Y
thy r lun hi chng c g ngoi kh au nn ta quyt tm mun thot. Tuy vy, thc hin iu ny, ta
cn c gip , v ng nhin l chng ta ch c th trng cy vo s gip ca nhng bc t qu
gic ng vin mn, tht s vt thot sinh t lun hi. l l do v sao c Patrul Rinpoche y li hng
tm v c Pht i Bi Quan Th m ct li cu thnh.
22. Ly Quan Th m, sui ngun i bi, bn s t ha,
l chn ch che duy nht ca con.
Lc t minh ch, chn ngn ca ngi, chnh l diu php.
T nay v sau con ch cn bit trng mong ni ngi.
c Quan Th m l mt ng Pht , v li ch ca chng sinh m th hin thn b tt. Ht thy ch Pht u
mang cng mt tnh, v tm i bi ca ch Pht th hin thnh c Quan Th m. V l hin thn ca lng t bi
ca mi phng Pht nn c Quan Th m ng thi cng l ci r ca tt c Pht , b tt, v t bi chnh l
ci r ca gic ng. Quan Th m l Pht; Quan Th m l Php; Quan Th m l Tng; Quan Th m l o s;
Quan Th m l bn tn; Quan Th m l k ni; Quan Th m l Php thn; Quan Th m l Bo thn; Quan
Th m l Ha thn; Quan Th m l A Di ; Quan Th m l Lin Hoa Sinh; Quan Th m l Tara; v trn ht,
c Quan Th m l chnh bn s ca chng con. Nh trm dng nc cng chy qua chn cu, c Quan Th
m l ht thy ch Pht hp li.
Th lc gia tr ca ngi l th lc gia tr ca mi phng Pht; v chng chn tnh ca ngi l chng chn tnh
ca mi ng Pht .
c Quan Th m sinh vo thi k ti m ny di sc tng ca c Lin Hoa Sinh, vi tr, bi v dng chng
vnh hn bt c c Pht no, l v c Quan Th m ch v chng sinh ca thi i ny m lp i nguyn.
Ngi th hin hng sa sc tng: quc vng, o s, thng nam, thng n, th hoang, ngi cng hin c lm
ni, lm cy, lm cu bt k chng sinh cn g, ngi hin lm thn y. C cn gi mt gia tri nng hn, c
pht giy lng du gia cn bnh ngt ngho, tt c u l th hin ca lng t bi ca c Quan Th m.
Tng t nh vy, minh ch ca ngi, OM MANI PADME HUM, l tr tu t bi ca mi phng Pht di dng m
thanh. Su ch ny bao hm chn ngha ca ton b tm vn bn ngn php mn Pht dy. Trong tt c cc
loi ch, tr ch, la ni, hay l mt ch, khng ch no hn Lc t ch ca c Quan Th m. Tr tng Lc t
ch, cn gi l ch Mani, li ch ln lao ra sao, kinh in hin mt u thng nhc n.
Sch rng, tng ch Mani d ch mt ln cng nh l c tng trn vn mi hai loi kinh Pht thuyt. Tng ch
Mani l ton thnh su ba la mt, l on la kh nng sinh vo su ci lun hi. Php tu ny n gin, d hiu,
d tu, y tinh ty ca chnh php. Nu qu v trong mi hon cnh d vui hay bun u ly ch Mani lm
chn qui y, nht nh c Quan Th m s lun bn cnh bn qu v, tn tm ca qu v s t nhin tng trng
v chng ng i tha s t nhin pht khi trong tm.
Theo kinh Kraavyha-stra, nu qu v tng mt trm triu ln ch Mani th mi sinh th trong thn th ca
qu v s c s gia tr ca c Quan Th m. Ri khi qu v la i, ngay c khi bc ln t ngn la thiu xc
qu v, h ai ht vo l u c h tr khi sa c o.
Mi m trong Lc t, m, hay Ma, hay Ni u cha ng nng lc gia tr gii thot khng th ngh bn. Kinh
sch ni rng Pht lm c nhng iu khng ai c th lm, nhng cho d c Pht c th ni chnh xc ma
bo mi hai nm c c bao nhiu git nc, vn khng th ni cho cng tn cng c ca mt ln nim ch
Mani. Hay d c Pht ni c i chng na, mang ht g trn th gian ra m lm giy cng khng th no
chp xung cho c, d ch mt phn my may.
Khng c g trn ton ci th gian ny c th khin Thn Cht s hi lnh xa, nhng nh sng m p t bi ca
c Quan Th m c th xua tan kinh hi trong tm ngi khi ci cht n.V vy m gi y l ni chn qui y
khng h ngy. Hon ton t ti vi lun hi, c Quan Th m lun sn sng tr gip chng sinh. Nht c
nht ng ni ngi mt c ch ca bn tay, mt chp mt tt c u c kh nng thot sinh t. Khi gi
n ngi bng ch Mani, chng ta ng bao gi ngh rng ngi qu xa, tn ci Pht, khng th no nghe c
li chng ta gi. c Quan Th m lun cnh nhng ai c lng tin ni ngi. V v minh che chng nn chng
ta khng th tht s n c ni Ph ci Cc Lc din kin vi ngi, nhng lng t bi ca c Quan Th
m khng bao gi t b bt c mt ai, s tht l nh vy. Ngi lin tc dng thn mnh th hin loi sc
tng, chng sinh cn g ngi lin th hin thn y, nht l sc tng ca ng o s. Vy chng ta phi hiu,
bng lng xc quyt trn y, rng c Quan Th m, bc ch che ti thng a khp chng sinh vo con
ng gii thot, tht ra chng phi ai xa l m chnh l bn s ca mnh.
Git t bi ca c Quan Th m ma xung ng u trn cnh ng chng sinh, khng h c s phn bit;
nhng hoa mu hnh phc khng th tr nhng ni ho a ht tn tm. Thiu tn tm l t nht mnh khng
thy nh mt tri rc r ca nng lc t bi gia tr, nh t nht mnh trong cn phng ti. Nhng nu c tn tm
th khng cn khong cch, khng cn thi gian no ngn chia gia mnh v lc gia tr ca c Quan Th m.
Gio php ca c Th tn qung i thm su khng th ngh bn. Nu c th nm c tt c li Pht dy
bng hiu bit kin thc, y l mt thnh tu ng k. Nhng d c nh vy vn khng . Tr phi chnh
mnh c c kinh nghim tht chng bng cch p dng gio php ny, mang tm mnh ha nhp vi chnh
php, bng khng mi hiu bit ch thun ty l l thuyt, s ch khin ng mn thm dy m thi.
Chng ta c rt nhiu sch, nghe rt nhiu php, nhng chng c li ch chi, c chuyn ha c
mnh u. toa thuc bc s trn u ging th chng bao gi ht bnh. Vy qu v hy xoay tm vo bn
trong v chim nghim su xa ngha ca chnh php, cho n khi diu php thm nhun ton thn.
l l do v sao c Patrul Rinpoche ni rng:
23. Hiu c bao nhiu, ch ton l thuyt, tht chng ch chi.
Lm c bao nhiu, i ny xi ht, tht chng ch chi.
Ngh ngi bao nhiu, ch ton h vng, tht chng ch chi.
Nay n lc ta phi lm iu li ch tht s: tr Lc t ch.
Nh sng di, vic trong i c tip ni dn dp khng ngt, ht vic n n vic kia, rt li vn hon trng tay.
Mun vn tng chy qua trong tr, mi tng li pht sinh thm bit bao tng, ch khin v minh bt
mn thm dy. l nh vy, qun tinh ty ca chnh php v tng ch Mani chng tt hn sao? Nh chng ta
by gi, ln su trong bn ly tp kh, vng cht trong rng buc am m, khng t ti cng khng dng
lc c th cu chng sinh thot kh lun hi. Chng ta cn tm ngi gip , nhng khng phi tm bt k
s gip no m phi l s gip khng h ngy ca c Quan Th m.
24. Ch nng duy nht khng h h ngy chnh l Tam Bo.
Tinh ty duy nht ni Tam Bo, l Quan Th m.
Vi nim tin tng khng h lay chuyn ni tr tu ngi,
chc chn, quyt tm: tr Lc t ch.
Nng vo cc ng thn linh nh Phm Thin, Thch, ch v u thot khi mng li sinh t, khng th
tht s gip ta. Nng vo bc quyn th trong i, hay thn nhn, bng hu, ch c th tm c cht ch che
rt gii hn. C ni non, sao tri, hay nhng thnh phn thin nhin khc, khng th tht s bo v an ton cho
chng ta. Khng ni no tht s l ci ngun quy y chn chnh. Nu b nht vo ngc v mun c th ra th
phi tm s gip ngi c kh nng th ta ra, u th trng cy vo nhng t nhn khc.
c th l ni kh nng cu ta thot dng nc xoy sinh t, ni chn quy y ta tm phi l mt ni hon
ton t do t ti. Ch c mt ci ngun quy y duy nht vt thot mi gii hn ca lun hi, y mi thin
c thnh tu cu cnh, v y lng t bi v lng bnh ng phng s nhu cu ca chng sinh, a chng
sinh i trn con ng cho n tn qu gic ng, ci ngun quy y c nht ny chnh l Tam Bo.
Tam Bo l Pht, l Php, l Tng. Pht l bc o s, th hin t thn, ng tr. Php l con ng, l gio php
c truyn v c chng. Tng l ng hnh trn con ng ny, l nhng ngi hiu r ngha ca gio
php v nh vo c gii thot.
Nh tin tng hng v Tam Bo, chng ta ri s chng bit tht ra Tam Bo khng phi l ba thc th ring
bit, m l thn khu v ca c Quan Th m, c Pht i Bi. Tm ca ngi l Pht. Khu ca ngi l Php.
Thn ca ngi l Tng. Cho d trong hin ti chng ta khng th trc tip din kin, nhng phi bit v nhng
thin c v bin ca ngi nh trong kinh in mt in u c ni. Chng ta cng cn nh rng c Quan Th
m bt kh phn vi Thy ca mnh, ngi gio hun ta trong diu php qu gi. Vi tm lng bit n su xa
lng t bi ca Thy m hng tm v, tr tng Lc t ch, nht nh mi nghip chng phin no u c
th qut sch. Ri s c lc chng ta c trc tip din kin c Quan Th m ngay ni tnh ca ngi, khi
ngi v chng b tt m chuyn bnh xe chnh php i tha.
TM B
Cm thy thng lo cho chng sinh l khi im. T s c th chuyn nguyn c ca mnh thnh hnh
ng. Tuy nhin, c Atisa c dy, tm nguyn l chnh. Vy nu tm lc no cng y p mun lm li cho
chng sinh th bt k vic lm bn ngoi biu hin nh th no, b tm hnh vn s vn chuyn mt cch t
nhin.
Gi c b tm th khng nhng khng bao gi i lc m cn lun tin nhanh trn ng tu. Khi thn khu
v thm nhun c nguyn li ch chng sinh, v mnh v khp c m nhm n qu v thng b , th d
ch mt vic lm cn con, mt cu nim ch Mani, hay ch mt ci ly Pht, cng s mang n kt qu thnh
tu mt cch mau chng v chc chn.
Su ch trong ch Mani, tinh ty ca c Quan Th m, l su ba la mt di dng minh ch. Khi nim ch, su
ba la mt ng loi khi, ton thnh b tm hnh.
Sch ni rng chng sinh phin no trong ngc t sinh t, nu pht c tm b , lin ngay tc khc s tr
thnh con trai con gi ca ng Pht , s c tri ngi ct ting ngi khen, trn vn cuc i tr nn c
ngha. Tt c u nh nng lc khng th o lng ca tm b trn qu. Tm b l tinh ty ca tm vn
bn ngn php mn Pht dy, ng thi n gin, d hiu, d tu, ngay c i vi ngi mi nhp mn.
Tm b cu cnh l s bt kh phn chia gia tnh khng v t bi v dng cng. n thun tnh t nhin,
siu vit mi gii hn ca khi nim v kin thc, t pht sinh tm t bi khng i tng, vn c, li ch khp
chng sinh.
Cng tin b trong php hnh th hai mt ny ca tm b s cng h tr tng cng cho nhau. Thy c
chn tnh ca tm, d ch thong qua, cng s gip qu v nhn v ng hng m tu tm b qui c, v
ngc li, tu tm b qui c s m rng hn chng ng ca qu v v tm b cu cnh.
SM HI
Tm b pht khi ng mc ri, by gi chng ta cn qut sch nhng g c th to chng ngi cho
ng tu gic ng.
26. Tri ln lun hi k t v thy cho n ngy nay,
mi vic lm ton l sai quy, cng khin trm lun.
T tn y lng pht l sm hi lm li, a ri,
bng bn sm lc, tr Lc t ch.
Trong cc i qu kh v i ny cho n mi by gi, chng ta gy tn hi cho chng sinh v s ln, di
lo, la gt, cp ot, ph hoi, tn cng, chm git, v bit bao nhiu vic ti bi khc. Tch ly c nghip
kiu ny chnh l nguyn nhn nu gi chng ta trong lun hi, nay tr thnh lc cn chnh, khin chng ta
khng th tin b trn ng tu, nui sng phin no chng v tr chng, l hai loi chng ngi ng ng
khng cho ta n vi kinh nghim Pht tnh.
Hon cnh ca chng ta, tuy vy, khng phi hon ton v vng. Nh ch o s Kadampa thng ni, iu
hay duy nht ca c nghip l c th thanh tnh c. Nghip c l hin tng hu vi, v vy nht nh phi l
v thng. V nh Pht ni, khng c li lm no trm trng n ni khng th dng bn sm lc thanh
tnh.
CNG DNG
27. V chp ci ti, nn chp mi th: y l nguyn nhn trm lun sinh t.
Vy hy cng dng cho bc gic gi ni ci nit bn, v hy b th cho k khn cng trong sinh t,
cho ra tt c, thn, ca, cng c, hi hng chng sinh.
Tham chp nm xa, tr Lc t ch.
Nh sm hi tnh nghip, qu v c th qut sch chng ngi trn ng tu gic ng, nhng c th bc
trn ng tu ny, by gi qu v cn phi gom cho lng thc i ng. Tch tr lng thc i ng,
chnh l tch ly t lng phc tu. Tch ly phc c l lm thin v cng dng b th, dn n qu thnh
tu Sc thn. Tch ly tr tu l lm thin m tm khng chp bm, dn n qu thnh tu Php thn. Hai loi
tch ly ny cn c thc hin vi tm nguyn v ngi.
im ct yu phi hiu, l khi nim chp ng, chp vo mt ci ti tht c, y chnh l nguyn nhn
khin chng ta vng kt trong ba ci sinh t. Ci thy h vng ny va bn r l chng ta khi chp ngay vo
thn ca ti, tm ca ti, gia nh ca ti, v.v Chnh nhng khi nim ny khin chng ta kht khao lc th v
khip s kh au. Kt qu l tham v sn c lun phin ni ui nhau bt tn. T nhng lc y tim tng ny
khi sinh bit bao nhiu l phin no xung t, lm tm c mi xo trn khng ngui.
Bit bao i trong qu kh, chng ta tng c rt nhiu tin ti ca ci, nhng v qu s mt, s cn nn
khng lm sao c th cho ra, khng cng dng Tam Bo, cng khng b th chng sinh. Thm ch c ngi
nhiu tin lm ca m vn mc o rch, n cm lt, v qu keo bn, bit h m qung n no trc v
thng, v s c lc chc chn l lc la i, nhiu khi sm hn th h phi mt tt c. Khi y, khng nhng ti
sn khng th mang theo, h cn nhiu nguy c a sinh vo nhng ni m n c ch thc n, thc ung
cng nhiu nm khng c nghe. Mc d ti sn tht ra chng khc g kho tng trong gic mng, ch ta nh
thnh quch o nh lp lnh cui chn my, nhng nu cng dng cho c Quan Th m v cho Tam Bo, qu
v tch ly cng c nh huyn, dn n hnh phc, trng th v thnh vng nh huyn, v ri s c lc t
qu gii thot. tch ly cng c chn tht, hy cng dng b th bng tn tm trn y, khng xen ln cht
ng mn no.
Trong nhng s hu c c trong i, thn th l th ta trn qu nht, n ni d ch mi gai m, chm la
t cng khng chu ni. i tr thi quen chp bm vo tin nghi, s hu, hy mang thn mnh lm n bc
hin dng cho Pht, mang ht ti sn lm my bao la hin dng ch Pht b tt, mi tht l cch s dng
thn mng v ti sn c ngha nht. Thm vo , hy hin dng trong tm tt c nhng g p nht th gian:
hoa c xinh ti, uyn lm xanh mt, nh nhc, hng thm, thc phm tuyt ho, n uc loi, chu bu
ngc ng qu gi bc nht. Ni v phm cng dng th th thng hn c l cng dng mn la, bao gm
ht thy v tr: ni Tu Di v t i b chu, ni chu bo, cy nh nguyn, v.v dng hin ton b tam thin
i thin th gii y p ti bo bt tn ca tri v ca ngi. Dng hin cng phm v cng tn ny cho c hai
thnh phn: tr nit bn l ch Pht b tt, tr lun hi l lc o chng sinh.
Thm vo cng phm ny, hin kinh v mt kinh cn ni n mt phng php cng dng thm thm, dng
lm thuc ha gii tm ng chp, gc r ca sinh t, l php qun thn mnh thnh cam l hin dng cho
bn thnh phn khch qu. Tam Bo l thnh phn khch qu u tin, rt ng c tn vinh. H php l thnh
phn khch qu th hai, vi thin c rt ng c cng dng. Thnh phn khch qu th ba l lc o chng
sinh, rt cn tm t bi: hy v h m qun tng dng cam l cho ra bin thnh tt c nhng g c th xoa du
kh au thc phm cho k i, thuc thang cho k bnh, o qun cho k lnh, mi che cho k khng nh.
Thnh phn khch qu th t l oan gia tri ch, do mnh c n vi h, hoc trong i ny, hoc trong cc i
trc, khin h v nghip cm m bin thnh t lc, to chng ngi, gy m mui, cn tr khng cho qu v tu:
hy cng phm bin thnh tt c nhng g h tha thit c mong, lm nh vy s n tr c n c.
Lc t ch cng c th tng cng dng Tam Bo v b th chng sinh. Ch ny nng lc mang li ngun
phc li v bin. Ngay nh nhng k c c kiu cng bc nht, khng cht duyn lnh vi chnh php, nh ch
lc t vn c th c thun ha, cu gip. V ch ny l ci r ca tm b , sung mn nng lc v bin ca
lng i t i bi, lun thnh cng nhng ni m sc mnh bo ng u phi tht bi.
Php tu ny l tinh ty ca hnh th v lng v tha, nh tu theo nh vy, qu v s thot c ng chp, gc r
ca lun hi. Nh b th cng dng v m lng t bi cho khp c chng sinh, qu v ri s c kh nng tho b
mi chp bm vo ci ti, khng st li cht g. y l phm cng dng th thng nht, l hnh th ba la mt
chn chnh, hnh th o b ngn, siu vit s b th cng dng th gian vo trong tr tu v t bi.
Hnh th cu cnh c ni r qua cu chuyn sau y:
Khi xa c mt v i vng, ni ting l ngi c lng t bi bao la. Ngy ngy trn nh thp cao nht trong
cung in, ngi thng thin qun t bi. Nng lc t bi ca ngi mnh lit n ni khng mt ai c th st hi
bt c mt sinh mng no trong vng quc ca ngi, bt k c gng n u. Mt sng kia, bng nhin c mt
con chim cu bay lt qua ca s, rt vo lng vua, ht hi khip hi. Vi giy sau, diu hu rt ti, lao vo
phng, s u bn mnh vua, ni rng: chim cu ny l ca ti. Ti cn tht nui mnh v nui chim non
ang i. Vua thm ngh, khng th no giao chim cu ny cho m diu hu kia, cng khng c tht g khc
m cho. Nhng nu c vy th m diu hu v t chim non s cht i mt thi. Cui cng vua quyt nh
ct mt t tht ca chnh mnh tng cho chim.
Chim cn bao nhiu tht? Vua hi.
M diu hu tr li, bng trng lng thn ti. Vua mang cn ra, t chim mt bn ri bt u dng dao bn
xo tht i bn phi ca mnh t ln bn cn. Nhng bn cn khng di dch. Vua li ct tip i tri t ln
bn cn, bn cn vn khng nhc nhch. Vua lc tht ton thn, cht ht ln cn, d vy bn cn vn nh c.
Cui cng, vua ngi ln bn cn, cho ht ton thn mnh.
Lin ngay lc y, chim cu v chim diu hu hin r nguyn hnh l hai bc thin nhn, to vic nh vy th
lng t bi ca vua. H tn thn: ngi ng tht l ngi t bi bc nht! Ni va xong, tt c vt thng ca
vua u c lnh ln. V vua ny l tin thn ca c Pht Thch Ca Mu Ni.
Trc mt, chng ta cha th cho ra u, mnh, thn th, tht da nh ch i b tt vn thng lm. Tht ra
trnh ca chng ta, c gng lm nh vy l sai lm. Nn hy bt u bng cch cho ra thn th ca chnh
mnh trong s tng tng, nh tham chp gim dn, tm cng lc cng siu vit, cng rng ln. Ri qu v
s c lc chng c tnh khng ca ng, khi y s c kh nng vin mn kho b tr tu nh dng hin phm
cng dng ton ho nht: chng ng tnh khng ca vn php.
O S DU GI
Cho nn quan trng l phi lun thnh cu o s, bt k lc no, trong bt k tnh hung no, t tn y lng
v t trong xng ty. Khi ngi, hy qun tng n s ang ng trn nh u m thnh nguyn. Khi i, hy
qun tng n s trn vai phi m i nhiu. Khi n, hy qun tng n s trong c, tng tng thc phm
bin thnh cht cam l thanh tnh bc nht m cng dng. Khi ng, hy qun tng n s ni tim, ta trn
i sen bn cnh, ta nh sng rng ngi y p c th gian. Ht thy mi lc th c th c c, sc thanh
ti p, mi nim vui trong i, qu v hy nhn ln trong tm thnh nhiu v cng tn, m dng hin n s.
Khi i sng c bnh an hnh phc, hy ngh rng c vy u nh n n s t ha, v th hng nhng g
mnh ang c vi s chp bm khng hn g chp bm mt gic m. Khi i sng on tru v tt bnh, u su,
hay v b ngc i hnh hung, hy thy rng tt c cng u nh n n s t ha, v c kh au mi c c hi
thanh tnh c nghip v qut sch n c; c th, khi tm mong cu chng sinh c bao kh au xin ht v
ni mnh, chng sinh khng cn mt ai phi chu cnh kh.
Nu n c c qu, qu v nhn vo cng vn thy chnh l c Quan Th m, vy mi chp bm vo cnh gii
ca t lc s tan bin v t lc s khng cn kh nng quy nhiu ng tu ca qu v. Khi gp cnh st nh,
ni , hay b th hoang n tht, nu gi c Quan Th m y p trong tm, mang thn mng ra trao ht cho
ngi, qu v s thot mi s hi. i din vi ci cht cng th, nu tm ch bit nh ngh n c Quan Th m
th khng cn s hi trc cnh hin kinh hong ci trung hu. Nhng nu qu v cho ni s xm ln, bi ri
khng bit nn chy i hay nn tm ch no np trn, chng s phi nm np u lo sut i, n khi
mng chung s khng cn kh nng chin thng ni s hi h vng trong ci trung hu.
Mi php mn hin tng v mt tng u c th rt gn thnh tm hng o s, v ht thy u nm trong
php mn tr Lc t ch.
ng Tu Mt Tha
Sau khi trnh by nhng im then cht ca hin tng, by gi c Patrul Rinpoche bc vo phn ni v mt
tng, thng c gi l mt ch, hay Kim cang tha, Vajrayana. im quan trng cn ghi nh l Kim cang
tha vn t trn nn tng ca hin tng, v vy khng bao gi mu thun.
QUN NH
xua tan kh au c chng ca khp chng hu tnh, truyn cho chng sinh bn php qun nh. Tt c nam
gii tr thnh c Quan Th m, tt c n gii tr thnh Pht Mu Ta-ra, ton ci th gian tr thnh tnh . Tu
nh vy, chng sinh s c li ch.
Mi s trong ci lun hi v nit bn u ch l phng nh ca tm, nn tt c u l c Quan Th m. Hy
gom ht mi php hnh v lm mt, an tr trong cnh gii sc-khng nht tnh, tr Lc t ch.
GIAI ON KHI HIN
ng tu mt ch chia thnh hai giai on: khi hin v vin thnh. Giai on khi hin bao gm nhng php
du gi ca thn khu v trn mt tr tu gi l thn kim cang, khu kim cang v kim cang. Mc tiu ca giai
on khi hin l chng tnh tnh bn lai ca vn php. Giai on vin thnh l t chng ng v nim v
chn tnh ca tm.
THN KIM CANG
31. Tm khng th gnh tt c php qun;
qun mt Nh lai, l qun c.
Mi cnh hin ra, u l sc tng ca ng i Bi;
trong cnh Pht thn, sc hin vn khng, tr Lc t ch.
Ni dung chnh ca giai on khi hin l qun tng bn thn v chng sinh u l bn tn; qun khp th
gian u l mn la, l ci Pht. Ngi i nay tr tu hn hp, th mng ngn ngi, tinh tn km ci, kh lng
nm vng mi php qun phc tp dy trong mt in. D vy, cng khng cn phi c gng tu theo nhng
php tu phc tp, ch cn thng sut mt php ni mt v Pht l c th n c vi tr tu t bi ca ht thy
ch Pht.
Tu theo php tu ni y, qu v c th qun tng mnh l c Quan Th m, cng c th qun tng c
Quan Th m trn nh u, thy ngi khng khc vi bn s, l v thy mnh cm thy thit tha hng v nht.
Thn ta sc trng: chi rng nh ni tuyt vi nh sng ca trm vn vng dng, ph tan bng m trn
ton ci th. Mt mt: tng trng cho chn tnh nht tnh. Bn tay: tng trng cho t, bi, h, x. Hai chn th
kit gi: tng trng cho s ng ng gia lun hi v nit bn. Ngi trn i sen ngn cnh: tng trng cho
tm i bi; v i mt trng, tng trng cho tnh khng.
Hai tay u chp ni tim cm ngc qu: tng trng cho tm b , l vin ngc nh ban mi thnh tu th
gian v xut th. Hai tay cn li, tay phi cm chui pha l, tay tri cm sen trng: chui pha l tng trng cho
lng t bi ca c Quan Th m rng m nh si dy khng t, xuyn sut tri tim ca khp chng sinh, v
sen trng tng trng cho tr tu thanh tnh bt bin ca c Quan Th m, tr hoa trn ci bn ly th tc.
Ngc qu cng tng trng cho tr-lc, l phng tin, v sen trng tng trng cho tr-khng, l thnh tu. Thn
c Quan Th m p ngi, y mi tng ho chnh ph ca Pht v mi phm trang im la-ngc ca
Bo thn.
Mc ch php qun tng nh vy trong giai on khi hin l gip ngi tu pht khi tri kin thanh tnh:
thy bn thn mnh v tt c hu tnh u l tr-tu-tn; thy cnh gii quanh mnh u l ci Pht; thy mi m
thanh u l minh ch; v thy mi tng u l biu hin ca tr gic. Tri kin thanh tnh ny khng phi l
tng t to, gn p ln thc ti, m l ci thy chn tht, chng bit vn php tht s, v vn vn, thanh tnh.
t c tri kin ny l nh p dng nhiu phng php qun tng c th v tun t. Khi mi bt u, qu v
c khi khng th qun c Quan Th m trn vn r rng, vy hy bt u vi gng mt ca ngi: trng trng
v en ca i mt t bi nhn khp chng sinh, chn my ton ho, sng mi cong, mi ci rng r. Ri t t
m rng php qun, thy trn u c Quan Th m: ng nt tuyt ho v phm trang sc, vng min
vng, bng tai vng. Dn dn qun xung phn di thn ngi, tng mn trang sc, ba lp chui eo, da nai
ph b vai tri, che b ngc tri, king tay, king chn khm chu bu, di khn t la mun mu, thng y
thu ch vng, h y nm sc thm. Qun tng mi chi tit, chm chm tng mn mt, ri t t qu v s c kh
nng qun c trn vn.
Tip theo, hy qun tng trong mi l chn lng trn thn c Quan Th m l mt quc Pht. Mi quc
trong s vn c quc ny u c mt ng Nh lai ang chuyn php lun cho chng thanh vn, duyn gic
v b tt. Gio php kin, tu v hnh i tha u c Pht thuyt bng diu php Lc T i Minh Ch,
phong ph v lng n ni ch mt chng t OMc th thuyt hng i kip vn cha cn . Trong cc ci Pht
ny, khng c g l nhim. Khng on k th, khng luyn bng hu. Nam gii u l c Quan Th m, n
gii u l c Tara Mu. Ht thy u l vng li th hin thn bin nhim mu ca c Quan Th m, biu
hin ca tnh khng v tm bi bt kh phn.
Qu v khng nhng qun thn mnh l thn kim cang ca c Quan Th m, cn phi qun ton b cnh gii
bn ngoi l ci tnh ca c Quan Th m, nh ni Ph trong ci Ty Phng Cc Lc, vi bao iu
huyn diu nh ni chu bo, sng cam l, cy nh , my cng dng y khp khng gian, minh ch Om
Mani Padm Hung rn vang khp ni, n c ch kh cng khng tng nghe thy.
Khi qun thn kim cang ca ng bn tn, qu v ng ngh rng thn ny kt cu t nhng thnh phn cng
chc nh l tht, xng, mu v.v m ch nh nh cu vng, sng chi, y mu sc, hin hin nhng khng
vt th. y l mt khng ca chn tnh c Quan Th m, hon ton khng c nhng thnh phn cu nhim
hay vt th cng chc. c Quan Th m khng b ng un lm cho cu nhim, hp th ng un ny chnh l
iu khin pht sinh khi nim chp ng.
bc khi u, d tinh tn n u, qu v vn c th cm thy kh lng lm ch mi chi tit qun tng. Nu
l nh vy, hy n gin khi nim tin xc quyt rng mnh chnh l c Quan Th m, khng phi do tm vng
tng, m tht s vn l nh vy. Nu qu v qun c Quan Th m trn nh u, hy n gin tin rng ngi
ang , cm nhn r rng s hin din ca ngi. C lin tc ch tm vo tng chi tit mt nh vy, qu v t
t ri s theo thi gian tr nn quen thuc vi php qun tng, cho n khi tt c tr thnh rt t nhin, nh
tng chi tit nh ca ni chn mnh sng lu nm lun sn hin ra trong tr.
Bao gi hnh nh qun tng ca c Quan Th m tr nn r rng v vng vng, hy qun t ni thn ngi ho
quang ln ta khp mi phng, mang phm cng dng dng hin cho ch Pht b tt trong v lng ci
Pht. Ri ho quang thu hi tr v, mang theo nng lc gia tr ca mi ng gic gi, tan vo c Quan Th m,
khin ngi cng thm chi ngi rc sng. Thm mt ln na, nh sng ln li phng ra, ln ny soi khp chng
sinh, xua tan kh no, t chng sinh vo trong tr gic i lc, bin tt c thnh b tt nam v n, bin ci th
gian thnh ci Pht.
Qun tng c Quan Th m nh vy, tp nim s dn lng xung, tm s v tr trong tnh ch. Khi y, nu
nhn vo chn tnh ca tm s t nhin thy rng bn tn v tnh khng thc cht ch l mt. Ri s hiu ny
s trin khai, thnh chng ng thy mi sc hin u ch l khng, v, v vy, trit thanh tnh. Nu c th duy
tr c s chng ny trong mi lc th iu ny c gi l giai on khi hin v lng thanh tnh.
ma ng. Tt c chng sinh u tr thnh c Quan Th m; ri, trc tin l cnh gii quanh mnh, tip theo
l ton ci th gian, u tr thnh tnh Ph sn.
Bng cch ny, ton thnh li ch cho khp chng sinh ri qu v thu hi nh sng tr v li ni mnh, ang l
c Quan Th m. Mi chn lng trn thn th qu v cha ng v lng quc Pht, mi quc vang rn
Lc t minh ch, chn ng khp khng gian nh ting hng triu con ong v t. m thanh minh ch ph tan v
minh; hng phc t lc; thc dc ch thanh vn thc dy t ci nh, t ch v vo i tha; dng phm cng
dng cho ch b tt, khuyn thnh ch v tip tc phng s chng sinh; v iu ng ch h php gi gn cho
chnh php, lm tng trng ngun an vui thnh vng cho tt c.
Ting gi thi, ting sng tri, ting la n, ting chim ht, ting th go hay ting ca loi ngi, mi m thanh
trn ton ci th gian u l ting vang ca Lc t minh ch, m thanh bn lai ca Php: mc d thanh hin
nhng ch l khng, l ting vang ca Php thn v sinh. Nh tr tng, hnh tr php du gi kim cang khu, qu v
s t c mi thnh tu th gian v xut th mt cch t nhin khng cn c gng.
KIM CANG
33. Nh chng v nim gim th kinh nghim v chng ng tng.
Nm c s thy l thng ht thy t chng, k th.
Ban cho thnh tu th gian xut th ngay trong i ny, l Quan Th m.
bn php hnh t nhin thnh tu, tr Lc t ch.
Khng c ch th no, bt k loi g, l tht c, l c nh. Tt c mi s trong khp ci lun hi v nit bn, k
c sc hin thy thnh bn tn hay thanh hin nghe thnh minh ch, u ch l tng hin ca tm. Nu truy
tm chn tnh ca tm, s thy nh trong Kinh Bt Nh c ni: Tm, Tm khng tht c, tng ca Tm l sng
trong.
iu chng ta thng gi l tm, tht ra ch l ci tm h vng, l cn lc xoy ca lon tng, b tham, sn v
si khon ln. Tm ny, khc vi tm gic ng, lun b ht nim ny n nim khc cun phng i. Th hn hay
tham luyn thnh lnh ni ln khng bo trc ch v tnh c chm mt k th hay ngi thn, v nu khng dng
ng liu thuc i tr ha gii ngay, chng s mau chng m r sinh si, khin thi quen tham v sn
trong tm cng thm su dy, tp kh chng nghip cng c bi p.
Tuy vy, bt k cc loi nim tng ny c v mnh m n u chng na, chng ch n gin l nim. Ri
nim s tan v li trong khng. Mt khi thy c chn tnh ca tm, s khng cn b dng nim tng sinh dit
tip ni kia khin cho lon ng. Nh my kt t, tn ti mt lc, ri tan vo tri khng, tng t nh vy, vng
nim khi sinh, tn ti mt thi gian, ri tan bin vo trong tnh khng ca tm; tht ra cha tng c g xy ra.
Khi nh mt tri ri trn khi pha l, ng sc cu vng hin ra r rng, nhng khng h c thc th no c th
nm bt. Tng t nh vy, nim tng thin hnh vn trng knh ngng, t bi, c c, tham luyn u hon
ton khng c thc th. y l tm ca c Quan Th m. Khng mt nim no nm ngoi tnh khng; nu
chng c tnh khng ca nim ngay khi nim va chm khi, nim s t tan bin. Tham v sn s khng bao
gi cn kh nng khin tm xo trn. Nhim tm s t sp . Khng cn nhn c tch ly, v v vy khng
cn qu kh theo sau. y l tt nh ca tiu tai, php u trong bn php hnh.
Bao gi tu php du gi thn khu v m khng cn thnh mi ngon cho nim, lc y tm t bi ca c Quan
Th m v Pht tnh ca qu v s bt u gp nhau v ha vo lm mt. Kinh nghim thin s tng, cng vi
tm knh ngng v tm t bi, tng t nh mt tri tng cng khi chiu xuyn qua mt knh lp. y l tt
nh ca tng trng, hay l tng ch, php hnh th hai.
Mt khi thy rng mi s trong lun hi v nit bn u ch do tm thao tc m c, rng chn tnh ca tm l
khng, khi y chuyn tri kin nhim thnh tri kin thanh tnh khng cn l vic kh khn. Vn php n gin
hin l trong tnh tnh vn c. S chng ny s mang n cho qu v kh nng v hn nh c th thu tm v
iu ng tt c mi hin tng ni chung v c bit l mang n mi lc ca bc gic gi: lc trn vt th,
trn th mng, trn nghip qu v.v V vy m c cu ni rng nm c ci thy ca chnh mnh th nm
c vn php. Mt khi thot c lc thao tng ca vng nim, khi y i vi ton b th gii vt l, qu v
u c th ty xut ra hay thu vo, v s nm c c kho tng h khng bt tn. Vo thi x n gp nn i
khng khip, c Long Th ha sc thnh vng, nh khng nhng cu Tng on thot nn i m cn
kh nng xy nhiu ngi cha mi. Ht thy mi php thn thng quyn bin m 84 i Thnh Tu Gi th
hin trn ci sc tng, u ch c th thc hin c nh chng ng tnh khng v t ti thot vng tm. Ri
cui cng l nm vng c gic ng, y l tt nh ca dng lc [cu triu], php hnh th ba.
Hng phc c vng tm ri, s khng cn ch cho ma qu t lc tc qui; v mt khi chnh bn thn ca qu v
thm m tm b th nhng g trc y thy l t ma c chng, lc by gi qu v s thy l hin thn
ca n s, v nh m qu v c th pht uc tm i t i bi. C nh vy, kh au dn m nht, qu v s
dng t lc, c chng v kh nn gip mnh tin ti trn ng tu. y l tt nh ca hng phc, php
hnh th t.
Nh tu giai on khi hin, qun tng c Quan Th m v tng minh ch ca ngi, qu v s chng bit c
tr tu ca c Quan Th m. Nh tia la ca s chng bit ny, tr tu s tng trng nh la chy rng kh.
y l tinh ty ca giai on vin thnh. Nh tu nh vy, tm s thun v bn php hnh s c vin thnh
mt cch t nhin. m chng v c hnh, bnh v kh, u s tnh yn; th mng, cng c, thnh vng v tr
tu u tng trng; con ngi, nim tng, v sinh lc, u v qui thun khng cht kh khn; mi t lc, th
nghch, chng ngi, c ma ni ti l nhim tm phin no, u s c khut phc.
XUT THIN
c th c c kinh nghim trn vn v ngha thm su ca Kim cang tha, iu quan trng l phi gi
php hnh trong mi lc, ch khng phi ch trong thi gian ta thin. Php tu dnh cho thi gian ta thin v
php tu trong thi gian gia hai thi thin c th c gii thch ring bit. Mc tiu ca vic ta thin l ,
nh ni qua, c c ci thy vng vng, rng mi hnh sc u l sc tng ca ng bn tn, mi m
thanh u l minh ch ca ngi, v mi nim u l Php thn, nh chng c chn tnh ca tm, l tnh
khng v tnh sng. By gi ni n thi gian gia hai thi ta thin. Bt k l ang lm g cng cn phi duy tr
s thy ny, khng ri vo thi quen phm phu, pht trin s hiu c c qua thi gian ta thin. C th,
mi hot ng u c ni lin vi kin, tu, v hnh ca Kim cang tha.
34. Vn php khi sinh, dng lm cng phm, dng khch gii thot;
mang ht sc hin, dng lm t st , nn tng sc-khng;
mang ht tt c l ly bt nh, dng ng Chn Tm:
kho tu vic o, tr Lc t ch.
Gia hai thi thin, hy gi sao cho mi vic mnh lm u thun theo chnh php, c nh vy s gip qu v
chng bit su hn v tri kin. Bng khng, va kt thc thi ta thin, quay sang lm vic khc l cho
nim tng sinh si ny n, cho n khi hon ton b vng tng li tut i, chng php thin ca qu v s
CHN TNH CA TM
38. Sc hin l vng, cha tng tht c.
Lun hi nit bn, u ch l nim, khng l g khc.
Nim va chm khi, t gii thot ngay, l tt c chng a, chng o.
Dng tinh ty php gii thot nim, tr Lc t ch.
Chng ta by gi bc vo phn ging v mt trong nhng php hnh thuc i Vin Mn: php tu giai on
vin thnh, vt trn mi khi nim.
Kinh Chnh nh Vng (?) dy rng, cn hiu rng trn mnh t v sinh ny, trm vn sc hin c th thy
c nh l thn th, nh ca, xe c v.v, khng mt th g l tht c. Bt c sc php no, nu xt cho tht
tn tng, s thy khng lm sao c th tr ra c u l lc php y sinh ra, tn ti, v hoi dit. Ch do s
phi hp gi tm ca mt s nhn duyn m pht sinh hin tng tng ng, tng t nh nh sng mt tri v
cn ma phn ma h hp li th hin nh cu vng. Nu qu v c th t c nim xc quyt trit rng
ton b cnh gii h vng khng ngng hin ra kia, thc tnh vn ch l khng, iu ny t n chnh l giai on
vin thnh cu cnh.
Ngi phm phu chng ta u tin chc rng tt c mi s trong c hai cnh gii lun hi v nit bn trc tin
phi c sinh ra, ri tn ti th no trong mt khong thi gian no , ri ngng hin hu. Nhng nu chu
kh qun chiu bng lun l Trung qun cho tht tn tng, qu v s thy rng bt k l s vt no cng khng
th tm ra c cht g tht c, d ch my may vi trn. Chng bit iu ny ri th d bung lun hi v khng
vng nit bn, l v c hai u ch n gin l nh hin ca tm phn bit i i. Nhn bng Pht nhn th cho
d l tch ly cng c hay hnh tr su ba la mt u vn vng bt mi thc ti tht c.
D mun tin s vt thng cn n u chng na, s vt vn khng phi l nh vy. Nim vui hm qua bin
thnh ni bun hm nay; nc mt hm nay bin thnh ting ci ngy mai. Ty nhn duyn hi t m cm
xc, phin no, vic thin, vic c, nim vui, kh au c hnh thnh. Bc gic gi nhn vo cnh gii h vng
m chng ta xem l c tht, s thy chng khc g o nh, hay thnh quch chinh phc c trong gic m m
qua. Chnh v tin tng mnh m vo hin hu chc tht c th ca th gii bn ngoi nn chng ta mi c
nhng cm gic a thch hay th ght mnh m nh vy. Bng nh khng tin th khng phi chu s chi phi
ca h vng, v khng lm g c sinh t lun hi.
Tm k phm phu cng tht thng nh con kh lau chau, cho n l vui, qu gy l ni gin. C phi mi lc
mi chuyn sang th mi. Va mi ngh n o s vi lng thnh knh su xa, quay sang thm thung mn
a thch. Dng tng v tm thi c bin chuyn thay i khng ngng, nh m my trc gi, vy m
chng ta li qu xem trng chng. Ngi ln tui ngi nhn tr chi con tr, bit r chng c g quan trng nn
khng h thy vui hay bun trc s vic xy ra trong tr chi. Nhng bn tr th khng nh vy, chng thy
mi s u rt quan trng. Tng t nh m tr con, mi khi gp cnh kh, thay v thy y ch l kt qu h
huyn ca nghip c gieo trong qu kh, tn dng c hi ny m gnh kh cho chng sinh, chng ta li
cm thy bc bi, khng hong. Thm nh rng mnh hnh tr nhiu n nh vy, sao cn phi chu kh au
ny, tht khng xng, ri bt u hoi nghi lc gia tr ca o s v Tam Bo. Thi ny ch khin cho chng
ta kh li cng kh nhiu hn.
To cnh lun hi chnh l tm. To cnh nit bn cng l tm. Vy m tm ny li chng l g c ch thun l
nim. Mt khi qu v nhn din c nim l khng, tm s khng cn kh nng la gt qu v na. Nhng nu
cn tin nim h vng kia l tht, chng s hnh h qu v khng thng xt, nh chng lm tng nh vy t
bit bao i kip qua. Mun hng phc tm, qu v cn thc vic g nn lm, vic g nn trnh, v cng cn
phi rt tnh to v cnh gic c th cht ch kim sot chnh mnh trong tng ngh, li ni v hnh ng.
tr trong thn nh khch tr trong nh. Thn tip xc nhng g, u l do thy, nghe, ngi, nm, hay cm.
m i l thn bin thnh xc cht, chng cn xu p, chng thit khen ch. Mc o la chng sng, dng la
t chng au, thn ny t n ch l mn vt, c khc g cc t, cc . Khi la thn th khu gia cng tan
theo, nh ting vang tan bin. Trong ba ca thn khu v th mi l iu ng ni. V mi chnh l ni cn
p dng Pht-php.
Bao gi nhn din c tnh khng ca , chp th s ri, qu v s khng cn b vng nim cun i. Khi lm
vic li ch cho chng sinh, b tt khng h c ngh mnh s c hi bo, hay c ngi khen v hnh th ca
mnh; b tt khng my may chp vo cng c ca mnh. y chnh l c Quan Th m cu cnh, bn thn
ca tm bi v tnh khng.
39.T tm ny y, gic-khng bt nh, l Php thn.
cho mi s t nhin n thun, nh vy tnh sng s t hin ra.
ng lm g c mi lm xong ht nhng vic cn lm.
Tr trong cnh gii gickhng trn tri, tr Lc t ch.
c khuynh hng gi li lc y ca nim i trc, nn nh hng ca dng nim tng tng bi theo thi gian;
y gi l chui v minh. Cng nh trng ht l mt chui ni lin tng ht ri, iu m chng ta gi l tm,
tht ra ch l mt chui tip ni ca nim sinh dit; nim nh nhim thnh sui, thnh dng, v dng tm thc
ny s a chng ta ra bin sinh t. Tin rng tm l mt thc th c tht, tin nh vy l v suy xt khng thu
o. Chng ta tin rng con sng hm nay cng l con sng ca ngy hm qua, nhng thc s dng sng khng
tng tn ti nh c, d ch trong thong chc. Nc to thnh dng sng ca ngy hm qua, by gi chc chn
ra ti bin. V s nim tng chy qua tm t sng n ti cng vy. Dng tm thc ch l mt chui kt
ni ca nim sinh dit; khng c mt thc th ring bit no c th tr ra gi l tm.
By gi nu qun chiu hot ng ca nim tng theo lun l Trung Qun, s thy r rng l nim qua u
cht, ging nh thy ma. Nim tng lai cha sinh ra. Cn nim hin ti th chng th ni l c c tnh nh
ni tr, mu sc hay tng dng; khng lu du vt, chng tm u ra. Ni cho ng, khng th c im giao
tip gia nim ca qu kh, hin ti v tng lai. Nu tht s c s giao tip ny, v d gia nim qu kh v
nim hin ti, th nh vy cng c ngha l, hoc nim qu kh l hin ti, hoc nim hin ti l qu kh. Nu
qu kh tht s c th ko di vo trong hin ti nh vy th tng lai bt buc phi l hin ti. D vy, v
khng thy c chn tnh ca nim, chng ta c mi gi thi quen thy nim c s lin tc vi nhau, nim ny
tip ni nim kia. y l gc r ca v minh, v y chnh l iu khin chng ta cng lc cng b nim tng v
phin no chi phi, cho n khi b lon tm vng tng khng ch hon ton.
Khn thit nht l phi cnh gic s khi hin ca nim, cho lng xung bao t sng nim dn dp tn
cng. V d nim sn, v cng tai hi, ph hng mi thin c c th c c. Khng ai mun thn gn ngi
nhiu sn hn. Loi rn nhn bn ngoi tht ra khng c g ng s, nhng v thng thng rt hung d nn ch
cn nhn thy l khin ta kinh khip. D ngi hay rn, hung hng nh vy ch n gin v v tch ly c
nim. Nu nh nim sn va chm c th lp tc nhn din ngay mt cch chnh xc, hiu r nim ny tai
hi nh th no, c nh vy nim sn s t lng du v qu v s c th lun gi ha kh vi mi ngi. Ngc
li, nu nim sn u tin sinh ra nim sn th hai, chng my chc cn gin s vt khi tm kim sot, qu
v s sn sng th c mng sng ca mnh tiu dit k th.
V vy phi lun nh rng mt nim ch n gin l kinh nghim n t t hp ca nhiu yu t v hon cnh.
Bt k l thin hay c, nim vn khng tht c. Nim va chm khi, nu tc th nhn bit tnh khng ca n
th nim ny s khng cn kh nng pht sinh ra nim th hai, chui v minh s chm dt ngay tc th v ngay
ti ch. Nh ni qua, iu ny khng c ngha l phi c gng dit b tnh sng to t nhin ca tm, cng
khng cn phi c gng p dng bin php i tr thch hp chn ng nim. Ch cn n gin nhn bit tnh
khng ca nim ri th lng cho nim lng yn vo trong tm th gin. Bn tnh ca tm, vn c v bt bin,
lc y vn lun sng sa v an nh.
Ni v hai kha cnh ca php thin l ch v qun th ch l nn tng, da vo qun mi c th m rng ra
vi chn tnh ca tm, nh vy qu v c th bung th phin no. Nu nn tng l ch khng vng th qun
cng s khng vng, v vng nim s kh lng hng phc. Vy nht nh phi pht huy thin ch m nh
tm, an tr trong bn gic diu trm.
- DU GI N THUN
41. Qun chiu tc , trc nhn chn .
T trong chn , thy c tc hin nh th no.
Nh bt phn, siu vit khi nim, l cnh n thun.
trong tri kin thot mi ng nim, tr Lc t ch.
Trong cnh gii qui c ca tc , chng ta cho rng th gii hin tng c th c x nh thnh nhng phn
t cc vi bt kh phn; tuy vy, lun l Trung qun cho thy phn t ny khng th c hin hu thng cn v
c lp. Th th vt th u th ni l tht c? Tng t nh vy, mc d c th x tm ny thnh nhiu st na
tm thc bt kh phn, nhng nhng st na tm thc ny, xt cho cng, cng khng c mt hin hu chc tht
no c.
Thy c tnh lin tc v ph qut ca tnh khng, l s vng bt mi hin hu tht c, chnh l chng bit
v chn . y l trng thi t nhin ca tm, khng b bt c che chng no quy nhiu, thy vn php nh
ch Pht thy, nh mng, nh o. Trong cnh gii ny, nim tng khng pht sinh phin no, cng khng tch
nghip; thun duyn khng mang n ng mn, tham i; v nghch duyn chng vnh chuyn thnh ng tu
gic ng, v d khi gp ngi mnh ght, qu v khng v vy m ni sn, ngc li khi t tm, bin hon cnh
ny thnh c hi nhn din chn , vn d bt kh phn vi tm b . Luyn tham s vt khng bung ra
c ch v khng nhn din c tnh khng ni s vt. Mt khi chng c tnh khng, qu v s khng cn
kiu ngo vi thnh cng nh huyn, cng khng mun phin vi tht bi nh huyn.
C ngi sng trong cnh p , tin nghi, sung tc, v bnh an, cng c ngi phi sng trong cnh khc
nghit, n c, ngho hn, v hung him. y chng phi l v hn xui hay v nh mnh an bi. Sinh c vo
ni thoi mi l nh trong cc i qu kh tng thc hnh hnh th, nng chng sinh, nghim gi c
hnh, cn ri vo cnh bt hnh l v tng nhiu hi chng sinh, tn cng, giam cm v.v S vt khng phi
do ng vn nng to ra m ch n gin do nhn duyn phi hp m thnh. Khi mt tri chiu qua ln ma,
cu vng s hin gia nn tri, tng t nh vy, v v s vic lm trong cc i qu kh m i ny qu v
hoc l c sng an vui, mnh khe, giu sang, c mi ngi knh yu, hoc l gp cnh bun phin, khn
kh, tt bnh ba vy, b ngi i khinh r. Tht vy, ton ci th gian cng khp chng hu tnh, bt c chi
tit nh no cng u ch l kt qu ca nhiu nhn duyn hi t, v chnh l l do v sao vn php u rt
mc v thng v lun bin chuyn thay i.
Nu qun chiu cho tht su xa bt c iu g, qu v s u lun n vi tnh khng, v khng c g ngoi tnh
khng. Tnh khng l chn tnh ca vn php. L ngi mi pht tm, c th ang trn tch ly o hay gia
hnh o, ngi phm phu nh chng ta cha tht s chng tnh khng. Chng ta bit rng ni no khi, ni
c la. Tuy cha trc tip nhn thy la, nhng nh ln theo vt khi chng ta c th tm thy c la. Tng
t nh vy, iu quan trng l phi hiu rng tri kin tnh khng v kinh nghim trc chng tnh khng l hai
iu khc nhau; nhng nh nng theo tri kin ny, dn tp lm quen vi n, chng ta ri s n vi kinh
nghim trc chng tnh khng, siu vit khi nim. y l chng ng cu cnh ca Trung qun, nh bt kh
phn, phi hp bt nh gia tng hin v tnh khng.
Tnh khng ca vn php l chn , v vn php hin ra nh th no, l tc . Qun chiu tc th
chng c chn , v chn l chn tnh ca tt c. Nu c th gian ny, chu b, ni rng, u b hy dit,
bin mt hon ton, khi y s ch cn li h khng. Qu v s c kinh nghim kh ging nh vy khi tht s
chng bit cnh hin tc l nh th no, vn khng c thc th chc tht, khi y khng g cn li ngoi
tnh khng. Cn tin vo hin hu chc tht ca tc th qu v s cn cha th chng chn . Chng chn
ri, qu v s thy tt c mi sc tng hin ra ni y, ht thy cnh hin v bin ca tc , u ch nh o, nh
mng, nhn vo chng thy luyn tham. Chng sc v khng bt nh, nh vy gi l n thun, l vt thot gii
hn ca khi nim, thot mi ng nim.
Nh khng phi l hai thc th tch la nh hai chic sng tru, m ch n gin l kha cnh sc v
khng ca tnh t nhin. Hiu tri kin bng l tr trc, ri pht huy kinh nghim trc chng v nim t tn ni
tnh bt nh ca sc v khng. Chng c tnh bt nh ca nh l mt kinh nghim thm su, hon ton
nm ngoi mi lnh vc ca khi nim.
y l php Du Gi n Thun.
Duy tr tri kin ny, tr Lc t ch.
- DU GI NHT V
42. T sc, on la chp bm ca tm.
T tm, p tan sc hin h vng.
Sc, tm bt nh rng m v bin.
Trong cnh nht v, tr Lc t ch.
Th gii khch quan hin ra trong nhn thc ch quan nh th no, y l mt chc nng ca tm. Thy tnh
hay bt tnh, thin hay bt thin, ng a hay ng ght, tt c u ty thuc tm ny tip cnh ra sao. Ngi
Tch Thin ni v ci a ngc nh sau: Nn t chy l do ai nung? T u m c bin la kinh hong? Ht
thy u sinh t tm bt thin.
Ni cho ng, khi cc b phn gic quan tip xc vi ngoi cnh, [khi cn giao tip vi trn], vai tr duy nht
ca cnh vt bn ngoi l tc ng qu trnh nhn thc trong tm thc. T thi im tr i, tm duyn theo
cnh di s chi phi ca bit bao thi quen tp kh v kinh nghim qu kh, hon ton ch l cnh gii ch
quan. V th, c h gin ln th c th gian l a ngc. Bao gi tm c s yn lng, thot mi bm dnh chp
th, lm g cng u thun theo chnh php, th s thy mi s bn lai thanh tnh. c Pht nhn cnh a ngc
thy l tnh , cn chng sinh phm phu th nhn cnh tnh thy l a ngc.
Nhn thc ca chng ta b v minh nhum mu, nh ngi bnh vng da nhn g cng thy vng, v mt trong
mt m nhn v c trng li thy thnh mu vng.
V chp bm m gn t vng tm ln sc trn. Va thy iu g, tm lp tc bm dnh vo s thy y, ri
nh gi i cnh ny l ng a, ng ght, hay trung tnh; cui cng, da trn ci thy sai lch ny m pht
sinh hnh ng vi bao nhiu tham luyn, sn hn, dng dng, ri c th m gieo nghip.
on la s chp bm ny, quan trng l phi hiu rng mi sc hin u l khng, nh t o nh m thy c
nc. Sc d p, tm cng chng c li; sc d xu, tm cng chng b hi. Hy cht t mi gt tht ca
ni nim trng mong v s hi, a thch v ght b, gi tm bnh ng bit vn php chng qua ch l phng
nh ca tm ca chnh mnh, khng l g khc.
Nhn din c chn tnh ca tm ri th ton b cu chuyn h cu ca sc hin qui c v tm chp vo sc
hin ny s n gin tan bin. Thin hay bt thin, tnh hay bt tnh, tt c s mt mi v ring, tan vo cng
mt v. Qu v s t thnh tu nh ca c Milarepa Tn Qu, khin vng hay sc u nh nhau. Khi c
Gampoga dng cho c Milarepa vng v tr, c Milarepa ni rng: Ta l mt ng gi, khng cn vng v
cng khng c l un tr. Th lng trong tri kin ny, tr Lc t ch.
- DU GI V THIN
43. Trong chn tnh tm, gic-khng n thun, vn php t ti.
Nim khi chnh l hot dng ca gic, s t thanh tnh.
SU CN
- SC
44. Bit mi sc hin u l bn tn,
l then cht ca giai on khi hin.
Chp cnh p-xu tan vo chn tnh.
V chp, tng hin t nhin ca tm l thn bn tn
Ci thy t thot, tr Lc t ch.
Tm vn khng c thc th, ta nh h khng, lm bt c iu g d l hng lun hi hay nit bn cng u
phi da vo thn. C khi vo ci trung hu, chng ta cng c thn-mng-huyn, nh c th cm nhn c
qu trnh chuyn bin t kip trc sang kip sau. Lc thn v tm hp nht th cc b phn gic quan [cn] v
cc thc tng ng nhn bit th gii hin tng. Chc nng ca cc thc ny ch n gin l tip i cnh sc,
thanh, hng, v cc trn cn li khng thm g khc vo. Nhng khi giao tip vi cnh th t ni li pht sinh
khi nim, ngh rng, ci ny p, ci kia xu, ci ny c th hi ti, ci kia s khin ti vui. Khng phi
do sc tng ca i cnh bn ngoi [sc trn], khng phi do con mt [nhn cn], cng khng phi do nhn
thc, sinh ra nhng ng nim ch quan ny rt li phi gieo nghip; m chnh l . Mn p khng c c
tnh no c nh l tt cho tm, mn xu cng khng c quyn nng no c nh l hi cho tm. p hay xu
u ch l phng nh ca . Kh nng to nn nim vui ni kh kia khng phi l c tnh vn c ca ngoi vt.
V d cng mt ngi c th mang nim vui n cho ngi ny, mang kh au n cho ngi kia. Chnh gn
t nhng c tnh i loi ln trn i cnh.
Khi i cnh [trn] tip xc vi gic quan [cn] v c thc th su, l , thy l d chu hay kh chu, nhn
thc mo m ny n l v chp. y chnh l nn tng ca lun hi. Khng chp th mi nhn thc s t gii
thot vo trong tr tu. y l cnh gii thanh tnh nit bn, khng cn cn phi t b lc th gic quan.
thot c chp, chng ta phi tp nhn din mi cnh hin u l ci Pht, mi hu tnh u l bn tn. Thy
c nh vy th nhn thc th gian ca qu v tr thnh tnh tnh bn lai, gip qu v vin thnh cng c ci
Pht.
Ht thy mi hin tng phong ph v lng trn ton ci th gian cng ht thy hu tnh, qu v cng qun
chiu tn tng s cng thy khng tng c iu g tch la khi dng lin tc ca tnh khng. Nh kinh sch c
ni, chn l tnh khng l chn l ca vn php. Tht ra, nh tnh khng, v vn sc tng mi c th hin
ra. Th gii hin tng m chng ta thy , tht ra ch l s hot hin t nhin ca tnh khng, tt c u l
cnh Pht, nam l c Quan Th m v n l c Tara. y l nn tng ca Mt tha.
Nh chng ta trong hin ti y, tham luyn ci p, ght b ci xu; thy vui khi gp bn, thy bc khi gp k
kh a. Phn ng ch quan ny pht xut t tm chp cnh. Bao gi n c t lc qu v cng c th thy c
chnh l th hin ca tr tu ca c Quan Th m, khi y s chp s t thanh tnh, khng cn t lc no c
th quy nhiu i sng hay php hnh ca qu v. Chng bit vn php bn lai thanh tnh, tt c u l th hin
ca ng bn tn, ch v tr, khi y qu v c th chuyn ht mi nhn thc gic quan thnh o. Bao gi thy
mi s u l hin thn ca c Quan Th m, xut ra t tnh khng, chng bit cnh gii v tn thanh tnh, lc
y chng ta s khng cn khi khi nim phn bit tt hay xu, d hay sch, tt c u ch l th hin ca c
Quan Th m. Bn l Quan Th m. Th cng l Quan Th m. Tt c u bt nh ni c Quan Th m,
Khi c c kinh nghim ny, hy thn trng ng chp vo, cng ng cm thy hnh din. S thanh tnh bao
la ny khng phi l thnh qu n t php thin ca chng ta, y l chn tnh ca vn php. Vng vn khng
h c tp cht, tinh lc ri tr li ng tht l vng. Tng t nh vy, vn php, ton b ci th gian ny cng
ht thy chng hu tnh, tt c u vn vn l khng. S vt khng h b hng i v khi nim bt tnh, cng
khng h c hon thin nh khi nim thanh tnh. Chn tnh n gin lun l chnh n.
Nh chnh vn ni, tp nhn bit mi sc tng hin ra u thanh tnh, y l im then cht ca giai on khi
hin. Thng thng vic ny c ngha l phi qun c bn tn, nhng nu qu v khng th gi ht mi chi tit
qun tng trong tm th ch cn thy c th gii ny l ci Pht v chng sinh u mang chn tnh ca ng
bn tn, by nhiu l . Duy tr kinh nghim ny, tr Lc t ch.
- THANH
45. Bit thanh l ch, l then cht ca cng phu tr ch.
Chp thanh hay-d tan vo chn tnh.
V chp, ting ca lun hi nit bn l ting lc t.
Ci nghe t thot, tr Lc t ch.
Thng thng, khi nghe c li khen, tin lnh, hay bn nhc hay, chng ta lun cm thy thch, cn nu nghe
phi li ch bai, bi nh ph bng, hung tin v ngi thn, hay m thanh n o no lon, chng ta lun cm thy
bun phin bc bi. Kh nng mang n cm nhn vui bun kia vn khng phi l c tnh ca m thanh m l
ca tm chp bm. B tt chng bit tm l v sinh, nn khi giao tip vi m thanh, d hay, d d, u nghe
thnh minh ch. Li khen khng khin b tt vui, li th c khng khin b tt gin, ngc li ch khin tng
thm lng kham nhn v t bi. thy m thanh u l minh ch th tin lnh hay tin d u khng th khin
tm chao ng, nh gi khng th quy ry ni ln. Ni cho ngay, nghe hung tin m bun phin th ch t khin
mnh au kh, ngi ra i chng th sng li, ca b cp chng th ly v.
Nh mi th khc, m thanh do s phi hp ca nhiu nhn duyn m c, vn khng phi l mt thc th c
lp. Ting n hay l nh tng si dy n cng va ng mc, ch cn t mt dy hay chng mt si, n s
lc m kh nghe. Hy qun xt tng m thanh cho tht tn tng su xa; m thanh t nhin ca thin nhin
nh ting gi thi, ting sm ng, ting l th thm, cng nh ting cm th, ting ni loi ngi, ting nhc,
tt c u bao gm nhiu thnh phn c bn ca m thanh, v tt c nhng thnh phn ny u l khng.
Chng t A, tng trng cho tnh v sinh, c xem l gc r ca mi m thanh, hm n tinh ty ca Pht tr.
c bit t ni y sinh ra Lc t ch. Trong khi tr Lc t ch, qu v hy thy rng m thanh vn xut ra t tnh
khng, vn l s hot hin bt tn ca minh ch, khu nhim mu ca ch Pht. c vy, d ch tng vi cu
ch cng s m qu lnh. y l php mang m thanh chuyn thnh o.
Li tr chuyn th gian, vn ch l biu hin ca tham v sn, l nhn t khin bnh xe v minh xoay cng lc
cng nhanh. Nhng tr minh ch s gi gn tm thc ca qu v v s gip qu v chng c tnh tr ca khu.
Vy ta hy tr Lc t ch trong mi lc, cho n khi Lc t ch v hi th tr thnh mt.
- HNG
46. Bit hng v sinh, l then cht ca giai on vin thnh.
Chp hng thm-thi tan vo chn tnh.
V chp, mi hng l hng gii lut ca ng bn tn.
Ci hng t thot, tr Lc t ch.
Chng ta a thch mi thm v bt mi trc mi thi. Tuy nhin, mi mi hng, bt k l mi trm thm ngt
hay mi phn hi thi, u ch l khng. Nhn din mi hng vn thanh tnh, khng t tnh, mang mi hng
gii lut ton ho cng dng ln ch Pht. Phm cng dng ny ton thnh hai b cng c phc tr. V Pht
vn khng b tm i i phn bit rng buc, chng ta cng vy, hy t b mi tng thch hay khng
thch. c vy, mi hng s gii thot vo trong chn tnh ca chnh n.
- V
47. Bit v nm l phm cng thing ling, l then cht ca giai on vin thnh.
Chp v ngon-d tan vo chn tnh.
V chp, thc phm u l cng phm dng ng bn tn.
Ci v t thot, tr Lc t ch.
Chng ta thng vn thng thc mn n ngon, nhiu mi v, hay v ngt, v ght nhng mn ng, chua, cay
hay cht. Tht ra, ngon hay d ch do tm chp vo m c. Bao gi tm chng c nhng c tnh ny u l
v sinh, khng t tnh, khi y chn tnh thanh tnh ca mi v nm s c nhn din. Thc n, thc ung, tr
thnh cng phm diu tr ca php l cng Tsog. Nh hnh tr php cng l ny, qu v tch ly cng c, hnh
phc tp kh tham n tham ung, khi ri vo cnh phi sng bng ngh nghip bt chnh. Khi tt c tham
luyn u t gii thot vo trong chn tnh bn lai, chnh l phm cng ti thng.
- XC
48. Bit xc ng ng, l then cht ca a v nht v.
i, no, lnh, nng, tan vo chn tnh.
V chp, xc cm u l thin hnh ca ng bn tn.
Ci xc t thot, tr Lc t ch.
Chng ta phn bit gia cm gic m du ca vi la, cng rp ca vi ay, lng trn ca lng chn, bn nhn
ca mi gai. Nhng xc gic cng ch nh mi gic quan khc, khng khc g nm mng gia ban ngy.
Mt khi khng cn phn bit gia cm xc d chu v kh chu, th lng t nhin trong s ng ng ca tnh
khng, tm s thi khng cn cao hng hay chn ngn. y l kinh nghim ca ng v, l php hnh ti
thng chuyn vui kh thnh o. a thch cm gic mm mi hay khng chu ni cm gic cng th, u ch l
chp. Hy mi a ght tan vo trong tnh khng, v thin hnh ca Pht s t nhin hin l.
Ni tm li, v chp vo gic quan m qu v c phi trm lun sinh t. y cng l l do v sao thng nghe dy
rng hy nn t b lc th gic quan. Nhng nu chng tnh khng ca vn php nh huyn, nh tht s
thot chp bm, vy mi gic quan u c th chuyn thnh o tng trng hai kho phc tr, mang tin b
n cho kinh nghim v chng ng ca php thin. Bt k qu v thy, nm, ngi, nghe, hay cm iu g, c hy
ngh rng ht thy u ch nh bng trng mt nc, hay nh nh cu vng rc r gia nn tri, tuy p mt
nhng ph du chng tan, khng th nm bt, khng cht hin hu chc tht no. Thy c nh vy th cm
th s khng bao gi b ng c v qu lu tm, hay ri bi v chp dnh.
- GIC
49. Bit php l khng, then cht ca kin.
Lng tin chn-vng tan vo chn tnh.
V chp, vn php lun hi nit bn l cnh Php thn.
Ci t thot, tr Lc t ch.
i vi mi kinh nghim, tm lc no cng u phn chia thnh hai phn ch th v i tng, t nhn mnh l
ch th, l ti, ri v c khi nim ca ti m bt u chp vo thn ca ti, tm ca ti, danh ca ti.
Cng chp vo ba khi nim ny chng ta li cng lu tm n phc li ring ca chnh mnh. Mi n lc gy
dng i sng tin nghi, mi bc bi trc cnh ng bt nh , mi bn tm trc chuyn sng kh, giu
ngho, vinh nhc, khen ch, u pht sinh t khi nim v ci ti ny. Chng ta thng lun m nh vi chnh
mnh, n ni gn nh khng cn bit g n li ch ca ngi khc. Tht s m ni, i vi ngi khc chng ta
chng quan tm g hn l con cp quan tm n vic n c. Hon ton tri ngc vi thi ca b tt. Ci ti
tht s ch do nim to ra. Bao gi chng c i cnh v ch th u ch l khng, khi y qu v s d dng
thy c rng ngi khc v mnh tht ra khng khc.
Mi nng lc m chng ta thng vn ra chm lo cho chnh mnh, b tt dng chm lo cho k khc.
Nu b tt thy rng nhy vo la a ngc c th gip c d ch mt chng sinh, b tt s nhy, khng cht
ngn ngi. B tt a th tm chng bit lun hi nit bn hon ton khng khc. y l tri kin cu cnh. Bc
i o s dng Sakya, Jetsun Trakpa Gyaltsen gp c Vn Th trong linh kin, v t ni c Vn th, ngi
th nhn bi php lng danh, Thot T Chp. Trong cu cui ca bi php ny, c Vn Th dy, ni no
c chp, ni vng kin. Ngi Tch Thin [Shantideva] cng vy, dy rng: Mi s nh tri khng y l
iu ti cn chng bit. y l tri kin cu cnh ca c hai tng phi hin v mt.
Tri kin tnh khng trc tin cn hiu, ri cn c kinh nghim, ri cui cng cn phi chng.
T ni tnh khng m sinh ra lun hi v nit bn, v ri s tan v li ni tnh khng. Vn php d hin ra vn
cha tng ri tnh khng. Chng c t tnh ca vn php vn l khng th qu v s c kh nng gnh vc
mi hon cnh, d sng hay kh, m khng vng cht chp bm no.
Nhn t con mt ca tnh khng, chn hay vng u ch l khi nim i i, hin hu qua mi tng quan i
i vi nhau. C vng mi c chn. Nu vng l khng th chn cng l khng. Trong tri kin tnh khng, v
vy, khng h c bt k khng nh no, khng iu kin, khng chp bm. Mt khi ng vng c trong tri
kin ny, b tt khng cn cu an lc ci nit bn, kh nng th hin bt c sc tng no ton thnh li
ch cho chng sinh. Nim t tin ca b tt khng h gin on, nh vy c th hng v lng kip phng s cho
chng sinh, bt k chng sinh c tri lc xa thm n mc no. Khng tng ngh rng kh cng tu tp l t
qu gic ng cho ring mnh, b tt ch mt lng v chng sinh m hng v mc tiu cu cnh.
NM PHIN NO
Chng tri kin ton ho l vt thot nm cht c phin no tri buc ta vo cnh lun hi. Nm c tan th
nm tr hin l.
- SN
50. ng theo i tng ca lng sn hn, hy nhn tm gin
Sn hn va chm t tan bin, l cnh sng-khng.
Sng-khng chnh l i-vin-cnh-tr.
Sn t gii thot: trong cnh gii ny, tr Lc t ch.
Lun hi t u sinh ra? Chng ta nhn bit cnh gii xung quanh bng nm gic quan, ri tm pht sinh loi
cm th a thch v ght b, ri t cm th ny m c lun hi. Nhn bit ngoi cnh, iu ny t n khng
phi l nguyn nhn khin trm lun sinh t m tht ra chnh phn ng ca chng ta trc nhn thc gic quan
- MN
51. ng bm i tng ca lng kiu cng, hy nhn tr chp
T tn va chm t tan bin, l cnh vn-khng.
Bn-lai-khng, l bnh-ng-tnh-tr.
Ng mn t thot: trong cnh gii ny, tr Lc t ch.
Va c cht iu hay, cht hiu bit, cht ti nng, l ng mn lp tc pht sinh, ph hng tt c thin c,
bt k loi no. Cng phng trong ni t tn, chong ngp trc sc p, tr khn, hiu bit, quyn lc ca
chnh mnh, chng ta tr nn m qung khng cn thy c c tnh ton ho chn tht ca ch i o s.
Nhng tht ra, cho d k phm phu nh chng ta y, tri lc m khi trong v minh lun hi, thnh thong c
c i cht iu hay i chng na, cng vn qu t i so vi s lng li lm qu ln; v so snh vi v lng
thin c ca cc bc i thnh nhn, thin c bn thn chng ta c th c c tht ch nh nhoi nh nhm
bt. Hung chi m thin c khin chng ta cm thy v cng hnh din kia, phn ln ch l lm li tr hnh.
Vy bt k ti nng no cng u gii hn v tht thng, hon ton chng c g ng t cao. Sch c cu
ni rng, Nh nc chng ng trn nh ni, iu tht s c gi tr chng th tch ly trn ngn t kiu. Ng
mn ngn khng cho qu v pht trin tm hng o s, tr tu, hay t bi; nht cht qu v li khng th nhn
lc gia tr ca o s, cn tr mi bc tin trn ng tu. Vy hy lnh xa him ha ny, ng ng mn, quan
trng l phi chn thnh t xt chnh mnh.
Phn tch ng mn cho tht k, qu v s thy ng mn kia khng phi vn nm ni s vic khin cho mnh ni
t cao, m ch v tm chp bm. t mnh v tr thp hn, gi tm khim cung, ng mn s tan bin nh sng
m bui sng. Tm thot khi mng vut ca ng mn s lun an tr trong bnh ng tnh tr ca c Quan Th
m.
- THAM
52. ng luyn i tng ca lng ham mun, hy nhn lng tham
Tham luyn va chm t tan bin, l cnh lc-khng.
Lc-khng chnh l diu-qun-st-tr.
Tham t gii thot: trong cnh gii ny, tr Lc t ch.
Qu v c th mong cu hnh phc n t cha m, con ci, bng hu, ti sn, hay s hu, nhng hnh phc ny
khng bn, rt li s b ci cht cp i, nu cha mt t trc. Bm vo , tht khng lm g.
Khi cht, bt k c ngi i ngng m c no, bt k giu sang quyn th c no cng khng li ch g. Qu
v vn s phi lang thang trong ci trung hu gia ci cht v kip ti sinh, hnh trang mang theo ch c
nghip thin v nghip c gieo. Tch ly tin ti ca ci, ri gi gn, ri khuych trng, l vic trin min
khng dt, y bc xc.
Chng ta h thy vng hay kim cng l m, tc khc ni lng ham mun khng th cng. Nhng nhng mn
p mn qu kia d c mua v, tham chp vn khng dt m ch cng tng thm. S mt trang sc qu gi va
mua, kha ht vo t st, chng dm eo. Trn i sng vi lng tham th khi vo ci trung hu ch c th gp
nhng kinh nghim kinh hong s hi.
Bn bun, trng trt, hay bt c c s lm n no no kim li trn u trn c ngi khc u ch khin ta gieo
thm nhiu c nghip. Chng ta khng bao gi tha mn vi nhng g c, lun c gng t iu mnh mun,
c nh vy bao i kip t khin mnh kit qu. Bung ht ra bit vui vi o va mc, cm va n,
nh vy chng tt hn sao? Ht mnh tr tng Lc t ch vi tm khng chp bm, ri qu v s thy mnh t t
khng cn tham m chuyn th gian, khng cn lng ph i mnh. i v th tan vo chn tnh, chng phi l
g khc hn l diu qun st tr ca c Quan Th m.
- TT
53. ng theo i tng ca lng ganh ghen, xt tm tm t
Ganh ghen va chm t tan bin, l cnh tr-khng.
Tr-khng chnh l thnh-s-tc-tr.
Ganh ghen t thot: trong cnh gii ny, tr Lc t ch.
Ngi phm phu ni ghen vi bt c mt ai thnh tu bng hoc hn chnh mnh. y cng vy, s ganh ghen
ny khng phi vn c ni i tng ca lng ganh ghen, m ch do tm to tc m thnh. Khi nim ghen ni
ln, n gin nhn din cho ch xc, vui theo thnh tu ca ngi bng trn tri tim.
nim ghen sinh si ny n, chng s tr nn mnh m khc thng. V d cu chuyn B t a ganh vi
anh h l c C m. C sau khi c C m thnh Pht, B t a vn tm mi th on i co
vi Pht. c hnh tt ca B t a mnh n ni t n di chn, ng ta phi ri vo la a ngc.
kh au cng cc, ng ta hi hn khc go, t tn y lng, con xin qui y ni c C m! Cho d v sau
ng ta c ti sinh thnh mt v c Gic, nhng ngay trong i y, n c c Pht cng khng th cu ng
ta. V vy ganh ghen tt l li lm rt trm trng, ng bao gi mnh ri vo .
Ch cn cm thy vui vi thnh tu ca ngi khc v d cng dng rng ri cho Tam Bo qu v cng tch
ly lng cng c ngang bng vi cng c ca ngi kia. Thay v t mn vi thnh tu ca chnh mnh, thay v
thnh mi ngon cho tt , hy vui cng cng c v gi ca ngi khc, c bit vui cng cng c ca bc
gic gi. y chng phi l g khc hn l chnh thnh-s-tc-tr ca c Quan Th m.
- SI
54. ng ham khi nim do v minh to, hy nhn t tnh ca v minh ny.
Vng nim va chm t tan bin, l cnh gic-khng.
Gic-khng l php-gii-th-tnh-tr.
V minh t thot: trong cnh gii ny, tr Lc t ch.
V minh y c ngha l v minh khng bit Pht tnh ca chnh mnh. Trn phng din ny, chng ta cng
v minh nh k n my cm trong tay vin ngc bu, v khng bit gi tr m nm b i. V v minh m phi
lm thn n l cho nim, khng bit phn bit ng sai. V v minh m ui m khng thy lut nhn qu, nht
nh khng tin nhn no qu ny. V v minh m khng th tin nhn c i trc, kip sau. V v minh m khng
tin vo li cu nguyn Tam Bo s mang n kt qu tt lnh. V v minh m khng chng c s tht ca
Php. V minh l gc r ca tm vn bn ngn phin no, v h cha nhn ra chn tnh ca vn php l tnh
khng th s vn c chp tin vo hin hu tht c, v y l ngun gc ca mi vng kin v t nim.
Tuy nhin, v minh khng trng tn nh bng ti trin min ca hang su di lng t. Nh mi php khc,
v minh ch c th n t tnh khng, v v vy khng tht c. Mt khi nhn din c tnh khng ca v minh,
v minh s tr thnh php gii th tnh tr. y l tr ca c Quan Th m, l Pht tnh, l Nh lai tng, mi
chng sinh u c. Nh Pht thuyt, v v minh m tin vo vng tng thay v chng bit chn tnh ca
chnh mnh l Nh lai tng
T ni tnh khng ca v minh, nhn din cnh ti tm h vng ca v minh vn chnh l Php gii. Th lng
trong kinh nghim ny, hnh tr kin, tu v hnh. y chnh l tri tim tinh ty ca c Quan Th m.
Vy, khi no nhim tm phin no tng ng vi nm c pht sinh, thay v nm c li tut mnh i, qu v
hy n gin nhn thng vo chn tnh ca chng; lm nh vy s c lc qu v nhn ra nm c l nm tr, y
l cnh t nhin ca tm khng h vng. n lc y, nim ca qu v va chm s t tan bin ngay, qu v s
khng cn nh mt ci thy ca tr gic, l c Quan Th m cu cnh.
NM UN
c Quan Th m cu cnh vn khng l g khc hn l tnh khng. Tuy vy, trn mt tc , c Quan Th m
th hin mun vn sc tng ph hp cn c chng sinh. Ht thy th hin ny, vi mun vn danh xng, tng
dng, mu sc, u xut ra t tr tu ca ngi, l biu hin phong ph ca tnh khng v t bi. c bit c
Quan Th m c nm hin thn, tng ng vi nm un v nm ci lun hi. Nm cu k tip theo gii thch v
s chuyn nm un thnh nm sc tng ni trn ca c Quan Th m.
- SC
55. Sc un v sinh, bn lai l khng, ta nh h khng.
Ct ty tinh ty ca gic-khng ny, l Quan Th m.
Chng ai khc hn l bc tn qu Vua Ca Tri Rng.
Trong cnh chng khng, tr Lc t ch.
V ma v nng gp nhau m chng ta thy c cu vng hin ra trn bu tri. Tng t nh vy, mun vn hnh
sc hin ra trc mt ca chng ta ch n t s phi hp gi tm ca nhiu nhn duyn. Nu qun chiu tn
tng s thy khng c sc tng no c c cht hin hu chc tht no c. V d chng ta dng ch thn
gi ci khi bin chuyn thay i lun lun vi nhng xng, tht, v mu kia, mc d s tht khng lm g c
mt thc th no l thn c.
Chnh nm un l nn tng, t pht xut khi nim h vng v ng, mt ci ti tht c, ngun gc mi kh
au. Nhng nu nhn din c sc un l khng th un ny khng l g khc hn l c Quan Th m. Hng
danh cho th hin ny ca c Quan Th m l Vua Ca Tri Rng, cho thy thn th hin ny qung i cng
khp nh khng gian. T mi l chn lng trn thn ngi, v lng ci Pht hin ra, khng cn lm ln chn
lng, cng khng cn thu hp ci Pht.
Tuy nhin, thn c Quan Th m khng phi l thn mu tht m l do tr tu ca ngi hot hin m thnh, t
tnh vn khng. Nhn bit iu ny, tr Lc t ch.
- TH
56. Th un l dy buc tm vo cnh.
Khi bit th ny bnh ng bt nh, th chnh l c Quan Th m.
Chng ai khc hn l bc tn qu Bt Khng Thng Lng.
Tr trong cnh gii thm chng nht v, tr Lc t ch.
V thn v tm gp nhau m cm th a ght sng kh pht sinh. Khi thn ca qu v gp cht n au cn
con, nh b gai m, l do qu v khng thch iu ny l v qu v chp vo khi nim t ng. V vy m pht sinh
ngh ti, thn ti, ti vui, ti kh. S tht l khi ngi khc b au y nh vy qu v chng h quan
tm, y l bng chng cho thy tm vc ca s chp vo khi nim t ng ny ca qu v ln n mc no. Th
un chnh l si dy buc cht qu v vo ba ci sinh t. Th l phn ng cn bn ca s thch hay ght khi chm
vo bt c u g trong th gii hin tng ny. Th pht xut t hot ng ca cc cn [b phn gic quan] v
thc tng ng. Nu xt k, qu v s chng bit th ny hon ton khng c thc th, v nh vy th tr thnh
bnh ng tnh tr, chn tnh ca th un ny khng g khc hn l hin thn ca c Quan Th m vi hng
danh Bt Khng Thng Lng, ting Phn gi l c Amoghapasha.
c Amoghapasha thuc b Pht Ngc Bu, dng lc thn thng v ngi, n ni ch cn nghe n hng danh
v minh ch ca ngi cng gip qu v khai m kinh nghim thin nh, khi su tr tu, ko di th mng,
tng bi cng c, ti sn. Vy m thn lc ng kinh ngc ny ca c Quan Th m tht ra khng l g khc
hn l tm ca qu v.
Bao gi nh chng tnh khng m qu v thy c rng cnh lun hi l v lng thanh tnh, m kha cho mt
gic ng ca th un, l kho tng cng c bt tn, th y chnh l c Pht Bo Sinh, Ratnasambhava.
Bt Khng Thng Lng ng ngha vi ngc nh . Nh si dy thng lng, ngc nh c th hng phc tri
ngi, bt k dng mnh n u. Khi cm thy sp ri vo h thm ca v minh phin no, hy cu c Quan
Th m; n lc cht, khi c si dy thng lng t bi ca c Quan Th m nu li, qu v s y p t tin ni
tr ton gic ca ngi. V vy, hy tin tng v hng tm trn y, tr Lc t ch.
- TNG
57. Tng un nm mi cho rng tht c, l vng tm
Cn nm chng sinh bng tm i bi th chnh l c Quan Th m.
Chng ai khc hn l bc tn qu Vt y Sinh T
Tr trong cnh gii i bi v lng, tr Lc t ch.
Khi gp bt c iu g, tm ca qu v u khng ngt phn lng, chc s thch lm y, c khi hi lm y.
Kt qu l c mi luyn tham nhng g mnh ngh l s mang li lc th v s hi nhng g c th gy kh khn.
Tm ca qu v hon ton da vo ci nhn v k m nh gi. Nhng by gi, thay v nh gi s vic da
theo mc sng kh ca bn thn chnh mnh, qu v hy nn quan tm n sng kh ca v lng chng
sinh. T s pht sinh lng i bi v lng, v qu v s chng bit un th ba, tng un, chnh l hin thn
ca c Quan Th m vi hng danh: ng Vt y Sinh T.
Khi vt y bin, tt c nhng g di y u c a ln mt bin. Tng t nh vy, thin hnh t bi ca
c Quan Th m mang chng sinh kt su di y lun hi trong ci c o a ln cc ci cao. Cho d v
mi mt chng sinh m phi lao lc n cng tn sinh t, lng i bi ca ngi cng vn khng h gim. ng
Vt y Sinh T lun sn sng cu chng sinh, nh trong cu chuyn di y.
Xa kia, c nhm li bun ln thuyn ra khi kim o vng o ngc. Thuyn gp bo b m, h dt vo hn
o ca loi qu n tht ngi. nm gi m li bun ny, bn qu bin thnh cng cha hin ra trc mt h,
khin h m m v tin tng. Chng bao lu, m qu i lt cng cha kia ly ht m li bun ny v lm
chng, canh gi nghim ngt, khng cho i lc u xa ra khi nh.
Tuy vy, mt hm trng on tnh c i xa hn m khng ai . ng ta gp mt ta nh khng l ton bng
st. Bn trong c ting gi ln, Hy nghe y, hi ngi i ngoi kia! Chng ti cng l li bun, b m thuyn
lc ln o ny v b cm t y. Hy coi chng! Cc anh ang b la, cc c cng cha m cc anh g ngha,
tht ra u l qu n tht ngi. H nh s git v n tht cc anh! V trng on nh vy hiu ra ng ta v c
Trong hin ti, c th l qu v kh lng hnh dung ra c tm vc ln rng bt kh t ngh ca thnh tu, t bi
v kh nng sinh ca c Quan Th m. Nhng nu qu v tr tng ch ca ngi vi tm lng chuyn nht
hng v, ri mt ngy qu v s c kh nng ph chng sinh vi tm vc rng ln y ht nh vy. T tn
y lng hy pht nguyn gnh vc chng sinh, v hy hi hng tt c cng c ca mnh v cho chng sinh,
vi nim tin tng xc quyt rng c Quan Th m bit r, v lun gia lc cho qu v vin thnh ch nguyn
ny.
- THC
59. Thc un biu hin ca tm phm phu, chc nng c tm
Chng bit tm ny vn l Php thn, th chnh l c Quan Th m.
Chng ai khc hn l bc tn qu Bin Rng Th Tn.
Tr trong cnh gii t tm l Pht, tr Lc t ch.
Nu ht gieo vo lng t l ht c, th r v l mc ln t ht ging ny nht nh phi c c, thm ch cht
ngi. Tng t nh vy, ni no c nm un, ni y nht nh c kh au lin k. V ct tr ca nm un nm
ni thc, v thc mi chnh l iu chp vo nm un cho rng tht c. Tht ra thc ch l vng tm, v vng
tng do vng tm m c. Thc cha tng tht c, nn khng th tn ti hay hy dit. Chng c iu ny th
thot c mng vut ca thc. Nhng cha c c s chng ny th thc s mi nm gi h vng lm cho lin
tc v s tip tc gieo cng nhiu nghip hn. V vy m im thit yu l phi dc tm dn sc nhn din
tnh khng ca thc.
Bao gi s chng ny hin hin r rng s ging nh nh ngy ln, qut sch mn m tm ti.
T tnh thanh tnh ca thc l hin thn ca c Quan Th m, vi hng danh Bin Rng Th Tn. Th tn l
Pht , l bc chin thng, t qu v thng b , v Bin Rng l s qung i rng ln v lng v
bin ca ch Pht bt nh vi c Quan Th m. Nguyn nh ngy s n khi qu v t c thnh tu ton ho
n ni ch cn nghe tn gi ca qu v cng cho chng sinh thanh tnh nghip chng, thot kh c o.
Bit c Quan Th m l s thng tr bt bin ca tnh bt nh, lun tr trong mnh, tr Lc t ch.
BN IM TINH YU V THN KHU V PHP THN
THN
60. Chp thn tht c, l nhn sinh ra n l buc rng;
Nu thy thn ny chnh l bn tn, tuy hin vn khng,
th chnh l c Quan Th m
Chng ai khc hn l bc tn qu c Lin Hoa Th:
Tr trong cnh gii thn tng bn tn, tuy hin vn khng, tr Lc t ch.
V chp vo tri kin phm phu thy thn l mt thc th c nh, vi nhng thnh phn xng tht, nn thn ny
mi cun kh au v nh nam chm. Nh chu kh tu theo php qun tng v tr ch, qu v c th ph dn s
chp bm thy thn ny l c nh. Tp thy thn mnh l tr-thn v bin v sinh ca c Quan Th m, qu v
s siu vit cnh kh. Thn c Quan Th m bao la ph qut nh tri rng, khng l tht, l mu, cng khng
phi c vt th nh pho tng. Thn ny trong sut nh cu vng, hin hin r rng nhng vn l khng, khng
c cht thc th no. Cn hn th na, c Quan Th m khng phi ch l mt hnh nh, ngi sng tht, rng
ngi tr tu, t bi, v dng lc, lun linh ng trc li khn nguyn ca bt c mt ai hng tm gi ngi, d ch
bng mi mt c ch chp tay n gin, hay bng cch c tng mi mt cu Lc t ch.
KHU
61. ng nim phn bit ni ci ng thanh, l nhn sinh vng.
Chng khu l ch, tuy vang vn khng, th chnh l c Quan Th m.
Chng ai khc hn l bc tn qu Ting Gm S T.
Tr trong cnh gii bit khu l ch, tr Lc t ch.
Khi php qun tng thn bn tn ca qu v tr nn r rng v n nh, khi y tr ch s gip hon thin php
hnh, nh gii thch trong phn khu kim cang trc y. Linh t u: OM, tng trng cho nm tr Pht, nh
linh t ct tng. Phn ln cc ch u bt u vi ch OM ny. MANI, ngha l ngc, PADME, ngha l hoa
sen, v HUM l linh t tuyn thuyt v thnh mi tr ton gic ca c Quan Th m. Trn minh ch c th c
gii thch nh sau: Hi ng Ngc Bu Lin Hoa, xin ban cho chng con tr ton gic ca ngi. Lp li hng
danh ca ngi qua Lc t ch, qu v nh ngh n thin c v bin ca ngi, nh th qu v ang gi ngi t ci
xa. p li li gi ca qu v, tm i bi ca ngi s hin ra khng cht c gng, ton thnh mi nguyn c cho
qu v.
h tr chng sinh, c Quan Th m gia lc cho minh ch ca ngi thnh y nh ngi khng khc. Ch ny
l thanh m ca tnh khng v sinh. Vit thnh vn t, ch ny gii thot bng s thy; di dng m thanh,
ch ny gii thot bng s nghe; hin ra trong tm, ch ny gii thot bng s nh ngh; eo trn ngi, ch
ny gii thot bng s chm. Tp quen nghe mi m thanh l minh ch, qu v s khng cn s hi trc m
thanh kinh hong ci trung hu. Qua minh ch ny, c Quan Th m thc hin thin hnh t bi qung i ca
ngi trong phm vi v hn nh. Vy, bng tm knh ngng thit tha, nghe mi m thanh trong ton ci th
gian u l m vang ca minh ch, tr Lc t ch.
tnh, d thin hnh t bi c rng ln n mc no. V chng sinh, ngi th hin v lng Sc thn, nhng tht ra
cha tng ri cnh gii tnh khng.
c Quan Th m l mt vi chn tnh ca tm ca qu v. ng tm ngi ni no khc. c th chng bit
chn tnh ny trong chnh mnh, hy thnh cu v th nhn gio php vi lng knh ngng chn thnh khng
ngy to; ri hy chim nghim v mang gio php ny ha vo vi chnh mnh. Rt li, qu v s t chng ng
cu cnh. Mi nghip kh v phin no ng ng s tan, qu v s trc tip chng bit tnh khng ca vn php.
thi im y, qu v s t tho g chnh mnh vo trong cnh gii an nhin, la xa mi thng kh lun hi. Nh
c gi thanh thn ngi xem tr nh by tr, qu v s bnh thn khng cht chao ng trc s chuyn bin
khng ngng ca cnh gii khng tht.
Nu qu v qun tng ng bn tn m thy kh, trang sc trn ngi, nh sng phng ra, cng tt c mi chi
tit, hy n gin duy tr s bit v tnh t nhin; y l php tu du-gi tm yu ca Php thn. Ngm nhn s
vt hin ra mang mi v c nht ca chn thc ti, tr Lc t ch.
PHP THN
63. Vn php chnh l cnh gii Php thn bn lai thanh tnh.
Din kin Php thn, th chnh l c Quan Th m.
Chng ai khc hn l bc tn qu ng Ng Ci Th.
Tr trong cnh gii thanh tnh v lng, tr Lc t ch.
c Quan Th m cng ht thy Pht , trong mi sc tng th hin, bt k thuc lnh vc ca Bo thn hay
Ha thn, u khi sinh t nn tng ca Php thn. Php thn l chn cnh gii, nm ngoi mi lnh vc ca
khi nim phn bit. Ni y bao gm ht thy mi tnh c gic ng ca Pht qu. y chnh l tr gic vn c,
lun trong ta, t v thy. Tr gic vn c ny c th nhn din c nh php tu ch v qun. Ch l an nh ci
tm bnh thng lun tn lon. Qun l pht huy tri kin qung i vi chng ng thm su theo cng. Khi tm
ch qun bt nh hin ra, l lc Php thn i ng.
C nh vy bc theo b tt o, lin tc duy tr php hnh trong c hai thi ta thin v xut thin, ri s c
lc qu v n vi a b tt th nht, bc vo kin o. C ci tn nh vy l v y l ln u tin qu v
thong thy c thc ti cu cnh, tnh khng ca vn php. Kinh nghim v tnh khng ny, tuy vy, cha
t mc ti a, cn phi tng bc pht huy qua cc a tip theo, cho n thi im cht, a th mzzzzi,
nh chng vnh vin tan bin v tr gic bn lai bt kh on trn vn hin by. Qu v bc vo ni c gi l
v hc o, a v Pht , ni m tm tr thnh bt nh vi tr Php thn. Bt c mt ai t qu gic ng a
v bt nh ny, u tht s ton thnh mc tiu cu cnh ca khp chng sinh trong ton ba ci.
Chnh bn thn c Quan Th m l mt ng Nh lai, tinh ty ca Pht qu, v tt c mi tnh c ca Php
thn s khai m khng cn c gng nh tr tng Lc t ch ca ngi.
Kt Lun Phn Hai
64. c Quan Th m: mt ng bn tn gm ch Pht;
Lc t minh ch: mt cu minh ch gm mi ch;
V b tm: mt php gm hai bc hin, thnh
Tr cnh chng mt gii thot tt c, tr Lc t ch.
Pht Thch Ca Mu Ni l hin thn ca c Quan Th m; Php, cho ta bit iu cn trnh v iu cn lm, nm
gn trong Lc t ch; Tng, ch b tt gip chng ta trn ng tu, cng l hin thn ca c Quan Th m.
Vy c Quan Th m l Tam Bo hp nht. Nh mt thng cha c th cha v s ht ma, lng t bi ca c
Quan Th m gm tr tu ca c Vn Th v dng lc ca c Kim Cang Th. Vi mt bn tn, mt minh
ch, mt php tu, qu v c th vin thnh tt c.
Bn tn c rt nhiu, phong ph v tn: an lc, oai n, mt u, ba u, hay nhiu hn; hai tay, bn tay, su
tay, hay nhiu hn; mi v u biu hin cho mt tnh c khc nhau. Tuy vy, qu v c th tin chc rng ht
thy ch bn tn u nm trong c Quan Th m. Tng t nh vy, ht thy nng lc sinh ca bit bao
minh ch khc u gi trn trong Lc t ch. Vy qu v hy dn ht tri tim tr tng ch ny mt ln. Thn
khu ca qu v vn l mt vi thn khu ca c Quan Th m. y l iu m qu v cn phi nhn din, v
chnh l ct ty ca php hnh.
ng thi, c th bc theo ng tu gic ng n tn mc tiu cu cnh, qu v cn phi lin tc duy tr v
pht huy tm b qung i. Da theo li trc ch khai th ca ch t dngKadampa, trc qu v c khai th
chn tnh ca tm, l tm b cu cnh; sau qu v hun dng lng t bi dnh cho chng sinh, l tm b
qui c.
Tm bt thun kh lng hng phc nu cha chng bit c rng lon tm tht ra cha tng sinh ra, v v vy
khng th tn ti, cng khng th hoi dit. Vi s chng ny, khng duyn theo nim khi, duy tr tnh n
thun khng gin on ca tm t nhin, nh vy gi l tm b cu cnh.
Mt ln thong thy c chn tnh ca tm l nh vy, chng ng v tm b cu cnh ca qu v s tr nn
thm su hn nh hun dng tm b qui c, qua hai mt: tm nguyn mun thnh Pht v li ch ca khp
chng sinh, v tht s thc hin tm nguyn ny. Nh chng ta xem qua trong phn trc, ch mun gip
chng sinh thi l khng , qu v cn phi n lc c th tht s li ch chng sinh, nh l c Quan Th m,
v cng chnh v mc tiu ny m qu v qun tng c Quan Th m, tr tng minh ch ca ngi, qun v chn
tnh ca tr tu ca ngi. Tu nh vy, vng nim tha dn, tr tu r n, gip qu v ton thnh mi li ch trc
mt v cu cnh ca mnh v ca chng sinh.
Mc Lc
Dn Nhp
Khai Lun
Phn 1: Chng Duyn Thi Mt Php
Phn 2: Kin, Tu v Hnh trong i Tha
Phn 3: Quyt Tm Thot Sinh T
Kt
Li Bt
PHN BA
Quyt Tm Thot Sinh T
Quay Lng Vi Vic Th Gian
im tinh ty ca tm chn sinh t l th ht vic th gian chuyn tm tu theo chnh php.
VIC LM
Chy ua loanh quanh, lng xng ch ny ch n, ch thm mt chng lm g. Chng ta lun lng xng xem
chuyn g ang xy ra ni khc, can d vo th chuyn bn ngoi. Nhng trong sut thi gian , bn
trong tht ra c tha vic nhn, trong s ng tnh ca nim, v tha vic cn lm hng phc vng nim
ny.
Cho n by gi, qu v c mi rong rui qun quanh, tri lc trin min trong my ci sinh t, chng c g
ngoi ni kh au. Gieo nghip v chu kh au qu bo, lc khi chnh php cng lc cng xa. vy chi bng
ngi li mt mnh chn yn tnh thun tin cho vic tu, chng tt hn sao? Qun n s nhim mu, qun gio
php nhim mu, cho n khi chn ngha chnh php hon ton thm nhun trong tm, y l cch duy nht
khin thn ngi qu gi ny tr nn tht s xng ng. Nu qu v c th lm c nh vy, cho d ch trong
mt thi gian ngn, l s gia tr ln lao.
N
quy bn chn; gi khu theo cu ch, khng ni g khc; v gi vi ni dung qun tng, khng xao lng v
bn nh ngh n qu kh hay toan tnh cho tng lai.
Hy pht nguyn lm theo nh c Milarepa tn qu, b ht pha sau mi chn rn v xao lng v ch ca i
sng th gian, qut ht trong tm mi bing li v phin no, cng hin trn thn mnh cho php hnh. Nu
qu v tu c nh vy, nht nh dng tm thc ca qu v s c ht thy Pht b tt h nim gia tr.
76. Nu bit thng xuyn lin tc xt tm
th mi vic lm u thnh diu php
Trong vn li dy, ct ty l y
Qui v lm mt, tr Lc t ch.
Ton b tinh ty ca gio php Pht dy l hng phc tm. Hng phc c tm th lm ch c thn v
khu, v ch nh vy th kh au ca mnh v ngi mi c th chm dt. Cn nu trong tm trn phin
no th d vic lm v li ni biu hin tt th no, qu v cng vn la xa chnh o.
Mun hng phc c tm th phi ro rit canh chng mi ngh v hnh ng ca mnh. Cn xt tm lun
lun. Nim bt thin va dy ln, lp tc p dng bin php i tr tng ng. Nim thin va ni ln, lp tc
tng bi bng cch hi hng cng c v cho chng sinh thnh tu v thng b . Gi chnh nim lin tc
trong ch qun, ri s c lc qu v kh nng duy tr tnh bit ca tr gic ngay gia mi bn rn tn lon ci
th gian. Chnh nim l c bn, l thuc cha lnh mi nhim tm sinh t.
Php hnh phi gip qu v t n kh nng duy tr tnh bit mt cch lin tc, d ta thin hay xut thin.
y l im tinh ty ca tt c mi li khai th. Thiu mt im ny th d tng ch v cu nguyn bao nhiu
ln, d l ly v i nhiu c trm ngn ln, h tm cn xao lng th tt c nhng vic lm ny u khng th
gip qu v qut b phin no che chng. Khng qun im ti quan trng ny, tr Lc t ch.
Mc Lc
Dn Nhp
Khai Lun
Phn 1: Chng Duyn Thi Mt Php
Phn 2: Kin, Tu v Hnh trong i Tha
Phn 3: Quyt Tm Thot Sinh T
Kt
Li Bt
KT
77. Phn u, su thm chui li than vn thi mt php ny,
l li trch mc ta dnh cho ta.
Xt xa mun phin, su thm lng ta,
Nay tng cho con, nu cng cm nhn.
Phn u ca bi php ny tr ra cho ta thy ngi trong thi i suy i b hnh ng v cm xc khng ch
n mc no, vch trn s v ngha ca i sng th tc, miu t kh nng tn ph ca con ngi trc ngun
hnh phc m h lun mong cu. ng nh gio php Pht dy trong thi k chuyn php lun th nht, bao
gi qu v nhn din c ton b cnh lun hi ch ton l kh au, by gi ch mun thot sinh t s kin
nh khi sinh trong tm, tr thnh nn tng ca php hnh. Chnh mang li s bin chuyn ny trong tm
ngi tu m Patrul Rinpoche tht ln li mun phin chn ngn cnh sinh t lun hi.
78. Bng khng, nu con t tin ni kin, tu ca mnh,
y tng hay o i dung hp,
hnh x kho lo va lng mi ngi
Nu l nh vy, cho ta xin li.
c Patrul Rinpoche ln n thi m mui di lo ca con ngi trong thi k ti m ny, khng phi v on
hn, m l t phi by, t sa li lm ca chnh mnh. Ngi cng mong nhng li ni ra y gip c cho
ngi khc thc tnh trc cn tht lon ca thi i ny, thy ra rng Pht-php l con ng thot kh duy
nht.
Vy dng ca phn mt l a tm m mui quay v vi chnh php. Nhng Patrul Rinpoche ni thm
rng nu ngi c thot khi li ng cong queo ca thi i ny, c s t tin hon ton ni thnh tu
v kin, tu v hnh ca hin v mt tng, tm lc no cng kin nh v chng sinh, v c th dung hp tinh
ty ca chnh php khi dn thn vo vic i, nu l nh vy, Patrul Rinpoche c li xin li l ty tin cho ra
li khuyn khng thch ng ny.
79. Phn hai, xc nh v kin v tu.
Kinh nghim chng ng ta u khng c,
ch ni ra iu hiu nh gio php
truyn tha trn qu Ph-T ton gic
Cu trc ca ht thy mi gio php Tiu tha, i tha v Kim cang tha l li khai th v kin, tu v hnh.
Patrul Rinpoche khim tn ni rng mnh khng c cht chng ng no v ba lnh vc ny. Tht ra, ng nhin
l ngi tu hc tn tng v thm chng gio php ca Longchen Rabjam v Jigme Lingpa, l cha v con
ca dng truyn tha i Vin Mn, nh vin thnh qu gic ng, mang li ch khng th ngh bn n cho
khp chng sinh. Trong bi php ny, ngi trnh by khng cht m lm mi im tinh yu ca Pht o: lm
sao nhn din h vng, p tan lc thng tr ca n, v cui cng chuyn n thnh tr Pht.
80. Phn ba, thc dc b ht m tu
D con c th khng thy im ny, cng t tun ra
Nhng khng mu thun li Pht, b tt,
Tht bit n con nu gng thc hnh.
Chim nghim v ni bt hnh trin min trong cnh sinh t s khin qu v cm thy bun phin ngn ngc
trc qu nhiu kh au, ri cm nhn ny s bin thnh ch mnh lit mun vt thot tt c. Vi s quyt
tm bung b sinh t ny, ri qu v s n vi kt lun rng iu tt nht c th lm c cho chnh mnh v
cho mi ngi l hnh tr Pht-php. Qu v c th l t chn cho mnh mt mc tiu trong i, nhng by gi
hy v chnh mnh m quyt nh mc tiu no quan trng hn, khn thit hn. Nu tht s nghim chnh vi
Pht-php, qu v s hiu r y khng phi l iu c th tr hon. C bao nhiu ngi trn tri t ny s cht
trong vng mt ting ng h sp ti? Qu v dm ni chc l mnh s khng nm trong s ngi hay khng?
Bt k th no, lng ph i mnh th nht nh ri s chng c g, d sng di bao nhiu.
81. Bi php ny y, u, gia v cui, c ba u lnh,
Mc Lc
Dn Nhp
Khai Lun
Phn 1: Chng Duyn Thi Mt Php
Phn 2: Kin, Tu v Hnh trong i Tha
Phn 3: Quyt Tm Thot Sinh T
Kt
Li Bt
LI BT
[]
Sch ny c bit ni v php tu ca c Quan Th m, php ch ca tt c mi mn la. V ngi l c Pht