ECONOMICS Reviewer

Economics
-

Sanga ng Agham Panlipunan na

nakatuon sa pagdedesisyon ng tao.
Tao bilang consumer, gumagamit ng
yaman.
Ang tao ay may unlimited wants and
needs
Ang resources ay limitado kaya
nagkakaroon ng SHORTAGE or
SCARCITY
Masosolusyonan ito gamit ang CHOICE.

Opportunity Cost
-

Ang bagay na isasaalang alang mo

para sa trade-off.
Ang incentive ang pwedeng bumaliktad
ng sitwasyon.

18th Century
-

Adam Smith
-

Francois Quensay
-

Physiocracy System
Ang yaman ng bansa ay nakasandal sa
lupa.
Tao = Nature (iisa ang tao at nature) *
Physiocrats ang tawag sa mga taong
naniniwala sa sistemang ito.

14th 15th Century

-

Merkantilismo/Mercantilism
God, Gold, Glory
Age of Exploration

Father of Modern Economics

Laissez Faire (Let alone policy)
Government pabayaan ang tao
Specialization (Division of Labor
= Naging limitado ang
kakayahan)
Invisible Hand Theory

Jeremy Bentham
-

Xenophone
OIKONOMIYA
oikos = tahanan
nomos = pamamahala
Sa simpleng bahay, may economics.

Industrial Revolution

CLASSICAL ECONOMISTS

History of Economics

Physiocrats vs. Mercantilist

TRADING
Free Trade
Tanggalin ang trade restrictions
QOUTA o KOTA Trade Limit
TARIFF o TARIPA Buwis sa
Kalakalan
Eradicate QOUTA and TARIFF
Export at Import
Magkakaroon ng kompetisyon sa
foreign/local investors.

Jean Baptiste Say

-

SAYs LAW
The supply creates its own demand.
SURPLUS at GLUT sa isang long run
business ay negatibo.
Hindi maganda ang surplus sa
ekonomiya.
Iproduce lang ang nararapat

David Ricardo
-

Law of Diminishing Marginal Return

May dalawang nagbabangaang pwersa

sa produksyon.
- Resources vs. Manpower
RESOURCES MANPOWER PRODUCTION
100
1 Farmer
50
Hectares
200
1 Farmer
50
Hectares
-

Dapat congruent at sumasabay ang

resources sa manpower.

Robert Thomas Malthus

-

MALTHUSIAN THEORY
Population vs. Resources
Sa paglaki ng population, lumiliit ang
resources.

Karl Marx
-

WAGE FUND THEORY

Mahalagang na maglaan ng pondong
pampasahod sa tauhan habang
nakaleave ito.

Rich at Poor naglayo

Government should maximize resources

5 ECONOMIC QUESTIONS
1.
2.
3.
4.
5.

What to produce?
How to produce?
For whom to produce?
How much to produce?
How much more to produce?

KAKAPUSAN AT KAKULUNGAN
KAKAPUSAN (scarcity)

John Stuart Mill

-

Ang pamahalaan ang dapat nagbibigay

trabaho sa tao.

Permanente

Tuluyang pagkaubos
ng resources

NEOCLASSICAL ECONOMISTS
(nagpokus sa merkado)

KAKULANGAN
(shortage)
Temporary
Kalamidad ang
nakakaapekto sa
produkto
Hoarding
Population vs.
Resources

Non Renewable Resources

Alfred Marshall
-

Theory of Value
Product at Service
Satisfaction ang nananaig kesa presyo.

Hoarding
-

William Jevons
-

Law of Diminishing Marginal Utility

Nagdidiminish ang satisfaction ng tao.
Ang tao ay nagsasawa kapag paulit-ulit
na kinokonsumo ang isang gamit.

John Maynard Keynes

-

Theory of Employment

Walang kapalit

Paraan ng negosyante para maregulate

ang presyo
Tinatago ang supply

KONSEPTO NG PAGIGING MATALINONG

PRODUCER
Production Possibility Frontier
-

Factors of Production / Salik ng

Produksyon

Mga bagay na kinakailangan para sa

production
Land
Labor
Brain Drain pagkaubos ng mga
propesyonal o white collar
workers
Braun Drain pagkaubos ng
laborers o blue collar workers
Capital
Enterpreneur
Kapitan ng Factors of
Production.

Halimbawa ng PPF
Option
A
B
C
D
E
F
-

Pagkain
0
100
200
300
400
500

Tela
1000
950
850
650
400
0

(-)

(+)

50
100
200
250
400

100
100
100
100
100

(-) Opportunity Cost at (+) Trade Off

Option C ang pinakamaganda sapagkat
100 ang binawas sa tela ngunit 100 din
ang dinagdag sa pagkain.

PINAGKUKUNANG YAMAN
-

Ginagamit upang makabuo ng

produkto.
Yamang Tao
Brain Drain pagkaubos ng mga
propesyonal o white collar
workers
Braun Drain pagkaubos ng
laborers o blue collar workers
Yamang Pisikal
Likas na Yaman

Yamang Lupa
o Public Domain (mga
lupain na pag-aari ng
gobyerno)
1. Alienable &
Disposable
Land
(Residential and
Commercial)
2. Forestry (Sierra
Madre)
o Paano sinisira ng tao
ang yamang lupa?
1. Land
Conversion
2. Kaingin
3. Soil Erosion
Yamang Tubig
o Paano smasamantala
ng tao ang yamang
tubig?
1. Muro-Ami
(pagsira ng
korales)
2. Eutrophication
(pagkaubos ng
oxygen sa tubig
dahil sa
kemikal ; fish
kill)
Yamang Mineral
1. Yamang Metal
2. Di- Metal
3. Panggatong

Yamang Mineral
Nonoc, Surigao Norte
Paracale, Camarines
Norte
Benguet
Masbate
Zamboanga del Sur

Matatagpuan ito sa:

Nickel
Ginto
Bakal

Davao Oriental
Sta. Cruz, Zambales
Palawan
Zambales
Zamboanga
Cebu
Bataan

2. Longevity (lifespan)
o Batang Populasyon (15
pababa, 15 pasok na sa
world force)
o Matandang
Populasyon (16 pataas)

Bakal
Jade
Langis
Chromite
Coal

THEORIES TUNGKOL SA POPULATION

Enerhiya
1. Hydroelectric (Lanao
Del Norte, Maria
Cristina Falls)
2. Geothermal (Albay at
Laguna)
3. Fossil Fuel (mula sa
tuyong laman at buto)
4. Dendrothermal (mula
sa nasusunog na kahoy)
5. Nuclear (Bataan)
Yamang Tao
1. Population (dami ng
tao)
a) Expansive
BP >
MP
b) Constrictive
MP >
BP
c) Stationary
MP =
BP

1. Malthusian Theory
2. Microeconomic Theory of Fertility
- # of anak = # of responsibility
3. Demographic Transition Theory
- pagpasok ng babae sa mundo ng
trabaho ang dahilan ng pagbaba ng
population
PAGBABA NG POPULATION
1. Preventive
-

2. Positive
-

1. Likas kayang Paggamit (Sustainable

Development)
2. Conservation
3. Political Will

MP
BP

MP

BP

MP
bp
Expansive

Constrictive

Mga kalamidad

WASTONG PANGAGALAGA NG PINAGKUKUNANG

YAMAN

BP

Paggamit ng contraceptive

Stationary

RA 7586 (National Integrated Protected

Areas System Act of 1992)
Pagdedeklara ng mga National
Park sa mga lugar na sagana sa
natural biodiversity.
RA 7942 (Philippine Mining Act of 1955)
Pangangalaga sa yamang
mineral ng Pilipinas para
maporteksyonan ang kaligtasan
ng lugar at manggagawa nito.

RA 9003 (Ecological Solid Waste

Management)
Maayos na pangongolekta ng
basura.
RA 8749 ( Philippine Clean Air Act of
1999)
Masolusyonan ang air pollution
PD 1067 ( Water Code of the
Philippines)
RA 9147 (Wildlife Resource
Conservation and Protection)
RA 7160 (Local Code)
Sanitation at Kalinisan ng
Kapaligiran
RA 3931
Batas na nagpaparuasa sa mga
magtatapon ng kapaligiran.
PD 948
Pollution Control Law
EO 54 (Pasig River Rehabilitation
Commission)
AMERICAN PSYCHOLOGIST ABOUT
IMPLICATION OF WANTS AND NEEDS

Actualization

Esteem
Love / Belonging
Safety

Physiological Needs

Abraham Harold Maslow

-

Nakabatay kila Albert Einstein, Eleanor

Roosevelt at Jane Adams.
Regressive Force ( tumutulong bumaba
ang panganngaliangan)
Growth Force ( paghahangad na tumaas
at guminhawa ang buhay)
Hierarchy of Needs
Physiological Needs
Pangunahing Pangangailangan
ng tao
Primary Needs
o Pagkain, Tubig, Hangin
Secondary Needs
o Emotional Needs

Safety
Matulog, Peace and Order
Katiyakan sa buha
Kailangan ng trabaho
Kailangan ng kapwa
Love and Belonging
Emotional (General)
Love may kanya-kanyang
definition
Pakikipagkaibigan
Esteem
Self Confidence
Kailangan maramdaman na
mahalaga siya
Importante
Halaga sa lipunan
Actualization/ Kaganapang Pantao
Nakakapagpahalaga sa ibang
tao.
Komplesyon ng Growth and
Development
Naabot ang Maturity
Kaototohanan sa buhay

David McClelland
-

The Achieving Society

Pangangailangan ng Tao
Elemento para umunlad
Time/Panahon
Experience/ Karanasan
Pangangailangan
NAGAWA (Achievement)
o Experience ang
pinahahalagahan.
o Hindi gaanong
mahalaga ang prize.
o Hindi namemeasure.
KAPANGYARIHAN (Power)
o Personal Power
(Leadership ay by
Force)
o Institutional Power
(Transformational
Leadership)
PAGSABI (Affiliation)
o Mas gusto ang
interaksyon
o Socialization
SALIK NG PANGANGAILANGAN AT
KAGUSTUHAN

1. Edad (Iba ang wants)

2. Panlasa (Trends)
3. Kasarian
4. Kultura
5. Kita
6. Antas sa Lipunan
7. Kapaligiran at Klima
8. Edukasyon

KONSEPTO NG ALOKASYON
-

Politics at Economy
Pag may personal use, hindi naalocate
ang natural resources sa tama.
80% ng resources:20% Upper Class :20%
g resources:80% Poverty Class:
Inorder to Allocate Resources (2 ways)
SENTRALISADO
o Isa lang ang namuuno.
o Unity of Command
o Top to Bottom
o Mabilis magimplement
ng batas
o Maaring magkaroon ng
abuse of power.
DISENTRALISADO
o Importante ang boses
ng nakararami.
o Ang mag ideya ng tao
ay importante
o Pag may tumutol,
babagsak ang structure

SISTEMANG PANG - EKONOMIYA

-

Traditional Economy
Market Economy
Command Economy
Mixed Market Economy

YUNIT 1 : ARALIN 5 : BAHALA NA KAYO DUN.

Production
-

Palikha ng produkto
May proseso
Input ( proseso ng paggawa ng
produkto)
Output (Finished product)

SAMBAHAYAN
Land
Labor
Capital
Entrepreneur

o
o
o
o

KOMPANYA
Renta
Sahod
Interest
Profit

Capital
-

Labor Intensive (more on manpower)

Capital Intensive (more on technology)

Entrepreneur
-

Kailangan risk taker

Joseph Schumpeter
Innovation Theory
Kailangan maging
inobatibo/innovative ang
negosyante sa paggawa ng
produkto
Maging malikhain matalo ang
kakompetensiya.

Organisasyon ng Negosyo
-

Sole Proprietorship
o Isa lang ang nagpapatakbo.
(Sole Proprietor Sole Trader)
o Advantage
o May kalayaan, simple, maliit
ang puhunan at buwis at solo
ang kita.
o Disadvantage
o Kawalan ng magpapatuloy,
walang limitasyong
pananagutan girap makakuha
ng pondo at pagdedepende sa
isang tao.
Partnership
o 2 pataas ang kasapi.
o May commitment sa isat isa
o Dapat maiwasan ang conflict
o Estoppel

General
Pantay ang pananagutan
Parehas nagmamanage
Limited
Active (Siya ang
kumikilos)
Dormant (Nagbibigay
ng Capital)
Nominal (Franchising)
o Advantage
o Higit na maraming pinagsamang
talento, dagdag pinansyal,
medaling buuin at kailangan ng
agreement
o Disadvantage
o Walang limitasyong
pananagutan, kawalan ng
magpapatuloy, kahirapan sa
paglilipat ng pagmamay-ari at
tunggalian
Corporation
o Pinakamarami ang bilang
o 5 miyembro pataas
o Kumita ng pera ang layunin
o May shares
o Mas malaki ang share mas
malaki ang profit.
o Hiwalay ang katauhan ng
corporation sa mga
stockholders.
o Incorporation (pagiging
corporation ng isang samahan)
o Advantage
o Propesyonal na pananagutan
(yung iba baligtarin niyo lang sa
SP at Partnership)
o Disadvantage
o Tunggalian, maraming
regulasyon, malaking puhunan
ang kailangan at doble ang
buwis)

Cooperative
o Unity
o 15 miyembro pataas
o Makapagbugay ng produkto sa
kasapi ng mababang halaga
(less halaga at interest sa
member)
o Welfare oriented
o Pwedeng pautang
o Advantage
o Maliit ang puhunan
o Makapagbigay serbisyo
o Makatarungang pamamahagi
ng utang.
o Disadvantage
o Mahirap pamunuan
o Kawalan ng pagkakaisa.