Tehniki izvjetaj

Most M4 nalazi se na magistarlnom putu M-18 i nalazi se iznad rijeke Bjelava, koji
dolazei sa sjevera, postepeno skree ka jugozapadu. Najvisoiji dio ose mosta ima kotu
671.00 m. Duina mosta je 76,85 m i on se nalazi u blagom poprenom nagibu od 4.20%, to
je rjeenje za odvodnju otpadnih voda sa kolovozne povrine mosta. Kolovoz puta ine dvije
saobraajne trak irine po 3.25 m, ivine trake irine po 0.30 m i pjeake konzole irine 1.0
m. Ista irina zadrana je i u tunelu, koji se nastavlaj na sam most tj. irina kolovoza 7.10,
obostrane

slubene

staze

1.0

m,

pa

je

ukupna

korisna

irina

tunelu

2x(3.25+0.30+1.00)=10.10 m Svi ovi elementi rezultat su odredbi projektnog zadatka i imaju

za cilj da saobraajnica obezbjedi uslove za raunslu brzinu V=80 km/h.
Sama konstrukcija mosta ja armirano betonska sa kvalitetom marke betona MB 30, kao i
konstrukcija stubova na koje se glavni nosa mosta. Most je oslonjen na etiri stuba od kojeg
su dva obalna, a dva unutranaj stuba koji imaju raspon od 18,23 m i 25,43m izmeu
unutranjih zidova. Temelji unutranjih stubova oslonjeni su na temlje koji su ojaani
ipovima duinen h= 26 m.
Most se gradi pomou cijevne tipske skele i oplate koje se se pomijera nakon izgradnje svake
kampade, od poetka do kraja mosta.

Opta analiza optereenaja

Na most mogu da djeluju sljedea optereena:

osnovna delovanja
dopunska delovanja
izuzetna delovanja
Ova podela je izvrena prema uestalosti pojedinih dejstva, promene vrednosti dejstva u
vremenu i prostoru.
Osnovna dejstva su ona dejsta koja su uvijek prisutna na mostu sa malim promenama u
vrednostima tokom vremena. Dopunska dejstava se javljaju povremeno i imaju znaajne
promjene vrijednosti dejstva tokom djelovanja na konstrukciju i izuzetna djelovanja su ona
djelovanja koja se retko javljaju i imaju karakter kratkotrjnih optereenja.
U osnovana optereenja moemo da uvrstimo sljedea optereenaj: sopstvena masa, korisno
optereenje, stalni teret na mostu, sile koje nastaju od prednaprezanja, skupljanje i teenje
materijala ( kod prethodno napregnutih i spregnutih konstrukcija), optereenje vodovima,
aktivni pritisak tla, pritisak i masa mirne vode, delovanje tekue vode, uzgon, pritisak na
ogradu mosta, deformacije nastale kao posledica naina izgradnje......
Dopunska optereenja su: promene temperature, skupljanje betona, teenje betona, vjetar,
snijeg, udar leda, sila pri pokretanju i sila pri zaustavljanju vozila, otpori u leitima,,
centrifugalna sila, mogue pomeranje temeljnog tla..
Izuzetna optereenja su: udari vozila i plovnih objekata, zemljotres. vanredna optereenja,
privremena stanja pri graenju.

Neke od osnovnih vliina pri kojima se dimenzionira most su:

Sopstvenu teinu mosta moemo da podijelimo na : -A1 Vlastita teina konstrukcije

G1= povrina poprenog presjeka konstrukcije zapreminska teina materijala

-A2 Vlastita teina nekonstruktivnih dijelova
kao to su hidroizolacija, zatitini beton, vodovi i instalacije, ograda
G2= specifina teina [kN/m2] duina

Optereenja od saobraaja

U mnogim propisima predlau se modeli stvarnog saobraajnog optereenja, bazirani na

prikupljanju i obradi statistikih podataka. Tu najjednostavniji model teretnog vozila koji se

predstavlja pojedinanim koncentriranim sila koje su

jednaka ukupnoj teini vozila.

Dinamiki uticaj vozila uvodi se mnoenjem sile odgovarajuim dinamikim koeficijentom.

Otereenje vjetrom

Optereenej vjetrom se izraava preko rezultujuih sila vjetra na rasponski sklop i odreuje se
po sljedeem izrazu:

Optereenje temperaturom

Kod optereenja temperaturom moemo da razlikujemo: jednaku promjenu temperature

( pozitivnu ili negativnu ) I nejednaku promjenu temperature.

Ovo

Optereenje sile koenja I sile pokretanja

optereeneje

moemo

proraunati

na

osnovu

formule

Zemljoters

Ovo optereenje predstavlja izuzetno optereenje I ono najvie zavisi od potresne zone I
kvalitete tla na kome se nalazi konstrukcija mosta.

Horizontalani elemenat kolovozna ploa

Most slui za cestovni saobraaj i statiki sistem mosta je kontinualna konstrukcija gredinog
poprenog presjeka sa punom kolovoznom ploomirina kolovoza iznosi 7,50m ,rubnih traka
2x0.30 te pjeakih staza 2X1,0 m, tako da je ukupna duina iznosi 10,10 m. Kolovozna
konstrukcija se sastoji asfaltno betonskog habajueg sloja, asfalt betonskog nosivog sloja ( 4
cm ) hidroizolacije ( 1 cm ) i armirano betonske konstrukcije 25 cm.

PRORAUN KOLOVOZNE PLOE

Analiza optereenja

Stalno optereenje
Vlastita teina ploe:

g pl 0.24 25 5,5kN / m 2

Asfalt + hidroizolacija:

g asf 0,09 24 2.16kN / m 2

Ukupno stalno optereenje:

g g pl g hi g asf 5.5 2.16 7.66

kN
m2

Pokretno optereenje

Optereenje od jednog toka tipskog vozila V 600 iznosi P=100kN. Ovo optereenje se
rasprostire po kolovoznoj ploi prema odgovarajuim irinama rasprostiranja. Sila P=100kN
se zamjenjuje odgovarajuim ravnomjerno rasporeenim optereenjem koje se moe odrediti
prema izrazu:
p

P
b1r b3

gdje su:

b1r, b3 irine rasprostiranja optereenja

irine rasprostiranja optereenja:

okomito na smjer vonje:

b1r b1 2 d k d pl 0.60 2 0.09 0.24 1.0m

b1r b2 2 d k d pl 0.20 2 0.09 0.24 0.60m

u smjeru vonje:

Pokretno optereenje iznosi:

100
Kd 166.67kN / m 2
1.0 0.6

Ptsjene sile dobivene su pomou programskog paketa Tower i one iznose:

g
Stalno Opterecenje: M x 0 14.4kNm

M yg0 11.55kNm

Pokretno opterecenje:
M xopok . 67.78kNm
M yopok . 73.15kNm

Uticaj na konzoli: M=58.79 kNm

T=36.05kN/m

Uticaj nad osloncem

Mg= -8.66 kNm

Mp= -54.86 kNm

DIMENZIONIRANJE KOLOVOZNE KONSTRUKCIJE

MB 30 Y fB=20,50Mpa
RA 400/500 Y fav=400MPa
Pravac X

max

traka jedinine irine b=1,00m;

statika visina h=21cm;

koeficijenti sigurnosti gg=1,60 i gp=1,80

M 0,u 1, 60 M xgmax 1,80 M xpok

max
1, 60 7.56 1,80 35.58
76.1kNm / m '

kh h

b
1, 00
21.0
2.4
Mu
76.1

kh 2.4

MB 30

ka 2.64

RA 400 / 500

pot

aa k a

Mu
76.1
2.6
9.42cm 2 / m '
h
21

Odabrano:
RA 400/500
aa=11.31cm2/m'

k z 0.945

k z 0.930

Pravac Y

traka jedinine irine b=1,00m;

statika visina h=21cm;

koeficijenti sigurnosti gg=1,60 i gp=1,80

max

M 0,u 1, 60 M ygmax 1,80 M ypok

max
1, 60 6.06 1,80 38.40
78.81kNm / m '

kh h

b
1, 00
21.0
2.25
Mu
78.81

kh 2.25

MB 30

ka 2.67

RA 400 / 500

k z 0.938

pot

aa ka

Mu
78.81
2.67
10.52cm 2 / m '
h
21

Odabrano:
RA 400/500
aa=11.31cm2/m'

k z 0.922

Vertikalni elemenat- ip
Pri prenoenju optereenja na veu dubinu razmatra se "duboko fundiranje". Konstruktivni
oblici dubokog fundiranja su najee razliite vrste ipova, ali se koriste i dijafragme, bunari
ili kesoni. Ovde e se razmotriti samo jedan od najee primenjivanih oblika posrednog ili
dubokog temeljenja koji podrazumeva upotrebu ipova.
ip je relativno dug i relativno tanak element koji se najee ugrauje u vertikalnom pravcu
sa povrine terena. Ovaj konstruktivni oblik temeljenja je stariji od istorije; primenjivao se jo
u neolitu, kada su se kue, sojenice, gradile na drvenom kolju pobijenom u dno plitkog jezera.
Iako se ipovi najee upotrebljavaju u grupama, ovde e se razmatrati samo nosivost
pojedinanog ipa optereenog vertikalnom silom, koji na tlo prenosi optereenje vertikalnim
naponima na bazi ipa i smiuim naponima po povrini stabla, mada se ipovi mogu koristiti
i za prenoenje kosih i zateuih sila.

VRSTE IPOVA
Neke osnovne vrste ipova prikazane su na slici. Materijal za izradu ipa moe biti drvo,
armirani ili prednapregnuti beton ili elik.

U naem sluaju se primjenjuju bueni piloti betonirani u tlu.

MEHANIZAM PRENOENJA OPTEREENJA
Vertikalna sila Q naijeta na vrh ipa prenosi se na tlo preko baze ipa komponentom Qb i
preko komponente stabla Qs, prema sljedeoj slici. Sa poveavanjem optereenja poveava se
sleganje i ukupna zavisnost obino pokazuje ilavo ili plastino ponaanje pri optereenjima
koja izazivaju lom tla u dreniranim uslovima, to ukazuje da se lom tla u podruju baze ipa
dogaa kao lom pri probojnom ili lokalnom smicanju.

GRANiNA NOSIVOST
Ukupna granina nosivost ipa teine W jednaka je zbiru nosivosti baze Qb,f i nosivosti stabla
Qs,f, odnosno: Qf = Qb,f + Qs,f + W
Granina nosivost baze ipa je: Qb,f = Abqb,f
Ab

gde je:

povrina baze ipa,

qb,f granina nosivost tla u podruju baze ipa.

Granina nosivost omotaa ipa je: Qs,f = (L)ass,f gde je:
L

duina dela ipa,

as

povrina omotaa stabla po jedinici duine ipa,

s,f

smiua vrstoa, granini napon smicanja na kontaktu omotaa i tla.

Za prognozu granine i doputene nosivosti primenjuju se mnoge metode. Evropska iskustva

objavili su De Cock i Legrand (1997). Prema naem "Pravilniku" dozvoljeno optereenje ipa
dokazuje se najmanje sa dva od sledeih naina:

obrascima s obzirom na stepen mobilizacije otpornosti tla,

obrascima u kojima se koriste podaci penetracionog sondiranja,

probnim optereenjem ipova,

prema iskustvu sa ipovima u slinom tlu,

obrascima s obzirom na otpornost pri pobijanju ipova

PRORAUN IPA
Koritena je teorija Caquot-Kerisel za proraun priblino tane nosivosti vrha ipa i nosivosti
trenjem po omotau.
U konfiguracuji terena imamo sljedee slojeve tla:
Sloj 1 sivo-plava glina, prainasta organska, srednje tvrda:

 = 19 kN/m3
= 150
c = 1 N/cm2
Mv = 260 N/cm2
h1 = 17 m
Sloj 2 laporci sivo-smei tvrdi
= 21 kN/m3
= 300
c = 3 N/cm2
Mv = 1200 N/cm2
h2 = 10m
IP VISINE h = 26 m

Nukupno(radne sile) = 8100 kN

Nosivost vrha ipa

Pvrha ipa =

A * m * h * 1 0.32 * tg2m * tg2 45 vrha * e * tg vrha

2
tgv

* h * h 19 *16 21 *10
m 1 1 2 2
19.76 kN/m3
h
26.00

1 * h1 2 * h2 15 * 16 30 * 10

=20.760
h
26

A =

1 .2 2 *
=1.13m2
4

* tg2 45 v * e * tg v 1
2

30
2
2
*tg 30

Pvrha ipa = 1.13 * 19.76 * 26 * 1 0.32 * tg 20.76 * tg 45 * e

2

2.7 2
30
* tg 45 * e *tg 30 1 =10954.21 kN
tg 30
2

1 vode * h1 ( 2 vode ) * h2 19 10 *16 (21 10) *10

26

9.76 kN/m3

Nosivost omotaa ipa

Ppo omotau =

0.5 * 9.76 * 26 * 1.2 * * tg 20.76 * e

2

2.7 * 26 * 1.2 * * 1 sin 20.76 * e

2
19

*tg 20.76* 4 tg 20.76 3

30

3,14

0.35 *tg 20.76

13956.5 + 1638=15594.81 kN

Koeficijent sigurnosti (za ip visine 14.0 m) :

P = Pvrha ipa + Ppo omotau
Pgranicno
N radnesile

26549.02
3.27 2.5
8100

Usvojeni ipovi visine 26 m.

PRORAUN POTREBNE ARMATURE

MB30 fb=20.5 N /mm2

Nu= Nbu+ Nau

Nau= Nu- Nbu

Nbu= 1202*/4*2.05=23173.2 kN

Poto je Nbu>>Nu uzimamo min. smiuu armaturu min Aa

min Aa = 0.6/100 * 1202*/4 = 67.824 cm

Usvojeno

26 20