Download as doc, pdf, or txt
Download as doc, pdf, or txt
You are on page 1of 187

vuFm&nfausmf

orm;vnfNyef

(0w¦¦Kwdkrsm; )

pmrlcGifYNyKcsuftrSwf
5108230609
à
rsufESmzkHk;cGifYcsuftrSwf

yxrtBudrf
2009 ckESpf?pufwifbmv
à
rsufESmzHk;ESifY twGif;o&kyfazmf
armifEdk;
à
twGif;zvif
AZ
à
tkyfa&
500
à
wefzdk;
1500usyf
à
xkwfa0ol
a':rdk;aucdkif?csdKaw;oHpmay?
a&TeHomaus;&Gm?ykvJNrdKY (3 )?r*Fvm'HkNrdKYe,f?&efukef/
à
rsufESmzHk;ESifY twGif;yHkESdyfol
OD;ausmfZif?cdkif&nfrGefyHkESdyfwdkuf?
trSwf 139?vrf; 50?ykZGefawmifNrdKYe,f?&efukef/
rmwdum

*sL;\ trSm

pma&;ol\ trSm

vHkYvrsm;pGmwdkYtwGuf tm;empGmNzifY 14

0ifav?xGufav 4000,000,00 28

tedpö\ tdrfeD;csif; pma&;onfY q&m0ef 40

,SOf&JygYrvm; 52

axmifpkESpf Nzwfausmf q&m0ef 66

vuFmracsmcsdef 82

nDrav;&JY rD;tdrf 100

aomifwifaewJY Bu,fig;uav;awG 16

pmar;yGJuswJY q&m0ef 130

aNrravQmufwJY vdyfNymawG 144

b0yOövufESifY rmvif 156

yef;wdkifawGeJY b0 172

anmifapmif; 184
zdeyfaysmufwJY q&m0ef 200

tifefa': zifef 216

*sL;\ trSmpm
vuFm&nfausmf\]BudK;BumawmifyHcwfoH}udk rzwf&ao;cifrSm uav;txl;uk
q&m0ef
a'gufwm &JNrifYausmfudkt&if podcJYygonf/ a'gufwmpdk;vGifrS wpfqifY
rdwfqufay;rSk
aBumifY uRefrwdkY npm twlpm;NzpfBu pum;twl aNymNzpfBuonf/pum;aNym
aumif;aom
cifrifp&maumif;aom?pmayudkNrwfEdk;aom xdkvli,fonf uav;vlemi,fav;\ tkyfxdef;
ol(vlem&Sif)taeNzifY uRefr tm;udk;rdatmif xufNrufuRrf;usifonfYq&m0efvnf;
Nzpfonf/uRefrrSm om;orD; r&SdayrJY om;orD;vdkcspf&aom wl wlrav;rsm;twGuf
uav;
q&m0efwcsdKYudk rBumcP tm;udk;rdcJYbl;ygonf/&efukefrSmawmY a'gufwm
OD;at;armif[ef?rEåÅav;rSmawmY uRefrq&mr a'gufwm a':wifwifat;rS tpNyKum
a'gufwm OD;atmifNrifY?a'gufwm OD;azoufcif?tck a'gufwm &JNrifYausmftxd/uRefr
xuf av; ig;eSpfi,faomfvnf; av;pm;xdkufaom q&m0eftNzpf uRefrolYudk odcJYonf/

xdkYaemuf}BudK;Bum awmifyHcwfoH}udk uRefrzwf&onf/vli,fawGtwGuf


pHNyKp&m
tm;us&rnfY av;pm;xdkufaom ol&Jaumif;rsm;? acgif;aqmifrsm;
&Sm;yg;aeonfYtcsdef?
xdk0w¬KxJrS t"du Zmwfaumifonf ,aeYacwf pmayrSm vdktyfaeonfY tcef;u@
wpfckudk NznfYay;vdkufNcif;yJ[k uRefr,HkBunfonf/xdk0w¬KudkuRefr tvGef
ESpfoufygonf/

a'gufwm&J trnfNzifY a&;om;aom olYaq;ynmay; aqmif;yg;rsm;udk r*¾Zif;rsm;wGif


cPcPawGYNrif&onf/wcdsKYvnf;uRefr zwfNzpfonf/wcsdKYvnf; cyf&Sef;&Sef;yJ
ausmfzwf
oGm;rdonf/pma&;aumif;olwpfOD;rdkY olYaqmif;yg;rsm;onf pkpnf; xkwfa0onfYtcg
t
a&mif;oGufonfY pmtkyfrsm; Nzpfvmonf/vuFm&nfausmftrnfNzifY
0w¬Kwdkrsm;udkawmY uRefr ydkNyD; owdxm;zwfNzpf\/tckpmtkyfuawmY
q&m0efb0ESifY aq;avmu aemufcH
0w¬KawGudk pkpnf;xm;Ncif;Nzpfygonf/

olY0w¬K wpfyk'fpDwGif uRefr &ifxJodkU tawG;wpfckudk xnfYay;aom pum;


aumufEKwf
csufrsm; tenf;qHk;wpfckNzpfNzpf yg0ifonf/]vHkvrsm;pGmwdkY twGuf
tm;empGmNzifY]qdk
aom 0w¬KuawmY q&m0ef b0udk pGefYcGmcJYrdonfY uRefrtwGuf
ESvHk;om;udk pdkuf0if
oGm;aom Nrm;'Pf&mwpfcsufygwnf;/ckepfESpfavmuf tyifyef;cJtqif;&JcH
ausmif;wuf
ynmoif?aemufxyf ckepfESpfavmuf tyifyef;cH tqif;&JcHNyD; aq;ukoay;cJY?vlem
awGuvnf; rdrdudk tm;udk;aeBurSef; ododBuD;rSef; ododBuD;NzifY aq;ynmudk
pGefYvTwf
um pmaye,fodkY aNcpHkypf0ifvdkufrdonfY twGuf uRefr
aysmf&Tifyg&JYvm;/aemifwvdkvdk?
tm;empdwfvdkvdk?ESaNrmwopdwfvdkdvdk bmrSef; roJuGJaomemusifrSlwpfckudk
cHpm;aecJY&
wm cPcP r[kwfvm;/

]0ifav xGufav}0w¬KwdkuawmY uRefr\ tNzpfESifYwlvdkufavNcif;[k


udk,fYudk,fudk,f
NyHK;rdonf/uRefruolYxuf toufBuD;wmrdkY olYxuf ydkNyD; touf&SLonfYtBudrf
rsm;cJY
wmaygY/0ifav xGufavwdkYudkESpfaygif; 50 &SLoGif; vkyfcJYwm/ol
aNymonfYtBudrfaygif;
odef;av;axmifausmfxuf uRefr\ tBudrfuydkrsm;cJYwmaygY/'Davmuf touf&SLoGif;
&SLxkwfaecJYonfYtxJ owduyfEdkifcJYonfY tBudrfu b,fESpfBudrf
&SdcJYvdkYvJ/wwd, t&G,frSm bm0emudk tm;xkwfrnf[k qHk;NzwfcsufcsNyD;
'kwd,t&G,frSmyif aoqHk;oGm;
BuolawG&Sdaewm uRefrvnf; tNrifygyJ/rESpfu uRefr oli,fcsif;wpfOD;
aoqHk;cJYNyD;
onfESpf aemufxyf oli,fcsif;wpfOD;aoqHk;NyefNyD/rdrdtvSnfY
b,fawmYvJ/aocsmonf
uawmY ra0;awmYqdkNyDonfY tcsufygyJ/'DBum;xJrSm uRefrwdkYonf
ork',awGBum;rSm
epf0ifaeqJ/ork',udk ork',rSef;odod &SkNrifwwfNyD; NzwfzdkY
pGefYy,fzdkYb,favmifawmif cufcJygvdrfY/

]BuufO tvHk;ESpfq,f yg0ifaom} 0w¬KqdkvQifvnf;zwfNyD;awmY uRefr


auseyfpGmBunf
El;rdonf/i,fpOfb0u tNzpfawGudk vGrf;rdonf/arwåmNzifYavQmY,lay;xm;aom
tdrfvcESifY xrif;vctwGufyifvQif tvkyfoifq&m0efvc rNzpfpavmufESifY avmufi
atmif ae&onfYBum;xJrS rdrdudk,fwdkif rpm;&ufaomaiGNzifY vlemawGtwGuf
rkefY 0,fay;cJY&onfY yDwdudk
Nyefowd&rdygonf/uRrf;usifolq&m0efwpfa,muf&JY &ifxJrSm
arwåm apwemawGtNynfY o,foGm;zdkYygyJ/b,fae&ma&mufa&muf wefzdk;tNynfY
NzpfrSm
yg/vlemtay: xm;onfY arwåm apwemrS a&mifNyef[yfaom yDwdt&omudk
EdkifiHNcm;
rSm oGm;a&muf aexdkifonfYynmwwf q&m0efoli,fcsif;
odEdkifygYrvm;/NrefrmEdkifiHrS
q&m0efu rif; ,SOf&J&JYvm;[k pdwfxJrS ar;xm;onf/

vuFm&nfausmf\ q&m0efZmwfaumifawGonfq&m0efpdwf"mwftNynfYESifY
orm;*kPf
tNynfYt0ESifY vli,fawGNzpfonf/pHNyK&rnfY ?tm;usrnfY ZmwfaumifawG
Nzpfonf/rdrd
\ t0ef;t0dkif; ywf0ef;usiftwGufaumif;usdK;NyK&rnf[k todpdwf"mwf&SdolawG
Nzpfonf/trsm;pkaom trsdK;orD;?trsdK;om;rsm; pHESKef;awG?b0wefzdk;awG
aNymif;vJukef
onfY ,aeYacwfrSm vuFm&nfausmf\0w¬Kwdkrsm; xkwfa0vdkufonfYtwGuf vSy
arT;ysH
aom yef; wpfayGYwpfydkufNzifY olYudk uRefr BudKqdkcsifygonf/

*sL;

28-3-09
vuFm&nfausmf (orm;vnfNyef )

pma&;ol\ trSmpm
tonf;xJ ESvHk;xJ &dk;oGif;Ncif;qDxJtxd pGJepfaecJYaom pma&;q&m
Nzpfcsifpdwfudk
ESpfaygif;ESpfq,fwdwd vspfvsL&SkNyD; txl;ukq&m0efBuD; wpfa,muf
Nzpfvmatmif
BudK;pm;&kef;uefaecJY&zl;ygaBumif; txl;uk q&m0efBuD;Nzpfvma&;onf 'kwd,
tdyfruf
Nzpfaomfvnf; yxrOD;pGmNynfY0cJY&ygaBumif;?'kwd,rS Nzpfvmaom
yxrtdyfrufNzpf
onfY pma&; q&mb0udk &cJYNcif; txdrf;trSwftNzpf]yxrtdyfruf
0w¬Kwdkrsm;}qdkonfY
trnfudkdkay;cJYygaBumif; 2007ckESpfu xkwfa0onfY uRefawmf\ yxrOD;qHk;
0w¬Kwdkaygif;csKyfwGif uRefawmf trSmpm a&;cJYygonf/

xdkpOfu r*¾¾Zif;aygif;pHkwGif yHkESdyfazmfNycH&NyD;aom0w¬Kwdk


20ausmf/,ckawmY 60
wif;wif;NynfYcJYNyD/]BudK;BumawmifyHcwfoH}0w¬K&Snfuvnf;
tcef;qufazmfNyNyD;í
vHk;csif;vnf; xGufcJYNyD;NyD/'kwd, 0w¬K&Snf? a'gufwma&TaoG;ESifY
ryef;rSKe}fuvnf;
Family r*¾Zif;wGif tcef;quf azmfNyNyD; vHk;csif; xGufcJYygNyD/

onftcsdefrSm tESpfESpfq,fvHk;vHk; usifvnfcJY&onfYq&m0ef b0udk


vnfNyefiJYapmif;
BunfYrdonf/ &,farmoH?idkaBuG;oH? BuHK;0g;oH? tHBudwfoH?oufNyif;csoH?
wufacguf
oH?rsuf&nf?u&kPpum;?oHa0* tdk tpHk
tpHk/vSKyf&Sm;qla0aeBuonf/NyefpOf;pm;vdkuf
wdkif; &ifckefoH aygif;pHkwdkY w'dkif;'dkif; nHaeonf/

'gawGu yxrtdyfruf NzpfonfY pma&;q&m b0udk &cJYzdkY wpfzufwpfvrf;u


taxmuftulrsm; NyKcJYav&movm;/
odyfaocsmwmaygY/

q&m0ef pma&;q&mawG trsm;BuD;xJrSm q&m0efrvkyfawmYbJ pma&;q&myJ


vkyfonfYolawGvnf;&Sdonf/q&m0efvkyf&if;u aq;ynmay; pmayawGyJ a&;olawG
vnf; taNrmuftNrm;/

txl;uk q&m0ef b0ESifY aq;vnf;uk?aq;wuúodkvf aygif;pHkrSmvnf; ausmif;q&m


b0eSifY pmoif?aq;ynmay; aqmif;yg;vnf; a&;?&opmay 0w¬KawGvnf; a&;
'gqdk&ifawmY enf;enf; enf;rnf/

onfvlenf;pkrSm wm0ef wpf&yf &Sdaeonf[k uRefawmf xifonf/vlwdkif; aeYpOf


BuHK
awGYcHpm;ae&onfY]emrSk}[lonfY b0ywf0ef;usif/onfywf0ef;usifudkvltrsm;
Nrifray;zl;BuonfY rsufESm wpfzufNcrf;u BunfYaeBuonfY q&m0efrsm;/trsm;pku
olwdkY &ifxJrSmaeYpOfESifY trQNzpfay: cHpm;aeBu&onfY tawG;&orsm;udk
pmzGJY wifNyavY
r&SdBuyg/onfvlawGxJurS&Sm;&Sm; q&m0ef pma&;q&m
NzpfvmBuonfYuRefawmfwdkYw
awG/

onfcHpm;csuf uav;awGudk trsm;Nynfolygem;vnf cHpm;ay;Edkif&ef rQa0ay;zdkY


wm0ef
&Sdonf[k uRefawmf xifonf/

tJonfvdka&m vkyfNzpfcJY&JYvm;[k r*¾Zif; aygif;pHkwGif azmfNycJYonfY


uRefawmf 0w¬Kwdk
60 udk arTaESmufvSefavSmBunfYvdkufawmY onf0w¬Kwdk 15yk'f
tygt0if0w¬Kwdk taNrmuftNrm; xGufvmygonf/

onf0w¬Kwdktm;vHk; Nzpf&yfrSefawGudk taNccHygonf/wcdsKYvnf; tNyifrSm


NzpfcJYonfYt
wdkif; wnfYwnfYa&;xm;onf/wcsdKYvnf; pdwful; zefwD;Zmwfaumifrsm;ESifY
arTaESmuf
Zmwfvrf;zGJYí a&;xm;onf/apwemuawmYworwfwnf;yg/uRefawmfwdkY
q&m0efawG
\ b0uav;awG?cHpm;csuf uav;awGudk trsm;Nynfolyg od&SdcHpm;Edkifatmif
rQa0csif
wmyg/

]orm;}qdkonfY q&m0efb0 usifvnfcJY&orQywf0ef;usifwdkYudk vnfNyef


iJYapmif;BunfY
&mrS ay:vmaom b0 Zmwfvrf;rsm; Nzpfí]orm;vnfNyef} 0w¬Kwdkrsm;[k emrnfay;
vdkufygonf/

onf0w¬kwdkaygif;csKyftwGuf Zmwfvrf;awG &&Sdvmatmif q&m0ef b0rSm


usifvnf&if;
xdawGYcJY&aom q&m?rdwfaqG?wynfYq&m0ef taygif;tm;vnf;aumif;?&if;ESD;
aEG;aaxG;
pGm BudKqdkvufurf;cJYBuaom pmayavmurS pma&;q&m?t,f'Dwm?xkwfa0ol?
pmzwfy&d
owf rdwfaqGtaygif; tm; vnf;aumif; aus;Zl;wif&ygonf/

txl;oNzifYawmY uRefawmf aq;ausmif;om;?tvkyfoif q&m0ef b0uyif txl;


av;pm;tm;uscJY&NyD; ,ck BuD;rS awGYqHkcifrifcGifY &cJYaomfvnf;
vSdKufvSdKufvSJvSJ &if;
&if;ESD;ESD; tm;ay;ulnDcJYonfYtNyif onfpmtkyf\ trSmpmudkyif vdkdvkdvm;vm;
a&;ay;
aom q&m0ef pma&;q&mr ]r*sL;}udk aus;Zl;wifygonf/

qE´rGefNzifY

vuFm&nfausmf
pma&;ol\ txkyÜwdÅtusOf;

trnf&if;rSm a'gufwm&JNrifYausmf NzpfNyD; 1961 ckESpf?'DZifbmv 20


&ufaeYwGif Nrefatmif
NrdKYe,f?NrdKYr wJBuD;ukef; aus;&GmwGif
arG;zGm;onf/vuFm&nfausmfuavmiftrnfudk aq;
wuúodkvf (1)ausmif;om;b0 1980rS 1985 twGif; wuúodkvf ESpfvnf r*¾Zif;rsm;wGif
0w¬Kwdk?uAsmrsm; a&;om;&mwGif pwif toHk;NyKcJYonf/

q&m0efNzpfNyD;aemufydkif; aq;okawoe t&m&SdwpfESpfvkyfcJYonf/NynfYolY


ppfrSkxrf; aq;rSL;(Adkvf)b0NzifY &Srf;Nynfe,f?u&ifNynfe,f a&SYwef;
ppfrsufESmrsm;wGif oHk;ESpfwm0efxrf;aqmifcJYonf/ xdkYaemuf
bGJYvGefoifwef;rsm; qufwdkuf wufa&mufaecJY
NyD; MBBS, M Med Sc (Paediatrics), MRCP (UK) MRCPCH, DCH (Glas-gow),
Doct.Med Sc (Paediatrics), FRCP (Edin-burgh) bGJYrsm;&&SdcJYonf/NynfwGif;a'o
toD;oD;wGif wm0efxrf;aqmifaexdkifcJYzl;onf/

pmayavmuESifY tESpf 20cefY tqufNywfaecJY&mrS 2004 ckESpfwGif ]


vuFm&nfausmf}
trnfNzifY &o0w¬Krsm; Nyefvnf a&;om;cJYNyD; e&okcd csrf;om r*¾Zif;?
p&PZD0ur*¾Zif;
Family r*¾Zif;?&wDr*¾Zif;wdkYwGif azmfNyyg&SdcJYonf/

]a'gufwm&J} uavmifcGJNzifY uav; usef;rma&;ynmay;ESifY vli,faqmif;yg;rsm;udk


vnf; Family, Wellness,tma&m*sH? ZD0u?Perfact,r*¾Zif;rsm;ESifY Good Health
*sme,fwdkYwGif yifwdkif a&;om;vsuf &Sdonf/2007 ckESpf twGif;u ]yxr tdyfruf}
0w¬Kwdk aygif;csKyfESifY ]BudK;BumawmifyHcwfoH} 0w¬K&SnfwdkYudk
xkwfa0cJYNyD; trnf&if;
ESifYvnf; uav;usef;rma&; ynmay;pmtkyfig;tkyf xkwfa0cJYonf/

]BudK;BumawmifyHcwfoH} rSm 2007 ckESpftwGuf trsdK;om;


pmay(vli,fpmay)qk&&Sdonf/

,cktcg rauG;NrdKY aq;wuúodkvfwGif ygarmu© /XmerSL;/ uav;txl;uk q&m0efBuD;


tNzpf wm0efxrf;aqmifvsuf &SdNyD; okw? &o pmayrsm; pOfqufrNywfa&;om;vsuf
&Sdonf/

vHkvrsm;pGmwdkYtwGuf tm;empGmNzifY

[1]

]uJ q&m rif;udk aemufqHk; wpfckyJ ar;r,f?tck 'Dpmar;yGJatmif&if


rif;q&m0efNzpfawmY
r,f?NzpfNyD;&if rif;bmvkyfrvJaNym}

tHYtm;oifYpGmNzifY ygarmu©BuD; rsufESmudk wpfvSnfY rdrda&SYrS pmaNz


aq;ausmif;om;uav;
\ rsufESmudk wpfvSnfYBunfYrdvdkufonf/a&SYu aNzoGm;aom taNzrsm;t&
onfausmif;
om;atmifrnf r[kwfrSef;udk wGJzufpmppfvkyfvmaom oufwrf;renf;vSoNzifY
&dyfrdygonf/ygarmu©BuD; onfar;cGef;udk bmaBumifYar;rSef;
awmY pOf;pm;vdkY r&/

onfYxufydkí tHYBop&m aumif;vSonfu ausmif;om;\taNzpum;/

]uRefawmf pOf;pm;wkef;ygyJ q&mBuD;}

ygarmu©BuD;a&m rdrdyg yg;pyfta[mif;om; NzpfoGm;onf/

]bmaNymwmvJuG?q&mar;wmu rif;'Dpmar;yGJ atmifNyD;&if q&m0efvkyfr,f


r[kwfvm;?
tJ'gudk ar;wmavuGm}

]tJ'gudk pOf;pm;aewmyg q&mBuD;?vkyfoifY?rvkyfoifY}


xdcsufu Nyif;onf/&ifxJwGif atmiYfceJ cHpm;vdkuf&onf/&kwfw&uf
pum;rNyefEdkif/t
awGYtBuHK NynfY0NyD;&ifYusufol ygarmu©BuD;uawmY at;at;yif
Nyefar;Nyefonf/

]rif;uvnf;uGm?'Dausmif;rSm ESpfaygif;rsm;pGm wufcJYwkef;u rif; yifyef;cJY


rif;BudK;pm;cJY
&wmawGu yHydk;cJY&NznfYqnf;cJY& arQmfvifYcJY&wmawG 'gawG tm;vHk;
tv[óay;Nzpf
awmYrvdkYvm;?rif; tm;remawmYbl;vm;}

rSefygonf/aq;wuúodkvf ausmifom;b0 wpfavQmufNzwfoef;cJY&aom pdwfa&m?vlyg


yifyef;qif;&JrSkrsm; pdkufxkwfcJY&aom vHkvrsm;rSm b,ft&mESifYrS rwlaBumif;
vlwdkif;
odygonf/vlwdkif;xufawmY udk,fwdkif &ifqdkifcHpm;cJYBu&aom aq;ausmif;ol?aq;
ausmif;om;wdkY odBuygonf/ yef;wdkifa&mufvkcgeD;rS ]q&m0ef vkyfoifY?
rvkyfoifY pOf;
pm;ae&aom }xdkaq;ausmif;om;udk b,fvdkrS em;vnf cHpm;ay;EdkifpGrf;
r&SdcJYyg/

rdrdtwGuf iJYuGuf OD;pm;ay;cJYaom tpp tavQmYay;vdkufavQmcJY&aom


ywf0ef;usif
wGif&SdaewwfBuygonf/rdb?nDtpfudk?armifESr?oli,fcsif; ?aemufqHk; cspfolutp
aq;ausmif;om;?aq;ausmif;olwdkYESifY ywfoufvmvQif ]olYcrsm?pmar;yGJawGeJY
pmawGeJY}
[kcGifYvTwfcJY& tavQmYay;cJYBu&zl;onfomyif/xdkywf0ef;usif\
pmemaz;rrSkudk raxmufxm;EdkifcJYonfxm;?udk,fudk,fwdkif pdkufxkwfcJY&aom
vHkYvrsm;pGmwdkYudkom tm;
emwwfBurnfqdkvQif/

bmqufaNym&rSef; rodNzpfaeaom aq;ausmif;om;uav;\ rsufESmudk pdkufBunfY&if;


uyif tawG;wdkY vGifYarsmoGm;onf/vGefcJYonfY 15 ESpfcefY tcsdef?
rdrdudk,fwdkifuvnf;
onfuav; ,ck toufxuf tenf;i,frQom BuD;onfY vli,f q&m0efuav; wpf
OD;b0 tcsdefudkyg/

[2]

a&SYwef;ppfrsufESm pcef;wpfck/
u&ifNynfe,f?a'geawmifta&SYNcrf;wGif wnf&Sdonf/teD;qHk;aus;&GmESifY
aeY0ufc&D; vrf;avQmuf&onf/tcsdefurdk;tukef?aqmif;t0if?aeaNymufrxdk;Edkifaom
awmtkyfzHk;ae
onfY awmifpcef; Nzpfí pdrfYaeatmif at;onf/a&&Sm;onf/tpm&Sm;onf/aNrGtvGefayg
onf/uif;NrD;aumuf tvGefaygonf/taygqHk;uawmY iSufzsm;/

'guvnf; tNypfwifí r&/iSufzsm; ayg&Ncif;onf rdrdonfpcef;odkY a&mufaeNcif;\


wpfckwnf;aom taBumif;r[kwfygvm;/rdrdwm0efu ]a&SYwef; taNcNyK?iSufzsm;
okaw
oe aq;rSL;}

iSufzsm;a&m*g umuG,faq;opf wpfckudk


okawoeNyK&efnTefBum;a&;rSL;udk,fwdkifu
pDpOfapvTwfcJYNcif;Nzpfonf/rdk;wGif;umv wdkufyGJrsm; at;aecsdefwGif
iSufzsm; txlxyf
qHk; a'owGif taNcpdkuf wyfpGJxm;aom wyf&if;wpfcktm;
xdkiSufzsm;umuG,faq;NzifY
umuG,fapmifYa&Smufrnf/aq;opfNzpfí NyóemwpfpHkwpf&m &SdcJYygu q&m0ef
&Sdae&
rnf/yHkrSeftm;NzifY xdkrQ a&SYwef;usaom &ifqdkifukef; pcef;rsm;wGif
q&m0ef&SdavYr&Sd/xdkYaBumifY q&m0efwpfOD;
a&G;cs,fzdkYNzpfvmonf//owif;Bum;&aomtcgrdrdudk,fwdkifuyif
vdkufygvdkaBumif;
qE´ NyKcJYonf/

taBumif;awmY rnfrnf&& pOf;pmvdkYr&/vlpGrf;aumif;vkyfvdkpdwfyJvm;/okawoe\


ta&;BuD;rSktay: ,HkBunfouf0ifrdíyJvm;/onfYrwdkifcifu a&mufaecJYonfY aemuf
wef;aq;&Hk wpfck\ ywf0ef;usifwGif raysmfydkufNzpfaeíyJvm;/taNzudk onfaeYtxd
pOf;pm;vdkYr&/

bmyJNzpfNzpf onfpcef;odkY a&mufvmcJYonf/xifwmawGvnf;


NzpfcJYonf/rxifwmawG
vnf;NzpfcJYonf/xifwmawGuawmY aq;opfonf xifxm;onfY twdkif; tmedoif
xufNrufNyD;ab;xGufqdk;usdK;enf;aecJYonf/rxifwmawGuawmY
tpHkyif/rarQmfvifYbJ
wdkufyGJaygif;rsm;pGmESifY yufyif;wdk;&onf/aNrGaygufcH&cgeD; qJqJ
tBudrfrsm; rBumcP
BuHK&onf/uif;NrD;aumufESpfcg tudkufcH&onf/iSufzsm;ESpfcg Nzpfonf/
av;vESifY Nyef
0if&ef &nf&G,fxm;cJYaomvnf; wdkufyGJrsm;aBumifY &Spfvtxd Nyef&efvrf;p
rNrifcJY&/

rxifrSwfaom aNctaersmaBumifY okawoeoufwrf;wpf0ufwGif a&SYwef;odkY


vdkufvm
í aoG;azmufppfaq;rnfYtzGJYrvmEdkifcJY/oufqdkif&m wyf&if;rSL;udk
cGifYawmif;í a&SY
umukef;rsm;odkY wpfukef;wuf wpfukef;qif; rdrdudk,fwdkifvSnfYvnf
aoG;azmufcJY&
onf/twltdyf?twlpm; ?om;t&if;wrQ rdrdudk oHa,mZOf &SdaeNyD NzpfonfY
wyf&if;rSL;
BuD;u pdwfrcspGmNzifY udk,fwdkifvdkufyg apmifYa&Smufay;cJYonf/

aemufydkif; &du©mNywfawmY [if;rygbJ pm;&onfY b0vnf;


BuHK&onf/wyf&if;rSL;BuD;
uawmY tm;empGm qdkonf/

]wynfYav;awG tpm;taomuf awmfawmf qif;&JaeNyD q&m0ef&,f?uRefawmfeJY


q&m0ef cgwdkif;vdk twlrpm;bJ cGJpm;Bu&atmif?uRefawmfu ppfom;qdkawmY
&dk;aeNyD?uRefawmf
pm;ovdk q&m0ef rpm;csifbl;?wynfYawGudk q&m0efwpfa,mufpmawmY Nzpfatmif
zef;
wD;ay;ckdif;vdkY &w,f?uRefawmfuawmY wynfYawG pm;ovdkrS rpm;&if
wynfYawG pdwf
"mwfusvdrfYr,f}

rsufESmyif aEG;ceJ Nzpfrd\/

]r[kwfwmyJ tb&,f?tbawmif pm;Edkif&if uRefawmfvnf; pm;Edkifygw,f?'DvdkyJ w


ynfYawGeJY twl pm;BuwmaygY}

olu tHYBoonfYrsufESmNyawmY udk,fuydkíyif tae&cufrdao;yg\/aemufqHk;awmY


ESpf
vavmuf twl tpm;qif;&JcJYBuNyefonf/aemif wdkufyGJrsm; rsm;vmawmY ]
iSufzsm;q&m
0ef} b0udkcParYí ]ta&;ay: xdcdkuf'Pf&muk q&m0ef} vkyf&Nyefonf/n 10 em&D
wGif a&mufvmaom vlem 60 ausmfudk rdk;rvif;rcsif; aq;wyfom;wpfOD;\ tultnD
NzifY NyKpkapmifYa&SmufcJYzl;Ncif;onf rdrd\ q&m0efb0 wpfavQmufvHk;\
yifyef;rSk tNrifY
qHk;rSwfausmuftNzpf rdrdbmom owfrSwfrd\/

aemufqHk;rawmY wdkufyGJu vufwpfurf;txd a&mufvmonf/


q&m0efrsm;xJwGifawmY
udk,fYudk,fwdkif tawmf owdÅaumif;onf[k xifrdaomfvnf; wdkufyGJu vufwpfurf;
a&mufvmcsdefwGifawmY ppfonfrsm;\ wnfNidrfrSkudk vdkufrrDEdkifcJY/&ifxJu
pdk;&GHYpdwfudk
ab;vl rodatmif BudK;pm;zHk;zdNyD; NyHK;NyaecJY&onf/

[3]

aqmif;0ifavNyD? NrLwdkYu ydwfaeatmif zHk;onf/wdkufyGJu rarQmfvifYbJ


acwåNyefNidrfouf
oGm;onf/vSnfYvnf ppfqifaeaom wyf&if;rSL;BuD;ESifY tzGJY pcef;ukef;ay:
Nyefa&mufvm
onf/pmydkYvrf;aBumif; NyefyGifYoGm;í ESpfvwm uif;uGmcJY&aom
&du©rsm;ESifY vlBuHKypönf;
rsm; Nyefvnfa&muf&Sdvmonf/

onfvkd tcsdefaumif;? tcgaumif;wGif tHYBop&m aumif;aom aBu;eef;wpfapmif


a&muf
vmavonf/ay;ydkYolu okawoe pDrHudef; BuD;Buyfol nTefBum;a&;rSL;
udk,fwdkifyg/

]ppfqifa&; taNctaersm;t& okawoe vkyfief; qufvufaqmif&GufEdkifpGrf; r&Sdygu


tNrefwifNy&ef}

qufoG,fa&; &Jabmfav; rsufESmu rom,myg/aotwl&SifruGm vaygif;rsm;pGm ae


vmcJYNyD; rdrdaBumifYvnf; ydkí tm;&Sd&onfY taNctaewGif usifvnfcJYNyD;rS
rdrdNyefrnf
udk rwm;aumif;ayr,fY 0rf;romEdkifonfY rsufESmrsdK;/

]tb odoGm;NyD;vm;}

]tbu Nycdkif;vdkufwm?oluawmY q&m0ef vGwfvGwfvyfvyf qHk;NzwfygapwJY/ig


odNyD;
NyDvdkYawmif raNymeJYwJY}

oufNyif;wpfcsufudk csí pmudk olYNyefay;vdkufonf/]&w,f?olYudk uRefawmf


oGm;awGY
vdkufr,f?cifAsm;uom aBu;eef;tBurf;a&;? uRefawmf tck ac: ay;r,f?[kwfNyDvm;}

[4]

][m q&m0efvmAsm? tawmfyJ uRefawmfwdkY xrif; apmapmpm;vdkuf&atmif?


csrf;wkef; yl
ylav; pm;vdkuf&&if aEG;w,fAs?[if;awGuvnf; aumif;Asm?uRefawmfY tpGrf;awmY
r
[kwfbl;aemf?q&m0efYtpGrf;? 'gorD;av;ydkYvdkufwJY txkyfxJu azmufxm;wJY
[if;awG
[m;[m;}

aemufwef;wGif usefcJYaom rdrdvufxyf&ef &nf&G,f&if;&SdonfY cspfol


rdef;uav;udk ol
u]orD;av;}[k rNrifzl;bJESifYcspfpEdk; ac:aeNcif;yg/{uEÅawmY onfaBu;eef;
udpöudk
ol pum;rpcsifao;[k xifonf/ onfawmYvnf; rodcsif [efaqmifí xif;&SL;yHk;rsm;
eSifY wnfaqmufxm;aom xrif;pm; pm;yGJab;u ukvm;xdkifwGif 0ifxdkifvdkufonf/

xdkpOfwGifyif wyf&if;rSL;\ vufaxmufAdkvfuav; 0ifNyD; tav;NyKonf/vufxJu


pm&if;pmtkyfudkNyonf/

]xGufpmyg tb?q&m0ef ydkYckdkif;wmyg}


]a[}

wyf&if;rSL; rsufrSefaumufwyfonf/pmudk ,lzwfonf/rsufESmu tvGefthHBoonfY rsuf


eSm &kwfw&uf aNymif;oGm;onf/

]q&m0ef 'gu bmwHk;?okawoe Nzpfatmif qufvkyfr,f qdkwmu bmoabmwHk;?r


Nyefbl;vdkY aNymwmvm;}

][kwfygw,f tb?uRefawmfu pm&if;ydwfzdkY tcuftcJ&Sdaewmom wifNywm?txuf


u NyefcsifNyefvmcJYawmYvdkY cGifYay;ovdk Nzpfaew,f}

]trSefyJ?uRefawmfvnf; tJovdkyJ em;vnfw,f}

]'Dokawoeudk uRefawmf b,favmuf cufcufcJcJ vkyfcJY&w,fqdkwm tbvnf; od


wmyJ?tbwdkYvnf; udk,fwdkif aq;aomufNyD; ygcJY&wmyJ?'Davmuf
vkyfNyD;cgrSawmY
uRefawmf vufravQmYcsifawmYbl;?qHk;atmif qufvkyfawmYr,f?&Sif;&Sif;
aNym&&ifawmY
xnfYNyD;cJYorQ vHkvawGudk tm;emw,f}

olu acgif;cgonf/

]q&m0ef NyefoGm;&if uRefawmY wynfYawGudk tm;i,frSmpdk;vdkYawmY


xnfYpOf;pm;p&m rvdkbl;aemf?'g uRefawmfwdkY aeaeus b0yJ}

]em;vnfygw,f tb?tcku tvkyfwpfckudk tcuftcJu BuD;vdkYawmY aemufrvSnfY


csifawmYbl;?vkyfoifYoavmufvnf;vkyfNyD;NyD?vkyfNyD; wmawGudkvnf; tv[o
rNzpf
csifbl;/uRefawmf 'Dvdk pmNyefvdkuf&if pm&if;ydwfzdkYudk
olwdkYNzpfatmifpDpOfBurSmyg}

wyf&if;rSL;ESifY Adkvfuav;wdkY wpfa,mufrsufESm wpfa,mufBunfYBu\/


[5]

vGifYarsmaeaom tawG;wdkY pmar;yGJcef;twGif;odkY Nyefa&mufvmonf/

ygarmu©BuD;udk vSnfYBunfYrdawmY
oufNyif;csíacgif;cgaeonf/ausmif;om;uawmY xGufoGm;ESifYNyD/

]cufw,fAsm?'Duav;awG wefzdk;xm;oifYwJY[mudk wefzdk;vdkY rNrifwwfBubl;}

rSefygonf/

tvkyfwpfck\ wefzdk;udk xdktvkyfrS Nyefvnf&&SdEdkifaomrdrd\


udk,fusdK;ESifYom t
NrJ wdkif;wmaeygu xdkodkY wdkif;wmwwfolawGcsnf;om &Sdaeygu
wu,fwefzdk;&Sdaom
tvkyfwdkYudk vkyfrnfYol r&SdEdkifawmYyg/

NyD;cJYaom 15 ESpfu tNzpftysufudkyif BunfY/apwem\ wef;cdk;ayyJvm;?


Zmwfodrf;ydkif;
uawmY aNzmifYNzL;cJYonfrSm trSefyif/

rdrdNyefpmudk &onfESifY nTefBum;a&;rSL;u okawoewm0efcH vlxkusef;rma&;


yg&*ludk
ac:Nyonf/

]rif; b,fvdk oabm&ovJ}

]vkyfp&m wpfckyJ &SdwmyJnTefrSL;?uRefawmf a&SYwef; vdkufoGm;r,f}

yg&*luvnf; Nywfom;onf/a&SYwef;txd yg&*ltzGJYwpfzGJY zGJYpnf;í


vdkufvmcJYonf/pm
&if;ydwf okawoe vkyfief;rsm; ESpfywfwdwd aqmif&Gufonf/

]nDav;?rif; tem;om,lae?'gawG tpfudkwdkYbmom vkyfr,f?rif;odyfyifyef;aeNyD}

rdrdudkyif ay;em;xm;vdkufao;\ aemuf rdrdudkygac:íaemufwef;odkY


Nyefonf/wyf&if;
rSL;vnf; aNymif;rdefYxGufíaemufwef;odkY wpfygwnf; ygvmonf/

aemufwef;wGif apmifYaeaom olwpfcgrS rNrifzl;onfY]orD;av;}ESifY


rdwfqufay;cGifY &
vdkufao;onf/b0u onfvdkqdkawmYvnf; om,mvdkY aeNyefonf/

[6]

aemufydkif;usawmYa&m/

wufcsnf uscsnf...aysmfcsnf pdwfnpfcsnfeSifY taNymif;tvGJrsm;cJYaom b0onf


15ESpf
ausmf BumNyD; onfYaemufwGif tenfxdkifvmcJY\/

wyf&if;rSL;u touf 60ausmfNyD/tNidrf;pm;,lí a&TNynfomwGif wpfOD;wnf;aom


om;vdr®muav;\ NyKpkapmifYa&SmufrSkudk cH,lae\/nTefBum;a&;rSL;uawmY
q&m0efBuD; b0rS tNidrf;pm; ,lcJYaomfvnf; oHtrSwfBuD; wpfOD;tNzpf
wdkif;Nynfwm0efxrf;aqmif
qJ/vlxk usef;rma&; yg&*luawmY nTefBum;a&;rSL;csyf tqifYyif a&mufcJYavNyD/

rdrdvnf; wpfoufvHk; pdwful;yif r,Of0HYcJYonfY pmar;yGJaygif; rsm;pGmudk


atmifNrifcJYNyD;
txl;ukq&m0efBuD; wpfOD;b0?q&m0efavmif;uav;rsm;?bGJUvGefoifwef;om;
q&m0ef
uav;rsm;udk avYusifYoifBum;ay;&ol wpfOD;b0 a&mufcJYavNyD/

vGefcJYaom 15ESpfausmfu a&SYwef;taNcNyK iSufzsm; okawoe


aq;rSL;b0udkawmY b,f
olrS owdr&EdkifawmY/q&m0efuav;rsm;ESifY pum;vufqHkus&if; wpfcgwpfcg
aNymNy
awmYvnf; olwdkYtwGufrsm; '@&D qefvGef;aeNyDvm;[kyif
r0HYr&JawG;rdNyefavonf/

wpfzufu awG;awmYvnf; b,folrS odwm?rodwmonf y"merus/todtrSwfNyK cH&?


rcH&onf ta&;rygvS/ta&;ygonfu udk,fYudk,fudk,f odzdkY r[kwfygvm;?xdkpOfu
wpfqifYNyefBum;&onfY rdbyif tNypfwifonfY qHk;Nzwfcsufwpfcsufudk
pGefYpm;csrSwfcJY
zl;onf/xdkpGefYpm;rSk\ aemufuG,fwGif todtrSwfNyKcHvdkpdwf r&Sd/rdrd
pdkufxkwfcJYNyD;om;
vHkvrsm;pGmwdkYudk tm;emonfYpdwf}om &SdcJYonf/

xdktusifY xdkpdwf"mwfonf wpfoufvHk;twGuf cdkifrmcJYonf/rxnfY&ao;aom


vHkv?
xnfYNyD;cJYaom vHkvwdkYudk b,faomtcgrS rav;rpm;
rvkyfrdawmY/xdkYaBumifYvnf;
b,faotcgrS vG,fvG,fESifY tavQmYray;wwfawmY/onf pdwf"mwftaNccHwdkYu onf
b0udk ydkYcJYonf[k ,HkBunfrdcJYonf/

aBomf apmapmu xGufoGm;onfY aq;ausmif;ol?aq;ausmif;om;wdkYa&m onfvdkrsm;


awG;wwfcJYBu&if awG;wwfatmifpnf;&Hk;ay;EdkifpGrf;rsm; rdrdwGif
&SdcJYvQif &SdaeNyD; ]q&m}
b0udkrsm;pGm *kPf,lrdonfyif/

wpfck usefygao;onf/

rdrdNyKcJYaom iSufzsm;okawoe pmwrf;ua&m b,ftqifYtxd a&mufcJYygovJ?


awG;rd
awmY BunfESk;pGm NyHK;rd&onf/

vGefcJYaom ESpfESpfu tD'ifA&m? awmf0if orm;awmfrsm; aumvdyfrS


udk,fpm;vS,ftzGJY
a&mufvmonf/rdrd,lauEdkifiHwGif ynmawmfoif oGm;pOfu ynmoifBum;ay;cJYaom
q&mt&if;Nzpfol}paumY}vlrsdK; orm;awmfBuD;vnf;ygvmí 0rf;omtm;& avqdyfwGif
oGm;a&muf qD;BudKESKwfqufcJYonf/

]igwdkY yJcl;txd oGm;zdkY tpDtpOf &Sdw,fuG?yJcl;bufrSm iSufzsm; &Sdovm;}

]odyfawmY rqdk;ygbl; q&mBuD;?umuG,faq;a&m raomufcJYbl;vm;}

][m aomufwmaygYuGm?igrvmcif vef'efu awmf0iftylydkif; qdkif&m aq;ynmeJY


usef;
rma&; aumvdyfudk vSrf;ar;w,f?NrefrmNynfoGm;&if bmiSufzsm; umuG,faq;
aomuf&rvJvdkY?olwdkYu vGefcJYwJY 15ESpfu okawoe pmwrf;wpfck
ydkYay;w,f?tJ'D[m ckxd aumif;wkef;ygyJqdkawmY igvnf; tJ'Daq;yJ
aomufcJYwmaygY}

olzwfcJY&onfY pmwrf;udk ar;BunfYawmY rdrdvkyfcJYonfY okawoepmwrf;


Nzpfaeonf/

]q&mBuD;?okawoDpm&if;a&m zwfBunfYvdkufao;vm;}

]rzwfrdbl;?bmNzpfvdkYvJ}

]uRefawmfvnf; ygw,fav?uRefawmf i,fi,fu a&SYwef;txd oGm;vkyfcJYwm}


orm;awmfBuD; rsufESmu xl;Ncm;onfY wdkufqdkifrSktwGuf tHYtm;oifY[efudk
rzHk;EdkifcJY/
****************

0ifav? xGufav 4000,000,00

[1]

rdrdudk,f rdrd q&m0efBuD;wpfOD; NzpfaeNyDvm;?vlvwfydkif; q&m0ef


wpfOD;yJvm;[k odyfrao
csmvS/]q&mBuD;} [kac: ol tenf;tusOf; &Sdayr,fY ]q&m}[k ac: oltrsm;pkNzpfí
udk,fYudk,fudk,fawmY vlvwfydkif; q&m0efwpfOD;[kom
avQmYavQmYaygYaygYowfrSwfcsif
ao;onf/odkYaomf q&m0ef NzpfcJYonfu tESpfESpfq,f&SdcJYNyD/aemufxyf
tESpfESpfq,f
q&m0efvkyf&efrSm raocsmawmYNyDrdkY q&m0efBuD;wpfOD;[k aNymvQif
ydkrSefawmYrnfudkvnf;
&ifav;pGm NrifrdNyefonf/

]touf 40 ausmfvm&ifawmY bmoma&;av; bmav;pvdkufpm;awmYr,f}[k rBumcP


rdrd aNymcJYzl;onfudkvnf; Nyefowd&rdonf/&Sif;ESD;ol q&mawmfrsm;u ]touf40
txd
ae&r,fvdkY rifY b,folu tmrcHxm;vJ}[k qHk;rwdkif; &,fusJusJom vkyfNyaecJY&onf/

wu,fwrf; touf 40 ausmfvmawmY yxr t&G,fudkyif rausmfEdkifao;/qdkvdkonfu


ynm&SmqJ/aq;ynmqdkif&mbGJY?'Dyvdkrm?NynfwGif; Nynfy ig;ck
ydkifqdkifNyD;cJYNyD/aq;ynm
ESifY rywfoufonfY 'Dyvdkrmwpfck/NynfwGif; yg&*lbGJY wpfck twGufvnf;
oifwef; qufwufqJ/pmar;yGJrsm; aNzaumif;wkef;/b0rSm atmifNrifrSkrsm;pGm
ydkifqdkifaeNyD[k q&m0ifuav;rsm;u rdrdudk tm;usaeBucsdefwGif rdrduawmY
tzdk;wefvSaom vlYb0
oufwrf; ESpf 40 ausmfudk t"dyÜm,f tESpfom& &Sd?r&Sd raocsmvSaom
udpörsm;twGuf qHk;&SHk;cJYNyD;NyD[k acsmufcsm;pGm oHk;oyfaerdNyefonf/
bmyJNzpfNzpf 'DaeYawmY w&m;pxdkifrnf/

ynmu &Smay;aom OpömwdkY &SdoifYoavmuf &SdcJYNyD?


oD;oefYbk&m;cef;uav;wpfck uefYEdkif
avmufatmif us,f0ef;aomwdkufcef;wpfcef; b0rSm yxrOD;qHk; tBudrf
ydkifqdkifEdkifcJYNyD/

taESmuft,Suf ay;Edkifaom tEÅ&m,f&SdonfY


vufudkifzkef;udkydwfxm;rnf/onfaeYawmY
w&m;xdkifNzpfatmif xdkifrnf/

onfqHk;Nzwfcsufonf raeYu N*dK[fwkowif;wGif aBunmoGm;cJYaom ]


qlemrD}ivsifa&
ab;'PfaBumifY aoqHk;ol 120000ausmfESifY qufpyfrSk &Sd?r&SdawmY
udk,fYudk,fudk,f odyfrcsmvS/

[2]

onf0ifavESifY onfxGufavwdkY\ Bum;wGif pdwfysHYvGifYrnfqdkonfudk


aocsmayguf BudKodcJYonf/wu,fwrf; &ifqdkif&awmY xifxm;onfxufyif ydkí
qdk;aeonf/owd
xm; owdxm;ESifyif owdu awmifpOfa&r& tawG;rsm;xJrSm tBudrfaygif;rsm;pGm
arsmygqJ/

onf0ifav xGufavwdkYudk ESpfaygif; 40 ausmf &SLoGif;


&SLxkwfcJYNyD;NyD/ysrf;rQ wpfrdepf
vQif tBudrf 20 yJ xm;ygOD;awmY/tBudrfaygif; odef;av;axmifausmf
&SLoGif;&SLxkwf
cJYNyD;NyD/bmrS cufcJaom tvkyfr[kwf/owduyfNyD; vkyfBunfYcgrS cufae&onf/

yxrOD;qHk; p0ifvmaom tawG;u onf0ifavudk &SLoGif;rdonfY tBudrf odef;av;


axmifausmfwGif xGufavudk &SLxkwfcGifY &r& tmrcHcsuf b,fwkef;urQ
r&SdcJYzl;onfY vlYb0BuD; taBumif; Nzpfonf/
wpfenf;qdk&vQif q,fpkESpfaygif;rsm;pGmtwGuf aexdkif&efBudKwif pdwful;,Of
Nyifqifae
Bu&if;u cGJcGm&ef BudKwif NyifqifcGifY r&vdkufbJ uwdkufu&dkuf
cGJcGmoGm;cJYBuonfY i,faygif;a&mif;&if rdwfaqG?
aqGrsdK;wdkYtaBumif;&,fyg/

[3]

yxrOD;qHk; p owd&rdolu ouf&Sdxif&Sm; &SdpOfwGif rdrdwpfcgrQ


rNrifzl;vdkufonfY aq;ausmif;ol wpfOD;/ rdrdxuf ESpfwef;rQBuD;rnf/

]tm;upm; vufa&G;pif?ausmif;*kPfaqmif Nzpfaew,fuG?'gaBumifY oluG,fvGefwm


0rf;enf;aBumif; ausmif;r*¾Zif;uae xnfYay;&wm}

]bmNzpfvdkY aowmwJYvJ tpfudk}

]uifqmwJYuG}

]touf 20 ausmfeJY uifqmNzpfw,f [kwfvm; tpfudk}

][ rif; rif;u twef;i,fao;vdkY rodwm?aemuf odvmr,f?uifqm qdkwm uav;awmif


NzpfcsifNzpfwmuG}

ausmxJwGif pdrfYceJ cHpm;cJY&zl;onfudk ,ckxd rarYEdkif/

'gu vGefcJYaom ESpfaygif; tpdwfcefYu Nzpfavonf/

[4]

onfwpfcg xGufavESifY 0ifavBum;wGif tawG;wdkYu &Srf;wmifwef;wdkYtay:


wufoGm;rdNyefavonf/i,f&G,fvSyaom &Srf;ruav;wpfOD;/ toufu 17 ESpfom &Sdao;í
uav;omom/xdkpOfu rdrdxuf 10ESpf i,fonf/

vluHkwH orD;wpfOD; Nzpfayr,fY NrdKYESifY tvSrf;a0;aom


t&yfrSmaeonf/rBumcP AdkufatmifYaeonfuddk taBumif; r,fr,f&&
r&SmcJY/rodcJY/q&m0efaygufp uav;wpfOD;e,fvSnfYaq;uk&ef ppfaBumif;ESifY
twlygvmonfqdkawmY vmNyonf/
wdkufwdkufqdkifqdkif ppfaBumif;rSL;uvnf; xdknu olwdkYtdrfwGifyif wnf;aeNcif;
Nzpfonf/

ppfaBumif;rSL;\ wm0efay;rSkaBumifY rdrdu prf;oyf&onf/rawmufwacgufESifYyif


tltwufemwm&Snfa&mifNcif;Nzpfonf [k owfrSwfonf/cGJpdwf&efvdkí
NrdKYudkvdkufcJYyg[k rSmonf/vdkufvnf; vdkufvmBu&Smonf/cGJpdwfyg&*l
wpfOD; &Sdaeítawmfyif NzpfoGm;
onf/aq;&Hkudk tkyfcsKyfonfY nDtpfudkozG,f&if;eSD;aeaom ]qG,frSL;
q&m0ef}udk cGifY
awmif;í]cGJpdwfyg&*l}ESifY rdrd cGJpdwfBuonf/cGJpdwfrSkvnf;
atmifNrifonf/xifxm;onfY
a&m*gvnf; rSefuefaeonf/

aemufydkif;wGifawmY xdkrdef;uav;ESifYa&m olYaqGrsdK;


todkif;t0dkif;rsm;eSifYyg cifoGm;cJY
onf/olwdkYvnf; rBumcP vmvnfBuonf/rdrdvnf; &Gmudk wpfacguf vdkufvnf
Nzpfao;onf/

]tpfudku aNymif;cgeD;NyDqdk [kwfvm;}

][kwfw,f nDrav;?tvGefqHk; wpfvtwGif;yJ}

rsufESmuav; ndSKYoGm;onf/

]b,fawmY 'DNyefvm&rSmvJ tpfudk}

NyefvmzdkY taBumif;awmY avmavmq,f bmrS r&Sdbl;qdkonfY pum;udk


aNymrxGufcJY/
wu,fwrf;vnf; xdka'oodkY rdrdb,fawmYrS Nyefra&mufNzpfawmY/a&mufNzpfrnf
r[kwf
onfudkvnf; xdkpOfuwnf;u &dyfpm;rdcJYonfuawmY trSefyif/

]nDrwdkYu ]qG,frSL;q&m0ef}eJY awGYawGYaerSmyJ?tpfudkYtaBumif;awG


Bum;ae&rSmaygY?Nyef
vmNzpf&ifvnf; BudKodrSmaygY}

xdkpum;wpfcGef;twGuf wu,fawmYvnf; aemifwr&csifyg/

[5]

]tpfudk aomufao;vm;}

]wpfcgwavaygYAsm?bmvJ cifAsm;u uRefawmfYrSm tonf;a&mifbDydk;yJ


&Sdaewm odvdkY
qHk;rOD;rvdkYvm;?cifAsm;u odyfc&D;rxGuf&awmYbl; qdkawmY b,f
odyfaomufNzpfygawmY
rvJ?uRefawmfu wpfcsdefvHk; c&D;oGm;aeawmY ra&SmifNzpfbl;aygY}

]tpfudkYudk rqHk;rygbl; tpfudk&m?aomufr,fqdk uRefawmfu wdkufrvdkYyg}

]qG,frSL;q&m0ef}u NyHK;&Hkom NyHK;onf/

]'DaeYawmY cifAsm;wdkufwJY t&ufudk aomufNzpfatmifaomufr,fAsm?


ESpfESpfavmuf uGJNyD;
rS NyefqHk&wJY txdrf;trSwf oufoufvdkYawmY rxifeJYaemf?aomuf&if;
aNymNyp&mawG trsm;BuD; &SdaevdkY}

xdknaeu ]qG,frSL; q&m0ef}rdrdtdrfwGif t&ufaomuf npm pm;onf/

]tpfudk [dkudk Nyefa&mufao;vm;}

vufum Nyonf/

][dk &Srf;racsmacsmuav; taBumif; ar;rvdkY r[kwfvm;}

][k tpfudkuvnf; armifESrvdkyJ cifBuwm od&ufom;eJY}

][kwfygw,f?tckuvnf; cifAsm; rodao;wmawG aNymNyrvdkY wm;wmyg}


]qG,frSL;q&m0ef}u avoHwdk;wdk;NzifY ZmwfpHkudk aES;auG;pGm
cif;Nyonf/wu,fawmY
oludk,fwdkifvnf; aNymif;&onf/olaNymif;&cgeD;wGif xdkrdef;uav;ESifY tpfrrsm;
a&muf
vmonf/rdrdowif; vmpHkprf;BuNcif; Nzpfonf/

]'DvdkyJ rBucPawmY vmar;aewmyJAs?b,fESpfBudrfrSef;awmY rrSwfrdbl;?


uRefawmfvnf; 'DwpfcgawmY aNymrS NzpfawmYr,f qdkNyD; 'Dvlu 'Dudk
Nyefa&mufzdkY taBumif; odyfr&SdawmY
bl;vdkYaNymNyvdkufw,f?rdef;uav;vnf; rsufESmawmfawmf ysufoGm;w,f?
uRefawmYudk
ESKwfqufNyD; xNyefBuawmYrS uRefawmfvnf; 0ifvmuwnf;u olenf;enf;
NzLzyfNzL
a&mf Nzpfaewm ydkowdxm;rdawmYw,f}

trSefawmY xdkpOfu xdkrdef;uav; zsm;aevsufu a&mufvmcJYNcif;


Nzpfonf/]qG,frSL; q&m0ef} rouFmí wm;NyD; prf;BunfYawmY NcpfNcpfawmuf
ylaeonf/uref;uwef; olY
aq;&HkwGifyif aq;&Hkwifvdkufonf/a&m*gu iSufzsm;tNyif;pm;/xdknwGif rdef;uav;
owdvpfoGm;onf/ reufwGifuG,fvGefonf/yef;emrnfESifY rdef;uav; yef;uav;wpf
yGifYvdk NzLwfceJ aBuG&Smavonf/

]pdwfraumif;awmY odyfrNzpfygeJYAsm?b0qdkwm 'DvdkygyJ?ae&OD;r,fvdkY


xifae&&if;u NzKwfceJ NzKwfceJ qHk;cef;wdkifoGm;BuwJY trsdK;yg?
uRefawmfuom uRefawmf wpfnvHk;
*&kpdkufukyg&ufeJY ru,fvdkufEdkifvdkY rcsdwifuJ Nzpf&wm?cifAsm;vnf;
udk,fYb0yJ udk,f
pOf;pm;}

&kwfw&uf pum;rNyefEdkifcJY/

]'gxuf cifAsm;vnf; uHaumif;vdkYaemf?av,mOfysufuswkef;u cifAsm;om


&Sdaeao;&if cifAsm;uawmif 'Drdef;uav;t&if aoOD;r,f}

rSefygonf/ppfaBumif;rSL; xdktcsdefwGif uG,fvGefESifYNyD/


aemuf ig;ESpfcefYtBumwGif qG,frSL; q&m0efvnf; toufoHk;q,fausmf t&G,fwGif r
arQmfvifYbJ uG,fvGefoGm;cJYNyefavonf/

rdrduawmY xdkYaemuf 10 ESpfausmfatmif &SifoefvSKyf&Sm;qJ/

[6]

toufav;q,fwGif b0ponf[k aNzawG; awG;olawGvnf;&SdBuonf/&kef;uefwnf


aqmuf&onfY b0tpdwftydkif;wdkY NynfYpHkvmNyD; yHkrSefaeYpOfb0udk ,ckrS
ponf[k ,l
vQifvnf; &awmY&rnf/q&m0efwpfOD; taeESifY NzKwfceJ NzKwfceJ
qHk;cef;wdkifoGm;aom
b0uav;rsm;udk xyfcgwvJvJ &ifqdkifae&aomtcgwGif touf 40 ausmf rdrdb0udk
]paeol} [k rNrifrdawmY/]usefcJYol}[kom NrifwwfawmYonf/

usefaeaom b0 tpdwftydkif;wdkYudk rnfuJYodkY &Sifoef&vQif


toifYawmfqHk;ygvJ/

onfar;cGef;u b0rSm tcufqHk; ar;cGef;/onfar;cGef;udk taNzr&SmEdkifcJYonfrSm


ESpfaygif; 40ausmfcJYavNyD/taNz&Sm&eftcsdefvnf; enf;onfxuf enf;vmcJYavNyD/

aocsmonfuawmY tBudrfaygif; odef;av;axmifausmfNyKvkyfNyD; NzpfonfY 0ifav


xGufav &SLoGif;Ncif;?&SLxkwfNcif;trSkuawmY pOfqufrNywf
NyKvkyfae&OD;rnfom/

i,fpOfu uHtm;avsmfpGm rdrdudk;uG,f&m bmomudk rd&dk;zvm tqifYxuf tenf;i,f


ausmfvGefatmif avYvmrdcJYonfYtwGuf ]opöm} wnf;[laom trSefw&m;udk b,frSm
&Sm&rnfqdkonfY tcsufwGifawmY awGa0rdef;armNcif; r&SdcJY/]o'¨g}ESifY ]
vHkv}wdkYuawmY
xHk;pHtwdkif; tm;enf;aeNrJ/

onfvdkESKef;eJYom oGm;aevdkYuawmY ]tcsdef}qdkwmudkyif a&wGufcsdef


&awmYrnf rxif/
rBumao;cifuyif aq;&HkpBuøwGif oufwl&G,fwl trsdK;orD;wpfOD;u&yfí ESKwfquf
onf/
]eif rrSwfrdbl;vm;}

]aqm&D;aemf}

yxrESpf a'oaumvdyfwkef;u oli,fcsif; Nzpfonf/ESpfESpfq,fausmf uGJoGm;awmY


&kyfudk rzrf;rd/tck bmNzpfvdkY[k ar;awmY uifqm[k aNzonf/bk&m;a& uifqmwJY
vmNyefNyD/

]eif igeJY wGJwJYwpfa,muf rSwfrdw,f r[kwfvm;}

]odw,fav?ig tvkyfoifq&m0efwkef;u om;zGm;aqmifrSmuswkef; oluav; vm


arG;wm aemufqHk; awGYvdkufwmyJ}

]r&SdawmYbl; qHk;NyD?uifqmyJ igeJY cRwfpGyfyJ}

touf ESpfq,f t&G,fwGif oufwl &G,fwl wpfOD; uifqma&m*gNzifY uG,fvGefpOfu


ausmxJwGif pdrfYceJ cHpm;cJY&zl;aomfvnf; ,ck touf 40 ausmft&G,fwGif oufwl
&G,fwlrsm;pGm uifqm\ om;aumif NzpfvmonfY tcgwGifrSk aBumufwwf&rnfY
ESvHk;
om;u ]xHk}í aeavNyD/

[7]

odef;avaxmif wpfBudrfaNrmufyJ NzpfNzpf?bmyJNzpfNzpf onfwpfcg


0ifoufudkawmY owd
uyfí&SL&SdKuf&ayOD;awmYrnf/ yg&rD&ifYoefolwdkYtwGuf
tcsdefwdkwdkrSmyif ]todxl;}udk
&Edkifonf[kawmY Bum;zl;onf/rdrdyg&rDu b,favmuf &ifYoefw,f?roefbl;
odEdkifrSm
rS r[kwfwm?udk,fYtwGuf tcsdefu b,favmuf vdkrSmvJ/vdkwJY tcsdefudka&m &aum
&
EdkifOD;rSmvm;/wu,fawmY b,f[mrS odyfraocsmawmY/

aA'ifq&mwdkif;uawmY touf 80 txd ae&rnf?zGm;Zmwm odyfaumif;onf ponf


NzifY aNymwwfBuonfcsnf;yif/olwdkYa[monfY txJu bGJYaygif;aNrmufNrm;pGm
&,lydkif
qdkif&rnfponfNzifY rrSef;&JonfY tcsufwcsdKY rSefuefvmaomtcgwGif
olwdkYaNymonfY twdkif; igtouf 80 txdrsm; wu,f ae&rvm; rodbl;[k awG;rdNyefonf/

onfvdkqdkawmY 0ifav?xGufav aemufxyf odef;aygif;av;axmif rSwfp&m tcGifYta&;


&OD;rnfaygY/zGmZmwmu rSefcJY&ifawmY odyfrqdk;vS/

cufwmu raeYu aBunmoGm;cJYaom ]qlemrD} ivsifab;?a&vSdKif;ab;u odrf;usHK;ac:


,loGm;onfY aoaBuysufpD;&olwpfodef;ESpfaomif;ausmfwGif zGm;Zmwm
aumif;olawG
wpfyHkwpfyif ygrnfuvnf; aocsmvSonf/

oufNyif;wpfcsufudk av;uefpGm csrdonf/

uJuJ rSwfav rSwf/

0ifav/

NyD;awmY xGufav/

NyD;awmY 0ifav/

*************************
tedpö\ tdrfeD;csif; pma&;onfY q&m0ef

[1]

udk,fYudk,fudk,fawmY q&m0ef pma&;q&m[k ac:&rnfvm;?pma&;q&m q&m0ef[k


ac:&rnfvm;?odkYr[kwf onfemrnfESpfckpvHk;ESifYyJ rxdkufwefavovm;?aoao
csmcsm rod/aocsmonfuawmY pma&;Ncif; tvkyfudk t&if pvkyfNyD;rS q&m0efu
Nzpf
vmcJYNcif; Nzpfonf/onfawmY ]pma&;q&m q&m0ef}vm;/ESpfaygif; ESpfq,feD;yg;
q&m0ef tvkyfudkom aZmufcs vkyfaecJYNyD;rS pmNyefa&; NzpfcJYonfuvnf;
trSefyif/onfawmY ]q&m0ef pma&;q&maygY/rod/ onfa0g[m& ESpfckudk bm
udpö Niif;cHk aeBuonfudkyif
pOf;pm;vdkY r&/rdrdtwGufawmY onf a0g[m&ESpfck\ *kPfyk'fonf twlwlyif/rdrd
udk,fwdkif twGufrSk ]q&m0ef}wpfOD; taeESifY ydkrdk
vlodrsm;NyD;]pma&;q&m} trnfcHEdkif
&ef twGufrlum; BudK;pm;&qJ/

[2]

vGefcJYaom wpfESpf umv twGif;wGif vpOfxkwf r*¾Zif; oHk;ckcefYwGif rdrd


0w¬Krsm;
BudK;Bum;BudK;Bum;rS wpfcgw&H pdyfpdyfuav; ygvmawmY yDwd
Nzpfrdonf/&if;ESD;aom
rdwfaqGrsm;tm; tm;rem yg;rem twif; zwfcdkif;rdonf/rSwfcsufuawmY rsdK;pHkyif/
t"du wlnDaom rSwfcsufuawmY Zmwfvrf;trsm;pkwGif t"du Zmwfaqmif wpfOD;
uG,fvGefcef; ygygaeonfwJY/
bk&m;a&..../

bmNzpfvdkYrsm; owd rxm;rdvdkufygvdrfY/xGufNyD;orQ0w¬Kwdk


aNcmufyk'fwGif oHk;yk'fu olwdkY aNymonfYtwdkif;yguvm;/ay;xm;qJ
oHk;yk'fwGifvnf; ESpfyk'fu onfyHkpH/ aemufqHk;wpfyk'fwGifum;
Zmwfaumifrsm;pGm aoqHk;cJYavonf/

r&PmEkówd/

odpdwfu tedpöudk r&Skrd cifrSmyif pma&;onfY vufu&SkypfcJYavNyD/


w&m;pcef;?w&m;yGJ
wdkYESifY tuRrf;w0if r&SdvSonfYaexdkifrSk b0yHkpHxJwGif epfaeolrdkY
yg&rD &ifYoefíawmY
rNzpfEdkif/NzpfEdkifonfu wpfckom &Sdonf/

tedpöonf q&m0efwdkY\ tdrfeD;csif; Nzpfaeíyif Nzpfacsrnf/

[3]

aoNcif;w&m;onf rnfrQ aBumufrufzG,f aumif;ygovJ/

onfar;cGef;\ taNzudk rnfolrQ wdwdusus rod/odkYaomfvlwdkif; aocsmayguf odonf


rSm aBumufaBumuf raBumufaBumuf aowmawmY aoBu&rnfY olcsnf;om Nzpfonf
[kaom tcsufyif/

wwd, t&G,fus&ifawmY b0ul;aumif;atmif BudK;pm;rS [k BuHK;0g; Nyifqif&if;yif


'kwd,t&G,fwGif b0ul;oGm;BuolwdkY b,fESOD; &SdaecJYNyDvJ/ tedpö\ rdrdESifY
&if;ESD;
vGef;aom vufwpfurf;uGm taetxm;udk vlomrefwdkYxuf q&m0eftvkyfNzifY t
oufarG;olwdkYu NywfNywfxifxif &SdBuonf/

ynm xl;cRef;ol?OmPf&nf xufNrufol?trsm;oligwdkY\ tusdK;Xm twdkifyif cH&ol


ponfNzifY txdkuftavsmufrufarmcsifp&m aumif;aom b0wGif usifvnfBuol
rsm;rdkY rdrdb0udkvnf; rdrd wyfrufpdwf ]wPSm} rsm;Buonf/onfvdkwPSmrsm;ol
awGu tNrJwrf;vm udk,fa,mif Nyaeaom tedpöudk rnfodkY qufqH &ifqdkifBuyg
ovJ/awG;BunfYcsifp&myif/

[4]

EdkifiHNcm; wdkif;Nynf wpfNynfodkY ynmawmfoif oGm;a&mufpOfu


wpfaq;&Hkwnf; twlwl
tvkyfvkyfcJYonfYvli,f vlNzLq&m0ef wpfOD;udk trSwf&rdonf/

cifrifp&m aumif;onfY oli,fcsif;aumif; wpfOD;yif/ol\tm;enf;csufuawmU aw


awayay aewwfNcif;yif Nzpfonf/vufrxyfbJ twlaeol?rBumcP taNymif;tvJ Nzpf
wwfol?olY0oDonf taemufwdkif;om;wdkY rsufpdwGif tqef; r[kwfayr,fY
ta&SYwdkif;om; rdrduawmY pdwfylpGm ar;rdonf/

]oli,fcsif; 'DyHkpHeJY aeaewm wpfaeYaeY HIV 0ifrSm raBumufbl;vm;}olu &,fonf/

aBumufygw,f?igvnf; 'DtwGuf wwfEdkiforQ owdxm;umuG,fxm;ygw,f?q&m0ef


yJuGm?olrsm;xuf ydkem;vnfawmY ydkaBumuf?ydkumuG,fwmaygY?'gayrJY
wpfcgwav ig uwfoD;uwfowf pOf;pm;rdw,fuG odvm;}

]bmvJ}

]igwdkU HIV0if&if aorSmyJaygYaemf/'gayrJY rif; odvm;?urÇmay: rSm vdif


qufqH&mu
NzpfwJY yxrqHk;aom a&m*gubmNzpfvJ?Nzpf&if aoESKef; b,favmuf &SdovJ}

awmfawmf xl;qef;onfY ar;cGef;yif/qpfzvpf xifw,f[k aNzawmY olu NyHK;íacgif;cg


onf/

]rSwfxm;?vdif qufqHvdkY ay:vmwJY yxrqHk;aom a&m*gemrnfu ]


touf}wJYuG?]vlY
touf}NzpfvmNyD;&if aoESKef;u ]wpf&m &mcdkifESKef;}tNynfY &Sdw,f/rif;
bmaNymcsif
ovJ}
yg;pyf ta[mif;om; NzpfoGm;rdonf/

onfrSwfcsuf &rf;um; vGef;onf[k xifrdayr,fY vlwdkif; rvGJraoG


BuHKawGY&rnfNzpf
aom r&Pw&m;\ oabmudk Ak'¨bmom0if r[kwfoltaeESifY axmufNyoGm;yHku t
csufydkifvSonfudkawmY todtrSwf rNyKbJ raeEdkif/

[5]

1990 ausmfydkif;ESpfrsm;u Nzpfonf/rdrdu aq;ynm r[modyHÜbGJYvGef


oifwef;om;/rdwålLul;
cav; umrd&ifNyD;a&m oabmNzifYaetdrfESifY reD;ra0;u or0g,r aq;cef;uav; wpfck
rSm xdkifcJYonf/vlem wpfa,muf ]ESpfusyf}ESKef;/ESpfq,fcefYawmY vmonf/

rdrdaemufrSmvnf; ausmif;NyD;cgp q&m0efruav; wpfOD;u qufxdkifonf/olu tNidrf;


pm; aq;&HktkyfBuD; wpfOD;\orD;/q&mBuD;u olYorD;udk olYaAmufpf0uf*Gef
um;a[mif;uav; udk,fwdkif armif;í ydkY&Smonf/NyD;awmY orD; rNyefrcsif;
xdkifapmifYonf/
pufbD;ESifY Nyef&rnfY rdrdu wpfcgwpf&H rdk;onf;&if csufcsif;
rNyefNzpf/onfawmY ouf
BuD;0gBuD;wdkYxHrS tawGYtBuHK?cHpm;csuf wdkYudk emBum;&avwdkif;
pdwf0ifwpm;&Sdwwf
onfY 0oDtwdkif; q&mBuD;ESifY pum;pNrnf aNymavY&Sdonf/

]q&mBuD;a&m bmrS rvkyfawmYbl;vm;}

]aerS raumif;wm q&m&,f?orD; tydkYtBudKyJ awmfygNyD}

tHYBooGm;rdonf/ q&mBuD; BunfYawmYvnf; oGufvufzswfvufí tom;ta&u pdk


pdfkNynfNynfyif/

]q&mBuD; BunfY&wm aumifaeom;yJ?bmNzpfvdkYvJ q&mBuD;}

]uifqmaygY q&m?uRefawmwf em;uifqm Nzpfaewm wpfESpfausmfNyD}


bk&m;a&.touf 60 ausmfwGif a'gifa'gifNrnf usef;rmaom toGiftNyifESifY orD;udk
um;armif;ydkYaeolu uifqma&m*gonf qdkygvm;/

q&mBuD;u &,fonf/

]q&mu bmvJ?uifqm a&m*gonfqdk&if tdyf&mxJ vJNyD; acGacguf aer,f xifaevdkY


vm;?'Duifqmu uRefawmf wpfoufvHk;apmifYvmcJYwJY a&m*gyJ q&m&,f?
ckrSawmY xl;
wkef vSKyfp&m r&Sdygbl;?vkyfp&m &Sdwm vkyfEdkifao;wm vkyf?ae&wkef;
tcsdefav;rSm
udk,fYywf0ef;usifyg aysmfaysmf&Tif&TifyJ aecsifw,f?acGacguf raecsifygbl;}

ydkíyif tHYBooGm;&onf/

]wpfoufvHk; apmifYvmcJYwm [kwfvm; q&mBuD;}

]tif;av?q&mu bGJYvGef wufaewm 'gawG odNyD;om;yg?uRefawmfwdkY


rsdK;&dk;u Oncogene odyf Strong Nzpfw,fyJ aNym&rvm;?aowJY vlwdkif;u uifqm
wpfckr
[kwf wpfckeJY aoBuwmav?uRefawmfvnf; toufBuD;vmwmeJY igY cE¨mudk,fwpfae
&m&mrSmawmY 'DuifqmqdkwJY aumif[m 0ifwG,frSmyJaygY?b,fae&mrSmrsm;
wG,frvJom rodwmaygY/tydkifwGufNyD; apmifYaewm [m;[m;}

q&mBuD;u tNyHK; t&,f rysuf qufaNymaeonf/

]aemufawmY em;wpfzufu yif;oGm;w,f?vHk;vHk; rBum;awmYbl;?'DrSm uRefawmf


odNyD?'D
uifqmqdkwJY aumifawmYuRefawmfYudk wD;aeNyDvdkY?wynfYawGu [dk[m
vkyf&ifawmY
'gNzpfwwfw,f?'D[m vkyf&ifawmY 'gaumif;w,faygY?&Sif;NyBuwm t&SnfBuD;yJ?
uRef
awmf aNymw,f?a[Y aumif;r,fxifwmvkyfBu?'gNzpf&if 'g vkyf&r,fqdk vkyf&rSmyJ?
bm
aBumufw,f nmaBumufw,f igYrSm r&Sdbl; csomcsvdkY?tJ'g vydkif;avmufvnf;
ukNyD;a&m
em;u NyefyGifYoGm;w,f?tusdwfuawmY txJrSm &Sdaewkef;yJ?uRefawmfu
odyfrrSkygbl;?
vrf;rSefrSef avQmufw,f?vkyfp&m&Sdwm yHkrSefyJaew,f?a&m*gu Nyefazmuf&if
Nyefuk&Hk
aygY/wpfaeYaeYawmYvnf; ukvdkY r&awmYbl;qdkwm
NzpfvmrSaygY?'gawG;NyD;awmYvnf; vlrrmBuD;vdk raeEdkifygbl; q&m&,f?
uifqmu aowwfw,f aNymawmY wNcm; a&m
*gNzpfwJY vlawGxJa&m raobJaerSm b,fol ygvdkYvJ?bmNzpfNyD; aor,fom
rodBuwm?
uRefawmfuawmY odw,f?uRefawmf[m uifqmeJY aor,fY vlyJ?ckrS odwm r[kwfbl;
aemf?a&S;a&S; uwnf;uodwm [m; [m; [m;}

rsm;rBumrDyif q&mBuD; uG,fvGefaBumif;ESifY uG,fvGefcgeD;txd zswfvwf


wufBuG aysmf
&TifpGm &Sifoef aexdkifoGm;cJYaBumif; Bum;&avonf/

tedpöudk &ifqdkif&ef ESpfaygif;rsm;pGm BudKwif


vufcHxm;olwpfOD;twGufawmY tedpöonf
xifoavmuf aBumufp&maumif;[ef rwlacs/

[6]

vGefcJYonfY ESpf tenf;i,fu Nzpfonf/

emrnfBuD; *Dwynm&Sif wpfOD; rdrdudk vmawGYonf/olYarG;uif;puav;


NymNymaeonfY
udpöNzpfonf/prf;oyfBunfYawmY &Sm;yg;í &SKyfaxG;aom arG;&myg
ESvHk;a&m*g yg&Sdaeonf/

awmf0if aumvdyfrS oifBum; avYusifYay;cJYonfY yHkpHtwdkif; ruG,fr0Suf


a&m*gtaBumif;
tao;pdwf &Sif;Nyvdkufonf/rdrdESifY bmom rwlaomfvnf; olYudk,fydkif
udk;uG,fonfY
bmomudk &dkaoudkif;&SdKif;Buolrsm;yDyD NynfY0pGm vufcJYBuonf/

]b,favmufavmuf touf&Snfr,f xifvJ q&m}

]aNym&awmY cufw,f?trsdK;rsdK; NzpfEdkifw,f?ysrf;rQNcif;tm;NzifYawmY


wpfESpfatmuf
avmufyJ &w,f}

rsufESmav;rsm; i,foGm;Buonf/

]EdkifiHNcm; oGm;uk&ifaum q&m}

]ukefusp&dwfawmY rsm;r,f?atmifNrifzdkY &mcdkifESKef;uawmY raocsmbl;?


rdom;pk twGufu
'Davmufavmuf yrmP aiGaBu;u Nyóem bmrS r&Sdbl;qdkyJ prf;BunfYoifYw,f}

]'DrSmyJ q&meJY qufukr,f qdk&ifaum}

]uRefawmfuawmY vkyfEdkifwm?vkyfoifYwm vkyfay;aerSmygyJ?cGJpdwf


NyKNyifzdkYuawmY rNzpfEdkifao;bl;vdkY xifw,f}

oufNyif;csBuonf/

]&Sif;&Sif;yJ aNymNyyg q&m&,f?uRefawmfwdkY bmvkyfoifYovJ}

awmfawmfawmY aNz&cufonfY ar;cGef;yif/aNz&cufonfYar;cGef;ESifY


BuHK&wdkif; pdwfxJ&Sd
onfYtwdkif; yGifYyGifYvif;vif;aNymNywwfonfY 0oDu aNz&ef
pum;vHk;wdkYudk &SmazGay;
cJY\/

]cifAsm;wdkY ,HkBunf udk;uG,fwJY bk&m;ocifu cifAsm;wdkYudk wm0efwpfck


csD;NrSifYNyD; uk
odkvf,lcdkif;w,fvdkY oabmxm;vdkufaygY/uRefawmf EdkifiHNcm;rSm
oufBuD;&G,ftdk pHkwGJ
wpfwGJ awGYcJYzl;w,f?olwdkY vifr,m;u i,fi,fuav; uwnf;u Down Syndrome vdkY
ac:wJY OmPf&nf csdKwJYwJY uav;awGudk olwdkY&JY rdb&if;awGu ypf
oGm;cJY&if olwdkY vlrl0efxrf; Xmevdk ae&mrsdK;rSm oGm;awmif;NyD;
NyKpkysdK;axmif ay;Bu
wmav?t&G,fa&mufudk,fYaNcaxmufay: udk,f&yfEdkif&if vufvTwfvdkuf?ti,fav;awG
xyfarG;pm;vdkufeJY uRefawmfwdkY awGYwJYtcsdefrSm olwdkY arG;pm;wm 80
ausmfoGm;NyDwJY/
oufoufrJY vdkuf&SmNyD; ukodkvf,lBuwmaygY/tJ'Dvdk wrif vdkuf&SmNyD;
aoG;rawmf
om;rpyfuav;awGudk bmarQmfvifYcsufrS rxm;bJ ukodkvf,laewJY vlawG&SdwJY
tcsdefrSm
udk,fYaoG;udk,fYom;&,fvdkY qdkufqdkufNrdKufNrdKufa&mufvmwJY uav;
arG;&myg cRwf
,Gif;csuf &SdwJY uav;awGudk wpfESpfyJ ae&&?q,fESpfyJ ae&& ae&wkef;
uav;rSm a0
oemrcHpm;&bJeJY aysmfaysmf&Tif&Tifav; aeoGm;&atmif
NyKpkysdK;axmifay;aeBuwJY rdbawG
&JY b0[m cRwf,Gif;csuf r&SdwJY uav;awGudk ESpfaygif; rsm;pGm
apmifYa&SmufEdkifwJY b0
xufbmrS ravsmYredrfYygbl;Asm?uRefawmY rdwfaqG pma&;q&m]ausmfoufcdkif
(aq;wuúodkvf )uawmY ]temxydPf}ESifY wlaom rdbrsm;}vdkYawmif
wifpm;cJYzl;ygw,f}

aqmufwnf&mr& Nzpfaeaom ESvHk;om;uav; eSpfpHkwG,frSD&m


&oGm;BuaBumif; cHpm;
od&Sd owdxm;rdvdkuf&onf/

aemufESpf tenf;i,f twGif;wGif cefYrSef;xm;onfxufrsm;pGm ydkí touf&SnfNyD;


tdrfY
qnf;vnf; uav; b0 txd a&mufcJYNyD;rS uav;i,fonf rdrd vufay:wGifyif
uG,fvGefoGm;cJYonf/

&kwfw&uf Nyif;xefpGm cHpm;cJYBu&ayr,f BudKwif Nyifqif rSkaBumifY


&ufydkif;twGif;
aNzodrfYEdkifcJYaom rdbrsm;udk ,aeYwdkif trSwf&aerd\/

wdkaomfvnf; t"dyÜm,f rrJYaom b0uav; wpfck/

[7]

pma&;onfY q&m0ef/

tedpö\tdrfeD;csif;/

onf tdrfeD;csif;\ taBumif;udk taumif;a&; &rnfvm;/tqdk;a&;&rnfvm;?bmyJa&;a&;


onftdrfeD;csif;onf pma&;onfY q&m0efxuf tqrsm;pGm cGeftm; BuD;rm;í aeacs\/

olYqD oGm;aeBuonfY vlwef;&SnfBuD;udk aeYpOf Nrifae&onf/ tcsdefwefvQif


udk,fvnf;
xGufí vdkuf&ayOD;rnf/a&SmifvTJí r&EdkifonfY w&m;/
aBumufaeívnf; rxl;/aBumufae&ifvnf; ae&onfY tcsdefudk aBumufaeonfY tcsdef
u 0g;pm;oGm;ayOD;rnf/

taewefzdk;om vdk&if; r[kwfygvm;/

b,fvdkae&if wefowJYvJ/

'guawmY NrifYvGef;oGm;NyD/pma&;onfY q&m0ef OmPf&nfESifY vdkufí


rrDEdkif/aocsmonf
uawmY ]Material Success ac:&kyfydkif;qdkif&m atmifNrifrSkrsm;aemuf
waumufaumuf
vdkuf&if;u tcsdefukefoGm;&ifawmY rwefwm
aocsmvGef;vSonf/[dktdrfwHcg;0us&if t
ukefxm;cJY&rnf r[kwfygvm;/

aeYpOfESifYtrQ b0uav;onf rdrdtwGufa&m?rdrdESifYxdawGY&aom ywf0ef;usif


twGufyg
BunfEl;csrf;aNrYzG,f&muav;Nzpfae&if rdrdESifY xdawGYaom vlwdkif;u rdrdxHrS
tNrJwpfpHk
wpf&m &&SdcHpm;aeBu&vQif....onfvdkqdk&ifawmY b0uav;u rqdk;vS[k xifonf/

'gua&m vG,fvdkYvm;/

raNymwwf/

pma&;onfY q&m0efESifY ESvHk;tdrfonf El;nH\/rodao;?rwwfao;aom todynm cH,l


csufwdkYudk vufcH&ef vG,fulpGm nGwfaysmif;EdkifpGrf; &Sd\/

odkYaomf....rNynfY0Edkifao;yg/
*************************
,SOf&JygYrvm;

[1]

1980 NynfYvGefESpf wpfESpf\ wpfckaom aqmif;OD;umv/

tifvsm;uefabmif&dk;ay:wGif aq;ausmif;om;uav; armif]uBuD;}ESifY


aq;ausmif;om;av;
armif]c} acG;wdkY a&mufaeBuonf/csdef;qdkxm;onfvnf; r[kwf/xl;Ncm;aom
taBumif;
udpövnf; r&Sd/onfvdkyJ trSwfwrJY a&mufvmBuNcif; Nzpfonf/

pum;awG [dka&mufonfa&muf aNymNzpfBuonf/wu,fawmY armif]u}ESifY


armif]c}wdkYrSm
tvGef&if;ESD;aom oli,fcsif;rsm; [kwfonf[kvnf; aNymír&?r[kwfbl;[lívnf; raNym
Edkif/armuf]u}rSm vlvwfwef;pm; rdbrsm;rS aygufzGm;vmonfY tm;avsmfpGm
aq;wuúodkvf p&dwfudk ynmx;lcRefqkp&dwfuav;tm;udk;ESifY &kef;uefí wufae&ol
Nzpf
onf/wpfwef;wnf;aom ynmwwf vluHkxH om;orD; todkif;t0dkif;wGifvnf; r0ifqHY/
armif]c}uawmY q&m0efBuD; wpfOD;\ om;?bdk;bGm;pOfqufuwnf;u
csrf;omvmcJYNyD;
ynma&m tm;upm;yg xl;cRefolwpfOD;Nzpfí q&mrsm; tBum;wGifa&m
ausmif;olrsm;t
Bum;wGifyg a&yef;pm;ol wpfOD; Nzpfonf/wdkufwdkufqdkifqdkifyif
armif]u}\aq;wuúodkvf
rwufcif uwnf;u tvGef&if;ESD;cJYaom i,foli,fcsif; rdef;uav;ESifY armif]c}wdkY
cspfol
NzpfoGm;Buonf/xdkcspfp&maumif;aom rdef;uav; wpfOD;udk taBumif;NyKí
armif}u}ESifY
armif}c}enf;enf; &if;ESD;oGm;BuNcif; Nzpfavonf/

]ausmif;vnf; NyD;awmYr,fuG?twef;xJu awmfawmfrsm;rsm; twGJvnf; vufxyfzdkY


wmpl
aeBuNyD?rif;wdkYa&m b,fawmYvJ}

armif]u}\ tar;pum;udk armif]c}u oGm;Bum;uwdk;xGufaom avoHoJYoJYNzifY


csKyf
wnf;pGm &,fonf/

]ig MRCP &NyD;rS ,lrSmuG}

armif]u}BuD;pum; rNyefEdkif/yg;pyfta[mif;om; Nzpfonf/aemufrS

]rif;[muGm MRCP qdkwm vG,fwmrS r[kwfwm}

]vG,fygw,f?olYvrf;eJY olcGifusatmif oGm;&if EdkifiHNcm;rSmawmY vlawG


trsm;BuD;&aewJY
bGJYyguGm?PLAB aNzr,f?atmif&if tvkyf0ifvkyfr,f/NyD;awmY MRCP aNzr,f?
&NyD;rS ,lrSm}

armif]u}awmfawmf OD;aESmufaNcmufoGm;onf/ ywf0ef;usif aqGrsdK;


todkif;t0dkif;xJwGif
q&m0efwpfa,mufrS r&SdbJ aq;wuúodkvfBuD;udk a,mif0g;0g;ESifY wufcJY&aom
armif]u}
tzdkY armif]c}\tem*wf pDrHudef;rsm;udk OmPfrrDEdkifcJY/

]at;uGm rif;wdkYuawmY tquftoG,frsm;wmudk;?iguawmY vufaxmufq&m0efyJ vkyf


rSm?q&m0efNzpfNyD; aq;uk&&if awmfygNyD?bGJYvGef&zdkY r&zdkYqdkwmu
uHw&m;yJ?pdwful; r
,Of&Jao;ygbl;}

xdktcsdefwGifyif arQmfvifYrxm;rdavmufatmif &ufpufaom


pum;armif]c}ESKwfzsm;rS xGuf
usvmavonf/&,fusJusJESifYyg/

],SOfraNymeYJavuGm?rif;eJY igu wlvdkYvm;?rif; igYudk b,fwkef;u


,SOfEdkifzl;vdkYvJ}

armif]u} wpfa,muf tmap;rdoGm;cJYygonf/

[2]

15 ESpfqdkaom tcsdefumvonf vlYb0\ Zmwfvrf;rsm;pGmudk


pma&;q&mrsm;xufyifvQif qef;Bu,fpGm pdwf0ifpm;zG,f&m?tHYBozG,f&m
zefwD;EdkifpGrf; &Sdavonf/

armif]u}wpfa,muf touf 30 ausmf?40eD;yg;t&G,f a'gufwm ]u}NzpfaecJYavNyD/


ausmifom;b0 uwnf;u arQmfvifYcJYonfYtwdkif; vufaxmufq&m0ef b0ESifY e,fpGef
e,fzsm; a&SYwef;ppfrsufESmyg rusef wm0efxrf;aqmifNzpfcJY\/rxifrSwfbJvnf;
txl;uk
q&m0efwpfOD; NzpfvmcJYonf/rxifrSwfbJvnf; ynmawmfoif c&D;apvTwfNcif;
cH&NyD;
wpfoufvHk; pdwful;r,SOf&JcJYaom MRCP bGJYudk&cJYavonf/

armif]c} uawmY olaNymovdkyif EdkifiHNcm;udk


xGufvmcJYonf/arQmfvifYxm;aom pmar;yGJ
rsm;udkrl ratmifNrifcJY/vlrla&;NyóemwpfckaBumifY armif]u} BuD; oli,fcsi;f
rdef;uav;
udka&m rdbaqGrsdK;oli,fcsif; tm;vHk;ESifYyg
tquftoG,fNywfcJYonf/]qHxHk;aemuf aoQmifyg}&mrS EdkifiHwpfEdkifiH
xyfaNymif;íaexdkifcJYNyD; 'kwd,a&muf&SdaomEdkifiHrS pmar;yGJ
rsm;udkrlatmifNrifcJYonf/olY[molusawmY taNcwus &SdvmcJYonf/

&efukefu vlrla&; udpöwpfckaBumifY EdkifiHNcm;wGif a&muf&Sdaeaom


a'gufwm]u}wpf
a,muf a'gufwm}c}qD rNzpfraezkef;qufzdkY vdkvmcJYonf/

oufNyif;tBudrfBudrf csNyD;aemuf a'gufwm]u} wpfa,muf a'gufwm]c}&Sd&Sm


EdkifiHodkY zkeff;
ac:cJYonf/oli,fcsif;iwfaeaom a'gufwm]c}u 0rf;omt,fvJyif wkYHNyefESKwfqufcJY
onf/odkYaomf

]a[Yaumif?rif; MRCP udk tJ'DrSm b,folrS todtrSwfrNyLBubl;uG}

i,fi,fwkef;uvdkawmY atmifYoufouf rcHpm;&?&ifYusufrlaBumifY NyHK;íom


'Daumif i,fi,fu tusifYawG raysmufao;bl;[k awG;rdonf/

]'gawmYuGm?urÇmay: rSm&SdwJY b,fbGJYudkrS wpfurÇmvHk;u todtrSwf


rNyKBuygbl;}

wu,fawmY wpfurÇmvHk; b,fEdkifiHudk ,loGm; ,loGm;wifYw,fwmu q&m0efwpf


a,muf&JY apwem&JY arwåmw&m;?tJ'gudk rif;,SOf&JygYrvm; [laom
pum;vHk;wdkYudkawmY
rvJTruif;om rsdKcsvdkuf&ygonf/

wpfqufwnf;rSmyif MRCP bGJY &onfYtcsdefu a'gufwm]c}udk rdrdvHk;0 owdr&onfY


taBumif;?MRCP bGJYaBumifY udk,fYudk,fudk,f a'gufwm]c} xufomoGm;NyD[k
wpfcgrS
rawG;cJYrdonfYtaBumif;vnf; owdxm;rdvdkufygonf/wu,fawmYvnf; vGefcJYonfY
15ESpftwGif; a'gufwm ]u}wpfa,muf a'gufwm]c}udk wpfBudrfom owd&cJYzl;ygonf/

xdkwpfBudrfonfvnf; ]BuufOxkyfBuD;} wpfxkyf tay: rlwnfí owd&rdNcif;om Nzpfyg


onf/

[3]

1990NynfYump ESpfrsm;twGif;u Nzpfygonf/e,fpGefe,fzsm;a'orsm;odkY w&pyf


vSnfYvnf
aNymif;a&TYae&aom a'gufwm]u} wpfa,muf c&dkiftqifY awmrus NrdKYrus
aq;&Hkuav;
wpfckodkY aNymif;a&TYwm0efcsxm; cHcJY&ygonf/xdkpOfu c&dkiftqifY
aq;&HkrSm ukwif 100
tiftm;om &Sdygonf/txl;uk&m0efrsm; r&Sdyg/

a'gufwm ]u} udk NrdKYe,f q&m0efBuD;u uav; ukoaqmifudk wm0ef,lapcJYonf/olyJ


wm0efcHq&m0ef?olyJ vufaxmufq&m0efaygY/

xdktcsdefrSmyif ol ig;ESpfom;t&G,f vlemuav; ]armifokn}udk pwif


awGY&SdcJYygonf/

[4]

ig;ESpf [kwf&JYvm; q&mr&,f?'DrSm 15 aygifyJ &Sdw,f?&Spfvom;avmuf


NzpfaeNyD}

][kwfygw,f q&m&JY?'DrSmu awmfawmfrsm;rsm; rdbawGarG;aeY


rrSwfrdwwfayr,fY
'Duav;tazu twdtus rSwfxm;&Smygw,f?wu,fYudk tm[m&NywfvdkY ao;aewmyg}

uav;\ a&m*gu wDbD/omreftqifYawmY r[kwf/aq;ynmt& Miliory TB [k


ac:aom aoG;aBumrsm;wpfavQmuf TB ydk; ysHYESHNcif;a&m*gNzpfavonf/uav;u
emwm
&Snfzsm;ía&mufvmNcif; Nzpfonf/aq;&Hkrwufcifu ESpfv zsm;cJYonf/,ck
aq;&Hkay:rSm
ESpfv &SdaeNyD/tzsm; rusao;/

temvnf; odNyD?"mwfrSefu aq;&Hku pdkufí


&dkufay;xm;onf/aq;vnf;&SdNyD/wDbDwdkuf
zsufa&;XmerS vdktyfaom aq;rsm; yHYydk;xm;onf/tzsm;um rusao;/usoifYaom
tcsdefudk ausmfaeonfrSm BumygaygY/

omreftaNccH q&m0efuav;wpfOD; Nzpfaom a'gufwm ]u}OmPfrrD&Sm/acgif;udk


rod
rom ukwf&if; ydefvSDaNcmufuyfvGef;í rnf;BuKwfaeaom rsufESmuav;udk
iHkYBunfYrd
onf/rsufvHk;NzLNzL NyL;NyL;uav; wpfpHku Nyefí armYBunfYavonf/

]tara&m?bmvdkY rapmifYwmvJ}

]aoNyDwJY q&mwDbDyJwJY?tazuawmY uRefrwdkY ppfay;NyD;NyDr&Sdbl;?


taryJ apmifYcGifYay;&
r,f qdkayr,fY tazrS ay;rapmifY&if olwdkYvnf; Nyef&HkyJ &SdwmeJY
uRefrwdkYvnf; rsufpd
rSdwfNyD; apmifYcdkif;xm;wm?ESpfvvHk;vHk; Nyefcsifw,f wpfcGef;rS
raNymwmawmif aus;Zl;
wifae&w,f?olYom;awmY olawmfawmf *&kpdkufyHk t&om;}

]at;Asm?aq;uvnf; a&SYu q&m0efu ay;oifYay;xdkufwmtukefay;NyD;om;?tzsm;u


vnf; rusbl;?txl;ukawG r&SdawmY b,far;&rSef;vnf; rod?uRefawmf[m uRefawmf
wwfoavmuf rSwfoavmuf pOf;pm;BunfYygOD;r,f?pmvnf; zwfBunfYygOD;r,f?[kwf
vm;}

[5]

xdkpOfu onfEdkifiHwGif attdkif'Dtufpf a0'em&Sif uav;rsm;


rawGY&Sd&ao;/'DawmY 'gudk
rpOf;pm;NzpfawmY/wDbDuvnf; aocsmaeonf/wDbDaq;ay;vdkY ruswmom
&Sdonf/'D
awmY 'gudkyJ OD;wdkuf pOf;pm;onf/

wpfnaeavmuf pOf;pm;vdkufawmY taNzwpfcka&;a&;ay:vmonf/

]xrif;auR;vm; uav;taz}

][kwfuJY olpm;Edkifygw,f}

]b,fu xrif;&vJ}

]aq;&Hku auR;wmyJaygYq&m&,f?tom;[if;bmnmawmYvnf; 0,frauR;Edkifbl;aygY}


[kwfNyD/'gyJNzpf&r,f/tm[m& csdKYwJYoNzifY touf ig;ESpft&G,fwGif &Spfvom;
aygif
csdefom &Sdaomuav;/wDbDuvnf; Nzpfaeonf/ tckvnf; tom;rauR;Edkifao;/aq;
&HktaeeJYuvnf; e,faq;&Hki,fuav;/qif;&Jom; vlemu trsm;pk/onfYxufawmY
*&krpdkufEdkifawmY/

'DawmY onfuav;rSm tom;"mwf y&dkwdef; vdkaernf/y&dkwdef; r&SdawmY


udk,fcHtm; r&Sd
/udk,fcHtm;r&SdawmY y#dZD0aq;0g;rsm; ay;xm;ayr,fY wDbDydk;bufuyJ
Edkifaernf/onf
awmY tzsm;rus/'gtNzpfEdkifqHk; taNz Nzpfonf/'DawmY 'Duav;udk tom;auR;BunfY
rnf/cufwmu b,fu ydkufqHESifY 0,fauR;&rSmvJ/

a'gufwm]u} tdrfaxmifusaeNyD/ZeD;u wpf?om;uwpf/vcu 1200usyf/a,mu©r


tdrfrSm uyfpm;aeonf/b,fu aiGydk&SdygYrvJ/aq;cef;uvnf; rxdkifNzpfao;/aemufqHk;
awmY udk,fwwfEdkiforQ txGmxJu taumif;qHk;Nzpfatmif pDpOfEdkifatmif
BudK;pm;&awmY
onf/

]uav;taz?'DrSm aiGESpfusyfawGYvm;/BuufOwpfvHk; oGm;0,facs?q&mrawGudk


NyKwfay;
cdkif;?cifAsm;om;udk uRefawmfBuufO wpfaeYwpfvHk; auR;csifw,f?aq;vdkYyJ
oabmxm;?
oGm;0,fzdkYeJY uav;wpfvHk;vHk; tukefpm;NzpfzdkYu cifAsmwm0ef?BuufOzdk;
wpfaeY aiGESpf
usyfu uRefawmfYqDrSm rSefrSefvm,l [kwfNyDvm;}

cHpm;csuf r&Sdaom rsufESmaoBuD;ESifY NyL;aBumifaBumifBunfY&if;u


acgifndwfNy&Smavonf/

[6]

vlemaqmiftv,fwGif a'gufwm ]u}\ pm;yGJuav; csxm;onf/pm;yGJuav;ay: wGif


zefcGufta[mif; uav;wpfvHk;&Sdonf/xdknaeu xdkzefcGufta[mif;xJwGif ydkufqH t
aBuGoHk;rwf a&mufaeonf/
]q&mr?'gu bmawGvJ}

][dk tazav q&m?BuufOu ig;rwfyJ ay;&w,fqdkNyD; oHk;rwfNyefvmxm;oGm;wm?


uav;
uvnf; q&mYBuufOudk pm;vdkufwm q&m&,f?olY[mol xdkifNyD; udkufpm;wm
wpfxdkif
wnf;eJY ukefa&m}

&ifxJwGif aEG;ceJ BuufoD;xrdonf?ydkufqHtdwfudk zGifYBunfYawmY


tdwfxJwGif 15 usyf
om &SdaBumif; owdxm;rdNyefonf/

]aumif;om;yJ?uRefawmf reufNzeftwGuf ig;rl;yJ ay;zdkY vdkawmYwmaygY}

udk,fYtvSLig;rwfudk *kPf,l&rvm;?udk,fYrSmvnf; rydkvQHvdkY oHk;rwfyg


,lvdkufawmYvdkY
raNymEdkifwm &Suf&rvm;/ra0cGJwwfaom pdwfESifY a'gufwm ]u}wpfa,muf
&,fusJusJ
vkyfae&onf/

[7]

onfvdkESifY qufwdkuf &uf 20 cefY BumoGm;onf/&uf 20 twGif;rSm vlemuav;


armifokn
xl;Ncm;pGm aNymif;vJvmcJYonf/

tzsm;usoGm;onf/aygifcsdef ododomom wdk;wufvmonf/acG,dkifvJae&mu xxdkif


aemuf
awmY vrf;yg avQmufvmonf/pum; paNymvmonf/BuufO tvHk; 20\ wefcdk;vm;?aq;
0g;rsm;\ wefcdk;vm;?apwem?arwåm\wefcdk;vm; rod/ig;rwfwef ukodkvf\tpGrf;udk
vSnfY
vnfaNymqdk&ef &SufoNzifY a'gufwm]u}wpfa,muf yDwdudk Budwfí Nzpfae&onf/

armifoknuav; wpfa,muf armif0vHk; Nzpfvmonf/raNymif;vJoluawmY armifokn


\ taz/olonf trlt&muif;rJYaom rsufESmaoBuD;ESifY wuf&ufNcm;wpfcg zefcGufxJ
odkY ydkufqHoHk;rwf vmvmxnfYaeNrJ/
aemuf oHk;ywfcefYtBumwGifawmY armifokn aq;&Hkuyg
qif;cGifY&cJYonf/q&mrBuD;udk
&,farmESKwfqufaeaom armifoknuav;udk awGawGBuD; pdkufBunfYaeaom
olYzcif?
a'gufwm]u}bufodkY wpfcsufvSnfYBunfYonf/pum;rqdk rNyHK;NyKililidkifidkifom
&Sdaeonf/
qdkYepfae&Smw,f xifyg&JY[kom awG;rdonf/

]aoaocsmcsm &ufcsdef;NyefvmNyaemf uav;taz}

acgufwpfcsufom ndwfNyí armifoknuav;\ vufudkqGJum vlemaqmifxJu xGuf


cGmoGm;onf/aemufawmY wNznf;Nznf;ESifY NrifuGif;rS aysmufuG,foGm;onf/

a'gufwm]u}wpfa,mufvnf; aq;&Hk0if;twGif; q&m0efi,frsm; pufbD;tyfaeus wJ


uav;qDodkY avQmufcJYonf/olydkifwpfywf&pf pufbD;av;qD ta&mufwGifawmY
pufbD;
a&SYNcif;twGif;u xl;qef;aom puúlxkyfBuD;udk Nrifrdavonf/

]rdef;rBuD; wpfa,muf vmxm;oGm;wmyJ q&m?q&modw,frSwfvdkY uRefawmfvnf;


rar;
vdkufbl;}

EDS;BudK;ESifY csnfxm;aom tndKa&mif puúLxkyfudk aNzBunfYawmY BuufO


tvHk;20cefY xGufvmonf/a'gufwm}u} yg;pyfom; NzpfoGm;ygonf/

[8]

b,folb,f0g ay;oGm;onf qdkwmawmY a'gufwm]u}wpfa,muf b,fawmYrS rodcJ&Y


awmYyg/aocsmonfuawmY vGefcJYonfY ESpfywftwGif; ol\ BuufO pDrHudef;udk
ta0;wpfae&mrS apmifYBunfYaeolom Nzpf&rnf/

udk,fwdkif rNynfYpHk&onfY Bum;xJu vlemtwGuf udk,fpGrf;OmPfpGrf;&SdorQ


zspfnSpfí zefwD;ay;csifonfY q&m0efuav;wpfOD;\ apwemESifY arwåmudk
todtrSwfNyK ulnD
vdkpdwfudk NyvdkufNcif;om Nzpf&ayvdrfYrnf/

trnfwyf&cufaom cHpm;csufwpfckNzifY yDwdNyHK;rus?rcsdNyHK;rus?


NyKH;&if;u BuufOxkyfBuD;
ydkufí a'gufwm]u}wpfa,muf vlemaqmifbufodkY NyefavQmuffvmcJYonf/uav;uko
aqmifwGif a&cJaowåm r&Sdayr,fY aq;0g; ukoaqmifwGifa&cJaowåm
&Sdonf/xdka&cJ
aowåmwGif 'DBuufOwdkYudkxnfYrnf/aemifvmvwåHYaom
armifoknrsm;pGmwdkYtwGuf wpfwyfwpftm; Nzpfaprnf[k &nf&G,favonf/

xdktcsdefrSmyif zswfceJ a'gufwm}c}udkowd&rdvdkufonf/

Material Success ac: b0\ &kyfydkif;qdkif&m atmifNrifrl pnf;pdrfausmfBum;rSK?


bGJYxl;
*kPfxl; ponfwdkYtay: wefzdk;xm;wwfvGef;aom &vnf; &wwfvGef;aom a'gufwm}c}
wpfa,muf arwåm\ a&mifNyef[yfrludk BunfEl;pGm cHpm;&zl;rnf[k rxifyg/

ckaersm; a'gufwm}c}ESifY yufyif;wdk;rdrnf qdkygvQif/

rif; igYudk ,SOfEdkifvdkYvm;qdkonfY pum;udk olxyfaNymcJYOD;rnf qdkygvQif/

vufxJu BuufOxkyfBuD;udk Nyí ]rif;rSm &SdwJY bGJYawG?aiGawGtm;vHk;udk


'DBuufOxkyf wpf
xkyfavmufrS ig wefzdk;rxm;bl; oli,fcsif;}[k &ifaumYí
aNymcsvdkufcsifprf;ygbdawmY
onf/
****************************

axmifpkESpf Nzwfausmf q&m0ef


[1]

axmifpkESpf trSwf 2 ukefqHk;í axmifpkESpf trSwf 3 odkY ul;aNymif;oGm;onfY


tcsdeftwdtus
wGifyif vl&G,fb0rS vlBuD;b0odkY ul;aNymif;oGm;apcJYaom xl;qef;onfY
wdkufqdkifrSKudk uH
w&m;onf rdrdtm; taBumif;rJY oufoufawmY ay;cJYav[ef rwlacs/

cufonfu onftaNccH taBumif;w&m; wdkufqdkifrSKonf taumif;bufodkY


ydkYcsifívm;?t
qdk;bufodkY ydkYcsifívm; qdkwmudk vGefcJYonfY ig;ESpfvHk;vHk;
taNz&Smr&cYJNcif;yif Nzpfavonf/

[2]

]q&mYom;u tckxufxd pum;aumif;aumif; raNymao;bl; q&m&,f vkyfygOD;?az?ar


awmif wpfvHk;csifyJ ac:wwfw,f?wGJNyD; rac:wwfao;bl;}

q&mYom;[kom wifpm;í aNymonf/wu,fawmY rdrdom; r[kwfyg/i,fi,farG;uifp


uwnf;u rdrdrSefrSef BunfY&SkapmifYa&Smufay;cJYaom vlem[k qdkvdkygonf/

wu,fawmYvnf; onftvGefcspfp&m aumif;aom touf ESpfESpft&G,f uav;vSvS


uav;onf rdrdom; t&G,fyifr[kwf/tdrfaxmifom apmapmusNzpfcJYygvQif uav;tar
rdef;rvSuav;onfyifvQif rdrdt&G,f NzpfEdkifaeavNyD/oludk,fwdkifuvnf;
olYudkol]orD;}
[kom &nfnTef;avY&Sdonf/rdrdom uav;udk pum;aNym acsmYNrSL&mwGif
udk,fYudk,fudk,f
q&m[kvnf; roHk;csif?OD;OD;oHk;&rSmuvnf; pdwfrvHk?bdk;bdk;oHk;vQifvnf;
0dkif;&,fBurnfpdk;
í ]bb} [ka&mcsavY&Sdonf/wu,fawmYvnf; ]rBuD;ri,f}[laom pum;rSm touf 40
ausmfumpt&G,fawGtwGufrsm; xGifcJYavovm;[líyif awG;rdao;onf/

cspfp&m odyfaumif;aom uav;i,fav;rsm;pGmudk aeYpOfNrifaeus Nzpfaomfvnf;


b,ftcsdef NrifNrif tl,m;wwfaom BunfEl;rSKu &dk;roGm;wwfao;/uav;yg;uav;udk
cspfpEdk;vdrfqGJrdonf/
]yHkrSefuawmY touESpffESpfqdk&if oHk;vHk;wGJ
wpfaBumif;uaNymwwf&r,fqdkwmawmY rSefygw,f?'gayrJY wpfa,mufeJY wpfa,muf
uGmNcm;rSKav;awGuvnf; &Sdw,fav?az?
arudk t"dyÜm,f rSefrSefeJY aNymwwfw,fqdkuwnf;u orD;&JY om;uav;u em;awmY
aumifaumif;Bum;wm aocsmw,f?olY&JYtrSKt&m vSKyf&Sm;rSKawGudk
BunfY&HkeJYOmPf&nfyHk
rSef &Sd&Hkru aumif;w,fvdkYawmif q&mu xifw,f}

][m [kwfw,f q&m? odvdkufwwfvdkufwmawmY aNymraeygeJYawmY?'Dpum;uav;yJ


raNymwm}

][kwfNyD?tm&HkaBumydkif;uvnf; q&m prf;oyfwm bmrSrSm;wm


rawGY&bl;qdkawmY yHkrSef
aemufuswmyJvdkY xifw,f?enf;enf; xyfapmifYBunfYygvm; orD;&,f?
oHk;vavmufae&if
wpfacguf NyefvmcJY [kwfvm;?'DBum;xJawmY orD;u orD;om;uav;udk
pum;rsm;rsm;
aNymaeaygY?olNyefaNymaNym raNymaNym udk,fu wpfcsdefvHk; aNymay;aeav}

uav;taruawmY oabmayguf raygufrod?uav;vSvSuav;uawmY wpfcsdefvHk;


acgif;awG ndwfNyaeí &,frd&ao;onf/

[3]

om; aEG&moDqdkifbm t*Fvdyfpm oifwef;qif;yGJ &Sdw,f/uRefroGm;wufrvdkY?


&SifvdkufOD;
rvm;?tm;vm;[k ZeD;Nzpfolu ar;onf/tm;vSonf r[kwfayr,fY om;ESifY ywfouf
aom yGJvrf;wdkif;vdkvdk ysufuGufcJYonfrSm rsm;NyD;rdkY onfwpfcgawmY
rtm;tm;atmif
vkyfí vdkufoGm;cJYonf/

oifwef;qif;yGJwGif rsufESmcsif; &if;ESD;aeNyD;aom


vlem&Sifawmfawmfrsm;rsm;ESifY NyefqHk&?
ESKwfquf&Nyefonf/
]q&m rtm;wJYBum;u om;yxrqk&vdkY vdkuftm;ay;w,faygYav}

]cifAsm om;qk&w,f [kwfvm;}

][kwfw,fav?q&mawGu uav;u awmfvdkufwmvdkYaNymvdkYawmif uRefrwdkYu


txl;ukq&m0efBuD;om;yJ[m awmfrSmaygYvdkY aNymaeao;w,f}

wpfckckawmY vGJaeNyD xifrd\/

om;u rdrdudk bmrS aNymrxm;/

cPaeawmY EdkifiHNcm;bmom wuúodkvfrS t*Fvdyfpmygarmu©u vmawGYonf/uav;


\ ynmxl;cRefrSKESifY a&SYtvm;tvmrsm;udk vmí
&Sif;NyaqG;aEG;onf/rdbrsm;bufu uav;udk bmqufvkyfay;zdkY
&nf&G,fxm;ovJ[kvnf; ar;onf/rdrdwGifu bmtaNzrS
tqifoifY r&Sd/BudKwif odxm;aom udpöuvnf;r[kwf/ZeD;u olvnf; rod[k aNym
awmY vltkyfBum;xJwGif oli,fcsif;rsm;ESifY pum;aNymaeaom om;udk
oGm;ac:&onf/

]om; rif; yxrqk &w,fqdk}

][kwf}

]rif; odw,faygYav}

]aNymNyxm;wmyJ[m}

]rif; bmNzpfvdkY tazwdkYudk raNymvJ}

]rodbl;av?tazrS rar;wm}

oufNyif;om cs&onf/

]rif;udk bmay;vkyfrSmvJwJY?q&mBuD;u ar;aew,f igYudk?uJ aNymprf;ygOD;uGm?


rif;ua&m
bmvkyfcsifwmvJ}

ycHk;wGefYNyonf/

]rodbl;av?om;rS rpOf;pm;&ao;wm}

'gvnf; [kwfwmyJ?om;u 15 ESpf?onfESpfrS 10wef;wuf&rnf/qHk;Nzwfcdkif;zdkY


apmao;
onf/xdkpOfom;u &kwfw&uf &,fvdkufonf/

]aocsmwmawmY &Sdw,f}

]bmvJ}

]azazYvdkawmY q&m0efawmY rvkyfcsifbl;}

]a[ bmNzpfvdkY}

]yifyef;vdkY}

15ESpfom;u aygYaygYuav; aNymvdkufaom pum;ayr,fY olYpum;u zcif\ &ifxJodkY


eiYfceJY pl;0ifoGm;onf/

oufwl&G,fwl oli,fcsif;rsm;pGmu Nyeftm;usae&aom atmifNrifonfY b0wpfckudk


usm;ukwfusm;cJ tESpf ESpfq,fcefY BudK;pm;&,lEdkifcJYayr,fY xdkb0onf rdrd
om;t&if; NzpfoltwGuf tm;uszG,f&m NzpfrvmcJY/

axmifpkESpf trSwf2wGif rdrdwdkY vli,fb0udk usifvnfcJYpOfuawmY ]yifyef;w,f}[l


aom pum;onf *kPf,lp&m NzpfcJYonfrSm trSefyif/]yifyef;}Ncif;onf ]tvkyfrsm;Ncif;}
tvkyfrsm;Ncif;onf rdrd\ tvkyfudk ,HkBunfvTJtyfolrsm;Ncif; r[kwfygvm;/bmtvkyf
rS r&SdNcif;udk &Sufp&m?yifyef;BuD;pGm BudK;pm;&kef;uef &Ncif;udk
*kPf,lp&m[k rdrdwdkY vl
i,fb0u t&dk;xJ?tonf;xJtxd pGJNrJ,HkBunfcJYBuonf/

,ckrSK rdrdwdkY touft&G,fu &SdcJYonfY OmPf&nfxuf NrifYaeaBumif;


oufNyif;NyEdkif
onfY rdrdom;u ]yifyef;Ncif;}onf a&SmifvTJoifYaom t&mwpfck[k qdkaeacsavNyD/

axmifpkESpf topfudk pdwfxJu tvHNzLom axmifNyvdkufcsifygawmY\/

[4]

]cifAsm;wdkY wpfawG aq;ausmif;ol?ausmif;om;awG?a[mufpfqm*sifawGudk


tcsdefay;NyD; pum;
aNymay;zdkY vdkaeNyDAs}

ygarmu©BuD;u tpnf;ta0; pm;yGJxdyfwGif


xdkifae&if;upum;pvdkufonf/rBumao;rDuyif q&mBuD;\ wGJzufpmppftNzpf
pmar;yGJwpfckudk twl ppfar;cJYBuonfrdkY q&mBuD; bmudk&nf
&G,fonfudk csufcsif; &dyfrdvdkufonf/usefq&m?q&mrrsm;url pdwf0ifwpm;om
em;pGifYae
Buonf/

]uRefawmfwdkYESpfa,muf ppfcJYwJY aq;ausmif;om;taBumif;uRefawmf


tckaNymNyr,f?cifAsm;
wdkY em;axmifBunfY}

q&mBuD;\ aNympum;rsm;udk em;axmif&if;u udk,fwdkifvnf; &SdaecJYaom


pmar;yGJcef;qD
pdwfu Nyefa&mufoGm;onf/

ausmif;om;u pmar;yGJ raNzEdkif/awmf&Hkwef&Hk


pmr&Ncif;rsdK;r[kwf/pmar;yGJudk wckwfw&
av;av;pm;pm; Nyifqifí vmcJYonfY taetxm;udk rawGY&/aemufqHk;awmY
q&mBuD;
vnf;pdwfysufvufysufNzifY}'gqdk&ifuGm?rif;tck pmar;yGJ atmifoGm;vdkY
q&m0efNzpf&if bmvkyfr,fvdkY pdwful;xm;ovJ}[k
pum;tNzpf}ar;vdkufonf/ausmif;om;u tvGef xl;
qef;aom taNzudk aNzavonf/

]uRefawmf pOf;pm;wkef;yg cifAsm}


q&mBuD; rsufcHk;ESpfzuf aNrmufwufoGm;onf/

]a[Y bmvJuG?bmpOf;pm;wmvJ?rif; pmar;yGJatmif&if q&m0ef vkyfr,f r[kwfvm;}

]tJ'gudk pOf;pm;aewmyg cifAsm?uRefawmf odyfraocsmbl;}

q&mBuD;u pdwfysufvufysuf acgif;cgonf/

]'Davmuf wufvmcJYNyD;rSuGm?q&m0ef rvkyfawmYbl;qdkawmY rif;[mu


tpuwnf;ubm
vdkY wufcJYao;vJuG?uJ aNymprf;ygOD;uGm?bmNzpfvdkY rif;u q&m0ef
rvkyfcsif&wmvJ}

ausmif;om;u acwårQ ESKwfqGHYoGm;onf/odkYaomf csufcsif;yif Nyefí


toHxGufvmonf/

]'Dvdkyg cifAsm?uRefawmfYrSm &SdwYJ OmPf&nfeJY vHkYv0D&d,xkwfNyD;


BudK;pm;vkyfvdkuf&if &rSm
aocsmygw,f?q&m0eftvkyfu tJovdk raocsmvdkYyg}

]bmuG a[Y 'DrSm taocsmqHk;uG?rif; em;vnfvm;?taocsmqHk;yJ}

q&mBuD; pdwfqdk;rSm pdk;&dyfí qufrNiif;aomfvnf;ausmif;om;rsufESmu


vufcH[efawmY rNyacs/

w,fawmY ausmif;om; owdrxm;rdonfY tcsufrSm q&mBuD;onf wpfoufvHk; aq;uk


oNcif;ESifY aq;ynmoifBum;Ncif;udk tm;BudK;rmefwuf wpdkufrwfrwf
aqmif&GufcJY&mrS
or®mtmZD0pD;yGm;a&;bufwGifvnf;aumif;?vlrSKqufqHa&;bu fwGifvnf;aumif;?
tvGef
atmifNrifxif&Sm;onfY pHNyyk*¾dKvfBuD;wpfOD;Nzpfaeonf[lonfY tcsufyif/

]wu,fawmYvnf; toufarG;0rf;ausmif; vkyfief;wpfck&JYwefzdk;udk wdkif;wm&wmu


0if
aiG yrmPwpfckwnf;rS r[kwfwmAsm?vkyfief; oabmobm0?*kPfeJY olrsm;udk b,f
avmuf tultnDay;EdkifwJY tpGrf;&Sdwm tJ'gawGyg ygao;wm?'gawGudk vli,fawG o
abmaygufBuzdkYu uRefawmfwdkY cifAsm;wdkYrSm wm0ef&Sdaewm?
pmoif&HkeJY wm0efausw,fvdkY
uRefawmf rxifbl;?vli,fawGudk &if;&if;ESD;ESD;aygif;NyD;cifAsm;wdkY
awG;ovdk?cHY,lovdk olwdkY
uav;awG awG; wwfatmif ?cHHY,lwwfatmif aNymNyay;zdkY vdkw,fvdkY
uRefawmf xifw,f}

q&m/q&mrtm;vHk; acgif;wqwfqwf ndwfBuonf/q&mBuD;u rdrdbufodkY ar;aigYí


aNymonf/

]cifAsm;uawmY uav;awGudk awmfawmf &if;&if;ESD;ESD;aygif;NyD;


pnf;&Hk;Edkifw,fvdkY Bum;
w,f?aumif;w,fAsm?qufvkyfyg}

&ifxJwGif aEG;ceJ NzpfoGm;onf/

[5]

wpfckaom aeYvnfcif;wGifawmY tvkyfoif q&m0efuav;rsm;ESifY twl aeYv,fpm


pm;&if;
txufyg Zmwfvrf;uav;udk NyefaNymrdonf/EkysdKaomrsufESmuav;rsm;udk
tuJcwfBunfY
vdkufawmY trsm;pkuawmY udk,faNymNycsifaom tawG;tNrifudk
oabmaygufoGm;BuyHk
&onf/

NcGif;csufuawmY ESpfa,muf/

a,mufsm;av; wpfOD;u acgif;iHkYae&if;u rauseyf[efyefrsdK;NzifY rsufvHk;yifYí


pdkufBunfY
aeonf/aemufwpfa,mufawmY aemuf&Twf&Twf [efyefNzifY Nyefar;onf/

]'Dvdk vkyfav q&m?q&mwdkY oifay;&wJY ynmawGvnf; tvum; rNzpf&atmif?uRef


awmfwdkYvnf; vcuav;NrdK;NrdK;NrufNruf &avatmif EdkifiHNcm;rSmyJ
oGm;aq;ukvdkufr,f?
raumif;bl;vm;}

tm;vHk;0dkif;&,fBuonf/rdrdvnf; raeEdkifbJ &,fvdkufrdonf/

]ynmawmfoif oGm;wkef;uawmY igvnf; EdkifiHNcm;rSmaq;ukzl;wmaygYuGm?


rif;aNymwJY NrdK;
NrdK;NrufNrufvnf; &zl;wmaygY?'gyarJY iguawmY NyefvmcJYwmyJ?tJ'g
bmNzpfvdkUvdkY rif;
xifovJ}

vlaemuf q&m0efuav; rsufESmydk; owfonf/

][kwfw,fq&m?uRefawmfwdkYvnf; tJ'gudk pdwf0ifpm;aewmyJ?


Bum;&oavmufawmY q&m
[dkrSmvnf; awmfawmf tqifaNycJYwmyJ?tJ'g bmvdkY q&mNyefvmwmvJ}

oufNyif;wpfcsuf cs&if;u pOf;pm;BunfYonf/onftaNzu awmfawmf odrfarGYonf/pdwf


&Snf&Snf &Sif;NyzdkYvnf; vdkrnf/&dk;om;yGifYvif;pGm &if;&if;ESD;ESD;
aNymNyp&mrsm;vnf; trsm;
tNym;&SdayvdrfYrnf/apwemuawmY rdrdcH,lonfYtwdkif; cH,lwwfBuapcsifonfY
apwemyg/

]'Dvdk pOf;pm;BunfY&atmifuGm?rsdK;cspfpdwf qdkwmudk rif;wdkYb,fvdk


em;vnfovJ}

aumifav; rsufESm NyHK;pdpd NzpfoGm;onf/

]r&,fygeJYa[Yaumif?ig w&m;a[mrvdkY r[kwfbl;?igcHpm;&wJY twdkif;


igaNymNyrvdkY?ig
EdkifiHNcm;rSmwkef;u igYrSm bmompum; Nyóemvnf; bmrS r&Sdbl;?
rif;wkdkYtod?NyD;awmY
igYxHk;pHu a&mufav&m t&yfrSm olwdkYp&dkuf?olwdkYb0?aeyHkxdkifyHk?
olwdkYbmpdwf0i f;pm;
w,f tNrJavYvmw,f?a'ocHeJY &if;&if;ESD;ESD; aeEdkifatmif tNrJ BudK;pm;w,f?
oHk;v?tvGef
qHk; aNcmufvqdk&if&NyD?tdkauNyD?tukef odoGm;NyD?igeYJ pum;aNym&if
olwdkY igYudk vlpdrf;
wpfa,mufvdk rcHpm;&awmYbl;?wpfom;wnf; NzpfoGm;NyD?vkyfazmfudkifazmf
vlrsdK;aygif;pHk
eJY igeJY pm;twl oGm;twl tJvdk cifoGm;NyD?cifoGm;wJYtcgusawmY ig
bmowdxm;rdvJ
odvm;}

&Skwif;wif; rsufESm&Sif a,mufsm;uav; wpfOD;rS tytm;vHk; rsufESmrSm taNzudk


iHYvifYae
BuyHk ay: onf/

]ig 'Dtwdkif; wpfoufvHk; aevdkY raysmfbl;qdkwmudkaygY?ig 'DrSm


udk,fYvlrsdK;awG Bum;xJrSm
tvkyfvkyfaewkef;u 'DvdkrsdK;?tck rif;wdkYeJY aeovdkrsdK;aygYuGm?
&if;&if;ESD;ESD; aygif;oif;NyD;
tvkyfvkyf&if twlwl?tem;,l&if twlwl?tJovdkae&wm igaysmfw,f?udk,fYbmompum;
eJY udk,faNymqdk &,farmae&wm aysmfw,f?[dkrSmawmY raysmfwmawmY
r[kwfbl;?'gayrJY
pdwfxJrSmwpfckck vdkaeovdkyJ?'DrSmvdkawmY raysmfbl;?wpfoufvHk;
tJovdkBuD;aeEdkifvm;vdkY
pOf;pm;vdkufawmY &Sif;w,f?raeEdkifbl;?'DrSmyJaecsifw,f?ig xifw,fav?
rsdK;cspfpdwf qdkwm
tJovdkrsdK;yJ NzpfvdrfYr,f}

][m q&m?[kwfw,f}

ar;cGef;&Sif a,mufsm;av;u tm;&0rf;om axmufcHonf/

]uRefawmfEdkifiHNcm; oGm;&aumif;rvm; pOf;pm;wdkif;udk,fYudk,fudk,f tJ'Dvdk


cPcP ar;BunfYzl;w,f?wu,fvdkYrsm;NyefrvmNzpf&if wpfoufvHk;ae&wm &ifxJrSm
aysmfa&m
aysmfygYrvm;vdkY awG;BunfYwdkif; pdwfxJrSm av;av;oGm;w,f?q&mYvdk
aNymrNywwfvdkY?
tck q&maNymawmYrS &Sif;oGm;awmYw,f?'gqdk uRefawmYpdwfxJrSm
rsdK;cspfpdwf"mwfu &Sd
aewmaygYaemf}
udk,fay;csifaomtNrifudk olwdkYuav; trsm;pk &oGm;BuoNzifY
tm;&0rf;omNzpfoGm;rd
onf/

]'gaygYuG?'gqdk rif;roGm;awmYbl;aygY [kwfvm;}

q&m0efuav;u awGa0oGm;onf/NyD;rS &,fusJusJESifY

]oGm;awmY oGm;BunfYcsifao;w,f q&m&,f?a&mufzl;atmifvdkY?NyD;&ifawmY


q&mvdkYyJ Nyefvmr,fav}

tm;vHk; 0dkif;&,fBuonf/rSKefukyfukyfwpfa,mufu rdrdudk r&,frNyHK;


rsufESmESifY pl;pl;0g;0g;
BunfYaeqJ/

olYtBunfYudk rodcsifa,mifaqmifí usefvli,fuav;rsm;udk qufí a0a0qmqm &Sif;


NyaNymNyaerdcJYonf/

wpfem&Dausmfausmf ESpfem&DeD;eD; Bumrnfxifonf/

rdrd i,fpOfu taBumif;rsm;?Nzwfoef;vm;cJY&aom b0trsdK;rsdK; BuHKawGY&aom


vltrsdK;rsdK;
Zmwfvrf;taxGaxG/

olwdkYuav;awG twGuf tusdK;&SdNyD; um,uH&Sifrsm;rxdcdkuf repfemEdkifonfY


taetxm;
rsdK;wGif wcsdKY yk*¾dKvfrsm;taBumif;udk emrnfESifYwuG yGif;vif;pGm
aNymNyNzpfonf/Nzwfoef;
cJY&orQ acwftqufqufwGif vli,fq&m0ef wpfOD; taeESifY rdrdb,fodkY awG;í
b,fodkY
qHk;NzwfcJYaBumif;rsm;udkvnf; &if;&if;ESD;ESD; aqG;aEG;wifNycJYonf/

tJonfaeYuawmY pum;0dkif;uav;onf aEG;axG;í aysmfp&m


aumif;aecJYonf/rSKefukyf
ukyf aumifuav;uawmY pum;0dkif;tpydkif;wGifyif xí tcef;NyifyodkY
xGufoGm;onfudk
owdxm;rdaomfvnf; trSwfwrJYom &SdcJYonf/

aemufwpfaeY reufwGifawmY rxifrSwfaom pum;udk Bum;&avonf/

]q&m raeYu q&m pum;aNymaewkef; xxGufoGm;wJY aumifav; odvm;}

]odw,fav bmNzpfvdkYvJ}

]raeYu olwdkY a[mufpf*sif tcsif;csif;udk vdkufNyaew,f?


q&maNymwJYpum;awGudk ol
MP3 eJY tptqHk; oGif;xm;w,fwJY?cdk;oGif;xm;wm?q&mu rodawmY
cHvdkuf&NyDwJY?q&m
olrsm;taBumif; aNymwmawG tm;vHk; olYqDrSm &SdaeNyDwJY}

bk&m;a&/

pdwfawmY awmfawmf xdcdkufrdonf/olrsm;awG taBumif;udk aNymrdonfrSm


rSefayr,fY xdkyk*¾dKvfrsm;\ a&SYarSmufwGif rdrdraNym&Jaom pum;rsm;udk
aNymcJYNcif; r[kwf/yGifYvif;
cJY&onfY taBumif;&if;uvnf; olrsm;udk txifao;apcsifí?rdrdudk txifBuD;apcsifí
r[kwf/olwdkYuav;awG awG;wwf?ac:wwf?pOf;pm;wwfatmif
pnf;&Hk;aoG;aqmifvdk&if;
omNzpfavonf/

&ifemp&m aumif;onfu udk,fapwemESifY &Sif;Nywmudk em;axmifaom udk,fYxuf


toufESpfq,favmuf i,foluudk,fYudk NydKifbufvdk ,SOfbufvdk oabmxm;í wdkufyGJ
0if&efBudKwifNyifqifNcif;yif Nzpfavonf/

tenf;pk qdkayr,fY axmifpkESpf trSwf 2 wGif rdrdwdkYvli,fvkyfpOfu q&mudk


tmcH&ef
BudKwifNyifqifol vli,fwpfOD; wpfa,mufrS rNrifzl;?rBum;zl;cJY/

,ckawmY axmifpkeSpf topfudk acsmufcsm; aBumuf&THYpGmykef;a&Smif&rnfY


udef;yif qdkufavNyD/
[6]

axmifpkeSpf topfuyJ rdrdtay:wGif cifrifESpfvdkNcif; r&SdNzpfaeonfvm;/rdrduyJ


axmifpk
ESpf ta[mif;\ toGifoP²mefwdkYudk zufwG,fvGef;rdaeNyDvm;/awG;&if; awG;&if;
acsmufcsm;
vmrdcJYonf/

axmifpkESpf ta[mif;wkef;u BunfndKav;pm;&aom yk*¾dKvf rsm;pGm


qHkcJY&zl;onf/qdkNyD;cJYaom
ygarmu©BuD; tygt0ifaygY/olwdkYi,fpOfu BudK;pm;tm;xkwfovdk udk,fvnf; vdkufí
BudK;
pm;tm;xkwfcJYonf/touf 40 wdwdwGif axmifpkESpf topfodkY 0ifa&mufaomtcgwGif
ol
wdkY touf 40 wkef;u &&SdydkifqdkifcJYaom rSwfwdkifrsm;udk
&&SdydkifqdkifEdkifcJYonf/

odkYaomf axmifpkESpf topfonf rdrdudk BunfndKav;pm;tm;usol wpfOD;rS rygbJ


rdrdudk
c&D;OD;BudK vmcJYavNyDvm;/

xdkodkYqdkygvQifvnf; axmifpkESpf topfu rdrdudk aNymNycsifaom owif;pum;?


owdpum;
onf rnfonfY t&mrsm; NzpfaeygNyDvJ/

]om;av;? bb q&mudk ESKwfqufvdkuf bbvdkY}

cspfp&m uav;oHav;aBumifY acsmufcsm;zG,f&m tawG;rsm;xJrS


vefYEdk;vmcJYonf/

rdrdoHk;vNcm; csdef;cJYaom ESpfESpft&G,f uav;vSvSav;ESifY olYrdcif


rdef;rvSav;wdkYu rdrd
pm;yGJab;u ukvm;xdkifwGif ae&m,lNyD;aeavNyD/

vlem udk,fYa&SYa&mufaeonftxd udk,fonfrQ awGa0ai;armaeonfudk ,cifu rNrif


zl;cJYonfY olemNyKq&mrav;u yifvQif udk,fYrsufESmudk wtHYwBo ai;armí
aeavonf/

]bb bb&kyfrSm}
][kwfw,f q&ma&?em;usyfuav; ao;ao;av; 0,fxm;wm wpfaeukef tJ'geYJyJ aqmY
w,f?usefwYJ upm;p&mvSnfYrBunfYawmYbl;?tJ'geYJ &SdorQ tbdk;?tbGm;?taz?tar
tukefvdkufaxmufem;axmifw,f?NyD;awmY olYudk,fol ykwfNyNyD;
bbcs&m0efeJY?ESpfESpfom;
uwnf;u q&mYudk tm;uswwfaeNyD odvm;}

tHYBoNcif;?0rf;omNcif;?BunfESL;Ncif;wdkYNzifY tmap;rdaeonfrSm uav;


taruav;udk p
um;rNyefrd/

uav;av;u olYtar rsufESmudk armYBunfYí tarYar;udk vufuav;ESifY vSrf;qGJNyD;


olYrsufESmudk iHkBunfYaponf/

]arY bb&kyfrSmav?bbyJ &kyfrSm}

]vkyf&rSmaygY om;av;&,f?pdwfcs?om;av; BuD;vm&if bbudk,fwdkif


q&m0efNzpfatmif
pmoifay;r,faemf}

uav;u acgif;uav; qufwdkuf ndwfNyawmY &,foHuav;rsm; a0pnfoGm;cJY&\/aBomf


onfvdkqdkawmYvnf; axmifpkESpf topfonf aEG;axG;í aeNyefavonf/
**********************************
vuFmracsmcsdef

[1]

aNratmuf &xm;twGif;rS yvufazmif;ay: qif;vdkufNyD; acwå&yfaepOfwGifyif


aNratmuf
&xm;u qufvuf xGufcGmoGm;onf/

bm&,fawmY r[kwf?&nf&G,fcsufrJYpGmyif
orifvnfNyefBunfYrdonf/&xm;xGufcGmoGm;NyD; usef
&pfcJYaom tkwfeH&HNyifay:wGifawmY {&mr &kyf&SifaBumfNimBuD; wpfck
&Sdaeonf/

oltvGefoabmusaom &Syf&Sifrif;om; *sifrfuma&;u aBumfNimay:rS pyfNzJNzJ


vkyfNyae
onf/olYacgif;ay:wGifawmY] Liar Liar} vlnmBuD;[k trnf&aom t*Fvdyf pmwef; xdk;
xm;onf/

[kwfom;yJ/][mem}u oleJY twl oGm;BunfYcsifonf[k pum;ac:aeonfrSm onfum;yJ/


BunfYawmY rBunfYNzpfao;/nmraNymbJ raeEdkifonfY atmifNrifonfY
a&SYaeBuD; wpf
a,muf\ nmwwfonfY tusifYudk olYuav;i,fu arG;aeYqkawmif;wpfckNzifY cRwfypf
Ncif;[kawmY Bum;zl;onf/

blwmxJwGif cPrQ aBumifpDpD &yfae&if;u qufpOf;pm;rdonf/onfZmwfum;xJwGif


]*sifrfuma&;}u bmaBumifY vlnm wpfa,mufNzpfae&ygoenf;/olY toufarG;0rf;
ausmif;pD;yGm;a&;u rnmrNzpfí nmae&Ncif; Nzpfonf/odkYaomf rnmbJ
aevdkufawmY
a&m olYpDyGm; ysufoGm;ygovm;/ysufroGm;/wpfenf; wpfvrf;NzifY
BuHzefatmifNrifoGm;
ao;onf[k qdkonf/

rdrdudk,fwdkifuawmY q&m0ef wpfa,muf/toufarG;0rf;ausmif; vkyfief;t&udku


trSefudkyJ aNym&rnfY vkyfief;rsdK;/vlwdkif;uvnf; rdrdonf trSefudkom
aNymvdrfUrnf
[k arQmfvifYxm;Buonf/onfBum;xJu vlem&SifwdkYu ]pdwfylp&mrsm;&Sdrvm;
q&m}[k
aNym&if bmaBumifY ]aumif;oGm;rSmyg}[laom taNzwpfrsdK;udkom
wHkYqdkif;Ncif; r&SdbJ
aNzEdkif&ygoenf;/

aumif;aom apwemESifY nmaNymNcif;udk t*FvdyfvlrsdK;wdkYu] White Lie}


tNzLa&mifrk
om;[k emrnfvSvS ay;xm;onf/NrefrmYudk;uG,f&m bmomwGifrl onfodkY
cGifYNyKrxm;/
]&,f&TifzG,f&mtaeESifYyif rkom;udk rqdkavESifY}[lívnf;aumif;?]rkom;0g'udk
usL;vGef
0HYolonf usefraumif;rSKrsm;udk usL;vGef&ef 0efrav;}[lí vnf;aumif; Ak'¨u a[m
awmfrlavonf/

rBumao;cifu ol atmifNrifcJYonfY awmf0iform;bGJYpmar;yGJurl ]


tNzLa&mifrkom;}ukd
cGifYrNyLyg/rnfrQyif qdk;&Gm;aom taNctae Nzpfapumrl vlemu trSeftwdkif;
odydkif
cGifY &Sdonf[k qdkavonf/
][mem}wpfa,muf b,fawmYrS uG,f0Sufpum; raNymwwfonfudkvnf; owdNyKrd
onf/bmNzpfvdkY olr rnmwwf&ygoenf;/wnfYwnfYaNymvdkufNcif;tm;NzifY
NzpfvmrnfY
aemufqufwGJ NyóemwdkYtwGuf b,fawmYrS pdk;&drfylyefwwfNcif; r&SdcJYíyif
Nzpfayrnf/
olri,fpOfu olrrdbrsm;u ]aNym&Jatmif}wpfenf;tm;NzifY?]raBumufwwfatmif avY
usifYay;cJYí Nzpfayrnf/

rdrdudk,fwdkifua&m/

usifvnfcJYzl;orQ ywf0ef;usifwdkYrS wGJcJYzl;orQaom rdwfaqGtaygif;toif;wdkY


enf;wlyif
]vuFmacsmap&ef}[laom taBumif;Nycsufudk wGifwGifoHk;wwfpNrJ/

aNym&&ifawmY [dk;i,fi,fuwnf;u]ridkeJYaemf?o&JBuD;udkufvdrfYr,f}rS tpNyKí


aer
aumif;í aq;cef;NyvQifyif ]wdwfwdwfae q&m0efBuD; tyfBuD;eJY xdk;vdrfYr,f}[k
aNcmuf
vSefYwwfaom rdbwdkYudkyif tNypfwif&rvdkvdk/

[2]

]tdkif;xGef; [kwfvm;?rif;emrnf}

]xGef;}udk yDoatmif oifay;í &aomfvnf; Ayeudk}at;}[k ][mem}


rxGufwwf/wpfcsdefvHk;
]tdkif;}om xGufavonf/Nyóemu xdkpum;vHk;onf t*Fvdyf pum;vHk;wpfvHk;
tNzpf&SdaeNyD;
][kwfuJY}k t"dyÜm,f&um ]tdkif;}[k toHxGuf&Ncif;yifNzpfonf/

aemufqHk;awmY ol vufavQmYvdkuf&onf/

]xGef;yJ ac:csifac:awmYav}

]tJ'gu rdom;pk emrnfBuD; r[kwfvm;}


acgif;cgNyvdkufonf/

]wdkY NrefrmvlrsdK;rSm rdom;pkemrnf qufcHwJY "avY r&Sdbl;?wdkYtaz


emrnfeJY wdkYemrnf wpf
vHk;rS rwlbl;}

][mem}ESKwfcrf; 0dkif;0dkif;uav; NzpfoGm;Nyefonf/

]awmfawmf pdwf0if;pm;p&m aumif;wmyJ?'DwpfcgyJ Bum;zl;ao;w,f?wNcm;


tm&Swdkufu
vlrsdK;awGvnf; rdom;pkemrnf&Sdw,faemf?rif;wdkYu wpfrsdK;yJ?'gxuf
rdom;pkawG oli,f
csif;awG ac:wJYemrnfrsdK;a&m r&Sdbl;vm;}

]tif; i,fi,fu t*Fvdyfausmif; wufzl;awmY tJ'DrSm ac:wJY emrnfawmY &Sdw,f?t*F


vdyfemrnf [kwf r[kwfawmY rodbl;?Errol t,f&dk;wJY}

]tdkau?t,f&dk; igodw,f?ac:wwfw,f}

&kwfw&uf tHYBooGm;onf/vef'efrSm aecJYwkef;u onfemrnfudk t*FvdyfwcsdKY


rac:wwf
cJYBu/

][memu 'Demrnf odw,f?tJ'g t*Fvdyfemrnf r[kwfbl; xifw,f}

]r[kwfbl; ay:wl*D emrnfav?igodwmaygY?wdkY 'D paumYwvefrSm tJ'DemrnfeJY


NrdKYawmif
&Sdw,f}

wu,fawmY oli,fcsif;rsm;u Nrefrmvdk ]t&dk;}[k aemufaNymif ac:a0: Bu&mu


onfemrnfudk olpdwfnpfí roHk;NzpfJcJY/ckawmY xl;Ncm;aom wdkufqdkifrSKudk
ESpfOD;om;
&,frdBuonf/

'gayrJY aemifwGifawmY ][mem} u olYudk ]xGef;}[kom ac:avonf/


[3]

[memESifY yxrOD;qHk;awGYaom aeYrSmyif olYwGif vQdKY0Sufcsufu


rsm;cJYNyD;}[mem}uawmY
yGifYvif;vGwfvyfvGef;vSonf/

]rif; touf b,favmuf &SdNyDvJ}

&kwfw&uf aNz&cufoGm;onf/trdEdkifiHwGif vufaxmufq&m0ef tNzpf


oHk;ESpfwm0ef xrf;aqmifNyD; yk*¾vdu aq;cef;BuD;wpfckwGif ESpfESpf?
ta&SYawmif tm&SEdkifiHwpfckwGif wpf
eSpftvkyfvkyfNyD; awmf0if orm;awmfbGJY pmar;yGJ tydkif;(u)atmifNrifNyD;rS
onfEdkifiHodkY
a&mufvmNcif; NzpfoNzifY olYtoufu 30ausmfp NyKaeNyD/onf[memqdkonfY ]
paumY}
vlrsdK; q&m0efruav;u vGefcJYonfY av;eSpfrS q&m0ef NzpfolrdkY rdrdxuf
usdef;ao t
oufi,frnfu aocsmaeonf/cufwmu a'ocHNzpfí olonf onfbGJYudk &NyD;aeNyD/
aq;&HkwGifvnf; wm0eftqifYu rdrdxuf a,mifa,mifuav; NrifYaeavNyD/onftcsdef
wGif wu,fwrf;awmY rdrdu toufydkBuD;aBumif;xkwfazmfaNymrdygu
txifao;p&mrsm;
Nzpfavrvm;[k pdk;&drfrdavonf/

]rif;xuf enf;enf;av;awmY BuD;ygw,f}

r,kwfrvGef aNzawmY t"dyÜm,f r&Sdwm[k Niif;aeavonf/][mem}u olYudk olrxuf


i,fonf[k xifaecJYonf/olY&kyfuvnf; toufcefYrSef;& cufonfY &kyfrsdK;/onfBum;xJ
rSm][mem}rNrif?rqHkzlk;cJYaom vlrsdK;rsufESmayguf Nzpfaeí ydkí
rSef;&cufaecJYavonf/

oluawmY r,HkwmyJ aumif;aumif;[k raNz&Sif;awmYbJ vuFmacsmíom aecJYavonf/

[4]
]xGef; 'g igtckwGJaewJY a,mufsm;av; oli,fcsif;?abmYyfwJY?abmYyf?'gu igeJY tck
wpf
aqmifwnf; wm0efusaewJY ]xGef;}

Nrefrmvdk bmomNyef&vQif tawmfyif ]wpfrsdK;BuD;} NzpfonfY


rdwfqufyHkrsdK;ESifY olY&nf;pm;
udk rdwfqufay;cJYzl;ao;onf/olwdkYp&dkufeJY olwdkYyJav/igeJY bmqdkifwm
rSwfvdkY[k o
abmxm;um NyHK;Nyí vufqGJESKwfqufvdkufonf/

]xGef; ig tm;awmYemw,f?ig oleJY cP uif;wif;vdkufoGm;csifw,f?aq;&HkrSm Nyóem

wpfckck &Sd&if ac:vdkufav}

]tdkau [mem?'DrSm at;aeom;yJ?vdkufoGm;yg}

tazmftrsdK;om;uyg ,Ofaus;pGm NyHK;í ]aus;Zl;wifygw,f}[k qdk\/][mem}uawmY


[uf[ufyufyufuav;&,fí olYycHk;udk ykwfonf/

]abmYyf?rif;tck awGYNyD r[kwfvm;?'DxGef;udk bmvdkY ig odyfcspfovJ


qdkwmudk?ig olYudk
'Dxuf enf;enf; ydkcspfvdkuf&if rif;udk xm;cJYNyD}

rsufESmwpfckvHk; ylxlí ]wpfrsdK;BuD;}NzpfoGm;aomfvnf; &,fp&m aNymwmyJ[k


oabmxm;
í &,fusJusJom vkyfaevdkuf&onf/abmYyfuvnf; &,farmí vufNy
ESKwfqufoGm;cJYonf/

[5]

aemufrBumcifwGif [memESifY olY&nf;pm;wdkYvrf;cGJBuNyefonf/

]wGJ}vdkuf ]cGJ}vdkufonf olwdkYvkyfaeus xHk;pHvdk Nzpfaeí pdwfxJwGif


odyfwckwfw& oabm
rxm;rd/odkYaomf ][mem}u olYtaqmifwGif vdkufínaepm pm;csifonf[k qkdvmaomtcg
ürlum; tvefYwBum; Nzpf&\/

]bmvdkYvJ [mem}

]bm&,f r[kwfygbl;?pyful;rwful; qufqHa&; umvqdkawmY a,mifcsmcsmeJY


bmvkyf&rSef;
rodwm?rif;eJYu cifaeawmY rif;vnf; tm;r,fqdk&if rif;taqmifvnf;
a&mufzl;&if;eJYaygY}

]pyful; rwful; qufqHa&; umv}qdkonfrSm &nf;pm;wpfa,mufESifY uGJNyD;


aemufwpf
a,mufvnf; rawGYao;aomtcsdefudk qdkvdkonf/olwdkY p&dkufeSifY olwdkY
onfvdkaNymwmu
rqef;ayr,fYNrefrmvlrsdK; wpfOD; taeESifY vlvGwfrdef;rysdKuav; wpfOD;udk
rdrdtcef;wGif
vmí npm pm;rnfudk vufcH&efrSm tawmf pOf;pm;oifYonfY taetxm;rsdK; Nzpfonf/
NyD;awmY [memu vSvnf;vSonf/npm rpm;cif t&ufaomufNzpfBurnfuvnf;
aocsmvSonf/

]igu tm;ygw,f?'gayrJY eD*sJwdkY tkyfpk 'Dn igeJY vm0dkif;r,f aNymxm;awmY}

trSefawmY eD*sJu olwdkY wpfcgavmuf pk&atmif[kom aNymxm;onf/b,faeY[k aoao


csmcsm aNymrxm;/eD*sJu olESifY tcef;csif; uyf&uf tmz&duwdkufom; Nzpfí
tcsdefra&G;
vSrf;ac:í &onfudk owd&NyD; uref;uwef; vuFmacsmvdkufNcif; Nzpfonf/

[memu vufazsmufwD;onf/

][m [kwfNyD?eD*sJu igeJYvnf; cifwmyJ?igyg vm0dkif;rSmaygY?wpfckawmY


&Sdw,f?ig odyfrl;
oGm;&ifawmY um;armif;rNyefawmYbl;?eifY tcef;rSmyJ tdyfr,f?b,YfES,fYvJ}

]bk&m;a&}[k &ifxJrSm Nrnfwrf;&if; &ygw,f[kom wGefYqkwf wGefYqkwf


aNzrdonf/
odkYaomf ol xifovdk r[kwf/

[memu n olwdkYESifY vm0dkif;NyD; oef;acgifeD;csdefwGif igtdkauyJ?rrl;bl;?


NyefawmYr,f?
bdkiYfbdkifY[k qdkum um;armif;NyefoGm;cJYonf/&Jwif;vGef;aom?
a,mufsm;av;wdkY tay:
wGif ysLXmvGef;aom [mem\[efyefwdkYudk rdrdvlrsdK; "avYxHk;pHESifY
,SOfum eSmacgif;
wdwfwdwf &SHKYrdaomfvnf; vdk&if;udkwdwdusus aNymNyD; txmawG
y&d,m,fawG xGifvHk;
awGrygaom p&dkufuav;udkawmYvnf; wdwfwdwfuav; csD;usL;rd&Nyefonf/

[6]

]cufwmyJ xGef;&,f?rif;[mu tm;vHk; bmrS aNymp&m


r&Sdbl;?'D&dk;om;aNzmifYrwfzdkY trSef
udk trSeftwdkif; aNymxnfYvdkufwwfzdkY?'gav;wpfckyJ vdkaewm}

[memu pdwfysufvufysufESifY nnf;nLonf/olvnf;tBuH&tdkufí acgif;ukwfae&onf/


wu,fawmY ][mem}u olYudk awmf0iform;awmf bGJYpmar;yGJ aemufqHk;tydkif;\
ESKwfar;?
ESKwfaNzudk avYusifYay;aeNcif;om Nzpfonf/

arG;&myg OmPf&nfcsdKYwJYonfY a&m*gNzifY


uav;i,fwpfOD;arG;zGm;vmonf/q&m0efu
rouFmzG,f&m awGY&í prf;oyfonfYtcg xifxm;onfYtwdkif;yif xdka&m*gNzpfaeonf/
rdcifuodcsifí ar;aom ar;cGef;rsm;udk b,fvdkaNzrvJ[laom tar;trsm;qHk; ar;cGef;
udkyif avYusifYaeBuonfrSm em&D0ufcefY &SdNyD/tayguftvrf;
rwnfYao;/pmtkyfxJrS
ynmrsm;udk ][mem}xuf olYESpfq eD;eD; ydkavYvmxm;aomfvnf; [mem
wpfcgwnf;ESifY
atmifcJYonfY pmar;yGJudk olESpfBudrf aNzwmawmif ratmifNcif;
taBumif;&if;udkvnf;
&dyfpm;rdvmonf/
]'Dvdk [mem&,f?taru olYuav;[m pmoif&rvm;vdkY ar;w,f?igu yHkrSefuav;
avmufawmY &rSmr[kwfbl;vdkY aNymawmYvnf; rif;u 'g ESpfodrfY
aqG;aEG;wmvm;vdkY
tNypfwifw,f?]&rSmyg}vdkY aNymawmYvnf; rif;u}nmaNymw,f}vdkY
aNymw,f]raocsm
ao;bl; apmifBunfY&rSmyJ}vdkY aNymawmYvnf; rif;u taru rif;xuf em;vnfwJY
q&m0efeJY pum;aNymcsifw,f}vdkY aNymrSmaygYwJY?b,fbufurS rvGwfbl;?igu b,f
vdk aNz&rSmvJ}

]taNzu a[m'DxJrSm &Sdw,f?rif;odNyD;om;?rif;odaevdkY igraNymrNywm?&ifxJu


&Sdwm
udk rif;odoavmuf trSeftwdkif;tarudk bmvdkY wdwdusus aNymrxnfYvdkufwmvJ?vdk
aewmESpfckwnf; tJ'gu wpf?rif;odwmtm;vHk; olodydkifcGifY &Sdw,fqdkwm&,f?
ESpf tNyK
oabmeJY aNymzdkY&,f}

]tNyKoabm [kwfvm;}

][kwfw,f rif;uq&m0efav?txl;uk q&m0ef wpfa,muf?Nyóemudk vdkcsifvdkY olu


rif;qDvmwm r[kwfbl;?taNzudk vdkcsifvdkY vmwm?'DawmY rif;u olYudk
Nyóemudk ray;
&bl;?]taNz}udk ay;&r,f?wpf?&dk;om;pGm ay;&r,f?ESpf?tNyKoabmeJY ay;&r,f?
BunfY ig
aNzNyr,f}

[memu olxdkifaeaom qdkzmvuf&rf;ay: wufxdkifvdkufonf/NyD;awmY vuf[efaNc[ef


ESifY trlt&mygyg aNzNyonf/

]'Duav;udk ynmoifwJYtcgus&if wNcm; uav;awGxufpm&if taxmuftul enf;enf;awmY


vdkvdrfYr,f?b,fvdktaxmuftuludk b,favmufrsm;rsm; ay;oGm;&r,f
qdkwmawmY tarwdkYeJY uRefwdkYtzGJY yl;aygif;NyD;wpfqifYNyD; wpfqifY
aqG;aEG;yHYydk;oGm;rSm
NzpfwJYtwGuf tarwdkYbufuawmY tultnD b,fuawmif;&rvJvdkY BudKawG;NyD;
ylyif
aezdkY rvdkygbl;}
bk&m;a& &ifxJrSm
&Sif;ceJNzpfoGm;onf/pl;&SxufNrufonfYrsufvHk;wpfpHkESifY olYudk
vSnfYBunfY&if; NyHK;Nyaeaom rsufESmEkEkuav;udk BunfY&if;u wpfcsdefvHk;
qwfaumY vwfaumY aumifrav;[k xifcJYrdonfrsm;udkyif arYcsifcsif NzpfoGm;onf/

[mem\ ulnDyHYydk;rSKwdkYESifYyif onfpmar;yGJudk olatmifcJYonf/wu,fY


NyóemuawmY
pmar;yGJNyD;rS pavonf/

[7]

aNratmufblwm&HkrS xGufcJYNyD; ]a,muf}awmifukef;ay: wufvrf;uav;twdkif;


wufvmcJY
aom aNcvSrf;rsm;wHkYceJ NzpfoGm;onf/

[kwfyg&JY/

awmifukef;xdyfudk a&mufvQif}bk&ifrBuD;\ rdcif txdrf; trSwf aq;&HkodkY


a&mufawmYrnf/
a&mufí aq;&HkxJ 0ifoGm;onfESifY [memeSifY awGYawmYrnf/awGYonfESifY
[memu vmrnfY
pae?we*FaEG ydwf&uftaBumif;udk ar;awmYrnf/

taNzu olYwGif tqifoifY &Sdonf/cufwmu onftaNzudk onfyg;pyfu b,fvdkrS


xGufEdkifvdrfYrnf rxif/

]zdkY0DvD,H NrdKYudk a&mufzl;ovm; xGef;}

vGefcJYonfY wpfywftBumu ar;oHudk NyefBum;a,mifvmonf/

]ra&mufzl;bl;}

]odyfvSw,f?tJ'Duae yifv,fxJudk ul;wdkYoabFmeJY qufoGm;&if]armfvf}qdkwJY


uRef;ao;
ao;av;udkvnf; a&mufw,f?paumYwvef taemufbufurf;aNc xdyfqHk;rSmqdkawmY
aNrmuf0if&dk;pGef;eJY eD;aeNyDaygY?tckvdk aEGqdk&if odyfom,mwmyJ?
vmr,fYpae?we*FaEGrSm
rif;eJY igeJY oGm;Bu&atmif?igYum;eJYyJav}

bk&m;a& &kwfw&uf bmNyefaNz&rnf rodoNzifY


ESKwfqGYHaerdonf/[memuawmY acgif;
uav;iHkí nifompGm &,fonf/

]rif;pmar;yGJ atmifwmudk igudk,fwdkif atmifwkef;uvdkyJ igaysmfaewm?tck


rif;eJYigu aq;&HkrwlawmYNyefbl;qdkawmY tJovdk ydwf&ufrSm ESpfa,mufwnf;
atmifyGJcHwJY oabm
aygY/raumif;bl;vm;?rif;rSm *sLwD&Sd&if wNcm;wpfa,mufeJY vJvdkufav}

bmrS NyefraNzrdao;/aBumifí BunfYaepOfrSmyif [memu [uf[ufyufyuf &,farmí


olYycHk;udk odkif;zufvdkufonf/

]igodw,faemf?xGef; rif;pOf;pm;aewm igodw,f}

&,fí bmvJ[kom ar;rdonf/

]vkyfraeygeJY[m?rif;udk igb,favmuf cspfovJ rif;rodbJ raeygbl;?qdkvdkwmuav


rif;eJY tJovdk eSpfa,mufwnf;oGm;&&if iguawmY aysmfaerSmyJ?rif;vnf;
aysmfr,fvdkY
igu xifxm;wmav?wu,fY eufeufeJeJ ywfoufrSK tqifYtxd rif;eJY igeJY Bum;xJ
rSm NzpfvmzdkY rNzpfvmzdkYqdkwm aemufrS pOf;pm;vdkY &ygw,f?
avmavmq,fawmY rif;
&JY atmifNrifrSKudk wdkYESpfa,muf&JY taysmfc&D;av;eJY
atmifyGJcHBu&atmif}

udkif; nmwmrBudKufaom a':[mem uRefawmf rnfodkY aNz&ygrnfvJ/

[8]

wpfaq;&Hkwnf;ayr,fY pdwfa&m*g ukoaqmifwGif tvkyfvkyfaeí wpfcgwavrS


qHkNzpf
aom NrefrmtrsdK;orD; tpfrBuD;udk oGm;&SmawGYí wdkifyifrdonf/

tpfrBuD;u &ifbwfudk vufESifY zdí acgif;cgNyonf/

]rvG,fygvm;?at;av oGm;awmY txifrao;ygeYJ?'Dvdk urf;vSrf;wmrsdK;u wdkY


Nrefrmvl
rsdK; rdef;uav;wpfa,mufuom b,fawmYrS vkyfrSm r[kwfwm?olYvlrsdkK;eJY
olY"avY
oGm;tNypfwifvdkYawmY r&Nyefbl;?'geJY [memudk igNrifzl;ygw,f?
i,fi,facsmacsmuav;?
eifvnf; &nf;pm;r&Sd vlysdKyJ Opöm?eifu rBudKufbl;vm;}

tpfruvnf;[k nnf;wGm;rdonf/

]'DeufeufeJeJ ywfoufrSKqdkwJY pum;vHk;BuD;u olwdkYwpfawGom oHk;Buwm?


uRefawmfwdkYt
wGufusawmY rdef;uav; wpfa,mufeJY ywfoufw,fqdkwm cspfolNzpfzdkY?
cspfolNzpfw,f
qdkwmvufxyfzdkY?tJovdkyJ &Sdwm?qufqHa&;awG bmawGxJrSm
oGm;rygEdkifygbl;?wu,f
cspfolawG NzpfNyD; vufxyfzdkY tqifYusawmYvnf; tpfryJ pOf;pm;BunfY?
uRefawmfu ynm
vdkcsifvdkUom 'DrSmvmaeaewm?wu,fawmY udk,fYvlrsdK;&JY ,Ofaus;rSKeJY
xHk;wrf;pOfvmyJ
NrwfEdk;wm/olYvdk tpp Ncm;em;aewJY vleJY wpfoufvHk; twlaezdkY
b,fNzpfEdkifygYrvJ/r
NzpfEdkifwJY Zmwfvrf;udk pvnf; rpcsifbl;?tpfr&,f?Nyóemu tJ'gyJ}

tpfrBuD;u &,fNyefonf/

]tJ'gu Nyóem r[kwfbl;?armifav;?rif;pdwfu Nywfom;NyD;om;?Nyóemu rif;tJ'Dt


wdkif; olYudk oGm;raNym&Jwm [kwfw,f r[kwfvm;}

][kwfy tpfr&,f}

tpfrBuD;u olYvufudkiftdwfudk zGifYí om;a&tdwfi,fuav; wpfckudk


xkwfonf/NyD;awmY
tdwfxJu "mwfyHkuav;wpfyHkudk xkwfí olYudk vSrf;ay;onf/

"mwfyHkxJwGifawmY i,f&G,fvSyaom Nrefrmruav;wpfOD;odrfarGY usufoa&


&SdonfY t0wftpm;ESifY NyHK;Nyaeavonf/

]'g bmvJ}

]rr aNymaNymaewJY rr&JY wpfOD;wnf;aom nDrav;av?'DyHkudk rif;udk


Xm;vdkufr,f?NyD;
awmY b,fvdk aNymrvJ rroifay;vdkufr,f}

tpfrBuD;u olYycHk;udk tomykwfí igYarmif&,f rkom;ryg vuFmracsm qdkwmvnf; od


aevsufom;eJY[k qdkavonf/

[9]

pOf;pm;BunfYawmYvnf; vG,fvG,fuav; Nzpfonf/

[memu olYudk NrefrmNynfu cspfol &Sd ?r&Sd wpfcgrS rar;zl;cJY/aNcmufvtwlwl


tvkyfvkyf
pOf twGif; wpfcgrS Nyefwm rawGYzl;í r&Sd[k wGufxm;wmvnf; NzpfEdkifonf/

onfawmY onf"mwfyHkudk Ny&rnf/vufxyf&ef &nf&G,fNyD;aom cspfol&Sdaeí


tNcm; rdef;u
av; wpfOD;ESifY eufeufeJeJ ywfoufrSK tqifYodkY a&mufoGm;rSm pdwfu roefYí
ESpfa,muf
wnf;c&D;udk roGm;oifY[k ,lqaBumif; aNym&rnf/

,cifu aNymrNyzl;onfudkvnf; [memu rar;í[kaNymvdkY&onf/

pOf;pm;vdkufawmY vG,fvG,fuav;/

]a,muf}awmifukef;xdyfodkY a&mufNyD;/]*vyfp*dkNrdKY?emrusef;aom
uav;rsm;twGuf awmf0ifaq;&Hk}udk ausmfí ]bk&ifYrBuD;\ rdcif}txdrf;trSwf
aq;&Hkudk vSrf;Nrifae&NyD/
vufywfem&Dudk iHkBunfYawmY nae ig;em&Dxdk;&ef
ig;rdepftvdk/[mem*sLwDxGufawmY
rnf/

[10]

[memu "mwfyHkudk tcsdefBumNrifYpGm pl;pdkufBunfYaeonf/

NyD;rS rsufESmuav; tdktdkESifY ]cspfp&m aumif;vdkufwm}[k rSwfcsufcsNyD;


olYudk Nyefay;
onf/]'grif;&JY rdef;uav; rdwfaqGvm;}[k ar;onf/

Budrfzefrsm;pGm BudKwifNyifqifxm;aom pum;vHk;wdkY BuufaysmufiSufaysmuf


aysmufuG,fukefBuavonf/

]r[kwfygbl;?trSefwdkif;aNym&&if 'Drdef;uav;udk igwpfcgrS rNrifzl;ygbl;?'g


igYoli,fcsif; wpfa,muf&JY nDryg}

[mem rsufvHk;t0dkif;om; NzpfoGm;onf/

]'gqdk rif;u bmvdkY igYudk 'D"mwfyHk Ny&wmvJ}

oufrwpfcsufudk NyefrxkwfNzpfbJ wHYkqdkif;qdkif; &Sif;Nyaerdonf/

]'g wdkY Nrefrmrdef;uav; trsm;pk&JY yHkoP²mefyg?rif;udk Nrefrm rdef;uav;awG


taBumif;
enf;enf;aNymNycsifvdkY}

[mem rsufESmuav; Nyef&TifoGm;onf/

]aumif;wmaygY?igvnf; odcsifaewm?'DyHkNrifawmY ydkawmifodcsifoGm;ao;w,f?


rsufvHk;
uav;awGuvnf; rnf;eufNyD; rsufcHk;uav;awGuvnf; xif;vdkY?0wfxm;wJY 0wfpHku
vnf; vHkNcHKNyD; eef;qufvdkufwm?udk,fvHk;tvSudkvnf; ay:vGifapw,fvdkY
xifw,f?ol
wdkYuav;awG taBumif; aNymNyygOD;}

olYpum;aBumifY tenf;i,f tm;wufoGm;NyD; Nrefrmrdef;uav;wdkYtaBumif;


&Snfa0;pGm
&Sif;Nyrdonf/

Nrefrmrdef;uav;wdkYonf tdrfaxmif rusrcsif; wm0efESifY cGJcGm&onfrS ty rdb&if


cGifwGifyiff rcGJrcGm aewwfBuaBumif;?tdrfaxmifusNyD;onfY olonfyifvQif
rdbudk tNrJ
wav;wpm;xm;í qHk;rpum;wdkYudk emcHwwfBuaBumif;?tsrm;tm;NzifY olwdkY
wu,f
ESpfESpfumum NrwfEdk;olwpfOD;udkom wpfoufvHk; cspfwwfBuNyD;
xdkcspfoleSifYyif tdrf
axmifus&ef OD;wnfavY &SdBuaBumif;?csdef;awGYBuNyD;rS wpfa,mufudk
wpfa,muf ydkem;
vnf&ef avYvmwwfonfY taemufEdkifiHrS tavYtxrsdK; r&SdaBumif;?
olwdkY\tysdKpif
b0udkvnf; r*FvmOD;ntxd xdef;odrf;xm;BuavY &SdaBumif;?
tdrfaxmifusNyD;vQifvnf;
tdrfaxmifysufonfrSm tvGef&Sm;aBumif;?tdrfaxmifrNyKao;bJ om;orD;,lonfqdkonfY
tavYtx NrefrmEdkifiHwGif r&SdaBumif;?NrefrmtrsdK;om;rsm;uvnf;
Nrefrmrdef;uav;wdkY
\ xdkp&dkufvu©PmwdkYudk tvGeftav;xm;aBumif;?xdkYaBumifY urÇmY
b,ft&yfrSmyJ
a&mufaeygap/Nrefrm trsdK;om;wdkYonf Nrefrm trsdK;orD;wdkYudkom
NyefvufxyfBuonf
u rsm;aBumif; ponfponf/

&Snfvsm;pGm &Sif;Nyaeaom olYpum;wdkY tqHk;wGif [memu NidrfoufpGm


ai;armí pOf;pm;
aeavonf/tawmfBumrS qwfceJ wpfcsufNyHK;í olYudk vSnfYBunfYonf/

]pdwf0if;pm;p&m odyfaumif;ygw,f xGef;?ig tck enf;enf;oabmaygufNyD?rif;rSm


cspfol
r&Sdao;bl;?'gayrJY wpfaeYaeYrSm rif; cspfr,fYol[m Nrefrmrdef;uav; wpfa,mufyJ
Nzpf
&r,fvdkY rif;aocsmaew,faygY}

tm;emyg;emESifYyif acgif;ndwfNyonf/

]rif;rSm r&Sdao;ayr,fY aemif&Sdvmr,fY cspfoludk BudKwifav;pm;wYJ taeeJY


wNcm; rdef;u
av; wpfa,mufeJY bmywfoufrSK tqifYxJudkrS r0ifcsifbl;aygY}

]'gu }

[memu vufumNyonf/

]aeOD; xGef;?ig pdwfqdk;vdkY aNymwm r[kwfbl;?ig rif;udk cspfw,f?'gtrSeftwdkif;


aNymwm
yJ?'Dpum;udkvnf; ig rNyifbl;?igYudk rif; wu,fYoli,fcsif;vdkY oabmxm;vdkY
rif;pdwfxJ
rSm &SdwJY twdkif; &Sif;Nyay;wmudkvnf; aus;Zl;wifw,f?tck vkyf&rSmu rif;eJY
igu ywf
oufrSK qdkwJY[mrsdK; r[kwfbJ &dk;&dk;uav; oli,fcsif;awG taeeJYyJ
aeBu&rSm?'gvnf;
&ygw,f?igYbufu tdkauyg}

tHYBoaus;Zl;wifpGmNzifY rif;wu,f pdwfrqdk;bl;aemf[k ar;rdonf/[memu


olYycHk;udk zuf
vdkufonf/

]wu,fyg xGef;&JY?ig pdwfrqdk;bl;qdkwm oufaoNywJYtaeeJY rif;udk


zdkY'f0DvD,Hudk ydkYNzpf
atmif ydkYOD;rSm?wu,fYoli,fcsif;awGvdkyJ oGm;BuwmaygY?b,fES,fYvJ}

NyHK;í tdkau[k vufr axmifNyvdkufawmY [memu &,fonf/

]wpfckawmY &Sdw,faemf}

]bmvJ}

]rif;uvnf; igYukd NrefrmNynfudk tvnfac:&r,f?rif;aNymNywJY odyftHYBop&m?


odyfcspf
p&m aumif;wJY Nrefrmrdef;uav;awGudk igvdkufrBunfY&yJawmY rNzpfbl;}

]uwd ay;w,fuGm}

][kwfNyD?uwd wnfapaemf}

cspfcspfcifcif aysmf&TifpGmyif vrf;cGJ&oNzifY &ifxJwGif Nidrfcsrf;oGm;onf/

tNyefvrf;wGifawmY [memtaBumif; wpdrfYpdrfY pOf;pm;vmrdonf/onfrQ yGifYvif;


&dk;om;
azmfa&Gaom rdef;uav;onf Nrefrmrdbrsm;u aygufzGm;vmcJYNyD; Nrefrm
rdef;uav;wdkY\
odrfarGYydNym;Ncif;yg wGJí &SdcJYvQif rnfrQwefzdk; &Sdvdkufygrnfenf;/

[memonf NrefrmNynfwGif arG;aom Nrefruav; NzpfíoleSifYvnf;


qHkawGYNzpfcJYvQif b,f
avmuf aumif;vdkufygrnfenf;[k awG;rdonfY wpfcsdef;wnf;wGifyif/

olYrdbrsm;uvnf; ol i,fpOfu ridkeJYaemf o&JBuD; udkufvdrfYr,f[k aBumufwwfatmif


oifray;cJYBuvQif rnfrQ aumif;vdkufygrnfenf;[k awG;rdNyefavonf/
**********************************

nDrav;&JY rD;tdrf
[1]

ydef;ydwfaeaom tarSmifwdkifxJodkY wJwHcg;aygifuav;udk rSDíai;BunfYaeaom


10ESpfom;
t&G,f uav;i,f wpfOD;/

]udkudk?txJvmav?arSmifarSmifBuD;xJ oGm;BunfYaewm raBumufbl;vm;}

ckepfESpfom;t&G,f nDri,fu rSdefwdefwdef rD;tdrfuav;em;wGif eH&Huav;udk


wdk;uyfí vSrf;aNymvdkufonf/

}arSmifxJrSm bmrS aBumufp&m r&Sdygbl; nDrav;uvJ?tm;pdkufNyD; BunfYwm


Bum&if a&SYu
vrf;uav;udk rSdefrSdefuav;Nrif&w,f?azazeJY arar Nyefvm&if udkudku [dkvrf;xdyf
a&mufuwnf;u vSrf;NrifcsifvdkY vmxdkifaewm?nDrav; aBumuf&if udkudkYem;
vmxdkifav}

rdef;uav;u acgif;cgonf/

][ifYtif;?nDrav; tarSmifxJ rBunfY&Jbl;?aBumufw,f?'DrD;a&mifuav;&SdwJY


ae&mrSmyJ
aeawmYr,f}

a,mufsm;av;u oufNyif;csí tarSmifxJodkY qufí ai;armBunfYaeonf/

wu,fwrf;usawmY xdknu olwdkY azazESifY arar NyefrvmcJYBuyg/

[2]

]'Davmuftcsif;csif; cspfBuwJY armifESr ESpfa,mufudk cGJxm;csifvdkYawmY


b,f[kwfygYrvJ
[,f?eifwdkYrSmuvnf; uav; r&Sdayr,fY 'Dtv,fwef;Ny q&m vpm 0ifaiGuav;yJ &Sd
wm?'Da,mufsm;av; wpfa,mufudk vlwpfvHk; olwpfvHk;NzpfatmifarG;zdkY
awmfawmf &kef;
uef&rSm?wdkYrSmuvnf; ta&mif;t0,fuav;u avmavmq,f aNyvnfaeao;w,f
qdkayr,fYa&&SnfawmYvnf; b,fodrvJ?wdkY arG;xm;wmuvnf; om;u
oHk;a,muf?orD;
u ESpfa,muf?'gawmif rdef;uav;awGu BuD;ukef tdrfaxmifusukefvdkY?'D ti,fruav;
udk arG;Edkifwm?aemuf atmifvHeJY Nrefatmifqdkwmuvnf; bma0;wm rSwfvdkY?
uav;csif;
awGY&atmif cPcP ac:cJYay;r,f?pdwfcs}

olwdkY arar\ tpfr tBuD;qHk; BuD;a': BuD;\ toHu vlwdkif; idkaBuG;aeBuaom wJtdrf
uav;wGif ,HkBunfcsuf NynfY0onfY [efyefNzifY rmí us,faeonf/

armifESr ESpfOD;uawmY wpfOD;udk wpfOD; zufí idkaeBuqJyg/

azazYnD Nzpfol tv,fwef;Ny ausmif;q&muav;ua,mufsm;av;\ ycHk;udk BuifempGm


qkyfudkifí wGJxlvdkufcsdefwGifawmY rdef;uav;u a,mufsm;av;\ aNctpHkudk
odkif;zufí
&SdKufBuD;wiif idkaBuG;awmY avonf/

BuD;a':BuD;wdkUom 0dkif;rNzKwfBuvQif xdkvufrsm;onf NyKwfrnf rxif/

wu,fwrf;wGifawmY ausmif;q&mav;u tpfudk wpfOD;wnf;udk arG;pm;EdkifonfrSm


wu,fYudk rNynfYpHkí Nzpfaomfvnf; qDyGJpm;Nzpfol BuD;a':BuD;u
nDrwpfOD;wnf;udk arG;
pm;csif&onfY taBumif;rSm tdrfwGif om;a,mufsm;av;rsm; rsm;vGef;aeNyDxifí
Nzpfonf/

atmifvHESifY Nrefatmif bma0;wm rSwfvdkY[k qdkcJYaom BuD;a':BuD;wdkU


rdom;pkrSm wpf
eSpf rNynfYrDtcsdef twGif;wGifyif atmifvHrS rauG;NrdKYodkY
aNymif;a&GYaexdkifcJYNyD; pD;yGm;a&;
vkyfief;rsm; vufrvTwfEdkifavmufatmif tvkyfrsm;aeBuoNzifY NrefatmifodkYvnf;
tvnf rydkYEdkifBuyg/aemuf ig;ESpfwdwd BumNrifYNyD;onfY tcgwGifrS
a,mufsm;av;Nzpfol
tpfudk udk;wef;pmar;yGJNyD; ausmif;ydwf&ufwGif nDrudk awGYcsifaZmNzifY
rauG;NrdKYodkY vdkuf
vnfywfawmYrSom armifESrcsif; rsufESmcsif;qHkcJY&awmYavonf/

[3]

]azmifwdefuav;u vSvdkufwm udkudk&,f?nDrav;u abmvfyifyJ oHk;zl;wm?azmifwdef


rifawmif rxnfYzl;bl;}

a,mufsm;av;u &,fonf/

]t&SK;rav;?azmifwdef rifxnfYwm b,favmuf cufvdkYvJ?'DrSm udkudk riftdk;vnf;


ygvm
w,f?xnfYwmvnf; oifay;cJYr,f?[kwfNyD;vm;}
][kwf}

NyHK;í acgif;ndwfNyvdkufaom nDrav;\ rsufESmonf olYrsufpdxJwGif tvGefw&mrS


cspf
p&maumif;vSayonf/

]udkdukd?vlawGu abmvfyif ay:wmawmif bmvdkY tJovdk


azmifwdefvSvSuav;awGudk wefzdk;xm;NyD; qufoHk;aeBuwmvJ[if}

&,fusJusJESifY acgif;ukwfom Ny&onf/

]rodbl; nDrav;&,f?'guvnf; pmpDpmuHk; NydKifyGJrSm yxr&vdkY qdkNyD;


ausmif;u Nrefrmpm
q&mru qkcsvdkY nDrav;zdkY ,lvmcJYwm?udkudkY rkefYzdk;eJY
b,f0,fEdkifrSmvJ}

nDrav;u rsufvHK;NyL;Nyonf/

]udkudku pmpDpmuHk;qk &w,f?pmpDpmuHk; awmfatmifb,fvdkvkyf&wmvJ [if?


OD;av;u
udkudkYudk usL&SifawG bmawG xm;ay;vdkYvm;}

acgif;cgNyonf/

]OD;av;vnf; orD; uav;wpfa,muf xyfarG;vmvdkY odyfracsmifvnfygbl; nDrav;&,f?


udk,fY[mudk,f BudK;pm;&wmaygY?ausmif;pmvnf;zwf?tNyifpmvnf; zwfaygY}

]tNyifpmqdkwm 0w¬Kvm; udkudk}

]0w¬Kvnf;ygwmaygY?OD;av;u vlysdKuwnf;u pmodyfzwfawmY tdrfrSm pmtkyf


ta[mif;awG
awmfawmf&Sdw,f?"l0H?wuúodkvf bkef;Edkif?atmifvif;?tJ'gawGqdk&if
pmtkyfwdkif; avmuf&Sdwm?
ewfoQifaemif&JY &wkydk'fpHk?e0a'; tJ'gawGvnf; udkudk zwfzl;w,f?acwfay:
xJuvnf;
OD;av;u a&G;Xm;ay;w,f?Nidrf;ausmf?rpE´m?prf;prf;EGJY?nDrav; tJ'gawG
rzwfzl;bl;vm;}
acgif;cgNyonf/

]]nDrav; ausmif;pmuvGJ&if bmrS rzwfzl;bl;?BuD;a':BuD;uvnf; ay;rzwfbl;?


0w¬Kzwf&if
pdwfupm;w,fwJY?ysufpD;vdrfYr,fwJY}

}0w¬Kwdkif;awmYvnf; 'Dvdk b,fawG;vdkY&rvJ nDrav;&,f?vl&JY pdwfudk


avapwJY 0w¬KawG
&Sdovdk vl&JY tawG;tac:udk &ifYusufapwJY 0w¬KawGvnf; &SdwmaygY?
tdrfrSmawmY OD;av;u
a&G;ay;wmudk;?nDrav; 0w¬K rzwfawmY 'DrSm ausmif;ydwf&uf tm;aeawmY
bmvkyfovJ}

]tdrfrSm ulvkyfaygY?BuD;a':BuD;u aNymw,f?rdef;uav;qdkwm tdrftvkyf


vkyfwwfzdkYu
t"duwJY?nDrav;qdk tck xrif;[if;vnf; csufwwfNyD}

oufyif;csrd&Nyefonf/

]tJovdkomqdk nDrav;u avmuBuD;taBumif; b,fvdkvkyf odrSmwJYvJ?NyD;awmY


ysif;a&m
rysif;bl;vm;}

]tck wDADay:vmawmYvnf; wDADawmY BunfY&ygw,f udkudk&JY?


BuD;a':BuD;wdkYu tacGvnf;
rSefrSefXm;Nyygw,f}

][kwfvm;?udkudkawmif tdrfrSm wDAD r&SdawmY wpfcgwav aumifpD&Hk;rSmyJ


oGm;BunfYzl;wm?
aNymNyygOD;?bmacGawG BunfY&wmvJ}

]tpHkyJ?t*Fvdyfum;uawmY odkif;um;?o&Jum;?vlowfum; tJ'gawG rsm;w,f?


Nrefrmum;
uawmY tidkum;awG BudKufBuwm?[dk ]atmifatmif} ygwJY rsuf&nf ]
b0a0'em}tJ'gawG
qdk tm;vHk; BunfYNyD;NyD}

acgif;cg&Nyefonf/

]tJ'gawGu pmtkyfeJYawmY b,fwlrvJ nDrav;&JY?pmtkyfu zwfvdkuf


awG;BunfYvdkuf?Nyef
zwfvdkuf?udk,fYvufawGY b0eJY ,SOfBunfYvdkuf vkyfvdkY &wm?&kyf&Sifu
BunfYNyD; aysmufoGm;rSmaygY}

]tJ'gawmY nDrav; em;rvnfbl;av}

&,fí nDrav; acgif;uav;udk vufoD;qkyfNzifY rematmif cyfzGzG xkrdonf/

]i,fi,fwkef;u tarSmifudkaBumufvdkYqdkNyD; axmifYwpfaxmifYxJrSm


rD;tdrfuav;eJY tNrJ
wrf; aecJYwmav rSwfrdao;vm;}

][kwfw,fav?udkudkyJ tarSmifudk raBumufwwfwm? bmNzpfvdkYvJ}

]tarSmifqdkwm aBumufp&mrS r[kwfwm nDrav;&,f?arSmifae&if vif;vmatmif vkyf?


NrifEdkifatmif BunfY&wm?pdwfavrSmpdk;vdkY qdkNyD; pmrzwfbJae&if nDrav;u
wJaxmifY
rSm rD;tdrfudk udkifNyD; tarSmifxJudk0if?vif;atmif vkyfNyD; pl;prf;&rSm}

nDrav;u ZufykNyonf/

]tvJY udkudku wu,fY pma&;q&mBuD;twkdif;yJ aNymxnfYvdkufwm?nDrav;awmY


wpfvHk;rS
em;rvnfawmYbl;}

[4]

aemufxyf ig;ESpfwdwd BumNrifYcsdefwGifawmY a,mufsm;uav;u


aq;wuúodkvf(2)&efukef
wGif 'kwd, trfbDbDtufpf tBuD;wef;ausmif;om;wpfa,muf Nzpfaeonf/
taNccHynm txufwef; pmar;yGJudk *kPfxl;av;bmomNzifY atmifNrifcJYpOfu
OD;av;\
orD; vlrrnft&G,f nDr0rf;uGJuav;udk iJYuGufí pmay; pm,lom wufawmYrnf[kaNym
aomfvnf; OD;av;u vufrcHcJY/

]rif;u OD;pm;ay;wdkif; igYorD;u xGef;awmufr,fvdkY aocsmvdkYvm;uGm?tck rif;


xGef;
awmufrSmu aocsmaeNyD?igYoabmu t&nftcsif;&SdwJYvlu &Sdoavmuf
aygufaNrmuf
atmif vkyf?aemuf atmifNrifawmY olrsm;udk NyefvufwGJac: ?'g taumif;qHk;yJ?
tckvnf;
OD;av;uawmY odyfwwfEdkifwmawmY r[kwfbl;?enf;enf;awmY tydk0ifaiG&atmif
BudK;pm;
&rSmyJ?rif;vnf; olrsm;xuf ESpfqavmuf BudK;pm;?aemif rif; q&m0ef NzpfawmY
OD;av;
u BuD;NyD?rif;nDrav;u ausmif;rNyD;ao;bl;Nzpfr,f?'DusawmY rif;u wpfvSnfY
NyefOD;
aqmifaygY?[kwfw,f r[kwfvm;}

OD;av; aNympum; oabm0usoNzifY olvnf;&efukefwGif aq; wuúodkvf wuf&if;u


txufwef; ausmif;om;tcsdKYudk tdrfwGif pmNycJYonf/OD;av;vnf; ausmif;q&mtvkyf
rS xGufí NrefatmifwGif tvGwfoif ausmif;uav; zGifYcJYonf/tqifaNyvSonf r[kwf
ayrJY tvkyfawmY NzpfcJYBuonf/

rauG;NrdKYwGif BuD;a':BuD;ESifY aeaeaom nDr t&if;uav;uawmY taNccH


ynmtxuf
wef;udk eSpfcsif;ayguf atmifNrifcJYaomfvnf; *kPfxl;awmY rygcJY/BuD;a':BuD;\
qHk;Nzwf
csufNzifY pmay; pm,lom wufcJYNyD; tdrfwGif yGJ&HkwGif 0ifa&muf
ulnDvkufudkifaeonf[k
Bum;&onf/

[5]
aemuf ig;ESpftBum/

a,mufsm; uav;u q&m0efNzpfNyD/olYnDrt&if; uav;&Sd&m rauG;aq;&HkBuD;wGif


wm0ef
xrf;aqmifcsifayr,fY OD;av;\ tdrfaxmifpkuav;udk txdkuftavsmuf ulnDyHYydk;&rnfY
wm0efuav;u &SdaeoNzifY Nrefatmif aq;&HkwGifyif vufaxmufq&m0ef wm0ef xrf;
aqmif&if; tdrfwGif aq;cef;uav; zGifYxm;onf/

nDrav;uawmY bGJY&NyD; BuD;a':BuD;\ yGJ&HkwGifyif olaeonf[k


od&onf/od&onf qdk
onfuvnf; nDrav;qD oGm;rvnfwm wpfESpfcefY BumoGm;oNzifY armifESrcsif;
vlcsif;
rawGYNzpfbJ pmcsif;om qufoG,f Nzpfaeí Nzpfonf/

oHk;&ufquf tm;vyf &uf&aom oDwif;ywf wpfckwGifawmY ol tcsdefvkí


rauG;NrdKYodkY
wufoGm;cJYonf/22ESpft&G,f&SdaeNyDNzpfaom nDrav;udk awGY&onfYtcg
oludk,fwdkif tHY
tm;oifYp&m wpfck &SdaecJYonf/

olYnDrav;onf ]xif;ceJ} aeavmufatmif acsmarmvSyaom rdef;rysdKwpfOD;


NzpfaecJYNcif;
yifwnf;/

[6]

aemufxyf tHYBop&m wpfckuvnf; &SdaeNyefonf/

nDrav;onf rBumrD vufxyfawmYrnf NzpfNyD; ol\ a,mufzavmif;onf 19 eSpfom


&Sdao;aom txufwef;ynma&; ratmifNrifxm;onfY olaX;om; vli,fuav;wpfOD;
NzpfaeNcif;yif/

]BuD;a':BuD;wdkYu oabmwlvdkYvm; nDrav;&,f}


]BuD;a':BuD;wdkYqD pum;aNymvdkufwm?pmay;vdkufawmYvkyfzl;w,f?'gayrJY
'DNrdKYrSmvnf;
nDrav;udk vdkufBudKufwJYvlawGu trsm;BuD;?oluvnf; uav;omomyJrdkY
trSwfwrYJ
yJaecJYwm}

aysmYaysmif; &Snfvsm;aom qHEG,fwdkYudk cgvsuf nDrav;u &,farmvdkufonf/

]ckawmY olYrdbawGudk twif;ylqmowJY?nDrav;udk r&&if ol tdrfrSmvnf;


raeawmYbl;?
aNcOD;wnfY&m avQmufoGm;awmYr,fwJY?olY rdbuvnf; olYom;u aNymovdk
vkyfr,fY vl
pm;yJvdkY ,HkvdkYqdkNyD; vmawmif;ay;wm qdkyJ}

aNymyHkeSifYyif a,mufzavmif;udk ol odyftxifBuD;í r&csifawmY/

]BuD;a':BuD; wdkYu oabmwla&mwJYvm;}

ESKwfcrf;uav; wGefYNyonf/

]BuD;a':BuD;wdkUawmY BudKwfwmaygYav?aumifav;u t&rf;uvnf; csrf;om?


wpfOD;wnf;
aom om;uvnf;Nzpf}

]csrf;omwJY vludk ,lwdkif; pdwfcsrf;omEdkifwmrS r[kwfwm nDrav;&,f?


nDrav;ua&m
olYtay: pdwf0if;pm;vdkYvm;}

nDrav;u rsufawmif &SnfBuD;rsm;udk yifYí BunfYonf/

]udk,fYtpfudk t&if;u udkudkYvdk vlrsdK; Nzpfaewm awGY&awmYvnf;


awmf&Hkwef&Hk b,f
a,mufsm;av;udkrSawmY txifBuD;BunfYvdkY r&bl;aygY udkudk&,f?
avQmYavQmYaygYaygY awG;
ay;vdkufawmYvnf; &kyfuav;uawmY acsm?udk,fYtay: t&l;trl; pGJvrf;wmav;uvnf;
trSwfay;csifp&m qdkNyD; vufcHvdkufwmyg}
&ifav;pGm acgif;cgrdonf/

]t&l;trl; Nzpfwmu cspfwwfvGef;vdkYyJ qdkNyD; t&rf;


trSwfray;&bl;nDrav;&JY?'gqifNcif
wHkw&m; enf;wJY oabmvnf;ygw,f?EdkY 'Daumifu tck bmvkyfovJ}

]ckawmY ]vnf&m Nyefpm;}aygY?'gayrJY olYrdbvkyfief;awmY tcsdefwef&if olyJ


OD;pD;&rSmaygY
av?ckvnf; tdrfaxmifuswmeJY rdbtvkyfudk av;av;pm;pm; vkyfygYr,fvdkY
aNymwmyJ}

]taomuftpm;wdkY avmif;upm;wdkYa&m uif;&JYvm;?]aq;}a&m}

nDrav;u &,fonf/

]wdkYudkudku wu,fudk pdwfylaewmudk;?wpfNrdKYwnf;om;awGqdkawmY


tJ'gawGuawmY Bum;
NyD;om;yg udkdukd&JY?taomuftpm;u q,fcg&ef wpfcgyg?csJawmY awmfawmf
xdk;w,f?'g
vnf; aemufrvkyfawmYygbl;vdkY uwday;xm;wmyJ}

&ifxJwGif rGef;usyfvmonf/Eke,f i,f&G,foavmuf vSyvGef;vSaom nDrav;\ rsufESm


uav;udk ai;BunfY&if; wpdrfYpdrfYESaNrmvmrdonf/

]nDrav; pum;aNymBunfYawmYa&m tqifaNy&JYvm;}

]bmudk aNymwmvJ udkudk}

]toufa&m?ynma&m uGmawmYav?udkudkuawmY udk,fYxuf tawG;tac: todtNrif


uGm
vGef;wJY vlwpfa,mufeJY wpftdrfwnf; twlwlaezdkYraNymeJY pum;BumBum
xdkifaNym&if
awmif tenf;eJY trsm;awmY uoduatmuf Nzpfr,fxifwmyJ?'gaBumifY ar;wm}

pdwfrsm; qdk;oGm;rvm;[k awG;&if;u r&Jw&J ar;vdkufaomfvnf; nDrav;u vSypGm


&,f
armavonf/

][kwfy udkudka&?nDrav;wdkYawmY pum;aNymwm NzL;aewmyJ?{uEÅawmY


nDrav; ]acgif;}uvnf; 'DaumifeJY odyfruGm[ef rwlbl;}

xdktcsdefusrSyif nDrav;udk ol oG,f0dkufvrf;Nyaeaom pum;wdkYudk bmaBumifY


nDrav;
em;rvnfEdkif Nzpfaeonfudk&dyfrdp NyKvmonf/nDrav;onf ausmif;pmrS wpfyg; bmt
NyifpmrS zwfcJYzl;ol r[kwfyg/

]pOf;awmY pOf;pm;ygOD; nDrav;&,f}

]udkudku pOf;pm;cdkif;ae?vlBuD;awGu &ufawmif a&G;NyD;BuNyD}

[7]

aemufxyf ig;eSpfwdwd tBumwGifawmY olxifxm;NyD; rNzpfapcsifcJYaom


udpötcsdKY NzpfvmcJY
onf/nDrav;\ cifyGef;u vufxyfNyD;cgp wpfESpfavmufawmY
vdr®mra,mif&Sdaomfvnf;
aemufydkif;wGif tavmif;tpm; rysuf&Hkru taomuftpm; zufvmcJYonf/olY wlrav; wpf
eSpfom;cefY t&G,fwGifawmY ]um&mtdkau}pm;aomufqdkifrS rdef;uav;
wpfOD;udk ]t&l;trl;}
pGJvrf;NyefNyD; tdrfrS qif;oGm;awmYavonf/

aNr;udk tvGefcspfaom a,mu©rrsm;u nDrav;udk orD;t&if;ozG,f qufvuf


apmifYa&Smuf
BuíomawmfawmYonf/oluvnf; cGJpdwf txl;uk aq;ynm r[modyÜHbGJYudk &NyD;
cGJpdwf
txl;uk q&m0efi,f wpfOD; NzpfvmcJYonf/olYxuf oHk;ESpfrQi,faom q&m0efrav;
wpfOD;ESifY arwåmrQBuNyD; vufxyfcgeD;qJqJwGifawmY a,mif;r avmif;udk
Nrifzl;csifaom
nDrav;u wlrav;udk csDí vdkufvmcJYonf/

]usufoa& &Sdvdkufwm a,mif;r&,f?udkdukda& trSwfNynfYay;vdkufNyDaemf}


owdkYorD;avmif;u &SufpEDk;eSifY &,fonf/oluawmY avmu"H\ txk taxmif;'Pfudk
tvl;tvJ cHpm;&if;uyif&,fEdkif NyHK;Edkifatmif BudK;pm;aeaom nDrav;udk
BunfYí &ifeifY
aerdonf/

]nDrav; aea&m aumif;&JYvm;?nDrav; BunfY&wm wpfrsdK;yJ}

]tif; wdkifyiffp&m a&m*gawmY ygvmw,f udkdukda&?rdef;rcsif; aNym&r,fY


a&m*gqdkawmY a,mif;r q&m0efrav;eJYyJ wdkifyifawmYr,f}

ZeD;avmif; q&m0efr uav;u nDrav;udk ac: oGm;í aqG;aEG; ppfaq;ay;onf/

nDrav;rSm &moDaoG; rBumcPay:NyDwdkif; rsm;rsm;aeonfqdkyJ/touft&G,fuawmY


a&m*gqdk;BuD;rsm; tNzpfrsm;onfYt&G,fawmYvnf; r[kwf/odkkYaomf twyfawmY
b,faNym
EdkifrnfwJYvJ/

tpfudkvdk cifaeaom q&mNzpfol a'gufwmpdk;vGifESifY tyfay;rnfqdkawmYvnf;


trsdK;orD;
tdk*sDeJYom Nycsifonf/&Sufonf[k qdkNyefonf/trsdK;orD;tdk*sDwpfOD;OD;xH
vdkufydkYay;rnf[k
qdkawmYvnf; udkudkYr*FvmaqmifNyD;rS[k aNymNyefonf/

wu,fwrf;usawmY r*FvmaqmifNyD;NyDcsif; rauG;odkY NyefoGm;cJY


avonf/olwdkY vifr,m;
vnf; ausmufrJNrdKYodkY aNymif;a&GYrdefY xGufvmcJYoNzifY nDrav;udk
zkef;qufNyD; rauG;rS rD;,yfom;zGm;ESifY txl;ukESifY NyNzpfatmif Ny&efom
rSmcJY&awmYavonf/

[8]

ZeD;Nzpfolu om;OD;uav;udk &efukefwGif Nyefí rD;zGm;onf/nDrav;udk wluav;


wpf
a,muf&aBumif; aNym&if;ESifY nDrav;\ usef;rma&; taNctaeudkyg ar;&ef
rauG;NrdKY
odkY zkef;qufawmY nDrav;\ a,mu©rsm;u nDrav; awmfawmf aeraumif;Nzpfaeí
BuD;a':BuD;wdkYtwl Nyefí aeaBumif;aNymNyavonf/

i,fxdyf aNrGaygufovdk ylxloGm;cJYNyD;aemuf zGm;NyD;p ZeD;udkcGifYawmif;í


ol rauG;NrdKYodkY
vdkufvmcJYonf/

nDrav;uawmY tdyf&mwGifyif vJaeavNyD/

a,mufyufaom rsufvHk;?csdKifYcGufaomyg;?nSdK;eGrf; aNcmufaoGYaom


qHauom?tenf;i,f
azma&mifaeaom 0rf;AdkufwdkYESifY vJSavsmif;aeaom nDrav;onf wpfcsdefu
rauG;NrdKYwGif
tvStyaBumifY xif&Sm;cJYzl;aom rdef;rysdKY wpfOD; qdkygurnfolrQ
,HkBunfawmYrnf
r[kwfyg/

qdkeifYpGmeSifYyif ar;&onf/

]b,fvdk Nzpf&wmvJ nDrav;&,f}

]b,fvdk NzpfrSef; rodygbl; udkudk&,f?yxrawmY tJ'D&moDvmwm rsm;wJY


NyóemyJ?udkudk
aNymovdk tdk*sDeJYvnf; Nyao;w,f?yxrtqifY ppfaq; prf;oyfwmawG vkyfaeuwnf;u
Bu;Da':BuD;ua&m?a,mu©rua&m odyf oabmrwlBubl;?olwdkYu cGJrSm pdwfrSm
aBumuf
MuwmaygYav?aemufawmY tdk*sDu cGJzdkY vdkr,fvnf; aNyma&m?olwdkYu
&ufcsdef;ay;rNy
awmYbl;?Nrefrmaq;awGawmY wpfrsdK;NyD; wpfrsdK; prf;cdkif;BuwmyJ?
aemufawmYAdkufuvnf;
enf;enf; azmvmw,f?aNcaxmufawGvnf; a&mifw,f?vluvnf; armarmvmw,f?ck
awmY vrf;awmif aumif;aumif; ravQmufEdkifawmYbl;?orD;av;vnf; olY tbdk;tbGm;
tdrfyJ ydkYxm;&awmYw,f}

uRrf;usifol yg&*l\ qHk;Nzwfcsufudk emcH&rnfudk tEÅ&m,f &Sdonf[k


owfrSwfvsuf
aq;ynm euef; wpfvHk;rS em;rvnfaom a,mu©rESifY BuD;a':\ qHk;Nzwfcsufudk
vdkuf
em&avmufatmif rdkufcJYaom nDrav;udkyJ tNypfwif&rvm;?
qifNcifwHkw&m;&Sdatmif pmay;rzwfcJYaom BuD;a':BuD;yJ tNypfwif&rvm;?
nDrav;onf awG;awmqifNcif qHk;
NzwfEdkifpGrf; tm;enf;onf qdkonfudk eSpfaygif; eSpfq,fvHk;vHk;
&dyfrdcJYygvsuf ta&;BuD;
onfY qHk;Nzwfcsufcs&rnfY tcsdefwGif nDrav;wGif aeray;cJYaom rdrdudk,fudkyif
tNypf
wif&rnfvm; a0cGJí r&EdkifcJY/

q&mOD;pdk;vGifqD aeYcsif; zkef;qufí nDrav;udk &efukefac:&ef


Nyifqif&awmYavonf/OD;
pdk;vGifuawmY nDav;&,f? rif; nDruawmY 'Dvdk rNzpfoifYbl;[k nnf;wGm;avonf/

[9]

nDrav;u tdyfaysmfaeonf/

BuD;rm;aom cGJpdwfrSK wpfck\ aemufqufwGJ naecif;yg/

nDrav;\ tdyf&macgif;&if;wGifawmY vQyfppfrD;oD; 0g0guav; wpfvHk;


cyfrSdefrSdef xGef;xm;
onf/

oluawmY ckwifab;wGif acG;aNcuav;wpfckNzifY xdkifvsufu


rD;0ga&mifazsmYazsmY orf;ae
aom nDrav;\ rsufESmudk em&Daygif; rsm;pGm ai;arm BunfYaecJYonf/

nDrav;&,f NyefESdK;x aeaumif;Edkifvdkufprf;ygawmY/

nDrav;bufu uHw&m;&JY &mcdkifESKef;u aumuf&dk;wpfrQifavmufyJ


&Sdr,fqdkapOD;awmY
tJ'D aumuf&dk; rQifuav;udk qGJNyD; xcJYvdkufygawmY/

nDrav;rSm orD;uav;wpfa,muf &Sdaeao;w,fav/


'DorD;uav;udk nDrav;vdk tarSmifudk aBumufvdkY rD;tdrfuav;ab;rSm auG;auG;av;
xdkifrae&bJ tarSmifxkxJudk rD;tdrfqGJqif;NyD; tvif;udk &SmwwfwJY
uav;wpfa,muf
Nzpfvmatmif nDrav;yJ OD;aqmif&rSmav/

udkudkvnf; ulnDcGifY &Sdcsifvdkufwm/

tm;wif; xcJYyg nDrav;&,f/

yg;Nyifay: odkY rsuf&nf wpfpuf qif;vmonf/vufcHkNzifY rodrom okwfvdkufrdonf/

nDrav;uawmY eSpfESpfNcdKufNcdKuf tdyfaysmfaeqJyg/

******************************

aomifwifaewJY Bu,fig;uav;awG

[1]

tdyf&mEdk;onfeSifY acgif;udkufNcif;r[kwf?acgufudkufvGef;í tdyf&mrS


vefYEdk;vmcJYNcif; Nzpfonf/bk&m;..bk&m;?ignu b,favmufawmif
aomufvdkufrdygvdrfY/

EdkifiHNcm;rS acwå Nyefvmvnfaom oli,fcsif; q&m0efwpfOD;udk taBumif;NyKí


'l;ppf
tif;,m;vdwf[dkw,fwGif i,foli,fcsif;rsm; pkaomufBuNcif; Nzpfonf/
oli,fcsif;awGESifY rqHkvnf; naewdkif; tdrfrSm aomufaeusrdkY t&uf aomufonfu
awmYvnf; rxl;qef;vS/vuf&SdtcsdefwGif bm0ifaiGrS r&SdolNzpfí oli,fcsif;rsm;u
'umcHBuNcif; NzpfNyD; t&uftaumif;pm;rsm; yg0ifvmí ydkaomufrdNcif;awmYvnf;
r[kwf/Nyóemu wpfpHkwpfOD;u rdrd tdrfaxmifa&; taBumif;udk ar;&mu ponf[k
xifonf/

]oli,fcsif;?pdwfawmY rqdk;eJYaemf?owif;awG Bum;vdkYar;wm}

]bmvJuG?igwdkY tdrfaxmifa&;vm;?'DvdkygyJuGm?uGJr,f?uGmr,fawmYvnf;
r[kwfygbl;?
yGpd yGpdeJY nHaewmavmufygyJ}

&,f&Tef; zwf&Tef; aNzvdkufayr,fY oli,fcsif;u r&,f/

]uav;awGvnf; awmfawmf t&G,fa&mufaeNyDyJuGm?nSdBuaygY}

][ nSdp&m rvdkbl;uG?tcku 0ifaiG r&SdvdkY Nzpfwm?&efukefrSm


*sDyDaumif;aewkef;u NyHK;ae
wm?rif;u tck bmrS r0ifbJikwfwkwfxdkifaewm?Nyóem tJ'Du pwmyJ}

wpfa,mufu 0ifaNymonf/

]at;wdkYvnf; Bum;w,f?rif; x&efpzm uswm roGm;bJaeaewmqdk?&efukefrSmvnf; aq;


cef; rxdkifbl; qdk}

oufNyif;csí aq;cef;u xdkifvdkY r&awmYwmyguGm [k aNzrdonf/

]'gqdkvnf; oGm;vdkufygvm;uGm?ckxufpm&ifawmY enf;enf;yg;yg;


tqifaNyrSmaygY?tdrfrSm
raNyvnfwkef; pdwftaNymif;tvJav;vnf; NzpfwmaygY}

]a[Yaumif}

&,fusJusJESifYyif olYrsufESmudk vufndK;


wcsdefcsdefvkyfNyvdkufonf/]oGm;&r,fY ae&mvnff;
BunfYOD; ....a[Yaumif 'DrSm rif;tck &xm;wJY bGJYawGeJY ig tck &xm;wJY
bGJYawG tm;vHk;
twlwlyJ?rif;uawmY vef'efNrdKYu ]*dkif;}aq;&HkBuD;rSm vkyfaeNyD;
igYusawmY oGm;vdkufyg
vm;wJY?w&m;atmifvnf; aNymOD;a[Yaumif}

oli,fcsif;u &,fí vufum NyNyD; aqm&D; aqm&D;[k qdkonf/

ausmif;NyD;uwnf;u e,fwGif aq;cef; xdkifaeaom oli,fcsif;uawmY vufxJu cGuf


uav;udk qBunfYae&if;u 0ifaNymonf/

]iguawmY 'Dvdk Nrifw,fuG}

]qdkygOD;}

]'g rif; tckoGm;&r,fY ae&mu ig tck aq;cef; xdkifaewJY ae&meJY cGifwpfck


wnf;aygY
uGm?tJ'D cGifxJudk rif;avmuf uGmvDzdkif;NzpfwJY vl wpfcgrS ra&mufzl;ao;bl;}

]tJ'g aNymwmav}

][kwfw,f?tJ'grif; bufu BunffYawmY t&SHk;vdkY?uHqdk;wmvdkY wGufcsif


wGufr,f?wdkYbuf
u BunfYawmYvnf; 'g tNrwfuG?uHaumif;wm?'gudk rif;u rvmawmY wdkYbufu uH
aumif;&usdK; reyfbl;}

olY pum;u csufydkifoNzifY &kwfw&uf bmNyefaNym&rSef; rod/

onfpOfrSmyif tNcm; oli,fcsif; wpfa,mufu 0ifar;vmonf/

]i,fi,fYaBumifYa&m ygao;vm; a[Yaumif}

acgif;cgNyvdkufonf/

]rqdkifygbl;uGm?i,fi,feJY Zmwfvrf;u ol r,llcifuwnf;u odwmyJ?NyD;awmY i,fi,f


u igYt&if tdrfaxmifuswm?NyD;awmY av;ig;vyJ &Sdao;w,f?i,fi,feJY r*Fvmaqmif
wpfckrSm NyefqHkNyD; olYa,mufsm;a&m?i,fi,fa& ?iga&m? ola&mawmif
pum;awG aNymaevdkufwm vSdKifvdkY}

wpfa,mufu &,fusJusJESifY tJ'g NyóemaygYuG[k aNymonf/

]bmvJuG}

]i,fi,feJY igvnf; qHkom;yJ?i,fi,fu t&rf; csrf;omaew,fav}

]tJ'g bmNzpfvJ?i,fi,f tJ'DvlBuD;udk ,lvdkuf&wm?tJ'gaBumifY qdkwm rif;vnf;


odom;yJ}

}BunfY BunfY?touf 40 yJNynfYawmYr,f remvdkwHk;}

oli,fcsif;u rcHcsifatmif pí vSrf;xdk;vdkuf&onf/

]ig taumif;aNymwm?i,fi,fu csrf;om&Hkwif rubl;?vSvnf; vSwkef;yJ?tJ'g rif;ra[


oD NrifawmY rif;[dkvlBuD;udk BunfYr&ovdk olvnf; uvduvd NzpfrSmaygYuG}

]rqdkifvdkufwmuGm?tcku ig ikwfwkwf xdkifaevdkY raNyvnfBuwm?rif;vdkom


i,fi,fYudk
xnfYwGufBuaBu; qdk&if ig roGm;wm olu ausawmif auseyfaeOD;rSm}

]bmNzpfvdkYvJ}

]i,fi,fwdkY vifr,m;u tck tJ'DNrdKYrSmaewmuG}

oli,fcsif; ezl;udk vufESifY &dkufavonf/

[2]

rSefygonf/

i,fi,fonf olYb0wGif rdrd wpfOD;wnf;?rdrd b0wGifvnf; ol wpfOD;wnf;om


&SdcJYaom
cspfolwpfOD;NzpfNyD; 18 ESpft&G,f tysdKpifb0 uwnf;u aBuG&kyfuav;vdk
vSyonfYtNyif
,Ofaus;azmfa&GvGef;oNzifY rdrdomru rdrd oli,fcsif;rsm;uyg cspfBuonf/

rdrdudkvnf; wpfaeukef rsufawmifrcwf ai;BunfY aewwfavmufatmif cspfNrwfEdk;


&Sm
avonf/

]tpfudk[m i,fYb0twGuf tNyD;NynfYpHkqHk; t"dyÜm,fygyJ tpfudk&,f?


tpfudkeJYom raNym
aumif; rqdkaumif; vGJYcJY&&ifvnf; i,fi,fYb0rSm t"dyÜm,f qdkwm bmrS
r&SdEdkifawmY
ygbl;}

wpfoufvHk; wrf;wavmufonfY onfpum;udkqdkcJYaomfvnf; onfavmuf cspfp&m


aumif;aom cspfoleSifY rdrd vGJNzpfatmif vGJcJYBuavonf/

aBuG;ywfvnf 0dkif;aeavmufatmif pD;yGm;ysufaeaom i,fi,fY rdbrsm;u i,fi,fYudk


qDukefonf tnmom; olaX;vlysdKBuD;wpfOD;ESifY vufxyfay;&ef pDpOfBupOf
tcsdefwkef;u
rdrdonf aemufqHk;ESpf tydkif;(c)ausmif;om;b0wGif ausmif;p&dwfrwwfEdkifí
ausmif;wpf
eSpf em;xm;&csdef Nzpfavonf/

]bJOudk usD;uef; csDovdkygyJuG?'Dvl udk,fY&kyfrS udk,ftm;rem}

r*FvmaqmifodkY a&mufNzpfaom oli,fcsif;rsm;u wufwacgufacgufESifY


BuHK;0g;Buonf
udk bmrS NyefaNymEdkifpGrf;tm; r&SdcJY/

rdrd ausmif;NyD;í q&m0efNzpfaom eSpfwGif rdom;pk touf&SLayguf tenf;i,f acsmif


wefaumif;&JY[k arQmfvifYcsufNzifY urm&Gwf rD;ydGKifYteD; vrf;ab;qdkif
wpfckwGif usef;rm
a&;raumif;onfYBum;u naewdkif; vufESdyf puftcsdefydk oGm;&dkufaeaom
&Hk;tkyf pma&;
BuD;tazYudk BunfY&if;u pGefYpm;vdkpdwfwdkYvnf; vGifYNy,fcJY&zl;onf/

aemufydkif;wGifawmY i,fi,fESifY rdrd BudKBum;?BudKBum;om


qHkawmYavonf/vufaxmuf
q&m0ef NzpfcgpwGif xdkpOfu &efukefwGif aeaeao;aom i,fi,fuav;ysufí aq;&Hk
a&mufvmcdkufqHkzl;onf/aemufydkif;vnf; om;orD; r&awmY[k pdwfraumif;pGm
Bum;&
onf/
&mxl;XmeEÅ& NrifYrm;ol yk*¾dKvfBuD;wpfOD;\ orD;eSifY
rdrdvufxyfNzpfpOfu i,fi,fY cifyGef;
u rdrda,mu©rESifY &if;ESD;í [kqdkum olwdkY vifr,m; vmBuao;onf/

aemufawmY rdrdu bGJYvGef oifwef;wuf?xdkrS EdkifiHNcm;ynmawmfoif


oGm;ESifY awmfawmf
tquftoG,f NywfoGm;cJYonf/a,mu©ruvnf; tem;,lvdkufNyD;aemuf i,fi,fY cifyGef;
ESifY odyfrqHkNzpfawmYacs/

rdrduawmY ynmxl;cRef;rSKudk taBumif;NyKum xif&Sm;aom q&m0efwpfOD;


NzpfpNyKvm
onf/a*gufoD;av; &dkufwwfvmNyD;BudKBum; BudKBum; t&uf aomufwwf
vmonf/{nfY
cHyGJav;awGuvnf; qufvmNyD; vluHkxH todkif;t0dkif;wGif tawmfuav;
0ifqHYvmonf/

]tpfudkeJY vGJcJY&if i,fYb0rSm t"dyÜm,fqdkwm r&SdEdkifawmYygbl;}[k


aNymcJYol uav;wpf
a,mufudk b,fvdkt"dyÜm,fESifY avQmufvSrf;aerSef; rpOf;pm;rdawmY aomfvnf;
rdrduawmY
rdrdb0udk rdrd tawmfyif auseyfaerdcJYonf/

xdkpOfrSmyif rarQmfvifYbJ i,fi,fwdkY vifr,m; taNccsaexdkif&m tnmNrdKY


uav;odkY aNymif;a&TYrdefY usvmonf/

udk,fY[mudk,f tvGef tqifaNy taNcusaeNyD[k ,lqxm;aom b0uav;udk rpGefYvTwf


vdkpdwfESifYyif azmfNycJYNyD;aom NyóemwdkY qufwdkuf
Nzpfay:vmBu&awmYavonf/

[3]

]bmudpö &SdvdkYvJ}

ZeD;Nzpfol\ toHudk cyfwdk;wdk; Bum;&onf/cifyGef;rS ty b,folYudkrqdk


csdKomaom toH
ESifY qD;BudK ESKwfqufwwfol\ toHu ol tqifraNy NzpfaeonfY cifyGef;udk
aNymonfY
toHrsdK;cyfqwfqwf Nzpfaeí tHYtm; oifYrdonf/
]'D q&m0efruav;awG tpfudkeJY rdwfqufay;csifvdkYyg}

bk&m;a& i,fi,fY toHygvm;?wpfcgrQ tdrf rvmzl;ol i,fi,f b,fvdku b,fvdk


a&mufcsvmygvdrfY}

]ol tdyfaew,f?aeraumif;bl; xifw,f}

]Edk; aeNyDa[Y?vmcJYr,f}

txJrS vSrf;atmfoHaBumifY ZeD;Nzpfol oufNyif; wpfcsuf csum rD;zdk;xJodkY


0ifoGm;onf/

{nfYcef;xJwGifawmY i,fi,fESifY twl touf tpdwft&G,fcefY&Sd


rdef;rysdKuav;eSpfOD;
xdkifaeonf/oyf&yf £aNE´&aom 0wfpm; qif,ifyHkrsm; t&a&m?apmapmu i,fi,fpum;
oHt&a&m q&m0efruav;awG NzpfvdrfYrnf[k cefYrSef;rdonf/

reuf 10 em&Dtxd tdyfaysmfaeaom udk,fYtNzpfudk udk,f&Sufudk;&Sufuef;ESifY


vufumNyNyD;
rsufESm oGm;opf&onf/

[4]

]aNymi,fi,f?b,fu b,fvdk vSnfYvmwmvJ}

]tpfudkYqDyJ oufouf vmwmygyJ}

q&m0efruav; ESpfOD;udk emrnfESifY rdwfqufay;onf/olwdkYu udk,fuav;rsm;udk


usHKYí
&dkaopGm NyHK;NyBuonf/

]olwdkYav;awGu 'DESpf vkyfouf ESpfESpfNynfYvdkY r[modyÜH 0ifcGifY


aNzcsifw,fwJY?tpfudkYvdk
orm;awmf NzpfcsifBuw,f aNymw,f?tJ'g'DrSmvnf; tpfudku tJovdk uav;awGudk
arwåmeJY pmoifay;aewm atmifwmrsm;w,fBum;w,f aNymvdkY i,fi,fu tJq&mu
i,fi,fuwnf;u tpfudkvdk cifcJYwm tyfay;r,f aNymNyD; ac:vmcJYwm}

rdrd tvkyfrqif;bJ aeNcif;udk i,fi,f owif;Bum;ao;[efrwl?&kwfw&uf aNymNy&vnf;


cufoNzifY pum;vrf;aBumif;aNymif;vdkuf&onf/
]olwdkYu i,fi,feJY bmawmfvJ aNymygOD;}

ZeD;Nzpfolu tat; zefcGuf uav; oHk;cGufudk vifyef;ESifYxnfY,l vmNyD;


pmyGJay:wGif vmcsonf/NyD;awmY rdrdab;wGif rodrom 0ifxdkif&if;u
wdwfqdwfpGm tuJcwfaeonf/

]olwdkYu i,fYorD;awGav}

]r[kwfwm}

oHk;q,fausmf t&G,fu ESpfq,fausmf t&G,fudk orD;awG[k aNymoNzifY


&,frdonf/oGuf
vuf[ef &Sdaom rdef;uav;wpfOD;u 0if&Sif;Nyonf/

]rru orD;wdkY&JY aus;Zl;&Sifyg q&m?orD;wdkY e,fuae &efukefrSm aq;ausmif;


vmwuf
wkef;u tdrfu pD;yGm;a&;raNyvnfvdkY ausmif;xGuf&awmYrvdkudk Nzpfzl;ygw,f?
aemufawmY olrsm;awGu orD;wdkYNrdKYrSm ynma&;
wef;vef;eJYpDyGm;a&;tqifraNyNzpfwJY uav;awGudk vdkufulnDay;aewJY rr
&Sdw,fvdkYaNymwmeJY oGm;awGYNzpfwm?tJ'D uwnf;u orD;wdkYudk
tppapmifYa&SmufcJYwm?ckxufxdygyJ?orD;wdkYvnf; tpfr t&G,fayr,fY
tart&if;vdkyJ
oabmxm;ygw,f}

][,f i,fi,fYudk csD;usL;&r,fuG,f?om"k om"k om"k}

ZeD;u &kwfw&uf 0ifaNymawmY i,fi,fu aus;Zl;yJ rr[kqdkonf/

&kwfw&uf bmaNym&rSef;rod Nzpfae&mu pdwf0ifwpm; ar;rdonf/

]i,fi,f BunfYay;wm olwdkY eSpfa,mufwnf; rubl;aygY?[kwfvm;}

uav;rav; wpfa,mufu q&muvJ[k &,faeonf/

i,fi,fuawmY NyHK;NyHK;uav; NyefaNzonf/

]a,mufsm; ,lNyD; uwnf;u pD;yGm;a&;uvnf; a,mufsm;yJ olY[molvkyf tdrfrSmuvnf;


tdrftvkyf vkyfr,fY vlawGu trsm;BuD;?uav;uvnf; r&eJY aemufqHk;awmY
udk,fYudk,f
udk,f {nf;cef;xJ csxm;wJY aumfywf&kyfeJY wlaeNyD?t"dyÜm,f&Sdwmav;awmY
&SmvkyfOD;rS
qdkNyD; ywf0ef;usifrSm Bum;&wJY ynm'geNyKp&muav;awG vdkufNyKwmyg?
b0qdkwm udk,fY
twGuf udk,f t"dyÜm,f&Sdcsif&Sd?r&Sd&if olrsm;twGufawmY &SdrS r[kwfvm;}

i,fi,fu t"dyÜm,fygyg &Sif;Nyonf/

bk&m;a& rif;tpfudkYudk &nf&G,fNyD;rsm; &Sif;Nyaewmvm;?'grS r[kwf tpfudk


tck vkyfae
wmawGudk odvdkY apmif;aNrmif;NyD;rsm; aNymaea&mYovm;/

ZeD;u rdrd rsufESmudk cyfaxYaxY wpfcsufNyD; ae&mrSxí twGif;cef;xJodkY


Nyef0ifoGm;onf/

]'gqdk&if i,fi,f ulnDwm wNcm; ausmif;u uav;awGvnf;ygwmaygY [kwfvm;}

]wNcm;ausmif;awGu ydkrsm;wmaygY tpfudk&,f?'D orD;awG vufxufwkef;u


i,fwdkYNrdKYrSm
aq;wuúodkvfrS ray: ao;wm?wNcm; wuúodkvfawGuyJrsm;wm?'DvdkyJ wpfa,muf ul
nDvdkuf?wpfESpf ESpfESpfeJY vufvGwfNyD; tqifaNyoGm;vdkuf?wcsdKYvnf;
oHk;av;ESpf ulnD
&wmaygY}

]tqifraNywJY uav;awGutrsm;BuD;[m?i,fi,fb,fvdk a&G;ovJ}

i,fi,fu ycHk;wGefYNyonf/

]a&G;&cufygw,f tpfudk&,f?BuHKBudKufvmwJY uav; udk,feJY a&puf ygw,fyJ


oabm
xm;&wmyJ?tpfudk i,fi,fu zwfNyzl;wJY t*Fvdyf uAsmvdkaygY}

rsufarSmufBuKwfí ]b,f[mvJ} [k ar;rdonf/

]aomifNyifrSm vmNyD; wifaewJY Bu,fig;uav;awGu trsm;BuD;qdkwmav?a&xJudk


Nyef
NyefNyD; ypfcsay;&if b,fawmYrS rukefEdkif awmYvdkY rNyD;EdkifwJY tvkyfudk
bmvdkY vkyfrvJ
qdkwmav}

i,fi,fu tm;&yg;& NyHK;í qufaNymonf/

]tpfudkyJ zwfNycJYw,f r[kwfvm;?wpfaumifrS ru,fEdkifvdkuf&wmeJY pm&ifawmY


Edkifoavmuf Nyefypfay;aewmu t"dyÜm,f &Sdygw,f vdkYav}

aygif 200 tm; 0efudk r EdkifaompGrf;&nf &Sdaom oludk aygif 100 om Edkifaomol
vkyf&
r,fY tvkyfudk cdkif;onf[k NrnfwGef awmufwD;aeaom rdrd twGuf NyefaNymp&m
pum;
vHkk; &SmrawGYcJY/aemufrS

]b,favmuf &SdoGm;NyD;vJ}

]bmudkvJ tpfudk}

]i,fi,f ulnDcJYwJY ausmif;ol ausmif;om; b,favmuf&SdoGm;NyDvJ}

]cP}

i,fi,fu rsufarSmuf BuKwfí vufcsdK; a&wGufaeonf/

NyD;rS

]&Spfq,fYwpf}

]bmaNymw,f}

]&Spfq,fYwpfa,mufvdkY aNymwm}

bmNyefaNym&rSef;udk rodawmY/

[5]

]orD;wdkYwpfawGu tck b,frSm wm0efusaewmvJ}

]rrwdkY NrdKYrSmygyJ?o&kyfNy vkyfaeBuygw,f?orD;u ZD0ur®?olu vlxk


usef;rmrSmyg}

]tJ'DawmY q&mYqD pmvmoifcsif&if b,fvdkvkyfrvJ}

q&m0efr uav;rsm;u &,fBuonf/

]vm&rSmaygYq&m&,f?q&mu pmoifay;wm odyf awmfw,fvdkY emrnfBuD;aewm?


oifwJYY
vluawmif oifay;r,fqdkrSawmY q&m oifay;r,fY &ufawGus cGifY,lNyD; vmoifvdkuf?
Nyefvdkuf vkyf&rSmaygY}

]um;u b,fESem&D pD;&vdkYvJ}

]toGm; 12 em&D?tNyef 12em&Dyg}

oufNyif;wpfcsufom csí Nznf;nif;pGm aNymvdkufonf/

]uJ 'ku© r&SmBueJYawmY orD;wdkY uHaumif;NyD?q&m tJ'Dudk aNymif;rdefY


xGufxm;NyD;NyD?q&m
vmcJYr,f?[dkusrS pdwfBudKufom pmvmar;BuayawmY}

][if wu,f}

tHYBo 0rf;om[ef uav;rsm; 0if;vufí oGm;ygonf/

[6]

i,fi,fwdkY oHk;a,muf NyefoGm;awmY ZeD;u rdrdeSifY rsufESmcsif;qdkif cHkwGif


vmí xdkifonf/ NyD;rS wdk;wdk;ar;onf/

]&Sif pdwfaNymif;oGm;NyDvm;}

]bmudkvJ}

]oGm;rvdkYqdk?uRefr Bum;vdkufygw,f}

][kwfw,f?bmvdkYvJ?rif;u roGm;apcsifbl;vm;}

acgif;cgNyonf/

]uRefryg vdkufcJYrvdkY}

]bm&,f}

tHYtm;oifYoGm; rdonf/wpfoufvHk; avat;pufESifY NcifvHkqefcg wyfxm;aom


tdyfcef;
xJ BuD;Nyif;vmolu ylNyif;aNcmufaoGYí Ncifayg?,ifayg a'oodkY bmaBumifY
vdkufcsif
&ygoenf;/

]uav;awGvnf; vufvTwfvdkY &wefoavmuf &aeNyD?olYtbdk;awG?tbGm;awGvnf;


&Sd
aewmyJ?&Sifu [dkrSmwpfa,mufwnf; uRefr vdkufaer,f}

acgif;udk rodrom cg,rf;&if; ig em;rvnfbl;[k aNymrdonf/

]&Sifu uRefrudkrS em;rvnfwm?uRefru &SifydkufqHawG trsm;BuD;


&SmEdkifaewmudk *kPf,l
wm r[kwfbl;?&SifYudk vlawGu av;pm;aewm?tm;udk;aewm?&SifYaBumifY
olrsm;awG b0t
qifaNywm?t"dyÜm,f &SdoGm;wm tJ'gudk *kPf,lcsifwm}

&kwfw&uf olYpum;vHk;rsm;u &Da0 aemufusdaeaom OD;aESmufodkY &Sif;&Sif;


rpGJuyfEdkifao;/

]bmvdkY *kPf,lcsifwmvJ}

]'gawmY uRefru &SifYudk cspfwmudk;}

rsufapmif;wpfcsufESifY cyfaigYaigYaNymNyD; twGif;cef;xJodkY 0ifoGm;onf/

cspfola[mif;eSifY NyefqHkawGYwmawmif rvSKyf&Sm;NzpfvdkufonfY


ESvHk;om;u

aEG;axG;pGm ckefí usefcJYygonf/

**************************
pmar;yGJuswJY q&m0ef

[1]

pmar;yGJuswJY q&m0ef/

aq;ynm avmuESifY tuRrf;w0if &SdrSK enf;olrsm; twGufawmY onfpum;vHk;u


xl;qef;
aumif;xl;qef;aeayvdrfYrnf/

pmar;yGJusrSawmY q&m0ef b,fNzpfvmygvdrfYrvJ/aq;ausmif;om;yJ


&SdrSmaygY/onfvdkvnf;
awG;rdaumif; awG;rdEdkifonf/aq;ynmavmuu txl;oNzifY q&m0efrsm;avmuESifY
tuRrf;w0if &SdvQifawmY q&m0efrsm;vnf; pmar;yGJtBudrfBudrf uswwfBuaBumif;
odygonf/

pmar;yGJ tBudrfBudrf usolrsm;xJwGif a'gufwm]u}wpfa,mufvnf; ygygonf/rSefyg


onf/p&P r*¾Zif;udk yHkrSefzwfNzpfolrsm; qdkvQifawmY vGefcYJonfY
wpfESpfcefYu ],SOf
&vdkYvm;} 0w¬KwGif ]BuufOxkyfBuD;} wpfxkyf &cJYonfY a'gufwm]u}udk
owd&Burnfyif/

a'gufwm]u}yxrOD;qHK; pí usaom pmar;yGJrSm r[modyÜH0ifcGifY a&G;cs,f


pmar;yGJ Nzpfonf/

[2]

]udk cGifYwifvdkufygvm;?'DaeYtdrfrSmyJ em;vdkufygvm;}


atmifpm&if; pmrsufESmwGif ygvmaom rdrdESifY emrnfcsif; qifwl&dk;rSm;
q&m0ef wpfOD;\
trnfudk abmyifESifY zsufírdrdtrnfNyifvdkuf&aumif;Edk;Edk; &l;&l;aBumifaBumif
tawG;rsm;
NzifY rsufESm wpfckvHk; &SdorQ aoG;omru t&nf"mwf tm;vHk;cef;aNcmufaeonfY
toGif
tNyifeSifY um;aemufcef;xJodkY 0ifxdkifvdkufaom a'gufwm}u}udk
tdrfoloufxm;]rAdkuf}
u u&kPNzifY tBuHay;onf/

]vkyfr,fY tvkyfuawmY pmar;yGJusvdkY rvkyf&bl;awmY b,fr&SdrvJuGm?uJ


udkav;a& &Hk;
omarmif;yg}

r&D;um;udk qGJvmcJYNcif; Nzpfí armif;ydkYaom a,mufzudkaNymvdkufNcif;


Nzpfonf/

um;ay:rSmu wpfem&D/&Hk;ay:rSmu ig;em&D/tdrfrSmu wpfv/

ododomom a,mifcsmcsm NzpfaecJYonf/

aemufawmY tdrfoloufxm;u uav;arG;onf/om;uav;/tom;NzLNzL yg;csdKifYuav;


ESifY vSrSvS/om;vSvSuav;&awmY enf;enf;awmY pdwfu taNymif;tvJ &Sdonf/

vluvnf; aNymif;&onf/&efukefNrdKYrS rGefNynfe,fbufodkY aNymif;&if;


a&TY&if;yif aemufwpf
cg pmar;yGJaNz&rnfY tcsdefu a&mufonf/xdkpOfur[modyÜH pmar;yGJrsm;rSm
a&;aNzESpfqifY
udk wpfvNcm;NyD; aemuf wpfvwGif eSKwfaNz?pkpkaygif; oHk;qifY?
oHk;vaNz&onfrdkY a'gufwm]u}vdk aemufqHk; tqifYrS NyKwfolrsm;twGuf
ylaqG;csdef odyfBumBum r&/

cufonfu q&m0ef Nzpfuwnf;u aq;cef;udk r,fr,f&& rxdkif?ydkufqHudk r,fr,f&&


r&SmbJ pmar;yGJaNz&ef pmusufaevdkufonfrSm ZeD;u wpfzuf?om;u wpfzuf
NzpfaeNyD/
a,mufu©r tdrfay: wufpm;aeíom aBuG;rwifao;Ncif; Nzpfaomfvnf;rdom;pk
pD;yGm;a&;
taNctaeu rD;eDrSdwfwkwfrSdwfwkwfNyaeNyD/onftwdkif; qufaevdkYa&m
NzpfygawmYrvm;/
'Dpmar;yGJua&m NyefaNz&if atmifa&m atmifrSmrdkYvdkYvm;/

rESpfu aNzo lOD;a& 100 cefY&Sdonf/a&G;olu aNcmufa,muf/onftxJrSm bGJYvGef


'Dyvdkrm wpfck &xm;NyD;olig;a,mufudk z,fvQif rdrdvdk taNccHq&m0ef
wpfOD;om &Sdonf/

a'gufwm ]z}/

onfa'gufwm]z}uvnf; rdrdeSifY ,SOfí pOf;pm;&rnfYolr[kwf/vQrf;vQrf;awmuf


ausmfBum;avmufatmif xl;cRefxufNrufol wpfOD;/rdrdb0\ OD;aqmifvrf;Ny
pHNyyk*¾dKvf
oHk;OD;xJwGif ti,fqHK; yk*¾dKvf tNzpf ygonf/aemifwpfcsdefrSm
ygarmu©NzpfvmolrdkY
ygarmu© 3 [kyif qdkBuygpdkY/

onfodkY pOf;pm;vdkufvQif onfpmar;yGJu NyefaNz&Jp&mtaBumif;yif


r&Sd/cufonfu b,fawmYrS tavQmYray;wwfaom olY0oD/

i,fi,fu wuúodkvf a&ul;NydKifyGJwGif trsdK;om; vufa&G;pif 3OD;ygaom


yGJwpfyGJwGif
NydKifyGJ0if a&ul;orm; tm;vHk; a&SmifxGufoGm;í olwdkYoHk;OD;yJ ul;&rvdk
Nzpfaecdkuf armif
]u}yg qif;vmí av;OD; NzpfcJYzl;onf/trsm;arQmfvifYxm;ovdkyif
armif]u}pwkwå&onf/
aemufyGJpOftwGuf a&okwftyef;aNzaeaom vufa&G;pif oHk;OD;u
zkwfvSdKufzkwfvSdKuf
eSifY a&v,frSm ul;aeqJ armif]u}udk awmfawmfonf;nnf;cH apmifYcJY&zl;onf/

onfpdwf"mwfeSifY a'gufwm ]u} r[modyÜH 0ifcGifYusrS


vufaNrSmuf&awmYrnfvm;/

onfrSmyif ygarmu©(1 )udk owd&rdonf/


]rif;q&mt&G,favmufus&if bmNzpfcsifvJ armif]u}/

aemufqHk;ESpf tydkif;(c)usrS awGYzl;aom armif]u}udk ygarmu©(1)u


pmBudK;pm;aom ausmif;om;wpfOD;[k trSwfpGJaeonf/ygarmu©(1)qdkonfu ]
vYHkvrsm;pGmudk tm;empGmNzifY}
ESifY(axmifpkESpf Nzwfausmfq&m0ef}wdkYwGif azmfNycJYzl;aom olYb0\
yxrOD;qHk; pí tm;
usav;pm;cJY&m ygarmu©BuD;ygyJ/rdrdvQmay: tqifYoifY a&mufvmaom taNzonf
armif
]u}twGufawmY rdk;BudK;ypfcs cHxdavmufatmif pdwful;,Of qefaomfvnf;
xdktaNzudk
ygarmu©(1)u apmifYarQmfaeaBumif;&dyfrdí aNzvdkuf&onf/

]q&mYvdk Nzpfcsifygw,f q&m}

ygarmu©(1)u NyHK;onf/

]enf;wmaygYuG?q&mu e,fuae aq;ausmif; vmwufwm?tppt&m&m


rsufpdyGifYcJYwm
r[kwfbl;?rif;&JY wmxGufu q&mYxuf aumif;aew,f?'Dxufru rif;rSef;oifYwmaygY}

bk&m;a&?'DavmufyJ pdwful;,Of&wmawmif awmfawmfrwefr&m NzpfaeNyD


q&m?ygarmu©
(1)u NyHK;onf/

]rif;bmaNymrvJ igodw,f?rvG,ffbl;?[kwfw,f r[kwfvm;?vG,fw,fvdkYvnf; q&m r


aNymygbl;?'gayrJY vG,fwm rvG,fwm?Nzpfvmwm?rNzpfvmwmu uHw&m;?
vkyfzdkYu rif;
wm0ef?tck ]yufwl;}rSm rif;wm0efu ]*&dwfzdk;}&zdkY?'grS rif;bGJYvGef
aNzcGifY &r,f?b,f
awmY bGJYvGef aNz&r,f?atmifr,f ratmifbl;?'gu aemufwpfqifYxm;?tck
udk,fYwm0ef
udk,fausygap}

onfavmuf av;pm;wefzdk;xm;cJYonfY q&mpum; tckcgrS


y,f&Sm;&awmYrSmwJYvm;/
cufcsif cufygap/r&csif r&ygapeJY/udk,fYwm0efu aNzzdkY/atmifvQifwufrnf/us&if
aum aq;cef;pxdkifrnf/rdom;pkudk txdkuftavsmuf wm0ef,lrnf/'gayrJY pmar;yGJ
awmY xyfaNzOD;rnf/

'Davmuf pdwfNyif;NyaerSNzifY bmawG;aep&m vdkovJ/csuGm/cs/

a'gufwm ]u} pmar;yGJ NyefaNzonf/atmifonf/aemufESpfESpfwdwd BumaomtcgwGif


txl;ukq&m0ef a'gufwm}u}Nzpfvmonf/

[3]

aemufav;ESpftBumwGif a'gufwm]u} pmar;yGJ usNyefonf/onfwpfcg


a&Ncm;aNrNcm;?Edkif
iHNcm;wGif usNcif;Nzpfí ESpfodrfYrnfYol r&Sd?tm;ay;rnrfYol r&Sd/

ygarmu©(2)udk zkef;quf&onf/ygarmu©(2)qdkonfu a'gufwm]u}bGJYvGef


oifwef;wuf&if; &if;ESD;vmonfY q&mt&if;Nzpfonf/tpfudkqdkvQifvnf; rrSm;?
tazqdkvQifawmY toufi,f
aeonfu vGJvQif aus;Zl;w&m;csif;u rwdrf;r,drf;?onfawmY pdwfxJu tm;udk;onf/

wpfrdepfudk wpfaygifeSifY tpdwfay;&aom zkef;udk tm;&yg;& 45 rdepf


aNymxnfYvdkufonf/
vcuav;u pwmvifaygifESifY &aecdkufqdkawmY ydkufqHudk
rwGufrd/udk,fYq&mtoHBum;&
ítm;&SdwmESifYyif wefonf[k xifonf/

q&muvnf; trsdK;rsdK; tm;ay;&Smonf/oludk,fwdkif ESpfcgaNzzl;wmvnf;


aNymNyonf/'g
udkawmY odyfpdwfraNzEdkif/q&mu tvGefawmfaom olwpfOD; Nzpfonf/olESpfcg
aNz&vQif
igaemufwpfcg atmifrSatmifygYrvm;[k]tEkwfawG;}awG;rdonf/

a'gufwm]z}(ygarmu©-3)tBudrfBudrf aNz&NyD aemufqHk;ESpfapYí NrefrmNynf


Nyef&cgeD;rS
atmifwmvnf; Nyefowd&rdonf/

onfrQ awmfaomol udk,faNzrnfY pmar;yGJudk onfrQBudK;pm;&onfrSm


udk,fYtwGuf tm;
wufzG,f&m r[kwfayr,fY pmar;yGJusonfYtcgwdkif;wGif a'gufwm]z}b,favmufwnf
NidrfcJYzl;onfudk NyefaNymif;trSwf&rdonf/

[kwfy/vlomrefwdkY xm;EdkifcJaom pdwf"mwfygay/wpfqifYNyefBum;&aom


pum;rsm;t&
xdkpOfu a'gufwm]z}wpfa,mufvef'efwGif &Sdaeonf/olYoli,fcsif; ynmawmfoif
vmazmfvmzufESpfOD;u vef'efESifY &efukef NrpfBuD;em; tuGmta0;avmuf a0;aom
p
aumYwvefwGif &Sdaeonf/pmar;yGJ twlaNzBuaomtcg a'gufwm}z}u usonf/oli,f
csif;ESpfOD;u atmifBuonf/tvGefawmfNyD; usEdkifaNc r&Sd[k wGufxm;aom
olYtwGuf
olYoli,fcsif; eSpfOD;u zkef;qufí 0rf;enf;pum;qdkBucsdefwGif olu &,fp&m taNymr
ysuf/oli,fcsif;rsm;udk pmar;yGJatmifwm auR;rSmvm;[k
ar;onf/auR;rnf[kqdkawmYonf
rQ a0;aom c&D;udk &xm;pD;í vdkufoGm;NyD;
pmar;yGJatmifatmifyGJcHcJYonf/NyD;rS c&D;&Snf
BuD;twdkif; &xm;pD; NyefvmNyD;aemuf pmar;yGJtwGuf Nyifqifonf/

]tpfudkBuD;vdk pdwfxm;Edkifcsifvdkufwm tpfudkBuD;&,f?b,fvdkrsm;


'DvdktaNctaerdsK;rSm r
wkefrvSKyf tpfudkBuD; aeEdkifcJYwmvJ}

a'gufwm]z}&,fonf/

]'D pmar;yGJuaNzwJY vltm;vHk;&JY oHk;yHkESpfyHk b,fawmYrS


ratmifbl;qdkwmawmY odaewm
aygYuGm?'gayrJY udk,fYEdkifiHuvmwJY vlawGusawmYvnf; wpfBudrfusuae
ig;Budrfustxd
trsdK;rsdK; Nzpfayr,fY aemufqHk;usawmY atmifBuwmudk;?udk,fYxuf
awmfw,fvdkY udk,fxif
wJYvlvnf; tcsdefwefawmY atmifwmyJ?udk,fYxuf nHYw,fvdkY udk,fxifvlvnf;
tcsdefwef
awmYatmifwmyJ?igvnf; tcsdefwef&ifawmY atmifrSmygyJ/tcsdefrwefao;&ifawmY
apmifY
&rSmaygY?'DvdkyJ ESvHk;oGif;vdkufwmyJ}

NrefrmNynfrS a'gufwm]u}xGufvmumeD; a'gufwm]z} aNymvdkufaom pum;rsm;udk


Nyef
Bum;a,mifrdvmonf/

[kwfNyDav cscs/

a'gufwm]u} pmar;yGJ NyefaNzonf/atmifonf/awmf0iform;awmf wpfOD;


NzpfvmcJYonf/

[4]

a'gufwm ]u} w[fa,muf pmar;yGJ rusawmYonfrSm 10ESpfeD;eD;


BumoGm;cJYNyD/usp&m pmar;yGJvnf; rusefawmY[k udk,fYudk,fudk,f
xifaerdonf/pmar;yGJrsm; 'Pfydí rdom;pk
pm;0wfaea&;udk wm0efr,lEdkifonfY b0uvnf; uRwfcJYNyD/

tdrfaxmifuswm enf;enf;aemufusí wl?wlrrsm;u rdrdom;orD;rsm; t&if txufwef;


pmar;yGJ atmifBuonf/tm;vHk;wpfa,mufrusef xl;cRefpGm atmifí aq;wuúodkvf wuf
BuawmY a'gufwm}u}enf;enf; ausmcsrf;oGm;onf/

bk&m; bk&m; igYacwfu 'DaqGawG rsdK;awGxJrSm igwpfa,mufwnf;


aq;ausmif;wufcJY
wm?uav;awG acwfusrS igYom; wpfa,mufwnf; aq;ausmif; r0if&if 'ku©/

om;vlvSu 10wef; a&mufaeNyD?i,fpOfu rdrd ac:rxm;EdkifonfY tcsdefu BuufOxkyf


BuD;&cJYzl;&m t&yfwGifyif a,mu©rudk tyfcJY&onf/aemufrS xyfarG;wJYorD;uav;
tyg
t0ifaygY/olYNrdKYuav;rSmawmif olYtwef;xJwGif 'kwd,avmufom
&&Smonf/twef;BuD;
rS &efukefNrdKY&Sd emrnfBuD; ausmif;wpfausmif;wGif oGm;xm;xm;av&m
uav;crsm rwdk;Edkif
rSmawmif pdwfylp&m/

uJ tazvnf; pmar;yGJ aNz&m r&SdawmY/uav;udk rJíyHYydk;&ayawmYrnf/cs cs/

taza&m?taryg um;rarmif;wwfaom rdom;pk/taru &ufwkdoifwef;?uref;uwef; wufí om;\


,mOfarmif;olNzpfvmcJYonf/usL&Sifaygif;pHkydkY?*dkufaygif;pHk BudK/

]q&mu bmawG pdwfylaewmvJ?q&mYom;u 'Davmufawmfwm}

][kwf&JYvm;?q&m&,f?'Daumif i,fi,fu e,fausmif;rSm BuD;vm&wm?uRefawmfY


om;av;
aq;ausmif; r0ifrSm uRefawmfpdwfylw,f}

]q&m q&mYom; tqifYu aq;ausmif; 0if?r0if pdwfyl&r,fY tqifYr[kwfbl;?b,f


avmuf tqifYeJY 0ifoGm;rvJom wGuf&rSm}

]tNrD;csdwf 0if0if q&m&,f?om;udk q&m0ef Nzpfapcsifw,f}

]'gqdk pdwfomat;at;xm;vdkufawmY q&m}

olYq&mawGuaNymawmY a'gufwm]u}odyfr,Hk/

aemuf om;vlvSu &efukefwdkif; tdkvHypf ocFsmxl;cRefta&G;cH&awmY enf;enf;


[kwfEdk;Edk;
Nzpfvmonf/]tazwl om;yJ?awmfrSmaygY}[k taygif;toif;rsm;udk r&SufraBumuf
BuGm;
wwfvmonf/

[5]

om; 10wef; aNzonfY tcsdeftwdtus avmufwGifyifa'gufwm]u}wpfa,muf rdom;pkESifY


cGJ&Nyefonf/onfwpfcgawmY NrefrmNynf tv,fydkif;?ynma'o aq;wuúodkvf
wpfckodkY
wm0efNzifY aNymif;a&GY&Ncif; Nzpfonf/

aq;ausmif;om;?aq;ausmif;ol vdrfvdrfrmrm uav;awGudk Nrifwdkif;}igYom; rBumcif


'D
vdk NzpfvmawmYrSmvm;}[k awG;íyDwd Nzpfrdonf/aq;ausmif;rwufcsifwJY taz?
taru twif; wufcdkif;í wufNyD; taz tar uG,f&mwGif qdk;csif;wdkif;qdk;aeBuaom
npfus,f
us,f aq;ausmif;om;?aq;ausmif;oluav;rsm;udk awGYwdkif;awmY
'DvdkBuD;awmYvnf; r
Nzpfapcsygbl;av[k awG;rdNyefonf/

onfvdkESifYyif 10 wef; atmifpm&if; xGufonfY tcsdefa&mufvmonf/om;armifvlvSu


10 wef;pmar;yGJudk zcifxufyif xl;cRef;pGm atmifNrifcJYavonf/

[6]

]bmaNymw,f om;u aq;ausmif; rwufbl; [kwfvm;}

][kwfw,f?olu tarYudk pmar;yGJ aNzcgeD; uwnf;u uwdawmif;xm;wm?aq;ausmif;


trSwfrD&if twif;rwufcdkif;ygbl;vdkY}

]bmNzpfvdkY 'Daumifu q&m0ef rvkyfcsif&wmvJ}

]tazYvdk yifyef;rSm pdk;vdkYwJY}

olYtarpum; Bum;& oufNyif;om csrdonf/ZGwfawmY wufcdkif;í


rNzpf/awmfawmfBum
[dkvdk*spfuyfuyf aq;ausmif;om;av;awG NzpfvmrS 'ku©/

om;udk avaNyaoG;í pnf;&Hk;BunfYonf/

]om;u bmvdkY q&m0ef rvkyfcsifwmvJ}

]q&m0efvkyfwm bmaumif;vdkYvJ tar?azaz&wJY 0ifaiG 0ifaewJY tNcm;vlawG


azazYvdk
aea&mnyg tvkyfvkyf&vdkYvm;?'gawmif azazYvdk atmifNrifOD;rS?azazYavmuf
ratmif
NrifwJY q&m0efawGvnf; trsm;BuD;}

acgif;cgNyrdonf/

]tvkyfwpfck&JY wefzdk;?*kPfqdkwm 0ifaiGwpfckwnf;eJY wdkif;wm&wm r[kwfbl;


om;?udk,fY
udk olrsm;u b,favmuf tm;udk;&ovJ?udk,fu olrsm;udk ulnDEdkifovJ?tJ'geJYvnf;
wdkif;&wm?q&m0efwpfa,muf&JY *kPf[m tJ'gyJ?wNcm;tvkyfwpfcku 'Dae
*kPfrsdK;&zdkY
qdkwm rvG,fbl;aemf om;}

om; ycHk;wGefYNyonf/

]azaz aNymwm rSefygw,f?'gayrJY om;rS aq;rukcsifwm}

olYpum;u vrf;qHk;aeonf/

aemufqHk;awmY tazvdk?tpfudkvdk Nzpfaeaom ygarmu©(2)ESifYyif


wdkifyif&awmYonf/q&m
u ]rif;om; igYqDac:cJY}[k qdkonf/

[7]

]rif;q&m0ef rvkyfcsifbl;qdk om;}

][kwf}

]rif;oabmyguGm?q&m0efvkyfygvdkY bb twif; rwdkufwGef;bl;?rif;u


bmvkyfcsifwmvJ
bbudk aNymNyprf;}

]om; rodao;bl; bb}

]a[}

q&m yufvufvefoGm;onf/

]rif;wpfckck vkyfcsifaevdkY q&m0ef rvkyfwmqdk&if bb vufcHw,f?rif;u


bmvkyf&rSef;
vnf; rodbl;qdkawmY}

]om;u Nznf;Nznf;rS pOf;pm;rvdkY?avmavmq,f aocsmwmuawmY q&m0ef


rvkyfcsifbl;
qdkwmyJ}

ygarmu©(2)vnf; vufavQmYvdkuf&onf/
om;udkac:í Nyefvmaomvrf;wGif nTefBum;a&;rSL;csKyfb0rSm tNidrf;pm;
,lNyD;NyD;csif; &kwf
w&uf uG,fvGefoGm;cJYaomi,fq&m wpfOD;udkvnf; Nyefí owd&onf/wwd, trfbDbD
tufpf?aq;&HkvufawGY pqif;qif;csif; awGYcGifY&cJYaom q&myg/

]q&m0efawGudk OmPfxufwJY vlawGvdkY vlawGu xifaeBuwm?OmPfxufwJY


ausmif;om;
trsm;pku aq;ausmif;wufaeBuvdkYuG?wu,fawmY q&m0efaumif; wpfa,mufNzpfzdkY
OmPfxufzdkY rvdkbl;/vlawGeJY aeYwdkif; awGYNyD; aq;ukaewJY
q&m0efwpfa,mufu bm
udkrS wDxGifaerSmrS r[kwfwm/ZGJ&SdzdkY?BudK;pm;zdkY tyifyef;
tepfemcHEdkifzdkYeJY olrsm;udk ulnD
csifpdwf &SdzdkYyJ vdkw,f?Genius *sD;eD;,yfvdkYac:wJY OmPfodyfaumif;wJY
vlawG wNcm;ynm
&SifawG oGm;vkyfBuygap?Genius awGrSm apmapmu [mawGu &SdcsifrS
&SdwwfwmrsdK;}

oufNyif;wpfcsufom csí pdwfavQmYvdkuf&onf/

]tazwlom;}[k 0HYBuGm;rdcYJonfudkvnf; &kyfodrf;csifrdonf/wu,fawmY om;ESifY


olonf rwlaom p&dkufrsm;ESifY rwlaom vrf;aBumif;rsm;ay:wGif
avQmufaeBuolrsm;om Nzpf
wwf&monf/

onfvdkESifYyif om;u EdkifiHNcm;bmom wuúodkvfodkY wufNzpfoGm;cJYonf/

[8]

]azazu udkudk q&m0ef rvkyfvdkY pdwfnpfaewmvm;}

taz&efukefa&mufwdkif; tem;u rcGmaom orD;i,fu ar;onf/

]pdwfnpfw,fawmYvnf; r[kwfygbl; orD;&,f?olY0goemygrSyJ


olvkyfrSmaygY?'gayrJY azazu udk,fYudk,fudk,f q&m0efvkyfcJYrdwmudk tNrJ
*kPf,lauseyfaecJYwm?udk,fYom;orD;
xJuvnf; udk,fYvdkvl ygapcsifwmaygY}

]'grsm; azaz&,f?orD; vkyfrSmaygY}


&ifxJwGif csrf;aNrYoGm;onf/

orD;u i,fao;onf/olYtpfudkvdk xl;cRefrnf rxl;cRefrnfu raocsmvSao;/bmyJNzpf


Nzpf zcif pdwfcsrf;omatmifvkyfay;csifonfY pdwfuav;udkawmY cspfrdonf/orD;acgif;
uav;udkom cspfpEdk;ESifY vSrf;zGrdonf/

aBomf onfwpfcgvnf; a'gufwm]u]wpfa,muf pmar;yGJusNyefavNyD/onfpmar;yGJ


atmifEdkifzdkY twGufawmY orD; 10 wef; a&mufrS olYtaetxm;udk
apmifYBunfY&ayOD;
rnf/

'guvnf; aemufxyf oHk;ESpf/

udkif; rwwfEdkifygbl;av/

cs...cs/
*******************************
aNrravQmufwJY vdyfNymawG

[1]

aNravQmuf vdyfNymwJY/

awmfawmfawmY qef;Bu,fonfY pum;vHk; Nzpfonf/onf pum;vHk;udkb,fol


pxGifcJYonf
awmY rod/a'gufwm 0if;rsdK;onfpum;vHk; pBum;zl;onfuawmY ol ynm
qnf;yl;cJYaom
rEÅav; aq;wuúodkvfrS q&mwpfOD; pmoif&if; qHk;rpOfu Nzpfonf/

]vdyfNymqdkwm claumifu Nzpfwm qdkayr,fY&dk;&dk;vG,fvG,fNzpf&wm


r[kwfbl;/claumif&JY
cE¨mudk,fuuGJ vdyfNymu tJ'DxJuae BudK;pm;wdk;a0SY &kef;uefNyD;
xGuf&wm?tJovdk wdk;
xGufawmYrS vdyfNym&JY udk,fu tusdtcRJawG Ncpfcsvdkufovdk usefcJYNyD;
pifBu,foGm;awmYrS vdyfNymu awmifyHuav; cwfNyD;
avxJudk0JysHEdkifwm/wu,fvdkY
oem;w,fqdkNyD; claumifuav;&JY cE¨mudk,fudk "m;uav;eJY cGJay;vdkuf
vdyfNymuav;u
oufoufomomeJY avQmceJ xGufvma&m?ysHoGm;vdrfYr,f rxifeJY?tusdtcRJawG
rpifawmY awmifyHu cwfvdkYr&awmY aNray:rSm
csdeJYcsdeJYvrf;avQmufae&a&m/tJ'g aNravQmuf vdyf
NymvdkY ac:w,f/rif;wdkYvnf; aNravQmufvdyfNym rNzpfcsifeJY/aumif;uifrSm
ysHEdkifwJY vdyfNym
Nzpfatmifvkyf?qdkvdkwmu b,f[mrS tvG,fvrf;udk
rvdkufeJY/tacsmifr&csifeJY/xdkufxdkuf
wefwef &kef;uefBudK;pm;NyD;rS &atmif,l/&kef;uefwkef; BudK;pm;wkef;u
pkaqmif;rdvmwJY cGeftm;awGeJY avxJrSm csufcsif; xysHEdkifwJY
vdyfNymNzpfygap}

awmfawmfawmY tm;rmefygonfY pum;Nzpfonf/

'Dpum;av;udk a'gufwm 0if;rsdK; ,ck ausmif;NyD;wm oHk;ESpfausmfonftxd


b0vrf;nTef
aqmifyk'fav; wpfcktNzpf pGJNrJpGm rSwfrdaeqJyg/

[2]

]rif; nu rtdyf&bl;vm;}

orm;awmfBuD;u eDNref;í rdkYaeaom rsufcGHwdkYudk vSrf;BunfY&if;


u&kPmpum;qdkonf/
orm;awmfBuD;Nyefay;aom n*sLwDrSwfwrf;pmtkyfudk &Sufudk;&Sufuef;
vSrf,l&if;u rsufcGH
wdkYudk yGwfrdonf/

][kwfuJY q&m}

]nu odyfrS r&SKyfwm?rif;&DydkYwfxJvnf; vlemawGtm;vHk;aumif;wmyJqdk?


rif;wdkUu wpf
aq;&HkvHk;rS vufaxmuf q&m0efav;a,mufwnf; &Sdwm?av;&ufwpfcg n*sLwDqif;ae
&wm?enf;enf; oufomwJY nusawmY 0atmif tdyfxm;aygY}

nDt&if;ozG,f iJYnSmpGm aNymaom pum;rdkY &ifxJwGif aEG;axG;pGm


cHpm;&onf/

]tdyfwmyJ q&m?trSefu tdyfraysmfwmyg?pdwfavaevdkY}


orm;awmfBuD;u NyHK;onf/

][ w,fqdkygvm;?bmvJ igYaumif &nf;pm;ylrdaeNyDvm;}

acgif;cgNyvdkufonf/]wpfa,mufpmawmif r&SmEdkifao;wm?rpOf;pm;ao;ygbl;
q&m&,f?
nu &efukefu zkef;vmwm?r[modyÜHbGJYvGef 0ifcGifY pmar;yGJuswm od&vdkY
npfNyD; pdwfav
wmyg}

orm;awmfBuD; rsufESmnSdKoGm;onf/

]aBomf [kwfvm;?at; uGm pdwfraumif;ygbl;?nu rif;zkef;qufwkef;uawmif q&mYudk


aNymrNybl;}

]NyD; NyD;oGm;rSyJ q&m&,f?aNymvnf; q&myg pdwfraumif;&HkaygY}

]oli,fcsif;awGeJY *sLwDa&m vJrqif;bl;vm;}

]vJa&m bmxl;vJ q&m&,f?aq;&HkrSm pdwfnpfwmurS tvkyf&Sd&if xvkyf?


tm&Hkuav; &Sd
aeao;w,f/tdrfNyef wpfa,mufwnf; aeNyD;pdwfnpfaeawmY
ydkqdk;rSmaygY/NyD;awmY q&m
0efvkyfrdrSawmY wdk;wufcsifwdkif; pmar;yGJawGu aNz&r,f/pmar;yGJawGuvnf;
atmifwJY
vlxuf uswJYvlu tNrJ ydkrsm;aewJY pmar;yGJawGcsnf;yJqdkawmY
pmar;yGJuswmawGuvnf;
tBudrfBudrf BuHK&OD;rSmyJ/uswdkif;om npfNyD; udk vkyfaeustvkyf rvkyfEdkif
Nzpfae&if aep
&m b,f&SdawmYrSmvJ}orm;awmfBuD;u tm;yg;w& NyHK;ía'gufwm 0if;rsdK;\
ycHk;udk ykwf
vdkufonf/

]BudKufw,fuGm?nDav; 'DrSm rif; igaNymwmudk r,Hkr&SdeJY?wpfaeYaeYrSm rif;


[m txl;uk
q&m0efBuD; wpfa,muf NzpfudkNzpfrSm?us&Hl;wmudk 'Dvdk pdwf"mwfeJY
&ifqdkifEdkifwJY rif;vdk
vltwGuf b0wdkufyGJqdkwm wpfaeYaeYrSm usdef;aoayguf Edkifr,fY
wdkufyGJyJuG}

orm;awmfBuD;u olYpmyGJay:rS vdyfpm uwfNym;xnfYaom pmtkyfuav;udk


vSefavSm&SmazG
aeonf/ol&SmonfY uwfNym;udk awGYawmY ESdkuf,lNyD; vSrf;ay;onf/

]rif; olYudk odovm;}

aq;ynmay; aqmif;yg;rsm; ta&;rsm;í xif&Sm;aom aq;wuúodkvf(1)rS q&mwpfOD;\


trnf/

]vlcsif;awmY rawGYzl;bl; q&m?Bum;zl;ygw,f}

]tJ'g q&mYoli,fcsif;yJ?rif;u tJ'DbmomeJY aNzrSmqdkawmY q&mu oifay;vdkY


r&?'Dvlu
vnf; arwåmeJY rif;vdk q&m0efuav;awG vmtultnDawmif;wdkif; oifay;avY &Sdw,f
vdkY aNymw,f?'Dwpfcg 0ifcGifYeD;&if rif; vkyfoufcGifY wpfvavmuf ,lvdkuf?
aq;&Hktkyfudk
aNymay;r,f?olYqDudkvnf; q&m pma&;ay;vdkufr,f?b,fvdk zwf&r,f?bmawG zwf&r,f
aygYuGm?olvrf;nTef;ay;vdrfYr,f}

aus;Zl;wifpum;udk txyfxyfqdk&if; orm;awmfBuD; ay;onfY uwfNym;av;udk tcgcg


pdkuf
BunfYaerdonf/

]oGm;awmYavuGm?rif; igeJY}a&mif;}rvdkufeJYawmY Nyefem;awmY}

][kwfuJY q&m?'geJY q&m}

]at;}

]olu q&mYoli,fcsif;aemf?uRefawmfu q&mYxufrsm;i,frvmvdkY?"mwfyHk


BunfY&wmav}
orm;awmfBuD;u &,fonf/

]trsm;BuD; i,fwmaygYuGm?'Dvlu uHaumif;om;uG?vufaxmufq&m0efNzpfzdkY


pmar;yGJ
a&m?bGJYvGefpmar;yGJawGa&m?EdkifiHNcm;oGm;zdkY pmar;yGJa&m?
awmfawmf toufi,fi,feJY atmif
cJYwmudk;?EdkifiHNcm;oGm;awmY igYxufawmif enf;enf; apmao;w,f?NyD;awmY
iguvnf; ig
yJav?igYtwef;rSmawmif toufuBuD;aewm}

]bmvdkYvJ q&m}orm;awmfBuD;u rsufcHk;yifYBunfYonf/

][m rif;wu,f rBum;zl;bl;vm;?q&mwpfcgrS raNymNyzl;vm;}

acgif;cgNyvdkufonf/

]q&mu &Jabmfb0uae 10 wef; aNzwm/oHk;bmom*kPfxl; xGufNyD;


aq;ausmif;0ifrSwf
rDaevdkY vlBuD;awGu vlrSKa&;t& Nyefay;xGufcJYBuwm?'gawmif wyfuom
xGufcJYwm?rd
bawGu v,form;awGqdkawmY 'Daq;ausmif; p&dwfudkrwufEdkifBuNyefbl;?
awmfawmf &kef;
uefcJY&wmaemf?rif;}

BuufoD;arG;nif;rsm;yif xrdyg\/'g wu,fYtNzpftysufygvm;/pdwful;,Of Zmwfvrf;


rsm;xJu ol&Jaumif;rsm;\ tm;rmefxufyif ydkí tYHbeef; &SdvSygwum;/v,form;\
om; omrmef&Jabmfav; b0rS atmifcJYaom 10 wef;u
aq;ausmif;0ifrSwfrDoGm;oNzifY
aq;wuúodkvf wufEdkif&efyif renf;&kef;uefcJY&olonf ,ckawmY t*FvefNyef
awmf0if
orm;awmfbGJY& orm;awmfBuD; wpfOD;yif NzpfaeygaygYvm;?uRefawmfvnf;
wpfaeYNzpf&yg
apYr,f q&m?&ifxJu usdwfí q&mYudk uwday;rdygawmY\/
[3]

txl;uk q&m0efuav;u orm;awmfBuD;\ pmudk zwfí NyHK;onf/

]igYtpfudkBuD;uawmY rif;udk awmfawmfrTef;xm;wmyJuG?bmvJ rif;tck


usnfxdk;NyD; toif
vm;}tqifoifY NyifqifNyD;NyDvm;[k t"dyÜm,f&onf[k azmifBuD;NynfYolY0efxrf;
wuúodkvf
qif;yDyD &dyfrdvdkufoNzifY &,fusJusJ vkyfNyvdkufonf/

]zwfwmawmY rESpfu usNyD;awmYvnf; qufzwfaewmyJ q&m?zwfwmawGu


vGJae&if
awmY rodbl;}

txl;uk q&m0ef uav;u tm;yg;w& &,fonf/

]rvGJavmufygbl;uG?rausao;wmyJ NzpfrSmaygY?ausvnfatmifuawmY q&mvnf;


0dkif;
ul&Sif;Nyay;rSmaygY?uszl;awmY ydkawmif tm;&Sdao;}

]cifAsm}

]rcifAsmeJYav?'DESpfrS paNzYr,fY vleJY ,SOf&ifawmY rESpfwpfcg


usxm;wJYvlu pmtaBum?
ar;cGef;taBum ydkodwmaygY?pmar;yGJruszl;wJY q&m0efqdkwm pmar;yGJ
odyfraNzzl;wJYvl?
pmar;yGJawGudk aBumufvdkY a&SmifaewJY vlawGyJ &SdrSmaygY?
pmar;yGJuscsifus?pdwf"mwf rus
zdkYom r[kwfbl;vm;}

olYpum; Bum;&onfrSm rGef;usyfaeaom pdwftwGuf aNzp&m enf;enf; &oGm;onf/

]q&muawmY wpfcgrS ruszl;bl; r[kwfvm;}

]ig}
txl;uk q&m0efuav;u &,fNyefonf/

]ig awmf0iform;awmfbGJY aNzzdkY oGm;wkef;u t*FvefrSmtck ygarmu©


orm;awmfBuD; Nzpf
aewJY q&mwpfa,mufeJY qHkw,f?pmar;yGJcef;rSmaygY?olu nDav;
yxrOD;qHk;tBudrf aNzwmvm;wJY?igu [kwfuJY?q&ma&m qdkawmY iguawmY
okreausmrSm 'Pff&mawGeJY
NzpfaeNyDuGmwJY?[m; [m; [m;tJ'Dwpfacgufu olatmifNyD; iguswmyJ?rif;tck
aNzwJY
pmar;yGJwkef;uvnf; igvnf; wpfcgusNyD; aemufESpfrS atmifwm?rif;tck vmwJY
NrdKYuyJ
vmaNzwmyJ?aemufydkif;vnf; trsdK;pHk usNyD;rS pmar;yGJawG
atmifatmifvmwm?rif;u qdkif;bkwfu bGJYawGyJNrifae?igu
ausmvSefNyvdkufcsifw,f?igvnf; okreausmrSm 'Pf&m
awGeJY NzpfaeygNyDuGm}

bk&m;a& onfavmuf pmar;yGJaygif;rsm;pGm atmifcJYoluvnf; tBudrfBudrfusNyD;


&kef;uef
cJY&ol qdkygvm;/onfvdkomqdkvQifawmY rdrd\ us&Hk;rSK wpfBudrfu
pmzGJYp&myif r&SdawmY/

a'gufwm 0if;rsdK; wpfa,muf ycHk;xJwGif aEG;qif;oGm;&avmufatmif pdwfxJwGif


vHkNcHK
oGm;cJY&ygonf/

[4]

]armif0if;rsdK;u aq; 2 uyJ NyD;wmvm;}

txl;ukq&m0efrruaq;wuúodkvf2rSbGJYvGefyxrESpfoifwef;om; aq;&Hkwm0efcsxm;
taBumif;Bum;pmudk pmyGJay: Nyefcs&if; aNzonf/&mxl;bGJYxl;rsm;ESifY
rvdkufzufavmuf
atmif EkysdKaeaom rr\ rsufESmudk tHYBoai;armae&mrS&kwfw&uf owd&í
aNzvdkufrd
onf/
]aq;ref;uyg rr?tcku 0ifcGifYatmifwkef;u wm0efuscJYwJY
NrdKYeJYcGJvdkufw,fvdkY xifygw,f}

][kwfvm;?rruvnf; aq;ref;u NyD;wmuG,fY}

]odygw,f rr?rru ausmif;olwkef;u pmodyfawmfwm?uRefawmfwdkY acwftxd


q&mawG
aNymaNymaeBuwkef;ygyJ}
txl;uk q&m0ef rru vSypGm &,fí rif;udk rkefYauR;r,f[k NyefaNymonf/NyD;rS

]ausmif;wkef;u awmfwdkif; q&m0efb0rSm awmfwmawmYvnf; r[kwfbl;uG,f?tck


rif;udk
0ifcGifYaNzcgeD; oifay;vdkufwJY q&mqdk&if ausmif;wkef;u odyfrawmfayr,f
ausmif;NyD;
q&m0ef b0usrS BudK;pm;NyD;awmfw,f?rrEdkifiHNcm;rSm pmar;yGJusNyD;
pdwf"mwfusaewkef;
uvnf; olyJ oifay;vdkY atmifoGm;wm}
tHYtm;oifY&Nyefonf/

]rrvnf; uszl;w,f?[kwfvm;?vlawGu rru b,fpmar;yGJrqdk wpfcgwnf;eYJ atmif


w,fvdkY aNym aNymaeBuwm}

rru &,fNyefonf/

]ruszl;wJY vl b,f&SdrSmvJ igYarmif&JY?rr oli,fcsif;wpfa,muf&Sdw,f/aq;ref;uyJ?


wpf
wef;wnf;om;aygY?olaNymzl;wJY pum;&Sdw,f?atmifNrifrSKqdkwm
tcsdefrwdkifbJeJY &&if rrSnfYbJeJY cl;xm;wJY iSufaysmoD;BuD;eJY wlw,fwJY}

]b,fvdk rr}

]iSufaysmoD;rsm;[m tyifay:u rSnfYNyD;rS cl;pm;&if csdKw,fwJY?tcsdefrwdkifbJ


cl;xm;NyD;
tkyfxm;&if ta&mifom0gvmr,f?tom;usawmY pm;raumif;bl;wJY?tJ'Dpum;udk ola&m
rryg uswJY pmar;yGJ raNzcif wpf&ufu aNymwm}
onfwpfcgawmY a'gufwm0if;rsdK;yg oabmuspGm vdkuf&,frdonf/

]tJ'Dq&m tck bmNzpfoGm;NyDvJ[if}

]aemufwpfacgufrSm rrwdkY ESpfa,mufvHk; atmifw,fav?oluawmY OD;aESmufeJY


tm&Hk
aBum txl;uk orm;awmf NzpfoGm;w,f}

aNrravQmufwJY vdyfNymawG igYa&SYrSm trsm;BuD; &SdcJYygvm; [k


awG;rd&avonf/

[5]

]tqifaNyvm; om;}

txl;uk q&m0efuav;u ESKwfqufonf/wu,fawmY 0ifcGifYpmar;yGJ atmifumpu wpfcg


oGm;uefawmYNyD; aemufydkif;aq;wuúodkvf 2 wGif a&mufaeaom
a'gufwm0if;rsdK;ESifY aq;
wuúodkvf 1 wGif usef&pfcJYaomtxl;uk q&m0efuav;wdkYrqHkNzpfao;/onfaeYrSom
txl;
ukq&m0ef uav;\ q&m&if;Nzpfol\ q&m&if; olYpum;twdkif; aNym&vQif]tbdk;q&m}
aygY/EdkifiHNcm;rS acwåa&mufaeaom txl;uk q&m0efBuD;\ a[maNymyGJudk
vmwufNzpf&m
rS NyefqHkBuNcif; Nzpfonf/

]'DvdkygyJ q&m?pmar;yGJ atmifumpvdkawmY aysmfp&m


odyfr&Sdbl;aygY?'gayrJY q&mwdkY qHk;r
um;awG Bum;a,mif;wdkif;tm;vHk;[m 'DvdkyJ ausmfNzwf&rSmyJvdkY odxm;ygw,f
q&m}
txl;uk q&m0efuav;u NyHK;onf/

]pdwfnpfw,fvdkY ESKwfqufwwfaeNyDaygY?[kwfvm;}

]bmaNymwmvJ q&m}

]igaNymaeus pum;av?bGJYvGefausmif;om;q&m0efqdkwm pdwfa&m udk,fyg


&kef;uefBudK;pm;
&wm rsm;vGef;vdkY reufrdk;vif; tcsif;csif; qHk&if ]*Gwfarmeif;}wdkY ]
r*Fvmyg}wdkY ESKwfrquf
BuawmYbl;?]pdwfnpfw,f}vdkY ESkwfqufBuw,fvdkY}

pdwfnpfp&mudk &,fp&m vkyfwwfaom ol\ [moOmPfudkoabmuspGmNzifY


vdkuf&,frd
onf/

]'DaeYaNymwJY q&mBuD;qdk&if touf 30 avmufuwnf;u


awmf0iform;awmfbGJYyg&NyD;
oGm;wm?olYb0qdk&if bmrS &kef;uef&awmYr,f
rxifrdwmaemf?'DaeYaNymwmawG em;axmif
BunfYrS q&mBuD;vnf; wpfoufvHk; quf&kef;uefcJY&wm Bum;&awmY
oHa0*&p&myJaemf
q&m} txl;uk q&m0efuav;uNyHK;í acgif;ndwfonf/]&kef;uef&w,fqdkwm
"m;rsm;aoG;
ovdkyJuG?tNrJ&kef;uefae&rS tNrJxufaewm?q&mBuD;vnf; i,fi,fuav;eJYom pmar;
yGJawG tukefatmifcJYwm pmar;yGJawmY uscJYao;wmyJ}

]wu,f}

]wu,faygYuG?olu wpfoufvHk; b0rSm bmpmar;yGJrS ruszl;bl;wJYvl?vli,fb0 ruRwf


wuRwf tcsdefrSm EdkifiHNcm;rSmusrS pNyD; pmar;yGJvnf; usa&m
udk,fYukd,fudk,f owfaocsif
avmufatmif pdwfnpfcJYwmwJY?EdkifiHNcm;rSm olYtay:u tvkyfvkyfcJYwJY
q&m0efBuD;udk zkef;
qufNyD; tJ'DtaBumif;udk aNymNyawmY tJ'Dq&m0efBuD;u at;at;aq;aq;yJ?rif;b,fol
awGeJY pmar;yGJ aNzvmwmwHk; aNymNyygvdkY ar;owJY/q&mBuD;u
aNymNyawmY at; rif;udk
pmar;yGJ ppfvdkufwJY q&m aNcmufa,mufpvHk; igodw,f?b,folu pmar;yGJudk
b,fEScg
rS atmifwmqdkNyD; wGufNyvdkufwm aemufqHk;awmY tJ'Dq&m
aNcmufa,mufpvHk; tBudrf
BudrfuscJYNyD;rS 'DbGJYudk &NyD; pmppfq&mNyefNzpfvmBuw,f qdkwm
od&owJY/'DawmYrS wdkY
q&mBuD;vnf; 'Dpmar;yGJav;wpfcguswm 'Davmuf cHpm;aep&m
r[kwfygvm;qdkNyD; t
NrifrSef&NyD; NyefaNzvdkufwm atmifoGm;wmwJY}

[6]
&ifxJwGif aygYyg;wufBuGpGmNzifY a'gufwm0if;rsdK;
tdrfNyefvmcJYonf/aq;&Hk0if;xJrS t
xGuf NcHpnf;&dk; ykPÖm;&dyfyifrsm;tBum;wGif vl;vm0JysHaeBuaom
vdyfNymuav; rsm;pGmudk
awGY&onf/aygYyg;vsifNrefpGm ysHoef;aeBuaom vdyfNymav;rsm;udk BunfYí
a'gufwm 0if;
rsdK; NyHK;rdonf/

claumif tcGHxJu &kef;uefwdk;a0SY xGufvmBuonfY


vdyfNymawGaygY/&kef;&if;uef&if;u tusdtcRJrsm; pifBu,fcJYrSawmY b,faNrrSm
avQmufBuvdrfYrwHk;/
*************************

b0 yOövufESifY rmvif

[1]

pmar;yGJusí pdwfavNyD; ausmif;rwufbJaeaom aq;ausmif;om;


wpfOD;udkazsmif;zsqHk;r&ef
twGuf ]aumif;}\ rdbrsm;tul tnDawmif;í vTwfvdkufolonf ausmif;q&mr wpfOD;
vnf; r[kwf?q&m0efwpfOD;vnf; r[kwf?]tb}NzpfaeonfrSmwNcm;olrsm;twGufawmY
tHY
Bop&m Nzpfaumif;Nzpfrnf Nzpfaomfvnf; tdrfeD;csif;Nzpfol ]tb}ESifY i,fi,fuwnf;u
&if;
ESD;pGm aecJYNyD; naeydkif; tb&ufaomufwdkif; tNrnf;vdkufpm;?tbaNymNyaom
Zmwfvrf;
aygif;pHkudk em;axmif&if;u BuD;Nyif;&aom}aumif;} twGufawmY 'gonf
BudKwifwGufxm;
NyD;aom udpöwpfck Nzpfavonf/

tbu touf 70 NynfYawmYrnf/um;armif;Edkifwkef;?zswfvwfaewkef;?olae&m


a&GNynf
omrS ]aumif;}oGm;í aeaeonfY olYoli,fcsif;tdrf a&T*Hkwdkif txdyif
ukd,fwdkifum;armif;
vmvdkufao;onf/wyfrawmft&m&Sdb0u touf 50 ausmfonftxd a&SYwef;ppfrsuf
ESmwGif wpfawmifwuf wpfawmifqif; tBurf;ywrf; oGm;vmvSKyf&Sm;cJYonfY
cHEdkif&nfu
tESpfESpfq,fBumonfYwdkif ruswwfao;/

]vlav; ausmif;rwufawmYbl;?pmar;yGJ raNzawmYbl;qdk [kwfvm;}

i,fi,fuwnf;u av;pm;cJY&onfY tbudk pdwfaysmYpum; aNym&rSm 0efav;vSonf/

]om;wpfckck xGufvkyfawmYr,f tb&,f?pmawGu odyfcufwmyJ?'Dpmar;yGJ


om;NyefaNz
vnf; atmifawmYr,f rxifbl;}

bbu acgif;wqwfqwf ndwfonf/

]rif; bmvkyfrvdkYvJ}

]bmvkyf&rSef;vnf; rodygbl; tb&,f?tb om;udk em&DNyifwm oifay;ygvm;}

]acG;aumifav;}

tbu cspfpEdk;ESifY qJonf/tb i,fi,fuwnf;u taysmfoabmNzifY olrsm;em&Dysuf


wdkif; Nyifay;avY &Sdonfudkodxm;í pvdkufNcif; Nzpfaomfvnf; em&DNyifq&m
vkyfrnf[k
awmY pdwful;r&Sdyg/

]rif;usawmY b,fESpfbmomvJ}

]ESpfbmom tb?wpfbmomwnf; atmifw,f}

]wpfvqdk NyefaNz&r,faygY [kwfvm;}

][kwf}

]rif;u bmvdkY ratmifEdkifawmYbl;vdkY xifwmvJ}

acgif;om cgNyrdonf/
]odyfcufwmyJ tb&,f?om;vnf; rusufcsifawmUbl;?q&m0efvkyf&rSmudkawmY
BudKufyg
w,f?olrsm;awG tm;udk;wmcH&wmvnf; oabmusw,f?'DavmufcufcJwJY
pmawGawmY
om; rusufEdkifawmYbl;}

touf 20 t&G,f vlysdKav; &SKHY&SKHYrJYrJY nnf;aeonfudk BunfYí tbu &,fonf/

]rif;aomrwfpft,f'Dqifudk odvm;}

]vQyfppfwDwGifwJY vlav?tb cPcP aNymNyaewmyJ?olYrdef;r t0wftpm;awGawmif


csa&mif;&w,fqdkwm}

]at [kwfom;yJ?tbvnf; toufBuD;awmY aNymNyD;om;rSef; arYarYaew,f [m;[m;?'g


ayrJY tck tb pOf;pm;rdwmu t,f'Dqifu vQyfppfwDxGifwkef;u olYa&SYu b,folrS tJ
'g rvkyfzl;ao;bl;?rif;u tck aemufqufwGJ pmar;yGJ NyefaNz&r,fqdkawmY
rif;a&SYrSm b,folrS rvkyfzl;bl;vm;}

tbawmY csufaumif;udk udkifvdkufNyeffNyD[k awG;rdonf/

]tbuvnf; trsm;BuD;aygY}

]EdkY b,fES&mcdkif;ESKef;avmuf xyfusBuovJ}

]10&mcdkifESKef;avmufyJ &SdrSmaygY}

]oHk;cgqufwdkuf usvdkY xGuf&wJY vlua&m}

]'gawmY wpf&mcdkifESKef;avmufyJ &SdrSmaygY}

tbu &,fonf/

]'geJYrsm; om;&,f?wpfaeYaeYus&if rif;NzpfcsifwJY q&m0efNzpfzdkYu 99


&mcdkifESKef;avmuf
&SdaewJYvrf;udk rvdkufbJeJY ausmif;xGufNyD; bmvkyf&rSef;awmif rodwJY
vrf;udk vdkufrvdkYvm;}
qifaNcwuf&ef awmfawmfav; pOf;pm;,l&onf/

][dkvrf;u oufomw,f?tb&JY?'Dvrf;u yifyef;w,f?om;qufNyD; tyifyef;rcHcsifawmY


bl;}

tbu NyHK;onf/NyD;awmY NrefrmNynfrS emrnfBuD; olaX;BuD;wpfOD;\


trnf&GwfNyonf/
tvSLtwef; &ufa&mrSKaBumifYvGefcJYonfY ESpfaygif;rsm;pGmyif uG,fvGefNyD;
Nzpfaomfvnf;
emrnfraool wpfOD;tNzpf ]aumif;}u odxm;onf/

]odw,fav bb?tJ'g bmNzpfvdkYvJ}

]tJ'g tb&JY tbdk;awmfw,fqdkwm om;udk aNymNyzl;vm;}

]aumif;}tHYBooGm;onf/

][ifYtif; 'geJYawmif tbu bmNzpfvdkY 'Davmuf yifyef;wJYb0udk a&G;cJYwmvJ}

]i,fi,fuwnf;u aNcarG;rD;ravmif vufarG;rD;ravmifaecJYNyD;?BuD;awmY tvdkvdk


olaX;
BuD; NzpfoGm;wJYvlawG tb ywf0ef;usifrSmtrsm;BuD;yJ?olwdkYudk tb i,fi,f
uwnf;u
txifrBuD;cJYbl;?tb wu,f txifBuD;wJY av;pm;wJY tpfudkwpfa,mufu *syefawmf
vSefa&;rSm ygcJYwJY bDtdkifat t&m&Sda[mif; wpfa,mufav?olu a,mufsm;aumif;?
a,mufsm;Nrwfqdkwm tqif;&J tyifyef;cHEDkifwmudk *kPf,lwwf&w,fvdkY
i,fi,fuwnf;
u tbudk oifay;cJYwm?'gaBumifY tb 1960 ausmfydkif;rSm 0ifaiG
wpfaeYoHk;axmifausmf
&aewJY vkyfief;udk pGefYNyD; 'Db0udk 0ifcJYwm}

]aumif;}wGif qifaNcwufp&m pum;vHk; rusefawmYyg/

]NyD;awmY rif;[mu 'DxufcufwJY pmar;yGJawmif aNzcJY&NyD;rS


enf;enf;ydkvG,fwJY pmar;yGJ
udk raNz&&bl;vdkYuGm}

]'DxufcufwJY pmar;yGJ om;b,frSm aNzzl;vdkYvJ}

]tck rif;usNyD;wJY pmar;yGJavuGm?tJ'gaNzwkef;u rif;aNzwm oHk;bmom?tcku


eSpfbm
om?tJ'gaNzwkef;u rif;pmwpfacgufyJ zwf&ao;wm?tcku tausmYzwfNyD;
aNzrSm?'gydkvG,fw,fqdkwm &Sif;aewmyJ[m}

onfvdkESifY]aumif;}aemufqufwGJ pmar;yGJ NyefatmifcJYonf/

[2]

NcH0u um;0ifvmoH Bum;uwnf;u tazac:vmrnfYqdkonfY ]*dkuf} q&m0efaygufp ]rr}


udk b,fvdk}*spf} &rnfudk ]aumif;} wpfcsdefvHk; tBuHxkwfaerdonf/

]om; bmom zwfygYr,f?'DESpfwpfcgwnf; atmifap&ygr,f?om; }*dkuf}rvdkygbl;


azaz&,f}

]*dkuf&,fawmif r[kwfbl;avuGm?azazY pm&if;udkif t&m&SdcsKyf&JY orD;av;yg?


om;pmusuf&
wm enf;enf; ydkavQmavQm&SL&SLNzpfatmif vdkufulnDay;wJY
oabmyg/aiGvdkvdkY vkyfwm r[kwfbl;aemf om;?olYtazu azazYudk ulnDwm?rif;
rrudk &dk&dkaoao qufqH&r,f}

rdef;uav;wpfOD;?txl;oNzifY udk,fYudk q&mvkyfrnfY udk,fESifY touf odyfruGmol


wpfOD;ESi fY&if;&if;ESD;ESD; qufqH&rSm 0efav;wwfaom aumif;wpfa,mufawmY
]q&mr}udk
b,fvdkpdwfukefoGm;atmif vkyf&rnfudkom BuHpnfaeawmYonf/

tdrfa&SY oHqefcgwHcg;udk olzGifYay;í azazESifYtwl 0ifvmaom q&m0efrav;udk


Nrif
vdkufonfY cPrSmawmY *spfuyfuyfvkyf&ef BudKwifpOf;pm;xm;aom pum;vHK;
tm;vHk;
]aumif;} arYoGm;ygonf/
[3]

rru odyfrvSyg/odkYaomf usufoa&&Sdonf[k aumif;xifonf/rdwfuyf?oeyfcg;


bmrSr&Sdaom EkysdKonfYrsufESmav;udk ay:vGifatmif qHyiftm;vHk; aemufwGif
y0gav;NzifY
pkcsnfxm;onfY[efyefudku aumif;rsufpdxJwGif £aNE´&Sd&Sd wifYw,faeonf/

]aumif; qdkawmY vlaumif;av;aygY armifav;u}

rru cspfpzG,f NyHK;í ar;onf/

]uRefawmfu odyfraumif;bl; rr?uRefawmfYtazu aumif;wmyg}

]b,fvdk}

]uRefawmfYemrnfu armifbaumif;yg/tbyJ aumif;wmyg?uRefawmf raumif;ygbl;}

rru rsufvHk;av; ydwfatmif &,fonf/

]ckrSyJ tazmfawGYawmYw,fuGm?rremrnfu araratmif wJY ppfBudKacwfu


emrnfrsdK;awG
ay;wwfwm rr rdbawGcsnf;yJ atmufarYaewm}

bmyJNzpfNzpf armifbaumif;ESifY a'gufwm araratmifwdkY cifoGm;Buonf/

[4]

tbu tNrnf;yef;uefudk a&SYwdk;ay;onf/

]vlav; tNrnf;vnf;pm;OD;?rif;a&mufuwnf;u bmrS rpm;bJ pum;csnf; aNymaewm


rrarcsnf;yJ ig;cgNynfYNyD}

]aumif;} &Sufudk;&Sufuef; &,frdonf/


]emrnfu qef;vdkYyg tb&JY}

]igYemrnfvnf; qef;wmyJ ?rif;owdxm;rdvdkYvm;}

]aumif;} rsufarSmifBuKwfrdonf/

]tbemrnfu OD;pdk;atmifav?bmqef;vdkYvJ}

]qef;wmaygYuG?rdk;oufavESif oDcsif;xJrSmawmif igYemrnfxnfYpyf&ao;wm}

][m tbuvnf; rygygbl;}

]yg ygaomfavuGm?NyddKrSm avvmrdk;&JY pdk;atmif ckyif trÁKefarmif


zeftm;av&JY tpOf qdkwmrSmav pdk;atmifygw,f}

]aumif; tm;&yg;& &,frdonf/

]tbu om;udk oufoufpaewmyJ}

tbu vufxJu t&ufzefcGufudk ukefatmif armYcsí a&SYodkY tenf;i,f wGef;z,fvdkuf


onf/awmfNyDqdkonfY oabm tb b,fawmYrS eSpfywfxuf ydkí aomufavY r&Sd/

]awmfawmfcspfp&m aumif;w,faemf?tJ'D orD;av;}

][if tb NrifvdkufvdkYvm;}

]rNrifygbl;?rif;aNymwmeJYwif awmfawmf cspfp&m aumif;aewm}

]aumif; }&Sufudk;&Sufuef; &,f&Nyefonf/

]q&m *dkPf;0ifaeygNyD tb&,f?rNypfrSm;&Jygbl;}

tbu acgif;ndwfonf/
]aumif;w,f om;a&?wpfESpfvHk; wynfYvkyfrSm [dkpdwf 'DpdwfawG t0ifrcHeJY?
rif;pdwfu
tJ'Drdef;uav;udk wefzdk;xm;&if rif;qufqHwJY ae&mrSmvnf; tJvdk av;pm;pdwfav;
xm;wm aumif;w,f}

]aumif;} ESKwfqdwfoGm;ygonf/

[5]

wpfESpfwdwd BumNrifYNyD;cJYNyD/

yef;NcHxJwGif yef;yifrsm; aNrqGaeaom tb ab;wGif aqmifYaBumifYxdkifum ]


aumif;}wpf
a,muf idkifaeonf/

pmar;yGJ wpfcgwnf;eJY atmifwm raysmfEdkifygvm; vlav;&JY}

tbu rsufrSefay:u ausmfBunfYí ar;vdkufonf/}aumif;} u olcdk;vlrd[efNzifY &,fonf/

]pmar;yGJatmifwmu rrar &Sif;NywmawmfvdkY tb&JY?idkifae&wmu rrar vufaxmuf


q&m0ef wm0efusvmvdkY rif;bl;udk oGm;awmYrSmrdkYvdkY}

]EdkY rif;u tck aemufqHk;ESpfu aq;vufawGYyJ usefawmYw,fqdk?aq;&HkawGyJ


qif;&awmY
r,f?vlemprf;zdkY t"duqdk?rif;[m rif;aNzvnf; atmifawmYrSmaygYuGm]

]tbuvnf; od&ufom;eJY}

tbu yef;qG&if;u [uf[ufyufyuf &,fonf/

]'Davmuf Nzpfaevnf; zGifYaNymvdkufaygY vlav;&,f?touf ESpfq,fausmf vlysdKav;u


touftpdwf tysdKav;udk cspfw,fvdkY aNymwm pdwfqdk;r,f rxifygbl;}

]tbuvnf; om;u raeEDkifvdkY aNymawmif aNymvdkufNyD}

][ aomufacG;?'gus tbudkrwdkifyifawmYygvm;}
&Suf&,fom &,fí aNz&onf/

]&dk;&dk;yJ ESKwfqufpum; oGm;aNymwm tba&?rrar rsufESmav;udk BunfY&if;


BunfY&if;u
bmqufaNym&rSef; rodbJ &ifxJrSm qdkYwufvmwm tBumBuD; wdwfaeawmY rraru
armif
av;bmNzpfvdkYvJvdkY ar;a&m tJ'g vTwfceJ rreJY rcGJEdkifbl; rr&,f?rrudk ]
aumif;} cspfw,fqdkNyD; yg;pyfBuD;u xGufoGm;wm?udk,fYudk,fawmif
wdkifyifcsdef r&vdkufygbl;}

tbu [uf[ufyufyuf &,fonf/

]tJ'DawmY [dkorD;av;u aemufqHk;ESpf pmar;yGJ atmifNyD;rStaNzay;r,fvdkY


aNzvdkufa&mvm;}

]aumif;}rsufcHkk;ESpfzuf NrifYwufoGm;onf/

]tb b,fvdkvkyfodwmvJ}

tbu ycHk;wGefYNyonf/

]cgwdkif;vdkyJaygYuG?tbu NzpfEdkifaNc wGufwmaygY?tJ'DorD;av;u


rif;aNymxm;wJY yHkpHt&
qdk&if rif;udk cspf&ifvnf; 'DtaNzyJ ay;rSmyJ?rcspf&ifvnf; 'DtaNzyJ ay;rSmyJ}

]aumif;}rsufarSmifBuKwfonf/

]cspf&if apmifYcdkif;wmawmY rdef;uav;rdkY xm;ygawmY tb&,f?rcspfbJeJYa&m


apmifYcdkif;ygY
rvm;?wpfcgwnf; Niif;rSmaygY}

tbu acgif;cgonf/

]rcspfbl;vdkY aNymcsif&ifvnf; rif;q&m0efNzpfNyD;rSyJ aNymrSmyJ?'DorD;av;u


tbvdkbJ O
,sOfrSL; pdwf"mwf 0ifaeNyD?olysdK;cJYwJY yef;av; olYaBumifY nSdK;rSm
aBumufrSmyJ}

]aumif;}&ifav;oGm;rdonf/

]'gqdk om;u bmvkyf&rSmvJ}

]bmvkyf&rSmvJuG?q&m0ef Nzpfatmif vkyfaygY?pmar;yGJwpfcgwnf; atmifatmif


pmudk BudK;pm;aygY?q&m0efvnf; Nzpfa&m?orD;av;qDu taNzu ]cspfw,f}qdk&if
tdkauNyDaygY?
rdbawGuvnf; oabmwlrSmyJ}

]tbyJ rcspfbl;vnf; NzpfEdkifw,fqdk?rcspfbl; qdk&ifaum}

]'gqdk&ifawmY q&m0ef NzpfoGm;wm NrwfwmaygY om;&JY}

][m tbuvnf;}

ESKwfcrf; ploGm;aom ]aumif;}udk &,fí tbu yef;yifudkqufqGae&if; ]wNcm;a&m rif;


bmvkyfvdkY &vdkYvJ om;&,f?rif;udk'DvdkyJ orD;av;u aNymvdkufwm rif;rSm
wNcm; a&G;p
&m bmrS r&Sdbl;?wpfESpfBum&if bmyJ Nzpfvm Nzpfvm rif;b0rSm bmt&SHk;rS
r&Sdbl;?q&m0ef
bGJYeJY tzdk;wef cspfolav; wGJ&rSmvm;?q&m0efbGJYcsnf;bJ
&rSmvm;?'gyJ&Sdw,f?bmrSawmY
rqHk;&SHk;oGm;bl;[k aNzonf/

]aumif;}uawmY bb\ tuÐs r0wfxm;aom ausmNyifay:u tem&GwfBuD;udk ai;BunfY


&if; awGa0pOf;pm;aerdonf/
NyD;rS

]tb}

]a[}

]tbusawmY 'Pf&mu tb aNymaNymaewJY NcL;a&T?yefaumufwdkufyGJwkef;u


&cJYwmvm;}

][kwfw,f om;?AHk;qef0ifoGm;wm}

]tJ'gBuD;eJYawmif tb aemufrqkwfbJ qufwdkufcJYwmaemf tb?aorSm


raBumufcJYbl;
vm;}

tbu &,fonf/

]aorSm raBumufwJY vl b,f&SdrSmvJ om;&,f?tb aNymcJYygyaumvm;?tJ'Dwkef;u


tbvufatmufu t&m&Sdav; OD;pD;wJY tzGJYwpfzGJYu a&SYrSm ]
yifa'gif;}ydwftwdkufcHae&
w,f?tbu wGufw,f?'D'Pf&mwef;vef;eJY igqufwufNyD; vHk;csvdkuf&if uHaumif;&if
'DaumifawG tzGJYudk u,fEdkifr,f?uHqdk;&ifaor,f?ESpfvrf;&Sdw,f?qkwfaNy;
&ifawmY &SifoGm;
Edkifw,f?'gayrJY touf&SifoGm;&ifawmif udk,fY&Jabmf &Jbufudk taocH
ru,fxkwfcJYwJY
vlYb0eJY &Sifaer,f?vdyfNymvHkrSm r[kwfbl;?aoovdkyJ qdk;wmyJ?'Dvdk
wGufvdkufawmY vHk;
csvdkufwmu Nrwfp&m &dSw,fvdkYNrifvmw,f?tJ'geJY aq;&Jabmfudk AHk;pudk
nSyfeJY qGJxkwfcdkif;?wufx&mqdkifuvif;awmifY temxJ nSpfxnfYNyD;
qufwdkufwm uHaumif;
awmY ukdk,fvnf;&Sif olYvnf; u,fEdkifcJYwmaygY}
tbu pum;t&SnfBuD; aNym&mrS em;í vSnfYBunfYonf/

]tbaNymaNymaewJY pma&;q&m [m;Amwftifumq,f&JY pum;twdkif;aygY?


Calculated
Risk qdkwmav?BudKwifwGufcsufxm;aom uHqdk;EdkifaNc yrmPvdkY aNym&rvm;
rodbl;?
aumif;Edkifwma&m?qdk;Edkifwma&m BudKwGufBunfY ?qdk;r,fY yrmPudk
wefw,fxif&if aumif;wJY yrmPudk ta&;BuD;w,fxif&if
tEÅ&m,fBum;uvnf;pGefYpm;&J&r,f?tJovdk
vlrS b0rSm t&m&mudk t&SHk;ay;p&m rvdkawmYwm}

tbu oufryifYwifvdkufonf/
]rif;vdkaygY vlav;&,f?'Dpmar;yGJudk BudK;pm;aNz?q&m0efNzpfNyD;vdkY
udk,YfcspfolqDu tcspf
udk r&cJY&ifawmifrS udk,fYcspfolNzpfapcsifwmudk Nzpfatmif
vkyfEdkifcJYw,fvdkY BunfEl;p&m
wpfck&vdrfYr,fvdkY oabmxm;Edkif&if bmrS pOf;pm;aep&m rvdkawmYbl;
csomcsyJ}

]aumif;}yg;pyfu [kwfuJYyg tb[k tvdkvdk aNzNyD;&ufom;NzpfoGm;ygonf/

[6]

]odyfawmfwmyJ aumif;&,f}

rrar\ toHuav;u vSdKufvSJpGm wkef,ifaeonf/

onftoHav;udk Bum;&onfrSm cGJpdwfynm *kPfxl;NzifYpmar;yGJ


atmifonfqdkwmudk odod
csif; tcsdefuxufyif BunfEl;p&m aumif;vSonf/

]ckawmY taza&m om;a&m aumif;aygY [kwfvm;}

raru rsuf&nfav;rsm;vnfatmif NyHK;&if;u ar;onf/

]aumif;}&Sufudk;&Sufuef; NzpfoGm;ygonf/

]rru rSwfxm;wmudk}

rraru &,fonf/

]'DavmufawmfwJY aumif; wwd,ESpfwkef; bmawGNzpfcJYvdkY tJ'Dvdk


Nzpf&wmvJ?rrarawmY
em;rvnfEdkifbl;}

]aumif;} awGa0 pOf;pm;BunfYNyD;rS aNzonf/

]odyfcspfwJY oli,fcsif; oHk;a,muf wGJBuwm rrar&,f?ESpfa,mufu aq;ausmif; qufr


wufawmYbl;qdkNyD; xGufoGm;Buw,f?wpfa,mufu EdkifiHNcm;rSm
tDvufx&Gef;epf quf
wufw,f?wpfa,mufu 'DrSm pm;aomufqdkifzGifYw,f?ESpfa,mufpvHk; tqifaNyBuw,f?
aumif; wpfa,mufwnf; pmawG usufNyD; usefcJYawmY a,mifcsmcsmaygYav?
olwdkYvdk vdkuf
vkyf&aumif;Edk;Edk;aygY?aemufrS aumif; oabmaygufvmw,f?olwdkYu ydkufqHyJ
vdkcsif
wm?aumif;u q&m0efNzpfNyD; olrsm;awGudk ulnDEdkifw,fqdkwJY *kPfudk
vdkcsifwm?olwdkYwpf
awG[m uRefawmfY a&&Snfb0twGuf ta&;rygvSbl;aygYav}

]aumif; udk,fY[mudk,f oabmaygufwmvm;}

]tbaBumifYyg tbuawmY uRefawmfY b0&JY yJYudkifrmvdefrSL;ygyJ}

rraru acgif;wqwfqwf ndwfí tbudk awGYzl;csifvdkufwm[k qdkonf/aumif;u csufcsif;


owd&[efNzifYar;onf/

]rrar uRefawmff rrartaNzudk apmifYaewmav}

rraru aumif; rsufESmudk xl;qef;pGm BunfYonf/

]aumif; rrar ar;wmudk aoaocsmcsm pOf;pm;NyD; wu,f&ifxJrSm &SdwJYtwdkif;


&dk;&dk;om;
om; aNzrvm;}

]aNzrSmaygY rr&JY}

rraru aumif;NyD;[k qdkum oufryifYwifvdkufonf/


aumif;uawmY toufyif r&SL&JawmY/

]aumif;udk tck rraru armifav;wpfa,mufxuf rydkEdkifbl;vdkY aNz&if aumif;bmvkyf


rvJ}

ywf0efusif wpfckvHk; wdwfqdwfoGm;ygonf/

[7]

]aNzav aumif;}

&ifxJwGif qdkYeifYoNzifY &kwfw&uf toHxGufrvm?xGufvmawmYvnf; tuf&Saom


toH
Nzpfaeonf/

]rru t&dk;om;qHk; aNzqddddddkawmY aumif; trSeftwdkif; aNzygYr,f?rrar


rcspfbl;qdkvnf;
aumif;b0rSm vkyfp&m &SdwmawG qufvkyfaerSmygyJ}

]vkyfp&m &SdwmawG qdkwmu}

]vufaxmufq&m0ef vkyfr,f?cGJpdwfbGJYvGef aNzr,f?atmif&if wufr,f?vlemawG


aq;uk
r,faygY?rrar cspfvnf; 'gawGyJ vkyf&rSmygyJ?rrar rcspfvnf; 'gawGuawmY
vkyfaeOD;
rSmygyJ?wpfckyJ &Sdw,faygYav}

rraru xl;qef;pGm BunfYaeqJ

]rrar vufrxyfrcsif;awmY uRefawmf arQmfvifYcsuf xm;aeOD;rSm?rrar tdrfaxmifrusr


csif; aumif; b,f rdef;uav;udkrS pdwfrul;bJ pdwful;,OfNyD; apmifYaeOD;rSm}

rraru vSypGm NyHK;onf/

]'grS igYarmifav;uG?rrarawmY pdwfcsoGm;NyD}

]aumif;} rsufarSmifBuKwfonf/

]uRefawmfYudk xm;cJYzdkY pdwfcsoGm;wmvm; rr}

rraru cspfp&maumif;avmufatmif NyHK;í aNzonf/

]r[kwfbl; aumif;udk wpfoufvHk; tm;udk;NyD; cspfoGm;zdkY rrar pdwfcsoGm;wm?


rif;udk rrcspfw,f?rif;aNymaNymaewJY rif;b0&JY yJYudkifrmvdefrSL;qdkwJY
tbeJYom rrarudk rdwf
qufay;awmY}

rsufpda&SYu aea&mifNcnfonf ]aumif;}a&SYwGif &kwfw&ufBuD; vSypGm


awmufyvmav
onf/

[8]
]rmvdef r[kwfygbl;?orD;&,f tbu rmvifyg}

Burf;Nyifay:wGif xdkifuefawmYaeBuaom a'gufwm baumif;eSifY a'gufwm


araratmifwdkYudk tbu ukvm;xdkifay:wGif xdkifap&if;u &nf&Grf;zwf&Grf;
aNymonf/
aumif;a&m rraryg em;rvnfyg/

]rmvifqdkwm bmvJ[if tb}

]orD; bk&iftmomESifY ol&aumif;rsm; pmtkyfawmY zwfzl;rSmaygY


tmombk&ifab;uae wpfcsdefvHk; tBuHawGay;aewJY ]rmvif}av}

rraru &,fonf/

]tbu 'gqdk arSmfq&mBuD; NzpfoGm;rSmaygY}

tbu NyHK;í acgif;ndwfonf/

]arSmfq&mawmY r[kwfbl;aygY?orD;&,f yOövuf q&maygY?aumif;&JY b0udk


*Pef;vdkvkyf
NyD; wGufwJYenf;awG wpfcsdefvHk;oifay;aewJY yOövufq&mBuD;aygY}

]'gqdk&if orD;udkvnf; oifay;}

]a[}

]tbyJ apmapmu aNymw,fav?orD;udk rNrifzl;cifuwnf;u udk,fYorD;vdk aNr;vdk pdwf


xJrSm xm;cJYwmqdk?'gqdk orD;vnf; tbqDu tJ'Dynmwwfcsifw,f}

tbu tm;&yg;& &,fonf/

]orD;&,f?orD;u 'Dynmudk tpuwnf;u wwfNyD;om;yg?orD;taBumif;awG vlav;


aNymaNymaecJY uwnf;u ]tb}tJ'Dvdk xifaecJYwm?orD; vlav;udk taNzay;yHkay;enf;
Bum;vdkuf&awmY tb odyfudk aocsmoGm;NyD?'DaeYupNyD; tbtem;,lawmYr,f?
vluav;
udk tBuHawG qufay;zdkYwm0ef orD;yJ ,lawmY}

BunfEl;aysmf&TifpGm &,farmoHav;rsm; a0pnfoGm;ygonf/


rSwfcsuf}tb} odkY cspfcif av;pm;pGm trSwfw&/

***************************

yef;wdkifawGeJY b0
[1]

][,f [dkudk;&D;,m; rif;orD;av;aygY?oem;ygw,f?olYudk,fYol owfaooGm;wm}

c&D;azmf rdef;rysdKu c&D;onfwifum;BuD; OD;ydkifrS &kyfNrifoHBum;pufudk


ai;BunfY&if;u wdk;
wdk;qdkonf/

wpfOD;ESifY wpfOD; emrnf rodao;aomfvnf; um;xGufcgpu olr\ tcuftcJudk ulnD


ay;cJYí cifrifp NyKaeNyDrdkY wpfckckNyefaNymvdkuf&ef Nyifrdonf/cufwmu
udk,fruRrf;usif
aom bmom&yf Nzpfaeonf/

naeydkif; b,fawmYrS rtm;í udk&D;,m;um; rBunfYNzpfonfu BumaeavNyD/onfrif;


om;?rif;orD;uav;rsm; taBumif;udk vpOfxGuf Nrefrmr*¾Zif;rsm; zwf&Sk&if;
Bum;zl;em;
0avmufom &SdawmYonf/

emrnf rod&ao;aomfvnf; q&m0efrav;wpfOD; Nzpf&rnf[k ol usdef;aowGufrdxm;


aom onfrdef;uav;uawmY naecif;ydkif;rsm; tm;vyf[efwlonf/

rsuf&nfyif rodrom 0dkif;pNyKvmaom EkysdKonfYrsufvHk;uav;wpfpHkudkom


wtHYwBo
ai;armBunfYaevdkufrdonf/

[2]

um;xGufcgpuawmY oluvnf; ESpfcHkudk wpfa,mufwnf; xdkifvmonf/rdef;uav;u


vnf; wpfa,mufwnf; xdkifvmonf/rdef;uav;uvnf; olYa&SYucHkwGif ESpfcHkudk wpf
a,mufwnf;?oluawmY teHYtouftvGefqdk;ol?um;ay:wGifyif vpfvQif vpfovdk
aq;vdyfaomufwwfol?t&ufrSK;vmol?uav;tBuD;BuD;udk vufrSwfoD;Ncm; r0,fbJ
ac:vmol poNzifY vlaygif;pHk BuHKcJYNyD; tawGYtBuHKaBumifY aiGig;axmif
rESaNrmEdkifbJ
ESpfcHkwpfa,muf pD;vmcJYNcif; Nzpfonf/rdef;uav;uawmY onfc&D;udk olYavmuf
tawGY
tBuHKrsm;yHkr&/vufrSwfwpfapmifwnf;0,fpD;vmonf/

olYab;uyfvsuf xdkifrnfYolu opf&maumufvrf;cGJu wufvmonf/rdef;uav;ESifY


a,mufsm;av; b,fvdkrS vSnfYr&í twlwl NzpfoGm;&Ncif;udk ,mOfaemufvkduf
0ef;xrf;u
awmif;yefonf/

um;u qifNzLuRef;u pxGuf?rdef;uav;u rauG;u wufNyD; a,mufsm;av;u rauG;wGif


vufrSwfvm0,fum opf&maumufu pD;Ncif;Nzpfí xdkodkY vGJwwfonfudk rdef;uav;u
&ygw,f[k vufcHvdkufonf/olrESifY toufcsif; odyfuGm[efrwlaom a,mufsm;ysdKu
vnf; vnfuwHk; tuÐsNzLESifY ucsifvHkcsnfudk oyfoyf&yf&yf 0wfpm;xm;aom
wpfOD;
wnf; c&D;oGm;Nzpfonf/

odkYaomf wpfem&DcefYtwGif;wGif rxifwmawG Nzpfvmonf/

a,mufsm;ysdK vli,fu tdyfaysmfvsufu rdef;rysdKbufodkY ,dkifvJí


usonf/rdef;rysdKu]tdk
b,fvdkvJ}[k wdk;wdk;&Gwfí wGef;xkwfonf/wpfzufodkY Nyef,dkifoGm;aomfvnf;
oaumifY
om; vHk;0 rEdk;/aemufwpfcg NyefusvmNyefonf/onfwpfcgawmY rdef;rysdK
olrtm;ESifY
BudK;pm;wGef;aomfvnf; Nyef,dkifroGm;/

olwdkYa&SYcHkrS touf 50 cefY rdef;rBuD;u vSnfYí ]rSK;aewmxifw,f}[k


wdk;wdk;aNymonf/
aqmufwnf&mr& rsufpd rsufESmysuf Nzpfaeaom rdef;rysdKudk rodrom vSrf;BunfYí
,mOf
aemufvdkufu cyfa0;a0;wGif oGm;aeaeonf/oluvnf; rwwfEdkifqdkonfY oabm/

13 em&D BumrnfY c&D;udk oaumifYom;eSifY twl onfrdef;uav; b,fvdkvkyf


pD;&rSmwJYvJ/

]orD; 'Dudkvm?OD;eJY vJvdkuf}

rdef;rysdK rsufESmuav; 0if;oGm;NyD; olYbufodkY vSnfYBunfYonf/

]OD;u ESpfcHk,lxm;wmvm;}

]at; &w,f?orD;yJ xdkifvdkufawmY?OD; tJ'DrSm xdkifr,f}

]tdk r[kwfwm?'DvleJYawmY vmrxdkifygeJY?orD; tJ'DwpfcHkrSm xdkif&&ifyJ


OD;udk aus;Zl;wifvS
ygNyD]

]orD;oabm}

onfvdkESifYyif onfrdef;uav;u ol\ c&D;azmf NzpfvmcJYonf/

[3]

]OD;u udk;&D;,m;um; rBunfYzl;bl;vm;}

]tGefapm?*RefapmwdkY ESvHk;vS q&m0efwdkYawmY BunfYzl;ygw,f?


BudKufvnf; BudKufygw,f?
aemufydkif;u c&D;oGm;&wmrsm;awmY apmifYrBunfYNzpfwJY twlwlqdkNyD;
rBunfYNzpfawmYwm
yg}

]aBomfaBomf}[k qdkum rdef;rysdKu


&kyfNrifoHBum;bufNyefai;aeonf/a&SYcHkwGif wpfOD;wnf;
ukvm;ao?ukvm;armtdyfaysmfae&mrS vJusoGm;vdkuf?olr xm;cJYaom
yvwfpwpfNcif;ay: axmufrdwdkif; Nyefrwfwufvdkuf Nzpfaeaom t&ufrSK;aeonfY
vli,fudkvnf; zswfceJ vSrf;
BunfYí NyHK;Nyefonf/
]OD;udk aus;Zl;wifvdkufwm}

]&ygw,f?OD;vnf; 'DcHktm;vm; cPcP vmar;rcH&awmYbl;aygY}NydKifwl


&,frdBuonf/

]orD;u udk;&D;,m;um;awmY odyfBudKufwm?'gayrJY tckNywmvdk


&kyf&SifawGawmY odyfr
BudKufbl;?pD;&D;t&SnfBuD;awGrS}

]naeaq;cef; rxdkifbl;aygY}

]&Sif}

rsufvHk;uav;rsm; 0dkif;oGm;onf/]oRd; q&m0efrSef; OD;b,fvdkvkyf odovJ}[k


wdk;wdk;ar;
onf/

]rauG;uae aomBumaeY nxGufwJY um;ay:rSm orD;vdkt&G,f oyfoyf&yf&yf ,Of,Of


aus;aus; 0wfpm;xm;wJY rdef;uav;awG ygvm&if q&m0efvm;?wuúodkvfu q&mrvm;?
yk*¾vdu 0efxrf;vm;?pD;aeus OD;wdkYvdk vlawGuawmY cGJwwfaeygNyD}

rdef;uav;u oabmuspGm &,fonf/

][kwfw,f?orD;u rauG;aq;wuúodkvfu o&kyfNy q&m0efyg?emrnfu ]0wfrSKef}yg?


OD;u}

]OD;u pma&;q&myg}

uavmifemrnfudk aNymNyawmY rdef;rysdKu rsufarSmufBuKwfonf/tm;em[ef


ay:vmonf/

]OD;pmawGu OD;wdkYt&G,f 40 ydkif;awGyJ zwfBuwmrsm;w,fuG,fY?txl;oNzifY


udk;&D;,m;um;
y&dwfowfuawmY BudKufr,f rxifygbl;}

]aqm&D; OD;}[k qdkí &,favonf/


opf&maumuf udk;yifvrf;cGJ wpfavQmuf zkefvHk;BuD;rsm;um;xJodkY vSdrfYí
0ifvmawmY rdef;rysdKu cGJpdwfcef;oHk; rsufESmzHk;uav;wpfckudk
xkwfpGyfonf/olYudkvnf; wpfckvnf;ay;
awmY NyHK;í acgif;cgNyvdkufonf/]OD;u &dk;oGm;NyD}[k wdk;wdk; aNzawmY
olru &,fonf/

[4]

vrf;wpfavQmufwGifawmY aq;wuúodkvf(rEÅav; )wGif wufa&mufpOfu olr


&ifqdkifcJY
&aom tcuftcJrsm;taBumif; 0wfrSKefu a0a0qmqm aNymNyonf/

rvG,fygbl;OD;&,f?orD; nnf;NywmeJY OD;pdwfnpfoGm;NyDvm;}

NyHK;í acgif;cgNyonf/

]'gu obm0yJ r[kwfvm; orD;&JY?t*Fvdyf pum;awmif &Sdw,fav?] The sleepless


nights you passed, the failures you met, the shoulders you cried on}
wJY Bum;zl;vm;}

]tdyfcGifY r&wJY nawG?BuHKqHkcJY&wJY &SHk;edrfYrSKawG?rSDNyD;


idkcJY&wJY ycHk;awG }[k t"dyÜm,f&aom
t*Fvdyf pum;udk &GwfNyrdonf/0wfrSKefu ol&GwfNyaom t*Fvdyf pum;udk
wdk;wdk;&Gwfqdk
BunfYonf/

]The shoulders you cried on} wJY/aumif;vdkufwm OD;&,f? 'g pma&;q&mBuD;


wpfa,mufa,muf aNymxm;wmvm;}

]q&m0efBuD; wpfa,mufyg?paumYvlrsdK;aygY? Professor James Patrie wJY?


qHk;oGm;&SmNyD}

]orD;rSmuawmY rdbeJYvnf; wpfNrdKYpD?pmar;yGJawGuvnf;usvdkuf?


atmifvdkufeJY rtdyf&wJY
nawGeJY qHk;&SHK;rSKawGom &SdcJYom?rSDidkp&m ycHk;vnf;
r&SdcJY&ygbl; OD;&,f}aNym&if; &,fNyef
onf/

]tckawmY yef;wdkifa&mufaeNyD r[kwfvm;}

]'g yef;wdkif b,f[kwfygYrvJ OD;&,f?a&SYavQmuf trsm;BuD;&kef;&?


uef&OD;rSm?orD;u txl;uk q&m0efBuD;wpfa,mufuvnf; Nzpfcsifao;w,f?Nzpfvmr,f?
rNzpfvmr,fu
raocsmao;bl;?awGY&r,fY tcuftcJawGu aocsmESifYaeNyD?r[modyÜH0ifcGifY
aNzzdkYu
b,fESESpf aNz&r,f rodao;bl;?atmif&ifvnf; pmar;yGJu tqifYqifY?NyD;&if ynmawmf
oifoGm;csif&if BudK;pm;&OD;r,f?'gu odyfcufoGm;NyD?odyfawmf?
odyfBudK;pm;wJYvlrsdK;rS oGm;
&wm?tJ &cJYvdkYNyefvm&ifvnf; yg&*lbGJYuquf&kef;&OD;r,f?
tm;vHK;vnf;NyD;a&m yifpif,l
cgeD;a&m?b,frSmvJ aysmfp&m?wpfb0vHk;udk &kef;uefp&mawGcsnf;yJ?
wef;pDaewm r[kwf
bl;vm;}

]tJ'g atmifyGJawG?aysmfp&mawG wef;pDaewJY oabmaygY orD;&JY]

]&Sif}

rsufvHk;uav; 0dkif;oGm;onf/

][kwfw,fav?&kef;p&m?uefp&m ryg&if orD;u b,f[mudkoGm;NyD; tEdkif,l&rSmvJ?t


Edkif,lp&m bmrS r&SdawmY b0u b,fawmYrS atmifNrifoGm;w,fqdkwJY t&omudk
rcH
pm;&awmY aysmfp&m b,faumif;awmYrSmvJ?]b0taoBuD;}NzpfaerSmaygY]
0wfrSKef rsuf
arSmufav; BuKwfoGm;onf/

]OD;aNymwm enf;enf;av; eufoGm;ovdkyJ?orD; r&Sif;bl;} zGzG &,frdonf/


]aqm&D;?OD;u pma&;q&mqdkawmY pum;wefqm qifaNymovdk NzpfoGm;w,f?
&Sif;&Sif;
uav;yg?orD;u q&m0efqdkawmY 24 em&DvHk;vHk; rtdyfvdkuf &wmrsdK;
BuHK;zl;rSmaygY}

]BuHKzl;wmaygY?tvkyfoif q&m0ef b0wkef;u}

]aemufwpfaeY tdrfNyefa&mufvdkY tdyf&may: a&mufawmY


b,fvdkcHpm;vdkuf&vJ}

]wHk;ceJyJ}

]r[kwfbl;av?tdyf&wmudk wtm;auseyfoGm;w,f r[kwfvm;}

][kwf}

]at; odyftdyfcsifaewJY tcsdefrSm rtdyf&bJ tdyfvdkuf&if vlemu aooGm;rSmudk;?


udk,fu
vnf; tem;&NyD; tdyfcsvdkuf&wm b,favmuf aysmfzdkYaumif;vJ?'Dt&omudk
odzdkYqdkwm
'Dvdk tyifyef;rcH&zl;bJeJY odEdkifygYrvm;}

0wfrSkef acgif;wqwfqwf ndwfonf/

][kwfw,faemf?tdyfraysmfbl;qdkwYJ vlawGu rtdyf&bl;}


qdkwJY nrsdK;udk &ifqdkifcJY&rSm r[kwfbl;}

]aocsmwmawmY a&SYu oli,fyJ}

0wfrSKefu tm;&yg;& &,fí olu tdyfaysmfaeom;yJ[k qdkonf/

]tdyfaysmfaewm r[kwfbl;?rl;NyD; owdvpfaewmyg?OD; aNymNycsifwmu b0qdkwm


vlwdkif;
twGuf 'ku©awG yifv,fa0aewJY ae&myg?pdwfnpfp&mawG&,f?atmifr,f?ratmifr,f
raocsmwJY pmar;yGJawG&,f?aNz&Sif;Edkifr,f?raNz&Sif;Edkifr,f? raocsmwJY
NyóemawG&,f?
'gawGcsnf;yJ?aysmfp&m &Smw,f qdkwmu xufNrufwJY vlawGu &kef;uefNyD;
Nyóemudk
&Sif;w,f?atmifNrifoGm;wJYtcg tJ'D atmifNrifwJY t&omudk cHpm;NyD; aysmfw,f?
aNyvnfr
oGm;bl;aemf?aemufNyóem wpfckay:vmwmyJ?udpör&Sdbl;?ay:vmrSmudk
arQmfvifYxm;NyD;
om; vlu quf&ifqdkifwmyJ?tJ vlysif;awG?vlzsif;awGu b0&JY aysmfp&mudk
&kef;uefNyD;
r&Smbl;?xGufaygufazmfNyD; &Smw,f?rl;,pfaq; oHk;w,f?t&ufaomufw,f?ywf0ef;usif
udk t&GJYwdkufw,f?b0udk cParYypfvdkufzdkY BudK;pm;Buwmy J 'Daumifvnf;
'Dvdkvlpm;yJ}

a&SYcHku vli,fuawmY olYpum;rsm;udk Bum;EdkifzdkY a0;pG?0wfrSKef\ Ncif;ay:


odkY tacGvdkuf
yHkusaeavNyD/

]rrSefwJY enf;awGeJYyJ tyef;aNzzdkY tNrJBuHpnfaeawmY Bum&ifvlu


qifNcifwHkw&m; enf;vmr,f?tJ'DtcsdefrSm BuD;rm;wJY pdwfnpfp&m
wpfckavmufrsm; xyfawGY&if b0udkyg
t&SHk;ay;oGm;wwfw,f}

][dkrif;orD;av;vdkvm;}

]tif; olYtaBumif; OD;odyfrodygbl;?'gayrJY OD;odwm tJ'DvdkrsdK; tenf;qHk;


eSpfa,muf
&SdNyD?[kwfw,f r[kwfvm;}

][kwfw,f [kwfw,f}

]wdkYvlrsdK; tEkynm&SifxJrSm tJ'DvdkrsdK; Bum;a&m Bum;zl;vdkYvm;}

0wfrSKefu rsufarSmufukwfí pOf;pm;aeNyD; ][kwfw,faemf?rBum;zl;bl;?olwdkYb0u


ydkNyD; zdpD;rlrsm;aevdkYvm; rod}[kqdkonf/

Nznf;nif;pGm acgif;cgNyvdkufonf/
]vlom t"duyg orD;&,f?olwdkYu zGHYNzdK;NyD; EdkifiHuvlawG?vkyf&wJY
vkyfief;oabmobm0
csif; wlOD;awmY taNccH vdktyfcsufawGu wdkYawGxuf ydkNyD;
NynfYpHkaeBuwm?avmbudk rowf
EdkifwJY zdpD;rlom ydkcsifydkrSmyg?orD; xrif; iwfzl;vm;}

acgif;ndwfNyonf/

]wpfeyfavmuf vGwfwmuawmY &dk;aeygNyD}

]at; OD; i,fi,fuawmY teyfawmfawmfrsm;rsm;awmifqufwdkufvGwfzl;w,f?qmvGef


;vdkY
rl;a0tm;NywfaewJY tcsdef &kwfw&uf xrif;pm;&wJY tcGifYta&;uav; Nyef tay:
vdkufrSm
aysmfoGm;wJY t&omrsdK; 'D'ku©eJY 'Dt&om 'Drdef;uav;awG BuHKzl;ygYrvm;}

0wfrSKefu awG;awG;qq acgif;cgonf/

][kwfw,faemf?taNccH vdktyfwmawGu NynfYpHkawmY vlu atmifNrifrSKeJY


pnf;pfdrfcsrf;om
aemuf xyfvdkuf?vdkuf&if;u&?&&if;u xyfvdkuf?wNznf;Nznf;eJY vdkyfrrDwm
ay:vmawmY
pdwfqif;&J?'gyJaerSm}

vli,fwpfa,mufudk udk,fay;csifonfY todw&m; ay;vdkuf&onfY vlBuD;wpfa,muf\


BunfEl;rSKNzifY ol acgif;ndwfNyonf/

]'gqdk orD;u b0rSm &kef;uefp&mawGcsnfyJ NynfYaew,fvdkY aNymawmY OD;u


'gqdk&if
atmifyGJawG?aysmfp&mawG wef;pDapmifYaewmaygYvdkY bmvdkY aNymovJ?
&Sif;NyD;vm;}

0wfrSKefu tm;&yg;& acgif;ndwfNyonf/

[5]

um;u arSmfbDtNzwfwGif vufudkifzkef;zGifYí tdrfrS BudK&ef um;udkrSmawmY


0wfrSKefu NyHK;
BunfYonf/
]pma&;q&mxJrSmawmY OD;u abmYpfyJ}

&Suf&SufeJY &,fvdkufonf/

]pma&;q&mawGudk GSM csay;wm orD; rBum;zl;bl;vm;}

acgif;ndwfNyNyD;rS ]aBomf OD;uefawmYaemf} [kqdkonf/

]bmvJuG,fY}

]OD; uavmifemrnf orD;arUoGm;vdkY}

]a[}

rdef;uav;u &,fonf/

]OD;aNymwJY pum;awGudk oabmusvdkYav?orD;NzifY tm;vnf; &Sd?


&kef;uef&r,fY b0rsdK;
a&G;rdwmudkvnf; auseyf?tJ'gaemufqdk r*¾Zif;awGxJrSm OD;pmawG
&SmzwfrvdkY?OD; uavmif
emrnfuav; NyefaNymNyygOD;}

]&ygw,fuG,f OD;uavmifemrnfu...}
********************

anmifapmif;

[1]

pl;ceJwpfcsuf &ifbwfu "m;pdkufovdk emvmNyefonf/emusifonfY 'Pfudk tHBudwftcH


vkdufwGif odwdkYyif vpfcsifcsif Nzpfvmonf/
bk&m; bk&m;?'DwpfcgawmY wu,f aoNzpfNyD xifyg&JY/

]ayYpif xnfYr,fa[Y?tqifoifYNyif}

rdrdq&m Nzpfzl;ol eSvHk;txl;uk q&m0efBuD;\ toHudk oJYoJYBum;onf/

ayYpif/

bk&m;a& igYESvHk;ckef &yfaeNyDwJYvm;?'gqdk bmvdkY igYtodpdwfu


NrJaeao;&wmwJYvJ/

vlwdkwm aorsdK;yJ?odwmaygY?'gayrJY igYtoufu av;q,fausmf&HkyJ &Sdao;wm?


NyD;awmY
toufaygif; rsm;pGmudk u,fzl;wJY q&m0ef wpfa,muf/udk,fYtvSnfYusrS
oufwrf;wdkwdk
av; ae&awmYrSmwJYvm;/

]wm0efausNyDav}

bk&m;a&/b,folaNymvdkufwmvJ?igYtoHvdkvdkygyJvm;?avoHav;u
Nidrf;csrf;vdkufwm?igyJ
qdk&if 'Davmuf i,fi,fav;eJY ao&rSmudk bmvdkY rausreyftoHrsdK;
r&Sd&wmwJYvJ/

xl;xl;qef;qef;yif rdrd&ifxJwGifvnf; acsmufcsm;Ncif; uif;rJYaeonf/

]q&mBuD; ADG;tD;awG ay:vmNyD}

][m [kwfw,f?[kwfw,f?'DpD&dkuf&atmif?aemufqkwfqkwf}

'def;ceJ toHESifYtwl wpfudk,fvHk; aNrmufygoGm;onf/

][mv0gawG &r,f? [mv0gawG &r,f?aNryJ,dkawG?ESrf;yspfawGvnf; ygw,f}

'gvnf; igYtoHyJ?ig 10 ESpfom;wkef;uav?ykodrfblwm&HkrSm vifyef;av;eJY


aps;vdkuf
a&mif;&wkef;u toH/tck b,fu Nyefay:vm&wmwJYvJ/

[2]

]arar [mv0g 0,fay;}

][,f 'Duav;?tvum; &ifusyfr,f rpm;eJY}

]r&bl;?r&bl; pm;rSmyJ?0,fay; 0,fay;}

uav;u aNcaqmifYidkí ylqmonf/e*dkuwnf;u &xm;usyfnyfí pdwf&SKyfae[efwlaom


rdcifu olUuav;udk olrsdK;pHk NrnfwGefawmufwD;í ][JY [dkuav; vmOD;}[k ac nf/

]'Dbl;u b,favmufvJ}

]ESpfusyfcGJyg a':av;}

]rsm;w,f eSpfusyfwpfrwfxm;}

]r&ygbl; a':av;&,f?tJ'Daps;eJY qdkifBuD;u 0,fxm;&wmyg}

]'Dbufbl;ao; qdk&ifawmY wpfusyfwpfrwfygyJ}

]arar tBuD;yJ}

]w,f 'Duav; eifYyg;pyf ydwfxm;?[JY aumifav; eSpfusyfwpfrwf r&&if r,lbl;


oGm;awmY}

]arar pm;r,fqdk}

uav;u idkNyefonf/uJyg ,lvdkufyg[k ay;cJYvdkufonf/'gawmif eifYrSm trf;p&m yg


&JYvm;[k t&ifar;NyD;rS usyfwefoHk;&Gwf xkwfay;onf/

xdkaeYu &xm;txGuf aemufusonf/a&mif;vufp vifAef;ypönf; NywfoNzifY


blwmaps;xJ
wGif qdkifcif;a&mif;aeaom tarYqD ESpfacguf Nyef,l&onf/

'kwd, tacgufwGif

apmapmu [mv0g 50om;bl;udk wpfrwftwif; aps;qpfí 0,foGm;aom om;trdESifY


qdkifa&SYwGif yufyif;wdk;onf/

]a[m a[m tJ'D uav;yJ?olYqDrSm uRefrwdkY ESpfusyfwpfrwfeJY wpfbl;


0,fNyD;om;?tdrfu
a,mufsm; vufaqmifay;zdkY wpfbl;xyf0,fOD;vdkY aNymvdkY tckqif;0,fwm?&Sifu
r&bl;
aNymae}

tarY rsufESmrSm rJYwJYwJY NzpfoGm;onf/

]bmawG vmaNymaewmvJ?'guRefrom;?uRefrudk,fwdkif qdkifBuD;uae ESpfusyf


wpfrwfeJY
,lNyD; Aef;xJ xnfYav;vdkufwm?olawmif uRefrudk ESpfusyf wpfrwfeJY ,lNyD;
Aef;xJ xnfY
ay;vdkufwm?olawmif uRefrudk ESpfusyfcGJ Nyefevmay;NyD;NyD}

aps;0,fol rdef;r yg;pyfta[mif;om; NzpfoGm;onf/

]om; [kwfvm;?eif ESpfusyfwpfrwfeJY ay;vdkufwmvm;}

tarYudk aBumufpdwfNzifY acgif;av;iHkí uav; idkaevdkYom;oem;vdkY arar[k


aNzrdonf/
'gqdk b,fvdkvkyf tarYudk om;u ESpfusyfcGJay;oGm;vJ[k taru qufar;onf/

]arar &SHk;rSmpdk;vdkY om;rkefYzdk;xJu pdkufay;vdkufwmyg?wpfrwfqdk


vufzuf&nf wpfcGufyJ
&wm?om;'DaeY ausmif;rSm vufzuf&nf raomufawmYbl;qdkNyD;}

Bum;vm;[k qdkum taru vSnfYar;rnfvkyfawmY uyfap;ESJ aps;0,folu uav;tar


ae&mwGif rawGY&awmYay/
tvdk/

'gawGu ESpfaygif; oHk;q,fBumcJYNyD r[kwfvm;/bmNzpfvdkY udk,fYeHab;rSm


vmaNymaeBu
ovdk xif&Sm;pGm vHk;apYywfapY Bum;ae&ygvdrfY/

]qdkif;eyfpfa[Y qdkif;eyfpf 0ifNyD?y&uf&Smwdkif;BunfYprf;}

]igYom;av; pdwfapwemu odyfaumif;w,f?'gayrJY om;&,f?vlawGudk ulnDcsif&if


vlawG
udk ulnDEdkifwJYvl Nzpfatmif t&ifvkyf&w,f?[mv0g a&mif;aevdkYawmY
vlawGudk b,f
ulnDEdkifrvJ?[dkbufwdkufBuD;u q&m0efBuD;vdk ynmwwfatmif t&ifvkyf&w,f}

]araryJ tJ'Dq&mBuD;u avmbBuD;w,f?qif;&Jom;awG *&krpdkufbl;qdk}

taru wdk;wdk;&,fí om;q&m0efBuD; NzpfawmY avmbrBuD;eJYaygY[k qdkum


rdrdacgif;udk
vufESpfzufESifY axG;zufvdkufonf/

]r&bl; q&mBuD; ZD;&dk;yJ}

tarSmifwdkufu Nyefvnf ydwfzHk;oGm;onf/

[3]

wD wD wD wD

'gu bmtoHvJ?bmNzpfvkdY &ifbwfxJu emwJYtBudrfeJY 'DtoHeJY uGufwd


udkufudkufae&wm
vJ?BunfY&wm igaoawmY raoao;bl; xifw,f?ao&if 'D&ifbwfemwJY a0'em usefaerSm
rS r[kwfwm/

]igao&ifawmY odyfrcHpm;csifbl;uGm?ESvHK;a&m*gqdk rqdk;bl;?acgufceJ


aovdkufvdkY&w,f}
w,fnHwJY igygvm;?b,frSm rcHpm;&vdkYvJ?cHpm;vdkuf&orS/q&m0efNzpfNyD;
'gudkawmif rod
cJYzl;wJYvm;/

]NzL&,f armifvnf;aq;cef; xdkifaeNyDOpöm?NzLYrdbawGqDu


rkefYzdk;oGm;oGm;awmif;raeygeJY}

]tdk awmif;wm r[kwfygbl;?azazwdkYu ac:ay;wm}

]at;av armifu aus;Zl;rwifvkdY aNymwm r[kwfygbl;?olrsm;awGu armifYudk a,mu©r


vkyfpm xdkifpm;aewJY q&m0efvdkY p&if rcHcsifvdkYyg?udk,fY 0ifoavmuf
udk,facRwm oHk;
Bu&if &ygw,f}

]udk,fY 0ifoavmuf [kwfvm;?armifYvufaxmuf q&m0ef vcu 450?armifY aq;cef;u


vnf; aiG0ifwmrS r[kwfwm?tvum; uk&wmeJY avQmY&wmeJY?xdk;aq;yg
ygoGm;vdkY t&if;xJupdkuf&wmeJY?aemufqHk;usawmY
aus;Zl;wifvdkYqdkvmay;wJY ig;ydawG?ig;aNcmuf
awGyJ 0ifaewm?ig;yd?ig;aNcmufq&m0ef Nzpfaewmav?aeYwdkif;awmY ig;yd?
ig;aNcmuf rpm;
Edkifbl; armifa&?NyD;awmY NzLu wpfOD;wnf;aom orD;?NzLYrdbu
or®mtmZD0eJY csrf;om
wm?olwdkYaiG NzLoHk;wm?bmrS &Sufp&m rvdkbl;}

udk,fYudk ig;yd?ig;aNcmufq&m0ef[k ac: wmudk rcHcsifpdwfNzifY}Oya'eJY


vGwfuif;wJYtvkyf
vkyfwdkif; or®tmZD0 r[kwfbl;?NzL rkqdk;vnf; Oya'eYJ vGwfwmyJ?wHigvnf;
Oya'eJY
vGwfwmyJJ?NzLY rdbu aq;vdyfvkyfief;eJY csrf;omaewm?'DvlawG udk,fYaq;vdyf
rxGuf
vnf; wNcm; aq;vdyf aomufBurSmyJ?olwdkYa&m*gNzpfwm udk,feJY
rqdkifbl;vdkYaNym&if rk
qdk;uvnf; 'DvlawG igtrJ rvdkufvnf; wNcm;u tom; &Smpm;rSmyJvdkY
aNymovdkyJ?NzLY
rdb xkwfwJY aq;vdyfudk aomufvdkY vlawG ESvHk;a&m*g?tqkwfa&m*g &&if
tJ'DaiGeJY oHk;
pGJaewJY NzLwdkY udk,fwdkYvnf; aq;vdyfraomufbJudk ESvHk;a&m*g
&OD;rSm}[k uufuufvef
Nyef&efNzpfrdrnfY pum;vHk;rsm;udkawmY topfpufpuf ZeD;vSvSav;udk
tm;emonfY pdwf
NzifY rsdKcscJY&zl;ygonf/

]cifAsm; tifZdkif;awGyg wufaewmaemf udkapmOD;?toufav;q,fausmf&Hk


&Sdao;w,f?aq;
vdyfvnf; raomuf?t&ufuvnf; uRefawmfwdkYtwif; 0dkif;zsufqD;rS wpfvwpfcgavmuf
av; ESKwfcrf;pdk&Hkxdwm?0vnf; r0?cifAsm;[m rwefvdkufwmAsm}

rdrdtvkyfvkyf&m e,faq;&HkrS ESvHk;txl;uk q&m0efBuD;&mxl;NzifY


&efukefaNymif;a&GYoGm;cJY
ol q&morm;u vufxJu tD;pD*sD pm&Guf?aoG;taNzrsm;udk BunfYí
pkyfwowfowfESifY
qdkonf/

]0#faBuG;ygvmvdkYNzpfrSmaygY q&m&,f?'gayrJY uRefawmftck aeaumif;ygw,f}

]aeaumif;vnf; rNyefeJYOD;?&efukef a,mu©rtdrfrSm cPem;aeOD;?


[dkNyefa&muf&if cifAsm;
b,fvdk tvkyfvkyfr,fqdkwm uRefawmf odw,f?cifAsm;udk NyefvTwfvdkY rNzpfbl;}

]q&m&,f?aq;&Hku tck txl;ukawGom rsm;vmwm?n*sLwDqif;zdkYu ta&;ay:


q&m0ef
uRefawmfeJY vli,f av;?ig;a,mufyJ &Sdwm?NyD;awmY [dkuav;awGuvnf; i,fawmY
rvkyf
wwf&if tdrfeD;wJY uRefawmfYudk vSrf;vSrf;ac: wm uRefawmf r&Sd&if olwdkY
oem;ygw,f}

q&mu &,fí r&bl;[k acgif;cgonf/

]aBomf ta&;ay:qdkvdkY cifAsm; OD;xlBuD;udk rSwfrdao;vm;}

]ESKwfcrf;BuD;xlaevdkY OD;xlvdkY uRefawmfwdkY ac:aeus vlBuD;av?


rSwfrdwmaygY?q&m&JY?reuf
vif;tm;BuD;qdk&if &ifusyfNyD; a&mufvmaeusazmufonfBuD;av?vmvdkuf&if
NymESrf;?w&TD;
&TD;Nrnf?&SKaq;av;ay;&SK?wpfcgwav aq;xdk;ay;NyD;wmeJY
aq;&Hkzrf;wifr,fvkyf&if &Sdcdk;r
wwf awmif;yefNyD; NyefNyefoGm;wm?uRefawmfY azmufonfBuD;yJ]

q&mu &,fonf/

][kwfw,f [dkaeYu cifAsm; aq;&HktkyfBuD; uRefawmYqD zkef;qufw,ff?


cifAsm;taNctae ar;
wmaygY?tJ'g tJ'DaeYreufu ta&;ay:u q&m0efav;cGJcef;u ac:vdkY wufoGm;wkef;
OD;xl
BuD; a&mufvmw,fwJY?olvnf; reufapmapm vrf;avQmuf&if ta&;ay: xJ
0ifoGm;awmY
oleJYwdk;vdkY olyJ BunfYay;vdkufw,fwJY?xHk;pHtwdkif;aygY?odyfudk
usyfvmwm?tJ'g 'DaeY cifAsm;
*sLwD r[kwfvm;vdkY ar;w,fwJY?q&mBuD;u a'gufwm apmOD;
ESvHk;a&m*gNzpfvdkY &efukef
aq;&HkBuD;rSm wifxm;&w,fvdkY aNymvnf;aNyma&m 0kef;qdkaq;xdk;cHrvdkY
Nyifae&muae ukef;
xNyD; aq;&Hkayguf0udk aNy;a&mwJY/q&mBuD;u [JY [JY
vdkufqGJBuygOD;qdkNyD; tvkyform;awG
twif; txJNyefac:vmawmY rsuf&nfawG&TJvdkYwJY/cifAsm;qD vdkufrvdkYqdkyJ?
aq;zdk;awmif
wpfNym;rS r&SdwJYvlu &efukefoGm;rvkdYqdkyJ}

qif;&Joavmuf &dk;taom OD;xlBuD;udk Nrifa,mifí rsuf&nfyif vnfrdonf/q&mBuD;u


awmY ycHk;udk vufwpfzufESifY nSpfudkifum cifAsm; vlemawGu cifAsm;udk
cspfBuygw,f
cifAs?cifAsm; xifovdk r[kwfygbl;?ckxd aq;&HkrSm wpfa,mufNyD; wpfa,muf
cifAsm; owif; vmar;aeBuwm wpfaeYwpfaeYenf;wJY vlawG r[kwfbl;wJY[k
aNymonf/

]cifAsm; xifovdk}qdkonfYpum;aBumifY zswfceJ


trSwf&rdNyefonf/]a'gufwmBunf0if;}
qHk;wkef;uaygY/xm0pOfNyHK;&Tifaeaom rsufESmESifY b,folYudkrqdk
qufqHwwfaom a'guf
wm Bunf0if;onf aq;cef;vnf; tvGefatmifNrifonf/
olYtokbudk NrdKYvHk;uRwfeD;eD; vdkufydkYBuonf/

]udkBunf0if;vdk oabmaumif;wJYvl aoawmY tokbu wdk;raygufbl;aygY?


uRefawmfYvdk
vlemu udk,fYpum; em;raxmifwdkif; atmfaeaigufaewJY vlao&if b,folrSawmif
vdkufydkYrSm r[kwfbl; xifw,f}

arYaq;q&m0efr tysdKBuD;u zswfceJ vSrf;BunfYí]q&m udkapmOD;&,f?&Sif


apwem aumif;
wm vlwdkif;odygw,f?'Dyg;pyfqdk;wmBuD;aBumifY cufaewm?tJ'dwpfckNyifvdkuf?
uRefrxif
wmuawmY &Sif 'gNyif&if ]ysuftpOf NyifcPyJNzpfr,f xifw,f}[k aNymonf/

xrif;twl pkpm;aeBuaom q&m0ef?q&mr tm;vHk; 0dkif;&,fBuonf/NyD;awmY


'Dvlvm;
NyifrSm[k aNymBuonf/

]aBomf uRefr aNymwm r&Sif;Bubl; xifw,f?ysuftpOf NyifcPqdkwmu udkapmOD;


yg;pyfqdk;wmBuD;u Nyif&ifvnf; cPyJcHr,f?NyefysufrSmyJ aNymwm}

tm;vHk; 0dkif;&,fBuawmY atmifYoufoufESifY cHcJY&zl;ygonf/

tm;/

atmifYvmNyefNyD/wpfckck vSrf;aNymvdkufrS 'Dab;rSm q&m0ef?q&mr


wpfa,mufa,muf
awmY &SdaerSmyJ/

yg;pyfzGifY&ef BudK;pm;BunfYawmYrS yg;pyfESifY ESmacgif;ay:wGif


yvwfpwpf cGufwpfck
tkyfxm;onfudk owdxm;rdonf/
atmufpD*sif/

[kwfyg&JY?atmufpD*sif ay;xm;Buwmudk;/

]atmufpD*sif wifr,fa[Y}

[if arYaq;q&m0efr tysdKBuD; toHyJ/

rNzpfEdkifyg/cGJcef;xJrSm tNrJBum;&aeus toHrdkY em;u Bum;a,mifNcif;om


Nzpf&rnf/onf
tem;rSm olrawmY &SdraeEdkif/

vGefcJYonfY ig;vcefYuyif avNzwfí tem;,lvdkuf&NyD/,ckxufwdkif yg;pyfu tenf;i,f


&GJYaeí pum;ryDwwfao;/

oem;ygw,f/

tdk igua&m?'Dawmifu ausmfEdkifygYrvm;/

tarSmifwdkufu ydwfzHk;oGm;Nyefonf/

[4]

awmufyaom tvif;a&mif/

rsufpdawmY usdef;roGm;/at;NrpGm awmufyaeonf/

]om;av; aeom&JYvm;}

[if arar/

r[kwfao;ygbl;/araru ig 10 ESpfom;wkef;u t&G,fygyJvm;/NyD;awmY arar rqHk;cifu


oDv&Sif tNyD;0wfNyD;rS qHk;cJYwmav/

]udkapmOD;?owd&aevm;}
q&mYtoH/

'gqdk apmapmu [m arar rNzpfEdkif/oli,fpOf aeraumif;wkef;u ararNyKpkcJYwmudk


Nyef
owd&wmom Nzpf&rnf/

]cifAsm; rsufvHk;xJudk uRefawmf rD;xdk;BunfYaewmaemf?raBumufeJY?tck


uRefawmf aNymwm
em;vnf&if nmbufvufav; enf;enf; vSKyfNyyg}

BudK;pm;í nmbufvufudk vSKyfBunfYonf/

nmbufvufu abmifbD; nmtdwfxJodkY a&mufoGm;onf/

][if q&muvnf; vlemay;wJY ydkufqHabmif;bDtdwfxJ 'DvdkyJ xdk;xnfY&vm;?npfywf


vdkufwm}

tdrfwGif wGJzGifYxm;aom aq;cef;av;xJwGif vmxdkifpum;aNymaeaom


vlysdKq&m0efav;
u ESmacgif;&SHKYí qdkonf/

]ydkufqH&SmaeNyD;rS ydkufqH&GYHwwf&ovm;uG}

][m q&muvnf; ydkufqHqdkwm tnpfywfqHk; ypönf;aygY?vlaygif;pHku


udkifxm;NyD; ydk;rTm;
aygif;pHk ygvmrSm?NyD;awmY tck q&mxnfYvdkufwJY ydkufqHu 0rf;oGm;aewJY
vlemu ay;wm}

&Suf&SufESifY &,fNyD; ig NyD;&if vufaq;rSmyguGm[k


avQmcsvdkufonf/q&m0efav;uawmY &efukefrSmwkef;u vlemuydkufqHay;&if
vufeJYrxdbJ yvwfpwpf Aef;av;eJY cHNyD;,lwJY
q&m0efrBuD;awmif awGYzl;w,f[k qdkonf/

]vlem udkifNyD;awmYrS bmxl;vJuGm?NyD;rS wpfcgwnf; vufaq;aygY?


tJovdkvkyfawmY vlem
u olYudk rowDbl;vdkY xifNyD; tm;i,frSmaygY?rvkyfaumif;ygbl;?NyD;awmY
igi,fi,fu
ykodrfrSm aewkef;u odyfoabmuscJYwJY q&m0efBuD; wpfa,muf &Sdw,f?
olYtdkufwifu tJovdkyJ xdkxnfYwm?tJ'g igu tdkufwif vdkuftwkcdk;&if;
tusifYygoGm;wm}

]abmiff;bDxJ ydkufqHxdk;xnfYwm bmrsm; oabmusp&m&SdvdkYvJ}

]&SdwmaygYuG?q&m?b,favmufusovJvdkY vlemu ar;&if rif;atmifYoufouf rNzpfbl;


vm;}

q&m0efav;u tif; [kwfw,f[k awG;awG;qq aNzonf/

]q&mYudk b,favmufuefawmY&rvJvdkY ,Of,Ofaus;aus;ar;&ifawmif


raNzcsifYaNzcsifeJY
b,favmufqdk aNym&wmrsdK;av?wdkYu aps;onfrS r[kwfwm?NyD;awmY [dku
ydkufqHxkwf
ay;&ifNynfY rNynfY iHkYrBunfYbJ NyD;NyDa&m tdkufwifeJY abmif;bDxJ
xdk;xnfYvdkufwm?&wm
r&wm?NynfYwm rNynfYwm pdwfr0ifpm;bl;aygY?tJ'Dtdkufwifudk oabmuswm}

q&m0efav;u &,fí awmfBumNyeftrf;wm apmifYaewJY vlemeJY awGYrS cufaer,f[k


qdkonf/

]q&maNymwm q&mYtdrfab;uyfvsuf wdkufBuD;u qdkwJY q&m0efBuD;vm;}

]r[kwfbl;uG?tckaNymwJY q&m0efBuD;u a&TapwDvrf;xJrSmaewm?olu


qif;&Jom;awGudk
tvum;ukvGef;vdkY emrnfBuD;wm?rcsrf;ombl;?ol aNymif;wkef;u wpfNrdKYvHk;
urf;ezl;qif;
NyD; vdkufydkYBuwm?igvnf; ygwmaygY?vlBuD;awGidkawmY a&ma,mifNyD;
vdkufidkao;w,f}

q&m0efav;u oufNyif;csí q&maNymif;vnf; 'DNrdKYrSm 'DvdkyJaerSmyJ[k


qdkonf/&Suf&Suf
ESifY &,fí olu igvdkYvnf; taygufrqdk;bl;uG[k aNz&onf/
]vufawmY vSKyfrNybl;uG?'Dvl owdawmY r&aebl; xifw,f}

&ygw,f q&m/

pum;om raNymEdkifwmyg/uRefawmYacgif;u Bunfvifaeygw,f/

[5]

]om;uawmY tqifoifYNzpfaeNyD?olwdkYu tqifoifY rNzpfao;bl;}

]olwdkYqdkwm b,folawGvJ arar}

[dkrSmav[k vufnSdK;xdk;Nyonf/tdk;

urf;ezl; wpfckvHk; vlawG NynfYodyfaeygvm;/rSwfrdonfY rsufESmawGvnf;


ygonf/rdrdwm0efus
aeonfYNrdKYu vlawGyJ/wpfNrdKYvHk;eD;eD; urf;yg;udk qif;NyD;
bmvkyfaeBuwmygvdrfY/

]q&mBuD; vufvSKyfaew,f}

][,f [dkbuf vufudk zrf;?[dkbufvufudk zrf;?taBumaq;udk qGJNzKwfaew,f}

]udkapmOD; owdxm;aemf?owdxm;?cifAsm;udk,frSm ydkufawG&Sdaew,f?


raBumufeJY cifAsm; owd&vmNyD}

[6]

aNcmufvwdwd BumNyD;rS tvkyfNyefqif;EdkifNyD[k q&mu


cGifYNyKonf/ra&mufwmvnf; Bum
NyD?cifAsm;udk vdkufydkY&if;eJY NrdKYudk vdkufvnf OD;rSyJ[k qdkum
vdkufvmonf/aus;Zl;wif
tm;empGm;NzifYyif ac: cJY&onf/

Zuful;awmY tdrfrufxJu NrifuGif;twdkif;yif urf;ezl;rSm {&mrvltkyfBuD;udk


Nrif&onf/
bmvkyfaeBuwmygvdrfY[k a0cGJr&?abmcHukef;ywfay: tqif;wGifawmY oabmayguf
oGm;onf/vltkyfBuD;u rdrdqD vufnSdK;wxdk;xdk;ESifY tm;&0rf;om qif;vm
qD;BudKBuonf/

aq;&HktkyfBuD;vnf; ygvmonf/aq;&HktkyfBuD;u NyHK;í q&mudk,fwdkif


vdkufykdYwmudk;[k
aNymawmY q&mu wpfNrdKYvHk;awmif vmBudKBuao;wmyJ[k aNzonf/

wpfa,muf wpfaygufESifY 0rf;omt,fvJ ESKwfqufaeBuolrsm;udk vufrvnfatmif ESKwf


qufae&&if;u q&mBuD;udk uRefawmf 'D&xm;eJY ygvmrSm
aBunmxm;w,faygYav[k
ar;rdonf/

]raBunm&ygbl;Asm?olwdkY[m olwdkY vmvmar;Buwmyg?uRefawmfuawmY


udkBunf0if;
wkef;u cifAsm; aNymwm rSm;aBumif; oufaoNycsifvdkY ac:vmvdkufwm}

tm;vHk; &,frdBuonf/

[kwfyg&JY?raoNzpfvdkufvkdY?aorsm;aoNzpfcJYvQif onfvlawG&JY arwåm


olodcGifY&rnf r[kwf/

,ckawmY onfarwåmawGESifY ao&manmifapmif;udk aemufwpfcg


avsmif;&vQifawmif wkefvSKyfp&mawmY &Sdrnf rxif/

rSwfcsuf /Zmwfvrf;ausm&dk; aNymNyay;cJYaom a'gufwm OD;NrifYOD;(taxGaxG


a&m*guk q&m0ef rdwDåvmNrdKY) tm; txl;aus;Zl;wif&Sdygonf/
**************
zdeyfaysmufwJY q&m0ef

[1]

enf;enf;awmY BumoGm;NyD;/

Zmwfum;emrnfu [D;&dk;(ol&Jaumif; )rif;om;u 'wfpuifa[mYfzfref;/'gawmY


rSwfrdao;
onf/ausm&dk;uawmY a&;aw;aw;/

av,mOfBuD; rD;avmifaeonfYtxJwGif[k xifonf/vlwpfOD;udk 'wfpwifa[mYfzfref;u


oufpGefYqHzsm; 0ifu,fonf/xdkol ab;uif;&modkY a&muftoGm;wGif 'wfpwifa[mYfzf
ref;vnf; xGufoGm;onf/

tJ zdeyfvnf; aysmufonf/xdkzdeyfwpfzufudk tNcm;wpfOD;u &onf/

olu,fvdkufolu aus;Zl;qyfcsifí vdkuf&Smaomtcg zdeyfwpfckom oJvGefp &oNzifY


vuf&Sdzdeyf&Sdaeoludk olYaus;Zl;&Sif[kxifNyD; aus;ZL;qyfonf/tNzpfrSefay:
aygufNyD;
Zmwfodrf;cef;wGif 'wfpwifa[mYfzfref;u olYom;uav;ESifYtwl
wd&pämefO,smOfoGm;onf/
usm;avSmiftdrf twGif;odkY tNcm;uav;wpfOD;usoGm;onfukd oufpGefYqHzsm;
qif;u,fzdkY
NzpfvmNyefonf/oluvnf; qif;u,frnf Nyifonf/ 'gayrJY rqif;rDrSmawmY olYom;u
av;udk vSnYfí rSmonf/

]om; azazYzdeyfudk aoaocsmcsm BunfYxm;aemf}

wu,fawmY onf&kyf&Sifudk a'gufwma&Tpdk; rBunfYcJYzl;yg/BunfY&atmifvnf;


a'gufwm
a&Tpdk;wGif b,fwkef;urS ADpDtm&fatmufpuf r&SdcJYzl;yg/&SdvQifvnf;
BunfYavmufatmif
wpfcgrSrtm;/wDADGa&SYwGif xdkifcsif&avmufatmifvnf; twlwlxkdifp&m
rdom;pk wpfcgrS
r&SdcJY/pmzwfawmY 0goemygoNzifY r*¾Zif;wpfapmifxJwGif emrnfBuD;
q&m0ef pma&;
q&mr}*sL;}u xdk &kyf&SiftaBumif; a&;om;xm;onfukd zwfrdNcif; Nzpfonf/

rSwfrSwf&& yxrvufaxmuf cGJpdwfq&m0efb0u wm0efcH cGJpdwfq&m0efBuD;


tdrftoGm;
wGif NrefrmADG'D,dkum; wpfum;olwdkY rdom;pk xdkifBunfYaewmeSifY
qHkzl;onf/rif;om;u ausmf[def;ESifY NrdKYawmfcspfzG,f?a&epfonfY rdef;uav;
wpfOD;u toufpGefY u,fcJYonfY aus;Zl;&Sif NrdKYawmfcspfzG,fudk zdeyfwpfzuf
oJvGefpESifY &Sm&mrS ausmf[def;ESifY rSm;onfY Zmwfvrf;Nzpfí aBomf ]
[D;&dk;}yJudk;[k awG;rdcJY&ao;onf/

xm;ygawmYav/&kyf&SifawGu t"durus/

a'gufwm a&Tpdk; t"du awG;rdaeonfY taBumif;u tNyifavmuBuD;wGifvnf;


ol&Jaumif;wdkY cPcP zdeyfaysmufwwfBuonfY taBumif;yif Nzpfonf/

[2]

]a&T;pdk; aNym}

]&nfcdkif eif bmvdkY ausmif;rwufwmvJ?&DAif&Sif;awG[?pmar;yGJtwGuf


ta&;BuD;wmawG
csnf; oifaewm}

]ig rsufpd emaewmav}

zkef;wpfzufrS &nf&nfcdkiftoHu
wdk;wdwfEGrf;vsaeonf/[kwfyg&JY/&efukefwpfNrdKYvHK; rsufpdemol
awmfawmfrskm;aecdkufyJ/

][dkaumifawGqDua&m ,l rzwfbl;vm;}
}rvmBuygbl;[m?ul;rSm aBumufwwfwJY?[kwfwmaygY?pmar;yGJuvnf; uyfaeNyD?
ul;vdkuf
&if b,fvG,frvJ}

pmtwlwlusuf rdef;uav; oli,fcsif;rsm;vnf; aNy;BuNyD/

]eif aq;rcwfbl;vm;}

]aq;u &Sm;w,f[?tck "mwfcGJtaNzu qmvzmtufpDwrdkufwJY?'J'g bDyDtdkifu rxkwf


wmBumNyD?wufx&m qdkifuvif;u rwdk;bl;wJY?bDyDtdkifuvnf; ckrS uref;uwef;
Nyef
xkwfawmY ravmufao;bl;?igYtaz NynfoYlvTwfawmf oGm;wufwmawmif rsufpdemae
wJYolawG wpfykvif;udk rQcwf&w,fwJY?wpf&uf?ESpf&ufaerS igYudk &r,f
aNymw,f?ig
awmY usNyDxifw,f[,f}

]ylraeeJY[m?eifu pmawmfNyD;om;yJ?NyD;awmY igtck vmcJYr,f?igYpmtkyfeJY


twlwl zwfBu
wmaygY}

][JY eifYul;rSmaygY?pmtkyfwpftkyfwnf; udkif&if}

]vuf owdxm;aq;rSmaygY[?apmifYae tck }

tm;wHkYtm;em[efESifY aeumrsufrSefBuD; wyfxm;aom aq;ausmif;oluav;


&nf&nfcdkif
ESifY aq;ausmif;om;uav; a&Tpdk;wdkY wpfywfavmuf twlwl pmusufNyD; pmar;yGJ
aNz
csdefwGifawmY &nf&nfcdkifu rsufpdemaysmufaeNyD; a&Tpdk;u emaeavNyD?
&nf&nfcdkifu atmifonf/a&Tpdk;u usonf/

eifYudk tm;emvdkufwm [,f[k a&&GwfNyD; rdef;uav;oli,fcsif;rsm;ESifY


atmifyGJcH &kyf&Sif
BunfY&ef xGufcGmoGm;aom &nf&nfcdkif\ ausmNyifudk aeumrsufrSef
wyfxm;aom emae
onfYrsufpdwdkYESifY a&Tpdk;ai;armí usefaecJY&onf/
aemufqufwGJ pmar;yGJ aNzqdk&ef NyifqifaeonfY wpfvcGJ umvvHk;vHk;
a&Tpdk;ESifY &nf&nf
cdkif rqHkNzpf/txufwef; ausmif;om;?ausmif;ol b0uwnf;u i,foli,fcsif;rsm;rdkYom
cifaeBuNcif; Nzpfaomfvnf; t&m&SdBuD; orD; &nf&nfcdkifESifY tNcm; tqifY
0efxrf;wpf
OD;\ om; a&Tpdk;wdkY todkuft0ef;csif; odyfreD;pyf/

aemufqufwGJ pmar;yGJudk a&Tpdk;Nyefatmifí wpfwef;wnf;NyefwufcJY&aomfvnf;


ausmif;
NyefzGifYNyD; rBumrD q&m0efBuD;wpfOD;\ om; aq;ausmif;om; wpfOD;ESifY
cspfolNzpfoGm;
aom &nf&nfcdkifESifY tenf;i,f wef;oGm;cJYonf/

[3]

aNcmufESpf BumNyD;aemuf

c&dkifaq;&Hkuav;wpfckwGif a'gufwm a&Tpdk; wm0efusaeonf/xdkpOfu


c&dkifaq;&Hkrsm;wGif
txl;uk q&m0efrsm; wm0efcsxm;Ncif; r&Sdao;/c&dkifq&m0efBuD;\ atmufwGif
a'gufwm
a&Tpdk; tygt0if vufaxmufq&m0efav;OD;om &Sdonf/

xdkpOfu wpfNrdKYvHk; uav;a&m?vlBuD;yg 0rf;avQm0rf;ysufa&m*grsm;


NzpfaecdkufESifY BuHK&
onf/xdkYaBumifY a'gufwm a&Tpdk;wdkY av;OD; nwm0efudk tvSnfYus
qif;&aomfvnf;
aeYcif;wGif tem;,lí r&awmY/av;a,mufpvHk; tNynfYNyefqif;ae&onf/onftcsdefrSm
yif a'gufwm a&Tpdk; aq;ynm r[modyÜH(cGJpdwfukynm )bGJYvGef
oifwef;0ifcGifY pmar;yGJ
aNzzdkYudpöu ay:vmonf/teD; qHk; wdkif;NrdKYawmfBuD;rSm yxrtqifY
aNz&rnf/atmifzdkY &mcdkifESKef;u oHk;yHkwpfyHkavmufyJ &Sdonf/atmifvQif
&efukefNrdKYawmfBuD;wGif 'kwd,tqifY
aNz&rnf/'guvnf; oHk;yHk wpfyHkcefYom udk,fYbufwGif &Sdonf/'gygatmifrS
ESKwfaNz/
odyfawmYarQmfvifYcsuf r&SdvS/usufp&m &SdwmawmY usufaeNzpfonf/aq;&Hk
tvkyfuav;
'D&ufawGxJ yifyef;í c&D;odyfrxGif/

]cifAsm;wdkYESpfa,mufpvHk; cGifY,l&ifawmY usefwJYESpfa,mufodyf


yifyef;rSmAs}

c&dkifq&m0efBuD;u tm;wHkY tm;em[efESifY qdkonf/

rSefygonf/trsdK;orD; vufaxmufq&m0efwpfOD;uvnf; aq;ynm r[modyÜH(rD;,yfESifY


om;zGm; )0ifcGifY pmar;yGJ aNzrnf/usefESpfOD;uawmY wpfOD;u
vkyfoufESpfESpf rNynfYao;/
wpfOD;u azmifBuD;oifwef; rwuf&ao;/

]&ygw,f q&mBuD;?0rf;avQmwJY udpöawGuvnf; &SdaeawmY 'DvdkyJNzpfatmif


usufNyD; oGm;
aNzYygYr,f?aNzr,fY&uf rwdkifcif wpf&ufnae &xm;eJYrSyJ uRefawmfwdkY
oGm;ygawmYr,f}

]at;Asm om"k om"k}

om"k ESpfBudrftac:cH&NyD;aemuf wpf&ufwGifrS a'gufwm a&Tpdk;wpfa,muf


olESifY vkyfazmf
udkifzuf eSpfOD;om usefawmYonfudk wtHYwBo awGY&onf/bGJYvGefaNzrnfY
aemufwpfOD;udk
q&mBuD;u cGifYay;vdkufonfqdkyJ/

tvHk;t&if;eSifY w&pyf 0ifa&mufvmaeaom vlemrsm;udk bGJYvGefoifwef;0ifcGifY


raNzqdk
ao;aom tNcm; vufaxmufq&m0efESpfOD;ESifY twl aemufqHk;csdeftxd
BunfY&SKukoay;
&if; pmar;yGJudk taNy;wpfydkif; oGm;aNzaom a'gufwma&Tpdk;wpfa,muf
pmar;yGJusonf/
rD;,yfom;zGm;bGJYvGef aNzonfYvufaxmufq&m0ef trsdK;orD;uawmY atmifNyD;
bGJYvGef
oifwef;wufoGm;onf/vlpm;yif awmfawmfESifY Nyefr&onfYtwGuf a'gufwm
a&Tpdk;wdkY t
awmf yifyef;cJYBu&ao;onf/b,folurSudk,fYudk vmaus;Zl;wifpum; rqdkaomvnf; ol
pmar;yGJus&wm tv[óawmY r[kwf[k a'gufwma&Tpdk; cHpm;rdaeao;onf/

aemufwpfESpfwGifawmY a'gufwma&Tpdk;vnf; atmifonf/

[4]

aemufxyf aNcmufESpftBum/

&efukefNrdKYawmfeSifY eD;eD;wdkif;NrdKYawmfBuD; wpfckodkY


a'gufwma&Tpdk;wpfa,muf yxrvuf
axmuf cGJpdwfq&m0ef taeESifY wm0efusaeonf/a'gufwma&Tpdk; txufrS wm0efcH
cGJ
pdwftxl;ukq&m0efBuD;rSm tawGYtBuHK&ifYusufol NzpfNyD; ta&;BuD;
cufcJeufeJaom cGJ
pdwfrSKrsm;udk a'gufwm a&Tpdk;tm; vufxyfoifay;cJYonfYtwGuf a'gufwma&Tpdk;
uHaumif;onf[k qdk&rnf/

odkYaomf wpfvavmufom uHaumif;vdkuf&onf/q&mBuD;u ta&SYawmif


tm&SEdkifiHwpfck
odkY aNcmufvBum avYvma&;c&D; xGufoGm;onf/vlem 40 cefY&Sdaom
cGJpdwfaqmifwGif
vufaxmufq&m0ef wpfOD;rQ rdrd vufatmufwGif r&SdbJa'gufwm a&Tpdk;
usefaecJYonf/

'DtcsdefwGifyif awmf0ifcGJpdwftxl;ukq&m0efbYGJ twGuf,lauEdkifiHodkY


ynmawmfoif pdppf
a&G;cs,fapvTwf&ef pmar;yGJac: pm 0ifvmonf/

]csufaumif;BuD;Asm?uRefawmfvnf; b,fvdkvkyfay;&rSef;rodawmYbl;?cifAsm;a&m
b,fvdk
vkyfr,f pdwful;xm;vJ}

]raNzawmYygbl; q&mBuD;&,f?pmvnf; bmrS rusuf&ao;bl;?atmifr,fvnf; rxifawmY


ygbl;}

wdkif;usef;rma&;rSL; rsufESm 0if;yoGm;onf/olYcrsm;vnf; ,ckrSyif &ifxJu


tvHk;BuD; us
oGm;[efwlonf/

a'gufwma&Tpdk;uawmY nwdkif;eD;eD; aq;&HkwGif ta&;ay:


vmcGJpdwfae&onf/b0udkyif aysmfaerdonf/tpydkif;uawmY olYtaBumif; rodaom
vlemwdkYu aq;&Hk0if;twGif;&Sd olY
tdrfrus?tcef;rus ae&mav;odkY txkyfBuD; txkyfi,frsm;ESifY vkdufvmBuao;onf/aiG
(odkY )tzdk;wef ypönf;ygvQif csufcsif;Nyefay;NyD; wefzdk;enf; rkefYyJoa&pm
ygvQifawmY tvkyfoif q&m0efrsm;ESifY olemNyKq&mrrsm;udk csufcsif;0iS
auR;ypfwwfaom olY0wDudk
odvmBuonfY tcgwGifawmY odyfrvmay;BuawmY/

wcsdKY&TmrS vmonfYvlemrsm;uawmY aus;Zl;wifvGef;vdkY[k qdkumig;yd?


ig;aNcmufwdkY uefawmYNuNyefonf/tdrf&Sifr r&SdvdkYyg[k aNymvQifvnf;
aBumfNimovdku NzpfOD;rnf/bm
vkyf&rSef;vnf; rod/

]q&mYtcef;awmif ig;aNcmufeHY awmfawmf xGufaeNyD}

tvkyfoif q&m0efrav; a'gufwm &nfrGefaxG;uyg;csdKifYuav;rsm; cGuf0ifatmif


&,fonf/

]'gaBumifY &nfrGefu q&mYudk ig;ydig;aNcmuf q&m0efBuD;vdkY ac:wmaygY


q&m&JY}

olYtaqmifwGif tvkyfoif q&m0efESpfOD; csxm;onf/a,mufsm;uav;u awmfawmfaygY


avsmY wm0efrausaomol Nzpfaomfvnf; rdef;uav;Nzpfol a'gufwm &nfrGefaxG;u
awmfawmfBudK;pm;onf/ta&;ay: csdef cGJpdwfp&m &Sdygu olYwm0efcsdef
r[kwfaomfvnf;
vma&muf ulnDwwfonf/[dka,mufsm;uav; vpforQ usefcJYonfY tvkyfrsm;udkvnf;
usHK;í vkyf&Smonf/

'gayrJY odyfvnf; rcsD;usL;&J/touf 32 t&G,f vlysdKBuD;ESifY touf 24 eSpft&G,f


tysdK
uav;wdkYrSm &if;ESD;vGef;vQifvnf; trsm;u orkwfBurnf/orkwfcH&awmYvnf;
BunfEl;
&ifckefcsifp&m taNctaersdK; r[kwfbJ rdef;uav;bufu tm;emay;&rnfY taNctaersdK;
NzpfaeNyefonf/

'DvdkESifYyif ta0;aNy; um;BuD;wpfpD; wrf;arSmufí vlemrsm;tpkvdkuf


tNyHKvdkuf a&mufvmBuonfY wpfnaeudk a&mufvmcJYonf/

[5]

]cGJcef; aNymNyD;NyDvm; &nfrGef}

][kwfuJY q&m?cGJcef;q&mrvnf; a&mufaeNyDwJY}

]'DaeYn wm0efusu &nfrGefrS r[kwfwm?[dkaumifa&m}

&nfrGefaxG; rsufESmuav; ysufoGm;onf/

][dk tNyifcGJpdwfcef;rSm tdk*sDrr t,fvftufpfpDtufpf vkyfwm tqpfpfvkyfzdkY


ygoGm;w,f
wJY q&m}

]aumif;uGm?ydkufqH&r,fY tvkyfyJ BudK;pm;aeNyD; 0gY'fudk ypfoGm;w,f?


vdkufawmY&Smac:cdkif;
OD;?&nfrGefu q&meJY tdkwD0if?0gY'fxJrSm 'Daumif vmxdef;xm;ay;OD;rS
NzpfrSm}

aemufwpfaeYwGifawmY a'gufwma&Tpdk;wpfa,muf wm0efrausonfY tvkyfoif


q&m0ef
udk ac:qlrdawmYonf/

]rru cPav;ygqkdvdkY vdkufoGm;wmyJ q&m?uRefawmfY*sLwDqdkwm rrvnf;


odwmyJ?
um;arSmufrSmawmY b,fBudKodygYrvJ]

rD;,yfom;zGm; txl;uk q&m0efrrrSm wpfcsdefu c&dkifaq;&Hkuav;wGif a'gufwm


a&Tpdk;
xuf wpfESpfapmí bGJYvGef atmifoGm;ol NzpfNyD; ,cktcg wm0efcH q&m0ef
tqifYNzpfí
a'gufwm a&Tpdk;xuf &mxl;BuD;NrifYaeonf/

'gudk olaumif;om;u tumtuG,f ,lvdkufNcif;yif/

a'goNzifY a'gufwm a&Tpdk; yg;pyfrsm; wqwfqwf wkefvmonf/

]'DrSm rif;em;vnfzdkYu q&m0efaumif; wpfa,mufNzpfvmzdkYqdkwm


auatyDvdkYac:wm oHk;ck
&Sdw,f?auu aemavYcsf todynm?'gu wpfoufvHk; oif,l&wm?tckrNynfYao;vnf;
wNznf;Nznf; NznfY,lvdkY &w,f?yDu y&ufwpf?tawGYtBuHK?'gvnf; wNznf;Nznf;
pkaqmif;&wm?at; atu tufwDusK?cH,lcsuf?'grSm;ae&ifawmY bmrS vkyfvdkY
r&awmY
bl;?rif;u cH,lcsufudku rrSefuefwJYaumif?rSefvmatmifvnf;igoifay;vdkYr&bl;? 'gu
rif;i,fi,f uwnf;u rif;udk rdbu oifay;cJY&rSm?tckrSawmY igaNymp&m pum;wpfcGef;
yJ &Sdw,f?rif;[m b,fawmYrS tzdk;wefwJY q&m0ef NzpfvmrSm r[kwfbl; qdkwmyJ}

tvkyfoif q&m0efuav;u a'gufwm a&Tpdk; rsufESmudk pl;pl;0g;0g; pdkufBunfYí


aeygonf/

[6]

wm0efcH cGJpdwfq&m0efBuD;u oufNyif;wcscs?acgif;w,rf;,rf; Nzpfaeonf/

]cifAsm;avmuf wm0efauswJYvl?vlemawGtay:a&m?vkyfazmfudkifzufawG&, f
tay:rSma&m?
apwem xm;wJYvlAsm?'Dvdk ab;usyfeHusyfBuD; Nzpf&w,fvdkY]

a'gufwm a&Tpdk;u ycHk;om wGefYNyrdonf/

]cifAsm;u wu,fyJ olYudk rdrqHk;r?zrqHk;rvdkY aNymxnfYvdkufwmvm;}

]tJ'D oabmrsdK; aNymwmawmY r[kwfbl; q&m?pum;vHk;uom tJ'Dvdk enf;enf;


qifwmyg}

q&m0efBuD;u oufNyif;csí acgif;,rf;Nyefonf/

]at;Asm?'Dvdkvkyf&atmif?'Dudpö vlBuD;awG odoGm;&ifvnf;


cifAsm;taNcmufwdkuf emrnf
raumif;bl; NzpfoGm;r,f?aumifav;udk uRefawmf ac: azsmif;zsvdkufr,f?uRefawmf
r&Sd
wkef;cifAsm;u olY&JY tvkyfoif q&m0efuwfNym;rSm auseyfzG,f&m r&Sd
rSwfcsufay;xm;
vnf; Nyifay;vdkufr,f}

]q&m}

q&m0efBuD;u vufumNyonf/

]awmf awmf udka&Tpdk;?'g uRefawmfY taomf&wDyJ?cifAsm;u 'DvdkaumifrsdK;


0gY'fxJ oHk;v xyfvmrSmrsm; vdkcsifaeao;vdkYvm;}

a'gufwm a&Tpdk; atmifYoufoufeSifY Nidrfaevdkuf&ygonf/

[7]

aemufxyf aNcmufv tBumwGif a'gufwma&Tpdk; wpfa,mufe,fpyfNrdKYodkY


aNymif;a&TY&
onf/,cifNrdKYrS NrdKYrsufESmzHk;rsm;NzpfBuaom tvkyfoifq&m0efuav;rsm;\
rdbrsm;u olwdkYom;udk Burf;Burf;wrf;wrf; aNymqdkwm vlBuD;rsm; odoGm;í
a&TYypfvdkufNcif; Nzpf
onf[k owif;vTifYBuaomfvnf; trSefwu,f NzpfpOfrSm xdkudpöudk q&m0efBuD;u olY
tqifYrSm Nzwfxm;NyD;om; Nzpfavonf/a'gufwma&Tpdk;\ aNymif;a&TYrSKrSm
wu,fawmY
a'gufwma&Tpdk; wm0efcHq&m0ef tqifYodkY &mxl;wdk;NrifYay;cH&íom
Nzpfonf/

aumv[vrsm;udk raNz&Sif;awmYbJ a'gufwma&Tpdk; e,fpyfNrdKYodkY


xGufvmcJYonf/

olYxHk;pHtwdkif;yif aeYnrNywf aq;&HkrS Nyefonfr&SdbJ vlemrsm;tBum;wGif


b0udk tcsdefNynfY NrSKyfESHí aysmfaecJYonf/

odyfyifyef;vGef;onfYtcgrsdK;wGif &nfrGefaxG; azsmfwdkufaeus aumfzDuav;udk


wpfcsuf
wpfcsuf vGrf;rdonfrS ty b0onf tqifaNy tcsdK;usaeqJ/

a&mufNyD; wpfESpfwdwd tBumwGifawmY a'gufwm a&Tpdk;wpfa,muf


OD;aESmufxJ iSufzsm;
ydk;0ifí owdvpfoGm;awmYonf/
[8]

twl wm0efusaeonfY aq;ynm txl;ukq&m0ef\ tifwdkuftm;wdkuf NyKpkukoay;


rSKaBumifY oHk;&ufcefY tBumwGif a'gufwma&Tpdk;
owdNyef&vmcJYonf/wpfywfcefYtBum
wGifawmY tvkyfrqif;Edkifao;aomfvnf; aq;&Hk0if;twGif;rS olYtdrfuav;wGif ol
Nyefem;cGifY&vmonf/

xdktcsdefwGifyif olYqDodkY olvHk;0 arQmfvifYrxm;aom vlemar;


{nfYonfwpfa,muf
a&muf&Sdvmonf/

vufaxmufq&m0ef NzpfaeNyD Nzpfaom a'gufwm &nfrGefaxG;yg/

[9]

]ta0;BuD;yJ &nfrGef&,f}

q&m0efruav;u ,JY,JYom NyHK;Edkifonf/

]wpfvrf;vHk; pdwfylvmwmeJY b,fvdk a&mufvdkY a&mufvmrSef;awmif


rodvdkufygbl; q&m&,f?tck 'Dvdk Nrif&rS &ifat;&awmYw,f}

a'gufwma&Tpdk;u tdrfa&SYwHcg;aygufrS Nrifae&aom [dk;ta0; awmifwef;rsm;qD


ai;arm
BunfYae&if;u &nfrGef*kPfi,frSm pdk;w,fuG,f[k wdk;wdk;aNymrdonf/

&nfrGefaxG;u rsufapmif; wpfcsuf yifYxdk;&if; tJ'Dvdkolrsm;bufucsnf;yJ


pOf;pm;ay;ae?
aop&m &Sd&ifawmif tem;rSm aqGrsdK;rdwfo*F[ wpfa,mufrS r&SdbJ
taocHawmYrvdkY
r[kwfvm;[k &efkvkyfonf/

a'gufwm a&Tpdk;u toHrxGufbJ &,fonf/

]udk,fYtwGufaBumifY b,folrS repfemapcsifwmyg?&nfrGefudkawmY ydkawmif


repfemcsif
ao;w,f?aNymom aNym&wmyg?&nfrGef azsmfwdkufaeus aumfzDudkawmY
aeraumif; rNzpf
cifuwnf;u vGrf;aewm}
q&m0efrav; rsufESm onfawmYrS tNyHK;NzmawmYonf/

]&nfrGefuvnf; bmepfemwmrS acgif;xJ xnfYxm;w,f rxifygeJY}

aNym&if;u acgif;iHkoGm;onf/a'gufwma&Tpdk;vnf;rsufESmaEG;ceJ NzpfoGm;onf/

twefBum eSpfa,mufom; NidrfoufaeBuNyD;rS cyfwkd;wdk;'Dtcsdefavmufqdk


azmifBuD;wuf
aer,fvdkY xifaewm[k aNymrdonf/

]Niif;vdkufwmav?tckuswJY aq;&HkrSm vlenf;vdkY yifyef;BurSm pdk;wmeJY?


odw,f r[kwf
vm;?q&mwl wynfYav}

NydKifwl &,frdBuonf/bGJYvGefwufzdkY azmifBuD;wufxm;rSaygY[kawmY


aNymrdonf/&nfrGef
axG;u acgif;cgonf/

]bGJYvGefvnf; rvdkcsifawmYygbl; q&m&,f}

][if bmNzpfvdkY}

]udk,fYtwGuf wpfckck tusdK;aus;Zl;NzpfrS tyifyefcHwwfBuwJY vlawGudk


BunfY&if; bmt
usdK;aus;Zl;rS rvdkcsifawmYbl;?q&mwdkYvdk b,folrS aus;Zl;wif rcH&vnf;
vkyfay;wwf
wJY vlawG aNc&myJ eif;csifaeNyD}

a'gufwma&Tpdk; acgif;cgonf/

]aus;ZltwifcH&wm rcH&wm ta&;rBuD;qdkwmawmY [kwfygw,f?'gayrJY


pdwf&if;apwem
aumif;wJYvl[mq,faygif0efudk xrf;EdkifwmeJY aygif 100 0efudk xrf;aqmifEdkifwm
b,f
[mykdaumif;rvJ/tJ'Dvdk awG;rSaygY/q&mvnf; bGJYvGefwufcJYwmyJ}

]&nfrGefvnf; wufyguG,f}

&nfrGefaxG;u twefBumatmif NyHK;í olYudk pdkufBunfYaeNyD;rS


[kwfNyDav?'gqdk arYaq;
wufr,f[k qdkonf/

]arYaq; [kwfvm; bmNzpfvdkYvJ}

rodrom ESKwfcrf;plí rsufapmif;xdk;onf/

]bmNzpfvdkY NzpfNzpf}[k qdkonf/

cspfp&m aumif;vGef;aeaom rsufapmif;uav;udk oabmuspGm NyHK;BunfYae&if;u


tdrfa&SY
zdeyfcRwfbufodkY zswfceJ vSnfYBunfYrdonf/ysOf;xdk;Burf;cif;ay:wGifawmY ol\
rdk;wGif;
pD;aNcnSyfzdeyfeSifY &nfrGefaxG;\ rdef;rpD; aNcnSyfzdeyfuav;udk wGJvsufom;
awGY&avonf/
************************

tifefa': zifef

[1]

ESpfoef;aygif;rsm;pGm Bumatmif pl;prf;avYvmaomfvnf; urÇmavmuBuD;wGif


wu,fwrf;
wnf&Sdaeovm;?uw,f r&Sdbl;vm; b,folrS wyftyfraNymEdkifonfY wdkifatmif
,Ofaus;rSK
pwifNzpfay: uwnf;u ay:cJYorQ tEkynm zefwD;rSK tm;vHk;wGif rygrNzpf
yg0ifcJYNyD;
vlwdkif; yg;pyfzsm;wGif aeYwdkif;raNymbJraeEdkif&avmufatmif
xif&Sm;ausmfBum;onfY t&m
onfb,fESckrsm; &SdEdkifygrnfenf;/tcspfwJY 'gyJav/

20 &mpkeSpf tukefydkif;wGifawmY odyÜHynm&SifwcsdKYu tcspfwGif


Nzpfay:aom "mwkaA'ypönf; aNymif;vJrSKwcsdKYudk awGYcJY&í tcspfqdkwm
wu,f&Sdonf[k tqdkwifoGif;
vmBuonf/tifefa': zifef qdkonfY a[mfrkef;wpfrsdK; xGufvmonfqdkyJ/onf a[mfrkef;u
&ifudk wnfNidrfat;Nraponf/xdkYaBumifY udk,fYcspfolem;wGif &Sdae&vQif
eSvHk;pdwf0rf; Nidrf;csrf;EdkifonfwJYav/onfa[mfrkef;u
pGJrufaponf/xdkYaBumifY cspfaomolESifY raygif;
zuf&vQif &if*emrNidrf wkef,ifacsmufcsm;qdkonfyJ/

'gqdk tcspfppfrSefqdkwmudk odyÜHenf;us oufaoNyEdkifNyDwJYvm;/21


&mpkOD;ydkif; odyÜHynm&Sif
wdkYuawmY tifefa': zifefonf eSpftenf;i,fom NrifYwufavY&SdaBumif;
awGY&SdBuNyef
onf/cuf&csnf&JY/

q&m0efavmif;?rauG;aq;wuúodkvf ausmif;om;av;armfiatmifrsdK;u q&m0efavmif;


rauG;aq;wuúodkvf ausmif;olav; ryef;NrNzLudk ]cspfygonf}[k aNympOfuawmY
ryef;NrNzL\ aoG;xJwGif tifefa': zifefwdkY wufvm[ef rwlyg/b,fvdkrS
rcHpm;vdkuf&/
'guvnf; yef;NrNzLwpfa,muf tcspfqdkwm wu,f&Sdonf[kyif vufcH& cufcJaeao;
í NzpfEdkifonf/

udk;&D;,m; Zmwfvrf;wGJawGxJrSm &ifeifYatmif cspfNyBuwm cHpm;NyBuwm


BunfY&if;awmY yef;NrNzL cPcP rsuf&nfvnffzl;onf/tNyifrSmawmY wpfcgrQ
&ifckefcHpm;BunfYvdkY r&/r&
wmu onftaumif atmifrsdK;\tNypfvnf;ygonf/

touf 16 ESpfrSonf touf 21eSpftxdatmif rauG;aq;wuúodkvf?rauG;wdkif; NynfYolY


aq;&HkBuD;?rif;bl;c&dkif NynfolYaq;&HkBuD;onf t&yfoHk;ckESifY
onft&yfoHk;ckBum;rSm quf
oG,foGm;vmaewJY wDtD;&def;*sm; um;BuD;rsm; onftxJ?onftay:rSmom w0Jvnfvnf
usifvnfcJY&aom b0/ab;vSnfYBunfYvdkYrS &ifckefavmufp&m a,mufsm;av;
vlysdK&G,fwl
wef;wl [lí t&if;ESD;qHk; oli,fcsif; atmifrsdK;ESifY oif;vdk yHkpHrsdK;awG oHk;?
av;a,mufom
&Sdonf/onfaumifawG yHkpHuvnf; udk&D;,m;rif;om;awGvdk &ifckefcsifp&m
trlt&mvnf;
r&Sd/

ig;eSpfvHk;vHk; tnmaEG ylNcpfawmufawmuf atmufrSm qdkifu,f wAsif;Asif;eSifY


xGufae
BuoNzifY aeavmifxm;aom tom;?aeavmifxm;aom qHyif/xHk;"mwfrsm;aom a&ESifY
a,mufsm;av;yDyD udk,fwdkif rpdkYrydkY avQmfzGyfNyD;
NyefNyef0wfxm;oNzifY ta&mifvGifYNy,fNyD;
raqG;waqG; Nzpfaeaom t0wftpm;?zdk;&dk;zm;&m; abmif;bDay:rSm
onfEGrf;zwfzwf
tuÐsudk cg;tNyifxkwfcsNyD; 0wf?NyD;rS NrefrmvG,ftdwf pifppf wpfvHk;udk
pvG,fodkif;xm;vdkufao;/BunfY&wm rnfodkYrQ uAsmrqefyg/q&m0efavmif;
aq;ausmif;
om; wpfOD;xuf ta0;aNy;um; ,mOfaemufvdkufwpfOD;ESifYom
wlao;awmY/aNymwmqdk
wmuvnf; BunfY/

]atmifrsdK; eifYyHkpH q&maNymwm eSpfcg&SdNyDaemf?eiftwef;vnf;


rSefrSefwuf?pmvnf; BudK;pm;&ufom;eJY yHkpHaBumifY taNymcHae&wm?
q&maNymovdk oyfoyf&yf&yf 0wfvdkuf
awmY bmNzpfoGm;rSmrdkYvJ}

]q&mu qlom qlwm?igYudk cspfygw,f[}

]at;av?eifu ar;&J?aNym&Jwmudk;?q&mu 'grsdK;BudKufwm?yHkpHuawmY


q&m0efNzpfr,fY
vleJYrwlbl;?rif;bl;udk rif;bl;udk qdkNyD; Nynfawmfomvrf;wpfavQmuf atmfNyD;
armifaewJY
wkwfwkwf oHk;bDqdkifu,f q&meJY wlw,fvdkY aNymNyD;NyD r[kwfvm;}

atmifrsdK;u [uf[ufyufyuf &,fonf/

]eifu q&m rSm;aewmrS r&dyfrdbJ}


]rdk;BudK;ypfr,f}

]wu,faNymwm?q&maNymwJY oyfoyf&yf&yf qdkwJY yHkpHu q&m0ef


aq;ausmif;om;trsm;
pku 0wfae&if tJ'g q&m0efyHkyJ?q&m0ef NzpfcsifwJYvlu vdkufwkNyD;
0wf&r,f?'DrSmu
aq;ausmif;om; trsm;pku igYvdk 0wfaeBuwm?'DawmY 'Da'o&JY q&m0efyHku
igYyHkyJ?
q&muom igwdkYvdk wkNyD; igYvdk vdkuf0wfoifYwm}

]bmaNymw,fuG atmifrsdK;}

aq;&HkpBuFwGif &yfí rqifraNc NyufvHk; xkwfaeaom atmifrsdK;wpfa,muf


cspfaBumuf
&dkao&aom q&maemufausmrS &kwfw&uf ay:vmvmoNzifY Zufav;ykNyD;
vuftkyfcsDí
]uefawmYq&m?uefawmY om;u &,fp&m aNymwmyg}[k &,farmawmif;yef&onf/

]aeygOD;?igYyHkpH rif;wdkYu vdkyfr0wfEdkifbl;?rif;wdkYyHkpH igu


vdkuf0wf&r,fqdkawmY rif;wdkYu
igYvdkrsdK; NzpfcsifNyD; tm;us&rSmvm;?igu rif;wdkYvdkrsdK; NzpfcsNyD;
tm;us&rSmvm;?&Sif;prf;
ygOD;}

]om;wdkYu tm;us&rSmyg q&m?[D;[D;[D;}

bmyJNzpfNzpf xdkaeYrSpíawmY atmifrsdK;wpfa,muf tuÐsudk abmif;bDxJxnfYí


oyfoyf
&yf&yf 0wfNyD; vG,ftdwfudk qdkifu,fay:rS qif;onfESifY ycHk;wpfzufwnf;odkY
aNymif;í
vG,favonf/

[2]

cspfcGifYyefcJYyHkuvnf; &ifckefcsifp&m wpfpufrQ r&Sd/


xdkaeYu yef;NrNzLwdkY aemufqHk;ESpf trfbDbDtufpf pmar;yGJaNzonfY
aemufqHk;aeYNyD;
aemufwpfaeY/

atmifpm&if;u NrdKYNyif udk;rdkif tuGmta0;wGif &SdaomrauG;wuúodkvfwGif


uyfrnf/ausmif;
olausmif;om; trsm;pku rauG;NrdKYwGif; &yfuGufrsm;wGif Nyifyaqmif
toD;oD;üNzefYBuufí
aeBuonf/ausmif;u atmifpm&if; vmBunfYBurnfYausmif;olausmif;om;wdkYudk
Nynfawmf
omvrf;wpfavQmuf&Sdpk&yfrsm;wGif
wDtD;&def;*sm;um;BuD;aygif;rsm;pGmESifYvmíBudKqdko nf/

]yef; eifuawmY atmifrSmyg?igvn;f atmifr,fxifwmyJ?atmifpm&if; BunfYNyD;&if


rNyef
eJYOD; odvm;?t0ifavSum;u cPapmifY}

]bmvkyfzdkYvJ}

]ig aNymp&m &SdvdkY}

onfvdk csdef;qdkoGm;onftxd olYtBuHudk yef;NrNzL r&dyfrdao;/xifonfYtwdkif;


eSpfa,mufpvHk; pmar;yGJatmifNyD; taysmfav;rsm;eSifY qHkrdBuonf/olYtBuHudk
r&dyfrdo
NzifY yef;NrNzLu rdef;uav; oli,fcsif;rsm;udk ac: roGm;rd/

][YJ eifaNymp&m &SdvdkYqdk}

]at;}

cP tlaBumifaBumif vkyfaeao;onf/NyD;rS

]yef; eif a[mufpfqm*sifudk armfvNrdKif rqif;bJ bmvdkY rauG;rSmyJ qif;wmvJ}

][JY igaNymNyD;NyDav?'DrSm oli,fcsif;awGvnf; qHkcsifao;vdkY?q&mawG


ydkrsm;awmYvnf;
wwfrvm;vdkYvdkY}

]rodygbl;?igYrsm; vGrf;vdkYvm;vdkY}

yef;NrNzLu vufxJu vG,ftdwfeSifY aumuf&dkuf&if; vGrf;p&mvm;?eifYudk[k


&efaxmif
onf/oluawmY &,fusJusJESifY [kwfw,f[?iguawmY eifYudk vGrf;vdkYyJ qif;wm[k
qdkNyefonf/

]tydkawG vmaBumifraeeJY?eifYNrdKYao;ao;av;?awmBudKawmifBum; rSm


a[mufpfqm
*sifqif;wJY tqifY aq;&Hk r&SdvdkY[m}

atmifrsdK;u yef;NrNzLudk vSrf;&dkufaeaom vG,ftdwfudk zGzGvSrf;qGJ&if;u


&kwfw&uf
rsufESmwnfoGm;onf/

]igu &,fp&m raNymbJ raewwfvdkY pwmyg[m?'gayrJYig wu,faNymwm[?ig


eifYudk cspfaewm BumvSNyD?ausmif;NyD;rS zGifYaNymr,fvdkY atmifYxm;wm}

]atmifrsdK;aemf}

]twnfyg[?eif igaNymwm ,Hk,HkBunfBunfeJY vufcHNyD; enf;enf; pOf;pm;ay;prf;


yg?eif tck igYudk b,fvdkrS rcHpm;&vnf;ae?ig b,favmuf apmif&?apmifY&?
igcspfaew,fqdkwmav; eif odxm;&if awmfNyD?'DvdkyJ ig apmifY
aer,f}

&kwfw&ufawmY yef;NrNzL trf;oGm;onf/NyD;rS apmifY apmifY?


eifaowJYtxdapmifY?'grS
r[kwf ig a,mufsm;&wJYtxd apmifY[k aNcaqmifY&if; aNymí vSnfYxGufcJYonf/

armfvNrdKifus&if igYtaBumif; awG;aeaemf[laom aemuf&Twf&Twf toHu aemufrS


oJYoJYvdkufygvmao;onf/

b,fem;rSmrsm; &ifckefp&m ygvdkufygvdrfY/


[3]

armfvNrdKifrSm wpfvem;&awmY pdwf&SKyfp&m xyfawGY&onf/

]orD; ausmif;NyD;wmeJY em;vmazmufcsifw,fwJY orD;&,f}

]araruvnf; tJ'Dvludk orD; wpfcgwav Nrifzl;?NyHK;Ny'DavmufyJ odwm


b,fvkdvkyfNyD;
csufcsif; ,loifY?r,loifY qHk;Nzwf&wJY tqifYtxd a&mufoGm;&wmwJYvJ}

ESKwfcrf;pl&if; Niif;aeaom orD;Nzpfoludk BunfYí taru acgif;cgonf/

]orD;av; pmawmfvGef;vdkY&,f?0goemygwJY ynm qnf;yl;EdkifygapvdkY&,f?


ararwdkYu ta0;BuD;rSm aq;wuúodkvf oGm;ay;wufxm;wm?uG,f&mrSm
t&G,fa&mufoGm;wJY orD;
b0twGuf pdwfaNzmifYr,frsm; xifvdkYvm;?'DrSm orD;b0 a&SYa&;twGuf
wpfcsdefvHk;awG;
wpfcsdefvHk; pDpOfaewm?aumifav;u omrefbGJY&ayr,fY odyfatmifNrifwJY
pD;yGm;a&;orm;
aygufpav;?tusifYpm&dwÅåuvnf; aumif;?rsdK;&dk;uvnf;aumif;?orD;wdkY
q&m0efqdkwm
u 'DbufacwfrSm tawmf &kef;uefaeBu&NyDdqdk?wifYwifYw,fw,faeEdkif?&yfwnfE
dkifzdkY t
&ifavmuf rvG,fawmYbl;qdk?aumifav;bufuvnf; olwdkYaqGrsdK;xJrSm q&m0efwpf
a,mufrS r&SdvdkY q&m0ef acR;rwpfa,muf odyfudkvdkcsifaeBuwm}

]ararY[muvnf; aps;a&mif;aps;0,f wGufcsufwmusaewmyJ}

][JY aps;wGufrwGufbJ cspfwmawG?BudKufwmawG wGuf&atmiforD;yJ orD;rSm


cspfol r&Sd
ygbl;qdk}

r&nf&G,fygbJESifY pdwfxJu uGufceJ atmifrsdK;udkowd&rdonf/atmifrsdK;a&


'DrSm igwdkY
q&m0efawGudk wifYwifYw,fw,f raeEDkifbl;wJY?vkyfygOD;[k &ifxJu usdwfí
wdkifwnf
rdonf/

ta&;xJrSm eifuvnf; &ifckefp&m wpfuGufrS r&Sd/

[4]

Niif;&if;cHk&if;u aemufqHk; tvkyfoif q&m0ef wpfESpf rNyD;rcsif;


pOf;pm;cGifYudk &vdkuf
onf/]atmifNrifonfY pD;yGm;a&; orm;aygufp}uawmY tdrfudk wHcg;r&Sd?"m;r&Sd
0ifxGuf
vnfywfcGifY&oGm;onfYtNyif rauG;vnf; vmvnfr,faemf[kyif pum;OD;oef;oGm;ao;
onf/

awmfygao;&JY/azazuawmY igYorD; BudKufwm qHk;Nzwfygap[k


aNymazmf&ao;onf/

][JY yef;?eifu 'DrSm vmxdkifNyD; aigifae?[dkrSm atmifrsdK;NymaeNyD}

oli,fcsif;rav; wpfOD;u tvkyfoif q&m0efrsm; em;aecef;twGif; 0ifvmNyD; eH&HwGif


uyfxm;aom txl;ukq&m0efBuD;rsm;\ vufudkifzkef;eHygwfrsm;udk taNy;tvTm;
BunfY
&if;u qdkonf/

]bmvJ bmNzpfvdkYvJ}

]vlBuD;wpfa,muf &ifbwfrSm temzkBuD; eD&JNyD; tBuD;BuD;yJ?tckyJ


aq;&Hkwufvmwm}

]tJ'grsm;[,f}

]bm tJ'grsm;vJ?vlBuD;u wtm;armaeNyD; ESKwfcrf;awGyg NymESrf;aeNyD?


NyD;awmY igwpfcgrQ
rNrifzl;bl;?tJ'DtzkBuD;u touf&SKvdkufwdkif; azmif;vdkuf ydefvdkufeJY
aygufxGufawmYrvdk
bJ}

yef;NrNzL rsufvHk;NyL;oGm;onf/

][JYaumfvmpwyf tufyfqufaygY?tqkwfxJu NynfawGcsufcsif; azmufxkwf&rSm?ig


vnf; wpfcgrS vkyfwm rNrifzl;bl;}

]b,folNrifzl;rSmvJ?ckrS pqif;Buwm?atmifrsdK;u vlemudk atmufpD*sifay;&if; taBum


aq; xdk;aew,f?igu cGJpdwfq&m0efBuD;qD zkef;qufr,f?eifu ta&;ay:udk aNy;?ta&;
ay:u vufaxmufq&m0efrrudk oGm;ac:vmcJY}

at;at;[k qdkum arSmifydef;ydef; aq;&Hk pBuøwpfavQmuftaNy;wpfydkif;


xGufcGmvmcJYonf/

qdkifu,fpD; OD;xkyfudk,fpD aqmif;í pGyfus,f0wfxm;aom acR;oHw&TJ&TJESifY


vlESpfOD; a&SY
wGif Nznf;Nznf;vSKyfpd vSKyfpd avQmufaeoNzifY vrf;z,fay;yg[kyif
atmfcJY&ao;onf/
vrf;awmY z,fray;?auGYa&SmifaNy;oGm;aom tvkyfoif q&m0efrav;udkom
apmif;uef;
apmif;uef; BunfYí usefcJYBuonf/

[5]

toufudkNyif;Nyif; &SK&if;u acR;ap;rsm; Nyefaeaom atmifrsdK;udk


vlemckwifay:wGif wifyvTJ
xdkifvsufom; vlemY &ifbwfudk ywfwD;prsm;NzifY tkyfí vufNzifYaxmufxm;onfudk
awGY&
onf/

touf40 cefY vlemu zkwfvSdKufzkwfvdSKuf touf&SLaeqJ/ESKwfcrf;uawmY


e*dkuwnf;u
tonf;a&mifu rnf;NymNymNzpfaeonfvm;?wu,fyJ Nymaeonfvm; yef;NrNzL rcGJwwf/
pBuøwGifawmY &Gmol&Gmom;rsm; Nzpf[efwlonfY
vltkyfBuD;udkawGY&onf/vlem&Sifrsm;yif Nzpf
vdrfYrnf/atmifrsdK; armif;xkwfxm;wm Nzpfrnf/vlemta&;BuD;csdef 0dkif;tHkvQif
atmifrsdK; t
vGefpdwfwkdwwfonf/

]atmifrsdK; bmNzpfwmvJ}

]aygufxGufoGm;NyD;?NynfawGeJY avawG a&mxGufvmwm?wAGufAGufeJY


igvnf; aBumufvdkY
zdudkifxm;wm?r&bl;?xGufaewmyJ?tD;trftdk rra&m}

]rygbl;?[dkrSm "m;xdk;rSK a&mufaew,f?&JawGa&m?t&ufrl;orm;awGyg


&SKyf,Sufcwfaewm
yJ?cGJpdwfq&m0efBuD;yJ wef;ac:vdkufygwJY}

]'ku©yJ?[dkaumifawG zkef;ac: r&vdkY vdkufoGm;wm q&mBuD;u


cGJcef;xJrSmwJY?xGufxGuf
csif;awmY vmcJYr,fwJY?ydkufxnfYzdkYNyifxm;ygvdkYyJ rSmvdkufwm}

]ydkufu NyifNyD;om;vm;}

][dkrSm}

atmifrsdK; ar;aigYNyawmYrS ykvif;wpfvHk;?ydkufwef;vef;udkifí &yfapmifYaeaom


olemNyK
q&mrav;udk owdxm;rdonf/

]ig bmvkyfay;&rvJ}

]igvnf; rodbl;?igu 'DrSm taygufBuD; a[mif;avmif;yGifYoGm;wm Nrif&awmY


tNyifu avawG tqkwfxJbuf Nyef0ifoGm;NyD; zdrdrSm pdk;vdkY ydwfudkifxm;wm?
eif 0ifudkifraeygeJY?
'DNynfawGu bufwD;&D;,m;a&m?wDbDydk;yg tpHkygrSm?NyD;rS ig
wpfa,mufwnf; vufao
aocsmcsm aq;vdkufr,f?eif cGJcef;yJ wpfacguf xyfoGm;BunfY?[dkaumifawGu
wNcm;vl
emawG aoG;aygifvdkufcsdefaew,f}

at; at;[k qdkum vSnfYxGufcJYonf/atmifrsdK;u eif NyefvmaNymNyOD;aemf/[dkrSm


apmifYr
aeeJY[k vSrf;atmfaeao;onf/

[6]
cGJpdwf q&m0efBuD;u NyHK;NyHK;BuD; acgif;udk Nznf;nif;pGm
cgonf/Niif;onfY oabmr[kwf/
tHYBoaeonfY toGifyg/

]atmifrsdK;&m?awmfw,fuGm?rif; vufoHaNymifwmawmY ig wu,f


oabmusoGm;NyD}

acR;oHw&TJ&TJeSifY armae[ef&SdonfY atmifrsdK;uawmY vlemckwifab;wGif


Burf;NyifwGif
aqmYaBumifYxdkif&if;u wNznf;Nznf;Nynfrsm; NynfYwufvmonfY ykvif;udk
pdkufBunfYae
onf/

]om;vnf; wpfcgrS rNrifzl;awmY rxnfY&Jbl; q&m&JY?aemuf q&mvnf; rvmao;?vlem


uvnf; NymNymvmawmYpOf;pm;wm?ydkufxnfYw,fqdkwm q&mu cGJxnfYrSm?
cGJw,fqdkwm
tayguf azmufwmyJ?'Dvlemu tpuwnf;u &ifbwfrSm taygufBuD; ygvmwmyJqdkNyD;
uJ Nzpfcsif&m NzpfqdkNyD; taygufxJ ydkufxdk;xnfYvdkufwm?NynfawGvnf;
trsm;BuD; xGuf
usvma&m?aysmfvdkufwm q&m&,f?tck vlemu Nymawmif rNymawmYbl;}

]orD;NzifY ol vlem&ifbwfudkzdudkifNyD; aZmacR;awG Nyefaewm Nrifwkef;u


aBumufvdkufwm
q&m&,f}

yef;NrNzLu 0ifaNymawmY cGJpdwfq&m0efBuD;u NyHK;onf/

]rif;u bmvdkY zdxm;&wmvJ}

]tNyifu avawG 0ifoGm;rSmpdk;vdkY q&m&JY}

]0ifrvm;[?igYaumif&JY?txJu[mom xGufvmawmY raygY?zdtm;u txJrSm 'Davmuf


rsm;aewm}

atmifrsdK;u &kwfw&uf aBumifoGm;onf/NyD;rS [m [kwfom;yJ toHus,fBuD;eSifY


aNymawmU oli,fcsif; tm;vHk; 0dkif;&,frdBuonf/

]uJ vlemudk rif;wdkY BunfYxm;Bu?atmifrsdK;u q&mYtcef;vdkufcJY?a&csdK;prf;?


NynfawG udkif
xm;wm?NyD;awmYq&mYtuÐs?vHkcsnfwpfpHk cP ,l0wfoGm;?[kwfNyDvm;}
]aus;Zl;yg q&m}

q&mwynfY wpftkyf aq;&HkpBuøwpfavQmuf aysmfaysmfyg;yg;


vrf;avQmufxGufvmcJYBu
onf/

oli,fcsif;rsm;u tvkyfoif q&m0ef em;aecef;buf tauGYwGifawmY atmifrsdK;u


arSmif&dyfxJwGif okwfokwfavQmufoGm;aom q&mYaemufodkY vdkuf[efNyifonf/

]atmifrsdK;}

yg;pyfu &kwfw&uf BudKwifNyifqifNcif; r&SdbJ ac:vdkufrdonf/atmifrsdK;u


vSnfYBunfY
onfYwdkif yef;NrNzLu bmNzpfvdkY rdrdac:vdkufrSef;udk rdrdbmom pOf;pm;í r&/

]bmvJ[ yef;}

][dk[mav?eif eif NyefvmaemfvdkY}

aBumiftrf;trf;ESifY a,mif;0g;0g; aNymrdonf/atmifrsdK;u NyHK;í [ igu


NyefrvmvdkY?bm
vJ eifu aNymp&m &SdvdkYvm;[k ponf/

]bmvJ igu bmaNym&rSmvJ}

]rodbl;av?atmifpm&if; xGufwJYaeYu igaNymovdkrsm;}

aovdkufygvm;[kqdkí vufxJu aoG;aygifcsdefwdkif;pufESifY vTJ&dkuf[ef


NyifNyvdkufí
atmifrsdK;u w[m;[m; &,f&if; tarSmifxJodkY taNy;tvTm; 0ifa&mufoGm;onf/

tvdk/

yef;NrNzL &ifxJwGif xl;xl;Ncm;Ncm; aEG;axG;Nidrf;csrf;onfY cHpm;csufwpf&yf


&SdaeygaygY
vm;/&ifckefwm r[kwf/vHkNcKHaewmyg?pdwfa&m?ESvHk;om;yg
aEG;axG;vHkNcHKaewmrsdK;av/

***************************

NyD;ygNyD

You might also like