Professional Documents
Culture Documents
10
10
ژﻣﺎره١٠:
١٥ی ﺋﺎﯾﺎر ٢٠١٠ ﻣﻘﺪاد ﺷﺎﺳﻮاری
٠٧٥٠٤٤٥٤١٨٠
ﺳﯿﺎﺳﯽ ،ﮐﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﺋﺎزاده
٥و ١٥و ٢٥ی ھﻪرﻣﺎﻧﮕﮏ دهردهﭼﺖ ﺷﻪن و ﮐﻪوﮐﺮدﻧﮑﯽ وردﺗﺮ m_shaswari@yahoo.com
41 55-54
ژﻣﺎره ﻣﺘﻤﺎﻧﻪی ) (١٣ی ﺳﺎﯽ ٢٠١٠ﻟﻪ ﺳﻪﻧﺪﯾﮑﺎی رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮﺳﺎﻧﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﭘﺪراوه
ﻧﻮوﺳﯿﻨﻪﮐﺎن ﮔﻮزارﺷﺖ ﻟﻪ ڕای ﻧﻮوﺳﻪرهﮐﺎﻧﯿﺎن دهﮐﻪن
ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎن :ھﻪوﻟﺮ ٤٠ -ﻣﻪﺗﺮی ،ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﮐﯚﻣﻪﮕﺎی ﺷﯿﻔﺎ
داﺑﻪﺷﮑﺮدن:ﮐﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﭘﻪﯾﭙﻪڕ
ﺋﺮان ...ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟﻪ ﺳﺪاره دهدرﻦ
ھﻪواڵ و ﻧﺎوﺧﯚ
راﭬﻪ /ﺟﻪﻣﺎل ﻧﻪﺟﺎری
ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهﯾﻪ ,ﺷــــــﯿﻌﺮﻜﯽ ﺷﯿﻨﮕﯾﯽ داواﯾﺎن ﻟﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕــــــﻪی ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ رۆژی دووﺷﻪﻣﻤﻪ ٢٠١٠/٥/١٠
ﺧــــــﯚی ﺑــــــﻪم ﺑﯚﻧــــــﻪوه ﺧﻮﻨــــــﺪهوه. و رﻜﺨﺮاوهﻛﺎﻧــــــﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆڤ ﻛﺮد ﺑﯚ ﻧﺎڕهزاﯾﯽ دهرﺑﯾﻦ ﺳــــــﻪﺑﺎرهت
ھﻪروهھﺎ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ )ﺳﻪﻻح ﺗــــــﺎ ﮔﻮﺷــــــﺎر ﺑﺨﻪﻧﻪ ﺳــــــﻪر ﻛﯚﻣﺎری ﺑــــــﻪ ﻟﻪﺳــــــﺪارهداﻧﯽ ﺋــــــﻪو ﭘﻨﺞ
ﻣﻮھﺘــــــﻪدی( ﭘﻪﯾﺎﻣــــــﯽ ﺧﻮﻨــــــﺪهوه و ﺋﯿﺴــــــﻼﻣﯽ ،ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺗــــــﺎوان دژی ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧــــــﻪی ﻛــــــﻪ ﺑﻪرهﺑﻪﯾﺎﻧــــــﯽ
ﭼﻪﻧﺪ ﻛﻪس ﻟﻪ زﯾﻨﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــــــﯿﯽ ﻛﻮردهﻛﺎن راﺑﮕﺮﺖ. ﯾﻪﻛﺸــــــﻪﻣﻤﻪ ٢٠١٠/٥/٨ﻟﻪ ﻻﯾﻪن
ﭘﺸﻮوی ﻧﺎو ﺑﻪﻧﺪﯾﺨﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری )د.ﻓﻪرھﺎد ﭘﯿﺮﺑﺎڵ( ﻣﺎﻣﯚﺳــــــﺘﺎی ﻛﯚﻣــــــﺎری ﺋﯿﺴــــــﻼﻣﯽ ﺋﺮاﻧــــــﻪوه
ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ,ﺑﻪم ﺑﯚﻧﻪوه ﻗﺴﻪﯾﺎن ﻛﺮد و زاﻧﻜﯚ و )ﻧﻪﺟﯿﺒــــــﻪ ﻋﻮﻣﻪر( ﭼﺎﻻﻛﯽ ﻟﻪﺳﺪارهدران ﻛﻪ ﭼﻮارﯾﺎن ﻛﻮرد
داوای ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻨﻪوهﯾــــــﺎن ﻟﻪ ﺣﺰﺑﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮاری ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎن ,ﻟﻪو رﻮڕهﺳــــــﻤﻪدا ﺑﻮون ،ﻟــــــﻪ ھﻪوﻟﺮ رﻮڕهﺳــــــﻤﻚ
رۆژھﻪت ﻛﺮد. وﺗﺎرﯾــــــﺎن ﭘﺸﻜﻪﺷــــــﻜﺮد و داواﯾﺎن ﺑﻪڕﻮهﭼﻮو.
ﻟﻪ ﺷﺎری )ﻛﯚﯾﻪ(ش ﺧﻮﻨﺪﻛﺎراﻧﯽ ﻟــــــﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗــــــﯽ ﺗﺎران ﻛﺮد ﺳــــــﺰای ﻛﺎﺗﮋﻣﺮ ٥ی ﺋﻮارهی دووﺷﻪﻣﻤﻪ،
رۆژھﻪﺗــــــﯽ زاﻧﻜﯚی ﻛﯚﯾﻪ ﻟﻪ ﻛﻮﻟﮋی ﻟﻪﺳــــــﺪارهداﻧﯽ ﻛﻮردان راﺑﮕﺮﺖ و ﻟﻪ ﭘﺎرﻛــــــﯽ ﺷــــــﺎﻧﻪدهری ھﻪوﻟﺮ,
ﯾﺎﺳــــــﺎ ,ﻟــــــﻪ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻪﻛﺪا ھﻪﺳــــــﺘﺎن ﻛﺸــــــﻪی ﻛﻮرد ﻟﻪ ﺋــــــﺮان ﺑﻪ رﮕﻪی ژﻣﺎرهﯾــــــﻪك ﻛــــــﻮردی رۆژھﻪﺗﯽ
ﺑﻪ ﺑوﻛﺮدﻧﻪوهی وﻨــــــﻪی ﺋﻪو ﭘﻨﺞ دﯾﺎﻟﯚگ ﭼﺎرهﺳﻪر ﺑﻜﺎت .ﻟﻪ درﮋهی داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﺑﺎﺷﻮور و ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧﺎﻧﯽ
ﻟــــــﻪ ﺳــــــﺪارهدراوه .ھﻪروهھﺎ رۆژی رﻮڕهﺳــــــﻤﻪﻛﻪدا ,ﺑﻪﺷــــــﺪارﺑﻮوان ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆڤ و ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﻣﻪدهﻧﯽ
ﭘﻨﺠﺸــــــﻪﻣﻤﻪ ,٢٠١٠/٥/١٣ﻟﻪ ﺳﻪر ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﺎن ﻟﻪ ﻛﻪﻣﭙﯿﻨﯽ ﻛﯚﻛﺮدﻧﻪوهی ﻛﻪ ژﻣﺎرهﯾــــــﺎن ٢٠٠ﻛﻪس دهﺑﻮو،
داوای ١٣ﺣــــــﺰب و رﻜﺨــــــﺮاوی ١٠٠ھﻪزار واژوو ﻛﺮد ﺑﯚ ﺋﯿﺪاﻧﻪﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯚ ﺋﯿﺪاﻧﻪﻛﺮدﻧﯽ ﻟﻪﺳــــــﺪارهداﻧﯽ
ﺳﯿﺎﺳــــــﯽ رۆژھﻪﺗﯽ ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎن, ﺋــــــﻪم ﻛﺎرهی ﺣﻜﻮﻣﻪﺗــــــﯽ ﻛﯚﻣــــــﺎری ﺷــــــﻪھﯿﺪان )ﻓــــــﻪرزاد ﻛﻪﻣﺎﻧﮕﻪر،
ﻣﺎﻧﮕﺮﺗﻨﯽ ﺳﻪراﻧﺴﻪری ﻟﻪ رۆژھﻪﺗﯽ ﺋﯿﺴــــــﻼﻣﯽ و دواﺗﺮ ﺑﻪرهو ﺷــــــﻪﻗﺎﻣﯽ ﻋﻪﻟﯽ ﺣﻪﯾﺪهرﯾﺎن ،ﻓﻪرھﺎد وهﻛﯿﻠﯽ،
ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎن ﺑﻪڕﻮهﭼــــــﻮو و ﺧﻪــــــﻚ )ﺗﺎران(ی ھﻪوﻟﺮ وهڕﻜﻪوﺗﻦ و وهك ﺷــــــﯿﺮﯾﻦ ﻋﻪﻟﻪم ھﻮوﻟــــــﯽ و ﻣﮫﺪی
ﺑــــــﻪ داﺧﺴــــــﺘﻨﯽ دوﻛﺎن و ﻧﻪھﺎﺗﻨــــــﻪ رﺰﮔﺮﺗﻦ ﻟﻪ ﮔﯿﺎﻧﯽ ﺋﻪو ٥ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧﻪ, ﺋﯿﺴــــــﻼﻣﯿﺎن( ﻟﻪ ﻻﯾــــــﻪن ﻛﯚﻣﺎری
دهرهوه ﻟــــــﻪ ﻣﺎڵ ,ﻟﻪ ﺳــــــﺪارهداﻧﯽ ﻟﻪوێ ,ﻣﯚﻣﯿﺎن داﮔﯿﺮﺳﺎﻧﺪ و ﺳﺮوودی ﺋﯿﺴــــــﻼﻣﯽ ﺋﺮان ،رﻮڕهﺳﻤﻜﯿﺎن
ﺋــــــﻪو ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧﺎﻧﻪﯾــــــﺎن رﯾﺴــــــﻮاﻛﺮد. ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ )ﺋﻪی رهﻗﯿﺐ(ﯾﺎن ﺧﻮﻨﺪ. ﺑﻪڕﻮهﺑﺮد.
ﺷــــــﺎﯾﺎﻧﯽ ﺑﺎﺳﻪ ﺋﺴﺘﺎ ١٧ﭼﺎﻻﻛﻮاﻧﯽ ﻟﻪ ﺷﺎری )ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ(ش ژﻣﺎرهﯾﻪﻛﯽ ﻟﻪو رﻮڕهﺳﻤﻪﻛﻪدا ﻛﻪ ژﻣﺎرهﯾﻪك
ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﻮرد ﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﻪﻧﺪﯾﺨﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯽ زۆر ﻟﻪ ﻛﻮرداﻧﯽ رۆژھﻪت و ﺑﺎﺷﻮوری ﻟﻪ دهزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪن ﺋﺎﻣﺎدهی
ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــــــﻼﻣﯿﺪان ,ﻣﻪﺗﺮﺳﯿﯽ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎن ﻟﻪ ﭘﺎرﻛــــــﯽ ﺋﺎزادﯾﯽ ﺋﻪو ﺑﻮون ,ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﮔﻮﺗﺎر ﭘﺸــــــﻜﻪش
ﺳﺪارهداﻧﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪره. ﺷــــــﺎره ﻛﯚﺑﻮوﻧــــــﻪوه و ﻧﺎڕهزاﯾﻪﺗــــــﯽ ﻛﺮان ،ﻛــــــﻪ ﺗﯿﺪا ﺋــــــﻪم ﺗﺎواﻧﻪﯾﺎن
ﺧﯚﯾﺎن ﻟــــــﻪ ﺑﻪراﻣﺒــــــﻪر ﺋﯿﻌﺪاﻣﯽ ﺋﻪو ﺷﻪرﻣﻪزار ﻛﺮد و ﺋﺎﻣﺎدهﺑﻮوان ﺑﻪ
ﭼﺎﻻﻛﺎﻧﻪی ﻛﻮرد دهرﺑی .ﺷــــــﺎﻋﯿﺮی ﮔﻮﺗﻨﻪوهی ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ دروﺷــــــﻢ وهك 2
No:10 15, May 2010 ﻛﻦ ﺋﻪواﻧﻪی ﺑﺎری ﺋﻪﻣﻨﯽ
ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪرهو
ﻧﺎﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮی دهﺑﻪن
»ﻛﻮژراﻧﯽ ﻣﻨﯽ
ڕۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوس و ﻣﻨﯽ
ھﺎووﺗﯽ«
وﺮان..
3 ﺷﻪڕی ﻧﻮان ﺋﻪدهﺑﯿﺎت و ﺋﺎﯾﯿﻦ
ژﻣﺎره١٥ ١٠ :ی ﺋﺎﯾﺎری ٢٠١٠
ھﻪواڵ و ﻧﺎوﺧﯚ
ﻛﻦ ﺋﻪواﻧﻪی ﺑﺎری ﺋﻪﻣﻨﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
ﺑﻪرهو ﻧﺎﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮی دهﺑﻪن
ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎن ﺣﻪﺷﺎرﮔﻪﯾﺎن ﻟﻪ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ھﻪﺑﻮوه
ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری ﮔﺸﺘﯿﯽ
ﭘﯚﻟﯿﺲ :دهزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ
راﮔﻪﯾﺎﻧﺪن
ﭘﺸﻮﯾﯽ
ﻟﻪﺷﺎری ھﻪوﻟﺮ
دروﺳﺘﺪهﻛﻪن ﺧﯚﭘﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﺎﻧﯽ زاﻧﮑﯚی ﺳﻪﻻﺣﻪدﯾﻦ ﻟﻪ دژی ﮐﻮﺷﺘﻨﯽ ﺳﻪردهﺷﺖ ﻋﻮﺳﻤﺎن
News
ھﻪواڵ و ﻧﺎوﺧﯚ
دهﺳﺘﮕﯿﺮ ﺑﻜﻪﯾﻦ ،ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا ﺷﺦ ﺗﺎھﯿﺮ ﺳﺎﻣﺎن ﻣﺴﺘﻪﻓﺎ ﻛﻪ داﻧﯿﺸﺘﻮوی
دهﺳﺘﮕﯿﺮا ﺑﻪﺳﻪر ﺣﻪﺷﺎرﮔﻪﻛﻪﯾﺎن ﮔﻪڕهﻛــــــﯽ ﻣﻪﻜﻪﻧــــــﯽ ﺷــــــﺎری
ﻟﻪﻧﺎو ﺷﺎری ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ دهﺳﺘﮕﯿﺮ دهﻛﺮﻦ ﺳــــــﻠﻤﺎﻧﯿﯿﻪ ﺑــــــﻪ ﮔﯚﭬﺎرهﻛﻪﻣﺎﻧﯽ
دﯾﻜﯚﻣﻨﺖ و ﺑﻪﮕــــــﻪی ﺗﺪاﺑﻮو ﻛﻪ و دهﺳﺖ ﺑﻪﺳﻪر راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺷــــــﺎری ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ
ﺗﺎواﻧﯽ ﺋﻪم ﮔﺮوﭘﻪ دهﺳــــــﻪﻟﻤﻨﺖ ﺋﻪﻣﻨﯿﻪﺗــــــﯽ ﺳــــــﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮ ﻧﯿﯿﻪ و
ﻛــــــﻪ ﮔﺮوﭘﻜــــــﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــــــﺘﯿﻦ و ﺣﻪﺷﺎرﮔﻪﻛﻪﯾﺎﻧﺪا ﻛــــــﻪس ﻟﻪژﯾﺎﻧــــــﯽ ﺧــــــﯚی دﻨﯿﺎ
ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯿﺎن ﺗﻜﺪاﻧﯽ رهوﺷﯽ ﺋﻪﻣﻨﯽ دهﮔﯿﺮﺖ ﻧﯿﯿﻪ ،ﺋﻪو داﻧﯿﺸﺘﻮوهی ﮔﻪڕهﻛﯽ
ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪﮔﺸﺘﯽ و ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻣﻪﻜﻪﻧــــــﯽ ﺷــــــﺎری ﺳــــــﻠﻤﺎﻧﯽ
ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺑﻮو ،ﺋﺴﺘﺎش ﻟﻜﯚﻟﯿﻨﻪوه ﮔﻮﺗﯿﺸــــــﯽ »رﻓﺎﻧﺪﻧﯽ ﮔﻪﻧﺠﻚ
ﺑﻪردهواﻣــــــﻪ و ﻟــــــﻪ ﭼﻪﻧــــــﺪ رۆژی و ﺷﺎردﻧﻪوهی ﺑﯚﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ زۆر
داھﺎﺗــــــﻮودا ﺗﺎواﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪ ﺑﻪﮕﻪ ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪﮔــــــﻪر دهزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻨﯽ ﻟﻪ ﺣﻪﺷــــــﺎرﮔﻪﯾﻪك ﻟﻪﻧﺎو ﺷﺎری
و دﯾﻜﯚﻣﻨﺘــــــﻪوه دهﺧﻪﯾﻨﻪ روو ﻛﻪ ﺑﯿﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﺒﺎﯾﻪ ﺋﻪﻣﻨﯿﻪﺗﯽ ھﺎووﺗﯿﺎن ﺳــــــﻠﻤﺎﻧﯽ ﺋﻪوه دهﮔﻪﯾﻪﻧﺖ ﻛﻪ
ﻟﻪ ﺣﻪﺷﺎرﮔﻪﻛﻪﯾﺎﻧﺪا دهﺳﺘﮕﯿﺮاوه داﺑﯿﻦ ﺑﻜﻪن ,ﺋﻪوا ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــــــﺖ ﻟﻪ ﺑﺎری ﺋﻪﻣﻨﯽ ﺷﺎر ﻧﺎﺳﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮه
ﺑﻪﺳــــــﻪرﯾﺎﻧﺪا .ﺋﻪو ﺗﺎواﻧﺒﺎراﻧﻪش ﻛﻮێ دهﺗﻮاﻧــــــﺖ ﻣﺎﻣﻪﻪی رۆژاﻧﻪ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﻪ ﺋﺎراﻣﯽ ﻟﻪﻧﺎو ﻣﺎﯽ
ﻛــــــﻪ ﻟــــــﻪ ﺷــــــﺎری ﻛﻪرﻛــــــﻮك و ﺑﻪ ژﯾﺎﻧــــــﯽ ھﺎووﺗﯿﺎﻧــــــﻪوه ﺑﻜﺎت، ﺧﯚﻣﺎن و ﺷــــــﺎردا ﺑﮋﯾــــــﻦ ,ﺑﯚﯾﻪ
ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﺪا دهﺳﺘﮕﯿﺮ ﻛﺮاون داﻧﯿﺎن ﻛــــــﻪوهك ﺑﯿﻨﯿﻤﺎن ﻟﻪ ﻧﺎو ﺷــــــﺎری ﺑﻪردهوام ﻟﻪ دﻪراوﻛﺪاﯾﻦ«.
ﺑﻪﺗﺎواﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ﻧﺎوه« ،ﺣﺎﻛﻢ ﻗﺎدر ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ درﮋﺧﺎﯾﺎن ﺟــــــﻪﻻل ﻣﻪرﯾــــــﻮان وهك
ﻟﻪ درﮋهی ﻟﺪواﻧﻪﻛﻪﯾﺪا راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــــــﺘﺎن ﻣﺎﻣﻪﯿﺎن ﺑﻪ ژﯾﺎﻧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﻪﻛــــــﯽ زاﻧﻜﯚ ﺑﺎﺳــــــﯽ ﻟﻪو
ﻛــــــﻪ ھﺎووﺗﯿﺎن ﻟﻪ ﺑــــــﺎری ﺋﻪﻣﻨﯽ ﺧﻮﻨﺪﻛﺎر ﻣﺤﻤﻪﻣﻪد ﺷــــــﺦ ﺗﺎھﯿﺮ ﻧﺎﺳــــــﻪﻗﺎﻣﮕﯿﺮﯾﯿﻪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺷﺎری
ﺷﺎری ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ دﻨﯿﺎ دهﻛﻪﻧﻪوه و ﻛﺮد و ھﻪﻓﺘﻪی ﺟﺎرﻚ ﻧﺮﺧﯽ ﺑه ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ ﺑﻪﺧﯚﯾﻪوه ﺑﯿﻨﯿﻮه و ﮔﻮﺗﯽ
ﻟﻪﺑﻪر دهم ﺋﻪو ﺗﺎواﻧﺎﻧﻪ ﺑﺪهﻧﮓ ﻧﺎﺑﻦ ﭘﺎرهی داواﻛﺮاوﯾــــــﺎن دهﮔﯚڕی ﻛﻪ »ﺋﻪوﻛﺎﺗﻪی ﮔﺮوﭘﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯽ
و ﻟﻪ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﭼﻪﻧﺪ ﺋﯿﺠﺮاﺋﺎﺗﻜﯽ ﻟﻪ ١٠٠دهﻓﺘــــــﻪر دۆﻻرهوه ﺗﺎ ٥٠ ﺑﻪ ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻟﻪﻧﺎو ﺷﺎری ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ
ﭘﻮﯾﺴــــــﺖ دﻪراوﻛﯽ ھﺎووﺗﯿﺎن دهﻓﺘﻪر دۆﻻر ﺑــــــﯚ ﻣﺎوهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﺑﺘﻮاﻧــــــﻦ ھﺎووﺗﯿــــــﺎن ﺑﻓﻨﻦ و
ﻧﺎھﯿﻦ. ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﻪﺳــــــﻮﻛﺎری ﺋﻪو ﮔﻪﻧﺠﻪی ﭘﺎﺷﺎﻧﯿﺶ داوای ﭘﺎره ﺑﻜﻪن ﺋﯿﺘﺮ
ﻛــــــﻪ دواﺟــــــﺎر ﺷــــــﻪھﯿﺪﯾﺎن ﻛﺮد, ﭼﯽ ﺑواﯾﻪﻛﺖ ﺑــــــﻪ دهزﮔﺎﻛﺎﻧﯽ
ﻣﺎﻣﻪﻪداﺑﻮون«. ﺋﻪﻣﻨﯽ ﺋــــــﻪم ﺷــــــﺎره دهﻣﻨﺖ، 6
No:10 15, May 2010
ﮔﻪﻧﺠﻚ ھﻪواﻜــــــﯽ دﺘﻪزﻨﻪ ،ﺑﻪم ﻛﻮﺷــــــﺘﻨﯽ ﺋﯿﻨﺴــــــﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺎﻧﺎی
ﺋﻪﻣﻪ ﻧﺎﻛﺎﺗﻪ ﺋــــــﻪوهی ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻚ ﻣﺎﻓﯽ ﻟﺴــــــﻪﻧﺪﻧﻪوهی ژﯾﺎن دﺖ ,ﻟﻪ
ﺑﺨﺮﺘﻪ ژﺮﭘﺮﺳﯿﺎر و ھﻪﻣﻮو دهزﮔﺎی ﮔﻪورهﺗﺮﯾﻨﯽ ﺟﻪﻧﺎﯾﻪﺗــــــﻪﻛﺎن ھﻪژﻣﺎر
ﺋﺎﺳــــــﺎﯾﺶ و ﭘﯚﻟﯿﺲ ﺑــــــﻪ ﻛﻪﻣﺘﻪرﺧﻪم دهﻛﺮــــــﺖ و ﺑــــــﻪ ﭘﯽ ﻓﻪرﻣــــــﻮودهی
ﺗﯚﻣﻪﺗﺒﺎرﺑﻜﺮﻦ و ﺑﻮﺗﺮﺖ ﭼﯚن دهﻛﺮﺖ ﺧﻮداش ﺋﻪوهی ﻛﻪﺳــــــﻜﯽ ﺑ ﺗﺎوان
ﻛﻪﺳﻚ ﻟﻪ ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺖ ﺑﻓﻨﺪرێ و ﺑﻪم ﺑﻜﻮژــــــﺖ وهك ﺋــــــﻪوه واﯾــــــﻪ ﺗﻜای ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻜﯿﺎن
ھﻪﻣﻮو ﺑﺎزﮔﻪﯾﻪدا دهرﺑﺎزﺑﻜﺮﺖ و ﻟﻪ ﺧﻪﻜﯿﯽ ﻛﻮﺷﺘﺒﺖ ،ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷﺪا
ﺷــــــﺎرﻜﯽ دﯾﻜﻪ ﺑﻜﻮژرﺖ؟ ﻧﺎ ،ﺋﻪﻣﻪ ﻛﺎﺗــــــﻚ ﺋﻤﻪﻣﺎﻧﺎﻧــــــﯽ رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوس ﺧﺴﺘﻪ ژﺮﭘﺮﺳﯿﺎر
راﺳــــــﺖ ﻧﯿﯿــــــﻪ ،ﻣﻪﮔﻪر ھــــــﻪر ﺋﻤﻪی ھﻪواﯽ ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ ﻛﻪﺳﻚ دهﺑﯿﺴﺘﯿﻦ،
رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوﺳــــــﺎن ﻧﻪﺑﻮوﯾﻦ ﮔﻠﻪﻣﻪﻧﺪی ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪو ﻛﻪﺳﻪ ھﺎوﭘﯿﺸﻪی
ﺋﻪوهﺑﻮوﯾﻦ ﻛﻪ ﺑﺎزﮔــــــﻪﻛﺎن ﺗﻮوﻧﺪن و ﺧﯚﺷــــــﻤﺎن ﺑﺖ ﻧﺎﻛﺮێ وهك ﺧﻪﻜﯽ
»ﻛﻮژراﻧﯽ ﻣﻨﯽ
ﺧﻪﻜﯽ ﻟﻪ ﺑﺎزﮔﻪﻛﺎن ﺋﻪزﯾﻪت دهﺑﯿﻨﻦ؟ ﻋﻪوام و ﻟﻪ ژﺮ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯽ ﺳــــــﯚزدا ڕۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوس و ﻣﻨﯽ
ھﯿﭻ ﺳــــــﻪﯾﺮﯾﺶ ﻧﯿﯿــــــﻪ رووداوهﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﯿﻨﻪ زﻣﺎن ،ﺑﻪﻜﻮ دهﺑ ﻟﻪ ﭘﺸــــــﺪا ھﺎووﺗﯽ«
ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺖ ﺑﻮوﺑﺖ ،ﻧﻪ ھﻪوﻟﺮ ﺷــــــﺎﻣﯽ ﺑــــــﻪدوای وهﻣﯽ )ﻛــــــ و ﻟﻪ ﻛﻮێ و
ﺷــــــﻪرﯾﻔﻪ و ﻧﻪ ﺷــــــﺎرﻜﯽ ﺷــــــﺎﻣﯽ ﻛﻪی و ﺑﯚ و ﻟﻪﺑﻪرﭼﯽ ؟( دا ﺑﮕﻪڕﯿﻦ،
ﺷــــــﻪرﯾﻒ ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ دﻧﯿﺎدا ،ﺋﯿﺘﺮ ﺑﯚﭼﯽ ﺋﻪوﺳﺎ ھﻪﻮﺴــــــﺖ ﺑﻨﻮﻨﯿﻦ و ﺋﻪﮔﻪر
دهﺑﺖ واﺑﺰاﻧﯿﻦ ﻛﻪ ﻧﺎﺑﺖ ﻟﻪ ﭘﺎﯾﺘﻪﺧﺖ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﻛﺮد ھﺎوارﯾﺸﯽ ﺑﯚ ﺑﻜﻪﯾﻦ.
رووداو رووﺑﺪات؟ ﺋﻪﮔﻪر رووداوﻜﯿﺶ ﺑﻪرﻟــــــﻪوهی رۆژﻧﺎﻣﻪﻧــــــﻮوس
رووﯾﺪا ﺑﯚﭼﯽ دهﺑﺖ واﺑﺰاﻧﯿﻦ ﭘﯚﻟﯿﺲ رۆژﻧﺎﻣﻪﻧــــــﻮوس ﺑــــــﺖ ﻛﺎﺋﯿﻨﻜــــــﯽ
و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﻟﻪ ﻧﻮ ﻛﻪﻣﺘﻪرﺧﻪﻣﯿﯿﻪﻛﯽ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﯿــــــﻪ و ﻟﻪﭘــــــﺎڵ ژﯾﺎﻧــــــﯽ
ﮔﻪورهدان؟ ﻟﻪ ﺑﺎﺷــــــﺘﺮﯾﻦ وﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﻜــــــﯽ ڕﯾﯚژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوﺳــــــﯿﺪا,
دوﻧﯿﺎدا رووداو دهﺑﺖ و ﻛﻪ دهﺷﺒﺖ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﺎﻧﻪی ھﻪﯾــــــﻪ ،ﺑﯚﯾﻪ ﺋﻪﮔﻪر
ﭘﯚﻟﯿﺲ و ﺋﺎﺳــــــﺎﯾﺶ ﺑﻪھﯚی رووداو رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوﺳــــــﻚ ﻛــــــﻮژرا ،ڕﻓﻨﺪرا،
و ﻗﻪوﻣﺎﻧﻪﻛــــــﻪوه ﺑــــــﻪ ﻛﻪﻣﺘﻪرﺧــــــﻪم ﮔﯿــــــﺮا ،ﻟﯿــــــﺪرا ﯾﺎن ھــــــﻪر ﺑﻪﯾﻪﻛﯽ
ﺗﯚﻣﻪﺗﺒــــــﺎر ﻧﺎﻛﺮﻦ ،ﺑﻪﻜــــــﻮ ﺋﻪوﻛﺎﺗﻪ دﯾﻜﻪی ﺑﻪﺳــــــﻪرداھﺎت ,دهﻛﺮێ ﺋﻪو
News
ﺳــــــﺎﯽ ١٩٣٠ﮔﻮﻧــــــﺪی )ﺗﻠﺠﯚﻣﺮ( ﻣﻨﺪاﻤﺎن ﻛﭻ ﺑﻮو و ﻣﺮد .دوای ﺋﻪوه ﻣﻪروان ﻛﻮردی ـ ﺷﺨﺎن
ﻟــــــﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی )ﻛﻪﻟﻪﻛﭽﯽ( ﺳــــــﻪر ﻛﭽﻜﯽ دﯾﻜﻪﻣﺎن ﺑﻪ ﻧﺎوی )ﻣﻪﯾﺮۆ( »ﺋﺴﺘﺎﻛﻪش ﭘﻠﻮوی ﭼﺎوهﻛﺎﻧﻢ
ﺑﻪ ﻗﻪزای )ﺷــــــﺨﺎن(ه ،ﻟﻪ درﮋهی ﺑــــــﻮو .دوای ﺋﻪو ٣ﻣﻨﺪاﯽ دﯾﻜﻪﻣﺎن ﻟﻪ ﻓﺮﻣﺴﻚ وﺷﻚ ﻧﻪﺑﻮوﻧﻪﺗﻪوه و
ﮔاﻧﻪوهی ﺑﺎﺳﻪﻛﻪی ﺧﯚی ﺑﯚ راﭬﻪ ﺑﻮو ﻛــــــﻪ ﯾﻪك ﺑﻪ دوای ﯾﻪك ﻣﺮدن و ﻟﻪ ﺧﻮای ﮔــــــﻪوره داواﻛﺎرم ﻛﻪ
ﮔﻮﺗﯽ »ﻛﺎﺗﻚ ﻟــــــﻪ ﮔﻮﻧﺪی ﺗﻠﺠﯚﻣﺮ ﻣﻪﯾﺮۆش ﻟﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﭼﻮار ﺳــــــﺎﯿﺪا ﺟﮕﺎی ﺋﻪوان و ﻣﻦ و داﯾﻜﻪﻛﺎﻧﯿﺎن
دهژﯾﺎﯾﻦ ،ﻗﯚﻧﺎﻏﻪﻛﺎﻧــــــﯽ ژﯾﺎﻧﻤﺎن ﺑﻪ ﮔﯿﺎﻧﯽ ﻟﻪدهﺳﺖ دا ،ﺑﻪم ﻣﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﺑﻪ ﺑﻪھﻪﺷــــــﺖ ﺷﺎدﺑﻜﺎت «.ﺑﻪم
ﺳﻪردهﻣﺎﻧﻜﯽ زۆر ﻧﺎﺧﯚش ﺑﻪﺳﻪر ﻛﭽﻪﯾﻪم ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﻛﭽﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪم ﻻ ﺟــــــﯚره ھﺎووﺗــــــﯽ )ﺳــــــﻪدﯾﻖ
دهﺑﺮد و ژﯾﺎﻧﻤﺎن ﭘﺑﻮو ﻟﻪ ھﻪژاری ﻧﺎﺧﯚﺷﺘﺮﺑﻮو ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪو ﺗﻪﻣﻪﻧﻜﯽ ﺋﯿﺴــــــﻤﺎﻋﯿﻞ ﺣﻪﺳــــــﻪن( ﺑﺎوﻛﯽ
و ﻧــــــﻪداری .ﻧﺎن ﻧﻪﺑــــــﻮو ﺑﯿﺨﯚﯾﻦ و ﺟﯿﺎوازی ھﻪﺑﻮو ،ﻛﺎﺗﻚ ﺑﯚ ﺋﻪو ﻛﭽﻪم ٣٩ﻣﻨﺪاﯽ ﻣــــــﺮدوو ﺑﯚ ﮔﯚﭬﺎری
ﻟﻪﮔﻪڵ وﺧﻪﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟﻪ ﺧﺎﻧﻮوﯾﻪﻛﺪا دهﮔﺮﯾﺎم) ،ﺳــــــﻪﻟﯿﻤﻪ(ی ھﺎوﺳﻪرم )راﭬﻪ( دهﺳﺘﯽ ﺑﻪ ﻗﺴﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮد
دهژﯾﺎﯾــــــﻦ .ﻟﻪو ﺳــــــﻪردهﻣﻪدا وهك ﺑﻪ ﻣﻨﯽ ﮔﻮت »ﻣﻪﮔﺮی .ﭘﺎداﺷــــــﺘﯽ و ﮔﻮﺗﯽ »ﻟﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ٢٠ﺳﺎﯿﺪا
ﺋﺴــــــﺘﺎﻛﻪ ﻛﺎرهﺑﺎ و ﻧﺎﻧﯽ ﺳــــــﭙﯽ و ﺗﯚ ﻟﻪ ﻻی ﺧــــــﻮای ﭘﻪروهردﮔﺎره«. ﺑــــــﻮوم ﻛــــــﻪ ژﻧــــــﯽ ﯾﻪﻛﻪﻣﯽ ﺧﯚم
ﺧﻮاردﻧــــــﯽ ﺧــــــﯚش ﻧﻪﺑــــــﻮو« .ﺋﻪو ﺳﻪدﯾﻖ ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ ﻛﻪ ﻟﻪ داﯾﻜﺒﻮوی ﺑﻪﻧﺎوی )ﺳﻪﻟﯿﻤﻪ( ھﻨﺎ و ﯾﻪﻛﻪم 8
No:10 15, May 2010
دهﻣﺮﺖ .ﻛﺎك ﺳﺪﯾﻖ رووﻧﯿﻜﺮدهوه
»دوای ﺋــــــﻪوه ﻟﻪ ژﻧﻪﻛﻪی دﯾﻜﻪم
واﺗﻪ )ﻣﻪﺳــــــﻌﻮودﯾﻪ( ٣ﻣﻨﺪاﯽ
دﯾﻜﻪﻣﺎن ﺑــــــﻮو ،ھﻪﻣﻮوﯾﺎن ﮔﻪوره
ﺑﻮون و ﭘﺎش ﺋﻪوهش ﻟﻪ ھﻪرﯾﻪك
ﻟﻪ ھﺎوﺳﻪراﻧﻢ ٢ﻣﻨﺪاﯽ دﯾﻜﻪﻣﺎن
ﺑﻮو و ﺋﻪواﻧﯿﺶ ﻣﺮدن ،دوای ﺋﻪو
ھﻪﻣﻮو ﻣﺮدﻧﻪ زۆرهی ﻣﻨﺪاﻪﻛﺎن،
رۆژﻜﯿــــــﺎن ھﻪژﻣــــــﺎرم ﻛــــــﺮد و
زاﻧﯿﻢ ﺗﺎﻛﻮ ﺋﺴــــــﺘﺎﻛﻪ ٣٩ﻣﻨﺪاﻢ
ﻣــــــﺮدوون« .ﺋــــــﻪو ھﺎووﺗﯿﯿﻪ ﻟﻪ
ﺧﻮا داوای دهﻛﺮد ﻛﻪ ﻣﻨﺪاﻪﻛﺎﻧﯽ
و داﯾﻜﻪﻛﺎﻧﯿــــــﺎن ﻟﻪﮔــــــﻪڵ ﺧﯚی
ﺑﻪ ﺑﻪھﻪﺷــــــﺖ ﺑﺒــــــﺎت .ﻟﻪ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ
ﻗﺴﻪﻛﺎﻧﯿﺪا ﮔﻮﺗﯽ »ﻣﻦ ﻟﺮهوه ﺑﯚ
ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﻪرﮔﻪی ﻣﺮدﻧﯽ
ﻣﻨﺪاﻜﯿــــــﺎن ﻧﺎﮔﺮن دهﻢ ﺑﺎ ﭼﺎو
ﻟﻪ ﻣﻦ ﺑﻜﻪن«. ﺳﻪدﯾﻖ ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ
ﺋﻪو ھﺎووﺗﯿﯿﻪ ﺋﺴﺘﺎش ﻧﺎوی
زۆرﺑﻪی ﻣﻨﺪاﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻪ ﻟﻪژﯾﺎﻧﺪا
ﺑﺎوﻛﯽ ٣٩ﻣﻨﺪاﯽ ﻣﺮدوو
ﻧﻪﻣﺎون ﻟﻪ ﺑﯿﺮه و دهﺷﺰاﻧﺖ ﻛﻪ
ھﻪرﯾﻪﻛﻪﯾﺎن ھﯽ ﻛﺎم ھﺎوﺳﻪرﯾﻪﺗﯽ.
ﻛﺎﺗﻚ ﻟﻪ ﻧﺎوهﻛﺎﻧﯿﺎﻧﻢ ﭘﺮﺳﯽ ﺑﻪم
ﺋﻪوﻛﺎت ھﯿﭻ ﭘﺰﯾﺸﻜﻚ ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪی ھﺎووﺗﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﮔاﻧﻪوهی ﺑﺎﺳﻪﻛﻪی
News
ھﻪواڵ و ﻧﺎوﺧﯚ
ﺑﻪم ﺑﺮاﯾﻪﻛﻪی ﭘﯿﺮاﮔﻪﯾﺎﻧﺪﯾﻦ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ
ﻧﺎوی ﺧﻮا ﺑﻪ رهﻧﮕﯽ
ﺋﻪو ﺑﺒﯿﻨﻦ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺋﻪو ﻣﻨﯽ ﻛﺮدووهﺗﻪ ﺳﻪوز ﻟﻪ ﺗﻪواوی
وهﻛﯿﻠﯽ ﺧﯚی و ﺧﯚی ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺧﻪرﯾﻜﯽ ﻟﻪﺷﻢ ﻧﻮوﺳﺮاوه
دوﻋﺎ و ﻧﻮﮋﻛﺮدﻧﻪ.
وﺮان..
ﺷﻪڕی ﻧﻮان
ﺋﻪدهﺑﯿﺎت و ﺋﺎﯾﯿﻦ
News
ھﻪواڵ و ﻧﺎوﺧﯚ
وﺮان دهﺳﺘﯿﭙﻜﺮدووه.
دﻛﺘﯚر ﻓﻪرھﺎد ﭘﯿﺮﺑﺎڵ ﺳﻪرﻧﻮوﺳﻪری
ﯾﻪﻛﺴﺎﻧﻜﺮاوه، رۆﺷــــــﻨﺒﯿﺮان ﺋﻪم ﻛﺎرهی ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوی
ﺋﯿﺴــــــﻼﻣﯽ و ﻛﯚﻣﻪﯽ ﺋﯿﺴــــــﻼﻣﯽ ﺑﻪ
ﺑوﻛــــــﺮاوهی وﺮان ،ﻟــــــﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑ ﺑﻪﻧﺪ و دژی ﺋــــــﺎزادی رادهرﺑﯾــــــﻦ دهزاﻧﻦ و
ﺗﻪﻟﻪﻓﻮوﻧﯿﺪا ﺑﻪ راﭬــــــﻪی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ »ﺋﻪو ﭘﯿﺎن واﯾﻪ ﺑوﻛــــــﺮاوهی وﺮان ھﭻ
ﻛﺸﻪﯾﻪی ﺋﺴﺘﺎ ﺳــــــﻪرﯾﮫﻪﺪاوه ﺑﻮوهﺗﻪ
ﺑﺎری ﯾﻪﻛﺴﺎﻧﻜﺮاوه، ﺗﺎواﻧﻜﯽ ﻧﻪﻛﺮدووه و ھﻪﻤﻪﺗﻜﯽ ﺋﯿﻤﺰا
ھﯚی درووﺳــــــﺘﺒﻮوﻧﯽ دﯾﺎﻟﯚﮔﻚ ﻟﻪ ﻧﻮان ﯾﻪﻛﺴﺎﻧﻜﺮاوه ﺑﻪ ﺑ ﻛﯚﻛﺮدﻧﻪوه ﻟﻪ ﺷــــــﺎرهﻛﺎﻧﯽ ھﻪرﻤﯽ
ﺋﯿﺴــــــﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن و رۆﺷــــــﻨﺒﯿﺮان ،ﺋﻪوهش ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺑﻪرﮔﺮی ﻟﻪ ﺑوﻛﺮاوهی
ھﻪﻧﮕﺎوﻜﯽ ﻧﻮﯿــــــﻪ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻟﻪ ﯾﻪﻛﺘﺮی
رهوﺷﺘﯽ ،ﺋﻪوه راﺳﺘﻪ وﺮان دهﺳﺘﯽ ﭘﻜﺮدووه.
ﺗﺒﮕﻪﯾــــــﻦ و زﻣﺎﻧــــــﯽ ھﻪڕهﺷــــــﻪ ﻟﻪ دژی ﺑﻪﺷﻜﯽ رهﻧﮕﺪاﻧﻪوهی )ﺣﻪﻣﻪ ﻏﻪﻓﻮور( ﻧﻮوﺳﻪر و رۆﺷﻨﺒﯿﺮ
ﯾﻪﻛﺘﺮی ﺑﻪﻛﺎر ﻧﻪھﻨﯿﻨﻦ«. ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ھﻪﻮﯾﺴﺘﯽ ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوی
ﺳﻪرﻧﻮوﺳــــــﻪری وﺮان ،ﻟﻪ ﭘﺮﺳﯿﺎری ﻧﺰﻣﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋﯿﺴــــــﻼﻣﯽ و ﻛﯚﻣﻪﯽ ﺋﯿﺴــــــﻼﻣﯽ و
ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﺋﺎﯾﺎ دهﺳﻪت ﺑﯾﺎری راﮔﺮﺗﻨﯽ ﻓﻪرھﻪﻧﮕﯽ ﺋﻤﻪﯾﻪ ھﺮﺷﯽ ﻣﻪﻻﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دهﺖ
وﺮاﻧﯽ داوه ﯾﺎ ﻧﺎ؟ ﮔﻮﺗﯽ »ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﺷﺘﯽ »ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺋــــــﻪو ﺷــــــﺎوی ﺑﻮﻏﺰ و
وا ﻧﻪﺑﻮوه ،ﺑﻪم ﺋﻪﮔﻪر ھﺎت و ﺑﯾﺎرﻜﯽ ﻛﯿﻨــــــﻪ و ﭘﻪﻧﺠــــــﻪ ڕاوهﺷــــــﺎﻧﺪﻧﺎﻧﻪی
وا درا ،ﻣﻦ ﻣﻠﻢ ﻟﻪ ﻣﻮو ﺑﺎرﯾﻜﺘﺮه ﺑﻪراﻧﺒﻪر ﻟــــــﻪ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﯿﺴــــــﻼﻣﯿﯿﻪﻛﺎن و
ﺑﻪ ﯾﺎﺳــــــﺎ و رﺰ ﻟــــــﻪ ﺑﯾﺎرهﻛﻪ دهﮔﺮم«. ﺋﺎﯾﻨﯿﯽ ﺷــــــﺎری ھﻪوﻟﺮ ﻟــــــﻪ ﺧﻮﺗﺒﻪﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﻨﺒﻪری ﻣﺰﮔﻪوﺗﻪﻛﺎﻧﻪوه ﺑ ﻣﻨﻪﺗﺎﻧﻪ
ﻧﺎوﺑﺮاو ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪوهﺷﻜﺮد ﻛﻪ ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﺧﯚﯾﺎﻧــــــﺪا ﺋﯿﺪاﻧﻪی ﮔﯚﭬﺎری وﺮاﻧﯿﺎن ﻛﺮد ﺟــــــﺎڕ و ﻓﺘﻮای ﺑﯚ ﺋﻪدرێ ،ﺷــــــﺘﻜﯽ
ﺋﻪوان ﻟﻪ ﻛﺎری ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻪردهواﻣﻦ. و ھﻪﻧﺪــــــﻚ ﻟﻪڕاﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﻪﻛﺎﻧــــــﯽ ھﻪرﻤﯽ ﺗﻪواو ﺟﯿﺎوازه ﻟــــــﻪ ﺋﯿﺪﯾﻌﺎی ﭘﻮوچ و
ﺳــــــﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺑﻪﺷــــــﺪاری ﻧﻪﻛﺮدﻧﯿﺎن ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸــــــﯿﺎن ،ﺑﻪﺗﻜﺪهری ﻛﻮﻟﺘﻮورو درۆﯾﯿﻨــــــﻪی ﺑﻪرﮔﺮﯾﻜــــــﺮدن ﻟﻪ ﺋﺎداﺑﯽ
ﻟــــــﻪو ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهی ﻛﻪ ﻟﮋﻧــــــﻪی ﺋﻪوﻗﺎف ﻧﻪرﯾﺖ ﻧﺎوﺑﺮدووه. ﮔﺸــــــﺘﯽ و ﭘﯿﺮۆزﯾﯿﻪﻛﺎﻧــــــﯽ ﻛﯚﻣﻪﯽ
و ﻛﺎروﺑــــــﺎری ﺋﺎﯾﯿﻨــــــﯽ ﻟــــــﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻟﻪﻣﺰﮔﻪوﺗﯽ ﮔﻪڕهﻛﯽ »ھﻪوﻟﺮی ﻧﻮێ« ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎن .ﻣﻪﺑﻪﺳــــــﺘﯽ ﺋﻪو ﻓﯚﺑﯿﺎ
ﻛﻮردﺳﺘﺎن رﻜﯿﺨﺴﺘﺒﻮو ،ﻓﻪرھﺎد ﭘﯿﺮﺑﺎڵ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﺋﻪو ﻣﺰﮔﻪوﺗﻪ ﻟﻪ وﺗﺎری ھﻪﯾﻨﯽ و ھﯿﺴــــــﺘﺮﯾﺎ و دهﻣﺎرﮔﯿﺮﯾﯿــــــﻪی ﻟﻪم
رووﻧﯿﻜﺮدهوه »ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪوهی ﭼﻪﻧﺪ ﻻﯾﻪﻧﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﺳــــــﻪرهڕای ﺋﻪوهی ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪوه رۆژاﻧــــــﻪدا ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴــــــﻼﻣﯽ و
دﯾﻜﻪش ﺑﺎﻧﮕﮫﺸﺖ ﻛﺮاﺑﻮون وهك دهزﮔﺎی دهﻛﺎت ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻢ رﻨﻤﺎﯾﯽ ﺑﯚ ﻣﻪﻻﻛﺎن ﺑﻪرهوڕووی )ﻓﻪرھﺎد ﭘﯿﺮﺑﺎڵ
ﺳﻪردهم و ﺷﻜﺎﯾﻪت ﻟﻪ )ﺷﺮﻛﯚ ﺑﻜﻪس( ﻧﺎردوون ﺑﺎﺳــــــﯽ ﮔﯚﭬﺎری وﺮان ﻧﻪﻛﻪن، و ﮔﯚﭬﺎری وﺮانو ﺳــــــﺘﺎﻓﯽ دهزﮔﺎی
ﯾﺶ ﻛــــــﺮا ﺑﻮو ،ﺋﻪوان ﺋﺎﻣــــــﺎده ﻧﻪﺑﻮون و ﺑﻪم ﻟﻪ وﺗﺎرهﻛﻪﯾــــــﺪا راﯾﺪهﮔﻪﯾﻪﻧﺖ ﻛﻪ ﺋﺎراس و ﺳــــــﻪردهم(ﯾﺎن ﻛــــــﺮدهوه،
ﺋﻤﻪش ﺑﯾﺎرﻣﺎﻧﺪا ﻧﻪﭼﯿﻦ«. ﺋﻪﮔﻪر ﺣﻜﻮﻣﻪت و وهزارهﺗﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﻟﻪڕاﺳــــــﺘﯽ و ﻟﻪ ﺑﻨﻪڕهﺗﻪوه رووی ﻟﻪ
ﺟﮕﻪی وهﺑﯿﺮھﻨﺎﻧــــــﻪوه دوا ﺑﻪ دوای رﮕﺮﺑﻦ ،ﺋﻪو ﮔﯚﭬﺎراﻧﻪ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺋﻪو ﻛﺎراﻧﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎﻧﻪ ،ﻟﻪ ﺧﻪﻜﯽ
14
No:10 15, May 2010
دهرﭼﻮوﻧﯽ ﺑوﻛﺮاوهی وﺮان ،ﺳﻪرۆﻛﯽ
ﻟﯿﮋﻧﻪی ﺋﻪوﻗــــــﺎف و ﻛﺎروﺑﺎری ﺋﺎﯾﯿﻨﯽ ﻟﻪ
ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ ،ﺑﻪھﯚی
ﺑوﻛﺮدﻧــــــﻪوهی ﭼﻪﻧــــــﺪ ﺑﺎﺑﻪﺗــــــﻚ ﻟﻪدوا
ژﻣﺎرهی ﮔﯚﭬﺎری وﺮان ،ﺳــــــﻜﺎ ﻟﻪ دژی
ﺋﻪو ﮔﯚﭬﺎره ﻟﻪ دادﮔﺎ ﺗﯚﻣﺎردهﻛﺎت.
ﻟﻪدوا ژﻣﺎرهﯾﺪا ،ﮔﯚﭬﺎری وﺮان ﭼﻪﻧﺪ
ﭼﯿﺮۆﻛﻜﯽ ﺑوﻛﺮدووهﺗﻪوه ،ﻛﻪ ﺑﻪوﺗﻪی
ﺳــــــﻪرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧﻪی ﺋﻪوﻗﺎف ،ﭼﯿﺮۆﻛﻪﻛﺎن
ﺑﺎﺳــــــﯽ ﺳﻜﺴــــــﯽ ﺗﺪاﯾــــــﻪ و ﺋــــــﻪوهش
ﺳﻪرﭘﭽﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻧﻪرﯾﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪﯾﻪ،
ﺑﻪرﮔﯽ ﮔﯚﭬﺎری وﺮان ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ )ﺑﻪﺷــــــﯿﺮ ﺧﻪﻟﯿﻞ( ﺳﻪرۆﻛﯽ
ﻟﯿﮋﻧﻪی ﺋﻪوﻗــــــﺎف و ﻛﺎروﺑــــــﺎری ﺋﺎﯾﯿﻨﯽ
دهﺖ »ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ دهﺑ دهﻛﻪﯾــــــﻦ ،ﺑﺎﺳــــــﯽ ﺳــــــﻜﺲ دهﻛﺎت ﻟﻪو ﻟﻪﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧــــــﯽ ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎن ﮔﻮﺗﯽ» :ﺋﻪو
ﺑﻪھــــــﯚی ﻧﺎوزڕاﻧﺪﻧﯽ رۆﺷــــــﻨﺒﯿﺮاﻧﯽ ﺷﯿﻌﺮهی ﺑﯚ )ﻣﻪﺳــــــﺘﻮوره(ی ﻧﻮوﺳﯿﻮه، ﮔﯚﭬــــــﺎره زۆر ﺷــــــﺘﯽ ﻧﺎﺷﺎﯾﺴــــــﺘﻪ و دژ
ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎن دادﮔﺎﯾــــــﯽ ﺑﻜﺮــــــﺖ«. ﺑﻪم ﭘﺎش ٢٠٠ﺳــــــﺎڵ ﻣﻪﻻﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣۆ ﺑﻪﺋﺎداﺑﯽ ﮔﺸــــــﺘﯽ و ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﻛﻮردﯾﯽ
ﺋﻪو ﻟــــــﻪ درﮋهی ﻗﺴــــــﻪﻛﺎﻧﯿﺪا ﮔﻮﺗﯽ ﺑﻦ رهﺧﻨﻪ ﺑﮕﺮن ﺋﻪﻣﻪ ﺳﻪﯾﺮه. ﺗﺪاﯾﻪ«.
»ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎﻧﯽ ﻋﺮاق ﺋﻪو رووﺑﻪرهﯾﻪ ﭘﯿﺮﺑــــــﺎڵ ﭘﺸــــــﺘﺮ راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪﺑــــــﻮو ﻛﻪ ﺑﻪﭘــــــﯽ وﺗﻪی ﺑﻪﺷــــــﯿﺮ ﺧﻪﻟﯿــــــﻞ ﺋﻪو
ﻛﻪ رۆژاﻧــــــﻪ زۆرﺗﺮﯾﻦ ﺑﺎﻧﮕﻪﺷــــــﻪ ﺑﯚ ﺳــــــﻪرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧﻪی ﺋﻪوﻗﺎف و ﻛﺎروﺑﺎری ژﻣﺎرهﯾﻪی ﮔﯚﭬﺎرهﻛﻪ ﭼﯿﺮۆﻛﯽ وای ﺗﺪاﯾﻪ
ﺳــــــﻪرهوهرﯾﯽ ﯾﺎﺳﺎ و ﺑﻪرﻗﻪرارﺑﻮوﻧﯽ ﺋﺎﯾﯿﻨﯽ ﻟﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﻪﺳﻜﯽ ﻛﻪ زۆر ﺑﻪڕووﻧﯽ و ﺑﻪﺋﺎﺷــــــﻜﺮا ﺑﺎﺳــــــﯽ
ﻣــــــﺎف و ﺋﺎزادﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗــــــﺪا دهﭼﺘﻪ ﺑ ﻻﯾﻪن ﻧﯿﯿﻪ. ﻛﺎری ﺳﻜﺴﯽ دهﻛﺎت و ﺑﺎس ﻟﻪ ھﻪﻧﺪﻚ
ﭘﺸــــــﻪوه .ﺟﮕﺎی داﺧﻪ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺣﻪﻣــــــﻪ ﻏﻪﻓﻮور ﻧﻮﺳــــــﻪر و رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮ ﺷــــــﻮازی ﻣﺎﻣﻪﻪﻛﺮدن ﻟﻪﮔــــــﻪڵ ھﻪردوو
و ﯾﺎﺳــــــﺎ و ﻻﯾﻪﻧﯽ ﺑﻪرﭘــــــﺮس ﺑﻮوﻧﻪﺗﻪ رهﮔﻪزهﻛــــــﻪ دهﻛﺎت ،ﻛــــــﻪ ﺋﻪم ﺷــــــﻮازه
ﺗﻪﻣﺎﺷــــــﺎﭼﯽ و ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻧﺎﻛﺮێ ﺋﺎوا ﻟﻪﺳﻪر رووﭘﻪڕی ﮔﯚﭬﺎرهﻛﺎﻧﺪا
و ﻣﻪﻻی ﻣﺰﮔﻪوت رﯿﺎن ﺑﯚ ﭼﯚﻜﺮاوه ﺑوﺑﻜﺮﻨــــــﻪوه ،ﭼﻮﻧﻜــــــﻪ ﺧﻪﻜﯽ ھﻪﻣﻮو
ﺣﻪﻣﻪ ﻏﻪﻓﻮور :
News
ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ ﺷــــــﻪڕ ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪی ﺳــــــﻪﯾﺪ ﺳﺎدق ﺷــــــﻪڕ و ﻟﻪﻻﯾــــــﻪن ﺣﻜﻮﻣﻪﺗــــــﯽ ﺋﺮاﻧــــــﻪوه راﭬﻪ ــ ﺗﻪﯾﺎر ﻋﺎدل ﮔﯚران
دهﺑﯿﺴﺘﺖ ،ﻛﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻤﯽ ﺑﻪدﯾﻞ ﮔﯿﺮدران و ﺗﺎﻛﻮ ﺋﺴــــــﺘﺎﻛﻪش ﺋﺎزاد وهﻛــــــﻮ ﻣﺎﻓﻜﯽ ﺷــــــﻪرﻋﯽ ﺧﯚﯾﺎن
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻪوه ﺗﻪرﻣﻪﻛﺎن رادهﺳﺘﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻧﻪﻛﺮاون) .ﺋــــــﺎزاد ﻋﯿﺰهدﯾﻦ ﻋﻪﺑﺪوﻟﻜﻪرﯾﻢ( ﺣﻜﻮﻣﻪﺗــــــﯽ ھﻪرﻤــــــﯽ ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎن
ﺋﺮان دهﻛﺮﻨﻪوه ،زۆر دﮕﺮان دهﺑﺖ .ﺋﻪو ــﯽ ﺗﻪﻣﻪن ٢٩ﺳــــــﺎن ﻛﻪ ﻛﻮڕی ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪو ﺗﺎڕادهﯾــــــﻪك ﻗﻪرهﺑــــــﻮوی ھﻪﻧﺪــــــﻚ ﻟﻪ
ھﺎووﺗﯿﯿﻪ ﮔﻮﺗﯿﺸﯽ »ﺋﻪی ﺑﯚﭼﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﻪ ﻛﻮرده ﺑﻪدﯾﻞ ﮔﯿﺮاواﻧﻪی ﺷﻪڕی ﻛﻪﺳــــــﻮﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺷــــــﻪھﯿﺪ و ﺋﻪﻧﻔﺎل
ھﻪرﻢ ﻟــــــﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺋﻪو ﺗﻪرﻣﺎﻧﻪدا ھﻪوﻚ ھﻪﺷــــــﺖ ﺳــــــﺎﻪی ﻧﻮان ﺋﺮان و ﻋﺮاﻗﻪ، ﻛﺮاوهﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮدووهﺗــــــﻪوه و چ زۆر چ
ﺑﯚ دۆزﯾﻨــــــﻪی ﺑﺎوﻛﯽ ﻣــــــﻦ و دهﯾﺎن ﺑﺎوﻛﯽ ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪوهﻛﺮد ﻛﻪ ﺋــــــﻪو ﻟﻪﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﯾﻪك ﻛﻪم ﺗﺎڕادهﯾﻪك ﻗﺴﻪﯾﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﻛﺮاوه
دﯾﻜﻪ ﻧﺎدات ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻮ ﺋﺴــــــﺘﺎ ﺧﺰاﻧﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺳــــــﺎﯿﺪا ﺑﻮوه ﻛﺎﺗﻚ ﺑﺎوﻛﯽ ﺑﻪدﯾﻞ ﮔﯿﺮاوهو و ﺑﻮوﻧﻪﺗﻪ دۆﺳــــــﯿﻪﯾﻪك ﺑﯚ ﻗﺴــــــﻪﻛﺎﻧﯽ
ﭼﺎوهڕﯿﺎﻧﻦ« .راﺷﯿﮕﻪﯾﺎﻧﺪ »ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑﻮو ﺗﺎﻛﻮ ﺋﺴــــــﺘﺎﻛﻪش ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﯽ ﻧﺎزاﻧﺖ و ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﻪ ﺑﻪرﭘﺮﺳــــــﺎن و زۆر ﺑﻪﻨﯽ
ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻢ ﺋﻪو ﺗﻪرﻣﺎﻧﻪی رادهﺳــــــﺘﯽ ﮔﻮﺗــــــﯽ » ﺑﺎوﻛﻢ ﻟﻪ ﻓﻪرﻣﺎﻧﮕــــــﻪی ﻛﺎرهﺑﺎی ﺟﯚراوﺟﯚرﯾﺎن ﭘــــــﺪراوه ،ﺑﻪم ﺋﻪوهی
ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺋﺮان ﻧﻪﻛﺮداﯾــــــﻪ ﺑﻪو ﻣﻪرﺟﻪی ﺑﻪردهڕهش ﻓﻪرﻣﺎﻧﺒﻪر ﺑﻮو ،ﺑﻪزۆرﯾﯽ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺟﮕﺎی ﭘﺮﺳﯿﺎره ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﯚﭼﯽ ﺗﺎﻛﻮ
ﻛﻪ ﺷــــــﺘﻚ ﻟﻪﺑــــــﺎرهی ﺑﺎوﻛﻪﻛﺎﻧــــــﯽ ﺋﻤﻪوه ﺑﻪﻋﺴــــــﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه ﺑﺮا ﺑﯚ ﺷﻪڕ و ﺑﻪدﯾﻞ ﮔﯿﺮا ﺋﺴﺘﺎ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻢ ھﻪوﯽ ﺋﻪوهی
ﻧﻪزاﻧﺖ« .ﺋﺎزاد ﻛﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ ﯾﻪك ﺑﺮا و دوو و ﺗﺎﻛﻮ ﺋﺴــــــﺘﺎﻛﻪ ﻧﻪﮔﻪڕاوهﺗــــــﻪوه «.ﺋﺎزاد ﻧﻪداوه ﻛﻪ ﭘﺮﺳــــــﯿﺎرﻚ ﻟﻪ ﭼﺎرهﻧﻮوﺳﯽ
ﺧﻮﺷﻜﻪ وهك ﺧﯚی ﺑﺎﺳﯽ ﻟﻮه دهﻛﺮد ﺗﺎﻛﻮ ﻛﺎﺗــــــﻚ ﭼﻪﻧﺪ رۆژﻚ ﻟﻪ ﻣﻪوﺑــــــﻪر ﻟﻪ ﯾﻪﻛ ﻛﻮرده ﺑﻪ دﯾﻞ ﮔﯿﺮاوهﻛﺎﻧﯽ ﺷﻪڕی ﻧﻮان
ﺋﺴــــــﺘﺎﻛﻪش ﭼﺎوهڕﯽ ﮔﻪڕاﻧﻪوهی ﺑﺎوﻛﯿﺎن ﻟﻪ ﻛﺎﻧﺎﻪ ﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﺎﻧﻪوه ھﻪواﯽ دۆزﯾﻨﻪی ﻋــــــﺮاق و ﺋﺮان ﺑﻜﺎت ﻛــــــﻪ ﺑﻪ زۆرﯾﯽ
دهﻛــــــﻪن و داوای ﻟﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗــــــﯽ ھﻪرﻤﯽ ﮔﯚڕﻜﯽ ﺑﻪ ﻛﯚﻣﻪﯽ ﺳــــــﻪرﺑﺎزه ﺋﺮاﻧﯿﯿﻪﻛﺎن ﻟﻪﻻﯾﻪن رژﻤﯽ ﺑﻪﻋﺴــــــﻪوه دهﺑﺮدراﻧﻪ
16
No:10 15, May 2010
ﯾﻪﻛﺘﺮی ﺷﺎد ﺑﺒﻪﻧﻪوه .ھﺎوﻛﺎت ھﺎووﺗﯽ ﻧﻪھﺎﺗﻨﻪوه ،رهﻧﮕﻪ ﺋﻪواﻧﻪ ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﺪا ﻣﺎﺑﻦ«.
ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺳــــــﻪرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﻛﺮد ﻛﻪ
)ﻋﻪﮔﯿﺪ ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﻣﻪوﻟﻮد( ﯾﻪﻛﻜﯽ دﯾﻜﻪ ﺑﻪﺷﯿﺮ ﺑﻪﮕﻪی ﺑﯚ ﻗﺴﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ھﻨﺎﯾﻪوهو
ﻟﻪرﮕﺎی ﻛﻮﻧﺴﻮﺨﺎﻧﻪی ﺋﺮاﻧﻪوه ھﻪوﻚ ﺑﯚ
ﻟﻪو ﻛﻪﺳــــــﺎﻧﻪﯾﻪ ﺑﺎوﻛﯽ ﻟﻪ ﺷﻪڕی ﻧﻮان ﮔﻮﺗﯽ »ﻛﺎﺗﻚ ﺋﻤﻪ ﺋﺎزاد ﻛﺮاﯾﻦ ،رﻜﺨﺮاوی
دۆزﯾﻨــــــﻪوهی ﺑﻪدﯾﻞ ﮔﯿﺮاوهﻛﺎن ﺑﺪهن .ﺋﺎزاد
ﺋﺮان و ﻋــــــﺮاق ﺑــــــﻪ زۆری ﺑﺮدراوهﺗﻪ ﺧﺎﭼﯽ ﺳﻮوری ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎری ﻟﻤﺎن
ﻟﻪ درﮋهی ﻗﺴﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﺑﺎﺳﯽ ھﻪﺳﺘﯽ
ﺷــــــﻪڕو ﺑﻪدﯾﻞ ﮔﯿﺮاوهو ﺗﺎﻛﻮ ﺋﺴــــــﺘﺎﻛﻪ ﻛﺮد ﻛﻪ دهﺧﻮازﯾﻦ ﺑﮕﻪڕﯿﻨﻪوه ﺑﯚ ﻋﺮاق ﯾﺎن
ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﭙﻪروهرﯾﻪﺗﯽ ﺑﺎوﻛﯽ دهﻛﺎت و دهﺖ
ﻧﻪﮔﻪڕاوهﺗﻪوه و ھﯿــــــﭻ ھﻪواﻜﯿﺎن ﻟﯽ ﻧﺎ؟ ﺑﯚﻣﺎن ھﻪﺑﻮو ﻟﻪﺳﻪر رهزاﻣﻪﻧﺪﯾﯽ ﺧﯚﻣﺎن
وهك ﺑﯚ ﻣﻨﯿﺎن ﺑﺎس ﻛﺮدووه ﻛﻪ ﺑﺎوﻛﻢ ﻛﻪﺳﻜﯽ
ﻧﯿﯿــــــﻪ .ﺑﺎوﻛــــــﯽ ﻋﻪﮔﯿﺪ ﻟــــــﻪ ﻓﻪرﻣﺎﻧﮕﻪی ﻧﻪﮔﻪڕﯿﻨﻪوه ﺑﯚ ﻋﺮاق و ﻧﺎﺳﻨﺎﻣﻪی ﺧﯚﻣﺎن
ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ ﺑﻮوه و ﺑﯚﯾﻪ ﻧﺎوی )ﻛﻮردﺳﺘﺎن(ی
ﻛﺸــــــﺘﻮﻛﺎڵ ﻓﻪرﻣﺎﻧﺒﻪر ﺑﻮوه .ﻋﻪﮔﯿﺪ وهك ﻟﻪﻧﻮ ﺑﺒﻪﯾﻦ ،ﺑﻪم ﻣﻦ ﮔﻪڕاﻣﻪوه و ﻟﻪو ﺑﻪﯾﻨﻪش
ﺑﯚ ﺧﻮﺷﻜﻪﻛﻪم ھﻪﺒﮋاردﺑﻮو و ﻧﺎوی ﻣﻨﯿﺸﯽ
ﺧﯚی ﺑﺎﺳــــــﯽ ﻟﻮه دهﻛﺮد ﺟﮕﻪ ﻟﻪ ﺧﯚی ﺑﻪﺷﻜﯽ زۆرﯾﺎن ﻧﻪﮔﻪڕاﻧﻪوهو ﭼﻮوﻧﻪ رﯾﺰی
ﻧﺎوه ﺋﺎزاد .ﺑــــــﻪ ﮔﻮــــــﺮهی زاﻧﯿﺎرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ
ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺧﻮﺷﻜﻜﯽ ھﻪﯾﻪ و ﻣﺎوهی ٢٧ﺳﺎﻟﻪ ﺣﯿﺰﺑﯽ دهﻋﻮهو ﻟﻪ ﺋــــــﺮان ﻣﺎﻧﻪوه ).دﺰار
راﭬــــــﻪ ،ژﻣﺎرهﯾﻪﻛﯽ زۆر ﻟﻪ ﻛــــــﻮرده ﺑﻪدﯾﻞ
ﭼﺎوهرﯽ ﮔﻪڕاﻧــــــﻪوهی ﺑﺎوﻛﯿﺎن دهﻛﻪن. ﻋﻪﺑﺪوﻟﺮهﺣﯿﻢ ﺋﻪﻟﯿﺎس( ﻛــــــﻪ ﻛﻮڕی ﯾﻪﻛﻚ
ﮔﯿﺮاوهﻛﺎﻧﯽ ﺷﻪڕی ﻧﻮان ﺋﺮان و ﻋﺮاق ﻛﻪ
ﺟﮕﺎی ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﯚ ﻛﺮدﻧﻪ ﻛﻪ ﺟﮕﻪ ﻟﻪوهی ﻟــــــﻪ ﺑﻪدﯾﻞ ﮔﯿﺮاوهﻛﺎﻧﯽ ﺷــــــﻪڕهﻛﻪﯾﻪ ،ﮔﻮﺗﯽ
ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺋﺮاﻧﻪوه ﺑﻪدﯾﻞ ﮔﯿﺮاﺑﻮون،
ﺗﺎﻛﻮ ﺋﺴﺘﺎ ھﯿﭻ ھﻪوﻚ ﺑﯚ دۆزﯾﻨﻪوهی »ﺑﺎوﻛﻢﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﺑﻮوﻛﺎﺗﻚﺑﻪزۆری
ﺗﺎﻛﻮ ﺋﺴﺘﺎﻛﻪ ﺑﺴﻪروﺷــــــﻮﻨﻦ و ﺗﻪﻧﯿﺎ ﻟﻪ
ﺋﻪو ﺑﻪدﯾــــــﻞ ﮔﯿﺮاواﻧﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺑﺮدراﯾــــــﻪ
ﺳــــــﻨﻮوری ﺷــــــﺎرۆﭼﻜﻪی ﺑﻪردهڕهش ٣٠
ھﻪرﻤــــــﻪوه ﻧــــــﻪدراوه ،ﺧﺰاﻧﻪﻛﺎﻧﯿــــــﺎن
ﻛﻪﺳﯽ ﻟﻪو ﺟﯚره ھﻪن ﻛﻪ
ھﯿﭻ ﻗﻪرهﺑﻮوﯾﻪﻛﯿﺎن ﭘﻨــــــﻪدراوهو ﺑﮕﺮه
ﻣﺎوهی زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ٢٧ﺳﺎﻪ
ﻣﻮوﭼﻪﻛﻪﺷﯿﺎن ﻛﻪﻣﻜﺮاوهﺗﻪ ﺑﻪ ﺑﻪراورد
دهﻧﮕﻮﺑﺎﺳﯽ ﮔﻪڕاﻧﻪوهﯾﺎن
ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋــــــﻪو ﺑه ﻣﻮوﭼــــــﻪی ﻛﻪ رژﻤﯽ
ﻧﯿﯿﻪ) .ﺑﻪﺷــــــﯿﺮ ﻋﻮﺳﻤﺎن
ﺑﻪﻋﺲ و ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋــــــﺮاق ﭘﯿﺎﻧﯿﺪاوه.
ﻣﻪﺣﻤﻮود( ﻛــــــﻪ ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪ
)ﺋﺎزاد ﻋﯿﺰهدﯾﻦ( ﺑﺎﺳــــــﯽ ﻟﻪوه ﻛﺮد ﻛﻪ
ھﺎووﺗﯿﯿﻪ ﺑﻪدﯾﻠﮕﯿﺮاوهﻛﺎﻧﯽ
ﺟــــــﺎران ﺋﻪوان ﻧﺰﯾﻜــــــﻪی ) (٥٠٠ھﻪزار
ﺷﻪڕی ﻧﻮان ﻋﺮاق و ﺋﺮان
دﯾﻨﺎرﯾﺎن ﻟﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻋﺮاق وهردهﮔﺮت
و ﭘــــــﺎش ٨ﺳــــــﺎڵ ﻣﺎﻧﻪوهی ﻟﻪ
ﺑﻪو ھﯚﯾﻪی ﻛﻪ ﺑﺎوﻛﯽ ﺑﺴﻪرو ﺷﻮﻨﻪ،
زﯾﻨﺪاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﺮان ،ﮔﻪڕاوهﺗﻪوه
ﺑﻪم ﻛﺎﺗﻚ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋﻪﻣﻨﯽ ﻣﻮوﺳ
ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺑﻪ ﻛﻪﺳﻮﻛﺎرهﻛﻪی
ﺗﻜﭽﻮو ﻣﻮوﭼﻪﻛﻪﻣﺎن ﮔﻮاﺳﺘﻪوه ﺑﯚ
ﺷــــــﺎد ﺑﻮوهﺗــــــﻪوه ،ﮔﻮﺗــــــﯽ »ﻟﻪ
ﺷــــــﺎری دھﯚك و ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ھﻪرﻢ
١٩٨٢/٥/٦ﺋﻤــــــﻪ ﻓﻪوﺟﻜﯽ ٣٧٠
ﻣﻮوﭼﻪﻛﻪی ﻟﻤــــــﺎن ﻛﻪم ﻛﺮدهوهو
News
ﮐﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ
ﺋﻪو ﭘﯿﺎواﻧﻪی
ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ
sociality
ﺑﻪراﻣﺒﻪرﯾﺎن
ﺧﯚراﺑﮕﺮن
ﻧﻪﺳﺮﯾﻦ ﺑﺎﺟﯽ
ﺧﯿﺎﻧﻪﺗﯽ ﺑﺮاﻛﻪی
دهدات
ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ و ﮔﻪﻣﻪﯾﻪﻛﯽ
ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﺎﻧﯽ زاﻧﻜﯚ ﻗﺰهون ﺑﻪ ﻧﺎوی
ﻧﻪﺑﻮوﻧﻪﺗﻪ ھﺎوڕێ ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯿﯿﻪوه
19
ژﻣﺎره١٥ ١٠ :ی ﺋﺎﯾﺎری ٢٠١٠
ﺋﻪو ﭘﯿﺎواﻧﻪی ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎن
ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺑﻪراﻣﺒﻪرﯾﺎن
ﺧﯚراﺑﮕﺮن
ﮐﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ
ﺗﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﺑﯿﺮﺗﺎن ﻟﻪوه ﻛﺮدووهﺗﻪوه
-٢ﭘﯿﺎوی ﺑﺎوهڕ ﺑﻪﺧﯚﺑﻮو ﺋــــــﻮه ﺗﺒﮕــــــﻪن .ﻟــــــﻪ ﻧــــــﻮان ھﻪﻣﻮو
ﺑﯚ ھﻪﻣﯿﺸــــــﻪ ھﻪﻧﺪێ ﻟــــــﻪ ﭘﯿﺎوان ﻟﻪ
ﺋﻪو ﺑﻪ ﺗﻪواوی ﻟﻪو ﻛﺎرهی ﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﺪا ﺋــــــﻪو ﺧﺎﻧﻪی ﻛﻪ
ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﮕﺮﺗــــــﻦ ﻟﻪﮔــــــﻪڵ ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎن
دهدات ،دﻨﯿﺎﯾﻪ و ﺑﺎوهڕی ﺗﻪواوﯾﺸــــــﯽ ﭘﺘﺮ ﻟﻪ ھﻪﻣﻮوان ﻟﻪﮔﻪڵ ھﻪﺴــــــﻮﻛﻪوﺗﯽ
ﺑــــــﻪ ﺑــــــﻪراورد ﻟﻪﮔــــــﻪڵ ﻛﻪﺳــــــﺎﻧﯽ
ﺑﻪﺧﯚی ھﻪﯾﻪ .ﺋﻪو ﻟﻪ ﭼﺎوی ﺧﻪﻜﯿﯿﻪوه ﺋﻮه ﺗﻪﺑﺎن ،ھﻪﺒﮋﺮن و ﺗﺒﻜﯚﺷــــــﻦ ﻟﻪ
دﯾﻜﻪ ﺳــــــﻪرﻛﻪوﺗﻮوﺗﺮن؟ ﺋﻪوه ھﯿﭻ
ﭘﯿﺎوﻜﯽ ﭘﯚزهﺗﯿﭭﻪ و ﺳﻪرﭼﺎوهی ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ دهرووﻧﯽ ﺧﯚﺗﺎﻧﺪا ﭘﻪروهردهی ﺑﻜﻪن.
ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﯽ ﺑﻪ روﺧﺴﺎری ﺟﻮان
و ﺋﯿﺮادهﯾــــــﻪ )دﯾﺎره ﺑــــــﻪ ھﯿﭻ ﺟﯚرێ ﯾﺎن رﻜﻮﭘﻜﯽ ﺟﻪﺳﺘﻪﯾﺎﻧﻪوه ﻧﯿﯿﻪ.
ﻣﻪﺑﻪﺳﺖ ﭘﯿﺎوی ﻟﻮت ﺑﻪرز و ﻟﻪﺧﯚڕازی -١ﭘﯿﺎوی رۆﻣﺎﻧﺘﯿﻚ:
راﺳــــــﺘﯿﯿﻪﻛﻪی ﺋﻪوهﯾــــــﻪ ،ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎن
ﻧﯿﯿﻪ( .ﺋﻪو ﻟــــــﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯽ ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎن و ﺋﻪو ﭘﯿﺎوهی ﻛﻪ ﺑﺎوهڕی ﺑﻪ ﻋﻪﺷــــــﻘﯽ
ﺣﻪزﯾﺎن ﻟﻪ ﻛﯚﻣﻪﻚ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪﺘﯽ
ﭘﯿﺎوان ﺑﻪﺧﯿﻞ و دﭙﯿﺲ ﻧﯿﯿﻪ ،ھﻪروهھﺎ ﻛﻼﺳﯿﻚ ﺑ ،ﺑﻪردهوام ﺑﯚ دﺪارهﻛﻪی
ﺋﻪﺧﻼﻗﯿﯽ ﭘﯿﺎواﻧﻪ و ﺳﺮووﺷــــــﺘﯿﯿﻪ
ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎﻧﯿﺶ دﻨﯿــــــﺎن ﻟﻪوهی ﻛﻪ ﺋﻪو ﻟﻪ ﮔــــــﻮڵ و ﭼﻮﻛﻠــــــﺖ ﺑﻜێ ،ﻟــــــﻪ ﻛﺎﺗﯽ
ﺑﻪرهو ﻻﯾﻪك راﺑﻜﺸﺮﻦ ﻛﻪ ﺧﺎوهﻧﯽ
ﻻﯾﻪن ھﺎوﻛﺎرﻜﯽ ﺋﺎﻓﺮهت ﯾﺎن ﭘﯿﺎوهوه ﻧﺎﻧﺨﻮاردﻧــــــﯽ ﺷــــــﻪودا ﻣــــــﯚم ﭘﺒﻜﺎت،
ﺋﻪو ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪﺘﯿﺎﻧﻪ ﺑﻦ .ﻟﻪم ﺑﺎﺑﻪﺗﻪدا
ﺗﻮوﺷﯽ ﻣﻪﺗﺮﺳــــــﯽ ﻧﺎﺑﺘﻪوه .ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎن ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﯿﺴــــــﻪﻟﻤﻨ ھﻪﻣﯿﺸــــــﻪ ﺑﻪ
٧ﺧــــــﺎڵ ﻟــــــﻪو ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪﯾﯿﺎﻧــــــﻪی
راﻛﺸﯽ ﭘﯿﺎوی ﺑﺎوهڕ ﺑﻪﺧﯚﺑﻮو دهﺑﻦ. ﯾــــــﺎدی ﺋﺎزﯾﺰهﻛﻪﯾﻪﺗــــــﯽ ﺑﻪﺗﻪﻟﻪﻓــــــﻮون
ﻛــــــﻪ ﺋﺎﻓﺮهﺗــــــﺎن ﻋﺎﺷــــــﻘﯿﻦ ﺑﯚﺗــــــﺎن
ﺋﻪﮔﻪر رﺰ ﺑﯚ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﺧﯚﺗﺎن داﺑﻨﻦ ﺑﻪردهوام ﻟﻪﮔﻪﯽ ﻗﺴﻪ ﺑﻜﺎت و ﺋﺎﮔﺎی
ﺷــــــﯿﺪهﻛﺮﺘﻪوه .دﯾﺎره ﻧﺎﺑ ﺧﯚﺗﺎن
واﺗﻪ ﺧﯚﺗﺎن ﺑــــــﻪ ﻛﻪم ﻧﻪزاﻧﻦ ،ﺑﮕﻮﻣﺎن ﻟﺒــــــﺖ ،ﺋﻪوﯾﻨﺪاراﻧــــــﻪ ﺑواﻧﺘﻪ ﭼﺎوی
ﻟــــــﻪ ﻛﺎت و ﺳــــــﺎﺗﻜﺪا ﺑﮕــــــﯚڕن و
ھﻪﻣﺎن رﺰﻟﮕﺮﺗﻨﯿﺶ ﻻی ﺑﻪراﻣﺒﻪرﺗﺎن ھﺎوﺳــــــﻪرهﻛﻪی و ھﻪﺳــــــﺘﯽ دهرووﻧﯽ
ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﺸﺘﺎن ﺑﻪﺗﻪواوهﺗﯽ ﮔﯚڕاﻧﯽ
دهﺧﻮﻘﺖ و ﺋﻮه ﺑﻪ ﻛﻪم ﻧﺎزاﻧ. ﺧﯚی ﺑﯚ ﺑﺎس ﺑﻜﺎت .ﺋﺎﻓﺮهت ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ
ﺑﻪﺳــــــﻪردا ﺑﻨﻦ .رهﻧﮕﻪ ھﻪﻧﺪێ ﻟﻪو
-٣ﭘﯿﺎوﻜﯽ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ: ﺑﻪ رﺰﮔﺮﺗﻨﻪ و ﭘﯿﺎوی رۆﻣﺎﻧﺘﯿﻜﯿﺶ ﺋﻪو
ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪﯾﯿﺎﻧــــــﻪ ﺑﯚ ﺋــــــﻮه ﮔﻮﻧﺠﺎو
ﭘﯿﺎوﻜﯽ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧــــــﺪی ﺧﻮﻘﻨﻪر، ﺧﻮاﺳﺘﻪی ﺋﺎﻓﺮهت ﺑﻪﺟﺪﻨ.
ﻧﻪﺑ ،ﺋﺎﮔﺎدار ﺑــــــﻦ ﻛﻪ ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎن ﺑﻪ
ژﯾﺎﻧﻪی ﺑــــــﻪﻻوه ﮔﺮﻧﮕﻪ و ﺑﯚ دهرﺑﯾﻨﯽ ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ دهﺗﻮاﻧﻦ ﻟﻪو ﭘﺎرادۆﻛﺴﻪی 20
No:10 15, May 2010
)ھﻪﺒﻪت ﻟﻪ ﺋﺎﺳﺘﻜﯽ ﻟﯚژﯾﻜﯿﺪا( و
ﻋﺎﺷﻘﯽ ﺋﺎزادی و ﺳﻪرﺑﻪﺳﺘﯽ ﺋﻪو
ﺟﯚره ﭘﯿﺎواﻧﻪ دهﺑــــــﻦ و ﺋﺎرهزووی
ﺋﻪوه دهﻛﻪن رۆژێ ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺧﯚﯾﺸﯿﺎن
ﺑﻪوﺟﯚره ﺑﮋﯾﻦ.
-٦ﭘﯿــــﺎوی ﻗﺴــــﻪﺧﯚش و
زﯾﺮهك:
ﻗﺴــــــﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﭘﯿــــــﺎوه ﻣﺮۆڤ
ﺷﺎﮔﻪﺷﻜﻪ دهﻛﺎت و ﺗﻪﻧﮫﺎ ﭘﯿﺎوﻜﻪ
ﻛﻪ ﮔﻮێ ﻟﻪ ﻗﺴــــــﻪﻛﺎﻧﺘﺎن دهﮔﺮێ.
ﺋﻪو ﭘﯿﺎوه دهﺑﺘﻪ ھﯚی ﺷــــــﺎدﻣﺎﻧﯽ
ھﺎوﺳﻪرهﻛﻪی و ﺑﻪ ھﻪﺳﺘﯽ ﺷﯚخ
و ﺷــــــﻪﻧﮕﯿﯿﻪﻛﻪی ﺧﻪﻧﺪه و ﭘﻜﻪﻧﯿﻦ
دهﻛﺎﺗﻪ دﯾﺎرﯾﯽ ﺑﯚ ھﺎوﺳــــــﻪرهﻛﻪی.
ﺋﻪو ﺑــــــﯚ راﻛﺸــــــﺎﻧﯽ ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎن ﻟﻪ
ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﺷﺎدﻣﺎن و ﺳﻪرﻗﺎﻜﺮدﻧﯿﺎن
ﻛﻪﻟﻜﻮهردهﮔﺮێ .ﺋﻪو ﭘﯿﺎوه دهﺗﻮاﻧ
ﻛﺎﺗﻜﯽ درﮋﺧﺎﯾﻪن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎن
ﻗﺴــــــﻪ ﺑﻜﺎت ﺑ ﺋﻪوهی ﺗﻮوﺷــــــﯽ
ﺳﻪرﺋﺸﻪ ﯾﺎن ﻣﺎﻧﺪووﯾﻪﺗﯿﺎن ﺑﻜﺎت.
ﺑﻪﺗﭙﻪڕﯾﻨــــــﯽ زهﻣﺎن ﭘﺮﭼــــــﯽ ﺋﻮه
ھﻪﺪهوهرێ و ﻣﺎﺳﻮﻟﻜﻪ ﺗﻮﻧﺪهﻛﺎﻧﺘﺎن،
ﻧﻪرم دهﺑﻨــــــﻪوه ،ﺑﻪم ﺋﻪﮔﻪر ﺑﺘﻮاﻧﻦ
ﺑﻪردهوام ھﺎوﺳﻪرهﻛﻪﺗﺎن ﺷﺎدﻣﺎن و ﺑﻪﻜﻮ ﺋﻪﮔﻪر زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺘﺎن ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺣﻪزی و ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯿﯿﻪﻛﻪی زۆرﺑﻪی
sociality
ﺋﯚﻣﺪهوار ﺑﻪ ژﯾﺎن راﺑﮕﺮن ،ﺑﺮاوهی ﭼﻪﻧﺪ زﻣﺎﻧﯽ ﺟﯚراوﺟﯚر ﺑﺖ ﯾﺎن زۆر ﺟﺎر ﻛﻪﻟــــــﻚ ﻟﻪ داھﻨــــــﺎن وهردهﮔﺮێ.
ﺋﻪو ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﻪن. ﺳــــــﻪﻓﻪرﺗﺎن ﻛﺮدﺑﺖ ،ﺑﻪ ھﻪﻣﺎن ﺋﺎﺳﺖ ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ،ﺑﯚ ھﺎوﺳــــــﻪرهﻛﻪی ﺷﻌﺮ
-٧ﺟﻨﺘﻠﻤﻪن ﺑﻦ: ﻛﻪ ﺑﯿﺎﻧﯿﯿﻪك دهﺗﻮاﻧ ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴــــــﺘﯽ دهﻧﻮوﺳــــــ ﯾﺎن وﻨﻪی ﺑﯚ دهﻛﺸــــــ.
ﺋــــــﻪو ﭘﯿﺎوﻜﻪ دهرﮔﺎی ﺳــــــﻪﯾﺎره و ﻻﯾﻪﻧﮕﺮی ﺑﯚ ﻻی ﺧﯚی راﺑﻜﺸــــــﺖ، ﺗﻪواوی ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎن ﭘﯿﺎن ﺧﯚﺷﻪ ھﻪﺳﺖ
ﺑــــــﯚ دﺪارهﻛــــــﻪی دهﻛﺎﺗــــــﻪوه و ﻟﻪ ﺋﻮهﯾﺶ دهﺗﻮاﻧﻦ .ھﯿﭻ ﺷــــــﺘﻜﯽ دﯾﻜﻪ ﺑﻜــــــﻪن ﺗﺎﯾﺒــــــﻪت و ﺑ ھﺎوﺗــــــﺎن و چ
داﺑﻪزﯾﻨﯿﺸــــــﺪا ﺑﻪ رــــــﺰهوه زووﺗﺮ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻢ ﻟﻪو ﺑﺎرهﯾﻪوه ﺑﻢ .ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻧﮫﻨﯽ، رﮕﻪﯾﻪك ﺑﺎﺷــــــﺘﺮ ﻟﻪوهی ﻛﻪ ﺋﻮه ﺋﻪو
دادهﺑﻪزــــــﺖ و ھﻪﻣــــــﺎن رهﻓﺘﺎری وﺗﻨﯽ رﺳﺘﻪﯾﻪك ﺑﻪ زاراوهﯾﻪﻛﯽ ﺧﯚﺷﻪ ﺑﻜﻪﻧﻪ ﺳﻪﻣﺒﻮل و ﺳﻪرﭼﺎوهی ﺋﯿﻠﮫﺎﻣﯽ
دووﺑــــــﺎره دهﻛﺎﺗــــــﻪوه و ﺋﻪﮔــــــﻪر ﻛﻪ ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎن ﺑﻪرهوﻻی ﺧﯚی رادهﻛﺸ ﺧﯚﺗﺎن.
ﺑﻪﯾﻪﻛــــــﻪوه ﺑۆن ﺑﯚ رﯾﺴــــــﺘﯚراﻧﺖ، و ﭘﯿــــــﺎوی ﺧﻮازراوﯾﺶ ﺑﯚ ﺋﻪو ﺟﻮان و -٤ﭘﯿﺎوی ﺑﯿﺎﻧﯽ:
ﻛﻮرﺳﯽ داﻧﯿﺸﺘﻨﻪﻛﻪی ﺑﯚ ﺟﺒﻪﺟ ﺳﻪرﻧﺠﺮاﻛﺶ دهﻛﺎت. ﺋﻪو ﭘﯿــــــﺎوه ﻟــــــﻪ وﺗﻜــــــﯽ دووری
دهﻛﺎت و ﺋــــــﺎﮔﺎی ﻟﯿﻪ ﺣﻪزی ﻟﻪ چ -٥ﭘﯿﺎوی ﺋﺎزاد و ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚ: ﺑﯿﺎﻧﯿﯿﻪوه ھﺎﺗﻮوه و زاراوهﯾﻪﻛﯽ ﺧﯚﺷﯽ
ﺟﯚره دﺴــــــﺮﻜﻪ و ﺧﻮازﯾﺎری چ ﺋــــــﻪو ﭘﯿﺎواﻧﻪ ﺋﺎزاد و ﺳﻪرﺑﻪﺳــــــﺘﻦ ھﻪﯾﻪ .ﺋــــــﻪو رواﻧﮕﻪﯾﻪﻛــــــﯽ ﺟﯿﺎوازی
ﺧﻮاردﻧﻜﻪ .ﻟﻪ ﮔﻪڕاﻧﻪوهﯾﺎﻧﺪا ھﻪﺗﺎ و ﻧﺎھــــــﻦ )ﺑﺎ( ﺑﻪ ھــــــﻪر ﻻﯾﻪك ﺣﻪزی ﺑﻪراﻣﺒــــــﻪر ﺟﯿﮫﺎن ھﻪﯾــــــﻪ .ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯽ
ﺑﻪردهرﻛﯽ ﻣﺎ ھﺎوڕﯿﻪﺗﯽ دهﻛﺎت. ﻟﺒﻮو ،ﺑﯿﺎﻧﺸــــــﻜﻨﺘﻪوه و دﯾﺎرﯾﺸــــــﻪ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ و ﻛﺮداری رۆژاﻧﻪی ﺳﻪﯾﺮ
رــــــﺰ ﻟﻪ ھﻪﺳــــــﺘﻪﻛﺎﻧﯽ دﺪارهﻛﻪی ﺑﻪرهو ﺋﻪو ﺷــــــﻮﻨﺎﻧﻪ رادهﻛﺸﺮﻦ ﻛﻪ و ﺳــــــﻪﻣﻪرهی ھﻪﯾﻪ ،ﺑﻪم ﺳﻪرهڕای
دهﮔﺮێ و دهزاﻧ چ ﻛﺎﺗ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺳﻪرﻧﺠﺮاﻛﺸــــــﻦ و ﺳــــــﻪرﻗﺎڵ دهﺑﻦ. ھﻪﻣﻮو ﺋﻪواﻧﻪ ،ﻗﺴــــــﻪﻛﺎﻧﯽ زۆر ﻟﻪ دڵ
ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﭘﺘﺮ ﺑﻪﯾﻪﻛﻪوه ﺑﻦ. ﻧﯿﮕﻪراﻧﯽ داھﺎﺗﻮوی ﻧﯿﯿﻪ و ﺑﻪ ﺋﯚﻣﺪهوه ﻧﺰﯾﻚ و ﺳﻪرﻧﺠﺮاﻛﺸــــــﻦ .ھﻪﺒﻪت ﺑﯚ
ن :ﺳﻮده ﻟﯽ دهڕواﻧــــــ .ھﻪﻣــــــﻮو ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎن ﺗﺎ ﺋﻪوهی ﺑﻪﺷﻚ ﻟﻪو ﮔﺮووﭘﻪ ﺑﻨﻪ ﺋﻪژﻣﺎر،
و :راﭬﻪ ﺋﺎﺳــــــﺘﻚ ﺧﻮازﯾــــــﺎری ﺳﻪرﻛﻪﺷــــــﯿﻦ ﺣﻪﺗﻤﻪن ﭘﻮﯾﺴﺖ ﻧﺎﻛﺎت ﻛﻪ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﺑﻦ،
21
ژﻣﺎره١٥ ١٠ :ی ﺋﺎﯾﺎری ٢٠١٠
ﮐﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ
ﮔﻪﻣﻪﯾﻪﻛﯽ ﻗﺰهون ﺑﻪ ﻧﺎوی ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯿﯿﻪوه
ﺧﯚی ﺑﯚ ﻛﺮدم ﻛﻪ ﺧﻮﻨﺪﻧﮕﻪﻛﻪﯾﺎن ﻧﺰﯾﻚ »ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ٣ی زاﻧﻜﯚ ﺑﻮوم ،ﻟﻪ رﯽ راﭬﻪ ـــ ﺋﻪﺳﺮﯾﻦ ﻋﻪﺑﺪوﻟﺒﺎﻗﯽ
ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯿﻪﻛﯽ ﻛﭽﺎن ﺑــــــﻮوه و ﺋﻪوﯾﺶ ھﺎوڕﯿﻪﻛﻤﻪوه )ھﻤﻦ(م ﻧﺎﺳــــــﯽ .ﺋﻪو »زۆرﺟﺎر ﻛﻪ ﺑﺎﺳﯽ ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯽ
وهﻛﻮ ھــــــﻪر ﮔﻪﻧﺠﻜــــــﯽ دﯾﻜﻪ ﻛﭽﻚ ﻛﻮڕه ھﻪﻣﻮو ﻛﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﯚ ﺑﯚ دهﻛــــــﺮدم ﺑﻪ ﭘﻜﻪﻧﯿﻨــــــﻪوه ﭘﯽ
دهﭼﺘﻪ دﯿﻪوه ،ﺑﻪم ﭼﺎرهﻧﻮوس رﮕﻪ ﻣﻦ ﺗﻪرﺧﺎﻧﻜﺮدﺑﻮو .ﺋﻪﮔﻪر ﺑﯿﻮﯾﺴﺘﺎﯾﻪ دهﮔﻮﺗﻢ »ﺋﺎخ ﻟﻪ ﻛﭽﯽ ﺋﻪم زهﻣﺎﻧﻪ!
ﻧﺎدات ﺑﯚ ﯾﻪﻛﺘﺮ ﺑﻦ و ھﺎوڕﯿﻪﻛﯽ ﺧﯚی ﺷﺘﻚ ﺑﻜﺎت ،ﭘﺮﺳﯽ ﺑﻪﻣﻦ دهﻛﺮد«. ھﺎوڕﯿﻪﺗﯿﻤــــــﺎن زۆر ﺑــــــﺎش ﺑــــــﻮو،
دهﯾﮫﻨﺖ! ﻟﻪﻧﺎﻛﺎو ھﻤﻦ ﺑﻪﻣﻨﯽ ﮔﻮت، ﺳــــــﺎرا ﺗﻪﻧﮫﺎ وهﻛﻮ ھﺎورێ ﺳﻪﯾﺮی واﻣﺎﻧﻠﮫﺎﺗﺒــــــﻮو ھﻪﻣﻮو ﻗﺴــــــﻪﯾﻪﻛﯽ
ﺋﻪی ﺗﯚ ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴــــــﺘﺖ ھﻪﯾﻪ؟ دوای ھﻤﻨــــــﯽ دهﻛــــــﺮد ،ﺑــــــﻪم ھﻤــــــﻦ ﺑﻪ دﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﺑﯚ ﯾﻪﻛﺘﺮ دهﻛﺮد ،ﺑﻪم
ﺗواﻧﯿﻨﻜﯽ دوورو درﮋی ﻧﻮاﻧﻤﺎن، ﭘﭽﻪواﻧﻪوه ﺳــــــﺎت ﻟﻪ دوای ﺳــــــﺎت، ھﻪﺳﺘﻢ دهﻛﺮد ھﺎوڕﯿﻪﺗﯽ ﻧﻮاﻧﻤﺎن
ﭘﻢ ﮔﻮت ،ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﭘﻮﯾﺴﺖ ﻧﺎﻛﺎت رۆژ ﻟــــــﻪ دوای رۆژ ﺳــــــﺎرای زﯾﺎﺗــــــﺮ ﺧﻪرﯾﻜﻪ رهوﺗﻜﯽ دﯾﻜﻪ دهﺑﺖ!«
ھﻪﻣﻮو ﺷــــــﺘﻜﯽ ﻣﻦ ﺑﺰاﻧﯿــــــﺖ ،ﺑﻪم ﺧﯚﺷﺪهوﯾﺴﺖ. ﺳﺎرای ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺖ و ھﺎوڕێ،
ﻧﻪﺧﺮ ،ﻣﻦ ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﻢ ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑﻪم ﺑﯚ ﺳــــــﺎرا درﮋهی ﺑﻪ ﻗﺴــــــﻪﻛﺎﻧﯽ دا ﭼﺎوه ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺴــــــﻜﻪﻛﺎﻧﯽ دهﺳﺖ
ﺋﻪم ﭘﺮﺳﯿﺎره دهﻛﻪی؟ ھﻤﻦ ﻟﻪ وهﻣﺪا و ﮔﻮﺗــــــﯽ »ﺟﺎرﻜﯿــــــﺎن ھﻤــــــﻦ زۆر و دهﺳــــــﺘﺪهﻛﺎت ﺑــــــﻪ ﮔاﻧﻪوهی
ﮔﻮﺗﯽ :ھﻪر ﺣﻪزم ﻛﺮد ﺑﯿﺰاﻧﻢ!« ﺑﻪﺳﺎدهﯾﯿﻪوه ﺑﺎﺳﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺋﺎﻣﺎدهﯾﯽ ﭼﯿﺮۆﻛﻪﻛﻪی و دهﺖ 22
No:10 15, May 2010
ﺳﺎرا ﺑﻪ ﮔﺎﺘﻪﺋﺎﻣﺰﯾﯿﻪوه ﺳﻪﯾﺮی
ﻣﯚﺑﺎﯾﻠﻪﻛﻪی دهﻛﺎت و ﺑﻪﺳــــــﻪرﯾﺪا
داﯾﺪهﺧــــــﺎت .رۆژــــــﻚ دوای ﺋﻪوه
ھﻤﻦ ﻟﻪ زاﻧﻜﯚ ﭼﺎوهڕﯽ ﺳــــــﺎرا
دهﻛﺎت ،ﻛﻪﭼﯽ ﺳــــــﺎرا ﺧﯚی ﻟﻪو
دووردهﺧﺎﺗــــــﻪوه و ﻟﻪﺋﺎزارداﻧــــــﯽ
ھﺎوڕﻜﻪی ﺑﻪردهوام دهﺑﺖ.
ﺳﺎرا درﮋهی دا و ﮔﻮﺗﯽ »دوای
ﺳــــــ ھﻪﻓﺘﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﻢ ﺑﻪ ھﻤﻦ
ﻛــــــﺮد و داوای ﻟﺒﻮردﻧــــــﻢ ﻟﯿﻜﺮد
و ﭘﻤﮕــــــﻮت ﻛﻪ ﺋــــــﻪو ﻣﺎوهﯾﻪ زۆر
ﺳــــــﻪرﻗﺎڵ ﺑﻮوم! ﺋﻪوﯾﺶ ﭘﻤﯿﮕﻮت:
ﺳﺎرا ﺧﺎن ﺧﺮ ﺑﻮو دهﻧﮕﺖ ﻧﻪﺑﻮو؟
ﻟﻪ وهﻣﺪا ﮔﻮﺗﻢ :ﺑﻢ ﭼﯽ .ﻛﻮڕﻚ
ﻟﻪ ﺋﻪوروﭘﺎ ھﺎﺗﻮوهﺗﻪوه و ﺧﻮازﺑﻨﯽ
ﻟﻜﺮدووم .ﺋﻪوه ﺑﻮو ھﻤﻦ ﺑﻪ ﺳﻪر
ﺳــــــﻮڕﻣﺎﻧﻪوه ﭘﺮﺳﯽ :ﺋﻪی وهﻣﯽ
ﺗــــــﯚ ﭼﯽ ﺑﻮو؟ ﻣﻨﯿﺶ ﮔﻮﺗﻢ :ﺑﻪﻨﻢ
ﭘﺪا ﻛﻪ ﺷــــــﻮوی ﭘﺒﻜــــــﻪم .ھﻤﻦ
ﮔﻮﺗﯽ :ﺋﻪی ﻣﻦ ﺳﺎرا ﮔﯿﺎن؟ ﭼﯚن
ﺑﯾﺎری وات داوه؟ دواﯾﯽ ﭘﻪﺷﯿﻤﺎن
دهﺑﯿﺘﻪوه .دهزاﻧــــــﻢ ﮔﺎﺘﻪم ﻟﻪﮔﻪڵ
دهﻛﻪﯾــــــﺖ؟ وهﻣــــــﻢ داوه :ﻧﺎ ﻛﺎك
ھﻤﻦ ﻣﻦ ﺗﻪﻧﮫﺎ دهﺗﻮاﻧﻢ ﺋﻪوهت ﭘ
sociality
ﺷﻪواﻧﻪ ﻟﻪ ﻣﺎﯽ ﯾﻪﻛﺘﺮدا ﺑﻤﻨﯿﻨﻪوه. ھﺎﺗﺒﻮوﻧــــــﻪ ھﻪوﻟﺮ ﺑﻮوﻣــــــﻪ ھﺎوڕێ. ﺋﺎ /ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ
)زهھﺮا( داﯾﻜﯽ ﺳــــــﻪﻟﻮه ﺋﺎﻓﺮهﺗﻜﯽ ﺳــــــﻪﻟﻮه زۆر ﺳــــــﻪرﻧﺠﯽ ﻣﻨﯽ ﺑﯚﻻی )ﺷﻪرﻣﯿﻦ( ﺋﺎﻓﺮهﺗﻜﯽ ﺗﻪﻣﻪن ١٩
زۆر ﺟــــــﻮان ﺑﻮو و ﺟﻠــــــﯽ زۆر ﻛﺮاوه ﺧﯚی راﻛﺸﺎﺑﻮو و ﻟﻪ ﺑﻮاری ﻣﺎدﯾﻪوه ﺳﺎڵ ،ﻟﻪداﯾﻜﺒﻮوی ﺷﺎری ھﻪوﻟﺮه
و ﺗﻪﻧﺎﻧــــــﻪت ﻧﯿﻮهرووﺗﯽ ﻟﻪﺑﻪردهﻛﺮد. ﻧﻪﯾﺪهھﺸﺖ ھﯿﭽﻜﺎت ھﻪﺳﺖ ﺑﻪ ﺑ و ﺑﻪم ﺷــــــﻮهﯾﻪ ﺑﺎس ﻟﻪ ﭼﯚﻧﯿﻪﺗﯽ
زۆرﺟﺎر دهھﺎﺗﻪ ﻻﻣﺎن و زۆر ﻗﺴــــــﻪی ﭘﺎرهﯾﯽ ﺑﻜﻪم .ﺋﻪﻣﻪ درﮋهی ﻛﺸﺎ و ﺗﻮوﺷــــــﺒﻮوﻧﯽ ﺑﻪ ﻛﺎری ﻟﻪﺷﻔﺮۆﺷﯽ
ﺟﻠﻒ و ﺳــــــﻮوﻛﯽ دهﻛــــــﺮد و ﭘﻤﺎﻧﯽ ﺟﺎرﺟﺎر دهﭼﻮوﻣﻪ ﻣﺎﯿﺎن .ﺳﻪﻟﻮه زۆر دهﻛﺎت« ﺑﻨﻪﻣﺎــــــﻪی ﺋﻤﻪ ﻟﻪ ﺑﻮاری
ﺋﻪوت »ﺗﯚ و ﺳﻪﻟﻮه ﺑﻪﯾﻪﻛﻪوه دهدهم ﺑﺎﺳﯽ ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯽ رهﮔﻪزی ﻧﺮی ﺑﯚ ﻣﺎدﯾــــــﻪوه زۆر دهﺳــــــﺘﻜﻮرت ﺑﻮو،
ﺑﻪ ﭘﯿﺎوﻚ!« دواﺗﺮ وهﻛﻮو ﺋﺎﻓﺮﺗﻪﻛﺎﻧﯽ دهﻛﺮدم و زۆر ﺟﺎر ﺑﻪﯾﻪﻛﻪوه ﺳﻪﯾﺮی ﺑﻪﭼﻪﺷــــــﻨﻚ ﻛــــــﻪ ﭘــــــﺎرهی ﻛﯾﻨﯽ
ﻧﺎو ﻓﯿﻠﻤﻪ ﺑﺮهوﺷــــــﺘﻪﻛﺎن ﺑﻪ ﭘﻜﻪﻧﯿﻨﻪ ﺳﯿﺪی ﺳﻜﺴﯿﻤﺎن دهﻛﺮد .ﺟﺎرﻚ ﻟﻪ ﻧﻪﺳﺘﻪﻟﻪﯾﻪﻛﯿﺸــــــﻢ ﭘﻨﻪﺑــــــﻮو ،ﺑﻪم
ﺷﻪﯾﺘﺎﻧﯿﯿﻪﻛﻪی ﺑﻪﺟﯿﺪهھﺸﺘﯿﻦ.ﻣﻦ وﻣﯽ ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻣﻦ ﻛﻪﭘﻢ ﻧﻪﺑﻮو ،زۆر ﺳــــــﻪرهڕای ﺋــــــﻪوهش ،ﻣﻨﯿــــــﺎن ﻟﻪ
ﭘﻢ واﺑــــــﻮو ﺑﻪھﯚی ھﺎوڕێ ﺑﻮوﻧﯽ ﻣﻦ ﮔﺎﺘﻪی ﭘﻜﺮدم ،ﺑﻪﭼﻪﺷــــــﻨﻚ ﺷﻪرﻣﻢ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻧﻪﮔﻪڕاﻧﺪهوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪ
ﻟﻪﮔــــــﻪڵ ﻛﭽﻪﻛﻪﯾﺪا وام ﭘﺪهﺖ ،ﺑﯚﯾﻪ ﻟﻪﺧﯚم ﻛﺮدهوه .ﺑﻨﻪﻣﺎﻪی ھﻪردووﻛﻤﺎن ﺧﻮﻨﺪﻧﺪا زۆر ﺳــــــﻪرﻛﻪوﺗﻮو ﺑﻮوم.
ﺋﻪم ﻗﺴﺎﻧﻪم ﺑﻪﻻوه ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﻮو. ﻟــــــﻪ رﮕﻪی ﺋﻤــــــﻪوه ﻟﻪﮔــــــﻪڵ ﯾﻪﻛﺘﺮ ﻛﺎﺗﻚ ﻟﻪ ﭘﯚﻟﯽ ﯾﻪﻛﯽ ﻧﺎوهﻧﺪی ﺑﻮوم
ﻟﻪﮔــــــﻪڵ ﺋﻪوهﯾﻜﻪ ﭘﺸــــــﺘﺮ زۆرﺟﺎر ھﺎﻣﻮﺷﯚﯾﺎن دهﺳﺘﭙﻜﺮد .ﺋﻪﻣﻪ ﺑﺒﻮوه ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﭽﻜﯽ دهوﻪﻣﻪﻧﺪی ﻋﺎرهﺑﯽ
ﺷــــــﻪواﻧﻪ ﻟﻪﻣﺎﯿﺎن دهﻣﺎﻣﻪوه ،ﺑﻪم ھﯚی ﺋﻪوهی ﻛﻪ زۆرﺟﺎر ﻣﻦ و ﺳﻪﻟﻮه ﺑﻪﻏﺪاﯾﯽ ﺑﻪﻧﺎوی )ﺳﻪﻟﻮه( ﻛﻪ ﺗﺎزه 24
No:10 15, May 2010
ﭘﻤﺪا ﻛﻪ ﻻی ﺋــــــﻪو ﻛﺎری دهﻛﺮد، ﺋﻪو ﭘﻤﯽ ﮔﻮت »ﺋﻪﻣﻪ زۆر ﺋﺎﺳــــــﺎﯾﯿﻪ
ﺑﯚﯾﻪ ﺑــــــﻪ زووﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎت ﻟﻪ ﺧﺎﻧﻪی و ﺗﺎزه وهﻛــــــﻮو ﻣﻨﺖ ﻟﮫﺎﺗﻮوه و ھﯿﭻ
ﻧﻪوا دهرﭼﻮوم و ﺋﻪﻣﺠﺎره ﻟﻪﻣﺎﯽ ﺗﺮﺳﯽ ﻧﺎوێ« و ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻣﺎﻪوهﻣﺎن
)ﺷــــــﻪﯾﻤﺎ( ھﺎوڕﻜــــــﻪی ﺟﯿﮫــــــﺎن ھﻪﺳﺖ ﺑﻪ ھﯿﭻ ﺷﺘﻚ ﻧﻪﻛﻪن ،ﺣﻪﺑﯽ
ﻣﺎﻣﻪوه .ﻟﻪوێ ٤ﺋﺎﻓﺮهﺗﯽ ﻋﻪرهﺑﯽ دژی ﺳــــــﻜﭙی ﭘﺪام .ﻣــــــﻦ ﻟﻪ ﻣﺎﯽ
ﻟﺒﻮو ﻛﻪ ﺋﻮردوﻧﯽ و ﺳﻮری و دوو ﺧﯚﻣﺎن ﻣﺤﻪﺟﻪﺑﻪ ﺑﻮوم و ﻟﻪ ﻛﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ
ﺑﻪﻏﺪاﯾﯽ ﺑﻮون. دﯾﻜﻪدا ﮔﻪر ﺑــــــﺎوك و ﺑﺮاﻛﻪم ﺑﻪﻻﻣﺪا
وام ﺑﻪﺳــــــﻪر ھﺎﺗﺒﻮو ﻛﻪ ﺧﯚﻣﻢ ﺗﭙﻪڕﯾﺒﺎن ،ﻧﻪﯾﺎﻧﺪهﻧﺎﺳﯿﻤﻪوه ،ﭼﻮوﻧﻜﻪ
ﻧﻪدهﻧﺎﺳﯿﻪوه .ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺑﮋﻮی )ﺑﺎرۆﻛﻪ( ﭘﺮﭼﯽ دهﺳــــــﻜﺮدم دهﻧﺎﯾﻪ
ﺧﯚم داﺑﯿﻨﺒﻜــــــﻪم و ﻟﻪھﻪﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﺳﻪر و ﺗﻪﻧﻮوری ﻛﻮرﺗﻢ ﻟﻪﺑﻪر دهﻛﺮد
ﺑﻪدهﺳﺖ ﻛﻪﺳﻮﻛﺎرﻣﻪوه ﻧﻪﻛﻮژرﻢ، و ﺑﻪم ﺟﯚره ﻓﺮی ﻟﻪﺷﻔﺮۆﺷﯽ ﺑﻮوم
ھــــــﻪر رۆژ ﺑﻪ ﻣﻮدﯾﻠﻜــــــﯽ ﻧﻮێ و و ﺋﻪو ﻛﺎﺗﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﺷــــــﻪوان دهﭼﻮوﻣﻪ
ﺳــــــﻪرﻧﺠﺮاﻛﺶ و ﺑﻪ ﺑﺎرۆﻛﻪﯾﻪﻛﯽ ﻣﺎﯿــــــﺎن ،ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﻟﻪﺷﻔﺮۆﺷــــــﯽ
ﺗﺎزهوه ﺧﯚم دهﻧﻮاﻧﺪ. ﭘﺎرهﯾــــــﺎن ﭘﻤﺪهدا و ﻣﻦ ﺳــــــﻪرهڕای
ھﻪر ﻟــــــﻪ رﯽ ﻟﻪﺷﻔﺮۆﺷــــــﯿﻪوه ﺣﻪزه ﺳﻜﺴــــــﯿﯿﻪﻛﺎﻧﻢ ،ﺗــــــﺎ رادهﯾﻪك
ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﺎﻓﺮهﺗــــــﻚ ﺑﻪ ﻧﺎوی )ﺗﺎﻧﯿﺎ( ﺣﻪزهﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎدﯾﺸﻢ ﺗﺮدهﻛﺮد.
ﺋﺎﺷﻨﺎ ﺑﻮوم ﻛﻪ ﺋﻪوﯾﺶ وهﻛﻮ زهھﺮا دوای ﺗﭙﻪر ﺑﻮوﻧﯽ ﺳ ﭼﻮار ﺳﺎڵ
و ﺟﯿﮫــــــﺎن ﮔﻪوادی دهﻛــــــﺮد .ﺋﻪو ﺋﯿﺘﺮ ﺗــــــﻪواو راھﺎﺗﺒﻮوم و ﻣﺸــــــﺘﻪری
ﻣﺸﺘﻪری زۆرﺗﺮی ھﻪﺑﻮو و ﻛﻪﻣﺘﺮ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿــــــﻢ ھﻪﺑﻮو .ﻟﻪم ﻧــــــﺎوهدا ﻟﻪﮔﻪڵ
ﭘــــــﺎرهی ﻟﻪ ژﻧﻪ ﻟﻪﺷﻔﺮۆﺷــــــﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮڕﻜــــــﯽ دووﻛﺎﻧﺪار ﺑﻮوم ﺑﻪ ھﺎوڕێ.
ﺑﻨﺪهﺳﺘﯽ دهﺳﺘﺎﻧﺪ. ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﺧﯚم ﻟﻪ زﻜﺎوی داوﻨﭙﯿﺴﯽ
ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻪ ﺷﻪش ﻣﺎﻧﮕﻚ ﻻی ﺋﻪو رزﮔﺎر ﺑﻜﻪم ،ﺗﺎواﻧــــــﯽ ﺑ ﺑﻨﯽ ﺧﯚﻣﻢ
ﺑــــــﻮوم .ﻟﻪم ﻧــــــﺎوهدا ﻟﻪﮔﻪڵ ﯾﻪﻛﻚ داﯾﻪ ﭘﺎڵ ﺋــــــﻪو داﻣﺎوه .ﺋﻪوﯾﺶ ﻟﻪﺑﻪر
ﻟــــــﻪ ﻣﺸــــــﺘﻪرﯾﯿﻪﻛﺎﻧﻤﺪا رﻜﻜﻪوﺗﻢ ﺣﻪﯾﺎﻧﻪﭼﻮوﻧﯽ ﺧــــــﯚی ﻣﻨﯽ ﻣﺎرهﻛﺮد.
sociality
ﻛــــــﻪ ﺑﻤﺨﻮازﺖ و واز ﻟــــــﻪم ﻛﺎره دﯾﺎره ﺑﯚﻧﻪﻣﺎن ﻧﻪﮔا ،ﺑﻪم ﺑﯚ ﻣﺎﻧﮕﯽ
ﭘﯿﺴــــــﻪ ﺑﻨﻢ .ﺋﻪو ﻛﻪ ھﺎوﺳﻪر و ھﻪﻧﮕﻮﯾﻦ ﭼﻮوﯾﻨﻪ ھﯚﺗﻠﻜﯽ دهرهوهی ھﻪﺳــــــﺘﻢ ﺑﻪھﯿﭻ ﺷــــــﺘﻜﯽ ﻧﺎﺋﺎﺳﺎﯾﯽ
٢ﻣﻨﺪاﯿﺸــــــﯽ ھﻪﺑﻮو ،ﺧﺎﻧﻮوﯾﻪﻛﯽ ﺷﺎر و دوو رۆژ دواﺗﺮ ھﻨﺎﻣﯿﻪوه ﻣﺎﯽ ﻧﻪدهﻛﺮد .ﺗﺎﻛﻮو درهﻧﮕﺎﻧﯽ ﺷــــــﻪوﻚ،
ﺑﻪﺗﻪﻧﯿﺎی ﺑﯚ ﮔﺮﺗﻢ و ﺋﯿﺘﺮ ﻻی )ﺗﺎﻧﯿﺎ( ﺑﺎوﻛــــــﻢ .ﻣﺎوهی ٦ﻣﺎﻧــــــﮓ ﺑﻪم ﺟﯚره ﭼﻪﻧﺪ ﭘﯿﺎوﻚ ھﺎﺗﻨﻪ ﻣﺎﯿﺎن .ﭘﻢ واﺑﻮو
ﻧﻪﻣﺎم .ﻣﺎوهﯾﻪك ﺑﻪﺳﻪر ﺋﻪم دۆﺧﻪ ﻣﺎﻣﻪوه .ﻟﻪم ﻣﺎوهﯾــــــﻪدا ﺋﻪو ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺋﻪواﻧــــــﻪ ﻣﯿﻮاﻧﯿﺎﻧــــــﻦ و ﻧﻪﻣﺪهزاﻧﯽ ﺑﯚ
ﺗﭙﻪڕی .رۆژﻚ ﻟﻪوم ﺑﯿﺴــــــﺖ ﻛﻪ ﺷﻪوﻜﯿﺶ ﻧﻪدهھﺎﺗﻪوه ،ﺗﺎ ﻟﻪﻛﯚﺗﺎﯾﯿﺪا ﻛﺎری ﺑﻪدرهوﺷــــــﺘﯽ و ﻛﺎت ﺑﻪﺳــــــﻪر
ﺗﺎﻧﯿﺎ ﻟﻪ ﻣﺎﻪﻛﻪی ﺧﯚی و ﺑﻪﺗﻪﻧﮫﺎ ﻣﻦ داوای ﺗﻪﻗﻢ ﻛــــــﺮد و ﺑﻪم ﺟﯚره ﺑﺮدن ھﺎﺗﻮون .داﯾﻜﯽ ﺳﻪﻟﻮه ﺑﺎﻧﮕﻤﯽ
ﻟﻪ ژوورﻜﺪا ﻣــــــﺮدووه .دﯾﺎرﻧﻪﺑﻮو ﻟﻪﯾﻪﻛﺘﺮ ﺟﯿﺎﺑﻮوﯾﻨﻪوه .ﻣﺎﯽ ﺑﺎوﻛﻢ ﺑﻪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﭽﻢ ﺷﻪرﺑﻪﺗﻚ ﺑﯚ ﻣﯿﻮاﻧﻪﻛﺎن
ﻛــــــﻪ ﺑﻪ ﭼﯽ و ﭼﯚن ﻣﺮدووه ،ﺑﻪم داوﻨﭙﯿﺴــــــﯽ ﻣﻨﯿﺎن زاﻧﯽ و ﺑﺮاﯾﻪﻛﻪم ﺑﺒﻪم .ﻟﻪو ﻛﺎﺗــــــﻪدا ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪو ﭘﯿﺎواﻧﻪ
ﭘﺪهﭼﻮو دهرﻣﺎﻧﺨﯚر ﻛﺮاﺑ .ﺑﻪھﯚی ھﻪڕهﺷﻪی ﻛﻮﺷــــــﺘﻨﯽ ﻟﻜﺮدم .ﻣﻨﯿﺶ ﻟﻪﮔــــــﻪڵ ﭘﻪرداﺧﻪﻛﻪ دهﺳــــــﺘﻤﯽ ﮔﺮت
ﭘﺰاﻧﯿﻨﯽ ژﻧﻪﻛﻪی ،ﺋﻪو ﭘﯿﺎوهش ﻣﻨﯽ ھﻪﻣﺪﯾﺲ راﻣﻜــــــﺮد و ﭼﻮوﻣﻪوه ﻣﺎﯽ و ﻻی ﺧﯚی داﯾﻨﯿﺸــــــﺎﻧﺪم .ﻣﻦ ﺑﻚ
ﺟﮫﺸﺖ و ﺟﺎرﻜﯽ دﯾﻜﻪ ﻣﻦ ﺑ زهھﺮا .ﺋﯿﺘﺮ ﺑﻪ ﺷــــــﻪوان دهردهﭼﻮوم ﺷﻪرﻣﻢ ﻛﺮد و ھﺎواری داﯾﻜﯽ ﺳﻪﻟﻮهم
ﭘﻪﻧﺎ و ﺋﺎواره ﺑﻪ ﻣﯚدﻞ و ﻧﺎوﻜﯽ و ﻧﯿــــــﻮهی ﭘﺎرهﻛﻪم دهداﯾــــــﻪ زهھﺮا. ﻛﺮد ،ﻛﻪﭼﯽ ﺋﻪو ﮔﻮﺗﯽ »ﻗﻪﯾﺪی ﭼﯿﯿﻪ ﺑﺎ
ﺗﺎزه و داھﺎﺗﻮوﯾﻪﻛﯽ ﻟ ﻣﺎﻣﻪوه. ﺑﺮاﯾﻪﻛﻪم ﺑﻪﻣــــــﻪی زاﻧﯽ ،ﺑﯚﯾﻪ ﻟﻪوﺶ ﺗﯚش ﺷﻪرﻣﺖ ﺑﺸﻜ و وهﻛﻮو ﺳﻪﻟﻮه
ﺑ ﺋﻮﻣــــــﺪ ﻟﻪ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪم و ﺑ ھﯿﻮا راﻣﻜــــــﺮد و ﭼﻮوﻣﻪ ﺧﺎﻧﻪی )ﻧﻪوا( ﺑﯚ ﻛﻪﭘﺖ ھﻪﺑ «!ﺑﯚﯾــــــﻪ ﻣﻨﯿﺶ دهﻧﮕﻢ
ﻟﻪ دوارۆژ... داﺪهداﻧﯽ ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎن و ﻣﺎوهﯾﻪك ﻟﻪوێ ﻧﻪﻛﺮد!؟ ﺋﻪو ﺷﻪوه ﺑﻪو ﺷﻪرﺑﻪﺗﻪی ﻛﻪ
ﻣﺎﻣﻪوه .ﻟﻪوێ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﺎﻓﺮهﺗﻜﯽ دﯾﻜﻪ زهھﺮا ﭘﻤﯽ دا ﻟﻪھﯚش ﺧﯚم ﭼﻮوم .ﺑﯚ
ﺑﻪﻧﺎوی )ﺟﯿﮫﺎن( ﺋﺎﺷﻨﺎ ﺑﻮوم .ﺋﻪوﯾﺶ ﺑﻪﯾﺎﻧﯿﯿﻪﻛﻪی ﺑﯚم دهرﻛﻪوت ﻛﻪ ﺋﯿﺘﺮ ﻛﭻ
ﻧﺎوﻧﯿﺸــــــﺎﻧﯽ ﻣﺎﯽ ﻟﻪﺷﻔﺮۆﺷــــــﻜﯽ ﻧﻪﻣﺎوم .ھﺎﻧﺎم ﺑﺮده ﻻی ﺳﻪﻟﻮه ،ﺑﻪم
25
ژﻣﺎره١٥ ١٠ :ی ﺋﺎﯾﺎری ٢٠١٠
ﮐﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ
دوای ﺳﻪد ﺳﺎﯽ دﯾﻜﻪش ھﻪر دهﻣﻜﻮژن
ﻛﯚﻣﻪﮕﻪﯾﻪدا ھﻪڕهﺷــــــﻪی ﻛﻮﺷﺘﻨﯿﺎن ﻧﻪﺑــــــﻮون و ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧــــــﻪ وﻣــــــﯽ ﺋﻪم راﭬﻪ /ﺳﯚران
ﻟﺪهﻛﺮﺖ و ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯿﺎن دهﺧﺮﻨﻪ ژﺮ ﺟﯚره ﻛﻪﺳﺎﻧﻪ ﺑﺪهﻧﻪوه ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪك ﭘﻨﺎﺳــــــﻪی ﺋﺎﻓــــــﺮهت ﻟﻪﻻﯾﻪن
ﭘ .ﺋﻪو ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎﻧﻪ زۆرﺟﺎر رووﺑﻪڕووی ﻛــــــﻪ ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺋﻪﻣــــــۆ ﻟﻪﻧﻮ زۆر ﻟﻪ ﭘﯿﺎواﻧﻪوه ﺑــــــﻪ )زهﻋﯿﻔﻪ(
ھﻪڕهﺷــــــﻪی ﻣﻪرگ دهﺑﻨﻪوه .ﺋﻪﻣﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪدا رۆﯽ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﺎن ھﻪﯾﻪ و ﻧﺎودهﺑﺮدرﺖ ،ﭘﯿﺎن واﯾﻪ زهﻋﯿﻔﻪ
ﺑﻪﺳــــــﻪرھﺎﺗﯽ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪو ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎﻧﻪﯾﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺣﻜﻮﻣﯽ و ﺣﺰﺑﯿﯿﺎن ﭘﻮﯾﺴــــــﺘﻪ ھﻪﻣﯿﺸــــــﻪ ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯽ
ﻛﻪوا دووﭼﺎری ھﻪڕهﺷــــــﻪی ﻛﻮﺷﺘﻦ وهرﮔﺮﺗﻮوه و ﺟﮕﻪ ﻟﻪﻣﺎﻧﻪش ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﭘﺸــــــﻠﺒﻜﺮێ و ﺑﭽﻪوﺳــــــﺘﻪوه.
ﺑﻮوهﺗﻪوه و ﻧﻪﺣﻜﻮﻣﻪت و ﻧﻪ ﯾﺎﺳــــــﺎ رﻜﺨــــــﺮاوی ﺗﺎﯾﺒــــــﻪت ﺑﻪﺋﺎﻓﺮهﺗﺎﻧﯿﺎن ﺳــــــﻪرﺑﺎری ﺋﻪﻣــــــﻪش زۆرﺟــــــﺎر
و ﻧــــــﻪ رﻜﺨﺮاوی ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎن و ﻧﻪ ھﯿﭻ داﻣﻪزراﻧﺪووه ،ﺗﺎﻛﻮ ﭼﯿﺘﺮ ﺣﯿﺴــــــﺎﺑﯽ ﮔﻮﺒﯿﺴــــــﺘﯽ ﺋﻪوه دهﺑﯿﻦ ﻛﻪ زۆر
دهزﮔﺎﯾﻪﻛﯿﺶ ﺑﻪھﺎﻧﺎﯾﻪوه ﻧﻪﭼﻮوه .ﺑﯚ ﻛﺎﯾــــــﺎن ﺑــــــﯚ ﻧﻪﻛﺮﺖ و ﻧﺎﺳــــــﻨﺎوی ﻟﻪ ﭘﯿــــــﺎوان دهﻦ »ﺋﺎﻓﺮهت وهﻛﻮ
ﺋﺎﮔﺎدارﺑﻮون ﻟﻪ ﻛﺸــــــﻪﻛﻪ ﺑﻪ رﮕﻪی زهﻋﯿﻔﻪﺷﯿﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﻻﺑﭽﺖ ،ﻛﻪﭼﯽ ﻛﺎﯾــــــﻪ ،ﺋﻪﻣﯿﺎن ﺑﻜــــــه و ﺋﻪوهی
ھﺎوڕﯿﻪك ﺗﻮاﻧﯿﻤــــــﺎن ﺋﻪم ﺋﺎﻓﺮهﺗﻪ ﺑﻪ ﺳــــــﻪرهڕای ﺋﻪم ھﻪﻣــــــﻮو رﻜﺨﺮاوه دﯾﻜﻪﯾﺎن ﻓﺮێ ﺑﺪه«.
ﺗﻪﻟﻪﻓﯚن ﺑﺪوﻨﯿﻦ ،ﺑﻪم ﺑﻪﺷــــــﻮهﯾﻪك و ﺑﻪرﮔﺮﯾﻜﺮدﻧﻪﯾــــــﺎن ﻟﻪﺋﺎﻓﺮهﺗــــــﺎن، زۆر ﻟﻪ ﺋﺎﻓﺮهﺗــــــﺎن ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر
ﺗﺮﺳــــــﻨﺪراوه ﻛﻪ ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻧﺎوﺮﺖ ھﺸﺘﺎ ﺑﻪﺷﻜﯽ زۆری ﺋﺎﻓﺮهﺗﺎن ﻟﻪم ﺋﻪﻣﺠــــــﯚره ﺑﯚﭼﻮوﻧﺎﻧــــــﻪ ﺑﺪهﻧﮓ
26
No:10 15, May 2010
دهﺳﺘﯽ ﺧﯚی ،ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﭼﻪﻧﺪﯾﻨﺠﺎر
داواﯾﻜﺮدووه ﻛﻪ ﺧﺎﻧﻮوهﻛﻪم ﺑﻔﺮۆﺷﻢ
و ﺑﭽﻤﻪﻻی ﺋﻪوان«.
ﻧﻪك ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋﻪو ،ﺑﻪﻜﻮ ﺑﺮاﻛﻪﺷﻢ ﺑﺮاﻛﻪﺷﻢ
ﭼﻪﻧﺪﺟﺎرﻚ ھﻪڕهﺷــــــﻪی ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ
ﭼﻪﻧﺪﺟﺎرﻚ
ﻟﻜــــــﺮدووم و دهﺖ دهﺑ ﺷــــــﻮو
ﺑــــــﻪ ﺷــــــﻮوﺑﺮاﻛﻪت ﺑﻜﻪﯾــــــﺖ ﻛﻪ ) ھﻪڕهﺷﻪی ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ
( ٢٠ﺳــــــﺎڵ ﻟﻪﺧــــــﯚم ﮔﻪورهﺗﺮه. ﻟﻜﺮدووم و دهﺖ
ھﻪر ﻟﻪم رۆژاﻧــــــﻪ ﺑﺮاﻛﻪم ﭘﯿﮕﻮﺗﻢ دهﺑ ﺷﻮو ﺑﻪ
»ﺋﻪﻣﺠﺎرهﯾﺎن واھﺎﺗﻮوم ﺑﯚ ﺋﻪوهی
وهك ﺳــــــﻪگ ﺑﺘﺘﯚﭘﻨــــــﻢ .دهﺑ ﺗﯚ
ﺷﻮوﺑﺮاﻛﻪت ﺑﻜﻪﯾﺖ
ھﻪﻣﻮو ﻣﻮوﭼﻪﻛﻪت ﺑﺪهﯾﺘﻪ دهﺳﺖ ﻛﻪ ) ( ٢٠ﺳﺎڵ
ژﻧﻪﻛﻪی ﻣﻦ و ﺋﻪو دهﺑ ﻣﻪﺳﺮهﻓﯽ ﻟﻪﺧﯚم ﮔﻪورهﺗﺮه.
رۆژاﻧﻪی ﺗﯚ و ﻣﻨﺪاﻪﻛﺎﻧﺖ ﺑﻜﺎت«.
ﺋﻪو ھﻪڕهﺷــــــﻪی ﺋــــــﻪوهی ﻟﻜﺮدم،
ﺋﻪﮔﻪر ﺷﻜﺎﯾﻪت ﺑﻜﻪﯾﺖ ﺋﻪوا داوای
ﻣﻪرﮔﯽ ﺧﯚت دهﻛﻪﯾﺖ .ﺑﻪڕاﺳﺘﯽ ﻣﻦ
ﻧﺎزاﻧﻢ ﺑﯚﭼﯽ ﺑﺮاﻛﻪم ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﻣﻦ
واﯾﻪ و داﯾﻜﯿﺸﻢ ﺑﻪرﮔﺮی ﻟﺪهﻛﺎت.
ﺋﻪوهی ﻣﻦ ﺑﯿﺮم ﺑﯚی دهﭼ ﺋﻪوهﯾﻪ
ﻛﻪﺑﺮاﻛﻪم ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻣﺎﯽ ﺧﻪزوورﯾﯿﻪوه
ﺳﯿﺤﺮی ﻟﺪهﻛﺮێ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ زۆر ﺟﺎر
ﺑﺮاﻛﻪم دﺘــــــﻪ ﻻم و ﺑﯚم دهﮔﺮﯾ و
sociality
ﮐﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ
ﺎﻧﯽ
و ﺋ ـــــﺎزادی زﯾﻨﺪاﻧﯿ ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ
ﺳــــــﻪرۆﻛﯽ
ـــﻪ ﺑﺎﻛﻮوری ﻪو
ﺋﺮاﻧــــــ ﻛــــــﻮردی ﻟـــ
رﻜﺨﺮاوی ﻗﻪﻪﻣــــــﯽ
ﺋﻪﻧﺪاﻣــــــﯽ
)UNA- ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ و
ـــﻪ
وﺗﻪﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎﻧـــ ﺒﯽ ﻟﻪﺳﻪر
ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻛﺘ
ﻧﻮدهوﻪﺗﯽ (و
USAﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ
ت ،ﻧﻮوﺳﯿﻮه ﻣﺎﻓﯽ ژن و
ﻣﻪ
و ﺳﯿﺎﺳﻪت وﺣﻜﻮو ﺷ ـــــﯿﻜﺎری
ﻜﯚﯿﻨﻪوه و
و دهﯾﺎن ﻟ
ﯚژی ھﻪﯾﻪ.
ﺳﺎﯾﻜﯚﻟ
ﻟﻪم دﯾﻤﺎﻧﻪﯾﻪدا )ﺳﻮرهﯾﺎ ﻓﻪﻻح( وهك ﻧﻮوﺳﻪر و ﭼﺎﻻﻛﭭﺎﻧﯽ ﺑﻮاری دهﺳﺘﻪﺑﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯽ ژﻧﺎن ،ﺳﻪﺑﺎرت ﺑﻪ ﭘﺮﺳﯽ
ژن و ﺑﻪراوردی ژﻧﯽ ﻛﻮرد و ژﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﯽ و ﻛﺸﻪ و ﮔﺮﻓﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ژن ﻟﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﺟﯿﺎواز ،راوﺳﻪرﻧﺠﯽ ﺧﯚی ﺑﺎﺳﺪهﻛﺎت
و ﺋﺎﻣﺎژه ﺑﻪوه دهﻛﺎت ﻛﻪ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ژن ﻟﻪ ﺟﯿﺎﺗﯽ ﺋﻪوهی ﺧﻪرﯾﻜﯽ دروﺳﺘﻜﺮدن و رﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪ ﺑﺖ و ﻟﻪ ﻓﺮﺑﻮون
و ﻓﺮﻛﺎرﯾﺪا ﺟﮕﺎی ﺑﻜﺮﺘﻪوه ،ﺑﻪ وهﺳﺘﺎﻧﺪن و رووﺧﺎﻧﺪن و ﻟﻪﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ ،ﻣﺎﻓﻪ ﺋﯿﻨﺴﺎﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺸﻠﺪهﻛﺮێ.
ﺳﺎزداﻧﯽ :ﺗﺎرا ﻣﺤﻪﻣﻪد
ﻛﯚﻣﻪﮕــــــﻪ واﺗﻪ ﻟــــــﻪ ژن و ﭘﯿــــــﺎو ﻛﻪﻟﻜﻮهر ﭘﯿﺸﻪﯾﯽ وت و ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺑﻮاری ﮔﺮﻧﮕﯽ دﯾﻜﻪ، *ﭼﯚن ﺑـــﻪراوردی ژﻧﺎﻧـــﯽ ﻛﻮرد
ﺑﮕﺮﺖ و ھﻪردوو ﻻش ﺳــــــﻮودﻣﻪﻧﺪ ﺑﻜﺎت، ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺷﯿﻜﺎری ﻟﻪ ﺳﻪر ﺑﻜﺮﺖ .ﺑﻪراوردی و ژﻧﺎﻧـــﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜـــﯽ دهﻛﻪﯾـــﺖ و چ
ﺑﻪﻣﻪش ﺋﻪم ﺳﯿﺴــــــﺘﻪﻣﻪ ﻣﻪﺷــــــﺮووﻋﯿﯿﻪﺗﯽ دۆﺧﯽ ژﻧﺎن ﻟﻪ ﺑﺎری ﺳﯿﺴــــــﺘﻪﻣﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوهﯾﻪﻛـــﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯿـــﺎن ﺑـــﯚ
ﺧﯚی ﺗﺎ ﺋﺎﺳــــــﺘﻜﯽ ﺑﻪرز دهﺳــــــﻪﻟﻤﻨ .ﻟﻪ و ﺣﻘﻮوﻗﯽ ﻟﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ و ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎن زۆر دهﻛﺮﺖ؟
ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎن ﺑﻪ ھﯚی ﺑﻪﺷــــــﺪارﯾﯽ ژﻧﺎن ﻟﻪ ﺟﯿﺎوازه ،ﺑﮕﻮﻣﺎن ﻟﻪ ﺑﻮاری ﺑﻪﺷﺪارﯾﯽ ژﻧﺎن ﺳــــــﻮرهﯾﺎ ﻓﻪﻻح :ﺑﯚ ﺧﻮﻨﺪﻧﻪوی ژﻧﺎن
ﺑﺰاﭬﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎن و ژﻣﺎرهی ﺑﻪﺷﺪارﯾﯿﺎن ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳــــــﻪت و ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﺪا ھﻪرﭼﯽ رﮋهی ﻟﻪو دوو ﻛﯚﻣﻪﮕﺎﯾــــــﻪدا ،دهﺑﺖ ﻟﻪ ﭼﻪﻧﺪ
ﻟﻪ ﺷﻪڕی ﭼﻪﻛﺪاری و ﺣﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯿﺪا ،ﻟﻪ ﭼﺎو ﺋﻪم ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﻪ ﻟﻪ ﺳﯿﺴﺘﻪﻣﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﺑﻮارﻜﻪوه ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهی ﻟﻪﺳــــــﻪر ﺑﻜﺮﺖ،
وﺗﻪﻛﺎﻧﯽ دهوروﺑــــــﻪر ﻟﻪﺑﻪرﭼﺎوﺗﺮه ،ﺑﻪم و دهﺳــــــﻪﺗﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﺑﺖ ،ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮوﯾﯽ و واﺗــــــﻪ ﻟﻪ رووی ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ و ﻛﻠﺘﻮوری و
ﺳﯿﺴــــــﺘﻪﻣﻜﯽ ﺳــــــﻪر ﺑﻪ وﺗﻜﯽ دﯾﻜﻪ ﻛﻪ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﺑﻮوﻧﯽ ﺋﻪو ﺳﯿﺴــــــﺘﻪﻣﻪ زﯾﺎﺗﺮه، ﺑﻪﺷﺪارﯾﯽ ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳــــــﻪت و رۆﯽ ﺋﻪوان
ﺗﺎزه دهﺳــــــﺘﯽ ﺑﻪ ﻣﻮﻣﺎرهﺳــــــﻪی ﺋﺎزادی و ﺋﻪﻣــــــﻪش ﺑــــــﻪو ﻣﺎﻧﺎﯾﻪ ﻛﻪ ﺋﻪو ﺳﯿﺴــــــﺘﻪﻣﻪ ﻟﻪ دهﺳﻪﺗﺪا ،ھﻪروهھﺎ ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯿﺎن
دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﻛﺮدووه ﻟﻪﮔﻪڵ دهﺳﻪﺗﻚ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪ ھﻪر دوو رهﮔﻪزی ﭘﻜﮫﺎﺗﻪی ﻟﻪ ﭘﺮۆﺳﻪی ﺋﺎﺑﻮوری و ﭘﺸﻜﻪوﺗﻨﯽ واری
28
No:10 15, May 2010
ﺗﺪاﯾﻪ ،ﭘﻪﺳــــــﻪﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎی ﻓﺮهژﻧﯽ، دوو ﻣﻪﺳﻪﻟﻪوه ،ﻛﺸﻪی ھﺎوﺑﻪﺷﯿﺎن ھﻪﯾﻪ، زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ٢٣٠ﺳــــــﺎﻪ داﻣﻪزراوه ،ﺟﯿﺎوازﯾﯽ
ھﺎوﺳــــــﻪرﮔﯿﺮی ﻟﻪ ﺗﻪﻣﻨﯽ ١٦ﺳــــــﺎﯽ، ﯾﻪﻛﻪم ﺑﻪ ھﯚی ژن ﺑــــــﻮون ،دووھﻪم ﺑﻪھﯚی زۆره .ژﻣــــــﺎره و ﭼﻪﻧﺪاﯾﻪﺗﯽ ﺑﻪﺷــــــﺪارﯾﯽ
ﻧﻪﺑﻮوﻧــــــﯽ ھﺎودهﻧﮕــــــﯽ ﻟﻪ ﻣﻪﺳــــــﻪﻟﻪی )ﻛﻮﻧﺴﺮواﺗﯿﭫ( ﺑﻮون ﻟﻪ ھﻪر دوو ﻛﯚﻣﻪﮕﻪ، ژﻧــــــﺎن و ھﻪروهھــــــﺎ ﺋــــــﻪدﮔﺎر و ﻧﻤﻮوﻧﻪﯾﯽ
»ﻧﺸــــــﻮز« ،ﻛﺸــــــﻪی »ﻣﯿﺮات« و... ﺑﻪم ﺋﺎﺳــــــﺘﯽ ﻛﺸﻪ ھﺎوﺑﻪﺷــــــﻪﻛﺎن زۆر ﺋﻪوان ﻟﻪ ﺳﯿﺴــــــﺘﻪﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻣﻪدهﻧﯿﺪا
ھﺘﺪ ،ﺳﻪﻟﻤﺎﻧﺪی ﻛﻪ ﯾﻪﻛﻪم :ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﺟﯿﺎوازن ،ﺷﻪڕی ژﻧﺎن ﻟﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﻟﻪ ﺳﻪر ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪﻛــــــﯽ ﻟﯚژﯾﻚ و ﻋﻪﻗﻧﯽ ﺗﺪاﯾﻪ ،ﻟﻪ
ﻋﻪﺷﯿﺮهﺗﯽ و ﭘﯿﺎوﺳﺎﻻری ﻟﻪ ﺑﺎﺷﻮوری ﻣﺎﻓﻪ ﺳﻪرهﺗﺎﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻧﯿﯿﻪ ،ﻟﻪ ﺳﻪر ﻣﺎﻓﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ )(٪٢١,٨ی ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ﺑﻪ دهﺳــــــﺖ
ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﺸﺘﺎ ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯿﻮه ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎری ﺑﻪراﻣﺒــــــﻪره ﻟﻪ ﺣﻪﻗﺪهﺳــــــﺖ و ﻛﺮﯽ ﻛﺎر و ژﻧﺎﻧﻪوهﯾﻪ و ﺋﻪﻣﻪش رهﻗﻪﻣﻜﯽ ﮔﻪوره ﻧﯿﯿﻪ،
ﺑــــــﯚ ﭘﻜﮫﻨﺎﻧــــــﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪﯾﻪﻛﯽ ﻣﻪدهﻧﯽ دهﺳﺘﻤﺎﯾﻪ و ﻻﺑﺮدﻧﯽ ﻛﺎری ﭘﯿﺎو و ﻛﺎری ژﻧﻪ، ﭼﻮﻧﻜﻪ )(٦٨هﻣﯿﻦ وﺗﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﻪ ﻟﻪ ﺑﻮاری
ﺑــــــﻜﺎت ،دووهم :ﺣﻜﻮﻣﻪﺗــــــﯽ ھﻪرﻤــــــﯽ ﻧﻪھﺸﺘﻨﯽ زهﻋﯿﻒ و ﺑﻪ ھﺰه ،ﻟﻪ ﯾﺎﺳﺎﻛﺎن ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ژﻧﺎن ﻟﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ،ھﻪروهھﺎ
ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎن ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯿﻮه ﺑﻪ ﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ و ﻟﻪ دهﺳــــــﺘﻮوری ﻓﯿﺪراﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ،ﻣﺎﻓﯽ دهﺑﯿﻨﯿﻦ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﻧﺎﺋﺎﻣﺎدهﯾﯽ ﺧﯚی
ﭘﺸﻜﻪوﺗﻮو ﺋﺎﯾﯿﻦ ﻟﻪ دهوﻪت ﺟﯿﺎﺑﻜﺎﺗﻪوه، ﺑﯚ ﻗﺒﻮوﻜﺮدﻧﯽ ژﻧﻚ ﺑﯚ ﺳــــــﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎری
ﺑﯚﯾــــــﻪ ﻧــــــﻪك ھﻪر ﻣــــــﻦ ،ﺑﻪﻜــــــﻮ ھﻪﻣﻮو وﺗﻪﻛﻪی دهرﺑی ،واﺗﻪ ﻻﭼﻮوﻧﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺘﺎر
ﭼﺎﻻﻛﺎﻧﯽ دهﺳــــــﺘﻪﺑﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻓﯽ ژﻧﺎن ﺑﻪداﺧﻪوه ھﺸﺘﺎ )ھﯿﻼری ﻛﻠﯿﻨﺘﻮن( ﻟﻪ ﻛﺒﻛﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ
ﻟﻪ ﺳﻪراﻧﺴﻪری دﻧﯿﺎ ﺑواﯾﺎن ﺑﻪ ﻓﺮهژﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﻧﯿﺸﺎﻧﻪی ﻧﺎﺋﺎﻣﺎدهﯾﯽ ﺋﻪم وﺗﻪﯾﻪ ﻛﻪ
ﻧﯿﯿﻪ ،ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دهزﮔﺎی ﯾﺎﺳﺎداﻧﺎن رهﺷﻪﻛﻮژی و ﻟﻪ دﻧﯿﺎ ﺑﻪ وﺗﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﻚ ﻧﺎﺳــــــﺮاوه.
ﻓﺮهژﻧﯽ ﻟﻪ ھﺎوﺳﻪرﯾﺪا ﻗﺒﻮوڵ دهﻛﺎت ،ﺑﯚﯾﻪ
ﺋﻪﻣﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﺗﮫﻪﭽﻮوﻧﻪوه و ﻛﺎری
ژﻧﻜﻮژی و دﯾﺎردهی ﻟﻪ ﺑﻮاری ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﻪوه ﯾﺎﺳﺎﻛﺎن ﻟﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ
ﻟﻪ ﺑﻮاری دهﺳﺘﻤﺎﯾﻪ و ﺣﻪﻗﺪهﺳﺖ و ﻛﺮﯽ
زۆرﺗﺮ ھﻪﯾﻪ .ﻟﻪ دوای رووﺧﺎﻧﯽ ﺳﻪدام ﻧﺎﺋﯿﻨﺴﺎﻧﯽ ﻛﺎرهوه ،ژن و ﭘﯿﺎو ﺑﻪ ﯾﻪﻛﺴــــــﺎن دادهﻧﺮﻦ،
ﺣﻮﺳﻦ ﻟﻪ ﺳﺎﯽ ٢٠٠٣ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻧﻮﯽ ﺑﻪم ﺑــــــﻪ ھﯚی ﺋﻪوهی ﻛﻪ ژﻧــــــﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ
ﻋﺮاق دهﺳــــــﺘﻮورﻜﯽ ﺗﺎزهی ﻟﻪ ﺳــــــﻪر ﺧﻪﺗﻪﻧﻪﻛﺮدﻧﯽ ﻛﭽﺎن ﭘﯿﺎوان ﻟﻪ ﭘﻪروهردهی ﻣﻨﺪاڵ ﺑﻪﺷــــــﺪارن و
ﺑﻨﻪﻣﺎی ﺷﻪرﯾﻌﻪﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼم داﻧﺎ ،ھﻪروهھﺎ ﭘﺎش ﺋﻪوهی ﻣﻨﺪاﯿﺎن دهﺑﺖ ،ﺗﻪواو وهﺧﺖ
ﺑﻪ ﻛﺮاوهﯾﯽ و ﺋﺎﺷــــــﻜﺮا )ﺋﺎﭘﺎرﺗﺎﯾﺪ(ﻜﯽ
و ﺑﻪ زۆرهﻣﻠ ﺑﻪ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﻛﺎر ﺑﻜﻪن ،واﺗﻪ ﻟﻪ ﻛﺎرﻛﻪرﻜﯽ ﺗﻪواو
ﺟﯿﻨﺪهری ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺑﻪ ژن وهك دهﺳﺘﻮور ﻣﺮددان و ﺳﻮوﺗﺎﻧﺪن وهﺧــــــﺖ ) (Ful time employeeﺑﯚ
ﻧﻮوﺳﺮا ،ﺑﻪم ﺋﻪﮔﻪر ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺎرﻛﻪرﻜــــــﯽ ﺑﻪﺷــــــﻪ ﻛﺎت )Part time
وهك ھﻪرﻤﻜﯽ ﭘﺸــــــﻜﻪوﺗﻮوﺗﺮ ﻧﻪﺗﻮاﻧ و ﺧﯚﺳﻮوﺗﺎﻧﺪن و (employeeدۆﺧﯿــــــﺎن دهﮔﯚڕــــــﺖ .ﻟﻪ
ﯾﺎﺳــــــﺎﻛﺎﻧﯽ ﻣﻪدهﻧﯿﺘﺮ و ﺟﯿﺎواز ﺑﺖ ﻟﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ژﻧﺎن دهرﻓﻪﺗﯽ ﺋﻪوهﯾﺎن ﭘﺪراوه ﻛﻪ
ﺧﻮﻛﻮﺷﺘﻨﯽ ژﻧﺎن
sociality
ﯾﺎﺳﺎی داﻧﺮاوی ﻋﺮاﻗﯽ ،ﺋﻪوه ﺑﮕﻮﻣﺎن ﻟﻪ ﺑﺰﻧﺲ و ﻛﺎری ﺋﺎﺑﻮورﯾﺪا ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺑﻜﻪن و
ﮔﯚڕاﻧــــــﻜﺎری ﻟــــــﻪ وهزﻋــــــﯽ ژﻧﺎﻧﯽ ﻛﻮرد
زۆر دهوادهﻛﻪوــــــﺖ ،دهﺑــــــﻮو ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ
ﺑﻪ رﮋهﯾﻪﻛﯽ زۆر ھﻪﻧﮕﺎوی ﮔﻪوره ھﻪﺒﮕﺮن ،ھﻪر ﺑﯚﯾﻪ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ
ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ ﻟﻪ دهوﻪﻣﻪﻧﺪﺗﺮﯾﻦ و ﺑﻪﺗﻮاﻧﺎﺗﺮﯾﻦ
ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎن ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﯾﺎﺳــــــﺎﯾﻪ زۆر دهﺑﯿﻨﺪرێ ژﻧﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﻟﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ دهژﯾﻦ ،ﻟﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ
دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺘﺮ ﺑﯿﺮی ﺑﻜﺮداﯾﻪﺗﻪوه ،ﯾﺎﺳﺎی ﯾﺎﺳــــــﺎﻛﺎن ژن و ﭘﯿﺎوی ﺟﯿﺎ ﻧﻪﻛﺮدووهﺗﻪوه،
ﺑﺎری ﻛﻪﺳــــــﯽ ﻟﻪ ﺳــــــﻪر ﺑﻨﻪﻣﺎی ﺧﯚی ﺑــــــﻪم ﺑﻪ ھﯚی ﺋــــــﻪو ﻓــــــﺮه ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻪی ﻟﻪ
رهﮔﻪزﺧــــــﻮازی ﺗﯿﺎﯾــــــﻪ و ژن ﺑﻪ دهرهﺟﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ھﻪﯾﻪ ،زۆر ﻛﺸــــــﻪی ﻧﻪرﯾﺘﯽ ھﻪن
دوو دهﻧﺎﺳ و زﯾﺎﻧﯽ زۆره ﺑﯚ ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯽ ھﺎووﺗﯽ ﺑﻪ ژن و ﭘﯿﺎوﯾﻪوه ﺑﻪ ﯾﻪﻛﺴــــــﺎﻧﯽ ﻛﻪ ﻧﻪﯾﺘﻮاﻧﯿﻮه ﺋﻪم ﯾﻪﻛﺴﺎﻧﯽ و ﺑﻪراﻣﺒﻪرﯾﯿﻪ
ژن .ﻟﻪ ﭘﻪﺳــــــﻪﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪم ﯾﺎﺳﺎﯾﻪﺷﺪا ﺟﮕﯿﺮ ﺑﻮوه ،ﺑﻪم ﺋﻪوه ﺑﻪو ﻣﺎﻧﺎﯾﻪ ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﻗﺒــــــﻮوڵ ﺑﻜﺎت ،ﺟﻨﻮدان و ﻟﺪان و زهﺧﺖ و
دهﺳﻪﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺧﻪﺗﺎﺑﺎر و ﺗﺎواﻧﺒﺎر ﻟﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺳﺘﻪﻣﯽ رهﮔﻪزی ﻟﻪ ﻧﻮان ژن و زۆرﻟﻜﺮدن و ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺑﻪ ژﻧﺎن
ﻧﯿﯿﻪ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪ ﻟﻪ ﺳﻪر ھﮋﻣﻮﻧﯽ ﭘﯿﺎو ﺑﻨﺒﺑﻮوه ﯾﺎن ﻧﻪﻣﺎوه. ﺑﻪ ھﻪر ﺑﯿﺎﻧﻮوﯾﻪك ﺑﻪ ﺗــــــﺎوان دهژﻣﺮدرﺖ
ﺗﯿﺌﯚرﯾﺘﻪی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺷﻪرﯾﻌﻪﯾﻪ ،ژﻧﺎن ﻟﻪ *ﺑﺎﺳـــﯽ ﻓﺮهژﻧﯿـــﺖ ﻛـــﺮد ،ﻟـــﻪم و ژن دهﺗﻮاﻧــــــﺖ ﭘﺎرــــــﺰهر ﺑﮕﺮﺖ و داوای
ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وهﻛﻮ ژﻧﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪ ﻟﻪ دواﯾﯿﺎﻧـــﻪدا ﭘﻪﺳـــﻪﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳـــﺎی ﺳــــــﺰاداﻧﯽ ﻣﺮدهﻛﻪی ﺑــــــﻜﺎت ،ﻛﻪس ﺑﯚی
ﻋﺮاق ﻟﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ ﺑﻪﻋﺲ ﻟﻪ ژﺮ زوﻢ ﺑﺎری ﻛﻪﺳﯽ ﻟﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﯿﯿﻪ ھﺎوﺳــــــﻪری ژﯾﺎن ﺑﯚ ﻛﭻ ﯾﺎن ﻛﻮڕ ،ﯾﺎن
و زۆرداری و ﭼﻪﭘﯚﻛــــــﯽ رهﮔﻪزﺧﻮازﯾﺪا ﻣﺸﺘﻮﻣﻜﯽ زۆری ﻟﻜﻪوﺗﻪوه ،وهﻛﻮ ﺧﻮﺷــــــﻚ و ﺑﺮای ﺧﯚی دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﺑﻜﺎت،
ﺑﻮون ،ﺑﻪم دوای رزﮔﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ژﻧﻚ ﻟﻪﻣﺒﺎرهﯾﻪوه رات ﭼﯿﯿﻪ؟ ﻓﺮهژﻧﯽ وهك دﯾﺎردهﯾﻪﻛﯽ ﻧﺎﺳــــــﺎغ ﻧﺎﺳﺮاوه
ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎن ﺗــــــﺎ رادهﯾــــــﻪك ھﻪوﻪﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮرهﯾﺎ ﻓﻪﻻح :ھﻪﺴﻮﻛﻪوت و ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی و ﻟﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜﺎ ﺑﻨﺒﻛﺮاوه ،ﻛﻪس ﻧﺎﺗﻮاﻧﺖ ﺋﻪم
ﺣﻜﻮوﻣﻪﺗﯽ ﻛﻮردی ﺑﯚ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺰهﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳــــــﺎﻛﻪ ﺗﺎ ﭘﻪﺳﻪﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﺟﻪﺧﺘﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﯾﺎﺳﺎﯾﻪ ﺑﺸﻜﻨ ،ﻣﯿﺮات وهك ﯾﻪك ﻟﻪ ﻧﻮان
ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﻛﻮردی رۆــــــﯽ ﮔا و ژﻧﺎن ﺋﻪوه ﻛﺮدهوه ﻛﻪ ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﭘﺮۆﺳﻪی ﻛﻮڕ و ﻛﭻ داﺑﻪش دهﻛﺮﺖ ،ﻣﺎﻓﯽ راﮔﺮﺗﻨﯽ
ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺧﯚﯾــــــﺎن ﻓﺮاواﻧﺘﺮ ﻛــــــﺮد ،ﺑﻪم ﺳﯿﺎﺳــــــﯽ و ﻣﻪدهﻧﯽ ﻛﺎرﯾﮕﻪرﯾﯿﻪﻛﯽ زۆری ﻣﻨﺪاڵ ﻟﻪ ﺋﻪﮔﻪری ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪوهی ھﺎوﺳﻪرﯾﺪا
ﺑﻪداﺧﻪوه ھﺸﺘﺎ رهﺷﻪﻛﻮژی و ژﻧﻜﻮژی ھﻪﯾﻪ ،دﯾﺎره ﭘﻪﺳــــــﻪﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎﻛﻪ ﻛﺎری ﺑﻪ داﯾﻚ دراوه.
و دﯾﺎردهی ﻧﺎﺋﯿﻨﺴــــــﺎﻧﯽ ﺧﻪﺗﻪﻧﻪﻛﺮدﻧﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ﺑﻮو ،ﺑﻪم ﺷﺘﯽ ﻧﻪﺷﯿﺎوی زۆری ژﻧﯽ ﻛــــــﻮرد و ژﻧﯽ ﺋﻪﻣﺮﯾﻜــــــﯽ ﺑﻪ ھﯚی
29
ﺑﻜﺎت .ﺋﻪﮔﻪر ﭼﺎوﯾﺸﯽ ﻛﻮﺮ ﻛﺮاﺑﺖ ،ﻣﺎﻓﯽ ﺷﻪڕی ﭼﻪﻛﺪاری. ﻛﭽﺎن و ﺑــــــﻪ زۆرهﻣﻠ ﺑــــــﻪ ﻣﺮددان و
ﮐﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ
ﻛﺎری ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪدا، و ﺑﻪڕﺰ ﺳــــــﻪرۆﻛﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
ﯾﻪﻛــــــ ﻟــــــﻪو ﺑﻪرﻧﺎﻣﺎﻧﻪی ﻛــــــﻪ زۆر ﮔﺮﻧﮕﻪ ﺑﻪﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﭘﯿﺎو ﻛــــــﺮا و ﺋﻪوﭘــــــﻪڕی ﻧﯿﮕﻪراﻧــــــﯽ ﺧﯚﯾﺎن
ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪی ﺧﯚﻣﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﻟﻪﭘﻪﺳﻪﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﯾﺎﺳﺎﯾﻪ دهرﺑی.
ﻧﺎوهﻧــــــﺪ و رﻜﺨﺮاوهﻛﺎﻧــــــﯽ ﻛﺎرو ﭼﺎﻻﻛﯽ
ﻟﻪ ﭘﺮﺳﯽ ژن و *ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿــــــﮋی ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺑــــــﻪ ژن چ
ژﻧﺎن ﻟﻪ ﺋﺎﺳــــــﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا ﻓﺮاواﻧﺘﺮ ﺑﻜﻪﯾﻦ، ﯾﺎرﻣﻪﺗﯿﺪاﻧﯽ ژن ﻟﻪ ﭘﻨﺎﺳــــــﻪﯾﻪﻛﯽ ﺑﯚ دهﻛﺮﺖ و ﺟﯚرهﻛﺎﻧﯽ
ﻟﻪ رﻜﺨﺮاوهﻛﺎﻧﯽ ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎن و ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﭼﯿﻦ و ﭼﯚن ﺑﻨﺒ دهﻛﺮﻦ؟
ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﻪ ﺳــــــﻪر ﺑﻪ رﻜﺨﺮاوهﻛﺎﻧﯽ دوﻧﯿﺎ
ﻻﯾﻪن ﭘﯿﺎواﻧﻪوه ﺑﯚ ﺳﻮرهﯾﺎ ﻓﻪﻻح :ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﺑﻪراﻣﺒﻪر
ﺑﻪﺷﺪار ﺑﯿﻦ و ﺋﻪزﻣﻮوﻧﻪﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﯚ ﻧﺎو دﯽ ﮔﻪﯾﺸﺘﻦ ﺑﻪ ﯾﻪﻛﺴﺎﻧﯽ ﺑﻪ ژن ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪ زﯾﺎﺗﺮﯾﻦ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﯿﻪﻛﺎن
ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﻛﻮردی ﺑﺒﻪﯾﻨﻪوه و ﺟﺎڕی ﺑﺪهﯾﻦ ﻛﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺑﻪ ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆڤ دهﻛﺮﺖ و
و ﻛﺎری ﺑﯚ ﺑﻜﻪﯾﻦ ﺗﺎ ﺋﺎﺳــــــﺘﯽ وﺷــــــﯿﺎری و و ھﺎوﺑﻪﺷﯽ ﻟﻪ ﻛﺎری ﻟﻪ ھﻪﻣﻮو ﻛﻠﺘــــــﻮور و ﻛﯚﻣﻪﮕﻪﯾﻪﻛﺪا ﺑﻪ
رۆﺷــــــﻨﺒﯿﺮی و زاﻧﯿﺎری ژﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﻪرزﺗﺮ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺟﯿﺎواز ﺑﻮوﻧﯽ ھﻪﯾﻪ ،ﯾﻪك ﻟﻪ ﺳﯽ
ﺑﺘﻪوه ،زﯾﺎدﻛﺮدﻧﯽ ﺳﻤﯿﻨﺎر و ﻛﻮﻧﻔﺮاﻧﺴﻪﻛﺎن ژﻧﺎن ﺑﻪ ﺟﯚرﻚ رووﺑﻪڕووی ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی
و ﺋﻪﻛﯿﺘﭭﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎری ھﻮﻧﻪری و ﺳﯿﺎﺳــــــﯽ ﻟﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪدا دهﺑﻨﻪوه ،واﺗﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ھﺎوﺳﻪر و ﺑﺎوك و
و ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗــــــﯽ و ﭼﺎﻻﻛﯽ راﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ژﻧﺎن ﺑﺮا ،ﯾﺎن ﻟﻪ ﻻﯾﻪن ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺖ وھﺎوڕێ
ﺑــــــﯚ ﻧﺎﺳــــــﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘﺮﺳــــــﯽ ژن و ﭘﻜﮫﻨﺎﻧﯽ و ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﻛﻪﺳﯽ ﻧﻪﻧﺎﺳﺮاو و ﻏﻪرﯾﺒﻪوه
دهرﻓﻪﺗﻪﻛﺎن ﺑﯚ دهﺳﺘﻪﺑﻪرﻛﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻓﻪﻛﺎﻧﯿﺎن، ﺗﻮوﺷﯽ ژﻧﺎن دهﺑﺖ و ھﻪﻧﺪﻜﺠﺎرﯾﺶ ﺑﻪ
ﻣﺎﻧﺪووﻧﻪﻧﺎﺳﯽ و ﻛﺎری ﺑﻪردهواﻣﯽ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ، دادهﻧﻦ ،واﺗﻪ ﺑﻪ ﻛﺸﻪی ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﻧﺎزاﻧﻦ ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ ژن و ﻣﺮدﻧﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﭘﺪﺖ ،ﻣﻦ
ﻟﻪ ﻧﺎوﺧﯚ و دهرهوهی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ژﻧﺎﻧﻚ ﻛﻪ ﭘﻮﯾﺴــــــﺘﯽ ﺑﻪ ﯾﺎرﻣﻪﺗــــــﯽ دهرووﻧﻨﺎس و ﭼﻪﻧﺪﺟﯚرﻚ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﻧﺎودهﺑﻪم ﻛﻪ ﻟﻪ
ھﻪن ﻛــــــﻪ ﺟﮕﻪ ﭘﻪﻧﺠﻪﯾﺎن دﯾــــــﺎره و ﺟﯽ دادوهر و دهﺳــــــﻪت ھﻪﺑﺖ ،ﺋﻪم دﯾﺎردهﯾﻪ ﻻﯾﻪن رﻜﺨﺮاوی ﻧﻪﺗﻪوه ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهﻛﺎﻧﻪوه
ﺧﯚﯾﻪﺗﯽ وای رﺰﻟﮕﺮﺗــــــﻦ ،داوای ﻛﺎری ﭘﻮﯾﺴــــــﺘﯽ ﺑﻪ ﺋﯿﺸﻜﯽ زۆر ھﻪﯾﻪ ﺑﯚ ﻧﺎﺳﯿﻦ دهﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻛﺮاون:
زﯾﺎﺗﺮﯾﺎن ﻟﺒﻜﻪﯾﻦ ،ﺑﻪﮔﺸﺘﯿﺶ ﺑﺎﺷﺘﺮﻛﺮدﻧﯽ وﻧﺎﺳــــــﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪ .ﺑــــــﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﻟﻪ .١ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿــــــﮋی ﻣﺎــــــﻪوه و ﺑﻨﻪﻣﺎــــــﻪ و
وهزﻋﯽ ژﻧﯽ ﻛﻮرد ،ﺑﻪدهﺳﺖ ﺧﯚﯾﻪﺗﯽ ،واﺗﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕــــــﻪی ﻛﻮردی ،ﻟــــــﺪان وﺟﻨﻮدان ﺑﻪ ھﺎوﺑﻪﺷﯽ ژﯾﺎن.
ﺋﺎزادی و ﯾﻪﻛﺴــــــﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﺑﻮاری ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﻧﺎزاﻧﻦ ،ﯾﺎن زۆرﺑﻪی ﯾﺎﺳــــــﺎﻛﺎن .٢ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﺳﻜﺴﯽ ﺑﻪ ﺑ ی ژن.
و ﺳﯿﺎﺳــــــﯽ و ..ھﺘﺪ ،ﺧﻪﺗﯽ دهﺳﺘﯽ ﭘﯿﺎو ﻟﻪ ﺋﺮان ﻟﻪ دژی ژﻧﺎﻧﻪ ،واﺗﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﺧﯚﯾﺎن .٣ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﻧﻪرﯾﺘﯽ و ﺳﻮﻧﻨﻪﺗﯽ وهﻛﻮ
ﻧﺎﺑﺖ و ھﻪوڵ و ﺗﻜﯚﺷــــــﺎﻧﯽ ﺧﻮدی ژﻧﺎﻧﯽ دهﺳــــــﺘﻮوری ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﺎن ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺑﻪ ژن ﺧﻪﺗﻪﻧﻪی ﻛﭻ .ﻛﻮﺷــــــﺘﻦ ﻟﻪﺳﻪر ﻣﺎرهﯾﯽ
ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ. ﻧﻪداﺑﺖ ،ﺋﻪوا ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ھﻪﺪهﮔﯿﺮﺳــــــﻨﻦ، ﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﻪﻧﮕﻼدش و ﭼﻪﻧﺪ وﺗﻚ ﺑﻮوﻧﯽ
ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧــــــﻪ ﭘﯿﺎو ﻟﻪ ژن ﺑــــــﺪات و زهﺧﺖ و ھﻪﯾﻪ.
زوﻤﯽ ﻣﺎﻪوه ژن ﺑﻜﺸ ﺑﯚ دادﮔﺎ ،ﯾﺎﺳﺎی .٤ﻛﯾﻦ و ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ژﻧﺎن و ﻛﭽﺎن.
ﺋﯿﺴــــــﻼﻣﯽ دهﺖ :دهﺷــــــ ژن ﺋﯿﺴﭙﺎﺗﯽ .٥ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺑﻪ ژﻧﺎن ﻟﻪ ﻛﺎﺗﯽ 30
No:10 15, May 2010
وهﻧﻪوﺷﻪ ﻣﯿﺮﻣﻮﻛﺮی:
ھﻪﻧﻮوﻛﻪ ﻟﻪ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ
ﻓﻪرﻣﺎﻧهواﯾﯽ ﺋﺮاﻧﺪا
ﺋﺎﯾﯿﻦ وهك ﮔﯚﭘﺎڵ ﺑﯚ
ﺳﻪرﻛﻮﺗﻜﺮدﻧﯽ ژﻧﺎن
ﺑﻪﻛﺎردﺖ
ﻟــــــﻪ ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺑﻪﺷــــــﯽ و ﯾﺎﺳــــــﺎﻛﺎﻧﯽ روون و ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﻪ ﻛﻪ ﻧﻪﺧﻮﻨﺪهوارﯾﯽ زﯾﺎﻧﯽ ﻟﻪ ﻣﺎوهی ٣٠ﺳــــــﺎڵ دهﺳﻪﺗﯽ ﺋﺎﯾﯿﻨﯿﺪا،
ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﺷــــــﺪا ،ﺑﺪهﺳــــــﻪﺗﯽ ژن ھــــــﻪر زۆری ﻟﺪهﻛﻪوﺘــــــﻪوه ،ﻛﻪ واﺑﻮو ﺗﻪواوی ﺋﻪو ﻛﯚﻣﻪﮕﻪ ﺋﺮان ﺋﺎﻮﮔﯚڕی زۆری ﺑﻪﺳــــــﻪردا
ﺑﻪدﯾﺪهﻛﺮﺖ .ﻛﺎﺗــــــﻚ ژن و ﭘﯿﺎو ﺑﻪ ھﻪر ﺧﻪﺳﺎراﻧﻪ ﻛﻪ ﺑﻪھﯚی ﺑﺴﻪوادﯾﯿﻪوه ،ﻣﺮۆڤ ھﺎﺗﻮوه و ژﻧﺎن ﻟﻪ ﺑﻪﺷــــــﻜﯽ ﺋﻪم ﺋﺎﻮﮔﯚڕاﻧﻪ
ھﯚﯾﻪك ﻧﻪﺗﻮاﻧﻦ درﮋه ﺑﻪ ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺑﻪش دووﭼﺎری دهﺑﺖ ،ژﯾﺎﻧﯽ ژﻧﺎﻧﯿﺶ دهﮔﺮﺘﻪوه ﺑﺒﻪش ﻧﻪﺑــــــﻮون و ﺑﻪردهوام ھﻪوﯽ ﺋﻪوهﯾﺎن
ﺑــــــﺪهن ،ﺋــــــﻪوه ﭘﯿﺎوهﻛــــــﻪ ﺑﻪ ﭘﯽ ﯾﺎﺳــــــﺎ ﻛﻪ ﺋﻪﻣﻪ ﺧﯚی ﺑﺎﺳﻜﯽ دوور و درﮋه ،ﺑﻪم داوه ﻟﻪﺗــــــﻪك ﭘﯿﺎواﻧﺪا ﺑﻨــــــﻪ ﻣﻪﯾﺪان و رۆﯽ
ﺑﯾﺎردهره ،ﻣﺎﻓﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧﻪوهی ﺑﻪ دهﺳﺘﻪ ﺧﯚﯾــــــﺎن ﻟــــــﻪ ﺋﺎﻮﮔﯚڕهﻛﺎﻧﺪا ھﻪﺑــــــﺖ ،ﻟﻪو
sociality
ﮐﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ
ﺑﺒﻪﺷﻦ ﺑﻪ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﻟﻪ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ رۆژھﻪت دهﺳــــــﺘﻜﯽ ﺑﻪ ھﺰی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ
ﻛﺎر و ﺳــــــﻪرﻣﺎﯾﻪﮔﻮزاری ﻓﻪرھﻪﻧﮕﯽ ﻟﻪﺳﻪر و ﺑﺎﺳﻜﯽ ﻧﻮێ ﺑﻪ ھﺎﻧــــــﺎی رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮاﻧﻪوه ﺑ و ﻟﻪﮔﻪڵ
ﻧﻪﻛﺮاوه .ﺑﯚ ھﯿﭻ ﺋﺎﻣﺎرﮔﺮﺗﻨﻚ ﻧﺎﺑ ﻟﻪ ﺳﻪر
ﻻﯾﻪﻧﯽ ﻛﻪﻣــــــﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪ ﺑﯾﺎرﺑﺪهﯾﻦ ،ﺑﻪﻜﻮو
ﻛﺎوﮋی دهرده رووﻧﺎﻛﺒﯿﺮان ﻟﻪو ﻣﻪﯾﺪاﻧﻪدا دهﺳﺖ ﺑﺨﻪﻧﻪ
دهﺳــــــﺘﯽ ﯾﻪك .ﺋﻤﻪش ھﻪر ﺟﺎرهو ﺑﻪ
دهﺑ دهردی ﻛﯚﻣﻪﮕﻪ ﺑﻪ ﮔﺸﺘﯽ ﺑﺒﯿﻨﯿﻦ.
*وهك ﭼﺎﻻﻛـــﻚ ﻟﻪ ﺑـــﻮاری ژﻧﺎن،
ﻟﻪﻣﮋﯾﻨﻪﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﻪ ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﺑﺎﺑﻪت و ﺑﺎﺳﻜﯽ ﻧﻮێ ﻛﺎوﮋی
دهرده ﻟﻪﻣﮋﯾﻨﻪﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﻪ ﺷــــــﻮازﻜﯽ
ﺗـــﺎ چ رادهﯾـــﻪك ﺑوات ﺑﻪ ﺋـــﺎزادی ژن ﺷﻮازﻜﯽ ﻧﻮێ ﻧﻮێ دهﻛﻪﯾﻨﻪوه! ﺑﯚﯾﻪ دﯾﺴــــــﺎن دهﯿﻦ،
ھﻪﯾﻪ؟ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﻓﯿﺰﯾﻜــــــﯽ و دهرووﻧﯽ دژی
-ﻣﻦ ﺑوام ﺑﻪ ﺋﺎزادﯾﯽ ھﻪﻣﻮو ﻣﺮوﭬﻚ ھﻪﯾﻪ دهﻛﻪﯾﻨﻪوه ژن ،ﺟﯿﺎوازﯾﯿﺪاﻧﺎن ،ھﻪﺳﺘﯽ ﺑﻪ ﺧﺎوهن
چ ژن چ ﭘﯿﺎو .ﺋﺎزادی ﺑﯚ ھﻪر ﻣﺮۆﭬﻚ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺑﻮون ﺑﻪﺳﻪر ﺟﻪﺳﺘﻪو رۆح و ھﺰری ژن
و ﻧﺎﺑ ﻛﺎﯾﻪی ﻟﻪ ﺳــــــﻪر ﺑﻜﺮێ ،ﻣﻪﺑﻪﺳــــــﺖ ﻛﻪ دهرﺧﻪری ﭘﺷــــــﻮورهﯾﯽ ﺗواﻧﯿﻨﯽ
ﮔﯚڕﯾﻨــــــﻪوهی ﺟﮕﻪ ﻧﯿﯿﻪ واﺗﻪ ﭘﯿﺎوﺳــــــﺎﻻری رهﮔﻪزﯾﯿﻪ ﻛــــــﻪ ﻟﻪ رﮕﻪی ﺳــــــﻪﭘﺎﻧﺪﻧﯽ
ﺑﺒﺘــــــﻪ ژن ﺳــــــﺎﻻری ،ﺑﻪﻜــــــﻮو ﻣﻪﺑﻪﺳــــــﺖ ﺳــــــﻮﻧﻨﻪﺗﻪ ﻏﻪﻪﺗﻪﻛﺎن و ﺳﯿﺴــــــﺘﻪﻣﯽ ﻛﯚﻧﯽ ﻟﻪﭼﻜﻪو ﺳﻪرﭘﯚش و ﻟﻪﺷﭙﯚش ﺑﻪرﺗﻪﺳﻚ
ﯾﻪﻛﺴﺎﻧﯿﯿﻪ ﻟﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪدا ﻛﻪ دهﺑ ژن و ﭘﯿﺎو ﻋﻪﺷــــــﯿﺮهﺗﯽ .ﻛﻪﻣﻜﺮدﻧــــــﻪوهی ﻛﯚﺗﻮﺑﻪﻧﺪی ﻛﺮدﻧﻪوه ﯾــــــﺎن رﮕﺮﺗﻦ ﻟــــــﻪ ﭘﻮهﻧﺪﯾﯽ
ﺑﻪ ﺑ ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ﺑﯚ ﭼﻪﺳــــــﭙﺎﻧﺪﻧﯽ ﯾﻪﻛﺴﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗــــــﯽ و ﭘﺎﻛﻜﺮدﻧﻪوهﯾــــــﺎن ﻟﻪ ژﯾﺎﻧﯽ ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯽ و ﻋﻪﺷﻘﻚ ﻛﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﯿﯽ
ھﻪوﺒﺪهن .ﻣﺮوڤ ﭘﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﻪ ھﻪﻣﻮو ﺟﯚره ﻣﺮوڤ ﻛﻪ دووﺑﺎره ﺑﻪ ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن و ﮔﻪﺷــــــﻪﻛﺮدﻧﯽ ژن ﯾﺎن ﺧــــــﻮدی ﭘﯿﺎوه،
ﺋﺎزادﯾﯿﻪك ھﻪﯾﻪ :ﺋﺎزادی ﺑﯚ دهرﺑﯾﻨﯽ ھﻪﺳﺘﻪ ﭘﻪروهرده و رۆﺷﻨﺒﯿﺮاﻧﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪ و ﻧﺎوهﻧﺪه ھﻪروهھﺎ ﺳــــــﻨﻮوردارﻛﺮدﻧﯽ ﭘﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ
درووﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎن ﺋﺎزادی ﺑﯚ دهرﺑﯾﻨﯽ رق و ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﯿﻪﻛﺎن دهﻛﺮێ. ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﺎن ﺑﻪ ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ
ﻧﻪﻓﺮهﺗﯽ ﺧﯚی ﺑﻪ ﺷﻮهی دروﺳﺖ .ﺋﺎزادی *ﺑـــﻪڕای ﺗﯚ ژﻧﺎن ﺧﯚﯾـــﺎن ھﯚﻛﺎری ﺷــــــﻪرهﻓﯽ ﮔﺸــــــﺘﯽ )ﻛﻪ ﺑﻪ دﻨﯿﺎﯾﯿﻪوه
ﺑﯚ دهرﺑﯾﻨﯽ ﺑﯿﺮو ﺑﯚﭼﻮوﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ،ﺋﺎزادی ﺑﯚ ﺳـــﻪرهﻛﯿﯽ ﻧﯿـــﻦ ﻟـــﻪ ﺑﻪراﻧﺒـــﻪر ﺋـــﻪو ﻣﻪﺑﻪﺳﺖ ﻟﯽ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﺷﻪرهﻓﯽ ﺋﻪو
ﻧﻮوﺳــــــﯿﻦ ،ﺑﯚ ھﻪﺒﮋاردﻧــــــﯽ ھﺎوژﯾﻨﯽ ﺧﯚی، ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋﯾﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﯿﺎن دهﻛﺮﺖ؟ ﭘﯿﺎواﻧﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺷﻌﻮوری ﺟﯿﻨﺴﯿﺎن
ﺋﺎزادی ﺑﯚ ﻛﻪﻟﻜﻮهرﮔﺮﺗــــــﻦ ﻟﻪ دهرﻓﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ -ﺋﻪﮔــــــﻪر ﻣﻪﺑﻪﺳــــــﺖ ﺋﻪو ژﻧﺎﻧــــــﻪ ﺑﻦ ﻛﻪ ﺋﻪوﯾﺶ ﺋﺎژهﯿﺎﻧﻪ ﮔﻪﺷﻪی ﻛﺮدووه( ،ﺑﻪو
ژﯾﺎن ،ﺑﯚ ﮔﻪﺷﻪﭘﺪان ﺑﻪ ھﻪﻣﻮو ﺗﻮاﻧﺎﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ رۆﯽ ﮔﺮﻧﮓ و ﺳــــــﻪرهﻛﯽ دهوﻪﺗﯿﯿﺎن ھﻪﯾﻪ ﻣﺎﻧﺎﯾﻪ ﻛﻪ ﺗﺎواﻧــــــﯽ ورووژاﻧﯽ ﻣﺮۆﭬﻚ،
ﺧﯚی ،ﺋــــــﺎزادی ﺑﯚ ھﻮﻣﻮﺳﻜﺴــــــﻮاﻟﻪﻛﺎن، و ﺑــــــﯚ ﻧﻤﻮوﻧﻪ ﻟﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧــــــﺪا ﻛﺎر دهﻛﻪن ﯾﺎ ﻣﺮۆﭬﻜــــــﯽ دﯾﻜﻪ ﻛﻪ )ژﻧــــــﻪ( ،دهﺑ ﺑﻪ
ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺋﺎزادی ﺑﯚ ﺋﻪوهی رﮕﺎﯾﻪﻛﯽ ﻏﻪﯾﺮی ﻧﺎوهﻧﺪه ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﯿﻪ ﺑﻪھﺰهﻛﺎن ﺑﻪڕﻮهدهﺑﻪن، زﯾﻨﺪاﻧﯿﯿﻜﺮدﻧــــــﯽ ﺧﯚی ﺑﯿﺪات .ھﻪﻧﻮوﻛﻪ
ﻧﯚرﻣﺎﻟﯿﺶ ﺑﯚ ژﯾﺎﻧﯽ ﺧﯚی ھﻪﺒﮋﺮێ. ﺑﻪم دژ ﺑﻪ ژن ﻗﺴــــــﺎن دهﻛﻪن و دژ ﺑﻪ ژﻧﺎن ﻟﻪ ﺳﯿﺴــــــﺘﻤﯽ ﻓﻪرﻣﺎﻧهواﯾﯽ ﺋﺮاﻧﺪا،
دهﻧﮓ دهدهن ،ﯾﺎن ﻣﻪﺑﻪﺳــــــﺖ ﺋﻪو ژﻧﺎﻧﻪ ﺑﻦ ﺋﺎﯾﯿﻦ وهك ﮔﯚﭘﺎﻚ ﺑﻪ ﺳــــــﻪر ژﻧﺎﻧﻪوهﯾﻪ
ﻛﻪ دهرﻓﻪﺗﯽ ﺑﺎﺷــــــﯽ ﻓﺮﺑــــــﻮون و زاﻧﯿﺎرﯾﯽ و ﭘﺸــــــﺘﯿﻮاﻧﯿﯽ ﺋﻪو ﭘﯿﺎواﻧﻪی ﻟﻪ ﭘﺸﺘﻪ
وهرﮔﺮﺗﻨﯿﺎن ﺑﯚ ھﻪﺪهﻛــــــﻪوێ ،ﺑﻪم ﻛﻪﻟﻜﯽ ﻛﻪ ﺑﻪھﯚی ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ ﺗﮕﻪﯾﺸﺘﻨﯽ ﺑﻪرزی
ﻟﻮهرﻧﺎﮔــــــﺮن ،رهﻧﮕــــــﻪ واﺑ ،ﺑــــــﻪم ﺋﻪﮔﻪر ﻣﺮۆﯾــــــﯽ و ﭘﻪروهردهﺑــــــﻮون ھــــــﻪر ﻟﻪو 32
No:10 15, May 2010
ﺧﯚی ﺑــــــﻪ ﺗﯚﻣﻪﺗﯽ ﺋــــــﻪم ﺧﯿﺎﻧﻪﺗﻪ )ﺳــــــﻪﺑﺎح( و )ﺟــــــﻪﻻل( دوو
ﮔﻪورهﯾﻪی ﻛﻪ دهرﺣﻪق ﺑﻪ ﺋﻪوﯾﺎن ھﺎوڕێ ﺑﻮون ﻛﻪ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ١٠ﺳــــــﺎڵ
ﻛﺮدووه ،ﺑﻪﯾﻪﻛﻪوه دهﻛﻮژﺖ ،ﺑﯚﯾﻪ ﺑﻮوھﺎﻣﻮﺷــــــﯚﯾﺎن ھﻪﺑﻮو .ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯽ
ﻣﺎــــــﯽ ﺑﺎوﻛﯽ ﺟــــــﻪﻻل ﻛﭽﻜﯿﺎن ﻧﻮاﻧﯿﺎن ﺑﻪ ﺟﯚرــــــﻚ ﺑﻮو ﻛﻪ ﻟﻪ ﯾﻪك
دهﻣﻪودهﺳــــــﺖ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ
ﺳﻪﺑﺎح دهﺑﻪن.
ﻣﺎﻧﮕﺪا ھﻪردووﻛﯿﺎن ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺑﻪﺷﯿﺎن
ﭘﻜﮫﻨﺎ .ﺟﻪﻻل دووﻛﺎﻧﻜﯽ ﻛﻪﻣﺎﻟﯿﺎﺗﯽ
ﻧﻪﺳﺮﯾﻦ ﺑﺎﺟﯽ ﺧﯿﺎﻧﻪﺗﯽ
دوای ﮔﻪﯾﺸﺘﻨﯽ ﭘﯚﻟﯿﺲ و ﻣﺎﻪ
ﺑﺎواﻧﯽ ھﻪر ﺳ ﻻﯾﻪﻧﯽ ﻛﺸﻪﻛﻪ،
ھﻪﺑﻮو .زۆرﺑﻪی ﻛﺎﺗﻪﻛﺎن ﻛﻪ )ﺋﺎوات(
ی ﺧﺰاﻧﯽ ﺳﻪﺑﺎح ﺳﻪرداﻧﯽ دووﻛﺎﻧﯽ
ﺑﺮاﻛﻪی دهدات
ﭘﯚﻟﯿﺲ ،ﺋﺎوات و ﺟﻪﻻل دهﺳﺘﮕﯿﺮ ﺟﻪﻻﻟــــــﯽ دهﻛﺮد ،ﺳــــــﻪری ﻗﺴــــــﻪی
دهﻛﺎت ،ھﺎوﻛﺎت ﺳﻪﺑﺎح ھﻪڕهﺷﻪی دهﻛﺮدهوه و ﺑﺎﺳﯽ ﻟﻪ ﺟﻮان ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ
ﺋﻪوه ﻟﻪ ﺋــــــﺎوات دهﻛﺎت ﻛﻪ ﻧﺎﺑ ﺳــــــﻪﺑﺎﺣﯽ ﺷــــــﻮوی دهﻛــــــﺮد .ﺋﻪﻣﻪ
ﺑﻪھﯿﭻ ﺷــــــﻮهﯾﻪك ﺷﻮو ﺑﻪ ﺟﻪﻻل ﻛﺎرﻜــــــﯽ واﯾﻜﺮدﺑﻮو ﻛــــــﻪ ورده ورده
ﺑﻜﺎت ﺋﻪﮔﯿﻨﺎ ﮔﻪر ﺳــــــﻪد ﺳــــــﺎﯽ ﺋﺎوات ﺳــــــﻪرﻧﺠﯽ ﺟﻪﻻل ﺑﯚﻻی ﺧﯚی
دﯾﻜﻪش ﺗﭙﻪرێ ،ﺋﻪوا ھﻪردووﻛﯿﺎن راﻛﺸــــــﺒﻜﺎت .ﺗﺎ ﺟﺎرﻚ ﻛﻪ ﺳﻪﺑﺎح
دهﻛﻮژﺖ. ﻟــــــﻪ ﻣﺎﻪوه ﻧﻪﺑﻮو ،ﺋﺎوات ﺗﻪﻟﻪﻓﯚﻧﯽ ﺑﯚ
دواﺗﺮ )ﻧﻪﺳــــــﺮﯾﻦ(ی ﺧﻮﺷﻜﯽ ﺟﻪﻻل ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﭽﺘﻪ ﻻی .ﺋﻪو رۆژه
ﺟــــــﻪﻻل ﻛــــــﻪ ﺑــــــﻮوه ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯽ ﺑﻮو ﺑﻪدهﺳﺘﭙﻜﯽ ﺧﯿﺎﻧﻪﺗﻪ ﮔﻪورهﻛﻪی
ﺧﯿﺎﻧﻪﺗﻜﺮدﻧــــــﯽ ﺑﺮاﻛــــــﻪی ﻟــــــﻪ ﺧﺰان و ھﺎوڕێ دﺮﯾﻨﻪﻛﻪی ﺳﻪﺑﺎح.
ھﺎوڕﯽ ﻧﺰﯾﻜﯽ ﺧﯚی ،ﺑﯚ ﺳﻪﺑﺎح ﺋﻪم ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿــــــﻪ ژﺮﺑﻪ ژﺮهی ﺋﻪوان
ﮔﻮاﺳﺘﺮاﯾﻪوه. ورده ورده ﺳﻪﺑﺎﺣﯽ ﺗﻮوﺷﯽ ﮔﻮﻣﺎن
رۆژی دواﺗــــــﺮ )ھــــــﺎوار( ﻛﺮد ﻛﻪ ﺷــــــﺘﻚ ﻟﻪ ﻧﻮاﻧﯿﺎﻧﺪا ﺑﻮوﻧﯽ
ی ﺑﺮاﮔﻪورهﻛــــــﻪی ﺟــــــﻪﻻل ﻛــــــﻪ ھﻪﺑــــــ .رۆژﻚ ﻛﻪ ﺳــــــﻪﺑﺎح ،ﺟﻪﻻﻟﯽ
ﺋﻪﻓﺴــــــﻪرﻜﯽ زﺮهﭬﺎﻧﯿﻪ ،ﺑﻪزهﯾﯽ ھﺎوڕﯽ ﺑﯚ ﺧﻮاردﻧﯽ ﻧﯿﻮهرۆ ﺑﺎﻧﮕﮫﺸﺖ
ﺑﻪ ﻧﻪﺳﺮﯾﻨﯽ ﺧﻮﺷــــــﻜﯿﺪا دﺘﻪوه ﻛﺮدﺑﻮو ،دوای ﻧﺎن ﺧﻮاردن ﭘﯽ ﮔﻮت
و دهﭼﺘﻪ ﻻی ﺳــــــﻪﺑﺎح و داوای ﻛﻪ ﺑﯚ ﻛﺎرﻜﯽ ﺑﻪﭘﻪﻟﻪ دهﺑ ﺋﺴــــــﺘﺎ
ﻟﺪهﻛﺎت ﻛﻪ ﺑﯚ ﺋﻪوهی ﻧﻪﺳــــــﺮﯾﻨﯽ ﺑﭽﺘﻪ ﺳﻠﻤﺎﻧﯽ .دواﺗﺮ ھﻪر دووﻛﯿﺎن
ﺧﻮﺷﻜﯽ ھﻪﻧﺎﺳﻪﺳــــــﺎرد ﻧﻪﯾﻪﺗﻪ دوای ﻣﺎواﯾــــــﯽ ﻟــــــﻪ ﺋــــــﺎوات ﻟﻪﻣﺎڵ
sociality
ﮐﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ
34
No:10 15, May 2010
ﻛﯚﻣﻪﮕﻪدا ھﻪﯾــــــﻪ .ﺑﻪﻜﻮ ﺟﯚره رهﻧﮕﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑﻪﺋﺎﺳــــــﺖ و )ﺧﻪﺗﺎب ﻋﺰﯾــــــﺰ( ﯾﺎرﯾﺪهدهری
رــــــﺰ و ﺗﺎﯾﺒﻪﺗﻤﻪﻧﺪﯾﯿﻪﻛﯽ ھﻪﺑﺖ. ﺗﻮاﻧﺎی ﺋﻪو ﻛﻪﺳﺎﻧﻪوه ھﻪﺑﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﮋهر ﻟﻪﺑﻪﺷــــــﯽ ﻛﯚﻣﻪﻨﺎﺳــــــﯽ
ﺳــــــﻪﺑﺎرهت ﺑﻪوهی ﻛﻪوا زۆرﺟﺎر ﺗﺎﭼﻪﻧﺪ دهﺗﻮاﻧــــــﻦ ﺧﯚﯾﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﯚﻣــــــﺎن دوا و ﮔﻮﺗﯽ »ﺳــــــﻪرهﺗﺎ
ﮔﻠﻪی وﮔﺎزهﻧــــــﺪهی ﺋﻪوه دهﻛﺮێ ﺋﻪو ژﯾﻨﮕﻪﯾﻪدا ﺑﮕﻮﻧﺠﻨﻦ ﻛﻪﺗﺪا ﮔﻪر ﺑﺎﺳــــــﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾــــــﯽ ﺑﻜﻪﯾﻦ
ﻛــــــﻪوا ھﻪﻧــــــﺪێ ﻣﺎﻣﯚﺳــــــﺘﺎﯾﺎن دهژﯾﻦ« .ﻧﺎوﺑﺮاو ﺋﺎﻣﺎژهی ﺑﻪوه دهﺑ ﺑﺎﺳﯽ ﺋﻪو ﺷﻮﻦ و ﭘﮕﻪﯾﻪو
ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ﻟﻪﻧﻮان رهﮔﻪز دهﻛﻪن ﻛﺮد ﻛــــــﻪ ﻟﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕــــــﻪی ﺋﯿﻤﻪدا ﺟــــــﯚری ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿــــــﻪ ﺑﻜﻪﯾــــــﻦ.
و ﺟﯚره ﺳــــــﺎردﯾﯿﻪك ﻟﻪﻧﻮاﻧﯿﺎن ﺑﻪدرﮋای ﻣﯿــــــﮋوو ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎن ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎو
ھﻪﯾــــــﻪ ،ﮔﻮﺗــــــﯽ »ﺑﻪﺑــــــوای ﻣﻦ ﺑﻪھﻪرهﻣﻪﻛــــــﯽ ﺑــــــﻮوه ،واﺗــــــﺎ ﻟﻪ ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ ﻟﻪﻧﻮهﻧﺪﻜــــــﯽ ﺧﻮﻨﺪﻧﺪا
ﺋﻪوه دهﮔﻪڕﺘﻪوه ﺳــــــﻪر ﺧﻮدی ﮔــــــﻪوره ﺑﯚ ﮔﭽﻜــــــﻪ ،زۆرﺟﺎرﯾﺶ ﻛﻪ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ﺗﯿﺪا ﻓﺮﺑﻮوﻧﻪ ،دهﺑ
ﻣﺎﻣﯚﺳــــــﺘﺎﻛﺎن ،ھﻪر ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﻪك ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﯽ ﻧﺎدروﺳــــــﺖ ﺑﻮوه. ﺋــــــﻪم ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿــــــﻪ ﺗﻪﻧﺪروﺳــــــﺖ
ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﻪوهﯾﻪﻛــــــﯽ ﺟﯿﺎوازﯾــــــﯽ )ﺧﻪﺗــــــﺎب ﻋﺰﯾﺰ( ﭘــــــﯽ ﺑﺎش ﺑﻮو وﻟﻪﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋﻪم ﺑﺎرودۆﺧﻪدا ﺑﺖ.
ھﻪﯾــــــﻪ ،ﺑﻪم ﺷــــــﺘﻜﯽ ﺑﺎش ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ و ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ ﻟﻪﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﺋﯿﻤــــــﻪدا ﺑﻪردهوام
ﻛﻪوا ﺟﯿﺎوازﯾــــــﯽ ڕهﮔﻪز ﺑﻜﺮی. ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛــــــﯽ ھﺎوڕﯿﻪﺗﯽ ﺑﺖ. ﻛﺸــــــﻪ ﻟﻪﺟﯚری ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎن
ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺳﺎردﯾﯽ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯽ ھﺎوڕﯿﻪﺗﯿﺶ ﺑﻪو ﻣﺎﻧﺎﯾﻪی ﻧﺎ ﻛﻪ ﻟﻪ ھﻪﯾﻪ .ﺋﻪم ﻛﯿﺸﺎﻧﻪش
ﻟــــــﻪ ﻧﻮاﻧﯿــــــﺎن ،ﺋــــــﻪم ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ
دوو ﻻﯾﻪﻧﻪﯾﻪ ،ﺑﯚﯾﻪ ﭘﻮﯾﺴــــــﺘﻪ
sociality
35
ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ )ﺣﺴــــــﻦ ﺧﺪر ﺣﻪﻣﻪ( ﻟﻪﻧﻮاﻧﯿﺎن ھﻪﺑﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑﻪھﯚی
ﮐﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ
ﻧﻮان ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ و ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ دهﻛﺮﺖ، ﺳــــــﻪرهﺗﺎ ﻗﻮﺗﺎﺑــــــﯽ )ﻣﺎھﯿﺮ
ﺋﻪو ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ ﻟﻪ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﻪﻛﻪوه ڕۆژﺑﻪﯾﺎﻧــــــﯽ( ھﺎﺗﻪ ﺋﺎﺧﺎوﺗﻦ و
ﺑﯚﻣﺎﻣﯚﺳــــــﺘﺎﯾﻪﻛﯽ دﯾﻜﻪ ﺟﯿﺎوازه، ﮔﻮﺗﯽ » ﻣﺎﻣﯚﺳــــــﺘﺎ و ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ
رهﻧﮕﻪ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﺎﻧﯿﺶ ﺑﻪھﻪﻣﺎن ﺷﻮهن ،ﺑﻪم ﻟﻪ زاﻧﻜــــــﯚ ﻟﻪﻣﺎوهی ﺋﻪم ﭼﻪﻧﺪ
ﺳﺎﻪی ﺧﻮﻨﺪن ﺷﺎرهزاﯾﯿﻪﻛﯽ
ھﻪﺑﺖ ﺣﻪزﻧﻪﻛﺎت ﺋﻪوهی ﻣﻦ ﺑــــــﻪدی دهﻛﻪم ﺋﻪوهﯾﻪ
ﻛﻪ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎﻧﯽ زاﻧﻜﯚ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺗﻪواو ﻟﻪﻧﻮاﻧﯿﺎن دروﺳﺖ دهﺑﺖ
ﻟﻪ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﻪﻛﻪی ﺑــــــﻪ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿــــــﺎن ﻛﻪﻣﺘﺮﺧﻪﻣﻦ .ﺋﻪو و ﺑﻪ ﭘﯽ ھﻪﺴــــــﻪﻧﮕﺎﻧﺪﻧﻪﻛﺎن،
ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛــــــﯽ ھﺎوڕﯿﻪﺗــــــﯽ
ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪش ﻟﻪﻧﻮﺑﻪﺷﻪﻛﺎن ﺑﻪرهو
ﻧﺰﯾﻚ ﺑﺘﻪوه. ﻛﺰﺑــــــﻮون دهﭼﺖ .ﺟﺎری وا ھﻪﯾﻪ ﻟﻪﻧﻮاﻧﯿﯿــــــﺎن ﭘﻜﺪﺖ .زۆرﺑﻪی
ﻣﺎﻣﯚﺳــــــﺘﺎ ﻟﻪﻧﻮﺑﻪش ﺋﺎﻣﺎده ﻧﯿﯿﻪ ﺟﺎر ﻛﻪ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﺎن زاﻧﻜﯚ ﺗﻪواو
ﮔﻮێ ﻟﻪﻗﻮﺗﺎﺑــــــﯽ ﺑﮕﺮﺖ .ﺧﺎﻜﯽ دهﻛﻪن ﺋﻪو ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ ﺑﻪﺑﺎﺷﯽ
دﯾﻜﻪش وﺷﻜﯽ واﻧﻪوﺗﻨﯽ ھﻪﻧﺪێ و ﺑــــــﻪ ﯾــــــﺎدﮔﺎری دهﮔﻧﻪوه
زۆر ﺟــــــﺎر ھﻪﻧﺪێ ﻣﺎﻣﯚﺳــــــﺘﺎ و ﻣﺎﻣﯚﺳــــــﺘﺎ واﯾﻜﺮدووه ﻛﻪ ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ و دوای زاﻧﻜــــــﯚش ﺑــــــﻪردهوام
ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ ھــــــﻪن ﻛﻪوا ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﯽ ﭘﺸــــــﺖ ﻟﻪو ﻣﺎﻣﯚﺳــــــﺘﺎﯾﻪ ﺑﻜﺎت. دهﺑﺖ« .رۆژﺑﻪﯾﺎﻧﯽ ﮔﻮﺗﯿﺸﯽ
زۆر ﺑــــــﺎش و ﺑﻪھــــــﺰ ﻟﻪﻧﻮاﻧﯿﺎن ﯾﺎﺧﻮد ھﻪﻧﺪێ ﻣﺎﻣﯚﺳــــــﺘﺎ ھﻪن ﻛﻪ »ﺋﻪوﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪ ﺑﻪﺑﺎش دهﺑﯿﻨﻢ
ھﻪﯾﻪ) .ﺣﺴــــــﻦ ﺧﺪر( ﮔﻮﺗﯿﺸﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ ﻟﻪﻧﺎو ﻣﺤــــــﺎزهره دهﻛﻪﻧﻪ و زۆرﯾﺶ ﭘﯽ ﮔﻪﺷﺒﯿﻨﻢ«.
»ﻣــــــﻦ ﺗﻮاﻧﯿﻮﻣــــــﻪ ﺗﺎڕادهﯾﻪﻛــــــﯽ دهرهوه .ﺋﻪﻣــــــﻪش دهوهﺳــــــﺘﺘﻪ »ﭘﻮﯾﺴــــــﺘﻪ ﻟــــــﻪ زاﻧﻜــــــﯚدا
ﺑﺎش ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾــــــﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ زۆرﺑﻪی ﺳﻪر ﻣﯿﺰاﺟﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﻛﻪ .ﺟﮕﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯽ ﻧﻮان ﻣﺎﻣﯚﺳــــــﺘﺎ و
ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﻛﺎﻧﻢ دروﺳﺖ ﺑﻜﻪم ،ﺑﻪم ﻟﻪﻣﺎﻧﻪش ھﻪﻧﺪێ ﻣﺎﻣﯚﺳــــــﺘﺎ ھﻪﯾﻪ ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ ﺗﺎڕادهﯾﻪك ھﻪﺑﺖ ،ﺑﻪم
ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋﻪوهﺷــــــﺪا ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ھﻪﯾﻪ ﻛﻠﺘــــــﻮوری وﺗﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪ دﻨﻨﻪ ﻧﺎو ﺳﻨﻮوری ﺧﯚی ﺗﭙﻪرﻧﻪﻛﺎت«.
ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾــــــﯽ ھﺎوڕﯿﻪﺗﯿــــــﻢ ﻟﻪﮔﻪﯽ ﻣﺤﺎزهرهﻛﺎن و ﺑﺎﺳــــــﯿﺎن دهﻛﻪن، ﺋﻪﻣــــــﻪ وﺗﻪی ﻗﻮﺗﺎﺑــــــﯽ )ﺋﻪژﯾﻦ
ﻧﯿﯿﻪ«. ﺋﻪﻣــــــﻪش ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﻠﺘــــــﻮوری ﺋﯿﻤﻪ ﻋﻠﯽ( ﺑﻮو ،ﺋﺎﻣــــــﺎژهی ﺑﻪوهش
ﻧﺎﮔﻮﻧﺠﺖ ﺑﻪﻣﻪش زۆرﺟﺎر ﻛﺸﻪو دا »ھﻪﻣــــــﻮو ﻛﺎت ﺳــــــﻨﻮورﻚ
دهﻣﻪﻗﺎ دهﻛﻪوﺘﻪ ﻧﻮاﻧﯿﺎن. ھﻪﯾﻪ ﻟﻪ ﻧﻮان ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎن
و ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﯽ ﺗﻮﻧﺪ 36
No:10 15, May 2010
ھﻮﻧﻪری
ﻧﻪوزاد ﺳﻪﻟﯿﻢ
ﺋﺎﻣﺎدهی دهﮐﺎت
Art
Ar
rt
رهزازی دژی
ھﻪﻜﻪوت
زاھﯿﺮه و ﻟﻪﮔﻪڵ
ﺗﺎﺗﻠﯿﺴﺎس ﮔﯚراﻧﯽ ﻛﻪﻧﺎﯽ ﻛﻮردﺳﺎت
دهﺖ زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ٢٥٠ھﻪزار
وهزارهﺗﯽ دۆﻻری ﻟﻪزﻧﺠﯿﺮه
رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ١٧٠
ھﻪزار دۆﻻر ﻟﻪ
دراﻣﺎﯾﻪﻛﺪا ﺑﻪھﻪدهردا
ﻓﯿﻠﻤﻜﯽ ﺳﯿﻨﻪﻣﺎﯾﺪا
37
ﺑﻪﻓﯿۆ دهدات
رهزازی دژی ھﻪﻜﻪوت زاھﯿﺮه و
ھﻮﻧﻪری
ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﺗﺎﺗﻠﯿﺴﺎس و رهزازی ﻟﻪ ﺋﯚﺗﻞ ﺧﺎﻧﺰاد
ﺑﯚ زﯾﺎﺗﺮ ﻧﺎﺳﺎﻧﺪﻧﯽ ﯾﻪﻛﺘﺮ ﺑﻮوه .رهزازی ھﻪﻜﻪوت ﻗﺴﻪی ﻧﻪﻛﺮدووه ،ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪﺳﻪر راﭬــــــﻪ ـ ھﻮﻧــــــﻪری :ﻟﻪزۆرﺑــــــﻪی
ﮔﻮﺗﯿﺸﯽ »دوای ﺋﻪو ﺋﺎھﻪﻧﮕﻪی ﻛﻪ ﭘﻜﻪوه ﺋﻪو ھﻮﻧﻪرهی ﭘﺸﻜﻪﺷﯽ دهﻛﺎت رهﺧﻨﻪی ﭼﺎوﭘﻜﻪوﺗﻨﻪﻛﺎﻧﯿﺪا ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ ﻧﺎﺳﺮی
ﻛﺮدﻣﺎن ،ﺋﯿﺒﯚ داوای ﻛﺮد ﻛﻪ ﻛﯚﻧﺴﺮﺗﻚ ھﻪﺑﻮوه و رهﺧﻨﻪﻛﻪﺷﯽ ﻟﻪوهوه ﺑﻮو ﻛﻪ ﺗﺎ رهزازی دژ ﺑﻪھﻪﻜﻪوت زاھﯿﺮ ﻗﺴﻪی
ﭘﻜﻪوه ﺑﻜﻪﯾﻦ و داوهﺗﯿﻜﺮدم ﺑﭽﻤﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺋﺴﺘﺎ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ ﻟﻪﭘﻨﺎو ھﻮﻧﻪری ﻛﺮدووه و ھﻪﻜﻪوت زاھﯿﺮ ﺑﻪﺗﻜﺪهری
و ﻟﻪوێ ﻗﺴﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪو ﺑﺎﺑﻪﺗﻪ ﺑﻜﻪﯾﻦ«. ﻛﻮردﯾﺪا ﮔﯿﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪﺧﺸﯿﻮه ،ﺑﯚﭼﯽ ﺋﺴﺘﺎ ﮔﯚراﻧﯽ ﻛــــــﻮردی ﻧﺎودهﺑــــــﺎت و ﭘﯽ
ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪ ﻧﺎﺳــــــﺮی رهزازی ﻟﻪدواﯾﻨﯽ ﺗﻜﻪڵ ﺑﻪ ﺋﺎواز و ﻣﯿﻠﯚدی ﻋﻪرهﺑﯽ ﺑﻜﺮﺖ. واﯾــــــﻪ ﺑﻪداﻧﺎﻧﯽ ﺋــــــﺎوازی ﻋﻪرهﺑﯽ و
ﻗﺴــــــﻪﻛﺎﻧﯿﺪا دهــــــﺖ » ﺗﺎﺗﻠﯿﺴــــــﺎس ﻧﺎﺳــــــﺮی رهزازی ﺋﻪوه ﻧﺎﺷﺎرﺘﻪوه ﻛﻪ ﻟﻪ ھﻨﺎن و ﻧﻮﻜﺮدﻧﻪوهی ﻣﯿﻠﯚدﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ
ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪﻜــــــﯽ ﺑﻪﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿﻪ و زۆرﻚ ﻟﻪدﯾﻤﺎﻧﻪﻛﺎن دژاﯾﻪﺗﯽ ﺋﻪو ھﻮﻧﻪرهی ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪاﻧﯽ وهﻛﻮ )ﻧﻪﺟﺎت ﺳﻪﻏﯿﺮه
ﻣﻦ ﻛﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺋــــــﻪو ﮔﯚراﻧﯿﻢ ﮔﻮوﺗﻮه ﺧﯚ ﻛﺮدووه ﻛﻪ ھﻪﻜﻪوت زاھﯿﺮ ﭘﺸﻜﻪﺷــــــﯽ و ﺳﻌﺎد ﺣﻮﺳــــــﻨﯽ و (....ھﻪﻜﻪوت
ﺑﻪﺗﻮرﻛﯽ ﻧﻪﻣﮕﻮﺗﻮوه« .ﺳــــــﻪرﭼﺎوهﯾﻪﻛﯽ دهﻛﺎت ،ﻟﻪﺑﻪراﻣﺒﻪر ﺋﻪوهﺷﺪا رهزازی ﻟﻪ دهﯾﻪوﺖ ھﻮﻧﻪری ﻛﻮردی ﺗﻜﺒﺪات و
ﻧﺰﯾﻚ ﻟﻪھﻪﻜﻪوت زاھﯿﺮ ﺑﻪراﭬﻪی راﮔﻪﯾﺎﻧﺪ ﯾﻪﻛﻪم ﺳــــــﻪرداﻧﯽ ﺋﻪﻣﺴﺎﯽ ھﻮﻧﻪرﻣﻪﻧﺪی ﺋﻪو ﻛﺎراﻧﻪی ﻛﻪ ھﻪﻜﻪوت ﻛﺮدووﯾﻪﺗﯽ
ﻛﻪ داواﻛﺮاوه رهزازی و ھﻪﻜﻪوت زاھﯿﺮ ﺗﻮرك )ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﺗﺎﺗﻠﯿﺴــــــﺎس( ﺑﯚ ھﻪوﻟﺮ ﻛﺎری ﻛﻮﭼﻪﺑﺎزاڕﯾــــــﻦ و ﻛﺎرهﻛﺎﻧــــــﯽ
ﭘﻜﻪوه داﺑﻨﯿﺸــــــﻦ ،ﺑﻪم رهزازی ﺋﻪوهی ﺑﻪﯾﻪﻛﻪوه ﻟﻪ ﯾﻪﻛﻚ ﻟﻪ ھﻮﺗﻠﻪﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎری ٪١ی ﻣﻮﻜــــــﯽ ﻛﻮردی ﭘﻮهﻧﯿﯿﻪ ،ﺗﻪﻧﮫﺎ
رهﺗﻜﺮدووهﺗﻪوه .رهزازی ﺑﯚ ﺋﻪﻣﻪ دهﺖ ھﻪوﻟﺮ ﮔﯚراﻧﯿﺎن ﭼی و ﺑﯾﺎرﯾﺶ واﯾﻪ ھﯚﻧﺮاوهﻛﺎﻧــــــﯽ ﻛﻮردﯾــــــﻦ .رهزازی
»ﺋﻪوه ھﯿﭻ دروﺳــــــﺘﯿﯿﻪﻛﯽ ﻧﯿﯿﻪ و ﻧﻪ ﻣﻦ ﻟﻪ داھﺎﺗﻮودا ﻛﯚﻧﺴــــــﺮﺗﻚ ﺳــــــﺎزﺑﺪهن. ﻟﻪﻟﺪواﻧﻜﺪا ﺑﯚ راﭬﻪ ﺑﺎس ﻟﻪوه دهﻛﺎت
داواﻣﻜﺮدووه و ﻧﻪ ﺋﻪوﯾﺶ داوای ﻛﺮدووه ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪﻣﻪ ،رهزازی ﮔﻮﺗﯽ »داﻧﯿﺸﺘﻨﯽ ﻛــــــﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻪو دژاﯾﻪﺗــــــﯽ ھﻪﻜﻪوﺗﯽ
ﻛﻪ ﭘﻜﻪوه داﺑﻨﯿﺸﯿﻦ ،ھﻪر ﻛﺎﺗﻚ ﺷﺘﻜﯽ ﻣﻦ و ﺗﺎﺗﻠﯿﺴﺎس ﻟﻪﺳﻪر داوای ھﺎورﯿﻪﻛﯽ ﻛﺮدﺑﺖ ،دژاﯾﻪﺗﯽ ﻛﺮدﻧﻪﻛﺎن ﻟﻪﺳــــــﻪر
وا ھﺎﺗﻪ ﭘﺸﻪوه ﺋﻪوﻛﺎت ﺑﯾﺎردهدهﯾﻦ«. ﺧﯚم ﺑﻮو ﺑﻪﻧﺎوی )ﺟﻪﺑﺎر ﺷــــــﺨﺎﻧﯽ( ،ﻛﻪ ﻛﺸــــــﻪی ﺷﻪﺧﺴــــــﯽ ﻧﻪﺑﻮون ،ﺑﻪﻜﻮ
ﺳــــــﻪرﭼﺎوه ﻧﺰﯾﻜﻪﻛﻪی ھﻪﻜﻪوت زاھﯿﺮ ﭘﻜﻪوه داﻧﯿﺸــــــﺘﯿﻦ و ﻗﺴــــــﻪﻣﺎن ﻟﻪﺳﻪر وهﻛﻮ ﺧﯚی دهﺖ ﻟﻪﺳــــــﻪر ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ
ﺑﺎﺳﯽ ﺋﻪوهﺷﯽ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻧﻪدهﺑﻮاﯾﻪ رهزازی زۆر ﺷــــــﺖ ﻛﺮد« ،رهزازی ﺋﻪوهش دهﺖ ھﻪﻜﻪوت زاھﯿﺮ ﺑﻮون ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻛﺎرهﻛﺎﻧﯽ
دژی ھﻪﻜﻪوت ﺑﺖ و ﻧﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺗﺎﺗﻠﯿﺴﺎس ﻛﻪ ﻟﻪھﻮﺗﻠﯽ ﺧﺎﻧﺰاد ﻟﻪ ﺷــــــﺎری ھﻪوﻟﺮ زﯾﺎﺗــــــﺮ ﻣﯚرﻛﯽ ﻋﻪرهﺑﯿﺎن ﺑﻪﺳــــــﻪردا
ﻛﯚﺑﺒﺘﻪوه و ﮔﯚراﻧﯽ ﺑﺖ. ﺑﻪﺷﻮهﯾﻪﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒﻪت ﺑﻪﯾﻪﻛﻪوه ﮔﯚراﻧﯿﺎن زاــــــﻪ .رهزازی ﺑﺎس ﻟﻪوهﺷــــــﺪهﻛﺎت
ﮔﻮﺗﻮوه و وهﻛﻮ ﺑﺎﺳﯿﺸــــــﯽ دهﻛﺎت ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻛﻪ ﺋﻪو ھﯿﭽﻜﺎت ﻟﻪﺳــــــﻪر ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ
38
No:10 15, May 2010 وهزارهﺗﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ١٧٠ھﻪزار دۆﻻر ﻟﻪ ﻓﯿﻠﻤﻜﯽ
ﺳﯿﻨﻪﻣﺎﯾﺪا ﺑﻪﻓﯿۆ دهدات
راﭬﻪ ـ ھﻮﻧﻪری :ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺳﯿﻨﻪﻣﺎی )ﻟﻪ
ﺣﻪﺷﺎرﮔﻪی ﺷــــــﺮدا( ﻟﻪ دهرھﻨﺎﻧﯽ
)ﻓﯿﻜــــــﺮی ﺑﻪرۆژی(ﯾﻪ و ﻣﺎوهی ﺳــــــ
ﺳــــــﺎﻟﻪ دهﺳــــــﺖ ﺑﻪ وﻨﻪﮔﺮﺗﻨﯽ ﻛﺮاوه،
ﺑﻪم ﺗﺎوهﻛﻮ ﺋﺴــــــﺘﺎ ﺗــــــﻪواو ﻧﻪﺑﻮوه.
ﻓﯿﻠﻤﯽ ﻟﻪﺣﻪﺷﺎرﮔﻪی ﺷﺮدا ﻟﻪﺳﺎﯽ
٢٠٠٦ﻟﻪﻻﯾﻪن دهرھﻨﻪری ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪوه
دهﻗﻪﻛــــــﻪی ﺑﯚ وهزارهﺗﯽ رۆﺷــــــﻨﺒﯿﺮی
ﻧﺮدراوه و وهزارهﺗﯿﺶ ﺑﻪﭘﯽ ﻓﻪرﻣﺎﻧﻚ
ﻟﻪﺳﻪر ﭘﺪاﻧﯽ ﭘﺎره ﺑﯚ ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪ رازی
دهﺑــــــﻦ .دهرھﻨــــــﻪری ﻓﯿﻠﻤﻪﻛﻪ داوای
) (٣٥٠ھــــــﻪزار دۆﻻر دهﻛﺎت ،ﺑــــــﻪم
وهﻛﻮ ﺧﯚی دهــــــﺖ ،ﻟﻪﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﯾﻪﻛﻪم
ﺗﻪﻧﮫﺎ ) (١٧٠ھﻪزار دۆﻻرﯾﺎن ﭘﺪاوه،
ﺑﻪﭘﯽ ﻗﺴﻪی دهرھﻨﻪر ،ﺋﻪو ﺑه ﭘﺎرهﯾﻪ
ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺑﻪﺷﯽ ﭘﺶ وﻨﻪﮔﺮﺗﻦ و ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ
وﻨﻪﮔﺮﺗﻨﯽ ﻛــــــﺮدووه ،ﻓﯿﻜﺮی ﺑﻪرۆژی
ﺋﻪوهش ﺑﯚ ﻗﺴــــــﻪﻛﺎﻧﯽ زﯾﺎد دهﻛﺎت ﻛﻪ
دوای ﺋــــــﻪوه داوای ﺑﻮدﺟﻪی دووهﻣﯽ
Art
ھﻮﻧﻪری
زﻧﺠﯿﺮه دراﻣﺎی )ﺋﺎرﯾﺎ( راﮔﯿﺮا ﻛﻪ ھﯿﭻ ھﻪر ﻛﻪﺳــــــﻜﯽ دﯾﻜﻪ داوای ﺑﻜﺮداﯾﻪ راﭬــــــﻪ ـ ھﻮﻧﻪری :ﺑــــــه ﭘﺎرهﯾﻪﻛﯽ
ھﯚﻛﺎرﻜﯽ وای ﻟﻪ ﭘﺸﺘﻪوهﻧﻪﺑﻮو ﺗﻪﻧﮫﺎ رازی ﻧﻪدهﺑــــــﻮوم راﯾﮕﺮم «.دراﻣﺎﯾﻪﻛﻪ زۆری ﺑﯚ ﺗﻪرﺧﺎﻧﻜــــــﺮا ،ﺑﻪم دوای
ﻟﻪﺳﻪر داوای ﭼﯿﻨﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﺑﻮو،. ﻛﻪ ﭘﻪﯾﻮهﺳﺘﻪ ﺑﻪﺋﻪﻧﻔﺎﻟﻜﺮاوهﻛﺎن ،ﺑﺎس ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺮدﻧﯽ ١٣ﺋﻪﻘﻪ ،ﻧﻪﯾﺎﻧﮫﺸﺖ
ﺑﻪﭘﯽ ﺋﻪو زاﻧﯿﺎرﯾﺎﻧﻪی ﻛﻪ ﻟﻪﻛﻪﺳﻜﯽ ﻟﻪﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯽ ﻛﺮدووه ،ﻛﻪ ﺑﻪردهوام ﺑــــــﺖ و راﮔﯿﺮا .ھﯚﻛﺎری
ﻧﺎو ﻛﻪﻧﺎﻪﻛﻪوه دهﺳﺖ راﭬﻪ ﻛﻪوﺗﻮون، ﺋﻪﻣﻪش ﺑــــــﻮوه ھﯚی راﮔﯿﺮاﻧﯽ زﻧﺠﯿﺮه راﮔﺮﺗﻨﻪﻛﻪﺷــــــﯽ وهﻛﻮ دهرھﻨﻪری
ﻛﻮردﺳﺎت ﺑی زﯾﺎﺗﺮ ﻟﻪ ) (٢٥٠ھﻪزار دراﻣﺎﯾﻪﻛﻪ .ﺳﺎﻻر رووﻧﯿﻜﺮدهوه »ﺑﺎﺳﯽ دراﻣﺎﯾﻪﻛــــــﻪ راﯾﺪهﮔﻪﯾﻪﻧﺖ ھﯚﻛﺎری
دۆﻻر ﺑﯚ ﺋﻪو زﻧﺠﯿﺮهﯾﻪ ﺗﻪرﺧﺎﻧﻜﺮدﺑﻮو، ﭼﯿﺮۆﻛﻜﯽ ﺧﯚﺷﻪوﯾﺴﺘﯿﻤﺎن ﻛﺮدووه ﺑﯚ ﺳﯿﺎﺳــــــﯽ ﻟﻪ ﭘﺸﺘﻪوه ﺑﻮوه .زﻧﺠﯿﺮه
دواﺗــــــﺮ راﯾﮕﺮﺗــــــﻮوه .دهرھﻨــــــﻪری ﺧﺰﻣﻪﺗﻜﺮدﻧﯽ ﭼﯿﺮۆﻛﻪ ﺳــــــﻪرهﻛﯿﯿﻪﻛﻪ، دراﻣــــــﺎی )ﮔﻪرﻣﯿﺎن و ﻛﻮﺴــــــﺘﺎن(
دراﻣﺎﯾﻪﻛﻪ ﺑﺌﺎﮔﺎﯾﯽ ﺧﯚی ﻟﻪوه ﭘﯿﺸﺎن ﺋﻪوهش ﺗﺎوان ﻧﯿﯿﻪ« .ﻛﻮرﺗﻜﺮدﻧﻪوهی ﻛﻪ ﻟﻪ ﻧﻮﺳــــــﯿﻨﯽ )دﺸﺎد ﺣﻮﺳﻦ و
دهدات و دهﺖ ﻛﻪ ﻛﻪﻧﺎﻟﯽ ﻛﻮردﺳﺎت ١٧ﺋﻪﻘــــــﻪی دراﻣﺎﯾﻪﻛﻪ ﺑﯚ ﺋﻪﻘﻪﯾﻪﻛﯽ دهرھﻨﺎﻧﯽ ﺳﺎﻻر ﺳﻮﺘﺎن(ه ،ﻟﻪ ٣٠
ﺧﻪرﺟﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻟﻪﺋﻪﺳﺘﯚ ﮔﺮﺗﺒﻮو ،ﺑﯚﯾﻪ ٤٧دهﻗﯿﻘﻪی،واﯾﻜــــــﺮد ﻛــــــﻪ دراﻣﺎﯾﻪﻛﻪ ﺋﻪﻘﻪ ﭘﻜﮫﺎﺗﺒﻮو ،ﺑﻪم دوای ﺋﻪوهی ١٣
ﻛﺸﻪی ﻣﺎددی ﻟﻪﻛﺎﺗﯽ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻪﻛﻪﻣﻮﻛﻮرﺗﯿﯿــــــﻪوه ﻛﯚﺗﺎﯾــــــﯽ ﭘﺒﺖ و ﺋﻪﻘﻪی ﭘﺸﻜﻪﺷﻜﺮا ،ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻛﻪﻧﺎﯽ
زﻧﺠﯿﺮه دراﻣﺎﯾﻪﻛﻪ ﻧﻪھﺎﺗﻪ ﭘﺸــــــﻤﺎن. دهرھﻨﻪرﯾﺶ دهﺖ »ﺑﻪھﯚی ﺋﻪوهوه ﻛﻮردﺳﺎﺗﻪوه راﮔﯿﺮا و ﺗﺎوهﻛﻮ ﺋﺴﺘﺎ
راﭬﻪ ﭘﻪﯾﻮهﻧﺪﯾﯽ ﺑﻪ )رهﻧﺞ ﺳﻪﻧﮕﺎوی( ﻛﻪﻣﻮﻛﻮرﺗﯿﯿﻪﻛــــــﯽ ھﻮﻧﻪری زۆرﻣﺎن ﺑﯚ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﺋﻪوه دهﮔﻮﺗﺮﺖ ﻛﻪ ﻟﻪﺳــــــﻪر
ﺟﮕﺮی ﺑﻪڕﻮهﺑﻪری ﻛﻪﻧﺎﯽ ﻛﻮردﺳﺎت دروﺳــــــﺘﺒﻮو« ،دهرھﻨﻪری دراﻣﺎﯾﻪﻛﻪ داوای ﻛﻪﺳﻮﻛﺎری ﺋﻪﻧﻔﺎﻟﻜﺮاوهﻛﺎن
ﻛﺮد ،ﺑﻪم ﺋﺎﻣﺎدهﻧﻪﺑﻮو ھﯿﭻ ﻟﺪواﻧﻚ ﺋﻪواﻧﻪ ﺑﻪﺣﻪق ﻧﺎزاﻧﺖ ﻛﺎﺗﻚ ﺑﺎﺳــــــﯽ ﺑــــــﻮوه) .ﺳــــــﺎﻻر ﺳــــــﻮﺘﺎن(ی
ﻟﻪو ﺑﺎرهﯾﻪوه ﺑﺪات ،ﺗﻪرﺧﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﺋﻪوهﯾﺎن ﻛﺮد ﻛﻪ زﻧﺠﯿــــــﺮه دراﻣﺎﯾﻪﻛﻪ دهرھﻨــــــﻪر ﻟﻪﻟﺪواﻧﻜﯿﺪا راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ
ﺑﺮه ﭘﺎرهﯾﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻮدﺟﻪی ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚن راﺑﮕﯿﺮﺖ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ وهﻛﻮ ﺧﯚی ﺋﺎﻣﺎژهی ﻛــــــﻪ دراﻣﺎﯾﻪﻛﻪی ﺋــــــﻪو ﻣﻮزاﯾﻪدهی
ﻟﻪﻛﺎﺗﻜﺪاﯾﻪ ﻛﻪ ﺗﻪﻟﻪﻓﺰﯾﯚﻧﻪﻛﻪ ﻟﻪﺳــــــﻪر ﺑــــــﯚ دا ،دهﺑﻮاﯾﻪ ﭼﺎوهڕﯿــــــﺎن ﺑﻜﺮداﯾﻪ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟﻪﺳﻪر ﻛﺮاوه و ﻛﻪﺳﺎﻧﻚ
ﺑﻮدﺟــــــﻪی ﺣﻜﻮﻣــــــﻪت ﻣﺎﻧﮕﺎﻧﯿﯿﻪﻛــــــﯽ ﺗﺎوهﻛﻮ ﺗﻪواوی ﺋﻪﻘﻪﻛﺎن ﺑﺒﯿﻨﻦ ،ﺋﯿﻨﺠﺎ ھﻪﺑــــــﻮون ھﺎﻧﯽ ﺧﻪﻜﯿﺎﻧﺪاوه ﺗﺎوهﻛﻮ
زۆری ﺑﯚی دهﭼــــــﺖ و ﺋﻪوهش دهﺑﺘﻪ ﺑﯾﺎرﺑﺪهن .ﺷــــــﺎﯾﺎﻧﯽ ﺑﺎﺳــــــﻪ ﻛﻪ ﭘﺶ دژ ﺑﻪدراﻣﺎﯾﻪﻛﻪ ﺑﻮهﺳﺘﻦ و راﯾﮕﺮن،
ﺑﻪھﻪدهرداﻧﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﻣﯿﻠﻠﻪت. ﻟﻪ زﻧﺠﯿﺮهی )ﮔﻪرﻣﯿﺎن وﻛﻮﺴــــــﺘﺎن(، دهرھﻨﻪری دراﻣﺎﯾﻪﻛﻪ ﺋﻪوه دهﺖ
»ﺟﮕﻪ ﻟﻪﻛﻪﺳﻮﻛﺎری ﺋﻪﻧﻔﺎﻟﻜﺮاوهﻛﺎن 40
No:10 15, May 2010
ﺳﯿﺎﺳﯽ
ﻛﯚﻧﮕﺮهی
ﯾﻪﻛﺘﯽ ﯾﺎن
ﻧﻪﺷﺘﻪرﮔﻪرﯾﯽ
ﻧﻪﺧﯚﺷﻚ
Political
ﺑﻪھﻤﻪن ﺣﻮﺳﻦ:
ﻛﺎك ﻗﺎدر
ﻓﻪﺷﻪﻟﯽ ﺧﯚی
ﺑﺎس ﺑﻜﺎت ﭘﺎرﺗﯽ ،ﺣﺰﺑﮑﯽ دۆﮔﻤﺎ،
ﺑﺎﺷﺘﺮه ﻟﻪوهی
ﻛﻪ ﺑﺎﺳﯽ دادﮔﺎ ﯾﺎ ھﺎوﺗﻪرﯾﺒﯽ
دهﻛﺎت ﺳﻪردهم و ﻗﯚﻧﺎﻏﻪﮐﺎن
41
ژﻣﺎره١٥ ١٠ :ی ﺋﺎﯾﺎری ٢٠١٠
ﺳﯿﺎﺳﯽ
ﻧﻪزاﻧﯿﻨﯽ داھﺎﺗﻮوی ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺑﻮوهﺗﻪ ھﯚﻛﺎری ﺷﯚك ﺑﯚ ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﻻﯾﻪﻧﻪ
ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻟﻪﺳﺎﯽ ) (١٩٤٦ﻟﻪﺳﻪر دهﺳﺘﯽ )ﻣﻪﻻ ﻣﺴﺘﻪﻓﺎی ﺑﺎرزاﻧﯿﯽ ﻧﻪﻣﺮ( داﻣﻪزرا .ﻟﻪﻣﺎوهی
) (٦٥ﺳﺎﯽ ﺗﻪﻣﻪﻧﯿﺪا ﺑﻪﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺳﻪﺧﺖ و دژواردا ﺗﭙﻪرﯾﻮه و ﺗﻮاﻧﯿﻮﺘﯽ ﺑﮕﺎﺗﻪ ﺋﻪم ﻗﯚﻧﺎﻏﻪ .ﻟﻪدوا ھﻪﺒﮋاردﻧﯽ
،٢٠١٠/٣/٧ﺗﻮاﻧﯽ زۆرﺗﺮﯾﻦ دهﻧﮓ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪﭼﺎو ﭘﺎرﺗﻪﻛﻮردﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪ ﺑﻪدهﺳﺖ ﺑﻨﺖ و ﺑﺒﺘﻪ
ﯾﻪﻛﻪم ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟﻪرووی ﻛﻮرﺳﯽ و ﭘﮕﻪی ﺟﻪﻣﺎوهرﯾﯿﻪوه .ھﻪرﭼﻪﻧﺪه ﻣﺎوهی ) (١٠ﺳﺎڵ دهﺑﺖ ﺋﻪم ﭘﺎرﺗﻪ
ﮔﯚﻧﮕﺮهی ﻧﻪﺑﻪﺳــــــﺘﻮوهو ﻟﻪم ﻣﺎوهﯾﻪﺷــــــﺪا ﻛﺎك )ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن ﺑﺎرزاﻧﯽ( ،ﺑﻪﻓﻪرﻣﯽ ﺑﻮو ﺑﻪ ﺟﮕﺮی ﺳﻪرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ و ﻛﺎك
)ﻣﻪﺳﻌﻮد(ﯾﺶ زﯾﺎرﺗﺮ ﺑﻪﻛﺎری ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ ھﻪرﻤﻪوه ﺳﻪرﻗﺎﻪ وهك ﻛﺎری ﺣﺰﺑﯽ.
ﻟﻪم راﭘﯚرﺗﻪدا ،ﻟﻪ روواﻧﮕﻪی ﭼﻪﻧﺪ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﯽ ﺟﯿﺎوازهوه ،رهوﺷﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﭘﺎرﺗﯽ و ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﻪﺟﮕﺮﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺎك
ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن و رۆﯽ ﻛﺎك ﻣﻪﺳــــــﻌﻮد ﻟﻪ ﭘﺮﺳــــــﻪ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯽ و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ و ﻧﻮﺧﯚﯾﯽ و ھﻪرﻤﯿﯿﻪﻛﺎن ،دهﺧﻪﯾﻨﻪ ﺑﻪرﺑﺎس و
وﺗﻮوﮋ.
F_bewar@yahoo.com راﭘﯚرت :ﻓﻪرهﯾﺪون ﺑﻮار ،ھﻪوﻟﺮ 44
No:10 15, May 2010
ھﻪرﮔﯿﺰ ﻟﻪﻧﺎو ﭘﺎرﺗﯿــــــﺪا ﻛﻮﺗﻠﻪﻛﺎری
ﻧﻪﺑﻮوهو ﻧﯿﯿﻪ ،ﺋﺎﻣﺎژهی دا »ﻧﻪﺑﻮوﻧﯽ
ﺑﺎﺒﺎﻦ ﻟﻪﻧﺎو ﭘﺎرﺗﯿــــــﺪا دهﮔﻪڕﺘﻪوه
ﺑﯚ ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﺑﺎرزاﻧﯿــــــﯽ ﻧﻪﻣﺮ ،ﺋﻪم
ﻛﻮﻟﺘﻮوره دهﺳﺘﺎودهﺳــــــﺖ ﺑﯚ ﭘﺎرﺗﯽ
ﻣﺎوهﺗﻪوه .ﺋﺴﺘﺎﻛﻪش دهﮔﻪڕﺘﻪوه ﺑﯚ
ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﺣﻪﻛﯿﻤﺎﻧﻪی ﻛﺎك ﻣﻪﺳﻌﻮد
ﺑﺎرزاﻧــــــﯽ .ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ﺧﻮدی ﺋﻪﺟﻨﺪای
ﭘﺎرﺗﯿــــــﺶ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪوا ﺑﺎﺒﺎﻦ ﻗﺒﻮڵ
ﻧﺎﻛﺎت و ﺑﻪ ﺑ ﺟﯿﺎﻛﺎری ﺗﻪﻣﺎﺷــــــﺎی
ھﻪﻣــــــﻮو ﺋﻪﻧﺪاﻣــــــﻪﻛﺎن دهﻛﺮــــــﺖ و
ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻨﻪﻣﺎی ﻛﻪﻓﺎﺋﻪت و ﻟﮫﺎﺗﻮوﯾﯽ
و دﯾﺎﻟــــــﯚگ ﻛﺸــــــﻪﻛﺎن ﺗﺎوﺗــــــﻮێ و
ﯾﻪﻛﻼدهﻛﺮﻨﻪوه« .ھﻪروهھﺎ ﮔﻮﺗﯿﺸﯽ
»ﻛﻮﺗﻠﻪﻛﺎری ﻟﻪﻧﺎو زۆرﺑﻪی ﺣﺰﺑﻪﻛﺎن
ﺑﻮوهﺗﻪ ﻛﻮﻟﺘﻮور ،ﺑﯚﯾﻪ دهﯾﺎﻧﻪوێ ﺋﻪو
ﻛﻮﻟﺘﻮورهش ﺑﮕﻮازﻧﻪوه ﺑﯚ ﻧﺎو ﭘﺎرﺗﯽ،
ﺑﻪم ﻧﺎﮔﻮازرﺘــــــﻪوه ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﻟﻪﻧﺎو
ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﻪﮔﻪر ﻛﻮﺗﻠــــــﻪﻛﺎری رووﯾﺪاﺑﺎ
دهﺑﻮاﯾﻪ دوای ﻛﯚﭼﯽ ﺑﺎرزاﻧﯿﯽ ﻧﻪﻣﺮ
رووﯾﺪاﺑﺎ ،ﺑــــــﻪم ﺑﻪﭘﭽﻪواﻧﻪوه زۆر
ﺑﻪﺋﺎﺷﺘﯿﯿﺎﻧﻪ ﺋﺎﻮﮔﯚڕی دهﺳﻪت ﻛﺮا.
ﺋﻪوﻛﺎﺗﻪش ﺑﻪﮔﯿﺎﻧﻜﯽ ﻟﺒﻮردهﯾﯿﻪوه
ﺷــــــﻪھﯿﺪ )ﺋﯿﺪرﯾﺲ ﺑﺎرزاﻧﯽ( ﺋﯿﺸﯽ
ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﺎك ﻣﻪﺳﻌﻮد ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻛﺮد و
Political
ﺳﯿﺎﺳﯽ
و ﮔﯿﺎﻧﻜﯽ ﻧﻮﯽ ﺧﺴــــــﺘﺮاوهﺗﻪوهﺑﻪر و ﺣﺰﺑﻪﻛﻪی دهزاﻧﺖ،
واﻗﯿﻌﺒﯿﻨﺎﻧﻪش ﺑﻮوه و ﺗﻪﻋﺎﻣﻮﻟﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﯚﯾﻪ دهﺖ
واﻗﯿﻌﺪا ﻛﺮدووه«.
ﺋﺴﺘﺎ ﺋﺎڕاﺳﺘﻪﯾﻪك ھﻪﯾﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻠﺒﯽ »ﺑﯿﺮوڕای ﺟﯿﺎواز
ﺑﺎس ﻟﻪ ﻛﺎﺑﯿﻨﻪی ﭘﻨﺠﻪم دهﻛﺎت ﻛﻪ ﻛﺎك ﻧﯿﺸﺎﻧﻪی ﻟﯿﺒاﯽ
ھﻤﻦ ﻣﯿﺮاﻧﯽ: ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ دهﻛﺮد،
ﺑﻮون و ﺑﺎوهڕﺑﻮوﻧﻪ
ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن ﺑﺎرزاﻧﯽ ژﺪهرهﻛﻪی راﭬﻪش ﺑﻪﻣﺠﯚره رای ﺧﯚی
ﻟﻪﺳﻪر ﻛﺎﺑﯿﻨﻪی ﭘﻨﺠﻪم ﺧﺴﺘﻪروو »ﻛﺎك ﺑﻪدﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿﻪت،
وهﻛﻮ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﯽ ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن وهﻛﻮ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﻟﻪ
ﺋﻪﻣﻪش ﻧﯿﺸﺎﻧﻪی
ﭼﺎﻻﻛﯽ ﻧﺎوﭘﺎرﺗﯽ، ﻛﺎﺑﯿﻨﻪی ﭼﻮار و ﭘﻨﺞ دهﺳﺘﻜﻪوﺗﯽ زۆری
ﺑﻪدهﺳــــــﺘﮫﻨﺎ ،ﺑﯚﻧﻤﻮوﻧــــــﻪ :ﺋﻪﻧﺪازﯾﺎری زﯾﻨﺪووﺘﯽ ﭘﺎرﺗﯿﯿﻪ«
ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﻛﻪ ﺑﯿﺮۆﻛــــــﻪی ﯾﺎﺳــــــﺎی وهرﺑﻪرھﻨﺎن ﺑﻮو،
ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ دوو واﯾﻜﺮد ﻧﻪوت ﻟﻪﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪرھﻪم ﺑﺖ
و ﭘﮕﻪی ﻛــــــﻮرد ﻟﻪﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﺪا
ﻛﺎﺑﯿﻨﻪی ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﭘﺘﻪوﺗﺮﺑﺖ و ﺳﻪرﻣﺎﯾﻪﮔﻮزاراﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ
ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑﯿﻨﯽ ﺑﻪوهی ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪﺟﺎرﻚ
ﺑﻪ ھﻪﻮﺴﺘﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی رووﺑﻪڕووی
ﻛﺮد و ﭘﺸﺘﺮﯾﺶ ﺑﯚ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎن راﺑﻜﺸــــــﺖ، ھﻪڕهﺷﻪ و ﮔﻮڕهﺷــــــﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ
ھﻪروهھﺎ ﺗﻮاﻧﯽ زﻣﺎﻧﻜﯽ دﯾﺎﻟﯚگ ﻟﻪﻧﻮان
ﺟﮕﺮی ﺳﻪرۆﻛﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ھﻪرﻤﯽ
ﺑﻮوه ،واﯾﻠﻜﺮد ﻛﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪزﻣﺎﻧﯽ
رهﻓﺰﻛﺮدﻧﯽ ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎن،
ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺑﻮوه ،وهﻛﻮ ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎن و ﺋﺮان دروﺳﺘﺒﻜﺎت .ﻛﺎك ﺋﺴــــــﺘﺎﻛﻪ ﻗﺒﻮﺘﯽ ﺗﻪﻋﺎﻣﻮڵ ﻟﻪﮔﻪڵ
ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﯽ ﻛﺎرا و ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺗﻜﯽ زۆر ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ھﻪرﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜﺎت .ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت
ﺑــــــﻮو ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗــــــﯽ ﻟﻪھﻮرﻛﺮدﻧــــــﻪوهی ﺳــــــﻪﺑﺎرهت ﺑﻪﺋﻪﻣﺮﯾــــــﻜﺎش ﻛﺎك
واﻗﯿﻌﯽ ﻧﺎﺳﺮاوه. ﻛﺸﻪﻛﺎﻧﺪا ،ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎﻧﯽ ﺑﻪرهو ﺋﻪوه ﻣﻪﺳﻌﻮد ﺑﻪﺟﯚرﻚ رهﻓﺘﺎری ﻧﻮاﻧﺪ
واﺗﻪ وهﻛﻮ واﻗﯿﻊ ﺑﺮد ﻛــــــﻪ ﺑﯿﻜﺎﺗﻪ وﺗﻜــــــﯽ وهﺑﻪرھﻨﻪر واﯾﻠﻜﺮد ﻛﻪ ﺋﻪﻣﺮﯾــــــﻜﺎ ﺑﻪﭼﺎوﻜﯽ
ﻟﻪﺟﯿﺎﺗﯽ ﺑﻪﻛﺎرﺑﻪر«. دﯾﻜﻪوه ﺳﻪﯾﺮی ﺋﻪم ھﻪرﻤﻪ ﺑﻜﺎت
ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪت دهﻛﺎت دهﺳــــــﺖ ﺑﻪﻛﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﻛﺎك ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن و ﭘﮕــــــﻪی ﻛــــــﻮرد ﻟــــــﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی
وهﻛﻮ ﺟﮕﺮی ﺳﻪرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ،ﺋﻮﻣﺪی ﻧﻮدهوﻪﺗﯿﺪا ﭘﺘﻪوﺗﺮ ﺑﺖ .ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت 46
No:10 15, May 2010
ﻧﻮدهوﻪﺗﯿــــــﺪا و ﺧﻮﻨﺪﻧــــــﻪوهی رهﻓﺘﺎر ﺑﻜﺎت .ﺋﻪو ﺗﻮاﻧــــــﯽ ﺋﻪو ﻗﯚﻧﺎﻏﻪ ﭘﺎرﺗﯽ ﻣﻮﻜﯽ ﻛﻪﺳﻚ و دوو ﻛﻪس ﻧﯿﯿﻪ،
ﭘﺎرﺗــــــﯽ وهﻛﻮ ژﻣﺎرهﯾﻪﻛــــــﯽ ﺑﻪھﺰ ھﻪﺳــــــﺘﯿﺎره ﺗﭙﻪرﻨﺖ و ﺋــــــﻪو روﺋﯿﺎﯾﻪ ﺑﻪﻜﻮ ھﻪﻣﻮوان ﺗﯿﺪا ﺑﻪﺷﺪارن«.
ﻟﻪﻧﻮ ھﺎوﻛﺸــــــﻪی ﻋﺮاﻗﯿﺪا ،ﺋﻪوا ﺑﮕﯚڕــــــﺖ ،روﺋﯿﺎﯾﻪك ﻛﻪ ﻟــــــﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ دﻛﺘــــــﯚر ﻛﻪﻣﺎل ﺳــــــﻪﻋﺪی ،ھﻪﺑﻮوﻧﯽ
ﺋﻪوه دهﺳــــــﻪﻟﻤﻨ ﻛﻪ ﭘﺎرﺗﯽ وهﻛﻮ ﻓﯿﻔﺘﯽ ﺑﻪ ﻓﯿﻔﺘﯿﺪا ﺟﮕﺮ واﺗﻪ رﮕﺮ ﺑﻮو، ﺑﯿــــــﺮوڕای ﺟﯿــــــﺎواز ﻟﻪﻧــــــﺎو ﭘﺎرﺗﯿﺪا ﺑﻪ
ھﺰﻜــــــﯽ زﯾﻨــــــﺪووی ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎن ﺑﺮﯾﻜﺎر واﺗــــــﻪ رﮕﺮ ﺑﻮو ،ﺑﻪم ﺋﻪو ھﺎت ﺳﺮووﺷــــــﺘﯽ دهﺑﯿﻨــــــﺖ و ﺑﻪھﻤــــــﺎی
ﻟﻪﮔﻪڵ رووداوهﻛﺎن دهڕوات و ﺧﯚی ﺗﯿﻤﯽ دروﺳﺖ ﻛﺮد و ﺑﻪﺗﯿﻢ ﻛﺎری ﻛﺮد. زﯾﻨﺪووﺑﻮوﻧــــــﯽ ﺣﺰﺑﻪﻛــــــﻪی دهزاﻧــــــﺖ،
دهﮔﻮﻧﺠﻨــــــﺖ .ﻣﺎﻧﻪوهی ﺋﻪو ﺣﺰﺑﻪ واﯾﻜﺮد وهزﯾﺮهﻛﺎن ﺑﻪﺑ رهﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯚﯾــــــﻪ دهــــــﺖ »ﺑﯿــــــﺮوڕای ﺟﯿــــــﺎواز
ﺑﻪو ﻗﻪﺑﺎره و ﺟﻪﻣﺎوهره زۆرهوه و ﺋﯿﻨﺘﻤﺎی ﺳﯿﺎﺳﯽ ،وهﻛﻮ ﭘﯿﺎوی دهوﻪت ﻧﯿﺸــــــﺎﻧﻪی ﻟﯿﺒاﯽ ﺑﻮون و ﺑﺎوهڕﺑﻮوﻧﻪ
رۆﯽ ﻟﻪﭘﺮۆﺳﻪی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻋﺮاﻗﺪا، رهﻓﺘﺎر ﺑﻜﻪن و وهﻛﻮ ﯾﻪك ﺗﯿﻢ ھﺎوﻛﺎری ﺑﻪدﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿــــــﻪت ،ﺋﻪﻣﻪش ﻧﯿﺸــــــﺎﻧﻪی
ﻧﯿﺸــــــﺎﻧﻪی ﺋﻪوهﯾــــــﻪ ﻛــــــﻪ ﭘﺎرﺗﻜﯽ ﺳــــــﻪرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪت و ﺑﻪرﻧﺎﻣﻪی ﻛﺎری زﯾﻨﺪووﺘﯽ ﭘﺎرﺗﯿﯿﻪ«.
زﯾﻨﺪووه«. ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺑﻜﻪن« .ﭼﺎودﺮه ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﻪ ھﻪروهھﺎ ھﻤــــــﻦ ﻣﯿﺮاﻧﯽ ،ﭼﺎودﺮﯾﯽ
درــــــﮋه ﺑﻪﻗﺴــــــﻪﻛﺎﻧﯽ دهدات و دهﺖ ﺳﯿﺎﺳــــــﯽ ،رۆﯽ ﻧﯿﭽﯿﺮﭬــــــﺎن ﺑﺎرزاﻧﯽ
ﻧﺎﺑﺮاو ﺟﻪﺧﺘﯽ ﻟﻪوهش ﻛﺮدهوه ﻛﻪ »ﺋﻪﻣﻪش دهﻣﺎﻧﮕﻪﯾﻪﻧﺘــــــﻪ ﺋﻪو ﺧﺎﻪی ﻟﻪﭘﺮۆﺳــــــﻪی ﺳﯿﺎﺳــــــﯽ و ﺣﻜﻮﻣاﻧــــــﯽ
ﻛﺎك ﻣﻪﺳﻌﻮد ﺑﺎرزاﻧﯽ ﯾﻪﻛﻜﻪ ﻟﻪو ﻛــــــﻪ ﺋــــــﻪو ﺋﻪزﻣــــــﻮون و روﺋﯿﺎﺑﯿﻨﯿﯿﻪی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺑﻪﺋﯿﺠﺎﺑﯽ و ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮواﻧﻪ
ﺳﻪرﻛﺮداﻧﻪی ﻛﻪ ﺑﻪﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺳﺎزش وهﺳﻔﺪهﻛﺎت ،ﻧﺎوﺑﺮاو ﻟﻪم ﺑﺎرهﯾﻪوه ﮔﻮﺗﯽ
ﻟﻪﺳﻪر ﺳﯿﺎﺳــــــﻪت و ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿﻪت ھﻤﻦ ﻣﯿﺮاﻧﯽ: »ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن ﺑﺎرزاﻧﯽ وهﻛﻮ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﯽ
و ﻗﺴــــــﻪی ﺧﯚی ﻧــــــﺎﻛﺎت .ﻟﻪﻻﯾﻪن ﻛﺎك ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن، ﭼﺎﻻﻛــــــﯽ ﻧﺎوﭘﺎرﺗــــــﯽ ،ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗــــــﯽ ﻛﻪ
ھﺰه ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪﺷﻪوه ﺑﻪ ﺳــــــﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ دوو ﻛﺎﺑﯿﻨﻪی ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ
ﻛﻮرﺳــــــﺘﺎﻧﯽ و ﻋﺮاﻗﯿﯿﻪوه ﺟﮕﻪی ﺑﮕﻮﻣﺎن ﻟﻪﻛﺎری ﻛﺮد و ﭘﺸــــــﺘﺮﯾﺶ ﺟﮕﺮی ﺳــــــﻪرۆﻛﯽ
ﻣﺘﻤﺎﻧﻪو رﺰ ﺑــــــﻮوه .ﻣﯿﺮاﻧﯽ ﮔﻮﺗﯽ ﺣﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯿﺸﺪا ﺗﻪﻛﺎﻧﻜﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺑﻮوه ،وهﻛﻮ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﯽ ﻛﺎرا
»ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻟﻪﻻی ﻛﻮردی ﭘﺎرﭼﻪﻛﺎﻧﯽ ﮔﻪوره ﺑﻪﭘﺎرﺗﯽ دهدات. و واﻗﯿﻌﯽ ﻧﺎﺳــــــﺮاوه .واﺗﻪ وهﻛﻮ واﻗﯿﻊ
دﯾﻜــــــﻪی ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎﻧﯿﺶ ﺧﺎوهﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪت دهﻛﺎت .ﺋﻪو ﺑﻮارهی ﻛﻪ ﺑﯚ
ﭘﮕــــــﻪو ﻣﺘﻤﺎﻧﻪﯾﻪﻛــــــﯽ ﮔﻪورهﯾﻪ و ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺋﺴﺘﺎ ﻛﺎك ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن رهﺧﺴﺎ ﻛﻪ ﺳﻪرۆﻛﺎﯾﻪﺗﯽ
ﺳﻪرﻛﺮدهﯾﻪﻛﯽ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﻪ .ﻟﻪﺳﻪر ﺑﺎرودۆﺧﻚ ھﺎﺗﻮوهﺗﻪ دوو ﻛﺎﺑﯿﻨﻪی ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺑﻜﺎت ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ
ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوهﺧﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﻟﻪ ﻛﺎﺑﯿﻨﻪی ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮو ،ﺗﻪﻛﺎﻧﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ
ﺋﺎراوه ﻛﻪ ھﻪر
Political
ﭼﻪﻧــــــﺪ رۆژهی راﺑﺮوودا رۆژﻧﺎﻣﻪی ﮔﻪورهی ﺑﻪﭘﮕﻪی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺋﻪو ﭘﯿﺎوه دا،
)ﻧﯿﯚﯾــــــﯚرك ﺗﺎﯾﻤــــــﺰ(ی ﺋﻪﻣﺮﯾﻜــــــﯽ ﺣﺰﺑﻚ ﻧﻪﺗﻮاﻧ ﻛﺎرو ﺑﻪﺣﻜﻮﻣﯽ ﺋﻪوهی ﻛﻪ ﻟﻪ ﺑﺎرودۆﺧﻜﯽ زۆر
ﻧﻮوﺳــــــﯿﺒﻮوی ﻛــــــﻪ ﺑﺎرزاﻧــــــﯽ زۆر ﻣﯚدﯾﻠﯽ ﺧﯚی ﺑﮕﯚڕﺖ، ھﻪﺳﺘﯿﺎری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺗﻮاﻧﯽ ﺋﯿﺪارهی
ﺳــــــﻪرﻛﻪوﺗﻮواﻧﻪ ﺗﻮاﻧــــــﯽ ﻧﺎوﻣﺎﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻚ ﺑﻜﺎت ﻛﻪ ﺑﻪﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺑﻪھﻪﻣﻮو
ﻛﻮرد ﯾﻪﻛﺒﺨﺎت و وهﻛﻮ ﯾﻪك ﻛﻮﺗﻠﻪی
ﺑﻪﺟﺪهﻣﻨ ﻛﻪﺳﻚ ﺋﯿﺪاره ﻧﻪدهﻛﺮا ،ﺋﻪو ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪ
ﺑﻪھﺰی ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﻨﺮﺘﻪ ﺑﻪﻏﺪا. ﯾﻪﻛﮕﺮﺗﻮوهی ﻛﻪ ﻛﺎك ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن ﺋﯿﺪارهی
ﺳــــــﻪرهڕای ﺋﻪو ﺟﯿﺎوازﯾﯿﻪ زۆرهی ﻛﺎك ﻧﭽﯿﺮﭬــــــﺎن ،ﺑﮕﻮﻣــــــﺎن ﻟــــــﻪﻛﺎری ﻛــــــﺮد ،ﯾﻪﻛﻪﻣﯿــــــﻦ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗــــــﯽ ھﻪرﻤﯽ
ﻛﻪ ﻟﻪﻧﻮان ھﺰهﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﺣﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯿﺸﺪا ﺗﻪﻛﺎﻧﻜﯽ ﮔﻪوره ﺑﻪﭘﺎرﺗﯽ ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎن ﺑــــــﻮو ﻛﻪﭘﺎش ﺷــــــﻪڕﻜﯽ
و ھﺰهﻛﺎﻧﯽ دهﺳﻪت ھﻪﺑﻮو ،ﺑﻪم دهدات .ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ ﺋﺴــــــﺘﺎ ﺑﺎرودۆﺧﻚ ﺳــــــﻪﺧﺘﯽ ﻧﺎوهﺧــــــﯚ و دووﺋﯿﺪارهﯾــــــﯽ
ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳﻪرﻛﻪوﺗﻮو ﺑﻮو ﻟﻪوهی ﻛﻪ ھﺎﺗﻮوهﺗــــــﻪ ﺋــــــﺎراوه ﻛﻪ ھــــــﻪر ﺣﺰﺑﻚ و ﻧﻪﺑﻮوﻧــــــﯽ ﻣﺘﻤﺎﻧــــــﻪ ﻟﻪﻧــــــﻮان ھﺰه
ﺋﻪوان ﺑﻜﺎﺗﻪ ﻛﻮﺗﻠﻪﯾﻪﻛﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ. ﻧﻪﺗﻮاﻧــــــ ﻛﺎرو ﻣﯚدﯾﻠﯽ ﺧﯚی ﺑﮕﯚڕﺖ، ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎن ﺑﻪﺗﺎﯾﺒﻪﺗﯽ
ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﺸﻪ ﻛﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﺑﻪﺟﺪهﻣﻨ .ﻟﻪﺑﻪر ﺋﻪوه ﭘﺴــــــﭙﺎردﻧﯽ ﻟﻪﻧﺎو ﯾﻪﻛﺘﯽ و ﭘﺎرﺗــــــﯽ ،ﻟﻪو ﻗﯚﻧﺎﻏﻪدا
و ﻣﯿﺪﯾــــــﺎی ﺋﺎزادهوه رهﺧﻨﻪﺷــــــﯽ ﺋﻪرﻛﯽ ﺟﮕﺮی ﺳﻪرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺑﻪ ﻛﺎك ﺗﻮاﻧﯽ ﺗﻪﻛﺎﻧﻜﯽ ﮔﻪوره ﺑﻪ ﺋﺎﺷــــــﺘﻪواﯾﯽ
ﻟﺒﮕﯿﺮــــــﺖ و ﺗﺒﯿﻨﯿــــــﺎن ﻟﻪﺳــــــﻪری ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن ،ﺗﻪﻛﺎﻧﻜــــــﯽ ﮔﻪوره ﺑﻪﭘﮕﻪی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﺪات .ﺋﻪم ﺋﻪزﻣﻮوﻧﻪ ﭘﮕﻪی
ھﻪﺑــــــﺖ ،ﺋﻪﻣﻪ ﻟﻪ ﺑﺎﯾــــــﻪخ و ﭘﮕﻪی ﭘﺎرﺗﯽ دهدات«. ﺋﻪوی ﺑــــــﺮده ﻗﯚﻧﺎﻏﻜﯽ دﯾﻜــــــﻪ .دﯾﺎره
ﺳﻪرۆك ﻛﻪم ﻧﺎﻛﺎﺗﻪوه«. ﻣﯿﺮاﻧﯽ ﭘﯽ واﯾﻪ ﻛﻪ ﭘﺎرﺗﯽ ﻟﻪﺳﻪردهم ﺋﻤﻪ ﭘﺸــــــﺘﺮ )ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن ﺑﺎرزاﻧﯽ(ﻣﺎن
ھﻪﻧﺪﻚ ﻧﺎوهﻧﺪی رۆژﻧﺎﻣﻪواﻧﯽ و و ﻗﯚﻧﺎﻏﻪﻛﻪی داﻧﻪﺑــــــاوهو ھﺎوﺗﻪرﯾﺒﯽ وهﻛﻮ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﻧﺎﺳﯽ ﺑﻮو،
ﺳﯿﺎﺳﯽ ،ﺑﺎس ﻟﻪوه دهﻛﻪن ﻛﻪ دهﺑ ﺳــــــﻪردهم ﺑﻮوه و راﯾﮕﻪﯾﺎﻧﺪ »ﻣﺎﻧﻪوهی ﺑﻪم ﻟﻪو ﺋﻪزﻣﻮوﻧﻪی ﺧﯚﯾﺪا ﺳﻪﻟﻤﺎﻧﺪی
ﺳــــــﻪرۆﻛﯽ ھﻪرﻢ دهﺳــــــﺘﺒﻪرداری ﭘﺎرﺗﯽ و ﺋﻪو ﭘﮕﻪ ﺟﻪﻣﺎوهرﯾﯿﻪی ﻛﻪ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﻪ ﻛﺎدﯾﺮﻜﯽ دهوﻪﺗــــــﺪاری ﻟﮫﺎﺗﻮوی
ﭘﯚﺳــــــﺘﻪ ﺣﺰﺑﯿﯿﻪﻛﻪی ﺑــــــﺖ ،ﺑﻪم ھﻪﯾﻪﺗﯽ و ﺳــــــﻪﻧﮕﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻟﻪ ﮔﯚڕهﭘﺎﻧﯽ ﺋﯿﺪارﯾﯿﻪ ﻛﻪدهﺗﻮاﻧ وهﻛﻮ ﭘﯿﺎوی دهوﻪت
47
ﻛﻪ رۆﯽ ﻛﺎرای ھﻪﺑﻮوه ﻟﻪ رﻜﺨﺴﺘﻨﯽ
ﺳﯿﺎﺳﯽ
ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻗﺒﻮڵ ﻛﺮدووه ﻛﻪ ﮔﯚڕان ﺑﺰووﺗﻨﻪوهﯾﻪﻛﻪ ﺋﻪو داواﯾﻪوه
ﺧﺎوهﻧــــــﯽ ٢٥ﻛﻮرﺳــــــﯽ ﻟﻪﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﭼﻮوﯾﻦ ،ھﻪرﭼﻪﻧﺪه
ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ھﻪزاران ﻻﯾﻪﻧﮕﺮه«. ﺑﻪﻧﺮﺧﻜﯽ ﮔﻪوره
ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﺘﺎرهﻛــــــﻪی ﺑﺰووﺗﻨــــــﻪوهی
ﻣﺎﻣﻪﻪﯾﺎن ﻟﻪﮔــــــﻪڵ ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی ﮔﯚڕان ﮔﯚڕان ،دهﺳﺘﺨﯚﺷــــــﯽ ﻟﻪﻛﺎك ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن ﻟﻪﺳﻪرﻣﺎن وهﺳﺘﺎوه
ﺑﻜﺮداﯾﻪ«.
ﻟﻪﻛﯚﺗﺎﯾﯿــــــﺪا )ﺑﻜــــــﻪس ﺣﻪﻣﻪ ﻗﺎدر(
دهﻛﺎت ﻛﻪوهﻛــــــﻮ ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﻛﻪس ﻟﻪﻧﺎو و ﺗﺎﺋﺴﺘﺎش
ﻛﻪﺳﻪ ﺳﯿﺎﺳﯽ و دﯾﺎرهﻛﺎﻧﯽ دهﺳﻪﺗﯽ
ﺳﮑﺮﺗﺮی ﭘﺎرﺗﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﮐﻮردﺳﺘﺎن ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎن ﺑﺰووﺗﻨــــــﻪوهی ﮔﯚڕاﻧــــــﯽ
ﺳﺰای ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟﻪ
و رۆژﻧﺎﻣﻪﻧــــــﻮوس ،ﭘــــــﯽ واﯾﻪ ﻛﻪﭘﺎرﺗﯽ ﻗﺒﻮﻜﺮد .ﻧﺎﺑﺮاو ﮔﻮﺗﯽ »ﯾﻪﻛﻪﻣﯿﻦ ﻛﻪس ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻣﺎوه.
زﯾﺮهﻛﺎﻧﻪﺗــــــﺮ ﻟﻪﭘﺮۆﺳــــــﻪی ھﻪﺒﮋاردﻧﺪا ﻟﻪﻧﺎو ﻛﻪﺳــــــﻪ ﺳﯿﺎﺳــــــﯽ و دﯾﺎرهﻛﺎﻧﯽ
ﻛﺎری ﻛﺮدووه .رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوﺳــــــﻪﻛﻪ گ دهﺳــــــﻪﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﻪ ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی
»ﺋﻪوه دوو ھﻪﺒﮋاردﻧﻪ ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾﻪﻛﺘﯽ ﮔﯚڕاﻧﯽ وهﻛﻮ ﺑﺰووﺗﻨﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﺟﻪﻣﺎوهری ھﻤﻦ ﻣﯿﺮاﻧﯽ ،ﭼﺎودﺮﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳــــــﯽ
و ﺣﺰﺑــــــﻪ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﻪﻛﺎﻧﯿــــــﺎن ﺑﻪﯾــــــﻪك واﻗﯿﻊ ﻗﺒﻮﻜﺮد ﻛﺎك ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪ ﺑﻪﺋﺎﺳــــــﺎﯾﯽ دهﺑﯿﻨﺖ و دهﺖ
ﻟﯿﺴــــــﺖ دادهﺑﻪزن ،دهﻧﮕﮫﻨﺎﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﺑﻮوه ،دهﺳﺘﺨﯚﺷــــــﯽ ﺋــــــﻪوهی ﻟﺪهﻛﻪم، »ﺑﻪڕﺰ ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﭘﺎرﺗﻜﯽ
ﺋﻪﻣﺠﺎرهی ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﻪوهﯾﻪ ﻛﻪ ﻟﻪ ھﻮﻧﻪری ﻛﺎرﻜﯽ زۆر ﺑﺎﺷﯽ ﻛﺮدووه ﻛﻪ واﻗﯿﻌﺎﻧﻪ ﮔﻪورهی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸــــــﻪ ،ﺋﻪﻣﻪش
ھﻪﺒﮋاردن ﭘﺎرﺗﯽ زﯾﺮهﻛﺎﻧﻪﺗﺮ ﻛﺎری ﻛﺮد، ﻣﺎﻣﻪــــــﻪی ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﻮوﻧــــــﯽ ﮔﯚڕان وهﻛﻮ واﯾﻜﺮدووه ﻛﻪ دوو ﺳﯿﻔﻪﺗﯽ ھﻪﺑﺖ
ﻟﻪم ﭘﺮۆﺳــــــﻪﯾﻪدا ﺣﺰﺑﺎﯾﻪﺗﯿﻜﺮدﻧﻪﻛﻪﯾﺎن ﺑﺰووﺗﻨﻪوهﯾﻪﻛــــــﯽ ﺟﻪﻣﺎوهرﯾــــــﯽ ﺗﺎزهی ﻟﻪﯾﻪك ﻛﺎﺗﺪا ،واﺗﻪ ھﻪم ﺳــــــﻪرۆﻛﯽ
ﭘﺘﻪوﺗﺮﺑــــــﻮو ﺑﯚﺋﻪوهی ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﻛﻮرﺳــــــﯽ ﺧﺎوهن ٢٥ﻛﻮرﺳﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ﻛﺮدووه. ﭘﺎرﺗــــــﯽ و ھﻪم ﺳــــــﻪرۆﻛﯽ ھﻪرﻤﯽ
زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻪدهﺳــــــﺘﺒﻨﻦ ١٨ .ﺳــــــﺎﻪ ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﻪﻣﻪش ﺑﻪو ﻣﺎﻧﺎﯾﻪ ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﻛﺎك ﻧﭽﯿﺮﭬﺎن ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸــــــﻪ ،ﺑﯚﯾﻪ زۆر ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﻪ
و ﯾﻪﻛﺘﯽ ﭘﻜــــــﻪوه وت ﺑﻪڕﻮهدهﺑﻪن، راﯾﻪﻛﯽ ﺟﯿﺎوازی ھﻪﺑﺖ ،ﺑﻪﻜﻮ ﺋﻪوﻛﺎت ﻟﻪھﻪﻧﺪﻚ ﺑﯚﻧﻪدا وهﻛﻮ ﺳــــــﻪرۆﻛﯽ
ﻛﻪواﺗﻪ ﺋﺎﺳــــــﺎﯾﯿﻪ ﭘﺎرﺗﯽ ﺑﻪرﭘﺮﺳﺎﻧﻪﺗﺮ ﺳــــــﻪرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯽ ﻛﺎﺑﯿﻨﻪی ﭘﻨﺠﻪم ﺣﺰﺑﻚ ﻗﺴﻪ ﺑﻜﺎت«.
ھﻪﺴﻮﻛﻪوت ﺑﻜﺎت«. و ھﻪﺗﺎ ﺋﺴــــــﺘﺎش ﺋﻪﻧﺪاﻣــــــﯽ ﻣﻪﻛﺘﻪﺑﯽ
رۆژﻧﺎﻣﻪﻧﻮوﺳﻪﻛﻪ رووﻧﯿﺪهﻛﺎﺗﻪوه ﻛﻪ ﺳﯿﺎﺳــــــﯽ ﭘﺎرﺗﯿﯿﻪ ،واﺗﻪ ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯿﯿﻪﻛﯽ ﺷــــــﯚڕش ﺣﺎﺟــــــﯽ ،ﺋﻪﻧﺪاﻣــــــﯽ
ﺑﻨﻪﻣﺎﻪی ﺑﺎرزاﻧﯽ زﯾﺎﺗــــــﺮ ﻧﻪﺗﻪوهﯾﯿﺎﻧﻪ ﺋﺎﺳــــــﺎﯾﯽ ﻧﯿﯿﻪ ﻛﻪ ﺋﻪو ﻗﺴﻪی ﻛﺮدﺑﺖ. ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ ﻧﻮﻨﻪراﻧﯽ ﻋﺮاق ﻟﻪﺳﻪر
ﺑﯿﺮدهﻛﻪﻧﻪوه ،ﺋﻪﻣﻪش ﻛﺎرﯾﮕﻪری ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻮﻣــــــﺪم دهﻛﺮد ﻛﻪھﻪﻣﻮو ﺳــــــﻪرﻛﺮده ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺑﺰووﺗﻨﻪوهی ﮔﯚڕان ،ﺋﺎﻣﺎژه
ﺳﯿﺎﺳــــــﻪﺗﯽ ﮔﺸــــــﺘﯽ ﭘﺎرﺗــــــﯽ ھﻪﺑﻮوه. ﺳﯿﺎﺳــــــﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻛــــــﻮرد ھﻪروهﻛﻮ ﺋﻪو ﺑﻪ رۆﯽ ﺳــــــﻪرۆك ﺑﺎرزاﻧﯽ دهدات 48
No:10 15, May 2010
ﺑﻜﻪس ﺣﻪﻣﻪ ﻗﺎدر:
ﭘﺎرﺗﯽ ﻣﮋووﯾﻪﻛﯽ
درورودرﮋی ﻟﻪ
ﺧﻪﺑﺎﺗﻜﺮدن ھﻪﯾﻪ،
ﻛﻪ ﺑﺎﺳﯽ ﻣﮋووی
ﺑﺰاﭬﯽ رزﮔﺎرﯾﺨﻮازی
ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜﻪﯾﻦ،
ﺋﻪﮔﻪر ﺑﺎﺳﯽ ﭘﺎرﺗﯽ
ﻧﻪﻛﻪﯾﻦ ﻣﮋووهﻛﻪ
ھﯿﭽﯽ ﺑﯚ ﻧﺎﻣﻨﺘﻪوه.
ﻛﻪواﺗﻪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﺘﯽ
ﺧﯚی ﻟﻪﮔﻪڵ
ﺳﻪردهﻣﻪﻛﻪ ﺑﮕﻮﻧﺠﻨ،
ﺋﻪﮔﯿﻨﺎ ﭼﯚن دهﯾﺘﻮاﻧﯽ
زۆرﺗﺮﯾﻦ دهﻧﮓ و
ﻛﻮرﺳﯽ ﺑﻪدهﺳﺖ
ﺑﻨﺖ ﺑﯚﯾﻪ ﻧﺎوﺑﺮاو دهﺖ »ﭘﺎرﺗﯽ ﻣﮋووﯾﻪﻛﯽ ﻧﺎوﺑﺮاو ﻟﻪدرﮋهی ﻗﺴﻪﻛﺎﻧﯿﺪا ﺋﺎﻣﺎژهی
درورودرﮋی ﻟــــــﻪ ﺧﻪﺑﺎﺗﻜﺮدن ھﻪﯾﻪ ،ﻛﻪ دا »ﭘﺎرﺗﯽ ﻟﻪﺳــــــﻪر دهﺳﺘﯽ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪی
Political
ﺳﯿﺎﺳﯽ
ﻛﻮرﺳـــﯿﯿﻪﻛﯽ ﻟﯿﺴـــﺘﻪﻛﻪﺗﺎن ﺑﻪﻛﻮرﺳﯿﯿﻪﻛﻪ ﻟﻪﻣﮋه ﺋﻪﻣﺎﻧﻪ ﭘﯿﺎوی ﺑﻪﻋﺲ ﺑﻮون.
ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧـــﯽ ﺑﻪدهﺳـــﺘﮫﻨﺎ ،ﺑﻪم ﺋﯿﻨﻔﺮادی ﻛﺮد، ھﻪﻮﺴﺘﻪ ﺳﯿﺎﺳــــــﯿﯿﻪﻛﺎن ﺋﻤﻪی
ﻛﻮرﺳـــﯿﯿﻪﻛﻪ و وهزﯾﺮهﻛـــﻪی ﭘﺎــــــﺪاوه ،ﻛــــــﻪی ﻟﻪﮔــــــﻪڵ ﯾﻪﻛﺘﯽ
ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﯿـــﺶ درا ﺑﻪﺣﺰﺑـــﯽ ﻟﻪوهﺷﺪا ﻏﻪدرﻜﯽ ﻟﻪ و ﻛــــــﻪی ﻟﻪﮔــــــﻪڵ ﭘﺎرﺗــــــﯽ ﺑﻮوﯾﻦ،
ﺷﯿﻮﻋﯽ .ﺑﯚﭼﯽ؟ زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸﺎن ﻛﺮد وهﺧﺘﺎﻧ ﺋﻤﻪ ﻟﻪﺳﻪﻧﮕﻪری ﭘﺎرﺗﯽ
-ﻟﯿﺴــــــﺘﻪﻛﻪﻣﺎن ﻟﯿﺴــــــﺘﯽ ﺋﺎزادی ﺑﻮوﯾﻦ ،ھﯚﻛﺎر ﺋﻪوه ﻧﻪﺑﻮوه ﻛﻪﺋﻤﻪ
و ﻋﻪداﻟﻪﺗــــــﯽ ﻛﯚﻣﻪﯾﻪﺗﯽ ﺷﺎﻧﺴــــــﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺑﻮوﯾﻦ ،ﺑﻪﻜﻮ ھﻪﻮﺴــــــﺘﯽ
ﺋﻪوهی ھﻪﺑﻮو ﺑﮕﺎﺗﻪ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎن ،ﺑﻪم ﯾﻪﻛﺘﯽ واﯾﻜﺮدووه ،ﺑﻪﭘﭽﻪواﻧﻪش
ﺑﻪداﺧﻪوه ﺷﯿﻮﻋﯽ ﻟﻪوهش ﺋﯿﻨﻔﺮادی ﻛﺮاون؟ ﻟﻪھﻪﻧﺪــــــﻚ وهﺧــــــﺖ ﻛــــــﻪ ﻟﻪﮔﻪڵ
ﻛﺮد ﺑﻪﻛﻮرﺳــــــﯿﯿﻪﻛﻪ ،راﺳﺘﻪ دهﻧﮕﯽ -ﺋﻤــــــﻪ ﮔﻠﻪﯾﯿﻤﺎن ﻟــــــﻪوه ھﻪﺑﻮوه، ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺑﻮوﯾﻦ ،ھﻪﻮﺴــــــﺘﯽ ﭘﺎرﺗﯽ
ﺋﻪو زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻮو ،ﻟﻪوهﺷﺪا ﻏﻪدرﻜﯽ ﻟﻪ ھﻪر ﭼﻪﻧﺪه ﭘﺮۆﺗﯚﻛﯚﯽ ﻧﻮوﺳﺮاوﻣﺎن واﯾﻜــــــﺮدووه .ﻧﺎﻛــــــﺮێ ﺗــــــﺎ ﺋﻪﺑﻪد
زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸــــــﺎن ﻛﺮد ﻛﻪ زۆر ﺧﺮاپ ﻟﻪﻧﻮاﻧﺪا ﻧﻪﺑــــــﻮوه .ﻛﻪ ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧﺘﯽ دۆﺳﺘﯽ ﺑﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺣﺰﺑﻚ و دوژﻣﻦ
ﺑــــــﻮو .ﺋﻤــــــﻪ وهﻛﻮ زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸــــــﺎن راﮔﻪﯾﺎﻧﺪرا ﺋﻤﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺋﺎﺳﺘﯽ ھﻪر ﺑﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺣﺰﺑﻜﯽ دﯾﻜﻪ.
ﺑﻪﺷﺪارﯾﻤﺎن ﻟﻪ ﺣﻜﻮﻣﻪت ﻧﻪﻛﺮدووه. ﭘﺎرﺰﮔﺎﯾﻪك ﺑﻪﻧﻮﻨﻪرﻚ ﺑﻪﺷﺪارﯾﻤﺎن * ﺑﯚﭼـــﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﺑﻪﺳـــﺘﻨﯽ
* ﻣﺎوهﯾﻪك ﺑﻪﻧﯿﺎزﺑﻮون ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﺮد ،ﻟﻪوﻮه ﺑﻪﺧﺮاﭘﯽ ھﻪﺴﻮﻛﻪوﺗﯿﺎن ﻛﯚﻧﮕـــﺮهی ﺋﻮه ﻟـــﻪ ھﻪوﻟﺮ،
ﺣﺰﺑﯽ ﺳﯚﺳﯿﺎﻟﯿﺴـــﺖ ﯾﻪﻛﺒﮕﺮن، ﻟﻪﮔــــــﻪڵ ﺣﺰﺑــــــﻪﻛﺎن ﻛــــــﺮد ،ﺗﻪﻋﺘﯿﻤﯽ ﺣﻜﻮﻣـــﻪت ﺑﻮودﺟﻪﻛـــﻪی دا
ﺋﺎﯾﺎ ﺋﻪو ﭘﺮۆژهﯾﻪ ھﻪرﻣﺎوه؟ ﺋﯿﻌﻼﻣﯿﺎن ﻟﻪﺳــــــﻪر داﻧﺎﯾــــــﻦ ،ﻟﻪھﻪر ﺑﻪﺋﻮه ﻛﻪ ھﺸﺘﺎ ﺷﻪرﻋﯿﯿﻪﺗﯽ
-ﺷــــــﺘﻜﯽ وا ﻟــــــﻪ ﺋﺎراداﻧﯿﯿــــــﻪ. ﺷﻮﻨﻚ ﻗﺴــــــﻪﻣﺎن دهﻛﺮد ﺋﻪواﻧﯿﺶ ﻧﺎوی زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸﺎن ﯾﻪﻛﻼﯾﯽ
ﺋﻪوﻛﺎﺗﯿــــــﺶ ھﻪوﻤﺎﻧــــــﺪهدا ﻟﻜﻨﺰﯾﻚ ﻟﻪھﻪﻣﺎن ﺷــــــﻮﻦ ﻗﺴــــــﻪﯾﺎن دهﻛﺮد. ﻧﻪﺑﺒﻮوهوه؟
ﺑﯿﻨﻪوه ،ﺑﻪم ھﻪﻮﺴﺘﻤﺎن ﻟﻚ ﺟﻮدا ﺣﺎﻪﺗﻜــــــﯽ ﺧﺮاپ و ﻧﺎﺳــــــﻪﻟﯿﻤﯿﺎن -ﺑۆ ﻟﻪﻣﻪﻛﺘﻪب ﺳﯿﺎﺳﯽ ﭘﺎرﺗﯽ
ﺑﻮو ،ﺗﻪﻧﯿﺎ ﺑﻪھﻪدهرداﻧﯽ ﻛﺎت ﺑﻮو. دروﺳــــــﺘﻜﺮد .دوای ھﻪﺒﮋاردﻧﯿــــــﺶ و ﯾﻪﻛﺘﯽ ﺑﭙﺮﺳــــــﻪ ،ﺋﻪوﻛﺎﺗﻪی ﺋﻪم
ﺋﺎﻣــــــﺎده ﻧﻪﺑﻮون ﻛﯚﺑﻮوﻧــــــﻪوه ﻟﻪﮔﻪڵ وهزﻋﻪی ﺣﺰﺑﯽ زهﺣﻤﻪﺗﻜﺸــــــﺎن
ﺣﺰﺑــــــﻪﻛﺎن ﺑﻜــــــﻪن .ﺋــــــﻪو دوو ﺣﺰﺑﻪ دروﺳــــــﺘﺒﻮو ﻟــــــﻪ ،٢٠٠٩/٣/٢٨ﻟﻪ
ﻣﯿﺴــــــﺪاﻗﯿﻪﺗﯽ ﻧﺎﻣﻨ ﺟﺎرﻜﯽ دﯾﻜﻪ ٢٠٠٩/٤/٤ﭘﺎرﺗــــــﯽ و ﯾﻪﻛﺘــــــﯽ
52
No:10 15, May 2010
ﻋﻪﺑﺪو ﮔﻮل:
ﻋﻪﺑﺪو ﮔﻮل :ھﻪﻣﻮو ھﺰ و ﺋﯿﻤﻜﺎﻧﯿﺎﺗﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﺑﯚ ﻟﻪﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﺑﻪﻛﺎر دهھﻨﯿﻦ
ﻋﻪﺑﺪو ﮔﻮل :ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟﻪ ﺋﺎﻣﺎده ﺑﺎﺷﯿﺪا ﺑﺖ
ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾــــــﺶ رازی ﺑﻜﻪن و ﭘﻜﻪوه ﻟﻪ ﺳﻮﭘﺎی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ،ﭘﺎرﺗﯽ داد و ﮔﻪﺷﻪﭘﺪان ﺋﺎ :ﺋﻪردهﻻن ﮔﯚران
دژی ﺳﯿﺎﺳــــــﻪﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗــــــﯽ داد و ﺑــــــﻪ ﭘــــــﺮۆژهی ﻛﺮاﻧــــــﻪوهی دﯾﻤﯚﻛﺮاﺗﯿﻚ ھــــــﺎوﻛﺎت ﻟﻪﮔﻪڵ دهﺳــــــﭙﻜﺮدﻧﻪوهی
ﮔﻪﺷﻪﭘﺪان ﻧﺎرازﯾﯿﺒﻮوﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﯿﺎن ﺑــــــﻪ رووی ﻛﻮرددا و ﭘــــــۆژهی ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺗﻮﻧﺪوﺗﮋی ﻟﻪ ﻧــــــﻮان ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮﻜﺎراﻧﯽ
دهرﺑﺒن .ﻟــــــﻪ ﻻﯾﻪﻛــــــﻪوه ﻧﺎﺋﺎراﻣﯽ دهﺳﺘﻮوری ﺑﻨﻪڕهﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دهرﻓﻪﺗﻜﯽ ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎن و ﺳــــــﻮﭘﺎی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ،ﭘﺎرﺗﻪ
و ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧــــــﯽ ﻧــــــﻮان ﻻﯾﻪﻧــــــﻪ ﺑﺎﺷــــــﯽ داوهﺗــــــﻪ ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ ﻛﻪ ﺳــــــﻪر ﻟﻪ ﺑﻪرھﻪﺴــــــﺘﻜﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺳﻮﭘﺎی
ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮ ﭘﺎرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻧﻮﯿﻪوه ھﺮش ﺑﯚ ﺳﻪر ﺳﻮﭘﺎی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺗﻮرﻛﯿــــــﺎ ھﻪوــــــﯽ ﺋــــــﻪوه دهدهن ﻛﻪ ﺋﻪم
ﻟﻪ ﺳــــــﻪر ﭘۆژی ﮔﯚڕﯾﻨــــــﯽ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﺑﻜﺎت. ﺗﻮﻧﺪوﺗﮋﯾﯿﻪ ﻟﻪ دژی ھﻪوﺪاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ
ﻣــــــﺎددهی دهﺳــــــﺘﻮوری ﺑﻨﻪڕهﺗــــــﯽ ھــــــﻪر ﻟــــــﻪم ﭼﻮارﭼﻮهﯾــــــﻪدا ﺋــــــﻪم دهﺳﻪت )ﭘﺎرﺗﯽ داد و ﮔﻪﺷﻪﭘﺪان( ﺑﯚ
ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﻟﻪ ﻻﯾﻪﻛﯽ دﯾﻜﻪوه ﺷــــــﻪڕ و ھﺮﺷــــــﺎﻧﻪی دواﯾــــــﯽ ﻛــــــﻪ ﻟــــــﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﮔﯚڕﯾﻨــــــﯽ دهﺳــــــﺘﻮوری ﺑﻨﻪڕهﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ
ﭘﻜﺪاداﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮان ﭘﻪﻛﻪﻛﻪو ﺳﻮﭘﺎی ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﻛﻮوری ﻛﻮردﺳــــــﺘﺎﻧﺪا ﻟﻪ و ﻛﺮدﻧــــــﻪوهی رــــــﮕﺎی دادﮔﺎﯾﯿﻜﺮدﻧﯽ
ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻮوﻧﻪ ھﯚﻛﺎری ﺋﻪوهی ﻛﻪ رای ﻻﯾﻪن ﭘﻪﻛﻪﻛﻪوه ﻛﺮاوﻧﻪﺗﻪ ﺳﻪر ﺑﻨﻜﻪﻛﺎﻧﯽ ﺑﻪرﭘﺮﺳــــــﺎﻧﯽ ﺳــــــﻮﭘﺎ ﻟﻪ ﻧﻮ دادﮔﺎﯾﻪﻛﯽ
ﮔﺸﺘﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﮔﯚﺷــــــﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮی ﺳﻪرﺑﺎزی ﺳﻮﭘﺎی ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺋﻪو ﺟﻪﻧﺎزهی ﻣﻪدهﻧﯿــــــﺪا ﺑﻪﻛﺎرﺑﮫﻨــــــﻦ و ھــــــﯚﻛﺎری
ﻟﻪ ﺳــــــﻪر ﭘﺎرﺗﯽ داد و ﮔﻪﺷــــــﻪﭘﺪان ﺳﻪرﺑﺎزاﻧﻪ ﻛﻪ رادهﺳﺘﯽ ﺧﺎﻧﻪوادهﻛﺎﻧﯿﺎن ﮔﻪرﻣﻮﮔﯚڕ ﺑﻮوﻧﻪوهی ﺗﻮﻧﺪوﺗﮋﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ
ﭼﺗﺮ ﺑﻜﺎﺗﻪوه .ﻟﻪم رووﯾﻪوه ﺳﻪرۆك ﻛﺮاون ،ﺑﻮوﻧﻪ ھﺎﻧﺪهرﻜﯽ ﺑﺎش ﺑﯚ ﭘﺎرت ﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳــــــﻪﺗﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دادو ﮔﻪﺷﻪﭘﺪان
ﻛﯚﻣــــــﺎری ﺗﻮرﻛﯿــــــﺎ )ﻋﻪﺑﺪو ﮔﻮل( و ﻻﯾﻪﻧﻪ ﺑﻪرھﻪﻪﺳــــــﺘﻜﺎرهﻛﺎن و ﺳﻮﭘﺎی ﻟﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر ﻣﻪﺳﻪﻟﻪی ﻛﻮرددا ﻟﻪ ﻗﻪﻪم
53 ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳــــــﺘﯽ ھﻮرﻛﺮدﻧﻪوهی رای ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻦ رای ﮔﺸﺘﯽ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﺑﺪهن .ﺑﻪ ﭘﯽ ھﺰه ﺑﻪرھﻪﺴﺘﻜﺎرهﻛﺎن و
ﮔﺸــــــﺘﯽ ﺗﻮرﻛﯿــــــﺎ و ﺑﻪرﮔﺮﯾﻜﺮدن ﻟﻪ
ﺳﯿﺎﺳﯽ
ﺑﯚ ﺋﻪم ﻣﻪﺑﻪﺳﺘﻪ ﻟﻪ ﺋﺎﻣﺎدهﺑﺎﺷﯿﯿﯿﻪﻛﯽ
ﺑﺎﺷﺪا ﺑﻦ.
ھﻪﻣﻮوﻣﺎن رﺰ ﻟﻪ ﺑﯾﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ھﺰه ﺟﯚراوﺟﯚرهﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮد ﻛﻪ ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﻧﺎوﺑــــــﺮاو ﻟــــــﻪ ﺑﻪﺷــــــﻜﯽ دﯾﻜﻪی
ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﮕﺮﯾﻦ. ﻟﻪم ﻗﯚﻧﺎﺧﻪدا ﺑﻪ ﺳﻪﺑﺮ و ﻧﻪرﻣﻮﻧﯿﺎﯾﯿﻪوه وﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺪا ھﯚﺷــــــﺪاری داوهﺗﻪ
ﮔﻮل ﺳــــــﻪﺑﺎرهت ﺑــــــﻪ رهﺗﻜﺮدﻧﻪوهی ھﻪﺴــــــﻮﻛﻪوت ﺑﻜــــــﻪن و ھﺎوﻛﺎرﯾــــــﯽ و ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ و ﮔﻮﺗﻮوﯾﻪﺗﯽ »ﻧﻪ ﺳــــــﻮﭘﺎی
ﻣﺎددهی ﮔﺮــــــﺪراو ﺑﻪ ﺋﻪﺳــــــﺘﻪﻣﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺎﭙﺸــــــﺘﯿﯽ ﺣﻜﻮوﻣﻪﺗــــــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻜﻪن، ﺗﻮرﻛﯿﺎ ،ﻧــــــﻪ ﻛﯚﻣﻪﮕﻪی ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﻧﻪ
داﺧﺴﺘﻨﯽ ﭘﺎرﺗﻪ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪﻛﺎن ،ﺋﺎﻣﺎژهی ﭼﻮﻧﻜــــــﻪ ﺣﻜﻮوﻣﻪﺗــــــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــــــﺎ ﻟﻪ ھﻪر دهوﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻪ ھﯿﭻ ﺷــــــﻮهﯾﻪك
دا »ﺋﻪﻣــــــﻪ ﺷــــــﺘﻜﯽ ﭼﺎوهڕواﻧﻨﻪﻛﺮاو رووﯾﻪﻛﻪوه ﺳــــــﻪرﻗﺎﯽ ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎرﯾﯽ ﺑﯚ ﺋﺎﻣــــــﺎده ﻧﯿﻦ ﻛﻪ ﺑﺠﮕﻪ ﻟﻪ ﺳــــــﻮﭘﺎی
ﺑــــــﻮو .ﻣــــــﻦ ﺑــــــوام ﻧﻪدهﻛﺮد ﻛــــــﻪ ﺋﻪم ﺷــــــﻪڕﻜﯽ ھﻪﻣﻪﻻﯾﻪﻧﻪ و ﺑﻪرﻓﺮاوان ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿــــــﺎ دان ﺑــــــﻪ ھﻪﺑﻮوﻧــــــﯽ ھﯿﭻ
ﻣﺎددهﯾﻪ ﻟﻪ ﻻﯾــــــﻪن ﭘﺎرﻟﻪﻣﺎﻧﺘﺎرهﻛﺎﻧﻪوه دژی ﭘﻪﻛﻪﻛــــــﻪ و ھﺰهﻛﺎﻧﯽ دﯾﻜﻪ وهﻛﻮ ھﺰﻜﯽ دﯾﻜــــــﻪی ﭼﻪﻛﺪارﯾﺪا ﺑﻨﻦ و
رهﺗﺒﻜﺮﺘﻪوه«. ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ داﯾﻪ. ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻪ ﯾﻪﻛﭙﺎرﭼﻪ ﺧﯚی ﺋﺎﻣﺎدهی
ھــــــﻪر ﭼﻪﻧــــــﺪه ﺳــــــﻪرۆك وهزﯾــــــﺮی ﭘﻮﯾﺴﺘﻪ ﺑﻪڕﺰهوه ﺳﻪﯾﺮی ﺑﯾﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺷــــــﻪڕﻜﯽ ﺑﻪرﻓﺮاوان دژ ﺑﻪو ھﺰه
ﺗﻮرﻛﯿﺎ )رهﺟﻪب ﺗﻪﯾــــــﺐ ﺋﻪردۆﻏﺎن( ﻟﻪ ﭘﺎرﻟﻪﻣﺎن ﺑﻜﻪﯾﻦ ﭼﻪﻛﺪاراﻧــــــﻪ ﻛــــــﺮدووه ﻛــــــﻪ ھﺮش
رهﺗﻜﺮدﻧﻪوهی ﻣــــــﺎددهی ﻧﺎوﺑﺮاو ،ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﺑﯚ ﺳــــــﻪر ﺳــــــﻮﭘﺎی ﺗﻮرﻛﯿﺎ دهﻛﻪن.
)ﺑﻪدهﭘــــــﻪ(ی ﺑــــــﻪ ﺑﻪرﭘﺮﺳــــــﯿﺎر زاﻧﯽ و ﭘۆژهی ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﻪ ﻣﺎددهﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣﻪﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺳﻪرهﺗﺎ دهﯾﻪوێ
ﺋــــــﻪو ﭘﺎرﺗﻪی ﺑﻪوه ﺗﺎواﻧﺒــــــﺎر ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﻪ دهﺳــــــﺘﻮوری ﺑﻨﻪڕهﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾﺶ ﮔﻮﺗﯽ ﻟﻪرووی ﺳﯿﺎﺳــــــﯿﯿﻪوه ﺋــــــﻪم ﺟﯚره
ﭘــــــﯽ ﺋﻪﻣﺮ و دهﺳــــــﺘﻮوراﺗﯽ )ﻋﻪﺑﺪو »ﮔﯚڕﯾﻨﯽ دهﺳﺘﻮور ھﻪﻧﮕﺎوﻜﯽ ﺋﯿﺠﺎﺑﯽ ھﺰاﻧﻪ ﻟﻪ ﻧﺎوﺑﺒﺎت و دواﺗﺮ ﺑﻪ رﮕﺎی
ﺋﯚﺟﻪﻻن( ھﻪﺴﻮﻛﻪوﺗﯽ ﻟﻪﮔﻪڵ ﭘۆژهی و ﭘﻮﯾﺴﺖ ﺑﻮو ﺑﯚ ﺗﻮرﻛﯿﺎ .ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺳــــــﻪرﺑﺎزﯾﯿﺶ ﭘﺎﺷــــــﻤﺎوهﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑ
ﮔﯚڕﯾﻨﯽ دهﺳــــــﺘﻮوردا ﻛــــــﺮدووه ،ﺑﻪم دهﯾــــــﻪوێ ﻟﻪ داھﺎﺗــــــﻮودا ﺑﺒﺘﻪ ھﺰﻜﯽ ﻛﺎرﯾﮕﻪر ﺑﻜﺎت ،ﺑﯚﯾﻪ ﭘﻮﯾﺴــــــﺘﻪ ھﻪر
ﺳــــــﻪرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﭘﯽ واﯾﻪ ﻛﻪ ﺳﻪرهﻛﯽ دﯾﻤﯚﻛﺮاﺳﯿﻪت ﻟﻪ ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪدا. ﻛــــــﻪس ﺑﺰاﻧﺖ ﻛﻪ ھﯿــــــﭻ ﻻﯾﻪﻧﻚ ﺑﻪ
ھﻪﻧﺪﻚ ﻻﯾﻪن دهﯾﺎﻧﻪوێ ﺑﻪﻣﺠﯚره رﮕﺎ ﺑﮕﯚﻣﺎن ﺋﻪﮔﻪر ﺋﺎرﻣﺎﻧﺠﻜﯽ ﺑﻪﻣﺠﯚرهی رﮕﺎی ﭼﻪك و زۆری ﺳــــــﻪرﺑﺎزﯾﯿﻪوه
ﻟﻪ ﺑﻪردهم ﻛﺎرو ﭼﺎﻻﻛﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ داد ﺗﻮرﻛﯿﺎ ھﻪﺑﺖ ،ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻧﺎﺗﻮاﻧ ﻧﺎﺗﻮاﻧــــــ ھﯿــــــﭻ ﺟﯚره ﮔﯚﺷــــــﺎرﻚ
و ﮔﻪﺷﻪﭘﺪان ﺗﻪﺳﻜﺘﺮ ﺑﻜﻪﻧﻪوه. ﺑﻪ دهﺳــــــﺘﻮورهﻛﻪی ﺳﺎﯽ ١٩٨٢دا ﺋﻪو ﺑﺨﺎﺗﻪ ﺳــــــﻪر ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺑﻪﻣﺠﯚرهﯾﺶ
ﻋﻪﺑﺪو ﮔﻮل ﺳﻪﺑﺎرهت ﺑﻪ ﻣﻪﺳﻪﻟﻪی ﺋﺎرﻣﺎﻧﺠﻪی ﺧﯚی ﺑﻪ دهﺳﺘﺒﮫﻨﺖ ،ﺑﯚﯾﻪ ﺑﻪ ھﯿﭻ ﺷــــــﻮهﯾﻪك ﻧﺎﺗﻮاﻧــــــﻦ ﺑﮕﻪﻧﻪ
ﭘﻪﺳﻪﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﺋﻪو ﺧﺎﻧﻪی دهﺳﺘﻮوری ھــــــﻪر ﭼﻪﻧﺪه ﺑﻪ ﭘﯽ ﭘﻮﯾﺴــــــﺖ ﭘۆژهی ﺋﺎرﻣﺎﻧﺠﻪﻛﺎﻧــــــﯽ ﺧﯚﯾﺎن« .ﻋﻪﺑﺪو
ﺑﻨﻪڕهﺗــــــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــــــﺎ ﻛــــــﻪ ﭘﺎرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﺋﻪو ﻧﺎوﺑﺮاو ﺳــــــﻪرﻛﻪوﺗﻨﯽ ﺑﻪدهﺳﺘﻪﻧﻪھﻨﺎ، ﮔﻮل داوای ﻟﻪ رای ﮔﺸﺘﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و
وﺗﻪ ﺑﻪ ﻣﻪﺑﻪﺳــــــﺘﯽ ﮔﯚڕاﻧﯿﺎن دهﻧﮕﯽ ﻟﻪ ﺑــــــﻪم ﺟﺎرﻜــــــﯽ دﯾﻜﻪ ﭘﻮﯾﺴــــــﺘﻪ ھﻪر 54
No:10 15, May 2010
ﻟﻪ ﻧﺎو دهﺳﺘﻮوری ﺑﻨﻪڕهﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا،
رهق و ﻛﯿﻨﻜﯽ ﯾﻪﻛﺠــــــﺎر زۆر ﻟﻪ ﻧﻮ
ﻛﯚﻣﻪﮕــــــﻪی ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﻟــــــﻪ ﺑﻪراﻣﺒﻪر
ﭘﺎرﺗــــــﯽ ﻧﺎوﺑــــــﺮاو دروﺳــــــﺘﺒﻮوه و ﻟﻪ
ﺋﻪﻧﺠﺎﻣــــــﺪا ،ﺋــــــﻪم رهق و ﻛﯿﻨﻪ دهﺑﺘﻪ
ھﯚﻛﺎری ﻛﯚﺗﺎﯾﯿﮫﻨﺎن ﺑﻪ دهﺳــــــﻪﺗﯽ
ﭘﺎرﺗﯽ داد و ﮔﻪﺷﻪﭘﺪان.
ﺧﺎﺗﻮو ﺗﺎﻧﺴﻪل ﭼﯚﺷﺎن ﻛﻪ ﺋﺴﺘﺎ
ﺳــــــﻪرۆﻛﯽ ﻧﺎوهﻧﺪی ھﺰی ﺋﺎﺗﺎﺗﻮرﻛﻪ،
ﻟــــــﻪ ﻛﯚﺑﻮوﻧﻪوهﯾﻪﻛﯽ ﺋــــــﻪو ﻧﺎوهﻧﺪهدا
ﺑﺎرودۆﺧــــــﯽ ھﻪﻧﻮوﻛﻪﯾــــــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎی
ھﻪﺴــــــﻪﻧﮕﺎﻧﺪووه و ﺳــــــﻪﺑﺎرهت ﺑــــــﻪ
ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻣﺎددهی دهﺳﺘﻮوری
ﺑﻨﻪڕهﺗــــــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــــــﺎ ﻟﻪ ﻻﯾــــــﻪن ﭘﺎرﺗﯽ
داد و ﮔﻪﺷــــــﻪﭘﺪاﻧﻪوه ﮔﻮﺗــــــﯽ »ﺋﻪم
ھﻪوﻧﻪی ﭘﺎرﺗﯽ ﻧﺎوﺑﺮاو ھﻪوﺪان ﻟﻪ
دژی ﺑﻨﻪﻣﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﻪﻣﺎﻟﯿﺰم و ﻛﯚﻣﺎری
ﻻﺋﯿﻜﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾﻪ ،ﺑﯚﯾﻪ ﻧﺎوهﻧﺪی ھﺰی
ﺋﺎﺗﺎﺗﻮرك و ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳــــــﯽ ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ ﺗﻮرﮐﯿﺎ
دﯾﻜــــــﻪی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻪ ھــــــﺎوﻛﺎری ﯾﻪﻛﺘﺮ
ﺧﻪرﯾﻜﯽ ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺮدن و ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ
ﺳــــــﻜﺎﯾﻪك ﻟــــــﻪ دژی ﭘﺎرﺗــــــﯽ داد و ﭘۆژهﯾﻪ رهﺗﺒﻜﺮﺘــــــﻪوه .ھﻪر ﭼﻪﻧﺪ ﻟﻪم ﺳــــــﻪر داون ،ﮔﻮﺗﯽ«ﺋﻪو ﭘۆژهی ﻛﻪ ﻟﻪ
ﮔﻪﺷــــــﻪﭘﺪان ﻟﻪ دادﮔﺎی دهﺳﺘﻮوری رۆژاﻧﻪی دواﯾﯿﺸﺪا ھﻪوﺪاﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻻﯾﻪﻧﻪ ﺑﻪردهﺳــــــﺘﻤﺪاﯾﻪ و ﻟﻜﯚﯿﻨﻪوهی ﻟﻪﺳﻪر
ﺑﻨﻪڕهﺗــــــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــــــﺎدان« .ﻧﺎوﺑﺮاو ﻟﻪ ﺑﻪرھﻪﻪﺳــــــﺘﻜﺎرهﻛﺎن و ﺳﻮﭘﺎی ﺗﻮرﻛﯿﺎ دهﻛﻪم ،ﺋﻪﮔﻪر ﺑﺖ و ﺑﻪرهژهوهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ
درﮋهی ﻟﺪواﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﺋﺎﻣﺎژهی ﻟﻪ دژی )ﺋﺎﻛﻪﭘﻪ( ﺗﺎ رادهﯾﻪك ﮔﻪﯾﺸــــــﺘﻨﻪ ﺗﻮرﻛﯿــــــﺎ ﻟﻪ ﻧﻮ ﺋــــــﻪو ﭘۆژهﯾﻪدا رهﭼﺎو
Political
ﺑﻪوه ﻛــــــﺮدووه ﻛــــــﻪ ھــــــﻪر ﭘﺎرﺗﻜﯽ ﺋﻪﻧﺠﺎﻣــــــﯽ ﺧﯚﯾــــــﺎن ،ﺑﻪم ﭼــــــﺎوهڕوان ﻧﻪﻛﺮاﺑﻦ ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪ ﺑﻪ ﭘﯽ ﺋﻪو دهﺳﻪﺗﻪی
ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟﻪ ﺗﻮرﻛﯿﺎدا ﺧﯚی ﺑﻪ دهﺳﺘﯽ دهﻛﺮﺖ ﺋﻪم ھﻪوﺪاﻧﺎﻧــــــﻪ دهرﺋﻪﻧﺠﺎﻣﯽ ﻛﻪ ﻟــــــﻪ ﻻﯾﻪن ﯾﺎﺳــــــﺎوه ﭘﻤــــــﺪراوه ،ﺑﻪ
ﺧﯚی ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﺧﯚی ھﻨﺎوه، زۆر ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾــــــﺎن ﻟﺒﻜﻪوﺘــــــﻪوه .ﺑــــــﯚ ﻣﻪﺑﻪﺳــــــﺘﯽ دووﺑــــــﺎره ﮔﻔﺘﻮﮔﻮﻛﺮدﻧــــــﯽ،
ﺑﯚﯾﻪ ﺋﺎﻛﻪﭘﻪﯾﺶ ﺑﻪم ھﻪوﺪاﻧﺎﻧﻪی ﺋﻪم ﻧﻤﻮوﻧﻪ ،ﻟﻪ ﺳﻪر داواﻛﺎرﯾﯽ )ﺟﻪھﻪﭘﻪ(، ﭘۆژهﻛﻪ رادهﺳﺘﯽ ﭘﺎرﻟﻪﻣﺎن دهﻛﻪﻣﻪوه،
دواﯾﯿﻪ و ﺑﻪ ھﯚی ھﻪﻮﺴــــــﺘﯽ ﺧﯚی )ﻣﻪھﻪﭘﻪ( و ﭘﺎرﺗــــــﯽ ﯾﻪﻛﯿﻪﺗﯽ ﮔﻪوره و ﺑــــــﻪم ﺋﻪﮔــــــﻪر ﺑﻪرهژهوهﻧﺪﯾﯿﻪﻛﺎﻧــــــﯽ
ﻟﻪ دژی ﭘﻪﻛﻪﻛﻪ و ﺳﯿﺎﺳﻪﺗﯽ ﻛﺮاﻧﻪوه ﭼﻪﻧﺪﯾﻦ ﻻﯾﻪﻧﯽ دﯾﻜﻪ ،ھﺮﺷﻜﺮدﻧﻪ ﺳﻪر وت ﺗﯿﺪا رهﭼــــــﺎو ﻛﺮاﺑﻦ ﺋﻪو ﻛﺎﺗﻪ ﺑﻪ
ﺧﻪرﯾﻜﯽ ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺗﻪﻣﻪﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ وهزﯾﺮهﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ داد و ﮔﻪﺷــــــﻪﭘﺪان ﻣﻪﺑﻪﺳــــــﺘﯽ دهﺳــــــﺘﭙﻜﺮدﻧﯽ رﻔﺮاﻧﺪۆم
ﺧﯚی دﻨ. ﻟــــــﻪ زۆرﺑــــــﻪی ﺷــــــﺎرهﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿــــــﺎدا ﭘۆژهی ﻧﺎوﺑﺮاو رادهﺳــــــﺘﯽ ﺳــــــﻪرۆك
ﺧﺎﺗــــــﻮو ﺗﺎﻧﺴــــــﻪل ﭼﯚﺷــــــﺎن ﻟﻪ دهﺳﺘﯽ ﭘﻜﺮدووه ،ﻟﻪ ﺷﺎری ﻗﻪﯾﺴﻪری، وهزﯾﺮاﻧــــــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ دهﻛﻪﻣﻪوه .ھﯿﻮادارم
درــــــﮋهی وﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾــــــﺪا ﺋﺎﻣﺎژهی ﺳﺎﻣﺴــــــﯚن ،ﺑﺎــــــﯽ ﻛﻪﺳــــــﺮ و ﺋﺎداﻧﺎ ﻟﻪ ﻟﻪ رﻔﺮاﻧﺪۆﻣﺪا ﺋﻪو ﭘۆژه ﺳــــــﻪرﻛﻪوﺗﻦ
ﺑــــــﻪوه دا ﻛﻪ ژﻣﺎردﻧــــــﯽ ﭘﭽﻪواﻧﻪ ﺑﯚ ﻛﺎﺗﯽ ﻣﻪراﺳﻤﯽ ﺷﺎردﻧﻪوهی ﺟﻪﻧﺎزهی ﺑﻪ دهﺳﺘﺒﮫﻨﺖ.
دهرﻛﺮدﻧﯽ ﺑﯾﺎری داﺧﺴــــــﺘﻨﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﻪرﺑﺎزه ﻛﻮژراوهﻛﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﺗﻮرﻛﯿﺎدا، زۆرﺑــــــﻪی رۆﺷــــــﻨﺒﯿﺮ و ﻻﯾﻪﻧــــــﻪ
داد و ﮔﻪﺷــــــﻪﭘﺪان ﻟﻪ ﻻﯾﻪن دادﮔﺎی ھﻪم ﺧﻪﻚ و ھﻪم ﺧﺎﻧﻪوادهی ﺳﻪرﺑﺎزه ﺳﯿﺎﺳــــــﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿــــــﺎ ﺋﺴــــــﺘﺎ ﻟﻪو
دهﺳﺘﻮوری ﺗﻮرﻛﯿﺎوه دهﺳﺘﯽ ﭘﻜﺮدووه ﻛــــــﻮژراوهﻛﺎن ﺳــــــﻪرهڕای وﺗﻨــــــﻪوهی ﺑــــــﺎوهڕهدان ﻛــــــﻪ ﺑــــــﻪ ﺧﺴــــــﺘﻨﻪ ﻧــــــﻮ
و ﺑﻪر ﻟﻪوه ﻛﻪ ﺋﺎﻛﻪﭘﻪ ﭘۆژهی ﮔﯚڕﯾﻨﯽ دروﺷــــــﻤﯽ دژ ﺑــــــﻪ ﺋﺎﻛﻪﭘﻪ ،ھﺮﺷــــــﯿﺎن رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣــــــﯽ ﭘــــــۆژهی ﮔﯚڕﻨﯽ ﭼﻪﻧﺪ
ﭼﻪﻧﺪ ﺧﺎﻜﯽ دهﺳــــــﺘﻮوری ﺑﻨﻪڕهﺗﯽ ﺑــــــﯚ ﭼﻪﻧﺪﯾــــــﻦ وهزﯾﺮی ﺳــــــﻪرﺑﻪ ﭘﺎرﺗﯽ ﺧﺎﻜﯽ دهﺳﺘﻮوری ﺑﻨﻪڕهﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ،ﻟﻪ
ﺗﻮرﻛﯿــــــﺎ ﺑﺨﺎﺗــــــﻪ رﻔﺮاﻧﺪۆﻣــــــﻪوه ﻟﻪ ﻧﺎوﺑﺮاوﯾــــــﺶ ﻛﺮدووه .ﺑﻪﭘــــــﯽ ﺑﯿﺮوڕای راﺳــــــﺘﯿﺪا ﭘﺎرﺗﯽ داد و ﮔﻪﺷﻪﭘﺪان ﻣﺎن
ﻻﯾﻪن دادﮔﺎی دهﺳــــــﺘﻮوری ﺗﻮرﻛﯿﺎوه ﺳﻪرۆﻛﯽ ﭘﺸﻮوی ﺋﻪﻧﺠﻮﻣﻪﻧﯽ دهوﻪﺗﯽ و ﻧﻪﻣﺎﻧﯽ ﺧــــــﯚی دهﺧﺎﺗﻪ رﻔﺮاﻧﺪۆﻣﻪوه
ﺑﯾﺎری داﺧﺴــــــﺘﻨﯽ ﭘﺎرﺗــــــﯽ ﻧﺎوﺑﺮاو ﺗﻮرﻛﯿﺎ )ﺧﺎﺗﻮو ﺗﺎﻧﺴﻪل ﭼﯚﺷﺎن( ،ﺋﻪم و ﺑﻪ ﭘﯽ ﺋﺎﻣﺎدهﻛﺎرﯾﯿﻪ ﺳﻪرهﺗﺎﯾﯿﻪﻛﺎﻧﯽ
دهردهﻛﺮﺖ. ھﺮﺷــــــﺎﻧﻪ ﻧﯿﺸﺎﻧﻪی ﺋﻪوهن ﻛﻪ ﻟﻪ دوای ﻻﯾﻪﻧﻪ ﺑﻪرھﻪﺴﺘﻜﺎرهﻛﺎﻧﯿﺶ وا ﺑﻪراورد
55 دهﺳﺘﻮهرداﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ داد و ﮔﻪﺷﻪﭘﺪان دهﻛﺮــــــﺖ ﻛــــــﻪ ﻟــــــﻪ رﻔﺮاﻧﺪۆﻣــــــﺪا ﺋﻪو
ژﻣﺎره١٥ ١٠ :ی ﺋﺎﯾﺎری ٢٠١٠
رۆژی
دهﯾﻪم
ﺋﻪﻧﻮهر ﺣﺴﻦ)ﺑﺎزﮔﺮ(
ﺳﯿﺎﺳﯽ
ﭘﺎرﺗﯽ ﺗﻪﻧﮫﺎ ﻟﻪﺑﻪر وهزارهﺗﻚ. ﺟﻮﻨــــــﯽ ﭘﺌﻪدهن و ھــــــﺪی ھﺪی ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻪﻛﺎن ﺧــــــﯚی ﻟﻪﺑﻪرژهوهﻧﺪی
ﮔﻪر ﻗﺴﻪش ﻟﻪﺳﻪر ﺋﻪوه ﺑﻮو ﻛﻪ ﻧﺎﺷﯿﺮﯾﻨﯽ دهﻛﻪن و ﺋﯚﺑﺎﯽ ھﻪﻣﻮو ﺷﻪﺧﺴﯿﺪا دهﺑﯿﻨﺘﻪوه.
ﯾﻪﻛﺘﯽ و ﭘﺎرﺗــــــﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﺑﻨﻪﻣﺎﻪن. ﻧﺎﺷﯿﺮﯾﻦ و ﺷﻜﺴﺘﻪﻛﺎﻧﯿﺎن دهﺧﻪﻧﻪ زۆر وﺗﺮا ،ﻛــــــﻪ ﯾﻪﻛﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ
ﺧــــــﯚ دهﺑ ﺳــــــﻪﯾﺮﻜﯽ ﺧﯚﺷــــــﯿﺎن ﻣﻠﯽ ﯾﻪﻛﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ )ﻛﻪوهﻛﻮ وﺗﻢ ﺧﺮاﭘــــــﻦ و ھﻪﻣﻮو ﺷــــــﺘﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ
ﺑﻜــــــﻪن ،ﻛﻪھــــــﻪرﻛﺎم ﻟــــــﻪم ﺣﺰﺑﺎﻧﻪ، ﺑﻪﺷــــــﻜﯽ زۆری ﻟﻪﺋﻪﺳﺘﯚی ﺋﻪوان، ﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﺷﻪﺧﺴﯽ و ﺑﻨﻪﻣﺎﻪﯾﻪ
ﺑﺮا و ﺋﺎﻣــــــﯚزا و زاواﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺣﻜﻮﻣﻪت ﺑﻮو ،ﺑــــــﻪم ﺧﯚﺋﻪﻣﺎﻧﯿﺶ وﻧﺎﺗﻮاﻧــــــﻦ ﺣﻜﻮﻣــــــﻪت ﺑﻪڕﻮهﺑﻪرن،
ﻟﻪﭘﺸﯽ ﭘﺸــــــﻪوهن ،چ ﺑﯚ ﺣﺰب و ﻟﻪﺣﻜﻮﻣــــــﻪت و ﭘﻪرﻟﻪﻣﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو ﺑﻪم ﻛــــــﻦ ﺋﻪﻟﺘﻪرﻧﺎﺗﯿﭭــــــﯽ ﺋﻪوان؟
چ ﺑﯚﺣﻜﻮﻣﻪت ،ﮔﻪر ﻗﺴــــــﻪ ﻟﻪﺳﻪر ﺑﻪﺷﺪارﺑﻮون(. ﻛﻦ ﺋﻪواﻧﻪی دهﯾﺎﻧﻮﯾﺴــــــﺖ رهوﺷﯽ
ﺷﻪﻓﺎﻓﯿﻪﺗﯿﺸــــــﻪ ﻛﺎم ﻟــــــﻪو ﺣﺰﺑﺎﻧﻪ ﺑﺎﺷــــــﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﺋــــــﻪم ﺣﻜﻮﻣﻪت و ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺋﻪم وﺗﻪ ﭼﺎﻛﺒﻜﻪن؟ دژی
ﻛﯚﻣﯿﺘﻪی ﻧﺎوهﻧﺪﯾﻪﻛﺎﻧﯿﺸﯿﺎن دهزاﻧﻦ دووﺣﺰﺑــــــﻪ ھﻨﺪه ﺧﺮاپ ﺑﻮون ﺋﻪوه ﺋــــــﻪو ﻧﺎﻋﻪداﻟﻪﺗﯽ و ﻧﺎﯾﻪﻛﺴــــــﺎﻧﯽ و
ﭘﺎرهی ﺣﺰﺑﻪﻛﺎﻧﯿﺎن و ﺳــــــﻪرﻓﯿﺎت و چ ﺣﯿﻜﻤﻪﺗﻪ ،ﺋﻪﻣﺠــــــﺎرهش ﭼﻮﻧﻪوه ﮔﻪﻧﺪهــــــﯽ و ﺧﺮاﭘﺎﻧــــــﻪی ﺑﺎﺳــــــﯿﺎن
داھﺎﺗﯿﺎن ﭼﻪﻧﺪه و ﭼﯚﻧﻪ؟ ﻧــــــﺎو ﺣﻜﻮﻣﻪﺗﻪﻛﻪﯾــــــﺎن؟ ﺧــــــﯚ ھﯿﭻ دهﻛﺮد ﻟﻪﺳﻪر ﯾﻪﻛﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯽ.
ﺋﺎﺧﺮ ﺳــــــﻪﯾﺮه ھﯿﭻ ﺳــــــﯿﻔﺎﺗﻜﯽ ﻣﻮﻋﺠﯿﺰهﯾﻪك ﻧﻪﺧﻮﻘﺎوه و ﯾﻪﻛﺘﯽ و ﺧﻪﻜــــــﯽ واﯾﺎﻧﺪهزاﻧــــــﯽ زۆر ﻟﻪو
ﺑﺎﺷــــــﺘﺮت ﺗﺪاﻧﻪﺑــــــ و ﺑــــــﯚ ﭘﺎرﺗﯽ ھﻪردوو ﺣﺰﺑﻪﻛﻪی ﺟﺎراﻧﻦ! ھﺰاﻧــــــﻪی ﻧــــــﺎوی ﺧﯚﯾــــــﺎن ﻧــــــﺎوه
ﭼﻪواﺷــــــﻪﻛﺮدﻧﯽ ﺧﻪــــــﻚ ،ﺧــــــﯚت ﺋﺎﯾﺎ ﺑﻪراﺳﺖ ﺋﻮه وهﻛﻮ ﺧﯚﺗﺎﻧﻦ ﺋﯚﭘﯚزﺳــــــﯿﯚن و ﺋﻪﻧﺘﯽ ﺣﻜﻮﻣﻪت و
ﺑﻪﺋﯚﭘﯚزﺳــــــﯿﯚن ﺑﺰاﻧﯽ .ﺑﻪم دهﺑ و ﺑﺎﻧﮕﻪﺷــــــﻪﻛﺎﻧﺘﺎن و وﺷــــــﻪﻛﺎﻧﺘﺎن ﺋﻪﻧﺘــــــﯽ ﯾﻪﻛﺘﯽ و ﭘﺎرﺗــــــﯽ ،دهﺗﻮاﻧﻦ
ﺋــــــﻪو ھﻪﻗﯿﻘﻪﺗﻪ ﺧﻪــــــﻚ ﺑﯿﺰاﻧ ﻛﻪ ﭼﻪواﺷــــــﻪﻛﺎراﻧﻪ ﻧﻪﺑﻮو .ﯾﺎن ﺟﮕﻪ وهﻣﯽ ﮔﻠﻪﯾﻪﻛﺎﻧﯽ ﺧﻪﻚ ﺑﺪهﻧﻪوه و
ﺑﻪرژهوهﻧــــــﺪی ﺗﺎﯾﺒــــــﻪت و ﺣﺰﺑــــــﯽ ﻟﻪﺑﻪرژهوهﻧﺪی ﺷﻪﺧﺴــــــﯽ و ﺣﺰﺑﯽ ﭘﺮۆژه ﺧﺰﻣﻪﺗﮕﻮزارﯾﯿﻪﻛﺎن ﺋﻪﻛﺘﯿﭭﺘﺮ
ﻟﻪﭘﺸﻪوهﯾﻪ و ﺑﺎﺷــــــﺘﺮﯾﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪش ﻛﻪﺧﯚی ﻟﻪوهزﯾﺮﻚ )ﺋﻪﮔﻪر وهزﯾﺮی ﺑﻜﻪن و ﺑﻪرﻧﺎﻣــــــﻪ ﺟﯿﺎوازﯾﻪﻛﺎﻧﯿﺎن
روداوهﻛﺎﻧﯽ ﺋﻪم ﺳ ﻣﺎﻧﮕﻪ ﺑﻮو ﻛﻪ ھﻪرﻤﯿــــــﺶ ﺑــــــ (ﻟﻪﮔــــــﻪڵ ﭼﻪﻧﺪ ﺑﺨﻪﻧﻪ ﺑﻮاری ﭘﺮاﻛﺘﯿﻜﯿﻪوه .ﻛﻪﭼﯽ
ﺑﻪﻧﺎو ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﻧﯿﺸﺎﻧﯿﺎن داﯾﻦ. ﺑﻪڕﻮهﺑﻪر و ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﻜﺪا زﯾﺎﺗﺮﻧﯿﯿﻪ، ﺑﻪداﺧــــــﻪوه ،ﺋــــــﻪم ﺧﻪوﻧــــــﻪ ﺗﻪﻧﮫﺎ
ﻧﻪك ﺑﻪراﺳــــــﺘﯽ ﺋﻮه ﺋﯚﭘﯚزﺳــــــﯿﯚن ﺑﺎﻧﮕﻪﺷــــــﻪی ھﻪﺒــــــﮋاردن ﺑــــــﻮو ﺑﯚ
a_bazgr@yahoo.com ﺑــــــﻦ ،ﺑﯚﯾﻪ ھﻪﻧﺪﻚ ﻟﻪم ﺳــــــﻪرﻛﺮده ﺑﻪدهﺳــــــﺘﮫﻨﺎﻧﯽ دوو ،ﺳ ﻛﻮرﺳﯽ
ﺋﯚﭘﯚزﺳــــــﯿﯚﻧﺎﻧﻪی ﭘﺶ ھﻪﺒﮋاردن و ﺟﮕﻪ ﺧﯚﻛﺮدﻧــــــﻪوهی ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ
ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣــــــﻪت و ﯾﻪﻛﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯿﺎن 56ﭼﻮار ﺳﺎﯽ ﺗﺮ.