ประวัติความเป็ นมา

เพลงกล่อมเด็กมีทุกชาติทุกภาษา
เนื่ องจากความรักลูกเป็ นความรููสึกที่แม่ทุกคนมี
เหมือนกันไม่ว่าชาติใดก็ตาม จึงถ่ายทอดความ
อาทรความห่วงใยออกทางเสียงเพลง เพลง
กล่อมเด็กนั บว่ามีประโยชน์อย่างมาก และยัง
ตอบสนองความตูองการความรักของเด็กอีกดูวย
ตลอดจนวิถีชีวิตตามที่ปรากฏ ช่วยใหูเด็กคูุน
เสียงมนุ ษย์ซ่ึงเป็ นโอกาสอันดีในการเรียนรููภาษา
 เพลงกล่อมเด็ก คือ เพลงที่ใชูรูองเพื่อ
กล่อมเด็กใหูนอนหลับหรือหายโยเย จึงมีทำานอง
การขับที่ชูาๆ เพื่อชวนใหูง่วงนอน มีจุดม่งุ หมาย
เพื่อปลอบใหูเด็กเกิดความเพลิดเพลิน เกิด
ความอุ่นใจ และยังเป็ นการอบรมสัง่ สอนเด็กทาง
อูอม เพราะเนื้ อหาเพลงมีคติธรรมแฝงอยู่
นอกจากนั้ นยังเป็ นการแสดงความรักใคร่แก่ลูก
หลานอีกดูวย
ประเภทของเพลงกล่อมเด็ก
๑ เพลงกล่อมเด็กที่มเี นื้ อหาเกี่ยวกับเด็ก มัก
จะเนูนใหูเห็นความรักความเอาใจใส่ของพ่อแม่
ต่อลูกทุกตคน
๒. เพลงกล่อมเด็กที่มเี นื้ อหาไม่เกี่ยวกับเด็ก
มักเป็ นเรื่องเกี่ยวกับการบรรยายสภาพความเป็ น
อยู่ หรือความคับขูองใจของผูข ู ับรูอง มักจะ
เกี่ยวขูองกับผูใู หญ่ท่ีอยู่รอบขูางผููขับกล่อม
มากกว่า
 เพลงกล่อมเด็กภาคเหนื อ

เพลงกล่อมเด็กทางภาคเหนื อเรียกกันว่า
เป็ นทำานองตอนหนึ่ ง มีเสียงอื่อ ตอนทูายเบาๆ
เช่น อื่อ อึ อือ อึ อึ อือ อื่อ อือ อึ อือ
เป็ นตูน ใชูรูองกล่อมเด็กขณะที่นอนเปล ทาง
เหนื อเรียกว่า “นอนอู่” และ “ไกวเปล” การ
รูองตูองมีทำานองจังหวะจะโคนเป็ นทำานอง อื่อ
ทำานองกาพย์ หรือ แหล่ หรือทำานองเสนาะก็ไดู
 อื่อ จา จาหลับสองต๋าอย่าไหู
แก่นแกูวไทู แม่จะอื่อจาจา
นายไหูอยากกิน บ่มีไผไปหา
นายไหูอยากกินปลา บ่มีไผไปส่อน
มีขูาวเย็นสองสามกูอน ปู อนแลูวลวดหลับไป
อือ อื่อ อื่อ อึ อือ จา จา
 อื่อ จา จาหลับสองตานะลูกหลูาตัวนูอย
ผีเงือกนูอยอาบนำ้ากองทราย ผีวว
ั ลายอาบนำ้าในร่องเหมือง
อื่อ จา จา นกกางเขนบินไปบินมา
กาสองตัววกตามพ่อกา ถือดูามพรูาหลอกล่อ
นกพิราบจับกาแลยูงุ ขูาว อื่อ จา จา
 อื่อ จา จา อีหลูาหมูม่วย
จ๊างเขูาหูวย กิ๋นหน่วยกิ๋นแต๋ง
ต๋กเมืองแยง บ่าอูายเกี้ยวหมาก
ต๋กป๋ าสากเลี้ยงงัวเลี้ยงควาย
ต๋กป๋ ายดอย เลี้ยงจ๊างเลี้ยงมูา
 เพลงกล่อมเด็กภาคกลาง

เพลงกล่อมเด็กนี้ ภาคกลางมีอยู่เป็ น
จำานวนมาก แต่ละบทมีจนาดสั้นยาวต่างกัน
บางบทมีเนื้ อหาสั้นๆ และบางบทมีเนื้ อหายาว
ส่วนใหญ่มีเนื้ อหาบรรยายชีวิต และความเป็ นอยู่
ที่สะทูอนถึงความเอื้ ออาทรรักใคร่ผก
ู พันที่แม่มี
ต่อลูก ซึ่งจะพบเนื้ อหาของเพลงแตกต่างกันไป
ตามทูองถิ่น
 นกกระทุง
นกกระทุงเอย ทำากูนตุงตุงว่าจะไข่
สานพูอมใหูใบใหญ่ ไวูใส่ไข่นกกระทุง
ดูวยไข่ของมันโต เท่าแตงโมบางละมุน
ไข่หล่นดังผลุง แลูวนกกระทุงก็บินไปเอย
 เพลงดวงจันทร์ขวัญฟ้ า

ดวงจันทร์ขวัญฟู า ชื่นชีวาขวัญพี่
จันทร์ประจำาราตรี แต่ขวัญพี่ประจำาใจ
ที่มัน
่ คงคือชาติ เอกราชอธิปไตย
ถนอมแนบสนิ ทใน คือขวัญใจพี่เอย
 เพลงหญิงไทยใจงาม
เดือนพราวดาวแวววาวระยับ แสงเดือนประดับส่งใหูเดือนงามเด่น
ดวงหนูาโสภาเพียงเดือนเพ็ญ คุณความดีท่ีเห็นเสริมใหูเด่นเลิศงาม
ขวัญใจหญิงไทยส่งศรีชาติ รูปงามพิลาศใจกลูากาจเรืองนาม
เกียรติยศกูองปรากฏทัว่ คาม หญิงไทยใจงามยิ่งเดือนดาวพราวแพรว
 นอนสาหล่า
นอนสาหล่าหลับตาแม่สิกล่อม นอนอู่แกูว
นอนแลูวอย่าสุตงิ อย่า
ติ่ง ลิ่ง ติ่ง ลิง ติ่ง ลิง ติ่ง
ลิงตกส่างดากโกนจิ้งปิ ง
ใส่เสื้ ออิงนอนลี้อยู่ผเู ดียว
แม่น้ ี เป็ นแม่มูายผัวตายบ่ไดูม่าย
เพิ่นผูเู ป็ นแม่ฮูางยังสิม่ายผัว
 นอนสาเดอ
นอนสาเดอหลับตา จูวย จูวย
เขามาขายกลูวยแม่จะซื้ อไหูกิน
เจูาสุบินนอนสาลูกแกูว
นอนอู่แลูวในอู่สายไหม
นอนอู่สิไกวไปไวไว
นอนอู่ไทยไกวไปโตนเตน
 เพลงกล่อมเด็กภาคอีสาน
เพลงกล่อมเด็ก มีจุดประสงค์เพื่อ
ความเพลิดเพลินของเด็ก ทำาใหูเกิดความ
อบอุ่นใจ ทำาใหูหลับสบาย และยังเป็ นการ
อบรมสัง่ สอนเด็กในทางอูอมเพราะเนื้ อหา
เพลงบางทีก็มค ี ติธรรมแฝงอยู่ นอกจากนั้ น
คำาพิจารณาในแง่ผรู ูอง เป็ นการแสดงความ
รักความห่วงใจลูกหลาน และขณะที่รูองจะ
ช่วยผ่อนคลายความเหน็ดเหนื่ อยของผููเลี้ยง
เด็กดูวย เพลงกล่อมเด็กจึงมีประโยชน์
หลายอย่าง
 นอนสาแม่เยอ

นอนสาเดอแม่เยอ แม่เราไปไฮ่ข่ีควายเขาหลา
แม่เฮาไปหาขี่ควายเขาตูู ขาหนึ่ งคููขาหนึ่ งเหยียดซอย
สองขาหนูายันไปกุ่นก่น
ุ สาวขาไล่กันขี้ดินไงผง
นอนสาเดอแม่เดอ หึ อื่อ หึ อื่อ
 เพลงกล่อมเด็กภาคใต้

เพลงกล่อมเด็กภาคใตูเรียกว่า เพลง รูองเรือ

(มิใช่เพลงที่เล่นกันในฤดูน้ ำาหลาก) บางแห่ง
เรียกว่า เพลงชูานูอง หรือ เพลงนูองนอน
( ชูา = รูองขับกล่อม ) ใชูคำาสั้น ฟั งเขูาใจไดู
ทันทีไม่เขูาใจผิดเป็ นอย่างอื่น แมูบางภาษิตตูอง
คิดบูางก็ไม่ยากนั ก เพราะสิ่งที่พูดเทียบ ยกมา
จากของจริงที่แลเห็นไดูสะดวก
 เพลงเวเปล

ฮา...เอูอ...เวเปลไห เวไปใตูสูมจุก
อย่ว
ู ัดหมันไม่หนุ ก สึกออกไปหาเมีย
ผูาเหลืองที่แม่ยอ
ู มใหู เอาไปไวที่ไหนเสีย
สึกออกไปหาเมีย เสียขี้หมิ้น
 เพลงไกเถือน
ฮา...เฮูอ...ไกเถือนเอยขันเทือนดังทั้งบูาน
โลกสาวคนขี้ครูาน นอนนานใหูแม่ปลุก
แม่ฉวยไดูดาู มขวาน แยงวานเขูาดังพลุก
นอนนานใหูแม่ปลุก โลกสารขี้ครูาน..เฮูอ..เหอ..การ
 เพลงผักฉีด
ฮา...เฮูอ...ผักฉีดเอย แพย่านตูนผักฉีด
เท่านูุนเท่าหีด ฮวนพ่อฮวนแม่อีเอาผัว
เดียวก่อนอีสาวเหอ ใหูบาวมาแต่แลงงัว
ฮวนพ่อฮวนแม่อีเอาผัว ดอกบัวไม่ทัน...เออ...เหอ...บาน
ประวัตค
ิ วามเป็ นมา
เพลงพื้ นบูานไม่ไดูบันทึกว่าเกิดขึ้นเมื่อใด
เหตุผลใด แต่มีความเชื่อว่าการพูดจาธรรมดา
ของคนมักจะไม่ค่อยน่าสนใจ และน่าฟั ง ภาย
หลังมีการแต่งกำาหนดไวูเป็ นแบบแผน มีการตั้ง
ชื่อตามลักษณะการใชู จึงกลายเป็ นเพลงที่ใชู
รูองเฉพาะงาน เป็ นเพลงกลอนสดที่ใชูในงาน
ต่างๆ ใชูคำาศัพท์กินใจ ฟั งเพราะเสนาะหู
ดึงดูดผููฟัง
 เพลงพื้ นบ้าน (Folk Song) คือ
เพลงของทูองถิ่นใดทูองถิ่นหนึ่ ง และเป็ นที่รูจัก
กันดีเฉพาะถิ่นนั้ นๆ ลีลาการขับรูองหรือการ
ฟู อนรำาจึงมีอิสระทั้งในดูานรูปแบบและเนื้ อหา
จึงเป็ นที่นิยมของชาวบูาน ดูวยสาเหตุท่ีเพลง
พื้ นบูานใชูภาษาถิ่น ใชูทำานองสนุ ก จังหวะเรูาใจ
เนื้ อหาถ่ายทอดความรููสึกนึ กคิด อุดมการณ์
ความเป็ นอยู่และภูมิปัญญาชาวบูาน
 เพลงพื้ นบ้านภาคเหนื อ
เพลงพื้ นบูานภาคเหนื อ เป็ นศิลปะการร่ายรำามีหลาย
ชนิ ด เช่น ฟู อนเล็บ ฟู อนเทียน ฟู อนเงี้ยว ไม่ว่าจะเป็ นฟู อน
ตามประเพณี เดิมของชาวเชียงใหม่หรือ ต่างประเทศ มีการ
ผสมผสานท่ารำาละครไวูรบ ั แขกบูานแขกเมือง จึงมิใช่เป็ นงาน
ช่วยบุญ หรือฉลองตรุษเทศกาลต่างๆ หรือบวสรวงเทวดา
เท่านั้ น ยังตูอนรับอาคันตุกะที่มีเกียรติอีดดูวย
เพลงฟ้ อนเล็บ
ตี้ปาโม่ปา ฮูาซัง่ ไชยา โอมองโละ
เลเปี้ ยง มะลันโชอ มโหรา
กูมแจู ตีปา ตระแน
ป๊ านปาน โตูเว เห....
เต๊ เต่ โล่ทา อ่าเต เตโล่ทา
คิดแต่โซว โลวลัน ่ เปี ยว
เอโส เอ ตัง่ โม่ลา
 เพลงฟ้ อนเทียน
สรวมชีพขอนมัสการ พระทรงญาณชินศรี
ไหวูพระธรรมลำ้าธรณี อัญชลีพระสงฆ์เจูา
ขอจงพระเดช พระปกเกศเกลูา
เหล่าขูาผููรำา ฟู อนสราญ
 ฟ้ อนเงี้ยว
ขออวยชัยพุทธิไกรช่วยคำ้า ทรงคุณเลิศลำ้าไปทุกทัว่ ตัว
ตน
จงไดูรบั สรรพมิ่งมงคล นาท่านนาขอเทวดาช่วย
รักษาเทอญ
ขอฮื้ ออยู่สข
ุ าโดยธรรมานุ ภาพเจูา เทพดาช่วยเฮูาถือเป็ นมิ่ง
มงคล
สังฆานุ ภาพเจูาช่วยแนะนำาผล สรรพมิ่งทัว่ ไปเนอ
มงคลเทพดาทุกแห่งหน ขอบันดาลช่วยคำ้าจุน
 เพลงพื้ นบ้านภาคกลาง
เพลงพื้ นบูานภาคกลางนี้ มีนอ ู ยเต็มที (อาจ
เพราะว่ามีการรำาละคร เป็ นศิลปะยอดเยี่ยมอยู่แลูว)
มักนำาศิลปะจากภาคอื่นมาดัดแปลงใหูสวยงาม
รัดกุม แต่ลล
ี ากระเดียดในทางละครรำามาก จึงมี
ลักษณะพื้ นเมืองเพียงครึง่ เดียว เพราะเป็ นที่นิยม
ในภาคกลางนี้
 เพลงยวนย่าเหล

ยวนย่าเหล ยวนย่าเหล
หัวใจวูาเหว่ ไม่รูจะเห่ไปหาใคร ไม่รจ
ู ะเห่ไปหาใคร
จะซื้ อเปลญวณที่ดูายหย่อนหย่อน จะซื้ อเปล
ญวณที่ดูายหย่อนหย่อน
จะเอานูองนอน ไกวเชูาไกวเย็น
 เพลงใกล้เข้าไปอีกนิ ด

ใกลูเขูาไปอีกนิ ด ชิดชิดเขูาไปอีกหน่อย
สวรรค์นูอยนูอย อยู่ในวงฟู อนรำา
รูปหล่อขอเชิญมาเล่น เนื้ อเย็นขอเชิญมารำา
มองมานั ยน์ตาหวานฉำ่ามะมารำากับพี่น่ี เย
 เพลงบิน
บินไปเถิดเอย เอ๋ยละแม่บินก็บินหรือบินแม่บิน
สองเทูากระทืบดิน ใครเลยจะบินไปไดูอย่างเจูา
ใส่งอบเกี่ยวขูาวรำากำางามเอย
บินไปแลูวเอย เอ๋ยละพ่อบิน ก็บินหรือบินพ่อบิน
บินหรือบินพ่อบิน มหาหงส์ทรงศีล นูองจะบินตามเอย
 เพลงพื้ นบ้านภาคอีสาน
ชาวอีสานไม่เป็ นช่างฟู อนเช่นชาวเหนื อ หรือที่เรียกว่า
เป็ น นั กแอ่วเต็มตัว มักจะนำาแคนมาเป่ า หรือดีดซึง คนที่
รูองไดูมักจะรูองคลอสลับกับดนตรีไป โดยมีการนำาการรำา
มา ๔ อย่าง คือ หมอลำา รำาสาก ฟู อนผูไู ทย และรำาโทน มี
การแอ่นตัว โยกไปมา มักมีในงานใหญ่ประจำาปี เรียกว่า
บุญบูองไฟ
 เพลงโคราช
โมโหหุนหันวิ่งขึ้นเรือนหอ
ควูาไดูไทูสมอหมายจะโมนสมอง
พอเมียเปิ ดดอกหล่างหง่าง ตูองวาง...ตะบอง
อย่ามัวห่วงตัณหกาเพราะมักจิพากิดเหตุ
เขาจิเนรเทศใหูเป็ นชูางเสียดม
อุลามกโลภมากใครเขาจิอยากนิ ยม
 เพลงเซิ้งบ้องไฟ
โอูเฮาโอ ศรัทธา เฮาโอ ขอเหล่าเด็ดเฮียนเจูาจัดโอ
ขอเหล่าโทูเฮียนเจูาจักถ่วย หวานจ่วยจ่วยไปฝากหลานชาย
ตักมาหยายหลานชายใหูมันคู่ คัน่ บ่คู่ตข
ู ่อยบ่หนี
ตายเป็ นผีซนิ ำามาหลอก ออกนอกบูานซิหว่านดินนำา
ตายเป็ นต่น
ุ ข่อยซิกด
ั เคียฟู ตายเป็ นหมู่ข่อยซิกัดเคียหูก
ตายเป็ นลูกข่อยซิแอ่วกินนม คัน่ ซิทานเจูาอย่าอย่ซ
ู ่าล
ข่อยซิไปขูางหน่าหาเพิ่นหลายเฮียน โอ เฮาโอ เฮาโอ เฮาโอ
 เพลงไหว้ครู
จะยกหัตถ์เหนื อผม จะประนมเหนื อเหลูา
จะไหวูคุณพระคุณเจูา ท่านผููมีพระคุณดอกเด
ไหวูท้ ังพะคุณพระธรรม ที่เลิศลำ้าในเวไนย
ไหวูบิดามารดา อีกทั้งคุณฟู าคุณดิน
จะไหวูเสียใหูเสร็จสิ้น ตามอารมณ์ประสงค์
ไหวูท้ ังครูพก
ั อักษร ที่ไดูช้ ีบน
่ จนบอกตรง....
 เพลงพื้ นบ้านภาคใต้

เพลงพื้ นบูานภาคใตูน้ ี นอกจากจะมีมโนราห์ท่ีเป็ นที่

โด่งดังของทางภาคใตูแลูว ยังมีการเตูนรำาของไทย
มุสลิมเขูามารวมอยู่อีกดูวย คำาว่า เตูนรำา คือการที่เราใชู
ขา และเทูาแบบฝรัง่ และดนตรีของภาคนี้ ก็มีจังหวะเร่ง
ที่ต่างจากภาคอื่นอีกดูวย
 เพลงกริช

ยอกรประนมขึ้นเหนื อเกศ ไหวูเทพไปเทเวศร์

รังสรรค์
์ ท
ศักดิส ิ ธ์ฤทธิไกรใครจะทัน ซึ่งรับพลีกรรม
บำาบวง
องค์อลัญแดหวาวราฤทธิ์ สิงสถิตอย่ใู นไศลหลวง
เชิญดูขับรำาทั้งปวง ซึ่งไดูบวงสรวงไวูเอย
 เพลงชาตรี
  ภาคใตูน้ ี มีศิลปะประจำาชาติ แต่โบราณนานมาก
อาจอวดไดู
คือโนราและดนตรีมีช่ ือไกล ฆูองสองใบปี่
โทนทับขับเป็ นเพลง
อีกการเล่นพื้ นเมืองทัว่ ทัว่ ไป ไม่นูอยหยูาภาค
ใดที่ว่าเก่ง
เด็กผููใหญ่สนใจใครครื้ นเครง เขูาร่วมเล่น
รองเง็งรูองรำาไป
 เพลงอีแซว
เอย..พี่นูองปู านูาจะตูองลาแน่วแน่เอย..     ปากลาตาแลยังหลง
อาลัย มันเกิดกรรม
ปางก่อ ตูองจากก่อนไกลกัน    เกิดกรรมกางกั้นจะไม่ไดูกอดก่าย
แม่คู่ขูาเคียงขูาง อย่าระคายเคืองขุ่น     ตูองจากแน่แม่คุณเอย
แม่ข่อยใบคา
มันมีขูอขัดขูองไม่ไดูประคองเคียงขูาง     รักพี่ตกคูางไม่รูไป
ฝากไวูกะใคร
รักใครรักเขามันไม่เท่ารักนูอง          แม่คู่เคยประคองแม่
แกูวขาวปานไข่
อีแม่คู่เคยเข็น เห็นจะเป็ นคู่เขา          พี่มานั ่งกอดเข่าแทบ
จะเป็ นไขู
นูองจะมีคู่ ใหูนึกถึงขูา (เอย…..นึ กถึงขูา)
 สมาชิกในกลุ่ม
๑. ด.ญ. จุฑามาศ ชูวงศ์เจริญลาภ เลขที่ ๘ (หาเพลง
กล่อมเด็กภาคเหนื อ - ใต้)
๒. ด.ญ. ชนากานต์ ธัชชนะชัย เลขที่ ๑๓ (หาเพลง
พื้ นบ้านภาคเหนื อ - ใต้)
๓. ด.ญ. วิภารัตน์ เลิศสุภนิ มิตต์ เลขที่ ๑๕ (จัดทำาลง
คอม)
๔. ด.ญ. ญาณิ สา เลิศดำารงวงศ์ เลขที่ ๒๓ (หาเพลง
กล่อมเด็กภาคกลาง - อีสาน)
๕. ด.ญ. จุไรรัตน์ ศิรถิ ม เลขที่ ๓๖ (หาเพลง
พื้ นบ้านภาคกลาง - อีสาน)
๖. ด.ญ. ชนากานต์ เปล่งขำา เลขที่ ๕๑ (รวบรวม