“ÖZGÜRLÜĞÜN SON OĞLU” ŞİİRSEL ROMANI

ÜZERİNE BİR İNCELEME

İlk olarak 1910 yılında “Rusça söz” gazetesinde basılan eser,
Abramoviç editörlüğünde toplanıp, kitap haline getirildi.

Bu eser , “Yevgeni Onegin”den alıntı yaptığı için, 1930’lardan

önce yazılmış olamaz. Çünkü “Yevgeni Onegin” 1830 Mart’ında
basıldı.

Diğer taraftan, “Özgürlüğün son oğlu”, 1831’in ilk yarısından

sonra yazılmış olamaz, şiiri takip eden metnin olduğu defterde, “ve
ona romans” şiirinin tercüme edilmiş kopyaları konulmuş, “Garip
adam” dramını okuduktan sonra ise, 17 Temmuz 1931’de Lermontov,
bizzat kendisi yazmıştır.

Şiirin kahramanı cesur Vadim’in, 864’te Knez Rurik ve

askerlerine karşı Yenişehir’deki hareketin öncüsü olduğu efsanesi,
Yenişehrin temelini oluşturur. Vakayinamelere göre, Rurik bu isyanı
bastırır: “…… Rurik, cesur Vadim’i ve onun yanındaki Yenişehirlileri
yendi…….”((Русская летопись по Никонову списку,
изд. имп. Акад. наук, ч. 1. СПб., 1767, с.16).

18. yy sonu-19. yy başında yaşamış pek çok yazar Vadim’le

ilgili farklı yorumlar yapmıştır. “Çar , ya da kurtarılan Yenişehir”
isimli şiirsel romanında M. M. Heraskov’un Vadim’i Patmir adıyla
bölücülük yapan, insanları kışkırtan, kötü biri olarak tanıtması gibi..

Vadim’e asıl değerini, Y. B. Knyaznin, “Yenişehirli Vadim”

trajedisinde Rus edebiyatının ilk cumhuriyetçi devrimcisi şeklinde
tanıtarak verir. Eserlere, eski Yenişehr’in Dekabrisleri ve Yenişehr’in
özgürlüğü konuları yansır.

Tarihi antlaşmalar sayesinde, dekabrislerin çağdaş çizgiye uygun

olduklarını anlıyoruz. Ukrayna halk destanında Vadim, savaşın
ardından politik zaferin sembolü olmuştur. Raevski de “ Karanlığın
Şarkıcısı” isimli şiirinde Vadim’i hatırlar. Son olarak Puşkin, onun şiir
ve trajedilerdeki kahramanlığını, o eserlerden alıntalarla toplamıştır.

Yeni şehrin özgürlüğü teması Lermontov’a sanatının 30. yılında

ilginç gelmiştir.

PINAR ODABAŞI