Born to be หมออนามัย

พฤษภาคม 2553
ISBN 978-616-90160-2-1
จำนวนหน้า 208 หน้า
ราคา 165 บาท

เขียนโดย : หมออนามัย นพดล ทองอร่าม

บรรณาธิการที่ปรึกษา : ภีรพล คชาเจริญ
บรรณาธิการสำนักพิมพ์ : สุรัสวดี วงศ์จันทร์สุข
จัดรูปเล่ม/ภาพประกอบ : ByNature Printing Service

สนพ. บายยัวร์เซลฟ์ (ByYourself)

ห้างหุ้นส่วนจำกัด บายเนเจอร์ พับลิชชิ่ง
119/272 หมู่ 8 ซ.รัตนาธิเบศร์ 18 ถ.รัตนาธิเบศร์ ต.บางกระสอ อ.เมือง
จ.นนทบุร ี 11000 โทร. 02 525 5033, 39 แฟกซ์ 02 580 4654

พิมพ์ที่ : บริษัท ด่านสุทธาการพิมพ์ จำกัด

จัดจำหน่าย : บริษัท ซีเอ็ดยูเคชั่น จำกัด (มหาชน) SE-EDUCATION
PUBLIC COMPANY LIMITED อาคารเนชั่นทาวเวอร์ ชั้น 19
เลขที่ 1858/87-90 ถ.บางนา-ตราด บางนา กรุงเทพฯ 10260
โทร. 0-2739-8222, 0-2739-8000 Fax. 0-2739-8356-9
http://www.se-ed.com

สงวนลิขสิทธิ์ เนื้อหา และภาพประกอบในเล่ม ห้ามลอกเลียน

ไม่ว่าส่วนหนึ่งส่วนใดหรือทั้งหมดของหนังสือเล่มนี้
นอกจากจะได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษร
จากสำนักพิมพ์ บายยัวร์เซลฟ์ พับลิชชิ่ง
คำนำ
ห นังสือหมออนามัยเล่มนี้ ผมตั้งใจที่จะเขียนเพื่อเป็น
แนวทางในการศึกษา หรือเป็นเรือ่ งทีเ่ กีย่ วกับเรือ่ งราวชีวติ การเรียน
ของนักเรียนหมออนามัย (สาธารณสุข) กับการอยู่ ในรัว้ ของวิทยาลัย
เพียงสองปี แล้วต้องไปทำงานในสถานีอนามัยเพื่อให้การเยียวยา
สุขภาพของคนในชุมชน การเรียนกับชีวิตจริงมันอาจจะแตกต่างกัน
อยู่ ที่ เราจะสร้างสรรค์มันอย่างไร เพียงแต่ ว่ า เราลงมื อ กระทำ
อย่างที่ Anonymous กล่าวไว้ว่า

"Some dream of worthy accomplishments,

While others stay awake and do them."

“บางคนฝันที่จะประสบความสำเร็จอย่างสวยหรู
ในขณะที่บางคนกำลังลงมือกระทำ”

สำหรับน้องๆ มัธยมปลายแล้ว การเรียนต่อนั้นเป็นเรื่องที่

สำคัญ ขอแนะนำว่า เราควรจะตัดสินใจเรียนในสิ่งที่เราชอบ และ
สิ่งที่เราปรารถนา อย่าคิดที่จะเชื่อเพราะคนนั้นบอกให้เรียน คนนี้
บอกว่าเรียนอย่างนีแ้ ล้วดีเลยครับ เพราะมันจะเป็นสิง่ ทีต่ ดั สินชะตา
ของน้องเอง ดังนั้น เราจึงควรจะเลือกเรียนต่อในสาขาที่สนใจ
 สำหรับหนังสือเล่มนีแ้ ล้ว พีเ่ ขียนขึน้ มาเพือ่ ทีจ่ ะแนะนำหลักสูตร
การเรียนของนักเรียนสาธารณสุข ที่จะเป็นหมออนามัยในอนาคต
ถึงวิธกี ารเรียนในรอบรัว้ วสส. การใช้ชวี ติ และการทำงานเมือ่ เราจบ
การศึกษาไปแล้ว ขอบอกว่าเป็นการเขียนจากความรู้สึกของพี่เอง
ดังนั้น หากมีข้อผิดพลาดประการใดขอน้อมรับไว้เต็มๆ ครับ

สุดท้ายแต่ไม่ท้ายที่สุด ขอให้น้องๆ แอดมิชชั่นเข้าคณะที่ตั้งใจ

ด้วยแรงของอุดมการณ์ ศรัทธา และความเชื่อมั่น นะครับ สู้ๆ

นายนพดล ทองอร่าม
หมออนามัย
 สารบัญ
เหตุทเ่ี กิด...
ผมอยากเป็นหมออนามัย?.....8
The Idol คนบันดาลใจ.....10
จากหมออนามัยสูค่ รูผปู้ ลุกปัน้ .....12
หมออนามัยกับการศึกษาต่อ
ต่างประเทศ.....18
ตอนที่ 1
เส้นทางสูว่ ถิ ชี าวบ้าน
หมออนามัย...หัวใจเพือ่ ชุมชน.....36
ถึง: ว่าทีห่ มออนามัย
จาก: นักเรียนสาธารณสุข.....38
แนะนำวิทยาลัยการสาธารณสุขสิรนิ ธร
ทัง้ 7 แห่ง.....42
ศึกษาข้อมูลก่อนตัดสินใจ
เป็นนักเรียนสาธารณสุข.....52
แน ใจนะ
กับการเป็นนักเรียนสาธารณสุข.....52
หมออนามัย...สมญาทีฟ่ า้ ประทาน.....55
ชีวติ ประจำวัน
ของนักเรียนสาธารณสุข.....57
FAQ ถามมาตอบไป.....59
สมัครเรียนหมออนามัยกันอย่างไร.....62
เปิดรับสมัครเมือ่ ไหร่.....63
แล้วจะสมัครที่ ไหน.....63
ขัน้ ตอนการสมัคร.....65
สถานทีส่ อบสัมภาษณ์.....67
องค์ประกอบและเกณฑ์
ในการรับสมัคร.....70
เตรียมพร้อมกับการสอบสัมภาษณ์.....74
เริม่ ต้นชีวติ นักเรียนสาธารณสุข.....75
ตอนที่ 2
เรียนยังไง? ได้เป็นหมออนามัย.....80
ปี 1 เทอม 1 ยังไม่ทนั ไร
ก็เรียนวิชาชีพเสียแล้ว.....82
สรุปการเรียนในชัน้ ปีท่ี 1
เทอมที่ 1.....88
ไหว้ครูผมู้ อี ปุ การคุณแห่งการศึกษา.....89
ปี 1 เทอม 2 เรียนการแพทย์
และการสาธารณสุข (หนักหน่วง).....90
ปีท่ี 1 เทอม 3 ฝึกงานภาคสนาม
ครัง้ ที่ 1.....104
แนวทางการฝึกปฏิบตั งิ าน.....105
ทักษะทีต่ อ้ งฝึกมีอะไรบ้าง.....106
การฝึกงานกับ Case ต่างๆ
ทีต่ อ้ งเจอ.....107
การฝึกงานในโรงพยาบาลชุมชน
กับสถานีอนามัย.....110
พีก่ ลับมาน้องดี ใจ
พีจ่ บไปน้องคิดถึง.....119
ปี 2 เทอมใหญ่หวั ใจไม่วา้ วุน่ .....121
กีฬาสีภายในหรือกีฬาผีกนั แน่?.....128
ถวายเทียนพรรษา เครือ่ งมือ 7 ชิน้
สืบสานประเพณีไทย.....129 กับการทำงานชุมชน.....178
เตรียมรับมือกับการสอบแบบต่างๆ.....130 แนวข้อสอบความรูร้ วบยอด.....180
ปีสองช่วงหนึง่ กับวิชาทีเ่ หลือ.....133
ปีสองเทอมสองช่วงสอง.....136 ตอนที่ 4
นอกจากหลักสูตรสาธารณสุขชุมชนแล้ว การสมัครงานและการศึกษาต่อ.....184
หลักสูตรอืน่ มีเปิดไหม?.....137 จบแล้ว หางาน หาอนาคต.....186
หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชัน้ สูง จบสาธารณสุขแล้วเราจะได้บรรจุ
สาธารณสุขศาสตร์ (ทันตสาธารณสุข).....138 เป็นข้าราชการหรือเปล่า?.....186
หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชัน้ สูง ทำงานเป็นหมออนามัยเหนือ่ ยไหม?.....187
สาธารณสุขศาสตร์ (เทคนิคเภสัชกรรม).....144 เงินเดือนหมออนามัย (หลักสูตร 2 ปี).....188
แล้วสถานีอนามัยมีคนทำงานกีค่ น?.....189
ตอนที่ 3 สวัสดิการของหมออนามัยมีอะไรบ้าง?.....189
หมออนามัยประจำสถานี (รบ).....150 ความเจริญก้าวหน้าในอาชีพ
โรงพยาบาลไม่ไป จะทำทีน่ แ่ี หละ!.....152 เป็นอย่างไรบ้าง?.....190
หัตถการสาธารณสุข.....154 แนวทางการศึกษาต่อ
สอบฉีดยา ปฏิบตั กิ ารจับคูเ่ สียว.....155 ในระดับปริญญาตรี.....191
สอบใส่ถงุ มือ ไวไว อย่า ชิว.....158 หมออนามัยเล่าเรือ่ ง.....194
การเย็บแผล พร้อมกันแล้วหรือยัง?.....194
(เล็กๆ Say Yes, ใหญ่ๆ Say No).....160 14 กันยา…วันหมออนามัยแห่งชาติ.....196
สอบใส่สายสวนปัสสาวะ หมอ...ไปทำคลอดวัวให้หน่อย
แค่คดิ ก็เสียวแล้ว.....163 (อะไรนะ - -”).....197
ยาที่ ใช้บอ่ ยและนักเรียน อสม. ผูช้ ว่ ยทีแ่ สนดีของหมออนามัย.....198
สาธารณสุขควรจะรู ้ .....165 เส้นชัยแห่งชีวติ .....199
หมออนามัยกับเรือ่ งขีๆ้ .....171
หมออนามัยกับน้ำ.....174
หมออนามัยกับวิชาระบาดวิทยา.....176
The

คนบันดาลใจ
ก ารที่คนเราจะทำอะไรสักอย่างในชีวิต ย่อมมีเหตุ
และปัจจัยเสมอ เพียงแต่เหตุและปัจจัยนัน้ จะมีกำลัง
พอที่จะให้ใครหลายๆ คน เอามาเป็นแบบอย่างให้กับตัว
เองมากน้อยแค่ไหน แต่ทว่าสิ่งต่างๆ นั้นหากเกิดขึ้นจาก
ความประทับใจแล้ว ทุกอย่างแทบจะไม่มีความหมาย
เมื่อใจบอกกับตัวเราเองว่า
“คนคนนี้คือ คนที่ฉันน่าจะเอามาเป็นแบบอย่าง
ให้ฉัน ได้ใช้ประสบการณ์และสิ่งที่เขามี มาเป็นตัวอย่าง
พาฉันก้าวเดินไปสูค่ วามสำเร็จในชีวติ อย่างเขาคนนัน้ บ้าง”
นักปราชญ์เมธี ศิลปิน แม้กระทั่งตัวนักเขียนเอง
ต่างก็มแี รงบันดาลใจเป็นตัวจุดประกายให้เลือกทำในสิง่ ที่
ตนเองรูส้ กึ ว่า อยากจะทำ และเมือ่ ได้ทำแล้วก็จะมีความสุข
และความสำเร็จก็จะตามมาภายหลัง
 บางคนอาจจะมี Idol เป็นคนดัง เป็นที่รู้จักของคนทั่วๆ ไป
บางคนอาจจะมี Idol ที่แทบจะไม่มีใครรู้จักเลย
แต่นั่นไม่ใช่สิ่งสำคัญ เพราะมันอยู่ที่ “เขาคนนั้นทำให้เรา
ประทับใจและประสบความสำเร็จในชีวิตได้อย่างไร”

สำหรับ Idol คนบันดาลใจที่ผมนำมาบอกเล่าในหนังสือ

เล่มนี้ อาจไม่ใช่บคุ คลทีโ่ ด่งดังอะไรนัก แต่ทา่ นเหล่านีค้ อื แบบอย่าง
ที่ดีสำหรับผม และคิดว่ามุมมองของท่านจะสะท้อนความเป็น
หมออนามัยได้เป็นอย่างดี แนวคิดและประสบการณ์ในการทำงาน
ที่ ผ่ า นมาเกื อ บทั้ ง ชี วิ ต กำลั ง จะถู ก ถ่ า ยทอดผ่ า นรอยน้ ำ หมึ ก
ให้เราได้เปิดโลกทัศน์ ได้แลเห็นชีวิตของหมออนามัยกับงานด้าน
สาธารณสุข ท่านพบเจออะไรมาบ้าง และชีวิตผ่านมาถึงจุดนี้ได้
อย่างไร
จากหมออนามัย
สู่ครูผู้ปลุกปั้น
Idol คนแรกท่านเป็นอาจารย์ที่
สอนผมเองครับ เจ้าของตำรับ “เหตุ
ของเหตุ” สำหรับการเรียนกับท่านแล้ว
เรื่องต่างๆ ที่เกิดขึ้นมีมากกว่าหนึ่งเหตุ
เสมอ เพราะฉะนั้น เธอต้องหาเหตุของ
เหตุ ที่ เ หลื อ ให้ ไ ด้
ว่ามันคืออะไร
เอาล่ะครับอาจารย์ ผมในฐานะ
ลูกศิษย์ทม่ี กั ถูกอาจารย์ถามในห้องเรียน
มาโดยตลอด วั น นี้ ข อเป็ น ฝ่ า ยถาม
อาจารย์บา้ งนะครับ (ฮ่าๆ อาจารย์ทา่ น
หั ว เราะพร้ อ มๆ กั บ ผมเลยล่ ะ ครั บ )
คำถามแรกเลยแล้วกันนะครับอาจารย์

ชื่อของ Idol
ท่ า นแรกที่ ผ มจะ
แนะนำให้รู้จักนั่นก็คือ อ.ดร.อรรณพ
สนธิไชย วิทยาจารย์ชำนาญการพิเศษ
และท่านยังดำรงตำแหน่ง รองผูอ้ ำนวย
การฝ่ า ยวิ ช าการ ของวิ ท ยาลั ย การ
สาธารณสุขสิรินธรจังหวัดสุพรรณบุรี
อีกด้วยครับ

12
 อาจารย์ เข้ า สู่ ก ารเป็ น หมอ
อนามัยได้อย่างไรครับ
“อาทีเ่ ป็นน้องชายของพ่อครู แนะ
นำให้ครูไปเรียนวิชาชีพนี้ (สาธารณสุข)
เพราะจบมาแล้วมีงานทำ และมีน้องๆ
อีก 5 คนที่จะต้องเรียนแล้วกลัวว่าพ่อ
จะส่งเรียนไม่ไหว แต่ปัจจุบันนี้พ่อกับ
แม่ครูกส็ ามารถส่งลูกทุกคนเรียนจนจบ
ปริญญาตรีเป็นขั้นต่ำนะ
พอหลังจากที่ครูได้รับคำแนะนำ
จากอาแล้ว ครูก็คิดที่จะไปสมัครเรียน
หลักสูตรพนักงานอนามัยทันที ครูไป
สมั ค รเรี ย นที่ ส ำนั ก งานสาธารณสุ ข
จังหวัดกาญจนบุรี และครูก็สามารถ
สอบเข้าเรียนได้ แต่สำนักงานสาธารณสุข
จังหวัดกาญจนบุรสี ง่ ครูกบั เพือ่ นๆ 8 คน
ไปเรียนทีว่ ทิ ยาลัยการสาธารณสุขสิรนิ ธร
จังหวัดยะลานะในสมัยนั้น ซึ่งโควตาที่
ครูสอบได้เป็นโควตาของสถานีอนามัย
บ้านเขาวงษ์พระจันทร์ ต.หนองโสน
อ.เลาขวัญ จ.กาญจนบุรี”
13
แล้วพออาจารย์ได้เข้าไปเรียน
หลักสูตรพนักงานอนามัยหรือปัจจุบนั
นีค้ อื หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพ
ชัน้ สูงสาธารณสุขศาสตร์(สาธารณสุข
ชุมชน) อาจารย์ไปทำงานที่ไหน และ
ตำแหน่งอะไรครับ
“ครู ไ ปทำงานที่ ส ถานี อ นามั ย
เขาวงษ์พระจันทร์ ซึ่งครูได้รับโควตา
ให้ไปเรียน วสส.ยะลา นั่นแหละ พอครู
จบครูกก็ ลับมาทำงานทีส่ ถานีอนามัยที่
เป็นโควตาของครูเลย ตำแหน่งตอนนัน้
ได้บรรจุแต่งตั้งเลยนะ ครูได้ตำแหน่ง
เจ้าหน้าที่สาธารณสุขระดับ 1
สถานี อ นามั ย ที่ ค รู ไ ปทำงานใน
สมั ย นั้ น เป็ น หมู่ บ้ า นพื้ น ที่ สี ช มพู น ะ
คือมีผกู้ อ่ การร้ายมาพักอาศัยในบริเวณนี้
ซึ่งก็ไม่เป็นไรครูคิดว่าครูมาช่วยรักษา
ชาวบ้าน เออ...ตอนครูมาทำงานครูก็
เป็นหัวหน้าสถานีอนามัยเลยนะ ครู
ทำงานคนเดียวรับผิดชอบ 11 หมู่บ้าน
1 ตำบล”
 หน้ า ที่ ห ลั ก คื อ ดู แ ลสุ ข ภาพชน
เพื่อทุกคนมีสุขไร้โรคภัย”
อาจารย์คดิ ว่าเมือ่ จบหลักสูตรนี้
แล้ว ความก้าวหน้าของชีวติ เป็นอย่าง
ไรครับกับการเรียนเพียงสองปีแล้วจบ
ไปทำงานเป็นหมออนามัย
“ครูคดิ ว่ามันเหมือนทีค่ รูเล่าให้ฟงั
ตั้งแต่ต้น เวลาเปลี่ยนเหตุการณ์เปลี่ยน
แต่ความต้องการของประชาชนไม่เคย
เปลี่ยน ฉะนั้น ควรปรับปรุงเทคโนโลยี
ให้สนองความต้องการของประชาชน
เพราะฉะนั้น ในเรื่องเรียนไม่ว่าจะเรียน
กันกี่ปีไม่ใช่สาระสำคัญ สาระสำคัญ
มันอยูต่ รงทีว่ า่ เราจะช่วยเหลือชาวบ้าน
ได้ครบและครอบคลุมแบบ One Stop
Service หรือเปล่า...
16
สุดท้ายนี้ อาจารย์อยากจะบอก
อะไรกับคนที่อ่านหนังสือเล่มนี้ครับ
ในเรื่องของวิชาชีพด้านสาธารณสุข
กับการเรียนเพียง 2 ปี
“ครูคิดว่าไม่ว่าเราจะเรียน 2 ปี
หรือ 4 ปี ไม่ใช่สาระสำคัญนะ แต่ครู
คิดว่ามันอยู่ที่การทำงาน ถ้ามั่นใจและ
มุ่งมั่นที่จะทำงาน เรียนกี่ปีก็แค่นั้น จบ
4 ปี บางครั้งยังฉีดยาไม่ได้ อย่างนี้ก็มา
วัดกันไม่ได้ด้วยปริญญาหรอก
ฉะนัน้ สำหรับการทำงานสาธารณ
สุข ใจต้องมาก่อน แล้วอุปสรรคต่างๆ
จะผ่านพ้นไปด้วยดี พร้อมๆ กับความ
ก้าวหน้าในวิชาชีพสาธารณสุข เหมือน
อย่างที่ผมก้าวเข้ามา และประสบความ
สำเร็จทั้งในหน้าที่การงานและวิชาชีพ
 หลังจากที่ผมได้สัมภาษณ์ Idol
ท่านนี้แล้ว ทำให้ผมคิดได้ว่า “คนเรา
ถ้าจะทำอะไรสักอย่าง ใจนั้นแหละที่
สำคัญ เพราะหากเราทำทุกอย่างด้วย
ความมุ่งมั่นตั้งใจอย่างเต็มที่แล้ว ความ
สำเร็จก็คงอยู่ไม่ไกลเกินเอื้อม”
ฉะนั้น จะเรียนกี่ปีก็ไม่ใช่สาระ
สำคัญ แต่เราจะเข้าใจวิถคี วามเป็นอยู่
ของชาวบ้าน และกลายเป็นส่วนหนึ่ง
ของชุมชนแห่งนัน้ ได้อย่างไร นัน่ แหละ
ครับที่สำคัญกว่า และนั่นอาจจะเป็น
รางวัลตอนแทนจากชุมชนที่ประสิทธิ์
ประสาทปริ ญ ญาความเป็ น มนุ ษ ย์
ให้แก่เรา

17
 หมออนามั ย
กั บ การศึ ก ษาต่ อ
ต่างประเทศ
หลังจากทีเ่ ราได้อา่ นเรือ่ งราว Idol ของผมคน
แรกในวิชาชีพสาธารณสุขกันไปแล้ว ผมขอแนะนำ
Idol คนที่ 2 ต่อเลยนะครับ
พี่สมพร นากลาง หรือพี่ เอส แต่เดิมคือ
ลู ก ชาวนาธรรมดาๆ แต่ ก็ ไ ด้ ร่ ำ เรี ย นจนได้ เ ป็ น
หมออนามัย และปัจจุบันนี้พ่ีเอสก็ได้เป็นนักศึกษา
ทุนต่างประเทศ และเรียนที่ University
of Hawaii at Manoa สหรั ฐ
อเมริกาครับ
คนเรานะครับ แม้จะเลือก
เกิ ด ไม่ ไ ด้ แต่ เราก็ ส ามารถ
เลื อ กทางเดิ น ให้ กั บ ชี วิ ต
ของเราได้ ว่าอยากจะเป็น
แบบไหน ใช้ชีวิตอย่างไร
เราเท่านัน้ ครับคือผูก้ ำหนด
ชะตาชีวิต อย่างที่พี่เอส
ทำให้ผมได้เห็นในวันนี้

18
 ก่อนอืน่ ผมต้องถามครับว่า พีเ่ อส
มาเรียนหมออนามัยได้อย่างไร
“พี่ขอท้าวความก่อนนะครับว่า
พี่เป็นคนจังหวัดร้อยเอ็ด ไม่ได้อยู่ใน
ตั ว จั ง หวั ด ไม่ ไ ด้ อ ยู่ ใ นตั ว อำเภอ
อยู่นอกออกมา ไม่ได้เป็นเขตเทศบาล
หรือเรียกกันง่ายๆ นะครับว่า เป็นเด็ก
บ้านนอกครับ
สำหรั บ แรงบั น ดาลใจของพี่ ที่
ทำให้ ไ ด้ ม าเป็ น หมออนามั ย ก็ คื อ ว่ า
สมัยเป็นเด็กๆ พี่มีความฝันฝังใจว่าพี่
อยากจะเป็นหมอ ด้วยเพราะน้องชาย
คนสุดท้องเขาเกิดมาพิการตัง้ แต่กำเนิด
เดินไม่ได้ อายุห่างจากพี่ 7 ปี
ตอนที่ พี่ เ ป็ น เด็ ก พี่ ถ ามแม่ ว่ า
ทำไมน้ อ งเดิ น ไม่ ไ ด้ แม่ ต อบพี่ ว่ า
น้องพิการไม่เหมือนเด็กทั่วไป ตอนนั้น
พี่คิดแบบเด็กนะครับว่า ถ้าพี่เป็นหมอ
แล้ ว พี่ ค งรั ก ษาน้ อ งให้ ห ายเป็ น ปกติ
นอกจากช่วยน้องได้แล้วยังสามารถที่
จะช่วยคนอืน่ ได้อกี เยอะ อันนีเ้ ป็นความ
ฝังใจมาตั้งแต่เด็ก
ที นี้ ห ลั ง จากที่ พี่ เรี ย นจบระดั บ
ชั้นประถมศึกษาและจะเรียนต่อระดับ
19
ชั้ น มั ธ ยม แม่ พี่ ไ ม่ มี เ งิ น ที่ จ ะส่ ง ให้ พี่
เรียนในโรงเรียนปกติ แม่พจี่ งึ ส่งพีไ่ ปบวช
เป็นสามเณร แล้วเรียนที่โรงเรียนวั ด
ตั้ ง แต่ ชั้ น ม.1 ถึ ง ม.3 ที่ โรงเรี ย น
สุวรรณภูมิวิทยา ที่วัดเหนือ อำเภอ
สุวรรณภูมิ พอจบชั้น ม.3 แล้วพี่ย้าย
ไปเรี ย นที่ โรงเรี ย นประภั ส สรวิ ท ยา
วัดศรีนวล จังหวัดขอนแก่น จนจบชั้น
ม.6
หลังจากจบ ม.6 ก็ลาสิกขาออกมา
หลังจากลาสิกขาออกมาแล้วความรูส้ กึ
ของความอยากเป็นแพทย์ยังมีอยู่ครับ
แต่พอประเมินความสามารถแล้ว พี่คิด
ว่าคงสอบไม่ติดคณะแพทย์ เพราะว่า
คณะแพทย์ มี ก ารแข่ ง ขั น กั น สู ง มาก
อย่างที่เราทราบกันดีอยู่นะครับ
 แล้วพี่เอสได้ทุนไปเรียนต่อต่าง
ประเทศได้อย่างไร อะไรเป็นแรงบันดาล
ใจสำหรับพี่ในการสอบชิงทุนไปเรียน
ต่อต่างประเทศ
“แรงบันดาลใจสำหรับพี่ในการ
สอบชิ ง ทุ น เรี ย นต่ อ ในต่ า งประเทศ
ก็คือคุณแม่ของพี่และน้องชายของพี่
และพี่ เ องตั้ ง แต่ เ ป็ น เด็ ก มี ค วามฝั น
และความตั้ ง ใจอยากจะเป็ น แพทย์
นะครั บ แต่ ต อนจบมั ธ ยมศึ ก ษาปี ที่
6 แล้ ว พี่ ไ ด้ ไ ปสอบแพทย์ น ะครั บ
แต่ ไ ม่ ติ ด เลยมาเรี ย นสาธารณสุ ข
และเป็นหมออนามัยครับ
แต่พอพี่มาทำงานได้ระยะหนึ่ง
แล้ ว ก็ จ ะมี โ ครงการแพทย์ แ นวใหม่
สมัยนัน้ ก็จะมี จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัย
สงขลานคริ น ทร์ แต่ ก็ ก ำหนดเกณฑ์
จำนวนหน่ ว ยการเรี ย นวิ ท ยาศาสตร์
และคณิตศาสตร์ พีจ่ งึ ไปเรียนครุศาสตร์
บัณฑิต ที่มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์
ครับ แล้วไปสอบ แต่ไม่ติดครับ แต่
คะแนนเกือบถึงเกณฑ์ที่มหาวิทยาลัย
สงขลานครินทร์ แต่โครงการปิดไปก่อน
ครับ
28
แล้ ว เมื่ อ ปี 46 มหาวิ ท ยาลั ย
นเรศวร และมหาวิทยาลัยขอนแก่น
เปิดรับรับผู้ที่จบปริญญาตรีทางด้าน
วิทยาศาสตร์สขุ ภาพ และเป็นบุคคลากร
ของกระทรวงสาธารณสุขเข้าไปเรียน
ในคณะแพทย์ ค รั บ แต่ อ ายุ พี่ เ กิ น ไป
1 เดือน จึงโทรไปสอบถามปรากฏว่า
พี่ ไ ม่ มี สิ ท ธิ์ จ ะสมั ค ร แต่ แ ทนที่ พี่ จ ะ
ยอมแพ้พี่จึงคิดว่าอย่างน้อยก็น่าจะขอ
เข้าไปคุยกับคณบดีคณะแพทยศาสตร์
ท่านบอกว่าทางมหาวิทยาลัยกำหนด
เกณฑ์การรับสมัครมาอย่างนี้ ซึ่งก็ไม่
อาจจะเปลี่ยนแปลงอะไรได้ แม้จะคุย
ขอร้องอย่างไรท่านก็บอกว่า ให้ว่าไป
ตามระเบียบนะครับ
ทีนี้พี่ก็เสียใจมาก กลับมาถึงบ้าน
ก็กินข้าวไม่ได้อยู่หลายวันครับ แต่แม่
พี่และน้องชายของพี่ก็ให้กำลังใจครับ
ว่า “ถึงแม้ว่าพี่จะไม่ได้เป็นแพทย์ แต่พี่
ยังเก่งภาษาอังกฤษ ผมคิดว่าพี่ต้องได้
ทุนไปเรียนต่างประเทศ” ความรูส้ กึ ของ
พีใ่ นตอนนีก้ ค็ ดิ ว่า พีจ่ ะสมัครสอบชิงทุน
ไปเรียนต่อต่างประเทศ พี่คิดว่า คนเรา
ไม่จำเป็นต้องมีความฝันความฝันเดียว
ใช่ไหมครับ
สมพร นากลาง ชื่อเล่น เอส
ประวัติการศึกษา
• ประกาศนียบัตรสาธารณสุขศาตร์รุ่นที่ 65 จากวิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร
จังหวัดชลบุรี 2538
• ครุศาตร์บัณฑิต (วิทยาศาตร์ทั่วไป) มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ 2542
• สาธารณสุขศาตร์บัณฑิต มหาวิทยาลัยขอนแก่น 2550
• ปัจจุบัน กำลังศึกษาปริญญาโท สาธารณสุขศาตร์มหาบัณฑิต
สาขาพฤติกรรมศาสตร์และสังคมศาตร์ มหาวิทยาลัยฮาวาย-มานัว มลรัฐฮาวาย
ประเทศสหรัฐอเมริกา (Master of Public Health in Social and Behavioral Health
Science, University of Hawaii at Manoa)
โดยได้รับทุนการศึกษาเต็มจำนวนตลอดหลักสูตรปริญญาโท จากมูลนิธิฟอร์ด
ประเทศสหรัฐอเมริกา (Ford FoundationInternational Fellowship Program)

35
 ¶Ö§: Ç‹Ò·ÕèËÁÍ͹ÒÁÑÂ
¨Ò¡: ¹Ñ¡àÃÕ¹ÊÒ¸ÒóÊØ¢
ชีวิตของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนปลาย กับจุดมุงหมายของชีวิตที่ตองการ
จะเรียนตอในอาชีพที่ตนเองใฝฝน (หรือเปลา?) บางก็โดนพอแมขอรองใหเรียน
บางพอแมจา งใหเรียน เพราะทานทัง้ หลายเคยอาบน้ำรอนมากอน (พองเปนแนแท)
จึงพยายามเอาจุดที่ทานเคยบกพรองหรือผิดพลาดมาชี้แนะแกนองมัธยมปลาย
ทั้งหลาย
การเรียนในระดับอุดมศึกษา ถือวาสำคัญมากสำหรับการตัดสินใจของนองๆ
มัธยมปลาย เพราะเปนการชีห้ รือบงบอกวา นองๆ จะไดเรียนและจบมาทำงานใน
อาชีพอะไร เพราะฉะนัน้ การหาขอมูลสำหรับการเรียนตอจึงเปนเรือ่ งทีส่ ำคัญมาก
มีหลายคนอยากเรียนแพทย แตพลาดโอกาสจากการสอบเขาเรียน หลายคน
อยากเรียนพยาบาลแตก็พลาดอีกจนได เฮอ! เสียงถอนหายใจดังกังวานขึ้นและ
กลัดกลุมอยูในใจของนองๆ จนทำใหนองบางคนถึงกับตองเปลี่ยนความฝนของ
ตัวเองไปเลยทีเดียว เหตุเพราะสอบไมตดิ เทานัน้ หรือ เรายังมีหนทางทีจ่ ะใหเราเดิน
เพียงแตเราเองพยายามคนหาแลวหรือยัง คนเราตองเดินตามฝนใหไดสิ เพราะเรา
ไมอาจรูไดนี่วา ชาติหนาจะไดทำตามฝนหรือเปลา

38
 การเรียนสาธารณสุขกับสถาบันพระบรมราชชนกนั้น มีทั้งหมด 7 วิทยาลัย
ที่ใชชื่อเดียวกัน คือ วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร แลวตามดวยชื่อจังหวัด
ที่เปนที่ตั้งของวิทยาลัยนั้นๆ ดังนี้
- วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดขอนแกน
- วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดชลบุรี
- วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดตรัง
- วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดพิษณุโลก
- วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดยะลา
- วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี
- วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดสุพรรณบุรี

สวนตัวผมเองเรียนที่ วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดสุพรรณบุรี

ซึ่งเปนสถาบันที่เปดเปนแหงลาสุดครับ

การเรียนการสอนของหมออนามัยอยางเราๆ ยังแบงออกเปน 3 สาขา

หลักสูตรหลักๆ ที่เปนที่ตองการหรือขาดแคลนของกระทรวงสาธารณสุขทีเดียว
คือ
1. หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูงสาธารณสุขศาสตร
(สาธารณสุขชุมชน)
2. หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูงสาธารณสุขศาสตร
(ทันตสาธารณสุข)
3. หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูงสาธารณสุขศาสตร
(เทคนิคเภสัชกรรม)

40
 แตยังมีบางวิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร เปดหลักสูตรอื่นๆ เพิ่มอีก เชน
- หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูงเวชกิจฉุกเฉิน
- หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูงแพทยแผนไทย
- หลักสูตรวิทยาศาสตรบัณฑิต (เวชกิจฉุกเฉิน)
- หลักสูตรสาธารณสุขศาสตรบณั ฑิต ซึง่ เปนสถาบันสมทบของมหาวิทยาลัย
ตางๆ เชน มหาวิทยาลัยมหิดล มหาวิทยาลัยนเรศวร เปนตน

Anonymous กลาวไววา
"Some dream of worthy accomplishments, while others stay
awake and do them."
“บางคนฝ น ที่ จ ะประสบความสำเร็ จ อย า งสวยหรู ในขณะที่ บ างคน
กำลังลงมือกระทำ”

เพราะฉะนัน้ หนังสือเลมนีจ้ ะทำใหนอ งๆ ทีส่ นใจอยากหรือใครจะทำฝนของ

ตัวเองใหเปนจริง สามารถเดินบนเสนทางชีวิตของตัวเองไดตามความปรารถนา
แมจะมีอุปสรรคบางก็ตาม หนังสือเลมนี้จะบอกเรื่องของการเรียน มีวิชาไหนบาง
เรียนกันอยางไรในแตละวิชา จบไปแลวมีงานทำหรือไม ซึง่ จะเปนสิง่ ทีเ่ ปนเสมือน
หนึ่งแนวทางที่จะทำใหนองประสบความสำเร็จตามที่นองตองการ
ดังนั้นหนังสือเลมนี้ จะเปรียบเสมือน พี่เทค (Take care) เอาไวเปนพี่
ที่ปรึกษายามของใจ ในเรื่องที่นองอยากรูเกี่ยวกับการเรียนสาธารณสุขหลักสูตร
2 ปนะครับผม...

41
 ÈÖ¡ÉÒ¢ŒÍÁÙÅ¡‹Í¹μÑ´ÊÔ¹ã¨
໚¹¹Ñ¡àÃÕ¹ÊÒ¸ÒóÊØ¢
แนใจนะกับการเปนนักเรียนสาธารณสุข
ถามใจตัวเองอีกสักครั้งนะครับวา เราอยากจะเปนหมอจริงๆ และอยาก
ทำงานดานนี้จริงๆ มีเพื่อนรวมชั้นเรียนของพี่หลายๆ คนที่มาเรียนสาธารณสุข
ที่ วิ ท ยาลั ย การสาธารณสุ ข สิ ริ น ธร ด ว ยเหตุ เ พราะพ อ กั บ แม ใ ห ม าเรี ย น แต
ใชวาการเรียนจะไมดีนะครับ กลับสามารถเรียนไดแลวพรอมที่จะกาวไปเปน
หมออนามัยอยางภาคภูมิดวยอีกตางหาก แตกระนั้นพี่ในฐานะของคนที่เคย
แอดมิชชันไมติดขอแนะนำวา เรียนอะไรก็ตามทำตามที่ตัวเองชอบ แตที่สำคัญ
การมีงานทำตองมากอน (อันนี้ความคิดของพี่เองนะ)
ในชวงของการเรียนเราเรียนกันแค 2 ป เราก็มีงานทำกันแลว และงานนั้น
เราจะตองกลับไปทำที่จังหวัดของเราเองที่ภูมิลำเนาดวย แตก็มีบางคนที่ใช
โควตาของสำนักงานสาธารณสุขของจังหวัดอื่นเขามาเรียน อันนี้ตองไปทำงาน
ตามที่ใชโควตาเขามาเรียนครับ

52
 ป 1 เทอม 1 กับการเรียนหลักสูตรสาธารณสุข 2 ป เริม่ แรกเราก็จะเรียนวิชา
ทัว่ ๆ ไป เชน วิทยาศาสตรและคณิตศาสตรในชีวติ ประจำวัน ภาษา อะไรทำนองนี้
แตจะมีวชิ าชีพเขามาเรียนอยู 2 วิชา คือ กายวิภาคศาสตร กับจุลชีวและปรสิตวิทยา
เปนเรื่องที่ใหมและยากพอสมควร เพราะเราไมเคยไดเรียนกันในมัธยมศึกษา
ตอนปลาย แตอยางไรก็ตาม ในเมือ่ คนอืน่ ๆ ยังเรียนผานไปได เราเองก็ตอ งเรียนได
เชนเดียวกัน เพราะวิชาที่คิดคนขึ้นมาใหมนุษยเรียนรู มนุษยอยางเราก็สามารถ
เรียนรูมนั ไดจริงไหมครับ...

ป 1 เทอม 2 เทอมนี้แหละ เราจะเรียนกันเขมขนขึ้นครับ เพราะเราจะเรียน

เนื้อหาที่เกี่ยวกับวิชาชีพทั้งหมด เชน การปฐมพยาบาลเบื้องตน การรักษาโรค
เบื้องตน 1 การรักษาเบื้องตน 2 การควบคุมและการปองกันโรคบุคคล ครอบครัว
และชุมชน และวิชาชีพอื่นๆ อีกครับ เพราะเทอมนี้เราจะนำความรูที่ไดจากการ
เรียนไปฝกงานภาคสนามกันครั้งที่ 1

ป 1 ชวงภาคฤดูรอน เทอมนี้แหละครับที่เราจะไดออกไปปฏิบัติงานกับ
ผูปวยตามโรงพยาบาลชุมชนในจังหวัดที่เปนแหลงฝกของทางวิทยาลัย เราจะได
ประสบการณการทำงานที่เกี่ยวกับดานสาธารณสุขอยางเต็มที่จากพี่ๆ พยาบาล
และแพทยที่โรงพยาบาลที่เรานั้นถูกสงไปเปนระยะเวลาสองเดือนครึ่ง

ป 2 เทอม 1 ปสอง นี่เราจะเปนพี่ใหญของหลักสูตร 2 ปแลวครับ จะเรียน

เรื่องของการปองกันและควบคุมโรคกันเปนสวนใหญ เรื่องของการจัดการสิ่งแวด
ลอมดานตางๆ การทำวิจยั เบือ้ งตน การจัดการสุขภาพแบบองครวม และวิชาอืน่ ๆ
ที่จำเปนสำหรับการทำงานหลังจากจบการศึกษาไป

53
 ป 2 เทอม 2 จะถูกแบงออกเปนสองเดือนแรกกับสองเดือนหลังครับ
โดยใน 2 เดือนแรก เราจะเรียนกันเพียง 3 วิชา คือ วิชาการศึกษาอิสระ แตไมรูวา
อิสระตรงไหน มีหวั ขอมาใหเลือกครับวา เราจะศึกษาหรือสนใจจะศึกษาเรือ่ งอะไร
แลวก็วิชาการแกปญหาชุมชนและพัฒนางานสาธารณสุข และวิชาสุดทายคือ
เทคโนโลยีสารสนเทศครับ หลังจากที่เราสอบทั้งสามวิชาเสร็จแลว เราจะถูกสง
ไปฝกงานภาคสนามครั้งที่ 2 ที่สถานีอนามัยกันครับ แลวก็ตองทำ Project กลับ
มาเสนอกับคณะกรรมการวิชาการวิทยาลัย

แลวหลังจากเสนอ Project กันเปนที่เรียบรอยแลว ก็จะเปนการสอบ

ประมวลความรูรวบยอดแลวครับ คือการนำความรูที่ไดทั้งหมดมาสอบ เพื่อวัด
มาตรฐานทางการศึกษาของวิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธรทั่วประเทศ ดวยขอ
สอบชุดเดียวกันที่คณาจารยแตละวิทยาลัยไปออกขอสอบดวยกัน
ลืมบอกไปครับวา นองๆ ที่คิดวาจะมาเรียนที่วิทยาลัยการสาธารณสุข
สิรินธร นองๆ จะไดเพื่อนที่มีอายุมากกวานองอยูหลายคนเลยทีเดียว เชน พี่ๆ
ที่ซิ่วมาจากสถาบันอื่น เพราะเห็นวาจบแลวไมมีงานทำแนๆ พี่ๆ ที่ทำงานเปน
ผูชวยพยาบาลที่โรงพยาบาลสงมาเรียนตอเพื่อกลับไปเปนเจาหนาที่สาธารณสุข
พี่ๆ ที่เปนอาสาสมัครสาธารณสุขหมูบาน (อสม.) มาเรียนดวย
ดังนั้น ไมตองกลัววาเราจะเรียนไมจบ เพราะอยางไรเสีย อาจารยที่สอนเรา
ก็ตองเคี่ยวเราใหเปนหมออนามัยที่มีความรูออกไปสูการทำงานสาธารณสุขอยาง
ภาคภูมิไดแนนอนครับ...

54
หมออนามัย…สมญาที่ฟาประทาน
สำหรับคนที่เริ่มอยากจะเขามาเรียนในสาชาวิชาชีพที่จบแลวไปเปนหมอ
อนามัยแลวละก็ ถาไมรูประวัติความเปนมาและประวัติศาสตรของหมออนามัยก็
คงจะเสียชาติ (เกิด) ทีไ่ ดมาเปนหมออนามัยแลวกระมังครับ เอาเปนวาตองขอบอก
กอนนะครับวา ไมไดเปนผูเ ชีย่ วชาญเรือ่ งประวัตศิ าสตรมากนัก แตอยากจะเลาวา
หมออนามัยมีที่มาที่ไปกันอยางไร จนปจจุบันนี้ทำไมชาวบานในทองถิ่นชนบทถึง
รูจักและเรียกขานวา “หมออนามัย” กันในวันนี้
สำหรับหลักสูตรแรกที่ผลิตคนออกมาทำงานใหกับชุมชน หมูบานที่เปน
ภูมลิ ำเนาของตนเอง เรียกหลักสูตรนัน้ วาการ “อบรมหมอตำแย” โดยการเปดอบรม
กันเปนงวดๆ งวดละ 20 คน หลังจากทีผ่ ลิตและอบรมหลักสูตรนีแ้ ลว ก็มกี ารจัดตัง้
โรงเรียนผดุงครรภชนั้ สอง แลวเมือ่ ผลิตคนออกมาทำงานกันตอๆ มาไดอกี พักหนึง่
ก็เปลี่ยนชื่อเปนโรงเรียนผดุงครรภและอนามัย หลังจากนั้นก็มีหลักสูตรการ
สาธารณสุขชุมชน (ผดุงครรภอนามัย) เกิดขึ้นที่โรงเรียนผดุงครรภอนามัย
ตอมามีการตัง้ ศูนยอบรม และแสดงการปฏิบตั กิ ารอนามัยขึน้ ใชเปนสถานที่
อบรมฟนฟูความรูแกเจาหนาที่อนามัยทุกประเภท เปดโรงเรียนพนักงานอนามัย
เปดเรียนหลักสูตรพนักงานอนามัย ซึง่ ตอมาเปลีย่ นเปน หลักสูตรประกาศนียบัตร
สาธารณสุขศาสตร (สาธารณสุขชุมชน) แลวตอมาไดเปลี่ยนชื่อมาเปน วิทยาลัย
การสาธารณสุข หลังจากนัน้ ไดรบั พระราชทานพระราชทินนามของสมเด็จพระเทพ
รัตนราชสุดาสยามบรมราชกุมารีวา “วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร” แลวตาม
ดวยชื่อจังหวัดที่เปนที่ตั้ง ตั้งแตนั้นเปนตนมา

55
 และในปจจุบันนี้ก็เปลี่ยนชื่อหลักสูตรที่เรียนเปนหลักสูตรประกาศนียบัตร
วิชาชีพชั้นสูงสาธารณสุขศาสตร (สาธารณสุขชุมชน) และมีสอนกันเพิ่มอีกสอง
หลักสูตรอยางที่เคยบอกกันมาแลวนั่นคือ หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง
สาธารณสุขศาสตร (ทันตสาธารณสุข) และหลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชัน้ สูง
สาธารณสุขศาสตร (เทคนิคเภสัชกรรม)
คำวา “หมออนามัย” ก็เริ่มมีที่มาตั้งแตที่มีการผลิตเจาหนาที่ที่โรงเรียน
พนักงานอนามัยสมัยนั้นนั่นแหละครับ อันนี้จากการสันนิฐานของผมเองนะ
แตคิดวาไมนาจะผิด แตหลังจากที่อานประวัติตางๆ จากวันหมออนามัยแหงชาติ
จึงทำใหทราบครับวา พ.ศ. 2525 มีการยกฐานะ “สำนักงานผดุงครรภชั้นสอง”
ทั้งหมดกวา 1,400 แหง ขึ้นเปน “สถานีอนามัย” ทำใหมีจำนวนสถานีอนามัย
เพิ่มขึ้นมากในปดังกลาว ในชวงเวลานี้เองที่เจาหนาที่สาธารณสุขที่ไมใชแพทย
ไดรับสมญานามจากชาวบานวา “หมออนามัย”

56
ชีวิตประจำวันของนักเรียนสาธารณสุข
เริ่มตนกอนการเรียนของแตละวัน นักเรียนสาธารณสุขทุกคนจะตองมาเขา
แถวเคารพธงชาติตั้งแตเชาตรู คือเขาเรียนแปดโมงเชา ดังนั้นเราก็ตองมาเขาแถว
กันตั้งแตเจ็ดโมงครึ่งครับ
คงจะสงสัยละสิครับวา ทำไมตองเขาแถว เพราะวิชาชีพสาธารณสุขเราแม
จะเปนเพียงสวนหนึง่ ของการขับเคลือ่ นระบบการสาธารณสุขไทย ใหเจริญในเขต
ชนบทไดมาจนถึงทุกวันนี้ ก็เพราะเราตองเปนผูที่มคี วามรับผิดชอบ ตรงตอเวลา
และตองมีความอดทนอดกลั้น แมจะไมใชสิ่งที่ถูกใจก็ตามครับ
หลังจากเรารองเพลงชาติกนั เสร็จสิน้ เราจะตามดวยการกลาวคำปฏิญาณตน
ของเหลานักเรียนสาธารณสุขทุกสาขาในวิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธรวา…

“ขาพเจาจะใชความรูความสามารถ ที่ไดรับประสิทธิประสาทจากสถาบัน
การศึกษาของขาพเจา ไปประกอบอาชีพแตในทางทีเ่ ปนคุณเพือ่ ประโยชนสขุ ของ
เพื่อนมนุษยทั้งปวง
ขาพเจาจะดำเนินชีวติ อยูใ นหลักศีลธรรมอันดี ปฏิบตั หิ นาทีอ่ ยางเต็มความรู
ความสามารถ ดวยความซือ่ สัตยสจุ ริต รับผิดชอบในการงานทีไ่ ดรบั มอบหมายให
และจะพยายามศึกษาคนควา หาความรูเ พิม่ เติมอยูเ สมอ เพือ่ เชิดชูวทิ ยฐานะของ
วิชาชีพใหเดนขึ้น
ขาพเจาจะเปนผูไววางใจไดทั้งในเรื่องสวนตัว และความลับของครอบครัว
ของผูที่อยูในความอารักขาของขาพเจา
ขาพเจาจะเสียสละและบำเพ็ญตนเพื่อประโยชนสวนรวมตลอดไป”

57
 หลังจากนั้น เราก็จะรองเพลงมารชสถาบันกันครับ อยางที่วิทยาการ
สาธารณสุขสิรินธร จังหวัดสุพรรณบุรี ก็จะรองกันวา...

วิทยาลัยการสาธารณสุข
เกียรติสูงสุดนามประทานสิรินธร
วิทยาลัยเพื่อชุมชนเอื้ออาทร
สิรินธรงามสงาสุพรรณบุรี
ฝกฝนวิชาการเชี่ยวชาญศึกษา
สรางจรรยาคุณธรรมนอมนำยินดี
เปนผูนำของปวงชนในปฐพี
สุขภาพดีถวนหนากันสุขสันตรื่นรมย
*สีมว งเหลือง ฟูเฟองศักดิ์ศรี
เกียรติรวีขจรไกลใครชื่นชม
สิรินธรวิทยาลัยใจนิยม
เพื่อสังคมยั่งยืนอยูตลอดกาล
(* ซา)

อั น นี้ ก็ เ ป น เพลงประจำสถาบั น ของวิ ท ยาลั ย การสาธารณสุ ข สิ ริ น ธร

แตละแหงครับ พอดีวาผมเปนนักเรียนสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดสุพรรณบุรี
ครับเลยรองได และยืนหยัดบนความภาคภูมิใจที่ไดเปนสวนหนึ่งของระบบงาน
สาธารณสุขไทย...

58
FAQ ถามมาตอบไป
¡ÒÃá싧¡Ò¢ͧ¹Ñ¡àÃÕ¹ÈÖ¡ÉÒ
การแตงกายก็จะใสชดุ นักศึกษาในปที่ 1 ครับ ชุดนักศึกษาก็จะเปนเสือ้ แขนสัน้
หรือแขนยาวไดตามสะดวก กางเกงขายาว รองเทาหนังหุม สน เสือ้ ติดตราสัญลักษณ
ประจำวิทยาลัยที่ดานขวามือ ปายชื่อติดที่บนกระเปาเสื้อดานซายมือ เข็มติดที่
เน็คไทด นีค่ อื ชุดของนักศึกษาชัน้ ปที่ 1 เทอมหนึง่ ครับ สวนพอขึน้ ป 1 เทอม 2 ตอน
ช ว งของการสอบ Lab ปฏิ บั ติ ก ารรั ก ษา ทางวิ ท ยาลั ย จะอนุ ญ าตให ใ ส เ สื้ อ
กาวนได พอขึ้นป 2 ก็จะใสเสื้อกาวนเปนสวนใหญแลว เพราะตองลงชุมชนบอย
มากขึ้นครับ

¤‹Ò㪌¨Ò‹ Â㹡ÒÃàÃÕ¹ÊÒ¸ÒóÊØ¢
เมื่อเปรียบเทียบกับสถาบันการศึกษาอื่นๆ แลวถือวาถูก แตตอนนี้ปรับจาก
คาเทอมทีถ่ กู มาเปนระบบเหมาจายแลวก็ยงั ถือวาถูกครับ รูส กึ วาจะเสียประมาณ
ภาคการศึกษาละ 8,700 บาท แลวก็จะมีคา บำรุงการศึกษา อีกประมาณ 2,000 –
3,000 บาทครับ แตตอ งบอกวานีเ่ ปนอัตราคาเทอมปจจุบนั ทีเ่ ปลีย่ นมาจากรุน ของ
ผมทีส่ งู ขึน้ หลายพันบาทอยูค รับ แตกระนัน้ ถามันแลกมาดวยการมีงานทำ 100 %
ก็คมุ แลวไมใชหรือครับ แตตอนแรกเขาอาจจะตองเสียคาใชจา ยเกือบ 30,000 บาท
นะครับ อันนี้จะเปนการจายคาเทอม คาหอพัก คาจิปาถะตางๆ เสื้อผาดวย
อันนี้รวมหมดแลวครับ

59
 ¨ºÊÒ¸ÒóÊØ¢áÅŒÇä´Œ§Ò¹·Ó¨ÃÔ§ËÃ×Íà»Å‹Ò?
ขอนีต้ อ งขออนุญาตตอบดวยความภาคภูมใิ จเลยครับวา 100 % ทีเ่ ขามาเรียน
ก็เพราะมีงานรองรับเมื่อจบการศึกษาอยางแนนอน เพราะอะไรนั่นหรือครับ
ก็เพราะการที่จะมีเด็กเขามาเรียนวิทยาลัยการสาธารณสุขแตละคนตองมีที่นั่ง
ทำงานจากสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดแตละแหง ที่แจงความตองการกำลังคน
ในการทำงาน เพื่อมอบใหวิทยาลัยผลิตนักเรียนสาธารณสุข สงกลับไปทำงาน
ณ สำนักงานสาธารณสุขเจาของโควตาที่เขามานั่งเรียนครับ

¨ºÊÒ¸ÒóÊØ¢ 2 »‚ áŌǨÐä´ŒÃºÑ Çز¡Ô ÒÃÈÖ¡ÉÒÍÐäÃ

จบสาธารณสุข 2 ป จะไดรบั วุฒกิ ารศึกษา คือ ประกาศนียบัตรวิชาชีพชัน้ สูง
สาธารณสุขศาสตร (สาธารณสุขชุมชน) หรือสาขาอื่นที่เราศึกษาครับ

Çز·Ô Ò§¡ÒÃÈÖ¡ÉÒä»ÃѺ·Õäè ˹¡Ñ¹?

ขอนี้ขอตอบดวยความภาคภูมิใจนะครับ เวลาเราจบการศึกษากันแลว
เราจะไดเขารับพระราชทานวุฒิการศึกษาจาก สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
สยามบรมราชกุมารี โดยที่ปนี้ (2551) พระเจาวรวงศเธอ พระองคเจาโสมสวลี
พระวรราชาทินัดดามาตุ เสด็จแทนพระองค สมเด็จพระเทพฯ มาพระราชทาน
ประกาศนี ย บั ต รวิ ช าชี พ ชั้ น สู ง สาธารณสุ ข ศาสตร ใ ห กั บ พวกเราชาวนั ก เรี ย น
สาธารณสุขครับ

¨ºáÅŒÇä´Œ·Ó§Ò¹ã¹μÓá˹‹§ÍÐäÃ?
จบแลวเราจะไดเขาทำงานกันในตำแหนง เจาพนักงานสาธารณสุขชุมชน
ระดับปฏิบตั งิ านกันครับ แตถา เรียนตอจนจบปริญญาตรี เราไปสอบเขารับราชการ
เราจะไดตำแหนงนักวิชาการสาธารณสุขปฏิบัติการครับ

60
 ¶ŒÒ¨ºáÅŒÇäÁ‹ÍÂÒ¡·Ó§Ò¹´ŒÒ¹ÊÒ¸ÒóÊØ¢
¨ÐàÃÕ¹μ‹Í໚¹¾ÂÒºÒÅä´ŒäËÁ?
ไดครับ จะมีหลักสูตรพยาบาลศาสตรบณ ั ฑิต สำหรับเจาพนักงานสาธารณสุข
ชุมชนทีเ่ ปดรับเขาศึกษา ในวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีในสังกัดสถาบันพระบรม
ราชชนก ตอเนื่องอีก 2 ป แตมีขอกำหนดวา เราตองทำงานดานสาธารณสุขแลว
2 ป ครับ ขณะนี้มีวิทยาลัยพยาบาลที่เปดรับหลักสูตรนี้อยู 5 วิทยาลัย คือ
วิ ท ยาลั ย พยาบาลบรมราชชนนี อุ ต รดิ ต ถ วิ ท ยาลั ย พยาบาลบรมราชชนนี
นพรัตนวชิระ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สรรพสิทธิประสงค วิทยาลัย
พยาบาลพระจอมเกลา เพชรบุรี วิทยาลัยพยาบาลพระปกเกลา จันทบุรี

áŌǶŒÒäÁ‹ÍÂÒ¡àÃÕ¹¾ÂÒºÒÅ àÃÕ¹ÍÐäÃμ‹Íä´ŒÍ¡Õ ?
ถาไมอยากเรียนตอดานพยาบาลก็เรียนตอแพทยไปเลยครับ แลวเรียนทีไ่ หน
ไดบาง ขณะนี้ในประเทศไทยเปดรับสมัครอยู 2 แหง คือ คณะแพทยศาสตร
มหาวิทยาลัยนเรศวร คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกนครับ โดยผูที่จะ
สมัครเขาศึกษาเรียนแพทยศาสตรบัณฑิตนั้น จะตองเปนผูที่จบปริญญาตรีดาน
วิทยาศาสตรสุขภาพดวยครับ หลักสูตรนี้เปนการเรียนการสอน 5 ปครับ
แตของคณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน ไมตองเปนขาราชการก็
สามารถสมัครเรียนไดครับ แตตองมีประสบการณการทำงานดานสาธารณสุข
กอน 2 ป และมีหนวยกิตทางดานชีวเคมีครบตามที่มหาวิทยาลัยกำหนดครับ

61
 »‚ 1 à·ÍÁ 2 àÃÕ¹¡ÒÃᾷ
áÅСÒÃÊÒ¸ÒóÊØ¢ (˹ѡ˹‹Ç§)
เรียนวิชารักษาเบือ้ งตน 1 และวิชารักษาเบือ้ งตน 2 กับอาจารยในวิทยาลัยฯ
และอาจารยพิเศษ อาจารยแพทยจากโรงพยาบาลทั่วไป และโรงพยาบาลศูนย
ซึง่ จะไดรบั ความรูแ ละประสบการณจากอาจารยทพี่ รอมจะถายทอดกระบวนยุทธ
ทุกกระบวนทา เพื่อใหเราออกไปเผชิญโลกแหงการฝกงานภาคสนาม 1 ไดอยาง
ภาคภูมิในความรูที่อัดแนนในเวลาอันจำกัด
สวนใหญกิจกรรมที่มีภายในวิทยาลัยฯ จะไมมีมากเทาไหรนัก เพราะ
วาหลักสูตรที่เราเรียนเปนหลักสูตรเรงรัด เพื่อใหไดกำลังคนเขาไปทำงานใน
กระทรวงสาธารณสุขอยางเพียงพอกับความตองการของการขยายงานบริการ
สุขภาพ ที่กำลังจะเปลี่ยนจากสถานีอนามัยไปเปนโรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพ
ตำบล ซึ่งในการเรียนในเทอมที่ 2 นี่เองที่ตองใชการปรับตัวอยางมากหลังจากที่
เขาเรียนในป 1 เราตองปรับตัวไปแลวหนึง่ ครัง้ เพราะวิชาทีจ่ ะเรียนกันในเทอมที่ 2
เปนวิชาทีเ่ กีย่ วกับทางดานการแพทยและการสาธารณสุขโดยเฉพาะ ดังนัน้ จึงเปน
วิชาที่หนักหนวงเอาการทีเดียว

90
 วิชาที่เรียนปที่ 1 เทอม 2 ปวส.สศ. สาธารณสุขชุมชน
Health Education and Behavioral Science, Aerobic Dance for
Health , Pharmacology, Health Promotion for Individual, Family and
Community, Mental Health for Individual, Family and Community,
Diseases Control and Prevention for Individual, Family and
Community, First Aid, Basic Medical Care 1, Basic Medical Care 2

เนื้ อ หาการเรี ย นนี้ จะเน น เนื้ อ หาที่ เ กี่ ย วกั บ การส ง เสริ ม ที่ แ บ ง ออกได
4 ลักษณะคือ การสงเสริมสุขภาพ ปองกันโรค รักษาโรค และฟนฟูสุขภาพ
ซึ่ ง แต ล ะรายวิ ช าจะสอดคล อ งกั น กั บ วิ ช าที่ เรี ย นมาในป ที่ 1 เทอม 1 คื อ
กายวิภาคศาสตรและสรีรวิทยา จุลชีววิทยาและปรสิตวิทยา นับวาเปนวิชาพืน้ ฐาน
ทีจ่ ะศึกษาวิชาการทางดานการรักษาเบือ้ งตนของหลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพ
ชั้นสูงสาธารณสุขศาสตร (สาธารณสุขชุชน)
โดยหลังจากที่สอบผานกันมาดวยความทุลักทุเลพอสมควร เรายังไมทันได
หยุดพัก เราก็เริม่ เรียนในเทอมที่ 2 กันตอ เนือ่ งจากเปนหลักสูตรเรงรัด วิทยาลัยฯ
จึงไมปดภาคการศึกษา หรืออยางมากก็จะปดเพียงอาทิตยเดียว สวนคนที่สอบ
ไมผานก็ตองอยูซอมวิชาที่ตกตามระเบียบครับ

91
 Health Education and Behavioral Science
เปนวิชาที่ศึกษาพฤติกรรมศาสตรที่เกี่ยวของกับพฤติกรรมสุขภาพ แนวคิด
และหลักการสุขศึกษา สุขศึกษาในงานสาธารณสุข การใชเทคโนโลยีในงานสุขศึกษา
การวางแผน การดำเนินงานและการประเมินผลการใหสุขศึกษา

เรียนกันตั้งแตทฤษฏีที่เกี่ยวกับพฤติกรรมสุขภาพ คือ ทฤษฏี PRECEDE

Framework ที่ เ น น เรื่ อ งของป จ จั ย นำ ป จ จั ย เอื้ อ ป จ จั ย เสริ ม ซึ่ ง ทั้ ง สาม
ปจจัยนีแ้ หละครับ ทีเ่ ปนตัวการของปญหาสุขภาพในปจจุบนั และวิธกี ารแกไขคือ
เราตองเขาใจกระบวนการนี้ใหได ขอย้ำอีกทีวา “ใหได” ครับ เพราะเวลาออกไป
สอนสุขศึกษาแลวอาจารยจะมีการใหประเมินผลดวย

ในปจจุบันนี้ มักพบผูปวยที่เปนโรค Non-Communicable Diseases

section (NCD) กันเปนสวนมาก ดังนั้นวิชาสุขศึกษาและพฤติกรรมศาสตร
จึ ง เน น ที่ ก ารแก ไขป ญ หาสุ ข ภาพจากพฤติ ก รรมของประชาชน โดยการนำ
กระบวนการ PRECEDE Framework มาปรับประยุกตในการแกไขปญหา
และสอนนักศึกษาในการเขาถึงปญหา เดี๋ยวพี่ Take จะอธิบายใหตอเลยนะ
ครับนองๆ
PRECEDE Framework นั้นยอมาจาก Predisposing, Reinforcing and
Enabling Causes in Educational Diagnosis and Evaluation เปนกระบวน
การวิเคราะหเพือ่ การวางแผนการดำเนินงานสุขศึกษาโดยมีแนวคิดวา พฤติกรรม
บุคคลมีสาเหตุมาจากหลายปจจัย (Multiple Factors) ดังนั้น เราจะตองมีการ
วิเคราะหถึงปจจัยสำคัญๆ ที่มีผลตอพฤติกรรมนั้น เพื่อนำมาพัฒนางานการให
สุขศึกษา และเขาถึงปญหาสุขภาพของประชาชน โดยที่หลักๆ ของการศึกษานั้น
แบงออกเปน 3 ปจจัย คือ

92
 ปจจัยนำ (Predisposing Factors) หมายถึง ปจจัยทีเ่ ปนพืน้ ฐานและกอให
เกิดแรงจูงใจในการแสดงพฤติกรรมของบุคคล หรือในอีกดานหนึง่ ปจจัยนีจ้ ะเปน
ความพอใจ (Preference) ของบุคคล ซึ่งไดมาจากประสบการณในการเรียนรู
(Education Experience) ความพอใจนี้อาจมีผลทั้งในทางสนับสนุน หรือยับยั้ง
การแสดงพฤติกรรม ทั้งนี้ขึ้นอยูกับแตละบุคคล ปจจัยซึ่งเปนองคประกอบของ
ปจจัยนำ ไดแก ความรู ทัศนคติ ความเชื่อ คานิยม การรับรู นอกจากนี้ยังรวม
ไปถึงสถานภาพทางสังคมเศรษฐกิจ (Socio-Economic Status) และอายุ เพศ
ระดับการศึกษา ขนาดของครอบครัว ซึ่งปจจัยเหลานี้จะมีผลตอการวางแผน
โครงการทางสุขศึกษาดวย
ปจจัยเอื้อ (Enabling Factors) หมายถึง แหลงทรัพยากรที่สนับสนุน
ในการแสดงพฤติกรรมของบุคคล ชุมชน รวมทั้งทักษะที่จะชวยใหบุคคลสามารถ
แสดงพฤติกรรมนั้นๆ ได และความสามารถที่จะเขาถึงแหลงทรัพยากรตางๆ
ซึ่งมีสวนเกี่ยวของกับราคา ระยะทาง เวลา ฯลฯ นอกจากนั้นสิ่งที่สำคัญก็คือ
5’As
1. การหาไดงาย (Available)
2. ความสามารถเขาถึงได (Accessibility)
3. พึงพอใจ (Acceptability)
4. พอจายไหว (Affordability)
5. ความสามารถในการเลือก (Alternatives)

ซึ่งปจจัยเอื้อเหลานี้ เปนสิ่งชวยใหการแสดงพฤติกรรมนั้นๆ เปนไปไดงาย

ยิ่งขึ้น
ปจจัยเสริม (Reinforcing Factors) หมายถึง ปจจัยที่แสดงใหเห็นวา
การปฏิบัติหรือพฤติกรรมสุขภาพไดรับการสนับสนุนหรือไมเพียงใด ลักษณะ
และแหล ง ของป จ จั ย เสริ ม จะแตกต า งกั น ไปขึ้ น อยู กั บ ป ญ หาในแต ล ะเรื่ อ ง

93
 Pharmacology
วิชานี้เรียนตามชื่อเลยครับ จะเปนการศึกษาเรื่องของ ความหมายของยา
ประเภทของยาตามกฎหมาย แหลงที่มาและการพัฒนายา การเรียกชื่อยา
รูปแบบใบสัง่ ยา ภาษาละตินทีใ่ ชในใบสัง่ ยา การคำนวณยาทางเภสัชกรรมเบือ้ งตน
หนังสือทีใ่ ชคน ควาทางเภสัชวิทยา หลักการเบือ้ งตนทางเภสัชวิทยา เภสัชจลนศาสตร
เภสัชพลศาสตร หลักการใชยา พิษและอันตรายจากการใชยา การบริหารเวชภัณฑ
ยาภายใตขอบเขตทีก่ ระทรวงสาธารณสุขกำหนด สรรพคุณ วิธใี ช ขนาดยา อาการ
ไมพึงประสงคจากการใชยาขอควรระวังและคำแนะนำจากการใชยา

วิชานี้เราไดเรียนกับอาจารยนอกภาค คืออาจารยจากภาควิชาเทคนิคเภสัช
กรรมมาเปนผูสอน ซึ่งอาจารยแตละทานก็ทรงความรูขั้นต่ำทางเภสัชศาสตรกัน
ทั้งสิ้น นั้นคือ เภสัชศาสตรบัณฑิตครับ อันองคความรูของอาจารยทานก็เต็มภูมิ
พรอมที่จะถายทอดสูลูกศิษยที่รักทั้งหลาย
แตอยากระนัน้ เลย เรียนวิชานีท้ ไี รเปนอันวาตองมึนไปตามๆ กัน ยิง่ ตอนเรียน
คาบเภสัชพลศาสตรและเภสัชจลนศาสตรดวยแลว ผมขอบอกวางวงมาก แมจะ
เรียนตอนเชาคาบแรกก็ตามเถอะครับพี่นอง ขอไปอานทีหลังแลวกันนะ และแลว
ก็หลับลงไปตามระเบียบของรุนพี่ที่ถายทอดจากรุนสูรุน...

95
 Mental Health for Individual,
Family and Community
สุขภาพจิตบุคคล ครอบครัว และชุมชน เปนอีกวิชาหนึ่งที่ศึกษาความ
สัมพันธระหวางกาย จิต สังคม จิตวิญญาณ ลักษณะความผิดปกติทางสุขภาพจิต
ปญหาทางสุขภาพจิต การปรับตัวในวัยตางๆ การสงเสริม แกไขปญหาความผิด
ปกติทางจิตที่พบบอยในบุคคล ครอบครัว และชุมชน ใหบริการสุขภาพจิต
บทบาทขององคกรที่เกี่ยวของในการดูแล สุขภาพจิตแบบผสมผสาน

ขอบอกนะครับวา นองตองลึกซึ้งกับคำวา องครวมจริงๆ คือ การดูแล

สุขภาพแบบองครวม ประกอบไปดวย กาย จิต สังคม และจิตวิญญาณ เปนการ
ดูแลสุขภาพใหครบทุกมิติใหแกประชาชน
การเรียนวิชานี้สวนมากจะเนนที่การเขาใจสภาพปญหาของบุคคล และการ
แกปญ
 หาทางดานสภาพจิตใจอยางผสมผสานกับภูมปิ ญ  ญาทองถิน่ ของประชาชน
ในการแกปญหา
สิ่งตางๆ เหลานี้เวลาที่เราเรียน อาจารยก็จะพูดย้ำอยูบอยๆ ถึงหนาที่และ
ความรับผิดชอบที่เราจะตองทำใหเกิดขึ้นใหได ภายในระยะเวลา 2 ป ตองโตกวา
อายุและโตกวาเพื่อนในรุนเดียวกันที่เรียน 4 ป เพราะเราตองมีความรับผิดชอบ
ในอีกไมกี่เดือนขางหนาครับ

97
 Diseases Control and Prevention for Individual,
Family and Community
การควบคุมและปองกันโรคบุคคล ครอบครัว และชุมชน เปนการศึกษา
ถึงแนวคิด หลักการควบคุมและปองกันโรค โรคที่เปนปญหาที่ตองการควบคุม
และปองกัน การดำเนินงานควบคุมปองกันโรค และเฝาระวังแบบองครวมระดับ
บุคคล ครอบครัว และชุมชน

แนะนำวาวิชานี้จะเรียนเกี่ยวเนื่องกับจุลชีววิทยาและปรสิตวิทยาครับ
เพราะวาจะตองแบงแยกโรคตางๆ วา เปนโรคติดตอ หรือโรคไมตดิ ตอ ซึง่ หลักการ
โดยทั่ ว ไปก็ คื อ ต อ งเข า ใจว า โรคแต ล ะโรคมี ก ลไกการติ ด เชื้ อ โรคได อ ย า งไร
หลังจากนั้นเราจะสามารถหาวิธีการตัดวงจรการแพรเชื้อของโรคพบครับ วิชานี้
ที่เดนๆ และนาจะตองรูคือ ระยะการฟกตัวของโรคแตละโรคที่เปนโรคติดตอ
และวัคซีนการปองกันโรคครับ
เปนอยางไรบางครับ เรียนหนักไหมครับ แตพคี่ ดิ วา ถาเรียนหนักแตแลกกับ
มีงานทำ มีตำแหนงรองรับการทำงานของเราอยางแนนอน เรียนแค 2 ป แลวมี
โอกาสจะไดรับราชการ ก็ถือวาคุมครับ

99
 First Aid
งายๆ ครับ วิชาปฐมพยาบาลเบื้องตนนั่นเองครับ เปนการศึกษาแนวคิด
หลักการเบื้องตนที่ใชในการชวยเหลือผูปวย การปฐมพยาบาลในสภาวะตางๆ
ตามขอบเขตที่กฎหมายกำหนดบนพื้นฐานการรักษาแบบองครวม

วิชานี้ผมขอบบอกเลยครับวา เรียนสนุกแตทฤษฏียากสุดๆ ที่บอกวาสนุกก็

ตอนที่ไดปฏิบัติกับหุนมันมีเรื่องใหขำกันไดตลอด เพราะจะปฏิบัติกับหุนแบบไม
สุภาพนัก แลวผลกรรมก็ตามพวกเราทันในชาตินี้ เพราะถึงคราวสอบภาคปฏิบัติ
กับอาจารยแบบ One by One มันตื่นเตนในระดับที่ฟอรแมตหนวยความจำของ
ผมซะเกลี้ยงเลย จำขั้นตอนอะไรไมไดเลยครับ
ขอเลาตออีกหนอย คือวาตอนซอมกับเพื่อนเราก็จำไดทุกขั้นตอนละครับ
แตพอสอบปฏิบตั บิ รรยากาศมันพาลืม ลองนึกภาพวา ในหองอันกวางใหญมเี พียง
เรากับอาจารยเทานั้น (ใครจะนับหุนดวยก็ได) มีแอรที่แสนจะเย็นฉ่ำผิดปกติ
แตใหเย็นยังไงมือทั้งสองขางของผมเองก็เปยกชุมไปดวยเหงื่อ ตื่นเตนจนทำอะไร
ไมถกู พอโดนดุไปทีเดียวเทานัน้ แหละครับ ทฤษฏีใหม (แตมวั่ ) ก็เกิดขึน้ ในบัด Now!
แลวก็ถูกไลใหออกจากหองสอบตามระเบียบ
ถึงคราวเพื่อนคนตอไปเขามาสอบ แตใชวาจะผานกันนะครับ เขาไปกัน
ประมาณสองสามรอบนั่นแหละครับ ถึงจะผาน พอสอบผานหนึ่ง Lab ก็เหมือน
การยกเขาออกไปอีกหนึ่งลูกครับ ถาอยากจะพิสูจนวาจริงอยางที่เลารึเปลา
ลองมาเรียนกันครับ

100
 ¨ºáÅŒÇ ËÒ§Ò¹ ËÒ͹Ҥμ
จบสาธารณสุขแลว
เราจะไดบรรจุเปนขาราชการหรือเปลา?
ตอนนี้การบรรจุเขารับราชการของนักเรียนสาธารณสุข สังกัดสถาบัน
พระบรมราชชนก กระทรวงสาธารณสุขนั้น มีโอกาสบรรจุเปนขาราชการครับ
แตตองรอตำแหนงในจังหวัดของตัวผูที่จบเองวา จะไดรับการจัดสรรตำแหนงกี่
ตำแหนง
สำหรับการบรรจุรับราชการ ผมเคยแอบถามผูที่เปนหมออนามัยมากอน
เขาบอกวา การที่จะบรรจุเราเขารับราชการนั้น เราก็ตองรอคิว คือเขาตอง
บรรจุใหรุนพี่ๆ ที่ทำงานมากอน เมื่อไลบรรจุกันไปหมดก็ถึงคิวเราที่จะไดบรรจุ
กับเขาบาง แตก็ไมนานมากนัก
สำหรับใครที่ทำงานไปดวยแลวเรียนเสาร-อาทิตยไปดวย เมื่อจบปริญญา
ตรีก็สามารถสมัครสอบเขาบรรจุรับราชการในตำแหนง นักวิชาการสาธารณสุข
ไดกอนที่จะรอบรรจุ ก็อาศัยวุฒิป. ตรี แทนไปเลยก็ได
สรุปเอางายๆ ถาไมใจรอน เราก็ไดรับการบรรจุเขารับราชการอยางแนนอน
ถาไมหนีลาออกเสียกอน

186
ทำงานเปนหมออนามัยเหนื่อยไหม?
ตอบไดทันทีวาเหนื่อยครับ แตกระนั้นคงไมมีใครเหนื่อยจากการเปนหมอ
อนามัยแลวชักตายอยูบนสถานีอนามัยหรอกครับ ถึงแมจะเหนื่อยแตเราก็จะมี
ความสุขกับสิ่งที่เราไดทำเพื่อคนอื่นและเพื่อสังคม
สวนใหญงานที่อนามัย ก็จะมีการแบงงานแบงหนาที่กันทำ ทั้งงานดาน
เอกสาร และการรั บ ผิ ด ชอบหมู บ า น เพื่ อ ที่ จ ะได ดู แ ลกั น อย า งทั่ ว ถึ ง ในเขต
พื้นที่บริการ แตอยางไรเสีย เราก็ยังตองทำงานในดานการรักษาโรคเบื้องตน
การควบคุมและปองกันโรค การสงเสริมสุขภาพ และฟนฟู
นอกจากงานตางๆ เหลานี้ ก็ยังมีทั้งงานราษฎรและงานหลวงใหชวย แหม!
เกือบลืม งานวัดเราก็ไปชวยกันครับ เพราะยังไงเสียเราก็เปรียบเสมือนคนในชุมชน
ดังนั้น อะไรที่จะเสียสละความสุขสวนตัวไดบางก็ทำครับ อยางที่สมเด็จพระมหา
สมณเจา กรมสมเด็จพระปรมานุชติ ชิโนรส ไดทรงพระนิพนธบทประพันธบทหนึง่ วา

พฤษภกาสร อีกกุญชรอันปลดปลง
โททนตเสนงคง สำคัญหมายในกายมี
นรชาติวางวาย มลายสิ้นทั้งอินทรีย
สถิตทั่วแตชั่วดี ประดับไวในโลกา...

เพราะฉะนั้น คนเราเกิดมาเอาอะไรไปไมไดอยูเรา ถาคิดจะทิ้งคุณงาม

ความดีไวใหคนกลาวขานยอมดีกวา ชั่วไมมี ดีไมปรากฏนะ อยางนอยก็คิดเสียวา
สรางสีสันยามเชา เฮย! สีสันไวกับโลกใบนี้บาง

187
ความเจริญกาวหนาในอาชีพ
เปนอยางไรบาง?
หลังจากที่พวกเราเรียนสาธารณสุขสองปจบแลว กาวแรกของชีวิตคือ
ความกาวหนา เพราะเรามีงานทำและเราก็มีเงินเดือนใชแนๆ สวนกาวตอไป
เราเองนั่ น แหละครั บ ที่ จ ะเป น ผู ก ำหนดให กั บ ตั ว เราเอง ว า เราจะก า วหน า
ไปทางไหน
สำหรับผมกาวตอไปคือ การเรียนใหจบระดับปริญญาตรี เพื่อไปสอบเปน
นักวิชาการสาธารณสุขปฏิบตั กิ ารใหไดกอ น แลวหลังจากนัน้ จะทำอะไรก็วางแผน
กันอีกทีครับ สำหรับแนวทางดีๆ ยังมีใหเราเลือกที่จะเรียนและกาวหนาอีกเยอะ
ครับสำหรับชีวิตเรา
แตอยางไรก็ตาม ขอใหคิดเสมอวา กาวแตละกาวที่เราจะเดิน เราจะตอง
เลือกดวยตัวของเราเอง เลือกในสิ่งที่เราชอบ อยาเลือกเพราะเพื่อนชวนเด็ดขาด
เพราะคนเรามีความถนัดที่แตกตางกัน
ถาเราคิดและมีความมุงมั่นที่จะเรียนตอ เพื่อหาความกาวหนาใหกับชีวิต
ยอมมีหนทางใหคนอยางเราเดินเสมอ

190
 á¹Ç·Ò§¡ÒÃÈÖ¡ÉÒμ‹Í
ã¹ÃдѺ»ÃÔÞÞÒμÃÕ
สำหรับนักเรียนสาธารณสุขที่จบสาขานี้แลว มีความหวังที่จะไดร่ำเรียนกัน
จนจบระดับปริญญาตรีกันทุกคนครับ ดังนั้น ในวันนี้พี่เองในฐานะของพี่ Take
ในหนังสือเลมนี้ จะขอแนะนำการเรียนตอในสถาบันที่รับเราเขาไปเรียนตอจน
จบปริญญาตรี
สำหรับสถาบันการศึกษาที่รับนักศึกษาที่จบระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ
ชั้นสูงสาธารณสุขศาสตร (สาธารณสุขชุมชน) เขาศึกษาตอแบบพอสังเขป มีดังนี้

ÊÒ¸ÒóÊØ¢ÈÒÊμÏ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂÊØ⢷ѸÃÃÁÒ¸ÔÃÒª
ที่แรกที่แนะนำเพราะเปนมหาวิทยาลัยเปดนั้นก็คือ มหาวิทยาลัยสุโขทัย
ธรรมาธิราช ในแขนงวิชาสาธารณสุขศาสตร วิชาเอกสาธารณสุขศาสตร ซึ่งโดย
ทั่วไปแลวการเรียนของที่นี่ จะมีจำนวนชุดวิชาที่ตองเรียนทั้งหมดจำนวน 15 ชุด
วิชา 90 หนวยกิต
การเรียนนัน้ จะเปนการอานหนังสือสอบ เพือ่ มาสอบในวันเสารและอาทิตย
จึงไมเสียเวลาราชการ ถาสนใจที่จะเรียนตอที่มหาวิทยาลัยสุโขทัยฯ
>> ดูรายละเอียดไดท่ี http://www.stou.ac.th แลวเลือกทีส่ าขาวิทยาศาสตรสขุ ภาพ

191
 ÊÒ¸ÒóÊØ¢ÈÒÊμÏ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂÁËÔ´Å
สำหรับที่เรียนที่สองจะแนะนำนั่นก็คือ มหาวิทยาลัยมหิดล ก็จะเปดรับเขา
ศึกษาในหลักสูตรสาธารณสุขศาสตรบัณฑิต (ตอเนือ่ ง) ภาคพิเศษ ซึง่ จะมีการเปด
ใหศกึ ษา แตมสี ถานทีใ่ หศกึ ษา 2 แหงคือ คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยมหิดล
กรุงเทพมหานคร รับจำนวนประมาณ 70 คน และสถานฝกอบรมและวิจยั อนามัย
ชนบท คณะสาธารณสุขศาสตร มหาวิทยาลัยมหิดล อำเภอสูงเนินจังหวัดนครราชสีมา
รับจำนวนประมาณ 50 คน
ทางมหาวิทยาลัยมหิดลจะใหสอบขอเขียนเขาศึกษา สำหรับวิชาทีส่ อบไดแก
วิชาภาษาไทยและความรูทั่วไป วิชาวิทยาศาสตรและคณิตศาสตร วิชาการ
สาธารณสุขทัว่ ไป วิชาภาษาอังกฤษ ทีน่ จี่ ะเปดรับสมัครนักศึกษาตัง้ แตเดือนตุลาคม-
เดือนธันวาคมของทุกป *ขอมูลนี้อาจมีการเปลี่ยนแปลง
>> ดูรายละเอียดไดที่ http://www.ph.mahidol.ac.th

ÊÒ¸ÒóÊØ¢ÈÒÊμÏ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅѹàÃÈÇÃ
สำหรับทีต่ อ มานัน้ ก็คอื มหาวิทยาลัยนเรศวร ก็จะเปดรับเขาศึกษาในหลักสูตร
สาธารณสุขศาสตรบัณฑิต (ตอเนื่อง) ภาคพิเศษ สวนวิชาที่ใชสอบ คือ ทักษะดาน
สาธารณสุข ภาษาอังกฤษ วิทยาศาสตรและคณิตศาสตร
>> ดูรายละเอียดไดที่ http://www.acad.nu.ac.th/acad_admission
งานกองบริการศึกษามหาวิทยาลัยนเรศวร

192
 นองหลายๆ คนอาจสงสัยวาหมออนามัยที่ทำงานกันบนสถานีอนามัย
ศูนยสุขภาพชุมชน หรือแมแตชื่อใหมปายแดงตอนนี้ คือ โรงพยาบาลสงเสริม
สุขภาพตำบล หมอเหลานี้จบกันมาจากไหนนะ แลวพี่ๆ เขาเรียนกันอยางไร
หรือตองทำอะไรบาง ขอมูลเหลานี้นองๆ จะไดจากหนังสือเลมนี้ครับ
ผม “วาที่หมออนามัย” คนตอไปในอีกไมกี่เดือนขางหนา หรือตอนนี้ก็คือ
นักเรียนสาธารณสุข ชั้นปที่ 2 ที่กำลังศึกษาอยูที่ วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร
สถาบันพระบรมราชชนก กระทรวงสาธารณสุขครับ แตกไ็ มกลาทีจ่ ะบอกวาตัวผม
เองเรียนเกงแตประการใด เพียงแตมคี วามมุง หวังทีจ่ ะแนะนำโอกาสทางการศึกษา
ใหแกนองๆ ที่อยากจะทำงานดานสาธารณสุข ผมเลยอาสาแบงปนประสบการณ
จากการเรียนใหนอ งๆ ไดฟง เพือ่ ทีจ่ ะเปนอีกทางเลือกหนึง่ ใหแกนอ งๆ ในการสมัคร
เขาเรียนตอในระดับอุดมศึกษา

39
 ÊÒ¸ÒóÊØ¢ÈÒÊμÏ ÇÊÊ. ¨.ÊؾÃóºØÃÕ
วิ ท ยาลั ย การสาธารณสุ ข สิ ริ น ธร จั ง หวั ด สุ พ รรณบุ รี สถาบั น สมทบ
มหาวิทยาลัยนเรศวร เปดรับหลักสูตรสาธารณสุขศาสตรบัณฑิต (ตอเนื่อง)
ภาคพิเศษ เรียนที่วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดสุพรรณบุรี
>> ดูรายละเอียดไดที่ http://www.phcsuphan.ac.th

ÊÒ¸ÒóÊØ¢ÈÒÊμÏ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂà¡ÉμÃÈÒÊμÏ
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร โครงการจัดตั้งวิทยาเขตสุพรรณบุรี รับสมัคร
เขาศึกษาหลักสูตรสาธารณสุขศาสตรบัณฑิต (ตอเนื่อง) เสาร-อาทิตย
>> ดูรายละเอียดไดที่ http://www.sbc.ku.ac.th

ÊÒ¸ÒóÊØ¢ÈÒÊμÏ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑ¢͹ᡋ¹
มหาวิ ท ยาลั ย ขอนแก น รั บ สมั ค รเข า ศึ ก ษาสาธารณสุ ข ศาสตรบั ณ ฑิ ต
ทั้งภาคปกติและภาคพิเศษ
>> ดูรายละเอียดไดที่ http://phperson.kku.ac.th/phweb

เอาละครับ พอจะหอมปากหอมคอกับเรื่องที่จะหาที่เรียนตอหลังจากจบ
ประกาศนียบัตรวิชาชีพชัน้ สูงสาธารณสุขศาสตรกนั แลวนะครับ เอาเปนวาถึงอยางไร
เราเรียนกันแลวก็มีที่ใหเราเรียนกันตอจนจบปริญญาตรี อยางแนนอนครับ

193