PlarideL
EDITORYAL: Sambayanang Pilipino, handa na nga ba sa repormang pang-edukasyon? - Pahina 4
TOMO XXVI BLG. 1
Countdown para sa ika-100 taon
ng Pamantasan, sinimulan na
ISANDAAN. Binigyang kulay ng isang sayaw ng mga mag-aaral ang Centennial Countdown Kick-Off Celebration.
Resulta ng Housing
Accreditation, inilabas na
nina Justin Kenneth Carandang, John Mark Carino at Jai Rich Tiquio
Patnugot ng Balita at mga Kasapi
INILABAS ngayong Hunyo ng
Housing Accreditation Committee ng
Pamantasang De La Salle (DLSU) ang
resulta ng isinagawang akreditasyon
sa mga dormitoryong malapit sa
DLSU.
Ginawa ang nasabing akreditasyon
noong ikatlong termino nang
nakaraang pang-akademikong taon
sa pangunguna ng Dean of Student
Affairs, Faculty Association, Student
Council (SC) at DLSU-Parents of
University Student Organization.
 Isinagawa ang akreditasyon bunsod
ng rekomendasyon ng Phillippine
Association of Accreditation for
Schools, Colleges, and Universities
sa Pamantasan tungkol sa kawalan
ng in-house facility nito. Ayon kay
BALITA
Café@theLibrary,
binuksan
Sundan sa pahina 2
Ang Pahayagang
Mahirap magbingi-bingihan sa katotohanan. Mahirap magsulat ngunit kinakailangan.
Ang Opisyal Pahayagan
na
Aimee Chua, Pangulo ng SC noong
pang-akademikong taon 2009-2010,
ginawa ng administrasyon at ng SC
ang akreditasyon upang matulungan
ang mga mag-aaral na makahanap
ng maayos na matitirhan at masiguro
ang kaligtasan ng mga ito.
Pinangunahan ng Office of the
President ng SC ang pangangalap
ng datos sa mga dormitoryong
gustong sumailalim sa Housing
Accreditation ng DLSU noong una
at ikalawang termino ng nakaraang
pang-akademikong taon.
Ayon kay Chua, humingi muna ang
komite ng pahintulot sa mga may-ari
at tagapangasiwa ng mga dormitoryo
kung nais ng mga itong mapabilang
sa listahan ng mga dormitoryong
Mag-aaral Pamantasang De L a S alle
ng mga ng
APP/Gregory Mark del Carmen
irerekomenda ng Pamantasan sa mga
mag-aaral nito.
Samantala, ginawa naman noong
ikatlong termino ang akreditasyon
sa mga dormitoryo sa pangunguna
ng iba’t ibang miyembro ng komite.
Naging batayan ang sapat na
bentilasyon, patubig, pailaw at iba
pang pasilidad ng mga dormitoryo.
Kabilang ang Tahilan Residence
and Study Center, Anne Francis
Condominium, Cara Celine Dormtel,
Mervin Terraces Condominium,
Homelike Ladies Dormitory, @
Home Dormitel, Residencia de Dios
sa Malate, Maynila at Viverde Lofts
sa Sandejas St., Pasay City sa mga
nakapasang dormitoryo sa naturang
akreditasyon.
BAYAN
Kalayaan ng kahapon,
pinapahalagahan hanggang sa ngayon
Sundan sa pahina 6
nina Henri Frederic Reforeal at Jai Rich Tiquio
Mga Kasapi
NANGIBABAW ang berde at puti
sa Pamantasang De La Salle (DLSU)
noong Hunyo 16 sa pagsalubong ng
pamayanang Lasalyano sa ginanap
na countdown para sa selebrasyon
ng ika-100 taong anibersaryo nito sa
2011.
“Remembering the Past, Living the
Present and Creating the Future” ang
naging tema ng naturang countdown
na magpapatuloy hanggang sa
selebrasyon ng sentenaryo ng
Pamantasan.
Sinimulan ang programa sa
pamamagitan ng paghukay sa time
capsule na ibinaon noong 2001.
Naglalaman ito ng mga mensahe ng
mga Lasalyano para sa ika-100 taong
anibersaryo ng Pamantasan.
Sinundan ito ng misa sa Most Blessed
Sacrament Chapel na pinangunahan
ni Manila Auxillary Bishop Broderick
Pabillo. Sa naturang misa, ibinida ang
mga iskolar ng Pamantasan bilang
inspirasyon sa adhikain nitong One
La Salle Scholarship Fund.
Ayon kay Oca, “These scholars
represent the aspiration of DLSU to
make quality education accessible
to all.” Binanggit din ni Oca na ang
One La Salle Scholarship Fund ang
magiging sentro ng selebrasyon ng
sentenaryo dahil ito ang nagbubuklod
sa 17 La Salle School sa bansa.
Electronic-Purse,
ipinatupad na
nina Christian Jay Patron at Henri Frederic Reforeal
Mga Kasapi
SINIMULAN nang ipatupad ang
paggamit ng Electronic-Purse
(e-Purse) ngayong unang termino ng
kasalukuyang pang-akademikong
taon. Isang eksklusibong serbisyo
para sa mga mag-aaral ang e-Purse.
Sa pamamagitan nito, magagamit
ng mga mag-aaral ang kanilang
identification card upang magbayad
sa mga serbisyong inihahatid ng
ilang opisina ng Pamantasang De La
Salle.
Ayon kay Austin Uy, Executive
Treasurer ng Student Government
(SG), taong 2002 pa lamang nang
simulang pag-aralan ng Office of
the University Registrar (OUR) ang
pagpapatupad ng e-Purse sa buong
Pamantasan.
Gayunpaman, tanging ang OUR
at University Library ang mga
opisinang handa upang gamitin ang
e-Purse sa mga serbisyong hatid
nila sa mga mag-aaral ng DLSU
kagaya ng pagbabayad reprinting
ng Enrollment Assessment Form
at Library Fine at pagkuha ng
Transcript of Records.
Dagdag pa rito, pinag-aaralan
na rin ng OUR ang posibilidad na
HUNYO 22, 2010
Pagkatapos ng misa, sumunod ang
Centennial Countdown Program sa
Central Plaza. Tumambad sa mga
Lasalyano ang mga mag-aaral at
ibang kawani ng Pamantasan na
sumasayaw sa saliw ng masiglang
musika.
Pansamantalang sinuspinde ang
mga klase mula 9:40 ng umaga
hanggang 12:50 ng hapon upang
makadalo ang mga mag-aaral sa
naturang programa.
Nagtanghal ang Harlequin Theatre
Guild, La Salle Youth Orchestra,
Innersoul, La Salle Dance Company,
at DLSU Pep Squad ng mga awit at
sayaw na kaugnay sa selebrasyon ng
sentenaryo ng DLSU.
Nagtapos ang programa sa isang
salusalo sa Yuchengco Lobby na
dinaluhan ng mga mag-aaral,
pakultad, alumni, at mga bisitang
nakisaya sa pagdiriwang.
Ayon kay Luistro, isang pasasalamat
ang selebrasyon ng sentenaryo ng
DLSU para sa lahat ng mga biyayang
ipinagkaloob ng Panginoon sa loob
ng 100 taon. Dagdag pa niya, “I think
we approach the centennial with a
spirit of gratitude and much hope,
recognizing what is happening to us
not just in history but also to us as
individual persons.”
magamit ang e-Purse sa iba pang
serbisyo sa loob ng Pamantasan
kagaya ng pagbili ng pagkain sa mga
kantina.
Limang libong piso ang
pinakamataas na halagang maaaring
ilagay ng mga mag-aaral sa kanilang
e-Purse. Para sa mga mag-aaral
na nasa unang taon, kasama sa
binayarang miscellaneous fees ang
e-Purse.
Hindi naman sapilitan ang
paggamit ng naturang serbisyo
para sa mga mag-aaral na nasa
ibang antas. Kinakailangan lamang
magbayad ng mga ito sa Accounting
Office ng halagang nais nilang ilagay
sa kanilang e-Purse.
Kabilang ang OUR, Vice Chancellor
for Administration, Information
Technology Center at SG sa mga
nangangasiwa sa e-Purse. “Once
mailabas ng OUR ‘yung guidelines,
we’ll (SG) work with that and
disseminate that [guidelines] to the
students,” pagtatapos ni Uy.
Inaasahang mailalabas ng OUR ang
pamantayan sa paggamit ng e-Purse
bago matapos ang buwan ng Hunyo.
BUHAY AT KULTURA
Hamon na hinamak
ang talinong tinamasa
Sundan sa pahina 9
 PlarideL
Ang PahayaganG
2 HUNYO 22, 2010
MODERNISADO. Sa pakikisabay ng DLSU sa modernong panahon, binuksan ang bagong mukha ng Cybernook sa
pamayanang Lasalyano noong Hunyo 15.
SA PAGLULUNSAD NG COB-SOE:
Mga suliranin sa ekonomiya ng bansa, tinalakay
nina Joselle Mariano at Jan Molech Racelis
Mga Kasapi
BILANG bahagi ng paglulunsad sa
College of Business (COB) at School
of Economics (SOE), nagsagawa ng
isang kumperensya na pinamagatang
Mobilizing a Decade of Development
ang Angelo King Institute for Economic
and Business Studies at Center of
Business and Economic Research
Development sa Teresa Yuchengco
Auditorium noong Hunyo 11.
Layunin nitong mapag-
usapan ang mga hinaharap
na suliranin sa ekonomiya ng
bansa at mga paraan upang
mabigyang solusyon ang mga ito.
Nahati sa tatlong sesyon ang
nasabing kumperensya. Layunin ng
unang sesyong ipakita ang estado
at mga problemang kinahaharap
ng sektor ng pangangalakal at
pamumuhunan sa bansa at ang
COB-SOE 360 Forum, idinaos
ni Joselle Mariano
Kasapi
ISANG paglulunsad para sa
mga mag-aaral ang isinigawa ng
College Government of Business and
Economics ara sa paghihiwalay ng
College of Business (COB) at School of
Economics (SOE), noong Hunyo 18 sa
Yuchengo Conference Rooms 507-509.
Naglalayon itong bigyang
pagkakataon ang mga mag-aaral
ng COB at SOE na makapagtanong
sa kani-kanilang mga dekano at
pangalawang dekano tungkol sa
MALIGAYANG PAGDATING. Kasabay ng CSO Annual Recruitment Week, sinalubong ang mga bagong mag-aaral ng DLSU
noong Hunyo 11 sa Amphitheatre.
mga posibleng solusyon sa mga ito.
Naging tagapagsalita rito sina
Usec. Thomas Aquino ng Department
of Trade and Industry, Dr. Myrna
Austria, Vice Chancellor for Academic
and Research, at Dr. Giovanni
Capannelli, ekonomista mula sa Office
of Regional Economic Integration.
Napagusapan naman sa ikalawang
sesyon ang mga positibong epekto
ng teknolohiya sa industriya at
pamilihan. Tinalakay ang mga ito
nina Arthur Young, Chairman and
CEO ng PSI Technologies Inc., Usec.
Fortunato Dela Pena ng Department
of Science and Technology, at
Raymund Habaradas, Assistant
Professor ng Departmento ng
Business Management ng DLSU.
Naging paksa naman sa huling
sesyon ang kahirapan sa bansa
isinagawang paghihiwalay ng College
of Business and Economics (CBE)
sa ginawang malayang talakayan.
Dumalo sa naturang porum sina
Dr. Brian Gozu at Atty. Christopher
Cruz, dekano at pangalawang
dekano ng COB ayon sa pagkasunud-
sunod, at Dr. Winfred Villamil at Dr.
Lawrence Dacuycuy naman para
sa SOE, upang sagutin ang ilang
mga katungan mula mag-aaral sa
unang taon ng dalawang kolehiyo.
BalitA
APP/Karlene Sy
at ang kahalagahan ng corporate
social responsibility para unti-
unting maibsan ito. Pinangunahan
ito nina Dr. Benito L. Teehankee,
Associate Professor ng Ramon V.
Del Rosario-Graduate School of
Business, Dr. Michael Alba, Assistant
Professor ng School of Economics,
at Gerardo Cabochan Jr., Managing
Director ng Pandayan Bookshop, Inc.
Nagkaroon din ng malayang
talakayan sa pagitan ng mga
tagapagsalita at manonood tungkol
sa mahahalagang isyung tinalakay
sa pagtatapos ng bawat sesyon.
Pinangunahan ito ni Dr. Tereso
Tullao, Jr., Full Professor mula sa
School of Economics at Direktor
ng Angelo King Institute for
Economics and Business Studies.
Sa nasabing porum, ibinhagi ng
dalawang dekano na ang pangunahing
layunin ng naturang paghihiwalay
ang lubos pang pagpapabuti at
pagpapaunlad sa COB at masiguro
ang pangunguna SOE pagdating
sa larangan ng ekonomiks. Dagdag
pa ng mga ito, mas mabibigyang
pokus ang mga programa sa
ilalim ng dalawang kolehiyo.
APP/Harlene Ilagan
Maikling Balita
Mula sa dating cybernook sa UL:
Café@theLibrary, binuksan
nina Amanda Fernandez at Henri Frederic Reforeal
Senyor na Kasapi at Kasapi
MULING nakisabay sa daloy
ng makabagong panahon ang
Pamantasang De La Salle sa
pamamagitan ng pagbabago at
pagsasaayos ng Cybernook sa
University Library (UL) na pormal
na binuksan noong Hunyo 15
sa pangalang Café@theLibrary.
Sa bagong cybernook na ito, mas
komportable nang makakapag-
aral ang mga mag-aaral dahil
bukod sa bagong ayos ng pasilidad,
may itinayo na ring coffee shop
na puwedeng pagbilhan ng
iba’t ibang pagkain at inumin.
Bukas ang Café@theLibrary
mula 7:00 ng umaga hanggang 10:00
ng gabi, Lunes hanggang Sabado.
Kaungay nito, magkakaroon ng
hiwalay na pasukan ang nasabing
café kung kaya’t maaaring
Automated Elections at ang unang
100 araw ni Aquino, tampok sa
Kamalayan
ni Henri Frederic Reforeal
Kasapi
GINANAP noong Hunyo 18 sa
Br. Andrew Gonzales Hall ang
unang Kapihan ng Malalayang
Lasalyano (Kamalayan) para sa
kasalukuyang pang-akademikong
taon.
Tinalakay sa naturang porum
ang mga kapalpakan ng nagdaang
kauna-unahang automated
election sa bansa at mga plano ng
bagong proklamang Pangulo ng
Pilipinas na si Benigno Simeon
Aquino III.
Nagbigay ng paunang talumpati
si Emmanuel Garcia, Direktor ng
Committee on National Issues
and Concern, upang opisyal na
simulan ang porum.
Unang naging tagapagsalita si
Dr. Giovanni Tapang, convener
ng Kontra Daya, isang election
watchdog.
Ipinaliwanag niya ang mga
naging kapalpakan ng Smartmatic-
TIM, ang nangasiwa sa automated
election sa bansa, sa teknikal na
aspekto ng naganap na halalan
kagaya ng maling compact
flash cards, at mga problema sa
transmisyon ng mga resulta ng
bilangan.
Sumunod na nagsalita si Alan
Bora, pakultad ng College of
Computer Studies (CCS). Binanggit
Frosh Convocation,
idinaos ng mga kolehiyo
nina Maria Camille Katrina Ozaeta at Graziella Valerio
Mga Kasapi
BILANG pagsalubong at
pagbati sa mga bagong kasapi
ng pamayanang Lasalyano,
pinaghandaan ng bawat kolehiyo
ang kani-kanilang frosh convocation
sa pagsisimula ng panibagong
pang-akademikong taon.
Noong Hunyo 4, ginanap ang
kombokasyon ng College of
Education sa Natividad Fajardo-
Rosario Gonzales Auditorium. Sa
Teresa Yuchengco Auditorium
(TYA) noong Hunyo 11 naman
idinaos ang kombokasyon ng
College of Computer Studies
kasabay ng College of Science sa
William Shaw Little Theater.
Samantala, idadaos naman ang
kombokasyon ng College of Liberal
pumasok dito kahit sarado na ang UL.
Maliban sa café, nadagdagan din
ang bilang ng computer terminals
sa Cybernook. Nagkaroon din
ng lugar para sa mga gumagamit
ng laptop computers at ng
lounging area kung saan maaaring
magdiskusyon ang mga mag-aaral.
Matatandaang sinimulan ang
pagsasaayos ng Cybernook noong
Enero at kinuha ang pondong ginamit
para sa renobasyon ng Cybernook
mula sa Library Development Fund.
Pinangasiwaan ng Physical
Facilities Office ang nasabing
pagsasaayos samantalang
ang Information Technology
Center naman ang nagbigay ng
mga panibagong kompyuter.
Hawak naman ng Coffee Bean and
Tea Leaf ang pagtitinda ng mga inuming
kape sa bagong pasilidad na ito.
niya ang ulat na kasalukuyang
ginagawa ng mga pakultad ng CCS
ukol sa mga rekomendasyon sa
nakaraang automated election.
Matapos ang talakayan tungkol
sa halalan, sumunod namang
tinalakay nina Roneo Clamor, Deputy
Secretary-General ng Karapatan,
isang human rights group at Renato
Reyes Jr., Secretary-General ng
Bagong Alyansang Makabayan,
organisasyong tumutugon sa isyu
ng kahirapan ng mamamayan at ng
mga kababaihan, ang mga plano ng
administrasyong Aquino para sa
unang 100 araw nito.
Ipinaliwanag din ng dalawa ang
kani-kanilang mga rekomendasyon
kay Aquino upang masolusyonan ang
problema ng edukasyon, kahirapan,
at pang-aabuso sa karapatang pantao
sa bansa.
Nagkaroon ng maikling diskusyon
sa pagitan ng mga tagapakinig at
tagapagsalita pagkatapos ng mga
talumpati.
Pagkatapos ng diskusyon, nag-iwan
ng isang paalala ang mga tagapagsalita
na manatiling bukas ang ating isipan
sa lahat ng mga nangyayari dahil
masusukat lamang ang tagumpay ng
nakaraang halalan at ng pamahalaang
Aquino pagkatapos ng kanyang anim
na taong termino bilang Pangulo.
Arts sa Hunyo 23 habang sa Hulyo
16 naman ang sa College of Business
at School of Economics. Para
naman sa College of Engineering,
ang bawat departamento nito ang
magdadaos ng kombokasyon para
sa kani-kanilang mga mag-aaral.
Sa pamamagitan ng mga frosh
convocation, nagkakaroon ng mas
matibay na ugnayan ang mga mag-
aaral, magulang, pakultad, at ang
administrasyon ng Pamantasang
De La Salle. Tinatalakay dito ang
mga mahahalagang impormasyong
kailangan malaman ng bawat
mag-aaral pati na rin ng kanilang
magulang sa kanilang pananatili sa
Pamantasang De La Salle
 BalitA PlarideL
Ang PahayaganG

HUNYO 22, 2010 3

Punto por Punto

cso:
Pagkilatis sa mga layunin at
proyektong hatid nila sa mga Lasalyano
nina John Mark Cariño, Diana Marie Encinas at Amanda Fernandez
Kasapi, Senyor na Patnugot at Senyor na Kasapi

KAHUSAYAN. Ito marahil ang salitang nais
makamit ng karamihan sa atin. Bilang isang
indibidwal, hangad ng bawat taong magkaroon
ng maituturing na tatak o simbolo sa pagdaan
ng panahon lalo na kung magiging daan ito sa
kagalingan ng nakararami.
Ganito rin marahil ang layunin ng mga
organisasyong pang-mag-aaral sa ilalim ng
Council of Student Organizations (CSO) para sa
bawat Lasalyano. Bukod dito, umaasa rin ang
CSO na sa tulong ng kanilang mga proyekto,
makalilikha sila ng mga pinunong mag-aaral na
makakatulong sa mas lalo pang pag-angat ng
kalidad ng pagkatao ng mga Lasalyano.
Sa paglabas ng resulta ng CSO Accreditation
ngayong buwan, ilang organisasyon ang
muling nagtagumpay upang mapanatili at
maiangat ang kanilang antas bilang isa sa mga
pinakamahuhusay na organisasyong pang-
mag-aaral sa Pamantasan.
Kasabay ng paglabas ng resultang ito, ang
Annual Recruitment Week ng 39 kasaping
sabihing repleksyon ito hindi lamang ng husay
ng kanilang organisasyon sa naging ebalwasyon
kundi tanda rin ng husay at dedikasyon ng
kanilang serbisyo?
Siyasatin at kilatisin mo sila, Lasalyano!
Pulso ng mga Lasalyano
Mula sa sarbey na isinagawa ng Ang
Pahayagang Plaridel (APP) sa 300 mag-aaral
mula sa mga Lasalyanong nasa ikalawang taon
pataas (ID 109 pataas), 130 ang nagsabing aktibo
sila sa kani-kanilang organisasyon habang 145
mag-aaral naman ang umaming hindi, habang
25 naman ang hindi kabilang sa kahit anumang
organisasyon sa Pamantasan.
Sa nasabing sarbey, makikitang marami pa
ring Lasalyano ang naniniwalang makatutulong
ang mga kasaping organisasyon ng CSO sa
kanilang pananatili sa Pamantasan.
Ayon kay Sharmina Ganchua, Chairperson ng
CSO, nakasalalay sa mga mag-aaral ang pagiging
aktibo at mabisa ng isang organisasyon.
Lubos na hinihikayat ng CSO ang mga
mag-aaral na maging aktibo sa kani-kanilang
organisasyon ngunit binibigyan nila ang mga
ito ng kalayaang pumili kung magiging aktibo
nga ba ang mga ito.
Aniya, “There are a lot of fun and exciting
experiences na mararanasan at matututunan
[nila] being active sa org[anisasyon] at sayang Serbisyo para sa mga Lasalyano sa ebalwasyon ang bilang ng mga kasaping
lang na hindi nila ‘yun mararanasan kung hindi Bukod sa mga organisasyong may kinalaman mag-aaral na sumali sa bawat organisasyon.
sila [magiging] active.” sa mga kursong ibinibigay ng Pamantasan, Sa pamamagitan ng ebalwasyong ito,
Sa pagpili ng organisasyon, isinasaalang- mayroon ding Socio-Civic Organizations at nalalaman kung mananatili pa o tatanggalin na
alang ng mga Lasalyano ang ilang salik tulad na Special Interest Organizations ang CSO. ang isang kasaping organisasyon matapos na
lamang ng tulong na maibibigay nito sa kanilang Layunin ng dalawang organisasyong ito na makuha ang kabuuang grado.
pang-akademikong gawain o di kaya naman sa mapalawak pa ang kakayahan at kaalaman ng
pagpapaunlad ng kanilang mga interes. mga Lasalyano bukod pa sa mga organisasyong Mithiin para sa lahat ng Lasalyano
Base sa ginawang sarbey, makikitang naging may kinalaman sa kanilang kurso. Masasabing isang malaking hamon para sa
epektibo sa pagpapakita at pagpaparamdam ng Kasama naman sa mga taunang aktibidad bawat Lasalyano ang maging isang “holistic
mga proyekto sa kanilang mga miyembro ang ng CSO ang Frosh Welcoming, Annual Lasallian”. Bilang isang mag-aaral, umaasa
mga kasaping organisasyon ng CSO. Recruitment Week, Lasallian Excellence Award kang makakamit mo ito sa tulong ng iyong
Lubos namang pinupuri ni Ganchua ang at Lasallian Enrichment Alternative Program. kurso at lalong higit ng iyong organisasyong
mga organisasyon sa tagumpay ng mga itong Upang mapanatili ang kalidad ng mga sasalihan.
magkaroon ng malakas na pundasyon ng kasaping organisasyon, nagsasagawa ang CSO Kaya naman, bilang isang organisasyong
kanilang layunin at adhikain. Aniya, “Iba’ng ng isang ebalwasyon o accreditation para sa pang-mag-aaral, malaki ang inaasahan sa
saya at fullfilment na mararamdaman mo kung mga ito. Sa ebalwasyong ito, sinusukat kung 39 organisasyon sa ilalim ng CSO upang
naabot mo iyon.” nakakamit ba ng kanilang mga kasaping matulungan ang bawat Lasalyanong makamit
Naniniwala rin ang ilang mga mag-aaral organisasyon ang kabuuang layunin ng CSO. ang mithiing ito. Magsilbi sanang gabay ang
na lubos na nakatutulong ang kanilang mga Ani Ganchua, “To ensure that we have quality mga organisasyong ito sa bawat Lasalyano sa
organisasyon sa kanilang sarili sapagkat student organizations, mayroon kaming re- kanilang pagtahak sa landas ng kahusayan.
nahahasa nila ang kanilang kakayahang accreditation ng mga organization twice a Ngunit sa huli, pakatandaan lamang na
mamuno at makisama sa iba’t ibang uri ng mga year.” tanging tulong at gabay lamang ang maibibigay
tao. Kasama sa kanilang sinusukat ang ng mga organisasyong ito sapagkat nasa kamay
Ngunit sa kabila nito, naniniwala rin ang kaayusan ng kanilang dokumentasyon at pa rin ng bawat isa sa atin ang katuparan
mga Lasalyanong maaari pang maiangat ang kanilang estadong pampinansyal. Bukod dito, ng pagiging isang “holistic Lasallian,” hindi
antas ng kalidad ng mga proyekto ng bawat binibigyan din ng grado ang mga proyektong lamang para sa ating sarili kundi lalong higit
organisasyon sa ilalim ng CSO upang mas kanilang naipapatupad. Mahalagang salik din para sa ating Pamantasan at sa ating bansa.
maging epektibo at matagumpay ang mga
ito. Ayon kay Ganchua, hinihikayat ng CSO
ang mga organisasyon na pataasin pa lalo ang
kalidad ng serbisyo na maaari nilang ibigay sa
mga Lasalyano.
Gayunpaman, may ilang mag-aaral na
naniniwalang hindi natutugunan ng kanilang
organisasyon ang kanilang inaasahan mula sa
mga ito sapagkat kulang at hindi mabisa ang
mga proyektong ibinibigay ng mga ito dahilan
upang piliin na lang nilang hindi maging aktibo
rito.
Kakulangan naman sa oras ang kadalasang
sagot ng mga hindi aktibo sa kanilang
organisasyon. Naniniwala rin ang ilan na
magiging sagabal sa kanilang pagiging mabuting
mag-aaral ang pagiging miyembro ng isang
organisasyon, kung ang pang-akademikong
estado ang pag-uusapan.
Mayroon namang pumiling maglaan ng oras
at dedikasyon sa ilang organisasyon sa labas ng
CSO.

SANDAAN. LUNTIAN. PAMANTASAN.

Mula Lasallista patungong Lasalyano, tatak ng tunay na Pilipino
nina Diana Marie Encinas, Joselle Mariano, at Henri Frederic Reforeal
Senyor na Patnugot at mga Kasapi

LASALLISTA–ito ang karaniwang
bansag sa mga mag-aaral ng
Pamantasang De La Salle (DLSU).
Elitista, matapobre at apatetiko–mga
salitang karaniwang iniuugnay sa
pagiging Lasallista.
Bago ang dekada ‘80, Lasallista
o Lasallite sa Ingles ang tawag sa
mga mag-aaral ng DLSU ngunit
nagsimula itong maging Lasalyano
bago pa man magtapos ang naturang
dekada na hindi natpuhan ng ilang
mag-aaral ng una itong ginamit.
Sa artikulong nailimbag sa
Viriditas, isang ispesyal na isyu
ng Green and White noong 2004,
nabanggit ni Br. Manuel Pajarillo,
miyembro ng Board of Trustee ng
DLSU, ang dalawang pangunahing
dahilan ng pagbabagong nabanggit.
Isa sa mga dahilan ang
pagkadiskubre na walang salitang
Lasallite sa wikang Ingles. Dagdag
pa rito, tunog-elitista umano ang
nasabing taguri.
Ipinaliwanag naman ni Pajarillo
ang pagkakaiba ang Lasalyano sa
isang Lasallista. Elitista umano
ang mga Lasallista samantalang
Lasalyano naman ang mga mag-aaral
na nagsasabuhay ng mga kaugaliang
Lasalyano tulad ng pananampalataya
sa Diyos, pagmamahal at pagtulong
sa kapwa, at pangangalaga sa
kalikasan.
Pinatotohanan naman ni Br.
Bernardo Oca FSC, Vice Chancellor
for Lasallian Mission and External
Relations ang mga naging pahayag ni
Pajarillo sa Viriditas. Aniya, “Ito (mga
Lasalyano) ang mga estudyante, mga
guro, graduates, administrador at
lahat ng nagtatarabaho o nag-aalay
ng kanilang buhay para sa serbisyo
base sa mga pangaral ni St. John
Baptist de la Salle.”
Anuman ang maging bansag sa
atin, hindi maikakailang wala sa
pangalan ang pagiging isang tunay
na Lasalyano. Dahil kung mag-aaral
ka man ng DLSU at hindi mo naman
naisasabuhay ang mga kaugaliang
Lasalyano, hindi ka rin nararapat sa
bansag na ito.
***
Sandaan. Tiyak na maraming
nangyari sa loob ng isandaang taon
ng DLSU. Anu-ano nga ba ang
mga pagsubok na nalampasan at
tagumpay na nakamit nitong mga
nakalipas na taon? Pero ang mas
mahalagang tanong, paano ba nito
hinubog ang DLSU sa kung ano ito sa
kasalukuyan?
Luntian. Ano nga ba ang tunay
na kahulugan ng pagiging isang
Lasalyano? Elitista? Matapobre?
Apatetiko? Anuman ang bansag sa
iyo, nasa iyong mga kamay pa rin
upang patunayang mali ang mga
ito.
Pamantasan. Sa nalalapit na
pagdiriwang ng sentenaryo ng
DLSU, sabay-sabay nating talakayin
ang mga paksang magpapaalala
sa iyo ng legasiyang binuo ng
Pamantasang iyong kinabibilangan.
Ipagmalaki at ipagdiwang mo ang
mga hindi malilimutang yugto sa
100 taong pamamayagpag ng DLSU
bilang isang institusyon. Higit sa
lahat, taas-noo mong isigaw ang
iyong pagiging tunay na Lasalyano.
Sanggunian:
Viriditas, ispesyal na isyu ng
Green and White taong 2004
 PlarideL
OpinyoN
Ang PahayaganG

4 HUNYO 22, 2010

EDITORYAL
Sambayanang Pilipino:
Handa nga ba sa repormang pang-edukasyon?
Lulubog-lilitaw-ito ang ang katagang maglalarawan sa mga proyektong
pang-edukasyon sa bansa. Kasabay ng pagpapalit ng administrasyon ang
nagbabadyang pagsasabuhay muli ng reporma pang-edukasyon sa bansa
dahil sa “12 Year Basic Education Cycle” na isinisulong ng bagong halal na si
Pangulong Benigno Simeon Aquino. Layunin nitong mapataas ang kalidad
ng edukasyon sa bansa sa pamamagitan ng pagdaragdag ng tig-isang taong
pag-aaral sa elementarya at sekundarya. Dagdag pa rito, mabilang-bilang
na rin ang mga bansang may 10-taong basic education. Sa katunayan pa
nga, may ilang bansa pang katulad ng South Korea at Japan na 14 taon ang
kabuuang bilang ng taon para sa elemntarya at sekundarya.
Sa layuning mapabuti ang kalidad ng mga Pilipinong nagsisipagtapos
sa bansa, nararapat lamang ang pagpapatupad ng mga reporma upang
matugunan ang iba’t ibang problema sa kasalukuyang sistema. Isang
magandang hakbangin ang gagawin ni Aquino upang masolusyunan ang
problemang pang-edukasyon sa bansa. Magiging malaking tulong ang
naturang reporma para sa mga mag-aaral, upang ihanda sila sa kanilang
pagpasok sa kolehiyo.
Kung ating mapapansin, sadyang kulang ang panahon sa pag-aaral upang
maipaliwanag at matutunan ng mga mag-aaral ang iba’t ibang asignaturang
kinakailangan sa pag-aaral sa kolehiyo. Sa idaragdag na taon, maaari nang Dibuho ni Rigel Napa
maituro sa isang mag-aaral na nasa ikalimang taon sa sekundarya ang Dibuho ni Rigel Napa
ilang mga asignatura para sa unang taon ng kolehiyo. Kapag nangyari ito,
makakapagpokus na ang mga mag-aaral sa kolehiyo sa mga asignaturang anak. Sa halip na mapabuti ang kalidad ng edukasyon aaral ng mga taong may sapat na kaalaman sa edukasyon.
kailangan para sa kanilang kinukuhang kurso. Ayon din sa isang pahayag na kanilang matamasa, baka mas maraming kabataan Mahalaga ring pag-isipang mabuti ng Kagawaran ng
ni Aquino, ihahanda ng bagong reporma ang emosyonal at mental na estado ang hindi makapagtapos dahil sa kamahalan ng gastos Edukasyon, kasama ang ilang kinatawan mula sa mga
ng mga mag-aaral para sa kanilang pagsabak sa trabaho. sa pag-aaral. sektor ng lipunan na lubos na maaapektuhan nito, ang
Maganda ang nakahaing plano ng bagong administrasyon para sa sistema Ikalawa, nangangailangan ang naturang reporma prosesong pagdaraan ng kasalukuyang sistema upang
ng edukasyon sa bansa. Gayunpaman, isang malaking katanungan ang ng malaking pondo upang ihanda ang mga guro at maitupad ang naturang reporma.
kahandaan ng mga Pilipino o ng gobyerno mismo sa pagbabagong ito? Isang isaayos ang mga kagamitan at mismong paaralan Isa sa mga karapatan ng kabataang Pilipino ang
napakalaking pagbabago nito at pihadong hindi magiging madali para sa nang maging akma ang mga ito sa bagong kurikulum “mabigyan ng sapat na edukasyon,” at responsibilidad
pamahalaan ang pagpapatupad nito lalo na’t marami pang problemang na hatid ng bagong sistemang ito. Sa madaling salita, ng pamahalaan na ibigay ang oportunidad na ito
kinakaharap ang sistema ng edukasyon sa bansa. kaya ba ng gobyernong tustusan ang mga Pilipinong sa mamamayang Pilipino. Sa pagpasok ng bagong
Isa sa mga posibleng problema ang magiging pagtutol ng iba’t ibang sektor hindi makakayanan ang dagdag na pasakit hatid ng administrasyon, maging makatotohanan nawa ang mga
ng lipunan dito. Maraming pamilya na ang hirap sa pagpapaaral ng kanilang pagbabagong maaaring maganap? repormang sinsabing makakatulong sa pagpapayabong
mga anak, at sa bagong panukala, isang dagdag sakripisyo muli para sa mga Benepisyo man ang hatid ng magiging repormang ito, ng buhay ng mga Pilipino.
magulang ang karagdagang dalawang taong pag-aaral ng kanilang mga kinakailangan pa rin nitong dumaan sa masusing pag-

Mahirap magbingi-bingihan sa Globalisayon sa makabagong panahon

katotohanan. Ano kaya ang magiging hitsura
ng Maynila ngayon kung hindi
Mahirap magsulat ngunit ito nawasak ng giyera noon?
kinakailangan. Nadiskubre ng isang direktor sa
telebisyon na si Uro de la Cruz ang
ilang mga retrato ng Maynila, 60
May nais ka bang iparating o ibahagi sa taon na ang nakakalipas. Maliban sa
mga sirang gusali, kapansin-pansin
Ang Pahayagang Plaridel? Magpadala ang mga retratong nagpapakita
ng magagandang impastruktura
lamang ng liham sa APP@dlsu.edu.ph at noong nagpapakita ng masidhing
sisikapin naming matugunan agad ito. pagpapahalaga sa kultura ng mga
Pilipino noong mga panahong iyon.
Base sa mga nakita kong larawan,
isang tanong ang naiwan sa aking
pinakaglobalisadong bansa sa
Asya. Kapansin-pansin ang patuloy
nating pagyakap sa kultura ng iba –
material na bagay man ang mga ito o
hindi. At dahil sa tuluy-tuloy nating
pagtanggap sa kultura ng iba, unti-
unti na tayong nakalilimot sa ating
mga kinagisnan. Ang mga kantang
kinakanta natin noong tayo’y mga
bata pa tulad ng Bahay Kubo ay
napalitan na ng mga kantang Ingles
kagaya ng Baby ni Justin Bieber.
Mga Lasalyano, hindi masamang
makisabay sa agos ng panahon. Ako
mismo ay naniniwalang kailangan
natin ito upang mabuhay. Ngunit
sa pagtahak natin sa kinabukasan,
huwag nating kalimutang lumingon
sa ating pinanggalingan dahil ang
mga sulyap natin sa nakaraan ay isa
ring sulyap sa kinabukasan.
Ipagdiriwang ang Araw ng Maynila
sa darating na Hunyo 24. Isa itong
pagkakataon upang gunitain natin
ang ating pinanggalingan. Ngunit
umaasa akong hindi lamang sana
sa mga ganitong selebrasyon natin

PlarideL
isipan. Bakit kaya unti-unting inaala ang ating pagiging Pinoy. Sana,
Ang Pahayagang nawawala ang pagka-Pilipino natin sa bawat araw ng pang-akademikong
kasabay ng pagbabago ng panahon? taong ito, taas noo nating alalahaning
Globalisayon – isa ito sa mga mga Pilipino tayo.
salitang madalas nating marinig sa
Lupong Patnugutan ating pang-araw-araw na gawain. “Mga Lasalyano, hindi Mga mapanuring Pilipino ang
Iba’t iba man ang pananaw ng kailangan
Adrian Joseph Garcia mga tao rito, tila isang rekisito masamang makisabay Lasalyano, buksan ang ating mga
Punong Patnugot ang pagiging globalisado ypang
makasabay ang isang bansa sa agos
sa agos ng panahon. mata sa taong ito. Ito ang taong
sinsaabing abot-kamay na natin
Julie Ann Nealega Maveric Mallari ng modernong panahon. Ngunit Ngunit, sa pagtahak ang pagbabago. Gayunpaman,
Pangalawang Patnugot Tagapamahalang Patnugot-OIC tulad ng lahat ng bagay, mayroong huwag tayong maging kampante na
mga positibo at negatibong epekto ito
natin sa kinabukasan, magkakaroon ng pagbabago dahil
Patnugot ng Balita Justin Kenneth Carandang sa pagkakakilalan at kultura ng isang huwag nating lamang sa mga sinasabi ng mga tao.
Patnugot ng Bayan Cathleen Mae Manamtam bansa. Para sa mga mayayamang Maging mapagmasid. Antabayanan
Patnugot ng Buhay at Kultura Adrian Paul Tudayan bansa, masasabing nakatutulong ang kalimutang lumingon ang bawat galaw ng gobyerno.
OIC ng Isports
OIC ng Retrato
Hosanna David
Natasha Juan
globalisasyon upang mas lalo pang sa ating pinanggalingan Makialam. Bigyang diin ang mga
mapalawig ang kulturang mayroon isyung panlipunan
Patnugot ng Sining Kenwin Francisco
ang mga ito. Para naman sa mga dahil ang mga sulyap
Tagapamahalang Panloob Henri Frederic Reforeal
mahihirap na bansa, pagkasira ng natin sa nakaraan Para sa anumang kumento at
suhestiyon sa nabasa ninyong
kultura ang hatid nito.
Tagapamahalang Panlabas Joselle Mariano
Hindi natin maikakailang ay isa ring sulyap sa opinyon, magpadala lamang ng
liham sa natasha_juan@dlsu.edu.
BALITA: John Mark Cariňo, Christian Jay Patron, Jan Molech Racelis, Jai Rich
isa ang Pilipinas mga bansang
kinabukasan.” ph
Tiquio BAYAN: Jeremiah Adriano, Yvette Mangunay, Rochelle Anne Relevo,
Felichie Valeriano, Sid Venzon BUHAY AT KULTURA: Kim Jerome Alcantara,

Dakilang Layunin
Patrick Dimaranan, Reyann Lapuz, Renato Rebellon Jr., Daphne Salazar ISPORTS:
Rae Marie Africa, Luciene Diezmos, Quino James Legaspi, Precious Que, Karen
Tan RETRATO: Harlene Ilagan, Nadine Leoncio, Johanne Negre, Michelle Paliza,
Aldrin Sta. Maria, Karlene Sy SINING: Jill Gotauco, Lee Macapugay, Rigel Napa,
Douglas Ng, Bryan Patiag SENYOR NA KASAPI: Charmaine Andal, Kris Angeles,
Gregory Del Carmen, Amanda Fernandez, Mack Filio, Margee Generoso, Joan Ang Pahayagang Plaridel ay naglalayong itaas ang antas ng
Jao, Leo Angelo Larcia, Edward Allen Lim, Julius Ramje Ng, Therese Heather Ong, kamalayan ng mga Lasalyano sa pamamagitan ng pagtalakay ng
Andrea Paliza, Amity Ruaro SENYOR NA PATNUGOT: Diana Marie Encinas, John
Raymund Ramos, Fortunato Sta. Rita Jr., Earl Geneel Villanueva mga usaping pangkampus at panlipunan.

Naniniwala itong may konsensya at mapanuring pag-iisip ang mga

Tagapayo: Dr. Dolores Taylan
Direktor ng SPO: Randy Torrecampo
Lasalyano, kailangan lamang na mailantad sa kanila ang katotohanan. Inaasahan ng
Koordineytor: Rosanna Luz Valerio Plaridel na makatutulong ito unti-unting pagpapalaya sa kaisipan ng mga mag-aaral
Sekretarya: Virginia Pastor
tungo sa kanilang pagiging mapagmalasakit na mamamayan.
Para sa anumang komento o katanungan ukol sa mga isyung inilathala, magpadala
lamang ng liham sa Silid 502-B Br. Connon Hall Pamantasang De La Salle o sa
APP@dlsu.edu.ph. Sa pamamagitan ng paggamit ng sarilign wika, nananalig ang Plaridel na maikintal sa
puso at isipan ng mga Lasalyano ang tunay na diwa ng pagiging Pilipino.
Kasapi ng College Editors Guild of the Philippines (CEGP)
 OpinyoN PlarideL
Ang PahayaganG

HUNYO 22, 2010 5

Pakikisabay sa ibang panahon Pagwawakas.Pagsismula.

Maraming mag-aaral sa kolehiyo
ang nakakaranas ng pagka-delay
at hindi maikakailang may mga
ganito ring senaryo sa Pamantasang
De La Salle. May mga mag-aaral na
nahihirapang makisabay sa bilis ng
trimestral system ng Pamantasan
kung kaya’t sila ay bumabagsak. Ang
ilan naman ay sadyang nahihirapan
lang sa kanilang mga asignatura lalo
na kung hindi nila gusto ang kanilang
mga napiling kurso. Ang iba naman
ay sadyang tamad lamang at hindi
pa nakikita ang importansya ng pag-
aaral.
May ilang mga mag-aaral na
bumabagsak ng ilang units at
nagagawa pang makahabol sa
kanyang mga batchmate. Mayroon
din namang, nahuhuli na ng isang
taon at sumasabay na sa mga mas
mababang batch. Ngunit paano
kung sa inabutan ka na pala ng
curriculum revisions at wala na ang
mga asignaturang dapat mo kunin
alinsunod sa iyong flowchart?
Madalas magkaroon ng
curriculum revisions dahil sa
hangarin ng Pamantasang umunlad
sa pang-akademikong aspekto nito.
Dinadagdagan o binabago ang
nilalaman ng isang asignatura dahil
sa mga bagong pag-aaral hinggil
sa paksa ng araling ito. Minsan
nama’y simpleng pinapalitan lang
ang course code ng isang asignatura
upang magkaroon ng pagkakaisa
ang mga course code sa isang kurso o
World-class pa nga rin ba?
Naalala ko pa noong buong
pagmamalaking sinabi noong aming
Lasallian Personal Effectiveness
Program na ang Pamantasang De La
Salle (DLSU) ang nangunguna sa mga
pribadong pamantasan sa Pilipinas
base sa Times Higher Education-
Quacquarelli Symonds (THE-QS)
Asian University Rankings. Bilang
baguhan sa DLSU noon, nagalak
akong ang pamantasang aking pinili
ang pinakamagaling sa Pilipinas.
Nakagugulat lamang na paglipas
ng isang taon dahil base sa
pinakahuling resulta ng THE-QS
ngayong Mayo, nahuhuli na ang ating
Pamantasan sa itinuturing na apat na
pinakamahuhusay na pamantasan sa
bansa. Bumaba sa ika-106 na puwesto
mula sa dating posisyon nitong ika-76
ang DLSU kasabay ng halos tatlong
porsyentong pagbaba ng marka nito
mula noong 2009.
Naniniwala akong pasok naman
ang DLSU sa mga pamantayan ng
THE-QS. Siguro, nagkataon lamang
na sa panahong isinasagawa ang THE-
QS para sa taong ito, nalampasan tayo
ng ibang pamantasan sa bansa.
Ang sa akin lang, sana panatilihin
ng Pamantasan, ng administrasyon,
pakultad, at mag-aaral nito, ang
nakilala na nitong kahusayan, sa Asya
man o sa daigdig. Hindi man opisyal
na batayan ng pagiging world-class
ng isang pamantasan ang THE-QS,
itinuturing itong isang nirerespetong
publikasyon kung gaanong kalayo na
ang narating ng isang pamantasan.
programa. Kaya naman, hindi lingid
sa kaalaman ng marami na may ilang
asignaturang burado na sa curriculum
ng Pamantasan.
Sa pagkakataong labis nang
nahuhuli ang isang mag-aaral sa
kanyang flowchart at naabutan
na siya ng curriculum revisions,
kinakailangan niya nang kunin ang
mga bagong rebisang asignatura.
Halimbawa na lamang ang
asignaturang FEECONT ng ID
“Sana naman, linawin
man lang ng mga
kinauukulan ang
probisyon para sa
course crediting system
(kung meron man) ng
Pamantasan...”
108 na FEEDCON ang katumbas
sa mga ID 107 pataas. Sa ganitong
sitwasyon, mapipilitan nang kumuha
ng FEECONT ang mga nahuling
mag-aaral na mayroong FEEDCON
sa kanilang flowchart. Dahil sa hindi
pagtutugma ng kinuhang asignatura
malaman ang kanilang opinyon
tungkol sa naturang katanungan.
Madalas nilang sagot–magagaling na
mga guro, magagandang pasilidad,
at mahuhusay na mga mag-aaral.
Gusto kong bigyang pansin ang
sagot tungkol sa kahusayan ng
mga mag-aaral. Bagaman hindi
maipagkakailang tama ang sagot
tungkol sa mga guro at pasilidad,
naniniwala akong sa mag-aaral
“Bagaman hindi
maipagkakailang tama
ang sagot tungkol sa
mga guro at pasilidad,
naniniwala akong
sa mag-aaral nga
talaga masusukat ang
pagiging world-class
ng isang pamantasan
dahil sila ang mga
pangunahing produkto
nito.”
sa asignaturang nasa flowchart,
kinakailangang ipa-course credit ito.
Sa kabilang banda, hindi madali
ang pagkuha ng course credit na
ito sapagkat hindi ito nakasaad sa
academic policies ng kasalukuyang
Student Handbook. Mabanggit
man ito, mas pinapaboran ng
polisiyang ito ang mga transferee
na kinakailangang makahabol sa
programa ng Pamantasan mula sa
kanyang kurso sa pinaggalingang
paaralan. Hindi siguro inaasahan
ng Pamantasan na maraming mag-
aaral ang magkakaroon ng maraming
back subjects kung kaya’t hindi rin
sapat ang pagpapalaganap nila ng
impormasyon tungkol dito. Ang
hindi ko lang maintindihan ay kung
bakit pinapayagan ang ilang kumuha
ng asignaturang wala sa kanilang
flowchart habang ang iba ay hindi.
Kung madali lang sanang kumuha ng
special class para sa mga asignaturang
naiwan mo, hindi siguro magiging
problema ang ganitong pangyayari
sa buhay ng mga irregular na mag-
aaral. Sana naman, linawin man lang
ng mga kinauukulan ang probisyon
para sa course crediting system (kung
meron man) ng Pamantasan upang
hindi na mangapa pa sa dilim ang
ilang mga mag-aaral.
Para sa anumang kumento at
suhestiyon sa nabasa ninyong
opinyon, magpadala lamang ng liham
sa maveric_mallari@dlsu.edu.ph
nga talaga masusukat ang pagiging
world-class ng isang pamantasan
dahil sila ang mga pangunahing
produkto nito. Ang mga mag-aaral
ang nagdadala ng pangalan ng isang
pamantasan sa kanilang mga piniling
larangan. Kung naging matagumpay
sila rito, at naipakita nila ito sa buong
daigdig, saka natin masasabing
world-class nga ang pamantasang
pinanggalingan nito.
Balawis 1.0
Para sa akin, world-class pa rin
naman talaga ang DLSU. Dahil
dito, humahanga ako sa patuloy na
paghahangad ng administrasyon ng
Pamantasan na mas mapaunlad pa
ito. Matapos ang 100 taon, hindi pa rin
nagbabago sa nasimulan ng tradisyon
ng teaching minds, touching hearts,
transforming lives, ang bawat isang
Lasalyano. Kaya naman dapat natin
itong ipagmalaki.
***
Sa paglalantad ng katotohanan,
kailangan ng lakas ng loob at tapang
upang masabi ang mga ito. Bilang
mamamahayag, kailangang maging
mabangis sa paglalahad ng mga
isyung nakakaapekto rito. Ganito
ang isang Balawis – mabangis, at
ganito ang isang mamamahayag –
MATAPANG.
Para sa anumang kumento at
suhestiyon sa nabasa ninyong
opinyon, magpadala lamang ng liham
sa justin_carandang@dlsu.edu.ph
.”..asahan mong lagi
akong narito para
magmatyag sa mga
ikinikilos mo.”
HUNYO 30, 2010 – Bukod sa idineklara itong special non-working
holiday ng Malacañang, isang napakahalagang araw din ito para sa ating
mga PILIPINO dahil sa dalawang kaganapang mangyayari sa araw na ito.
Una, ang pinananabikang pagtatapos ng siyam na taong panunungkulan ni
Pangulong Gloria Macapagal-Arroyo (PGMA). Ikalawa, ang pinakahihintay
na panunumpa ng ika-15 pangulo ng Republika na si President-elect Benigno
Simeon Aquino III.
Alam na marahil nating lahat ang kuwento sa naging pag-upo ni PGMA
bilang Pangulo ng ating bayan. Naniniwala rin akong alam nang lahat ang
mga kontrobersiya at problemang kanyang kinaharap habang naka-upo
bilang Pangilo ng ating bayan. Sa pagkakataong ito, gusto ko sanang sa halip
na batikos ay pagpapahalaga at pagpapasalamat sana sa mga nagawa ng
papaalis nating Pangulo ang mamutawi sa ating lahat.
Mula sa paglalapit ng iba’t ibang isla sa bansa sa pamamagitan ng programang
Strong Republic Nautical Highway, pagpapataas ng bilang ng Pilipinong
may trabaho, pagpapatayo ng mga 15,000 Botika ng Barangay, pagpapatayo
ng humigit-kumulang 100,000 bagong mga silid-aralan, pamamamahagi ng
humigit-kumulang 300,000 na pabahay at pagpapataas ng ekonomiya ng bansa
ng 7.3 porsyento. Masasabi kong naging matagumpay si Arroyo sa kanyang
tungkuling maisaayos ang buhay ng mga mamamayan ng bansa.
Kagaya ng ilan, naniniwala akong nagawa at naisabuhay ni PGMA ang
kanyang mga tungkulin bilang Pangulo ng ating bansa. Marami man siyang
mga kinaharap na problema, balakid, at alegasyon ng pangungurakot ay
nanatili siyang matatag sa bawat desisyong kanyang ipinapatupad. Marahil,
dahil sa kanyang katayuan bilang Pangulo ng Pilipinas, kaya minamata
si Arroyo ng nakararaming Pilipino kahit sa mga simpleng kautusang
makakatulong naman sa bansa ang kanyang ipatutupad.
***
Ngayon, pag-usapan naman natin ang bagong halal na Pangulo ng ating
bansa. Sa umpisa pa lamang ng mga partial at unofficial na resulta ng bilangan,
naungusan na kaagad ni Aquino ang kanyang mga katunggali at nanatiling
matatag sa unang puwesto. Hanggang noong Hunyo 15, pagkatapos ng
mahigit isang buwan, ipinroklama na bilang ika-15 Pangulo ng bansa at
tulad nga ng aking nabanggit, gaganapin naman sa Hunyo 30 ang kanyang
panunumpa bilang bagong Pangulo ng ating bayan,
Marami siguro ang nananabik kagaya ko sa magiging unang talumpati
ni Aquino bilang bagong Pangulo ng Pilipinas. Marahil, gagawin itong
oportunidad ni Aquino para lubusang pasalamatan ang taumbayang nagtiwala
sa kanya, mga kaibigan at sa kapamilyang buo ang suporta sa kanya. Syempre,
hindi rin niya kalilimutang ilahad ang kanyang mga plano para sa ating
bansa.
Hindi man si Aquino ang ibinoto ko noong nakaraang halalan, masasabi
kong buo pa rin ang aking suporta sa kanya. Naniniwala akong magagampanan
niya ang kanyang mga tungkulin bilang Pangulo ng ating bansa. Ang sa akin
lang, ‘wag sana siyang mabulag sa mga kapangyarihan. Huwag sana siyang
magpaimpluwensya sa mga pulitikong ganid sa kayamanan at walang iniisip
kundi ang personal na interes lamang. Higit sa lahat, patunayan niya sanang
tama ang naging pagpili sa kanya ng taumbayan at hindi siya nahalal dahil sa
mahikang dulot ng kanyang mga magulang
***
Sa ikalawang pagkakataon, hayaan niyong magsilbi ang pitak kong ito
upang patuloy na mailapit ang inyong mga puso sa mga pangyayari sa loob at
labas ng ating Pamantasan. Sa pamamagitan nito, muli sanang mabuksan ang
ating isipan tungkol sa mga isyung nakaaapekto sa atin bilang mga Pilipino at
mga mag-aaral.
Sa nalalapit na pagbubukas ng administrasyong Aquino, patuloy tayong
maging mapagmasid sa ikinikilos ng mga bagong hanay na pinuno ng
ating bayan. Masusing tingnan ang kanilang bawat galaw. Ipahayag ang
nararamdaman, hinaing man o pagpapasalamat sa tamang paraan. Isipin ang
kahalagahan ng pagkakaisa sa halip na puros pamumuna.
Para kay Aquino, siguruhin mong matutupad mo ang lahat ng mga
ipinangako mo. Narito kaming mga kapwa mo Pilipino para tulungan kang
ituloy ang laban na sinasabi mong tatapusin mo. Hindi ko man ibinigay sa’yo
ang aking boto, asahan mong lagi akong narito para magmatyag sa mga
ikinikilos mo.
Para sa anumang kumento at suhestiyon sa nabasa ninyong opinyon,
magpadala lamang ng liham sa adrian_garcia@dlsu.edu.ph

Tama na ang pulitika, edukasyon muna

“Matagal nang
problema ng ating
bansa ang edukasyon
ngunit sa pulitika pa
rin nakasentro ang
ating mga atensyon.”
Para sa anumang kumento at
suhestiyon sa nabasa ninyong
opinyon, magpadala lamang ng liham
sa cathleen_manamtam@dlsu.edu.ph
Isang maulang hapon nang
napagpasyahan namin ng aking mga
magulang na dumaan na lamang
sa isang tagong eskinita sa Binondo
upang mas mabilis na makarating sa
paradahan ng sasakyan.
Malayo pa kami sa eskinitang ito
ay tumawag agad sa aking pansin
ang isang grupo ng mga kabataang
nanonood ng telebisyon sa gitna
ng daan. Habang papalapit kami
sa kanila ay unti-unting naging
malinaw sa aking mga paningin ang
kanilang pinapanood na isa pa lang
edukasyonal na programa.
Kitang-kita sa mga mata ng mga
batang ito ang kanilang pagkauhaw
sa karunungan dahil sinisikap nilang
matuto kahit sa ganoong paraan
lamang. Sa patuloy na pagmamasid
sa kapiligiran ay aking nasilayan ang
van na nakaparada sa tapat ng mga
kabataang ito at nabasa ko ang mga
katagang “moving classroom.” Aking
napag-alamanang isa pala itong
kawang-gawa ng isang grupo ng mga
ordinaryong Pilipino. Nakatutuwang
isiping may mga Pilipinong ‘di
nakakalimot na tumulong sa kapwa
sa kabila ng paghihikahos sa buhay.
Matagal nang problema ng ating
mga kababayang naghihirap ang
edukasyon ngunit kahit ganito ang
sitwasyon, sa ibang bagay kagaya
ng pulitika pa rin nakasentro ang
ating mga atensyon. Marahil nga
ay nakagisnan na nating mula sa
pagkamulat ng ating mga mata ay
pulitika na agad ang bumubungad,
hanggang sa ating pagtulog.
Oo, mahalaga ang papel na
ginagampan ng pulitika sa ating
buhay dahil apektado tayong lahat
sa mga nangyayari rito ngunit sa mga
nagdaang taon, ano nga ba ang ating
napala sa patuloy na pangungutya
sa mga nangyayari sa bulok nitong
sistema? Naniniwala akong dapat
munang ayusin ang sektor ng
edukasyon bago natin lubusang
pagtuunan ng pansin ang pulitika sa
ating bansa.
Madalas nagiging isang kahabag-
habag na senaryo ang tumatambad
tuwing unang araw ng pasukan lalo
na sa mga pampublikong paaralan.
Taun-taon maraming mga bata ang
lumilipat mula sa pribadong paaralan
tungo sa mga pampublikong paraalan
dahil sa mataas na matrikula. Sa
sobrang dami ng mga mag-aaral sa
isang klase sa isang pampublikong
paaralan, nagmimistulang sardinas
sapagkat lagpas pa sa inaasahang
dami ng estudyante ang nasa isang
klase. Ilang taon pa nga ba ang dapat
nating hintayin upang matigil na ang
mga ganitong pangyayari? Kailan
balak solusyunan ng gobyerno itong
lumalalang problema ng edukasyon
sa bansa?
Para sa susunod na maitatalagang
mamuno sa Kagawaran ng
Edukasyon, sana’y gumawa siya ng
paraan upang mabigyang solusyon
ang problema sa edukasyon ng bansa.
Hindi man niya tuluyang mawaksian
ang mga problemang ito, sana’y siya
ang magsimula nang unti-unting
pagbabago sa sistema ng edukasyon
sa bansa.
**Hatol**
Sa pagsisimula ng panibagong
pamahalaan at pag-upo ng bagong
hanay ng mamumuno sa ating bansa,
hayaan niyo ako ang magsilbing
tagahatol sa bawat kilos ng mga
Pilipino at pangyayari sa loob at
labas ng bansa. Hayaan niyo akong
imulat ang inyong mga mata sa mga
pangyayaring lingid sa inyong mga
kaalaman ay nagaganap o hindi kaya
naman ay mga pangyayaring inyong
nakikita ngunit hindi napagtuunan
ng pansin ng iyong mga mata.
 PlarideL
Ang PahayaganG
6 HUNYO 22, 2010
Kalayaan nang kahapon, pinapahalagahan
hanggang sa ngayon
“ MAMAMATAY akong hindi ko man lamang nasisilayan ang
maningning na pagsikat ng araw sa aking bayan.”
– Gat. Jose Rizal
Isang siglo’t isang dekada na ang nakakaraan
matapos magbunga ang pagbubuwis ng buhay
ng maraming Pilipino upang maibigay sa
ating bansa ang kalayaang matagal na nitong
inaasam. Ngayon, matapos ang mahabang
panahon, makabuluhan pa bang maituturing
ang lahat ng sakripisyo ng ating mga bayani
para sa ating bayan?
Pagkilos laban sa unos
Sa pamumuno ng ilang magigiting na
bayani, nagliyab sa puso ng bawat Pilipino
ang adhikaing maipamana sa mga susunod
na henerasyon ang kalayaang ipinagkait sa
kanila.
Isang magiting na ilustrado ang naghangad
na imulat ang mata ng mga Pilipino mula sa
pang-aapi ng mga Kastila sa pamamagitan
ng mga nobelang Noli Me Tangere at El
Filibusterismo.
Pinarusahan at hinatulan man ng kamatayan
ang pambansang bayaning si Dr. Jose Rizal
dahil sa kanyang mga nobela, hindi nasayang
ang kanyang pagpanaw sapagkat nagbigay-
daan ito upang magkabuklod-buklod ang mga
Pilipino laban sa mananakop.
Isa sa mga matatapang na nakipaglaban
para sa bayan si Andres Bonifacio. Kasama ang
Tobacco Regulation Act: Reporma
tungo sa makabagong lipunan
HITHIT-BUGA. Sa bawat paghithit ng
sigarilyo, humigit-kumulang 20 libong
mga Pilipino ang namamatay sa mga sakit
na nakukuha sa paninigarilyo. Sa bawat
usok na nagmumula sa sigarilyo,
200 libong mga Pilipino ang
nagkakaroon ng iba’t ibang sakit. Bakit
nga ba sa kabila ng mga paalalang
“Cigarette smoking is dangerous to your
Dibuho ni Douglas Ng
BayaN
Kataas-taasan, Kagalang-galangang Katipunan
ng mga Anak ng Bayan, kanyang pinamunuan
ang isang rebolusyon tungo sa kasarinlan mula
sa Espanya.
“Ang ipinaglaban ng ating
bayaning si Bonifacio at
lahat ng kasapi ng Katipunan
ang siyang nagbuklod sa atin
upang maging isang bansang
nagkakaisa.”
-Atty.GregorioBonifacio
Lalaki man ang karamihan sa mga
miyembro ng Katipunang itinatag ni Bonifacio,
hindi ito naging hadlang para sa ilang mga
kababaihan upang tumulong sa himagsikan
laban sa mga mananakop na Kastila. Isa sa
mga babaeng ito si Melchora “Tandang Sora”
Aquino na tinaguriang “Ina ng Katipunan.”
Sa kabila ng kanyang katandaan at
kasarian, ininda niya ang hirap at pasakit ng
pag-aalaga ng mga Katipunerong sugatan na
naging dahilan ng kanyang pagkakakulong at
pagpapatapon sa Marianas Islands.
Kasunod ng pagkalupig sa mga
mananakop na Kastila ang pagpapatibay
sa Unang Republika ng Pilipinas noong
Hunyo 12, 1898. Hindi naging balakid para sa
Utak ng Himagsikang si Apolinario Mabini
ang pagkakaroon ng kapansanan upang
ipagpatuloy ang paglilingkod sa bayan.
Bilang tagapayo ng unang pangulo ng
Pilipinas na si Emilio Aguinaldo, kanyang
nilabanan ang korapsyon at kinondena ang
pakikipag-alyansa sa mga Amerikano upang
pangalagaan ang kalayaan ng bansa.
Kamatayan para sa bayan, nasayang
lang ba?
Marami nang nagbago matapos
ang makasaysayang pagwagayway
ng bandila ng bansa sa Cavite.
Mayroon nang sariling
pamahalaan ang Pilipinas
na pinapatakbo ng diwa ng
Natasha Juan
health,” patuloy pa rin ang pagtangkilik ng
mga Pilipino sa produktong ito?
Isinibatas noong 2003 ni Pangulong Gloria
Macapagal-Arroyo ang Tobacco Regulation
Act o Republic Act 9211 upang matugunan ang
problema ng paninigarilyo sa bansa.
Nilalayon ng naturang batas na itaguyod
ang isang malinis na kapaligiran, ipakita sa
ang masasamang epekto ng paninigarilyo
sa kalusugan, bigyang restriksyon ang
mga palatastas tungkol sa pagtangkilik sa
sigarilyo, at ilayo sa kapahamakang dulot ng
paninigarilyo ang kabataan.
Ayon sa Tobacco Regulation Act,
kinakailangang 100 metro ang layo ng mga
tindero ng sigarilyo sa mga paaralan o sa
mga pasilidad na tinatangkilik ng
kabataan.
May probisyon din ang Tobacco
Regulation Act tungkol sa limitasyon
ng pag-aanunsyo ng sigarilyo at
tabako sa telebisyon, dyaryo, o radyo
kagaya ng paglalagay ng mga katagang
nagpapaalala sa mga mamimili ng
masasamang epekto ng naturang produkto
sa bawat pakete nito.
Nakasaad din sa naturang batas ang ilang
mga lugar kung saan hindi maaring manigarilyo
tulad ng mga paaralan, ospital, gasolinahan, at
Jeremiah Adriano at Ma. Ericka Felichie Valeriano
Dibuho ni juan Kristopier Angeles
demokrasya at malayo sa pakikialam
ng mga dayuhan.
Sa kabila nitong mga magagandang
pamana sa atin, hindi maikakailang
hindi pa rin ganap na malaya ang
bansa mula sa mga dayuhan.
Mula sa pagkain hanggang
sa mga kagamitan, kitang-kita
ang pangingibabaw ng dayuhang
kulturang malayo sa pinaglaban ng
ating mga bayani.
Sa panayam ng Ang Pahayagang
Plaridel (APP) kay Atty. Gregorio
Bonifacio, 36, apo ni Bonifacio,
sinabi niyang sa kabila ng lahat ng
nangyayari sa kasalukyan, naniniwala
siyang hindi kailanman nasayang ang mga kumpiyansa si Panlaque na mananatiling isang
ipinaglaban ng mga bayani. magandang ehemplo sa bawat Pilipino ang
Aniya, “Ang ipinaglaban ng ating bayaning mga ipinakita ng kanyang lolang si Tandang
si Bonifacio at lahat ng kasapi ng Katipunan ang Sora.
“Nakadepende sa atin kung mabibigyang hustisya ang bawat
patak ng dugo’t pawis na inalay ng mga bayani”
siyang nagbuklod sa atin upang maging isang Ilan lamang sina Aquino, Bonifacio at
bansang nagkakaisa.” Naniniwala ang apo ni Mabini sa mga bayaning nagsakripisyo upang
Bonifacio na ang mga nagawa ng kanyang lolo mapalaya ang ating bayan mula sa kamay
ang siyang nagbigay-daan upang mamulat ang ng mga dayuhan. Kung titignan, naging
sambayanan at magkaisa ang mga Pilipino. makabuluhan ang sakripisyo ng ating mga
Sa pananaw naman ni Al Mabini, 17, mag- bayani dahil tuluyang nakalaya ang ating
aaral sa Unibersidad ng Pilipinas - Los Baños bayan mula sa kamay ng mga dayuhan.
at apo ni Mabini, utang na loob natin ang Sa kabila nito, hindi rito natatapos ang
kalayaang ating tinatamasa sa mga bayani. laban para tunay na kalayaan dahil bilang
Aniya, “Because of people like [Apolinario mga mamamayang malaya sa pang-aalipin
Mabini] who fought for us, we get to do what at pang-aalipusta, nakadepende sa atin kung
we thought we couldn’t do.” mabibigyang hustisya ang bawat patak ng
Dagdag pa niya, taas noo niyang dugo’t pawis na inalay ng mga bayani upang
ipinagmamalaking kadugo niya ang isa sa mga makamtan ng Pilipinas ang kasarinlan tungo
bayaning nakatulong sa bayan. Sumasang- sa ikauunlad ng buong bayan.
ayon naman si Charmaine Panlaque, 21, mag-
aaral ng Master of Law sa Unibersidad ng Santo Sanggunian:
Tomas at apo ni Aquino, na hindi kailanman http://www.famouspeoplebiography411.
nasayang ang ginawa ng mga bayani para sa com/Politician/Biography-Melchora-Aquino.
bayan. html
Dagdag pa niya, “Over the years, a lot of http://www.bookrags.com/biography/
new heroes emerged who seemed to emulate apolinario-mabini/
the very core of what she fought for.” Buong
kantina. Sa bisa rin ng nasabing batas, itinayo sigarilyo sa mga kalsada. Dagdag pa rito,
ang Inter-Agency Committee on Tobacco upang hindi muna inaalam ng mga tindera ng
ipatupad ang lahat ng probisyon ng RA 9211. mga maliliit na establisyamento kung
Gayunpaman, sa kabila ng mga probisyong nasa tamang edad ba ang mga bumibili
ito, 99.8 porsyento pa rin ng mga Pilipinong ng mga tinda nilang sigarilyo.
naninigarilyo ang nagsabi sa isang sarbey Ani Sanchez, maaaring ang kakulangan
ng World Health Organization noong Mayo sa paghihigpit ng mga awtoridad sa mga
2003 na ang mga patalastas ang isa sa mga nagbebenta ng tabako at mga produktong
pangunahing dahilang nagbubunsod sa kanila gawa rito kagaya ng sigarilyo ang isa sa
upang manigarilyo.
Anu-ano nga ba ang pagkukulang ng TOBACCO/sundan sa pAHINA 7
Tobacco Regulation Act at ang mga probisyon
nitong dapat baguhin upang maging mas
epektibong batas?
Batas para sa Pilipino, may epektibo nga
bang probisyon?
Ayon kay Audrey Sanchez, pakultad
ng Political Science Department, maraming
probisyon sa Tobacco Regulation Act ang
dapat baguhin alinsunod sa mga problemang
nararanasan kaugnay nito.
Isa na rito ang probisyon tungkol sa
paglalako ng sigarilyo o tabako ng mga menor
de edad.
Aniya, kitang-kita ang pagiging inepektibo
ng probisyong ito dahil mismong mga batang
12 taong gulang pababa ang naglalako ng
Kuha ni Johanne Negre

Makabagong musikang may lumang tugtugin
MAGDULOT ng kaunlaran at
mapagaan ang buhay ng mga
mamamayang Pilipino ang dapat
isinasaalang-alang ng mga miyembro
ng lehislatibong sangay ng
pamahalaan sa pagpapasa ng batas.
Climate Change Act, Cheaper
Medicines Act, at Magna Carta
for Women ang ilan lamang sa
Dibuho ni Ralph Patrick Ocampo
Komentaryo ni Rochelle Anne Relevo
batas na tumutugon sa iba’t ibang
pangangailangan ng Pilipino na
naaprubahan sa ilalim ng ika-14 na
Kongreso.
Maganda sana kung tulad ng mga
nabanggit na batas ang ipinapatupad
ng Kongreso dahil kung susuriin
napakaraming batas ang hindi naman
talaga dapat pinagtutuunan ng pansin,
BayaN
ilan lamang sa mga ito ang batas na
patungkol sa pagpapagawa ng mga
bagong opisina ng pamahalaan at
sa pagpapalit ng pangalan ng mga
kalsada.
“Tila ginamit lamang ng mga mambabatas na ito
ang kanilang kasikatan upang maging palamuti sa
Mababa at Mataas na Kapulungan.”
Napakarami pang problema ng
Pilipinas na dapat pang mas bigyang
pansin katulad na lamang ng
lumalalang problema sa kahirapan at
edukasyon.
Buong tiwalang ibinigay ng mga
Pilipino ang kanilang mga boto sa ika-
14 na Kongreso at dahil dito umasa
silang masusuklian ang tiwala nila ng
mga batas na tutulong sa taumbayan
na magkaroon ng mabuting buhay.
Ngayong magsisimula na ang ika-15
na Kongreso, makakapagpatupad na
kaya ito ng mga batas na magpapabuti
sa kasulukuyang sitwasyon ng
ating bansa o mananatili na lang sa
kasalukuyan nitong estado?
Bagsik ng pulitika
Noong nakaraang Mayo naganap
ang kauna-unahang automated
elections sa bansa at ‘di pa man
natatapos ang buwan, nakapagdeklara
na kaagad ang Commission on
Elections ng mga taong bubuo sa ika-
15 Kongreso ng Pilipinas.
Kapansin-pansin sa bagong hanay
ng Kongreso ang mga kilalang tao
tulad ng mga artista at pagbabalik
ng ilang tradisyunal na pulitiko. Isa
pa ring bagay na mapapansin ang
pagiging mayorya ng Lakas-Kampi-
Christian Muslim Democrats (CMD)
na hindi kapartido ng nanalong
pangulo.
Sa lumabas na resulta nitong
nakaraang eleksyon, mukhang
magmimistulang isang malaking
entablado ang Kongreso dahil sa
dami ng mga kilalang personalidad
na nahalal.
Matagal na silang namamayagpag
hindi lamang sa larangan ng pulitika
kundi pati na rin sa industriya ng
showbiz, ilan sa mga ito ang mag-
asawang Ramon at Lani Revilla, at
Vicente Sotto III.
Ayon kay Rizal Buendia, pakultad
ng Political Science Department ng
Pamantasang De La Salle (DLSU),
marami nang mga kilalang tao ang
naging miyembro ng mga nakaraang
hanay ng Kongreso at base sa mga
nangyari, lumabas na maliit lang
ang nagagampanan ng mga ito sa
paggawa ng batas.
Tila ginamit lamang ng mga
mambabatas na ito ang kanilang
kasikatan upang maging palamuti sa
MAKABAGO/sundan sa pAHINA 8
TOBACCO/Mula sa pahina 6
mga sanhi ng mga inepektibo ng
naturang probisyon.
Ayon pa sa kanya, “Dapat bumuo
ng isang probisyon tungkol sa third
person handlers ng mga tobacco
tulad na lamang ng mga nagtitinda
sa mga maliliit na tindahan o
establisyamento dahil walang
probisyon sa Tobacco Regulation Act
tungkol dito.”
Isa pa sa nakikitang butas ni
Sanchez sa Tobacco Regulation
Act ang probisyon nito tungkol sa
pagkakaroon ng restriksyon sa mga
patalastas ng mga produktong gawa
sa tabako. Hanggang ngayon, may
ilang patalastas pa rin ng sigarilyo
na mismong mga kabataan ang
nanghihikayat na bumili.
Dagdag pa niya, maaaring
makita ng lahat na nasa anumang
edad ang mga patalastas lalo na sa
mga telebisyon dahil wala namang
kakayahan ang mga ito upang
malaman kung may nanonood bang
menor de edad.
Ayon pa kay Sanchez, nagkulang
din sa ekonomikal na aspekto ang
mga probisyon ng batas na ito.
Aniya, “Nagpokus ito[ng]
[probisyon] sa kampanya ng
mainstream media ukol sa problema
at nagtiwala sa konsensya ng mga
tao na maniniwala sa kamalian ng
paninigarilyo.
Dibuho ni Rigel Napa
PlarideL
Ang PahayaganG
HUNYO 22, 2010 7
Mababa at Mataas na Kapulungan.
Ayon kay Buendia, isa sa mga
nakikitang dahilan nang pagiging
inepektibo ng mga part-time artista’t
mambabatas ang hindi pagbitiw ng
mga ito sa kanilang trabaho bago
pumasok sa Kongreso.
Maraming mga nahalal na artista
ang tuluy-tuloy pa rin sa pag-arte
kahit nakaupo na ang mga ito sa
Kongreso kagaya na lamang ni
Revilla na gumanap pang bida sa
isang pelikula noong Metro Manila
Film Festival at Sotto na madalas
pa ring nakikita sa isang sikat na
noontime show.
Sa kabilang banda naman kahit na
abala pa rin sila sa pag-arte at pulitika,
hindi naman nila nakalimutan ang
kanilang tungkulin bilang isang
senador. Nakapagpasa ng 19 batas
si Revilla, samantalang pitong batas
naman ang naipasa ni Sotto.
Tunay ngang kahit papano, may
ilang mga bituwing nanatiling
maningning hindi lamang sa larangan
ng pag-arte kundi pati na rin sa
Kongreso.
Bukod pa sa mga artista, matunog
din ang mga pangalan ng mga
tradisyunal na pulitiko sa Kongreso.
Marami sa mga ito ang naiihalintulad
sa husay ng kani-kanilang mga
magulang o kamag-anak. Katulad ng
kanilang magulang, kuhang-kuha ng
mga ito ang tiwala ng nakararami.
Ani Buendia, “Hindi naman
necessary na ‘pag anak ka ng bayani
or ‘pag anak ka ng magnanakaw
Nakaligtaan nitong talakayin ang
mga taong nakikitang naninigarilyo
kung saan-saan. Halimbawa na
lamang nito ang tatay na nakikita ng
bata na naninigarilyo at ang tambay
na nakakabuga sa lahat ng namimili
sa tindahan.”
Aniya, nagsisilbi rin itong isang
paraan upang makilala ang iba’t
ibang tatak ng sigarilyo at hikayatin
ang mga taong manigarilyo.
Mahigpit na batas, maunlad
na Pilipinas. Nilalayon ng Tobacco
Regulation Act na makontrol ang
patuloy na pagtangkilik ng mga
Pilipino sa tabako na nagbibigay ng
masasamang epekto sa katawan.
Ani Sanchez, “Upang mapagbuti
[ng pamahalaan] ang implementasyon
ng Tobacco Regulation Act, nararapat
lamang na aralin nila ang political
economy ng mga bisyo tulad na
lamang ng paninigarilyo.”
Nararapat din lamang na
tumulong ang lahat sa pagpapabuti
ng Tobacco Regulation Act. Manguna
sa pagsasabuhay ng mga probisyon
nito dahil ipinatupad ito para sa
ikabubuti ng bawat isa.
Sanggunian:
http://fcap.globalink.org/RA9211_b.htm
 PlarideL
BayaN
Ang PahayaganG

8 HUNYO 22, 2010

MAKABAGO/Mula sa pahina10
pareho na kayo. These are completely different
people.”
Kakayahan at mga nagawa ang nararapat na
maging basehan ng pagpili sa isang kandidato
at hindi ang mga pagkakamali o ang kagalingan
ng mga kamag-anak nito.
Dagdag pa rito, may ilang mga kandidatong
nagmula sa pamilya ng mga tradisyunal na
pulitiko ang pinipilit na kumawala sa anino
ng kanilang mga kamag-anak at gumagawa
ng kanilang sariling pagkakakilanlan bilang
opisyal ng pamahalaan.
Mayroon ding ilan na nakilala dahil sa
kanilang mga nagawa sa kanilang mga
pinagsilbihang lugar nang una silang pumasok
sa mundo ng pulitika. Isang halimbawa
nito si Ferdinand Marcos Jr., na naging bise-
gobernador, gobernador, at kinatawan ng
ikalawang distrito ng Ilocos Norte.
May ilan namang naunang pumasok at
nagtagumpay sa ibang larangan bago tuluyang
pumasok sa mundo ng pulitika kagaya ni Pia
Cayetano na naunanng sumikat bilang runner,
cyclist at tri-athlete.
Isa pa sa mga posibleng maging suliranin
ngayon ng bagong Kongreso ang pangingibabaw
ng oposisyon sa administrasyon. Sa panayam
ng Ang Pahayagang Plaridel (APP) kay Ramon
Casiple, Executive Director ng Institue of
Political and Electoral Reform, sinabi niyang
may katangiang balimbing ang mga pulitiko.
Aniya, “Ang usaping survival (pagiging
balimbing) ay usapin na naroon ka sa tabi ng
kung sinong may pera at kung sinong may
kapangyarihan.” Pareho ang naging opinyon
nina Buendia at Casiple na maaaring marami
ang lilipat sa partido ng nanalong pangulong si Lagi nating pakatatandaang nasa kalikasan ang iyong pagboto sa mga taong ito bago ka
Benigno “Noynoy” Aquino. ng isang tao ang pagiging gahaman at hayok kumilos.
Ayon kay Buendia, “Political parties who sa kapangyarihan kung kaya huwag nating Huwag sana nating wakasan ang ating
come from the opposition would simply shift kalilimutang bantayan ang mga taong ito. pagiging makabayan sa pagboto. Dapat matuto
their political affiliation to the winning party; Ngayong nagsisimula pa lamang ang tayong magmasid, magbantay at makialam
well of course that action has a lot of benefits.” termino ng mga ito, simulan nang tutukan hindi lamang para sa sarili kundi para sa
Kung tutuusin, hindi dapat ikabahala ng mga ang mga ginagawa ng mga ito. Huwag nang kapakanan ng inang bayan.
tao ang usapin ng pagiging mayorya ng Lakas- hintayin ang puntong nawalan na ng saysay
Kampi-CMD dahil ayon nga kay Casiple, hindi
ang paglipat ng partido ang dapat ikabahala,
bagkus ang mga hihinging benepisyo ng mga
lilipat sa partido ng bagong halal na pangulo
ang dapat bantayan.
Dito natin tunay na makikita kung
maipapatupad ni Aquino ang kanyang adhikaing
magkaroon ng isang gobyernong hindi sangkot
sa kahit anong anomalya o iskandalo. Dito rin
natin makikita kung hanggang saan ang kayang
gawin o ibigay ng isang tao upang makuha ang
suporta ng mga taong nakapaligid sa kanya.
Makialam para sa Inang Bayan
Tulad ng mga nakalipas na halalan, kapansin-
pansing ginawa pa ring batayan ng mga Pilipino
ang popularidad sa pagboto. Pangatwiran nga
ni Buendia, “I don’t think that [15th Congress]
would make any much difference to the present
congress.” Kung tutuusin, wala naman talagang
nagbago sa Kongreso, napalitan lang ang mga
taong nakaupo rito ngunit ganoon pa rin ang
sistemang umiiral dito.
Maiiba lamang ang kahihinatnan ng
Kongresong ito kung hindi sila tutulad sa mga
nakaraang hanay ng mga mambabatas inuna
ang pansariling interes bago ang kapakanan ng
bayan.
Larawang halaw sa Internet

Marahas na pagkamulat sa realidad ng buhay Gregory Mark Del Carmen at Cathleen Manamtam
SA MUNDONG maraming idealismong pananaw ang tao, madalas Government of the Republic of Philippines na mayroon ding parehong adhikain
maihambing ang mga kabataan sa isang ibong mahilig maglaro at para sa mga kabataan. Nagkakaroon sila ng pagpupulong upang magbigay ng
magpakasaya. Madalas ding maiuugnay ang mga ito sa salitang kasiyahan iba’t ibang suhestiyon kung paano masusugpo ang mga problemang lumilitaw
dahil sila ang mga indibidwal na tila isang makulay na kawalan ang tulad na lamang ng kawalan ng pagkakataong makapag-aral ng mga batang
ginagalawan. Walang inaalintana kundi ang paglalaro sa mundong tila nakatira sa loob ng mga kampo ng rebelde.
isang paraiso sa kanilang mga mata. Isa sa mga hakbang na isinasagawa ng KBL para sa usapin ng child terrorism
Gayunpaman, sa nakakapanlumong realidad ng buhay, nariyan ang mga ang pag-alam sa kalagayan ng mga batang nakatira sa loob ng kampo. Dagdag pa
batang nakabilad sa araw hindi para maglaro ng habulan o taguan, kundi niya, ninanais din nilang magsagawa ng rebisyon sa mga batas tungkol sa child
para magbanat ng buto upang may panustos sa pang-araw-araw nilang terrorism kasabay ng mas mahigpit na pagpapatupad ng mga ito.
pangangailangan. Tila ninakawan sila ng konsepto ng pagiging bata dahil sa Aniya, matagal nang mayroong plano ang UN pati ang pamahalaan
maagang pagkamulat sa hirap ng buhay. upang sugpuin ang pagkakaroon ng mga batang sundalo sa bansa. Bukod sa
Nariyan din naman ang mga kabataang nasadlak sa gitna ng mga Humanitarian Law na ipinatupad, nariyan din ang Mindanao National Initiative
paputok ng baril at mga pagsabog sa iba’t ibang dako ng Pilipinas. Namulat ng National Youth Commission na ipinatupad naman noong 2005. Sa kasamaang
sa kanilang murang kaisipan kung paano humawak ng sandata, ipagtanggol palad, hindi naging epektibo ang nasabing inisyatibo sa pagsugpo sa tinatawag
ang kanilang lahi at manindigan sa kanilang pinaniniwalaan. na child soldiers sa bansa.
Gayunpaman, positibo ang naging sagot ni Villegas, nang tanungin siya
Ang paglaganap ng kabataang sundalo ng APP tungkol sa posibilidad na mapigilan
Ang paggamit ng kahit anong rebeldeng grupo sa mga batang nasa pa ang paglaganap ng child terrorism sa
edad na 19 pababa bilang sundalo, tagapagluto, tagabuhat, tagapagdala ng bansa. “Possible pa itong mapigilan kung
mensahe at tapagmasid, ang tinatawag na child terrorism. maipapatupad lamang ng maayos
Matagal na ang konsepto ng mga kabataang sundalo hindi lamang sa ang batas na ito at maaayos ang
bansa kundi pati na rin sa buong mundo ngunit noong 2005 lamang bumuo pagbibigay kahulugan sa katagang
ng isang komite ang gobyernong susubaybay sa iba’t ibang rebeldeng child terrorism,” pagtatapos niya.
grupo sa bansa na tinawag na Joint Monitoring Committee. Naglalayon ang
komiteng itong alamin kung talagang tumatalima ang mga rebeldeng grupo Kinabukasan sa gitna ng bakbakan
sa Pilipinas sa Comprehensive Agreement on Respect for Human Rights & Nakalulungkot isiping may mga
International Humanitarian Law o mas kilala sa tawag na Humanitarian kabataang nasasangkot sa terorismo
Law. o mararahas na gawain.
Ipinatupad ang Humanitarian Law upang matugunan ang iba’t ibang Sa halip na libro o laruan
problemang may kaugnayan sa paglabag sa karapatang pantao. Bagama’t ang kanilang hawak, nagiging
may ganitong klase ng batas at may komiteng umaantabay sa iba’t ibang kahulugan ng kanilang buhay
rebeldeng grupo sa bansa, kamakailan lamang, ipinihayag ng United ang paghawak ng baril at
Nations (UN) na tatlong rebeldeng grupong nagmula sa Pilipinas ang pagsabak sa giyerang kung
patuloy na lumalabag sa batas na ito. minsan, hindi naman talaga
Ayon sa UN, patuloy na ginagawang sundalo ng mga rebeldeng nila alam ang dahilan.
grupong Abu Sayaff, New People’s Army at Moro Islamic Liberation Front Maituturing na isang
ang mga batang 18 pababa. mahalagang aral ang kanilang
Sa pahayag ng UN, lumabas na ‘di gaanong epektibo ang batas maaaring makuha sa ganitong
sa Pilipinas ukol sa pagkakaroon ng mga batang sundalo sa isang armado klase ng buhay – ang ipaglaban
o rebeldeng grupo. Gayunpaman, sa nakaraang halalan, isang party-list ang kanilang paninindigan.
group ang naglalayong ipaglaban ang mga karapatan ng mga kabataan ang Hindi tamang gamitin
pinalad na makakuha ng isang upuan sa Mababang Kapulungan. Ngayong at abusuhin ang mga bata
nailuklok na sila sa Kongreso, ano nga ba ang mga plano ng Kabataan para lamang maipaglaban ang
Partylist (KBL) upang matugunan ang problema ng bansa patungkol sa pinaniniwalaang adhikain.
mga batang sundalo? Sa mura nilang isipan mas
nararapat lamang na sa ibang
Ang paglaban sa terorismo paraan nila matutunan ang
Sa panayam ng Ang Pahayagang Plaridel (APP) kay Paul Villegas, pakikipaglaban para sa kanilang
National Capital Region Coordinator ng KBL, ipinaliwanag niyang, pinaniniwalaan at hindi
nakikipag-ugnayan sila sa mga pangunahing grupong sa paraang marahas o
National Democratic Front of the Philippines at maaaring maging sanhi
ng pagkasawi ng
kanilang buhay.
Dibuho ni Bryan Patiag
 Buhay at Kultura PlarideL
Ang PahayaganG

HUNYO 22, 2010 9

1

Patrick Dimaranan, Renato Rebellon Jr. at Daphne Salazar

Kuha ni Harlene Ilagan at mga dibuho nina Douglas Ng at Gem Myka Sy

KAPAG sinabi sa’yo ng iyong guro na kailangan mong masaulo ang table of elements sa loob ng ilang minuto,
ilan kaya ang matatandaan mo? Paano kung natipuhan ng iyong guro na magbigay ng biglaang pagsusulit na
maglalaman ng 25% ng iyong pangkalahatang marka, kakayanin mo kaya?
Sa mga ganitong pagkakataon, marahil
naisip mong maging napakatalino upang
mabilis mong masaulo at masagutan ang mga
nabanggit.
Marahil, pinangarap mo ring maging isang
henyong hindi nakararamdam ng anumang
hirap pagdating sa pag-aaral.
Ngunit sa katotohanan, hindi saya ang
laging dala ng pagiging isang “gifted” na
bata, marami sa kanila ang napagkakakitan
ng kaibigan at lumalaking mag-isa. Kung
bibigyan ka ng pagkakataong maging henyo,
makakayanan mo kayang tanggapin ang mga
pasakit na kaakibat nito? Mabubuhat mo ba
ang kabigatan ng katalinuhan?
Henyo ng kanilang panahon
“Junior anatomist” ang turing sa kanya
noong bata pa lamang siya. Sa murang edad,
madali nang natutunan ni Shaira Luna, 23 at
isang freelance photographer, ang mga leksyon
sa Biology na tinuturo ng kanyang ina.
Noong una, inakala ng mga ilan na baliw
siya dahil sa angking katalinuhan ngunit sa
tulong ng Department of Education, Culture,
and Sports, napag-alamang mataas sa normal
pala ang kanyang Intelligence Quotient (IQ).
Isa rin si Kristoffer Robin Resurreccion, 27 at
business processing outsourcer sa Aegis People
Support, sa mga biniyayaan ng pambihirang
talino. Aniya, “Bata pa lang kasi ako, mas
marami na akong alam kesa sa mga ka-age
ko. Lumabas din sa evaluations ng guidance
counselors ko noon [na mataas ang IQ ko].”
Dagdag pa niya, magaling din siyang
tumugtog ng piano at mag-gitara.
Para kina Luna at Resurreccion, hindi
nila nararamdamang “gifted” sila dahil mula
mababa hanggang mataas na paaralan, normal
lamang ang pakikitungo sa kanila ng kanilang
mga kamag-aral.
Ginagawa rin nila ang ginagawa ng
isang tipikal na estudyante, nagre-recite sa
klase, nakikipagdaldalan sa katabi at minsan,
nangongopya ng takdang aralin at pagsusulit.
Naging masaya ang kanilang buhay
elementarya at hayskul ngunit biglang nag-iba
ang takbo ng kanilang buhay sa pagtungtong
nila ng kolehiyo dahil sa mas kakaibang paligid
sa nakasanayan.
Kakaibang pagtingin sa talinong angkin
Hindi naging madali para kina Luna at
Resurreccion ang buhay sa kolehiyo. Naging
sentro sila ng iba’t ibang panunukso mula sa
mga taong nakapaligid sa kanila–mga taong
humanga at humusga sa kanilang kakayahan.
Kumuha ng kursong Bachelor of Science
in Human Biology (HUM-BIO) si Luna, sa
Pamantasang De La Salle (DLSU) noong 2000 sa
edad na 13.
Lumahok siya sa Student Council Freshmen
Elections (FE) sa ilalim ng partidong Iisang
Tugon Sa Tawag ng Panahon ngunit naging
mailap pa rin siya sa ibang tao sa kabila nito.
Aniya, palagi siyang mag-isa tuwing libre ang
“Bata pa lang kasi ako, mas
marami na akong alam kesa
sa mga ka-age ko.”
- Resurreccion
oras at madalas niyang puntahan noon ang
University Mall.
Nahirapan din siyang makibagay sa ibang
mag-aaral dahil sa laki ng agwat ng edad nito
sa kanya.
Dalawang taon ang ginugol ni Luna sa
kursong HUM-BIO bago niya napagtantong
hindi ito ang kurso para sa kanya. Pumayag ang
kanyang magulang na lumipat siya ng ibang
kurso ngunit humarap pa rin si Luna sa iba’t-
ibang pagsubok at nagkaroon ng pagdududa sa
kanyang kinukuhang kurso.
Papalit-palit si Luna ng kurso hanggang
nagtagal ito sa AB - Philippine Studies, major
in Filipino in Mass Media. Umabot na siya sa
thesis ng kursong ito ngunit sa ‘di inaasahang
pagkakataon, natagpuan niya ang mundo ng
potograpiya na nagtulak sa kanya upang itigil
ang kanyang pag-aaral.
Hindi ito ikinatuwa ng mga magulang ni
Luna, kaya pinagbawalan siyang gumamit ng
telepono at lumabas ng bahay, dahilan nang
madalas niyang pagtakas sa mga ito sa edad na
15 para sundin ang kanyang nais gawin.
Problema rin ang sumalubong sa buhay
kolehiyo ni Resurreccion. ‘Di tulad ni Luna,
nagustuhan ni Resurreccion ang una niyang
kurso na AB-Music Production sa De La Salle-
College of Saint Benilde, ngunit naranasan din
niya ang mga suliranin ng pakikitungo sa ibang
tao. Dahil lumaki siyang mas pinagtutuunan ng
pansin ang pagpapayabong ng kanyang talento
sa pagtugtog ng piano at gitara, nakalimutan
na niyang makisalamuha sa ibang tao. Aniya,
“Nahirapan [talaga] ako sa social skills ko.
Napabayaan ko siya (social skill), [kaya] hindi
ako nakikipagkaibigan.”
Bukod pa rito, hindi rin inaakala ni
Resurreccion na mahirap maging isang
mag-aaral sa kolehiyo dahil nasanay
siyang nakakakuha ng mataas
na marka kahit hindi nag-aaral
noong nasa mataas na paaralan
pa lamang siya.
Dahil dito, hindi rin niya lubusang
nagamit ang angking talinong
ipinagkaloob sa kanya at nahirapan
siyang abutin ang matagumpay na
pamumuhay. Nakapagtapos man siya ng
pag-aaral hindi naman siya naging masaya
sa kanyang naging trabaho.
Tinanggap lamang niya ang trabaho sa
business processing outsourcing dahil ito ang
pinakamadaling pasukang trabaho sa kanyang
kapanahunan.
Pagharap sa katotohanan
Sa kabila ng kanilang pambihirang talino,
makikitang dumaan pa rin sa hirap ng buhay
sina Luna at Resurreccion. Para sa kanila,
hindi batayan ang pagiging matalino upang
matukoy kung ano ang dapat nilang abutin
sa buhay.
Ayon kay Luna, aminado siyang
nakukuha pa rin niyang magbulakbol sa
kabila ng kanyang katalinuhan. Ganito rin
ang hinarap na pagsubok ni Resurreccion
at marahil pati ng iba pang Pilipinong may
angking sobrang katalinuhan.
Para sa kanila, mahalagang gamitin ang
regalong talino sa tama at samahan ng pagsisikap
at dedikasyon upang magtagumpay.
Tulad ng mga ordinaryong tao,
nagkakamali din ang mga taong may
regalong talino.
Kagaya na lamang Luna at Resurreccion,
nadapa man sila sa takbo ng buhay,
nagsumikap naman silang bumangon
muli at ipagpatuloy ang kanilang buhay.
Isang patunay sina Luna at Resurreccion
na hindi mahalaga ang katalinuhan upang
magtagumpay sa buhay.
Kinakailangan lamang na alamin ang
tatahakin, pairalin ang tiwala sa sarili, patuloy na
pagyabungin ang kaalaman at hayaan ang mga
kamaliang dagdagan ang iyong kaalaman.

Reyann Jhorel Lapuz

Kuha ni Karlene Sy at dibuho ni Juan Kristoper Angeles
MAIHAHALINTULAD sa isang tatsulok ang estado ng buhay sa
bansa – may mangilan-ngilang mayayamang nasa itaas habang
may libu-libong mahihirap na nagsisiksikan sa ibaba. Bilang isang
bata, maituturing kong payak lamang ang aking pamumuhay.
Hindi ako mayaman at lalong hindi rin ako mahirap tulad ng mga
taong pinagdamutan ng kapalaran.
Paano ba makakasilip ng pag-asa sa butas ng karayom? Paano
ba magiging matatag kahit kumakalam na ang sikmura? Paano ba
maging mahirap? Paano ba maging sila?
Ito ang mga katanungang bumabagabag
sa akin tuwing nakakakita ako ng mga
Pilipinong hindi nabigyan ng magandang
kapalaran.
Hindi ko mawari kung bakit
nakangingiti at nabubuhay pa rin sila sa
kabila ng hirap na kanilang dinaranas.
Naisip ko tuloy, paano kaya kung isa
akong ama na may anak na nais kong
maibili man lang ng Kiddie Meal sa
Jollibee, gayong isa lamang akong tindero
ng sampaguita?
Pagsabak sa kahirapan
Araw ng Biyernes, unang linggo sa
buwan ng Hunyo, narinig ko na naman
ang alarm ng aking orasan. Muli ko na
namang haharapin ang panibagong araw
ngunit hindi na bilang isang batang payak
ang pamumuhay.
Nais kong mabuhay sa isang panaginip
na tila ba isa akong ama na naghahangad na mapasaya ang aking anak
kahit sa loob lamang ng isang araw. Agad akong nagbihis ng damit at
tumungo sa Quiapo upang magbenta ng sampaguita.
Kailangan kong tuparin ang pangako kong ibili ang aking anak
ng Kiddie Meal.
Ikawalo ng umaga nang dumating ako sa Simbahan ng Poong
Nazareno at nasilayan ko roon ang pagdagsa ng mga deboto ng
nasabing poon. Sa kapal ng tao, kitang-kita ko kung paano napuno
nang mabilis ang mga upuan sa simbahan.
Sa puntong iyon, nais ko nang magsimula upang samantalahin
ang pagkakataong magtinda ngunit nauunahan ako ng takot at hiya.
Makalipas ang ilang sandali, hindi na ako nagpaapekto sa takot na
aking nararamdaman, agad akong tumayo upang madaling maipagbili
ang mga tinda kong sampaguita.
Nakakapagod, nakakabagot, at nakakagutom–ito ang mga salitang
pumasok sa isip ko habang nakatayo at naghihintay ng unang bibili. Mag-
iisa’t kalahating oras na akong nakatayo subalit wala pa ring bumibili sa
akin. Hinihintay na kaya ng aking anak ang pangakong binitiwan ko
sa kanya?
Habang nasa hanay ako ng aking pag-iisip, bigla na lamang may
lumapit sa akin at nagsabing “Pabili nga! Bigyan mo ako ng bente pesos
n’yan!” Nataranta ako sa aking kinatatayuan at hindi magkamayaw sa kung ano’ng dapat kong
gawin. Nilapitan ako ng isang kapwa ko tindero at agad niya akong tinulungan sa pagbebenta.
Inabot sa akin ng mamimili ang kanyang bayad at ngiti naman ang tanging naisukli ko sa
kanya.
Pagpuri at pag-alipusta
Sumapit na ang tanghalian subalit Php 100 pa lamang ang aking kinikita. Kailangan ko sigurong
mag-isip ng magandang plano upang maging epektibo ang aking pagbebenta. Kaya naman kahit
nasa gitna ng misa, lumapit ako sa mga taong nasa labas ng simbahan at inalok ko sa kanila ang

Sampaguita/Sundan sa pahina 10
 PlarideL
Buhay at Kultura
Ang PahayaganG

10 HUNYO 22, 2010

Kim Jerome Alcantara, Margee Generoso at Adrian Paul Tudayan

Dibuho ni Rigel Napa at mga larawang halaw mula sa Internet

Noon pa man, hindi na maitatangging may iba’t ibang mga

katangian na rin ang mga kasuotan ng mga tao. May pormal
na kasuotan para sa mga pagtitipon, may mga damit na pang-
kaswalan at pang-araw-araw, mayroong ding agaw-atensyon at
ilang tila pinaglumaan na ng panahon. Ayon sa karamihan ngayon,
tinatawag nila ito bilang fashion.
Tinatawag na fashion ang uri ng pananamit Dahil dito, nagmimistulang isang buhay na long as you are in the boundaries of good moral
ng isang tao na nagbabago ayon sa uso. bulaklak si Valdez sa lahat ng oras na tunay standards or something,” dagdag pa ni Valdez
Mayroong mga “uso” ngayon na maaaring namang nagpapakita ng personalidad ni sa panayam ni Lo.
“laos” na sa hinaharap. Sa bawat pagtuklas ng Valdez.
tao ng mga bagong bagay, nagbabago rin ang Likha ang karamihan ng kanyang mga
Ariel and Maverick: Tambalang
pananaw ng mga ito pagdating sa larangan ng pananamit ng mga sikat na designers sa bansa
pinag-uusapan
fashion. gaya nina Rajo Laurel, Pepsi Herrera at Edwin
Ariel with a capital ‘A’, ‘Maverick only’ at
Sa Pilipinas, kilala ang ilang sikat na Tan. A&M duo – ilan lamang sa mga sikat na linya
personalidad dahil sa kanilang pananamit. Ayon sa panayam ni Ricky Lo sa kanyang
na pinasikat ng tambalang Ariel at Maverick.
Makabago, kakaiba at talagang malayo sa pitak sa The Philippine Star kay Valdez,
“Fashion Scientists” kung tawagin nila ang
panlasa ng ilan, dahilan kung bakit tanyag ang nabanggit niyang nagbago ang uri ng kanyang
tambalang ito nina Ariel Villasanta at Anthony
kanilang mga pangalan sa industriya. pananamit matapos ang isang malagim
Relova sa totoong buhay. Kakabit nila ang
Hindi man artista ang iba, naging sikat pangyayari sa kaniyang pamilya. retro-looks na mas kapansin-pansin pa dahil sa ng pink, violet, at berde.
naman sila sa larangang pinasok nila. “I started dressing 'that way' after my
kanilang malalaking alahas. Naniniwala ang
Sa panayam nina dalawa na kaakibat
Tim Yap: Elegante’t mayaman Carlos dela Pasion at ng kanilang
Kolumnista, modelo at artista. Ilan lamang “It’s about being odd, with a sense of style Apryl Rose Galang, ng personalidad ang
sa mga bagay na maaaring ikabit sa pangalang and class. Kasi ‘yung pagiging weird may Manila Bulletin sa A&M pananamit na kanilang
“Tim Yap”. Isa siya sa mga taong kinikilala duo, napagalamang ipinapakita sa mga tao.
sa industriya dahil sa paraan ng kanyang dalawang klase, papansin lang and ‘yung matagal nang kaakibat Iniuugnay ni
pananamit. Sa halos lahat ng mga pagtitipong may art. Kami, papansin na may art pa.” ng buhay ng dalawa Villasanta sa kanyang
kanyang pinupuntahan, hindi mawawala ang ang paraan ng kanilang pagkahilig sa pangongolekta
kakaibang impresyon ng mga tao sa kanyang pananamit. ng mga makalumang
pananamit.
Tinagurian siyang isang “fashion icon” at isa
-Relova Ayon kay sasakyan ang kanyang retro-
look na pananamit. Ayon pa sa
Relova, “It’s
rin sa mga nagdidikta ng nauusong pananamit panayam nina Galang at Pasion
sa bansa. brother Louie Prieto kay Relova, “It’s about being odd,
Mula sa mga makukulay na pang-itaas at died in a motorcycle with a sense of style and class.
iba’t ibang alahas, mayroon siyang sariling uri accident at the South a n Kasi ‘yung pagiging weird may
ng pananamit at hindi natatakot sa sabihin ng Superhighway. I was inborn dalawang klase, papansin lang and
mga tao rito. Mula sa mga mumurahing damit deeply affected by his thing. ‘yung may art. Kami, papansin na
sa Bambang, hanggang sa mga mamahaling death. Ever since, may art pa.”
damit, kaya itong gawing ispesyal ni Yap sa I couldn't accept it. ma-porma na
kanyang pagdadala. Dressing 'that way' has talaga ako. Kaya Tao at damit,
Nagmula ang ilan sa mga kinahihiligang become my outlet, instead of nga marami akong magkaugnay sa bawat saglit
bagay ni Yap, sa iba’t ibang sikat na clothing taking drugs or alcohol,” barkada na girls Hindi maikakailang may mga taong
line kagaya ng Anonymous, Comme Des ani Valdez. and they also love nagbibigay ng pagpapahalaga sa uri ng damit
Garcons, Costume National, Dolce & Gabbana, Naging daan ang hanging out with me na kanilang isinusuot.
Hennes & Mauritz, Human, Sari Sari, at Zara. pananamit ni Valdez because I love to play Nagiging daan ang pananamit ng magarbo
(Rissa, 2001). upang libangin niya with Sanrio stuffs.” upang mabigyan ang isang tao ng magandang
ang kanyang sarili at Ayon naman pagkakakilanlan sa unang tingin pa lamang.
Tessa Prieto–Valdez: Kakaiba ngunit kilala kalimutan ang mapait na kay Villasanta, Hindi kailanman dapat maging isyu ang uri
Nagmula naman sa isang prominenteng pangyayari sa kanyang itinuturing siyang at klase ng pananamit ng isang tao. Bagkus,
pamilya at madalas makita sa iba’t ibang kapatid. candy man noong nararapat lamang na igalang natin sila, maging
pagtitipon ng mga sikat na personalidad si Hindi naman naging nasa kolehiyo pa ang pananamit na mayroon sila.
Tessa Prieto-Valdez. Hindi natin maikakailang hadlang para kay Vakdez siya dahil madalas
isa Valdez sa mga taong kilala sa mundo ng ang sinasabi ng ibang tao niyang pinaghahalo Sanggunian:
fashion sa bansa. sa kanyang pananamit. sa kanyang mga Lo, Ricky. (2007). Tessa Prieto – Valdez: A Solo Act.
Kinuha noong Hunyo 10, 2010 sa, http://telebisyon.net/
Iba’t ibang uri ng pananamit, mula sa “You have a right to pananamit ang balita/TESSA-PRIETOVALDES-A-Solo-Act/artikulo/5051/
malalaking blusa at bulaklaking damit, na live it (life) and enjoy it mga matitingkad Rissa, Genie. (2001). More on Tim Yap. Kinuha noong
pinaganda pa ng makukulay na mga alahas. any way you want to, as na kulay kagaya Hunyo 10, 2010 sa, http://telebisyon.net/balita/More-on-
Tim-Yap/artikulo/127591/

Sampaguita/Mula sa pahina 9
aking paninda.
Hindi ko na malaman ang aking gagawin at nagkasabay-sabay na
naman ang pagod, uhaw, at gutom na nagpapahina ng aking kalooban.
Gusto ko nang sumuko ngunit kailangan kong magpatuloy para sa
aking anak.
Habang nakikinig ako sa sermon ng pari na halos
paulit-ulit ko nang narinig, biglang may lumapit sa aking
isang matanda at bumili ng sampaguita sa halagang Php
40. Bigla akong nagising lalo pa’t pinuri niya ang aking mga
paninda. Gusto kong isiping ang papuring iyon ang ipinagkaloob
ng Diyos sa akin upang mapawi ang aking kapaguran.
Tila ba may pumalo sa akin upang magising sa
katotohanang may pag-asa pa rin akong matapos ang
aking gawain at maiuwi sa aking anak ang ipinangakong
Kiddie Meal.
Naramdaman ko pa ang kaginhawaan nang magsalita ang
ale at sinabing, “Alam mo hindi ka mukhang tindero.
Kinahapunan,
nakaramdam ako
ng gutom. Humigit-
kumulang Php 250 na ang
aking nabebenta. Matindi na
ang sikat ng araw na tumatama
sa aking batok at mukha. Malakas
na rin ang pintig ng aking puso dahil sa
pagod na dinaraing ng aking katawan.
Damang-dama ko na ang pawis na gumuguhit sa
aking mukha patungo sa sampaguitang tangan ko, subalit
kailangan kong ipagpatuloy ang aking nasimulan para sa aking anak. “Anak
kaunting tiis na lang, nariyan na ako at dadalhin ko na ang Kiddie Meal mo,” wika
ko.
Habang naghihintay muli ng bibili sa akin, naulinigan ko ang isang panghuhusga
sa akin – mukha raw akong snatcher. Hindi ko alam
kung ano ang gagawin ng mga oras na iyon. Para
bang may galit sa aking loob na gusto kong ilabas.
Lumisan ako sa aking puwesto at nagpalipas muna
ng sama ng loob.
Karanasan, kahirapan at kinabukasan
Bumalik ako sa simbahan nang magaan ang kalooban at tumayo muli sa
aking puwesto upang maubos na ang aking binebentang sampaguita. Kakaunti
na lang din ang mga tao kumpara sa dami ng mga dumagsa noong umaga.
Upang maibsan ang aking pagka-inip, sinadya kong makipag-usap sa
isang tinderong matagal nang nakatayo sa isang pinto ng simbahan at sa
kanya ko napagtanto ang hirap sa likod ng pagtitinda para kumita lamang
ng kakaunting barya.
Nakilala ko si Mang Ruben at ibinihagi niya sa akin ang halos 15 taon niyang
karanasan sa pagtitinda ng sampaguita. Aniya, dugo, pawis, at oras ang dapat
isakripisyo sa pagtitinda ng nasabing produkto.
Araw-araw, mayroon siyang inuuwiang pamilya na kanyang pinakakain
sa pamamagitan ng sampaguita. Aniya, “Alam mo kapatid, hindi ka nagkamali sa sinubukan
mong trabaho. Hindi ka man tumubo sa paninda mo, tumubo ka naman sa karanasang hinahanap
mo.”
Ika-apat ng hapon nang matapos ko ang aking pagbebenta. Agad kong naisipang umuwi
upang makapagpahinga na rin ako para sa mga gawain kinabukasan. Habang nasa daan ako
pauwi, sinubukan kong titigan ang dala kong pera at sa puntong iyon, naramdaman ko ang
matinding kagalakan.
Tunay ngang masasabi kong masuwerte ako sa buhay ko ngayon. Tulad ng mga nagsisimba
sa Quiapo, mapalad akong nakatayo sa simbahan upang magdasal at hindi upang magtinda sa
harap ng madla.
Subalit sa pagkakataong ito, mapalad pa rin ako sapagkat naranasan kong magkaroon ng
isang mahal sa buhay na pinag-alayan ko ng aking hirap at sakripisyo.
Tama si Mang Ruben, hindi man ako tumubo sa pera, tumubo naman ako sa isang karanasang
nagbigay ng puwang sa akin upang matutunan ang isang napakahalagang aral sa aking buhay.
 Buhay at Kultura PlarideL
Ang PahayaganG

HUNYO 22, 2010 11

1

Social networking sites: Makabagong

lugar ng pakikipag-ugnayan
Gregory Mark del Carmen, Reyann Jhorel Lapuz at Amity Ruaro
Mga kuha ni Natasha Juan at dibuho ni Ralph Patrick Ocampo

Dali-daling papasok sa kuwarto pagdating mula sa paaralan. Haharap sa computer, bubuksan

ito at hindi mapakaling maghihintay para magamit ito. Matapos ang ilang sandali, bubuksan
ang Internet browser na para bang gagawa ng pananaliksik para sa takdang-aralin. Simbilis
ng kisap-mata, makikita na lamang sa bandang itaas ng Internet browser ang isang linyang
pamilyar ang lahat – nag-aaral man o hindi, bata man o matanda – “www.facebook.com.”
Sa kasalukuyan, hindi siyang pumasok sa mundo ng ugnayan ng mga tao. Pagkalimot sa nakaraan
maitatangging pamilyar na sa atin Facebook. Ani Madula, “Pagdating sa real Telegrama, telepono, pager, at
ang sitwasyong nabanggit. Sa bawat araw ng kanyang world [naman], okay na lang sa kanila pagsusulat ng liham – ilan lamang
Kung madalas mo itong gawin, paggamit ng Facebook, nakararanas na hindi na [ganoong] magkita. Para ito sa mga nakagawiang paraan
siguradong gamay mo na ang si Alparito ng isang mundong mas bang nawawala ‘yung tinatawag na ng mga Pilipino sa aspekto ng
iba’t ibang social networking sites kaaya-aya dahil nagustuhan niya personal attachment.” komunikasyon.
(SNS) na maaari mong magamit ang disenyo, mga laro, at mga taong Bukod dito, pumapasok din ang Subalit sa paglipas ng panahon,
bilang makabagong paraan ng gumagamit nito. konsepto ng komersyalismo dahil unti-unting bumaba ang demand
komunikasyon at libangan. Dagdag pa niya, “Friendly [ang narin sa perang kinakailangang sa paggamit ng mga ito, at dahil
Hindi maikakailang kasama na mga tao at] walang bastos, nakakausap gastusin upang magamit ang iba’t sa makabagong teknolohiya tulad
ito sa pang-araw-araw na gawain ng mo ang mga relative mo sa malayo, ibang SNS. ng SNS, nawala ang atensyon ng
ilang mga Pilipino at nagiging bahagi [at] nakakapag-communicate ka pa Aminado naman si Bustos sa mga karamihan sa mga Pilipino sa mga
ng kulturang patuloy na pinauusbong sa mga friend mo kahit na ‘di kayo negatibong bagay na naidudulot ng tradisyunal na paraang nabanggit.
at pinagyayaman. magkaharap.” SNS sa mga tumatangkilik nito. Kung ihahambing sa nakaraan,
Sadyang marami na nga ang Aniya, naniniwala siyang matumal nang makikita ang mga
Paraan ng pagpapaikli tumatangkilik sa SNS bilang isang nakasasama ang madalas na paggamit kartero na nagpupunta sa mga bahay-
ng distansya midyum sa pakikipag-ugnayan sa ng mga ito sa kalusugan dahil na rin sa bahay. Sa katunayan, pagpapadala
Sa unang mga taon ng ika-20 kapwa tao. matagal na pagtutok ng mga mata sa na lamang ng mga sulat ukol sa bill
dekada, lumabas ang Friendster Ayon sa panayam ng APP harap ng computer “[It has] harmful ng kuryente, tubig, at telepono ang
na talaga namang tinangkilik ng kay Rowell Madula, pakultad effects to health: eyes, body posture, kadalasang nagiging gawain ng ilan
kabataang Pilipino. ng Departmento ng Filipino ng and body clock,” wika ni Bustos. sa kanila.
Taong 2004, isa si John Jake Pamantasang De La Salle, madaling Dagdag pa niya, nauubos Sa bisa ng SNS, napapabilis ang
Gregory Bustos, 18, kasalukuyang nakakuha ng atensyon ang SNS dahil at nasasayang ang oras ng mga proseso sa pagpapadala ng sulat
kumukuha ng AB Sociology sa nang walang iniindang distansya na
University of the Philippines – Los siyang tinatangkilik ng nakararami.
Banos (UPLB), sa madalas gumamit “Not only that it is more convenient to use. Ani nga ni Madula, “Sa maraming
ng Friendster noong nasa unang But, the advantages that a letter can have pagkakataon kasi na you have to
taon pa lamang siya sa mataas na communicate [or] you have to relay
paaralan. are all present in Social Networking Site. a message sa mabilis na paraan, It
Sa panayam ng Ang Pahayagang
Plaridel (APP) kay Bustos, inamin
Handwriting can be computerized, too.” (SNS) is more efficient to use.”

niyang naging isa sa mga dahilan Tanong sa pagiging epektibo

ang kanyang mga kapatid kung
bakit siya gumamit ng SNS. “It’s a
good way raw to connect with my
friends at naniwala ako sa kanila,”
pagbabahagi ni Bustos.
Sa ngayon, sa dami ng kanyang
accounts sa iba’t ibang SNS, hindi na
niya maikakaila ang madalas niyang
paggamit ng mga ito.
Para rin kay Bustos, malaki ang
epekto ng SNS lalung-lalo na sa mga
kabataan para mas maging malapit
sa kanilang mga pinahahalagahan sa
buhay. Aniya, naging instrumento
ito para sa mas madaling pakikipag-
ugnayan sa iba’t ibang tao.
Sa pamamagitan ng SNS,
nalalaman niya ang mga nangyayari
sa buhay ng kanyang mga minamahal.
“SNS also served as a significant
element of our modernized culture of
convenient communication,” dagdag
pa ni Bustos.
Noong nakaraang taon, naging
makulay ang mundo ni Jicel Mae
Alparito, 16, mula sa Holy Infant
Academy, nang magsimula
sa angkin nitong mga katangian tulad
ng mga larong mapaglilibangan,
disenyong kinagigiliwan at iba pang
serbisyong kinahuhumalingan ng
mga tao.
Aniya pa, ang konsepto nating mga
Pilipino tungkol sa pagpapahalaga
sa pamilya at relasyon ang isa sa
mga naging susi upang madali itong
tangkilikin sa bansa.
“In terms of family relation, alam
naman nating buklud-buklod ang mga
‘yan (mga Pilipino), kumbaga kamag-
anak system. [Kaya] napagtitibay ng
sites [ang relasyon ng dalawang tao]
kasi pwedeng silang laging mag-usap
sa cyber world.” ani Madula.
Ang anumang labis, nakasasama
Pagpapatibay man ng relasyon
ang isa sa magandang naidudulot ng
SNS sa mga gumagamit nito, hindi pa
rin maitatanging may masasamang
epekto ang SNS sa
- Bustos
gumagamit ng SNS dahil sa kawalan
ng disiplina sa paggamit nito.
“[Those are] sort of distraction to my
priorities,” pagbabahagi ni Bustos.
Nagbigay din ng panibagong
suliranin kay Alparito ang lubusang
paggamit ng iba’t ibang SNS tulad na
lamang ng Facebook.
Bagama’t napaglalapit ng
Facebook ang kanyang pakikipag-
ugnayan sa kanyang mga kamag-
anak at mga kaibigan, nagdulot pa rin
ito ng negatibong epekto sa kanyang
buhay.
Dahil sa kanyang labis
na pagkahilig sa Facebook,
nakakalimutan niyang maglaan
ng oras sa mga bagay na mas
dapat niyang bigyang prayoridad.
Nagresulta ito sa pag-aaway sa loob
ng kanilang tahanan at pagtaas ng
kanilang gastusin sa kuryente.
Masasabing malaking tulong
ang SNS lalo na sa mga Pilipinong
nagpapahalaga ng relasyon, bilang
bagong paraan ng pakikipag-ugnayan
at komunikasyon.
Wika nga nina Bustos at Alparito,
kung papipiliin sila sa pagitan
ng luma at bagong paraan ng
komunikasyon, mas pipiliin nila ang
isang makabagong paraan gaya ng
SNS sa pakikipag-ugnayan.
Dagdag pa ni Bustos, “Not only Aniya, “Mahalagang maging
that it is more convenient to use. But, totoo ka sa sarili [mo]. Kahit dun sa
the advantages that a letter can have paglalagay ng pictures, comments,
are all present in SNS. Handwriting [at] iba pa, maging totoo ka.”
can be computerized, too. But, what Malaking tulong ang mga SNS
majority of what SNS have can’t be sa ating mga Pilipino upang maging
found in a letter.” malapit pa rin sa mga taong ating
Bagama’t ginawa ang SNS para sa minamahal at pinahahalagahan.
isang magandang serbisyo, nagiging Tila isang salamangka ang
bukas pa rin ito sa masasamang bumabalot sa mga SNS na ito
epekto. Tulad ng ilang makabagong upang pag-ugnayin ang mga tao.
teknolohiya, maaari ring abusuhin Bagama’t ibinibigay na nito ang
ang paggamit ng SNS kaya ipinayo ni mga kinakailangan sa pakikipag-
Madula ang responsableng paggamit ugnayan, may kaakibat pa rin
nito sa pakikipag-ugnayan. itong responsibilidad sa lahat ng
gumagamit nito.
 PlarideL
RetratO
Ang PahayaganG

12 HUNYO 22, 2010

 SininG PlarideL
Ang PahayaganG

HUNYO 22, 2010 13

TAMBAYAN Juan Kristopier Angeles

PIDEL SA
UNANG ARAW Douglas Ng SINANGAG EXPRESS Bryan Patiag

CAPITAN J Juan Kristopier Angeles

RECRUITMENT Rigel Napa

Munting alaala Douglas Ng

 PlarideL
Ang PahayaganG
14 HUNYO 22, 2010
Paghamon sa isang legasiya
“...maaring mapatunayan
ni Bryant ang kanyang
sarili sa mga manonood,
ngunit hindi pa ngayon
ang panahong iyon.”
Isang makasaysayang season na naman ang nagdaan sa National Basketball
Association (NBA) matapos maglaban ang dalawang namumukod-tanging
koponan sa mundo ng basketball. Nasungkit ng Los Angeles Lakers ang
kampeonato matapos umarangkada sa huling yugto ng Finals Game 7 laban
sa Boston Celtics na nagresulta sa iskor na 83-79. Dahilan sa tagumpay na ito,
nadagdagan na naman ang record ng LA Lakers star player Kobe Bryant at
umuugong na naman ang isyu ng paghahambing sa kanya sa all-time legend
na si Michael Jordan.
Itinuturing ng marami si Jordan bilang pinakamagaling na manlalaro sa
buong kasaysayan ng basketball kung kaya’t hindi maiiwasang ihambing sa
kanya ang mga pinakamagagaling na manlalaro sa kasalukuyan. Sinasabing
si Bryant na ang susunod na Jordan dahil sa lapit ng agwat sa bilang ng mga
tagumpay na natamo ng dalawang manlalaro. Lubos na ipinagmamalaki ni
Bryant ang kanyang limang kampeonato, dalawang Finals MVP, isang season
MVP at ang pangalawang pinakamataas na scoring output sa kasaysayan ng
NBA.
Hawak naman ni Jordan ang anim na kampeonato, anim na Finals MVP at
limang regular season MVP. Posible, kung tutuusin, na mahabol pa ni Bryant
ang tagumpay na natamo ni Jordan upang hinaranging pinakamagaling sa
larangan ng basketball. Itinuturing ni Marv Albert si Bryant bilang “The Best
Laker Player of All Time” at lumagpas na sa galing ni Magic Johnson na kilala
rin bilang isa sa pinakamagaling na manlalaro.
Lubos naman akong humahanga sa tagumpay na natamo ni Bryant.
Gayunpaman, hindi pa rin niya mapapantayan sa ngayon ang legasiyang
nagawa ni Jordan sa mundo ng basketball. Kung sa best player sa koponan
ang pag-uusapan, Jordan. Kung sa best statistics, Jordan pa rin. Kung sa
pinakamaraming nakuha na MVP Title lang ang pag-uusapan, Jordan pa rin
talaga. Gayunpaman, naniniwala akong hindi pa sarado ang pinto para kay
Bryant. Mahaba pa ang panahon upang mapatunayan ni Bryant ang kanyang
sarili sa mga manonood.
Hindi na bata si Bryant, 31 taong gulang na siya. Sa kabila ng kanyang
kabawasan sa gilas at liksi dahil sa edad, lubos namang nadagdagan ang
kanyang karanasan at kakayahang mamuno. Limang taon o higit pa ang
ilalabi ni Bryant bilang manlalaro ng basketball at marami pa siyang maaaring
makamit at mapagtagumpayan. Marahil, ilang kampeonato at MVPs pa para
kay Bryant at lalo pang uugong ang usapan sa pinakamahusay na manlalaro ng
basketball. Sa kabila nito, kinakailangang hindi malimutan ni Bryant na isang
team sport ang basketball at hindi niya ito magagawa ng mag-isa. Ganoon
din ang kaso sa lahat ng kanyang mga napagtagumpayan na sa kasalukuyan,
hindi niya ito makakamtan ng wala ang kanyang mga kakampi.
Sa mga taga-suporta ng LA Lakers, binabati ko kayo sa pagkapanalo ng
inyong pambato (at sa bragging rights na inyong nakamtan) at sa mga taga-
suporta ng Boston Celtics naman, may panahon pang bumawi. Hawak pa
naman ng Celtics ang titulo ng pinakamaraming napanalunan sa NBA.
Kung kaya nating maghiyawan sa mga banyagang manlalaro, kung kaya
nating pumusta para sa mga taong wala tayong pakinabang, kung kaya
nating ipagmayabang ang hindi sariling atin, paano pa aya namas lalo nating
suportahan ang ating mga manlalaro? Bakit hindi pa tayo pumunta kung saan
abot-kamay na natin ang ‘where it happens?’ Mas lumalapit na ang araw ng
pagsisimula ng University Athletic Association of the Philippines, mas lalong
nagiging kapana-panabik ang araw na makita ang sarili nating koponan na
naglalaro. Animo Green and White!
Para sa anumang kumento at suhestiyon sa nabasa ninyong opinyon,
magpadala lamang ng liham sa hosanna_david@dlsu.edu.ph
Green Archers (Mula Pahina 16)
sa laro. Lumakas ang pagpupursigi ng Green Archers lalo pa’t nabawasan
sila ng isang bigman. Kapwa matindi at malakas ang naging depensa ng
magkabilang koponan ngunit mas nangibabaw ang ibinigay na opensa ng
San Sebastian na naging sanhi ng pagkontrol nila sa kalamangan sa huling
minuto ng laro.
Hindi naman matawaran ang opensa ng Golden Stags sa ikatlong yugto
matapos ang sunud-sunod na fast break na nagpalaki ng husto sa lamang
ng Stags na nagresulta sa iskor na 64-45. Tila humina ang depensa ng Green
Archers pati na rin ang pagkuha ng mga rebound. Nagtapos ang nasabing
yugto sa iskor na 68-54 pabor sa San Sebastian.
Sa ikalawang yugto, dikit ang naging labanan ng magkabilang koponan sa
iskor na 37-40 bago mag-halftime, pabor sa Green Archers. Naging maganda
ang laro nina Green Archers Maui Villanueva at Vosotros na nagbigay ng
pinagsamang 11 puntos sa sunud-sunod na jumpshots.
Sa lakas ng pag-rebound na ipinakita nina Ronald Pascual at Abueva ng
San Sebastian, nagawa nilang maidikit ang iskor sa buong yugto ng laro.
Tinapatan naman agad ng Green Archers sa unang yugto ng laro ang San
Sebastian sa pagkakaroon ng 22-20 na iskor pabor sa San Sebastian, sa tulong
nina Webb at Joel Tolentino. Hindi naman nagpahuli si Yutien Andrada
matapos niyang bigyan ng hindi malilimutang block ang kabilang koponan
sa unang limang minuto ng laro.
Ayon kay Green Archers Head Coach Dindo Pumaren, “We learned
something every game, win or lose. This game against San Sebastian, it helped
us gain more experience going up bigger teams.” Dagdag pa rito, maayos na
umano ang kalagayan ngayon ni Mendoza pagkatapos ng nangyaring injury
sa huling yugto ng laro.
IsportS
Green at Lady Archers handa ng sumabak sa UAAP Season 73
nina Lorenz Jay Domingo at Quino James Legaspi
PANIBAGONG laban at pagsubok na naman ang muling
haharapin ng De La Salle University (DLSU) Green at Lady
Archers sa darating na University Athletic Association of
the Philippines (UAAP) Season 73.
Iba’t ibang atletang mula sa iba’t ibang pamantasan
ang muling magpapasiklab at magpapakitang-gilas
upang patunayan ang kanilang mga kakayahan. Isa sa
pinakaaabangang laban sa lahat ang muling pagsabak
ng DLSU Green
“Hopefully this time at Lady Archers
makuha natin yung final sa loob ng hard
four para tuloy-tuloy na court.
Hindi man
tayo [sa championship]. “ naging maganda
- Coach Dindo Pumaren ang pagtatapos
ng Green at Lady
Archers noong
nakaraang taon, inaasahan namang mas magiging
kapanapanabik ang magiging laro nila sa darating na
UAAP Season.
Maraming mahuhusay at malalakas na rookies ang
pumasok sa parehong koponan na maaaring maging sanhi
ng kanilang dramatikong pagbabalik. Hindi rin naman
magpapahuli ang kanilang coaches na magpapakitang-
gilas gamit ang kanilang malulupit na plays sa mga
mahahalagang yugto ng laro.
Sa ikalawang pagkakataon gagabayan ni Coach Tyrone
Bautista ang Lady Archers at tatahakin naman ni Coach
Dindo Pumaren ang kanyang unang taon bilang head
coach ng mga Arkero sa UAAP.
Green Archers: Pagbalik sa landas ng tagumpay
Handa nang sumabak muli sa hard court ang Green
Archers matapos ang kanilang masalimuot na 6th place
finish noong nakaraang season. Ayon kay Pumaren,
puntirya nilang makapasok sa Final Four sa taong ito
matapos pumang-anim noong nakaraang taon.
Pinaghandaan nila ng husto ang season na ito sa
pamamagitan ng isang summer training camp na ginanap
sa Chicago, Estados Unidos kung saan sumailalim sila sa
conditional at fundamental training. Sa tulong ng nasabing
summer training camp, malaki ang naging pag-unlad ng
laro nina Ferdinand at Simon Atkins sa opensa ng Green
Archers.
Nadagdagan din ang dedikasyon at motibasyon ni
Pumaren sa pagharap sa iba’t ibang koponan sa UAAP,
sa kabila ng kabiguang na natamo ng mga Arkero noong
nakaraang taon. Dahil sa pagnanais na makabangong
muli, tinanggihan nina Atkins, Jovet Mendoza, at Maui
Villanueva ang paglahok sa Philippine Basketball League
upang mas mabigyang pansin ang koponan.
Dagdag pa ni Pumaren, maasahan din ang mga
manlalarong sina Yutien Andrada at Mendoza na
magbibigay ng dagdag na puwersa sa depensa ng Green
Archers. Makakatulong din ang mga rookie na sina
Nico Elorde, Almond Vosotros, at Luigi De La Paz na
inaasahang makagagawa ng puntos at magbibigay ng
kakaibang opensa sa koponan.
Inaasahan ding mapupunan ng nasabing mga rookie
ang naiwang trabaho ni LA Revilla, bilang point guard
ng Taft-based squad. “I like what’s happening, I know
they’re trying to [be familiarized] sa system natin, but
Tracksters, humakot ng parangal sa
Athletics National Open
Ni Jannine Karen Tan
Kasapi
NAGPAMALAS ng galing ang De La Salle University (DLSU)
Green at Lady Tracksters sa 2010 National Open Track and Field
Championship sa Rizal Memorial Track and Football Stadium
noong Mayo 21-23.
Matagumpay na nauwi ng Taft-based squad ang tatlong
ginto, dalawang pilak, at limang tansong medalya mula sa 22
kategorya.
Pinangunahan ni Patrick Unso ang koponan ng Green
Tracksters matapos niyang makamit ang unang puwesto sa 110m
High Hurdles at 400m Low Hurdles. Nasungkit din ni Unso ang
ikatlong puwesto sa High Jump Juniors sa taas na 1.8 metro.
Nakamit naman nina Kevin Sugue at Alex Smith ang una at
ikatlong puwesto sa Pole Vault Juniors, ayon sa pagkakasunud-
sunod. Napanalunan naman ni Brandon Quebral ang ikalawang
puwesto sa Decathlon Seniors. Hindi naman nagpahuli si
Lawrence Macalino nang makuha niya ang ikalawang puwesto
sa 800m Run Seniors.
Sa kabilang banda, hindi rin nagpadaig ang koponan ng Lady
Tracksters sa pagpapakitang gilas sa naturang patimpalak. Sa
100m Hurdles Juniors, nauwi ni Lea Casilihan ang ikalawang
puwesto. Nakamit naman ni Joan Jao ang ikatlong puwesto sa
Shot Put Seniors.
one thing na maganda ay yung energy na nakikita ko sa
practice, ‘yun ‘yung kulang natin last year,” pagtatapos
ni Pumaren.
Lady Archers: Patuloy sa pagningning
Abot kamay na ng Lady Archers ang kampeonato sa
UAAP matapos nilang pumangatlo noong nakaraang
season. Sa taong ito, magiging malaki ang kontribusyon
ng mga rookie ng Lady Archers lalo pa’t naglaro para sa
Republic of the Philipines Youth Team ang ilan sa kanila.
Mas naging maigting din ang pag-eensayo ng Lady
Archers pagdating ng kanilang mga recruit.
Ayon kay Baustista, “Actually, we started preparing for
UAAP. Una, we worked on the individual [difficulties of
the] players. Kung ano ‘yung mga weakness [nila]. Nag-
training kami not really as a team but nag-focus kami
doon sa every weaknesses ng bawat player.”
Ngayong taon, muling lumahok ang Lady Archers sa Fr.
Martin’s Summer Cup (Tingnan ang kaugnay na artikulo sa
pahina 16) upang mas lalong mapagtibay ang pagkakaisa
ng mga rookie at mga beteranong manlalaro. Siniguro
naman ni Bautsita na ibibigay nila ang lahat ng kanilang
makakaya upang harapin ang hamon ng UAAP.
Nais din ng Lady Archers na makarating sa Final Four,
kaya naman sisikapin nilang ipanalo ang bawat laro sa
pagkakaroon ng lakas ng loob at kumpiyansa sa kanilang
mga sarili.
Sa pagtahak ng mga Arkero sa UAAP, hindi
maikakailang malaki ang epekto ng suporta ng kapwa
nila Lasalyano sa kanilang mga laro.
“Especially now, we have very young and talented
players. We need your (pamayanang Lasalyano) support.
Last year, we struggled. Hindi tayo nakapasok ng Final
Four. Hopefully this time makuha natin ‘yung Final Four
para tuluy-tuloy na tayo [sa championship]. We need your
support, pray for us [and] sana nandoon kayo palagi,”
salaysay ni Pumaren.
Nais naman ni Bautista na mas lalong pagsikapan ng
mga atleta ang pagpapanalo sa kanilang mga laro kapalit
ng mainit na suporta na ibinibigay ng mga Lasalyano sa
mga ito. “Para sa athletes, I just want them to always give
their best efforts and to really work hard, and from there,
the results will follow. To the Lasallian community, expect
niyo lang na,
always, in
every game,
“...expect niyo lang na,
the Lady always, in every game, the
Archers will Lady Archers will give their
give their
best, to make
best, to make everybody
e v e r y b o d y proud.”
p r o u d , ” - Coach Tyrone Bautista
pagtatapos ni
Bautista.
Sa darating na UAAP Season 73, inaasahan ng Green
at Lady Archers ang buong suporta ng bawat Lasalyano.
Isang malaking pagsubok ang kanilang haharapin na
siyang magpapamalas at magpapalabas ng kanilang mga
galing.
Isang matinding pagsubok na mapagtatagumpayan
lamang sa tulong ng pagkakaisa ng mga Lasalyano at
pagpapalaya sa Animo Spirit sa kanilang mga puso.
APP/ Precious Que

Franz Robert Grafil
Kurso: AB-LIM
Koponan: Green
Woodpushers
High School: Philippine
Christian University
Greatest achievement: 3rd
Place, World Olympiad U-16
Chess Championship 2007
Ano ang goal mo para sa
Season 73 ng UAAP lalo na’t
DLSU ang host?
“Ang goal ko ay maka-gold
[medal] at maging champion
[kami] sa UAAP.”
Kim Fajardo
Kurso: AB-SPM
Koponan: Lady Spikers
High School: University of
Santo Tomas High School
Greatest Achievement:
Manlalaro, RP Youth Team
Ano ang pinakamalaking
pribilehiyo ng pagiging atleta
ng DLSU?
“Makatapos ng pag-aaral
sa isa sa pinakamagandang
school sa bansa ng libre.”
Robby Recto
Kurso: AB-ISJ
Koponan: Softbelles
High School: Holy Spirit
School
Ano ang goal mo para sa
Season 73 ng UAAP lalo na
DLSU ang host?
“Mapataas ang ranking [ng
Softbelles] sa UAAP.”
Kinalap nila Joan Jao, Precious Que at Quino James Legaspi
Patrick Sacro Unso
Kurso: BS-PSYC
Koponan: Green Tracksters
High School: University of
Santo Tomas High School
Greatest Achievement:
Philippine Junior Record –
110m hurdles
Ano ang goal mo para sa
season 73 ng UAAP lalo na’t
DLSU ang host?
“Goal ko maging Rookie of
the Year sa aking sport at sana
makapagbigay ng points or
medals para sa team upang
makatulong sa pagiging
overall champion ng La Salle.”
Ernesto Pantua III
Kurso: AB-SPM
Koponan: Green Tennisters
High School: La Salle Green
Hills
Greatest Achievement: MVP,
NCAA Season 83 Men’s Lawn
Tennis Junior Division
Ano ang pinakamalaking
pribilehiyo ng pagiging atleta
ng DLSU?
“The greatest privilege is to
play for my beloved school.”
Trisha Anne Piatos
Kurso: AB-SPM
Koponan: Lady Archers
High School: Ateneo de
Davao University
Ano ang maibabahagi mo
sa Pamantasang De La Salle
bilang isang atleta?
“Paglalaro nang maayos na
basketball ng may puso.”
Twinkle Masilang
Kurso: AB-SPM
Koponan: Lady Tracksters
High School: Kalayaan
National High School
Ano ang goal mo para sa
season 73 ng UAAP lalo na’t
DLSU ang host?
“My goal in the incoming
UAAP is to give my best to
make DLSU proud.”
IsportS
Edward Flores
Kurso: AB-CAM
Koponan: Green Batters
High School: De La Salle
Zobel
Greatest Achievement: MVP,
Japan-Philippines Goodwill
Games; Team Captain, Asia
Pacific Team 2009
Ano ang goal mo para sa
Season 73 ng UAAP lalo na’t
DLSU ang host?
“Greatest goal [ko] is to get
the championship.”
Ma. Raisa Carla Opulencia
Kurso: BS-BIO
Koponan: Lady Tennisters
High School: De La Salle Lipa
Greatest Achievement: Athlete
of the Year, De La Salle Lipa
HS Batch 2010
Ano ang pinakamalaking
pribilehiyo ng pagiging atleta
ng DLSU?
“Giving honor to the Lasallian
Alma Mater. Showing that
Lasallians has their own
strengths.”
Carl John Daniel Amisola
Kurso: AB-SPM
Koponan: Green Booters
High School: De La Salle
Zobel
Ano ang sakripisyo na kaya
mong ibigay sa iyong team?
“To train hard, play hard,
[and listen to suggestions and
problems of the team.”
Jarelan Tampus
Kurso: AB-SPM
Koponan: Green Archers
High School: Colegio De San
Juan De Letran
Greatest Achievement:
MVP, Rookie of the Year,
and Mythical Five Member,
NCAA Men’s Basketball
Junior Division
Madali mo bang nakahalubilo
ang iyong bagong koponan?
“Madali lang dahil sila ay
mababait at matulungin,
maging ang mga coaching
staffs.”
Aracelie Abaca
Kurso: AB-SPM
Koponan: Lady Archers
High School: Diliman
Preparatory School
Ano ang maibabahagi mo
sa Pamantasang De La Salle
bilang isang atleta?
“Gagampanan at gagawin
ko ng maayos ‘yung role
na ibibigay sa ‘kin ng coach
ko at pagbubutihan ko ang
paglalaro.”
Mga kuha nina Harlene Ilagan, Hosanna David, Natasha Juan, at Precious Que
HUNYO 22, 2010
Brendon Joseph Santos
Kurso: AB-SPM
Koponan: Green Spikers
High School: University of the
East
Greatest Achievement:
Miyembro, 6-peat UAAP
Champion Team sa Men’s
Volleyball Juniors Division
Ano ang maibabahagi mo sa
iyong team?
“Ibabahagi ko ang aking
talento bilang setter ng team
para mag-champion kami.
Gagawin ko lahat ng aking
makakaya.”
Jethro Reuel Yatco
Kurso: BSE-PSC
Koponan: Green Paddlers
High School: University of
Santo Tomas High School
Greatest Achievement: MVP,
UAAP Season 70 Men’s Table
Tennis Juniors Division
Anong sakripisyo ang kaya
mong ibigay sa iyong team?
“I’ll sacrifice my social life,
concentrate muna ako sa
UAAP, and sa studies ko.”
Kimberly Amisola
Kurso: CS-CSE
Koponan: Lady Judokas
High School: University of
Santo Tomas High Scool
Ano ang magiging bahagi mo
para sa iyong team?
“Train and do my best.”
Mga larawang halaw sa internet
PlarideL
Ang PahayaganG
15
Luis Alfonso de la Paz
Kurso: AB-SPM
Koponan: Green Archers
High School: De La Salle
Zobel
Ano ang pinaka malaking
pribilehiyo ng pagiging atleta
ng DLSU?
“To play for one of the most
successful college basketball
team is a great privilege.
There are a lot of people
dying to be one and I’m so
privileged to be part of the
team.”
William Chia
Kurso: BS-ENT
Koponan: Green Judokas
High School: Xavier School
Ano ang sakripisyo mong
kayang ibigay sa iyong team?
“Sweat, time, and blood.”
Isp rtS
Ang Pahayagang Plaridel UNANG SABAK:
mga rookie
ng UAAP

15
Season 73

TOMO XXVI BLG. 1 HUNYO 22,2010 Sundan sa Pahina

Lady Archers, nagtapos sa ikalawang

26 TAON ng responsableng pamamahayag

puwesto sa Fr. Martin’s Cup nina Maveric Mallari at Rae Marie Africa
Tagapamahalang Patnugot at Kasapi

NASUNGKIT ng De La Salle University (DLSU) Lady Archers ang ikalawang

PURSIGIDO. Pilit sinusubukan ni Lady Archer Bernadin Rose Yamamoto
ang depensa ni Lady Falcon Ana Buendia sa Finals ng Fr. Martin’s Cup.
APP/ Aziel Ocampo
puwesto matapos mabigong depensahan ang kampeonato sa Finals round ng Fr.
Martin’s Cup laban sa Adamson University ( AdU) Lady Falcons sa iskor na 74-58.
Naganap ang sagupaan ng dalawang koponan sa San Beda College Gym noong
Hunyo 12.
Dikit pa ang iskor ng dalawang koponan sa pagpasok
ng ika-apat na yugto ng laban. Limang puntos lang ang
pagitan ng iskor ng Lady Falcons laban sa Lady Archers,
pabor sa una.
Unti-unting naging mabilis ang pag-iskor ng Kalaw-
based squad sa tulong ng mga lay-up at jumpshot ni Lady
Falcon Ana Buendia. Hindi naman nagpatalo ang Lady
Archers sa pamamagitan ng three-point shot ni Hannah
Viterbo, 8:13 pa ang nalalabi sa laro.
Nagawa namang maagaw ni Lady Falcon Analyn
Almazan ang bola mula kay Lady Archer Kady Wilson
para sa isang fastbreak lay-up, 72-57. Tuluyan nang
kumawala ang AdU matapos magpasabog ng 14-1 run na
nagresulta sa iskor na 74-57, pabor sa Lady Falcons.
Sa pagsisimula ng ikatlong yugto, lamang ang Lady
Archers sa iskor na 37-40. Kinuha ng DLSU ang limang
puntos na lamang matapos ang isang lay-up ni Lady
Archer Kady Wilson mula sa isang magandang pasa ni
Aracelie Abaca, 37-42.
Dinagdagan pa ni Eileen Urieta ang lamang ng Lady
Archers matapos ibuslo ang isang jumper na nagresulta sa
iskor na 44-48, pabor sa Taft-based squad.
Sa kabila nito, nagawang maitabla ni Lady Falcon
Katherine Mangahas ang laban, 50-50, gamit ang kanyang
sariling paraan ng jumpshot, 3:14 pa ang nalalabi sa
nasabing yugto. Tuluy-tuloy nang kumana ang Lady
Falcons at tinapos ang huling yugto sa isang three-pointer
ni Buendia, 56-53 ang iskor.
Nagawang makalamang ng DLSU sa pagtatapos ng
ikalawang yugto, 35-40 matapos mag-init ang mga kamay
ni Viterbo sa rainbow country. Gumawa ng apat na three-
pointers si Viterbo sa nasabing yugto.
Tumulong sa atake ng Archers si Urieta na nagpasiklab
ng isang 11-2 run para sa Taft-based squad matapos ang
kanyang three-pointer.
Naging mahigpit ang labanan para sa kampeonato sa
simula ng laban. Nagpalitan ang dalawang koponan sa
pag-iskor ngunit namayani ang AdU sa pagtatapos ng
yugto, 20-17.
Naging problema ng Lady Archers ang dami ng
offensive rebounds ng Lady Falcons sa kabuuan ng laro.
Naging mahusay rin ang double-team defense ng AdU na
nagpahirap sa mga gwardiya ng ng DLSU.
Aminado si Lady Archer Head Coach Tyrone Bautista sa
kakulangan ng karanasan ng kanyang bataan. Aniya, “Late
in the game, lumabas talaga yung pagiging inexperienced
ng team playing with the UAAP (University Athletic
Association of the Philippines) defending champions
(AdU Lady Falcons).”
Sa kabila nito, nagustuhan naman ni Baustista ang
patuloy na pag-unlad ng kanyang koponan. Dagdag pa
niya, “I liked what happened because nobody expected us
to reach the finals.”
“I lost five senior players but we still reached the
finals. It (FMC) helped us na malaman ‘yung things na
kailangan namin i-work on as a team and improve as a
team.” paliwanag ni Bautista. Puntirya ng Lady Archers
na makapasok sa Final Four spot sa darating na UAAP
Season 73.

Animo Squad, humataw Green Archers, bigong maka-

sa Fil-oil Competition!
ni Lorenz Jay Domingo
Korespondente
BIGAY-TODO sa paghataw ang De La Salle University (DLSU) Animo Squad
matapos silang manalo ng 1st runner-up sa 2010 Fil-oil Flying V San Marino
Cheerleading Competition Finals sa Fil-oil Flying V Arena, San Juan City
noong Hunyo 13. Naging maganda at kamangha-mangha ang ginawang
presentasyon ng bawat kalahok sa likod ng kanilang ‘di magkamayaw na
taga-suporta. Hinirang na kampeon ang University of Perpetual Help System
DALTA (UPHS) Altas Pep Squad habang nagtapos sa 2nd runner-up ang
Adamson University (AdU) Pep Squad.
Naging maganda ang kinalabasan ng pagtatanghal na ginawa ng Green
and White squad. Ginamit nila ang kanilang routine na itinanghal noong
nakaraang Lasallian Personal Effectiveness Program (LPEP) 2010. Naging
pulido ang bawat galaw ng Animo Squad kung kaya’t nangibabaw ang
kanilang sayaw mula sa ibang mga kalahok.
Ito ang kauna-unahang cheerleading competition sa Fil-oil Flying V Pre-
season tournament na nagbigay ng pagkakataon sa cheering squads ng
iba’t ibang pamantasan na ipakita ang kanilang hindi matatawarang galing
at talento. Nilahukan ito ng Top 8 cheering squads ng University Athletic
Association of the Philippines (UAAP) at National Collegiate Athletic
Association (NCAA) ang nasabing paligsahan.
Kabilang sa mga ito ang UPHS, DLSU, AdU, University of the East,
National University, Jose Rizal University, Arellano University at Emilio
Aguinaldo College na nagpakita ng patikim para sa kani-kanilang cheerdance
competition sa UAAP at NCAA.
Ayon kay Alvin Poronda, Head Cheerleader ng Animo Squad, “It was
very unexpected for us to actually win since we only did the routine two
days before the competition itself, editing and making our LPEP routine
shorter. I just told them to do their best and winning wouldn’t matter for me
since we were not actually prepared.” Nagpapasalamat naman si Poronda sa
Panginoon at sa lahat ng miyembro ng Animo Squad dahil sa tagumpay na
kanilang nakamit.
Matapos ang nasabing kumpetisyon, naging abala ngayon ang Animo
Squad sa kanilang naging Centennial Kick-off Performance noong Hunyo 16
at sa gaganaping UAAP Opening sa Hulyo 10 sa Araneta Coliseum. “We
started trying new lifts for UAAP Cheerdance and other stunt skills since it’s
harder to master all the skills needed than to incorporate it in the Cheerdance
Competition routine. We’re going to do our best to make the Lasallian
Community proud,” pagtatapos ni Poronda.
pasok sa Semis ng Fil-Oil
ni Lorenz Jay Domingo
Korespondente
NABIGONG makapasok sa semifinals ang De La Salle
University (DLSU) Green Archers matapos silang talunin
ng defending champion ng National Collegiate Athletic
Association (NCAA) na San Sebastian College-Recoletos
(SSC-R) Golden Stags sa iskor na 84-76 sa naganap na
quarterfinals match ng 2010 Fil-oil Flying V Tanduay
First Five Invitational Cup sa Fil-oil Flying V Arena sa
San Juan City noong Hunyo 10.
Ibinigay ng Green Archers ang lahat ng kanilang
makakaya sa buong laro upang matapatan ang matinding
depensang ipinapakita ng kabilang koponan. Nanguna
sa iskor si Green Archer at Ex-San Sebastian Staglet
Almond Vosotros na may 16 puntos na sinundan naman
nina Joshua Webb at Ferdinand, na may 15 at 14 puntos
ayon sa pagkakasunud-sunod. Pinangunahan naman ni
Calvin Abueva ng Golden Stags ang kanyang koponan
na may 24 puntos.
Sa simula ng huling yugto, pinilit makahabol ng Taft-
based squad sa San Sebastian sa tulong nina Webb at
Ferdinand ngunit agad naman itong binawian ng kabilang
koponan sa tulong ni Abueva. Sa huling tatlong minuto,
nagkaroon ng sunud-sunod na lay-ups at jumpshots
sina Webb at Ferdinand. Dahil sa magagandang pasang
nakukuha ni Abueva sa baseline, nagagawa niyang
maipasok ang kanyang mga jumpshot.
Isa namang hindi inaasahang injury ang nangyari kay
Green Archer Jovet Mendoza, 6:59 minuto pang natitira
sa laro, matapos siyang magkaroon ng masamang
pagbagsak sa loob ng court dahil sa kanyang matinding
depensa sa kalabang koponan. Agad naman siyang
inilabas ng court gamit ang stretcher upang mapasuri
ang kanyang kalagayan.
Naging maganda at kapanapanabik ang laro ng
maibaba ng Green Archers ang kalamangan ng Golden
DETERMINADO. Pinangunahan ni Green Archer
Stags sa iskor na 77-73, mahigit isang minutong nalalabi rookie Almond Vasotros ang atake laban sa Golden
Stags.
GREEN ARCHERS/Sundan sa PAHINA14 APP/ Edward Lim