Professional Documents
Culture Documents
Simon's Article
Simon's Article
Aာဏာရွင္ဆန္EသာAEတြးAEခၚAယူAဆEတြကလည္း ၁၉၄၈Eနာက္ပIUင္းကတည္းမွ
ယEန့ထIစIတ္AEႏွာက္Aယွက္ျဖစ္စြာကIUျဖစ္တည္ျခင္းနွင့္AတူAရIပ္လIUခံစားEနၾကရEသးသည္။
AEတြးAEခၚမညီမွ်ျခင္း၊ ပညာEရးခ်UI့တ့ျဲ ခင္း၊ လံUျခံUမUကင္းမဲ့ျခင္း၊ ဆင္းရဲျခင္း၊ က်န္းမာEရးခ်UIတ့ဲ
ျခင္း၊ ျပUစUမUခ်UI့တ့ျဲ ခင္း၊ စီးပြါးEရးနIမ္က်ျခင္း၊ AလUပ္AကIUင္ရွားပါးျခင္း၊ Aာမခံနွင့္၀န္ေဆာင္မွဳ
EပးEဆာင္ျခင္းAက်င့္စရIUက္၊ နIUင္ငံသားတစ္Eယာက္၏ တာ၀န္ယူမU နွင့္တာ၀န္ရIွမU၊ တာ၀န္ခံမU
ဘံUတူညီEသာ AEတြးAEခၚမရွိမွဳနွင့္ ဘံUတူညီEသာ ပင္မAလUပ္ ကIU Aတူတကြ စUစည္း၊
လUပ္Eဆာင္ျခင္းမရIွမွU၊ စEသာ စEသာ Eသာင္းEျခာက္Eထာင္Eသာ ျပႆနာEပါင္းလွစ္
ဟျခင္းမ်ိဳးစံုကို ကင္ဆာ EEရာဂါဆIUးၾကီးပမာ ခံစားEနရသည္မွာ ျမန္မာနIUင္ငံသူ၊ နIUင္ငံသား
တIUင္းတြင္ျဖစ္ပါသည္။
ပထမနည္းလမ္းကIUၾကည့္ၾကရEAာင္
၁) စစ္Aာဏာရွင္စံနစ္၊ Aာဏာရွင္ စံနစ္ ကIU AျပီးပIUင္ျဖIUခ်ျပီး ဒီမIUကEရစီကIU ထူEထာင္ ၾကမည္ဟU
ဆIUၾကပါက-
ကIUယ္တIUင္ဖြ့စ
ဲ ည္းျခင္းEAာင္ျမင္စြာျပUလUပ္နIUင္မည္Eလာ၊ သIU ့မဟUတ္ကIU တြဲဘက္ကာ စစ္Aာဏာ
ရွင္ကIU မည္သIU ့ညIွနIUင္းEဆာင္ရြက္ျပီး AာဏာကIU မည္သIU႔ခြဲE၀AUပ္ ခ်Uပ္မည္ နည္းဆIU သည့္ က
လည္း Aဆင္EျပEAာင္ျမင္စြာ ျဖစ္နIUင္မည္EလာဆIUသည္ ့ Aခ်က္Eတြ က Interim
Government (Interim Period)ကIUEပၚEပါက္ရန္Aတြက္ Aလြန္ကIUAEရးပါEသာ
Aခင္းAက်င္းမ်ားျဖစ္ ပါသည္။
သIU့မွသာျပUတ္က်သြားEသာစစ္Aာဏာရွင္မ်ားမွပUန္ကန္ျခားနားမွUမရွIလာႏIUင္Eပ၊ ရIွနIUင္ခ့လ
ဲ ွ်င္လည္း
ၾကIUတင္ Aခ်Iန္မွီထIန္းကြပ္ႏIUင္ရန္ စစ္EရးသတI၊ စစ္Eရးတားျဖစ္ခ်Uပ္ကIUင္မUကIU လUပ္Eဆာင္နIUင္
Eပသည္။
တခ်Iန္တည္းမွာပင္AEရးၾကီးသည့္Aခ်က္မွာႏIUင္ငံEရးသတIရွIရန္လIUAပ္မUပင္ျဖစ္သည္။
တျခားAလြန္AEရးၾကီးသည့္Aခ်က္တစ္ခ်က္မွာ မူလAာဏာရွင္သည္စစ္Aာဏာရွင္ျဖစ္
EနEသာ Eၾကာင့္ လက္နက္ကIUင္Aင္AားစUမ်ား ကIU ျပန္လည္စUစည္း၍၊ မIမIတIU ့ဖက္တြင္ရIွ Eသာ
တIUင္းရင္းသား လက္ နက္ ကIUင္ မ်ားနွင့္Eသခ်ာက် နစြာEပါင္းစည္း တည္Eဆာက္ ရပါမည္။
“တည္မွတ္ကIU ဆIUလIUရင္းျဖစ္ပါသည္”
သတIျပUရန္
Aျမဲတမ္း EျပာဆIUEနၾကEသာ၊ ၾကားရEသာစကားရIွပါသည္၊ ၾကားEနရပါသည္ လူထU
တIUက္ပြဲျဖစ္ပြားခ်Iန္မွာမွ Eခါင္းEဆာင္ EEပၚလာလIမ့္မည္ ဆIUEသာEစာင့္စားျခင္း၊ လIUက္လံ
စည္းရံUးျခင္း မ်ားသည္ မIမI၏ Aင္AားကIU ျဖUန္းတီးလIUက္သကဲ့သIU႕ပင္ရွIသည္။
လက္ရIွျဖစ္EနEသာAEျခAEန
ျမန္မာ့Eတာ္လွန္EရးAႏွစ္ငါးဆယ္္ဆယ္ခရီး ကIUEသEသခ်ာခ်ာသီAIUရီမ်ားAရEသာ္လည္း၊
ျဖစ္စU္္တIU ့၏သEဘာကIUလည္း၊ ကမၻာနIUင္ငံEရး၊ စီးပြားEရး၊ လံUျခံUEရး၊ တIUကIU AEျခခံကာ
ျခံUငံျပီးၾကည့္ရUရမည္ UဆIUလွ်င္မွU - ျမန္မာ့Eတာ္လွန္Eရးခရီးသည္္Eခတ္Aဆက္ ဆက္ တြင္
AတIUက္Aခံမ်ားAားလံUးသည္ပံUစံမ်UIးစံUျဖင့္ Aသြင္ကူးEျပာင္းမွUကIUျဖစ္Eပၚရန္A တြက္ နည္းလမ္း
EEပါင္းမ်ားစြာကIU ပံUစံမ်UIးစံU ျဖင့္သြားခဲ ့ၾကျပီးသားကIUEတြ ့ျမင္ရပါသည္။
AားလံUးEသာAဖြ့မ
ဲ ်ားက မ်က္လံUးပIတ္ျပီးEရွ့ကIUEျပးEနEသာAEနAထားကIU ျဖစ္Eနသည္ တစIUက္
မွတ္မွတ္နွင့္AEျခAEနAခ်Iန္ခါကIUၾကည့္ကာ လUပ္Eဆာင္ရမည့္AလUပ္မ်ားကIU
Aခ်Iန္လြဲမွားစြာ ကEျဗာင္းကျဗန္လUပ္Eနၾကသည္။
( ထIUလြဲမွာစြာနွင့္လUပ္EနEသာAခ်က္မ်ားကIU ျပင္ဆင္ရEတာ့Eပမည္)
Aျခားတစ္ခUမွာ
Part By Part, Case By Case ကIU ခြဲျခားလUပ္Eဆာင္ မတတ္ျခင္းနွင့္ Responsibility to Protect
ႏွင့္ Humanitarian Intervention Campaign ကIU Aခ်Iန္Aခါ၊AEနAထားကIU မၾကည့္ဘဲ
ထIUးစစ္ဆင္တIUက္ခIUက္ျခင္းတIU ့ျဖစ္သည္။
သIU ့Eသာ္ Timing & Solution Period, Situation Period EတြရIွသလIU ၊ Responsibility to
Protect ၊ Humanitarian Intervention Eတြရဲ ့UပEဒသEတြကIU EသEသခ်ာခ်ာ နားလည္ၾကEစ
ခ်င္ပါသည္။ ထIUမွ ကIUယ္စီးEသာျမင္း Aထီးလား၊ Aမ လား ဆIUတာကIU နားလည္သEဘာ
Eပါက္မည္ျဖစ္ပါသည္။ သIU ့မဟUတ္ပါက Aခ်ည္းနည္းသာျဖစ္သည္။ ဆIUလIUသည္မွာ မEAာင္ျမင္
နIUင္ EEသာ Eတာင္းဆIUခ်က္၊စည္းရံUးခ်က္သာျဖစ္သြားပါသည္။
ျမန္မာနIUင္ငံတြင္စစ္အာဏာရွင္ျဖဳတ္ခ်ေရး၊ဒီမိုကေရစီစနစ္ေဖာ္ေဆာင္ေရးဟူေသာEခါင္းစဥ္ႏွစ္ခုကို
ဆုပ္ကိုင္၍၊ စီးခ်င္းထIUးလာသည္မွာ ဆယ္စUငါးစUရIွလာျပီကIUEတြ ့ရသလIU၊ ဒီမIUကEရစီ ရဲ့က်င္ ့
ထံUးEတြAား လက္Eတြ ့ကIUယ္တIUင္၀င္Eရာက္Eဆာင္ရြက္ျခင္းAလြန္ Aားနည္းEန
သည္ကIUလည္းျပန္လည္ ဆန္းစစ္Eစခ်င္ပါသည္။