Professional Documents
Culture Documents
Üretim Ve Bilgi Sistemlerindeki Hızlı Gelişmeler
Üretim Ve Bilgi Sistemlerindeki Hızlı Gelişmeler
Lambert, Stock ve Ellram’ın ; Lojistik Yönetiminin Esasları (2) adlı kitaplarında tedarik
zinciri, pazara ürünleri ve hizmeti getiren firmaların düzenlenmesi olarak
tanımlanmıştır. Ganeshan ve Harrison ise Tedarik Zinciri Yönetimine Giriş (4) adlı
makalelerinde tedarik zincirini, malzemelerin tedariki ve bu malzemelerin yarı mamul
1
yada son ürün haline dönüştürülmesi ve bu bitmiş ürünlerin müşterilere dağıtılması
fonksiyonlarını gerçekleştiren, tesis ve dağıtım seçeneklerinden oluşan bir ağdır.
Tedarik zinciri, bir müşterinin isteğini karşılamak için gereken tüm aşamalardan oluşur.
Tedarik zinciri sadece üretici ve tedarikçileri değil, ayrıca taşıyıcılar,depolar ,
perakendeciler ve müşterileri içermektedir. Bu tanımdan da anlaşılacağı gibi tedarik
zinciri, başlangıç noktası tüketici, uç noktası ise hammadde tedarikçileri olan bir yığın
işletme yerine bunların tamamını ifade eden tek bir firma görünümünde, sistem
düzeyinde bir yaklaşımdır. Bu yaklaşım şirketlerin kendi çalışmalarını en uygun ve
basit bir şekle getirirken, aynı zamanda tüm tedarik zincirinin çalışmasını incelemekte
ve çalışmaları iyileştirmek suretiyle de şirketlerin tüketiciye karşı yapmaları gerekenleri
en uygun duruma getirme olanaklarını da sağlamaktadır. Ganeshan’ın makalesinde (4)
belirttiği şu cümleleri tedarik zinciri işbirliğinin önemini vurgulamaktadır. Tedarik
zinciri en zayıf halkası kadar güçlüdür. Dolayısıyla zincirdeki herhangi bir firmanın
başarısızlığı zincirin diğer üyelerini de etkiler.
2
Nakit Akışı
Bilgi Akışı
Tedarikçiler
Ana Sanayi Baş Bayii Bayiler Müşteriler
Ürün Akışı
Ü
Nakit Akışı
Her tedarik zincirinin kendine özgü pazar talebi, işletim çabası ve her durum için aynı
kalan unsurları vardır. Herhangi bir tedarik zincirinin elemanı olan firmalar bireysel ve
müşterek olarak, aşağıda belirtilen beş alandaki faaliyetlerine ilişkin olarak bazı kararlar
vermelidirler.
1.3.1.Üretim:
1.3.2.Envanter:
3
davranmaktır. Elde bulundurma maliyetinin yüksek olması durumunda optimum
envanter seviyesi ve sipariş verme noktası ne olmalıdır?
1.3.3. Lokasyon :
Üretim ve envanter depolama için gerekli olan tesisler nerede yer almalıdır? Üretim ve
envanterin depolanması için en maliyet etkin lokasyonlar nerelerdir? Mevcut tesisler
kullanılmalımıdır, yoksa yeni tesisler mi inşa edilmelidir? Bu kararlar alındığında,
ürünlerin son müşteriye dağıtılması için gerekli olan makul yollar belirlenir.
1.3.4. Taşımacılık:
1.3.5. Enformasyon:
4
yapıda bir tedarik zincirine sahip olması gerekir. Firmanın ne olduğu ve ne yapabileceği
hitap ettiği pazara ve sahip olduğu tedarik zincirine göre şekillenmektedir.
1.4.1. Üretim
Üretim, tedarik zincirinin ürünleri üretmek ve depolamaya ilişkin olarak kapasitesi ile
ilgilenir. Üretimin tesisleri, fabrikalar ve depolardır. Yöneticilerin üretim kararlarını
verirken karşılaştıkları başlıca karar, esneklik ve etkinlik arasındaki ilişkiyi nasıl
kurmaları gerektiğidir. Eğer fabrika ve depo aşırı fazla artık kapasite ile çalıştırılıyorsa,
ürünün talebindeki değişmelere daha çabuk cevap verebilirler ve esnektirler. Tam
kapasite çalışan tesisler talepteki dalgalanmalara cevap verme yeteneğine sahip
değildirler. Diğer taraftan, kapasite maliyet demektir ve artık kapasite kullanılmayan ve
kar sağlamayan boş kapasitedir. Yani ne kadar artık kapasite varsa, o operasyon o
derece az etkindir.
1.4.2. Envanter
5
sağlar. Oysaki envanterin yaratılması ve taşınması bir maliyet teşkil etmektedir ve
yüksek seviyede etkinlik sağlanabilmesi için envanter maliyeti olabildiğince minimum
seviyede tutulmalıdır.
1.4.3. Lokasyon
1.4.4. Taşımacılık
6
değildirler. Taşıma maliyetleri tedarik zincirindeki operasyon maliyetlerinin yaklaşık
olarak üçte birini oluşturduğu için, burada alınacak kararlar çok önemlidir.
1.4.5. Enformasyon
Enformasyon, diğer dört tedarik zinciri sürükleyicileri için alınacak kararlarda temel
oluşturur. Tedarik zincirindeki tüm operasyonlar ve faaliyetler arasındaki bağlantı
7
olarak da tanımlanabilir. Genişletmek gerekirse, bu bağlantı tedarik zincirindeki
firmaların doğru ve iyi kararlar vermesini sağlar. Bu da tedarik zincirinin karlılığını
arttırtmada yardımcı olmaktadır.
8
1.ÜRETİM 2.ENVANTER
Neyi, Ne Ne kadar
zaman ve yapmalı ve ne
Nasıl kadarını
Üretmeli? depolamalı?
5.ENFORMASYON
Bu kararları
alabilmek için esas
teşkil eder.
3.LOKASYON
4.TAŞIMACILIK Faaliyetler en
Ürünü Ne zaman iyi Nerede
ve Nasıl taşımalı? gerçekleştirileb
ilir?
Her pazarın yada bir grup müşterinin özel istekleri vardır. Farklı pazarlara hizmet eden
tedarik zincirleri bu ihtiyaçlara etkin biçimde cevap verebilmelidirler. Bazı pazarlar
tedarik zincirinin daha çabuk cevap verebilir yapıda olmasını gerektirirken, bazı
pazarlar tedarik zincirlerinin daha çok etkinliğe odaklanmasını isterler. Her bir tedarik
zinciri sürükleyicisini ilgilendiren kararların toptan etkisi, tedarik zincirin pazara ne
kadar iyi hizmet ettiğini ve bu tedarik zincirindeki katılımcılarına ne kadar karlı
olduğunu belirler.
9
Genişletilmiş tedarik zincirleri, ek olarak üç tip katılımcıyı daha içerirler. Genişletilmiş
tedarik zincirinin ilk sırasında tedarikçinin tedarikçisi, yani son tedarikçi yer almaktadır.
En son sırasında ise, müşterinin müşterisi yani son müşteri bulunmaktadır. Son olarak
da, tedarik zincirindeki diğer firmalara servis sağlayan bir grup firma yer almaktadır. bu
firmalar, lojistik, finans, pazarlama ve bilgi sistemleri hakkında hizmet sağlarlar.
Herhangi bir tedarik zincirinde, farklı fonksiyonlar sergileyen firmalardan söz edilebilir.
Bunlar üretici, dağıtıcı yada toptancı, perakendeci, bireysel yada firma olabilen
müşteriler ve de ürünlerin son tüketicileri olan firmalardır. Bu firmaları destekleyen,
ihtiyaç duyulan hizmeti veren hizmet sağlayıcı firmalar da vardır.
1.5.1. Üreticiler
Üreticiler ürün üreten organizasyonlardır. Bunlar hammadde üreticileri yada bitmiş ürün
üreten firmalar olabilirler. Bitmiş ürün üreticileri, başka üreticiler tarafından üretilen
hammadde ve yarı mamulü kullanırlar.
Üreticilerin ürettiği ürünler , elle tutulabilen endüstriyel ürünler olabileceği gibi müzik,
yazılım, eğlence gibi elle tutulamayan ürünler de olabilir.
1.5.2. Dağıtıcılar:
Dağıtıcılar belli bir hacimdeki envanteri üreticiden alan ve ilgili ürünün bir kısmını
müşterilere dağıtan firmalardır. Dağıtıcılar aynı zamanda toptancı olarak da
bilinmektedir. Dağıtıcılar tipik olarak diğer ticaretle ilgilenen işlerle çalışarak, bireysel
olarak bir müşterinin genelde alacağı miktardan daha büyük miktarlarda satış yaparlar.
Dağıtıcılar; envanteri stoklayarak ve müşteri bulmak ve hizmet etmek için satışların
çoğunluğunu yaparak, ürüne olan talepteki dalgalanmalar söz konusu olduğunda,
üreticilere tampon görevi yaparlar. Müşteri için dağıtıcılar,ürünleri müşterinin istediği
yere zamanında dağıttığı için, “Zaman ve Yer” fonksiyonunu yerine getirirler.
10
taşınmasıdır.Bir dağıtıcı aynı zamanda sadece üretici ve müşteri arasında köprü özelliği
gösteren ve ürünün sorumluluğunu üstüne almayan organizasyonlar da olabilir. Her iki
durumda da, müşterinin ihtiyaçları ve mümkün olan ürünlerin aralığı değiştikçe, dağıtıcı
devamlı olarak müşteri ihtiyaçlarını takip eder ve bunları mümkün olan ürünlere
eşleştirir.
1.5.3. Perakendeciler:
1.5.4. Müşteriler:
Müşteriler yada tüketiciler bir ürünü satın alan ve kullanan organizasyonlardır. Bir
müşteri organizasyonu, başka bir ürün üretip bunu diğer müşterilere satmak için, ürün
satın alabilirler. Yada bir müşteri, tüketmek için o ürünü alan, son kullanıcı olabilir.
11
sağlayıcıları pazar araştırması ve reklam konusunda hizmet verirlerken, bazıları ise ürün
dizaynı, mühendislik hizmetleri ve hukuk hizmetleri gibi konularda hizmet
sağlamaktadırlar. Tüm bu hizmet sağlayıcılar, tedarik zincirindeki üreticiler, dağıtıcılar,
perakendeciler ve müşterilerin süregelen operasyonlarında daha büyük yada daha az
derecede entegre olmuşlardır.
Basit bir tedarik zinciri ile genişletilmiş bir tedarik zincirine ait örnekler aşağıda
verilmiştir.
12
Genişletilmiş Tedarik Zinciri
Hizmet Sağlayıcı
Daha önce tedarik zinciri performansını tanımlayan iki karakteristik esneklik yada bir
başka deyişle cevap verebilmeden ve etkinlikten bahsedilmişti. Bu karakteristiklerin
objektif olarak ölçülebilmesi için, tam doğru terimlerle ifade edilmesi gerekmektedir.
Performans ölçümleri dört kategoride açıklanabilir.
1. Müşteri Hizmeti
2. İç etkinlik
3. Talebin esnekliği
4. Ürün geliştirme
1.7.1.Müşteri Hizmeti:
13
arz edecektir. Bazı müşteriler küçük miktarlarda hızlı dağıtım beklentisinde iken , bazı
müşteriler büyük miktarlarda ürün için uzun süre beklemeye razıdırlar.
Warren Housman’a göre hizmet; tam zamanında teslim ve kişiselleştirilmiş ürünler ile
müşteri talebini önceden tahmin etmek ve gidermek yeteneği ile ilgilidir.
Müşteri hizmeti ile ilgili firmanın veya tedarik zincirinin, stoğa üretim yada siparişe
üretim durumuna göre iki set metrik vardır.
1.7.2. İç Etkinlik
İç etkinlik, uygun seviyede kar yaratabilmek için, bir firma yada tedarik zincirinin
çalışabilmesi yeteneği ile ilgilidir. Bir başka deyişle, firmanın yada tedarik zincirinin
varlıklarını olabildiğince karlı kullanması yeteneğidir. Varlıklar; tesis , ekipman,
envanter ve nakit gibi elle tutulabilen her şey olarak tanımlanabilir.
14
• Satışların geri dönüşleri
1.7.3.Talep Esnekliği
Talep esnekliği, firmanın taleplerdeki yeni miktarlara ve yeni ürün aralığına esnek
olması ve hızlı cevap verebilmesi yeteneğidir. Hizmet ettikleri pazardaki belirsizliklere
karşı, firma yada tedarik zinciri bu yeteneklere ihtiyaç duymaktadır. Esnekliğin
ölçütlerinden bazıları şunlardır:
• Faaliyet çevrim süresi
• Fazla talebi karşılama esnekliği
• Fazla arzı yerleştirebilme esnekliği
Ürün geliştirme, firmanın yada tedarik zincirinin, pazarda gelişmeler oldukça, pazara
sunmak üzere, yeni ürün yaratma, dizayn etme, üretme ve dağıtma yeteneğini ölçer. Bir
tedarik zinciri hizmet ettiği Pazar ile birlikte hareket etmelidir. Gelişmekte olan bir
Pazar ile birlikte hareket edebilme yeteneği, şu metriklerle ölçülebilir.
• Geçen yıl ilk kez sunulan ve satılan ürünlerin yüzdesi
• Geçen yıl ilk kez sunulan ürünlerden elde edilen satışların yüzdesi
• Yeni bir ürünü geliştirmek ve dağıtmak için gerekli çevrim süresi
15
BÖLÜM 2. TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ
Tedarik Zinciri Yönetimi başka bir ifadeyle, hizmet edilen pazar için esneklik ve
etkinliğin en iyi karışıma ulaşmak için, tedarik zincirindeki katılımcıların arasında,
üretim, envanter, lokasyon ve taşımacılığın koordinasyonunu sağlamaktır.
16
Tedarik Zinciri Yönetimi içeriği ile geleneksel lojistik içeriği arasında farklar
bulunmaktadır. Lojistik tipik olarak tek bir firma ile bir tedarik zinciri arasındaki
faaliyetlerin gerçekleştirilmesi ile ilgilidir. Ayrıca geleneksel lojistik ilgisini, tedarik,
dağıtım , bakım ve envanter gibi konulara odaklamıştır. Tedarik zinciri yönetimi ise tüm
geleneksel lojistik faaliyetlerini kapsadığı gibi aynı zamanda, pazarla , yeni ürün
gelişimi, finans ve müşteri hizmetleri gibi faaliyetlerde gerçekleştirmektedir.
Tedarik zinciri görüşüne geniş açıdan bakıldığında, ekstra faaliyetler müşteri ihtiyacını
karşılama görevinin bir parçası olarak görülmektedir. Tedarik zinciri yönetimi tedarik
zincirini ve içindeki organizasyonları elemanları olarak görmektedir. Son müşteriye en
iyi hizmet vermek amacıyla ürünlerin ve hizmetlerin hareketinin koordine edilmesi için
gerekli olan faaliyetlerin anlaşılmasına ve yönetilmesine sistematik bir yaklaşım
getirmektedir. Bu sistem yaklaşımı, iş gereksinimlerine en iyi karşılık verecek
çerçevenin oluşturulmasını sağlar.
17
Kriter Geleneksel Yaklaşım Tedarik Zinciri Yönetimi Yaklaşımı
Stok Yönetimi Bağımsız çabalar söz Hat boyunca stoklarda ortak düşüş
Yaklaşımı konusudur. hedeflenir
Toplam Maliyet Firma maliyetlerini minimize Hat boyunca maliyetleri minimize
Yaklaşımı etmek ister etmek ister.
Zaman Kısa dönem Uzun dönem
Paylaşılan Bilgi İşlem ihtiyaçları ile sınırlıdır Tüm planlama ve görüntüleme
Miktarı proseslerini kapsar
Ortak Planlama İşlem temelli Proses temelli
Şirket Felsefelerinin İlişkisiz En azından bir anahtar ilişkide
Uyumluluğu uyumluluk
Tedarikçi Tabanının Yayılma riski amacıyla Koordinasyonu arttırma amacına
Genişliği rekabeti arttırmaya yöneliktir. yöneliktir.
Hat Liderliği Gereksiz Koordinasyona odaklanması için
gereklidir.
Risk ve Ödüllerin Herkesin kendi kazancına göre Risk ve ödüller uzun dönemde
Paylaşım Oranı paylaşılır. paylaşılır.
Bilgi Sistemleri Bağımsız İletişimi sağlar.
Anlaşılacağı gibi tedarik zinciri yönetimi, geleneksel yaklaşımdan daha fazla gayret,
koordinasyon ve analiz gerektirir. Buna rağmen firmaların tedarik zinciri yönetimini
sistemini uygulamak istemelerinin nedeni, uygulamada pek çok yararı beraberinde
getirecek olmasıdır. Bu yararlar mal ve hizmet alıcısı ve mal ve hizmet satıcısı için ele
alınırsa;
18
• Stratejik açıdan, rekabet etme ve müşteri ihyiçalarını yüksek hizmet düzeyi ile
sağlamaya olanak sağlar.
19
• Doğru zaman
• Doğru yer
• Yüksek esneklik
• En az toplam maliyet
• En kısa çevrim süresi
• En az toplam stok düzeyi
Başlangıç noktası tüketici, uç noktası ise hammadde tedarikçileri olan bir yığın işletme
yerine bunların tamamını ifade eden tek bir firma görünümündeki tedarik zinciri;
şirketlerin iç çalışmalarını en uygun ve en basit bir şekle getirirken, aynı zamanda tüm
tedarik zincirinin çalışmasını incelemekte ve çalışmaları iyileştirmek suretiyle de
şirketlerin tüketiciye karşı yapmaları gerekenleri en uygun durumu getirme olanaklarını
da sağlamaktadır. Tedarik Zinciri Yönetimi; fiyat kalite ve teknoloji gibi çıktıların
geliştirilmesini ve uygulamaların uyumlu, bütünleşik ve yüksek performanslı olmalarını
sağlamaktadır. Tedarik Zinciri Yönetimi uygulamaları; çok yönlü ve çok kullanışlı
gelişim aktivitesi için temel oluşturur. Uyumlu strateji, haberleşme liderliği ve iş süreci
yönetimini geliştirir. Müşteri tedarikçi yoğunlaşmasını sağlar ve sanayi vizyonunu ve
araştırmasını en iyi uygulamalar içinde birleştirir. Dolayısıyla Tedarik Zinciri
Yönetiminin beklenen yaraları hammadde kaynaklarından son tüketiciye kadar bütün
alanlarda ortaya çıkmaktadır. Tedarik Zinciri Yönetiminin gerçek etki derecesi; tedarik
zincirinde yarattığı görüş yeteneğindedir. Ekonomik hesaplamalar; Tedarik Zinciri
Yönetiminin daha düşük stok, sevkiyat ile çalışan işletmeler için en iyi miktarlarda
dengelemeler yapabilir.
20
2.4.2. Tedarik Zinciri Yönetim Sisteminin Dezavantajları
Tedarik Zinciri Yönetiminde temel üç aktivite söz konusudur. Bunlar Satın alma ve
Tedarik, Lojistik ve Depolamadır.
Yanlış uygulanan satın alma ve tedarik yönetiminin sonuçları işletmeyi mali açıdan
zorlamakta ve maliyetlerin artmasına neden olduğu için, satın alma ve tedarik
işletmelerin yönetmeliklerine , programlarına ve sistemlerine uygun olarak üretim planı
çerçevesinde, ithal ve yerli her türlü mamul, yarı mamul ve sarf malzemelerin alımını
etüt ederek en uygun fiyat, kalite ve zamanında hizmete sunulmasını sağlamalıdır.
21
1. Mevcut tedarikçilerin listesini tutmak: İşletmenin birlikte çalıştığı
tedarikçilerin ne ürettikleri, ne kadar ürettikleri, teslimat süreleri, kalite bilgileri,
ürün spekleri gibi özellikleri ile ilgili veritabanı oluşturulmalıdır. Bu veritabanı
oluşturulurken tedarikçiler düzenli olarak denetlenir.
2. Her bir malzeme için uygun tedarikçinin seçilmesi: Satın alma ve tedarik
çalışanları işletmenin belirlediği politika çerçevesinde belli kritelere uygun
tedarikçilerin seçimini yapmalıdır. Bu kriterle hemen hemen her işletme için
aynıdır. Bunlardan bazıları fiyat, tedarikçi kapasitesi, mesafe, kalite, teslim
zamanı ürün standardıdır. Bunun için kullanılan özel yöntemlerden bazıları ise
analitik hiyerarşi proses, skorlama ve amaç programlamadır.
2.5.2. Lojistik
22
Lojistik hakkında genel görüş, işletmenin dışarıdan temin ettiği malzemelerin işletmeye
ulaştırılması şeklindedir. Aslında lojistik sadece bunlarla kısıtlı değildir. Hem fabrika içi
malzeme hareketleri, hem ihtiyaç duyulan malzemelerin işletmeye ulaştırılması, hem de
üretilen ürünlerin müşteriye ulaştırılması işlemlerinin tamamı lojistik kavramı
içerisindedir.
Lojistik faaliyetleri işletme içi lojistik faaliyetler ve işletme dışı lojistik faaliyetleri
olarak ele alınır.
İşetme içi lojistik faaliyetlerinden yükleme aşamasından bir sonraki aşama taşımacılık
tarzlarından hangisinin seçileceğidir. Daha önceki bölümlerde de bahsedildiği gibi,
başlıca taşımacılık tarzları; kamyon taşımacılığı, uçak taşımacılığı, gemi taşımacılığı,
raylı sitem ile taşımacılık, boru hatları ile taşımacılıktır.
Günümüzde lojistik sektörü yükselen bir trend içerisindedir. Özellikle ülkeler arası
ticaretin artması, ortak pazarların kurulması, gümrüklerde sağlanan indirimler sayesinde
23
taşımacılık giderek önem kazanmaktadır. Dağıtım ile ilgili olarak “Dağıtım Yönetimi”
bir uzmanlık dalı olarak doğmuştur.Temeli dağıtım sistemlerinin yönetilmesine
dayanmaktadır. Ayrıca doğrusal programlamanın da ana konularından biridir.
2.5.3. Depolama
24
BÖLÜM 3- TEDARİK ZİNCİRİ OPTİMİZASYONU VE
MODELLEME
Tedarik zinciri, müşteri ihtiyacını karşılamada, direk veya indirek olarak ihtiyaç
duyulan tüm fonksiyonlardan oluşmaktadır. Tedarik zincirinin amacı, yaratılan genel
değerin maksimize edilmesidir. Bir tedarik zincirin değeri, son ürünün müşterideki
değeri ile tedarik zincirin bu müşteri ihtiyacını karşılamada harcadığı çaba arasındaki
farkın hesaplanması ile belirlenir. Bu değer tedarik zincirin karlılığı olarak çevrilebilir.
Tedarik zincirinin karlılığını arttırabilmek için tedarik zincirini optimize etmek
gerekmektedir.
25
Tedarik zinciri optimizasyonu, tedarik zincirinin genel karlılığını yada müşteriye
sunulan bir hizmetin servis düzeyini maksimize etmek amacıyla , tedarik zincirin
planlanması ve optimize edilmesidir. Tedarik zinciri optimizasyonu işletme
politikası, ,şletmenin büyüklüğü ve ürünün tipine bağlı olan kompleks bir işlemdir.
Örneğin ürün bilgisayar ise, tedarik zinciri tasarımı dinamik ve cevap verebilen yapıda
olacaktır ve tedarik zinciri, bir sipariş alındıktan sonra bilgisayarın dağıtılması prosesini
optimize etmeye planlanmış olmalıdır. Güçlü bir tedarik zinciri, siparişten dağıtıma
kadar olan çevrim süresini azaltarak ve üretici ve müşteri arasındaki aracıları yok
ederek, müşteri memnuniyetini arttırabilendir.
Değer zinciri, tedarik, üretim, dağıtım ve hizmet gibi tedarik zincirine değer katan
proseslerin bir kombinasyonudur. Eğer bir depo tedarik zincirine bir değer katıyorsa, o
halde o da değer zincirinin bir parçasıdır. Aşağıdaki şekilde gösterilen direk proseslerin
yanı sıra, tedarik zincirine değer katan, bir operasyonu yönetmek ve bazı kararlar almak
gibi, indirekt proseslerde müşteri ihtiyacını karşılamada gereklidir.
26
Yeni Ürün Geliştirme İç Değer Zinciri Satış Sonrası Hİzmet
Müşteri için değerler dört ana kategoriye ayrılmaktadır. Bu kategoriler; kalite, hizmet
düzeyi, maliyet ve çevrim süresidir. Bu dört kategorideki herhangi bir iyileştirme
tedarik zincirinin değerinde ve optimizasyonunda iyileştirme sağlar.
27
Müşteri İhtiyacını karşılama Müşteri Destek Hizmeti
Kullanıma uygunluk Ürün hizmeti
Bütünleşik prosesler Tedarikçi Destek Hizmeti
Minimum değişiklik İletişim
İsrafın azaltılması
Sürekli iyileştirme
KALİTE SERVİS
VALUE
Yeni ürün geliştirme Pazara sürme zamanı
Tasarım & mühendislik Pazar güçlerine cevap verme
Üretim zamanı
Kalite Güvence Yeni ürün geliştirme
Dağıtım & Taşımacılık Tasarım
Envanter & Malzemeler Üretim
Yönetim Tedarik
MALİYET ÇEVRİM SÜRESİ
28
Proses standardizasyonunun yararları şöyledir:
• Organizasyon içinde dökümantasyon ve malzemelerin ve bilgi sistemlerinin
eğitilmesi ile daha düşük işletim maliyeti sağlanır. Çalışanları eğitme maliyeti ve
değişik birimler arasında işbirliği kolay bir hal alır.
• Standardize edilmiş bir prosese sahip işletmeler tedarikçilerine sadece tek
yüzlerini sunarlarken, aralarındaki işlemlerin maliyetlerini azaltırlar.
• Proses standardizasyonu organizasyonun esnekliğini arttırır. Çalışanlar ve
varlıklar gibi kaynaklar pazarın ihtiyacına göre tekrar atanabilir. Bu ayrıca
tedarik zincirinin, cevap verebilirliğinin artmasına da yardımcı olur.
Optimize edilmiş bir tedarik zinciri için diğer bir etken ise firmanın dağıtım stratejisidir.
Dağıtım stratejisi tasarlanması vasıtasıyla ağ da tasarlanmış olur. Enformasyonun
mevcudiyeti ağ dizaynında önemli bir rol oynamaktadır. Bazı durumlarda , ağ
enformasyonu var etmek için tasarlanabileceği gibi, bazen de mevcut olan
enformasyonun avantajlarının kullanabilmek için tasarlanır. Tedarik zincirinin ağ
tasarımı merkezi yada merkezi olmayan kontrole sahip olabilir.
Merkezi sistemde, tüm tedarik ağının kararları tek bir merkezi lokasyonda alınmaktadır.
Burada amaç, hizmet düzeyi ihtiyaçlarını karşılama kısıtı altında, tedarik zincirinin
toplam maliyetini azaltmaktır. Merkezi kontrol, küresel optimizasyona öncülük
etmektedir. Günümüzde büyük işletmeler, kaynak planlama, satın alma ve müşteri
ihtiyaçları karşılama proseslerini merkezileştirerek, ölçek ekonomisinin ve coğrafik
sınır vergileri gibi ödemelerin avantajından yararlanmaktadırlar. Merkezi kontrol
stratejisi aynı zamanda bullwhip etkisini azaltmaya ve riski toplayarak (risk-pooling)
tedarik zincirini optimize etmeyi de yardımcı olur. Bu iki konsept daha sonraki
bölümde ele alınacaktır.
29
Önde gelen üreticiler odaklarını imalatın sürüklediği üretimden, operasyonları ve karı
optimize eden talebin sürüklediği üretime yada iş merkezli yaklaşıma çevirmişlerdir.İş
ve üretim verilerini değerlemek, birleştirmek, uzlaştırmak ve anlamlandırmak, süreli
iyileştirme prosesi için çok önemli bir adımdır. Bu verinin içerisinde operasyonu
iyileştirecek ve böylece maliyetleri ve kaliteyi etkileyecek değerli enformasyon yer
almaktadır. bu veriyi uygun iş içeriğine çevirmek ve analiz etmek, operatörlere,
mühendislere ve yöneticilere performansı arttırmalarını sağlayacaktır.
Günümüzde çoğu işletmeler, işbirlikçi bir ortam ile optimizasyon sağlayan, birleşmiş
üretim yönetimi ortamını benimsemektedirler. Bu ortam iş proseslerini birleştirir, farklı
sistemlerdeki verileri entegre eder, içerik ekler, zeka ve analiz yapmayı sağlar,
performanı görüntüler ve organizasyondaki herkese gerçek zamanlı rol bazlı
görünebilirlik sağlar. Operasyonları görüntülemek için birleşmiş bir perspektif ele
alarak işletmeler, bir değişikliğin ne zaman ve neden oluştuğunu , ve kesintisiz kalite
için gerekli olan optimal cevap vermeyi belirlerler. Tüm bunlara ek olarak, üretime
modellemeyi, analitiği ve performans zekasını bağlayabilen üreticiler, gelecekteki
işlerini ve karlılıklarını optimize edecek kararlar verebilirler.
Tedarik zinciri yönetimi üzerine bir çok çalışma son 20 yıldır yapılmaktadır. Bu
araştırma konuları, tedarik zinciri yönetimine; organizasyonel yapı, finansal
düzenlemeler, muhasebe yönetimi, stratejik yaklaşım ve üretimin dizaynı ve
30
implamantasyonu gibi yönlerden bakmaktadır. Tedarik zincirinden literatürde sıklıkla
bir lojistik ağı olarak söz edilse de,farlı ülkelerdeki, farklı zamanlarda tedarik ağının,
dağıtım ağını, üretim ağının ve montaj ağının entegrasyonu büyük bir önem
kazanmıştır. Tedarik zinciri yönetimi, tek bir organizasyona işletim maliyetlerinin
minimizasyonunun büyük bir endişe olduğu geleneksel lojistik yönetimi yada satın alma
yönetiminden çok farklıdır. Tedarik zinciri ağının kompleks olmasına bağlı olarak, bir
üretim-dağıtım zincirindeki katılımcılar arasındaki ilişkilerin ortaya çıkarılması ve
tanıtılması çok zor olacaktır. Tedarik zinciri problemlerinin modellenmesi ve analizi,
belirgin bir şekilde, küresel lojistik planlama sistemlerinin anlaşılmasını ve tedarik
zinciri tasarımı için önemli karar destek araçları sağlar.
Uzun süredir, tedarik zincirinin farklı prosesleri bireysel araştırma konusu olmuştur.
Şimdilerde ise tedarik zincirinin bir bütün olarak tasarımı, performansı ve analizi
konularına artan bir ilgi söz konusudur. Bu tez çalışmasında tedarik zincirinin iki veya
daha fazla aşaması arasındaki koordine edilmiş planlama unsurlarına hitap eden tedarik
zinciri modelleme ve analizi ele alınacaktır. Öncelikle tedarik zincirinin sınıflandırması
yapılmalıdır. Tedarik zinciri ile ilgili olan üç ana unsur söz konusudur. Bunlar:
a. tedarik zinciri ağı,
b. tedarik zincirinin belirsizliği içeren doğal yapısı
c. tedarik zincirinin değişik aşamaları arasındaki ilişkiler.
Bu üç unsur mantıklı hiyerarşik bir yapı içindedirler. Tedarik zinciri ağının analizi,
tüm ağın açıkça göz ününde bulundurulduğu, üretim dağıtım sistemleri üzerine bir
geleneksel lojistik uygulaması olan stratejik tedarik zinciri tasarımı üzerine
odaklanmaktadır. Deterministik bir tedarik zinciri içinde, zincirin operasyonlarının
performansı; talep belirsizliği, tedarik süresinin değişkenliği ve tedarik zinciri
elemanları arasındaki diğer kesin olmayan bilgileri içeren tedarik zinciri belirsizliği ile
karşılaşmaktadır. Tedarik zinciri belirsizliğinin olumsuz sonuçlarını hafifletmek için
tedarik zincirinin; bilgi paylaşımı, sipariş verme koordinasyonu ve tedarik zinciri iş
birliği gibi, farklı aşamalarındaki tedarik zinciri koordinasyonuna odaklanılmalıdır.
31
Bir tedarik zinciri, hammaddelerin bitmiş ürüne dönüştürüldüğü bütünleşik bir üretim
prosesidir. Bu proses iki ana prosesten oluşmaktadır: i)üretim planlama ve envanter
kontrol prosesi, ve ii)dağıtım ve lojistik prosesi. Bu iki proses bütünleşik bir tedsarik
zinciri içinde birbiri ile etkileşim halindedirler. Tedarik zinciri tasarımı ve yönetiminde
üretim- dağıtım modellerinin formulasyonları büyük bir önem kazanmış ve ilgi
görmüştür. Bir üretim –dağıtım ağını yönetmek, belirli kısıtlar altında, üretim sitesi
lokasyonlarının, her sitedeki ürün karışımının tahsis edilmesinin, ürün dağıtımın hacmi,
rotası ve zamanının optimizasyonu ile ilgilidir. Optimizasyon modelleri kullanarak, bu
tür kararları vermek günümüzde sıkça kullanılan yöntemlerdendir. Optimizasyon ile
ilgili konular iki senaryo altında incelenebilir.
Bu senaryoda amaç, tedarik zinciri yapısını aday elemanlarla tasarlarken, tedarik zinciri
tesisleri nedeniyle ortaya çıkan maliyetlerin minimize edilmesidir.
Genel olarak söz konusu iki senaryonunda amacı, belirli kısıtlar altında, maliyet
minimizasyonu yada kar maksimizasyonudur. Her iki senaryonun da maliyeti belirgin
olarak birbirinden fark arz etmemesine rağmen optimizasyon modelleri ve değişkenleri
aynı değildir.
Tedarik Zinciri Yapısı tasarımı problemi genelde şu durumda ortaya çıkar. Birkaç
sayıda aday tedarik zinciri elemanı (satıcı , üretim tesisi, dağıtım merkezi vb. gibi) ve
farklı ürünlere belirli talepleri ile bazı müşteri bölgeleri verilmiştir. Amaç, tedarik
32
zinciri eleman kapasitesi , malzeme dengesi ve hizmet düzeyi kısıtları altında,tedarik
zincirinin toplam maliyeti minimize ederek yada vergi sonrası karı maksimize ederek,
tedarik zinciri elemanlarının tipini, kapasitesini, lokasyonunu ve sayısını belirlemektir.
Her bir aday eleman için karar değişkeni, elemanın seçilmesi ve seçilmemesi
durumlarını ifade eden 0-1 değişkeni yani ikili değişkendir. Çoğu yapısal tasarım
modelleri bu nedenle karışık tamsayı programlama (Mixed Integer Programming- MIP)
modelleridir. Zhenxin Yu yapmış olduğu çalışmada (10 ) Geoffrian ve Graves’in ve
Cohen’in, bir tedarik zincirinin tasarımının modellenmesi üzerine olan literatür
çalışmalarını özetleyerek, genel birden çok kademeli ve birden çok ürünlü tedarik
zinciri yapısı tasarımı modelini oluşturmuştur.
Minimize
~ ~
∑c
i, j
ij xij + ∑g j y j + ∑ f k z k + ∑Cmij X mij +
j k m ,i , j
∑P
p , j , k ,l
pj Y pjkl + ∑u
p , j , k ,l
pjk Y pjkl y jk + ∑u pkl D pl z kl
p , k ,l
(1.1)
Subject to
∑R
pkl
pj Y pjkl ≤W j y j , ∀j (1.2)
∑U
p , j ,l
pk Y pjkl ≤Vk z k , ∀k (1.3)
∑X
i, j
mij = ∑M
p , j , k ,l
mp Y pjkl (1.4)
∑t D
j , k ,l
pkl pl z kl
≤Tp (1.5)
∑D l
pl
~ ~
∑Y
j ,k
pjkl y jk = D pl z kl (1.6)
~ ~
x, y , z , y, z ∈{0,1}, ∀i, j , k , l (1.7)
~ ~
Karar değişkenleri x, y, z , y, z , X ve Y’ dir. X mij m malzemesinden, i
33
tedarikçisinden, j fabrikası için alınan miktarı gösterir. xij i tedarikçisinden j
fabrikasına malzeme tedarik edilecekse 1’dir. Y pjkl p ürününden j fabrikasından, k
dağıtım merkezi yolu ile l müşteri bölgesine taşınacak miktarı ifade eder. M mp
malzeme denge faktörünü ifade eder. y jk j fabrikasından k dağıtım merkezine taşıma
olduysa 1’dir. Amaç fonksiyonu, sabit maliyetlerden sipariş maliyeti ( cij ), fabrika
açma maliyeti( g j ) ve dağıtım merkezi açma maliyetini ( f k ) içermektedir. İçerdiği
birim maliyetler ise; malzeme satın alma maliyeti ( C mij ), üretim maliyeti ( Ppj ),
taşıma maliyeti ( u pjk ) ve dağıtım maliyetidir. ( u pkl ). (1.2) ve (1.3) kısıtları her bir
fabrika ( W j ) ve dağıtım merkezi ( Vk ) ile ilgili kapasite kısıtlarıdır. t pkl k dağıtım
merkezine bir sipariş gelmesinden sonra p ürünün l müşteri bölgesine dağıtılması için
gerekli ortalama süre iken ve T p p ürünü için istenen ortalama dağıtım gecikmesi sınırı
iken hizmet seviyesi, (1.5) kısıtı ile ifade edilmektedir.
Bu model birden fazla ürünün olduğu üretim-dağıtım problemini ifade eden bir
modeldir ve Geoffrion ve Gaves tarafından ortaya konan “Benders Decomposition” (11)
ile çözülebilir. Hazırlamış oldukları çalışmada ;Geoffrion ve Gaves , bilinen kapasiteli
birkaç fabrikanın, dağıtım merkezinin ve müşteri bölgelerinin olduğu, bir üretim-
dağıtım sistemi tasarımını temsil eden bir model formüle etmişlerdir. Dağıtım
merkezine ait sabit ve doğrusal maliyetler, üretim maliyetleri ve doğrusal taşımacılık
maliyetleri amaç fonksiyonunda ele alınmıştır. Kısıtlar; fabrika kapasitelerini, dağıtım
merkezlerinin çıktı limitlerini, müşteri talebi karşılamayı, ve ikili değişken kısıtlarını
içermektedir.
34
Geoffrion& Maliyet Tek periyot, birden Yok Evet Evet Evet Mevcut değil
Graves(1974) Minimizasyonu fazla ürün
Cohen (1989) Kar Birden fazla periyot ve Malzeme Hayır Evet Evet Döviz kuru
Maksimizasyonu birden fazla ürün Balansı
Cohen & Lee Kar Tek periyot, birden Malzeme Evet Evet Evet Vergiler,
(1989) Maksimizasyonu fazla ürün Balansı nakil ücreti
Cohen&Moon Maliyet Tek periyot, birden Yok Hayır Evet Evet Parça başına
(1991) Minimizasyonu fazla ürün maliyet
Amtzen(1995) Maliyet Birden fazla periyot ve Var Hayır Evet Evet Vergiler
Minimizasyonu birden fazla ürün
Cole(1995) Maliyet Tek periyot, birden Yok Hayır Evet Evet Normal talep,
Minimizasyonu fazla ürün emniyet stoğu
Deterministik bir tedarik zinciri ağında, her organizasyon parti büyüklüğü, yeniden
sipariş verme noktası ve belirli bir seviyeye kadar sipariş gibi performans değişkenlerini
tasarlamalıdırlar. Tipik bir tedarik zinciri performansı tasarımı modeli, tek bir seviyede
sabit ve değişken maliyetli, birden çok aşamalı üretim – dağıtım sisteminin her
seviyesinde optimal envanter kontrol seviyesini belirlemektedir. Tedarik zincirinin
değişik seviyeler ve aşamalar içermesi durumunda, cevap verilmesi gereken önemli bir
soru bu değişik seviyelerde tedarik zinciri elemanlarının nasıl etkileşim haline
olduklarıdır. Literatürde iki büyük, birbiriyle kontrast felsefe vardır: itme ve çekme
sistemleri. Bir üretim – dağıtım sisteminde itme felsefesinde, üretici diyebileceğimiz,
her bir ilgili tesisteki envanter seviyeleri hakkında bilgiye ulaşabilen merkezi bir karar
verici söz konusudur. Tüm envanter kararları bu bilgiye bağlı olarak merkezi olarak
alınmaktadır. Bu yaklaşım merkezi optimizasyon olarak bilinmektedir. Çekme
sistemlerinde ise, envanter kararları bölgesel yöneticiler tarafından bölgelerindeki
duruma göre alınmaktadır. Bu yaklaşım merkezi olmayan optimizasyon olarak
bilinmektedir. İtme ve çekme sistemlerinin her ikisinde de tüm sistemin maliyetlerini
minimize etmek için karar değişkenleri doğru belirlenmelidir.
35
Pyke ve Cohen’in (1993-1994), (18) Graves(1998) ve Ganeshan( 1999 )’in
çalışmalarından yola çıkarak, birden çok evreli, birden çok ürünlü, merkezi kontrol
problemine ait modelleme çalışması şöyledir. Birbirini takip eden evreler arasında
tedarik zamanının 0 olduğu varsayılmıştır.
Minimize
Z
(Qi p )t = ∑ {ci p Xt i p t+ Ci p Qt i p t+ H i p St i p }t (2.1)
i , p ,t
Subject to
S ipt −1 +Qipt − S ipt = Qi −1 pt ∀i , p, t (2.2)
1 if Qipt > 0,
X ipt = if Qipt ≤ 0,
0
(2.3)
Qipt ≥ 0, ∀i, p, t (2.4)
i,p ve t evre seviyeleri, ürünler ve zaman periyotları için indislerdir. Qipt i seviyesinden
t periyodunda, p ürününden sipariş edilen miktarı belirtmektedir. S ipt ise p ürününün i
seviyesindeki envanteridir. Amaç fonksiyonu (2.1) tedarik zincirinin tüm evrelerindeki
sipariş verme ve stok taşıma maliyetlerinden oluşmaktadır. Burada cipt sabit sipariş
verme maliyeti, Cipt birim başına sipariş verme maliyeti ve H ipt ise birim başına
taşıma maliyetidir. Bu genel modelde, eğer birbirini izleyen tedarik zinciri evrelerine
tedarik zamanını da eklemek istersek yapmamız gereken, herhangi bir zaman
periyodunda bir evre tarafından karşılaşılan talebi, tedarik zamanı nedeniyle gecikmeli
olan bir sonraki evre için taleplerin bütünleşik miktarı gibi tanımlarız.
Merkezi olmayan bir kontrol sistemi için, her bir tedarik zinciri aşaması , kendi
bilgilerine dayanarak, kendi performans değişkenlerini tasarlarlar. Modeller genellikle,
beklenen maliyetleri yada beklenen karı minimize etmek yada maksimize etmek amacı
güden dinamik programlama modelleri olarak formule edilmektedir. Geçmişte yapılan
çalışmalar doğrultusunda merkezi olmayan tedarik zinciri için genel model şu şekilde
36
ifade edilebilir. Bir sonraki seviyedeki talebin benzer ve bağımsız olarak dağılım
gösterdiği varsayılmıştır.
Minimize
f t ( yt ) ={C ( zt ) + L( zt + yt ) +αE[ f t +1 ( yt + zt − Dt )]}
(3.1)
Subject to
K + c * x; x > 0
C ( x) = { (3.2)
0; x = 0
y t +1 = y t + z t − Dt (3.3)
zt ≥ 0 ∀t (3.4)
Bu modelde f t (.) indirilmiş maliyet fonksiyonu, C(.) ise sabit maliyet(K) ve birim
maliyet (c) içeren sipariş verme maliyeti fonksiyonudur. Dt bir sonraki seviyedeki
talep, α ise indirim katsayısıdır. L(.) fonksiyonu ise şu şekilde ifade edilebilir.
+ +
L( Yt )= hE (Yt − Dt ) + gE ( Dt − Yt ) ,
h= birim stokta taşıma maliyeti,
g= birim yokluk maliyeti,
Yt = zt + yt ( Yt toplam mevcut miktarı gösterir)
ve x + = max(x,0).
37
periyot kadar sipariş merkezi kontrol
Pyke & Birden fazla Üç seviye Sipariş verme noktası, Bölgesel Yaklaşım
Cohen(1994) ürün, sınırlı belirli bir seviyeye envanter,
periyot kadar sipariş merkezi kontrol
Graves (1998) Tek Tek dönem Üretim ve envanterle Emniyet stoğu Lagrange
ürün,sınırlı ilgili performans
periyot ölçütleri
Ganeshan Tek Üç seviye Sipariş verme noktası, (s,Q) tip simulasyon
(1999) ürün,sınırlı sipariş miktarı envanter
periyot modeli, merkezi
kontrol
Clark& Tek İki Aşama Sipariş büyüklüğü Aşamalı Kendine dönük
Scarf(1960) ürün,sınırlı envanter, ayrışma (recursive
periyot merkezi decomposition)
olmayan kontrol
Federgruen Tek ürün, İki Aşama Sipariş büyüklüğü Aşamalı Yaklaşım
&Zipkin(1984 sınırsız envanter,
) takvim merkezi
olmayan kontrol
Federgruen Tek ürün İki Aşama Sipariş miktarı tahsisi Bölgesel Kendine dönük
&Zipkin(1984 sınırlı envanter, ayrışma (recursive
) takvim merkezi decomposition)
olmayan kontrol
Cohen & Birden fazla Üç aşamadan Sipariş verme noktası, Bölgesel Ayrışma
Lee(1988) ürün, sınırlı daha fazla sipariş miktarı envanter, (decomposition)
takvim merkezi
olmayan kontrol
Lee& Birden fazla Üç aşamadan Belirli bir seviyeye Bölgesel Yaklaşım
Billington(19 ürün, sınırlı daha fazla yada hizmet envanter,
93) takvim seviyesine kadar merkezi
sipariş olmayan kontrol
Tablo 3: Tedarik Zinciri Performans Tasarımı İçin Bazı Yaklaşımların Özeti (10)
Gerçek dünyadaki belirsizliklerin yol açacağı zararlardan korunmak için , hangi sanayi
dalı olursa olsun, envantere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle uygun bir envanter
politikası oluşturabilmek için, sistemdeki değişkenliği tanımlamamız gerekmektedir.
38
Genel olarak tedarik zincirini etkileyen 3 farklı belirsizlik kaynağı mevcuttur:
tedarikçiler, üreticiler ve müşteriler. Belirsizlik tedarik zinciri içerisinde
yayılabilmektedir. Tedarik zinciri operasyonlarındaki tipik belirsizlikler talep
belirsizliği ve zincir boyunca enformasyonun zarar görmesidir. Tedarikçinin güvenilir
olmamasından ve tedarik zincirinin her aşamasında tahmin edilemeyen müşteri
talebinden kaynaklanan belirsizlikle baş edebilmenin yolu, envanter taşımak yada artık
kapasite ile çalışmaktır.
Böylesine genel bir modelleme iskeletini açıklayabilmek için, bir üreticinin ve benzer N
perakendecinin olduğu iki dönemli bir tedarik zincirine dayanan bir formulasyon
geliştirilmiştir. Yönetimsel amaç, beklenen indirilmiş maliyeti minimize etmek için, her
periyottaki ve lokasyondaki sipariş miktarını belirlemektir. Amaç fonksiyonunda iki
maliyet unsuru vardır: perakendeciler- RC i ve üretici- MC
39
N
Minimize E{∑ RC i + MC }
i =1
Burada d>0’dır. -1< φj <1 sabittir ve αt ise ortalaması 0 ve varyansı σ olan bağımsız
ve benzer dağılım gösteren rasgele dağılım terimidir. Ayrıca, negatif değerli bir talep
olasılığının ortadan kaldırılabilmesi için σ < d olarak varsayılmıştır. Her perakendeci
her periyotta üreticiden tek bir malzeme sipariş etmektedir.Tüm perakendeciler ve
üretici, periyodik gözden geçirme prosedürü ile belirli bir seviyeye kadar sipariş
politikasını benimsemişlerdir. Talebin karşılanamayan kısmı ihmal edilmektedir. i
perakendecisinin sipariş miktarı ( Qi ,t ) ve üreticinin sipariş miktarı ( Rt ), optimal
envanter alt probleminden ortaya çıkarılabilir.
N
Var ( Rt ) ≥ Var ∑Q
i =1
i ,t ve Var ( Qi ,t ) ≥ Var ( Di ,t ) koşulları sağlandığında,
Bir tedarik zincirinin organizasyonları, bir yandan müşteri talebinden bir yandan da
hammadde tedarikçilerinden kaynaklanan dış çevresel belirsizliklerden etkilenmektedir.
Genel olarak, dikkat müşteri talebindeki belirsizliğe verilmiştir. Halbuki belirsizlik
pazarda aynı zamanda tedarikçi tarafında da vardır ve dış tedarikçiden tedarik edilen
hammaddeler kalite ve miktar açısından istenenden farklılık göstermektedir. Petrovic,
(1998) bu iki belirsizlik kaynağını ifade etmek için iki belirsiz küme kullanmıştır.
Çalışması, belirsizlik durumu altında, belirsiz tedarik zinciri modellerini ve tedarik
zinciri simülasyonunu ele almaktadır. Van Der Vorst belirsizlik kaynaklarını üç
kümede toplamıştır: sipariş tahmin takvimi, input verisi, yönetimle ilgili ve karar
40
prosesleri ve operasyonal proseslerin doğasında varolan belirsizlikler. Gerçek zaman
bilgi sistemlerinin etkin ve verimli bir tedarik zinciri yönetiminde bir ihtiyaç olacağını
öne sürmüşlerdir.
Bullwhip etkisinin azaltılmasında diğer bir yol ise risk-pooling, yani riskin tek bir
merkezde toplanarak tedarik zincirinin optimize edilmesidir.
41
konusudur. Bu nedenle koordinasyon, tedarik zincirini bir bütün olarak yönetebilmek
için gerekli bir mekanizmadır.
Merkezi stok bilgisi, kademeli stok politikaları ile daha yararlı hale getirilebilir. Ancak
çoğu araştırmacı sadece lokal stok bilgisini kullanan stok politikaları üzerine
yoğunlaşmıştır. Her iki envanter kontrol politikalarını farklı çerçevelere koyabilmek
için, günümüzde bazı yaklaşımlar önerilmiştir.
∞ N
Minimize C ( R1 ,.... RN ) = E{∑β [∑hi ILi (t ) + ( p + H1 ) B (t )]}
t −1
t =1 i =1
42
Yukarıdaki denklemde IL i (t ) i. dönemdeki kademeli envanter
seviyesini(karşılanamayan sipariş dışındakiler) B (t ) ise 1. dönemdeki karşılanamayan
sipariş seviyesini ifade etmektedir. p 1. dönemdeki siparişi karşılayamama maliyetidir.
Hi i. dönemde lokal taşıma maliyeti, hi ise kademeli taşıma maliyetidir. (
hi = H i − H i +1 )
sipariş verme noktasını ve optimal lokal sipariş verme noktasını belirlemek için Chen ve
Zheng (1997) bazı yaklaşımlar geliştirmişlerdir.
43
önem kazanmaktadır. Li ve O’Brien (1999) tedarik zincirindeki potansiyel partnerlerini,
tedarik zinciri etkinliğini kar, tedarik zamanı, dağıtım ve israfın elimine edilmesi
kriterlerini göz önüne alarak belirleyen bir modelleme çalışmasında bulunmuşlardır.
44
Tunerlerin kullanıldığı ürünlerin tanıtılması
Kısıtların belirlenmesi
Modelin formulasyonu
Modelin Lingo dilinde yazılması
Modelin Lingo’da çözümü ve sonuçların yorumlanması
Vestel Elektronik’te televizyon üretimi, müşterileri olan Vestel Dış Ticaret ve Vestel
Pazarlama şirketlerinden gelen talebe göre belirlenmektedir. Bu talepler Uzun Dönem
Talep Planlama departmanı tarafından, her hafta Cuma günleri ilgili kişilere
yayınlanmaktadır. Bu talepler kullanılmakta olan kurumsak kaynak planlama yazılımı
SAP/R3 sistemine aktarılmakta ve böylece televizyon üretiminde kullanılmakta olan
komponentler için ihtiyaç yaratılmaktadır. Lojistik-Tedarik departmanı çalışanları,
taleplerden kaynaklanan, malzemelere akan ihtiyacı takip etmekte ve tedarik edilecek
malzeme miktarlarını belirlemektedirler. Ancak sistemsel olarak malzeme ihtiyacının
takibinin mümkün olmadığı malzemeler söz konusudur. Tuner komponenti bu
komponentler içindedir. Nedeni farklı tedarikçilerden tedarik edilen tunerlerin, aynı
müşteri grubu ve şasede onaylı olabilmesidir. Bu nedenle her bir tedarikçiden tedarik
edilecek tuner miktarını belirlemek sorun teşkil etmektedir. Bu çalışmanın amacı, tuner
komponenti için tedarikçilerinden tedarik edilecek miktarları belirlemektir. Bunu
yapabilmek için kurulan matematiksel model, belirli varsayımlar ve kısıtlar altında,
istenen sonucu vermektedir.
Televizyon alıcısını istenilen istasyona (kanala) ayarlayan hazır devre grubudur. Manuel
dizgi bölümünde, operatörler tarafından şase üzerine manuel olarak dizilmektedir. VST,
PLL, PLL with splitter, horizontal, Terrestrial olmak üzere 5 çeşidi kullanılmaktadır.
Teknik Özellikleri:
45
1) Antenden gelen işareti şiddetlendiren yüksek frekans kuvvetlendiricisi,
2) Sabit genlikli yüksek frekans işareti üreten osilatör,
3) Osilatör ve anten sinyallerinin farkının elde edildiği karıştırıcı (mixer) devresi.
Hazır devre modülüdür. Daima metal bir kutu içine monte edilir. Madeni kutu kalın ve
çoklu tel ile şaselenir. Böylece yüksek frekansta çalışan devreler dış etkilerden
korunmuş olur(ekranlama)
PLL: Phase lock loop (Faz kilitlemeli çevrim) Kanallara karşılık gelen tuner gerilimleri
önceden belleğe yazılır. İstenen kanal seçildiğinde, bellekten o kanala karşılık gelen
gerilim direkt üretilir ve o gerilimle ilgili frekans otomatik olarak ayarlanır. Dolayısıyla
kullanıcının ayarlaması gerekmez.
VST: (Voltaj sentezli) Voltaj taranarak frekans yakalanmaya çalışılır. Yani kullanıcı
kendisi ayar yapar.
46
30033888 TUNER WSP (PLL) TECC2949PG40B RoHS SAMSUNG ELEKTROMECHANICS CO., LTD.
30031834 TUNER WSP (PLL) EWT-5F3N2-E28FW GOLDEN DRAGON HIGH-TECH. CO., LTD.
RoHS
30037147 TUNER WSP (PLL) AFT0/5105 RoHS CHONGQING QINGJIA ELECTRONICS CO.,
Şase:
Şase televizyonun üretiminde kullanılan, aksiyel ve radyal komponentlerin ana kart
üzerine dizilmesi ile elde edilen, üretilecek televizyonun özelliklerine göre, üzerine
dizilecek komponentlerin ve dizilimlerinin farklılık gösterdiği bir alt montaj ürünüdür.
Vestel Elektronik’te televizyon üretiminde kullanılmakta olan 10 adet şase mevcuttur.
Bunlar:
• 11AK30
• 11AK36
• 11AK37
• 11AK44
• 11AK45
• 11AK46
• 11AK49
• 11AK52
• 11AK53
• 17MB05
Müşteri Grubu:
47
Vestel Elekronik’in 2 adet müşterisi bulunmaktadır. Bunlar Vestel Dış Ticaret A.Ş. ve
Vestel Dayanlıklı Tüketim Malları Pazarlama A.Ş.’ dir. Bu çalışmada söz konusu
müşteri grupları bu ayrımdan farklılık gösterecektir. Burada müşteri gruplarını uzak
doğu müşteri grubu ve diğerleri diye ayırmak, uzak doğu müşteri grubunu da belirli
müşterilere göre ayırmak gerekmektedir. Nedeni ise, müşterilerin sipariş ettikleri
televizyonların üretiminde kullanılması zorunlu veya kullanılabilecek tunerlerin tedarik
edilmesinde müşterilerin bu şekilde alınmasının, şase ve bu şekilde müşteri ayrımına
göre talebin bilinmesinden, kolaylık sağlayacağıdır.
48
ONAYLI
AK49 HARİÇ LG-THOMSON AK30-37-46- AK36 AK37
TÜM ZORUNLU 49 NORMAL NORMAL NORMAL
ŞASELER HARİÇ TÜM MÜŞTERİ MÜŞTERİ MÜŞTERİ
KULLANIM
YERLERİ
Diğer müşterilerin AK30, AK36, AK37, AK44, AK45, AK46, AK52, AK53 şaseli tüm
modellerinde onaylı olarak kullanılabilmektedir.
49
Samsung tunerin zorunlu olarak kullanılması gerektiği modeller:
Özel müşterilerden:
• Hitachi müşterisinin AK49 şaseli modellerinde,
• Hitachi- Kesa müşterisinin AK49 şaseli modellerinde,
• JVC müşterisinin AK49 şaseli modellerinde,
• Sharp müşterisinin AK49 şaseli modellerinde, zorunlu olarak kullanılması
gerekmektedir.
50
• Diğer müşterilen AK49 şaseli modellerinde onaylı olarak kullanılabilmektedir.
Satın alma Departmanından alınan bilgiler doğrultusunda tuner komponentine ait birim
fiyatlar şöyledir.
51
LG INNOTEK 1,18 USD
GOLDEN DRAGON 1,25 USD
CHONGQING 1,18 USD
4.3.1. Varsayımlar
Bu çalışma, beş tedarikçi ve bir üreticiden oluşan bir tedarik zincirinin, tamsayı
doğrusal programlama modeli ile optimize edilmesi problemini ele almaktadır. Bazı
üretim ve dağıtım faaliyetlerinde, ölçek ekonomisinin faydalarından yararlanarak,
faaliyetin hacmi arttıkça, faaliyetin birim maliyetinin azalması ve böylece maliyetlerin
değişken yapı göstemesi sonuçları ile karşılaşılmaktadır. Bu nedenle bu çalışmada satın
alma maliyetleri ve taşıma maliyetleri sabit-bedel ( fixed- charge) tip maliyetlerdir.
Modelde yapılan diğer varsayımlar ise şöyledir:
• Siparişlere cevap verememe söz konusu değildir.
52
• Tedarikçiler arasında taşımaya izin verilmektedir.
• Ürünlerin stoklanması söz konusu değildir.
Bu çalışmanın amacı, bir önceki bölümde belirtilen her bir tedarikçiden satın alınan
tunerlerin zorunlu kullanıldıkları ve onaylı olarak kullanılabilecekleri modeller,
tedarikçi firmanın kapasitesi, birim maliyetler ve taşıma maliyetleri ele alınarak,
maliyeti minimize eden, her bir tedarikçiden söz konusu 3 periyodun her birinde
tedarik edilmesi gereken tuner miktarlarını belirleyen bir optimizasyon modeli
belirlemektir.
4.3.2.Notasyon
4.3.2.1. Parametreler
4.3.2.2. Değişkenler
53
t
X ijs i müşterisinde, j şasesinde, t periyodunda kullanılmak üzere s tedarikçisinden
alınacak tuner miktarı
Yijst 1 i müşterisinde, j şasesinde, t periyodunda, s tedarikçisinden alınacaksa,
0 diğer durumda,
K st t periyodunda s tedarikçisinden alınacak tuner miktarı
Amaç fonksiyonu lineer maliyet fonksiyonu olan satın alma maliyeti ve taşıma
maliyetinden oluşmaktadır.
Satın alma maliyeti, her bir tedarikçiden satın alınan tunerlerin birim maliyetleri ve satın
alınan miktarlar ile ilgilidir. Satın alma maliyetinin matematiksel ifadesi şu şekilde
gösterilebilir.
I J S T
i ∈I , j ∈J , s ∈S , t ∈T
∑∑∑∑ x
i =1 j =1 s =1 t =1
t
i , j ,s cs
i =1.. 6, j =1.. 10 , s =1.. 5, t =1.. 3
Taşıma maliyeti, her bir tedarikçiden satın alınan tuner miktarı ve tedarikçilerin
tesislerinden Vestel Elektronik fabrikasına birim tunerin taşınması ile ilgili maliyetler
ile ilgilidir.Taşıma maliyetinin matematiksel ifadesi şöyledir.
I J S T
i ∈I , j ∈J , s ∈S , t ∈T
∑∑∑∑ x
i =1 j =1 s =1 t =1
t
i , j ,s ps
i =1.. 6, j =1.. 10 , s =1.. 5, t =1.. 3
54
Bu maliyetlerden yola çıkarak, amaç fonksiyonu sonuç olarak matematiksel olarak şu
şekilde ifade edilir.
I J S T I J S T
Min ∑∑∑∑
i =1 j =1 s =1 t =1
xit, j , s c s + ∑∑∑∑ xit, j , s p s
i =1 j =1 s =1 t =1
(1.1)
4.3.4. Kısıtlar
Her periyotta her bir tedarikçi firma için , bu firmadan tedarik edilecek tuner i müşterisi
ve j şaseli modelde kullanılmak üzere onaylıysa, tüm i müşterisi ve j şaseli modeller
için tedarik edilecek miktarlar o tedarikçinin kapasitesinden büyük olamaz.
Matematiksel ifadesi şöyledir.
I J
i ∈I , j ∈J , s ∈S , t ∈T
∑∑a
i =1 j =1
t
i , j ,s xit, j , s ≤ Qst ∀s, t , i =1.. 6, j =1.. 10 , s =1.. 5, t =1.. 3
(1.2)
55
S
i ∈I , j ∈J , s ∈S , t ∈T
∑a s
t
i, j ,s xit, j , s ≥ Dit, j ∀i, j , t ,
i =1.. 6, j =1.. 10 , s =1.. 5, t = 2,3,4
(1.3)
Daha önceki bölümde ifade edilen tedarikçilerden satın alınan tunerin bazı modellerde
zorunlu kullanılma ve onaylı olma durumları bu kısıtlarla ifade edilmiştir. Matematiksel
ifadeleri şöyledir.
i ∈I , j ∈J , s ∈S , t ∈T
y it,10 ,1 =1 (1.4)
i =1.. 6, t =1.. 3
J S
i ∈I , j ∈J , s ∈S , t ∈T
∑∑ y
j s
t
1, j , s ≤2
j =1,2,3,4,5,6,8,9,10 , s =1,2, t =1.. 3
(1.5)
i ∈ I , j ∈ J , s ∈ S,t ∈ T
y1t, 7 , 2 =1 (1.6)
t = 1..3
J S
i ∈I , j ∈J , s ∈S , t ∈T
∑∑ y
j s
t
2, j , s ≤2
j =1,2,3,4,5,6,8,9,10 , s =1,2, t =1.. 3
(1.7)
i ∈ I , j ∈ J , s ∈ S,t ∈ T
y 2t , 7 , 2 = 1 (1.8)
t = 1..3
J S
i ∈I , j ∈J , s ∈S , t ∈T
∑∑ y
j s
t
3, j , s ≤2
j =1,2,3,4,6,8,9,10 , s =1,2, t =1.. 3
(1.9)
56
i ∈I , j ∈J , s ∈S , t ∈T
y 3t , j ,1 =1 (1.10)
j = 5,7, t =1.. 3
J S i ∈ I , j ∈ J , s ∈ S, t ∈T
∑∑ y
j s
t
4, j , s ≤2
j = 1,2,3,4,5,6,8,9,10, t = 1..3
(1.11)
i ∈ I , j ∈ J , s ∈ S,t ∈ T
y 4t , 7 , 2 = 1 (1.12)
t = 1..3
J S i ∈ I , j ∈ J , s ∈ S, t ∈T
∑∑ y
j s
t
5, j , s ≤2
j = 1,2,3,4,5,6,8,9,10, t = 1..3
(1.13)
i ∈ I , j ∈ J , s ∈ S,t ∈ T
y5t , 7 ,3 = 1 (1.14)
t = 1..3
S i ∈ I , j ∈ J , s ∈ S,t ∈T
∑y
s
t
6 ,1, s ≤3
s = 1,2,3, t = 1..3
(1.15)
S i ∈ I , j ∈ J , s ∈ S,t ∈T
∑y
s
t
6 , 2, s ≤3
s = 1,2,5, t = 1..3
(1.16)
S
i ∈I , j ∈J , s ∈S , t ∈T
∑y
s
t
6 , 3, s ≤4
s =1,2,3,4t =1.. 3
(1.17)
S
i ∈I , j ∈J , s ∈S , t ∈T
∑y
s
t
6, 4,s ≤2
s =1,2, t =1.. 3
(1.18)
S
i ∈I , j ∈J , s ∈S , t ∈T
∑y
s
t
6 ,5, s ≤2
s =1,2, t =1.. 3
(1.19)
S i ∈ I , j ∈ J , s ∈ S,t ∈T
∑y
s
t
6, 6, s ≤3
s = 1,2,3, t = 1..3
(1.20)
57
i ∈ I , j ∈ J , s ∈ S,t ∈ T
y 6t , 7 , 3 =1 (1.21)
t = 1..3
J S i ∈ I, j ∈ J , s ∈ S,t ∈T
∑∑ y
j s
t
6, j , s ≤2
j = 8,9,10, s = 1,2, t = 1..3
(1.22)
t t
Bu kısıt karar değişkeni xi , j , s ve y i , j , s arasında bağıntı kurmaya yarayan kısıttır.
i ∈I , j ∈J , s ∈S , t ∈T
a it, j , s xit, j , s ≤1000000000 00 y it, j , s (1.23)
i =1.. 6, j =1.. 10 , s =1.. 5, t =1.. 3
Her bir i müşterisi ve j şasesinin kullanıldığı model için, onay kısıtı altında, tedarikçi ve
periyot bazında tedarik miktarının belirlendiği ifadedir. Matematiksel ifadesi şu
şekildedir.
I J
i ∈I , j ∈J , s ∈S , t ∈T
∑∑x
i j
t
i, j ,s = K st ∀s, t
i =1.. 6, j =1.. 10 , s =1.. 5, t =1.. 3
(1.24)
xit, j , s karar değişkeninin alacağı değerler tamsayı olmalıdır. y it, j , s karar değişkeni ise
ikili değişken olduğu için sadece 1 ve 0 değerlerini alabilir.Her iki karar değişkeni de
pozitif olmalıdır. Matematiksel olarak şu şekilde ifade edilir.
58
i ∈I , j ∈J , s ∈S , t ∈T
xit, j , s , y it, j , s , K st ≥ 0 ∀i , j , s, t
i =1.. 6, j =1.. 10 , s =1.. 5, t =1.. 3
y it, j , s ∈(0,1)
sets:
musteri/hitachi hitachi_kesa jvc sharp toshiba normal/;
sase/ak30 ak36 ak37 ak44 ak45 ak46 ak49 ak52 ak53 mb05/;
tedarikci/thomson samsung lg gdc
chongqing/:birim_maliyet,tasima_mal;
periyot/1..3/;
miktar(tedarikci,periyot):tedarik_miktari,kapasite;
comb(musteri,sase,tedarikci,periyot):x,y,a;
talep(musteri,sase,periyot):talepmiktari;
endsets
Modelin yazılmasında dört adet kök küme, üç adet türemiş küme kullanılmıştır.
Kök kümeler:
59
Türemiş kümeler:
Lingo dilinde modelin çzöümünde ihtiyaç duyulan veriler şu şekilde ifade edilmiştir.
60
Lingo dilinde amaç fonksiyonu ve kısıtların ifade edilmesi şu şekildedir.
!Amaç Fonksiyonu;
min=@sum(comb(i,j,s,t):x(i,j,s,t)*birim_maliyet(s))
+@sum(comb(i,j,s,t):x(i,j,s,t)*tasima_mal(s));
!Kısıtlar;
!Kapasite Kısıtı;
@for(periyot(t):@for(tedarikci(s):@sum(comb(i,j,s,t):a(i,j,s,t)*x(i,j,s,t))
<=kapasite(s,t)));
@for(comb(i,j,s,t)|j#ne#7:y(1,j,1,t)+y(1,j,2,t)<=2);
@for(comb(i,j,s,t):y(1,7,2,t)=1);
@for(comb(i,j,s,t)|j#ne#7:y(2,j,1,t)+y(2,j,2,t)<=2);
@for(comb(i,j,s,t):y(2,7,2,t)=1);
@for(comb(i,j,s,t)|j#ne#5#and#j#ne#7:y(3,j,1,t)+y(3,j,2,t)<=2);
@for(comb(i,j,s,t)|j#eq#5#and#j#eq#7:y(3,j,1,t)=1);
@for(comb(i,j,s,t)|j#ne#7:y(4,j,1,t)+y(4,j,2,t)<=2);
@for(comb(i,j,s,t):y(4,7,2,t)=1);
@for(comb(i,j,s,t)|j#ne#7:y(5,j,1,t)+y(2,j,2,t)<=2);
@for(comb(i,j,s,t):y(5,7,3,t)=1);
@for(comb(i,j,s,t):y(6,1,1,t)+y(6,1,2,t)+y(6,1,3,t)<=3);
@for(comb(i,j,s,t):y(6,2,1,t)+y(6,2,2,t)+y(6,2,5,t)<=3);
@for(comb(i,j,s,t):y(6,3,1,t)+y(6,3,2,t)+y(6,3,3,t)+y(6,3,4,t)<=4);
@for(comb(i,j,s,t):y(6,4,1,t)+y(6,4,2,t)<=2);
@for(comb(i,j,s,t):y(6,5,1,t)+y(6,5,2,t)<=2);
@for(comb(i,j,s,t):y(6,6,1,t)+y(6,6,2,t)+y(6,6,3,t)<=3);
@for(comb(i,j,s,t):y(6,7,3,t)=1);
@for(comb(i,j,s,t)|j#ge#8:y(6,j,1,t)+y(6,j,2,t)<=2);
61
!Tedarik miktarının tedarikçi ve periyot bazında belirlenmesi ile ilgili
matematiksel ifade;
@for(periyot(t):@for(tedarikci(s):@sum(comb(i,j,s,t):x(i,j,s,t))=tedarik
_miktari(s,t)));
Mevcut problemin verilen veriler ile Lingo yazılımında çözülmesi ile her bir
tedarikçiden, her periyotta tedarik edilecek tuner miktarı belirlenmiş olur. Lingo’nun
LINGO menüsünden ‘Solution’ sekmesinin seçilmesi ile istenilen değişkenler ve
değişkenleri için sıfır dışındaki değerler ve tedarik miktarı K st için elde edilen sonuçlar
EK’te verilmiştir. (EK-4, EK-5, EK-6)
THOMSON Tedarikçisi
Model Miktar
X( HITACHI, AK30, THOMSON, 1) 492
X( HITACHI, AK36, THOMSON, 1) 1.713
X( HITACHI, AK45, THOMSON, 1) 488
X( HITACHI, AK46, THOMSON, 1) 724
62
X( HITACHI_KESA, AK30, THOMSON,1) 549
X( HITACHI_KESA, AK36, THOMSON,1) 4.718
X( JVC, AK45, THOMSON, 1) 3.123
X( SHARP, AK44, THOMSON, 1) 3.619
Toplam (1.Periyot) 15.426
X( JVC, AK45, THOMSON, 2) 4.540
X( NORMAL, MB05, THOMSON, 2) 500
Toplam( 2.Periyot) 5.040
X( JVC, AK45, THOMSON, 3) 2.680
X( NORMAL, MB05, THOMSON, 3) 1.000
Toplam( 3.Periyot) 3.680
SAMSUNG Tedarikçisi
Samsung tedarikçisinden satın alınan tunerler farklı periyotlarda farklı modellerde
kullanılmak üzere aşağıdaki tablodaki gibi dağılım göstermiştir.
Model Miktar
X( HITACHI_KESA, AK45, SAMSUNG,1) 11
X( JVC, AK30, SAMSUNG, 1) 17587
X( JVC, AK36, SAMSUNG, 1) 2.816
X( JVC, AK37, SAMSUNG, 1) 14373
X( JVC, AK49, SAMSUNG, 1) 4.533
X( JVC, AK52, SAMSUNG, 1) 1.659
X( SHARP, AK44, SAMSUNG, 1) 7.782
X( SHARP, AK36, SAMSUNG, 1) 7.162
X( SHARP, AK45, SAMSUNG, 1) 2
X( SHARP, AK53, SAMSUNG, 1) 47
63
X( TOSHIBA, AK30, SAMSUNG, 1) 14833
X( TOSHIBA, AK36, SAMSUNG, 1) 17871
X( TOSHIBA, AK37, SAMSUNG, 1) 4.771
X( TOSHIBA, AK53, SAMSUNG, 1) 5.600
X( NORMAL, AK36, SAMSUNG, 1) 110187
X( NORMAL, AK45, SAMSUNG, 1) 4.398
X( NORMAL, AK52, SAMSUNG, 1) 1
X( NORMAL, AK53, SAMSUNG, 1) 36367
Toplam (Periyot 1) 250.000
X( HITACHI, AK36, SAMSUNG, 2) 840
X( HITACHI, AK45, SAMSUNG, 2) 352
X( HITACHI, AK46, SAMSUNG, 2) 1.400
X( HITACHI_KESA, AK30, SAMSUNG,2) 544
X( HITACHI_KESA, AK36, SAMSUNG,2) 3.920
X( JVC, AK30, SAMSUNG, 2) 21248
X( JVC, AK36, SAMSUNG, 2) 9.170
X( JVC, AK37, SAMSUNG, 2) 5.772
X( JVC, AK49, SAMSUNG, 2) 6.291
X( JVC, AK52, SAMSUNG, 2) 5.780
X( SHARP, AK44, SAMSUNG, 2) 7.912
X( SHARP, AK36, SAMSUNG, 2) 8.000
X( SHARP, AK45, SAMSUNG, 2) 624
X( SHARP, AK53, SAMSUNG, 2) 624
X( TOSHIBA, AK30, SAMSUNG, 2) 13940
X( TOSHIBA, AK36, SAMSUNG, 2) 20450
X( TOSHIBA, AK37, SAMSUNG, 2) 3.000
X( TOSHIBA, AK53, SAMSUNG, 2) 2.500
X( NORMAL, AK36, SAMSUNG, 2) 75190
X( NORMAL, AK45, SAMSUNG, 2) 4.270
X( NORMAL, AK53, SAMSUNG, 2) 36594
Toplam (Periyot 2) 228.421
X( HITACHI, AK30, SAMSUNG, 3) 132
X( HITACHI, AK36, SAMSUNG, 3) 840
X( HITACHI, AK46, SAMSUNG, 3) 700
X( HITACHI_KESA, AK30, SAMSUNG,3) 544
X( HITACHI_KESA, AK36, SAMSUNG,3) 3.050
X( HITACHI_KESA, AK45, SAMSUNG,3) 1.000
X( JVC, AK30, SAMSUNG, 3) 17382
X( JVC, AK36, SAMSUNG, 3) 3.500
X( JVC, AK37, SAMSUNG, 3) 4.956
X( JVC, AK49, SAMSUNG, 3) 7.800
64
X( JVC, AK52, SAMSUNG, 3) 4.272
X( SHARP, AK36, SAMSUNG, 3) 6.000
X( SHARP, AK44, SAMSUNG, 3) 6.912
X( SHARP, AK45, SAMSUNG, 3) 624
X( SHARP, AK53, SAMSUNG, 3) 624
X( TOSHIBA, AK30, SAMSUNG, 3) 12440
X( TOSHIBA, AK36, SAMSUNG, 3) 20480
X( TOSHIBA, AK37, SAMSUNG, 3) 2.500
X( TOSHIBA, AK53, SAMSUNG, 3) 2.500
X( NORMAL, AK36, SAMSUNG, 3) 31234
X( NORMAL, AK45, SAMSUNG, 3) 1.668
X( NORMAL, AK53, SAMSUNG, 3) 16788
Toplam (Periyot 3) 145.946
Tablo 10: Samsung Tedarikçisinden Tedarik Edilen Tuner Miktarları ( Periyot Ve
Model Bazında)
Yukarıdaki tablo, her bir periyotta Samsung tedarikçisinden tedarik edilecek tunerin
hangi müşteri ve hangi şase için, ne kadar miktarda tedarik edilmesi gerektiğini
göstermektedir. Her periyot için bu değerlerin toplamı o periyotta Samsung
tedarikçisinden satın alınacak tuner miktarını vermektedir.
LG Tedarikçisi
LG tedarikçisinden satın alınan tunerler farklı periyotlarda farklı modellerde
kullanılmak üzere aşağıdaki tablodaki gibi dağılım göstermiştir.
Model Adet
X( TOSHIBA, AK49, LG, 1) 11.781
X( NORMAL, AK30, LG, 1) 232.875
X( NORMAL, AK37, LG, 1) 63.623
X( NORMAL, AK46, LG, 1) 26.203
X( NORMAL, AK49, LG, 1) 28.821
Toplam (1.Periyot) 363.303
X( TOSHIBA, AK49, LG, 2) 10.016
X( NORMAL, AK30, LG, 2) 279.091
X( NORMAL, AK37, LG, 2) 77.268
X( NORMAL, AK49, LG, 2) 25.306
X( NORMAL, AK46, LG, 2) 44.282
Toplam (2.Periyot) 435.963
X( TOSHIBA, AK49, LG, 3) 10.016
65
X( NORMAL, AK30, LG, 3) 223.984
X( NORMAL, AK37, LG, 3) 70.826
X( NORMAL, AK46, LG, 3) 36.580
X( NORMAL, AK49, LG, 3) 19.756
Toplam (3.Periyot) 361.162
Yukarıdaki tablo, her bir periyotta LG tedarikçisinden tedarik edilecek tunerin hangi
müşteri ve hangi şase için, ne kadar miktarda tedarik edilmesi gerektiğini
göstermektedir. Her periyot için bu değerlerin toplamı o periyotta LG tedarikçisinden
satın alınacak tuner miktarını vermektedir. Örneğin; 1. periyotta LG tedarikçisinden
tedarik edilmesi gereken tuner miktarının ihtiyacı, Toshiba müşterisinin AK49 şaseli,
modelinden ve normal müşterilerin AK30, 37,46, 49 şaseli modellerinden
kaynaklanmaktadır. Bu periyotta toplam Lg tedarikçisinden tedarik edilmesi gereken
miktar 363303 adettir.
GDC Tedarikçisi
EK-4’ deki tedarik edilecek miktarları tedarikçi ve periyot bazında gösteren tabloya
göre, verilen veriler doğrultusunda GDC tedarikçisinden satın alınacak miktarlar her bir
periyot için ‘0’ olarak elde edilmiştir.
CHONGQING Tedarikçisi
Model Adet
X( NORMAL, AK36, CHONGQING, 1) 270000
Toplam (1.Periyot ) 270000
X( NORMAL, AK36, CHONGQING, 2) 270000
Toplam (2.Periyot ) 270000
X( NORMAL, AK36, CHONGQING, 3) 270000
66
Toplam (3.Periyot ) 270.000
Yukarıdaki tablo, her bir periyotta Chongqing tedarikçisinden tedarik edilecek tunerin
hangi müşteri ve hangi şase için, ne kadar miktarda tedarik edilmesi gerektiğini
göstermektedir. Her periyot için bu değerlerin toplamı o periyotta Chongqing
tedarikçisinden satın alınacak tuner miktarını vermektedir. Burada dikkati çeken durum
her periyotta tedarik edilecek toplam tuner miktarı tedarikçi firmanın kapasitesi ile
sınırlandırılmıştır. Normal müşterilerin AK36 şaseli modellerinden kaynaklanan ihtiyaç
Chongqing tedarikçisinden satın alınacak tuner ile karşılanacaktır.
EKLER
67
EK-1 : Talep Tablosu
11AK37 0 0 0
11AK44 0 0 0
11AK49 0 0 0
11AK52 0 0 0
11AK53 0 0 0
17mb05 0 0 0
11AK37 0 0 0
11AK44 0 0 0
11AK46 0 0 0
11AK49 0 0 0
11AK52 0 0 0
11AK53 0 0 0
68
17mb05 0 0 0
11AK44 0 0 0
11AK46 0 0 0
11AK53 0 0 0
17mb05 0 0 0
11AK30 0 0 0
11AK37 0 0 0
11AK46 0 0 0
11AK49 0 0 0
11AK52 0 0 0
17mb05 0 0 0
11AK44 0 0 0
TOSHIBA 11AK45 0 0 0
11AK46 0 0 0
11AK52 0 0 0
17mb05 0 0 0
11AK44 0 0 0
69
11AK49 28821 25306 19756
11AK52 1 0 0
qoingqin
thomson samsung lg gdc g
1.Periyot
2.Periyot
3.Periyot
1.Periyot
2.Periyot
3.Periyot
1.Periyot
2.Periyot
3.Periyot
1.Periyot
2.Periyot
3.Periyot
1.Periyot
2.Periyot
3.Periyot
11AK30 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK36 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK37 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK44 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
hitach
i 11AK45 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK46 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK49 0 0 0 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK52 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK53 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
17MB05 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK30 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK36 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK37 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK44 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
h.kes
a 11AK45 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK46 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK49 0 0 0 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK52 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK53 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
70
17MB05 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK30 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK36 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK37 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK44 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
jvc 11AK45 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK46 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK49 0 0 0 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK52 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK53 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
17MB05 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK30 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK36 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK37 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK44 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
sharp 11AK45 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK46 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK49 0 0 0 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK52 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK53 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
17MB05 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK30 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK36 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK37 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK44 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
toshib
a 11AK45 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK46 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK49 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 0 0 0 0 0
11AK52 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK53 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
17MB05 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK30 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0
11AK36 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 1 1 1
11AK37 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0
71
11AK44 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
norm
al 11AK45 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK46 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0
11AK49 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 0 0 0 0 0
11AK52 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
11AK53 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0
17MB05 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
sets:
musteri/hitachi hitachi_kesa jvc sharp toshiba normal/;
sase/ak30 ak36 ak37 ak44 ak45 ak46 ak49 ak52 ak53 mb05/;
tedarikci/thomson samsung lg gdc chongqing/:birim_maliyet, tasima_mal;
periyot/1..3/;
miktar(tedarikci,periyot):tedarik_miktari,kapasite;
comb(musteri,sase,tedarikci,periyot):x,y,a;
talep(musteri,sase,periyot):talepmiktari;
endsets
data:
kapasite = 70000 70000 70000
250000 250000 250000
550000 550000 550000
30000 30000 30000
270000 270000 270000;
birim_maliyet= 1.33 1.30 1.18 1.25 1.18;
tasima_mal= 0.0085 0.0052 0.0097 0.0095 0.0045;
talepmiktari=( EK-1’de bulunan talep tablosundaki veriler buraya yazılmıştır.)
;
a=( EK-2’de bulunan onay durum matrisi buraya yazılmıştır.)
;
enddata
!Amaç Fonksiyonu;
min=@sum(comb(i,j,s,t):x(i,j,s,t)*birim_maliyet(s))
+@sum(comb(i,j,s,t):x(i,j,s,t)*tasima_mal(s));
!Kısıtlar;
!Kapasite Kısıtı;
@for(periyot(t):@for(tedarikci(s):@sum(comb(i,j,s,t):a(i,j,s,t)*x(i,j,s,t))<=kapasite(s,t
)));
72
!Akışın korunması kısıtı;
@for(periyot(t):@for(musteri(i):@for(sase(j):@sum(tedarikci(s):a(i,j,s,t)*x(i,j,s,t))>=t
alepmiktari(i,j,t))));
@for(comb(i,j,s,t)|j#ne#7:y(1,j,1,t)+y(1,j,2,t)<=2);
@for(comb(i,j,s,t):y(1,7,2,t)=1);
@for(comb(i,j,s,t)|j#ne#7:y(2,j,1,t)+y(2,j,2,t)<=2);
@for(comb(i,j,s,t):y(2,7,2,t)=1);
@for(comb(i,j,s,t)|j#ne#5#and#j#ne#7:y(3,j,1,t)+y(3,j,2,t)<=2);
@for(comb(i,j,s,t)|j#eq#5#and#j#eq#7:y(3,j,1,t)=1);
@for(comb(i,j,s,t)|j#ne#7:y(4,j,1,t)+y(4,j,2,t)<=2);
@for(comb(i,j,s,t):y(4,7,2,t)=1);
@for(comb(i,j,s,t)|j#ne#7:y(5,j,1,t)+y(2,j,2,t)<=2);
@for(comb(i,j,s,t):y(5,7,3,t)=1);
@for(comb(i,j,s,t):y(6,1,1,t)+y(6,1,2,t)+y(6,1,3,t)<=3);
@for(comb(i,j,s,t):y(6,2,1,t)+y(6,2,2,t)+y(6,2,5,t)<=3);
@for(comb(i,j,s,t):y(6,3,1,t)+y(6,3,2,t)+y(6,3,3,t)+y(6,3,4,t)<=4);
@for(comb(i,j,s,t):y(6,4,1,t)+y(6,4,2,t)<=2);
@for(comb(i,j,s,t):y(6,5,1,t)+y(6,5,2,t)<=2);
@for(comb(i,j,s,t):y(6,6,1,t)+y(6,6,2,t)+y(6,6,3,t)<=3);
@for(comb(i,j,s,t):y(6,7,3,t)=1);
@for(comb(i,j,s,t)|j#ge#8:y(6,j,1,t)+y(6,j,2,t)<=2);
73
EK-4 : Tedarik Miktarı Tablosu
74
EK-5 : Her Bir Periyot İçin, Müşteri ve Şase bazında Tedarikçilerden Satın alınacak
t
Miktarlar ( x i , j , s )
75
X( JVC, AK45, THOMSON, 3) 2.680 1.338.500
X( JVC, AK49, SAMSUNG, 1) 4.533 1.305.200
X( JVC, AK49, SAMSUNG, 2) 6.291 1.305.200
X( JVC, AK49, SAMSUNG, 3) 7.800 1.305.200
X( JVC, AK52, SAMSUNG, 1) 1.659 1.305.200
X( JVC, AK52, SAMSUNG, 2) 5.780 1.305.200
X( JVC, AK52, SAMSUNG, 3) 4.272 1.305.200
X( SHARP, AK36, SAMSUNG, 1) 7.162 1.305.200
X( SHARP, AK36, SAMSUNG, 2) 8.000 1.305.200
X( SHARP, AK36, SAMSUNG, 3) 6.000 1.305.200
X( SHARP, AK44, THOMSON, 1) 3.619 1.338.500
X( SHARP, AK44, SAMSUNG, 1) 7.782 1.305.200
X( SHARP, AK44, SAMSUNG, 2) 7.912 1.305.200
X( SHARP, AK44, SAMSUNG, 3) 6.912 1.305.200
X( SHARP, AK45, SAMSUNG, 1) 2 1.305.200
X( SHARP, AK45, SAMSUNG, 2) 624 1.305.200
X( SHARP, AK45, SAMSUNG, 3) 624 1.305.200
X( SHARP, AK53, SAMSUNG, 1) 47 1.305.200
X( SHARP, AK53, SAMSUNG, 2) 624 1.305.200
X( SHARP, AK53, SAMSUNG, 3) 624 1.305.200
X( TOSHIBA, AK30, SAMSUNG, 1) 14833 1.305.200
X( TOSHIBA, AK30, SAMSUNG, 2) 13940 1.305.200
X( TOSHIBA, AK30, SAMSUNG, 3) 12440 1.305.200
X( TOSHIBA, AK36, SAMSUNG, 1) 17871 1.305.200
X( TOSHIBA, AK36, SAMSUNG, 2) 20450 1.305.200
X( TOSHIBA, AK36, SAMSUNG, 3) 20480 1.305.200
X( TOSHIBA, AK37, SAMSUNG, 1) 4.771 1.305.200
X( TOSHIBA, AK37, SAMSUNG, 2) 3.000 1.305.200
X( TOSHIBA, AK37, SAMSUNG, 3) 2.500 1.305.200
X( TOSHIBA, AK49, LG, 1) 11781 1.189.700
X( TOSHIBA, AK49, LG, 2) 10016 1.189.700
X( TOSHIBA, AK49, LG, 3) 10016 1.189.700
X( TOSHIBA, AK53, SAMSUNG, 1) 5.600 1.305.200
X( TOSHIBA, AK53, SAMSUNG, 2) 2.500 1.305.200
X( TOSHIBA, AK53, SAMSUNG, 3) 2.500 1.305.200
X( NORMAL, AK30, LG, 1) 232875 1.189.700
X( NORMAL, AK30, LG, 2) 279091 1.189.700
X( NORMAL, AK30, LG, 3) 223984 1.189.700
X( NORMAL, AK36, SAMSUNG, 1) 110187 1.305.200
X( NORMAL, AK36, SAMSUNG, 2) 75190 1.305.200
X( NORMAL, AK36, SAMSUNG, 3) 31234 1.305.200
X( NORMAL, AK36, CHONGQING, 1) 270000 1.184.500
X( NORMAL, AK36, CHONGQING, 2) 270000 1.184.500
X( NORMAL, AK36, CHONGQING, 3) 270000 1.184.500
X( NORMAL, AK37, LG, 1) 63623 1.189.700
X( NORMAL, AK37, LG, 2) 77268 1.189.700
X( NORMAL, AK37, LG, 3) 70826 1.189.700
76
X( NORMAL, AK45, SAMSUNG, 1) 4.398 1.305.200
X( NORMAL, AK45, SAMSUNG, 2) 4.270 1.305.200
X( NORMAL, AK45, SAMSUNG, 3) 1.668 1.305.200
X( NORMAL, AK46, LG, 1) 26203 1.189.700
X( NORMAL, AK46, LG, 2) 44282 1.189.700
X( NORMAL, AK46, LG, 3) 36580 1.189.700
X( NORMAL, AK49, LG, 1) 28821 1.189.700
X( NORMAL, AK49, LG, 2) 25306 1.189.700
X( NORMAL, AK49, LG, 3) 19756 1.189.700
X( NORMAL, AK52, SAMSUNG, 1) 1 1.305.200
X( NORMAL, AK53, SAMSUNG, 1) 36367 1.305.200
X( NORMAL, AK53, SAMSUNG, 2) 36594 1.305.200
X( NORMAL, AK53, SAMSUNG, 3) 16788 1.305.200
X( NORMAL, MB05, THOMSON, 2) 500 1.338.500
X( NORMAL, MB05, THOMSON, 3) 1.000 1.338.500
EK-5 : Her Bir Periyot İçin, Müşteri ve Şase bazında Tedarikçilerden Satın alınacak
t
Miktarlar ( x i , j , s ) (Devam)
77
EK-6 : Her Bir Periyot ve Tedarikçi İçin, O Tedarikçiden i Müşterisi ve j Şaseli Model
t
İçin Tuner Tedarik Edilip Edilmeyeceğini Belirleyen Değişken Tablosu ( y i , j , s
)
78
Y( HITACHI, AK52, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( HITACHI, AK52, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( HITACHI, AK52, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( HITACHI, AK53, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( HITACHI, AK53, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( HITACHI, AK53, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( HITACHI, AK53, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( HITACHI, AK53, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( HITACHI, AK53, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( HITACHI, MB05, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( HITACHI, MB05, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( HITACHI, MB05, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK30, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK30, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK30, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK30, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK30, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK30, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK36, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK36, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK36, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK36, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK36, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK36, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK37, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK37, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK37, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK37, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK37, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK37, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK44, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK44, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK44, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK44, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK44, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK44, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK45, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK45, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK45, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK45, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK45, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK45, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK46, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK46, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK46, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK46, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK46, SAMSUNG 1,000000 0.000000
79
Y( HITACHI_KESA, AK46, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK49, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK49, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK49, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK52, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK52, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK52, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK52, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK52, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK52, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK53, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK53, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK53, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK53, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK53, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, AK53, SAMSUNG 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, MB05, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, MB05, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( HITACHI_KESA, MB05, THOMSON 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK30, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK30, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK30, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK30, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK30, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK30, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK36, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK36, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK36, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK36, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK36, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK36, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK37, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK37, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK37, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK37, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK37, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK37, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK44, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK44, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK44, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK44, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK44, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK44, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK45, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK45, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK45, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK46, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
80
Y( JVC, AK46, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK46, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK46, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK46, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK46, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK49, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK49, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK49, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK52, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK52, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK52, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK52, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK52, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK52, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK53, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK53, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK53, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK53, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK53, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( JVC, AK53, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( JVC, MB05, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( JVC, MB05, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( JVC, MB05, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK30, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK30, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK30, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK30, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK30, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK30, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK36, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK36, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK36, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK36, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK36, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK36, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK37, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK37, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK37, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK37, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK37, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK37, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK44, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK44, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK44, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK44, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK44, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK44, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
81
Y( SHARP, AK45, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK45, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK45, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK45, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK45, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK45, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK46, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK46, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK46, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK46, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK46, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK46, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK49, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK49, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK49, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK52, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK52, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK52, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK52, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK52, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK52, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK53, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK53, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK53, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK53, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK53, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, AK53, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, MB05, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, MB05, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( SHARP, MB05, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK30, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK30, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK30, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK30, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK30, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK30, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK36, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK36, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK36, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK36, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK36, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK36, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK37, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK37, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK37, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK37, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK37, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
82
Y( TOSHIBA, AK37, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK44, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK44, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK44, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK44, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK44, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK44, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK45, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK45, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK45, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK45, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK45, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK45, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK46, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK46, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK46, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK46, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK46, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK46, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK49, LG, 1) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK49, LG, 2) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK49, LG, 3) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK52, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK52, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK52, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK52, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK52, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK52, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK53, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK53, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK53, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK53, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK53, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, AK53, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, MB05, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, MB05, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( TOSHIBA, MB05, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK30, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK30, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK30, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK30, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK30, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK30, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK30, LG, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK30, LG, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK30, LG, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK36, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
83
Y( NORMAL, AK36, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK36, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK36, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK36, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK36, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK36, CHONGQING, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK36, CHONGQING, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK36, CHONGQING, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK37, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK37, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK37, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK37, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK37, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK37, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK37, LG, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK37, LG, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK37, LG, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK37, GDC, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK37, GDC, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK37, GDC, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK44, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK44, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK44, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK44, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK44, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK44, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK45, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK45, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK45, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK45, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK45, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK45, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK46, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK46, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK46, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK46, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK46, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK46, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK46, LG, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK46, LG, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK46, LG, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK49, LG, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK49, LG, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK49, LG, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK52, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK52, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK52, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
84
Y( NORMAL, AK52, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK52, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK52, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK53, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK53, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK53, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK53, SAMSUNG, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK53, SAMSUNG, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, AK53, SAMSUNG, 3) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, MB05, THOMSON, 1) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, MB05, THOMSON, 2) 1,000000 0.000000
Y( NORMAL, MB05, THOMSON, 3) 1,000000 0.000000
EK-6 : Her Bir Periyot ve Tedarikçi İçin, O Tedarikçiden i Müşterisi ve j Şaseli Model
t
İçin Tuner Tedarik Edilip Edilmeyeceğini Belirleyen Değişken Tablosu ( y i , j , s
) (Devamı)
85
KAYNAKÇA
(1) Michael Hugos, ( 2003 ): Essentials of Supply Chain Management: Jonh Wiley
& Sons Inc. New Jersey.
(3) Chopra Sunil, ve Peter Meindl (2001), Supply Chain Management: Strategy,
Planning and Operations,Upper Saddle River , New Jersey: Prentice-Hall, Inc.
(7) Mentzer, John T., William De Witt, James S. Keebler, Soonhong Min, Nancy
W. Nix, Carlo D. Smith ve Zach G. Zacharia (2001): Defining Supply Chain
Management, Journal of Business Logistics, Vol . 22 No.2, s 18.
(9) Rajen Tripathy, (2005): Getting The Best Out of Supply Chain Optimization,
Patni White Paper
86
(10) Zhenxin Yu, (2001): Modelling and Analysis of Strategic Supply Chain
Management Systems, Department of Management , The Hong Kong
Polytechnic University, Hong Kong SAR,China.
(12) Burak Ekşioğlu (2002): Network Algorithms For Supply Chain Optimization
Problems ,Department of Industrial and Systems Engineering ,University of
Florida.
(13) Stephen C.H. Leung, Yue Wu , K.K. Lai (2002):An Optimization Model for a
Cross border Logistics Problem- A Case In Hong Kong , Computers& Industrial
Engineering , Vol 43, ss 393-405.
(16) C.H. Aikens (1985): Facility Location Models for Distribution Planning ,
European Journal of Operational Research, vol.22, ss 263-279.
87
(19) Heyman, D. ve Sobel, M. (1984 ) : Stochastic Models In Operations Research ,
Vol 2, McGraw-Hill ,NY, ss 75-78.
(21) B.M. Beamon (1998):Supply Chain Design and Analysis, Models and Methods,
International Journal of Producrion Economics, Vol 55, ss 281-294
88