@ @áîy‹Ûa@弋Ûa@
a@ái

‫












و

א
و






א
א
א‬

‫










































و

"
و!



وא‬

ALAMAT JAZAM

‫ﺫﻑ‬‫ﺍﻝﹾﺤ‬‫ﻥ ﻭ‬
 ‫ﺴ ﹸﻜﻭ‬
 ‫ﻥ ﺍﻝ‬
‫ﻤﺘﹶﺎ ﹺ‬ ‫ﻼ‬
‫ﻋﹶ‬
 ‫ ﹺﻡ‬‫ﺠﺯ‬
 ‫ﻭِﻝﻠﹾ‬

Alamat jazam terbahagi kepada dua :

§ Pertama: Sukun , yang merupakan alamat asli. Contoh : ‫ﺩ‬‫ﺯﻴ‬
 ‫ ﹺﺭﺏ‬‫ﻴﻀ‬ ‫ﹶﻝﻡ‬
I’rabnya : ‫ﻥ‬
 ‫ﺴﻜﹸﻭ‬
 ‫ﻪ ﺍﻝ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺠﺯ‬
 ‫ﺔ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻼ‬
‫ﻋﹶ‬
 ‫ﻭ‬ ‫ ﹺﺒﹶﻠﻡ‬‫ﻭﻡ‬‫ﺯ‬‫ﻤﺠ‬ ‫ﺎ ﹺﺭﻉﹺ‬‫ﻤﻀ‬ ‫ل ﺍﻝﹾ‬
ُ ‫ﻓﻌ‬ : ‫ ﹺﺭﺏ‬‫ﻴﻀ‬

§ Kedua: Hazaf, iaitu hazaf huruf I’llah dan hazaf nun; yang menjadi tanda sekunder jazam
yang merupakan naib bagi sukun .
Contoh bagi hazaf nun ialah: (‫ﺭﹺﺒﹶﺎ‬‫ﻴﻀ‬ ‫)ﹶﻝﻡ‬
Contoh bagi hazaf huruf ‘illah ialah: (‫ﺩ‬‫ﺯﻴ‬
 ‫ﺵ‬
‫ﻴﺨﹾ ﹶ‬ ‫) ﹶﻝﻡ‬

Jom singgah sebentar:- http://www.studyarab.blogspot.com

 I’rabnya :
‫ﻥ‬
‫ﻑ ﺍﻝﻨﱡﻭ ﹺ‬
‫ﺤﺫﹾ ﹸ‬
 ‫ﻪ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺠﺯ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻼ‬
‫ﻋﹶ‬ ‫ﻭ‬ ‫ ﹺﺒﹶﻠﻡ‬‫ﻭﻡ‬‫ﺯ‬‫ﻤﺠ‬ ‫ﻉ‬ ُ ‫ﻓﻌ‬ : ‫ﺭﹺﺒﹶﺎ‬‫ﻴﻀ‬
‫ﺎ ﹺﺭ ﹺ‬‫ﻤﻀ‬ ‫ل ﺍﻝﹾ‬
.

ِ ِ
َ‫فا‬ ُ ْ
َ ِ ِ َْ ِ َ 
َ
َ ‫ع َُْومٌ َِْ َو‬
ِ ‫"َ! ِر‬#ُ ْ‫ ا‬$
ُ ْ%&ِ : َ َْ ‫َو‬

…………………………………………………

‫ﺨ ﹺﺭ‬
 ‫ﺢ ﺍﻵ‬
‫ ﹺ‬‫ﺤﻴ‬
‫ﺼ‬
 ‫ﻉ ﺍﻝﹾ‬
‫ﺎ ﹺﺭ ﹺ‬‫ﻤﻀ‬ ‫ل ﺍﻝﹾ‬
ِ ‫ﻔﻌ‬ ‫ ﺍﻝﹾ‬‫ﻓﻲ‬ ‫ ﹺﻡ‬‫ﺠﺯ‬
 ‫ﻤﺔﹲ ِﻝﻠﹾ‬ ‫ﻼ‬
‫ﻋﹶ‬
 ‫ﻥ‬
 ‫ﻴﻜﹸﻭ‬ ‫ﻥ ﹶﻓ‬
 ‫ﺴﻜﹸﻭ‬
 ‫ﺎ ﺍﻝ‬‫ﹶﻓ َﺄﻤ‬

A. Tanda jazam pertama : sukun.

Feel yang majzum dengan sukun ialah feel mudhari’ sahih akhir; iaitu feel yang
tiada huruf i’llah (alif, waw dan ya) di akhir kalimah . Contoh feel yang ada huruf illah :
(‫ﻲ‬‫ﻤ‬‫ﻴﺭ‬ /‫ا‬+ُْ,َ /(َ)َْ )

Contoh feel yang sahih akhir (huruf akhirnya tidak berhubung dengan sesuatu):
(ُ‫ب‬.ِ ْ"َ ). Maka apabila masuk huruf jazim (huruf yang membaris mati feel) maka ia
majzum dengan sukun.
Contoh : ‫ﺩ‬‫ﺯﻴ‬
 ‫ ﹺﺭﺏ‬‫ﻴﻀ‬ ‫ﹶﻝﻡ‬
I’rabnya :
‫ ﺤﺭﻑ ﺠﺯﻡ‬:‫ﹶﻝﻡ‬
‫ﻥ‬
 ‫ﺴ ﹸﻜﻭ‬
 ‫ْ ِ ِ ﺍﻝ‬
َ ِ َ 
َ
َ ‫ع َُْومٌ َِْ َو‬ ُ ْ%&ِ :‫ ﹺﺭﺏ‬‫ﻴﻀ‬
ِ ‫"َ! ِر‬#ُ ْ‫ ا‬$
‫ ﻓﺎﻋل ﻤﺭﻓﻭﻉ ﺒﺎﻝﻀﻤﺔ ﺍﻝﻅﺎﻫﺭﺓ‬:‫ﺩ‬‫ﺯﻴ‬
………………………………………………………………

‫ﺨ ﹺﺭ‬
 ‫ل ﺍﻵ‬
‫ ﹶﺘ ﱢ‬‫ﻤﻌ‬ ‫ﻉ ﺍﻝﹾ‬
‫ﺎ ﹺﺭ ﹺ‬‫ﻤﻀ‬ ‫ل ﺍﻝﹾ‬
ِ ‫ﻔﻌ‬ ‫ﻲ ﺍﻝﹾ‬‫ ﹺﻡ ﻓ‬‫ﺠﺯ‬
 ‫ﻤ ﹰﺔ ِﻝﻠﹾ‬ ‫ﻼ‬
‫ﻋﹶ‬
 ‫ﻥ‬
 ‫ﻴﻜﹸﻭ‬ ‫ﻑ ﹶﻓ‬
‫ﺤﺫﹾ ﹸ‬
 ‫ﺎ ﺍﻝﹾ‬‫ﻭَﺃﻤ‬

B. Tempat jazam kedua: hazaf.

Hazaf menjadi alamat jazam pada dua tempat:

I. Feel al-mudhari’ al-mu’tal akhir, (iaitu feel yang ada huruf I’llah diakhirnya). Feel-feel ini
majzum dengan hazaf (buang) huruf I’llah padanya.

Jom singgah sebentar:- http://www.studyarab.blogspot.com

 ‫ﻓﻌﻞ ﺍﳌﻀﺎﺭﻉ ﺍﳌﻌﺘﻞ ﺍﻵﺧﺮ‪ +‬ﺣﺮﻑ ﺟﺰﻡ‬ ‫ﻓﻌﻞ ﺍﳌﻀﺎﺭﻉ ﺍﳌﻌﺘﻞ ﺍﻵﺧﺮ‬
‫ﺵ‬
‫ﹶﻝﻡ‪ ‬ﻴﺨﹾ ﹶ‬ ‫ﺸﻰ‬
‫‪‬ﻴﺨﹾ ﹶ‬
‫ﻉ‬
‫ﹶﻝﻡ‪ ‬ﻴﺩ‪ ‬‬ ‫ﻋﻭ‬
‫‪‬ﻴﺩ‪ ‬‬
‫ﹶﻝﻡ‪ ‬ﻴﺭ‪ ‬ﹺﻡ‬ ‫‪‬ﻴﺭ‪ ‬ﻤﻲ‬

‫‪-‬‬ ‫ﺯﻴ‪‬ﺩ‪Contohnya : ‬‬

‫ﺵ ‪‬‬
‫‪ ).‬ﻴﺨﹾﺸﹶﻰ ‪ (asalnya‬ﹶﻝﻡ‪ ‬ﻴﺨﹾ ﹶ‬
‫‪I’rabnya :‬‬
‫ﹶﻝﻡ‪ :‬ﺤﺭﻑ ﺠﺯﻡ‬
‫ﻑ ﺤﺭﻑ ﻋﻠﺔ‪،‬‬
‫ﺤﺫﹾ ﹸ‬
‫ﺠﺯ‪ ‬ﻤ ‪‬ﻪ ‪‬‬
‫ﻼ ‪‬ﻤ ‪‬ﺔ ‪‬‬
‫ﻋﹶ‬
‫ﻉ ‪‬ﻤﺠ‪‬ﺯ‪‬ﻭﻡ‪ ‬ﹺﺒﹶﻠﻡ‪ ‬ﻭ ‪‬‬
‫ل ﺍﻝﹾ ‪‬ﻤﻀ‪‬ﺎ ﹺﺭ ﹺ‬
‫ﺵ ‪ :‬ﻓﻌ‪ُ ‬‬
‫َ ‪‬ﻴﺨﹾ ﹶ‬
‫ﺯﻴ‪‬ﺩ‪ :‬ﻓﺎﻋلٌ ﻤﺭﻓﻭﻉ ﺒﺎﻝﻀﻤﺔ ﺍﻝﻅﺎﻫﺭﺓ‪.‬‬
‫‪-‬‬ ‫ﺯﻴ‪‬ﺩ‪Contoh kedua : ‬‬
‫ﻉ ‪‬‬
‫)ﻴﺩﻋﻭ ‪ (asalnya‬ﹶﻝﻡ‪ ‬ﻴﺩ‪ ‬‬
‫‪I’rabnya :‬‬
‫ﹶﻝﻡ‪ :‬ﺤﺭﻑ ﺠﺯﻡ‬
‫ﻑ ﺤﺭﻑ ﻋﻠﺔ‪،‬‬
‫ﺤﺫﹾ ﹸ‬
‫ﺠﺯ‪ ‬ﻤ ‪‬ﻪ ‪‬‬
‫ﻼ ‪‬ﻤ ‪‬ﺔ ‪‬‬
‫ﻋﹶ‬
‫ﻉ ‪‬ﻤﺠ‪‬ﺯ‪‬ﻭﻡ‪ ‬ﹺﺒﹶﻠﻡ‪ ‬ﻭ ‪‬‬
‫ل ﺍﻝﹾ ‪‬ﻤﻀ‪‬ﺎ ﹺﺭ ﹺ‬
‫ﻉ‪ :‬ﻓﻌ‪ُ ‬‬
‫َ ‪‬ﻴﺩ‪ ‬‬
‫‪‬ﺯﻴ‪‬ﺩ‪ :‬ﻓﺎﻋلٌ ﻤﺭﻓﻭﻉ ﺒﺎﻝﻀﻤﺔ ﺍﻝﻅﺎﻫﺭﺓ‪.‬‬

‫‪-‬‬ ‫ﺯﻴ‪‬ﺩ‪Contoh ketiga : ‬‬

‫)ﻴ‪‬ﺭﻤﻲ ‪ (asalnya‬ﹶﻝﻡ‪ ‬ﻴﺭ‪ ‬ﹺﻡ ‪‬‬
‫‪I’rabnya :‬‬
‫ﹶﻝﻡ‪ :‬ﺤﺭﻑ ﺠﺯﻡ‬
‫ﻑ ﺤﺭﻑ ﻋﻠﺔ‪،‬‬
‫ﺤﺫﹾ ﹸ‬
‫ﺠﺯ‪ ‬ﻤ ‪‬ﻪ ‪‬‬
‫ﻼ ‪‬ﻤ ‪‬ﺔ ‪‬‬
‫ﻋﹶ‬
‫ﻉ ‪‬ﻤﺠ‪‬ﺯ‪‬ﻭﻡ‪ ‬ﹺﺒﹶﻠﻡ‪ ‬ﻭ ‪‬‬
‫ل ﺍﻝﹾ ‪‬ﻤﻀ‪‬ﺎ ﹺﺭ ﹺ‬
‫‪‬ﻴﺭ‪ ‬ﹺﻡ‪ :‬ﻓﻌ‪ُ ‬‬
‫َﺯﻴ‪‬ﺩ‪ :‬ﻓﺎﻋلٌ ﻤﺭﻓﻭﻉ ﺒﺎﻝﻀﻤﺔ ﺍﻝﻅﺎﻫﺭﺓ‪.‬‬

‫‪…………………………………………………..‬‬

‫ﻥ‬
‫ﺕ ﺍﻝﻨﱡﻭ ﹺ‬
‫ل ﺍﱠﻝﺘ‪‬ﻲ ‪‬ﺭﻓﹾ ‪‬ﻌﻬ‪‬ﺎ ﹺﺒ ﹶﺜﺒ‪‬ﺎ ‪‬‬
‫ﻷﻓﹾﻌ‪‬ﺎ ِ‬
‫ﻭ‪‬ﻓ‪‬ﻲ ﺍﹾ َ‬

‫‪II.‬‬ ‫‪Hazaf menjadi alamat jazam pada Feel-feel yang marfu’ dengan tsubut nun; al Afa’al-‬‬
‫‪Khamsah . Alamatnya jazamnya ialah dengan hazaf nun.‬‬
‫‪Al Afaal al Khamsah ialah:‬‬
‫‪Jom singgah sebentar:- http://www.studyarab.blogspot.com‬‬
 ‫ﺍﻷﻓﻌﺎﻝ ﺍﳋﻤﺴﺔ‪ +‬ﺣﺮﻑ ﺟﺰﻡ‬ ‫ﺍﻷﻓﻌﺎﻝ ﺍﳋﻤﺴﺔ‬
‫ﻝﻡ ﻴﻀﺭﺒﻭﺍ‬ ‫ﻴﻀﺭﺒﻭﻥ‬
‫ﻝﻡ ﺘﻀﺭﺒﻭﺍ‬ ‫ﺘﻀﺭﺒﻭﻥ‬
‫ﻝﻡ ﻴﻀﺭﺒﺎ‬ ‫ﻴﻀﺭﺒﺎﻥ‬
‫ﻝﻡ ﺘﻀﺭﺒﺎ‬ ‫ﺘﻀﺭﺒﺎﻥ‬
‫ﻝﻡ ﺘﻀﺭﺒﻲ‬ ‫ﺘﻀﺭﺒﻴﻥ‬

‫‪-‬‬ ‫( ‪Contohnya:‬‬ ‫ﻥ ﹶﻝﻡ‪ ‬ﻴﻀ‪ ‬ﹺﺭﺒ‪‬ﺎ ‪ /‬ﺃﻨﺘﻤﺎ ﹶﻝﻡ‪ ‬ﺘﻀ‪ ‬ﹺﺭﺒ‪‬ﺎ‬

‫)ﺯﻴﺩﺍ ﹺ‬
‫‪I’rab tiap-tiap feel :‬‬
‫ﻥ‬
‫ﻑ ﻀﻤﻴﺭ‪ ‬ﻤﺘﺼلٌ ﻤﺒﻨﻲ ﻋﻠﻰ ﺍﻝﺴﻜﻭ ﹺ‬
‫ﻷِﻝ ﹸ‬
‫ﻑ ﺍﻝﻨﱡﻭﻥﹺ‪ ،‬ﻭﺍﹾ َ‬
‫ﺤﺫﹾ ﹸ‬
‫ﺠﺯ‪ ‬ﻤ ‪‬ﻪ ‪‬‬
‫ﻼ ‪‬ﻤ ﹸﺔ ‪‬‬
‫ﻋﹶ‬
‫‪‬ﻓﻌ‪‬ل ﻤﻀﺎﺭﻉ ‪‬ﻤﺠ‪‬ﺯ‪‬ﻭ ‪‬ﻡ ‪‬ﻭ ‪‬‬
‫ل ﺭﻓ ﹺﻊ ﻓﹶﺎﻋ‪‬ل‬
‫ﻓﻲ ﻤﺤ ﱢ‬
‫‪-‬‬ ‫( ‪Contoh lain :‬‬ ‫ﻥ ﹶﻝﻡ‪ ‬ﻴﻀ‪ ‬ﹺﺭﺒ‪‬ﻭﺍ ‪ /‬ﺃﻨﺘﻡ ﹶﻝﻡ‪ ‬ﹶﺘﻀ‪ ‬ﹺﺭﺒ‪‬ﻭﺍ‬
‫)ﺯﻴﺩﻭ ‪‬‬
‫‪I’rab tiap-tiap feel :‬‬
‫ﻥ ﻓﻲ‬
‫ﻑ ﺍﻝﻨﱡﻭﻥﹺ‪ ،‬ﻭﺍﻝﻭ‪‬ﺍ ‪‬ﻭ ﻀﻤﻴﺭ‪ ‬ﻤﺘﺼلٌ ﻤﺒﻨﻲ ﻋﻠﻰ ﺍﻝﺴﻜﻭ ﹺ‬
‫ﺤﺫﹾ ﹸ‬
‫ﺠﺯ‪ ‬ﻤ ‪‬ﻪ ‪‬‬
‫ﻼ ‪‬ﻤ ﹸﺔ ‪‬‬
‫ﻋﹶ‬
‫‪‬ﻓﻌ‪‬ل ﻤﻀﺎﺭﻉ ‪‬ﻤﺠ‪‬ﺯ‪‬ﻭ ‪‬ﻡ ‪‬ﻭ ‪‬‬
‫ل ﺭﻓ ﹺﻊ ﻓﹶﺎﻋ‪‬ل‬
‫ﻤﺤ ﱢ‬
‫‪-‬‬ ‫ﺭﺒﹺﻲ( ‪Contoh lain :‬‬
‫ﹶﺘﻀ‪ ‬ﹺ‬ ‫ﺕ ﹶﻝﻡ‪‬‬
‫)ﺃﻨ ‪‬‬
‫‪I’rabnya:‬‬
‫ﻥ ﻓﻲ‬
‫ﻑ ﺍﻝﻨﱡﻭﻥﹺ‪ ،‬ﻭﺍﻝﻴﺎ ‪‬ﺀ ﻀﻤﻴﺭ‪ ‬ﻤﺘﺼلٌ ﻤﺒﻨﻲ ﻋﻠﻰ ﺍﻝﺴﻜﻭ ﹺ‬
‫ﺤﺫﹾ ﹸ‬
‫ﺠﺯ‪ ‬ﻤ ‪‬ﻪ ‪‬‬
‫ﻼ ‪‬ﻤ ﹸﺔ ‪‬‬
‫ﻋﹶ‬
‫‪‬ﻓﻌ‪‬ل ﻤﻀﺎﺭﻉ ‪‬ﻤﺠ‪‬ﺯ‪‬ﻭ ‪‬ﻡ ‪‬ﻭ ‪‬‬
‫ل ﺭﻓ ﹺﻊ ﻓﹶﺎﻋ‪‬ل‬
‫ﻤﺤ ﱢ‬

‫‪ ………..‬ﻭﺍﷲ ﺴﺒﺤﻨﻪ ﻭﺘﻌﺎﻝﻰ ﺃﻋﻠﻡ‪..................‬‬

‫‪17 August 2010, 17:23:26 Ujang1230‬‬

‫‪Jom singgah sebentar:- http://www.studyarab.blogspot.com‬‬