Professional Documents
Culture Documents
ნუ ფიქრობ, მომენდე
ნუ ფიქრობ, მომენდე
maTxovari fuls ipovis da gaxarebuli ifiqrebs, modi, rame iseTs movigoneb, rom fuli
swrafad gavamravlo da mTeli sicocxle uzrunvelyofili viyoo. am fiqrebiT ipodroms
miadgeba, iq ki doRisTvis emzadebian. uyurebs maTxovari da xedavs, cxenebs Soris erTi samfexa
cxeni gamoreula. magram Zalian ucnauri isaa, rom erTi fexi ki ar aklia, ubralod – sami fexi
aqvs: erTi win, erTi SuaSi da erTic ukan. maTxovari gaSterebuli uyurebs am arsebas da uecrad
samfexa cxeni misken daiZvreba da adamianis enaze mimarTavs: “nu fiqrob, momende, dade Cemze
fuli da erTbaSad gamdidrdebio”. maTxovari gaognebulia, Tavi zRaparSi gonia. samfexa cxeni
imdenad fantastikuri arsebaa, rom Znelia misi ar irwmuno. erTi sityviT, aRtkinebuli
gavardeba da mTel fuls samfexa cxenze dadebs.
axla mogiyvebiT imave istorias, oRond ufskrulis sulis (samfexa cxenis Sinagani bunebis)
TvaliT danaxuls:
kaci manqaniT ufskrulSi gadavardeba, Tavad rogorRac gadmoxteba da cali xeliT fesvs
daekideba. qvemoT Rrma ufskrulia. ufskrulis suli masTan mifrindeba da eubneba: “nu
fiqrob, momende, xeli uSvi mag fesvs da aqedan amogiyvano. kaci miendoba, fesvs xels SeuSvebs,
Cavardeba da CaiCexeba ufskrulSi. ufskrulis suli danaRvlianebuli iqve qvaze Camojdeba da
sasowarkveTili Cailaparakebs: “ra vqna, arc gamomdis da verc veSvebi am saqmeso”.
naZvnaris devi – Zveli totemi
daaxloebiT asea Cveni saqmec. “nu fiqrob, momende” Cveni drois lozungad iqca. es Cveni drois
gmirebis lozungia. da ra qnas xalxma, romelsac swrafad gamdidreba unda? gana ar jobia, ar
ifiqro da miendo, vidre ifiqro da iSromo? jer samfexa cxens ipovi da aRfrTovanebuli mas
miendobi, mere sadme ufskrulis suli gadageyreba, Tu bedma gagiRima, SeiZleba naZvnaris
devmac SemogTavazos samsaxuri. Cvenc davdivarT ase, qila erbos ZiebaSi, rom mere misi bedic
caSi yurebasa da stvenas SevwiroT.
dRes yvela SeTanxmda, rom saakaSvili unda wavides. qarTuli dialeqtika amas Semdegnairad
ganmartavs: Tu saakaSvili ar varga, e.i. varga is, vinc mas upirispirdeba. xom SeiZleba, rom
masTan dapirispirebul adamianebSi viRac aseve ar vargodes? magram qarTul dialeqtikas
aseTi “umniSvnelo detalebi” ukve aRar ainteresebs. mTavaria, rom gacxadda erTi WeSmariteba
– “saakaSvili unda wavides”. ra mosatania aq iseTi kiTxvebi, rogoricaa: “ra iqneba xval?” “vin
mova xval?” “risi imedi aqvT arareitingul politikosebs, romlebic milionebs xarjaven?”
“ra gziT apireben isini xelisuflebaSi mosvlas?” “ratom ar svams am kiTxvebs danarCeni
opozicia?” “ratom ar svamen am kiTxvebs sazogadoebis warmomadgenlebi da eqspertebi?” ukve
meramdened, gaCnda axali tabu. misi saxelia 9 aprili. amjeradac, tabus eWqveS dayeneba
umoklesi gzaa miSas agentobamde. naZvnaris devi kldeze zis, gasxepili naZviT Zafs arTavs da
TavisTan gvixmobs.
ar vici, Rirs Tu ara dRevandeli xelisuflebis Sesaxeb calke laparaki, radgan isinic iseve
zedmiwevniT eqvemdebarebian qarTuli polit-siuJetis poetikas, rogorc maTi Rirseuli
kolegebi opoziciidan. politikosTa erTi jgufi, romelic samfexa cxenebisa da ufskrulis
sulebis magier sakuTari racios Zalas endoba, alyaSia
moqceuli da maTi xma saerTo WixvinSi ikargeba. naZvnaris
devi ki kldeze zis, gasxepili naZviT Zafs arTavs da
qirqiliT Tavisken gvixmobs.
1989 wels Citma xuTi ambavi moitana: pirveli, rom sabWoTa kavSiri Cveni mteria; meore – rom
patiaSvili rqebiani satanaa, romelsac TiToeuli rqa samocdaSvidi santimetris sigrZisa aqvs
da rqis ZirebSi satanuri ricxvi oqros asoebiT aweria; mesame – rom komunistebTan brZolis
bedi 9 aprilis lokaluri protestiT unda gadawyvetiliyo, meoTxe – rom Tu komunistebi
wavidodnen, mere yvelaferi kargad iqneboda, da mexuTe – rom movlenebze pasuxismgebeli iyo
xalxi.
1992 wels Citma moitana xuTi axali ambavi: pirveli – rom amerika da ruseTi Cveni mtrebi
arian; meore - rom gamsaxurdia rqebiani satanaa, romelsac TiToeuli rqa samocdaSvidi
santimetris sigrZisa aqvs da rqis ZirebSi satanuri ricxvi oqros asoebiT aweria; mesame – rom
gamsaxurdiasTan brZola mxolod iaraRiT SeiZleboda, meoTxe – rom gamsaxurdia Tu
wavidoda, mere yvelaferi kargad iqneboda, da bolo, mexuTe – rom movlenebze
pasuxismgebeli iyo xalxi.
2003 wels Citma moitana kidev xuTi axali ambavi: pirveli – rom ruseTi Cveni mteria, meore -
rom SevardnaZe rqebiani satanaa, romelsac TiToeuli rqa samocdaSvidi santimetris sigrZisa
aqvs da rqis ZirebSi satanuri ricxvi oqros asoebiT aweria; mesame – rom SevardnaZesTan
brZola vardebiani gadatrialebiT SeiZleboda, meoTxe – rom SevardnaZe Tu wavidoda, mere
yvelaferi kargad iqneboda; da mexuTe – rom movlenebze pasuxismgebeli iyo xalxi.
dRes qarTul politikaSi frinvelTa axali partiaa, axali xuTi ambiT: erTi isaa, rom
amerika Cveni mteria; meore isaa, rom miSa rqebiani satanaa, romelsac TiToeuli rqa
samocdaSvidi santimetris sigrZisa aqvs da rqis ZirebSi satanuri ricxvi oqros asoebiT aweria;
mesame isaa, rom miSasTan brZola mxolod 9 aprilis lokaluri protestiT SeiZleba; meoTxe
isaa, rom miSa Tu wava, yvelaferi kargad iqneba; da mexuTe ki isaa, rom movlenebze
pasuxismgebloba xalxma unda aiRos.
maTxovars bodiSi rom mouxada da cota suli moiTqva, samfexa cxenma sakuTar Sinagan
bunebasTan, ufskrulis sulTan, dapirispireba gadawyvita. mas amjerad xuTi axali gmiroba aqvs
Casadeni: unda Tavi daixsnas amerikisgan da mere neitraliteti gamoacxados; unda gaagdos miSa,
anu sakuTari Sinagani buneba, anu ufskrulis suli; miSa unda gaagdos 9 aprils; xalxi unda
daarwmunos, rom miSas mere yvelaferi “magra” iqneba da, radgan mainc samfexa cxenia da
bolomde ar endobian, xalxs uTxras, rom am yvelafers xalxi Tavad akeTebs.
demiurgi
TvalebdaWyetili samfexa cxeni demiurgis antipodia. is cru imedebs badebs, mcdar gzebze
dagvatarebs, mogviwodebs, bolos ki bodiSs ixdis da patiebas iTxovs. samfexa cxenis mowodeba
alalbedze nasroli ankesia, is mxolod maSin cocxlobs, Tu ankesi rames gamosdo. sxva
SemTxvevaSi mas funqcia ara aqvs da kvdeba. misi sicocxlis niadagi win gadagdebuli sityvaa,
demiurgi ki niadags nakvaleviT qmnis. amitom, demiurgi saqmiT icnoba, samfexa cxenebi ki – maTi
sityvebiT.
SaiTan
rodesac arsebobs gzasacdenili, arsebobs gzac. da rodesac arsebobs ucxo gza, arsebobs
sakuTaric. rodesac qarTveli ambobs “satana”, gulisxmobs, rom viRaca Cvens savals ascda,
ucxoa. amitom, mniSvnelovania imis moxazva, Tu ra ar aris ucxo qarTvelebisTvis, rogoria
qarTvelTa gza?
tradiciulad, am kiTxvaze pasuxis gasacemad istorias mimarTaven xolme, rac mTlad swori
meTodi ar aris Tundac imitom, rom istoriis wakiTxva mravali interpretaciiT SeiZleba.
amitom, sjobs aqac swori meTodologiiT visargebloT da msjeloba zogad kategoriebs
davuqvemdebaroT.
ieriqoni
sakvebi, romlis dasacavadac aigo galavani, ukvdavebis wamlis msgavsi iyo. galavani
ukvdavebisaTvis aigo. masve auges taZari da swiravdnen msxverpls. principSi, ieriqoni mxolod
pirveli galavniani samosaxlo ki ar aris, aramed – aseve pirveli damagrebuli sociumis,
saxelmwifos simboloa. ieriqonis magaliTi saucxoo ilustraciaa imisa, rom saxelmwifo
sazogadoebis ukvdavebis uzrunvelsayofad iqmneba. amitom, rogoric unda iyos qarTvelTa
gza, misi bolo qarTvelTa ukvdaveba iqneba, am gzas acdenili ki yvela satanad moinaTleba. es
aris is pirveli, rac qarTvelTa gzasTan dakavSirebiT unda gagverkvia.
qarTvelTa gza
gzaze mTavari gzis bolo araa. mniSvnelovani Tavad gzaa. erTi berZeni poeti iTakaSi
gamgzavrebul mgzavrs urCevs, nu aCqardebi, “inatre, iyos usasrulo savali Sorio”. oRond,
iTakas nu daiviwyeb da gzas nu gadauxvev, da rodesac ukve moxucebuli miadgebi iTakas, simdidre
gzaSi unda gqondes moxveWili, Tavad Takasagan ki wyalobas nu elio. es sityvebi imas niSnavs,
rom Sedegi miuRwevelia gzis gareSe, radgan gzis gareSe miRweuli mizani sxva gziT miRebuli
jildoa, aseTi jildo ki SaiTanisaa.
am gzaze demiurgosi unda wagviZRves, demiurgosi ki isaa, vinc qaosSi gzas gamoarCevs da mas
daadgeba, vinc SaiTanis aram jildoze uars ityvis da Sromas mieZaleba, da amas xalxisTvis
gaakeTebs. demiurgosis gza gonebis TvaliT ixileba, mas brmebi ver gayvebian. amitom,
qarTvelTa gzaze dadgomisTvis gonebis Tvali unda avaxiloT da spilenZi oqrosagan
gamovarCioT, cxeli sityvebis nacvlad civ gonebas mivednoT, mowodebebis nacvlad – gasageb
argumentebs. es aris xalxis pasuxismgebloba. xalxi klavs demiurgebs da xalxi badebs, xalxi
klavs TvalebdaWyetil samfexa cxenebs da xalxive badebs. iqneb, amjerad demiurgi davbadoT.
andro barnovi
23.03.2009