Professional Documents
Culture Documents
Paragontop 1
Paragontop 1
• Αν ένα πολυώνυμο έχει δυο όρους, είναι πολύ πιθανόν να είναι διαφορά
τετραγώνων ή άθροισμα κύβων ή διαφορά κύβων.
χ2 – ψ2 + ψ – χ = (χ – ψ)(χ + ψ) – (χ – ψ) = (χ – ψ)(χ + ψ – 1)
Μέθοδοι παραγοντοποίησης
1. ΚΟΙΝΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ
Να παραγοντοποιηθεί το πολυώνυμο 4χ2ψ3 – 10χψ2ω + 12χ5ψ4ω2
πρώτα βρίσκω τον ΜΚΔ των συντελεστών των μονώνυμων δηλ των 4, 10 ,
12 που είναι το 2
μετά ελέγχω τις μεταβλητές που βρίσκονται σε όλα τα μονώνυμα και
σημειώνω την μικρότερη δύναμη από αυτές, έτσι λοιπόν από τις χ2, χ, χ5
σημειώνω το χ ενώ από τις ψ3, ψ2, ψ4 σημειώνω το ψ2 ,το ω δεν μας
ενδιαφέρει γιατί δεν βρίσκεται σε όλα τα μονώνυμα.
Κοινός παράγοντας είναι το γινόμενο του ΜΚΔ και των μεταβλητών που
έχουμε σημειώσει δηλαδή στο παράδειγμα μας είναι ο 2χψ2 .
Για να βρω τι θα μείνει μέσα στην παρένθεση σκέφτομαι ως εξής:
Για συντελεστή κάθε μονώνυμου γράφω το πηλίκο της διαίρεσης του
αρχικού συντελεστή δια του συντελεστή του κοινού παράγοντα και για
κύριο μέρος γράφω κάθε μεταβλητή με εκθέτη την διαφορά του αρχικού
εκθέτη με τον εκθέτη του κοινού παράγοντα. Αν για κάποια μεταβλητή ο
εκθέτης γίνει μηδέν, τότε αυτή ισούται με την μονάδα.
Δηλαδή: 4χ2ψ3 – 10χψ2ω + 12χ5ψ4ω2 =
4 2-1 3-2 10 1-1 2-2 12 5-1 4-2 2
2χ1ψ2( χ ψ - χ ψ ω+ χ ψ ω ) = 2χψ2(2χψ – 5ω + 6χ4ψ2ω2)
2 2 2
Η ενδιάμεση παράσταση αποτελεί την σκέψη και δεν χρειάζεται να την
γράφουμε παρά μόνο το τελικό αποτέλεσμα. Επίσης παρατηρήστε ότι το
αρχικό πολυώνυμο έχει τρεις όρους για αυτό και η παρένθεση έχει και
αυτή τρεις όρους.
5. ΤΡΙΩΝΥΜΟ χ2 + κχ + λ
Χρησιμοποιείται όταν το πολυώνυμο έχει τρεις όρους και μια μεταβλητή.
Επίσης πρέπει ο συντελεστής του χ2 να είναι μονάδα. Ο τρόπος που
δουλεύουμε είναι ο εξής:
Ψάχνω να βρω δυο αριθμούς α, β που το γινόμενο τους να ισούται με λ και
το άθροισμα τους με κ δηλαδή αβ = λ και α + β = κ. Σημασία έχει να βρω τα
σωστά πρόσημα για αυτούς. Σε αυτό μας βοηθάνε τα πρόσημα των α
+ β= κ και αβ =λ ως εξής:
Αν λ θετικός και κ θετικός τότε οι α, β είναι θετικοί.
Αν λ θετικός και κ αρνητικός τότε α, β είναι αρνητικοί.
Αν λ αρνητικός και κ θετικός τότε α, β είναι ετερόσημοι και ο
μεγαλύτερος από αυτούς είναι θετικός.
Αν λ αρνητικός και κ αρνητικός τότε α, β είναι ετεροσημοι και ο
μεγαλύτερος είναι αρνητικός.
Όταν βρούμε τους αριθμούς α και β τότε το τριώνυμο χ2 + κχ + λ παίρνει
την μορφή (χ + α)(χ + β)
Παραδείγματα:
χ2 + 5χ + 6 αβ = + 6 (α, β ομόσημοι) α + β = + 5 (α, β θετικοί)
Όλα τα ζευγάρια που έχουν γινόμενο + 6 και είναι θετικοί είναι τα +1, +6
4
και + 2, +3, από αυτά επιλεγούμε τους +2, +3 γιατί έχουν άθροισμα +5
άρα το τριώνυμο χ + 5χ + 6 = (χ + 2)(χ + 3).
2
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΟΠΟΙΗΣΗΣ
1.Να παραγοντοποιηθούν οι παραστάσεις:
2. Να παραγοντοποιηθούν οι παραστάσεις:
i) 6χ -24
2
ii) 4χ2 -9 iii)15χ2 -15
iv) 9χ6ψ4 -25ψ10 v) (α-2β)2 -4β2 vi) (α2 -4)2 -(β+2)2
vii) 2αχ2 -32α viii) 3χ3ψ2 -27χ3 ix) α2(α+β)2 -β2(α-β)2
1 2 1 2
x) 5(χ+ψ)2 -20(χ-ψ)2 xi) (χ-3ψ)2 -(3χ+ψ)2 xii) ψ - χ
9 25
4 4
xiii) α -9β2 xiv) 625 -(2χ-3ψ)2 xv) 36ω4 -(ω2 -5)2
25
3. Να παραγοντοποιηθούν οι παραστάσεις:
5
i) 5χ -20χ +χ -4
3 2
i) αχ2 -αψ2 +χ -ψ
iii) (α-β)(χ+ψ)2 -(α-β) iv) 3(χ+5)(χ-2)2 -12χ -60
v) (α+1)(α+2) -(α2 -4) vi) (4χ+ψ)2 +16χ2 -ψ2
vii) (χ-ψ)(2κ-λ)+(χ2 -ψ2) viii) α(χ+ψ)2 +β(χ+ψ)2 -4α -4β
ix) αβ5 - α5β x) α2χ2 -α2 -β2χ2 +β2
xi) αχ2 - αψ2 - χ +ψ xii) 3χ3 -3αχ -χ2 +α
4. Να παραγοντοποιηθούν οι παραστάσεις:
i)α +2α+1
2
ii) -4χ2 - 4χ - 1
iii) -25χ2 +40χψ - 16ψ2 iv) 9χ2 - 12αχ + 4α2
v) 81χ4 - 36χ2 + 4 vi) 100χ4ψ6 - 40χ2ψ3ω2 + 4ω4
vii) (χ+ψ)2 - 2(χ+ψ) + 1 viii) 64ψ8 - 80χ3ψ4 + 25χ6
ix) 4χ2 + 9 +12χ x) χ2 - 12χ +36
xi) ψ2 +9χ2 6χψ xii) χ4 -2χ2ψ3 +ψ6
5. Να παραγοντοποιηθούν οι παραστάσεις:
i) c(x-1)-x2 +2x-1 ii) 16x4 +9c2 +24x2c +(4x+3c)
iii) χ3 +2χ2 +χ+αχ+α iv) α2 -2αβ+β2 -γ2
v) 9-9α2 -β2 +6αβ vi) ψ2 -χ2 +2χ-1
vii) χ2 -2χ+1-α2 -2αβ-β2 viii) (2χ-1)2 -2χ(2χ-1)+χ2 -1
ix) α2-2αβ+β2-9γ2 +30γδ-25δ2
6. Να παραγοντοποιηθούν οι παραστάσεις:
i)χ2 +8αχ+12α2 (υποδ: 12α2=16α2 -4α2)
ii)α4 -5α2β2 +4β4 (υποδ: -5α2β2= -4α2β2 -α2β2)
iii) χ4 +χ2 +1 (υποδ: χ2 =2χ2 -χ2)
iv) 9χ4 -15χ2 +1 (υποδ: -15χ2 = -6χ2 -9χ2)
v)χ4 +10χ2ψ2 +9ψ4 (υποδ: 9ψ4 =25ψ4-16ψ2)
vi)α3 +2α2 -1 (υποδ: 2α2 =α2 +α2)
vii)χ4 +ψ4 -11χ2ψ2 (υποδ:-11χ2ψ2= -2χ2ψ2 -9χ2ψ2)