Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 8

ÿm-\-ß-fn-te-bpw F-√m D-∂-X s]m-eo-kv D-tZ-ym-K-ÿ-∑m-cpw ]-s¶-

Sp-Ø, tZ-io-b A-t\z-j-W G-P≥-knbp-sS h-S-°≥ ta-J-em kw-bp-


‡ tbm-Kw \-S-°p-I-bp-≠m-bn. Cu tbm-K-Øn¬ F-kv ]n/ Pn B¿
]n hn-`m-K-ß-fp-sS-bpw kn._n.sF-bp-sS-bpw H-cp kw-bp-‡ tbm-Kw Zn-
√n-bn-se kn._n.sF B-ÿm-\-Øv \-S-Øp-hm≥ Xo-cp-am-\n-°p I-bp- kvt^mS\߃°p
≠m-bn. A-Xpw \-S-∂n-√.-
]n∂nse Imhn°c߃
kvarXn tIm∏nIm¿

MINORITY RIGHT WATCH


H U M A N R I G H T O R G A N I S AT I O N
ap-∂d- n-hv
2006 ap-X¬ C-¥y-sb \-Sp-°n-s°m-≠n-cn-°p-∂ \n-c-h-
[n kv-t^m-S-\-ß-fp-sS Ip-‰w-Nm¿-Øn A-d-Ãp sN-ø-s∏-´ \q-
dp-I-W-°n-\v ap-kv-enw bp-hm-°ƒ `o-I-c-X-bp-sS Im-W-s∏-´
h-‡m-°-fm-bn Nn-{Xo-I-cn-°-s∏-´v P-bn-e-gn-Iƒ-°p ]n-∂n-em-
Wn-t∏m-gpw. a-te-Km-hv kv-t^m-S-\m-t\z-j-W-Øn-\n-S-bn¬ kv-
t^m-S-\-߃-°p ]n-∂n-se ln-μp-Xz \o-cm-fn-ss°-Iƒ I-
s≠-Øn-b apw-ss_ F.-Sn-F-kv X-e-h≥ tl-a-¥v I¿-°-sc-
bp-sS h-[w D-b¿-Øp-∂ tNm-Zy-߃ C-∂pw D-Ø-c-an-√m-sX
Xp-S-cp-I-bm-Wv. kv-t^m-S-\-߃-°p ]n-∂n¬ {]-h¿-Øn-°p-
∂ kw-L-]-cn-hm-cw-˛-sF.-_n A-hn-ip-≤ Iq-´p-sI-´v A-°-an-
´p sX-fn-bn-°p-∂ a-lm-cm-{„ ap≥ sF.-Pn F-kv.-Fw ap-jv-cn-
^n-s‚ ]p-kv-X-Iw X-a-kv-I-c-W-sØ A-Xn-Po-hn-®v {]-N-c-Ww
t\-Sp-tºmƒ {K-ŸI - m-c≥ h-[`- o-jW- n-bp-sS \n-ge - n-em-Wv. tl-
a-¥v I¿-°-sc X-s‚ tI-kv U-b-dn-bn¬ tIm-dn-bn-´ a-cn-°m-
Ø k-Xy-߃ ln-μp-Xz-`o-I-c-sc-bpw A-Wn-b-d-bn-se A-h-
cp-sS _p-≤n-tI-{μ-ß-sf-bpw th-´-bm-Sp-I-bm-Wv. kw-L-]-cn-
Original : The Mirror Explodes (English) hm-cØ- n-s‚ t\-∏mƒ, C-{k-tb¬ _-‘a - S- °
- a - p-≈ Im-cy-߃
Malayalam : Sphodanangalkku pinnile kavikkarangal ]p-d-Øp-h-∂p-sIm-≠n-cn-°p-∂p.-
Author : Smriti Kopikar
`-c-W-Iq-S-hpw am-[y-a-ß-fpw c-l-kym-t\z-j-W G-P≥-kn-
I-fpw aq-Sn-sh-°m-\m-{K-ln-°p-∂ A-{]n-b k-Xy-߃ k¿-h-
Publishers : Minority Right Watch
Reg. No. T 1078/99 sc-bpw sR-´n-®v ]-e-t∏m-gpw X-e ]p-d-Øn-Sp-I-bm-Wv. Cu
f 93/9, Ist floor, abul fazal enclave-ii irw-J-e-bn-se G-‰-hpw H-Sp-hn-e-sØ H-cp am-[y-a-®p-h-Sm-Wv
Okhla, new delhi-25 Hu-´v-ep-°v Pq-sse (19) e-°w I-h¿-tÃm-dn. 2006\p-ti-jw
Price : free distribution B-dp kw-ÿm-\-ß-fn-em-bn \-S-∂ G-gv kv-t^m-S-\-ß-fp-sS
Printed at : Geethanjali offset, Clt ln-μp-Xz `o-I-c-_-‘w Xp-d-∂p Im-Wn-°p-∂ Hu-´v-ep-°v dn-
t∏m¿-´v k-Xym-t\z-jn-If - m-b a-eb- m-fh
- m-b\ - °
- m¿-°v R-߃
k-a¿-∏n-°p-∂p.
\w F-√m kq-N-\-I-fpw Kp-]v-X-bn-te-°p \-bn-°p-I-bpw ln-μpau-en-I-
hm-Z tZ-io-b {Kq-∏pI-fn-te-°p hn-c¬Nq-≠p-I-bpw sN-øp-∂-Xp-h-sc C-
Xp Xp-S¿-∂p. cm-P-ÿm≥ `o-I-chn-cp-≤kv-Izm-Un-s‚ X-e-h≥ I-]n¬
Km¿-Kv ]-d-bp-∂p: "R-߃ B a-X-Ønse (ln-μpa-X-Øn-se) Nn-e-bm-
fp-I-sf A-d-Ãp sN-bv-Xn-´p-≠v. i-cn-bm-b ]m-X-bn¬ X-s∂-bm-Wp R-
ß-sf-∂v Xo¿-Øpw D-d-∏p-≠v.'
G-‰-hp-sam-Sp-hn¬, ssl-Z-cm-_m-Zn-epw a-°ma-kv-Pn-Zv t_mw-_v kv-
t^m-S\- t- °kn-epw X-߃ i-cn-bm-b ]m-Xb - n-em-sW-∂m-Wv kn._n.sF
Sow hn-iz-kn°p-∂-Xv. 2007 sa-bv am-k-Øn¬ 14 t]-sc sIm-√p-I-bpw
kvt^mS\߃°p ]n∂nse Imhn°c߃ A-º-tXm-fw t]-sc ]-cn-t°¬-∏n-°p-I-bpw sN-bv-X a-°ma-kv-Pn-Zv tImw-
π-Iv-kn-se D-{Kkv-t^m-S-Øn-\p Im-c-W-°m-cm-b ln-μp a-X-au-en-I {Kq-
]q¿-Øn-bm-Im-Ø I-Y-Iƒ, A-h-bp-sS Ip-cp-°v A-gn-®v- ]-cn-Wm-a- ∏p-I-fn-se \m-ept]-sc Cu sa-bv am-kØn-em-Wv A-d-Ãp sN-bv-X-Xv.
Kp-]v-Xn-bn-se-Øp-∂-Xv "Jzm-Pm apCu\p-±o≥ Nn-ivXn a-kv-Pn-Zn'¬ sh- A-∂pw ]-t£, ssl-Z-cm-_m-Zv s]m-eo-kv ]-d-™ncp-∂-Xv, A-Xp sN-bv-
®m-sW-∂ H-cp ]-g-s©m-√v A-Pv-ao-dn¬ ]-d-™ptIƒ-°m-dp-≠v. H-cp ]- X-Xv {]m-tZ-in-I-am-b ]n-¥p-W-tbm-sS l¿-°-Øp¬ Pn-lm-Zn C-kvem-an
t£, ]-≈n-bn¬ \-S-∂ kv-t^m-S-\-sØ-°p-dn-®p-≈ A-t\z-j-W-ß-fpw (lp-Pn) B-bn-cn-°p-sa-∂m-Wv. 26 ap-kven-ß-sf A-d-Ãp sN-øp-I-bpw
C-Ø-cw H-cp ]-cn-k-am-]v-Xn-bm-bn-cn-°pw Im-Øn-cn-°p-I. \q-‰m-≠p-Iƒ tNm-Zyw sN-ø-en-\p-ti-jw \n¿-_-‘n-®p Ip-‰-k-Ω-Xw \-S-Øn B-dp
]-g-°-ap-≈ ]-≈n-bp-sS A-¶-Ww i-‡nIp-d-™ kv-t^m-S-\-Øm¬ X- am-kw X-S-hn-en-Sp-I-bpw sN-bv-Xp.-
I¿-°-s∏-´n-´v c-≠-ch¿-jw I-gn-™-t∏m-gm-Wv cm-P-ÿm≥ s]m-eo-kv aq- F-∂m¬, t\¿-hn-]-co-X-am-b sX-fn-hv-˛tem-l-°p-g-ep-I-fn¬ \n-d-®
∂p-t]-sc˛-tZ-th-{μ Kp-]v-X, hn-jv-Wp {]-km-Zv, N-{μ-ti-J¿ ]-´n-Zm¿-˛A- kv-t^m-S-Ih-kv-Xp-°ƒ, knw-Im¿-Uv-, sam-ss_¬ t^m¨ D-]-tbm-Kn-
d-Ãp sN-bv-X-Xv. 2007 H-Iv-tSm-_-dn¬, aq-∂pt]¿ sIm-√-s∏-´ kv-t^m-S- ®v D-{K-kv-t^m-S-\w \-S-Øp-∂ co-Xn-, A-Pv-ao¿ kv-t^m-S-\ D-]m-b-hp-am-
\-Øn-\p Xp-S-°w Ip-dn-® sam-ss_¬t^m-Wpw knwIm¿-Upw hm-ßn- bp-≈ hn-kv-a-bm-h-l-am-b km-Zr-iyw˛-kn._n.sF I-s≠-Øp-∂-Xp-h-sc
®-Xv B¿.F-kv.F-kv {]-h¿-Ø-I-\m-b Kp-]v-X-bm-sW-∂m-Wv kw-i-bn- Cu I-Y ta¬ Xn-c-°-Y-b-\p-k-cn-®p Xp-S¿-∂p. c-≠p t_mw-_p-I-fn-
°p-∂-Xv. C-s°m-√w G-{]n¬ 30\v C-h-sc A-d-Ãp sN-øp-∂Xp-h-sc epw C¥y≥ ssk-\y-Øn¬ km-[m-c-W-bm-bn D-]-tbm-Kn-°p-∂ am-c-I
,A-Pv-ao¿ kv-t^m-S-\w Pn-lm-Zn `o-I-c-cp-sS ssI-{In-bm-bn-cp-∂p F-∂ A-\p-]m-X-Øn-em-bn-cp-∂p B¿.Un.F-Iv-kpw Sn.F≥.Sn-bpw kw-tbm-Pn-
A-t\z-j-W kw-L-Øn-s‚ I-Y-bm-Wv hn-a¿-i-\-c-ln-X-am-bpw A-Xyp- ∏n®n-cp-∂-sX-∂m-Wv I-cp-X-s∏-Sp-∂-Xv. a-°m a-kv-Pn-Zv kv-t^m-S-\-Øn-
’m-l tØm-sS-bpw `-c-W-Iq-Sw kzo-I-cn-®-Xv. h-en-sbm-cp hn-`m-Kw am- epw A-Pv-ao¿ kv-t^m-S-\-Øn-epw t_mw-_p-Iƒ k-Po-h-am-°m≥ knw
[y-a-ß-fpw A-°-Y B-h¿-Øn-®p-d-∏n-°-bp-≠m-bn.- Im¿-Upw sam-ss_¬t^m¨ sk-‰p-I-fpw D-]-tbm-Kn-®-Xpw A-Pv-ao¿
em-tlm-dn-se Z-ØmK-©v _-£n¬ F-Æ-s∏-´ ar-X-tZ-l-߃, Ip-g- kv-t^m-S-\w kw-L-Sn-∏n-°p-∂-Xn¬ ap-Jy]-¶ph-ln-®-Xpw kp-\n¬ tPm-
°p-∂ H-cp tNm-Zy-Øn-te-°p \-bn-°p-∂p: "Pn-lm-Zn-Iƒ Z¿-K-bn-se ap- jn F-∂p t]-cp-≈ H-cp B-Iv-‰n-hn-Ãv B-bn-cp∂p-sh-∂m-Wv kn._n.sF
kvenw `-‡-sc e-£yw h-bv-°p-tam?' Cu tNm-Zy-Øn-\v k-¶o¿-W-am-b Ubd-Iv-S¿ A-iz-\n Ip-am¿ am-[y-a-ß-tfm-Sp ]-d-™-Xv.-
D-Ø-c-ß-fm-hpw Im-Wp-I. ]-t£, C¥y-bn¬, bp-‡n-k-l-am-b A-t\z- G-Xm-≠v C-tX k-a-b-Øp-X-s∂, 2009 H-Iv-tSm-_-dn¬ {]m-tZ-in-I
j-W-Øn-s‚ `m-K-am-bn C-Ø-cw tNm-Zy-߃ D-∂-bn-t°-≠-Xm-sW-∂ D-’-h-Øn-\v kv-t^m-S-Ih-kv-Xp-°-fp-am-bn t]m-Ipwh-gn c-≠p-t]¿ sIm-
hn-Nm-cw t]m-epw C-√. kw-i-b-Øn-s‚ Ip-¥-ap-\ kzm-`m-hn-I-am-bpw D- √-s∏-´ aUvKm-hv kv-t^m-S-\w Kq-Vm-tem-N-\m-]-c-am-bn \-S-∏m-°n-b tI-
d-∏m-bpw "C-kvem-an-I `o-I-c'cn¬- X-s∂ sN-∂p\n-∂p. A-t\z-j-W-Øn- kn¬ Xo-{h h-e-Xp]-£ kw-L-S-\-bm-b "k-\m-X≥ kw-ÿ'bp-sS Aw-
s‚ hn-hn-[ L-´-ß-fn-em-bn \n-c-h-[n ap-kvenw sN-dp-∏-°m¿ X-S-hn-em- K-ß-fn¬ (F-√m-h-cpw ln-μp-°ƒ) Ip-‰-am-tcm-]n-®v tZ-io-b A-t\z-j-
°-s∏-Sp-I-bpw hn-i-Z-am-bn tNm-ZywsN-ø-s∏-Sp-I-bpw sN-bv-Xp. A-h-km- W G-P≥-kn (F≥.sF.F) ]-Rv-Pnw tIm-S-Xn-bn¬ H-cp Ip-‰-]-{Xw ^-
kvt^mS\߃°p ]n∂nse Imhn°c߃ | 04 kvt^mS\߃°p ]n∂nse Imhn°c߃ | 05
b¬ sN-bv-Xn-cp-∂p. Cu s^-{_p-h-cn-bn¬ ]p-s\-bn-se P¿-a≥ t_-°- {Xn-a Xm-Sn-I-fpw ap-kvenw ]p-cp-j-∑m-cp-sS h-kv-{X-ß-fpw A-hn-sS \n-
dn kv-t^m-S-\-Øn-s‚ A-t\z-j-W-hpw, B-Zy-sØ kw-i-bw- C¥y≥ ap- ∂p ]n-Sn-s®-Sp-Øn-cp-∂p. A-Xv a-Xn-bm-b H-cp ap-∂-dn-bn-∏m-sb-Sp-t°-≠-
Pm-ln-Zo≥ (sF.Fw)Im-sc-t∂m "Pn-lm-Zn hn-`m-K-ß-fpsS …o-∏¿ sk- Xm-bn-cp-∂p.-
√p-I-sf't∂m kw-i-bn-°p-∂ ap-kven-ß-sf tNm-ZywsN-ø-epw X-S-hnen- F-∂m¬, I¿-°-sc ate-Km-hv A-t\z-j-Ww \-bn-® 2008se c-≠p
S-epw -I-gn-™v C-t∏mƒ I-c-bv-°-Sn-™n-´p-≠v. I-gn-™-am-kw A-–p¬ am-k-sØ Np-cp-ßn-b Im-e-b-f-hv H-gn-®p-\n¿-Øn-bm¬, Cu h¿-jw sa-
k-a-Zv A-d-Ãp sN-ø-s∏-´-t∏mƒ, a-lm-cm-{„ F.Sn.F-kv k-Po-h-am-°n bv-˛Pq¨ h-sc Cu ap-∂-dn-bn-∏p-I-sf Im-Wm-Xn-cn-°-pItbm A-h-K-Wn-
\n¿-Øn-bn-cp-∂ [m-c-W, B cm-{Xn-bn¬ t_-°-dn-bn-se kn.kn.Sn.hn °pI-tbm B-Wv `-c-W-Iq-Sw sN-bv-X-Xv.- F-∂m¬, B \n-tj-[ a-t\m-
Im-a-d-bn¬ ]-Xn-™ncp-∂ B-fm-Wv k-a-sZ-∂m-bn-cp-∂p. ]-t£, k-a-Zn- `m-hw Xp-S-cm≥ C-t∏mƒ _p-≤n-ap-´m-bn-cn-°pw. I-gn-™ ]-Øp-sIm-√-am-
s\ H-cn-°-epw kv-t^m-S-\-hp-am-bn _-‘-s∏-´v Ip-‰m-tcm-]n-X-\m-°n-bn- bn ln-μp h-e-Xp-]-£ A-Xn-{I-aß-sf-°p-dn-® I-Y-Iƒ sN-dn-b tXm-
s√-∂p am-{X-a-√, a-‰p tI-kp-I-fn-epw sh-dp-sX hn-Sp-I-bm-Wp-≠m-b-Xv.- Xn-se-¶n-epw ]p-d-Øp-h-∂p sIm-≠n-cn-°p∂p-≠v. hy-h-ÿm-]n-X-am-b A-
C¥y-bn-se `o-I-cm-{I-a-W tI-k-t\z-j-W-߃-°v 2008 sk-]v-‰w- t\z-j-W-Øn-\p ]-I-cw Hm-tcm kw-`-hhpw -Hm-tcm kw-`-hw am{XamWv
_¿-˛H-Iv-tSm-_-dn-se ate-Km-hv kv-t^m-S-\ A-t\z-j-W-tØm-sS-bm-Wv F-∂ a-´n-ep-≈ A-t\z-j-W-am-Wv \-S-°p-∂-Xv. h-en-b kw-`-h-߃ A-
\m-S-Io-b-am-b ]-cn-h¿-Ø-\-ap-≠m-b-Xv. A-∂-sØ a-lm-cm-{„ F.Sn.F- t\z-j-W-Øn-\p hn-t[-b-am-°-s∏-Sm-sX-bpw dn-t∏m¿-´p sN-ø-s∏-Sm-sX-
kv ta-[m-hn tl-a-¥v I¿-°-sc (A-t±-lw ]n-∂o-Sv 26/11 cm-{Xn-bn¬ bpw \n-e-\n¬-°p-I-bm-Wv. apw-ss_-bn-se a-\p-jym-h-Im-i {]-h¿-Ø-I-
sIm-√-s∏-´p) \-bn-® B A-t\z-j-Ww hn-c¬Nq-≠n-b-Xv 2005-˛06¬ ÿm- \pw A-`n`m-j-I-\pam-b an-ln¿tZ-im-bn ]-d-bp-∂p: "A-Pv-ao¿, a-°m a-kv-
]n-°-s∏-´ Xo-{h h-e-Xp]-£ -]p-s\ tI-{μn-X kw-L-S-\-bm-b A-`n-\-hv Pn-Zv, ate-Km-hv Xp-S-ßn-b kv-t^m-S-\-ß-fp-sS ]n-∂n¬ C-kvem-an-I {Kq-
`m-c-Xn (F._n)te-°pw A-Xn-s‚ Aw-K-ß-fn-te-°pw A-\p-_-‘ kw- ∏p-I-fp-sS km-∂n-[yw I-s≠Øp-∂ hy-‡-am-b sX-fn-hp-I-sfm-∂pw In-
L-S-\-I-fn-te-°p-am-Wv. I¿-°-sc-bpw Iq-´-cpw ]p-d-Øp-sIm-≠p h-cm≥ ´m-Ø km-l-N-cy-Øn¬ C-h-sb-√mw Iq-Sn H-∂n-®v A-t\z-jn-°-W-tam
t\m-°n-b, k-ao-]-Im-e N-cn-{X-Øn-s‚ `m-K-am-b B h-kv-Xp-X "ln-μp- F-∂p-≈ \n¿-tZ-iw B-`y-¥-c a-{¥m-e-b-Øn¬ \n-∂p e-`n-°p-∂-Xpw
Xz `o-I-c-X' F-∂ ]p-Ø≥ {]-Xn-`m-k-sØ \n-co-£n-°m-\pw ]-cn-tim- {]-Xo-£n-®n-cn-°-bm-Wv kn._n.sF C-t∏mƒ.-'
[n-°m-\p-ap-≈ A-Sn-Ø-d-bm-tI-≠-Xm-bn-cp-∂p.- F-∂m¬ A-Xp-≠m-bn-√.- ln-μp-Xz {Kq-∏p-I-fp-sS ]-¶n-s\-∏-‰n hn-e-bn-cp-Øm≥ ]-‰n-b A-h-k-
a-°m a-kv-Pn-Zv, A-Pv-ao¿ Xp-S-ßn-b {]-l-c-ti-jn Ip-d-™ kv-t^m-S- c-am-Wv ate-Km-hv 2008 \¬-In-b-Xv. A-s°m-√w sk-]v-‰w-_-dn¬ Xo-{h-
\-ß-fp-sS ln-μp-Xz _-‘-߃ s]m-Xp-P-\ k-a-£w F-Øn-bn-´v c-≠p X Ip-d-™ H-cp kv-t^m-S-\-Øn¬ 14 t]¿ sIm-√-s∏-Sp-I-bpw \n-c-h-[n
sIm-√-ta B-bn-´p-≈q-sh-¶n-epw t`m-]m¬ sd-bn¬-th kv-t‰-j-\n¬ H-cp t]¿-°p ]-cn-t°¬-°p-bpw sN-bv-Xn-cp-∂p. F.Sn.F- n-s‚ A-t\z-j-Ww
sF.C.Un Im-Wp-I-bpw A-tX-Øp-S¿-∂p-≈ A-t\z-j-W-߃ {]m-tZ- F-Øn-t®¿-∂-Xv, t_mw-_pkv-t^m-S-\Øn-\p-]-tbm-Kn-® tam-t´m¿ ssk-
in-I ln-μp-Xz B-Iv-Sn-hn-Ãp-I-fm-b cmw \m-cm-b¨ I¬-kw-{K, kp-\n¬ °n-fn-s‚ D-S-a-ÿ km-[zn {]-⁄mkn-Mv Tm-°q-dn-epw Xp-S¿-∂v kz-bw
tPm-jn C-h-cn-te-°p sN-s∂-Øn-. 2002-˛03 ap-X¬X-s∂ A-Xn-s‚ kq- {]-Jym-]n-X Kp-cp Z-bm-\-μv]m-sfi-bn-epw ssk-\yØn¬ tk-h-\w A-
N-\-Iƒ Zr-iy-am-bn-cp-∂p. A-h-sc tNm-Zyw sN-bv-sX-¶n-epw H-cp sX-fn- \p-jvTn-®n-cp-∂ se-^v tI-W¬ {]-km-Zv {io-Im-¥v ]p-tcm-lnXn-epw a-‰v
hpw In-´n-bn-√. F-∂n-cp-∂m-epw _-Pvcw-KvZ-fm-Wv C-Xn-\p ]n-∂n-se-∂p ]-Xn-aq-∂p t]-cn-ep-am-Wv.- (B-Zy-am-bm-Wv H-cp ssk-\n-I Hm-^o-k-dn-te
{]-Jym-]n-°m≥ tIm¨-{K-kv t\-Xm-hv Zn-Kvhn-P-bvkn-Mn-s\ t{]-cn-∏n-®- °v A-t\z-j-Ww \o-≠-Xv).- tNm-ZywsN-ø-th, a-°m a-kv-Pn-Zv kv-t^m-S-
Xv B kw-`-h-am-Wv. ]n-∂o-Sv 2006¬, \m-tμ-Uv, Im¨-]q¿ C-hn-S-ß-fn- \-Øn-\pw B¿UnF-Iv-kv \¬-In-b-Xp Xm-\m-bn-cp-∂p-sh-∂v ]p-tcm-ln-
se ln-μp-Xz B-Iv-Sn-hn-Ãp-I-fp-sS ho-Sp-I-fn¬ sF.C.Un \n¿-am-W-Øn- Xv F.Sn.F- n-t\m-Sp sh-fn-s∏-Sp-Øn-bn-cp-∂p. F-∂m¬, A-t∏m-tg-°pw
\n-sS kv-t^m-S-\-ß-fp-≠m-bn. A-s°m-√w a-lm-cm-{„-bn-se ]-e ]-´-W- ssl-Z-cm-_m-Zv s]m-eo-kv "lp-Pn _-‘-ap-≈' ap-kven-ß-sf X-S-hn-em-
ß-fn-epw-˛]q¿-W,]¿-`m-\n,P¬-\˛D-≈ ]-≈n-If - pw i-‡n-Ip-d™
- kvt- ^m- °n-bn-cp-∂-Xn-\m¬ C-°m-cyw ]-c-ky-am-°-cpsX-∂ \n¿-tZ-i-am-Wv
S-\ß-fm¬ \-Sp-ßn. \m-tμ-Un-te-Xv Hu-dw-Km-_m-Zn-se ]-≈n-bn-te-°p F.Sn.F n-\p In-´n-b-sX-∂p ]-d-b-s∏-Sp-∂p. B kv-t^m-S-\Øn-\pw A-
I-cp-Xn h-® sF.C.Un-bm-bn-cp-∂p. Hu-dw-K-_m-Zn-s‚ am-∏n-s\m-∏w Ir- Pv-ao¿ kv-t^m-S-\-hp-am-bp-≈ km-Zr-iyw kv-]-„-am-bn-cp-∂p.-
kvt^mS\߃°p ]n∂nse Imhn°c߃ | 06 kvt^mS\߃°p ]n∂nse Imhn°c߃ | 07
ate-Km-hv tI-kn¬ k-a¿-∏n-®n-´p-≈ 4528 t]-Pp-≈ Ip-‰-]-{Xw, A-`n- ‰w \¬-In-s°m-≠v a-lm-cm-{„ F.Sn.F-kv ]-d-bp-∂-Xv, 2007 sk-]v-‰w-
\-hv `m-c-Xn-s‚-bpw Iq-´m-fn-I-fp-sS-bpw "{Km≥-Uv Un-ssk-\n's\-∏-‰n H- _-dn¬ kn-an {]-h¿-Ø-I-sc-∂p kw-i-bn-°p-∂h-cm¬ kp-\n¬ tPm-jn
cp Dƒ-°m-gv-N \¬-Ip-∂p-≠v. "ln-μp B-cm-[-\m-e-b-߃-°p ta-ep-≈ h-[n-°-s∏-´-t∏mƒ tcm-jm-Ip-e-bm-b km-[zn, 2008se ate-Km-hv kv-t^m-
t_mw-_m-{I-a-W-߃-°p ]-I-cw tNm-Zn-°m\pw {]-tXy-I ln-μpcm-{„w S-\-Øn-\v D-Ø-c-hn-Sp-I-bm-bn-cp-∂p-sh-∂m-Wv. 68 t]¿ -F-√mh-cpw ]m-
ÿm-]n-°p-I' F-∂ Xo-{h-am-b A-`n-em-jw ]q¿-Øo-I-cn-°m-\p-am-Wv kv- °n-kvXm-\n-Iƒ- sIm-√-s∏-´ kw-tQm-X F-Iv-kv-{]-kv kv-t^m-S-\-hp-am-
t^m-S-\ ]-c-º-c-Iƒ \-S-Øn-bn-cp-∂-sX∂m-Wv ]p-tcm-ln-Xpw km-[zn-bpw bpw tPm-jn-°p _-‘-ap-≠m-bn-cp-∂-t{X! t]-cp sh-fn-s∏-Sp-Øm-Ø km-
a-‰pw ]-c-kv-]-cw ]-d-™n-cp-∂-Xv. A-`n-\-hv `m-c-Xv -A-Xn-s‚ am-Xrcq-]w £n hn-h-cn-®, ]p-tcm-ln-Xn-s‚ dn-t∏m¿-´p sN-ø-s∏-´n-´p-≈ t^m¨ k-
cq-]-h-Xv-I-cn-®-Xv ho¿ k-h¿-°¿ B-bn-cp-∂p. ]n-∂o-S-Xv ]n-cn-®p-hn-S-s∏- tμ-i-Øn¬ \n-∂m-Wp sX-fn-hv e-`n-®-Xv.-
´p. ti-jw ln-am-\n k-h¿-°-dm-Wv A-Xv ]p-\-cm-cw-`n-®-Xv-. Cu A-`n-em- F-∂n-cp-∂m-epw C-°-Y-bv-°v ]-e ]-gp-Xp-I-fp-ap-≠v. A-h-bn¬ G-‰-
jw km-£m-Xv-I-cn-°p-∂-Xn-\m-bn-cp-∂p "Cu kw-L-Sn-X Ip-‰-hm-fn kn≥- hpw \n¿-Wmb-Iw ]n-Sn-In-´m-∏p-≈n-I-fm-b cmw \m-cm-b¨ I¬-iw-{K-bpw
Un-t°-‰v' D-≠m°n-b-Xv. H-cp tZ-io-b]-Xm-I-bpw kzo-I-cn-°m≥ B-{K- kzm-an A-ko-am-\-μpw a-‰p-≈-h-cp-am-Wv. a-lm-cm-{„-bn-te-bpw cm-P-ÿm-
ln-®ncp-∂psh-∂v Ip-‰-]-{Xw ]-d-bp-∂p.- "kz¿-W \n-d-Øn-ep-≈ A-cn-Ip- \n-te-bpw A-t\z-j-I¿ ]-d-bp-∂-Xv t_mw-_v D-≠m-°p-∂-Xn¬ hn-Z-Kv-[-
I-fpw .-.-. ]p-cm-X \-am-b H-cp Zo-]-in-J-bpw h-ln-°p-∂ Ip-¶p-a h¿-W ]- \m-b I¬-iw-{K-sb tZ-th-{μ Kp-]v-X-bv-°p ]-cn-N-bs∏-Sp-Øn-b-Xv km-
Xm-I-bm-bn-cp-∂p' A-Xv.- [zn-bm-sW-∂m-Wv. I¬-iw-{K-sb I-s≠-tØ-≠-Xv \n¿-Wm-bI-am-Wv. Im-
H-cp sX-cp-hn-\v I¿-°-sc-bp-sS t]-cp \¬-In-s°m-≠v ate-Km-hv A- c-Ww, I-Ã-Un-bn-ep-≈ F-√m Ip-‰m-tcm-]n-X-cpw A-h¿-°pw H-cp {]-tl-
t±l-sØ B-Z-cn-®p. 2006 sk-]v-‰w-_-dn-se kv-t^m-S-\-ß-sf-°p-dn-®p- fn-I-sb-∂ a-´n¬ A-bm-sf "B a-\p-jy≥ ' F-∂m-Wv hn-fn-°p-∂-Xv. A-
≈ bm-Ym¿-Yyhpw ]p-d-Øp-sIm-≠p-h-cp-sa-∂v A-h¿ hn-iz-kn-® a-\p- Pv-ao¿, a-°m a-kv-Pn-Zv , ate-Km-hv ,kw-tQm-X F-Iv-kv-{]-kv A-Xp-t]m-
jy-\v, Zo¿-L-\n-izm-kØn-em-b ]-´-W-Øn-s‚ _-lp-a-Xn-bm-bn-cp-∂p A- se \n-c-h-[n kv-t^m-S-\-߃ hy-‡-am-bpw h-en-sbm-cp Xn-c-°-Y-bp-sS
Xv. aq-∂p t_mw-_p-I-fm-Wv B sh-≈n-bm-gv-® D-®-bv-°pti-jw ]-≈n- `m-K-am-Wv. kn.-_n.-sF A-t\z-j-W-Øn-s‚ F-√m J-fi-ß-fpw tN¿-
°pw J-_¿-ÿm-\p-ac - n-sI s]m-´n-sØ-dn-®v 37 t]-sc sIm-√p-Ib
- pw 100t]- Øp-sh-®m¬ am-{X-ta ssl-μ-h-`o-I-c-X-bp-sS ssh-]p-eyw \-ap-°p ap-
sc ]-cn-t°¬-∏n-°-bpw sN-bv-X-Xv. ]-Xn-hp-t]m-seØ-s∂, \n-tcm-[n-X ∂n¬ sh-fn-s∏-Sp-I-bp-≈p; A-h-c-ß-s\ sN-øp-sa-¶n¬ am-{Xw!
kn-an Aw-K-ß-sf-∂v B-tcm-]n-®v ap-kven-ß-sf s]m-°p-Ibpw tNm-Zyw
sN-øp-I-bpw \n¿-_-‘n-®v Ip-‰-k-Ω-Xw \-S-Øn-°p-I-bpw sN-bv-Xp. ]-
R-§-fn-se t_mw-t_-dp-ImÀ
ln-μp-°ƒ sa-cp-°-ap-≈-h-cpw k-am-[m-\ t{]-an-I-fpw lnw-km hn-
t£, Ip-‰-]-{X-Øn¬ \n-c-h-[n ]-gp-Xp-I-fp-≠m-bn-cp-∂p-. ap-Jy B-tcm-]n-
tcm-[n-I-fp-am-Wv. \m-\m-Xz-Øn¬ G-I-Xz-Øn-s‚ cm-Py-am-Wv C-¥y. F-
X-\m-b kn-an {]-h¿-Ø-I≥ ap-l-a-Zv km-ln-Zv, A-t∂ Zn-h-kw ate-Km-hv
√m-‰n-\p-ap-]-cn a-lm-flm-Km-‘n-°v P-∑w \¬-In-b cm-Py-am-Wn-Xv. `o-I-c-
]-´-W-Øn¬ \n-∂v 700 In.ao A-I-se-bp-≈ H-cp {Km-a-Øn¬ \-a-kv-Im-c-
hm-Zn-Iƒ F-√m-bv-t∏m-gpw ap-kven-ß-fm-Wv. A-ß-s\-sb-¶n¬, am-thm-
Øn-\p t\-Xr-Xzw \¬-IpI-bm-bn-cp-∂p. Kq-Vm-tem-N-\ \-S-Øn-b-Xm-bn
bn-Ãp-I-sf-∂p hn-fn-°-s∏-Sp-∂ `o-I-c-hm-Zn-I-sf-°p-dn-®v F-¥p]-d-bp-∂p?
B-tcm-]n-X-\m-b j-_o¿ a-kolp-√m, kv-t^m-S-\-߃-°v H-cp am-kw
Hm.-.-.-. A-h¿ B-Zn-hm-kn-I-fm-Wv; I-ayq-Wn-Ãp-I-fm-Wv A-h-cp-sS t\-Xm-
ap≥-]p-X-s∂ s]m-eo-kv I-Ã-Un-bn-embn-cp-∂p. Zr-Iv-km-£n hn-h-c-W-
°-∑m¿ . A-h¿ b-Ym¿-Y ln-μp-°-f-√! bm-Ym¿-Yy-߃ Xn-cn-®-dn-bp-∂-
{]-Im-cw s]m-enkv X-øm-dm-°n-b kv-sI-®n-se B-fp-Isf-√mw ¢o≥ tj-
Xn¬ \n-∂pw \-sΩ X-S-bp-∂ B-h¿-Ø-\ hn-c-k-ß-fm-b C-Ø-cw `m-j-
hp sN-bv-X-h-cm-bn-cp-s∂-¶n¬, Ip-‰m-tcm-]n-X-sc-√mw h¿-j-ßfm-bn Xm-
W-߃ \n-Xy-hpw tI-´p-sIm-≠m-Wv \mw Po-hn-°p-∂-Xv. "ssl-μ-h `o-
Sn h-f¿-Øp-∂-h-cm-bn-cp-∂p.-
I-c-X' F-∂p X-s∂ hn-ti-jn-∏n-°m-hp-∂ H-cp {]-Xn-`m-kw C-hn-sS Xo¿-
cm-P-ÿm≥ F.Sn.F-kv C-t∏mƒ hn-iz-kn-°p-∂-Xv, B¿.F-kv.F-
®-bm-bpw \n-e-\n¬-°p-∂p-≠v. Xr-iq-e-hpw ssI-bn-te-¥n `m-c-X-am-Xm-
kv {]-Nm-c-I-\m-b kp-\n¬ tPm-jn-bn-eq-sS-bm-Wv A-Pv-ao¿ kv-t^m-S-\-
hn-\p th-≠n I-tTm-c ap-{Zm-hm-Iy-ß-fpw hn-fn-®v \yq-\-]-£-߃-s°-Xn-
hp-am-bn _-‘ap-≈ tZ-th-{μ Kp-]v-X, A-`n-\-hv `m-c-Xn-se Aw-K-ß-fp-
tc {]-Xn-Im-c-\o-Xn \-S-∏m-°p-sa-∂p A-e-dn-hn-fn-°p-∂ B-fp-Iƒ, {`m-
am-bn _-‘w ]p-e¿-Øn-bn-cp∂-sX-∂m-Wv. B _-‘-Øn-s‚ a-t‰ A-
kvt^mS\߃°p ]n∂nse Imhn°c߃ | 08 kvt^mS\߃°p ]n∂nse Imhn°c߃ | 09
¥-am-b B-i-b-߃ sIm-≠p\-S-°p-∂ \n-e-sX-‰n-b a-t\m-tcm-Kn-I-f-√. „n-®n-´p-≠v. G-‰-hpw H-Sp-hn-e-tØ-Xpw hn-e-s∏-´-Xp-am-b Po-h≥ Km-‘n-
G-dn-h-cp-∂ A-t\z-j-W-߃ sh-fn-s∏-Sp-Øp-∂-Xv A-h¿, ap-kven-߃ Pn-bp-sS X-s∂-bm-Wv.- Iq-Sm-sX, kn-an-tbm¨ tNm-Zn-°p-∂p: "125 t]-cp-
Ip-‰m-tcm-]n-X-cm-Im≥ km-[y-X-bp-≈ C-S-ß-fn-sem-s° t_mw-_p-I-fp- sS a-c-W-Øn\n-S-bm-°p-I-bpw B-bn-c-ß-sf ]-cn-t°¬-∏n-°p-I-bpw A-
≠m-°n ÿm-]n-°p-∂-h-cm-sW-∂ b-Ym¿-Yy-am-Wv. F-¥n-\m-W-h¿ C- t\-I-sc A-`-bm¿YnI-fm-°p-I-bpw sN-bv-X {]-ho¨ sXm-Km-Un-b-bp-
ß-s\ sN-øp-∂-Xv? H-cp ]-t£, A-h-cp-sS C-Sp-ßn-b Im-gv-N-∏m-Sn¬ sS Im-fi-am¬ bm-{X, a-te-Km-hn-se-bpw A-Pv-ao-dn-se-bpw kv-t^m-S-\-
\yp-\-]-£-߃-s°-Xn-tc P-\-ß-sf H-∂n-∏n-°p-∂ G-Xp {]-hr-Øn-bpw ß-sf-°mƒ Ip-d-™ `o-I-c-{]-h¿-Ø-\-ß-fm-tWm? X-ß-fp-sS \n-jvTq-
\o-Xo-I-cn-°-s∏-Sp-∂p-≠m-bn-cn-°mw.- F-∂n-´pw \-Ωn¬ an-°-h-cpw hn-iz- c {]-h¿-Ø-\-ß-fp-am-bn, \n-b-a-Øn-\p ]n-Sn-sIm-Sp-°m-sX c-£-s∏-Sm≥
kn-°p-∂-Xv ln-μp-`o-I-c-X F-s∂m-∂v \n-e-\n¬-°p-∂n-√ F-∂m-Wv. Im- A-h¿-°m-hp-∂-Xv h-tc-Wy-cn¬ H-cp hn-`m-K-Øn-s‚ A-\p-I-º e-`n-°p-
c-Ww, A-ß-s\-sbm-∂v \mw Im-Wp-∂-tX-bn-√. \-ap-°p Im-Wm≥ I-gn- ∂-Xn-\m-em-Wv.' -ap-Jy-[m-cm kw-`m-j-W-ß-fn¬ hn.-F-®v.-]n-bpw in-h-tk-
bm-Ø H-∂n-s\, \-ap-°v A-dn-bm≥ ]m-Sn-√m-Ø H-∂n-s\ \mw hn-iz-kn- \-bpw B¿.F-kv.F- pw a-‰pw bp-‡n-k-l-am-°-s∏-Sp-∂-Xpw kzo-I-cn-
°p-I-bn-√. A-Xp-sIm-≠m-Wv Cu hn-j-b-Øn¬ \mw Kq-Vm-tem-N-\m- °-s∏-Sp-∂-Xpw F-¥p-sIm-≠m-Wv? A-tß-b-‰w h-∂m¬ h-√ ]n-cn-sh-´p-
]-c-am-b \n-»-–-X ]p-e¿-Øp-∂-Xv. ln-μp-°ƒ k-am-[m-\-{]n-b-cpw B- I-tfm a-t‰m B-bn A-h-sc \n- m-c-h-Xv-I-cn-°pw. a-[y-h¿-K k-μn-Kv-[-
flo-b Po-hn-I-fp-am-sW-∂ an-Øv `q-cn-]-£w ln-μp-°-fpw Dƒ-s°m-≈p- X-bn¬ \n-∂pw h-cp-∂-Xm-Wv Cu a-t\m-`m-h-sa-∂m-Wv a-lm-cm-{„-bn-se
∂-Xn¬ \n-∂m-Wv Cu k-¶¬-∏w s]m-´n-hn-cn-bp-∂-sX-∂v tKmƒ-hm-°- ap-Xn¿-∂ ]-{X-{]-h¿-Ø-I≥ Ip-am¿ tI-Sv-I¿ ]-d-bp-∂-Xv. "C-°-gn-™
sd-∏-‰n-bpw ln-μp-Xz-sØ-°p-dn-®pw \n-c-h-[n {K-Ÿ-߃ c-Nn-®n-´p-≈ - 20 h¿-j-Øn-\-I-am-Wv ssl-μ-h-tjm-h-\n-kw D-]-cn-X-e Øn-te-°p-b¿-
tPym-Xn¿-a-b i¿-a ]-d-bp-∂p: "\n-߃ Cu an-Øn¬ ]-¶p-tN-cp-∂p-s≠- ∂p h-∂-Xv. [m-cm-f-am-fp-Iƒ \n-»-–-am-bn A-Xn-s\ ]n-¥m-ßp-∂p≠v.
¶n¬ \n-߃ Cu Kq-Vm-tem-N-\-bn-epw ]-¶p-tN-cp-∂p'sh-∂m-Wv A-t±- ao-Un-b, D-∂-X-hn-Zym-`ym-kcw-Kw, \n-b-aw, Pp-Uo-jy-dn Xp-S-ßn-b ta-J-
lw ]-d-bp-∂-Xv. hm-kv-X-h-Øn¬, e-iv-I-sd Xz-øn-_-sb-t∏m-ep-≈ kw- eI-fn¬ D-≈ D-∂-X-cm-b s{]m-^-j-\-ep-I-fm-Wv C-Ø-cw a-t\m-`m-hw
L-S-\-Iƒ kv-t]m¨-k¿ sN-øp-∂ Xo-{h-hm-Zn-I-fm-b h-lm-_n C-kvem- h-®p ]p-e¿-Øp-∂-Xv.' a-lm-cm-{„m ap≥ s]m-eo-kv sF.Pnbpw "I¿-°-
an-Ãp-I-sf ap-Jy-[m-cm ap-kven-ß-fn¬ \n-∂v th¿-Xn-cn-°m≥ \-ap-°m- sc-sb sIm-∂-Xm-cv?' F-∂ {K-Ÿ-Øn-s‚ I¿-Øm-hp-am-b F-kv.Fw. ap-
hpw. F-∂m¬, ln-μp`o-I-c-hm-Zn-Iƒ D-Z-bw sIm-≈p-∂-Xp X-s∂ kw- jvcn-^v C-Xn-s\ "{_m-“-Wn-Ãv' {]-Nm-c-W-sa-∂p hn-fn-°p-∂p. ap-Jy-[m-
L]-cn-hm-dn¬ \n-∂m-Wv˛i¿-a hm-Zn-°p-∂p. A-t±-lw ]-d-bp-∂p: "H-tc cm am-[y-a-ß-fpw t]m-eo-kpw K-h¨-sa‚p-sa-√mw C-h-cp-sS {]-Nm-c-W-
]m-c-º-cyØn¬ \n-∂p-am-Wv _n.sP.]n-bn-se P-\-{]-Xn-\n-[n-I-fpw `o-I- Øn-s‚ C-c-I-fm-Wv. Rm-\-h-sc t_m-[-]q¿-hw X-s∂ ln-μp-°-sf-∂p
c-hm-Zn-I-fpw h-cp∂-sX-∂ Im-cyw \-sΩ B-g-Øn¬ D¬-°-WvTm-Ip-e-cm- hn-fn-°p-∂n-√. ssl-μ-h `o-I-c-X-bp-sS Cu tI-kp-I-sf-√m-Øn-s‚-bpw
t°-≠-Xm-Wv.' N-cn-{X-Im-c-\m-b Zn-eo-]v kn-an-tbm¨ (Dilip Simeon) `q-X- A-t\z-j-W-Øn-s‚ Hm-tcm L-´-Øn-epw {_m-“-Wn-ÃpIƒ \n-b-{¥n-°p-
Im-e-Øn¬ \n-∂p-≈ Nn-e h-kv-Xp-X-Iƒ Nq-≠n-°m-Wn-®p sIm-≠p ]- ∂ sF._nbp-sS C-S-s]-S-ep-≠m-bn-cp-∂p.'
d-bp-∂p: "B¿.-F-kv.-F- n-s‚ kz-cq-]w A-h-K-Wn-°p-∂p-sh-¶n¬ A-Xv kv-]-„-am-bpw Cu hn-j-b-Øn¬ i-‡-am-b ho-£-W-߃ \n-e-hn-
\n-ß-fp-sS I-Æp-I-sf aq-Sn-s°-´p-∂-Xn-\p Xp-ey-am-Wv.' 1948 s^-{_p-h- ep-≠v. ]m-°n-ÿm-s‚ c-£m-I¿-Xr-Xz-Øn-ep-≈ e-iv-I-sd Xz-øn-_ t]m-
cn 4\v, B¿.F-kv.F- n-s\ \n-b-a-hn-cp-≤-am-bn {]-Jym-]n-®psIm-≠p-≈ ep-≈ C-kvem-an-Ãv kw-L-S-\-I-fn¬ \n-∂p-≈ t]m-se h-en-b `o-j-Wn,
C-¥ym K-h¨-sa‚ v hn-⁄m-]-\w A-t±-lw D-≤-cn-°p-∂p:- "P-\-ß-tfm- ssl-μ-h Xo-{h-hm-Z {Kq-∏p-I-fn¬ \n-∂v C-¥y A-`n-ap-Jo-I-cn-°p-∂n-s√-
Sv tXm-°p-I-fpw sh-Sn-t°m-∏p-I-fpw kw-L-Sn-∏n-®v `o-I-c-{]-h¿-Ø-\-ß- ¶n-epw A-h-sb Iq-Sp-X¬ Ku-c-h-am-bn ssI-Im-cyw sN-tø-≠-Xm-sW-
fn¬ G¿-s∏-Sp-hm-\pw t]m-eo-kn-\pw ]-´m-fØ - n-\psa-Xntc I-≈k - m-£yw ∂m-Wv N-cn-{X-Im-c-\m-b {In-kv-t‰m^v Pm-{^n-se-‰v (Christophe Jaffrelot)
]-db- m-\pw A-Xn-i‡- a- m-bn t{]-cn-∏n-°p-∂ e-Lp-te-JI
- ƒ A-Xn-se Aw- ]-d-bp-∂-Xv. C-Xn-\v aq-∂p Im-c-W-ß-sf-¶n-epw A-t±-lw \n-c-Øp-∂p-
K-߃ hn-X-c-Ww sN-øp-∂-Xp I-≠p-]n-Sn-°-s∏-´p. c-l-ky-ß-fp-sS ta- ≠v: "H-∂m-a-Xm-bn A-h¿, ap-kven-߃-s°-Xntc-bp-≈ (a-lm-flm Km-
e-¶n-b-Wn-™p sIm-≠m-Wv Cu {]-h¿-Ø-\-ß-sf-√mw sN-øp-∂-Xv.-.-.-kw- ‘n-°psa-Xn-tc-bp-≈) `o-I-cm-{I-a-Ww, \ym-b-am-b {]-h¿-Ø-\-co-Xn-bm-
L]-cn-hm-cØn-s‚ A-{I-am-flI - {]-h¿-Ø\ - ß
- ƒ [m-cm-fw C-cI- s
- f kr- sW-∂ Im-gv-N-∏m-Sp-≈ k-h¿-°-dp-sS-bpw tKm-Uv-sk-bp-sS-bpw ]n-¥n-cn-
kvt^mS\߃°p ]n∂nse Imhn°c߃ | 10 kvt^mS\߃°p ]n∂nse Imhn°c߃ | 11
∏≥ bm-Ym-ÿn-Xn-I ]m-c-º-cy-Øn¬ s]-Sp-∂-h-cm-Wv. Cu Nn-¥m-]-≤- c-X F-∂p ]-d-bm≥ Nn-e tIm-Wp-I-fn¬ \n-∂p-≈ k-Ω¿-Z-ap-≠v k¿-
Xn F-°m-e-hpw ssl-μ-h tZ-io-b {]-ÿm-\-Øn-s‚ A-cn-Ip-]-‰n \n¬- °m-dn-\v. "a-‰p hm-°p-I-fn¬ ]-d-™m¬, ln-μp-°ƒ-°v `o-c-I-c-hm-Zn-I-
∏p≠m-bn-cp-∂p. hn-`P - \
- I
- m-ew, 9/11-\p ti-jw C-¥y-bn-ep-≠m-b C-kvem- fm-hm-\m-hn-√; B-sc-¶n-epw A-h-c-ß-s\-bm-sW-∂p ]-d-bp-∂p-s≠-¶n¬
an-I B-{I-a-W ]-c-º-c-I-fp-sS k-a-bw Xp-S-ßn-b {]-Xn-k-‘n L-´-ß- A-Xv C-kvem-an-I `o-I-c-hm-Zn-Iƒ-°p th-≠n ]-Wn-sb-Sp-°p-∂-h-cp-sS
fn-em-Wv A-h ho-≠pw D-b¿-∂p h-cp-∂-Xv. G-‰-hpw {]m-[m-\-s∏-´ Im- k-Ω¿-Zw sIm-≠p am-{X-am-bn-cn-°pw!
cyw, Cu Zn-i-bn¬ \o-ßp-hm-\p-≈ kw-L-]-cn-hmcØn-s‚ {]-h-W-X, a- ln-μp `o-I-c-hm-Z-sØ-°p-dn-®p-≈ {]-iv-\-߃ K-h¨-sa‚n-t\m-Sv \n-
°m a-kv-Pn-Zv A-{I-a-Ww (ssl-Z-cm-_m-Zv), A-Pv-ao¿ kvt^m-S-\w Xp-S- c-¥-cw D-∂-bn-°p-∂-h-cn¬ H-cm-fm-Wv tIm¨-{K- v P-\-d¬ sk-{I-´-dn
ßn-b-h-bn-se B¿.-F-kv.-F-kv Aw-K-ß-fp-sS ]-¶m-fn-Ø-Øn-eq-sS-bpw Zn-Kvhn-P-bvkn-Mv. A-t±-lw Hu-´vep-°n-t\m-Sv ]-d-™p: "ln-μp au-en-I
_-Pvcw-K-Z-fn-s‚ X-{¥-ß-fn-eq-sS-bpw kv-]-„-am-Ip∂p-≠v F-∂-Xm-Wv. hm-Zn-I-fpw C-kvemw au-en-I-hm-Zn-I-fpw H-cp \m-W-b-Øn-s‚ c-≠p h-i-
c-≠m-a-Xm-bn, "A-`n-\-hv `m-c-Xv' t]m-ep-≈ kw-L-S-\-Iƒ Xo-sc sN-dp- ß-fm-sW-∂v Rm≥ Zo¿-L-Im-e-am-bn ]-d-bp-∂p-≠v. _m-_cn a-kv-Pn-Zn-
Xm-sW-¶n-epw c-ta-jv D-]m-[ym-b-bpw e-^v.-tI-W¬ ]p-tcm-ln-Xpw Dƒ- s‚ X-I¿-°-tem-sS-bm-Wv `o-I-c{]-h¿-Ø-\-߃ h¿-[n-®-Xv. C-Xv a-dp-co-
s∏-sS-bp-≈, k¿-ho-kn-ep-≈-h-cpw dn-´-b¿ sN-bv-X-h-cpw B-b ]-´m-f D- Xn-bn¬ H-cp hn-`m-Kw ln-μp-°-sf au-en-I-hm-Z-Øn-te-°p \-bn-®p. _n.
Z-tym-Kÿ-∑m-cm-Wv A-h B-cw-`n-®n-´p-≈-Xv F-∂-Xm-Wv. t\-c-sØ X- sP.]n˛-B¿.F-kv.F-kv Iq-´p-sI-´v hy-Xykv-X Xo-{h-hm-Zn kw-L-S-\-Iƒ
s∂ U-k≥ I-W-°n-\v ap≥-]-´m-f D--tZym-K-ÿ-sc-bpw ap-Xn¿-∂ t]m-eo- h-gn {]-h¿-Øn-°p-∂X - n-\pw t_mw-_p-≠m-°m≥ A-h¿ ]-cn-io-e\ - w sIm-
kv D--tZym-K-ÿ-sc-bpw B-I¿-jn-°m≥ _n.-sP.-]n-°pw hn.-F-®v.]n-°pw Sp-°p-∂-Xn-\pw [m-cm-fw sX-fn-hp-I-fp-≠v. Zu¿-`m-Kyh-im¬ am-[y-a-߃
I-gn-™-Xn-\p ti-j-am-Wv Cu ap-t∂-‰w km-[y-am-b-Xv. ]-´m-f D-tZ-ym-K- G-I-]-£o-b-am-b I-Y-I-fp-am-bm-Wp an-°-hm-dpw cw-K-Øp h-cp-∂-Xv. F-
ÿ-cp-sS cm-{„o-b-ap-‡-X C-¥y-°v kz-bw A-`n-am-\n-°m-hp-∂ Im-cy-am- hn-sS-sb-¶n-epw H-cp kv-t^m-S-\-ap-≠m-bm¬ A-∂p-X-s∂ ap-kvenw sN-
sW-¶n-epw h¿-Ko-b B-i-b-ß-fpw i-‡n-I-fpw A-Xn¬ \p-g-™p I-b- dp-∏-°m-cp-sS t]-cp-I-fp-am-bn am-[y-a-߃ ]p-d-Øph-cp-∂p.-'
dp-∂-Xv `-bm-\-I-am-b Im-cy-am-Wv.'- F-s¥m-s°-bm-bm-epw k-aq-l-Øn-s‚ ap≥-hn-[n-I-fpw B-h¿-Øn-X
X-ß-fp-sS A-Wn-Iƒ tNm-ZywsN-ø-s∏-Sp-I-bpw A-t\z-j-W hn-t[- `m-j-W-ß-fpw B-Wv am-[y-a-߃ {]-Xn-^-en-∏n-°p-∂-Xv . i-cn-°pw ap-
bam-°-s∏-Sp-I-bpw sN-bv-X-tXm-sS `-bm-i-¶-cm-b _n.-sP.-]n-bpw B¿.- kvenw `o-I-c-hm-Zn-I-fp-sS sk≥-tk-j-\¬ {]-Xn-cq-]-ß-fp-sS ta-em-Wv
F-kv.F- pw C-t∏mƒ "`o-I-c-X-°v a-X-an-√' F-∂p ]-d-bp-∂-Xv G-Xm-bm- A-h X-g-®p h-f-cp-∂-Xv. ap-kvenw Xo-{h-hm-Zn-I-fp-sS-bpw Xm-en-_m-s‚-
epw c-k-I-cw X-s∂! _n.-sP.-]n h-‡m-hv {]-Im-iv Pm-th-tZ-°¿ Hu-Sv bpw Zr-iy-߃ Im-Wn-°p-tºmƒ X-ß-fp-sS t{]-£-I-cp-sS F-Æw h¿-
ep-°n-t\m-Sv ]-d-™p: "Ip-d-®p t]¿ `o-I-c-hm-Zn-I-fm-sW-∂ H-‰-°m-c-W- ≤n-°p-∂p F-∂ Im-cyw H-cp ap-Jy-[m-cm Cw-•o-jv Nm-\-epw \n-c-h-[n `m-
Øm¬ F-√m ap-kven-ß-sf-bpw Ip-‰-s∏Sp-Øm≥ \-ap-°m-hn-√. \n-߃ jm Nm-\-ep-I-fpw k-Ω-Xn-®n-´p-t]m-ep-ap-≠v. F-∂m¬ ln-μp-`o-I-c-X-°v
ap-kvenw `o-I-c-hm-Zn-I-sf-∂p ]-d-bp-∂n-√, ]n-s∂-¥n-\p ln-μp-`o-I-c-sc- A-Ø-c-Øn¬ ap-Jy-[m-cm t{im-Xm-°ƒ D-≈-Xm-bn tXm-∂p-∂n-√.-
∂p ]-d-b-Ww? `o-I-c-hm-Z-tØm-Sp-≈ \n-ß-fp-sS h¿-Ko-b k-ao-]-\-sØ A-Xn-\m¬, hym-]-I-am-bn ]n-Sn-°-s∏-Sp-∂ ap-kven-߃, \n-c-]-cm-[n-
R-߃ A-[n-t£-]n-°p-∂p.' P-\-ß-sf tNm-ZywsN-øm-\pw A-t\z-j- Xzw sX-fn-bn-°-s∏-Sp-∂-Xp-h-sc Ip-‰-hm-fn-I-fm-bn I-W-°m-°-s∏-Sp-∂
Ww \-S-Øm-\p-ap-≈ F-√m A-h-Im-i-ß-fpw t]m-eo-kn-\p-s≠-∂m-Wv H-cp km-l-N-cyw \-ap-°p-≠v. F-∂m¬ ln-μp `o-I-c-hm-Z-sØ kw-_-
_n.-sP.-]n tZ-io-b F-Iv-kn-Iyq-´o-hv Aw-K-hpw "Hm¿-K-ss\-k¿' F-∂ ‘n-®v C-Xn-s‚ t\-sc hn-]-co-X-am-Wv i-cn (A-Xm-b-Xv Ip-‰w sX-fn-bn-
B¿.-F-kv.-F-kv ap-J-]-{X-Øn-s‚ ap≥]-{Xm-[n-]-cp-am-b ti-jm-{Zn Nm- °-s∏-Sp-∂-Xp-h-sc A-h¿ \n-c-]-cm-[n-Iƒ X-s∂-bm-Wv- hn-h£). Pm-
cn ]-d-bp-∂-Xv. t]m-eo-kn-\v P-\-ß-sf tNm-ZywsN-øm-\pw A-t\z-j-Ww {^n-tem-´v hn-i-Zo-I-cn-°p-∂p: "I-gn-™Im-e sd-t°m-Up-Iƒ Xo¿-Øpw
\-S-Øm-\p-ap-≈ F-√m A-h-Im-iß-fp-ap-s≠-∂m-Wv. "F-∂m¬ `-c-W-b- tam-i-am-b-Xn-\m¬ C-¥y≥ k¿-°m-cn-\v ssl-μ-h `o-I-c-tcm-Sv bm-sXm-
{¥w D-]-tbm-Kn-°p-∂-Xpw ln-μp-`o-I-c-hm-Zw F-∂ B-i-b-Øn-\v Po- cp-hn-[ ku-a-\-ky-hpw Im-Wn-°-≠ B-h-iy-an-√. A-Sp-Ø-Im-ew h-sc-
h≥ sIm-Sp°m≥ hm¿-Ø-Iƒ ]-S-®p-hn-Sp-∂-Xpw {]-Xn-tj-[m¿-l-am-Wv. tI-k-t\z-j-W-Øn-\n-S-bv-°v Nn-e k-a-b-ß-fn¬ kz-bw ssh-cp-[y-Øn-
Ckvem-an-I hn-izm-kn-I-fm-b B-fp-Iƒ-°p k-hn-ti-j-am-b H-∂-√ `o-I- em-bn-´pw - G-Xp kv-t^m-S-\-hpw C-kvem-an-I {Kq-∏p-I-fp-sS X-e-bn¬
kvt^mS\߃°p ]n∂nse Imhn°c߃ | 12 kvt^mS\߃°p ]n∂nse Imhn°c߃ | 13
sI-´n sh-°p-∂-Xn-\p-≈ [r-Xn-bm-Wv t]m-eo-kv Im-Wn-®p t]m-∂n-´p-≈- tUm¿ _-‘w I-s≠-Øn-bn-cp-∂p.-
Xv.-.-.-. -sIm-√-s∏-´-h¿ ap-gp-h≥ ap-kven-ß-fm-bn-´p t]m-epw. A-`n-\-hv-`m-c- l-cnbm-\ s]m-enkn-se t{km-X-kp-Iƒ Hu-Svep-°n-t\m-Sp ]-d-™-
Xn-s‚-bpw a-‰p ssl-μ-h {Kq-∏p-I-fp-sS-bpw Ip-‰-hm-fn-I-sf i-cn-bm-b co- Xv, A-h-cp-sS F-√m A-t\z-j-W-ß-fpw "ln-μp a-X-au-en-I-hm-Zn' hn-`m-K-
Xn-bn¬ ssI-Im-cyw sN-bv-Xn-s√-¶n¬, \yq-\-]-£-߃-°n-S-bn¬ B- ß-sfbm-Wp Nq-≠n-°m-Wn-®-sX-∂pw \n-c-h-[n A-d-Ãp-Iƒ \-S-Øn-bn-
°w t\-Sn-s°m-≠n-cn-°p-∂, Nn-e C-¥y≥ ]u-c-∑m¿ a-‰p Nn-e-sc-°mƒ ´pw C¥y≥ ap-Pmln-Zo-s\-tbm kn-an-tb-tbm t]m-ep-≈ C-kvem-an-Ãv
\n-b-a-Øn-s‚ ap-∂n¬ Iq-Sp-X¬ Xp-ey-cm-Wv F-∂ k-tμ-iw, Zq-c-hym-]- {Kq-∏p-I-fp-sS ]-¶m-fn-Ø-Øn\p-≈ bm-sXm-cp sX-fn-hpw I-s≠-Øm≥
I-hpw \-io-I-c-Wm-fl-I-hp-am-b {]-Xym-Lm-X-am-Wp-≠m-°p-I.-" A-h¿-°m-bn-√ F-∂p-am-Wv. A-t∏mƒ ]n-s∂ F-¥p-sIm-≠m-Wv A-t\z-
B {]-{In-b C-Xn-\-Iw X-s∂ Xp-S-ßn I-gn-™n-´p-≠v. km-l-N-cy- j-Ww \n¿-Øn-h-®-Xv? s]m-Xp-hn¬ \¬-I-s∏-Sp∂ hn-i-Zo-I-c-Ww C-Xm-
sØ h¿-Ko-b-h-Xv-°-cn-°m-\pw \o-Xn-c-ln-X-am-b A-{I-a-ß-fp-sS t]-cn¬ Wv: C≥-Uy-bn-se G-Xp `o-I-c {]-h¿-Ø-\-Øn-\pw ]m-°n-kvXm-s\ Ip-
\yq-\-]-£ß-sf Ip-‰m-tcm-]n-X-cm-°m-\pw \n-›-bn-®p-d-∏n-®n-´p-≈ H-cp ‰-s∏-Sp-Øp-I F-∂-Xm-Wv k¿-°m-cn-s‚ \-bw F-∂n-cn-s°, Cu kv-
`o-I-c-hm-Zn-bp-sS sN-bv-Xn-bm-bn, C¥y≥ ap-kven-߃-s°-Xn-tc B-tcm- t^m-S-\-Øn-s‚ t]-cn-epw A-h-sc Ip-‰-s∏-Sp-Øn-°-gn-™-Xn-\p ti-jw
]n-°-s∏-´n-´p-≈ ]-gn-I-fn¬ an-°-Xpw ]-cn-W-an-°mw F-∂-Xm-Wv ssh-cp- A-Xv ln-μp-°-fp-sS ]-Wn-bm-bn-cp-∂p-sh-∂p sX-fn-™m¬ A-Xv k¿-
[yw. C-Ø-c-sam-cp Zq-jn-Xm-¥-co-£w B¿-°m-Wp {]-tbm-P-\-ap-≠m-°p- °m-cn-s‚ hn-izmky-X-°p tIm-´-ap-≠m-°p-a-t{X!
∂-sX-∂v A-¤p-Xw Iq-dm-t\ \-ap-°p \n¿-hm-l-ap-≈p.- tZ-io-b kp-c-£m D-]-tZ-„m-hv Fw.sI \m-cm-b-W-s‚ Hm-^o-km-
]m-f§
- f- n a-cn-¨h
- À Wv A-t\z-j-Ww ]-Xp-s°-bm-°m-\pw ln-μp _-‘-߃ A-t\z-jn-°m-
Xn-cn-°m-\pw s]m-eo-kn-\v A\u-]-Nm-cn-I-am-bn \n¿-tZ-iw sIm-Sp-Ø-
N-tμ¿ kp-X tZm-{K
sX-∂ \n¿-Wm-b-I hn-h-cw, \n-c-h-[n D-∂-X s]m-eo-kv D-tZym-K-ÿ-∑m¿
2007H-Iv-tSm-_¿ 18\m-Wv C¥y-bv-°pw ]m-°n-kvXm-\p-an-S-bn¬ Hm-
Hu-Svep-°n-t\m-Sp ]-d-bp-Ibp-≠m-bn. -a-lm-cm-{„ F.Sn.F-kv, ate-Km-hv
Sp-∂ kw-tQm-X F-Iv-kv-{]-kn¬ ]m-\n-∏-Øv A-Sp-°m-dm-b-t∏mƒ H-cp
A-t\z-j-W-Øn-s‚ `m-K-am-bn se-^v.tI-W¬ ]p-tcm-ln-Xn-s\ \m¿-tIm
t_mw-_v s]m-´nsØ-dn-®-Xv. A-dp-]-sØ-´pt]¿˛A-Xn¬ an-°-h-cpw ]m-
sS-Ãn-\p hn-t[-b-am-°n-b-t∏mƒ , A-bmƒ hy-‡n-]-c-am-bn kw-tQm-X
°n-kvXm-\n ]u-c-∑m-cmbn-cp-∂p-˛a-cn-®p. \n-c-h-[n t]¿-°p ]-cn-t°-‰p.
F-Iv-kv-{]-kv kv-t^m-S-\-Øn¬ Dƒ-s∏-´n-cp-∂ns√-¶n-epw A-Xm-scm-s°-
sXm-´-Sp-Ø Zn-h-kw l-cnbm-\ s]m-en-kv H-cp kv-s]-jy¬ C≥-sh-Ãn-
bm-sW-∂v A-bmƒ-°-dn-bm-am-bn-cp-∂p-sh-∂p sh-fn-s∏-SpØn-bn-cp-∂p F-
tK-j≥ Sow (F-kv.sF.Sn) cq-]-h-Xv-I-cn°p-I-bpw A-t\z-j-I kw-Lmw-
∂-Xv {i-t≤-b-am-Wv. 2007 sk-]v-‰w-_-dn¬ A-t\z-j-Ww kn._n.sF
K-ß-sf cm-Py-Øn-s‚ hn-hn-[ `m-K-ß-fn-te-°v A-b-°p-I-bpw sN-bv-Xp.
G-s‰-Sp-°-W-sa-∂v A-`y¿-Yn-®p-sIm-≠v l-cnbm-\ B-`y-¥-ch-Ip-∏v tI-
kq-N-\-Iƒ ]n-¥p-S¿-∂v A-h¿ C≥-tUm-dn-se-Øn. A-hn-sS, kv-t^m-S-
{μ k¿-°m-cn-\p I-sØ-gp-Xp-I-bp-≠m-sb-¶n-epw A-Xpw \-S-°p-I-bp-≠m-
I h-kv-Xp-°ƒ A-S-ßn-b sIm-Um-Iv {_m≥-Uv kyq-Sv-tI-kv hm-ßn-b
bn-√.-
tImTm-cn am¿-°-‰n-se A-`n-\-μ≥ _m-Kpw kyq-Sv-tI-kn-s‚ I-h¿ X-bv-
]n-∂o-Sv kn._n.sF l-cnbm-\ s]m-eo-kn-s\ A-t\z-j-W-Øn¬
® X-ø¬°m-c-s\-bpw a-‰p sX-fn-hp-I-fpw I-≠p-]n-Sn-°m≥ F-kv.sF.
k-lm-bn®p-sh-¶n-epw, A-Xp-am-bn _-‘-s∏-´ H-cp Hm-^o-k¿ Nq-≠n-
Sn-°v B-bn. C-∂ph-sc H-‰ `o-I-c kw-L-S-\-bpw kw-`-h-Øn-s‚ D-Ø-c-
°m-Wn-°p-∂-Xv A-Xv Xo-sc Ip-d-™ A-f-hn-em-bn-cp-∂p F-∂m-Wv. D-
hm-Zn-Xzw G-s‰-Sp-Øn-´ns√-¶n-epw k¿-°m-cn-s‚ B-Zy{]-Xn-I-c-Ww C-
tZ-ym-K-ÿ-∑m¿ ]-d-bp-∂-Xv C-°mcy-Øn¬ Ip-d-s®-¶n-epw sh-fn-®w ]-
°m-cy-Øn-epw ]m-°n-kvXm-s\ Ip-‰w Nm-c-em-bn-cp-∂p.-
I-cm≥ I-gn-hp-≈ kp-{]-[m-\ hy-‡n-Iƒ k-μo-]v Um-Mv-tK, cmw-Pn Cu
F-∂m¬, sX-fn-hp-Iƒ C≥-tUm-dn-se ln-μp-Xz B-Iv-Sn-hn-Ãp-I-fn-
B¿.F-kv.F-kv {]-Nm-c-I-cm-sW-∂m-Wv. C-cp-hcpw A-d-Ãn¬ \n-∂p c-
te-°p kw-L-sØ \-bn-®-t∏m-fm-Wv kw-tQm-X F-Iv-kv-{]-kv kv-t^m-
£-s∏-´p\n¬-°p-Im-Wv C-Xp-h-sc.-
S-\m-t\z-j-Ww X-{¥-]q¿-hw \n¿-Øn-h-bv-°-s∏-´-sX-∂v Hut-Zym-Kn-I hr-
\n¿-Øn-h-® A-t\z-j-Ww ]p-\-cm-cw-`n-°m≥ ]m-Xn a-\-t m-sS-bp-
Ø-ß-fn¬ hym-]-I-am-bn A-dn-bm-hp-∂ Im-cy-am-Wv. ap≥-]v, am-se-Km-hv
≈ {i-a-ß-fp-≠m-sb-¶n-epw A-[n-I-sam-∂pw kw-`-hn-®-Xm-bn tXm-∂p-
kv-t^m-S-\w A-t\z-jn-®p-sIm-≠n-cp-∂ a-lm-cm-{„ F.Sn.F-kpw C≥-
∂n-√. 2009 B-K-kvXn¬ ]-©v-Ip-e-bn¬ l-cnbm-\-bn-te-bpw a-‰p kw-
kvt^mS\߃°p ]n∂nse Imhn°c߃ | 14 kvt^mS\߃°p ]n∂nse Imhn°c߃ | 15

You might also like