Professional Documents
Culture Documents
Ιστορία της Γ' Γυμνασίου - Ενότητα 1
Ιστορία της Γ' Γυμνασίου - Ενότητα 1
Ιστορία της Γ' Γυμνασίου - Ενότητα 1
Ελένη Χαραλαμπίδου 3
Εξελίξεις στην Ευρώπη
κατά τον 17ο και 18ο αιώνα (3)
Κοινωνικές μεταβολές
◦ Αστική τάξη (βιομήχανοι,
τραπεζίτες, μεγαλέμποροι):
ενισχύεται διαρκώς
◦ Αριστοκράτες: προσπαθούν
να διατηρήσουν τα προνόμιά
τους
◦ Αγρότες και ασθενέστερα
κοινωνικά στρώματα των Καρικατούρα του 18ου αιώνα που
αναπαριστά την τρίτη τάξη στην
πόλεων: ζουν σε άσχημες Γαλλία σε πλήρη εκµετάλλευση, να
έχει στους ώµους της τις υπόλοιπες
συνθήκες δύο τάξεις
Ελένη Χαραλαμπίδου 4
Εξελίξεις στην Ευρώπη
κατά τον 17ο και 18ο αιώνα (4)
Πολιτική κατάσταση
◦ Παρέμενε στάσιμη
◦ Απόλυτη μοναρχία σε όλα σχεδόν τα κράτη
της Ευρώπης (όλη η εξουσία
συγκεντρωμένη στα χέρια του βασιλιά)
◦ Εξαίρεση η Μεγάλη Βρετανία: μετά την
ένδοξη επανάσταση του 1688
αναγνωρίστηκαν ορισμένα δικαιώματα στα
μέλη των οικονομικά ισχυρότερων τάξεων.
Ελένη Χαραλαμπίδου 5
Εξελίξεις στην Ευρώπη
(5)
κατά τον 17ο και 18ο αιώνα (5
Πρόοδος των φυσικών επιστημών (α)
◦ Διανοούμενοι βασισμένοι στην λογική
επιχειρούν να ανακαλύψουν τους φυσικούς
νόμους που διέπουν την λειτουργία του
κόσμου.
Φράνσις Μπέικον (1561-1626)
Ρενέ Ντεκάρτ (1596-1650)
sir Francis Bacon René Descartes
Τζον Λοκ (1632-1704)
Ισαάκ Νιούτον(1642-1727)
Ελένη Χαραλαμπίδου 6
Εξελίξεις στην Ευρώπη
κατά τον 17ο και 18ο αιώνα (6)
Πρόοδος των φυσικών επιστημών (β)
◦ Φράνσις Μπέικον (1561-1626) – Οι επιστημονικές
θέσεις πρέπει να επαληθεύονται με το πείραμα.
◦ Ρενέ Ντεκάρτ (1596-1650) - Η συστηματική
αμφιβολία είναι ο μόνος δρόμος για την αληθινή
γνώση.
◦ Τζον Λοκ (1632-1704)- Όλοι οι άνθρωποι έχουν
απαραβίαστα φυσικά δικαιώματα.
◦ Ισαάκ Νεύτων(1642-1727) – Το σύμπαν λειτουργεί
με βάση φυσικούς νόμους. Διατυπώνει τον νόμο
της παγκόσμιας έλξης.
Ελένη Χαραλαμπίδου 7
Το κίνημα του Διαφωτισμού (1)
Διαφωτισμός (Siècle des Lumières)
◦ Πρωτοεμφανίζεται στην Αγγλία (τέλη 17ου αι.).
◦ Κορυφώνεται στην Γαλλία (18ος αι.)
◦ Εξαπλώνεται στην Ευρώπη και έξω απ’ αυτήν.
Κορυφαίοι διαφωτιστές (φιλόσοφοι)
◦ Ρουσό (1712-1778)
◦ Βολταίρος (1694-1778)
◦ Ντιντερό (1713-1784)
◦ Μοντεσκιέ (1689-1755)
◦ Ντ’ Αλαμπέρ (1717-1783)
Ελένη Χαραλαμπίδου 8
Το κίνημα του Διαφωτισμού (2)
Θέσεις των ευρωπαίων διανοουμένων
που οδήγησαν στον Διαφωτισμό
◦ Απόρριψη κάθε αυθεντίας
◦ Κριτική κάθε υφιστάμενης γνώσης
◦ Η λογική είναι ο μόνος ασφαλής τρόπος
ερμηνείας του κόσμου
◦ Ο άνθρωπος μπορεί να προοδεύει διαρκώς
Ελένη Χαραλαμπίδου 9
Διαφωτισμός και πολιτική (1)
Ο Διαφωτισμός είναι κίνημα βαθιά
πολιτικό.
Βασιζόμενη στις ιδέες του Διαφωτισμού η
κοινωνικά ανερχόμενη αστική τάξη
διεκδικεί την συμμετοχή της στην λήψη
των πολιτικών αποφάσεων.
◦ Όλοι οι άνθρωποι έχουν φυσικά δικαιώματα
που δεν μπορεί να καταργήσει καμιά εξουσία
(ζωής, ιδιοκτησίας, ισονομίας, ελευθερίας
σκέψης και έκφρασης)
Ελένη Χαραλαμπίδου 10
Διαφωτισμός και πολιτική (2)
Η θεωρία του κοινωνικού συμβολαίου
του Τζον Λοκ.
◦ Τα άτομα δέχτηκαν να παραχωρήσουν
ορισμένες ελευθερίες τους προκειμένου να
συμβιώσουν.
◦ Το κράτος εγγυήθηκε αυτή την συμφωνία (το
κοινωνικό συμβόλαιο)
◦ Αν το κράτος παραβεί τους όρους του
συμβολαίου και γίνει τυραννικό, οι άνθρωποι
έχουν το δικαίωμα της αντίστασης.
Ελένη Χαραλαμπίδου 11
Διαφωτισμός και πολιτική (3)
Η γενική βούληση (Ρουσό).
◦ Η πολιτική ηγεσία πρέπει να βρίσκεται στα
χέρια του λαού και όχι κάποιου ηγεμόνα.
◦ Η γενική βούληση είναι η σύνθεση των
ατομικών βουλήσεων μέσα από την οποία
εκφράζεται το δημόσιο συμφέρον.
◦ Η γενική βούληση εκφράζεται με την
συμμετοχή του λαού στην λήψη των
αποφάσεων.
Ελένη Χαραλαμπίδου 12
Διαφωτισμός και πολιτική (4)
Η διάκριση των εξουσιών (Μοντεσκιέ):
◦ Οι φορείς των εξουσιών θα πρέπει να είναι
διαφορετικοί.
Η εκτελεστική εξουσία εφαρμόζει
τους νόμους (κυβέρνηση)
Η νομοθετική εξουσία θεσπίζει
τους νόμους (βούλη)
Η δικαστική εξουσία ελέγχει
Charles Montesquieu
την τήρηση των νόμων (δικαστές)
◦ Έτσι δεν θα είναι εύκολο η κάθε εκτελεστική
εξουσία να κάνει κατάχρηση της δύναμής της.
Ελένη Χαραλαμπίδου 13
Διαφωτισμός και πολιτική (5)
Οι θέσεις του Διαφωτισμού επηρέασαν
τα πολιτικά πράγματα του 18ου αι.
Ο Διαφωτισμός ενέπνευσε την
Αμερικανική (1774) και την Γαλλική
επανάσταση (1789).
Πολλές από αυτές αποτελούν θεμέλια
των σύγχρονων δημοκρατιών.
(πχ διάκριση των εξουσιών)
Ελένη Χαραλαμπίδου 14
Διαφωτισμός και πολιτική (6)
Η φωτισμένη δεσποτεία
◦ Ορισμένοι μονάρχες εφάρμοσαν
κάποιες ιδέες του Διαφωτισμού για
να γίνει το κράτος τους
αποτελεσματικότερο και να
ισχυροποιήσουν την εξουσία τους.
Φρειδερίκος Β’ της Πρωσίας
Μαρία Θηρεσία της Αυστρίας
Ο γιός της Ιωσήφ
Αικατερίνη β’ της Ρωσίας
Ελένη Χαραλαμπίδου 15
Διαφωτισμός και θρησκεία
Ορισμένοι Διαφωτιστές υιοθετούσαν
τον Ντεϊσμό και άλλοι ήταν άθεοι.
◦ (Ο Ντεϊσμός αναφέρεται σε πίστη στην ύπαρξη υπέρτατου
όντος η οποία βασίζεται στην λογική και όχι σε κάποια εξ’
αποκαλύψεως θρησκεία όπως ο χριστιανισμός ή ο
μωαμεθανισμός.)
Ελένη Χαραλαμπίδου 18
Διαφωτισμός και οικονομικός
φιλελευθερισμός (2)
Στην Γαλλία ο κύριος εκπρόσωπος
της φυσιοκρατίας ήταν ο
οικονομολόγος Κενέ.
Ελένη Χαραλαμπίδου 19
Η διάδοση των ιδεών του
Διαφωτισμού (1)
Οι ιδέες του Διαφωτισμού
συνοψίστηκαν στην
Εγκυκλοπαίδεια, ένα
συλλογικό έργο 33 τόμων
που περιείχε οικονομικά,
κοινωνικά, πολιτικά,
επιστημονικά και άλλα
θέματα με πρωτεργάτες
τους:
◦ Ντιντερό
◦ Ντ’ Αλαμπέρ
Ελένη Χαραλαμπίδου 20
Η διάδοση των ιδεών του
Διαφωτισμού (2)
Οι ιδέες του Διαφωτισμού
◦ Αρχικά διαδόθηκαν στα ανώτερα
μορφωμένα κοινωνικά στρώματα.
◦ Μέσα από την κυκλοφορία πολλών
εκλαϊκευτικών βιβλίων διαδόθηκαν και
έγιναν δημοφιλείς σε ευρύτερα τμήματα της
κοινωνίας.
◦ Σύντομα ξεπέρασαν τα σύνορα της Γαλλίας
και διαδόθηκαν σε ολόκληρη την Ευρώπη
αλλά και έξω από αυτήν.
Ελένη Χαραλαμπίδου 21
Αποφθέγματα του Βολταίρου (1)
Ελένη Χαραλαμπίδου 23
Αποφθέγματα του Βολταίρου (3)
Προς την αθανασία συνήθως πάνε με πολύ λίγες
αποσκευές.
Η ευχαρίστηση του να κυβερνάς θα πρέπει σίγουρα
να είναι εξαιρετική, αν μπορούμε να κρίνουμε από
τους τόσους πολλούς που θέλουν να κυβερνήσουν.
Για να μπορέσεις να αλυσοδέσεις τον όχλο, πρέπει να
φαίνεται ότι φοράς τις ίδιες αλυσίδες.
Δεν γνωρίζω κανένα λαό που πλούτισε ύστερα από
μια νίκη σ' έναν πόλεμο.
Η αμφιβολία είναι η αρχή της σοφίας.
Για να πετύχεις σ' αυτόν τον κόσμο, μόνο η ανοησία
δεν αρκεί, χρειάζονται και καλοί τρόποι.
Ελένη Χαραλαμπίδου 24