Download as pdf
Download as pdf
You are on page 1of 132

First Chapter

धतर ष उव च
धरकत करकत सरवत ययतसव ।
र रक प ण व शव ककरकवत सजय ॥१-१॥
ધતર ષ ઉવ ચ
ધરકત કરકત સરવત યયતસવ ।
ર રક પ ણ વ શવ કકરકવત સજય ॥૧-૧॥
Dhritarastra uvacha
dharmakshetre kurukshetre samvetah yuyut savah
mamakah pandavas'sca' ve kim akurvata samjaya
सजय उव च
दषव त प ण व न$क वय&ढ दय)धनसतद ।
आच यरपसगमय र ज वचनरबव$त / ॥१-२॥
સજય ઉવ ચ
દષ%વ ત પ ણ વ ન(ક વય *ઢ દય,ધનસતદ ।
આચ યમપસગમય ર જ વચનરબવ(ત ॥૧-૨॥
Sanajaya uvacha
dristava tu pandavarikam vyudham duryodhanas tada
acharyam up samgamya raja vachanam abravit
पशयत प ण पत ण र च य रहत$ चर&र / ।
वय&ढ दपदपतण तव श6षयण ध$रत ॥१-३॥
પશયત પ ણ7પત ણ ર ચ ય રહત; ચમ *ર ।
વય *ઢ દપદપતણ તવ શ>ષયણ ધ(રત ॥૧-૩॥
Pashyetam pandu putranam acharya mahatim chamum
vyudham drupad putrena tava sishayene dhimata
अत 6&र रहषव स भ$र जनसर यधध ।
ययध न< ववर टश दपदश रह रथ ॥१-४॥
અત શ *ર રહBષવ સ ભ(ર રનસર યશધ ।
યયધ નE શવર ટશ દપદશ રહ રથ ॥૧-૪॥
atra shura maheshvasa bhimarjunasama yudhi
yuyudhano viratashchai dhrupadascha maharathah.
धषकतशककत न क श6र जश व$यव न / ।
परजजतकजCतभ<जश 6बयश नरपङगव ॥१-५॥
ધષટકBતશકકત ન ક શ>ર જશ વ(યવ ન ।
પરજજતકનKતભEજશ >બયશ નરપઙવ ॥૧-૫॥
Dhristaketu Chekitanah Kashiraijas cha viryavana
Purijit Kuntibhojascha Saibyas cha narpungavah
यध रCयश ववक Cत उतरIज श व$यव न / ।
सIभद< दIपदय श सव एव रह रथ ॥१-६॥
યધ રKયશ શવક Kત ઉતરQજશ વ(યવ ન ।
સQભદE દQપદBય શ સવ એવ રહ રથ ॥૧-૬॥
Yudhamanyuscha vikranta Uttamaujascha viryavana
Saubhadro draupadeyascha Sarva eva maharathah
असर क त ववश6ष य त जCनब<ध दNज<तर ।
न यक रर सCयसय सज थP त Cबव$शर त ॥१-७॥
અસર ક ત શવશ>ષટ ય ત શUબEધ દXજEતર ।
ન યક રર સKયસય સજ થZ ત Kબવ(શર ત ॥૧-૭॥
Asmakam tu vishista ye tam nibodha dvijottama
nayaka mama sainasya Sangyanartham tan bravimi te
भव Cभ$षरश कणश कपश सशरततजय ।
अशतथ र ववकणश सIरदवतसतथव च ॥१-८॥
ભવ Kભ(ષરશ કણશ કપશ સશરશત\જય ।
અશતથ ર શવકણશ સQરદશતસતથવ ચ ॥૧-૮॥
bhavan bhishmascha, karnascha kripascha samitinjayah
ashvathama vikarnascha somdattis tathaiva cha
अCय च बहव 6&र रदथU तयकज$ववत ।
न न 6सपहरण सवU यदवव6 रद ॥१-९॥
અKય ચ બહવ શ *ર રદથ_ તયકતજશવત ।
ન ન >સપહરણ સવ_ યદશવ> રદ ॥૧-૯॥
anye cha bahavah shura madarthe tyakta jivitah
nanashastra praharnah sarve yuddha-vishardah.
अपय प तदसर क बल भ$षर शभरककतर / ।
पय प जतवदरतष बल भ$र शभरककतर / ॥१-१०॥
અપય પત તદસર ક બલ ભ(ષર ભભરભકતર ।
પય પત નતવદરતષ બલ ભ(ર ભભરભકતર ॥૧-૧૦॥
aparyaptam tad asmakam balam bhishmabhirakshitam
paryaptam tvidametesham balam bhimabhirakshitam
अयनष च सवUष यथ भ गरवजसथत ।
भ$षररव शभरकCत भवCत सव एव दह ॥१-११॥
અયનષ ચ સવ_ષ યથ ભ ગરવનસથત ।
ભ(ષરરવ ભભરકKત ભવKત સવ એવ કહ ॥૧-૧૧॥
ayaneshu cha sarveshu yathabhagam avasthitah
Bhishmam evabhirakshantu bhavantah sarva eva hi
तसय सजनयCहषP करवद वपत रह ।
शसहन द ववनद<चच 6ङb दधरI पत पव न / ॥१-१२॥
તસય સજનયKહષZ કરવદ શપત રહ ।
શસ\હન દ શવનદEચચ >ઙ દધરQ પત પવ ન ॥૧-૧૨॥
tasya sanjanayam harsham kuruvriddhah pitamahah
simhanadam vindyo occhaih shankham dadhmau pratapvana
तत 6ङb श भयश पणव नकग<रb ।
सहसव भयहCयCत स 6बदसतरल<ऽभवत / ॥१-१३॥
તત >ઙ શ ભયશ પણવ નકગEમખ ।
સહસવ ભયહKયKત સ >બદસતમલEઽભવત ॥૧-૧૩॥
Tatah shankhascha bheryascha Panavanaka gomukhah
Sahasaiva bhyahanyanta Sa shabdas tumulobhavat
तत शतहययक रहतत सयCदन जसथतI ।
र धव प ण वशव ददवयI 6ङbI पदधरत ॥१-१४॥
તત શતહયયકત રહશત સયKદન નસથતQ ।
ર ધવ પ ણ વશવ કદવયQ >ઙQ પદધરત ॥૧-૧૪॥
Tatah shvetair hayair yukte mahati syandane sthitau
Madhavah pandavascha eva divyau shankhau pradadhmatuhu.
प ञचजCय हष$क6< दवदत धनञजय ।
पIणh दधरI रह 6ङb भ$रकर वक<दर ॥१-१५॥
પ ઞજKય હષ(કB>E દBવદત ધનઞય ।
પQણw દધરQ રહ >ઙ ભ(રકર વકEદર ॥૧-૧૫॥
Panchajanyam hrishikeso Devaduttam dhananjayah
Paundram dadhmau mahashankham Bhimakarma vrikodarah
अनCतववजय र ज कCत$पत< यधधवiर ।
नकल सहदवश सघ<षरणणपषपकI ॥१-१६॥
અનKતશવજય ર જ કKત(પતE યશધનષxર ।
નકલ સહદBવશ સઘEષરભણપષપકQ ॥૧-૧૬॥
anantavijayam raja kuntiputro yudhisthirah
nakulah sahdevascha sughosmanipushpakau.
क शयश पररषव स श6bण $ च रह रथ ।
धषदमन< ववर टश स तयककश पर जजत ॥१-१७॥
ક શયશ પરરષવ સ શ>ખણ { ચ રહ રથ ।
ધષટદમનE શવર ટશ સ તયકકશ પર જજત ॥૧-૧૭॥
Kashyascha parameshvasah Shikhandi cha, maharathah
Dhristhadhyumno viratascha Satyakish cha parajitah
दपद< दIपदय श सव6 पधथव$पत ।
सIभदश रह ब ह 6ङb Cदधर पथकपथक/ ॥१-१८॥
દપદE દQપદBય શ સવ> પશથવ(પત ।
સQભદશ રહ બ હ >ઙ Kદધમ પથકપથક ॥૧-૧૮॥
Drupado draupadeyascha Sarvashah prithivipate
Saubhadrascha mahabahuh Shankhan dadhmuhuh prithak-prithak
स घ<ष< ध तर ष ण हदय तन वयद रयत / ।
नभश पधथव$ चव तरल< वयनन दयन / ॥१-१९॥
સ ઘEષE ધ તર ષ ણ હદય શન વયદ રયત ।
નભશ પશથવ; ચવ તમલE વયનન દયન ॥૧-૧૯॥
Sa ghosho dhartarastranam, hridayani uyadaryat
Nabhascha prithivim chaiva tumulo uyanunadayan.
अथ वयवजसथत Cदषव ध तर ष Cकवपधवज ।
पवत 6ससप त धनरदमय प ण व ॥१-२०॥
અથ વયવનસથત Kદષ%વ ધ તર ષ Kકશપધવજ ।
પવત >સસપ ત ધનરદમય પ ણ વ ॥૧-૨૦॥
atha vyavasthitan dristava dhartarastran kapidhwajah
pravritte shastra sampate dhanurudhamya pandavah
अजन उव च
અરન ઉવ ચ
Arjuna Uvacha
हष$क6 तद व कयशरदर ह रहmपत ।
सनय<रभय<रधय रथ सथ पय रऽचयत ॥१-२१॥
હષ(કB> તદ વ કશરદર હ રહ{પત ।
સનયEરભયEરધય રથ સથ પય રઽચયત ॥૧-૨૧॥
hrishikesham tada vakyam idam aha mahipate
Senayor ubhayor madhye Ratham sthapaya me achyuta
य वदत जCनररकऽह य<दp‌धक र नवजसथत न / ।
करय सह य<दवयरजसरन / रणसरदर ॥१-२२॥
ય વદBત શUકરકઽહ યEદક ર નવનસથત ન ।
ક•રય સહ યEદવયરનસરન રણસમદર ॥૧-૨૨॥
yavadetan nirikshe aham yoddhukaman avasthitan
kair maya saha yoddhavyam asmin ranasamudyame
य<तसयर न नवकऽह य एतऽत सर गत ।
ध तर षसय दबदयद वपयधचकqषव ॥१-२३॥
યEતસયર ન નવકઽહ ય એતઽત સર ગત ।
ધ તર ષ સય દરદયદ શપયભચક{ષવ ॥૧-૨૩॥
Yotsyamanan aveksheaham Ya ete atra samagatah
Dhartarastrasya durbuddher Yuddhe priyachi kirshavah
सजय उव च
एवरक< हष$क6< ग क6न भ रत ।
सनय<रभय<रधय सथ पतयतव रथ<तरर / ॥१-२४॥
સજય ઉવ ચ
એવમકતE હષ(કB>E ગ કB>ન ભ રત ।
સનયEરભયEરધય સથ પશયતવ રથEતરર ॥૧-૨૪॥
Sanjay uvacha
Evam ukto hrishikesho Gudakeshena bharata
Senayor ubhayor madhye Sthapyitva rathottamam.
भ$षरद<णपरbत सवUष च रहmककत र / ।
उव च प थ पशयत Cसरवत Cकरतनतत ॥१-२५॥
ભ(ષરદEણપમખત સવ_ષ ચ રહ{ભકત ર ।
ઉવ ચ પ થ પશયત Kસરવત Kકરશનશત ॥૧-૨૫॥
Bhishma drona pramukhatah, Sarvesham cha mahikshitam
Uvacha partha pashyai tam Samavetan kurun iti
तत पशयजतसथत Cप थ वपतsनथ वपत रह न / ।
आच य Cर तल Ct तsCपत CपIत Cसb$सतथ ॥१-२६॥
તત પશયતતસથત Kપ થ શપત †નથ શપત રહ ન ।
આચ ય Kર તલ K‡ ત †Kપત KપQત Kસખ;સતથ ॥૧-૨૬॥
Tatra pashyat sthitan parthah Pitranatha pitamahan
Acharyan matulan bhratrun Putran pautran sakhimstatha
कपय परय ववष< ववष$दजCनदरबव$त / ।
दषवर सवजन कषण ययतस सरपजसथतर / ॥१-२७॥
કપય પરય શવષટE શવષ(દશUદરબવ(ત ।
દષ%વર સવજન કષણ યયતસ સમપનસથતર ॥૧-૨૭॥
Kripaya paraya visto Visidanu idam abravit
Dristavemam svajanam Krishna Yuyutsaum samupasthitam
अजन उव च
श6र Cसहदशव सनय<रभय<रवप ।
& वजसथत न / ॥१-२८॥
त Cसर$कय स कICतय सव CबCधन
અરન ઉવ ચ
શશર Kસહદશવ સનયEરભયEરશપ ।
ત Kસર(કય સ કQKતય સવ KબKધ *નવનસથત ન ॥૧-૨૮॥
Arjuna Uvacha
shashuran suhridaschaive senayorubhayorapi
tan samikshaya sa kaunteyah sarvam bandhun avasthitan
स$दजCत रर ग त णण रb च परर6षयतत ।
वपथश 6रmर र र<रहषश ज यत ॥१-२९॥
સ(દનKત રર ગ ત ભણ મખ ચ પકરશષયશત ।
વપથશ >ર{રB ર રEરહષશ જયત ॥૧-૨૯॥
sidanti mama gatrani mukham cha parisushyati
vepathuscha sharire me romaharshascha jayate.
ग ण $व ससत हसत तवकचव पररदहत ।
न च 6कन<मयवसथ त tरत$व च र रन ॥१-३०॥
ગ ણ {વ સસત હસત તતવકચવ પકરદહત ।
ન ચ >કનEમયવસથ ત ‡રત(વ ચ ર રન ॥૧-૩૦॥
gandivam sramamsate hastat tvakchaiva paridahyate
na cha shaknomy avasthatum bhramati eva cha me manah.
तनशरत तन च पशय शर ववपरmत तन क6व ।
न च शय<ऽनपशय शर हतव सवजनर हव ॥१-३१॥
શનશરત શન ચ પશય શર શવપર{ત શન કB>વ ।
ન ચ શયEઽનપશય શર હતવ સવજનર હવ ॥૧-૩૧॥
nimittani cha pashyami viparitani keshava
na cha shreyonupashyami hatva swajanamahave.
न क ङक ववजय कषण न च र जय सb तन च ।
कक न< र जयन ग<ववCद कक भ<गज{ववतन व ॥१-३२॥
ન ક ઙB શવજય કષણ ન ચ ર જય સખ શન ચ ।
કક\ નE ર જયન ગEશવKદ કક\ ભEગજ•શવતન વ ॥૧-૩૨॥
na kankshe vijayam Krishna na cha rajyam sukhani cha
kim no rajyene govinda kim bhogair jivitena va
यष रथU क ङककत न< र जय भ<ग सb तन च ।
त इरऽवजसथत यद प ण सतयकतव धन तन च ॥१-३३॥
યષ રથ_ ક ઙઙત નE ર જય ભEગ સખ શન ચ ।
ત ઇરઽવનસથત યદ પ ણ સતયકતવ ધન શન ચ ॥૧-૩૩॥
yesham arthe kankshitam no rajyam bhogah sukhani cha
ta eme avasthita yuddhe pranams tyaktva dhanani cha
आच य वपतर पत सतथव च वपत रह ।
र तल श6र पIत शय ल सबजCधनसतथ ॥१-३४॥
આચ ય શપતર પત સતથવ ચ શપત રહ ।
ર તલ શશર પQત શય લ સબનKધનસતથ ॥૧-૩૪॥
acharyah pitarah putras tathaiva cha pitamahah
matulaha shvashuraha pautraha shyalaha sambandhinastatha
एत Cन हCतशरच} शर घनत<ऽवप रधस&दन ।
अवप तल<कयर जयसय हत< कक न रहmकत ॥१-३५॥
એત U હKતશરચ’ શર ઘનતEઽશપ રધસ *દન ।
અશપ તલEકર જયસય હBતE કક\ ન રહ{કત ॥૧-૩૫॥
etanna hantum ichhami ghnatopi madhusudana
api trailokya rajayasya hetoho kim nu mahikrite
तनहतय ध तर ष Cन क प$तत सय जजन दन ।
प परव शयदसर Cहतवत न तत तयन ॥१-३६॥
શનહતય ધ તર ષ U ક પ(શત સય જજન દન ।
પ પરવ શયદસર Kહતવત ન તત શયન ॥૧-૩૬॥
nihatya dhartarastran nah ka pritihi syajjanardana
papam eva shreyad asman hatvai tan atatayinah
तसर Cन ह वय हCत ध तर ष Cसवब Cधव न / ।
सवजन दह कथ हतव सणbन सय र र धव ॥१-३७॥
તસર U હ વય હKત ધ તર ષ Kસવબ Kધવ ન ।
સવજન કહ કથ હતવ સભખન સય ર ર ધવ ॥૧-૩૭॥
tasmana narha vayam hantum dhristarastran svabandhavan
svajanam hi katham hatva sukhinaha syam madhava
यदपयत न पशयजCत ल<भ<पहतचतस ।
कलकयकत द<ष शरतद<ह च प तकर / ॥१-३८॥
યદપયત ન પશયનKત લEભEપહતચતસ ।
કલકયકત દEષ શરતદEહB ચ પ તકર ॥૧-૩૮॥
yady api ete na pashyanti lobhopahatchetasah
kulakshyayakritam dosham mitra dohe cha patakam.
कथ न जयरसर शभ प प दसर जCनवतततर / ।
कलकयकत द<ष पपशयत€जन दन ॥१-३९॥
કથ ન જયરસર ભભ પ પ દસર શUવશત”તર ।
કલકયકત દEષ પપશયક•રન દન ॥૧-૩૯॥
katham na gyeyam asmabhihi papadasmannivartitum
kulakshayakrutam dosham prapashyadbhir janardana
कलकय पणशयजCत कलधर सन तन ।
धरU नष कल कतसनरधर)ऽशभभवतयत ॥१-४०॥
કલકય પણશયનKત કલધર સન તન ।
ધર_ નષટB કલ કતસનરધર,ઽભભભવતયત ॥૧-૪૦॥
kulkshaye pranashyanti kuldharmaha sanatanaha
dharme nashte kulam Krutsnam dharmoabhibhavatyuta
अधर शभभव तकषण पदषयजCत कलजसय ।
स$ष दष स व षणUय ज यत वणसकर ॥१-४१॥
અધર ભભભવ તકષણ પદષયનKત કલજસય ।
સ(ષ દષટ સ વ ષણ_ય જયત વણસકર ॥૧-૪૧॥
adharmabhibhavat krishna pradushyanti kulstriyaha
strishu dushtasu varshneya jayate varnashankaraha
सकर< नरक यव कलघन न कलसय च ।
पतजCत वपतर< हष लपवपण <दकककय ॥१-४२॥
સકરE નરક યવ કલઘન ન કલસય ચ ।
પતનKત શપતરE હષ લપતશપણ Eદકકકય ॥૧-૪૨॥
Sankaro narkayaiva Kulghnanam kulashya cha
Patanti pitaro hyesham lupta pindodaka kriyaha
द<षरत कलघन न वणसकरक रक ।
उतस दCत ज ततधर कलधर श 6 शत ॥१-४३॥
દEષરBત કલઘન ન વણસકરક રક• ।
ઉતસ દKત જશતધર કલધર શ > શત ॥૧-૪૩॥
doshairetaihai kulghnanam varnashankar karkaihi
utsadyante jatirdharmaha kuldharmascha shashvataha
उतसCनकलधर ण रनषय ण जन दन ।
नरकऽतनयत व स< भवत$तयन6शर ॥१-४४॥
ઉતસUકલધર ણ રનષય ણ જન દન ।
નરકBઽશનયત વ સE ભવત(તયનશશર ॥૧-૪૪॥
utsannakuladharmanam manushyanam janardana
narakeniyatam vaso bhavatityanushushram
अह< बत रहतप प कतP वयवशसत वयर / ।
यद जयसbल<भन हCत सवजनरदत ॥१-४५॥
અહE બત રહતપ પ કત Z વયવશસત વયર ।
યદ જયસખલEભન હKત સવજનમદત ॥૧-૪૫॥
aho bata mahatpapam kartum vyavasita vayam
yad rajya sukha lobhena hantum svajanamudhyatah
यदद र रपत$क रर6स 6सप णय ।
ध तर ष रण हCयसतCर करतर भवत / ॥१-४६॥
યકદ ર રપત(ક રર>સ >સપ ણય ।
ધ તર ષ રણ હKયસતKર કરતર ભવત ॥૧-૪૬॥
yadi mam apratikaram ashastram shastrapanayah
dhritarastra rane hanyus tanme kshemataram bhavet
सजय उव च
एवरकतव जन सखय रथ<पसथ उप वव6त / ।
ववसजय स6र च प 6<कसववगनर नस ॥१-४७॥
સજય ઉવ ચ
એવમકતવ રન સખય રથEપસથ ઉપ શવ>ત ।
શવસજય સ>ર ચ પ >Eકસશવગનર નસ ॥૧-૪૭॥
Sanjay Uvacha
evamuktva arjunah sankhye rathopastha upavishat
vishrujya sasharam chapam shoka samvigna manasaha
ॐ ततसददतत श$र€गवद$त स&पतनषतस बहववद य य<ग6 स
श$कषण जनसव दऽजनववष दय<ग< न र पथर<ऽधय य ॥ १ ॥
ॐ તતસકદશતશ(ર•ગવદ(ત સ *પશનષતસ
બહશવદ ય યEગ> સ
શ(કષણ રનસવ દBઽરનશવષ દયEગE ન ર પથરEઽધય ય ॥ ૧ ॥
Ohm iti shrimad bhagawadgitasu brahmvidyayam yogashastre
shri krishna-arjuna, samvade arjuna vishadyogo nama prathamo adhyayah.

Chapter 2
सजय उव च
त तथ कपय ववषरशप&ण कलकणर / ।
ववष$दCतशरद व कयरव च रधस&दन ॥२-१॥
સજય ઉવ ચ
ત તથ કપય શવષટરશપ *ણ કલકણર ।
શવષ(દKતશરદ વ કમવ ચ રધસ *દન ॥૨-૧॥
Sanjay Uvacha
Tam tatha kripavistam Arshrupurna kulekshanam
Vishidant midam Vakyam uvacha madhusudan.
श$भगव नव च
कतसतव कशरलशरद ववषर सरपजसथतर / ।
अन यजषरसवगयरकqततकररजन ॥२-२॥
શ(ભગવ નવ ચ
કતસતવ કશરલશરદ શવષર સમપનસથતર ।
અન યરષટરસવગયરક{શત”કરરરન ॥૨-૨॥
Shri Bhagawan Uvacha
Kutastva Kashmal idam Vishame samupasthitam
anaryajustam asvargyam a kirtikaram arjuna,
कलबय र सर गर प थ नततवययपपदत ।
कद हदयदIबलय तयकतव<वतi परCतप ॥२-३॥
કલબય ર સર ગર પ થ નતતતવયયપપદત ।
કદ હદયદQબલય તયકતવEશતષx પરKતપ ॥૨-૩॥
Klaibyam ma sma gamah partha Nai tat tvayy upapadyate
kshudram hridayadaurbalyam Tyaktvottistha paramtapa.
अजन उव च
कथ भ$षररह सखय द<ण च रधस&दन ।
इषशभ पतत य<तसय शर प&ज ह वररस&दन ॥२-४॥
અરન ઉવ ચ
કથ ભ(ષરરહ સખય દEણ ચ રધસ *દન ।
ઇષભભ પશત યEતસય શર પ *જહ વકરસ *દન ॥૨-૪॥
Arjuna uvacha
katham bhishmam aham sankhye dronam cha madhusudan,
ishubhih pratiyotshyami pujarhavarisudana
गरनहतव दह रह नभ व न / शय< भ<क भकयरप$ह ल<क ।
हतव थक र सत गरतनहव भञज$य भ<ग न / रधधरपददगध न / ॥२-५॥
ગરનહતવ કહ રહ નભ વ ન શયE ભEકત ભકયરપ(હ લEકB ।
હતવ થક ર સત ગરશનહ•વ ભઞ(ય ભEગ ન રશધરપકદગધ ન ॥૨-૫॥
gurun ahatva hi mahanubhavan shreyo bhoktum bhaikshyamapihiloke
hatvarthakamans tu guruni haiva bhunjiya bhogan rudhirapradigdhan.
न चतदNद कतरCन< गरmय< यN जयर यदद व न< जयय ।
य नव हतव न जजज$ववष रसतऽवजसथत परb ध तर ष ॥२-६॥
ન ચતદXદ કતરUE ગર{યE યX જયર યકદ વ નE જયય ।
ય નવ હતવ ન જજજશવષ રસતઽવનસથત પમખ ધ તર ષ ॥૨-૬॥
na chai tad vidmah kataran no gariyo yad va jayema yadi va no jayeyuhu
yaneva hatva na jijivisham, te avasthitah pramukhe dhartarastraha.
क पणयद<ष<पहतसवभ व पच} शर तव धरसमर&ढचत ।
यच‰य सय जCनजशत ब&दह तCर श6षयसतऽह 6 धध र तव पपCनर / ॥२-७॥
ક પણયદEષEપહતસવભ વ પચ’ શર તવ ધરસમમ *ઢચત ।
યચ£ય સય શUશશત બ *કહ તKર શ>ષયસતઽહ > શધ ર તવ પપUર ॥૨-૭॥
Karpanya doshopahat svabhavah Prichhami tvam dharmasammudha chetah
Yachchhreyah syan nishchitam bruhi tanme, Shishyas te ham shadhi mam tvam prapannam.
न दह पपशय शर रर पनद द यच}<करच}<षणशरजCदय ण र / ।
अव पय भ&र वसपतरद र जय सर ण रवप च धधपतयर / ॥२-८॥
ન કહ પપશય શર રર પનદ દ યચ’Eકમચ’EષણશરનKદય ણ ર ।
અવ પય ભ *ર વસપતનમદ ર જય સર ણ રશપ ચ શધપતયર ॥૨-૮॥
na hi prapashyami mamapanudyad yachhokam uchhoshanam indriyanam,
avpya bhumavaspatnam riddham, rajyam suranam api cha adhipatyam.
सजय उव च
एवरकतव हष$क6 ग क6 परCतप ।
न य<तसय इतत ग<ववCदरकतव त&षण$ बभ&व ह ॥२-९॥
સજય ઉવ ચ
એવમકતવ હષ(કB> ગ કB> પરKતપ ।
ન યEતસય ઇશત ગEશવKદમકતવ ત *ષણ; બભ *વ હ ॥૨-૯॥
Sanjaya Uvacha
evam uktva hrishikesham gudakeshah paramtapa
na yotsya iti govindam uktva tusnim babhuva ha.
तरव च हष$क6 पहसजCनव भ रत ।
सनय<रभय<रधय ववष$दCतशरद वच ॥२-१०॥
તમવ ચ હષ(કB> પહસશUવ ભ રત ।
સનયEરભયEરધય શવષ(દKતશરદ વચ ॥૨-૧૦॥
tamuvacha hrishikeshah prahasanniva bharata
senayorubhayor madhye vishidantam idam vachah.
श$भगव नव च
अ6<चय नCव6<चसतव पज व द श भ षस ।
गत स&नगत स&श न न6<चजCत पजण त ॥२-११॥
શ(ભગવ નવ ચ
અ>Eચય નKવ>Eચસતવ પજ વ દ શ ભ ષસ ।
* ન ન>EચનKત પનણ ત ॥૨-૧૧॥
ગત સ *નગત સ શ
Shri bhagavan uvacha
ashochyam anvashochas tvam pragyavadamscha bhasase
gatashoon agatashunascha na anushochanti panditah
न तवव ह ज त न स न तव नर जन धधप ।
न चव न भववषय र सवU वयरत परर / ॥२-१२॥
ન તવવ હ જત ન સ ન તવ નર જન શધપ ।
ન ચવ ન ભશવષય ર સવ_ વયરત પરર ॥૨-૧૨॥
na tva eva ham jatu na sam no tvam neme janadhipaha
na chaiva na bhavishyamah Sarve vayamatah param.
ददहन<ऽजसरCयथ दह कIर र यIवन जर ।
तथ दह Cतरप तपध{रसतत न रहतत ॥२-१३॥
દBકહનEઽનસરKયથ દBહB કQર ર યQવન જર ।
તથ દBહ Kતરપ નપતધ•રસતત ન મહશત ॥૨-૧૩॥
dehinoasminyatha dehekaumaram yauvanam jara
tatha dehantarapraptirdhirastatra na muhyati.
र त सप6 सत कICतय 6$त<षणसbद bद ।
आगर प तयन<ऽतनतय सत जसतततकसव भ रत ॥२-१४॥
ર ત સપ> સત કQKતય >(તEષણસખદ ખદ ।
આગર પ શયનEઽશનતય સત નસતશતકસવ ભ રત ॥૨-૧૪॥
matrashparshastu kaunteya shitoshnasukhaduhkhadaha
agampayino nityas tams titikshashva bharata
य दह न वयथयCतयत परष परषषभ ।
सरद bसb ध$र स<ऽरततव य कलपत ॥२-१५॥
ય કહ ન વયથયKતયત પરષ પરષષભ ।
સરદ ખસખ ધ(ર સEઽમતતવ ય કલપત ॥૨-૧૫॥
yam hi na vyathayantete purusham purusharshabha
samaduhkhsakham dhiram somritatvaya kalpate
न सत< ववदत भ व< न भ व< ववदत सत ।
उभय<रवप दष<ऽCतसतवनय<सततवदश6शभ ॥२-१६॥
ન સતE શવદત ભ વE ન ભ વE શવદત સત ।
ઉભયEરશપ દષટEઽKતસતવનયEસતતતવદશ>”ભભ ॥૨-૧૬॥
nasato vidyate bhavo na bhavo vidyate satah
ubhayor api dristoantas tva anayos tattvadarshibhi
अववन श6 त तदNवद यन सवशरद ततर / ।
ववन 6रवययसय सय न कजशतकतरहतत ॥२-१७॥
અશવન શ> ત તદXદદ યન સવશરદ તતર ।
શવન >રવયયસય સય ન કશશતકતરહશત ॥૨-૧૭॥
avinashi tu tad viddhi yena sarnam idam tatam
vinashyam avyayasya sya na kaschit kartum arhati.
अCतवCत इर दह तनतयसय<क 6रmररण ।
अन श6न<ऽपरयसय तसर दधयसव भ रत ॥२-१८॥
અKતવKત ઇર દBહ શનતયસયEકત >ર{કરણ ।
અન શ>નEઽપરયસય તસર દધયસવ ભ રત ॥૨-૧૮॥
antavanta ime deha nityasyo aktah sharirinah
anashino aprameyasya tasmad yudhyasva bharata.
य एन ववत हCत र यशन रCयत हतर / ।
उभI तI न ववज न$त< न य हजCत न हCयत ॥२-१९॥
ય એન વશત હKત ર યશન રKયત હતર ।
ઉભQ તQ ન શવજન(તE ન ય હનKત ન હKયત ॥૨-૧૯॥
ya enam vetti hantaram yashchainam manyate hatam
ubhau tav na vijanito na ayam hanti na hanyate
न ज यत श‹यत व कद धचCन य भ&तव भववत व न भ&य ।
अज< तनतय 6 शत<ऽय पर ण< न हCयत हCयर न 6रmर ॥२-२०॥
ન જયત શ¥યત વ કદ ભચU ય ભ *તવ ભશવત વ ન ભ *ય ।
અજE શનતય > શતEઽય પર ણE ન હKયત હKયર ન >ર{રB ॥૨-૨૦॥
na jayate mriyateva kadachin na ayam bhutva bhavita va na bhuyah
ajo nityah shashvato ayam purano na hanyate hanya mane sharire.
वद ववन श6न तनतय य एनरजरवययर / ।
कथ स परष प थ क घ तयतत हजCत कर / ॥२-२१॥
વદ શવન શ>ન શનતય ય એનરજરવયયર ।
કથ સ પરષ પ થ ક ઘ તયશત હનKત કર ॥૨-૨૧॥
veda vinashinam nityam ya enam ajam avyayam
katham sa puvushah partha kam ghatayati hanti kam.
व स शस ज$ण तन यथ ववह य नव तन गह तत नर<ऽपर णण ।
तथ 6रmर णण ववह य ज$ण CयCय तन सय तत नव तन दहm ॥२-२२॥
વ સ શસ જણ શન યથ શવહ ય નવ શન ગહ શત નરEઽપર ભણ ।
તથ >ર{ર ભણ શવહ ય જણ KયKય શન સય શત નવ શન દBહ{ ॥૨-૨૨॥
vasansi jirnani yatha vihaya navani grihnati naro parani
tatha sharirani vihaya jirnani anyani samyati navani dehi.
नन त}CदजCत 6स णण नन दहतत प वक ।
न चन कलदयCतय प< न 6<षयतत र रत ॥२-२३॥
નન ભ’KદનKત >સ ભણ નન દહશત પ વક ।
ન ચન કલદયKતય પE ન >Eષયશત ર રત ॥૨-૨૩॥
naianam chhindanti shastrani nainam dahati pavakah
na chai anam kledayanti apo na shoshayati marutah
अच}द<ऽयरद ह<ऽयरकलद<ऽ6<षय एव च ।
तनतय सवगत सथ णरचल<ऽय सन तन ॥२-२४॥
અચ’દEઽયરદ હEઽયરકલદEઽ>Eષય એવ ચ ।
શનતય સવગત સથ ણરચલEઽય સન તન ॥૨-૨૪॥
acchedyo ayam adahyo ayam akledyo shoshya eva cha
nityah sarvagatah sthanur achalo ayam sanatanah
अवयक<ऽयरधचCतय<ऽयरववक य)ऽयरचयत ।
तसर दव ववददतवन न न6<धचतरहशस ॥२-२५॥
અવયકતEઽયરભચKતયEઽયરશવક ય,ઽયમચયત ।
તસર દBવ શવકદતવન ન ન>Eભચતરહશસ ॥૨-૨૫॥
avyakto ayam achintyo ayam avikaryo ayam uchyate
tasmad evam viditvainam na anushochitam arhasi.
अथ चन तनतयज त तनतय व रCयस रतर / ।
तथ वप तव रह ब ह< नव 6<धचतरहशस ॥२-२६॥
અથ ચન શનતયજત શનતય વ રKયસ મતર ।
તથ શપ તવ રહ બ હE નવ >Eભચતરહશસ ॥૨-૨૬॥
atha chainam nityajatam nityam va manyase mritam
tatha api tvam mahabaho naianam shochitum arhasi
ज तसय दह धव< रतयधव जCर रतसय च ।
तसर दपररह यUऽथU न तव 6<धचतरहशस ॥२-२७॥
જતસય કહ ધવE મતયધવ જKર મતસય ચ ।
તસર દપકરહ ય_ઽથ_ ન તવ >Eભચતરહશસ ॥૨-૨૭॥
jatasya hi dhruvo mrityur dhruvam janma mritasyascha,
tasmad apariharyerthe na tvam shochitum arhasi
अवयक दmतन भ&त तन वयकरधय तन भ रत ।
अवयकतनधन Cयव तत क पररदवन ॥२-२८॥
અવયકત દ{શન ભ *ત શન વયકતરધય શન ભ રત ।
અવયકતશનધન Kયવ તત ક પકરદBવન ॥૨-૨૮॥
avyaktadini bhutani vyaktamadhyani bharata
avyaktanidhanani eva tatra ka paridevana.
आशयवतपशयतत कजशदनर शयवNदतत तथव च Cय ।
आशयवचचनरCय 6ण<तत शतव पयन वद न चव कजशत / ॥२-२९॥
આશયવતપશયશત કશશદBનર શયવXદશત તથવ ચ Kય ।
આશયવચચનરKય શણEશત શતવ પયન વદ ન ચવ કશશત ॥૨-૨૯॥
ashcharyavat pashyati kashchid enam ashcharyavad vadanti tathaiva cha anyah.
Ashcharyavachai anamanyah shrinoti Shrutva apyenam veda na chaiva kashchit
दहm तनतयरवधय<ऽय दह सवसय भ रत ।
तसर तसव णण भ&त तन न तव 6<धचतरहशस ॥२-३०॥
દBહ{ શનતયરવધયEઽય દBહB સવસય ભ રત ।
તસર તસવ ભણ ભ *ત શન ન તવ >Eભચતરહશસ ॥૨-૩૦॥
dehi nityamo avadhyo ayam dehe sarvasya bharata
tasmat sarvani bhutani na tvam shochitam arhasi.
सवधररवप च वकय न ववकजमपतरहशस ।
धमय वद यद च‰य<ऽCयतकततयसय न ववदत ॥२-३१॥
સવધરરશપ ચ વકય ન શવકનમપતરહશસ ।
ધમય દદ યદ ચ£યEઽKયતકશતયસય ન શવદત ॥૨-૩૧॥
svadharmam api cha vekshya na vikampitam arhasi
dharmyad dhi yuddha chhreyo anyat shatriyasya na vidyate.
यदच}य च<पपCन सवगN ररप वतर / ।
सणbन कततय प थ लभCत यदर$द6र / ॥२-३२॥
યદચ’ય ચEપપU સવગX રરપ વતર ।
સભખન કશતય પ થ લભKત યદર(દ>ર ॥૨-૩૨॥
yadrichhaya cho apapannam svargadvaram apavritam
sukhinah kshatriyah partha labhante yuddham idrisham.
अथ चतवशरर धमयP सग र न कररषयशस ।
तत सवधरP कqततP च दहतव प परव पसयशस ॥२-३३॥
અથ ચતતવશરર ધમયZ સગ ર ન કકરષયશસ ।
તત સવધરZ ક{શતª ચ કહતવ પ પરવ પસયશસ ॥૨-૩૩॥
atha chet tvam imam dharmyam samgramum na karishyasi
tatah svadharmam kirtim cha hitva papam avapsyasi
अकqततP च वप भ&त तन कथतयषयजCत तऽवयय र / ।
समभ ववतसय च कqततररण दततररचयत ॥२-३४॥
અક{શતª ચ શપ ભ *ત શન કથશયષયનKત તઽવયય ર ।
સમભ શવતસય ચ ક{શત”રરણ દશતકરચયત ॥૨-૩૪॥
akirtim cha api bhutani kathayishyanti te avyayam
sambhavitashya cha akritir marnanad atirichyate
भय दण दपरत रसयCत तव रह रथ ।
यष च तव बहरत< भ&तव य सयशस ल घवर / ॥२-३५॥
ભય દણ દપરત રસયKત તવ રહ રથ ।
યષ ચ તવ બહરતE ભ *તવ ય સયશસ લ ઘવર ॥૨-૩૫॥
bhayadranad upratam mansyante tvam maharathaha
yesham cha tvam bahumato bhutva yasyasi laghvam
अव चयव द श बह&CवददषयजCत तव दहत ।
तनCदCतसतव स ररयP तत< द bतर न ककर / ॥२-३६॥
અવ ચયવ દ શ બહK* વકદષયનKત તવ કહત ।
શનKદKતસતવ સ રરયZ તતE દ ખતર ન કકર ॥૨-૩૬॥
avachyavadamshcha bahun vadishyanti tava ahitaha
nindantas tava samorthyam tato dukhataram nu kim.
हत< व प पसयशस सवगP जजतव व भ<कयस रहmर / ।
तसर दवतi कICतय यद य कततनशय ॥२-३७॥
હતE વ પ પસયશસ સવગZ જજતવ વ ભEકયસ રહ{ર ।
તસર દશતષx કQKતય યદ ય કતશનશય ॥૨-૩૭॥
hato va prapasyasi svargam jitva va bhokshyase mahim
tasmad uttistha kaunteya yuddhaya kritanishchayah.
सbद b सर कतव ल भ ल भI जय जयI ।
तत< यद य यजयसव नव प परव पसयशस ॥२-३८॥
સખદ ખ સર કતવ લ ભ લ ભQ જય જયQ ।
તતE યદ ય યજયસવ નવ પ પરવ પસયશસ ॥૨-૩૮॥
sukh-dukhe same kritva labhalabhau jayajayau
tato yuddhaya yujyasva nai avam papam avapsyasi
एष तऽशभदहत स खय बवदय)ग जतवर 6ण ।
बदधय यक< यय प थ करबCध पह सयशस ॥२-३९॥
એષ તઽભભકહત સ ખય રદદય,ગ નતવર શણ ।
રદધય યકતE યય પ થ કરબKધ પહ સયશસ ॥૨-૩૯॥
esa te abhihita sankhye buddhir yoge tva imam shrinu
buddhya yukto yaya partha karmabandhanam prahasyasi
नह शभकरन 6<ऽजसत पतयव य< न ववदत ।
सवलपरपयसय धरसय त यत रहत< भय त / ॥२-४०॥
નહ ભભકરન >Eઽનસત પતયવ યE ન શવદત ।
સવલપરપયસય ધરસય ત યત રહતE ભય ત ॥૨-૪૦॥
ne aha bhikramanshosti pratyavayo no vidyate
svalpam api asya dharmasya trayate mahato bhayat.
वयवस य जतरक बवदरकह करनCदन ।
बह6 b हनCत श बदय<ऽवयवस तयन र / ॥२-४१॥
વયવસ ય નતરક રદદરBકBહ કરનKદન ।
બહ> ખ હનKત શ રદયEઽવયવસ શયન ર ॥૨-૪૧॥
vyavasayitmika buddhir eke aha kurunandana
bahushakha hyanantashcha buddhayo vyavasayinam.
य शरर पजषपत व च पवदCतयववपजशत ।
वदव दरत प थ न Cयदसत$तत व ददन ॥२-४२॥
ય શરર પનષપત વ ચ પવદKતયશવપશશત ।
વદવ દરત પ થ ન Kયદસત(શત વ કદન ॥૨-૪૨॥
yam imam pushpitam vacham pravadanty avipashchitaha
vedavadarataha partha na anyad astiti vadinaha
क र तर न सवगपर जCरकरफलपद र / ।
ककय वव6षबहल भ<गशयगतत पतत ॥२-४३॥
ક ર તર ન સવગપર જKરકરફલપદ ર ।
કકય શવ>ષબહલ ભEગશયગશત\ પશત ॥૨-૪૩॥
Kamatmanaha svargapara Janmakarmaphalapradam
Kriyavisha bahulam Bhogaishvaryagatim prati.
भ<गशयपसक न तय पहतचतस र / ।
वयवस य जतरक बवद सर धI न ववध$यत ॥२-४४॥
ભEગશયપસકત ન તય પહતચતસ ર ।
વયવસ ય નતરક રદદ સર ધQ ન શવધ(યત ॥૨-૪૪॥
bhogaishvaryaprasaktanam taya apahritachetasam
vyavasayatmika buddhin samadhau na vidhiyate
तगणयववषय वद तनसगणय< भव जन ।
तनNCN< तनतयसतवसथ< तनय)गकर आतरव न / ॥२-४५॥
તગણયશવષય વદ શનસગણયE ભવ રન ।
શનXKXE શનતયસતતવસથE શનય,ગકર આતરવ ન ॥૨-૪૫॥
traigunaya vishata veda nistraigunyo bhava arjuna
nirdvando nitya sattvastho niryogakshema atmavan
य व नथ उदप न सवत सपलत<दक ।
त व CसवUष वदष ब हणसय ववज नत ॥२-४६॥
ય વ નથ ઉદપ ન સવત સપલતEદકB ।
ત વ Kસવ_ષ વદBષ બ હણસય શવજનત ॥૨-૪૬॥
yavan artha udapane sarvataha samplutodake
tavan sarveshu vedeshu brahmanasya vijanatah.
करणयव धधक रसत र फलष कद चन ।
र करफलहतभ&र त सङग<ऽसतवकरणण ॥२-४७॥
કરણયવ શધક રસત ર ફલષ કદ ચન ।
* ત સઙEઽસતવકરભણ ॥૨-૪૭॥
ર કરફલહBતભર
Karmanye eva adhikaraste ma phaleshu kadachana
ma karmaphalahetur bhur ma te sango stva akarmani
य<गसथ कर कर णण सङग तयकतव धनजय ।
शसदधयशसदधय< सर< भ&तव सरतव य<ग उचयत ॥२-४८॥
યEગસથ કર કર ભણ સઙ તયકતવ ધનજય ।
શસદધયશસદધયE સરE ભ *તવ સરતવ યEગ ઉચયત ॥૨-૪૮॥
Yogasthan kuru karmani sangam tyaktva dhananjaya
siddhyasiddhyoho samo bhutva samatvam yoga uchyate.
दर& ण हवर कर बवदय<ग दनजय ।
बदI 6रणरजCवच} कपण फलहतव ॥२-४९॥
દ*રBણ હવર કર રદદયEગ દનજય ।
રદQ >રણરનKવચ’ કપણ ફલહBતવ ॥૨-૪૯॥
durena hy avaram karma buddhiyogad dhananjaya
buddhau sharnam anvichha kripanah phalahetavah
बवदयक< जह त$ह उभ सकतदषकत ।
तसर द<ग य यजयसव य<ग करस कI6लर / ॥२-५०॥
રદદયકતE જહ ત(હ ઉભ સકતદષકત ।
તસર દEગ ય યજયસવ યEગ કરસ કQ>લર ॥૨-૫૦॥
buddhiyukto jahati aha ubhe sukritduskrite
tasmad yogaya yujasva yogaha karmashu kaushalam.
करज बवदयक दह फल तयकतव रन$वषण ।
जCरबCधववतनरक पद गच}Cतयन रयर / ॥२-५१॥
કરજ રદદયકત કહ ફલ તયકતવ રન(શષણ ।
જKરબKધશવશનમકત પદ ગચ’Kતયન રયર ॥૨-૫૧॥
karmajam buddhiyukta hi phalam tyaktva manisinah
janma bandhavinirmuktaha padam gachhanty anamayam.
यद त र<हकशलल बवदवयतततररषयतत ।
तद गCत शस तनवUद श<तवयसय शतसय च ॥२-५२॥
યદ ત રEહકભલલ રદદવયશતતકરષયશત ।
તદ ગKત શસ શનવ_દ શEતવયસય શતસય ચ ॥૨-૫૨॥
yada hi mohakalilam buddhir vyatitarishyati
tada gantasi nirvedam shrotavyasya shrutasya cha
शततववपततपCन त यद सथ सयतत तनशल ।
सर ध वचल बवदसतद य<गरव पसयशस ॥२-५३॥
શશતશવપશતપU ત યદ સથ સયશત શનશલ ।
સર ધ વચલ રદદસતદ યEગરવ પસયશસ ॥૨-૫૩॥
Shrutivipratipanna te yada sthasyati nischala
samadhav achala buddhis tada yogam avapsyasi
अजन उव च
जसथतपजसय क भ ष सर धधसथसय क6व ।
जसथतध$ कक पभ षत ककर स$त वजत ककर / ॥२-५४॥
અરન ઉવ ચ
નસથતપજસય ક ભ ષ સર શધસથસય કB>વ ।
નસથતધ( કક\ પભ ષત કકર સ(ત વજત કકર ॥૨-૫૪॥
Arjuna Uvacha
Sthitapraghnasya ka bhasha samadhisthasya keshava
sthitadhihi kim prabhaseta kim asita vrajeta kim.
श$भगव नव च
पजह तत यद क र Cसव Cप थ रन<गत न / ।
आतरCयव तरन तष जसथतपजसतद<चयत ॥२-५५॥
શ(ભગવ નવ ચ
પજહ શત યદ ક ર Kસવ Kપ થ રનEગત ન ।
આતરKયવ તરન તષટ નસથતપજસતદEચયત ॥૨-૫૫॥
Shri Bhagavan uvacha
prajahati yada kaman sarvan partha manogatan
atmany eva itmana tushtaha sthitapraghnas tadochayte
द bषवनदNगनरन सbष ववगतसपह ।
व$तर गभयक<ध जसथतध$रतनरचयत ॥२-५६॥
દ ખષવનદXગનરન સખષ શવગતસપહ ।
વ(તર ગભયકEધ નસથતધ(મશનરચયત ॥૨-૫૬॥
dukheshva anudvignamanah sukheshu vigat sprihah
vitaraga bhaya krodhaha sthitadhir munir uchyate.
य सवत नशभसनहसतततप पय 6भ 6भर / ।
न शभनCदतत न Nवष तसय पज पततवiत ॥२-५७॥
ય સવત નભભસનહસતતતપ પય શભ શભર ।
ન ભભનKદશત ન Xનષટ તસય પજ પશતનષxત ॥૨-૫૭॥
yaha sarvatra anabhisnehas tat-tat prapya subhasubham
na abhinandati na dvesti tasya pragya pratisthita
यद सहरत च य क&र)ऽङग न$व सव6 ।
इजCदय ण$जCदय थUभयसतसय पज पततवiत ॥२-५८॥
યદ સહરત ચ ય ક*ર,ઽઙ ન(વ સવ> ।
ઇનKદય ણ(નKદય થ_ભયસતસય પજ પશતનષxત ॥૨-૫૮॥
yada samharate cha yam kurmo ariganiva sarvashah
indriyani indriyarthebhyas tasya pragya pratisthita
ववषय ववतनवतCत तनर ह रसय ददहन ।
रसवजP रस<ऽपयसय पर दषव तनवतत ॥२-५९॥
શવષય શવશનવતKત શનર હ રસય દBકહન ।
રસવજ Z રસEઽપયસય પર દષ%વ શનવતત ॥૨-૫૯॥
Vishaya vinivartante niraharasya dehinaha
rasvarjam raso api asya param dritva nivartate.
यतत< हवप कICतय परषसय ववपजशत ।
इजCदय णण पर थ$तन हरजCत पसभ रन ॥२-६०॥
યતતE હશપ કQKતય પરષસય શવપશશત ।
ઇનKદય ભણ પર થ(શન હરનKત પસભ રન ॥૨-૬૦॥
Yatato hy api kaunteya purushasya vipashchitah
indriyani pramathini harant prasabham manah
त तन सव णण सयमय यक आस$त रतपर ।
व6 दह यसयजCदय णण तसय पज पततवiत ॥२-६१॥
ત શન સવ ભણ સયમય યકત આસ(ત રતપર ।
વ> કહ યસયનKદય ભણ તસય પજ પશતનષxત ॥૨-૬૧॥
tani sarvani samayamya yukta asita matparah
vashe hi yasye inidriyani tasya pragya pratisthita
धय यत< ववषय Cपस सङगसतष&पज यत ।
सङग तसज यत क र क र तक<ध<ऽशभज यत ॥२-६२॥
ધય યતE શવષય Kપ સ સઙસતષ*પજયત ।
સઙ તસજયત ક ર ક ર તકEધEઽભભજયત ॥૨-૬૨॥
dhyaya to vishyan pumsah sangat tesu apajayate
sangat samjayate kamah kamat krodho abhijayate
क<ध €वतत सर<ह सर<ह तसरततववtर ।
सरततt6 दवदन 6< बवदन 6 तपणशयतत ॥२-६३॥
કEધ •વશત સરEહ સરEહ તસમશતશવ‡ર ।
સમશત‡> દદદન >E રદદન > તપણશયશત ॥૨-૬૩॥
Kroddhah bhavati sammohah Sammohat smritivibhramaha
Smritibhramshad buddhinasho Buddhinashat pranashyanti
र गNषववयकसत ववषय तनजCदयशरन / ।
आतरवशयववधय तर पस दरधधगच}तत ॥२-६४॥
ર ગXષશવયકતસત શવષય શનનKદયશરન ।
આતરવશયશવ”ધય તર પસ દરશધગચ’શત ॥૨-૬૪॥
ragadveshaviyuktais tu vishyan indriyanish cha aran
atmovashyair vidheyatma prasadam adhigachhati.
पस द सवद b न ह तनरसय<पज यत ।
पसCनचतस< ह 6 बवद पयवततiत ॥२-६५॥
પસ દB સવદ ખ ન હ શનરસયEપજયત ।
પસUચતસE હ શ રદદ પયવશતષxત ॥૨-૬૫॥
prasade sarvaduhkhanam hanirasyo apajayate
prasanna chetaso hyashu buddhih paryavatisthate
न जसत बवदरयकसय न च यकसय भ वन ।
न च भ वयत 6 जCतर6 Cतसय कत सbर / ॥२-६६॥
ન નસત રદદરયકતસય ન ચ યકતસય ભ વન ।
ન ચ ભ વયત > નKતર> Kતસય કત સખર ॥૨-૬૬॥
na asti buddhir ayuktasya na cha ayuktasya bhavana
na cha abhavayatah shantir ashantasya kutah sukham
इजCदय ण दह चरत यCरन<ऽन ववध$यत ।
तदसय हरतत पज व यन वशरव मभशस ॥२-६७॥
ઇનKદય ણ કહ ચરત યKરનEઽન શવધ(યત ।
તદસય હરશત પજ વ યન વશરવ મભશસ ॥૨-૬૭॥
indriyanam hi charatam yan mano anuvidhiyate
tad asya harati prajnam vayur navamiva ambhasi
तसर दसय रह ब ह< तनगहmत तन सव6 ।
इजCदय ण$जCदय थUभयसतसय पज पततवiत ॥२-६८॥
તસર દસય રહ બ હE શનગહ{ત શન સવ> ।
ઇનKદય ણ(નKદય થ_ભયસતસય પજ પશતનષxત ॥૨-૬૮॥
tasmad yasya mahabaho nigrihitani sarvashah
indriyani indriyarthebhya tasya pragya pratisthita.
य तन6 सवभ&त न तसय ज गतत सयर$ ।
यसय ज गतत भ&त तन स तन6 पशयत< रन ॥२-६९॥
ય શન> સવભ *ત ન તસય જગશત” સયર( ।
યસય જગશત ભ *ત શન સ શન> પશયતE મન ॥૨-૬૯॥
ya nisha sarvabhutanam tasyam jagarti samyami
yasyam jagrati bhutani sa nisha pashyato muneha.
आप&यर णरचलपततi सरदर प पवव6जCत यNत / ।
तNतक र य पवव6जCत सवU स 6 जCतर पन<तत न क रक र$ ॥२-७०॥
આપ *યર ણરચલપશતષx સમદર પ પશવ>નKત યXત ।
તXતક ર ય પશવ>નKત સવ_ સ > નKતર પનEશત ન ક રક ર( ॥૨-૭૦॥
apuryamanam achalapratishtham samudramapaha pravishanti yadvat
tadvat kamayampravishanti sarve sa shantim apnoti na kama kami
ववह य क र Cय सव न / पर शरतत तन सपह ।
तनरर< तनरहक र स 6 जCतरधधगच}तत ॥२-७१॥
શવહ ય ક ર Kય સવ ન પર શરશત શન સપહ ।
શનરરE શનરહક ર સ > નKતરશધગચ’શત ॥૨-૭૧॥
vihaya kaman yah sarvan pumamsh charati nishprihah
nirmamo nirahamkaraha sa shantim adhigachhati
एष ब ह$ जसथतत प थ नन प पय ववरहतत ।
जसथतव सय रCतक लऽवप बहतनव णरच}तत ॥२-७२॥
એષ બ હ( નસથશત પ થ નન પ પય શવમહશત ।
નસથતવ સય રKતક લઽશપ બહશનવ ણમચ’શત ॥૨-૭૨॥
esa brahmi sthitihi partha nai anam prapya vimuhyati
sthitva asyam antakale api brahma nirvanam ruchhati.
ॐ ततसददतत श$र€गवद$त स&पतनषतस बहववद य य<ग6 स
श$कषण जनसव द स खयय<ग< न र दNत$य<ऽधय य ॥ २ ॥
ॐ તતસકદશતશ(ર•ગવદ(ત સ *પશનષતસ
બહશવદ ય યEગ> સ
શ(કષણ રનસવ દB સ ખયયEગE ન ર દXત(યEઽધય ય ॥ ૨ ॥
Ohm iti shrimad bhagawadgitastu brahmvidyayam yogashastre
shri krishna-arjuna, samvade samkha yoga nama dwitiya adhyayah.

Chaptre 3

अजन उव च
जय यस$ चतकरणसत रत बवदजन दन ।
तजतक करणण घ<र र तनय<जयशस क6व ॥३-१॥
અરન ઉવ ચ
જય યસ( ચતકરણસત રત રદદરન દન ।
તનતક\ કરભણ ઘEરB ર શનયEજયશસ કB>વ ॥૩-૧॥
Arjuna Uvacha
jyayasi cheta karmanaste mata budhih janardana
tat kim karmani ghore mam niyojayasi keshava
वय शरशणव व कयन बवद र<हयस$व र ।
तदक वद तनजशतय यन शय<ऽहर पनय र / ॥३-२॥
વય શરશણવ વ કન રદદ\ રEહયસ(વ ર ।
તદBક વદ શનશશતય યન શયEઽહર પનય ર ॥૩-૨॥
vyamishrenev vakyena buddhim mohayaseeve me
tadekam vad nishchitya yena shreyoahmapnuyam
श$भगव नव च
ल<कऽजसरजCNववध तनi पर प<क रय नघ ।
ज नय<गन स खय न करय<गन य<धगन र / ॥३-३॥
શ(ભગવ નવ ચ
લEકBઽનસરતKXશવધ શનષx પર પEકત રય નઘ ।
જ નયEગન સ ખય ન કરયEગન યEભગન ર ॥૩-૩॥
Shri bhagavan uvacha
loke asmin dvividha nistha pura prokta maya anagha
gyanyogena sankhyanam karmyogena yoginam
न करण रन रमभ CनषकमयP परष<ऽशत ।
न च सCयसन दव शसवद सरधधगच}तत ॥३-४॥
ન કરણ રન રમભ UષકમયZ પરષEઽશત ।
ન ચ સKયસન દBવ શસદદ\ સરશધગચ’શત ॥૩-૪॥
na karmnam anarambhata naishkarmyam purushah ashrute
na cha sanyasanadeva siddhim samadhigachhati
न दह कजशतकणरवप ज त ततiतयकरकत / ।
क यत हव6 कर सव पकततजगण ॥३-५॥
ન કહ કશશતકણરશપ જત શતષxતયકરકત ।
ક યત હવ> કર સવ પકશતજગણ ॥૩-૫॥
na hi kaschkshana api jatu tishathati akarmkrit
karyate hi avashaha karma sarvaha prakitijaih gunaih
करUजCदय णण सयमय य आसत रनस सररन / ।
इजCदय थ जCवर&ढ तर शररय च र स उचयत ॥३-६॥
કર_નKદય ભણ સયમય ય આસત રનસ સરરન ।
ઇનKદય થ નKવમ *ઢ તર શરરય ચ ર સ ઉચયત ॥૩-૬॥
karmendriyani sanyamya yah aste manasa smaran
indriyarthana vimudhatma mithya charah sah uchayate
यजसतवजCदय णण रनस तनयमय रभतऽजन ।
करUजCदय करय<गरसक स ववश6षयत ॥३-७॥
યતસતવનKદય ભણ રનસ શનયમય રભતઽરન ।
કર_નKદય કરયEગરસકત સ શવશ>ષયત ॥૩-૭॥
yahstuv indriyani mansa niyamya arbhate arjuna
karmendriyaih karmayogam asaktah sah vishishyate
तनयत कर कर तव कर जय य< हकरण ।
6रmरय त वप च त न पशसदधयदकरण ॥३-८॥
શનયત કર કર તવ કર જય યE હકરણ ।
>ર{રય ત શપ ચ ત ન પશસદધયદકરણ ॥૩-૮॥
niyatam karu karma tvam karma jyayo hi akarmanah
shariryatra api cha te na prasidhyayeda karmanaha
यज थ तकरण<ऽCयत ल<क<ऽय करबCधन ।
तदथP कर कICतय रकसङग सर चर ॥३-९॥
યજ થ તકરણEઽKયત લEકEઽય કરબKધન ।
તદથZ કર કQKતય મકતસઙ સર ચર ॥૩-૯॥
yagyarthata karmanah anyatra lokah ayam karmabandhanah
tada artham karma kaunteya mukta sangah samachar
सहयज पज सषव पर<व च पज पतत ।
अनन पसववषयधवरष व<ऽजसतवषक रधक/ ॥३-१०॥
સહયજ પજ સષ%વ પરEવ ચ પજપશત ।
અનન પસશવષયધવરષ વEઽતસતવષટક રધક ॥૩-૧૦॥
sahayagyah prajah shristava pura uvacha prajapatih
anena pravishyachhvan aishah vah astu istakamdhuk
दव Cभ वयत नन त दव भ वयCत व ।
परसपर भ वयCत शय पररव पसयथ ॥३-११॥
દBવ Kભ વયત નન ત દBવ ભ વયKત વ ।
પરસપર ભ વયKત શય પરરવ પસયથ ॥૩-૧૧॥
devah bhavayat anena te devah bhavayanta vah
parasparam bhavayantah shreyah param avapasyatha
इष Cभ<ग जCह व< दव द सयCत यजभ ववत ।
तदत नपद यभय< य< भङक सतन एव स ॥३-१२॥
ઇષટ KભEગ નKહ વE દBવ દ સયKત યજભ શવત ।
તદત નપદ યભયE યE ભઙકત સતન એવ સ ॥૩-૧૨॥
istan bhogan hi vo deva dasyante yagyabhavitaha
tair dattan apradaya aibhyo yo bhungatte stayene eva sah
यजश6ष श6न सCत< रचयCत सवककजलबष ।
भञजत त तवघ प प य पचCतय तरक रण त / ॥३-१३॥
યજશ>ષટ શ>ન સKતE મચયKત સવકકનલબષ ।
ભઞત ત તવઘ પ પ ય પચKતય તરક રણ ત ॥૩-૧૩॥
yagyashistashinah santo muchayante sarvakilvishaih
bhunjate te twagham papa ye pachanti atma karnata.
अCन €वजCत भ&त तन पजCय दCनसमभव ।
यज €वतत पजCय< यज करसर€व ॥३-१४॥
અU •વનKત ભ *ત શન પરKય દUસમભવ ।
યજ •વશત પરKયE યજ કરસમ•વ ॥૩-૧૪॥
annat bhavanti bhutani parjanyat annasambhavah
yagyat bhavati parjanyo yagyah karma samudbhavah
कर बह<€व वववद बह करसर€वर / ।
तसर तसवगत बह तनतय यज पततवiतर / ॥३-१५॥
કર બહE•વ શવદદ બહ કરસમ•વર ।
તસર તસવગત બહ શનતય યજ પશતનષxતર ॥૩-૧૫॥
karma brahmodabhavan vidhhi brahma akasharsamudbhavam
tastmat sarvagatam brahma nityam yagye pratisthitam
एव पवततत चक न नवतयत$ह य ।
अघ यररजCदय र र< र<घ प थ स ज$वतत ॥३-१६॥
એવ પવશત”ત ચક ન નવતયત(હ ય ।
અઘ યકરનKદય ર રE રEઘ પ થ સ જવશત ॥૩-૧૬॥
evam pravartitam chakram na anuvartayati iha yaha
aghayu indriyaramo mogham partha sah jivati
यसतव तररततरव सय द तरतपश र नव ।
आतरCयव च सCतषसतसय क यP न ववदत ॥३-१७॥
યસતવ તરરશતરBવ સય દ તરતપતશ ર નવ ।
આતરKયવ ચ સKતષટસતસય ક યZ ન શવદત ॥૩-૧૭॥
yastvaatmaratireva syad atmatriptah cha manavah
atmani eva cha santushtah tasya karyam na viddyate
नव तसय कतन थ) न कतनह कशन ।
न च सय सवभ&तष कजशदथवयप शय ॥३-१८॥
નવ તસય કતન થ, ન કતનહ કશન ।
ન ચ સય સવભ *તષ કશશદથવયપ શય ॥૩-૧૮॥
naiv tasya kritenartho nakriteneh kashchan ।
n chasya sarvabhooteshu kashchidarthavyapaashrayah
तसर दसक सतत क यP कर सर चर ।
असक< ह चरCकर परर पन<तत प&रष ॥३-१९॥
તસર દસકત સતત ક યZ કર સર ચર ।
અસકતE હ ચરKકર પરર પનEશત પ *રષ ॥૩-૧૯॥
tasmat asaktah satatam karyam karma samachar
asakto hyacharankarma param apnoti purushah
करणव दह सशसवदर जसथत जनक दय ।
ल<कसगहरव वप सपशयCकतरहशस ॥३-२०॥
કરણવ કહ સશસદદર નસથત જનક દય ।
લEકસગહરવ શપ સપશયKકતરહશસ ॥૩-૨૦॥
karmana eva hi sansidhim asthita jankadayah
lok sangraham eva api sampashyam kartum arhasi
यदद चरतत शiसततदवतर< जन ।
स यतपर ण करत ल<कसतदनवतत ॥३-२१॥
યદદ ચરશત શષxસતતદBવતરE જન ।
સ યતપર ણ કરત લEકસતદનવતત ॥૩-૨૧॥
Yat yat acharati shreshthah tat tat dvetaraho janaha
sa yat pramanam kurute lokah tat anuvartate
न र प थ जसत कतवय ततष ल<कष ककचन ।
न नव परव पवय वत एव च करणण ॥३-२२॥
ન ર પ થ નસત કતવય શતષ લEકBષ કક\ચન ।
ન નવ પતરવ પતવય વત એવ ચ કરભણ ॥૩-૨૨॥
Na me parth asti kartavyam trishu lokeshu kinchan
na unvaptam avaptavyam varta eva cha karmani
यदद हह न वतUय ज त करणयतजCदत ।
रर वतर नवतCत रनषय प थ सव6 ॥३-२३॥
યકદ હહ ન વત_ય જત કરણયતનKદત ।
રર વતર નવતKત રનષય પ થ સવ> ॥૩-૨૩॥
yadi hi aham na varteyam jatu karmani atandritah
mama vartma anuvartante manushyah parth sarvashah
उतस$दयररर ल<क न कय P कर चदहर / ।
सकरसय च कत सय रपहCय शरर पज ॥३-२४॥
ઉતસ(દBયકરર લEક ન કય Z કર ચદહર ।
સકરસય ચ કત સય મપહKય શરર પજ ॥૩-૨૪॥
utsideyuh ime lokah na kuryam karma chet aham
sankarasya cha karta syam uphanyam imah prajah.
सक करणयववN स< यथ कवजCत भ रत ।
कय दNN सतथ सकजशकqषल)कसगहर / ॥३-२५॥
સકત કરણયશવX સE યથ કવનKત ભ રત ।
કય દXX સતથ સકતશશક{ષલ,કસગહર ॥૩-૨૫॥
saktah karmani avidvansah yath kurvanti bharata
kuryat vidvan tatha asaktah chikirshuh loksamghraham
न बवदभद जनयदज न करसङधगन र / ।
ज<षयतसवकर णण ववN Cयक सर चरन / ॥३-२६॥
ન રદદભદ જનયદજ ન કરસઙઙન ર ।
જEષયતસવકર ભણ શવX Kયકત સર ચરન ॥૩-૨૬॥
na buddhibhedam janayeta agyanam karmasanginam
joshyeta sarvakarmani vidvan yuktah samacharan
पकत ककयर ण तन गण कर णण सव6 ।
अहक रववर&ढ तर कत हशरतत रCयत ॥३-२७॥
પકત કકયર ણ શન ગણ કર ભણ સવ> ।
અહક રશવમ *ઢ તર કત હશરશત રKયત ॥૩-૨૭॥
prakriteha kriyamanani gunaihi karmani sarvashaha
ahankarvimudhatma karta aham iti manya te
ततवववत रह ब ह< गणकरववभ गय< ।
गण गणष वतCत इतत रतव न सजजत ॥३-२८॥
તતતવશવત રહ બ હE ગણકરશવભ ગયE ।
ગણ ગણષ વતKત ઇશત રતવ ન સજજત ॥૩-૨૮॥
tatva vit tu mahabaho guna karma vibhagayoh
gunah guneshu vartante iti mattva na sajjate
पकतगणसर&ढ सजजCत गणकरस ।
त नकतसनववद< रCद CकतसनववCन ववच लयत / ॥३-२९॥
પકતગણસમ *ઢ સજજKત ગણકરસ ।
ત નકતસનશવદE રKદ KકતસનશવU શવચ લયત ॥૩-૨૯॥
prakriteh gunasammudhaha sajjante guna karmasuh
tan akritsnavido mandan kritsnavit na vichalayeta
रतय सव णण कर णण सCयसय धय तरचतस ।
तनर 6$तनरर< भ&तव यधयसव ववगतजवर ॥३-३०॥
રશય સવ ભણ કર ભણ સKયસય ધય તરચતસ ।
શનર >(શન”રરE ભ *તવ યધયસવ શવગતજવર ॥૩-૩૦॥
mayi sarvani karmani sanyas adhyatma chetasah
nirashih nirmamah bhutva yudhyasva vigatjwarah
य र रतशरद तनतयरनततiजCत र नव ।
शद वCत<ऽनस&यCत< रचयCत तऽवप करशभ ॥३-३१॥
ય ર રતશરદ શનતયરનશતષxનKત ર નવ ।
શદ વKતEઽનસ *યKતE મચયKત તઽશપ કરભભ ॥૩-૩૧॥
ye me matam idam nityam anutisthanti manavah
shraddhavantah unsuyanto muchyante te api karmabhihi
य तवतदभयस&यCत< न नततiजCत र रतर / ।
सवज नववर&ढ सत जCववद नष नचतस ॥३-३२॥
ય તવતદભયસ *યKતE ન નશતષxનKત ર રતર ।
સવજ નશવમ *ઢ સત નKવદદ નષટ નચતસ ॥૩-૩૨॥
ye tu etat abhyasuyanto na anutisthanti me matam
sarvagyana vimudhan tan viddhi nashtan achetasaha.
सद6 चषत सवसय पकतज नव नवप ।
पकतत य जCत भ&त तन तनगह कक कररषयतत ॥३-३३॥
સદ> ચષટત સવસય પકતજ નવ નશપ ।
પકશત\ ય નKત ભ *ત શન શનગહ કક\ કકરષયશત ॥૩-૩૩॥
sadrisham chestate svasyah prakriteh gyanvan api
prakritim yanti bhutani nigrahah kim karishyati
इजCदयसयजCदयसय थU र गNषI वयवजसथतI ।
तय<न व6र गच}तI हसय पररपजCथनI ॥३-३४॥
ઇનKદયસયનKદયસય થ_ ર ગXષQ વયવનસથતQ ।
તયEન વ>ર ગચ’તQ હસય પકરપનKથનQ ॥૩-૩૪॥
idriyasya indriyasya arthe rag dveshau vyasthitau
tayoh na vasham agachheta tau hi asya paripanthinau
शय Cसवधर) ववगण परधर तसवनवiत त / ।
सवधरU तनधन शय परधर) भय वह ॥३-३५॥
શય Kસવધર, શવગણ પરધર તસવનનષxત ત ।
સવધર_ શનધન શય પરધર, ભય વહ ॥૩-૩૫॥
shreyan svadharmah vigunah pardharmat suanusthitat,
svadharm nidhanam shreyah pardharmah bhayavah
अजन उव च
अथ कन पयक<ऽय प प चरतत प&रष ।
अतनच}Cनवप व षणUय बल ददव तनय<जजत ॥३-३६॥
અરન ઉવ ચ
અથ કBન પયકતEઽય પ પ ચરશત પ *રષ ।
અશનચ’Uશપ વ ષણ_ય બલ કદવ શનયEજજત ॥૩-૩૬॥
Arjuna Uvacha
atha kena prayuktah ayam papam charati purushaha
anichhan api varshaneya balat eva niyojitaha
श$भगव नव च
क र एष क<ध एष रज<गणसर€व ।
रह 6न< रह प पर ववदधयनशरह वररणर / ॥३-३७॥
શ(ભગવ નવ ચ
ક ર એષ કEધ એષ રજEગણસમ•વ ।
રહ >નE રહ પ પર શવદધયનશરહ વકરણર ॥૩-૩૭॥
Shri Bhagvan uvacha
kamah aish krodhah aish rajoguna samudbhavaha
mahashano mahapapma viddhi enam iha varinam
& न ववयत वह–यथ द6) रलन च ।
धर
यथ<लबन वत< गभसतथ तनदर वतर / ॥३-३८॥
ધ *રન શવયત વદµયથ દ>, રલન ચ ।
યથEલબન વતE ગભસતથ તનદર વતર ॥૩-૩૮॥
dhumen avriyate vahinah yatha adavshaho malena cha
yatha ulben avritah garbhahstatha ten idam avritam
आवत ज नरतन ज तनन< तनतयवररण ।
क ररपण कICतय दषप&रण नलन च ॥३-३९॥
આવત જ નરતન જ શનનE શનતયવકરણ ।
ક રરપણ કQKતય દષપ *રBણ નલન ચ ॥૩-૩૯॥
avritam gyanam etena gyanino nityavairina
kama rapena kaunteya dushpurena analena cha
इजCदय णण रन< बवदरसय धधi नरचयत ।
एतववर<हयतयष ज नर वतय ददहनर / ॥३-४०॥
ઇનKદય ભણ રનE રદદરસય શધષx નમચયત ।
એતશવ”રEહયતયષ જ નર વતય દBકહનર ॥૩-૪૦॥
indriyani manah buddhi asya adhisthanam uchyate
aitaih vimohayati aishah gyanam avritya dehinam
तसर तवशरजCदय णय दI तनयमय भरतषभ ।
प पर न पजदह हन ज नववज नन 6नर / ॥३-४१॥
તસર તતવશરનKદય ણય દQ શનયમય ભરતષભ ।
પ પર ન પજકહ હન જ નશવજ નન >નર ॥૩-૪૧॥
tasmat tvam indriyani adau niyamya bharatarshabhah
papamanam prajahi hi enam gyan, vigyan-nashanam
इजCदय णण पर णय हररजCदयभय पर रन ।
रनससत पर बवदय) बद परतसत स ॥३-४२॥
ઇનKદય ભણ પર ણય હકરનKદયભય પર રન ।
રનસસત પર રદદય, રદ પરતસત સ ॥૩-૪૨॥
indriyani parani ahuh indriyebhyaha param manaha
manasah tu para budhih yah buddheh paratastu saha
एव बद पर बदधव ससतभय तर नर तरन ।
जदह 6त रह ब ह< क ररप दर सदर / ॥३-४३॥
એવ રદ પર રદધવ સસતભય તર નર તરન ।
જકહ >ત રહ બ હE ક રરપ દર સદર ॥૩-૪૩॥
evam buddheh param budhvah samstabhya atmanam atmana
jahi shatrum mahabaho kamarupam durasadam
ॐ ततसददतत श$र€गवद$त स&पतनषतस बहववद य य<ग6 स
श$कषण जनसव दकरय<ग न र तत$य<ऽधय य: ॥ ३ ॥
ॐ તતસકદશતશ(ર•ગવદ(ત સ *પશનષતસ
બહશવદ ય યEગ> સ
શ(કષણ રનસવ દBકરયEગ ન ર તત(યEઽધય ય: ॥ ૩ ॥
Ohm iti shrimad bhagawadgitastu brahmvidyayam yogashastre
shri krishna-arjuna, samvade karmayoga nama tritiyo adhyayah.

Chapter 4

श$भगव नव च
इर वववसवत य<ग प<कव नहरवययर / ।
वववसव Cरनव प ह रनररकव कवऽबव$त / ॥४-१॥
શ(ભગવ નવ ચ
ઇર શવવસવત યEગ પEકતવ નહરવયયર ।
શવવસવ Kરનવ પ હ રનકરકવ કવઽબવ(ત ॥૪-૧॥
Shri Bhagavan uvacha
imam vivasvate yogn proktavanahamavyayam
vivaswanmanave praah manurishvakveobruvit
एव परमपर प पशरर र जषय< ववद ।
स क लनह रहत य<ग< नष परCतप ॥४-२॥
એવ પરમપર પ પતશરર ર જષયE શવદ ।
સ ક લનહ રહત યEગE નષટ પરKતપ ॥૪-૨॥
evam paramparapraptam imam rajarshayo viduha
sah kalena ih mahata yogo nastaha paramtapa
स एव य रय तऽद य<ग प<क पर तन ।
भक<ऽशस र सb चतत रहसय हतदतरर / ॥४-३॥
સ એવ ય રય તઽદ યEગ પEકત પર તન ।
ભકતEઽશસ ર સખ ચશત રહસય હતદતરર ॥૪-૩॥
sah eva ayam maya te adya yogaha proktaha puratanaha
bhaktah asi me sakha cha iti rahasyam hi etat uttamam
अजन उव च
अपर भवत< जCर पर जCर वववसवत ।
कथरतदNज न$य तवर दI प<कव तनतत ॥४-४॥
અરન ઉવ ચ
અપર ભવતE જKર પર જKર શવવસવત ।
કથરતદXજન(ય તવર દQ પEકતવ શનશત ॥૪-૪॥
Arjuna uvacha
Aparam bhavato janma param janma vivasvatah
katham etat vijaniyam tvam adau proktavan iti
श$भगव नव च
बह&तन र वयत$त तन जCर तन तव च जन ।
त Cयह वद सव णण न तव वतथ परCतप ॥४-५॥
શ(ભગવ નવ ચ
બહશ* ન ર વયત(ત શન જKર શન તવ ચ રન ।
ત Kયહ વદ સવ ભણ ન તવ વતથ પરKતપ ॥૪-૫॥
Shri Bhagawan Uvacha
bahuni me vyatitani janmani tava cha arjuna
tani aham veda sarvani na tvam vettha paramtapah.
अज<ऽवप सCनवयय तर भ&त न र$शर<ऽवप सन / ।
पकतत सव रधधi य सभव मय तरर यय ॥४-६॥
અજEઽશપ સUવયય તર ભ *ત ન ર(શરEઽશપ સન ।
પકશત\ સવ રશધષx ય સભવ મય તરર યય ॥૪-૬॥
ajah api sann avyayatma bhutanam ishvarah api san
prakratim svam adhisthaya sambhavami atmamayaya
यद यद दह धरसय गल तनभवतत भ रत ।
अभयतथ नरधरसय तद तर न सज मयहर / ॥४-७॥
યદ યદ કહ ધરસય ગલ શનભવશત ભ રત ।
અભયતથ નરધરસય તદ તર ન સજમયહર ॥૪-૭॥
yada yada hi dharmasya glanirbhavati bharata
abhyuthanam adharmasya tada atmanam srijami aham
& ववन 6 य च दषकत र / ।
पररत ण य स धन
धरससथ पन थ य समभव शर यग यग ॥४-८॥
પકરત ણ ય સ ધ *ન શવન > ય ચ દષકત ર ।
ધરસસથ પન થ ય સમભવ શર યગ યગ ॥૪-૮॥
paritranaya sadhunam vinashyaya cha dushkritam
dharmasansthapana arthaya sambhavami yuge yuge
जCर कर च र ददवयरव य< ववत ततवत ।
तयकतव दह पनजCर नतत र रतत स<ऽजन ॥४-९॥
જKર કર ચ ર કદવયરવ યE વશત તતતવત ।
તયકતવ દBહ પનરKર નશત ર રશત સEઽરન ॥૪-૯॥
janma karma cha me divyam evam yah vetti tattvatah
tyaktava deham punah janma na etimama eti sah arjuna
व$तर ग भयक<ध रCरय र रप धशत ।
बहव< ज नतपस प&त र€ वर गत ॥४-१०॥
વ(તર ગ ભયકEધ રKરય ર મપ શશત ।
બહવE જ નતપસ પ *ત ર• વર ગત ॥૪-૧૦॥
vitaraga bhaya krodhah manmayah mama upashritaha
bahavah gyantapasa putah madbhavan agataha
य यथ र पपदCत त सतथव भज मयहर / ।
रर वतर नवतCत रनषय प थ सव6 ॥४-११॥
ય યથ ર પપદKત ત સતથવ ભજમયહર ।
રર વતર નવતKત રનષય પ થ સવ> ॥૪-૧૧॥
ye yatha mam prapadyante tan tatha eva bhajami aham
mam vartm anuvartante manushayah partha sarvashah
क ङकCत करण शसवद यजCत इह दवत ।
ककप दह र नष ल<क शसवदभवतत करज ॥४-१२॥
ક ઙKત કરણ શસદદ\ યજKત ઇહ દBવત ।
ભકપ કહ ર નષ લEકB શસદદભવશત કરજ ॥૪-૧૨॥
Kankshantaha karmanam siddhim yajant iha devatah
kshipram hi manuse loke siddhirbhavati karmaja
च तवणयP रय सष गणकरववभ ग6 ।
तसय कत ररवप र ववदधयकत ररवययर / ॥४-१३॥
ચ તવણયZ રય સષટ ગણકરશવભ ગ> ।
તસય કત રરશપ ર શવદધયકત રરવયયર ॥૪-૧૩॥
chaturvarnyam maya shristam gunakarma vibhagashah
tasya kartaram api mama viddhi akartarma avyayam
न र कर णण शलमपजCत न र करफल सपह ।
इतत र य<ऽशभज न तत करशभन स बधयत ॥४-१४॥
ન ર કર ભણ ભલમપનKત ન ર કરફલ સપહ ।
ઇશત ર યEઽભભજન શત કરભભન સ બધયત ॥૪-૧૪॥
na mam karmani limpanti na me karmaphale spriha
iti mam yoabhijanati karma bhirna sahbadhyate
एव ज तव कत कर प&व—रवप ररकशभ ।
कर कर—व तसर तव प&व— प&वतर कतर / ॥४-१५॥
એવ જ તવ કત કર પ *વ·રશપ મમકભભ ।
કર કર·વ તસર તતવ પ *વ· પ *વતર કતર ॥૪-૧૫॥
evam gyatva kritam karma purvaih api mumukshabhih
kuru karma eva tasmat tvam purvaihi purvataram kritam
कक कर ककरकरUतत कवय<ऽपयत र<दहत ।
तत कर पवकय शर यजज तव र<कयसऽ6भ त / ॥४-१६॥
કક\ કર કકરકર_શત કવયEઽપયત રEકહત ।
તત કર પવકય શર યજજ તવ રEકયસઽશભ ત ॥૪-૧૬॥
kim karma kim akarma iti kavayavah api atra mohitaha
tat te karma pravakshyami yat gyatva mokshyashe ashubhat
करण< हवप ब<दवय ब<दवय च ववकरण ।
अकरणश ब<दवय गहन करण< गतत ॥४-१७॥
કરણE હશપ બEદવય બEદવય ચ શવકરણ ।
અકરણશ બEદવય ગહન કરણE ગશત ॥૪-૧૭॥
karmano hi api bodhavyam bodhavyam cha vikarmanaha
akarmanshcha bodhavyam gahanah karmano gatihi
करणयकर य पशयदकरणण च कर य ।
स बवदर Cरनषयष स यक कतसनकरकत / ॥४-१८॥
કરણયકર ય પશયદકરભણ ચ કર ય ।
સ રદદર Kરનષયષ સ યકત કતસનકરકત ॥૪-૧૮॥
karmani akarma yah pashyet akarmani cha karma yah
sah buddhiman manusyesu sah yuktah kritsnakarmakrita
यसय सवU सर रमभ क रसकलपवजजत ।
ज न जगनदगधकर ण तर ह पजण त बध ॥४-१९॥
યસય સવ_ સર રમભ ક રસકલપવજરત ।
જ ન નગનદગધકર ણ તર હ પનણ ત રધ ॥૪-૧૯॥
yasya sarve samarambhaha kama sankalp varjitaha
gyanagnidagdhakarmanam tamahuh panditam budhah
तयकतव करफल सङग तनतयतप< तनर शय ।
करणयशभपवत<ऽवप नव ककधचतकर<तत स ॥४-२०॥
તયકતવ કરફલ સઙ શનતયતપતE શનર શય ।
કરણયભભપવતEઽશપ નવ કક\ભચતકરEશત સ ॥૪-૨૦॥
tyaktva karmaphalasangam nitrayatriptah nirasrayaha
karmany abhipravrittoh api na eva kinchit karoti saha
तनर 6$यतधचत तर तयकसवपररगह ।
6 रmर कवल कर कवCन पन<तत ककजलबषर / ॥४-२१॥
શનર >(યતભચત તર તયકતસવપકરગહ ।
> ર{ર કBવલ કર કવU પનEશત કકનલબષર ॥૪-૨૧॥
nirashih yatchitatma tyakta sarva parigrahah
shariram kevalam karma kurvan na apnoti kilvisham
यदच} ल भसतष< NCN त$त< ववरतसर ।
सर शसद वशसदI च कतव वप न तनबधयत ॥४-२२॥
યદચ’ લ ભસતષટE XKX ત(તE શવરતસર ।
સર શસદ વશસદQ ચ કતવ શપ ન શનબધયત ॥૪-૨૨॥
yadrichhalabh santusto dvandvateito vimatsarah
samah siddhau aiddhau cha kritva api na nibadhyate
गतसङगसय रकसय ज न वजसथतचतस ।
यज य चरत कर सरग पववलmयत ॥४-२३॥
ગતસઙસય મકતસય જ ન વનસથતચતસ ।
યજ ય ચરત કર સરગ પશવલ(યત ॥૪-૨૩॥
gatsangasya muktasya gyanavapthita chetasah
yagyai acharatah; karma samagram praviliyate
बह पण बह हववबह गनI बहण हतर / ।
बहव तन गCतवय बहकरसर धधन ॥४-२४॥
બહ પણ બહ હશવબહ ગનQ બહણ હતર ।
બહવ તન ગKતવય બહકરસર શધન ॥૪-૨૪॥
brahma arpanam brahma havih brahmagnau brahmana hutam
brahmai tena gantavyam brahmakarma samadhina
दवरव पर यज य<धगन पयप सत ।
बह गन वपर यज यजनव<पजहतत ॥४-२५॥
દ•વરવ પરB યજ યEભગન પયપ સત ।
બહ ગન વપરB યજ યજનવEપરહશત ॥૪-૨૫॥
devam eva apare yagyam yoginah paryupasate
brahmagnau apare yagyam yagyena eva upjuhyati
श<त दmन$जCदय णयCय सयर जगनष जहतत ।
6बद दmजCवषय नCय इजCदय जगनष जहतत ॥४-२६॥
શEત દ{ન(નKદય ણયKય સયર નગનષ રહશત ।
>બદ દ{નKવષય નKય ઇનKદય નગનષ રહશત ॥૪-૨૬॥
shrotadina indriyani anye samyamagrishu juhvati
shahdadina vishyan anye indriyagnishu juhvati
सव ण$जCदयकर णण प णकर णण च पर ।
आतरसयरय<ग गनI जहतत ज नदmवपत ॥४-२७॥
સવ ણ(નKદયકર ભણ પ ણકર ભણ ચ પરB ।
આતરસયરયEગ ગનQ રહશત જ નદ{શપત ॥૪-૨૭॥
sarvani indriyakarmani prankarmani cha apare
atmasamyam yogagnau juhyati gyandipite
दवययज सतप<यज य<गयज सतथ पर ।
सव धय यज नयज श यतय सश6तवत ॥४-२८॥
દવયયજ સતપEયજ યEગયજ સતથ પરB ।
સવ ધય યજ નયજ શ યતય સશ>તવત ॥૪-૨૮॥
dravya yagyah tapoyagyah yogayagyah tatha apare
svadhyaya gyanayagyah cha yatayah shanshitvratah
अप न जहतत प ण प णऽप न तथ पर ।
प ण प नगत$ रदधव प ण य रपर यण ॥४-२९॥
અપ ન રહશત પ ણ પ ણઽપ ન તથ પરB ।
પ ણ પ નગત( રદધવ પ ણ ય રપર યણ ॥૪-૨૯॥
apane juhvati pranam prane apana tathapare
pranapanagati ruddhava pranayama parayanah
अपर तनयत ह र प ण Cप णष जहतत ।
सवUऽपयत यजववद< यजकवपतकलरष ॥४-३०॥
અપરB શનયત હ ર પ ણ Kપ ણષ રહશત ।
સવ_ઽપયત યજશવદE યજકશપતકલરષ ॥૪-૩૦॥
apare niyathara pranam praneshu juhvati
sarve api etc yagyavidah yagyakshapita kalmishah
यजश6ष रतभज< य जCत बह सन तनर / ।
न य ल<क<ऽसतययजसय कत<ऽCय करसतर ॥४-३१॥
યજશ>ષટ મતભજE ય નKત બહ સન તનર ।
ન ય લEકEઽસતયયજસય કતEઽKય કરસતર ॥૪-૩૧॥
yagya shistabhujmritah yanti brahma sanatanam
na ayam lokah asti ayagyasya kutah anyah kurusattam
एव बहववध यज ववतत बहण< रb ।
करज जCववद त Cसव नव ज तव ववर<कयस ॥४-३२॥
એવ બહશવધ યજ શવતત બહણE મખ ।
કરજનKવદદ ત Kસવ નવ જ તવ શવરEકયસ ॥૪-૩૨॥
evam bahuvidhan yagyah vitatah brahmanah mukhe
karmajan viddhi tan sarvana evam gyatva vimokshyase
शय Cदवयरय दज जज नयज परCतप ।
सवP कर णbल प थ ज न पररसर पयत ॥४-३३॥
શય Kદવયરય દજ જજ નયજ પરKતપ ।
સવZ કર ભખલ પ થ જ ન પકરસર પયત ॥૪-૩૩॥
shreyan dravyamyat yagyat gyanayagyah parantap
sarvam karma akhilam parth gyane parisamapyate
तदNवद पणणप तन पररपशन सवय ।
उपदकयजCत त ज न ज तननसततवदश6न ॥४-३४॥
તદXદદ પભણપ તન પકરપશન સવય ।
ઉપદBકયનKત ત જ ન જ શનનસતતતવદશ>”ન ॥૪-૩૪॥
tat viddhi pranipatena pratiprashnena sevaya
updekshyanti te gyanam gyaninah tatudarshinin
यजज तव न पनर)हरव य सयशस प ण व ।
यन भ&त Cय6षण दकयसय तरCयथ< रतय ॥४-३५॥
યજજ તવ ન પનર,હરવ ય સયશસ પ ણ વ ।
યન ભ *ત Kય>ષણ દકયસય તરKયથE રશય ॥૪-૩૫॥
yat gyatna na punah moham evam yasyasi pandava
yen bhutani asheshena drakshiyasi atmani atho mayi
अवप चदशस प पभय सवUभय प पकतर ।
सवP ज नपलवनव वजजन सCतररषयशस ॥४-३६॥
અશપ ચદશસ પ પભય સવ_ભય પ પકતર ।
સવZ જ નપલવનવ વજજન સKતકરષયશસ ॥૪-૩૬॥
api cheta asi papebhyah sarvebhyah papakritam
sarvam gyana plavena eva vrijanam santarisyashi
यथध शस सशरद<ऽजगनभसरस तकरतऽजन ।
ज न जगन सवकर णण भसरस तकरत तथ ॥४-३७॥
યથધ શસ સશરદEઽનગનભસરસ તકરતઽરન ।
જ ન નગન સવકર ભણ ભસરસ તકરત તથ ॥૪-૩૭॥
yatha edhansi samiddhi agnih bhasmasat kurute arjuna
gyanagni sarvakarmavi bhasmasat kurute tatha
न दह ज नन सद6 पववतशरह ववदत ।
ततसवय य<गसशसद क लन तरतन ववCदतत ॥४-३८॥
ન કહ જ નન સદ> પશવતશરહ શવદત ।
તતસવય યEગસશસદ ક લન તરશન શવKદશત ॥૪-૩૮॥
na hi gyanena sadrisham pavitram iha vidhyate
tat svayan yogasamsiddhah kalena atmani vindati
शद व ™ललभत ज न ततपर सयतजCदय ।
ज न लबधव पर 6 जCतरधचरण धधगच}तत ॥४-३९॥
શદ વ ºલલભત જ ન તતપર સયતનKદય ।
જ ન લબધવ પર > નKતરભચરBણ શધગચ’શત ॥૪-૩૯॥
shradhavan labhata gyanam tatparah samyatendriyah
gyanam labdhava param shantim acharena adhigachhati
अजश शदध नश स6य तर ववनशयतत ।
न य ल<क<ऽजसत न पर< न सb स6य तरन ॥४-४०॥
અજશ શદધ નશ સ>ય તર શવનશયશત ।
ન ય લEકEઽનસત ન પરE ન સખ સ>ય તરન ॥૪-૪૦॥
agyah cha ashraddhanah cha sanshayaatna vinashyanti
na ayam lokah asti na parah na sukham shanshayatmanah
य<गसCयसतकर ण ज नसत}Cनस6यर / ।
आतरवCत न कर णण तनबधनजCत धनजय ॥४-४१॥
યEગસKયસતકર ણ જ નસભ’Uસ>યર ।
આતરવKત ન કર ભણ શનબધનનKત ધનજય ॥૪-૪૧॥
yoga samyastha karmanam gyana sanchhinnasahnshayam
atmavantam na karmani nibandhanti dhamanjaya
तसर दज नसमभ&त हतसथ ज न शसन तरन ।
त}तवन स6य य<गर ततi<वतi भ रत ॥४-४२॥
તસર દજ નસમભ *ત હતસથ જ ન શસન તરન ।
ભ’તતવન સ>ય યEગર શતષxEશતષx ભ રત ॥૪-૪૨॥
tasmat agayana sambhutam hritastham gyanasina atmanah
chhitva evam shanshayam atishtha utistha bharata
ॐ ततसददतत श$र€गवद$त स&पतनषतस बहववद य य<ग6 स
श$कषण जनसव द करबह पणय<ग< न र चतथ)ऽधय य ॥ ४ ॥
ॐ તતસકદશતશ(ર•ગવદ(ત સ *પશનષતસ
બહશવદ ય યEગ> સ
શ(કષણ રનસવ દB કરબહ પણયEગE ન ર ચતથ,ઽધય ય ॥ ૪ ॥
Ohm iti shrimad bhagawadgitastu brahmvidyayam yogashastre
shri krishna-arjuna, samvade karmabrahmarpana yoga nama chaturtho adhyayah.

Chapter 5

अजन उव च
सCय स करण कषण पनय)ग च 6सशस ।
यच‰य एतय<रक तCर ब&दह सतनजशतर / ॥५-१॥
અરન ઉવ ચ
સKય સ કરણ કષણ પનય,ગ ચ >સશસ ।
યચ£ય એતયEરBક તKર બ *કહ સશનશશતર ॥૫-૧॥
Arjuna uvacha
sanyasam karmanam krishna punah yogam cha shansati
yat shreyah etayoh ekam tanme bruhi sunishchitam
श$भगव नव च
सCय स करय<गश तन शयसकर वभI ।
तय<सत करसCय स तकरय<ग< ववश6षयत ॥५-२॥
શ(ભગવ નવ ચ
સKય સ કરયEગશ શન શયસકર વભQ ।
તયEસત કરસKય સ તકરયEગE શવશ>ષયત ॥૫-૨॥
Shri Bhagavan uvacha
sanyasah karmayogah cha ninshreyaskarau ubhau
tayostu karma sanyasat karma yogo vishisyate
जय स तनतयसCय स$ य< न Nवष न क ङकतत ।
तनNCN< दह रह ब ह< सb बCध तपरचयत ॥५-३॥
જય સ શનતયસKય સ( યE ન Xનષટ ન ક ઙશત ।
શનXKXE કહ રહ બ હE સખ બKધ તપમચયત ॥૫-૩॥
gyeyah sah ritya sanyasi yo na dvesti na kankshati
nirdvanduo hi mahabaho sukham bandhat pramuchyate
स खयय<गI पथगब ल पवदजCत न पजण त ।
एकरपय जसथत समयगभय<ववCदत फलर / ॥५-४॥
સ ખયયEગQ પથગબ લ પવદનKત ન પનણ ત ।
એકરપય નસથત સમયગભયEશવ”Kદત ફલર ॥૫-૪॥
sankhya yogau prithaka balah pravadanti na panditah
ekam api asthitah samyak ubhayoh vindate phalam
यतस खय प पयत सथ न तद<गरवप गमयत ।
एक स खय च य<ग च य पशयतत स पशयतत ॥५-५॥
યતસ ખય પ પયત સથ ન તદEગરશપ ગમયત ।
એક સ ખય ચ યEગ ચ ય પશયશત સ પશયશત ॥૫-૫॥
yat sankhai prapyate sthanam tat yogaih api gamyate
ekam samkhayam cha yogam chayah pashyati sah pashyanti
सCय ससत रह ब ह< द bर परय<गत ।
य<गयक< रतनबह नधचरण धधगच}तत ॥५-६॥
સKય સસત રહ બ હE દ ખર પતરયEગત ।
યEગયકતE મશનબહ નભચરBણ શધગચ’શત ॥૫-૬॥
samyaso tu mahabaho dukham aptum ayogatah
yogamuktah munih brahma nachiren adhigachhati
य<गयक< वव6द तर ववजजत तर जजतजCदय ।
सवभ&त तरभ&त तर कवCनवप न शलपयत ॥५-७॥
યEગયકતE શવશદ તર શવજજત તર જજતનKદય ।
સવભ *ત તરભ *ત તર કવUશપ ન ભલપયત ॥૫-૭॥
yogayukta uihuddhatma vijitatma jitendriyah
sarvabhutatma bhutatma kurvan api na lipyate
नव ककधचतकर<र$तत यक< रCयत ततवववत / ।
/p च}Cसवपञशसन / ॥५-८॥
पशयञशणवCसप6जञजघCनशन‌ग
નવ કક\ભચતકરEર(શત યકતE રKયત તતતવશવત ।
પશયઞશણવKસપ>શઞઘUશKગચ’Kસવપઞશસન ॥૫-૮॥
na eva kinchit karami iti yuktah manyeta tatvavit
payshan shrinvan shaparshan jighrann ashanan gachhan svapam
पलपजCवसजCगहCनजCरषजCनशरषCनवप ।
इजCदय ण$जCदय थUष वतCत इतत ध रयन / ॥५-९॥
પલપનKવસજKગહનનKરષશUશરષUશપ ।
ઇનKદય ણ(નKદય થ_ષ વતKત ઇશત ધ રયન ॥૫-૯॥
pralapan vishrijan grihan unmisan, nimisan api
indriyani indriyartheshu vartante iti dharyan
बहणय ध य कर णण सङग तयकतव कर<तत य ।
शलपयत न स प पन पदपतशरव मभस ॥५-१०॥
બહણય ધ ય કર ભણ સઙ તયકતવ કરEશત ય ।
ભલપયત ન સ પ પન પદપતશરવ મભસ ॥૫-૧૦॥
brahmani adhaya karmani sanga tyaktva karoti yah
lipyate na sa papen padma patram eva ambhasa.
क यन रनस बदधय कवलररजCदयरवप ।
य<धगन कर कवजCत सङग तयकतव तर6दय ॥५-११॥
ક યન રનસ રદધય કBવલકરનKદયરશપ ।
યEભગન કર કવનKત સઙ તયકતવ તરશદય ॥૫-૧૧॥
kayena manasa budhaya kevalaia indriyaih api
yoginah karma kurvanti samgam tyaktva atmashudd haye.
यक करफल तयकतव 6 जCतर पन<तत नवiकqर / ।
अयक क रक रण फल सक< तनबधयत ॥५-१२॥
યકત કરફલ તયકતવ > નKતર પનEશત નનષxક{ર ।
અયકત ક રક રBણ ફલ સકતE શનબધયત ॥૫-૧૨॥
yuktah karmaphalam tyaktva shantim aproti naisthikim
ayuktah kamakarena phale sakto nibadhyate
सवकर णण रनस सCयसय सत सb व6$ ।
नवN र पर दहm नव कवCन क रयन / ॥५-१३॥
સવકર ભણ રનસ સKયસય સત સખ વ>( ।
નવX રB પરB દBહ{ નવ કવU ક રયન ॥૫-૧૩॥
sarva karmani manasa sanyasya aste sukham vashi
nav dvare pure dehi naiva kurvan na kavyana
न कततव न कर णण ल<कसय सजतत पभ ।
न करफलसय<ग सवभ वसत पवतत ॥५-१४॥
ન કતતવ ન કર ભણ લEકસય સજશત પભ ।
ન કરફલસયEગ સવભ વસત પવતત ॥૫-૧૪॥
na kartvam na karmani lokasya srijati prabhuh,
na karmaphola danyogam svabhavah tu pravartate
न दत कसयधचतप प न चव सकत ववभ ।
अज नन वत ज न तन रहजCत जCतव ॥५-१५॥
ન દત કસયભચતપ પ ન ચવ સકત શવભ ।
અજ નન વત જ ન તન મહનKત જKતવ ॥૫-૧૫॥
na adatye kasyachit papam na cha eva sukritam vibhuh
agyanena avritam gyanam ten muhyanti jantavah
ज नन त तदज न यष न श6तर तरन ।
तष र ददतयवजज न पक 6यतत ततपरर / ॥५-१६॥
જ નન ત તદજ ન યષ ન શ>તર તરન ।
તષ ર કદતયવજજ ન પક >યશત તતપરર ॥૫-૧૬॥
gyanam tu tat agyanam yesham nashitam atmanch
tesham adityavay gyanam prakashayati tataparama
तदp
‌बदयसतद तर नसतजCनi सततपर यण ।
गच}Cतयपनर ववत ज नतनध&तकलरष ॥५-१७॥
તદદયસતદ તર નસતશUષx સતતપર યણ ।
ગચ’Kતયપનર વશત\ જ નશનધતકલરષ
* ॥૫-૧૭॥
tadabudhyayah tadantmamah tannisthah tannaparayanah
gachhanti apunranvrittim gyannirdhuta kalmasha
ववद ववनयसपCन ब हण गवव हजसततन ।
6तन चव शप क च पजण त सरदश6न ॥५-१८॥
શવદ શવનયસપU બ હણ ગશવ હનસતશન ।
શશન ચવ શપ કB ચ પનણ ત સરદશ>”ન ॥૫-૧૮॥
vidya vinaya sampanne brahmane javi hastini
shuchi cha eva svapake cha panditah samdarshinah
इहव तजजत सग) यष स मय जसथत रन ।
तनद)ष दह सर बह तसर दबहणण त जसथत ॥५-१९॥
ઇહ•વ તજરત સગ, યષ સ મય નસથત રન ।
શનદ,ષ કહ સર બહ તસર દહભણ ત નસથત ॥૫-૧૯॥
iha eva taih jitah sargah yesham samye sthitam manah
nirdosham hi samam brahma tasmat brahmani te sthitah
न पहषयजतपय प पय न<दNजतप पय च वपयर / ।
जसथरबवदरसर&ढ< बहववदबहणण जसथत ॥५-२०॥
ન પહષયનતપય પ પય નEદXજતપ પય ચ શપયર ।
નસથરરદદરસમ *ઢE બહશવદહભણ નસથત ॥૫-૨૦॥
na prahishyate priyam prapya na udvijeta prapya cha apriyam
sthirbuddhih asammudham brahmavitta brahmani sthitah.
ब हसप6Uषवसक तर ववCदतय तरतन यत / सbर / ।
स बहय<गयक तर सbरकयरशत ॥५-२१॥
બ હસપ>_ષવસકત તર શવKદતય તરશન યત સખર ।
સ બહયEગયકત તર સખરકયરશત ॥૫-૨૧॥
bahya sparsheshu asaktatma vindati atmani yat sukham
sah brahmayogayuktatma sukham akshayam ashnute.
य दह ससप6ज भ<ग द bय<नय एव त ।
आदCतवCत कICतय न तष ररत बध ॥५-२२॥
ય કહ સસપ>જ ભEગ દ ખયEનય એવ ત ।
આદKતવKત કQKતય ન તષ રરત રધ ॥૫-૨૨॥
ye he sanshasparshaja bhoga duhkhayonaya eva te
adhyanta vantah kaunteya na teshu ramate dudhah
6कन<त$हव य स<ढ प क6रmरववर<कण त / ।
क रक<ध<€व वग स यक स सb$ नर ॥५-२३॥
>કનEત(હ•વ ય સEઢ પ ક>ર{રશવરEકણ ત ।
ક રકEધE•વ વગ સ યકત સ સખ( નર ॥૫-૨૩॥
shaknoti iha eva yah sodum prak sharir vimokshanat
kamakrodhoda bhavanm vegam sah yuktah sah sukhi narah.
य<ऽCत सb<ऽCतर र रसतथ Cतजय)ततरव य ।
स य<ग$ बहतनव ण बहभ&त<ऽधधगच}तत ॥५-२४॥
યEઽKત સખEઽKતર ર રસતથ Kતજય,શતરBવ ય ।
સ યEગ( બહશનવ ણ બહભ *તEઽશધગચ’શત ॥૫-૨૪॥
yah antah sukhah antararamah tatha antarjyotih eva yah
sah yogi brahmanirvanam brahmabhutah adhijachhati
लभCत बहतनव णरषय क$णकलरष ।
त}CनNध यत तर न सवभ&तदहत रत ॥५-२५॥
લભKત બહશનવ ણમષય ક(ણકલરષ ।
ભ’UXધ યત તર ન સવભ *તકહત રત ॥૫-૨૫॥
labhante brahman irvanam rishayah kshinakalmashah
chhinnadvaidhah yatamanah sarvabhut hite tatah
क रक<धववयक न यत$न यतचतस र / ।
अशभत< बहतनव ण वतत ववददत तरन र / ॥५-२६॥
ક રકEધશવયકત ન યત(ન યતચતસ ર ।
અભભતE બહશનવ ણ વતત શવકદત તરન ર ॥૫-૨૬॥
kamakrodha viyuktanama yatinama yata chetasama
abhitah brahmanirvanam vartate viditatmanam
सप6 Cकतव बदहब ह शकशव Cतर tव< ।
प ण प नI सरI कतव न स भयCतरच ररणI ॥५-२७॥
સપ> Kકતવ બકહબ હ શકશવ KતરB ભવE ।
પ ણ પ નQ સરQ કતવ ન સ ભયKતરચ કરણQ ॥૫-૨૭॥
sparshan kritua bahin bahyan chakshuh cha eva antare bhruvoh
pranapano samau kritva nasabhyantar charinau
यतजCदय रन<बवदरतनर)कपर यण ।
ववगतच} भयक<ध< य सद रक एव स ॥५-२८॥
યતનKદય રનEરદદમશનર,કપર યણ ।
શવગતચ’ ભયકEધE ય સદ મકત એવ સ ॥૫-૨૮॥
yatendriya mano buddhin munir moksha parayan
vigatechha bhaya krodhah yah sada muktah eva sah.
भ<क र यजतपस सवल<करहशरर / ।
सहद सवभ&त न ज तव र 6 जCतरच}तत ॥५-२९॥
ભEકત ર યજતપસ સવલEકરહBશરર ।
સહદ સવભ *ત ન જ તવ ર > નKતમચ’શત ॥૫-૨૯॥
bhoktaram yagyatapasam sarvalok maheshwaram
suhridam sarvabhutanam gyatva mama shantim rikshati
ॐ ततसददतत श$र€गवद$त स&पतनषतस बहववद य य<ग6 स
श$कषण जनसव द करसCय सय<ग< न र पञचर<ऽधय य ॥ ५ ॥
ॐ તતસકદશતશ(ર•ગવદ(ત સ *પશનષતસ
બહશવદ ય યEગ> સ
શ(કષણ રનસવ દB કરસKય સયEગE ન ર પઞરEઽધય ય ॥ ૫ ॥
Ohm iti shrimad bhagawadgitasu brahmvidyayam yogashastre
shri krishna-arjuna, samvade karma sanyas yoga nama pamcham adhyayah
।। અધય ય પ ચરE સર પત ।।

Chapter 6

श$भगव नव च
अन धशत करफल क यP कर कर<तत य ।
स सCय स$ च य<ग$ च न तनरजगनन च ककय ॥६-१॥
શ(ભગવ નવ ચ
અન શશત કરફલ ક યZ કર કરEશત ય ।
સ સKય સ( ચ યEગ( ચ ન શનરનગનન ચ કકય ॥૬-૧॥
Shri Bhagavana uvacha
anashritah karma phalam karyam karma karoti yah
sah sanyasi cha yogi cha na niragnih ha cha akriyah
य सCय सशरतत प हय)ग त वववद प ण व ।
न हसCयसतसकलप< य<ग$ भवतत कशन ॥६-२॥
ય સKય સશરશત પ હય,ગ ત શવદદ પ ણ વ ।
ન હસKયસતસકલપE યEગ( ભવશત કશન ॥૬-૨॥
yam sanyasam iti prahuh yogam tam viddhi pandava
nahi chsanyastasan kalpah yogi bhavati kashechana
आररक<रनय)ग कर क रणरचयत ।
य<ग रढसय तसयव 6र क रणरचयत ॥६-३॥
આરરકEમનય,ગ કર ક રણમચયત ।
યEગ રઢસય તસયવ >ર ક રણમચયત ॥૬-૩॥
arurukshoh muneh yogam karma karnam uchyate
yogarudhasya tasya eva shamah karanam uchyate
यद दह नजCदय थUष न करसवनषजजत ।
सवसकलपसCय स$ य<ग रढसतद<चयत ॥६-४॥
યદ કહ નનKદય થ_ષ ન કરસવનષજજત ।
સવસકલપસKય સ( યEગ રઢસતદEચયત ॥૬-૪॥
yada hi na indriyarthesha na karmasu anusajjate
sarvasankalpa sanyasin yogarudhah tada uchyate
उदरद तरन तर न न तर नरवस दयत / ।
आतरव ह तरन< बCधर तरव ररपर तरन ॥६-५॥
ઉદરBદ તરન તર ન ન તર નરવસ દયત ।
આતરવ હ તરનE બKધર તરવ કરપર તરન ॥૬-૫॥
udharet atmana atmanama na atmanam avasadayeta
atma eva hi atmanah bandhuh atma eva ripuh atmanah.
बCधर तर तरनसतसय यन तरव तरन जजत ।
अन तरनसत 6ततव वतUत तरव 6तवत / ॥६-६॥
બKધર તર તરનસતસય યન તરવ તરન જજત ।
અન તરનસત >તતવ વત_ત તરવ >તવત ॥૬-૬॥
bandhuh atma atmahan tasya ten atma eva atmana
tijah anatmanah tu shatrutve nartet atma eva shatruvat
जजत तरन प6 Cतसय परर तर सर दहत ।
6$त<षणसbद bष तथ र न पर नय< ॥६-७॥
જજત તરન પ> Kતસય પરર તર સર કહત ।
>(તEષણસખદ ખષ તથ ર ન પર નયE ॥૬-૭॥
Jitatmanah prashamtasya Paramatma samahitah
Shitosnasukhduhkhashu Tatha manapranayo.
ज नववज नतप तर क&टसथ< ववजजतजCदय ।
यक इतयचयत य<ग$ सरल<ष शरक ञचन ॥६-८॥
જ નશવજ નતપત તર ક*ટસથE શવજજતનKદય ।
યકત ઇતયચયત યEગ( સરલEષટ શરક ઞન ॥૬-૮॥
gyanvigyana triptatma kutastha vijitendriyah
yuktah iti uchyate yogi samalosthasma kanchanah
सहजCरत यद स$नरधयसथNषयबCधष ।
स धषववप च प पष सरबवदववश6षयत ॥६-९॥
સહનKરત યદ સ(નરધયસથXષયબKધષ ।
સ ધષવશપ ચ પ પષ સરરદદશવ”શ>ષયત ॥૬-૯॥
shuhin mitraryudasinamadhyasthadveshayabandhushu
sadhushu api cha papeshu samabudhih vishisyate.
य<ग$ यञज$त सततर तर न रहशस जसथत ।
एक कq यतधचत तर तनर 6$रपररगह ॥६-१०॥
યEગ( યઞ(ત સતતર તર ન રહશસ નસથત ।
એક ક{ યતભચત તર શનર >(રપકરગહ ॥૬-૧૦॥
Yogi yunjita satatam atmanam rahasi sthitah
ekaki yatchittatma nirashih aparigrabah
6चI द6 पततi पय जसथरर सनर तरन ।
न तयजच‰त न ततन$च चल जजनक6<तरर / ॥६-११॥
શચQ દB> પશતષx પય નસથરર સનર તરન ।
ન તયનચ£ત ન શતન(ચ ચલ જજનક>Eતરર ॥૬-૧૧॥
shuchau deshe pratisthapya sthiram asanam atmanah
na atiyuchhitam na atinecham chailajin kushottarama
ततक ग रन कतव यतधचतजCदयककय ।
उपववशय सन यञजय द<गर तरवव6दय ॥६-१२॥
તતક ગ રન કતવ યતભચતનKદયકકય ।
ઉપશવશય સન યઞજય દEગર તરશવશદય ॥૬-૧૨॥
tatra ekagram manah kritva yatchitendriyamkriyah
upvishvayasane yunjyat yogan atma vishudhyate
सर क यश6र<ग$व ध रयCनचल जसथर ।
समपकय न शसक ग सव दद6श नवल<कयन / ॥६-१३॥
સર ક યશ>રEગ(વ ધ રયUચલ નસથર ।
સમપકય ન શસક ગ સવ કદ>શ નવલEકયન ॥૬-૧૩॥
samam kayashirogreenam dharyana achalam sthirah
samprekshya nasikagram svamdishah cha anavalokayan
प6 Cत तर ववगतभ$बहच ररवत जसथत ।
रन सयमय रजचचत< यक आस$त रतपर ॥६-१४॥
પ> Kત તર શવગતભ(બહચ કરવત નસથત ।
રન સયમય રનચચતE યકત આસ(ત રતપર ॥૬-૧૪॥
prashantatma vigatbhin brahma chariurate sthitah
manah sanyamya macchittah yuktah asita matparah
यञजCनव सद तर न य<ग$ तनयतर नस ।
6 जCत तनव णपरर रतससथ रधधगच}तत ॥६-१५॥
યઞUવ સદ તર ન યEગ( શનયતર નસ ।
> નKત\ શનવ ણપરર રતસસથ રશધગચ’શત ॥૬-૧૫॥
yunjan evam sada atmanama yogi niyatmanasah,
shantin nirvana parmam matsanstham adhigachhati
न तयशतसत य<ग<ऽजसत न चक Cतरनशत ।
न च तत सवपन6$लसय ज गत< नव च जन ॥६-१६॥
ન તયશતસત યEગEઽનસત ન ચક Kતરનશત ।
ન ચ શત સવપન>(લસય જગતE નવ ચ રન ॥૬-૧૬॥
na ati ashranatah tu yogah astina chha ekantam anaschanatah
na cha ati swapnashilasya jagratah na eva cha arjuna
यक ह रववह रसय यकचषसय करस ।
यकसवपन वब<धसय य<ग< भवतत द bह ॥६-१७॥
યકત હ રશવહ રસય યકતચષટસય કરસ ।
યકતસવપન વબEધસય યEગE ભવશત દ ખહ ॥૬-૧૭॥
yuktaharviharasya yuktachestasya karmashu
yuktaswapnavbodhasya yogah bhavati duhkhah
यद ववतनयत धचतर तरCयव वततiत ।
तन सपह सवक रभय< यक इतयचयत तद ॥६-१८॥
યદ શવશનયત ભચતર તરKયવ વશતષxત ।
શન સપહ સવક રભયE યકત ઇતયચયત તદ ॥૬-૧૮॥
yada viniyatam chittam atmani eva avatisthate
nihsprih sarva kamebhyah yuktah iti uchyatetada
यथ दmप< तनव तसथ< नङगत स<पर सरत ।
य<धगन< यतधचतसय यञजत< य<गर तरन ॥६-१९॥
યથ દ{પE શનવ તસથE નઙત સEપર સમત ।
યEભગનE યતભચતસય યઞતE યEગર તરન ॥૬-૧૯॥
yatha deepah nivatasthah na ingate saupma smrita
yoginah yatchitsya yunjat yogan atmanah.
यत<पररत धचत तनरद य<गसवय ।
यत चव तरन तर न पशयCन तरतन तषयतत ॥६-२०॥
યતEપરરત ભચત શનરદ યEગસવય ।
યત ચવ તરન તર ન પશયU તરશન તષયશત ॥૬-૨૦॥
yatra uparmate chittam niruddham yoga sevaya yatra
cha ena atmana atmanam pashyam atmani tushyati
सbर तयजCतक यतद बवदग हरत$जCदयर / ।
ववत यत न चव य जसथतशलतत ततवत ॥६-२१॥
સખર તયનKતક યતદ રદદગ હરત(નKદયર ।
વશત યત ન ચવ ય નસથતશલશત તતતવત ॥૬-૨૧॥
sukham atyantikam yat tata buddhigrahyam atindriyam
vetri yat nacha ayam sthitah chalati tatnatah
य लबधव च पर ल भ रCयत न धधक तत ।
यजसरजCसथत< न द bन गरण वप ववच लयत ॥६-२२॥
ય લબધવ ચ પર લ ભ રKયત ન શધક તત ।
યનસરતKસથતE ન દ ખન ગરણ શપ શવચ લયત ॥૬-૨૨॥
yam labdhava cha aparam labham manyate na adhikama tatah
yasmin stithah na duhkhena guruna api vichalyate
त ववद दp‌द bसय<गववय<ग य<गसकजतर / ।
स तनशयन य<कवय< य<ग<ऽतनववणणचतस ॥६-२३॥
ત શવદ દ ખસયEગશવયEગ યEગસભજતર ।
સ શનશયન યEકતવયE યEગEઽશનશવ”ણણચતસ ॥૬-૨૩॥
tat vidyat dkhah sanyoguiyogam, yoga samagyiytam
sah nishchayena yokatavhay yogah aniruidda chetsah
सकलपपभव Cक र सतयकतव सव न6षत ।
रनसवजCदयग र ववतनयमय सरCतत ॥६-२४॥
સકલપપભવ Kક ર સતયકતવ સવ ન>ષત ।
રનસવનKદયગ ર શવશનયમય સરKતત ॥૬-૨૪॥
samkalpprabhavana kamana tyaktua sarvan asheshatah
manasa eva indriyagramam viviyama samantatah.
6न 6नरपररदp
‌बदधय धततगहmतय ।
आतरससथ रन कतव न ककधचदवप धचCतयत / ॥६-२५॥
>ન >નરપરરદદધય ધશતગહ{તય ।
આતરસસથ રન કતવ ન કક\ભચદશપ ભચKતયત ॥૬-૨૫॥
sanaih sanaih uparmeya buddhaya ghritigrihitaya
atmasamstham manah kritua na kinchit api chintayeta
यत< यत< तनशरतत रनशञचलरजसथरर / ।
ततसतत< तनयमयतद तरCयव व6 नयत / ॥६-२६॥
યતE યતE શનશરશત રનશઞલરનસથરર ।
તતસતતE શનયમયતદ તરKયવ વ> નયત ॥૬-૨૬॥
yatah yatah rishacharati manals chamchalam asthiram
tatah tatah niyamya etat atmani eva vasham naxeta.
प6 Cतरनस हन य<धगन सbरतरर / ।
उपतत 6 Cतरजस बहभ&तरकलरषर / ॥६-२७॥
પ> Kતરનસ હન યEભગન સખમતરર ।
ઉપશત > Kતરજસ બહભ *તરકલરષર ॥૬-૨૭॥
prashnatmanasam hi enam yoginam sukham uttamam
upaiti shanta rajasam brahma bhutam akalmasham
यञजCनव सद तर न य<ग$ ववगतकलरष ।
सbन बहससप6रतयCत सbरशत ॥६-२८॥
યઞUવ સદ તર ન યEગ( શવગતકલરષ ।
સખન બહસસપ>રતયKત સખરશત ॥૬-૨૮॥
yunjannevam sadatmanam yogi vigatkalmashah
sukhena brahmasaushparsham atyantam sukham ashrute
सवभ&तसथर तर न सवभ&त तन च तरतन ।
ईकत य<गयक तर सवत सरद6न ॥६-२९॥
સવભ *તસથર તર ન સવભ *ત શન ચ તરશન ।
ઈકત યEગયકત તર સવત સરદ>ન ॥૬-૨૯॥
sarvabhutastham atmanam sarvabhutani cha atmani
ikshate yoga yuktatma sarvatra samadarshanah
य< र पशयतत सवत सवP च रतय पशयतत ।
तसय ह न पणशय शर स च र न पणशयतत ॥६-३०॥
યE ર પશયશત સવત સવZ ચ રશય પશયશત ।
તસય હ ન પણશય શર સ ચ ર ન પણશયશત ॥૬-૩૦॥
yah mam pashyato sarvatra sarvam cha may pashyati
tasya aham na pranasyami sahcha me na pranashyati
सवभ&तजसथत य< र भजतयकतवर जसथत ।
सवथ वतर न<ऽवप स य<ग$ रतय वतत ॥६-३१॥
સવભ *તનસથત યE ર ભજતયકતવર નસથત ।
સવથ વતર નEઽશપ સ યEગ( રશય વતત ॥૬-૩૧॥
Sarvabhutasthitam yah mamabhajati ekatvam asthitah
samvatha vartmanah api sah yogi mayi uartate
आतरIपमयन सवत सर पशयतत य<ऽजन ।
सb व यदद व द b स य<ग$ परर< रत ॥६-३२॥
આતરQપમયન સવત સર પશયશત યEઽરન ।
સખ વ યકદ વ દ ખ સ યEગ( પરરE રત ॥૬-૩૨॥
atmaupamyena sarvatra samam pashyati yah arjuna
sukham na yadi va duhkham sah yogi param matah
अजन उव च
य<ऽय य<गसतवय प<क स मयन रधस&दन ।
एतसय ह न पशय शर चञचलतव जतसथतत जसथर र / ॥६-३३॥
અરન ઉવ ચ
યEઽય યEગસતવય પEકત સ મયન રધસ *દન ।
એતસય હ ન પશય શર ચઞલતવ તતસથશત\ નસથર ર ॥૬-૩૩॥
Arjuna Uvacha
yah ayam yogah thaya proktah samyena madhusudhan
etasys ahaum na pasyam chauchaltivat sthitim sthiram.
‌दढर / ।
चञचल दह रन कषण पर धथ बलवदp
तसय ह तनगह रCय व य<ररव सदषकरर / ॥६-३४॥
Ä ર।
ચઞલ કહ રન કષણ પર શથ બલવદઢ
તસય હ શનગહ રKય વ યEકરવ સદષકરર ॥૬-૩૪॥
chanchalam hi manah Krishna pramathi balwat dridham
tasya aham nigraham manya vayoh eva suduskaran
श$भगव नव च
अस6य रह ब ह< रन< दतनगह चलर / ।
अभय सन त कICतय वर गयण च गहत ॥६-३५॥
શ(ભગવ નવ ચ
અસ>ય રહ બ હE રનE દશન”ગહ ચલર ।
અભય સન ત કQKતય વર ગયણ ચ ગહત ॥૬-૩૫॥
Shri bhagvan uvacha
ashamsayam mahabaho manah durnigraham cholama
abhyasena tu kaunteya vairagyena cha grihyate
असयत तरन य<ग< दषप प इतत र रतत ।
वशय तरन त यतत 6कय<ऽव परप यत ॥६-३६॥
અસયત તરન યEગE દષપ પ ઇશત ર રશત ।
વશય તરન ત યતત >કEઽવ પતમપ યત ॥૬-૩૬॥
asanyatmana yogah dusprapyah eti me matin
vashyatmana tu yatata shakyah avaptum upayatah
अजन उव च
अयतत शदय<पत< य<ग चचशलतर नस ।
अप पय य<गसशसवद क गतत कषण गच}तत ॥६-३७॥
અરન ઉવ ચ
અયશત શદયEપતE યEગ ચચભલતર નસ ।
અપ પય યEગસશસદદ\ ક ગશત\ કષણ ગચ’શત ॥૬-૩૭॥
Arjuna uvacha
ayatin shradhaya upatah yogat chalitmanasah
aprapya yogsamsidhim kama gatim krishna gachhati
कजचचCन<भयववtषजश}Cन tशरव नशयतत ।
अपततi< रह ब ह< ववर&ढ< बहण पधथ ॥६-३८॥
કનચચUEભયશવ‡ષટનશ’U ‡શરવ નશયશત ।
અપશતષxE રહ બ હE શવમ *ઢE બહણ પશથ ॥૬-૩૮॥
kanchit na ubhayavibhrastah chhinabhram eva nashyati
apratisthah mahabahoh vimudhah brahmanah pathi
एतCर स6य कषण }तरहसय6षत ।
तवदCय स6यसय सय }त न हपपदत ॥६-३९॥
એતKર સ>ય કષણ ’તરહસય>ષત ।
તવદKય સ>યસય સય ’ત ન હપપદત ॥૬-૩૯॥
etat me shanshayam krishna chettum arhasi aseshatah
tvadanyah sanshayasya asya chetta na hi upapadhyate
श$भगव नव च
प थ नवह न रत ववन 6सतसय ववदत ।
न दह कलय णकतकजशदp
‌दगतत त त गच}तत ॥६-४०॥
શ(ભગવ નવ ચ
પ થ નવહ ન મત શવન >સતસય શવદત ।
ન કહ કલય ણકતકશશદગશત\ ત ત ગચ’શત ॥૬-૪૦॥
Shri Bhagavan uvacha
parth na eva ih na amutra vinashah tasya vidhyate
ha hi kalyankrita kashita durgatim tat gachhati.
प पय पणयकत ल<क नवषतव 6 शत$ सर ।
6च$न श$रत गह य<गtष<ऽशभज यत ॥६-४१॥
પ પય પણયકત લEક નશષતવ > શત( સર ।
શચ(ન શ(રત ગહB યEગ‡ષટEઽભભજયત ॥૬-૪૧॥
prapya pundya kritam lokan ushitha shashvathi samah
shuchinam shrimatam gehe yogabrasthah abhijayate
अथव य<धगन रव कल भवतत ध$रत र / ।
एतवद दलभतर ल<क जCर यदmद6र / ॥६-४२॥
અથવ યEભગન રવ કલ ભવશત ધ(રત ર ।
એતદદ દલભતર લEકB જKર યદ{દ>ર ॥૬-૪૨॥
athava yoginama eva kule bhavati dhimatama
eta hi durlabhtaram loke janma yat iddrisham
तत त बवदसय<ग लभत पIवददहकर / ।
यतत च तत< भ&य सशसदI करनCदन ॥६-४३॥
તત ત રદદસયEગ લભત પQવદBકહકર ।
યતત ચ તતE ભ *ય સશસદQ કરનKદન ॥૬-૪૩॥
tatra tam buddhisanyogam labhate pauruadehikam
yatate cha tato bhuyah san sidhau kurunandanam
प&व भय सन तनव द•यत हव6<ऽवप स ।
जजज सरवप य<गसय 6बदबह ततवतत ॥६-४४॥
પ *વ ભય સન તનવ કÆયત હવ>Eઽશપ સ ।
જજજ સરશપ યEગસય >બદબહ શતવતત ॥૬-૪૪॥
purvabhyasena tainena hriyate hi avashah api sah
jigyasuh api yogasya shabdabrahma ativartate
पयत दतर नसत य<ग$ स6दककजलबष ।
अनकजCरसशसदसतत< य तत पर गततर / ॥६-४५॥
પયતન દતર નસત યEગ( સશદકકનલબષ ।
અનકજKરસશસદસતતE ય શત પર ગશતર ॥૬-૪૫॥
prayatnat yatmanah tu yogi sanshuddhakilvishah
anekajanmasansiddhah yati param gatim
तपजसवभय<ऽधधक< य<ग$ ज तनभय<ऽवप रत<ऽधधक ।
कशरभयश धधक< य<ग$ तसर द<ग$ भव जन ॥६-४६॥
તપનસવભયEઽશધકE યEગ( જ શનભયEઽશપ રતEઽશધક ।
કશર”ભયશ શધકE યEગ( તસર દEગ( ભવ રન ॥૬-૪૬॥
tapasvibhyah adhikah yogi gyanibhyah api matah adhikah
karmibhyah cha adhikah yogi tasmat yogi bhava arjuna
य<धगन रवप सवUष रदतन Cतर तरन ।
शद व न / भजत य< र स र यकतर< रत ॥६-४७॥
યEભગન રશપ સવ_ષ રદતન Kતર તરન ।
શદ વ ન ભજત યE ર સ ર યકતતરE રત ॥૬-૪૭॥
yoginamapi sarvesham madgatena antaratmana
shradhavan bhajate yah mama soh me yuktatamah matah
ॐ ततसददतत श$र€गवद$त स&पतनषतस बहववद य य<ग6 स
श$कषण जनसव द आतरसयरय<ग< न र षi<ऽधय य ॥ ६ ॥
ॐ તતસકદશતશ(ર•ગવદ(ત સ *પશનષતસ
બહશવદ ય યEગ> સ
શ(કષણ રનસવ દB આતરસયરયEગE ન ર ષષxEઽધય ય ॥ ૬ ॥
Ohm iti shrimad bhagawadgitasu brahmvidyayam yogashastre
shri krishna-arjuna, samvade atmasanyam yogo nama sasthamo adhyayah.
।। અધય ય ’ઠE સર પત ।।

Chapter 7

श$भगव नव च
रयय सकरन प थ य<ग यञजCरद शय ।
अस6य सरग र यथ ज सयशस तच}ण ॥७-१॥
શ(ભગવ નવ ચ
રયય સકતરન પ થ યEગ યઞKરદ શય ।
અસ>ય સરગ ર યથ જ સયશસ તચÈણ ॥૭-૧॥
Shri Bhagavan uvacha
mayi asaktamanah partha yogam yunjan madashryaha
asanshayam samagram mama yatha gyasyasi tat shrinu
ज न तऽह सववज नशरद वकय मय6षत ।
यजज तव नह भ&य<ऽCयजज तवयरवश6षयत ॥७-२॥
જ ન તઽહ સશવજ નશરદ વકય મય>ષત ।
યજજ તવ નહ ભ *યEઽKયજજ તવયરવશ>ષયત ॥૭-૨॥
gyanam te aham savigyanam idam vakshyami aseshatah
yat gyatva na in aseshatah anyat gyatavyam avashishyate
रनषय ण सहसष कजशदततत शसदय ।
यतत रवप शसद न कजशCर ववत ततवत ॥७-३॥
રનષય ણ સહસષ કશશદતશત શસદય ।
યતત રશપ શસદ ન કશશKર વશત તતતવત ॥૭-૩॥
manushyanam sahtreshu kaschita yatati siddhaye
yatatam api siddhanam kaschit mama veti tafuatah.
भ&शरर प<ऽनल< व य b रन< बवदरव च ।
अहक र इत$य र शभCन पकततरषध ॥७-४॥
ભ *શરર પEઽનલE વ ય ખ રનE રદદરBવ ચ ।
અહક ર ઇત(ય ર ભભU પકશતરષટધ ॥૭-૪॥
bhumih apah analah vayuh kham manah buddhih eva cha
ahamkarah iti eyam me bhinna prakritih astadha
अपरयशरतसतवCय पकतत वववद र पर र / ।
ज$वभ&त रह ब ह< ययद ध यत जगत / ॥७-५॥
અપરBયશરતસતવKય પકશત\ શવદદ ર પર ર ।
જવભ *ત રહ બ હE યયદ ધ યત જગત ॥૭-૫॥
apara iyam itah tu anyam prakritim uiddhi me param
jivabhutam mahabaho yaya idam dharyate jagat
एतद<न$तन भ&त तन सव ण$तयपध रय ।
अह कतसनसय जगत पभव पलयसतथ ॥७-६॥
એતદEન(શન ભ *ત શન સવ ણ(તયપધ રય ।
અહ કતસનસય જગત પભવ પલયસતથ ॥૭-૬॥
etadhyonini bhutani sarvani iti upadharaya
aham kritasnasya jagatah prabhavah pralayah tatha
रत परतर न Cयजतकधचदजसत धनजय ।
रतय सवशरद प<त स&त रणणगण इव ॥७-७॥
રત પરતર ન Kયનતક\ભચદનસત ધનજય ।
રશય સવશરદ પEત સ *ત રભણગણ ઇવ ॥૭-૭॥
mattah parataram na anyat kinchit asti dhananjaya
mayi sarvam idam protam sutre maniganah eva
रस<ऽहरपस कICतय पभ जसर 6श6स&यय< ।
पणव सववदष 6बद b पIरष नष ॥७-८॥
રસEઽહરપસ કQKતય પભ નસર >શ>સ *યયE ।
પણવ સવવદBષ >બદ ખ પQરષ નષ ॥૭-૮॥
rasah aham apsu kunteya prabha asmi sashi suryayoh
pranavah saruavedeshu shabdah khe paurasham nrishuh
पणय< गCध पधथवय च तजश जसर ववभ वसI ।
ज$वन सवभ&तष तपश जसर तपजसवष ॥७-९॥
પણયE ગKધ પશથવય ચ તજશ નસર શવભ વસQ ।
જવન સવભ *તષ તપશ નસર તપનસવષ ॥૭-૯॥
punah gandhah prithivyam cha tejah cha asmi vibhavasau
jivanam sarvabhuteshu tapah cha asmi tapasvishu
ब$ज र सवभ&त न वववद प थ सन तनर / ।
बवदबवदरत रजसर तजसतजजसवन रहर / ॥७-१०॥
બ(જ ર સવભ *ત ન શવદદ પ થ સન તનર ।
રદદરદદરત રનસર તજસતજનસવન રહર ॥૭-૧૦॥
bijam manna sarvabhutanam viddhi parth sanatanam
buddhih buddhimatama asmi tejah tejasvinam aham
बल बलवत च ह क रर गवववजजतर / ।
धर ववरद< भ&तष क र<ऽजसर भरतषभ ॥७-११॥
બલ બલવત ચ હ ક રર ગશવવજરતર ।
ધર શવરદE ભ *તષ ક રEઽનસર ભરતષભ ॥૭-૧૧॥
balam balwatan chahan kamaraga vinarjitam
dharmavirudhah bhuteshu kamah asmi bharatarshabhah
य चव स जतवक भ व र जस सत रस श य ।
रत एवतत त जCववद न तवह तष त रतय ॥७-१२॥
ય ચવ સ તતતવક ભ વ ર જસ સત રસ શ ય ।
રત એવશત ત નKવદદ ન તવહ તષ ત રશય ॥૭-૧૨॥
ye cha eva satvikah bhavah rajasah tamasah cha ye
mattach eva iti tani viddhi na tu aham teshu te mayi.
ततशभगणरयभ वरशभ सवशरद जगत / ।
र<दहत न शभज न तत र रभय पररवययर / ॥७-१३॥
શતભભગણરયભ વરBભભ સવશરદ જગત ।
રEકહત ન ભભજન શત ર રભય પરરવયયર ॥૭-૧૩॥
tribhih gunamaih bhavaih abhih sarvam idam jagat
mohitam na abhijanati mama aibhyah param avyayam
दव$ हष गणरय$ रर र य दरतयय ।
र रव य पपदCत र य रत तरजCत त ॥७-१४॥
દ•વ( હષ ગણરય( રર ર ય દરતયય ।
ર રવ ય પપદKત ર ય રત તરનKત ત ॥૭-૧૪॥
daivi hi eisha gunamayi mama maya duratyaya
mama eva ye prapadhante mayam etam tarantite
न र दषकततन< र&ढ पपदCत नर धर ।
र यय पहतज न आसर भ वर धशत ॥७-१५॥
ન ર દષકશતનE મ *ઢ પપદKત નર ધર ।
ર યય પહતજ ન આસર ભ વર શશત ॥૭-૧૫॥
na mama dushkritinah mudhah prapadhante naradhamah
mayaya uphritagyanah asuram bhavam ashritah
चतववध भजCत र जन सकततन<ऽजन ।
आत) जजज सरथ थ{ ज न$ च भरतषभ ॥७-१६॥
ચતશવ”ધ ભજKત ર જન સકશતનEઽરન ।
આત, જજજ સરથ થ• જ ન( ચ ભરતષભ ॥૭-૧૬॥
chaturvidhah bhajante mama janah skritinah arjuna
artah jigyasuh artharthi gyani cha bharatarshabh
तष ज न$ तनतययक एकभहकववश6षयत ।
वपय< दह ज तनन<ऽतयथरह स च रर वपय ॥७-१७॥
તષ જ ન( શનતયયકત એકભનકતશવ”શ>ષયત ।
શપયE કહ જ શનનEઽતયથરહ સ ચ રર શપય ॥૭-૧૭॥
tesham gyani nitayuktah ekabhaktih vishishyate
priyo hi gyaninah atyartham aham sah cha mama priyah
उद र सव एवत ज न$ तव तरव र रतर / ।
आजसथत स दह यक तर र रव नतर गततर / ॥७-१८॥
ઉદ ર સવ એવત જ ન( તવ તરવ ર રતર ।
આનસથત સ કહ યકત તર ર રવ નતર ગશતર ॥૭-૧૮॥
udarah sarve eva etc gyani tu atma eva me matam
asthitah sah hiyuktatma mama eva anuttamama gatim
बह&न जCरन रCत ज नव Cर पपदत ।
व सदव सवशरतत स रह तर सदलभ ॥७-१९॥
* જKરન રKત જ નવ Kર પપદત ।
બહન
વ સદBવ સવશરશત સ રહ તર સદલભ ॥૭-૧૯॥
bahunam janmanam ante gyanavan mama prapaddhate
vasudevah sarvam iti sah mdhatma sudurlabhah
क रसतसतहतज न पपदCतऽCयदवत ।
त त तनयरर सथ य पकतय तनयत सवय ॥७-२०॥
ક રસતસતહતજ ન પપદKતઽKયદBવત ।
ત ત શનયરર સથ ય પકતય શનયત સવય ॥૭-૨૦॥
kamaih taih-taij hritagyanah prapadhyante anyaderatah
tam tam niyamam asthaya prakrita niyatah svaya
य< य< य य तन भक शदय धचतशरच}तत ।
तसय तसय चल शद त रव ववदध मयहर / ॥७-२१॥
યE યE ય ય તન ભકત શદય ભચÉતશરચ’શત ।
તસય તસય ચલ શદ ત રવ શવદધ મયહર ॥૭-૨૧॥
yah yah yam yam tanum bhaktah shradhya architum ichhati
tasya tasya achalam shraddham tam eva viddhami aham
स तय शदय यकसतसय र धनर$हत ।
लभत च तत क र Cरयव ववदहत जCह त न / ॥७-२२॥
સ તય શદય યકતસતસય ર ધનર(હત ।
લભત ચ તત ક ર Kરયવ શવકહત નKહ ત ન ॥૭-૨૨॥
sah taya shraddhaya yuktah tastya aradhanam ihate
labhate cha tatah kaman movya eva vihitan hi tan
अCतवत फल तष त€वतयलपरधस र / ।
दव Cदवयज< य जCत र€क य जCत र रवप ॥७-२३॥
અKતવત ફલ તષ ત•વતયલપરધસ ર ।
દBવ KદBવયજE ય નKત ર•કત ય નKત ર રશપ ॥૭-૨૩॥
antavat tu phalam tesham tat bhavati alpamedhasam
devan devayajah yanti madbhaktah yanti mama api.
अवयक वयहकर पCन रCयCत र रबदय ।
पर भ वरज नCत< रर वययरनतरर / ॥७-२४॥
અવયકત વયનકતર પU રKયKત ર રરદય ।
પર ભ વરજનKતE રર વયયરનતરર ॥૭-૨૪॥
avyaktam uyaktim apannam manyante mama abuddhayah
puram bhavam ajanantah mama avyayam anuttamam
न ह पक 6 सवसय य<गर य सर वत ।
र&ढ<ऽय न शभज न तत ल<क< र रजरवययर / ॥७-२५॥
ન હ પક > સવસય યEગર ય સર વત ।
મ *ઢEઽય ન ભભજન શત લEકE ર રજરવયયર ॥૭-૨૫॥
na aham prakashah sarvaya yogamayasamavritah
mudhoayam na abhijanati lokaha mama ajam avyayam
वद ह सरत$त तन वतर न तन च जन ।
भववषय णण च भ&त तन र त वद न कशन ॥७-२६॥
વદ હ સરત(ત શન વતર ન શન ચ રન ।
ભશવષય ભણ ચ ભ *ત શન ર ત વદ ન કશન ॥૭-૨૬॥
veda aham samatitani vartamanani cha arjuna
bhavishyani cha bhutani mama tu veda na kaschan
इच} Nषसरतथन NCNर<हन भ रत ।
सवभ&त तन सर<ह सगU य जCत परCतप ॥७-२७॥
ઇચ’ Xષસમતથન XKXરEહBન ભ રત ।
સવભ *ત શન સરEહ સગ_ ય નKત પરKતપ ॥૭-૨૭॥
Ichha dvesha samutthena dvandua mohena bharata
Sarva bhutani sammoham sarge yanti paramtap
यष तवCतगत प प जन न पणयकरण र / ।
त NCNर<हतनरक भजCत र दढवत ॥७-२८॥
યષ તવKતગત પ પ જન ન પણયકરણ ર ।
ત XKXરEહશનમકત ભજKત ર દઢવત ॥૭-૨૮॥
yesam tu antagatam papam jananam punyakarmanam
te dvandua mohnirmukta bhajante mama dhridhavratah
जर ररणर<क य र र धशतय यतजCत य ।
त बह तदNद कतसनरधय तर कर च णbलर / ॥७-२९॥
જર રરણરEક ય ર ર શશતય યતનKત ય ।
ત બહ તદXદ કતસનરધય તર કર ચ ભખલર ॥૭-૨૯॥
jaramarun mokshaya mama ashritya yatanti ye te
brahma tat viduh kritsanam adhyatmam karma cha akhilam
स धधभ&त धधदव र स धधयज च य ववद ।
पय णक लऽवप च र त ववदयकचतस ॥७-३०॥
સ શધભ *ત શધદ•વ ર સ શધયજ ચ ય શવદ ।
પય ણક લઽશપ ચ ર ત શવદયકતચતસ ॥૭-૩૦॥
Sadhibutadhidaivam mam sadhiyagyam cha ye viduh
Prayan kale api cha mam te vidah yuktachetasah
ॐ ततसददतत श$र€गवद$त स&पतनषतस बहववद य य<ग6 स
श$कषण जनसव द ज नववज नय<ग< न र सपर<ऽधय य ॥ ७ ॥
ॐ તતસકદશતશ(ર•ગવદ(ત સ *પશનષતસ
બહશવદ ય યEગ> સ
શ(કષણ રનસવ દB જ નશવજ નયEગE ન ર સપતરEઽધય ય ॥ ૭ ॥
Ohm iti shrimad bhagawadgitasu brahmvidyayam yogashastre
shri krishna-arjuna, samvade gyana vigyan yoga nama Saptamo adhyayah
।। અધય ય સ તરE સર પત ।।

Chapter 8

अजन उव च
कक तदबह ककरधय तर कक कर परष<तर ।
अधधभ&त च कक प<करधधदव ककरचयत ॥८-१॥
અરન ઉવ ચ
કક\ તદહ કકરધય તર કક\ કર પરષEતર ।
અશધભ *ત ચ કક\ પEકતરશધદ•વ કકમચયત ॥૮-૧॥
Arjuna uvacha
kim tad brahma kim ahyatmam kim karma purushottam
adhibhutam cha kim proktam adhidaivam kim uchyate
अधधयज कथ क<ऽत दहऽजसरCरधस&दन ।
पय णक ल च कथ जय<ऽशस तनयत तरशभ ॥८-२॥
અશધયજ કથ કEઽત દBહBઽનસરKરધસ *દન ।
પય ણક લ ચ કથ જયEઽશસ શનયત તરભભ ॥૮-૨॥
adhiygyam katham kah atra dehe asmin madhusudana
prayan kale cha katham gyeyah asi niyatatmabhih
श$भगव नव च
अकर बह परर सवभ व<ऽधय तररचयत ।
भ&तभ व<€वकर< ववसग करसकजत ॥८-३॥
શ(ભગવ નવ ચ
અકર બહ પરર સવભ વEઽધય તરમચયત ।
ભ *તભ વE•વકરE શવસગ કરસભજત ॥૮-૩॥
Shri Bhagavan uvacha
aksharam brahma parmam svabhavah adhyatmanam uchyate
bhutabhavodbhavakarah visargah karma sangyitah
अधधभ&त कर< भ व परषश धधदवतर / ।
अधधयज<ऽहरव त दह दहभत वर ॥८-४॥
અશધભ *ત કરE ભ વ પરષશ શધદ•વતર ।
અશધયજEઽહરવ ત દBહB દBહભત વર ॥૮-૪॥
adhibhutam kshrah bhavah purushah cha adhidaivatam
adhiyagyah aham eva atra dehe dehbhritama var
अCतक ल च र रव सररCरकतव कलवरर / ।
य पय तत स र€ व य तत न सतयत स6य ॥८-५॥
અKતક લ ચ ર રવ સરરKમકતવ કલવરર ।
ય પય શત સ ર• વ ય શત ન સતયત સ>ય ॥૮-૫॥
Ananta kale cha mama eva smaran muktva kalevarama
yah prayati sah madbhavam yati na asti atra sanshayah
य य व वप सररCभ व तयजतयCत कलवरर / ।
त तरवतत कICतय सद त€ वभ ववत ॥८-६॥
ય ય વ શપ સરરKભ વ તયજતયKત કલવરર ।
ત તરવશત કQKતય સદ ત• વભ શવત ॥૮-૬॥
yam yam ua api smaran bhanam tyajati ante kalevaram
tam tam eva eti kaunteya sada tadbhava bhavitah
तसर तसवUष क लष र रनसरर यधय च ।
रययवपतरन<बवदर रवषयसयस6यर / ॥८-७॥
તસર તસવ_ષ ક લષ ર રનસરર યધય ચ ।
રયયશપ”તરનEરદદર રવષયસયસ>યર ॥૮-૭॥
tasmat sarvesu kalesu mama anusmer yudhya cha
mayi arpitamanobuddhih mama eva esyasi asanshayam
अभय सय<गयकन चतस न Cयग शरन ।
परर परष ददवय य तत प थ नधचCतयन / ॥८-८॥
અભય સયEગયકતન ચતસ ન Kયગ શરન ।
પરર પરષ કદવય ય શત પ થ નભચKતયન ॥૮-૮॥
abhyasa yogayuktena chetasa nanya gamina
paramam purusham divyam yati partha anuchintayana
कवव पर णरन6 शसत ररण<रण$य सरनसररद ।
सवसय ध त ररधचCतयरप र ददतयवणP तरस परसत त / ॥८-९॥
કશવ\ પર ણરન> શસત રરણEરણ(ય સરનસરરBદ ।
સવસય ધ ત રરભચKતયરપ ર કદતયવણZ તરસ પરસત ત ॥૮-૯॥
kavim puranam anushasitaram anoraliyansam? anusmareta yah
sarvasya dhataram achintya rupam aditya varnam tamasah parastat
पय णक ल रनस चलन भकतय यक< य<गबलन चव ।
tव<रधय प णर वशय समयक/ स त पर परषरपतत ददवयर / ॥८-१०॥
પય ણક લ રનસ ચલન ભકતય યકતE યEગબલન ચવ ।
ભવEરધય પ ણર વશય સમયક સ ત પર પરષમપશત કદવયર ॥૮-૧૦॥
Pranyankale manasa achalena bhaktya yuktah yogabalena cha eva
bhruvoh madhye pranam aveshya samyak sah tam param purusham upaiti divyam
यदकर वदववद< वदजCत वव6जCत यदतय< व$तर ग ।
यददच}Cत< बहचयP चरजCत तत पद सगहण पवकय ॥८-११॥
યદકર વદશવદE વદનKત શવ>નKત યદતયE વ(તર ગ ।
યકદચ’KતE બહચયZ ચરનKત તત પદ સગહBણ પવકય ॥૮-૧૧॥
yat aksharam vedavidah vadanti vishanti yat yatayah vitaragha
yat ichhantah brahmacharyam charanti tatte padam sangrahena pravakshaye
सवN र णण सयमय रन< हदद तनरधय च ।
र&धCय ध य तरन प णर जसथत< य<गध रण र / ॥८-१२॥
સવX ર ભણ સયમય રનE હકદ શનરધય ચ ।
મ *ધKય ધ ય તરન પ ણર નસથતE યEગધ રણ ર ॥૮-૧૨॥
sarva dvarani sanyamya manah hridi niruddha cha
murdhagni adhaya atmanah pranam asthitah yogadharanam
ओशरतयक कर बह वय हरCर रनसररन / ।
य पय तत तयजCदह स य तत परर गततर / ॥८-१३॥
ઓશરતયક કર બહ વય હરKર રનસરરન ।
ય પય શત તયજKદBહ સ ય શત પરર ગશતર ॥૮-૧૩॥
aumietiyekaksharam brahma vyavaharam mama anusmaran
yah prayati tyajan deham she yati parman gatim
अनCयचत सतत य< र सररतत तनतय6 ।
तसय ह सलभ प थ तनतययकसय य<धगन ॥८-१४॥
અનKયચત સતત યE ર સરરશત શનતય> ।
તસય હ સલભ પ થ શનતયયકતસય યEભગન ॥૮-૧૪॥
Ananya chetah satatam yah mam smarati nityashah
tasya aham sulabhah partha nityayuktasya yoginah
र रपतय पनजCर द b लयर6 शतर / ।
न पनवजCत रह तर न सशसवद परर गत ॥८-१५॥
ર મપતય પનરKર દ ખ લયર> શતર ।
ન પનવનKત રહ તર ન સશસદદ\ પરર ગત ॥૮-૧૫॥
maamupetya punarjanm duahkhalayamashashvatam
napnuvanti mahatmanah sansiddhin paramaan gataah
आबहभवन लल<क पनर वततन<ऽजन ।
र रपतय त कICतय पनजCर न ववदत ॥८-१६॥
આબહભવન લલEક પનર વશત”નEઽરન ।
ર મપતય ત કQKતય પનરKર ન શવદત ॥૮-૧૬॥
abrahmabhuvanat lokah punravartinah arjuna
mama upetya tu kaunteya punarjanma na vidhyate
सहसयगपयCतरहयदबहण< ववद ।
र तत यगसहस Cत तऽह<र तववद< जन ॥८-१७॥
સહસયગપયKતરહયદહણE શવદ ।
ર શત\ યગસહસ Kત તઽહEર તશવદE જન ॥૮-૧૭॥
sahastrayugaparnartam ahah yat brahmanah viduh
ratrim yugasahatrantam te ahoratravidah janah
अवयक दवयकय सव पभवCतयहर गर ।
र तय गर पलmयCत ततव वयकसजक ॥८-१८॥
અવયકત દવયકતય સવ પભવKતયહર ગર ।
ર તય ગર પલ(યKત તતવ વયકતસજકB ॥૮-૧૮॥
avyaktat uyaktayah sarvah prabhavanti ahragame
ratrayagame praliyante tatra eva avyaktasangyake
भ&तग र स एव य भ&तव भ&तव पलmयत ।
र तय गरऽव6 प थ पभवतयहर गर ॥८-१९॥
ભ *તગ ર સ એવ ય ભ *તવ ભ *તવ પલ(યત ।
ર તય ગરઽવ> પ થ પભવતયહર ગર ॥૮-૧૯॥
bhutagramah saheva ayam bhutva bhutva praliyate
ratrayagame avashah partha prabhavati ahragame
परसतसर त भ व<ऽCय<ऽवयक<ऽवयक तसन तन ।
य स सवUष भ&तष नशयतस न ववनशयतत ॥८-२०॥
પરસતસર ત ભ વEઽKયEઽવયકતEઽવયકત તસન તન ।
ય સ સવ_ષ ભ *તષ નશયતસ ન શવનશયશત ॥૮-૨૦॥
parah tasmat tu bhavah anyah avyaktah avyaktat sanatanah
yah sah sarvesu bhutesu nashyatsu na avinashyati
अवयक<ऽकर इतयकसतर ह परर गततर / ।
य प पय न तनवतCत तद र परर रर ॥८-२१॥
અવયકતEઽકર ઇતયકતસતર હ પરર ગશતર ।
ય પ પય ન શનવતKત તદ ર પરર રર ॥૮-૨૧॥
avyatah aksharah iti uktah tam ahuh parmam gatim
yam prapya na ivartante tat dham parmam mama
परष स पर प थ भकतय लभयसतवनCयय ।
यसय Cत सथ तन भ&त तन यन सवशरद ततर / ॥८-२२॥
પરષ સ પર પ થ ભકતય લભયસતવનKયય ।
યસય Kત સથ શન ભ *ત શન યન સવશરદ તતર ॥૮-૨૨॥
purushah sah parah partha bhaktya labhyah tu ananya
yasya antahsthani bhutani yen sarvam idam tatam.
यत क ल तवन ववतर ववत चव य<धगन ।
पय त य जCत त क ल वकय शर भरतषभ ॥८-२३॥
યત ક લ તવન વશતર વશત\ ચવ યEભગન ।
પય ત ય નKત ત ક લ વકય શર ભરતષભ ॥૮-૨૩॥
yatra kale tvanavritam avritim cha eva yoginah
prayatah yanti tam kalam vakshyami bharatarshabhah
अजगनजय)ततरह 6कल षणर स उतर यणर / ।
तत पय त गच}जCत बह बहववद< जन ॥८-२४॥
અનગનજય,શતરહ શકલ ષણર સ ઉતર યણર ।
તત પય ત ગચ’નKત બહ બહશવદE જન ॥૮-૨૪॥
agnih jyotih ahah shuklah shanmasah uttarayanam
tatra prayatah gachhanti brahma brahma vidah janah
& < र ततसतथ कषण षणर स दककण यनर / ।
धर
तत च Cदरस जय<ततय)ग$ प पय तनवतत ॥८-२५॥
ધ *રE ર શતસતથ કષણ ષણર સ દભકણ યનર ।
તત ચ Kદરસ જયEશતય,ગ( પ પય શનવતત ॥૮-૨૫॥
dhumah ratrih tatha krishnah shanmasah dakshinayanam
tatra chandramasam jyotih yogi prapya nivartate
6कलकषण गत$ हत जगत 6 शत रत ।
एकय य तयन ववतरCयय वतत पन ॥८-२६॥
શકલકષણ ગત( હત જગત > શત રત ।
એકય ય તયન વશતરKયય વતત પન ॥૮-૨૬॥
shukla krishne gati hi ate jagatah shashvate mate
ekaya yati anavritim anyatha avartate punah
नत सत$ प थ ज नCय<ग$ रहतत कशन ।
तसर तसवUष क लष य<गयक< भव जन ॥८-२७॥
નત સત( પ થ જનKયEગ( મહશત કશન ।
તસર તસવ_ષ ક લષ યEગયકતE ભવ રન ॥૮-૨૭॥
na ete shriti partha janam yogi muhyati kaschanah
tasmat sarveshu kaleshu yogayaktah bhava arjuna
वदष यजष तप स चव द नष यत / पणयफल पददषर / ।
अतयतत ततसवशरद ववददतव य<ग$ पर सथ नरपतत च दर / ॥८-२८॥
વદBષ યજષ તપ સ ચવ દ નષ યત પણયફલ પકદષટર ।
અતયશત તતસવશરદ શવકદતવ યEગ( પર સથ નમપશત ચ દર ॥૮-૨૮॥
vedesu yagyesu tapalsu cha eva danesu yat panyaphalam pradistam
atyeti tat sarvam idam viditva yogi param sthanam upaiti cha adhyam
ॐ ततसददतत श$र€गवद$त स&पतनषतस बहववद य य<ग6 स
श$कषण जनसव द अकरबहय<ग< न र षर<ऽधय य ॥ ८ ॥
ॐ તતસકદશતશ(ર•ગવદ(ત સ *પશનષતસ
બહશવદ ય યEગ> સ
શ(કષણ રનસવ દB અકરબહયEગE ન ર ષટરEઽધય ય ॥ ૮ ॥
Ohm iti shrimad bhagawadgitasu brahmvidyayam yogashastre
shri krishna-arjuna, samvade akshar brahmayoganama astamo adhyaya
।। અધય ય આxરE સર પત ।।

Chapyer 9

श$भगव नव च
इद त त गहतर पवकय मयनस&यव ।
ज न ववज नसदहत यजज तव र<कयसऽ6भ त / ॥९-१॥
શ(ભગવ નવ ચ
ઇદ ત ત ગહતર પવકય મયનસ *યવ ।
જ ન શવજ નસકહત યજજ તવ રEકયસઽશભ ત ॥૯-૧॥
Shri Bhagavan uvacha
idam tu te guhyatamam pravakshyami unsayave
gyanam vigyanasahitam yat gyatva mokshyase ashubhat
र जववद र जगह पववतशरदरतरर / ।
पतयक वगर धमयP ससb कतरवययर / ॥९-२॥
ર જશવદ ર જગહ પશવતશરદમતરર ।
પતયક વગર ધમયZ સસખ કતરવયયર ॥૯-૨॥
rajavidya rajaguhyam pavitram idam uttamam
pratakshavagamam dharmamya susukham kartum avyayam
अशदध न परष धरसय सय परCतप ।
अप पय र तनवतCत रतयसस रवतरतन ॥९-३॥
અશદધ ન પરષ ધરસય સય પરKતપ ।
અપ પય ર શનવતKત મતયસસ રવતરશન ॥૯-૩॥
ashraddhanah purushah dharmasya asya paramtap
aprapya mama vivartanta mritya sansarvartmani
रय ततशरद सवP जगदवयकर&ततन ।
रतसथ तन सवभ&त तन न च ह तषववजसथत ॥९-४॥
રય તતશરદ સવZ જગદવયકતમ *શત”ન ।
રતસથ શન સવભ *ત શન ન ચ હ તષવવનસથત ॥૯-૪॥
maya tatam idam sarvam jagat avayktamurtina
matsthani sarvabhutani na cha aham tesu avasthitah
न च रतसथ तन भ&त तन पशय र य<गरशरर / ।
भ&तभCन च भ&तसथ< रर तर भ&तभ वन ॥९-५॥
ન ચ રતસથ શન ભ *ત શન પશય ર યEગરશરર ।
ભ *તભU ચ ભ *તસથE રર તર ભ *તભ વન ॥૯-૫॥
na cha matsthani bhutani pashya me yogani aishwaram
bhootbhrit na cha bhutasthah mama atma bhutbhawanah
यथ क 6जसथत< तनतय व य सवतग< रह न / ।
तथ सव णण भ&त तन रतसथ न$तयपध रय ॥९-६॥
યથ ક >નસથતE શનતય વ ય સવતગE રહ ન ।
તથ સવ ભણ ભ *ત શન રતસથ ન(તયપધ રય ॥૯-૬॥
yatha akashsthitah nityam vayuh sarvatragah mohan
tatha sarvani bhutani matsthani iti updharaya
सवभ&त तन कICतय पकतत य जCत र शरक र / ।
कलपकय पनसत तन कलप दI ववसज मयहर / ॥९-७॥
સવભ *ત શન કQKતય પકશત\ ય નKત ર શરક ર ।
કલપકય પનસત શન કલપ દQ શવસજમયહર ॥૯-૭॥
sarvabhutani kaunteya prakritim yanti mamikam
kalpakshaya punah tani kalpadau visrijam aham
पकतत सव रवषभय ववसज शर पन पन ।
भ&तग रशरर कतसनरव6 पकतव6 त / ॥९-८॥
પકશત\ સવ રવષટભય શવસજશર પન પન ।
ભ *તગ રશરર કતસનરવ> પકતવ> ત ॥૯-૮॥
prakritim svam avastabhyah visrijama punah punah
bhutagramam imam kritsnam avastam prakriteh vashata
न च र त तन कर णण तनबधनजCत धनजय ।
उद स$नवद स$नरसक तष करस ॥९-९॥
ન ચ ર ત શન કર ભણ શનબધનનKત ધનજય ।
ઉદ સ(નવદ સ(નરસકત તષ કરસ ॥૯-૯॥
na cha mama tani karmani nibadhananti dhamamjaya
udaseenavat asinam asaktam tesu karmasu
रय धयकण पकतत स&यत सचर चरर / ।
हतन नन कICतय जगदNपररवतत ॥९-१०॥
રય ધયકણ પકશત સ *યત સચર ચરર ।
હBતન નન કQKતય જગદXપકરવતત ॥૯-૧૦॥
maya adhyakshena prakritih suyate sacharacharam
hetuna anena kaunteya jagat viparivartate
अवज नजCत र र&ढ र नष$ तनर धशतर / ।
पर भ वरज नCत< रर भ&तरहशरर / ॥९-११॥
અવજનનKત ર મ *ઢ ર નષ; તનર શશતર ।
પર ભ વરજનKતE રર ભ *તરહBશરર ॥૯-૧૧॥
avajananti mama mudhah manushim tanum ashritam
param bhavam ajanantah mama bhutama heshwaram
र<घ 6 र<घकर ण< र<घज न ववचतस ।
र कस$र सरm चव पकतत र<दहन$ धशत ॥९-१२॥
રEઘ > રEઘકર ણE રEઘજ ન શવચતસ ।
ર કસ(ર સર; ચવ પકશત\ રEકહન; શશત ॥૯-૧૨॥
moghashah moghakarmano moghagyanah vichetasah
Rakshasim asurima cha eva prakritim mohinima shritah
रह तर नसत र प थ दव$ पकततर धशत ।
भजCतयनCयरनस< ज तव भ&त ददरवययर / ॥९-१३॥
રહ તર નસત ર પ થ દ•વ; પકશતર શશત ।
ભજKતયનKયરનસE જ તવ ભ *ત કદરવયયર ॥૯-૧૩॥
mahtmahah tumama partha daivim prakritim ashritah
bhajanti ananya manasah gyatva bhutadin avyayam
सतत कqतयCत< र यतCतश दढवत ।
नरसयCतश र भकतय तनतययक उप सत ॥९-१४॥
સતત ક{તયKતE ર યતKતશ દઢવત ।
નરસયKતશ ર ભકતય શનતયયકત ઉપ સત ॥૯-૧૪॥
satatam kirtiyantah mama yatantah cha dhridhavratah
namaschyantaschya mama bhaktya nityayuktah upasate
ज नयजन च पयCय यजCत< र रप सत ।
एकतवन पथकतवन बहध ववशत<रbर / ॥९-१५॥
જ નયજન ચ પયKય યજKતE ર મપ સત ।
એકતવન પથકતવન બહધ શવશતEમખર ॥૯-૧૫॥
Gyana yagyena cha api anya yajantah mama upasate
ekatvena prithaktvena bahudha vishva tomukham
अह कतरह यज सवध हरहरIषधर / ।
रCत<ऽहरहरव जयरहरजगनरह हतर / ॥९-१६॥
અહ કતરહ યજ સવધ હરહરQષધર ।
રKતEઽહરહરવ જયરહરનગનરહ હતર ॥૯-૧૬॥
aham kratah aham yagyah svadha aham aham ausadham
mamtrah aham aham eva ajyam aham agnih dhamhutam
वपत हरसय जगत< र त ध त वपत रह ।
वद पववतर क र ऋकस र यजरव च ॥९-१७॥
શપત હરસય જગતE ર ત ધ ત શપત રહ ।
વદ પશવતરÌક ર ઋકસ ર યરરBવ ચ ॥૯-૧૭॥
pita ahamasya jagatah mata dhata pitamahah
vedhyam pavitram omkarah rik, sama, yajuh eva cha
गततभत पभ स क$ तनव स 6रण सहत / ।
पभव पलय सथ न तनध न ब$जरवययर / ॥९-१८॥
ગશતભત પભ સ ક( શનવ સ >રણ સહત ।
પભવ પલય સથ ન શનધ ન બ(જરવયયર ॥૯-૧૮॥
gatih bharta prabhuh sakshi nivasah sharanam suhrita
prabhavah pralayah sthanam nidhanam bijamavyayam
तप मयहरह वषP तनगह मयतसज शर च ।
अरत चव रतयश सदसचच हरजन ॥९-१९॥
તપ મયહરહ વષZ શનગહ મયતસજશર ચ ।
અમત ચવ મતયશ સદસચચ હરરન ॥૯-૧૯॥
tapami aham aham varsham nigrihanami utsrijami cha
amritam cha eva rurituh cha sat asat cha aham arjuna.
तववद र स<रप प&तप प यजररषव सवगतत प थयCत ।
त पणयर स द सरCदल<करशजCत ददवय जCदवव दवभ<ग न / ॥९-२०॥
તશવદ ર સEરપ પ *તપ પ યજકરષ%વ સવગશત\ પ થયKત ।
ત પણયર સ દ સરBKદલEકરશનKત કદવય નKદશવ દBવભEગ ન ॥૯-૨૦॥
traividhya mama somapah putapapa yagyaih istva svargatim prarthayante
te punyam asadhya surendra lokam ashranti divyan divi devbhogana
त त भकतव सवगल<क वव6 ल क$ण पणय रतयल<क वव6जCत ।
एव तय$धररनपपCन गत गत क रक र लभCत ॥९-२१॥
ત ત ભકતવ સવગલEક શવ> લ ક(ણ પણય રતયલEક શવ>નKત ।
એવ તય(ધરરનપપU ગત ગત ક રક ર લભKત ॥૯-૨૧॥
te tam bhuktva svargalokam vishalam kshine punye martyalokam vishanti
evam traividharmam anuprapannah gatagatama kamakamah labhante
अनCय जशCतयCत< र य जन पयप सत ।
तष तनतय शभयक न य<गकर वह मयहर / ॥९-२२॥
અનKય શશKતયKતE ર ય જન પયપ સત ।
તષ શનતય ભભયકત ન યEગકર વહ મયહર ॥૯-૨૨॥
ananyah chintayatah mama yejanah paryupasate
tesam nityabhiyuktanama yogkshemam nahayamyama
यऽपयCयदवत भक यजCत शदय जCवत ।
तऽवप र रव कICतय यजCतयववधधप&वकर / ॥९-२३॥
યઽપયKયદBવત ભકત યજKત શદય નKવત ।
તઽશપ ર રવ કQKતય યજKતયશવશધપ *વકર ॥૯-૨૩॥
ye api anyadevatah bhaktah yagante shradhaya abuitah
te up mama eva kaunteya yajanti avidhipurvakam
अह दह सवयज न भ<क च पभरव च ।
न त र रशभज नजCत ततवन तशयवजCत त ॥९-२४॥
અહ કહ સવયજ ન ભEકત ચ પભરBવ ચ ।
ન ત ર રભભજનનKત તતતવન તશચયવનKત ત ॥૯-૨૪॥
aham hih sarvayagyanama bhokta cha prabhuh eva cha
natu mama abhijananti tatlvena atah chavantiche
य जCत दववत दव जCपतsCय जCत वपतवत ।
भ&त तन य जCत भ&तजय य जCत रद जजन<ऽवप र र / ॥९-२५॥
ય નKત દBવવત દBવ નKપત †Kય નKત શપતવત ।
ભ *ત શન ય નKત ભ *તજય ય નKત રદ જજનEઽશપ ર ર ॥૯-૨૫॥
yanti devavrata devan pritanyanti pritavratah
bhutani yanti bhutejyah yanti maddhajinah api mama
पत पषप फल त<य य< र भकतय पयच}तत ।
तदह भकतयपहतरश शर पयत तरन ॥९-२६॥
પત પષપ ફલ તEય યE ર ભકતય પયચ’શત ।
તદહ ભકતયપહતરશ શર પયત તરન ॥૯-૨૬॥
patram pushpam phalam toyam yah me bhaktya prayachhati
tat aham bhaktyuphritam ashnami prayatamanah
यतकर<वष यदश शस यजजह<वष दद शस यत / ।
यतपसयशस कICतय ततकरषव रदपणर / ॥९-२७॥
યતકરEશષ યદશ શસ યજરહEશષ દદ શસ યત ।
યતપસયશસ કQKતય તતકરષવ રદપણર ॥૯-૨૭॥
yat karoshi yat ashnasi yat juhosi dadasi yat
yat tapasyasi kaunteya tat kurushva madarpanam
6भ 6भफलरव र<कयस करबCधन ।
सCय सय<गयक तर ववरक< र रपषयशस ॥९-२८॥
શભ શભફલરBવ રEકયસ કરબKધન ।
સKય સયEગયકત તર શવમકતE ર મપષયશસ ॥૯-૨૮॥
shubhashubh phalaih evam mokshashe karmabandhanaih
sanyasyogayuktatma vimuktah mama upaishyasi
सर<ऽह सवभ&तष न र Nषय<ऽजसत न वपय ।
य भजजCत त र भकतय रतय त तष च पयहर / ॥९-२९॥
સરEઽહ સવભ *તષ ન ર XષયEઽનસત ન શપય ।
ય ભજનKત ત ર ભકતય રશય ત તષ ચ પયહર ॥૯-૨૯॥
samah ahavi sarvabhutesu na me dveshyah asti na priyah
ye bhajanti tu mama bhaktya mayi te su cha api aham
अवप चतसदर च र< भजत र रनCयभ क/ ।
स धरव स रCतवय समयगवयवशसत< दह स ॥९-३०॥
અશપ ચતસદર ચ રE ભજત ર રનKયભ ક ।
સ ધરBવ સ રKતવય સમયગવયવશસતE કહ સ ॥૯-૩૦॥
api cheta suducharah bhajate mama ananyabhak
sadhuh eva sah mantavyah samyak vyvasitah hi sah
ककप भवतत धर तर 6शच} जCत तनगच}तत ।
कICतय पतत ज न$दह न र भक पणशयतत ॥९-३१॥
ભકપ ભવશત ધર તર >શચ’ નKત\ શનગચ’શત ।
કQKતય પશત જન(કહ ન ર ભકત પણશયશત ॥૯-૩૧॥
kshipram bhavati dharmatma shashvat shantim nigachhati
kaunteya prati janihi na me bhaktah pranashyati
र दह प थ वयप धशतय यऽवप सय प पय<नय ।
जसय< वशय सतथ 6&द सतऽवप य जCत पर गततर / ॥९-३२॥
ર કહ પ થ વયપ શશતય યઽશપ સય પ પયEનય ।
જસયE વશય સતથ શ *દ સતઽશપ ય નKત પર ગશતર ॥૯-૩૨॥
mama hi partha vyapashritya ye api shyuh papayonayah
striyo vaishyastatha shudrah te apai yanti param gatim.
कक पनब हण पणय भक र जषयसतथ ।
अतनतयरसb ल<कशरर प पय भजसव र र / ॥९-३३॥
કક\ પનબ હણ પણય ભકત ર જષયસતથ ।
અશનતયરસખ લEકશરર પ પય ભજસવ ર ર ॥૯-૩૩॥
kim punah brahmanah punyah bhaktah rajarshayah tatha
anityam asukham lokam imam prapya bhajasva mama
रCरन भव र€क< रद ज$ र नरसकर ।
र रवषयशस यकतववर तर न रतपर यण ॥९-३४॥
રKરન ભવ ર•કતE રદ જ ર નરસકર ।
ર રવષયશસ યકતવવર તર ન રતપર યણ ॥૯-૩૪॥
manmanah bhava madbhaktah madhyaji mama namskuru
mama eva ashyasi yuktva evam atmanam mat parayanam
ॐ ततसददतत श$र€गवद$त स&पतनषतस बहववद य य<ग6 स
श$कषण जनसव द र जववद र जगहय<ग< न र नवर<ऽधय य ॥ ९ ॥
ॐ તતસકદશતશ(ર•ગવદ(ત સ *પશનષતસ
બહશવદ ય યEગ> સ
શ(કષણ રનસવ દB ર જશવદ ર જગહયEગE ન ર નવરEઽધય ય ॥ ૯ ॥
Ohm iti shrimad bhagawadgitasu brahmvidyayam yogashastre
shri krishna-arjuna, samvade rajvidya rajguhya yoga nama navama adhyayah
।। અધય ય નવરE સર પત ।।

Chapter 10

श$भगव नव च
भ&य एव रह ब ह< 6ण र परर वच ।
यतऽह प$यर ण य वकय शर दहतक मयय ॥१०-१॥
શ(ભગવ નવ ચ
ભ *ય એવ રહ બ હE શણ ર પરર વચ ।
યતઽહ પ(યર ણ ય વકય શર કહતક મયય ॥૧૦-૧॥
Shri Bhagavan uvacha
bhuyah eva mahabaho shrinu me parmam vachah
yat te aham priyamanaya yakshyani hitlemyayah
न र ववद सरगण पभव न रहषय ।
अहर दददह दव न रहष{ण च सव6 ॥१०-२॥
ન ર શવદ સરગણ પભવ ન રહષય ।
અહર કદકહÎ દBવ ન રહષ•ણ ચ સવ> ॥૧૦-૨॥
na me viduh surganah prabhavama na maharsayah
aham adih hi devenama maharshinama cha sarvashah
य< र रजरन दद च ववत ल<करहशरर / ।
असर&ढ स रतयUष सवप प परचयत ॥१०-३॥
યE ર રજરન કદ\ ચ વશત લEકરહBશરર ।
અસમ *ઢ સ રતય_ષ સવપ પ પમચયત ॥૧૦-૩॥
yah mam ajam anadim cha vetti lokamaheshwaram
asammudha sah martyeshu sarvapapaih pramudhyate
बवदज नरसर<ह कर सतय दर 6र ।
सb द b भव<ऽभ व< भय च भयरव च ॥१०-४॥
રદદજ નરસરEહ કર સતય દર >ર ।
સખ દ ખ ભવEઽભ વE ભય ચ ભયરવ ચ ॥૧૦-૪॥
buddhih gyanam asammohah kshama satyama damah shamah
sukham duhkham bhavah abhavah bhayam cha abhayam eva cha
अदहस सरत तवषसतप< द न य6<ऽय6 ।
भवजCत भ व भ&त न रत एव पथजगवध ॥१०-५॥
અકહ\સ સરત તનષટસતપE દ ન ય>Eઽય> ।
ભવનKત ભ વ ભ *ત ન રત એવ પથનગવધ ॥૧૦-૫॥
ahimsa samata tustih tapah danam yashah ayashah
bhavanti bhavah bhutanama mattah eva prithagivadhah
रहषय सप प&वU चतव र< रनवसतथ ।
र€ व र नस ज त यष ल<क इर पज ॥१०-६॥
રહષય સપત પ *વ_ ચતવ રE રનવસતથ ।
ર• વ ર નસ જત યષ લEક ઇર પજ ॥૧૦-૬॥
maharshyah sapta purve chatvarah manavah tatha
madbhavah manasah jathah yesham loke imah prajah
एत ववभ&तत य<ग च रर य< ववत ततवत ।
स<ऽववकमपन य<गन यजयत न त स6य ॥१०-७॥
એત શવભ *શત\ યEગ ચ રર યE વશત તતતવત ।
સEઽશવકમપન યEગન યજયત ન ત સ>ય ॥૧૦-૭॥
etam vibhutim yogam cha mama yah vetti tattvatah
sah avikampena yogena yujyate na atra sanshayah
अह सवसय पभव< रत सवP पवतत ।
इतत रतव भजCत र बध भ वसरजCवत ॥१०-८॥
અહ સવસય પભવE રત સવZ પવતત ।
ઇશત રતવ ભજKત ર રધ ભ વસરનKવત ॥૧૦-૮॥
aham sarvasya prabhavah mattah sarvam pravartate
iti mattva bhajante mama budhah bhavasamanvitah
रजचचत रदतप ण ब<धयCत परसपरर / ।
कथयCतश र तनतय तषयजCत च ररजCत च ॥१०-९॥
રનચચત રદતપ ણ બEધયKત પરસપરર ।
કથયKતશ ર શનતય તષયનKત ચ રરનKત ચ ॥૧૦-૯॥
machittah madgatpranah bodhayantah parasparama
kathayantah cha mama nityam tushyanti cha ramanti cha
तष सततयक न भजत प$ततप&वकर / ।
दद शर बवदय<ग त यन र रपय जCत त ॥१०-१०॥
તષ સતતયકત ન ભજત પ(શતપ *વકર ।
દદ શર રદદયEગ ત યન ર મપય નKત ત ॥૧૦-૧૦॥
tesham satatyuktanam bhajatam pritipurvakam
dadami buddhiyogam tam yena mam upayanti te
तष रव नकमप थरहरज नज तर ।
न 6य मय तरभ वसथ< ज नदmपन भ सवत ॥१०-११॥
તષ રવ નકમપ થરહરજ નજ તર ।
ન >ય મય તરભ વસથE જ નદ{પન ભ સવત ॥૧૦-૧૧॥
teshamevanukampaarthamahamagyanajn tamah
nashayamyatmabhavastho gyanadipen bhasvata
अजन उव च
पर बह पर ध र पववत परर भव न / ।
परष 6 शत ददवयर दददवरज ववभर / ॥१०-१२॥
અરન ઉવ ચ
પર બહ પર ધ ર પશવત પરર ભવ ન ।
પરષ > શત કદવયર કદદBવરજ શવભર ॥૧૦-૧૨॥
Arjuna uvacha
param brahma param dham pavitram parmam bhavan
purusham shashvatam divyam adidenam ajam vibhum
आहसतव रषय सवU दववषन रदसतथ ।
अशसत< दवल< वय स सवय चव बव$वष र ॥१०-१३॥
આહસતવ મષય સવ_ દBવશષ”ન રદસતથ ।
અશસતE દBવલE વય સ સવય ચવ બવ(શષ ર ॥૧૦-૧૩॥
ahuh tvam rishayah sarve devarshih naradah tatha
asitah devalah vyasah svayan cha eva bravishi me
सवरतदत रCय यCर वदशस क6व ।
न दह त भगवCवयहक ववददU व न द नव ॥१०-१४॥
સવરતદત રKય યKર વદશસ કB>વ ।
ન કહ ત ભગવKવયનકત\ શવદદÏવ ન દ નવ ॥૧૦-૧૪॥
sarvam etat ritam manye yat mam vadasi keshava
na hite bhagavan vyaktim viduh devah na denavah
सवयरव तरन तर न वतथ तव परष<तर ।
भ&तभ वन भ&त6 दवदव जगतपत ॥१०-१५॥
સવયરવ તરન તર ન વતથ તવ પરષEતર ।
ભ *તભ વન ભ *ત> દBવદBવ જગતપત ॥૧૦-૧૫॥
svayam eva atmana atmanam vetath tvam purushottam
bhutabhavan bhutesh denadeva jagatapate.
वकरहसय6षण ददवय ह तरववभ&तय ।
य शभववभ&ततशभल)क तनर सतव वय पय ततiशस ॥१०-१६॥
વકતરહસય>ષણ કદવય હ તરશવભ *તય ।
ય ભભશવ”ભ *શતભભલ,ક શનર સતવ વય પય શતષxશસ ॥૧૦-૧૬॥
vaktumarhasyasheshen divya hyatmavibhootayah
yabhirvibhootibhirlokanimaanstvam vyapya tishthasi
कथ ववद रह य<धगसतव सद पररधचCतयन / ।
कष कष च भ वष धचCतय<ऽशस भगवCरय ॥१०-१७॥
કથ શવદ રહ યEભગ\સતવ સદ પકરભચKતયન ।
કBષ કBષ ચ ભ વષ ભચKતયEઽશસ ભગવKરય ॥૧૦-૧૭॥
katham vidyam aham yogin tvam sada parichintayan
kesu kesu cha bhavesu chintayah asi bhagavan maya
ववसतरण तरन< य<ग ववभ&तत च जन दन ।
भ&य कथय ततपदह 6णवत< न जसत रऽरतर / ॥१०-१८॥
શવસતરBણ તરનE યEગ શવભ *શત\ ચ જન દન ।
ભ *ય કથય તનપતકહÎ શણવતE ન નસત રઽમતર ॥૧૦-૧૮॥
vistarena atmanah yogam vibhutim cha janardan
bhuyah kathaya triptih hi shrinvatah na asti me amritam
श$भगव नव च
हCत त कथतयषय शर ददवय ह तरववभ&तय ।
प ध Cयत करशi न सतयCत< ववसतरसय र ॥१०-१९॥
શ(ભગવ નવ ચ
હKત ત કથશયષય શર કદવય હ તરશવભ *તય ।
પ ધ Kયત કરશષx ન સતયKતE શવસતરસય ર ॥૧૦-૧૯॥
Shri Bhagavan uvacha
hant te kathaishyami divyah hi atmavibhutiyah
pradhantah kurushrestha na asti antah vistarasya me
अहर तर ग क6 सवभ&त 6यजसथत ।
अहर ददश रधय च भ&त न रCत एव च ॥१०-२०॥
અહર તર ગ કB> સવભ *ત >યનસથત ।
અહર કદશ રધય ચ ભ *ત ન રKત એવ ચ ॥૧૦-૨૦॥
aham atma gudakesha sarva bhutashayah sthitah
aham adih cha madhyam cha bhutanam antah eva cha
आददतय न रह ववषणजय)ततष रववर6र न / ।
ररmधचररत रजसर नकत ण रह 66$ ॥१०-२१॥
આકદતય ન રહ શવષણજય,શતષ રશવરશર ન ।
રર{ભચરરત રનસર નકત ણ રહ >>( ॥૧૦-૨૧॥
adityanam aham vishruh jyotisham ravih anshuman
marichih marutam asmi nakshatranam ahavi shashi.
वद न स रवद<ऽजसर दव न रजसर व सव ।
इजCदय ण रनश जसर भ&त न रजसर चतन ॥१०-२२॥
વદ ન સ રવદEઽનસર દBવ ન રનસર વ સવ ।
ઇનKદય ણ રનશ નસર ભ *ત ન રનસર ચતન ॥૧૦-૨૨॥
vedanam samavedah asmi devanam asmi vasavah
indriyanam manah cha asmi bhutanan asmi chetna
रद ण 6करश जसर ववत6< यकरकस र / ।
वस&न प वकश जसर रर श6bररण रहर / ॥१०-२३॥
રદ ણ >કરશ નસર શવત>E યકરકસ ર ।
વસ *ન પ વકશ નસર રર શ>ખકરણ રહર ॥૧૦-૨૩॥
rudranam shankarah cha asmi vitleshah yaksharaksasam
vasinam pavakah cha asmi meruh shikharinam aham
પરEધસ ચ મખય ર શવદદ પ થ રહસપશતર ।
पर<धस च रखय र वववद प थ बहसपततर / ।
सन न$न रह सकCद सरस रजसर स गर ॥१०-२४॥
સન ન(ન રહ સકKદ સરસ રનસર સ ગર ॥૧૦-૨૪॥
purodhasame cha mukhyam mam viddhi parth brihaspatim
senanim aham skandhah sarsam asmi sagarah
रहष{ण भगरह धगर रसमयकरकरर / ।
यज न जपयज<ऽजसर सथ वर ण दहर लय ॥१०-२५॥
રહષ•ણ ભગરહ ભગર રસમયકરકરર ।
યજ ન જપયજEઽનસર સથ વર ણ કહર લય ॥૧૦-૨૫॥
maharshinam Briguh aham giram asmi ekam aksharam
yagyanam japayagyah asmi sthavaranam himalayah
अशतथ सववक ण दवष{ण च न रद ।
गCधव ण धचतरथ शसद न कवपल< रतन ॥१०-२६॥
અશતથ સવવક ણ દBવષ•ણ ચ ન રદ ।
ગKધવ ણ ભચતરથ શસદ ન કશપલE મશન ॥૧૦-૨૬॥
ashvatha sarvabrikshanam devarshinam cha naradah
gandharvanam chitra rathah sidhhanam kapilo munih
उचच शवसरश न वववद र ररत<€वर / ।
ऐर वत गजCद ण नर ण च नर धधपर / ॥१०-२७॥
ઉચચ શવસરશ ન શવદદ ર રમતE•વર ।
ઐર વત ગજKદ ણ નર ણ ચ નર શધપર ॥૧૦-૨૭॥
ucchaihshravasam ashvanam viddhi mam amritodbhavam
airavatam gajendranam naranam cha naradhipatam
आयध न रह वज धन&न रजसर क रधक/ ।
पजनश जसर कCदप सप ण रजसर व सकक ॥१०-२८॥
આયધ ન રહ વજ ધન *ન રનસર ક રધક ।
પજનશ નસર કKદપ સપ ણ રનસર વ સકક ॥૧૦-૨૮॥
ayudhanam dham vajram dherunam aham kamadhuk
prajanah cha asmi kandarpah sarpanam asmi vasuki
अनCतश जसर न ग न वरण< य दस रहर / ।
वपतsण रयर च जसर यर सयरत रहर / ॥१०-२९॥
અનKતશ નસર ન ગ ન વરણE ય દસ રહર ।
શપત †ણ રયર ચ નસર યર સયરત રહર ॥૧૦-૨૯॥
ananthah cha asmi naganam varunah yadasam aham
pitrinama aryama cha asmi yamah sanyamtamaham
पह दश जसर दतय न क ल कलयत रहर / ।
रग ण च रगCद<ऽह वनतयश पककण र / ॥१०-३०॥
પહ દશ નસર દ•તય ન ક લ કલયત રહર ।
મગ ણ ચ મગKદEઽહ વનતયશ પભકણ ર ॥૧૦-૩૦॥
prahaladah cha asmi daityanam kalah kalayatam aham
mriganam cha mrigendrah aham vamteyah cha pakshinam
पवन पवत रजसर र र 6सभत रहर / ।
झष ण रकरश जसर स<तस रजसर ज –व$ ॥१०-३१॥
પવન પવત રનસર ર ર >સભત રહર ।
ઝષ ણ રકરશ નસર સEતસ રનસર જµવ( ॥૧૦-૩૧॥
pavanah pavatam asmi rama shastrabhitam aham
jhasanam makarah cha asmi shrotasam asmi janhvi
सग ण र ददरCतश रधय चव हरजन ।
अधय तरववद ववद न व द पवदत रहर / ॥१०-३२॥
સગ ણ ર કદરKતશ રધય ચવ હરરન ।
અધય તરશવદ શવદ ન વ દ પવદત રહર ॥૧૦-૩૨॥
sanganam adih antah cha madhyam cha eva aham arjuna
adhyatna vidyanam vadah pravadtam aham
अकर ण रक र<ऽजसर NCN स र शसकसय च ।
अहरव कय क ल< ध त ह ववशत<रb ॥१०-३३॥
અકર ણ રક રEઽનસર XKX સ ર શસકસય ચ ।
અહરવ કય ક લE ધ ત હ શવશતEમખ ॥૧૦-૩૩॥
aksaranam akarah asmi dvandah samasikasya cha
aham eva akshayah kalah dhata aham visvatomukhah
रतय सवहरश हर€वश भववषयत र / ।
कqतत श$व कच न रmण सरततरUध धतत कर ॥१०-३४॥
મતય સવહરશ હમ•વશ ભશવષયત ર ।
ક{શત” શ(વ કચ ન ર{ણ સમશતર_ધ ધશત કર ॥૧૦-૩૪॥
mrituh sarvaharah cha aham udbhavah cha bhavishyatam
kirtih shri vak cha narinam smritih, medha dhritih kshama
बहतस र तथ स मन ग यत$ }Cदस रहर / ।
र स न र ग6$ष)ऽहरत&न कसर कर ॥१०-३५॥
રહતસ ર તથ સ મન ગ યત( ’Kદસ રહર ।
ર સ ન ર ગ>(ષ,ઽહમત *ન કસર કર ॥૧૦-૩૫॥
brihatsam tatha samanam gayatri chhanda samaham
masanam margarshirshah aham hritunama kusumakarah
द&त }लयत रजसर तजसतजजसवन रहर / ।
जय<ऽजसर वयवस य<ऽजसर सतव सतववत रहर / ॥१०-३६॥
દ *ત ’લયત રનસર તજસતજનસવન રહર ।
જયEઽનસર વયવસ યEઽનસર સતતવ સતતવવત રહર ॥૧૦-૩૬॥
dhyutam chalayatam asmi tejah tejasvinam aham
jayah asmi vyavasayah asmi sattvam sattva vatam aham
वषण$न व सदव<ऽजसर प ण व न धनजय ।
रन$न रपयह वय स कव$न र6न कवव ॥१०-३७॥
વષણ(ન વ સદBવEઽનસર પ ણ વ ન ધનજય ।
મન(ન રપયહ વય સ કવ(ન મ>ન કશવ ॥૧૦-૩૭॥
vrishninam vasudevah asmi pandavanam dhanjayah
muninam api aham vyasah kavindm ushana kavih
दण < दरयत रजसर न$ततरजसर जजग$षत र / ।
रIन चव जसर गह न ज न ज नवत रहर / ॥१०-३८॥
દણ E દરયત રનસર ન(શતરનસર જજગ(ષત ર ।
રQન ચવ નસર ગહ ન જ ન જ નવત રહર ॥૧૦-૩૮॥
dando damayatam asmi nitih asmi jigishatam
maunam cha eva asmi guhyanam gyanam gyanavatam aham
यचच वप सवभ&त न ब$ज तदहरजन ।
न तदजसत ववन यतसय Cरय भ&त चर चरर / ॥१०-३९॥
યચચ શપ સવભ *ત ન બ(જ તદહરરન ।
ન તદનસત શવન યતસય Kરય ભ *ત ચર ચરર ॥૧૦-૩૯॥
yat cha api sarva bhutanam bijam tat aham arjuna
na tat asti vina yat syat maya bhutam characharam
न Cत<ऽजसत रर ददवय न ववभ&त$न परCतप ।
एष त&द6त प<क< ववभ&तववसतर< रय ॥१०-४०॥
ન KતEઽનસત રર કદવય ન શવભ *ત(ન પરKતપ ।
એષ ત *દ>ત પEકતE શવભ *તશવ”સતરE રય ॥૧૦-૪૦॥
na antah asti mam divyanam vibhutinam paramtapa
aish tu uddeshatah proktah vibhuteh vistarah maya
यददNभ&ततरतसतव श$रदज& जतरव व ।
ततदव वगच} तव रर तज ऽ6सभवर / ॥१०-४१॥
યદદXભ *શતરતસતતવ શ(રદ*જરતરવ વ ।
તતદBવ વગચ’ તવ રર તજÌઽ>સભવર ॥૧૦-૪૧॥
yat dat vibhutimat sativam shrimat urjitam eva va
tat tat eva avagachha tvam mam tejomshan bhavam
अथव बहनतन कक ज तन तव जन ।
ववषभय हशरद कतसनरक 6न जसथत< जगत / ॥१०-४२॥
અથવ બહનતન કક\ જ તન તવ રન ।
શવષટભય હશરદ કતસનરક >ન નસથતE જગત ॥૧૦-૪૨॥
athava bahuna etena kim gyatena tava arjuna
vistabhya aham idam kritsnam ekanshena sthitah jagat
ॐ ततसददतत श$र€गवद$त स&पतनषतस बहववद य य<ग6 स
श$कषण जनसव द ववभ&ततय<ग< न र द6र<ऽधय य ॥ १० ॥
ॐ તતસકદશતશ(ર•ગવદ(ત સ *પશનષતસ
બહશવદ ય યEગ> સ
શ(કષણ રનસવ દB શવભ *શતયEગE ન ર દ>રEઽધય ય ॥ ૧૦ ॥
Ohm iti shrimad bhagawadgitasu brahmvidyayam yogashastre
shri krishna-arjuna, samvade Vibhutiyoga nama dashmo adhyayah
।। અધય ય દસરE સર પત ।।

Chapter 11

अजन उव च
रदनगह य परर गहरधय तरसकजतर / ।
यतवय<क वचसतन र<ह<ऽय ववगत< रर ॥११-१॥
અરન ઉવ ચ
રદનગહ ય પરર ગહરધય તરસભજતર ।
યતતવયEકત વચસતન રEહEઽય શવગતE રર ॥૧૧-૧॥
Arjuna Uvacha
madanugrahaya paramam guhyam adhyatmasangyitam
yat tvaya uktam vachah tena moha ayam vigatahmam
भव पययI दह भ&त न शतI ववसतर6< रय ।
तवत करलपत क र ह तमयरवप च वययर / ॥११-२॥
ભવ પયયQ કહ ભ *ત ન શતQ શવસતર>E રય ।
તવત કરલપત ક ર હ તમયરશપ ચ વયયર ॥૧૧-૨॥
bhavapyayau hi bhutanam shrutam vistarashah maya
tvattah kamalpatraksha mahatman api cha ayayam
एवरतदथ तथ तवर तर न पररशर ।
दषशरच} शर त रपरशर परष<तर ॥११-३॥
એવરતદથ તથ તવર તર ન પરરશર ।
દષÔશરચ’ શર ત રપરશર પરષEતર ॥૧૧-૩॥
evam etat yadya atath tvam atmanam parmeshwar
drustam icchami te rupam aishwaryam purushottam.
रCयस यदद तच}कय रय दषशरतत पभ< ।
य<गशर तत< र तव द6य तर नरवययर / ॥११-४॥
રKયસ યકદ તચ’ક રય દષÔશરશત પભE ।
યEગશર તતE ર તવ દ>ય તર નરવયયર ॥૧૧-૪॥
manyase yadi tat chakyam maya dristum iti prabho
yogeshwar tatah me tvam darshaya atmanam avyayam
श$भगव नव च
पशय र प थ रप णण 6त6<ऽथ सहस6 ।
न न ववध तन ददवय तन न न वण कत$तन च ॥११-५॥
શ(ભગવ નવ ચ
પશય ર પ થ રપ ભણ >ત>Eઽથ સહસ> ।
ન ન શવધ શન કદવય શન ન ન વણ કત(શન ચ ॥૧૧-૫॥
Shri bhagavan uvacha
pashya me partha rupani shatashah atha shahastrashah
nanavidhan divyani nanavarna kritin cha
पशय ददतय Cवस&नद नजशनI ररतसतथ ।
बह&Cयदषप&व णण पशय शय णण भ रत ॥११-६॥
પશય કદતય Kવસ *નદ નશશનQ રરતસતથ ।
બહK* યદષટપ *વ ભણ પશય શય ભણ ભ રત ॥૧૧-૬॥
pasyaadityan vasun rudran ashwinau marutah tatha
bahuni adristapurvani pashya ashcharyani bharat
इहकसथ जगतकतसन पशय द सचर चरर / ।
रर दह ग क6 यचच Cयद दषशरच}शस ॥११-७॥
ઇહ•કસથ જગતકતસન પશય દ સચર ચરર ।
રર દBહB ગ કB> યચચ Kયદ દષÔશરચ’શસ ॥૧૧-૭॥
ih ekastham jagat kritsnam pashya adha sacharacharam
mama dehe gudakesha yat cha anyat drustum icchasi.
न त र 6कयस दषरननव सवचकष ।
ददवय दद शर त चक पशय र य<गरशरर / ॥११-८॥
ન ત ર >કસ દષÔરનનવ સવચકષ ।
કદવય દદ શર ત ચક પશય ર યEગરશરર ॥૧૧-૮॥
na tu mam shakyase drutum anena eva svachashusha
divyam dadami te chakshuh pashya me yogam aishwaram
सजय उव च
एवरकतव तत< र जCरह य<गशर< हरर ।
द6य र स प थ य परर रपरशरर / ॥११-९॥
સજય ઉવ ચ
એવમકતવ તતE ર જKરહ યEગશરE હકર ।
દ>ય ર સ પ થ ય પરર રપરશરર ॥૧૧-૯॥
Sanjaya uvacha
evam uktva tatah rajan mahayogeshwarah harih
darshayamas parthaya parmam rupain aishwaram
अनकवकतनयनरनक €तद6नर / ।
अनकददवय भरण ददवय नक<दत यधर / ॥११-१०॥
અનકવકતનયનરનક દતદ>નર ।
અનકકદવય ભરણ કદવય નકEદત યધર ॥૧૧-૧૦॥
anekava ktranayanam anekaadbhutdavsharam
anekadivyabharanam divyanekodhatayudham.
ददवयर लय मबरधर ददवयगCध नलपनर / ।
सव शयरय दवरनCत ववशत<रbर / ॥११-११॥
કદવયર લય મબરધર કદવયગKધ નલપનર ।
સવ શયરય દBવરનKત શવશતEમખર ॥૧૧-૧૧॥
divyamalayamberdharam divyagavdhanuleparam
survascharyamayam devamantam vishwatonwkham
ददवव स&यसहससय भवदगपदजतथत ।
यदद भ सद6$ स सय € ससतसय रह तरन ॥११-१२॥
કદશવ સ *યસહસસય ભવદગપદનતથત ।
યકદ ભ સદ>( સ સય • સસતસય રહ તરન ॥૧૧-૧૨॥
divi suryasahtrashya bhaveta yugapat uthita
yadi bhah sadrishi sa syat bhasah tasya mahatmana
ततकसथ जगतकतसन पववभकरनकध ।
अपशयदवदवसय 6रmर प ण वसतद ॥११-१३॥
તતકસથ જગતકતસન પશવભકતરનકધ ।
અપશયદવદBવસય >ર{રB પ ણ વસતદ ॥૧૧-૧૩॥
tatra ekastham jagat kritsnam pravibhaktam anekadha
apashyata devadevasya sharire pandavah tada
तत स ववसरय ववष< हषर<र धनजय ।
पणमय श6रस दव कत ञजशलरभ षत ॥११-१४॥
તત સ શવસરય શવષટE હષટરEર ધનજય ।
પણમય શ>રસ દBવ કત ઞભલરભ ષત ॥૧૧-૧૪॥
tatah sah vishmayavista hristaroma dhananjayah
pranamya shirsa devam kritanjalih abhasat
अजन उव च
पशय शर दव सतव दव दह सव Pसतथ भ&तवव6षसघ न / ।
बह णर$6 करल सनसथरष$श सव नरग श ददवय न / ॥११-१५॥
અરન ઉવ ચ
પશય શર દBવ સતવ દBવ દBહB સવ સZ તથ ભ *તશવ>ષસઘ ન ।
બહ ણર(> કરલ સનસથમષ;શ સવ નરગ શ કદવય ન ॥૧૧-૧૫॥
Arjuna Uvacha
pashyami devan tav deva dehe sarvan tatha bhutavisheshsanghan
brahmanamisham kamalasanastha rishin cha sarvan urgan cha divyan.
अनकब ह&दरवकतनत पशय शर तव सवत<ऽनCतरपर / ।
न Cत न रधय न पनसतव दद पशय शर ववशशर ववशरप ॥११-१६॥
અનકબ હદ* રવકતનત પશય શર તવ સવતEઽનKતરપર ।
ન Kત ન રધય ન પનસતવ કદ\ પશય શર શવશશર શવશરપ ॥૧૧-૧૬॥
anekabahudarvaktranetram pashyami tvam sarvatah anantrapam,
na antam na madhyam napunah tava adim pashyami vishwesharar-vishvarupa.
ककरmदटन गददन चककण च तज<र श6 सवत< दmतपरCतर / ।
पशय शर तव दतनरmकय सरCत द$प नल कदततरपरयर / ॥११-१७॥
કકર{કટન ગકદન ચકકણ ચ તજEર શ>\ સવતE દ{નપતરKતર ।
પશય શર તવ દશન”ર{કય સરKત દ{પત નલ કદશતરપરયર ॥૧૧-૧૭॥
kiritinam gadinam chakrinam cha tejorashim sarnatah diptimantam
pashyami tvam durnikshayam samantat diptanalarkdhyutim aprameya
तवरकर परर वददतवय तवरसय ववशसय पर तनध नर / ।
तवरवयय 6 शतधरग<प सन तनसतव परष< रत< र ॥११-१८॥
તવરકર પરર વકદતવય તવરસય શવશસય પર શનધ નર ।
તવરવયય > શતધરગEપત સન તનસતવ પરષE રતE ર ॥૧૧-૧૮॥
tvam aksharam parmam veditavyam tvam ashya vishwasys param nidhanam
tvam avyayah shashwatadharmagopta sanatanastvam purusho mato me
अन ददरधय CतरनCतव$यरनCतब ह 6श6स&यनतर / ।
पशय शर तव दmपहत 6वकत सवतजस ववशशरद तपCतर / ॥११-१९॥
અન કદરધય KતરનKતવ(યરનKતબ હ >શ>સ *યનતર ।
પશય શર તવ દ{પતહત >વકત સવતજસ શવશશરદ તપKતર ॥૧૧-૧૯॥
anadimadhyantam anantaviryam anantbahum sashisooryanetram
pashyami tvam diptahutashvaktram svajejasa vishvamidam tapantam
द व पधथवय<ररदरCतर दह वय प तवयकन दद6श सव ।
दषव €त रपरग तवद ल<कतय पवयधथत रह तरन / ॥११-२०॥
દ વ પશથવયEકરદરKતર કહ વય પત તવયકBન કદ>શ સવ ।
દષ%વ દત રપમગ તવદ લEકતય પવયશથત રહ તરન ॥૧૧-૨૦॥
dhavaprithivyah idam antaram hi vyaptam tvaya ekena dishah cha sarvah
dritna adbhutam rupam ugram tava idam lokatrayam pravyathitam mahatman
अर$ दह तव सरसघ वव6जCत कधच€$त प ञजलय< गणजCत ।
सवसत$तयकतव रहवषशसदसघ सतवजCत तव सतततशभ पषकल शभ ॥११-२१॥
અર( કહ તવ સરસઘ શવ>નKત કBભચ•(ત પ ઞલયE ગણનKત ।
સવસત(તયકતવ રહશષ”શસદસઘ સતવનKત તવ સતશતભભ પષકલ ભભ ॥૧૧-૨૧॥
ami hi tam sursanghah vishanti kechit bhitah pranjalayah grinanti
svasti iti uktva maharashisiddhasanghah stuvanti tvam statibhih puspakalabhih
रद ददतय वसव< य च स धय ववशऽजशनI ररतश<षरप श ।
गCधवयक सरशसदसघ व$कCत तव ववजसरत शव सवU ॥११-२२॥
રદ કદતય વસવE ય ચ સ ધય શવશઽશશનQ રરતશEષરપ શ ।
ગKધવયક સરશસદસઘ વ(કKત તવ શવનસરત શવ સવ_ ॥૧૧-૨૨॥
rudradiyah vasavah ye cha sadhyah vishve ashwinau marutah cha usmapahcha
gandharvayakshasur siddhasanghah vikchante tvam vismitah cha eva carve
रप रहत बहवकतनत रह ब ह< बहब ह&रप दर / ।
बह&दर बहदष कर ल दषव ल<क पवयधथत सतथ हर / ॥११-२३॥
રપ રહત બહવકતનત રહ બ હE બહબ હર* પ દર ।
બહદ* ર બહદષ કર લ દષ%વ લEક પવયશથત સતથ હર ॥૧૧-૨૩॥
rupam mahat te bahuvaktranetram mahabaho bahubahurupadam
bahudaram bahudanstrakaralam dristva lokah pravyathitah tatha aham
नभ सप6 दmपरनकवणP वय त नन दmपवव6 लनतर / ।
दषव दह तव पवयधथत Cतर तर धतत न ववCद शर 6र च ववषण< ॥११-२४॥
નભ સપ> દ{પતરનકવણZ વય ત નન દ{પતશવ> લનતર ।
દષ%વ કહ તવ પવયશથત Kતર તર ધશત\ ન શવKદ શર >ર ચ શવષણE ॥૧૧-૨૪॥
nabhahspursham diptam anekavarnam vyaptanam diptavishalnetram
dristva hi tam pravyathitantaratma dhritim na vindami shamam cha vishnau
दष कर ल तन च त रb तन दषवव क ल नलसजCनभ तन ।
दद6< न ज न न लभ च 6र पस$द दव6 जगजCनव स ॥११-२५॥
દષ કર લ શન ચ ત મખ શન દષ%વવ ક લ નલસશUભ શન ।
કદ>E ન જન ન લભ ચ >ર પસ(દ દBવ> જગશUવ સ ॥૧૧-૨૫॥
danstrakaralani cha te mukhani drastva eva kalanalasannibhani
disho na jane nalabhe cha charma prasid devesh jagannivas
अर$ च तव धतर षसय पत सवU सहव वतनप लसघ ।
भ$षर< द<ण स&तपतसतथ सI सह सरदmयरवप य<धरखय ॥११-२६॥
અર( ચ તવ ધતર ષ સય પત સવ_ સહ•વ વશનપ લસઘ ।
ભ(ષરE દEણ સ *તપતસતથ સQ સહ સરદ{યરશપ યEધમખય ॥૧૧-૨૬॥
amichatvam dritarastrasya putrah sarve sah eva avanipalsanghaih
bhismah dronah sutputrahtatha asam sah asmadiyaih api yodhamukhaih
वकत णण त तवरर ण वव6जCत दष कर ल तन भय नक तन ।
कधचदNलगन द6न Cतरष सदशयCत चण& णतरतर ङग ॥११-२७॥
વકત ભણ ત તવરર ણ શવ>નKત દષ કર લ શન ભય નક શન ।
કBભચદXલગન દ>ન KતરBષ સદશયKત ચ *ભણÉતરતર ઙ• ॥૧૧-૨૭॥
vaktrani te trarmanah vishanti danstrakaralani bhayankani
kechit vilagnah dashnamtareshu sandrishyante churnitaih uttamangaih.
यथ नदmन बहव<ऽमबवग सरदरव शभरb दवजCत ।
तथ तव र$ नरल<कव$र वव6जCत वकत णयशभववजवलजCत ॥११-२८॥
યથ નદ{ન બહવEઽમરવગ સમદરવ ભભમખ દવનKત ।
તથ તવ ર( નરલEકવ(ર શવ>નKત વકત ણયભભશવજવલનKત ॥૧૧-૨૮॥
yatha madinam bahavah ambuvegah samudram eva abhimukhah dravanti
tatha tavami narlokvira vishanti vakranyabhivijvalanti
यथ पदmप जवलन पतङग वव6जCत न 6 य सरदवग ।
तथव न 6 य वव6जCत ल<क सतव वप वकत णण सरदवग ॥११-२९॥
યથ પદ{પત જવલન પતઙ શવ>નKત ન > ય સમદવગ ।
તથવ ન > ય શવ>નKત લEક સતવ શપ વકત ભણ સમદવગ ॥૧૧-૨૯॥
yatha pradiptam jwalanam patanga vishanti nashaya samriddhavegah
tathaive nashaya vishanti lokah tava api vaktrani samriddhavegah
लशलहस गसर न सरCत लल<क Cसरग Cवदनजवलत€ ।
तज<शभर प&य जगतसरग भ ससतव<ग पतपजCत ववषण< ॥११-३०॥
લભલહસ ગસર ન સરKત લલEક Kસરગ Kવદનજવલક• ।
તજEભભર પ *ય જગતસરગ ભ સસતવEગ પતપનKત શવષણE ॥૧૧-૩૦॥
lelihyase grasmanah samantat lokan samgrah vadanaih jwaladbhih
tejobhih apurya jagat samagram bhasah tava ugrah pratpanti vishnau
आखय दह र क< भव नगरप< नर<ऽसत त दववर पस$द ।
ववज तशरच} शर भवCतर द न दह पज न शर तव पववतर / ॥११-३१॥
આખય કહ ર કE ભવ નગરપE નરEઽસત ત દBવવર પસ(દ ।
શવજ તશરચ’ શર ભવKતર દ ન કહ પજન શર તવ પવશતર ॥૧૧-૩૧॥
akhayahi me kah bhavan ugrarupah namah astu te devavar prasid
vigyatumichhami bhavantam adhyam na hi prajanam tava pravrittim
श$भगव नव च
क ल<ऽजसर ल<ककयकतपवद< ल<क Cसर हतशरह पवत ।
ऋतऽवप तव न भववषयजCत सवU यऽवजसथत पतयन$कष य<ध ॥११-३२॥
શ(ભગવ નવ ચ
ક લEઽનસર લEકકયકતપવદE લEક Kસર હતશરહ પવત ।
ઋતઽશપ તવ ન ભશવષયનKત સવ_ યઽવનસથત પતયન(કBષ યEધ ॥૧૧-૩૨॥
Shri Bhagavan uvacha
kalah asmi lokakshayakrita pravidhah lokan samahavtum in pravrittah
rute api tvami na bhavishyanti sarve ye avasthitah pratyanikeshu yodhah
तसर तवरवतi य6< लभसव जजतव 6त&न / भङकव र जय सरदर / ।
रयवत तनहत प&वरव तनशरतर त भव सवयस धचन / ॥११-३३॥
તસર તતવમશતષx ય>E લભસવ જજતવ >ત*ન ભઙકવ ર જય સમદર ।
રયવત શનહત પ *વરવ શનશરતર ત ભવ સવયસ ભચન ॥૧૧-૩૩॥
tasmat tvam uttista yashah labhasva jitva shatrun bhunjaskshva rajyam samriddham
maya eva ite ninitah purvameva nimittamatram bhava sabyasanchin
द<ण च भ$षर च जयदथ च कणP तथ Cय नवप य<धव$र न / ।
रय हत सतव जदह र वयधथi यधयसव जत शस रण सपत न / ॥११-३४॥
દEણ ચ ભ(ષર ચ જયદથ ચ કણZ તથ Kય નશપ યEધવ(ર ન ।
રય હત સતવ જકહ ર વયશથષx યધયસવ જત શસ રણ સપતન ન ॥૧૧-૩૪॥
dronam cha bhismam cha jaidratham cha karnam tatha anyan api yodhaviran
maya hatan tvam jahima vyatisthah yudhasva jetasi rane sapatnam
सजय उव च
एतच¨तव वचन क6वसय कत ञजशलवUपर न ककरmटm ।
नरसकतव भ&य एव ह कषण सगदद भ$तभ$त पणमय ॥११-३५॥
સજય ઉવ ચ
એતચØતવ વચન કB>વસય કત ઞભલવ_પર ન કકર{ટ{ ।
નરસકતવ ભ *ય એવ હ કષણ સગદદ ભ(તભ(ત પણમય ॥૧૧-૩૫॥
Sanjaya uvacha
etat shrutva vachanam kesavasya kritanjalih vepamanah kiriti
namaskritva bhuyah eva ah Krishnan sagadgadam bhitbhitih pranamya
अजन उव च
सथ न हष$क6 तव पकqतय जगतपहषयतयनरजयत च ।
रक शस भ$त तन दद6< दवजCत सवU नरसयजCत च शसदसघ ॥११-३६॥
અરન ઉવ ચ
સથ ન હષ(કB> તવ પક{તય જગતપહષયતયનરજયત ચ ।
રક શસ ભ(ત શન કદ>E દવનKત સવ_ નરસયનKત ચ શસદસઘ ॥૧૧-૩૬॥
Arjuna uvacha
sthane hrishikesha tava prakirtya jagat prahrisyati anurajyate cha
rakshansi bhitani disho dravanti sarve namasyanti cha siddhasangha
कसर चच त न नररCरह तरन / गरmयस बहण<ऽपय ददकतU ।
अनCत दव6 जगजCनव स तवरकर सदसततपर यत / ॥११-३७॥
કસર ચચ ત ન નરરKરહ તરન ગર{યસ બહણEઽપય કદકત_ ।
અનKત દBવ> જગશUવ સ તવરકર સદસતતપર યત ॥૧૧-૩૭॥
kasmat cha te na nameram mahatman gariyase brahmanahapi adikartre
anant devesh jagannivas tvam aksharam sat asat tataparam yat
तवर दददव परष पर णसतवरसय ववशसय पर तनध नर / ।
वत शस वद च पर च ध र तवय तत ववशरनCतरप ॥११-३८॥
તવર કદદBવ પરષ પર ણસતવરસય શવશસય પર શનધ નર ।
વત શસ વદ ચ પર ચ ધ ર તવય તત શવશરનKતરપ ॥૧૧-૩૮॥
tvam adidevah purushah puranah tvam asya vishvasya param nidhanam
vetta asi vedhyam cha param cha dham tvaya tantam vishvam anantrupa
व ययर<ऽजगनवरण 66 ङक पज पततसतव पवपत रहश ।
नर< नरसतऽसत सहसकतव पनश भ&य<ऽवप नर< नरसत ॥११-३९॥
વ યયરEઽનગનવરણ >> ઙ પજપશતસતવ પશપત રહશ ।
નરE નરસતઽસત સહસકતવ પનશ ભ *યEઽશપ નરE નરસત ॥૧૧-૩૯॥
vayuh yamah agnih varunah shasankah prajapatin tvam prapritamah cha
namah namah te astu sahstrakritvah punah cha bhuyopi namah te
नर परसत दथ पiतसत नर<ऽसत त सवत एव सव ।
अनCतव$य शरतववकरसतव सवP सर पन<वष तत<ऽशस सव ॥११-४०॥
નર પરસત દથ પષxતસત નરEઽસત ત સવત એવ સવ ।
અનKતવ(ય શરતશવકરસતવ સવZ સર પનEશષ તતEઽશસ સવ ॥૧૧-૪૦॥
namah purastat atha pristhatah te namah astu te sarvatah
eva sarva anantuirya amitvikramah tvam sarvam samapnoshi tatah asi sarvah
सbतत रतव पसभ यदक ह कषण ह य दव ह सbतत ।
अज नत रदहर न तवद रय पर द तपणयन व वप ॥११-४१॥
સખશત રતવ પસભ યદકત હB કષણ હB ય દવ હB સખશત ।
અજનત રકહર ન તવદ રય પર દ તપણયન વ શપ ॥૧૧-૪૧॥
sakha iti matva prasabham yat aktam hey krishna hey yadava hey sakheti
ajanata mahimanam tavedam maya pramadatpranayena vapi
यचच वह स थरसतकत<ऽशस ववह र6यय सनभ<जनष ।
एक<ऽथव पयचयत ततसरक ततक रय तव रहरपरयर / ॥११-४२॥
યચચ વહ સ થરસતકતEઽશસ શવહ ર>યય સનભEજનષ ।
એકEઽથવ પયચયત તતસરક તતક રય તવ રહરપરયર ॥૧૧-૪૨॥
yat cha avahasartham asanskritahesti vihar saiyyashan bhojanesu
ikah athava api achyut tatsamksham tat kshamaye tvam aham aprameyam
वपत शस ल<कसय चर चरसय तवरसय प&जयश गरगरmय न / ।
न तवतसर<ऽसतयभयधधक कत<ऽCय< ल<कतयऽपयपततरपभ व ॥११-४३॥
શપત શસ લEકસય ચર ચરસય તવરસય પ *જયશ ગરગર{ય ન ।
ન તવતસરEઽસતયભયશધક કતEઽKયE લEકતયઽપયપશતરપભ વ ॥૧૧-૪૩॥
pita asi lokasya chara charasya tvam asya pujyah cha guruh gariyan
na tvatsamah asti abhyadhikah kutah lokatraye api apratimprabhav
तसर तपणमय पणणध य क य पस दय तव रहर$6र$डयर / ।
वपतव पतसय सbव सखय वपय वपय य हशस दव स<ढर / ॥११-४४॥
તસર તપણમય પભણધ ય ક ય પસ દય તવ રહર(>ર( Úર ।
શપતવ પતસય સખવ સખય શપય શપય ય હશસ દBવ સEઢર ॥૧૧-૪૪॥
tasmat pranamya pranidhaya kayam prasadaye tvam ahamisham idyam
pita eva putrasya sakha eva sakhyuh priyah priyayah arhasi deva sodhum
अदषप&वP हवषत<ऽजसर दषव भयन च पवयधथत रन< र ।
तदव र द6य दव रप पस$द दव6 जगजCनव स ॥११-४५॥
અદષટપ *વZ હશષતEઽનસર દષ%વ ભયન ચ પવયશથત રનE ર ।
તદBવ ર દ>ય દBવ રપ પસ(દ દBવ> જગશUવ સ ॥૧૧-૪૫॥
astapurram hrisitah asmi dristva bhayena cha pravyathitam manah me
tadeva me darshaya devarupam prasid devesh jagannivas
ककरmदटन गददन चकहसतशरच} शर तव दषरह तथव ।
तनव रपण चतभजन सहसब ह< भव ववशर&तU ॥११-४६॥
કકર{કટન ગકદન ચકહસતશરચ’ શર તવ દષÔરહ તથવ ।
તનવ રપણ ચતભજન સહસબ હE ભવ શવશમ *ત_ ॥૧૧-૪૬॥
kiritinam gadinam charka hasta ichhami tvam drustam aham tatha eva
tena eva rupena chaturbhujena shahastrabaho bhava vishnamurte
श$भगव नव च
रय पसCनन तव जनद रप पर दश6तर तरय<ग त / ।
तज<रय ववशरनCतर द यCर तवदCयन न दषप&वर / ॥११-४७॥
શ(ભગવ નવ ચ
રય પસUન તવ રનદ રપ પર દશ>”તર તરયEગ ત ।
તજEરય શવશરનKતર દ યKર તવદKયન ન દષટપ *વર ॥૧૧-૪૭॥
Shri bhagavan uvacha
maya prasannen tava arjuna idam rupam param darsitam atmayogat
tejormayam vishwam anantam adhyam yat me tvadanyena na dristapurvam
न वदयज धययनन द नन च ककय शभन तप<शभरग ।
एवरप 6कय अह नल<क दष तवदCयन करपव$र ॥११-४८॥
ન વદયજ ધયયનન દ નન ચ કકય ભભન તપEભભરગ ।
એવરપ >ક અહ નલEકB દષÔ તવદKયન કરપવ(ર ॥૧૧-૪૮॥
na vedayagyadhyayanaih na cha kriyabhih na tapabhih ugraih
avamrupah sakyah aham nriloke drustam tvadanyena kurupravira
र त वयथ र च ववर&ढभ व< दषव रप घ<रर$दङरदर / ।
वयपतभ$ प$तरन पनसतव तदव र रपशरद पपशय ॥११-४९॥
ર ત વયથ ર ચ શવમ *ઢભ વE દષ%વ રપ ઘEરર(દઙરદર ।
વયપતભ( પ(તરન પનસતવ તદBવ ર રપશરદ પપશય ॥૧૧-૪૯॥
ma te vyatha ma cha vimudhabhavah drustva rupam ghoram idrik mam idam
vyapetbhih pritamanah punastvam tadeva me rupamidam prapashya
सजय उव च
इतयजन व सदवसतथ<कतव सवक रप द6य र स भ&य ।
आश सय र स च भ$तरन भ&तव पन सIमयवपरह तर ॥११-५०॥
સજય ઉવ ચ
ઇતયરન વ સદBવસતથEકતવ સવક રપ દ>ય ર સ ભ *ય ।
આશ સય ર સ ચ ભ(તરન ભ *તવ પન સQમયવપરહ તર ॥૧૧-૫૦॥
Sanjaya uvacha
iti arjunam vasudevah tatha uktva svakam rupam darsayamas bhuyah
ashwashyamas cha bhitam enam bhutna punah saumyavapuh mahatma
अजन उव च
दषवद र नष रप तव सIमय जन दन ।
इद न$रजसर सवत सचत पकतत गत ॥११-५१॥
અરન ઉવ ચ
દષ%વદ ર નષ રપ તવ સQમય જન દન ।
ઇદ ન(રનસર સવત સચત પકશત\ ગત ॥૧૧-૫૧॥
Arjuna uvacha
dritva idam manusam rupam tava saumyam janardana
idenim asmi samvrittah sachetah prakritim gatah
श$भगव नव च
सदद6शरद रप दषव नशस यCरर ।
दव अपयसय रपसय तनतय द6नक ङककण ॥११-५२॥
શ(ભગવ નવ ચ
સદદ>શરદ રપ દષટવ નશસ યKરર ।
દBવ અપયસય રપસય શનતય દ>નક ઙઙણ ॥૧૧-૫૨॥
Shri Bhagavn uvacha
sudurdarsham idam rupam drustavanasi yat mam
devah api asya rupasya nityam darshankanchhinah
न ह वदन तपस न द नन न चजयय ।
6कय एवववध< दष दषव नशस र यथ ॥११-५३॥
ન હ વદ•ન તપસ ન દ નન ન ચજયય ।
>ક એવશવધE દષÔ દષટવ નશસ ર યથ ॥૧૧-૫૩॥
naaham vaideh na tapasah na danena na cha ijjaya
shakyah evamridhih drustam dristavanasi mam yatha
भकतय तवनCयय 6कय अहरवववध<ऽजन ।
ज त दष च ततवन पवष च परतप ॥११-५४॥
ભકતય તવનKયય >ક અહરવશવધEઽરન ।
જ ત દષÔ ચ તતતવન પવષÔ ચ પરતપ ॥૧૧-૫૪॥
bhaktva tu ananya shakyah aham enambidhih arjuna
gyatam dristum cha tattvena praveshtum cha paramtap
रतकरकCरतपरर< र€क सङगवजजत ।
तनव—र सवभ&तष य स र रतत प ण व ॥११-५५॥
રતકરકKરતપરરE ર•કત સઙવજરત ।
શનવ·ર સવભ *તષ ય સ ર રશત પ ણ વ ॥૧૧-૫૫॥
matkarmakrita matparamah madbhaktah sangavarjitah
nirvairah sarvabhutesu yah sah mam eti pandava
ॐ ततसददतत श$र€गवद$त स&पतनषतस बहववद य य<ग6 स
श$कषण जनसव द ववशरपद6नय<ग< न रक द6<ऽधय य ॥ ११ ॥
ॐ તતસકદશતશ(ર•ગવદ(ત સ *પશનષતસ
બહશવદ ય યEગ> સ
શ(કષણ રનસવ દB શવશરપદ>નયEગE ન રક દ>Eઽધય ય ॥ ૧૧ ॥
Ohm iti shrimad bhagawadgitasu brahmvidyayam yogashastre
shri krishna-arjuna, samvade Vishwarupadarshan yago namo ekadaso adhyayah
।। અધય ય અભગય રરE સર પત ।।

Chapter 12

अजन उव च
एव सततयक य भक सतव पयप सत ।
य च पयकररवयक तष क य<गववतर ॥१२-१॥
અરન ઉવ ચ
એવ સતતયકત ય ભકત સતવ પયપ સત ।
ય ચ પયકરરવયકત તષ કB યEગશવતર ॥૧૨-૧॥
Arjuna uvacha
evam satatyuktah ye bhaktaih tvam paryupasate
ye cha api aksharam avyaktam tesam ke yogavittamah
श$भगव नव च
रयय वशय रन< य र तनतययक उप सत ।
शदय परय<पत सत र यकतर रत ॥१२-२॥
શ(ભગવ નવ ચ
રયય વશય રનE ય ર શનતયયકત ઉપ સત ।
શદય પરયEપત સત ર યકતતર રત ॥૧૨-૨॥
Shri bhagavan uvacha
mayi aveshya mano ye mam nitya yuktah upasate
shradhya paraya petaste me yuktatamah matah
य तवकररतनदU शयरवयक पयप सत ।
सवतगरधचCतय च क&टसथरचल धवर / ॥१२-३॥
ય તવકરરશનદÏશયરવયકત પયપ સત ।
સવતગરભચKતય ચ ક*ટસથરચલ ધવર ॥૧૨-૩॥
ye tu aksharam anirdeshyam avyaktam pavyupasate
sanvatragam achinntayam cha kutastham achalam dhruvam
सतनयमयजCदयग र सवत सरबदय ।
त प पनवजCत र रव सवभ&तदहत रत ॥१२-४॥
સશનયમયનKદયગ ર સવત સરરદય ।
ત પ પનવનKત ર રવ સવભ *તકહત રત ॥૧૨-૪॥
saniyamma indriyagramam sarvatra sambudhayah
te pra pnuvanti mam eva sarvabhuhite ratah
कल6<ऽधधकतरसतष रवयक सकचतस र / ।
अवयक दह गततद b दहवत€रव पयत ॥१२-५॥
કલ>Eઽશધકતરસતષ રવયકત સકતચતસ ર ।
અવયકત કહ ગશતદ ખ દBહવક•રવ પયત ॥૧૨-૫॥
kleshah adhiktarah tesam avyakta sakta chetasam
avyakta hi gatih duhkham dehvaddhih avapyate
य त सव णण कर णण रतय सCयसय रतपर ।
अनCयनव य<गन र धय यCत उप सत ॥१२-६॥
ય ત સવ ભણ કર ભણ રશય સKયસય રતપર ।
અનKયનવ યEગન ર ધય યKત ઉપ સત ॥૧૨-૬॥
yetu sarvani karmanu mayi samyastha mataparah
anyena eva yogana mam dhyayantah upasate
तष रह सरदत रतयसस रस गर त / ।
भव शर नधचर तप थ रयय वश6तचतस र / ॥१२-७॥
તષ રહ સમદત મતયસસ રસ ગર ત ।
ભવ શર નભચર તપ થ રયય વશ>તચતસ ર ॥૧૨-૭॥
tesham aham samuddharta mrutya samsaratsagarat
bhavami nachirat partha mayi aveshita chetasam
रययव रन आधतसव रतय बवद तनव6य ।
तनवशसषयशस रययव अत ऊधवP न स6य ॥१२-८॥
રયયવ રન આધતસવ રશય રદદ\ શનવ>ય ।
શનવશસષયશસ રયયવ અત ઊધવZ ન સ>ય ॥૧૨-૮॥
mayi eva manah adhatsva mayi buddhim nivesaya
nivasisyasi mayi eva atah urdham na sanshayam.
अथ धचत सर ध त न 6कन<वष रतय जसथरर / ।
अभय सय<गन तत< र शरच} प धनजय ॥१२-९॥
અથ ભચત સર ધ ત ન >કનEશષ રશય નસથરર ।
અભય સયEગન તતE ર શરચ’ પત ધનજય ॥૧૨-૯॥
athachittam samadhatum na shankoshi mayi sthiram
abhyasyogena tatah mam ichha aptum dhananjaya
अभय सऽपयसरथ)ऽशस रतकरपरर< भव ।
रदथरवप कर णण कवजCसवदरव पसयशस ॥१२-१०॥
અભય સઽપયસરથ,ઽશસ રતકરપરરE ભવ ।
રદથરશપ કર ભણ કવનKસદદરવ પસયશસ ॥૧૨-૧૦॥
abhyase api asamarthah asi matparamah bhava
madartham api karmani kurram siddhim avapyasyasi
अथतदपय6क<ऽशस कतP रद<गर धशत ।
सवकरफलतय ग तत कर यत तरव न / ॥१२-११॥
અથતદપય>કતEઽશસ કત Z રદEગર શશત ।
સવકરફલતય ગ તત કર યત તરવ ન ॥૧૨-૧૧॥
atha etat api ashaktah asi kurtum madyogam ashritah
sarva karma phalam tyagam tatah kuru yatatmavan
शय< दह ज नरभय स जज न दधय न ववश6षयत ।
धय न तकरफलतय गसतय ग च} जCतरनCतरर / ॥१२-१२॥
શયE કહ જ નરભય સ જજ ન દધય ન શવશ>ષયત ।
ધય ન તકરફલતય ગસતય ગ ચ’ નKતરનKતરર ॥૧૨-૧૨॥
shreyah hi gyanam abhyasat gyanat dhyanam vishisyate
dhyanat karmaphalatyagah tyagat shantih anantaram
अNष सवभ&त न रत करण एव च ।
तनरर< तनरहक र सरद bसb कर$ ॥१२-१३॥
અXષટ સવભ *ત ન રત કરણ એવ ચ ।
શનરરE શનરહક ર સરદ ખસખ કર( ॥૧૨-૧૩॥
advesta sarvabhutanam maitrah karunah eva cha
nirmamah nirahamkarah samdukhsukhah kshami
सतष सतत य<ग$ यत तर दढतनशय ।
रययवपतरन<बवदय) र€क स र वपय ॥१२-१४॥
સતષટ સતત યEગ( યત તર દઢશનશય ।
રયયશપ”તરનEરદદય, ર•કત સ ર શપય ॥૧૨-૧૪॥
santushtah satatam yogi yatatma dridhanishchayah
mayyarpitama nobuddhiryo madbhaktah s me priyah
यसर Cन<दNजत ल<क< ल<क Cन<दNजत च य ।
हष रषभय<Nगरक< य स च र वपय ॥१२-१५॥
યસર UEદXજત લEકE લEક UEદXજત ચ ય ।
હષ રષભયEXગમકતE ય સ ચ ર શપય ॥૧૨-૧૫॥
yasmat na udvijate lokah lokat na udvijate chayah
harsamarsabhayodvegaih muktah yah sah cha me priyah
अनपक 6धचदक उद स$न< गतवयथ ।
सव रमभपररतय ग$ य< र€क स र वपय ॥१२-१६॥
અનપક શભચદક ઉદ સ(નE ગતવયથ ।
સવ રમભપકરતય ગ( યE ર•કત સ ર શપય ॥૧૨-૧૬॥
anapekshah shuchirdaksh udaasino gatavyathah
sarvarambhaparityagi yo madbhaktah s me priyah
य< न हषयतत न Nवष न 6<चतत न क ङकतत ।
6भ 6भपररतय ग$ भहकर Cय स र वपय ॥१२-१७॥
યE ન હષયશત ન Xનષટ ન >Eચશત ન ક ઙશત ।
શભ શભપકરતય ગ( ભનકતર Kય સ ર શપય ॥૧૨-૧૭॥
yo n hrishyati n dveshti n shochati n kankhsati
shubhashubhaparityagi bhaktimanyah s me priyah
सर 6तI च शरत च तथ र न पर नय< ।
6$त<षणसbद bष सर सङगवववजजत ॥१२-१८॥
સર >તQ ચ શરત ચ તથ ર ન પર નયE ।
>(તEષણસખદ ખષ સર સઙશવવજરત ॥૧૨-૧૮॥
samah shatrau cha mitre cha tatha manapamanayoh
shitosnasukhadukhesu samah sangavivarjitah
तलयतनCद सतततर¬न$ सCतष< यन कनधचत / ।
अतनकत जसथररततभहकर Cर वपय< नर ॥१२-१९॥
તલયશનKદ સતશતરÝન( સKતષટE યન કBનભચત ।
અશનકBત નસથરરશતભનકતર Kર શપયE નર ॥૧૨-૧૯॥
Tulya ninda stutih mauni santustoh yena kenachit
aniketah sthiramatih bhaktimanme priyah narah
य त धमय रतशरद यथ<क पयप सत ।
शदध न रतपरर भक सतऽत$व र वपय ॥१२-२०॥
ય ત ધમય મતશરદ યથEકત પયપ સત ।
શદધ ન રતપરર ભકત સતઽત(વ ર શપય ॥૧૨-૨૦॥
ye tu dharmayamritam idam yatha uktam paryupasate
shradhanah matparmah bhaktah te ative me priyah
ॐ ततसददतत श$र€गवद$त स&पतनषतस बहववद य य<ग6 स
श$कषण जनसव द भहकय<ग< न र N द6<ऽधय य ॥ १२ ॥
ॐ તતસકદશતશ(ર•ગવદ(ત સ *પશનષતસ
બહશવદ ય યEગ> સ
શ(કષણ રનસવ દB ભનકતયEગE ન ર X દ>Eઽધય ય ॥ ૧૨ ॥
Ohm iti shrimad bhagawadgitasu brahmvidyayam yogashastre
shri krishna-arjuna, samvade bhaktiyogo nama dvadasho adhyayah
।। અધય ય બ રરE સર પત ।।

Chapter 13

श$भगव नव च
इद 6रmर कICतय कतशरतयशभध$यत ।
एतद< ववत त प ह कतज इतत तदNद ॥१३-१॥
શ(ભગવ નવ ચ
ઇદ >ર{ર કQKતય કતશરતયભભધ(યત ।
એતદE વશત ત પ હ કતજ ઇશત તદXદ ॥૧૩-૧॥
Shri Bhagvan uvacha
idam shariram kaunteya kshetram iti abhidhiyate
yetat yah vetti tam prahuh kshetragyah iti tadvidah
कतज च वप र वववद सवकतष भ रत ।
कतकतजय<ज न यतजज न रत रर ॥१३-२॥
કતજ ચ શપ ર શવદદ સવકતષ ભ રત ।
કતકતજયEજ ન યતજજ ન રત રર ॥૧૩-૨॥
kshetragyam cha api mam viddhi sarva kshetreshu bhavata
kshetrakshetragyah gyanam yat tata gyanam matam mama
ततकत यचच य दकच यदNक रर यतश यत / ।
स च य< यतपभ वश ततसर सन र 6ण ॥१३-३॥
તતકત યચચ ય દકચ યદXક કર યતશ યત ।
સ ચ યE યતપભ વશ તતસર સન ર શણ ॥૧૩-૩॥
tat kshetram yat cha yadrik cha yadvikar yatah cha yat
sah cha yah yatprabhavah cha tat samasena me shrinuh
ऋवषशभबहध ग$त }Cद<शभववववध पथक/ ।
बहस&तपदशव हतरत€ववतनजशत ॥१३-४॥
ઋશષભભબહધ ગ(ત ’KદEભભશવ”શવધ પથક ।
બહસ *તપદ•શવ હBતરક•શવ”શનશશત ॥૧૩-૪॥
rishibhih bahudha gitam chhandobhih vividhai prithak
brahmasutrapadaih cha eva hetumadhih virischyataih
रह भ&त Cयहक र< बवदरवयकरव च ।
इजCदय णण द6क च पञच चजCदयग<चर ॥१३-५॥
રહ ભ *ત Kયહક રE રદદરવયકતરવ ચ ।
ઇનKદય ભણ દ>ક ચ પઞ ચનKદયગEચર ॥૧૩-૫॥
mahabhutani ahankaro buddhih avygktam eva cha
indriyani das ekam cha samah cha indriyago charah
इच} Nष सb द b सघ तशतन धतत ।
एततकत सर सन सववक ररद हतर / ॥१३-६॥
ઇચ’ Xષ સખ દ ખ સઘ તશતન ધશત ।
એતતકત સર સન સશવક રમદ હતર ॥૧૩-૬॥
ichha diveshah sukhamdukham sanghatah chetna dhritih
etat kshetram samasena savikaram udahritam
अर तनतवरदजमभतवरदहस क जCतर जवर / ।
आच य)प सन 6Iच सथयर तरववतनगह ॥१३-७॥
અર શનતવરદનમભતવરકહ\સ ક નKતર રવર ।
આચ ય,પ સન >Qચ સથયર તરશવશનગહ ॥૧૩-૭॥
amanitvam adambhitvam ahinsa kshantih arjavam
acharyopasanam shaucham sthairyam atmavinighahah
इजCदय थUष वर गयरनहक र एव च ।
जCररतयजर वय धध द bद<ष नद6नर / ॥१३-८॥
ઇનKદય થ_ષ વર ગયરનહક ર એવ ચ ।
જKરમતયજર વય શધ દ ખદEષ નદ>નર ॥૧૩-૮॥
indriyarthesu vairagyam anhankarah eva cha
janmamrityujaravyadhi dhukhadoshanudarshanam
असहकरनशभषवङग पतद रगह ददष ।
तनतय च सरधचततवशरष तनष<पपवतष ॥१३-९॥
અસનકતરનભભષવઙ પતદ રગહ કદષ ।
શનતય ચ સરભચતતવશરષટ શનષટEપપશતષ ॥૧૩-૯॥
asaktih anbhisvangah putradev grihadishu
nityam cha samchittatvam istaristopapattishu
रतय च नCयय<गन भहकरवयशभच ररण$ ।
ववववकद6सववतवररततजनससदद ॥१३-१०॥
રશય ચ નKયયEગન ભનકતરવયભભચ કરણ( ।
શવશવકતદB>સશવતવરરશતરનસસકદ ॥૧૩-૧૦॥
mayi cha ananyagojena bhaktih avyabhicharini
viviktadesh sevitvam aratih janasansadi
अधय तरज नतनतयतव ततवज न थद6नर / ।
एतजज नशरतत प<करज न यदत<ऽCयथ ॥१३-११॥
અધય તરજ નશનતયતવ તતતવજ ન થદ>નર ।
એતજજ નશરશત પEકતરજ ન યદતEઽKયથ ॥૧૩-૧૧॥
adhayatmagyananityatvama tattvagyanarthdarshamam
etajgyanamiti proktam gyanam yadatoanyatha
जय यततपवकय शर यजज तव रतरशत ।
अन दद रतपर बह न सतCन सदचयत ॥१३-१२॥
જય યતતપવકય શર યજજ તવ મતરશત ।
અન કદ રતપર બહ ન સતU સદચયત ॥૧૩-૧૨॥
gyeyam yat tat pravakshyami yat gyatva amritam ashrute
anaditam param brahma na sat tat na asat uchyate
सवत प णणप द ततसवत<ऽककश6र<रbर / ।
सवत शततरलल<क सवर वतय ततiतत ॥१३-१३॥
સવત પ ભણપ દ તતસવતEઽભકશ>રEમખર ।
સવત શશતરલલEકB સવર વતય શતષxશત ॥૧૩-૧૩॥
sarvatah panipadam tatah sarvatoakshishiramukham
sarvatah shritimat loke sarvam avritya tisthati
सवUजCदयगण भ स सवUजCदयवववजजतर / ।
असक सवभचचव तनगण गणभ<क च ॥१३-१४॥
સવ_નKદયગણ ભ સ સવ_નKદયશવવજરતર ।
અસકત સવભચચવ શનગણ ગણભEકત ચ ॥૧૩-૧૪॥
sarvaindriya gunabhasam sarva indriya vivarjitam
asaktam sarvabhrichhaive nirgunam gunabhoktri cha
बदहरCतश भ&त न रचर चररव च ।
स&करतव तदववजय दर& सथ च जCतक च तत / ॥१३-१५॥
બકહરKતશ ભ *ત ન રચર ચરરવ ચ ।
સ *કરતવ તદશવજય દ*રસથ ચ નKતકB ચ તત ॥૧૩-૧૫॥
bahih antah cha bhutanam acharam charam eva cha
sukshmatvat tat avigyeyam durstham cha antike cha tatah
अववभक च भ&तष ववभकशरव च जसथतर / ।
भ&तभत च तजजय गशसषण पभववषण च ॥१३-१६॥
અશવભકત ચ ભ *તષ શવભકતશરવ ચ નસથતર ।
ભ *તભત ચ તજજય ગશસષણ પભશવષણ ચ ॥૧૩-૧૬॥
avibhaktam cha bhutesu vibhaktam eva cha sthitam
bhutbhartru cha tat gyeyam grasishanu prbhavishnu cha
जय<ततष रवप तजजय<ततसतरस पररचयत ।
ज न जय ज नगमय हदद सवसय वववiतर / ॥१३-१७॥
જયEશતષ રશપ તજજયEશતસતરસ પરમચયત ।
જ ન જય જ નગમય હકદ સવસય શવનષxતર ॥૧૩-૧૭॥
jyotisham api tat jyotih tamasah param uchyate
gyanam gyeyam gyanagamyam hridi sarvasya vishisthatam
इतत कत तथ ज न जय च<क सर सत ।
र€क एतदNज य र€ व य<पपदत ॥१३-१८॥
ઇશત કત તથ જ ન જય ચEકત સર સત ।
ર•કત એતદXજ ય ર• વ યEપપદત ॥૧૩-૧૮॥
iti kshetram tatha gyanam gyeyam cha uktam samasatah
madbhaktah etat vigyaya madhbhavaya upapadhate
पकतत परष चव ववदधयन दm उभ ववप ।
ववक र श गण शव वववद पकततसभव न / ॥१३-१९॥
પકશત\ પરષ ચવ શવદધયન દ{ ઉભ વશપ ।
શવક ર શ ગણ શવ શવદદ પકશતસભવ ન ॥૧૩-૧૯॥
prakritim purusham cha eva viddhi anadi ubhau api
vikaran cha gunan cha eva viddhi prakritisambhavan
क यकरणकततव हत पकततरचयत ।
परष सbद b न भ<कतव हतरचयत ॥१३-२०॥
ક યકરણકતતવ હBત પકશતરચયત ।
પરષ સખદ ખ ન ભEકતતવ હBતરચયત ॥૧૩-૨૦॥
karyakaran kartritve hetuh prakritih uchyate
purushah sukhduhkhanam bhoktritve hetuh uchyate
परष पकततसथ< दह भङp‌क पकततज Cगण न / ।
क रण गणसङग<ऽसय सदसद<तनजCरस ॥१३-२१॥
પરષ પકશતસથE કહ ભઙકત પકશતજKગણ ન ।
ક રણ ગણસઙEઽસય સદસદEશનજKરસ ॥૧૩-૨૧॥
purushah prakritisthah hi bhungate prakritjan gunan
karanam gunasangah asya sadsadhyonijanmasu
उपदष नरCत च भत भ<क रहशर ।
परर तरतत च पयक< दहऽजसरCपरष पर ॥१३-२२॥
ઉપદષટ નરKત ચ ભત ભEકત રહBશર ।
પરર તરશત ચ પયકતE દBહBઽનસરKપરષ પર ॥૧૩-૨૨॥
updrista anumanta cha bharta bhokta maheshwarah
paramatma iti cha api uktah dehe asmin purushah parah
य एव ववत परष पकतत च गण सह ।
सवथ वतर न<ऽवप न स भ&य<ऽशभज यत ॥१३-२३॥
ય એવ વશત પરષ પકશત\ ચ ગણ સહ ।
સવથ વતર નEઽશપ ન સ ભ *યEઽભભજયત ॥૧૩-૨૩॥
yah evam vetti purusham prakritim cha gunaih sah
sarvatha vartamanah api na sah bhuyah abhijayate
धय नन तरतन पशयजCत कधचद तर नर तरन ।
अCय स खयन य<गन करय<गन च पर ॥१३-२४॥
ધય નન તરશન પશયનKત કBભચદ તર નર તરન ।
અKય સ ખયન યEગન કરયEગન ચ પરB ॥૧૩-૨૪॥
dhyanena atmani pashyanti kechit atmanam atmana
anye sankhyena yogena kamayogena cha apare
अCय तववरज नCत शतव Cयभय उप सत ।
तऽवप च तततरCतयव रतय शततपर यण ॥१३-२५॥
અKય તવવરજનKત શતવ Kયભય ઉપ સત ।
તઽશપ ચ શતતરKતયવ મતય શશતપર યણ ॥૧૩-૨૫॥
anye tu evam ajanantah shrutva anyebhyah upasate
te api cha atitaranti eva mrityum shrutiparanayah
य वतसज यत ककधचतसतव सथ वरजङगरर / ।
कतकतजसय<ग तदNवद भरतषभ ॥१३-२६॥
ય વતસજયત કક\ભચતસતતવ સથ વરજઙરર ।
કતકતજસયEગ તદXદદ ભરતષભ ॥૧૩-૨૬॥
yavat sanjayate kinchit satvam sthavarjangamam
kshetrakshetragya samayogat tat viddhi bharatarshabhah
सर सवUष भ&तष ततiCत पररशरर / ।
ववनशयतसवववनशयCत य पशयतत स पशयतत ॥१३-२७॥
સર સવ_ષ ભ *તષ શતષxKત પરરશરર ।
શવનશયતસવશવનશયKત ય પશયશત સ પશયશત ॥૧૩-૨૭॥
samam sarvesu bhuteshu tisthantam parameshvaram
vinashyatsu avinashyantam yah pashyati sah pashyati
सर पशयजCह सवत सरवजसथतर$शरर / ।
न दहनसतय तरन तर न तत< य तत पर गततर / ॥१३-२८॥
સર પશયનKહ સવત સરવનસથતર(શરર ।
ન કહનસતય તરન તર ન તતE ય શત પર ગશતર ॥૧૩-૨૮॥
samam pashyam hi sarvatra samvyavasthitam ishwaram na
hinasti atmana atmanam tatah yati param gatim
पकतयव च कर णण ककयर ण तन सव6 ।
य पशयतत तथ तर नरकत र स पशयतत ॥१३-२९॥
પકતયવ ચ કર ભણ કકયર ણ શન સવ> ।
ય પશયશત તથ તર નરકત ર સ પશયશત ॥૧૩-૨૯॥
prakritya eva cha karmani kriyamanani sarvashah
yah pashyati tatha atmanam akartaram sah pashyati
यद भ&तपथगभ वरकसथरनपशयतत ।
तत एव च ववसत र बह सपदत तद ॥१३-३०॥
યદ ભ *તપથગભ વરકસથરનપશયશત ।
તત એવ ચ શવસત ર બહ સપદત તદ ॥૧૩-૩૦॥
yada bhutaprithagbhavame ekastham anupashyati
tatah eva cha vistaram brahma sampadhate tada
अन ददतव जCनगणतव तपरर तर यरवयय ।
6रmरसथ<ऽवप कICतय न कर<तत न शलपयत ॥१३-३१॥
અન કદતવ શUગણતવ તપરર તર યરવયય ।
>ર{રસથEઽશપ કQKતય ન કરEશત ન ભલપયત ॥૧૩-૩૧॥
anaditvat nirgunatvat paramatma ayan avyayah
sharirastha api kaunteya na karosi na lipyate
यथ सवगत सIकमय द क 6 न<पशलपयत ।
सवत वजसथत< दह तथ तर न<पशलपयत ॥१३-३२॥
યથ સવગત સQકમય દ ક > નEપભલપયત ।
સવત વનસથતE દBહB તથ તર નEપભલપયત ॥૧૩-૩૨॥
yatha sarvagatam saukshyamat akasham na upadiyate
sarvatravasthito dehe tathatma nopalipyate
यथ पक 6यतयक कतसन ल<कशरर रवव ।
कत कत$ तथ कतसन पक 6यतत भ रत ॥१३-३३॥
યથ પક >યતયક કતસન લEકશરર રશવ ।
કત કત( તથ કતસન પક >યશત ભ રત ॥૧૩-૩૩॥
yatha prakashyati ekah kritsnam lakam imam ravih
kshetram kshetri tatha kritsnam prakashyati bharata
कतकतजय<रवरCतर ज नचकष ।
भ&तपकततर<क च य ववदय जCत त परर / ॥१३-३४॥
કતકતજયEરBવરKતર જ નચકષ ।
ભ *તપકશતરEક ચ ય શવદય નKત ત પરર ॥૧૩-૩૪॥
kshetra kshetragyoh evam antaram gyanchakshusha
bhutaprakritamoksham cha ye viduh yanti te param
ॐ ततसददतत श$र€गवद$त स&पतनषतस बहववद य य<ग6 स
श$कषण जनसव द कतकतजववभ गय<ग< न र तय<द6<ऽधय य ॥ १३ ॥
ॐ તતસકદશતશ(ર•ગવદ(ત સ *પશનષતસ
બહશવદ ય યEગ> સ
શ(કષણ રનસવ દB કતકતજશવભ ગયEગE ન ર તયEદ>Eઽધય ય ॥ ૧૩ ॥
Ohm iti shrimad bhagawadgitasu brahmvidyayam yogashastre
shri krishna-arjuna, samvade kshetra khstrajna vibhagyogo nama trayodasho adhyayah
।। અધય ય તરરE સર પત ।।

Chapter 14

श$भगव नव च
पर भ&य पवकय शर ज न न ज नरतरर / ।
यजज तव रनय सवU पर शसवदशरत< गत ॥१४-१॥
શ(ભગવ નવ ચ
પર ભ *ય પવકય શર જ ન ન જ નમતરર ।
યજજ તવ મનય સવ_ પર શસદદશરતE ગત ॥૧૪-૧॥
Shri Bhagavan uvacha
parambhuyah pravakshyami gyananam gyanamuttamam
yat gyatva munayah sarve param siddhimiti gatah
इद ज नरप धशतय रर स धमयर गत ।
सगUऽवप न<पज यCत पलय न वयथजCत च ॥१४-२॥
ઇદ જ નમપ શશતય રર સ ધમયર ગત ।
સગ_ઽશપ નEપજયKત પલય ન વયથનKત ચ ॥૧૪-૨॥
idam gyanam upashritya mam sadharmyam agatah
sarge api na upajayante pralaye na vyathanti cha
रर य<तनरहदबह तजसरCगभP दध मयहर / ।
सभव सवभ&त न तत< भवतत भ रत ॥१४-३॥
રર યEશનરહદહ તનસરKગભZ દધ મયહર ।
સભવ સવભ *ત ન તતE ભવશત ભ રત ॥૧૪-૩॥
mama yoni mahat brahman tasmin gurbham dadhami aham
sambhavah sarvabhutanam tatah bhavati bharata
सवय<तनष कICतय र&तय सभवजCत य ।
त स बह रहद<तनरह ब$जपद वपत ॥१४-४॥
સવયEશનષ કQKતય મ *તય સભવનKત ય ।
ત સ બહ રહદEશનરહ બ(જપદ શપત ॥૧૪-૪॥
sarvayonishu kaunteya murtayah sambhavanti yah
tasam brahman mahat yonih aham beejapradah pitah
सतव रजसतर इतत गण पकततसभव ।
तनबधनजCत रह ब ह< दह ददहनरवययर / ॥१४-५॥
સતતવ રજસતર ઇશત ગણ પકશતસભવ ।
શનબધનનKત રહ બ હE દBહB દBકહનરવયયર ॥૧૪-૫॥
satvam rajah tamah iti gunah prakritisambhavah
nibandhanti mahabaho dehe dehinam avyayam
तत सतव तनरलतव तपक 6करन रयर / ।
सbसङगन बधन तत ज नसङगन च नघ ॥१४-६॥
તત સતતવ શનરલતવ તપક >કરન રયર ।
સખસઙBન બધન શત જ નસઙBન ચ નઘ ॥૧૪-૬॥
tatra satvam nirmalvat prakashkam anamayam
sukhasangena badhanati gyansangena cha anagh
रज< र ग तरक वववद तषण सङगसर€वर / ।
तजCनबधन तत कICतय करसङगन ददहनर / ॥१४-७॥
રજE ર ગ તરક શવદદ તષણ સઙસમ•વર ।
તશUબધન શત કQKતય કરસઙBન દBકહનર ॥૧૪-૭॥
rajah nagatmakam viddhih trishna sangasamudbhavam
tat nibandhati kaunteya karmasanseva dehinam
तरसतवज नज वववद र<हन सवददहन र / ।
पर द लसयतनद शभसतजCनबधन तत भ रत ॥१४-८॥
તરસતવજ નજ શવદદ રEહન સવદBકહન ર ।
પર દ લસયશનદ ભભસતશUબધન શત ભ રત ॥૧૪-૮॥
tamah tu agyanajam viddhi mohanam sarvadehinam
pramadalsya nidrabhih tata nibandhati bharata
सतव सb सजयतत रज करणण भ रत ।
ज नर वतय त तर पर द सजयतयत ॥१४-९॥
સતતવ સખ સજયશત રજ કરભણ ભ રત ।
જ નર વતય ત તર પર દB સજયતયત ॥૧૪-૯॥
sattvam sukhe sanjayati rajah karmani bharata
gyanam avritya tu tamah pramade sanjayati ut
रजसतरश शभभ&य सतव भवतत भ रत ।
रज सतव तरशव तर सतव रजसतथ ॥१४-१०॥
રજસતરશ ભભભ *ય સતતવ ભવશત ભ રત ।
રજ સતતવ તરશવ તર સતતવ રજસતથ ॥૧૪-૧૦॥
rajah tamah cha abhibhuya satvam bhavati bharata
rajah satvam tamah cha eva tamah satvam rajas tatha
सवN रष दहऽजसरCपक 6 उपज यत ।
ज न यद तद ववद दNवद सतवशरतयत ॥१४-११॥
સવX રBષ દBહBઽનસરKપક > ઉપજયત ।
જ ન યદ તદ શવદ દXવદ સતતવશરતયત ॥૧૪-૧૧॥
saruadvareshu dehe asmin prakashah upjayate
gyanam yada tada vidyat vivridham satvam iti ut
ल<भ पववतर रमभ करण र6र सपह ।
रजसयत तन ज यCत वववद भरतषभ ॥१४-१२॥
લEભ પવશતર રમભ કરણ ર>ર સપહ ।
રજસયત શન જયKત શવવદ ભરતષભ ॥૧૪-૧૨॥
lobhah pravitrih arambhah karmanam ashamah spriha
rajasi etani jayante virridhe bharatavshabhah
अपक 6<ऽपववतश पर द< र<ह एव च ।
तरसयत तन ज यCत वववद करनCदन ॥१४-१३॥
અપક >Eઽપવશતશ પર દE રEહ એવ ચ ।
તરસયત શન જયKત શવવદ કરનKદન ॥૧૪-૧૩॥
aprakashah apravitih cha pramadah mohah eva cha
tamasi etami jayante vivridhe kurunandan
यद सतव पवद त पलय य तत दहभत / ।
तद<तरववद ल<क नरल Cपततपदत ॥१४-१४॥
યદ સતતવ પવદ ત પલય ય શત દBહભત ।
તદEતરશવદ લEક નરલ Kપશતપદત ॥૧૪-૧૪॥
yata satve pravridhe tu prakyam yati dehbhrit
tada uttamvidam lokan amalan pratipadhyate
रजशस पलय गतव करसङधगष ज यत ।
तथ पलmनसतरशस र&ढय<तनष ज यत ॥१४-१५॥
રજશસ પલય ગતવ કરસઙઙષ જયત ।
તથ પલ(નસતરશસ મ *ઢયEશનષ જયત ॥૧૪-૧૫॥
rajasi pralayam gatva karmasangishu jayate
tatha pralinah tamasi mudhayonishu jayate
करण सकतसय ह स जतवक तनरल फलर / ।
रजससत फल द bरज न तरस फलर / ॥१४-१६॥
કરણ સકતસય હ સ તતતવક શનરલ ફલર ।
રજસસત ફલ દ ખરજ ન તરસ ફલર ॥૧૪-૧૬॥
karmanah sukritasya ahuh satvika nirmalam phalam
rajasah tu phelam duhkham agyanam tamasah phalam
सतव तसज यत ज न रजस< ल<भ एव च ।
पर दर<हI तरस< भवत<ऽज नरव च ॥१४-१७॥
સતતવ તસજયત જ ન રજસE લEભ એવ ચ ।
પર દરEહQ તરસE ભવતEઽજ નરવ ચ ॥૧૪-૧૭॥
satvat sanjayate gyanam rajasah lobhah eva cha
pramadmoha tamasah bhavatah agyanam eva cha
ऊधवP गच}जCत सतवसथ रधय ततiजCत र जस ।
जघCयगणववतसथ अध< गच}जCत त रस ॥१४-१८॥
ઊધવZ ગચ’નKત સતતવસથ રધય શતષxનKત ર જસ ।
જઘKયગણવશતસથ અધE ગચ’નKત ત રસ ॥૧૪-૧૮॥
urdham gachhanti satvasthah madhye tisthanti rajasah
jaghanya gunavritisthah adhah gachhanti tamasah
न Cय गणभय कत र यद दष नपशयतत ।
गणभयश पर ववत र€ व स<ऽधधगच}तत ॥१४-१९॥
ન Kય ગણભય કત ર યદ દષટ નપશયશત ।
ગણભયશ પર વશત ર• વ સEઽશધગચ’શત ॥૧૪-૧૯॥
na anyamgunebhyah kartaram yada dristva anupashyati
gunebhyah cha parava vetti madbhavan sah adhigachhati
गण नत नत$तय त$Cदहm दहसर€व न / ।
जCररतयजर द bववरक<ऽरतरशत ॥१४-२०॥
ગણ નત નત(તય ત(KદBહ{ દBહસમ•વ ન ।
જKરમતયજર દ ખશવ”મકતEઽમતરશત ॥૧૪-૨૦॥
gunam etam atitya trini dehi dehsamudhavana
janma mrityajara duhkhaih vinuktah amritam ashnute
अजन उव च
कशलङगस$Cगण नत नत$त< भवतत पभ< ।
ककर च र कथ चत स$Cगण नततवतत ॥१४-२१॥
અરન ઉવ ચ
ક•ભલÉઙ•સ(Kગણ નત નત(તE ભવશત પભE ।
કકર ચ ર કથ ચત સ(Kગણ નશતવતત ॥૧૪-૨૧॥
Arjuna uvacha
kaih lingaih trina gunana etan atitah bhavati prabho
kimacharah katham cha etan trini gunan ativartate
श$भगव नव च
पक 6 च पववत च र<हरव च प ण व ।
न Nवष सपवत तन न तनवत तन क ङकतत ॥१४-२२॥
શ(ભગવ નવ ચ
પક > ચ પવશત\ ચ રEહરવ ચ પ ણ વ ।
ન Xનષટ સપવત શન ન શનવત શન ક ઙશત ॥૧૪-૨૨॥
Shri bhagavan uvacha
prakasham cha pravritim cha mohameva cha pandava
na dvesti sam pravittani na nivritani kankshati
उद स$नवद स$न< गणय) न ववच लयत ।
गण वतCत इतयव य<ऽवततiतत नङगत ॥१४-२३॥
ઉદ સ(નવદ સ(નE ગણય, ન શવચ લયત ।
ગણ વતKત ઇતયવ યEઽવશતષxશત નઙત ॥૧૪-૨૩॥
udasinvat asinah gunaih yah na vichalyate
gunah vartante eti eva yah avatisthati na ingate
सरद bसb सवसथ सरल<ष शरक ञचन ।
तलयवपय वपय< ध$रसतलयतनCद तरससततत ॥१४-२४॥
સરદ ખસખ સવસથ સરલEષટ શરક ઞન ।
તલયશપય શપયE ધ(રસતલયશનKદ તરસસતશત ॥૧૪-૨૪॥
samadukhsukhah swasthah samaloshtashanakanchanah
tulyapriyapriyah dhirah tulyaninda tma sanstutih
र न पर नय<सतलयसतलय< शरत ररपकय< ।
सव रमभपररतय ग$ गण त$त स उचयत ॥१४-२५॥
ર ન પર નયEસતલયસતલયE શરત કરપકયE ।
સવ રમભપકરતય ગ( ગણ ત(ત સ ઉચયત ॥૧૪-૨૫॥
manapamanyoh tulyah tulyah mitraripapakshayoh
sarvarambha parityagi gunatitah sah uchyate
र च य<ऽवयशभच रण भहकय<गन सवत ।
स गण Cसरत$तयत Cबहभ&य य कलपत ॥१४-२६॥
ર ચ યEઽવયભભચ રBણ ભનકતયEગન સવત ।
સ ગણ Kસરત(તયત Kબહભ *ય ય કલપત ॥૧૪-૨૬॥
mam cha yat avyabhicharena bhaktiyogena sevate
sah gunan samatitya etan brahma bhuyay kalpate
बहण< दह पततi हररतसय वययसय च ।
6 शतसय च धरसय सbसयक जCतकसय च ॥१४-२७॥
બહણE કહ પશતષx હરમતસય વયયસય ચ ।
> શતસય ચ ધરસય સખસયક નKતકસય ચ ॥૧૪-૨૭॥
brahmanah hi pratistha aham amritasya avyayasya cha
shashvatasya cha dharmasya sukhasyai kantikasya cha
ॐ ततसददतत श$र€गवद$त स&पतनषतस बहववद य य<ग6 स
श$कषण जनसव द गणतयववभ गय<ग< न र चतद6<ऽधय य ॥ १४ ॥
ॐ તતસકદશતશ(ર•ગવદ(ત સ *પશનષતસ
બહશવદ ય યEગ> સ
શ(કષણ રનસવ દB ગણતયશવભ ગયEગE ન ર ચતદ>Eઽધય ય ॥ ૧૪ ॥
Ohm iti shrimad bhagawadgitasu brahmvidyayam yogashastre
shri krishna-arjuna, samvade gunatrayo vibhagyogo nama chaturdasho adhyayah
।। અધય ય ચQદરE સર પત ।।

Chapter 15
श$भगव नव च
ऊधवर&लरध 6 bरशतथ प हरवययर / ।
}Cद शस यसय पण तन यसत वद स वदववत / ॥१५-१॥
શ(ભગવ નવ ચ
ઊધવમ *લરધ > ખરશતથ પ હરવયયર ।
’Kદ શસ યસય પણ શન યસત વદ સ વદશવત ॥૧૫-૧॥
Shri Bhagavan uvacha
Urdhva-mulam adhahshakham ashwatham prahuh avyayam
chhandasi yasya parnani yah tam veda sah vedavita
अधश<धवP पसत सतसय 6 b गणपवद ववषयपव ल ।
अधश र&ल Cयनसतत तन कर नबCध$तन रनषयल<क ॥१५-२॥
અધશEધવZ પસત સતસય > ખ ગણપવદ શવષયપવ લ ।
અધશ મ *લ Kયનસતત શન કર નબKધ(શન રનષયલEકB ॥૧૫-૨॥
adhaschordham prasritasyasya shakha gunapravridha vishayapravalah
adhaschya mulanyanusantatani karmanu bandhini manusyaloke.
न रपरसयह तथ<पलभयत न Cत< न च ददन च सपततi ।
अशतथरन सववरढर&लरसङग6सण दढन त}तव ॥१५-३॥
ન રપરસયહ તથEપલભયત ન KતE ન ચ કદન ચ સપશતષx ।
અશતથરન સશવરઢમ *લરસઙ>સણ દઢBન ભ’તતવ ॥૧૫-૩॥
narupamshyeha tathopalubhyate nam to na chadirna cha sampratistha
ashvathmainam suvirudhamula masangshastrena dridhena chhitva
तत पद ततपररर धगतवय यजसरCगत न तनवतजCत भ&य ।
तरव च द परष पपद यत पववत पसत पर ण$ ॥१५-४॥
તત પદ તતપકરર ભગÉતવય યનસરKગત ન શનવતનKત ભ *ય ।
તરવ ચ દ પરષ પપદ યત પવશત પસત પર ણ( ॥૧૫-૪॥
tatah padam tatparimargitavyam yasmingata na nivartanti bhuyah
tameva chadhyam purusham prapadhye yatah pravrittih prasrita purani
तनर नर<ह जजतसङगद<ष अधय तरतनतय ववतनवतक र ।
NCNववरक सbद bसजगच}Cतयर&ढ पदरवयय तत / ॥१५-५॥
શનર નરEહ જજતસઙદEષ અધય તરશનતય શવશનવતક ર ।
XKXશવ”મકત સખદ ખસજગચ’Kતયમ *ઢ પદરવયય તત ॥૧૫-૫॥
nirmanmoha jitsangadosha adhyatmanitya vinivrittakamah
dvandvair vimuktah sukhduhkha saingyair gachhantya mudah padamvyamtat
न त€ सयत स&य) न 66 ङक< न प वक ।
यदतव न तनवतCत तद र परर रर ॥१५-६॥
ન ત• સયત સ *ય, ન >> ઙE ન પ વક ।
યદતવ ન શનવતKત તદ ર પરર રર ॥૧૫-૬॥
na tadabhasayate suryo na shashanko na pavakah
yadgatva na nivartante tadham paramam mama
ररव 6< ज$वल<क ज$वभ&त सन तन ।
रन षi न$जCदय णण पकततसथ तन कषतत ॥१५-७॥
રરવ >E જવલEકB જવભ *ત સન તન ।
રન ષષx ન(નKદય ભણ પકશતસથ શન કષશત ॥૧૫-૭॥
mama eva anshah jivaloke jinabhutah sanatanah
manahshasthani indriyani prakristshthani karshati
6रmर यदव पन<तत यचच पयतक रत$शर ।
गदहतवत तन सय तत व यगCध तनव 6य त / ॥१५-८॥
>ર{ર યદવ પનEશત યચચ પયતક રત(શર ।
ગકહતવત શન સય શત વ યગKધ શનવ >ય ત ॥૧૫-૮॥
shariram yat avapnoti yat cha api utkvamati iswarah
grivitva etani samyati vayuh gandhan eva ashayat
श<त चक सप6न च रसन घ णरव च ।
अधधi य रनश य ववषय नपसवत ॥१५-९॥
શEત ચક સપ>ન ચ રસન ઘ ણરવ ચ ।
અશધષx ય રનશ ય શવષય નપસવત ॥૧૫-૯॥
shrotam kshachuh sparshanam cha rasanam ghranam eva cha
adhisthaya manah cha ayam vishyan upsevate
उतक रCत जसथत व वप भञज न व गण जCवतर / ।
ववर&ढ न नपशयजCत पशयजCत ज नचकष ॥१५-१०॥
ઉતક રKત નસથત વ શપ ભઞ ન વ ગણ નKવતર ।
શવમ *ઢ ન નપશયનKત પશયનKત જ નચકષ ॥૧૫-૧૦॥
utkramantam sthitam va api bhunjanam va gunanvitam
vimudhah na anupashyanti pashyanti gyanchakshu sah.
यतCत< य<धगनशन पशयCतय तरCयवजसथतर / ।
यतCत<ऽपयकत तर न< नन पशयCतयचतस ॥१५-११॥
યતKતE યEભગનશન પશયKતય તરKયવનસથતર ।
યતKતEઽપયકત તર નE નન પશયKતયચતસ ॥૧૫-૧૧॥
yatantah yoginah cha enam pashyanti atmani avasthitam
yatanthah api akritatmana na inam pashyanti achetasah
यद ददतयगत तज< जग€ सयतऽणbलर / ।
यचचCदरशस यचच गनI ततज< वववद र रकर / ॥१५-१२॥
યદ કદતયગત તજE જગ• સયતઽભખલર ।
યચચKદરશસ યચચ ગનQ તતજE શવદદ ર રકર ॥૧૫-૧૨॥
yat adiytayagatam tejah jagat bhasyate akhilam
yat chandramasi yat cha agnav tat tejah viddhi mamakam
ग र ववशय च भ&त तन ध रय मयहर<जस ।
पषण शर चIषध$ सव स<र< भ&तव रस तरक ॥१५-१३॥
ગ ર શવશય ચ ભ *ત શન ધ રય મયહરEજસ ।
પષણ શર ચQષધ( સવ સEરE ભ *તવ રસ તરક ॥૧૫-૧૩॥
gam avishya cha bhutani dharayami aham ojasa
pushnami eha auoshadhih sarvah somah bhtva rasatmakah
અહ વશ નરE ભ *તવ પ ભણન દBહર શશત ।
अह वश नर< भ&तव प णणन दहर धशत ।
प ण प नसर यक पच मयCन चतववधर / ॥१५-१४॥
પ ણ પ નસર યકત પચ મયU ચતશવ”ધર ॥૧૫-૧૪॥
aham vaishvanarah bhutva praninam dehamashritah
pranapan samayuktah pachami annam chaturvidham
सवसय च ह हदद सतनववष< रत सरततज नरप<हन च ।
वदश सव—रहरव वद< वद CतकNदववदव च हर / ॥१५-१५॥
સવસય ચ હ હકદ સશનશવષટE રત સમશતજ નરપEહન ચ ।
વદ•શ સવ·રહરવ વદE વદ KતકXદશવદBવ ચ હર ॥૧૫-૧૫॥
sarvasya cha aham hridi sanivistah mattah smritih gyanam apohanam cha
vaideh cha sarvaih aham eva vedhyah vedankrita vedavitta eva cha aham
N ववरI परषI ल<क करश कर एव च ।
कर सव णण भ&त तन क&टसथ<ऽकर उचयत ॥१५-१६॥
X શવરQ પરષQ લEકB કરશ કર એવ ચ ।
કર સવ ભણ ભ *ત શન ક*ટસથEઽકર ઉચયત ॥૧૫-૧૬॥
dvou imau purushau loke ksharah cha aksharah eva cha
ksharah sarvani bhutani kutasthokshar uchyate
उतर परषसतवCय परर तरतयद हत ।
य< ल<कतयर ववशय तबभतयवयय ईशर ॥१५-१७॥
ઉતર પરષસતવKય પરર તરતયદ હત ।
યE લEકતયર શવશય ભબભતયવયય ઈશર ॥૧૫-૧૭॥
uttamah purushah tu anyah parmatma iti udahritah
yah lokatrayam avishya vibhavti avyayah ishwarah
यसर तकररत$त<ऽहरकर दवप च<तर ।
अत<ऽजसर ल<क वद च पधथत परष<तर ॥१५-१८॥
યસર તકરરત(તEઽહરકર દશપ ચEતર ।
અતEઽનસર લEકB વદB ચ પશથત પરષEતર ॥૧૫-૧૮॥
yasmat ksharam atitah aham aksharat api cha uttamah
atah asmi loke vede cha prathitah purushottamah
य< र रवरसर&ढ< ज न तत परष<तरर / ।
स सववव€जतत र सवभ वन भ रत ॥१५-१९॥
યE ર રવરસમ *ઢE જન શત પરષEતરર ।
સ સવશવ•જશત ર સવભ વન ભ રત ॥૧૫-૧૯॥
yah mama evam asammudhah janati purushottamam
sah sarvavita bhajati mama sarvabhavana bharata
इतत गहतर 6 सशरदरक रय नघ ।
एतदp
‌बदधव बवदर Cसय तकतकतयश भ रत ॥१५-२०॥
ઇશત ગહતર > સશરદમકત રય નઘ ।
એતદદધવ રદદર Kસય તકતકતયશ ભ રત ॥૧૫-૨૦॥
iti ghuhyatamum shastram idam uktam maya anagha
etat budhva buddhiman syat kritkrityah cha bharata
ॐ ततसददतत श$र€गवद$त स&पतनषतस बहववद य य<ग6 स
श$कषण जन सव द परष<तरय<ग< न र पञचद6<ऽधय य ॥ १५ ॥
ॐ તતસકદશતશ(ર•ગવદ(ત સ *પશનષતસ
બહશવદ ય યEગ> સ
શ(કષણ રન સવ દB પરષEતરયEગE ન ર પઞદ>Eઽધય ય ॥ ૧૫ ॥
Ohm iti shrimad bhagawadgitasu brahmvidyayam yogashastre
shri krishna-arjuna, samvade purshottam yogo nama panchadasho adhyayah
।। અધય ય પદરરE સર પત ।।

Chapter 16

श$भगव नव च
अभय सतवस6वदज नय<गवयवजसथतत ।
द न दरश यजश सव धय यसतप आजवर / ॥१६-१॥
શ(ભગવ નવ ચ
અભય સતતવસશદદજ નયEગવયવનસથશત ।
દ ન દરશ યજશ સવ ધય યસતપ આરવર ॥૧૬-૧॥
Shri bhagavan uvacha
abhayam satvasansudhih gyanayogavyavasthitih
danam damah cha yagyah cha svadhyayah tapah arjavam
अदहस सतयरक<धसतय ग 6 जCतरप6नर / ।
दय भ&तषवल<लपव र दव •mरच पलर / ॥१६-२॥
અકહ\સ સતયરકEધસતય ગ > નKતરપશનર ।
દય ભ *તષવલEલપતવ ર દવ Æ{રચ પલર ॥૧૬-૨॥
ahinsa satyam akrodhah tyagah shantih apaishunam
daya bhuteshy aloluptvam mardavam hrih achapalam
तज कर धतत 6Iचरद<ह< न ततर तनत ।
भवजCत सपद दव$रशभज तसय भ रत ॥१६-३॥
તજ કર ધશત >QચરદEહE ન શતર શનત ।
ભવનKત સપદ દ•વ(રભભજતસય ભ રત ॥૧૬-૩॥
tejah kshama dhritih shauchaun adrohah natimanita
bhavanti sampadam daivim abhijatasya bharat
दमभ< दप)ऽशभर नश क<ध प रषयरव च ।
अज न च शभज तसय प थ सपदर सरmर / ॥१६-४॥
દમભE દપ,ઽભભર નશ કEધ પ રષયરવ ચ ।
અજ ન ચ ભભજતસય પ થ સપદર સર{ર ॥૧૬-૪॥
dambhah darpah abhimanah cha krodhah parushyam eva cha
agyanam cha abhijatasya partha sampadam asurim
दव$ सपदNर<क य तनबCध य सरm रत ।
र 6च सपद दव$रशभज त<ऽशस प ण व ॥१६-५॥
દ•વ( સપદXરEક ય શનબKધ ય સર{ રત ।
ર શચ સપદ દ•વ(રભભજતEઽશસ પ ણ વ ॥૧૬-૫॥
daivi sampat vimokshaya nibandhaya asuri mata
ma shuchah sampadam daivim abhijatah asi pandava
NI भ&तसग¬ ल<कऽजसरCदव आसर एव च ।
दव< ववसतर6 प<क आसर प थ र 6ण ॥१६-६॥
XQ ભ *તસગÝ લEકBઽનસરKદ•વ આસર એવ ચ ।
દ•વE શવસતર> પEકત આસર પ થ ર શણ ॥૧૬-૬॥
dvo bhutasargao loke asmin daivah asurah eva cha
daivah vistarashah proktah asuram partha me shrinu
पववत च तनववत च जन न ववदर सर ।
न 6Iच न वप च च र< न सतय तष ववदत ॥१६-७॥
પવશત\ ચ શનવશત\ ચ જન ન શવદર સર ।
ન >Qચ ન શપ ચ ચ રE ન સતય તષ શવદત ॥૧૬-૭॥
pravritim cha nivritim cha janah na viduh asurah
na saucham na api cha acharah na satyam teshu vidyate
असतयरपततi त जगद हरन$शरर / ।
अपरसपरसभ&त ककरCयतक रहतकर / ॥१६-८॥
અસતયરપશતષx ત જગદ હરન(શરર ।
અપરસપરસભ *ત કકરKયતક રહ•તકર ॥૧૬-૮॥
asatyam apratistham te jagat ahuh anishwaram
aporasparsam bhutam kim anyat kamahaitukam
एत दवषरवषभय नष तर न<ऽलपबदय ।
पभवCतयगकर ण कय य जगत<ऽदहत ॥१६-९॥
એત દનષટરવષટભય નષટ તર નEઽલપરદય ।
પભવKતયગકર ણ કય ય જગતEઽકહત ॥૧૬-૯॥
etam dristim avastaphya nastatmanah alpabudhayah
prabhavanti ugrakarmanah kshayaye jagatah ahitah
क रर धशतय दषप&र दमभर नरद जCवत ।
र<ह दp‌गहmतव सदग ह CपवतCतऽ6धचवत ॥१६-१०॥
ક રર શશતય દષપ *ર દમભર નરદ નKવત ।
રEહ દહÄ {તવ સદ હ KપવતKતઽશભચવત ॥૧૬-૧૦॥
kamam ashritya duspuram dambha manamdanvitah
mohat grihitva asagdrahan pravartante ashuchivaratah
धचCत रपरररय च पलय Cत रप धशत ।
क र<पभ<गपरर एत वददतत तनजशत ॥१६-११॥
ભચKત રપકરરય ચ પલય Kત મપ શશત ।
ક રEપભEગપરર એત વકદશત શનશશત ॥૧૬-૧૧॥
chintam aparimeyam cha pralayantam upashritah
kamopbhoga parmah etavat eti nischitah
आ6 प 66तबद क रक<धपर यण ।
ईहCत क रभ<ग थरCय यन थसञचय न / ॥१६-१२॥
આ> પ >>તબદ ક રકEધપર યણ ।
ઈહKત ક રભEગ થરKય યન થસઞય ન ॥૧૬-૧૨॥
ashapash shataih baddhah kamakrodhaparayanah
ihante kamabhogavtham anyayena arthasanchayan
इदरद रय लबधशरर प पसय रन<रथर / ।
इदरसत$दरवप र भववषयतत पनधनर / ॥१६-१३॥
ઇદરદ રય લબધશરર પ પસય રનEરથર ।
ઇદરસત(દરશપ ર ભશવષયશત પનધનર ॥૧૬-૧૩॥
idam adha maya labdham imam prapsye manoratham
idam asti idam api me bhavisyati punah dhanam
असI रय हत 6तहतनषय च पर नवप ।
ईशर<ऽहरह भ<ग$ शसद<ऽह बलव Cसb$ ॥१६-१४॥
અસQ રય હત >તહશનષય ચ પર નશપ ।
ઈશરEઽહરહ ભEગ( શસદEઽહ બલવ Kસખ( ॥૧૬-૧૪॥
asau maya hatah shatruh hanisye cha aparan api
ishwarah aham aham bhogi siddhah aham balwan sukhi
आढय<ऽशभजनव नजसर क<ऽCय<ऽजसत सद6< रय ।
यकय द सय शर र<ददषय इतयज नववर<दहत ॥१६-१५॥
આઢßEઽભભજનવ નનસર કEઽKયEઽનસત સદ>E રય ।
યકય દ સય શર રEકદષય ઇતયજ નશવરEકહત ॥૧૬-૧૫॥
adhyah abhijanvan asmi kah anyah asti sadrishah maya
yakshe dasyami modishye eti agyanavimohitah
अनकधचतववt Cत र<हज लसर वत ।
पसक क रभ<गष पतजCत नरकऽ6चI ॥१६-१६॥
અનકભચતશવ‡ Kત રEહજલસર વત ।
પસકત ક રભEગષ પતનKત નરકBઽશચQ ॥૧૬-૧૬॥
anekachitta vibhrantah mohajalsamavritah
prasaktah kamabhogeshu patanti navake ashuchau
आतरसभ ववत सतबध धनर नरद जCवत ।
यजCत न रयजसत दमभन ववधधप&वकर / ॥१६-१७॥
આતરસભ શવત સતબધ ધનર નરદ નKવત ।
યજKત ન રયજસત દમભન શવશધપ *વકર ॥૧૬-૧૭॥
atmasambha vitah stabdhah dhanmandanvitah
yajante namayagyaih te dambhena avidhipurvakam
अहक र बल दपP क र क<ध च सधशत ।
र र तरपरदहष पदNषCत<ऽभयस&यक ॥१६-१८॥
અહક ર બલ દપZ ક ર કEધ ચ સશશત ।
ર ર તરપરદBહBષ પદXષKતEઽભયસ *યક ॥૧૬-૧૮॥
ahankaram balam darpam kamam krodham cha shanshritah
mama atmapardeheshu pradvishantah abhyasuyakah
त नह दNषत कर Cसस रष नर धर न / ।
ककप मयजसर6भ न सरmषवव य<तनष ॥१६-१९॥
ત નહ દXષત કર Kસસ રBષ નર ધર ન ।
ભકપ મયજસરશભ ન સર{ષવવ યEશનષ ॥૧૬-૧૯॥
tan aham dvisatah kruran sanseveshu naradhamana
kshapami ajastram ashubham asurishu eva yonishu
आसरm य<तनर पCन र&ढ जCरतन जCरतन ।
र रप पयव कICतय तत< य Cतयधर गततर / ॥१६-२०॥
આસર; યEશનર પU મ *ઢ જKરશન જKરશન ।
ર રપ પયવ કQKતય તતE ય Kતયધર ગશતર ॥૧૬-૨૦॥
asurim yonim apannah mudah janmani janmani
mama aprapya eva kaunteya tatah yanti adhamam gatim
ततववध नरकसयद N र न 6नर तरन ।
क र क<धसतथ ल<भसतसर दतततय तयजत / ॥१६-२१॥
શતશવધ નરકસયદ X ર ન >નર તરન ।
ક ર કEધસતથ લEભસતસર દBતતય તયજત ॥૧૬-૨૧॥
trividham narkasya idam dwaram nashnam atmanah
kamah krodhah tatha lobhah tasmat etat trayam tyajeta
एतववरक कICतय तर<N रजसशभनर ।
आचरतय तरन शयसतत< य तत पर गततर / ॥१६-२२॥
એતશવ”મકત કQKતય તરEX ર•જસભભનર ।
આચરતય તરન શયસતતE ય શત પર ગશતર ॥૧૬-૨૨॥
etaih vimuktah kaunteya tamodvaraih tribhih narah
acharati atmanah shreyah tatah yati param gatim
य 6 सववधधरतसजय वतत क रक रत ।
न स शसवदरव पन<तत न सb न पर गततर / ॥१६-२३॥
ય > સશવશધમતસજય વતત ક રક રત ।
ન સ શસદદરવ પનEશત ન સખ ન પર ગશતર ॥૧૬-૨૩॥
yah shastravidhim utasrijya vartate kamakaratah
na sah siddhim avaproti na sukham na param gatim
तसर च} स पर ण त क य क यवयवजसथतI ।
ज तव 6 सववध न<क कर कतशरह हशस ॥१६-२४॥
તસર ચ’ સ પર ણ ત ક ય ક યવયવનસથતQ ।
જ તવ > સશવધ નEકત કર કતશરહ હશસ ॥૧૬-૨૪॥
tasmat shastram pramanam te karyakarya vyavasthitau
gyatva shastra vidhanoktam karma kartum iha arhasi
ॐ ततसददतत श$र€गवद$त स&पतनषतस बहववद य य<ग6 स
श$कषण जनसव द दव सरसपदNभ गय<ग< न र ष< 6<ऽधय य ॥ १६ ॥
ॐ તતસકદશતશ(ર•ગવદ(ત સ *પશનષતસ
બહશવદ ય યEગ> સ
શ(કષણ રનસવ દB દ•વ સરસપદXભ ગયEગE ન ર ષE >Eઽધય ય ॥ ૧૬ ॥
Ohm iti shrimad bhagawadgitasu brahmvidyayam yogashastre
shri krishna-arjuna, samvade daivasursampadvibhagyogo nama shodaso adhyayah
।। અધય ય સEળરE સર પત ।।

Chapter 17

अजन उव च
य 6 सववधधरतसजय यजCत शदय जCवत ।
तष तनi त क कषण सतवर ह< रजसतर ॥१७-१॥
અરન ઉવ ચ
ય > સશવશધમતસજય યજKત શદય નKવત ।
તષ શનષx ત ક કષણ સતતવર હE રજસતર ॥૧૭-૧॥
Arjuna uvacha
ye shastra vidhin utsrijya yajante shradhayanvitah
tesam nistha tu ka krishna satnam aho rajah tamah
श$भगव नव च
ततववध भवतत शद ददहन स सवभ वज ।
स जतवकq र जस$ चव त रस$ चतत त 6ण ॥१७-२॥
શ(ભગવ નવ ચ
શતશવધ ભવશત શદ દBકહન સ સવભ વજ ।
સ તતતવક{ ર જસ( ચવ ત રસ( ચશત ત શણ ॥૧૭-૨॥
Shri bhagavan uvacha
trividha bhavati shraddha dehinam sa svabhavaja
satviki rajasi cha eva tamasi cha iti tam shrinu
सतव नरप सवसय शद भवतत भ रत ।
शद रय<ऽय परष< य< यच‰द स एव स ॥१७-३॥
સતતવ નરપ સવસય શદ ભવશત ભ રત ।
શદ રયEઽય પરષE યE યચ£દ સ એવ સ ॥૧૭-૩॥
satnanurupa sarvasya shraddha bhavati bharata
shraddhamayah ayam purushah yah yachchhhidrah sah eva sah
यजCत स जतवक दव Cयकरक शस र जस ।
पत Cभ&तगण श Cय यजCत त रस जन ॥१७-४॥
યજKત સ તતતવક દBવ Kયકરક શસ ર જસ ।
પત Kભ *તગણ શ Kય યજKત ત રસ જન ॥૧૭-૪॥
yajante satvikah devan yaksharakshansi rajasah
pretan bhutaganam cha anye yajante tamasah janah
अ6 सववदहत घ<र तपयCत य तप< जन ।
दमभ हक रसयक क रर गबल जCवत ॥१७-५॥
અ> સશવકહત ઘEર તપયKત ય તપE જન ।
દમભ હક રસયકત ક રર ગબલ નKવત ॥૧૭-૫॥
ashastravihitam ghoram tapyante ye tapo janah
dambhahankarsanyuktah kamaragabalanvitah
कषयCत 6रmरसथ भ&तग ररचतस ।
र चव Cत 6रmरसथ त जCवदधय सरतनशय न / ॥१७-६॥
કષયKત >ર{રસથ ભ *તગ રરચતસ ।
ર ચવ Kત >ર{રસથ ત નKવદધય સરશનશય ન ॥૧૭-૬॥
karshayantah sharirastham bhutagramam chetsah
mam chaivantah sharistham tanvidhaya surnishchayan
आह रसतववप सवसय ततववध< भवतत वपय ।
यजसतपसतथ द न तष भदशरर 6ण ॥१७-७॥
આહ રસતવશપ સવસય શતશવધE ભવશત શપય ।
યજસતપસતથ દ ન તષ ભદશરર શણ ॥૧૭-૭॥
aharah tu api sarvasya trividhah bhavati priyah
yagyah tapah tatha danam tesam bhedam imam shrinu
आय सतवबल र<गय सbप$ततवववधन ।
रसय जसनगध जसथर हद आह र स जतवकवपय ॥१७-८॥
આય સતતવબલ રEગય સખપ(શતશવવધન ।
રસય નસનગધ નસથર હદ આહ ર સ તતતવકશપય ॥૧૭-૮॥
ayuhsatyabalarogya sukhapriti vivardhanah
rasyah snigdhah sthira hridya aharah satvikpriyah
कटp‌वमललवण तयषण त$कणरकववद दहन ।
आह र र जससयष द b6<क रयपद ॥१७-९॥
ક%વમલલવણ તયષણ ત(કણરકશવદ કહન ।
આહ ર ર જસસયષટ દ ખ>Eક રયપદ ॥૧૭-૯॥
katnamlalavanatyushantikshan ruksavidahinah
aharah rajasasya istah duhkha shokamayapradah
य तय र गतरस प&तत पयवषत च यत / ।
उजच}षरवप च रधय भ<जन त रसवपयर / ॥१७-१०॥
ય તય ર ગતરસ પ *શત પયશષત ચ યત ।
ઉનચ’ષટરશપ ચ રધય ભEજન ત રસશપયર ॥૧૭-૧૦॥
yatyamam gatarasam puti paryushitam cha yat
uchhistam api cha amedhyama bhojanam tamaspriyam
अफल क ङककशभयज< ववधधदष< य इजयत ।
यषवयरवतत रन सर ध य स स जतवक ॥१७-११॥
અફલ ક ઙઙભભયજE શવશધદષટE ય ઇજયત ।
યષટવયરવશત રન સર ધ ય સ સ તતતવક ॥૧૭-૧૧॥
aphalakankshibhih yagyah vidhidristah yah ijyate
yastavyam eva iti manah samadhaya sah satvikah
अशभसध य त फल दमभ थरवप चव यत / ।
इजयत भरतशi त यज वववद र जसर / ॥१७-१२॥
અભભસધ ય ત ફલ દમભ થરશપ ચવ યત ।
ઇજયત ભરતશષx ત યજ શવદદ ર જસર ॥૧૭-૧૨॥
abhisandhay tu phalam dambhartham api cha eva yat
ijyate bharatashrestha tam yagyam viddhi rajasam
ववधधहmनरसष Cन रCतहmनरदककणर / ।
शद ववरदहत यज त रस पररचकत ॥१७-१३॥
શવશધહ{નરસષટ U રKતહ{નરદભકણર ।
શદ શવરકહત યજ ત રસ પકરચકત ॥૧૭-૧૩॥
vidhihinam asristannam mantrahinam adakshinam
shradhavirhitam yagyam tamasam parichakshyate
दवदNजगरप जप&जन 6Iचर जवर / ।
बहचयरदहस च 6 रmर तप उचयत ॥१७-१४॥
દBવદXજગરપ જપ *જન >Qચર રવર ।
બહચયરકહ\સ ચ > ર{ર તપ ઉચયત ॥૧૭-૧૪॥
deva dvij guru pragya pujanam shaucham arjavam
brahmacharyam ahimsa cha shariram tapah uchyate
अनNगकर व कय सतय वपयदहत च यत / ।
सव धय य भयसन चव व ङय तप उचयत ॥१७-१५॥
અનXગકર વ ક સતય શપયકહત ચ યત ।
સવ ધય ય ભયસન ચવ વ ઙય તપ ઉચયત ॥૧૭-૧૫॥
anudvegakaram vakyam satyam priyahitam cha yat
svadhyaya bhyasanam cha eva vangabhyam tapah uchyate
रन पस द सIमयतव रIनर तरववतनगह ।
भ वस6वदररतयततप< र नसरचयत ॥१७-१६॥
રન પસ દ સQમયતવ રQનર તરશવશનગહ ।
ભ વસશદદકરતયતતપE ર નસમચયત ॥૧૭-૧૬॥
manah prasadah saumyatvam maunam atmavinigrahah
bhavasanshudhih eti etat tapah mansam uchyate
शदय परय तप तपसतजततववध नर ।
अफल क ङककशभयक स जतवक पररचकत ॥१७-१७॥
શદય પરય તપત તપસતશતશવધ નર• ।
અફલ ક ઙઙભભયકત સ તતતવક પકરચકત ॥૧૭-૧૭॥
shradhya paraya taptam tapah tat trividham naraih
aphalakankshibhih yuktaih satvikam parichakshyate
सतक रर नप&ज थP तप< दमभन चव यत / ।
ककयत तददह प<क र जस चलरधवर / ॥१७-१८॥
સતક રર નપ *જથZ તપE દમભન ચવ યત ।
કકયત તકદહ પEકત ર જસ ચલરધવર ॥૧૭-૧૮॥
satkarman pujartham tapah dambhena cha eva yat
kriyate tat eh proktam rajasam chalam adhruvam
र&ढग हण तरन< यतप$ य ककयत तप ।
परसय<तस दन थP व तत रसरद हतर / ॥१७-१९॥
મ *ઢગ હBણ તરનE યતપ( ય કકયત તપ ।
પરસયEતસ દન થZ વ તત રસમદ હતર ॥૧૭-૧૯॥
mudhagrahena atmanah yat pidya kriyate tapah
parsya utsadnartham va tat tamasam udahritam
द तवयशरतत यद न दmयतऽनपक ररण ।
द6 क ल च प त च तद न स जतवक सरतर / ॥१७-२०॥
દ તવયશરશત યદ ન દ{યતઽનપક કરણ ।
દB> ક લ ચ પ ત ચ તદ ન સ તતતવક સમતર ॥૧૭-૨૦॥
datvayam iti yat danam diyate anupakrine
deshe kale cha patre cha tat danam satvikam smritam
यत पतयपक र थP फलरददशय व पन ।
दmयत च पररजकलष तद न र जस सरतर / ॥१७-२१॥
યત પતયપક ર થZ ફલમકદશય વ પન ।
દ{યત ચ પકરનકલષટ તદ ન ર જસ સમતર ॥૧૭-૨૧॥
yat tu pratyupakarartham phalam uddsya na punah
diyate cha pariklishtam tat danam rajasam smritam
अद6क ल यद नरप तभयश दmयत ।
असतकतरवज त तत रसरद हतर / ॥१७-२२॥
અદB>ક લ યદ નરપ તભયશ દ{યત ।
અસતકતરવજ ત તત રસમદ હતર ॥૧૭-૨૨॥
adeshkale yat danam apatrebhyah cha diyate
asatkritam avagyatam tat tamasam udahritam
ॐ ततसददतत तनदU 6< बहणजसववध सरत ।
ब हण सतन वद श यज श ववदहत पर ॥१७-२३॥
ॐ તતસકદશતશનદÏ >Eબહણજસશવધ સમત ।
બ હણ સતન વદ શ યજ શ શવકહત પર ॥૧૭-૨૩॥
aum tatsat iti nirdeshah brahmanah trividhih smritah
brahmanah tena vedah cha yagyah cha vihitah pura
तसर द<शरतयद हतय यजद नतप ककय ।
पवतCत ववध न<क सतत बहव ददन र / ॥१७-२४॥
તસર દEશરતયદ હતય યજદ નતપ કકય ।
પવતKત શવધ નEકત સતત બહવ કદન ર ॥૧૭-૨૪॥
tasmat aum iti udahritya yagyadantapahkriyah
pravartante vidhanoktah satatam brahmavadinam
तददतयनशभसCध य फल यजतप ककय ।
द नककय श ववववध ककयCत र<कक ङककशभ ॥१७-२५॥
તકદતયનભભસKધ ય ફલ યજતપ કકય ।
દ નકકય શ શવશવધ કકયKત રEકક ઙઙભભ ॥૧૭-૨૫॥
tat iti anbhisanghaya phalam yagyatapahkriyah
danakriyah cha vividhah kriyante mokshkamkshibhih
स€ व स धभ व च सददतयततपयजयत ।
प6सत करणण तथ सच}बद प थ यजयत ॥१७-२६॥
સ• વ સ ધભ વ ચ સકદતયતતપયજયત ।
પ>સત કરભણ તથ સચ’બદ પ થ યજયત ॥૧૭-૨૬॥
sadbhave sadhubhave cha sat iti etat prayujyate
prashaste karmani tatha tat sachchhabdah partha yujyate
यज तपशस द न च जसथतत सददतत च<चयत ।
कर चव तदथ{य सददतयव शभध$यत ॥१७-२७॥
યજ તપશસ દ ન ચ નસથશત સકદશત ચEચયત ।
કર ચવ તદથ•ય સકદતયવ ભભધ(યત ॥૧૭-૨૭॥
yagye tapasi dane cha stithih sat iti cha uchyate
karma cha eva taddarthiyam sat iti eva abhidhiyate
अशदय हत दत तपसतप कत च यत / ।
असददतयचयत प थ न च ततपतय न< इह ॥१७-२८॥
અશદય હત દત તપસતપત કત ચ યત ।
અસકદતયચયત પ થ ન ચ તતપતય નE ઇહ ॥૧૭-૨૮॥
ashradhaya hutam datt tapah taptam kritam cha yat
asat iti uchyate partha na cha tat pretya no iha
ॐ ततसददतत श$र€गवद$त स&पतनषतस बहववद य य<ग6 स
श$कषण जनसव द शद तयववभ गय<ग< न र सपद6<ऽधय य ॥ १७ ॥
ॐ તતસકદશતશ(ર•ગવદ(ત સ *પશનષતસ
બહશવદ ય યEગ> સ
શ(કષણ રનસવ દB શદ તયશવભ ગયEગE ન ર સપતદ>Eઽધય ય ॥ ૧૭ ॥
Ohm iti shrimad bhagawadgitasu brahmvidyayam yogashastre
shri krishna-arjuna, samvade shraddhatraya vibhagyogo nama saptadasho adhyayah
।। અધય ય સતરરE સર પત ।।

Chapter 18

अजन उव च
सCय ससय रह ब ह< ततवशरच} शर वददतर / ।
तय गसय च हष$क6 पथककश6तनष&दन ॥१८-१॥
અરન ઉવ ચ
સKય સસય રહ બ હE તતતવશરચ’ શર વકદતર ।
તય ગસય ચ હષ(કB> પથકશ>શનષ *દન ॥૧૮-૧॥
Arjuna uvacha
sanyasasya mahabaho tattvam icchami veditum
tyagasya cha hrishikesha hrithak keshinishudan
श$भगव नव च
क मय न करण Cय स सCय स कवय< ववद ।
सवकरफलतय ग प हसतय ग ववचकण ॥१८-२॥
શ(ભગવ નવ ચ
ક મય ન કરણ Kય સ સKય સ કવયE શવદ ।
સવકરફલતય ગ પ હસતય ગ શવચકણ ॥૧૮-૨॥
Shri bhagavan uvacha
kamyanama karmanam nyasam sanyasam kavayah viduh
sarvakarma phalatyagam prahuh tyagam vichakshanah
तय जय द<षवददतयक कर प हरन$वषण ।
यजद नतप कर न तय जयशरतत च पर ॥१८-३॥
તય જય દEષવકદતયકB કર પ હરન(શષણ ।
યજદ નતપ કર ન તય જયશરશત ચ પરB ॥૧૮-૩॥
tyajyam doshvat iti eke karma prahuh manisinah
yagyadantapah karma na tyajyam iti cha apare
तनशय 6ण र तत तय ग भरतसतर ।
तय ग< दह परषवय घ ततववध सपकqततत ॥१८-४॥
શનશય શણ ર તત તય ગ ભરતસતર ।
તય ગE કહ પરષવય ઘ શતશવધ સપક{શત”ત ॥૧૮-૪॥
nischayam shrinu me tatra tyage bharatasattam
tyagah hi purushvyaghra trividhih samprakirtitah
यजद नतप कर न तय जय क यरव तत / ।
यज< द न तपशव प वन तन रन$वषण र / ॥१८-५॥
યજદ નતપ કર ન તય જય ક યરવ તત ।
યજE દ ન તપશવ પ વન શન રન(શષણ ર ॥૧૮-૫॥
Yagya dan tapah tapah karma na tyajyam karyam eva tat
yagyah danam tapah cha eva paranani manishinam
एत Cयवप त कर णण सङग तयकतव फल तन च ।
कतवय न$तत र प थ तनजशत रतरतरर / ॥१८-६॥
એત Kયશપ ત કર ભણ સઙ તયકતવ ફલ શન ચ ।
કતવય ન(શત ર પ થ શનશશત રતમતરર ॥૧૮-૬॥
etani api tu karmani sangam tyaktva phalani cha
kartavyani iti me partha nischitam matam uttamam
तनयतसय त सCय स करण< न<पपदत ।
र<ह तसय पररतय गसत रस पररकqततत ॥१८-७॥
શનયતસય ત સKય સ કરણE નEપપદત ।
રEહ તસય પકરતય ગસત રસ પકરક{શત”ત ॥૧૮-૭॥
niyatasya tu sanyasah karmanah na upapadhyate
mohat tasya parityagah tamasah parikirititah
द bशरतयव यतकर क यकल6भय तयजत / ।
स कतव र जस तय ग नव तय गफल लभत / ॥१८-८॥
દ ખશરતયવ યતકર ક યકલ>ભય તતયજત ।
સ કતવ ર જસ તય ગ નવ તય ગફલ લભત ॥૧૮-૮॥
dukham iti eva yat karma kavya kleshbhayat tyajeta
sah kritva rajasam tyagam na eva tyagaphalam labheta
क यशरतयव यतकर तनयत ककयतऽजन ।
सङग तयकतव फल चव स तय ग स जतवक< रत ॥१८-९॥
ક યશરતયવ યતકર શનયત કકયતઽરન ।
સઙ તયકતવ ફલ ચવ સ તય ગ સ તતતવકE રત ॥૧૮-૯॥
karyam iti eva yat karma niyatam kriyate arjuna
sangam tyaktva phalam cha eva sah tyagah satvikah matah
न Nषयक6ल कर क6ल न नषजजत ।
तय ग$ सतवसर ववष< रध व$ त}Cनस6य ॥१८-१०॥
ન Xષટßક>લ કર ક>લ ન નષજજત ।
તય ગ( સતતવસર શવષટE રધ વ( ભ’Uસ>ય ॥૧૮-૧૦॥
na dvesti akushalam karma kushale na anushajjate
tyagi sattva samavistah medhavi chhinnasanshyaya
न दह दहभत 6कय तयक कर णय6षत ।
यसत करफलतय ग$ स तय ग$तयशभध$यत ॥१८-११॥
ન કહ દBહભત >ક તયકત કર ણય>ષત ।
યસત કરફલતય ગ( સ તય ગ(તયભભધ(યત ॥૧૮-૧૧॥
na hi dehbhrita shakyam tyaktum karmani asheshatah
yastu karma phalatyagasi sah tyagi iti abhidhiyate
अतनषशरष शरश च ततववध करण फलर / ।
भवतयतय धगन पतय न त सCय शसन कवधचत / ॥१८-१२॥
અશનષટશરષટ શરશ ચ શતશવધ કરણ ફલર ।
ભવતયતય ભગન પતય ન ત સKય શસન કવભચત ॥૧૮-૧૨॥
anishtam ishtam mishram cha trividhih karmanah phalam
bhavati atyabinam pretya natu samsinam kwachit
पञचत तन रह ब ह< क रण तन तनब<ध र ।
स खय कत Cत प<क तन शसदय सवकरण र / ॥१८-१३॥
પઞત શન રહ બ હE ક રણ શન શનબEધ ર ।
સ ખય કત Kત પEકત શન શસદય સવકરણ ર ॥૧૮-૧૩॥
pancha etani mahabaho Karnani nibodha me
sankhye kritante proktani Sidhaye sarvakarmanam
अधधi न तथ कत करण च पथजगवधर / ।
ववववध श पथकचष दव चव त पञचरर / ॥१८-१४॥
અશધષx ન તથ કત કરણ ચ પથનગવધર ।
શવશવધ શ પથકચષટ દ•વ ચવ ત પઞરર ॥૧૮-૧૪॥
adhishthanam tatha karta karnam cha prithagvidham
vividhashchya prithakchesta daivam cha eva atra panchamam
6रmरव ङp‌रन<शभयतकर प रभत नर ।
Cय यय व ववपरmत व पञचत तसय हतव ॥१८-१५॥
>ર{રવ ઙનEભભયતકર પ રભત નર ।
Kય યય વ શવપર{ત વ પઞત તસય હBતવ ॥૧૮-૧૫॥
shariravangabhyanobhih yat karma prarabhate narah
nyayam va viparitam va pancha ete tasys hetvah
ततव सतत कत रर तर न कवल त य ।
पशयतयकतबवदतव Cन स पशयतत दरतत ॥१८-१६॥
તતવ સશત કત રર તર ન કBવલ ત ય ।
પશયતયકતરદદતવ U સ પશયશત દરશત ॥૧૮-૧૬॥
tatra evam sati kartaram atmanam kevalam tu yah
pashyati akritbuddhitvan na sah pashyati durmati
यसय न हकत< भ व< बवदयसय न शलपयत ।
हतव वप स इर ™लल<क Cन हजCत न तनबधयत ॥१८-१७॥
યસય ન હકતE ભ વE રદદયસય ન ભલપયત ।
હતવ શપ સ ઇર લº લEક U હનKત ન શનબધયત ॥૧૮-૧૭॥
yasya na ahankritah bhavah buddhih yasya na lipyate
hatva api sah iman lokan na hanti na nidadhayate
ज न जय पररज त ततववध करच<दन ।
करण कर कतUतत ततववध करसगह ॥१८-१८॥
જ ન જય પકરજ ત શતશવધ કરચEદન ।
કરણ કર કત_શત શતશવધ કરસગહ ॥૧૮-૧૮॥
gyanam gyeyam parigyata trividha karmachodana
karanam karm karta iti trividhah karma sangrahah
ज न कर च कत च ततधव गणभदत ।
प<चयत गणसखय न यथ वच}ण त Cयवप ॥१८-१९॥
જ ન કર ચ કત ચ શતધવ ગણભદત ।
પEચયત ગણસખય ન યથ વચÈણ ત Kયશપ ॥૧૮-૧૯॥
gyanam karma cha karta cha tridha eva gunabhedatah
prochyate gunasankhyabe yathavat shrinu tani api
सवभ&तष यनक भ वरवययर$कत ।
अववभक ववभकष तजज न वववद स जतवकर / ॥१८-२०॥
સવભ *તષ યનક ભ વરવયયર(કત ।
અશવભકત શવભકતષ તજજ ન શવદદ સ તતતવકર ॥૧૮-૨૦॥
sarva bhuteshu yena ekam bhavam avyayam ikshate
avibhaktam vibhaktesu tat gyanam viddhi satvikam
पथकतवन त यजज न न न भ व Cपथजगवध न / ।
ववत सवUष भ&तष तजज न वववद र जसर / ॥१८-२१॥
પથકતવન ત યજજ ન ન ન ભ વ Kપથનગવધ ન ।
વશત સવ_ષ ભ *તષ તજજ ન શવદદ ર જસર ॥૧૮-૨૧॥
prithaktvena tu yat gyanam nanabhavan prithagvidhan
vetti sarveshu bhuteshu tat gyanam viddhi rajasam
यत कतसनवदकजसरCक यU सकरहतकर / ।
अततव थवदलप च तत रसरद हतर / ॥१८-२२॥
યત કતસનવદBકનસરKક ય_ સકતરહ•તકર ।
અતતતવ થવદલપ ચ તત રસમદ હતર ॥૧૮-૨૨॥
yat tu kritsnavat ekasmin karya saktam ahaitukam
atatvarthavat alpam cha tat tamasam udahritam
तनयत सङगरदहतरर गNषत कतर / ।
अफलपपसन कर यततस जतवकरचयत ॥१८-२३॥
શનયત સઙરકહતરર ગXષત કતર ।
અફલપપસન કર યતતસ તતતવકમચયત ॥૧૮-૨૩॥
niyatam sangarahitam angadveshatah kritam
aphalaprepsuna karmayat tat satvikam uchyate
यत क रपसन कर स हक रण व पन ।
ककयत बहल य स तद जसरद हतर / ॥१८-२४॥
યત ક રપસન કર સ હક રBણ વ પન ।
કકયત બહલ ય સ તદ જસમદ હતર ॥૧૮-૨૪॥
yat tu kamepsuna karma sahankarena va punah
kriyate bahulayasam tat rajasam udahritam
अनबCध कय दहस रनवकय च पIरषर / ।
र<ह द रभयत कर यतत रसरचयत ॥१८-२५॥
અનબKધ કય કહ\સ રનવકય ચ પQરષર ।
રEહ દ રભયત કર યતત રસમચયત ॥૧૮-૨૫॥
anubandhan kshayam hinsam unvekshya cha paurusham
mohat arambhyate karma yat tat tamsam uchyate
रकसङग<ऽनहव दm धतयतस हसरजCवत ।
शसदधयशसदधय<तनववक र कत स जतवक उचयत ॥१८-२६॥
મકતસઙEઽનહવ દ{ ધતયતસ હસરનKવત ।
શસદધયશસદધયEશન”શવ”ક ર કત સ તતતવક ઉચયત ॥૧૮-૨૬॥
muktasanga anahamvadi driityutsahasamanvitah
sidhyasidhyo nirvikarah karta satvikah uchyate
र ग$ करफलपपसलबध< दहस तरक<ऽ6धच ।
हष6<क जCवत कत र जस पररकqततत ॥१८-२७॥
ર ગ( કરફલપપસલબધE કહ\સ તરકEઽશભચ ।
હષ>Eક નKવત કત ર જસ પકરક{શત”ત ॥૧૮-૨૭॥
ragi karmaphala prepsuh lubdhah hinsatmakah ashuchih
harshashokanvitah karta rajasah parikirtatah
अयक प कत सतबध 6ठ< नषकततक<ऽलस ।
ववष दm दmघस&त$ च कत त रस उचयत ॥१८-२८॥
અયકત પ કત સતબધ >xE નષકશતકEઽલસ ।
શવષ દ{ દ{ઘસ *ત( ચ કત ત રસ ઉચયત ॥૧૮-૨૮॥
ayuktah prakritah sthabdah shathah naiskritikah alasah
vishadi dirghasutri cha karta tamasah uchyate
बदभUद धतशव गणतजसववध 6ण ।
प<चयर नर6षण पथकतवन धनजय ॥१८-२९॥
રદભ_દ ધતશવ ગણતજસશવધ શણ ।
પEચયર નર>ષણ પથકતવન ધનજય ॥૧૮-૨૯॥
buddheh bhedam dhriteh cha eva gunatah trividhim shrinu
prochyamanas ashesena prithaktvena dhananjaya
पववत च तनववत च क य क यU भय भय ।
बCध र<क च य ववत बवद स प थ स जतवकq ॥१८-३०॥
પવશત\ ચ શનવશત\ ચ ક ય ક ય_ ભય ભય ।
બKધ રEક ચ ય વશત રદદ સ પ થ સ તતતવક{ ॥૧૮-૩૦॥
pravritim cha nrivitim cha karyakarye bhayabhaye
bandham moksham chaya vettibuddhih sa partha satviki
यय धररधरP च क यP च क यरव च ।
अयथ वतपज न तत बवद स प थ र जस$ ॥१८-३१॥
યય ધરરધરZ ચ ક યZ ચ ક યરવ ચ ।
અયથ વતપજન શત રદદ સ પ થ ર જસ( ॥૧૮-૩૧॥
yayadharmam adharmam cha karyam cha akaryam evacha
ayathavat prajanati buddhih sa partha rajasi
अधरP धरशरतत य रCयत तरस वत ।
सव थ जCवपरmत श बवद स प थ त रस$ ॥१८-३२॥
અધરZ ધરશરશત ય રKયત તરસ વત ।
સવ થ નKવપર{ત શ રદદ સ પ થ ત રસ( ॥૧૮-૩૨॥
adharmam dharmam iti ya manyate tamasa avrita
sarvarthan viparitan cha buddhih sa partha tamasi
धतय यय ध रयत रन प णजCदयककय ।
य<गन वयशभच ररणय धतत स प थ स जतवकq ॥१८-३३॥
ધતય યય ધ રયત રન પ ણનKદયકકય ।
યEગન વયભભચ કરણય ધશત સ પ થ સ તતતવક{ ॥૧૮-૩૩॥
dhritya yaya dharyate manah pranendriyakriyah
yogena avyabhicharinya dhritih sa partha satviki
यय त धरक र थ Cधतय ध रयतऽजन ।
पसङगन फल क ङक$ धतत स प थ र जस$ ॥१८-३४॥
યય ત ધરક ર થ Kધતય ધ રયતઽરન ।
પસઙBન ફલ ક ઙ{ ધશત સ પ થ ર જસ( ॥૧૮-૩૪॥
yaya tu dharma kamanarthan dhritya dharayate arjuna
prasangena phalakankshi dhritih sa partha rajasi
यय सवपन भय 6<क ववष द रदरव च ।
न ववरञचतत दरUध धतत स प थ त रस$ ॥१८-३५॥
યય સવપન ભય >Eક શવષ દ રદરવ ચ ।
ન શવમઞશત દર_ધ ધશત સ પ થ ત રસ( ॥૧૮-૩૫॥
yaya svapnam bhayam shokam vishadam madam eva cha
na vimunchiti durmedhah dhritih sa partha tamasi
सb जतवद न$ ततववध 6ण र भरतषभ ।
अभय स दरत यत द b Cत च तनगच}तत ॥१८-३६॥
સખ નતવદ ન; શતશવધ શણ ર ભરતષભ ।
અભય સ દરત યત દ ખ Kત ચ શનગચ’શત ॥૧૮-૩૬॥
sukham tu idanim trividham Shvinu me bharatarshabha
abhyasat ramate yatra Dukhantam cha nigachhati
यतदग ववषशरव पररण रऽरत<परर / ।
ततसb स जतवक प<कर तरबवदपस दजर / ॥१८-३७॥
યતદગ શવષશરવ પકરણ રઽમતEપરર ।
તતસખ સ તતતવક પEકતર તરરદદપસ દજર ॥૧૮-૩૭॥
yat tat agre visham eva pariname amritopamum
tat sukham satvikam proktam atmabuddhiprasadjam
ववषयजCदयसय<ग दतदगऽरत<परर / ।
पररण र ववषशरव ततसb र जस सरतर / ॥१८-३८॥
શવષયનKદયસયEગ દતદગઽમતEપરર ।
પકરણ ર શવષશરવ તતસખ ર જસ સમતર ॥૧૮-૩૮॥
vishayendriya samyogata yat tat agre amritopamum
pariname visham eva tat sukham rajasam smritam
यदग च नबCध च सb र<हनर तरन ।
तनद लसयपर द<तथ तत रसरद हतर / ॥१८-३९॥
યદગ ચ નબKધ ચ સખ રEહનર તરન ।
શનદ લસયપર દEતથ તત રસમદ હતર ॥૧૮-૩૯॥
yadagre chaanubandhe cha sukham mohanam atmanah
nidralasya pramadotham tat tamasam udahritam
न तदजसत पधथवय व ददवव दवष व पन ।
सतव पकततजरक यदशभ सय जततशभगण ॥१८-४०॥
ન તદનસત પશથવય વ કદશવ દBવષ વ પન ।
સતતવ પકશતજમકત યદBભભ સય શતભભગણ ॥૧૮-૪૦॥
n tadasti prithivyan va divi deveshu va punah
sattvam prakritijairmuktn yadebhih syattribhirgunaiah
ब हणकततयवव6 6&द ण च परCतप ।
कर णण पववभक तन सवभ वपभवगण ॥१८-४१॥
બ હણકશતયશવ> શ *દ ણ ચ પરKતપ ।
કર ભણ પશવભકત શન સવભ વપભવગણ ॥૧૮-૪૧॥
brahmana kshatriya vaisham sudranama cha paramtapa
karmani pravibhaktani svabhava prabhavaih gunaih
6र< दरसतप 6Iच क जCतर जवरव च ।
ज न ववज नर जसतकय बहकर सवभ वजर / ॥१८-४२॥
>રE દરસતપ >Qચ ક નKતર રવરવ ચ ।
જ ન શવજ નર નસતક બહકર સવભ વજર ॥૧૮-૪૨॥
shamah damah tapah shaucham kshantih arjavam eva cha
gyanam vigyanam astikyama brahmakarma saabhavajam
6IयP तज< धततद कय यद च पयपल यनर / ।
द नर$शरभ वश क त कर सवभ वजर / ॥१८-४३॥
>QયZ તજE ધશતદ કય યદ ચ પયપલ યનર ।
દ નર(શરભ વશ ક ત કર સવભ વજર ॥૧૮-૪૩॥
shaurayam tejah dhritih dakshyam yuddhe cha api apalayanam
danam iswarbhavah cha kshatram karma svabhavajam
कवषगIरकयव णणजय वशयकर सवभ वजर / ।
पररचय तरक कर 6&दसय वप सवभ वजर / ॥१८-४४॥
કશષગQરકયવ ભણજય વશયકર સવભ વજર ।
પકરચય તરક કર શ *દસય શપ સવભ વજર ॥૧૮-૪૪॥
krishigaurakshavanijyam vaishyakarma svabhavajam
paricharyatmakam karma shudrashyapi svabhavajam
सव सव करणयशभरत सशसवद लभत नर ।
सवकरतनरत शसवद यथ ववCदतत तच}ण ॥१८-४५॥
સવ સવ કરણયભભરત સશસદદ\ લભત નર ।
સવકરશનરત શસદદ\ યથ શવKદશત તચÈણ ॥૧૮-૪૫॥
sve sve karmani abhiratah sansidhim labhate narah
svakarmaniratah siddhim yatha vindati tat shrinuh
यत पववतभ&त न यन सवशरद ततर / ।
सवकरण तरभयचय शसवद ववCदतत र नव ॥१८-४६॥
* ન યન સવશરદ તતર ।
યત પવશતભત
સવકરણ તરભયચય શસદદ\ શવKદશત ર નવ ॥૧૮-૪૬॥
yatha pravritih bhutanam yena sarvam idam tatam
sva karmana tam abhyarchya siddhim vindati manavah
शय Cसवधर) ववगण परधर तसवनवiत त / ।
सवभ वतनयत कर कवCन पन<तत ककजलबषर / ॥१८-४७॥
શય Kસવધર, શવગણ પરધર તસવનનષxત ત ।
સવભ વશનયત કર કવU પનEશત કકનલબષર ॥૧૮-૪૭॥
shreyam svadharmah vigunah pardharmat svanusthitat
svabhavaniyatam karma kurvam na apnoti kilbisham
सहज कर कICतय सद<षरवप न तयजत / ।
& न जगनररव वत ॥१८-४८॥
सव रमभ दह द<षण धर
સહજ કર કQKતય સદEષરશપ ન તયજત ।
સવ રમભ કહ દEષણ ધ *રન નગનકરવ વત ॥૧૮-૪૮॥
sahjam karma kaunteya sadhosam api na tyajeta
sarvarambhah hi doshena dhumena agnih eva avritah
असकबवद सवत जजत तर ववगतसपह ।
नषकमयशसवद परर सCय सन धधगच}तत ॥१८-४९॥
અસકતરદદ સવત જજત તર શવગતસપહ ।
નષકમયશસદદ\ પરર સKય સન શધગચ’શત ॥૧૮-૪૯॥
asaktabuddhih sarvatra jitatma vigatsprihah
naiskarmya siddhim parmam sanyasena adhigachhati
શસદદ\ પ પતE યથ બહ તથ પનEશત શનબEધ ર ।
शसवद प प< यथ बह तथ पन<तत तनब<ध र ।
सर सनव कICतय तनi ज नसय य पर ॥१८-५०॥
સર સનવ કQKતય શનષx જ નસય ય પર ॥૧૮-૫૦॥
siddhim praptah yatha brahma tatha apnoti nibodha me
samasena eva kaunteya nistha gyanasya ya para
बदधय वव6दधय यक< धतय तर न तनयमय च ।
6बद दmजCवषय सतयकतव र गNषI वयदसय च ॥१८-५१॥
રદધય શવશદધય યકતE ધતય તર ન શનયમય ચ ।
>બદ દ{નKવષય સતયકતવ ર ગXષQ વયદસય ચ ॥૧૮-૫૧॥
budhya vishnuddhya yuktah dhritya atmanam niyamya cha
shabdadin vishayan tyaktva ragadveshau vyudasya cha
ववववकसव$ लघव 6$ यतव कक यर नस ।
धय नय<गपर< तनतय वर गय सरप धशत ॥१८-५२॥
શવશવકતસવ( લઘવ >( યતવ ક યર નસ ।
ધય નયEગપરE શનતય વર ગય સમપ શશત ॥૧૮-૫૨॥
viviktasevi laghavashi yatvakkayamanasah
dhyanayogaparah nityam vairagyam sanupashritah
अहक र बल दपP क र क<ध पररगहर / ।
ववरचय तनरर 6 Cत< बहभ&य य कलपत ॥१८-५३॥
અહક ર બલ દપZ ક ર કEધ પકરગહર ।
શવમચય શનરર > KતE બહભ *ય ય કલપત ॥૧૮-૫૩॥
ahamkaram balam darpam kamam krodham parigraham
vimuchya nirmamah shantah brahmabhayay kalpate.
बहभ&त पसCन तर न 6<चतत न क ङकतत ।
सर सवUष भ&तष र€हक लभत पर र / ॥१८-५४॥
બહભ *ત પસU તર ન >Eચશત ન ક ઙશત ।
સર સવ_ષ ભ *તષ ર•નકત\ લભત પર ર ॥૧૮-૫૪॥
brahmabhutah prasannatma na shochati na kankshati
samah sarveshu bhuteshu madbhaktim labhate param
भकतय र रशभज न तत य व Cयश जसर ततवत ।
तत< र ततवत< ज तव वव6त तदनCतरर / ॥१८-५५॥
ભકતય ર રભભજન શત ય વ Kયશ નસર તતતવત ।
તતE ર તતતવતE જ તવ શવ>ત તદનKતરર ॥૧૮-૫૫॥
bhaktya mam abhijanti yavan yah cha asmi tattvatah
tatah mam tattvatah gyetva vishate tadantaram
सवकर णयवप सद कव ण< रदवयप शय ।
रतपस द दव पन<तत 6 शत पदरवययर / ॥१८-५६॥
સવકર ણયશપ સદ કવ ણE રદવયપ શય ।
રતપસ દ દવ પનEશત > શત પદરવયયર ॥૧૮-૫૬॥
sarvakarmani api sada kurvanah madvapashrayah
matprasadat avapnoti shashwatam padam avyayam
चतस सवकर णण रतय सCयसय रतपर ।
बवदय<गरप धशतय रजचचत सतत भव ॥१८-५७॥
ચતસ સવકર ભણ રશય સKયસય રતપર ।
રદદયEગમપ શશતય રનચચત સતત ભવ ॥૧૮-૫૭॥
chetasa sarvakarmani mayi sanyasya matparah
buddhiyogam upashritya machchitiah satatam bhava

machchitah sarvadurgani matprasadat tarishyasi


atha cheta tvam ahamkarat na shroshyasi vinangakshyasi
रजचचत सवदग णण रतपस द तररषयशस ।
अथ चतवरहक र Cन श<षयशस ववनङकयशस ॥१८-५८॥
રનચચત સવદગ ભણ રતપસ દ તકરષયશસ ।
અથ ચતતવરહક ર U શEષયશસ શવનઙકયશસ ॥૧૮-૫૮॥
yat ahamkaram ashritya na yotse iti manyase
mitha esh vyavasayah te prakritih tvam niyokshyati
यदहक रर धशतय न य<तसय इतत रCयस ।
शररयष वयवस यसत पकततसतव तनय<कयतत ॥१८-५९॥
યદહક રર શશતય ન યEતસય ઇશત રKયસ ।
શરરયષ વયવસ યસત પકશતસતવ શનયEકયશત ॥૧૮-૫૯॥
yadahankaramaashritya n yotsya iti manyase
mithyaish vyavasaayaste prakritistvaan niyokshyati
सवभ वजन कICतय तनबद सवन करण ।
कतP नच}शस यCर<ह तकररषयसयव6<ऽवप तत / ॥१८-६०॥
સવભ વજન કQKતય શનબદ સવન કરણ ।
કત Z નચ’શસ યKરEહ તકકરષયસયવ>Eઽશપ તત ॥૧૮-૬૦॥
svabhavajena kaunteya nibaddhah svena karmana
kurtum na ichhasi yat mohata karishyasi avashah api tat
ईशर सवभ&त न हद6ऽजन ततiतत ।
t रयCसवभ&त तन यCत रढ तन र यय ॥१८-६१॥
ઈશર સવભ *ત ન હદ>ઽરન શતષxશત ।
‡ રયKસવભ *ત શન યKત રઢ શન ર યય ॥૧૮-૬૧॥
ishwarah sarvabhutanam hriddeshe arjuna tisthati
bhramayam sarvabhutani yantrarudhani mayaya
तरव 6रण गच} सवभ वन भ रत ।
ततपस द तपर 6 जCत सथ न प पसयशस 6 शतर / ॥१८-६२॥
તરવ >રણ ગચ’ સવભ વન ભ રત ।
તતપસ દ તપર > નKત\ સથ ન પ પસયશસ > શતર ॥૧૮-૬૨॥
tameva sharanam gachha sarvabhavena bharata
tat prasadat param shantim sthanam prapsyasi shashvatam
इतत त ज नर खय त गह दp
‌गहतर रय ।
ववरशयतद6षण यथच}शस तथ कर ॥१८-६३॥
ઇશત ત જ નર ખય ત ગહ દહતર રય ।
શવમશયતદ>ષણ યથચ’શસ તથ કર ॥૧૮-૬૩॥
iti me gyanam akhyatam guhyat guhyataram maya
vimrishya etet ashesena yatha ichchhasi tatha kuru
सवगहतर भ&य 6ण र परर वच ।
इष<ऽशस र दढशरतत तत< वकय शर त दहतर / ॥१८-६४॥
સવગહતર ભ *ય શણ ર પરર વચ ।
ઇષટEઽશસ ર દઢશરશત તતE વકય શર ત કહતર ॥૧૮-૬૪॥
sarvaguhyatamam bhuyah shrinu me paramam vachah
ishti asi me dridhamiti tato vakshyami te hitam
रCरन भव र€क< रद ज$ र नरसकर ।
र रवषयशस सतय त पततज न वपय<ऽशस र ॥१८-६५॥
રKરન ભવ ર•કતE રદ જ ર નરસકર ।
ર રવષયશસ સતય ત પશતજન શપયEઽશસ ર ॥૧૮-૬૫॥
manmanah bhava madbhaktah madhaji mam namaskuru
mama eva asyasi satyam te pratijane priyah asi me
सवधर Cपररतयजय र रक 6रण वज ।
अह तव सवप पभय< र<कतयषय शर र 6च ॥१८-६६॥
સવધર Kપકરતયજય ર રક >રણ વજ ।
અહ તવ સવપ પભયE રEકશયષય શર ર શચ ॥૧૮-૬૬॥
sarvadharman paritajya mam ekam sharanam braja
aham tva sarvapapebhyah makshayishyami ma shuchah
इद त न तपसक य न भक य कद चन ।
& व व चय न च र य<ऽभयस&यतत ॥१८-६७॥
न च 6शष
ઇદ ત ન તપસક ય ન ભકત ય કદ ચન ।
ન ચ શશ *ષવ વ ચય ન ચ ર યEઽભયસ *યશત ॥૧૮-૬૭॥
idam te na atapskaya na abhaktaya kadaschana
na cha ashushrushave vachyam na cha mam yah abhyasuyati
य इर परर गह र€कषवशभध सयतत ।
भहक रतय पर कतव र रवषयतयस6य ॥१८-६८॥
ય ઇર પરર ગહ ર•કતષવભભધ સયશત ।
ભનકત\ રશય પર કતવ ર રવષયતયસ>ય ॥૧૮-૬૮॥
yah imam paramam guhyam madbhakteshu adhidhasyati
bhaktim mayi param kritva mam eva eshyati ashanshya
न च तसर Cरनषयष कजशCर वपयकतर ।
भववत न च र तसर दCय वपयतर< भवव ॥१८-६९॥
ન ચ તસર Kરનષયષ કશશKર શપયકતર ।
ભશવત ન ચ ર તસર દKય શપયતરE ભશવ ॥૧૮-૬૯॥
na cha tasmat manusyeshu kaschita me priyakritamah
bhavita na cha me tasmat anyah priyatarah bhuvi
अधयषयत च य इर धमयP सव दर वय< ।
ज नयजन तन हशरष सय शरतत र रतत ॥१८-७०॥
અધયષયત ચ ય ઇર ધમયZ સવ દર વયE ।
જ નયજન તન હશરષટ સય શરશત ર રશત ॥૧૮-૭૦॥
adheshyate cha ya imam dharmyam samvadmavayoh
gyanayagyena tene aham istah syam iti me matih
शद व ननस&यश 6णय दवप य< नर ।
स<ऽवप रक 6भ ™लल<क Cप पनय तपणयकरण र / ॥१८-७१॥
શદ વ નનસ *યશ શણય દશપ યE નર ।
સEઽશપ મકત શભ લº લEક Kપ પનય તપણયકરણ ર ॥૧૮-૭૧॥
shradhavan anusuyah cha shrinuyat api yah narah sah
api muktah subhan lokan prapnuyat punyakarmanam
कजचचदतच¨त प थ तवयक गण चतस ।
कजचचदज नसर<ह पनषसत धनजय ॥१८-७२॥
કનચચદBતચØત પ થ તવયક ગણ ચતસ ।
કનચચદજ નસરEહ પનષટસત ધનજય ॥૧૮-૭૨॥
kachit etat shritam partha tvaya ekagrena chetasa
kachidgyana sammohah pranastaste dhananjaya
अजन उव च
नष< र<ह सरततलबध तवतपस द Cरय चयत ।
जसथत<ऽजसर गतसCदह कररषय वचन तव ॥१८-७३॥
અરન ઉવ ચ
નષટE રEહ સમશતલબધ તવતપસ દ Kરય ચયત ।
નસથતEઽનસર ગતસKદBહ કકરષય વચન તવ ॥૧૮-૭૩॥
Arjuna uvacha
nastomohah smritalabdha tvat prasadat maya achyuta
stithah asmi gatasandehah karishye vachanam tava
सजय उव च
इतयह व सदवसय प थसय च रह तरन ।
सव दशरररशIषर€त र<रहषणर / ॥१८-७४॥
સજય ઉવ ચ
ઇતયહ વ સદBવસય પ થસય ચ રહ તરન ।
સવ દશરરરશQષરદત રEરહષણર ॥૧૮-૭૪॥
Sanjaya uvacha
iti aham vasudeva sya parthasya cha mahatmanah
samvadam imam ashrousham adbhutam romaharshanam
वय सपस द च¨तव नतदहरह परर / ।
य<ग य<गशर तकषण तस क तकथयत सवयर / ॥१८-७५॥
વય સપસ દ ચØતવ નતદહરહ પરર ।
યEગ યEગશર તકષણ તસ ક તકથયત સવયર ॥૧૮-૭૫॥
vyasprasadat shrutavan etat guhyam aham param
yogam yogeshvarat krishnat sakshat kathayatah svayam
र जCससरतय ससरतय सव दशररर€तर / ।
क6व जनय< पणय हषय शर च रहरह ॥१८-७६॥
ર જKસસમતય સસમતય સવ દશરરરદતર ।
કB>વ રનયE પણય હષય શર ચ મહમહ ॥૧૮-૭૬॥
rajah savsmritya samsmritya samvadam imam adbhutam
keshavarjunayoh punayam hrishyami cha muhurmuhuh
तचच ससरतय ससरतय रपरतय€त हर ।
ववसरय< र रह न / र जCहषय शर च पन पन ॥१८-७७॥
તચચ સસમતય સસમતય રપરતયદત હરB ।
શવસરયE ર રહ ન ર જKહષય શર ચ પન પન ॥૧૮-૭૭॥
tachcha sansmritya samsmritya rupam ati adbhutam harih
vismayah me mahan rajah hrishyami cha punah punah
यत य<गशर कषण< यत प थ) धनधर ।
तत श$ववजय< भ&ततधव न$ततरततरर ॥१८-७८॥
યત યEગશર કષણE યત પ થ, ધનધર ।
તત શ(શવ”જયE ભ *શતધવ ન(શતરશતરર ॥૧૮-૭૮॥
yatra yogeshwarah krisho yatra patho dhanurdharar
tatra shrinvijayo butirdhuva nitirmatrimam
ॐ ततसददतत श$र€गवद$त स&पतनषतस बहववद य य<ग6 स
श$कषण जनसव द र<कसCय सय<ग< न र ष द6<ऽधय य ॥ १८ ॥
ॐ તતસકદશતશ(ર•ગવદ(ત સ *પશનષતસ
બહશવદ ય યEગ> સ
શ(કષણ રનસવ દB રEકસKય સયEગE ન ર ષટ દ>Eઽધય ય ॥ ૧૮ ॥
Ohm iti shrimad bhagawadgitasu brahmvidyayam yogashastre
shri krishna-arjuna, samvade mokshasanyas yogo nama astadasho adhyayah
।। અધય ય અઢ રરE સર પત ।।

You might also like