Kümes Hayvanları Kongresi’2010

Kanatlı Hayvan Beslemede Ginseng (Panax Spp.)’in

Kullanılma Olanakları

Arda YILDIRIM Güray ERENER

Özet: Kanatlı hayvan karmalarında büyütme amaçlı antibiyotik kullanımın yasaklanmasından

sonra, araştırıcılar alternatif katkı maddesi arayışı içine girmişlerdir. Bu bağlamda özellikle son
yıllarda aromatik bitkiler, bunların ekstraktları ve esans yağları üzerinde çalışmalar hız
kazanmıştır. Aromatik bitki ya da ekstraktların yapısındaki fenolik bileşiklerden kaynaklanan
birçok özellik (antioksidan, antistres, kolesterolü düşürücü, kanser önleyici vb.) bu bitkiler
üzerine olan ilgiyi artırmıştır. Bu bitkilerden birisi de ginsenozit içeren ginsengdir. Ginseng
üzerine yapılan çalışmalar hayvanların performansları üzerine pozitif etkileri olduğunu
göstermiştir. İşte bu derlemede ginsengin kanatlı hayvan beslemede kullanılma olanakları
tartışılmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Kanatlı, ginseng, antimikrobiyal, antioksidan aktivite

The Possibilities Using Of Ginseng (Panax Spp.) In Poultry Nutrition

Abstract: After the ban on antibiotic use for growth in poultry diets, researchers have been
seeking alternative ingredients. In recent years, researches have progressed on aromatic plants,
their extracts and essential oils. It has increased the interest in these herbs such as many features
(antioxidant, anti-stress, lowering cholesterol, cancer prevention, etc.) from phenolic
compounds in the composition of aromatic plant or their extracts. Ginseng is one of these plants
also contain ginsenoside. Many studies have shown that the positive effects using Ginseng in
diet on growing performance of animals. It is discussed the possible use of ginseng in poultry
nutrition in that review.
Key Words: Poultry, ginseng, plant extract, antimicrobial, antioxidant activity

Giriş
Bitkiler içerdikleri biyoaktif bileşikler sayesinde antimikrobiyal, sindirimi destekleyici ve
iştah artırıcı özelliklere sahiptirler. Karma yemlerde antibiyotik kullanımının yasaklanmasından
sonra, bitkilerin sayılan özelliklerinden dolayı yem katkı maddeleri olarak kullanımları
yaygınlaşmıştır. Bu amaçla kullanılan birçok tıbbi ve aromatik bitki ile bitkisel ekstraktlar
vardır. Bu bitkilerden birisi de tıbbi bir bitki olan ginsengtir (Li, 1995).
Ginseng sarmaşıkgiller (Araliaceae) familyasına ait kışın yapraklarını döken, yavaş


Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, Tokat

Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, Samsun
büyüyen ve gölgeyi seven çok yıllık bir bitkidir (Choi ve ark., 2003; Park ve ark., 2009; Wang
ve ark., 2009). Yaklaşık 2000 yıldan bu yana Çin, Kore, Rusya ve Japonya'da sağlık üzerine
olumlu etkileri nedeniyle yoğun bir biçimde kullanılmaktadır. Ginsengin farmakolojik olarak
merkezi sinir, endokrin, immün ve kardiyovasküler sistem üzerine yararlı etkileri olduğu
belirtilmektedir (Anoja ve ark., 1999; Shin ve ark., 2006). Son yıllarda kullanım alanı bütün
dünyaya yayılmış ginsengin başlıca yedi türü Doğu Asya, Orta Asya ve Kuzey Amerika’da
yetiştirilmektedir. Panax cinsine ait saptanmış 13 tür arasında ginseng preparatlarının
hazırlanmasında Panax ginseng (Asya, Kore veya Japon ginsengi) ve Panax quinquefolium
(Amerikan ginsengi) en çok kullanılan türlerdir (Anoja ve ark., 1999; Yun, 2001). Panax
ginseng fiziksel, kimyasal ve biyolojik strese direnç (adaptojen) arttıran, kan şeker, lipit ve
kolesterol düzeylerini düşürücü, kanser önleyici, karaciğer, böbrek ve kalp koruyucu ve
immunstimulatör etkilerinin yanı sıra binlerce yıl uzak doğuda hastalıklara direnci arttırmak için
de kullanılmaktadır (Helms, 2004; Shin ve ark., 2006; Shi ve ark., 2007; Kiefer ve Traci
Pantuso, 2003; Yee ve Yang, 2008) . Ancak Panax ginseng, Rusya’da ginsenge ucuz alternatif
olarak sunulan ve benzer yararlarının olduğuna inanılan Siberian ginseng (Eleutherococcus
senticosus) ile karıştırılmamalıdır. Çünkü Siberian ginseng, bilimsel olarak çalışılan ve Panax
türlerinin aktif maddesi olan ginsenozidleri içermemektedir (Yun, 2001).
İşte bu derlemede tıbbi ve aromatik bir bitki olan ginsengin kanatlı hayvan beslemede
kullanılma olanakları hakkında bilgi vermeye çalışılmıştır.

Ginsengin Kimyasal Kompozisyonu

Ginsengin içerdiği fitokimyasal maddelerden en önemlisi saponin glikozidler
(ginsenozidler) olup çeşitli ginseng türlerinde 60’dan fazla ginsenozid izole edilmiştir. Bunların
dışında uçucu yağlar, steroller, flavonoidler, polisakkaritler, poliasetilenler, vitaminler (B ve D
grubu), enzim ve mineraller izole edilen diğer aktif maddelerdir (Liu ve Xiao 1992; Aşcı ve
ark., 2007). Panax ginseng, diğer ginsenglerden özellikle farklıdır; üretimi 6 yıl sürmekte ve
diğer ginsengler 8-9 çeşit ginsenozid içerirken, Panax ginseng 22 çeşit ginsenozid içermektedir
(Helms, 2004; Shin ve ark., 2006).
Ginseng’in metabolizmada fizyolojik ve farmakolojik etkilerini gösteren önemli aktif
komponenti ginsenozidler, (Ro hariç) steroid yapıdaki saponinler olarak adlandırılan
steroidlerin bir familyasına aittir. Bunlar ginsenozid saponinler ya da triterpenoid saponinler
olarak bilinmektedir (Anoja ve ark., 1999). Kendi yapıları baz alınarak Rb grubu
(Protopanaksadiol; Rb1, Rb2, Rc, Rd, Rg3, Rh2 ve diğerleri), Rg grubu (Protopanaksatriol;
Rg1, Rg2, Re, Rf, Rh1 ve diğerleri) ve Ro grubu (oleanolik asit) olarak 3 gruba ayrılırlar
(Fuzzati, 2004; Kim ve ark., 2008). Ginseng türlerinde ki ginsenozid içeriği yetiştiği bölgesel
farklılıklara da bağlı olarak %2-20 oranında varyasyon göstermektedir. Nitekim Amerika’da
yetiştirilen Amerikan ginseng (Panax quinquefolium) ekstraktının sinir sistemini uyarıcı etkisi,
Çin’de yetişen aynı tür ginsengden önemli derecede yüksek olduğu bildirilmiştir (Anoja ve ark.,
1999). Bitkide ginsenozidlerin kompozisyonu ve kalitesi yetiştiği bölgenin yanında bitkinin
türü, yetiştirme teknikleri, hasad mevsimi ve muhafaza teknikleri gibi faktörler tarafından da
etkilenmektedir (Anonymous, 2009; Shi ve ark., 2007; Leung ve Wong, 2010).
 Mizuno ve ark. (1994) yabani Panax ginseng ve kültür Panax ginseng toplam
ginsenozid içerikleri sırasıyla kuru ağırlık için 30.17 ve 32.26 mg/g olduğunu belirtmişlerdir.
Bitkide bulunan toplam ginsenozid içeriği kök, yaprak, sap ve meyvelerine göre ve bitki yaşına
göre de değişiklik göstermektedir. Nitekim Shi ve ark. (2007) Panax ginseng ginsenozid içeriği
kök, kök saçakları ve yaprakta çok yüksek ve dalında ise diğer kısımlardan düşük düzeylerde
olduğunu; kökte ve kök saçaklarındaki ginsenozid içeriği bitkinin beşinci yılına kadar arttığı;
bununla birlikte yapraktaki toplam ginsenozid içeriğinin ise bitkinin artan yaşı ile azaldığını
tespit etmişlerdir.
Siegel (1979) 100 g ginseng kökünün, 338 kcal enerji, 12,29 g protein ve 70 g
karbonhidrat içerdiğini ve ginseng kökünün A, C, E, B1, B2, B12, niasin vitaminleri, kalsiyum,
demir ve fosfor içerdiğini bildirirken; Kim ve ark. (1994) ise kuru ginseng tozunda %16.06
ham protein, %2 eter ekstrakt, %45 NDF, %2.60 ham kül ve %60 nitrojensiz öz maddeler tespit
etmiştir.

Ginsengin Etki Mekanizması

Ginsengin etki mekanizması ginsenozidlerin izole edildiği 1963 yılına kadar
bilinmemekteydi. Daha sonra tüm araştırmalar ginsenozidlerin her birinin moleküler
mekanizması ve fonksiyonları üzerine yoğunlaşmıştır. Ginseng ve ginsenozidler hakkında yayın
sayıları Pubmed veri girişine göre 1975 yılından beri katlanarak artmaktadır (Leung ve Wong,
2010).
Ginseng üzerinde yapılan kapsamlı çalışmalar ginsenglerin içerdiği dammaran tipi
saponinlerin antioksidan (Attele ve ark., 1999), yapraklarındaki fenolik asitler ve
flavonoidlerinde ise yine çok kuvvetli antioksidan (Park ve ark., 1990) ve antimikrobiyal (Tan
ve Vanitha, 2004; Lim ve ark., 2009) etkilerinin olduğunu göstermiştir.
Ginseng türleri arasında ginsenozid içeriğinin çok değişken olması nedeniyle farklı
fizyolojik etkiler de gözlenebilmektedir (Fuzzati, 2004; Laura ve ark., 1998). Rb1, Rg3 ve Rh2
gibi ginsenozidler Panax ginseng’in başlıca biyoaktif bileşenleridir. Rb1, ginsenozidlerin
içerisinde en yüksek oranda (%0.22-0.62) bulunmakta olup serbest radikallerin zararına karşı
koruma, kolesterol ve kan basıncını olumlu yönde etkileme gibi fonksiyonları vardır. Başlıca
aktif madde Rg3, Çin’de antitümör ve antikanser ilaç olarak kullanılmaktadır. Rh2, Rb1 ve
Rg3’ün metabolizma ürünü olup Helicobacter pylori’e karşı etkilidir. Rg3 ise Rb1’in
metabolizma ürünü olduğu ispatlanmıştır (Qian ve Cai, 2010). Re, hücrelerde serbest
radikallerin üretimini teşvik eden hidrojen peroksitleri azaltarak antioksidan özelliği
göstermektedir (Yee ve Yang, 2008). Son yıllarda Panax ginseng saponinlerinin dışında diğer
aktif maddelerden poliasetilenlerin ise sitotoksik ve antienflamatuvar etkilere sahip olduğu
bildirilmiştir (Yang ve ark., 2008).
Araştırmalar; ginsengin protein, nükleik asit, karbonhidrat ve yağ metabolizmasını
uyardığını, vücut tarafından üretilen veya dışardan alınan toksik maddelerin yanmasını ve
onların vücuttan atılmasını da hızlandırdığını ve böylece karaciğer hücrelerinin yenilenmesini
kolaylaştırdığını göstermiştir (Song ve ark., 2004).
 Ginseng fiziksel performansı geliştiren, stres (fiziksel, kimyasal ve biyolojik) ve
yaşlanmaya karşı dayanıklılığı artıran tonik (mineral ve vitamin içeriğinin yüksek) ya da
adaptojen madde olarak da gösterilmektedir (O’Hara ve ark., 1998). Nitekim Dubick (1986),
değişik şekillerde strese maruz bırakılan hayvanlarda ginsengin stresin olumsuz etkilerini
düzelttiği ve kan basıncı ile kan glikoz düzeyini düzenlediği de bildirmektedir (Wang ve ark.,
2009). Ayrıca ginsengin bağışıklık sistemi üzerine etkisinin olduğu ve bu sistemi
kuvvetlendirdiği de bilinmektedir (Shin ve ark. 2006). Nitekim Liu ve Xiao (1992), ginsengin
merkezi sinir sistemini etkileyerek metabolizma üzerinde düzenleyici etkilerinin olduğunu ve
böylece fiziksel aktiviteleri kolaylaştırdığını bildirmektedirler.

Ginsengin Kanatlı Hayvan Beslemede Kullanılma Olanakları

Kanatlı hayvanlarda metabolik aktivitenin çok yüksek olması ve besin maddelerinin
sindirim sisteminden geçiş sürelerinin kısa olması nedeniyle besin maddelerinin sindirimi daha
kısa sürede tamamlanmaktadır. Ginsengin içerdiği biyoaktif bileşiklerden dolayı kanatlılarda
sindirimi iyileştirici etkileri olmak üzere pek çok avantajlara sahip olabilir. Türkiye’de kanatlı
karma yemlerinde ginseng bitkisi veya ginseng ekstraktı kullanımı ile yapılan herhangi bir
çalışmaya rastlanılmamıştır. Ancak dünyada ginsengin hayvancılık, gıda ve ilaç sanayinde
kullanılabilirliği ile botanik, kimyasal, biyolojik, ekolojik özellikleri ve yetiştiriciliği ile ilgili
yapılmış birçok araştırma mevcuttur. Ginsengin kanatlı hayvan beslemede kullanımı ile ilgili
çalışmalar aşağıda özetlenmeye çalışılmıştır.
Han ve Bae (1976), erkek etlik piliç karmalarına 0.25, 0.5, 1, 2 ve 4 g/kg beyaz ve
kırmızı ginseng ilave ettikleri çalışmalarında ginseng ilave edilen grupların kontrol grubuna
göre canlı ağırlık artışını arttırdığı, yemden yararlanmayı iyileştiği ve özellikle kırmızı
ginsengin etlik piliçlerin performansı ve organları üzerine daha olumlu etki gösterdiğini
bildirmişlerdir.
Paick ve Lee (1980), 450 ve 600 mg/kg düzeylerinde Kore ginseng yaprak ekstraktı ve
laktoz ile beslenen etlik civcivlerin canlı ağırlığı ve ginsengin düzeyleri arasında pozitif
korelasyon bulunduğunu tespit etmişlerdir.
Qureshi ve ark. (1983), beyaz dişi legornları 4 hafta %0.25 Amerikan ginsengi ilave
edilmiş karma ile yemlemişlerdir. Deneme sonunda muamele grubunun kontrol grubuna göre
serum toplam kolesterol ve LDL düzeyleri bakımından önemli derecede düşük olduğunu
belirtmişlerdir.
Osfor (1995), günlük 2 ve 4 mg ginseng tüketen bıldırcın gruplarında yumurta ağırlığı ve
veriminin arttığı; yemden yararlanma oranının iyileştiğini bildirmiştir.
Kim ve ark. (2002) yerli Kore etlik piliç karmalarına %5 düzeyinde Panax ginseng
yaprağı ilave ettikleri çalışmalarında, canlı ağırlık, yem tüketimi, yemden yararlanma oranı,
karkas ağırlığı ve karkas randımanı bakımından muameleler arasında farklılık olmadığını tespit
etmişlerdir.
Jang ve ark. (2007) yumurtacı tavuk rasyonlarına %2,5 ve 5 düzeylerinde fermente
yabani ginseng yan ürünü ilavesinin yumurta ağırlığı ve verimini arttırdığını ve kan HDL
kolesterol düzeyini önemli derecede azalttığını tespit etmişlerdir.
 Sohn ve ark. (2008) Ross ticari etlik piliçlerin karmalarına Sibirya ginsengi ilave ettikleri
araştırmalarında; %1 düzeyinde ginseng ilave edilen grubun yemden yararlanma oranının
kontrol grubundan yüksek bulunduğunu; canlı ağırlık, canlı ağırlık artışı ve yem tüketimi
bakımından farklılık bulunmadığını ve bu katkı maddesinin kullanımının etlik piliçlerin
bağışıklık sistemini iyileştirdiğini bildirmişlerdir.

Sonuç
Ginseng batıda son yıllarda popülaritesi artmaya başlayan uzak doğunun en değerli
bitkilerinden birisidir. Ginseng ve yapısında bulunan aktif bileşenlerin yararlı etkileri üzerine
detaylı literatür bulunmakla birlikte ginsenozidlerin etki mekanizmaları hakkında hala bilgi
eksikliği bulunmaktadır. Ginseng bitkisi ve ekstraktının içerdiği fenolik bileşiklerden dolayı
güçlü bir antioksidan, anti radikal, antimikrobiyal, mineral ve vitamin içeriğinin yüksek olması
gibi nedenlerle kanatlı beslemede doğal bir yem katkı maddesi olarak kullanılabilir. Ancak, bu
düşüncenin pratiğe aktarılabilmesi için ginsengin değişik kanatlı hayvan türleri üzerinde
kullanılabilirliğini her yönüyle ortaya koyacak ayrıntılı araştırmalara gereksinim duyulmaktadır.

KAYNAKLAR
Anoja, S.A., Wu, J.A., Yuan, C., 1999. Ginseng pharmacology. Multiple Constituents and Multiple
Actions. Biochemical Pharmacology, 58:1685-1693.
Anonymous, 2009. http://en.wikipedia.org/wiki/Ginsenosides (11 July 2010).
Aşçı, A., Baydar, T., Şahin, G., 2007. Yaşlılarda herbal preparat kullanımının ve ilaç etkileşmelerinin
toksikolojik açıdan değerlendirilmesi. Turkish Journal of Geriatrics, 10(4): 203-214.
Attele, A.S., Wu, J.A., Yuan, C.S., 1999. Ginseng pharmacology. Biochemical Pharmacology, 58:1685–
1693.
Choi, H. J., Han, H. S., Park, J. H., Son, J. H., Bae, J. H., Seung, T. S., Choi, C., 2003. Antioxidantive,
phospholipase A2 inhibiting, and anticancer effect of polyphenol rich fractions from Panax
ginseng C. A. Meyer. J. Korean Soc. Agric. Chem. Biotechnol. 46:251-256.
Dubick, M., 1986. Historical perspectives on the use of herbal preparations to promote health. J. Nutr.
116(7):1348-1354.
Fuzzati, N., 2004. Analysis methods of ginsenosides. Journal Chromatography B, 812:119–133.
Han, D.S., Bae, D.S., 1976. Comparative Study of Red Ginseng and White Ginseng (I). Effect of Red and
White Ginseng on the growth of Broiler Chicken. Korean. J. Pharmacog. 7(3):225-232.
Helms, S., 2004. Cancer prevention and therapeutics: Panax ginseng. Alternative Medicine Review.
9(3):259-274.
Jang, H.D., Kim, H. J., Cho, H. J., Chen, Y. J., Yoo, J. S., Min, B. J., Park, J. C., Kim, I. H., 2007. Effects
of dietary supplementation of fermented wild-ginseng culture by-products on egg productivity,
egg quality, blood characteristics and ginsenoside concentration of yolk in laying hens. Korean J.
Poult. Sci. 34(4):271-278.
Kiefer, D., Traci Pantuso, B.S., 2003. Panax ginseng. American Family Physician. www.aafp.org/afp.
65(8):October 15.
Kim, B.K., Hwing, I.U., Kang, S.S., Shin, S.H., Woo, S.C., Kim, Y.J., Hwang, Y.H., 2002. Effects of
dietary Panax ginseng, Dioscorea Japonica and oriental medicine refuse on productivity of
Korean native chicken. J. Anim. Sci. & Technol. (Kor.). 44(3):297-304.
Kim, K.H., Kim, H.J., Joo, J.IW., Lee, S.R., Kim, D.S., Meang, W.J., 1994. Effects of substitution level
of ginseng meal for alfalfa hay on the ruminal fermentation. Korean Journal of Animal Nutrition
and Feed, 18:481-490.
Kim, S.J., Murthy, H.N., Hahn, E.J., Lee, H.L., Paek, K.Y., 2008. Effect of processing methods on the
concentrations of bioactive components of ginseng (Panax ginseng C.A. Meyer) adventitious
roots. LWT. 41:959-964.
Laura, L.M., Rhonda, S.D., Dan, C., James, S.F., 1998. Effect of American Ginseng (Panax
quinquefolium) on male copulatory behaviour in the rat. Physiology & Behaviour. 64(4):445-
450.
Leung, K., Wong, A.T., 2010. Review Pharmacology of ginsenosides: a literature review. Chinese
Medicine, 5:20.
Li, T.S.C., 1995. Asian and American ginseng—A review. HortTechnology, 5:27–34.
Lim, J.K., Kang, H.J., Kang, S.N., Lee, B.Y., 2009. Antioxidant and antimicrobial activities of various
solvent fractions of fine ginseng root. Food Sci. Biotechnol. 18(2):513-518.
Liu, C., Xiao P., 1992. Recent advances on ginseng research in China J. Ethnopharm. 36(1): 27-38.
Mizuno, M., Yamada, J., Terai, H., Kozukue, N., Lee, Y. S., Tsuchida, H., 1994. Differences in
immunomodulating effects between wild and cultured Panax ginseng. Biochemical and
Biophysical Research Communications, 200:1672–1678.
O’Hara, M.A., Kiefer, D., Farrell, K., Kemper, K.A., 1998. Review of 12 commonly used medicinal
herbs. Arch. Fam. Med. 7(6):523-536.
Osfor, M.H., 1995. Some biochemical and nutritional studies on the effect of Panax ginseng powder on
adult Japanese quails. Polish Journal of Food and Nutrition Sci.4/45(2):73-79.
Paick, Y.K., Lee, J.M., 1980. The effect of extract of leaves and petioles of Korean Ginseng on growth of
Broiler chicks. Bulletin of the Agricultural College-Chonbuk University (Korea Republic) pp.
85-89.
Park, B.J., Lim, Y.S., Lee, H.J., Eum, W.S., Park, J., Han, K.H., Choi, S.Y., Lee, K.S., 2009. Anti-
oxidative effects of Phellinus linteus and red ginseng extracts on oxidative stress induced DNA
damage. BMB reports. http://bmbreports.org. pp: 500-505.
Park, S.N., Choi, S.W., Boo, Y.C., Kim, C.K., Lee, T.Y., 1990. Effects of flavonoids of ginseng leaves on
erythrocyte membranes against singlet oxygen caused damage. Korean Journal of Ginseng
Science, 14:191–199.
Qian, T., Cai, Z., 2010. Research biotransformation of ginsenosides Rb1, Rg3 and Rh2 in rat
gastrointestinal tracts. Chinese Medicine, 5:19
Qureshi, A.A., Abuirmeileh, N., Din, Z.Z., Ahmad, Y., Burger, W.C., Elson, C.E., 1983. Atherosclerosis.
48(1):81-94.
Shi, W., Wang, Y., Li, J., Zhang, H., Ding, L., 2007. Investigation of ginsenosides in different parts and
ages of Panax ginseng. Food Chemistry. 102:664-668.
Shin, H., Jeong, H., An, H., Hong, S., Um, J., Shin, T., Kwon, S., Jee, S., Seo, B., Shin, S., Yang, D.,
Kim, H., 2006. The effect of Panax ginseng on forced immobility time & immune function in
mice. Indian J. Med. Res. 124:199-206.
Siegel, R.K., 1979. Ginseng abuse syndrome, problems with the panacea. JAMA, 241:1614–1615.
Sohn, S.H., Jang, I.S., Moon, Y.S., Kim, Y.J., Lee, S.H., Ko, Y.H., Kang, S.Y., Kang, H.K., 2008. Effect
Of Dietary Siberian Ginseng and Eucommia on Broiler Performance, Serum Biochemical
Profiles and Telomere Length. Korean J., Poult. Sci. 35(3):283-290.
Song, J.Y., Akhalaia, M., Platonov, A., Kim, H.D., Jung, I.S., Han, Y.S., Yun, Y.S., 2004. Effects of
polysaccharide ginsan from Panax ginseng on liver function. Arch. Pharm. Res. 27(5):531-538.
Tan, B.K.H., Vanitha, J., 2004. Immunomodulatory and antimicrobial effects of some traditional Chinese
medicinal herbs: A review. Current Medicinal Chemistry, 11:1423-1430.
Wang, H., Peng, D., Xie, J., 2009. Ginseng leaf-stem: bioactive constituents and pharmacological
functions. Chinese Medicine, 4:20. doi:10.1186/1749-8546-4-20.
Yang, M.C., Seo1, D.S., Choi, S.U., Park, Y.H., Lee, K.R., 2008. Polyacetylenes from the roots of
cultivated-wild ginseng and their cytotoxicity in vitro. Archives Pharmacal Research. 31(2):154-
159. doi: 10.1007/s12272-001-1134-1.
Yee, W., M.S., Yang, 2008. Effects of ginsenosides Re and Rg3 on intracellular redox state and cell
proliferation in C6 glioma cells. Chinese Medicine, 3:1-8. doi:10.1186/1749-8546-3-8.
Yun, T.K., 2001. Brief introduction of Panax ginseng C.A. Meyer. J. Korean Med. Sci. 16(Suppl):S3-5.