Professional Documents
Culture Documents
Verzameld, Gewogen en Geschift
Verzameld, Gewogen en Geschift
Verzameld, Gewogen en Geschift
nl
Composite
Nieuwsbrief 3 20 februari 2008
Daarom heb ik vele maanden geleden het besluit genomen om al dat materiaal kritisch na te lopen en
alles weg te gooien wat in mijn ogen geen of onvoldoende kwaliteit heeft. Dat verzamelen, wegen en
schiften is, kan ik de lezer vertellen, een moeizaam en ondankbaar werkje. Je neemt bij wijze van spreken
als vader afscheid van een onnoemlijk aantal kinderen en roept ze ook nog eens heel hard na dat je ze
nooit meer wilt zien. Al doende ben ik erin geslaagd een dikke drieduizend diagrammen te reduceren tot
een dikke tweehonderdvijftig stuks. Dat zijn de problemen die ik een langer leven gun en waaraan ik best
mijn naam blijvend verbonden zou willen zien. De lezer treft ze in deze bijzondere uitgave van de Composite
Nieuwsbrief aan. In de volgende Nieuwsbrief val ik weer terug op het beproefde recept.
Motieven
Zelden zal ik in mijn problemen motieven van anderen als uitgangspunt nemen. Dat vind ik toch enigszins
pronken met andermans veren en dat hoort niet. Vrijwel alle motieven die aan de in deze Nieuwsbrief ge-
presenteerde problemen ten grondslag hebben gelegen heb ik dan ook zelf op
het bord gekregen. Maar dat wil niet zeggen dat ik me ook de auteur ervan
Bijdragen zijn mag noemen. Daarom heb ik Rob Spijkers gevraagd de motieven te beoordelen
welkom! op authenticiteit. Met
een verzameling van in-
Interessant nieuws of middels zo’n 17.000 mo-
anderszins een bijdrage
voor de volgende tieven weet Rob immers
Nieuwsbrief? Mail dan waarover hij praat. Zijn
naar hwilsens@planet.nl
of stuur het op de bevindingen treft u links
conventionele manier en rechts aan in de toe-
naar:
lichting bij de proble-
Hein Wilsens men.
Overlangelstraat 15
5045 SR Tilburg
1
Piet van de Kwartel 5, 1. Zeer amusante 37, 194, 1, 4.
heeft dit motief in 1958 meerslagjes.
als eerste bewerkt.
(30) 13 (24, 35, 44)
39, 43.
8x8, www.wilsens.nl,
14 maart 2004: 43, 42,
28, 1 (38) 29 (43) 40
(48) 34 (37) 42, 25,
7x7, De Problemist, 8x8, DB Magazine, 8x8, De Problemist, 34. Het motief figu-
februari 1980: 29, 18. oktober 1981: 24, 23, december 1999: 19, reerde al in een van de
2
eerdere problemen. 8x9, Hoofdlijn, juli 9x9, Dam Eldorado, 9x9, Damnieuws, 14
2002: 42, 11, 28, 31, augustus 1982: 22, 17, september 1991: 41,
40, 27, 39. 10, 1, 9, 44. 28, 22, 29, 3, 49.
3
9x9, DB Magazine 50, (23) 14Y (29) 20 volgt 39, 8, 3. Zwart kan in het ook werkelijk nieuw
augustus 1979: 28 (40, 39)= Y. 20 (29) dit Laocoön-motiefje is.
(44) 21, 31, 42, 25, 3, komt op hetzelfde kiezen tussen een
23, 33. neer. Het motief zit nog totale (en scherpe)
niet in Spijkers verza- opheffing via (17-21)
meling, maar bestaat en een veel langere
wel degelijk (1n 1976 (onscherpe) martel-
baseerde Piet Burger in gang met hetzelfde
het weekblad Elsevier resultaat: (42) 3 (23)
al een miniatuur op dit 38 (22A) 15 (27) 4
idee). Volgens mij is (32) 15. A. (28) 40
het van Franse origine. (33) 43 (22) 16.
Wie verschaft ophelde-
ring?
10x10, in samenwer-
king met Han Borg-
man, De Problemist,
9x10, Hoofdlijn, janu- december 1986
ari 1998: 28, 32, 14, 3, 43, 38, 44, 33, 11, 27,
7, 7. 8, 2 (18) 7 (22) 40
(28) 49 (33) 43 (21,
10x10, wilsens.nl, 14 39 (49). Het motief is
maart 2004: 42, 31, al minstens 50 jaar
41, 45, 34, 44, 34, 2. oud, maar Spijkers
10x9, Hoofdlijn, janu- wist geen nadere
ari 1996: 17, 282, 33, auteur of bron te
4 (11) 12. noemen. Wie wel?
4
2002: 43, 44, 26, 27,
14, 19, 5, 12.
5
10x11, wilsens.nl, 2001: 44, 328, 38, 1, 11x11, Hoofdlijn, juli
8 augustus 2003:12, 40, 50, 40, 39. 2000: 10, 39, 37, 30,
24, 22, 30, 3, 43, 26, 3, 43, 26, 2.
2.
6
11x11, DB Magazine diepe combinatie hard 27, 504, 39, 37, 31, 3,
36, 1977: 31, 250, 34, terug, zij het net niet 35.
1, 7, 28, 6. hard genoeg. Wat na In dit 2x2-tje zit er na
de slag naar 49 rest, is (28) opmerkelijk ge-
een motief van Herman noeg maar één winst-
van Meggelen (1975), gang in: het simpele
waarin wit met de stille 35-44 (32) 39.
zet 394 plotseling alle
muziek uit de zwarte
stelling haalt. Wit
dreigt met 44. Op bij-
voorbeeld (49-21) 11x11, De Brouwerij,
volgt 11, op (35) 30! maart 1981: 21, 41,
en op (43) 6-39. 32, 17, 27, 30, 1, 15,
50.
11x11, wilsens.nl, 1
september 2005: 43,
161, 13, 5, 7, 6, 11, 1,
36.
11x11, De Problemist,
juni 1979: 23 (27-32)
428 (37) 23x32 (46)
34, 41, 21, 5, 19.
11x11, De Problemist,
februari 1982: 20, 9, 11x11, Friesch Dag-
23, 33, 12, 26, 9 (27) blad, 1980: 29, 24, 34,
4 (32) 27, 6. Motief J. 33, 21, 2, 48 (19) 34
Metz: (21) 1 (27) 18 (30, 23) 34 (28) 29
(32) 23 (38) 29 (43) (32) 42 (20, 37) 10
11x11, De Problemist, 40, 48. (36-41, 42) 37, 27.
april 1986: 32 (12) 21,
8, 41, 32, 28, 34, 3
(18) 21 (37) 49.
Vuurboom bewerkte dit 11x11, Das Problem-
motief – van Russische blättchen, oktober
origine als ik me niet 1997: 23, 21, 20 (40)
vergis – als eerste. Zie 34 (14) 1, 45 (43) 40,
‘400 eigen problemen’, 48. De zwarte stelling
deel 1, 1968. oogt na de damzet
naar 5 volslagen kans-
loos, maar verrassend
genoeg komt zwart
door telkens goed te
11x11, Dam Eldorado, slaan nog heel ver. 11x11, Hoofdlijn 33,
mei 1981: 29, 42, 41, november 1993: 22,
34, 10, 1, 9, 44, 44. 21 (27) 383, 21 (26)
31 (37) 472, 39, 504,
440, 9.
7
11x11, De Problemist, 11x11, wilsens.nl, 6
december 1981: 31 januari 2001: 21, 45,
(39, de mooiste) 240, 31, 19, 3, 4, 6.
15, 2, 47 (19) 20 (23)
15 (29) 24 (41) 19.
12x11, De Problemist,
augustus 1994: 17, 27,
23, 34, 3, 27, 27.
11x11, DB Magazine?
427, 21, 17, 32, 22, 3,
15, 16 (44) 11. 11x12, Hoofdlijn 72,
11x11, Brabants Dag- mei 2000: 20, 12, 21,
blad, 16 juni 1979: 37, 3, 25, 29, 20, 2. Aardig
293, 24, 34, 3, 9 (43) is dat de valse plakker
26 (48) 9-3 (39) 43, (echte plakkers voeren
25. Het motief, dat al een slag uit) op 20
eerder de revue pas- daar langdurig mag
seerde, kan ook ge- blijven hangen.
spiegeld en opgescho-
ven worden, maar de
bewerkbaarheid neemt
er bepaald niet door
toe. 12x11, Hoofdlijn, juli
1998: 32, 41, 1, 38, 6
(16) 43, 44, 44.
11x11, Hoofdlijn, sep-
tember 1998: 16, 18,
28, 20, 4 (24, beste)
29! (43) 39, 34, 34.
8
(24) 21, 30 (35) 40, april 1987: 39, 393, 39, 34, 20, 23, 11, 12-
39, 5. 43, 31, 34, 3, 34. 7, 2, 45 (6) 7.
Motief is (uiteraard,
zouden we kunnen
constateren) van Jan
Scheijen (1970). Zie
Verzamelde Dampro-
blemen, deel 22,
motief 104.
De Tweeling
Zwart is aan zet en 12x12, Dam Eldorado,
heeft mogelijkheden juli 1981: 10, 44, 40
genoeg (zij het dat hij (46) 43, 7, 3, 17, 27,
12x11, Het Damspel, maar weinig zetten tot 12x12, Hoofdlijn, mei 11, 5.
augustus 1981: 22, 28, zijn beschikking heeft 1992: 372, 23, 23, 34,
3, 26, 39, 42, 6. die werkelijk perspec- 42, 28, 3, 11, 2. De
tief bieden). Als hij wil slag 46x28 zit in de
winnen, komen er zo aanvangsstelling knap
op het oog slechts verborgen.
twee voortzettingen in
aanmerking. Gaat
zwart op die voortzet-
tingen in, dan komt hij
echter van een bijzon-
der koude kermis
thuis. De eerste is het
damzetje naar 49. De
tweede is de doorbraak 12x12, Hoofdlijn,
via veld 40. 1993: 39, 20, 43, 38,
12x12, Brabants Dag- 5, 17 (8) 3 (39A) 11,
blad, 18 augustus 1979 Mag (34-39)? 21 (44) 17. A. (11, 39)
371 (48) 31, 22, 32, verliest door bijv. 25
22, 42, 4, 2. 12x12, Molodej Azer- (44) 30, 40, 1.
baidjana, 1 mei 1982
404, 44, 28, 40, 7, 2
(31, 37), 1 (41) 8, 46.
Mijn eerste en enige
probleem dat in de
voormalige Sowjet
Unie is gepubliceerd.
12x12, De Problemist,
juni 1988: 328 (3-8A)
23 (29-34) 27 (31) 27,
32, 22, 32, 7, 7 (12,
34) 40, 12 (30) 7 (34)
1 (39) 44, 6. A. (7B)
32, 504, 2. B. (139C)
23, 27, 11. C. (2-8) 23
12x12, Dam Eldorado, (29-34) 27 (31) 27,
12x12, De Problemist, november 1982: (40) 32, 22, 7.
9
12x12, Het Parool, 24 12x12, Hoofdlijn, juli 12x12, Brabants Dag-
april 1982: 249, 8Z, 1999: 19 (47A) 32, 21, blad, 8 mei 1982: 293,
34, 22, 10, 1, 9, 44 5, 1 (10, 38, 49) 43 45, 41, 33, 25x34, 10,
(19) 39 (24) 34 (40) (21) 11, 26. A. (32) 3.
30, 34. Z. 10?, 34, 22, 14, 1, 27, 34, 6.
10 (40-34)!
12x12, Hoofdlijn
1989: 339, 304, 8, 40,
24, 34, 4 (18, 28) 32,
32 (17) 41 (11) 37
(171) 22 (17, 7) 28
(27) 23 (12) 19 (18)
14 (23) 9 (28) 3 (27- 12x12, Hoofdlijn mei
32) 14, 46. 12x12, Hoofdlijn, juli 2004: 40, 28, 20, 22,
12x12, Hoofdlijn 47, 1998: 22, 18, 42, 11. 21, 304, 14, 20, 2, 10,
maart 1996: 293, 23, 13, 9, 40, 5, 30 (20A) 44. Dit slagsysteem
20, 7, 3, 17, 10, 18. 25 (24) 9 (23) 13 kan ook voortreffelijk
(249) 9 (28) 14 (28- worden toegepast in de
33) 20 etc. A. (22) 13 linkerbovenhoek van
(28) 24 (32) 42 (20, het bord.
37) 47.
12x12, De Problemist,
augustus 1981: 161,
12, 21, 32, 11, 44, 39,
5, 19 (38) 13 (8, 43)
16 (48) 21, 37, 27. Het 12x12, De Problemist,
motief bestaat al, maar oktober 1987: 16, 31,
wie is de auteur? 27, 272, 14, 30, 45, 43
Blankenaar wellicht? (19) 39 (24) 34 (40)
30, 34.
10
42, 2 (30) 40, 34 (49) 13x12, Hoofdlijn,
30, 44, 34. januari 1993: 21, 45,
14, 4, 9, 10, 5, 2.
12x12, De Brouwerij,
mei 1983: 494, 22,
382, 31, 2, 3 (49) 44,
12x12, Dam Eldorado,
13, 45. Het motief is
september 1980: 349,
nieuw.
30, 24, 382, 43, 12, 12x13, De Problemist,
26, 9 (27) 4 (32) 27, april 1978: 41, 261,
6. J. Metz. 23, 24, 4, 43, 34, 2.
12x12, Hoofdlijn,
maart 2000: 282 (9-
13) 21, 33, 4 (31, 42,
47) 30, 16, 49. Het
probleem werd eerder
gepubliceerd zonder
inleidende dwangzet. 12x12, Hoofdlijn, mei
2004: 38, 33, 32, 7,
11
12x13, Hoofdlijn 19, De slotstand is een
juli 1991: 21 (32) 28, visueel hoogtepunt(je).
34, 31, 2, 32, 30, 24,
34.
12
13x12, Hoofdlijn, sep- (22, 11) 21.
tember 2004: 15 (bijv.
27) 10, 3, 12, 30, 35,
18 (bijv. 49) 38, 5, 48
(32) 43, 44, 44.
13
13x13, Das Problem- 41, 33, 28, 25, 3, 45, 13x13, DB Magazine
blättchen, oktober 25. 90/91, juni 1983: (50)
1997: 31, 23, 33, 23, 42, 34 (30x48) 19, 30,
44, 40, 38, 6, (33) 1 44, 9, 4, 6, 17, 3.
(11, 38) 2 (42) 8, 47.
Mag (45-50)?
14
andere mathematische 13x14, Hoofdlijn, ja- mei 1983: 11 (8) 12,
monsters). Deze reke- nuari 1997: 328, 449, 20, 1, 9, 45, 31, 34, 15
naars vinden altijd wel 41, 28, 31, 21, 41, (31) 42 (36) 37.
een positionele bijop- 383, 32, 7, 7. Het zal
lossing. Soms beslaat duidelijk zijn waarom ik
die meer dan 40 of 50 aan dit probleem de
zetten. In het prach- naam ‘het pontje’ heb
tige vakblad De Pro- gegeven. De zwarte
blemist, waarop de dam wordt voort-
lezer natuurlijk al lang durend op en neer
en breed geabonneerd gegooid.
14x13, Hoofdlijn 52, is, worden hierover
januari 1997: 10 (24) interessante discussies
4, 28, 40, 31, 42, 13, 2. gevoerd. In deze dis-
Ben nog steeds op zoek cussies neem ik voor-
naar een standverkla- alsnog het standpunt
ring. Hoogtepunt is de van de rekkelijken in. 14x13, Hoofdlijn 18,
damslag naar 31. Het mei 1991: 22, 27, 21,
aansluitende meerslagje 29, 9, 2 (13) 18, 39,
en de tempozet van de 34, 34. Hoogtepunt is
zwarte dam mogen er de situatie die ontstaat
ook zijn. na 2. Zwart heeft niet
beter dan (13), waarop
prompt een tweede
14x13, De Problemist, hoogtepunt volgt met
juni 1986: 31, 393, 4, de slag naar 18.
41, 32, 27, 8, 10, 34
(30, 14) 24.
15
digitale rekenmeesters een curiositeit dan een
denken toch veel ge- volwaardig zelfstandig
nuanceerder over de probleem.
merites van de zwarte
stelling. Soms werken
die krengen dus ook in
je voordeel...
14x14, De Problemist,
13x14, Hoofdlijn, april 1978: 272, 161,
januari 1996: 42, 21, (7x16) 42, 31, 39, 40,
22, 21, 43, 24, 2, 6. 22, 4, 7, 2.
16
ander probleem kon van de problemist nu toe geen standver- 37, 29, 34, 24, 42, 12,
vinden. bekeken is dit best een klaring heb kunnen 7, 10, 11 (50) 4, 6.
fraaie stand met die vinden.
twee compacte witte
blokken.
17
15x14, Dam Eldorado, hoofdbrekens gekost, blijft uiteraard wel aan achterhoede komt.
januari 1981: 428, 48 vooral vanwege het je knagen...
(om esthetische rede- ongerijmde op en neer
nen slaan we nu op gooien van de zwarte
gezag van de auteur dam.
26x46) 33, 34, 29, 42,
25, 2, 161, 20, 5.
15x15, wilsens.nl, 21
15x15, Hoofdlijn 81, augustus 2005: 372,
november 2001: 15, 4, 42, 41, 32, 440, 28,
15, 20, 4-22, 4, 9, 3, 40, 12, 7, 8, 11, 3, 50.
15x15, ongepubli- 8, 25, 10, 18 (31) 23
ceerd. Wit haalt dam (40) 45 (37) 23 (36-
14x15, Hoofdlijn 59, door met een schijf 41, 42) 37, 27. Verder-
maart 1998: 44, 41, naar het in de begin- op, helemaal op het
40, 20, 30, 9, 18, 1, 28 stand bezette veld 1 te eind van de rit, komen
(27) 45, 2. slaan. Dat is de op één we nog de gepimpte
na moeilijkste opdracht versie tegen. Critici die
in de problematiek. beweren dat de stand
Nog moeilijker is het onmogelijk is, sla ik
om hetzelfde kunstje met genoegen met de
waar te maken op spelregels en regle-
bezet veld 5. menten om de oren.
De laatste zet van
Maar dat is nog lang zwart was (43-39). Een 15x15, wilsens.nl, 3
niet alles. Volgens des- onreglementaire zet oktober 2003: 483, 34,
kundigen is vreemd volgens de spelregels, 44, 29, 37, 24, 7, 20,
genoeg tot nu toe maar op basis van de 18, 7, 1, 48.
maar één ander pro- reglementen mag wit
bleem gemaakt waarin de zet als gespeeld
14x15, Hoofdlijn 26, wit het winnende beschouwen.
september 1992: 43, damoffer 50-44 (!)
38, 40, 20, 30, 9, 18, aflevert. Om kort en
1, 28 (27A) 22, 5. A. goed te gaan: twee
(23) 16, 5. Het woeste zeldzaamheden in één
broertje van het vorige constructie, het kon
probleem. beslist beroerder. Het
gaat allemaal als volgt
in zijn werk: 338, 33,
240, 24, 3, 16, 50, 44,
1 en zwart sterft
uiteindelijk op veld 45. 15x15, De Problemist,
april 2004: 42 (36)
Valt er dan helemaal 428, 30 (15) 20, 23, 5,
niets negatiefs over dit 15x15, wilsens.nl, 29 41, 19, 11, 1. Dit
probleem te melden? februari 2004: 32 (48) motief van Dik van den
Jazeker. Niet alle 42, 32, 34, 12, 7, 11, Berg is inmiddels al
digitale rekenaars zijn 30, 1, 13. Het slag- diverse keren in deze
het met elkaar eens, systeem, waarbij nieuwsbrief voorbij-
maar feit is dat 6 (47) schijven naar 7 en 11 gekomen. Wit gooit in
14x15, Hoofdlijn 60, 19, 24 behoorlijk eng worden gedirigeerd, het hele dunne motief-
mei 1998: 283, 23, 41, oogt. Een keiharde aansluitend veld 1 met standje gewoon zijn
18, 48, 42, 15, 2, 5, winst is echter niet een meerslag wordt dam voor de zwarte
14, 35. Dit probleem eenvoudig aan te ontruimd en wit tot slot troepen. Ik blijf het
heeft de oplossers in- tonen. In zulke geval- 6-1 speelt, is niet buitengewoon mooi
dertijd (Truus was nog len heb ik maling aan nieuw. Wel nieuw is dat vinden: (33) 7, 7 (38)
een redelijk onbekend de verzamelde reken- de schijf die zich op 7 2 (18) 7 (22) 16 (42)
fenomeen) veel monsters. Maar het nestelt helemaal uit de 27, 48.
18
verwachting dat zwart
zal antwoorden met (8-
12x23), komt hij
bedrogen uit. Zwart
speelt namelijk (8-13,
23, 33, 24!, 30, 48,
12) en omdat de witte
dam van het bord
verdwijnt, haalt zwart
er minimaal remise uit.
15x15, De ADG’er
1977: 28, 47, 22
(16x36) 34, 32, 43, 3, 15x16, wilsens.nl, 12
1. L. Schut: (11) 2 augustus 2003: 30, 43,
(16) 7 (21) 16 (26) 7 24. 4, 9, 3, 8, 25, 10, 16x16, Hoofdlijn 23,
(31) 23 (40, 37) 23 22 (11) 7 (50) 6 (45) 1 maart 1992: 21, 449,
(36-41, 42) 37, 27. (50) 45. Ook hier di- 21, 31, 42, 22, 44, 29,
verse dammen op be- 2, 30, 19, 17, 7.
zette velden.
15x15, Clubblad
Philips DC, oktober
1981: 10, 20 (24A)
349, 23, 10, 33, 28, 4,
27, 37, 21, 9, 30 (19)
24, 40. A. Op de
tweede zet is (24)
verplicht. Naar 25
slaan is desastreus
vanwege 349, 14, 30
en 28.
Er zit voorts een hele 15x15, Hoofdlijn 54,
verraderlijke schijnop- mei 1997: 30, 19, 24, 16x17, Brabants Dag-
lossing in de stelling. 29, 18, 23, 44, 41, 11, 16x15, Hoofdlijn 37, blad 1980: 33 (13( 9,
Als wit denkt te kunnen 4, 45 (27) 31 (39) 27 juli 1994: 7, 18, 7, 21, 41, 43, 30, 238, 10, 3,
winnen door 339, in de (44) 22 (49) 44, 34. 11, 22, 31, 44, 2, 47. 6, 45. Motief Piet
19
Lauwen: (7, 11, 21, 7)
21 (12) 17, 31.
16x17, wilsens.nl, 1
augustus 2003: 338,
40, 10, 30, 39, 20, 38,
28, 42, 11, 4, 2. Mooie
gescheiden stand.
Hoewel dat tegenwoor-
dig niet meer hoeft,
vind ik zo’n onecono- 17x17, wilsens.nl, 25
misch moment (zoals augustus 2005: 283,
op de eerste zet) 17x17, wilsens.nl, 28 32, 14, 25, 427, 20,
eigenlijk niet goed te september 2003: 183, 28, 41, 12, 7, 8, 11
pruimen. Een beroep- 32, 45, 12, 7, 38, 8, 9, (39A) 2, 34, 34. A.
sdeformatie. 5, 41, 5-19, 23, 44. (33) 2.
20