ေရြးေကာက္ပဝ

ဲြ င္မ့ဲ မဟာမိတ္ပါတီေတြက
“ ေရြးေကာက္ပြဲ သပိတ္ေမွာက္လႈံ႕ေဆာ္မႈေတြေႀကာင့္ စစ္အုပ္စုနဲ႔ႀက႕ံဖြံ႔ပါတီ အတြက္ သိတ္အဆင္ေၿပသြားမယ္” လို႔ ဆိုႀကတယ္။
ၿပည္သူေတြဟာ မဲရံုေတြကို မသြားဘူးဆိုရင္ အတိုက္အခံပါတီေတြဟာ ႏို္ဝင္ဘာ (၇) ရက္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ရႈံးႏွိမ့္လိမ့္မယ္ လို႔လည္း ေၿပာႀကၿပန္တယ္။
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြ႔ခ
ဲ ်ဳပ္က သပိတ္ေမွာက္ၿပီးအလုပ္မၿဖစ္ရင္ Alternative way က ဘာလဲလို႔ ေမးခြန္းထုတ္ႀကတယ္။

တကယ္ဆို ေရြးေကာက္ပဝ
ဲြ င္မ့သ
ဲ ူေတြက ပါတီမွတ္ပံုမတင္ခင္ကတည္းက ကိုယ့္ဘာသာမွန္ေရွ႕မွာရပ္ၿပီး ေမးခြန္းထုတ္ေမးႀကည့္သင့္တယ္။
“ ငါတုိ႔သာေရြးေကာက္ပဝ
ဲြ င္ရင္ ၿပည္သူေတြရဲ႕ယံုႀကည္ေလးစားခံရမႈ ရႏိုင္ပါ့မလား။”
“ အေၿဖရွိၿပီးသားေရြးေကာက္ပမ
ဲြ ွန္းသိေပမဲ့၊ စစ္အုပ္စုစီစဥ္ထားတဲ့ ေကာ္မရွင္ ေအာက္မွာ ေခါင္းလွ်ိဳဝင္ခဲ့တယ္။ အသနားခံစာေတြတင္ခဲ့ႀကတယ္။
ဒါေပမဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ထားသလို ၿဖစ္မလာခဲ့ရင္၊ Alternative Way တၿခားနည္းလမ္း ကို ဘယ္လိုစဥ္းစားမလဲ”။
မတရားမႈကို ေလေၿပေလးနဲ႔ ဆက္ၿပီး မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ေနအံုးမွာလား။ လူထုက အားကိုးေလာက္တဲ့ သတၱိေတြၿပႀကမွာလား။
ေရြးေကာက္ပြဲဝင္မဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကလည္း က်ေနာ္တို႔အပါအဝင္ ၿပည္သူလူထုကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္းခင္းၿပဖို႔လိုပါတယ္။

ေရြးေကာက္ပြဲဝင္မဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကို ဂမ္ဘီယာ ႏိုင္ငံက ရာရာေအေဂ်ေဂ် ဂ်ေမးရ္ ရဲ႕ အသံတခ်ိဳ႕ကိုလက္ေဆာင္ေပးလိုက္ခ်င္ပါတယ္။

ဗမာၿပည္ရင္ဆိုင္ရမဲ့ အနာဂတ္လမ္းေႀကာင္းရယ္၊ သန္းေရႊ ရဲ႕ ၿပည္သူလူထုအေပၚထားတဲ့ အာဃာတေတြရယ္--- ထပ္တူထပ္မွ်တူလြန္းလို႔ပါ။
ဒီတပတ္ လြတ္လပ္တဲ့အာရွအသံရဲ႕အဂၤ ါေန႔ညပိုင္းမွာေဆြးေႏြးတင္ၿပထားတဲ့ ဂမ္ဘီယာႏိုင္ငံက ေရြးေကာက္ပြဲအေႀကာင္းေတြပါ။

ေရြးေကာက္ပဲြ သံသရာလည္မႈေတြ …….

“မင္းႀကိဳက္ခ်င္ႀကိဳက္၊ မႀကိဳက္ခ်င္ေန။ စစ္အာဏာသိမ္းမႈေတြ၊ ေရြးေကာက္ပြဲေတြက ငါ့ရဲ႕အစိုးရအဖြဲ႔ကို အဆံုးသတ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး။

ဘုရားသခင္ရဲ႕ႀကီးၿမတ္တ့ဲ က်က္သေရေတာ္ေအာက္မွာ ငါဆႏၵရိွသေလာက္ တိုင္းၿပည္ကိုအုပ္ခ်ဳပ္မယ္။
ငါ့အရိုက္အရာကို ဆက္ခံသူအၿဖစ္ ငါႀကိဳက္တ့သ
ဲ ူကို ေရြးခ်ယ္မယ္။”
ေသာတရွင္မ်ားခင္ဗ်ား
ေၿပာင္ေၿပာင္တင္းတင္းၿခိမ္းေၿခာက္ ဖိႏွိပ္မႈေတြန႔ဲ မိုးခ်ဳပ္အိပ္ယာဝင္ခဲ့ရတဲ့အၿဖစ္ဆိုးေတြကအာဖရိကအေနာက္ပိုင္း ဂမ္ဘီရာႏုိင္ငံတေလ်ာက္မွာ
ဆူညံအက္ကြဲေနတတ္ပါတယ္။ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံဆီက လြတလ
္ ပ္ေရးရခဲ့ၿပီး ဂမ္ဘီယာ ႏုိင္ငံ ကို ေဒၚဒါ ဂ်ဝါရာ က ဦးေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ၁၉၈၁ မွာ လက္ဝဲသူပုန္ေတြရဲ႕စစ္အာဏာသိမ္းမဲ့ႀကိဳးပမ္းမႈေတြေႀကာင့္ ဆီနီေကာ စစ္တပ္ဟာ ဝင္ေရာက္ကူညီခဲ့ပါတယ္။

နယ္နမိတ္ၿခင္းထိစပ္ေနတဲ့ဆီနီေကာႏိုင္ငံန႔ဲ စီးပြားေရး၊ေငြေႀကသံုးစြဲမႈတန္ဘိုးစတဲ့အရာေတြကိုမွ်ေဝမဲ့ကြန္ဖက္ဒေရးရွင္းႏုိင္ငံအၿဖစ္တည္ရိွဖို႔
ႀကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။ မေအာင္ၿမင္ခ့ပ
ဲ ါဘူး။ ၁၉၈၇ မွာ လမ္းခြလ
ဲ ိုက္ႀကၿပန္ပါတယ္။

“ရာရာ ေအေဂ်ေဂ် ဂ်ေမးရ္” ဆုိတ့ဲ စစ္ဗိုလ္က ေတာ္ေတာ္လည္တဲ့လူပဲဗ်။ သူလို လက္ရဲဇက္ရဲရိွႏိုင္မဲ့ စစ္အရာရိွတခ်ိဳ႕ကို စည္းရံုးသိမ္းသြင္းၿပီး
စစ္အာဏာသိမ္းပစ္လိုက္တယ္။ ယာယီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးေကာင္စီလက္နက္ကိုင္တပ္(AFPRC) ကိုဖြဲ႔စည္းလိုက္ၿပီး၊ ပညာတတ္စစ္ေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႕ကို
AFPRC ရဲ႕ ေၿပာေရးဆိုခြင့္ရိွသူအၿဖစ္ခန္႔ထားလိုက္တယ္။ ဒါေပမဲ့အဲ့ဒီ ပညာတတ္စစ္ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ေယာက္က လူထုအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့
ဒီမိုကေရစီစံနစ္ကိုၿပန္သာြ းခ်င္တ့ဲ အရိပ္အေယာင္ေတြကို ၿမင္ေနတ့ဲအခါ သူတို႔ကိုဖမ္းဆီးလိုက္ၿပီး အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ
ညွင္းပမ္းႏွိပ္စက္သတ္ၿဖတ္ပစ္ခ့တ
ဲ ယ္။ ေက်ာင္းသားဆႏၵၿပပြဲေတြကိုလည္း ပစ္ခပ္ေခ်မႈန္းခဲ့တယ္”
ဂမ္ဘီယာ အာဏာရွင္ ဂ်ေမးရ္ ရဲ႕လက္ေအာက္မွာ သတင္းေထာက္ေတြရဲ႕ဘဝက လံုၿခံဳမႈမရိွခဲ့ပါဘူး။
“တိုင္းၿပည္မွာ လြတ္လပ္စာြ ေၿပာဆိုမႈေတြက သိတ္မ်ားလြန္းတယ္၊ ” ဆိုၿပီး မီဒီယာေတြကို စိတ္တိုင္းက်ခ်ဳပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။
အႀကမ္းဖက္မႈေတြကို ဖန္တီးၿပီး ၿပည္သူေတြကို မ်က္စိပိတ္နားပိတ္ၿဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။

“၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာ နယ္ၿခားမဲ့သတင္းေထာက္ကိုယ္စားလွယ္န႔ဲ ၿပင္သစ္ AFP သတင္းေထာက္တဦး လည္းၿဖစ္၊ ဂမ္ဘီယာႏိုင္ငံရဲ႕

The Point သတင္းစာ အယ္ဒီတာတဦးၿဖစ္သူ၊ ေဒးတာ ဟိုင္ဒါရာ Deyda Hydara ကို ေသနတ္သမားတခ်ိဳ႕က ပစ္သတ္သြားခဲ့တယ္။
ဒါေႀကာင့္လည္း၂၀၀၄ ဒီဇင္ဘာ(၂၂) ရက္ေန႔မွာ ဂ်ာနယ္လစ္ (၃၀၀) ပါဝင္တဲ့သတင္းသမဂၢ က ဦးေဆာင္ၿပီး ေထာင္ခ်ီေနတဲ့လူအုပ္ဟာ
ဘန္ဂ်ဴးလ္ၿမိဳ႕ရဲ႕လမ္းမေတြေပၚကို စုေဝးေရာက္ရိွလာႀကတယ္။ အစိုးရဟာ ဒီလို မင္းမဲ့စရိုက္ဆန္တဲ့ လူသတ္မႈေတြကို ေလးေလးနက္နက္

အေရးယူေပးရမယ္။ မတရားမႈေတြကို က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ရႈတ္ခ်တဲ့ ဆႏၵၿပမႈေတြ ၿဖစ္တယ္ လို႔ ထုတ္ေဖၚေၿပာဆိုႀကတယ္။ ”

လူသတ္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အာဏာရွင္ ရာရာဂ်ေမးရ္ ကို ေခၚေမးတ့ဲအခါတိုင္း

“ အိုး-လူသတ္မႈေတြကို ငါ မယံုႀကည္ပါဘူး။ ငါ အလုပ္ခ်င္ဆံုးအလုပ္က မင္းတို႔ရဲ႕ဘဝတခုလံုးကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ထားလိုက္မယ္။
အသက္ႀကီးသြားတဲ့အခါက်မွ မင္းဟာ သိတ္ကိုအိုမင္းသြားၿပီ။ငါတို႔အစိုးရက မေကြ်းေမြးႏိုင္ေတာ့ဘူး ဆိုၿပီးလႊတ္ေပးလိုက္မယ္။
အိုမင္းမစြမ္းဆင္းရဲဒုကၡေတြႀကားမွာ ထားပစ္လိုက္မယ္ေလ” လို႔ ေအာင္ႏိုင္သူလိုၿပံဳးၿပီးၿပန္ေၿဖႀကားေလ့ရိွပါတယ္။
သတင္းေထာက္ေတြ၊ စာေရးဆရာေတြကို ေခၚယူေတြ႔ဆံုၿပီး သူ႔ရဲ႕အစိုးရအဖြဲ႔ ညႊန္ႀကာမႈ႕ေအာက္မွာေနမလား၊
ငရဲကိုသြားမလား လို႔ ၿခိမ္းေၿခာက္ခ့ပ
ဲ ါတယ္။အစိုးရပိုင္မီဒီယာေတြကသာ အာဏာရွင္ဂ်ေမးရ္ ရဲ႕ က်န္းမာေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈကယ္ဆယ္ေရး
လုပ္ငန္းလုပ္ေဆာင္မႈ ေအာင္ၿမင္ပံုေတြကို ရြမ္းရႊမ္းေဝေအာင္ေၿပာဆိုခြင့္ရေပမဲ့ ၿပည္တြင္းၿပည္ပ ပုဂၢလိကသတင္းေထာက္ေတြကေတာ့
အမ်ိဳးသားေထာက္လွမ္းေရးအဖြ႔ေ
ဲ တြရဲ႕ အႀကမ္းဖက္ေႏွာက္ရွက္မႈေတြ၊ နယ္ႏွင္ဒဏ္ေပးခံရမႈေတြခံခဲ့ရပါတယ္။
ဒါေႀကာင့္လည္း အေနာက္အာဖရိကေဒသဆိုင္ရာ စီးပြားေရးအသိုင္းအဝိုင္းေတြက ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ ႏုိင္ငံၿခားသတင္းေထာက္ေတြကို
ရွာေဖြထုတ္ေဖၚေပးဖို႔ေတာင္းဆိုႀကသလို၊ ဂ်ေမးရ္ ရဲ႕ လူသားအေပၚက်ဴးလြန္တဲ့ရာဇဝတ္မႈေတြကိုတရားစြဲႀကဖို႔ၿပင္ဆင္ခဲ့ႀကပါတယ္

အေနာက္အုပ္စုန႔ဲ ႏိုင္ငံတကာေငြေႀကးေထာက္ပံ့သူေတြက အာဏာရွင္ ဂ်ေမးရ္ရဲ႕လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကိုဆန္႔က်င္ရႈတ္ခ်တဲ့

အေနနဲ႔အကူအညီေတြရပ္ဆိုင္းလိုက္တ့အ
ဲ ခါ စစ္ဝါဒီ ဂ်ေမးရ္ဟာ လစ္ဗ်ား၊ က်ဴးဘား၊ ထိုင္ဝမ္၊ေဆာ္ဒီအာေရဗီယားႏိုင္ငံေတြနဲ႔နီးကပ္ဖို႔ႀကိဳးစား
ခဲ့သလို၊ လူထုကတင္ေၿမွာက္တ့ဲ ဒီမိုကေရစီအစိုးရတရပ္ နဲ႔ အသြင္ကူးေၿပာင္းေရးကိုေဖၚေဆာင္မယ္ လို႔ ေႀကၿငာလိုက္ပါတယ္။
မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ရိွသည့္ ၿပန္လည္ၿပဳၿပင္တည္ေဆာက္ေရးမဟာမိတ္မ်ား ပါတီ ကို တည္ေထာင္လိုက္ၿပီး ၂၀၀၁ ေအာက္တိုဘာမွာ
ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေပးခဲ့တယ္။

“မင္းတို႔တေတြ ငါ့ကို မဲေပးေပးမေပးေပး ငါပဲအႏိုင္ရလိမ့္မယ္။ အတိုက္အခံပါတီဘက္က ေထာက္ခံတဲ့ဘယ္ေဒသမဆို ငါ့ရဲ႕အစိုးရဆီက

အက်ိဳးအၿမတ္ခံစားႏိုင္လိမ့္မယ္ မေမွ်ာ္လင့္ႀကနဲ႔ လို႔ တရားဝင္ေၿပာႀကားခဲ့ပါတယ္။”

၂၀၀၁ ေအာက္တိုဘာမတိုင္ခင္အထိ၊ စစ္အာဏာရွင္ ဂ်ေမးရ္ ရဲ႕ အမိန္႔အမွတ္ ၈၉ ေအာက္မွာႏိုင္ငံေရးပါတီေတြတည္ေထာင္ခြင့္မရခဲ့သလို၊

အစိုးရအရာရိွေဟာင္းေတြကိုလည္း ၂၀၂၄ မတိုင္မခ်င္းႏိုင္ငံေရးလုပ္ၿခင္းကိုတားၿမစ္ခဲ့ပါတယ္။ဒါေႀကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေပးတဲ့အခါ၊
တစံုတရာေတာ့ေၿပာင္းလဲလာႏိုင္တယ္ ဆိုတ့ဲ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ႀကတယ္။
မဲဆြယ္ကာလမွာ ပါတီေတြအတြက္ စကားေၿပာခြင့္ရခဲ့ေပမဲ့ ေရြးေကာက္ပဲက
ြ သန္႔ရွင္းလြတ္လပ္မႈမရိွခဲ့ဘူး။
သတင္းစာလြတ္လပ္ခြင့္ေတြအေပၚပိတ္ပင္တားၿမစ္မႈေတြက မေၿပာင္းလဲခဲ့သလို၊
အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ ရိွတ့ဲ စာနယ္ဇင္းသမားေတြ၊ ဒီမိုကေရစီေရးလႈပ္ရွားသူေတြကိုလည္းလႊတ္မေပးခဲ့ပါဘူး။
ရာရာ ဂ်ေမးရ္ သာ အႏိုင္ရခဲ့တ့ဲ ၂၀၀၁ ေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္ကို ၿပည္တင
ြ ္းၿပည္ပေလ့လာသူေတြက လက္မခံခဲ့ပါဘူး။
ေနာက္ ငါးႏွစ္အႀကာမွာေတာ့ ေရြးေကာက္ပက
ဲြ ်င္းပခဲ့ၿပန္ပါတယ္။

“ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာေတာ့ အတိုက္အခံအင္အားစုေတြေပါင္းၿပီး ဒီမိုကေရစီနဲ႔ဖြဲ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးမဟာမိတ္မ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကိုဖြဲ႔တယ္။

အစိုးရရဲ႕ေရြးေကာက္ပြဲမသမာမႈေတြကုိေဖၚထုတ္ဖို႔ႀကိဳးစားခဲ့ႀကတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရပါတီဝင္ေတြက မဟာမိတ္ဖြဲ႕ထားတဲ့ပါတီေတြ
အတြင္းကိုညီညြတ္ေရးၿပိဳကြဲေအာင္ႀကံစည္ခ့ႀဲ ကတဲ့အတြက္ မစုစည္းႏိုင္ခဲ့ၿပန္ဘူး။ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္မွာလည္း
“အစိုးရေၿပာင္းလဲေရးမဟာမိတ္မ်ားအဖြ႔ခ
ဲ ်ဳပ္” ကို ဖြ႔စ
ဲ ည္းႀကၿပန္တယ္။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရရဲ႕ ညစ္ပတ္ေကာက္က်စ္မႈေတြကို တဆင့္ၿခင္းလိုက္ၿပီး
တုန္႔ၿပန္ေနရတဲ့အတြက္ လူထုႀကားကိုသာြ းဖို႔အခ်ိန္ေကာင္းေကာင္းမရခဲ့ႀကဘူး”

ေသာတရွင္မ်ားခင္ဗ်ား
၂၀၀၇ ေရြးေကာက္ပြဲမွာလည္း စစ္အာဏာရွင္ ရာရာ ဂ်ေမးရ္ ရဲ႕ပါတီကပဲ မဲအမ်ားဆံုးအႏုိင္ရခဲ့ပါတယ္။
အတိုက္အခံပါတီေတြက ေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္ကို ၿငင္းဆိုခ့ႀဲ ကပါတယ္။
“ လူထုနဲ႔ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကိုထိေတြ႔မႈနည္းပါးေအာင္လုပ္ေနသေရြ႕၊ ေရြးေကာက္ပြဲမဲဆြယ္စည္းရံုးမႈအခြင့္အေရးေတြ၊ လိမ္လည္မႈေတြ
ရိွေနေသးသေရြ႕ ႏုိင္ငံကိုၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲဖို႔မလြယ္ကူပါဘူး” လို႔ ဂမ္ဘီယာ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြက ေၿပာဆိုေနခဲ့ႀကပါတယ္။
ေသာတရွင္တို႔လည္း လူထုကို ႏိုင္ငံေရးထဲ ပူးေပါင္းပါဝင္လာႏိုင္မဲ့ အေၿခအေနတခုကိုဖန္တီးႏိုင္ႀကပါေစ။

ရာရာ ေအ ေဂ်ေဂ် ဂ်ေမးရ္