YAPI İŞLERİNDE İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ TÜZÜĞÜ

Bİ Rİ NC İ KI SIM
Genel Hükümler
M adde 1 - İş k an u nu k aps am ın a g ir e n ya pı iş l er i n d e, İş ç i S a ğl ı ğı ve İş G ü v e n li ğ i
T ü züğ ü nd e ö n gör ü l en l er d e n b aş k a al ı nac ak s ağ l ık v e g ü ve n l ik te d b ir l er i b u T ü zük te
be l ir ti lm iş t ir .
Madde 2 - Bu Tüzükte geçen "yapı işleri'' deyimi, maden ocakları hariç olmak üzere, yerüstü veya
yeraltında, su üstü veya su altında yapılan bina, set, baraj, yol, demiryolu, havai hat, tünel, metro,
köprü, çelik yapı ve montajı, iskele, liman, gemi inşaatı,dalgakıran,kanalizasyon, lağım, kuyu, kanal,
duvar ve benzeri inşaat, tamirat, tadilat ve yıkım işlerini; toprak kazı, yarma ve doldurma işlerini;
elektrik, sıhhi tesisat ve kalorifer tesisatı işlerini; dülgerlik, marangozluk, sıva, badana ve boya işlerini;
bu işlerde kullanılan sabit ve hareketli makine ve tesislerin kullanılmasını kapsar.
M adde 3 - H er iş v er e n , ya p ı iş l er in d e iş ç i le r i n s a ğl ı ğı nı ve iş g ü ve n l iğ i n i s a ğl am ak
iç in , b u T ü zük t e b e l ir t i l en k oş u l la r ı yer i n e ge tir m ek le v e ge r ek l i ar a ç v e g er eç ler i
ek s ik s i z bu l un d ur m ak la yük üm lü dür .
İş ç i l er d e, b u yo l d ak i us u l ve k oş u l l ar a u ym ak zor un d ad ır la r .
M adde 4 - H er iş v er e n , ya p ı iş l er in i , f e n n i ye ter l i ği bu l u na n k iş i l er i n, t ek nik
gö ze t im i v e s or um lu l u ğu al tı n da yü r ü t ec ek t ir .
M adde 5 - İş v er en , b ir i nc i s a yf as ı Ç a lış m a B ak an lı ğ ınc a s a pt a nac a k ör n eğ e u yg u n
v e d iğ er s a yf al ar ı b ir a s ıl v e b ir s ur et o l ac ak ş ek il d e b ir ya p ı iş def t er in i , iş ye r in d e
bu l u nd ur m ak la yük üm lüd ür .
B u def t er iş ver e n tar af ın d an iş yer i n in ba ğ lı b u lu n du ğ u bö l g e ç a lış m a m üd ür l üğ ü ne
her s a yf as ı m üh ür le t il m ek s ur e t i yl e o n a yl a tt ı r ıl ır .
Ya p ı iş d ef t er i 4 ü nc ü m adde d e b e lir t i le n s or um lu k iş i t ar af ın d an t u tu l ur .
Ya p ı iş d ef t er in e b u T ü zü ğ ün i lg i l i m ad d e ler i nd e b e l ir t i l en h us us lar v e g er ek l i d iğ er
b il g i le r iş le n ir .
Ya p ı iş d ef t er in i n, is t e nm es i h a l in d e, iş ye r i n i t ef tiş v e k o ntr o le ye tk i l i m em ur l ar a
gös t er i lm es i zo r un l ud u r .
Ye tk i l il er g er ek l i gö r d ü k ler i t a vs i ye l er i b u d ef ter l er e ya za b i l ir ler .

İKİNCİ KISIM
Yapı İşlerinde Alınacak Güvenlik Tedbirleri
M adde 6 - Ya p ı iş l er i ni n g ün d ü z ya p ı lm as ı es as t ır . Kar a n lık ta ve ya gec e
ç a lış ılm as ı nı n g er ek li v e ya zo r u n l u bu l u nd u ğ u h al l er de , ç a lış m a ye r i ni n ve
geç i t ler i n ye t er i nc e v e u yg u n ş ek i l de a yd ı nl a tı lm as ı v e iş g ü v e nl i ğ i n in s a ğ l anm as ı
ger ek l i dir .
M adde 7 - Ya p ı iş l er i n de Ku l l a nı l an is k el e ler , p la tf or m lar , g eç it l er , k or k uluk l ar ,
m er di v en par m ak lık l ar ı, g ü v en l ik h a la t lar ı v e g ü v en l ik f i le l er i, zi nc i r l er , k ab l ol ar ve
d iğ er k or um a t e db ir l er i ne ai t ar aç v e g er eç l er v e iş ç i l er e v er i le n g ü v en l ik k em er ler i
i le di ğ er m a l zem e v e a r aç lar ; ya p ı l an iş e u yg un v e iş ç i ler i h er ç eş i t t eh l ik ed e n
k or um a ya ye t er l i o lac a k ve k ul l an ı la n t es is a t, t er t i ba t, m al zem e v e ya ar aç l ar ,
k ald ır a b i l ec ek l er i yük e d a ya n ac ak n it e lik t e v e s a ğl am lık ta bu l un ac ak ; a l et , p ar ç a ,
m al zem e gi b i c is im le r i n d üş m es i m uh t em el yer ler d e ç a lış ac ak iş ç i l er e k or um a
baş l ığ ı ( b ar et) ver i l ec ek tir .
M adde 8 - Ya p ı a l a nı i ç i nd ek i te h l ik el i k ıs ım lar , aç ık ç a s ın ır la n dır ı l ac ak v e bur a l ar a
gör ü n ür ş ek il d e ya zı lm ış u yar m a l e v ha l ar ı k o nu l ac ak v e g ec e l er i k ır m ızı ış ık l ar la
a yd ı nl a tı l ac ak tır .
M adde 9 - Ya p ı nı n d e v am ı s ür es inc e s i v r i uç l ar ı ve ya k es k i n k e nar l ar ı b u l un a n
m al zem e v e ar t ık lar , g e liş i g ü ze l at ı lm a ya c a k ve or t al ık ta b u l un d ur u lm a ya c ak tır .
M adde 10 - Ya p ı iş ye r i nd e k a za ya s eb e p o l a c ak v e ya ç a lış an l ar ı te h lik e l i d ur um l ar a
düş ür ec ek ş ek il d e m a l zem e is t if e d i lm e ye c ek v e ar aç l ar g el iş i g ü ze l ye r l er e
bır ak ılm a yac ak tır .
M adde 11 - T a v an v e ya d öş em e ler d ek i boş l u k ve d e l ik ler e k or k ul uk ya p ı l ac ak v e ya
bu de l ik le r i n üs t ler i g e ç ic i b ir s ür e iç i n u yg u n ş ek i l de k ap at ı lac ak tır .
M adde 12 - Ya p ı iş l er i nd e ç a l ış a n la r ı n b ir l ik te k or unm a lar ı s a ğ la n a m adığ ı h a1 l er de ,
ya p ı la n iş l er i n ö ze l l i ğ i it i b ar i yl e g er ek li k iş is e l k or unm a ar aç lar ı v er i l ec ek t ir . Bu
ar aç l ar iş ç i l er in f i zik yap ı lar ı na u yg u n o lac ak tır . B ir iş ç i n in k ul l a nd ı ğı k or u yu c u
ar aç l ar b aş k a iş ç i ler e v er ilm e de n ö nc e u yg u n ş ek i ld e t em i zl en ec ek tir .
M adde 13 - Yük s ek l i ğ i ta b an d an it i bar e n 3 m etr e de n d a ha f a zl a ol a n v e d üş m e ve ya
k a ym a t eh l ik es i b ul u n an ye r l er d e ç a lış a nl ar l a, k ir em it döş e yi c il er i n e, o l uk v e h er
tür l ü dış bo ya iş l er i ya pa n l ar a , g ır g ır v i nç ler i n i ç a lış tır an l ar a v e k u yu , la ğım , ga l er i
v e b en ze r i d er in l ik l er d e ç a lış a nl ar a g ü ve n l ik k em er l er i v er i lec ek ve iş ç i ler d e
v er il e n b u k em er l er i k u ll a nac ak l ar d ır .
M adde 14 - Ç at ı lar d a v e ya eğ ik yü ze yl e r d e ya p ı la n iş l er de k ul l a nı l an ya p ı is k e le l er i
u yg u n k or k u luk l ar la do na tı l ac ak tır .
Bu korkuluklar aynı zamanda dengesini kaybetmiş bir işçinin düşmesine engel olabilecek sağlamlıkta
yapılacaktır.
M adde 15 - C am , s aç v e ç im en to h ar ç l ı l e vh a lar d an ya p ı lm ış v e ya es k im iş ,
yı p r a nm ış v e d a ya n ık lı lı ğ ı a za lm ış ç at ıl ar d a, ç at ı m er d i v e ni k ul l a nı l ac ak v e
bur a l ar d a t am gü v e n li k s ağ la nm ad ık ç a ç al ış ılm a yac ak tır .
M adde 16 - K u v v et l i r ü zg ar a l a n iş ye r l er i nd e g er ek l i g ü v en l ik t ed b ir le r i al ı nm ada n
iş ç i ler ç al ış t ır ı lm a yac a k tır .
M adde 17 - Ya p ı a l an ı nd a k am yon v e be n ze r i t aş ıt v e ar aç l ar k ul l a nı l dı ğı n da
bu n l ar ı n g ir iş v e ç ık ış l ar ı iç i n u yg u n bir ş ek il de iş ar e t le nm iş ye r ler a yr ı l ac ak v e b u
taş ıt l ar ı n b üt ü n m an e v r a lar ı b ir g ö ze t ic i tar af ın d an yö n et i l ec ek t ir .
A yr ıc a b u ar aç l ar ı n m a ne vr a ve p ar k ye r l er i b e lir t i lm iş o l ac ak , k ıs a b ir s ür e iç in de
o ls a ar aç l ar , g er ek l i g ü ve n l ik te d b ir ler i s a ğ l anm ad ık ç a s ür üc üs ü z bır ak ılm a yac ak tır .

ÜÇÜNCÜ KISIM
Kazı İşlerinde Alınacak Güvenlik Tedbirleri
M adde 18 - B e l ed i ye s ın ır lar ı iç i nd e m es k un bö l g el er d e, ya pı k a zı l ar ı n a
baş l am ad an önc e ya p ı a l an ı nı n ç e vr es i or t a l am a 2 m etr e yük s ek l ik te t a ht a p er d e i l e
ç e vr il ec ek , pa ya n d a la r iç t en vur u l ac ak v e bu n lar ya p ın ı n b it im in e k ad ar b u ş ek i l de
k or un ac ak tır .
Ya p ın ı n ot ur ac a ğ ı a la n ın ç e vr es i n in aç ık v e g en iş o lm as ı h a l in d e ta ht a p er d e yer i n e
k a zı s ı nır ı g er is in d en baş l am ak ü zer e 9 0- 10 0 s a nt im etr e yük s ek l ik te b ir k or k ul uk
ya p ı lac ak tır .
M adde 19 - İş ye r ler i n d ek i tr af iğ e aç ık yo l l ar ı n k es iş t ik l er i ye r ler u ygu n ş ek i l de
k ırm ı zı r enk te ış ık la n d ır ı l ac ak tır .
M adde 20 - K a zı iş le r i n in ya p ıl ac ağ ı ye r l er d e; e l ek tr ik k ab l o lar ı, g a z b or u l ar ı , s u
yo l l ar ı, k an a li za s yo n v e b en ze r i t es is a tı n b ul un u p b ul u nm adı ğ ı önc ed e n
ar aş tı r ı l ac ak ve dur um a g ör e g er ek en t e db ir l er a lı n ac ak tır .
K a zı s ır as ı n da ze h ir l i v e b oğ uc u ga z b u l u nd uğ u a n laş ı ld ı ğı h a l ler d e, iş ç i l er , der h a l
or a d a n u zak l aş t ır ı l ac a k ; ga z ç ık ış ı ö n l en ec e k ve b ir ik e n ga z b oş a lt ılm ad ık ç a k a zı
iş ler i n e b aş l a nm a ya c a k tır .
M adde 21 - K a zı l ar ın her bö l üm ü 4 ünc ü m a dd e de be l ir ti l e n s or um l ul ar c a h er g ün
en a z b ir d ef a k o ntr o l ed i l ec ek v e ç a lış m as ı n da bir s ak ınc a o lm adı ğ ı s on uc un a
v ar ı l ır s a iş e de v am e d i lec ek ; ç a lış ılm as ı n da s ak ınc a o ld u ğu a n l aş ı l ır s a s ak ı nc a
g id er i l inc e ye k ad ar iş dur d ur ul ac ak tır .
Her ik i ha l d e de , d ur u m , ya p ı iş d ef te r i n e ya zı l ı p im za e d i l ec ek t ir .
M adde 21 - G e n e ll ik l e k a zı iş l er i , yuk ar ı d an aş a ğ ı ya d o ğr u v e to pr ağ ı n da ya n ık l ıl ı ğı
i le or a nt ı lı b ir ş e v v er i l m ek s ur e t i yl e ya p ıl ac a k tır .
M adde 23 - S er t k a ya , s er t ş is t, b et o n laş m ış ç ak ı l, s er t k a lk er , k i l l i ş is t k a ya , gr e
v e k o ng l om er a g i b i k e nd i n i tu t ab i l en zem i n le r de ye tk i l i ler i n g er ek l i gör d ü ğü h a l le r d e
v e ş e vs i z ya p ı lm ak zor un l u lu ğ u b u lu n an 1 5 0 s an t im etr e d en da h a d er in k a zı l ar d a,
ya n yü zl er u yg u n ş ek il de des tek l e nm ek ve ya ik s a e d i lm ek s ur et i yl e t ahk im o l un ac ak
v e ik s a iç i n k u ll a nı l ac ak k alas baş l ar ı , k a zı üs t k en ar ı n da n 2 0 s a n tim etr e yuk ar ı
ç ık ar ı lac ak tır .
İk s anı n ye ter l i l i ği iş s ü r es inc e k o ntr o l e d i ler e k s on uç l ar ya p ı iş d ef t er in e
k a yd e d il ec ek tir .
M adde 24 - Aç ık ta ya p ıl a n k a zı iş ler i n de , 1 5 0 s a nt im etr ed e n da h a der i n t opr ak
yı ğ ı n l ar ı n ın ve her der i nl ik te ya p ı lar t em el v e k a na l k a zı lar ı nd a ya n c i dar l ar ın
a lt l ar ı nı ş e r i t g i bi k a za r ak yuk ar ı d an ç ök er tm ek ya s ak tır .
M adde 25 - 1 5 0 s an t i m etr ed e n d ah a d er in o l an k a zı iş l er in d e, iş ç i l er in in i p
ç ık m ala r ı iç i n ye t er i k ad ar e l m er d i ve n l er i b u lu n dur u l ac ak tır . İk s a ter t ib at ı nı ve
des t ek ler i n i, i n i p ç ık m a iç i n k u ll a nm ak yas ak tır .
M adde 26 - K u yu v e l a ğım ç uk ur lar ı g i b i der i n ye r le r d e ç a lış tı r ı l ac a k iş ç i l er e
gü v e n lik k em er i v e s in ya l i pl er i g i b i u yg u n k o r u yuc u ar aç l ar v er i lec ek tir . G er ek li
dur um la r d a, bu g i b i ç a lış m a ye r l er in e, t em i z ha v a s a ğ la n ac ak tır .
M adde 27 - K a zı iş le r i nd e ya ğış s ır as ın d a iş ç i ç a lış tır ı lm a z.
Ya ğ ış ı n d ur m as ı nd a n v e g ü ve n l ik te d bi r l er i n i n a lı nm as ın d an s onr a iş ç i
ç a lış tır ıl a b il ir .
Ar a zi dur um un a g ör e, m uhtem e l s u b as k ın lar ın a k ar ş ı ge r ek e n te d b ir le r a lı nac ak tır .
M adde 28 - İş v er e n , yağ ış lı h a v a lar d a, iş ç i l e r i n ıs l a nm al ar ı n ı ön l e m ek iç in
k end i le r i n i k or u ya c ak k apa lı bi r ye r s a ğl am a k la yük üm l üd ür .
İş ç i l er ıs lak e lb is e i l e ç a lış tır ıl am a z.
M adde 29 - S u iç i n de ç a lış m a yı g er ek tir en h a ll er d e, iş ç i l er e, u yg u n l as t ik ç i zm e ler
v er il ec ek tir . D i z bo yu n u aş an s u l ar ın ye n i lm es i iç i n a yr ıc a g er ek li t ed b ir l er
a lı nac ak tır .
M adde 30 - Ek s k av at ö r , bu l d o zer v e be n ze r i m ak in a lar l a ya p ı l an k a zı l ar da bu
m ak in a lar ın har ek et a l an ı iç i nd e iş ç i ç a l ış t ır ı l am a z. B u m ak in a lar ı n ü ze r in d e
eh l i ye t l i o pe r a tö r d e n b aş k a k im s e b u l un d ur u l am a z.
M adde 31 - K a zı l a n t o pr a ğ ı dış ar ı ya t aş ı ya c ak ar aç l ar ın k a zı yer i n e k o la yl ık la g ir i p
ç ık m ala r ı nı s a ğ l a yac a k r am pa eğ im ler i 3 5 d er ec e d en f a zl a ol am a z . B un u n
s ağ l a nam ad ı ğı h a l ler d e yük as ans ör l er i k u l la nı l ac ak tır .
Ram pa l ar da b ir d en f a z l a ar aç bu l u nd ur u lam a z.
M adde 32 - K a zı d a n Ç ık an t opr ak , k a ym as ın a e ng e l o lm ak ü zer e, t opr ak c i ns i n in
ger ek ti r d i ğ i u zak l ı ğa a tı l ac ak tır . B u nu n m üm k ün ol am am as ı ha l i nd e k a zı d a g er ek l i
ik s a ya p ı lac ak tır .
Madde 33 - Kazının, komşu bir yapıyı devamlı veya geçici olarak tehlikeye soktuğu hallerde, yapı
tekniğinin gerektirdiği tedbirler alınacaktır.
M adde 34 - M a de n oc ak lar ı h ar iç i nş a at ya p m ak am ac ı yl a aç ı la n k u yu , t ün e l v e ya
ye r a l tı g a l er il er i nd e ya pı l an t a hk im at her pos ta d e ğ iş im i nd e k ont r o l e d i lec ek v e
s on uç l ar g ün l ük ya p ı i ş d ef t er i n e ya zı l ar ak i m za l a nac ak tır .
Ye r a l tı iş l er i nd e , ç ök m e v e p ar ç a düş m e ler i yl e s u b as k ın la r ı na k ar ş ı ger ek en
te d bir l er a l ın ac ak tır .
M adde 35 - D i nam it v e ya d iğ er p a tl a yı c ı m ad de l er i n k u ll a nı l dı ğı ha l l er d e 1 0 0 m etr e
u zak l ık tak i ç e vr ed e k av l ak m ua ye n es i ya pı l a c ak tır .
B u m ad d el er i n k u l la nı l m as ınd a n s o nr a e n a z b ir s aa t g eç m ed en ve ye tk i l i e lem a n
tar af ı nd a n s ak ınc a o l m adığ ı s a pt anm a da n k u yu , t ün e l, g a l er i v e b en ze r i ye r l er e
g ir i lm es i ya s ak tı r .
B u hus us l ar ya p ı iş de f ter in e ya zı l ır .
M adde 36 - Ye r a l tı iş l e r i nd e, de lm e v e k a zm a s ır as ı n da is ç i l er i n s a ğ lı ğı nı k or u ya c ak
v e g ü ve n l iğ i n i s a ğl a ya c ak ye t er l i v e u yg u n h a va l a nd ır m a t es is a tı yap ı lac ak tır .
M adde 37 - Ç eş it l i g a z l ar ı n h a va i le p a tl a yı c ı b ir k ar ış ım m e yd a n a ge t ir e b i l ec e ğ i
ye r a l tı iş l er i nd e , aç ık a le v l i l am ba ve ya c i h a zl a r k u ll a nı lm a yac ak tır .
M adde 38 - K u yu , t ü n e l, g a ler i v e be n ze r i yer ler i n ör m e du v ar ve ya b et on l a
tak v i ye s in d e ge r ek l i t e db ir l er a lı n ac ak tı r .
M adde 39 - K a ya k a zı l m as ını g er ek tir e n ye r a lt ı iş l er in d e, s u l u d e lic i m ak in a l ar
k ull a nı l ac ak v e ya t o zl ar ı n iş ç i l er in s a ğ lı ğ ın a zar ar ver m em es i iç i n ger ek l i t ed b ir ler
a lı nac ak tır .
M adde 40 - P a tl a yı c ı m adde l er i n k u l la nı l dı ğ ı v e ya s er b es t s i l is i n b u lu n du ğ u
ye r ler d e, k a zı t opr a ğı ıs l a tı l ac ak tır .
M adde 41 - Yer a lt ı ç a l ış m ala r ı nd a , buc ur g at baş ı nd a d e vam l ı b ir iş ç i
bu l u nd ur u lac ak tır . Der i nl i ğ in 6 m etr e yi aş t ığ ı h a l ler d e, e l l e ç a lış tır ı l an buc ur ga t e n
a z 2 iş ç i t ar af ı n d an k ul la n ıl ac ak tır .
M adde 42 - D er in l i ğ i 2 5 m etr e yi aş an k u yu l a r da , iş ç i l er in k u yu ya i n i p ç ık m al ar ı iç i n
k ull a nı l an buc ur ga t la r v e ya v inç l er f r en t er t ib at l ı o lac ak v e m otor l a iş le t i lec ek tir .
M adde 43 - S u b as k ın ı o l as ı l ığ ı b ul u na n ar a z i de ya p ıl a n g al er i ç a l ı ş m alar ın d a,
iş ç i ler i n h ı zl a b oş al tı l m as ını s a ğ la ya c ak ç ık ış ye r ler i b u l un d ur u l ac ak v e ya ye t er l i
s a yı d a yük s e l t ilm iş h ü c r e ler ya p ı lm as ı g ib i u yg u n t ed b ir l er a lı n ac a k tır .
M adde 44 - G a l er i ler i n t ab a n lar ı nd a b u lu n an boş l uk la r , s e v i ye f ar k l ar ı , d ar a l a n
geç i t ler , a lç ak k em er l e r ; ar ab a v e ya k at ar l ar ı n yo l l ar ı v e g eç it l er i g i b i iş ç i ler iç in b ir
te h l ik e ve ya s ık ış ık lık gös t er e n e n ge l l er , u yg un v e ye t er l i b ir ş ek i ld e
a yd ı nl a tı l ac ak tır .
M adde 45 - T aş ıt ar aç l ar ı nı n k u l l an ı ld ığ ı g a l er il er d e ye t er l i b ir a yd ın l atm an ın
ya p ı lam am as ı h al i n de , ç a l ış ı l an yer l er i yi c e gör ü l eb i l ec ek ş ek il d e ı ş ık lar l a
iş ar e t le n d ir i l ec ek v e t aş ı t k at ar l ar ı nı n ö n ün d e b e ya z, ar k as ı n da k ır m ızı ış ık l ar
yak ı l ac ak v e ya a r k al ar ın d a a yn ı r e n gi a yn ı d er ec e d e ya ns ıt ac ak k ed i gö zü v e ya
be n ze r i iş ar e t b u lu n du r u lac ak tır .
M adde 46 - Ye ter l i ve s ab i t b ir a yd ı n la tm anı n s a ğl a nd ı ğı g a le r i l er i n a ğı zl a r ı n da ,
taş ıt ve ya k a tar ı n du r m a yo l u n u u yg u n b ir ş ek il d e a yd ı n la tm a ya yet er l i b ir pr oj ek tör
bu l u nd ur u lac ak tır .
M adde 47 - E l ek tr ik l e a yd ı nl a tı lm ış yer a lt ı iş ye r ler i n de , ak ım ın k es i lm es i h a l in d e
iş ç i ler i n b oş a l tı lm al ar ı nı s a ğ l am ak ve a nc ak bu s ür e d e k u l la nı lm ak ü zer e m ade nc i
l am ba lar ı v e ya f e n er le r i ya h u t b e n zer i u yg u n a yd ı n l atm a ar aç l ar ı b u lu n dur u l ac ak tır .

DÖRDÜNCÜ KISIM
Yapı İskelelerinde ve Merdivenlerinde Alınacak Güvenlik Tedbirleri
BİRİNCİ BÖLÜM
İs k el el e rd e Al ı na c a k G en el G üv enl ik T edb i rl e ri
M adde 48 - Ya pı is k el e ler i , an c ak s or um lu v e ye tk i l i t ek nik e l em an ın yö n et im i
a lt ın d a, t ec r ü b e l i us t a l ar a is k el e ö lç ü ler i ve m al zem e ö ze l l ik ler i g ö z ö n ün d e
bu l u nd ur u lar ak k ur d ur u lac ak v e ya s ök tür ü le c ek tir .
İs k el e ler , s ık s ık ve e n a z a yd a bi r k er e m ua ye n e v e k o ntr o l e d il e c ek v e s o nuç l ar
ya p ı iş d ef t er in e ya zı l ac ak tır .
İs k el e ler her f ır t ın a d a n s o nr a k on tr o l e d i l ec ek tir .
M adde 49 - İs k e le l er in t aş ı ya b i l ec ek ler i e n ç ok a ğır lık , l e v ha l ar ü z er in e ya zı l ar ak
is k el e n in u yg u n v e g ör ü le b i li r ye r ler i n e as ı l a c ak tır .
B u ağ ır lık l ar da n f a zl a b ir yük ü n is k el e ler e yü k lenm es i ya s ak tır .
M adde 50 - İs k e le l er in ya ğm ur , k ar , bu z v e y a b en ze r i n ed e n ler l e k a yg a n laş m as ı
ha l i nd e , k a ym a yı ö nl e ye c ek t e db ir l er a lı n ac ak tır .
M adde 51 - İs k e le l er d e g ör ü l ec ek ar ı za l a r d er h a l o n ar ı l ac ak , za yı f k ıs ım lar
k uv ve t le n d ir il ec ek v e ya ye n i l er i i l e d eğ iş ti r i l ec ek t ir .
İs k el e ler ü zer i ne m ol o z v e ar tık l ar i l e g eç iş i en g e ll e ye c ek m al zem e
bır ak ılm a yac ak tır .
Madde 52 - Vinç veya benzeri makinaların kullanılmasında, yüklenen malzemenin iskeleye takılarak
iskelenin yıkılmasının veya herhangi bir kaza veya zararı önleyecek gerekli tedbirler alınacaktır.

İKİ N Cİ BÖ L ÜM
Ah ş ap İ s ke l el e rde Al ı na ca k G üv en li k T edb ir le r i
M adde 53 - A hş a p is k e le l er de k ul l an ı lac ak k er es t e, d ü zg ü n , s ık ı D ok ul u, ç ır a lı v e
s ağ l am o lac ak , ü zer i n de f a zl a bu d ak b ul u nm a yac ak tır .
M adde 54 - Is k ar t a, t a m ir e di lm iş v e b o ya nm ış k er es t e v e ta h ta l ar i s k ele ya p ım ınd a
k ull a nı l am a z.
İs k el e ler d e k u l la nı l ac a k k er es t e l er in , c i ns ler i ne gör e t aş ı ya b i l ec ek ler i en ç ok yük e
da ya n a b i lec ek s t a nd ar t k es it l er i hes a p e di l ec ek v e b u k es it l er de n d ah a k üç ük k es it l i
k er es t e k u l la nı lm a yac ak tır .
M adde 55 - İs k e le l er d e g er ek l i d a ya n ık lı ğı s ağ l a ya c ak ç i vi , b u ld o ğ g i b i ba ğ l an tı
m al zem es i k ul l a nı l ac a k tır .
Çi v i l er t am u zu n luk l ar ı yl a v e s i vr i uç l ar ı a r k a t ar af t a n ç ık ac ak ş ek i l de ç ak ıl ac ak b u
uç lar u yg u n ş ek il d e g ö m ülec ek tir .
Ya r a l ı v e p as lı ç i v i l er i s k ele iş l er i nd e k ul l an ı l am a z.
M adde 56 - İs k e le l er in p l atf or m , g eç i t v e ya b en ze r i ye r l er in d e k u l la nı l ac ak k al as l ar ,
u zu n l uğ u d oğ r u l tus u nd a ek s i z, ya n ya n a v e a r a lık s ı z o lar ak k on ul ac ak tır .
K al as uç l ar ı is k el e b it i m ind e k e nd i u zu n l u ğu nu n 1 /1 0 u n da n f a zl a ç ık tığ ı h al l er de , o
k ısm a g eç m e yi ö n le ye c ek u yg u n k or k u luk l ar ya p ı lac ak tır .
M adde 57 - S ı v a, b a d an a ve t am ir a t g ib i iş l er iç i n ya p ı l an ve yük taş ım a ya n is k el e
ge n iş l ik ler i 8 0 s a nt im e tr e d en d ar ya p ılm a ya c ak , d öş em el er in d e e n a z ik i a de t 5x 20
s an t im etr e k es i tt e n d a ha k üç ük k es i tt e k a l as k ul l an ı lm a ya c ak v e b u k a las l ar
b ir b ir l er in e 6 0 s a nt im e tr e d e b ir e ni n e o lm ak ü zer e a l tt a n 2, 5x 5 s an tim etr e l ik
ç ıt a lar l a b ağ l a nac ak tır .
M adde 58 - T uğ l a d u v ar , t aş d u va r v e k a pl a m a gi b i iş l er iç i n ya p ı l an v e yük taş ı ya n
is k el e l er in g e n iş l ik l er i, 1 2 0 s an t im etr e d en a z v e b u n lar ı n du v ar yü z ün e o l an
u zak l ık lar ı is e, 10 s a n tim etr e de n f a zl a o lm a yac ak , d öş em e ler d e h iç b ir ş ek i l de
boş l uk v e ar a lık bır ak ılm a ya c ak tır .
M adde 59 - İs k e le l er d e ya p ı l ac ak k or k ul uk v e ar a k or k ul uk k er es te k es i tl er i 5x l 0
s an t im etr e d en k üç ük o lm a ya c ak v e ar a k or k u l uk lar d öş em e t ab a nı n da n i t ib ar e n 50
s an t im etr e yük s ek l ik te ya p ı l ac ak tır . Anc ak ik i d ik m e ar as ın d a ya t a y k uv v et l er e k ar ş ı
ç apr a zl a r ya p ı l dı ğı n da , ar a k or k ul uk la r k on u l m a ya b i lir .
M adde 60 - Yük taş ı ya n is k e le l er de a l et v e m a l zem en i n d üş e r ek k aza ya s eb e p
o lm as ın ı ön l em ek iç in döş em e dış k ıs m ına 1 5 s a nt im etr e yük s ek l i ğ i nd e b ir e tek
ta ht as ı k on ac ak tır . Bu et ek t ah tas ı i l e d öş em e ar as ı nd a e n ç ok b ir s an t im etr e
boş l uk b ır ak ı la b i l ir .
M adde 61 - Yük t aş ı ya n lar h ar iç o lm ak ü ze r e , 8 m etr e yük s ek li ğ e k ad ar o l a n is k el e
d ik m el er i 8x 8 s a n t im etr e 8- 24 m etr e yük s ek l i k ar as ı n da bu l u na n is k e le d ik m eler i is e
10x 1 0 s a nt im etr e k es it te n d ah a k üç ük o lm a yac ak tır .
Da h a yük s ek v e ya yük t aş ı ya c ak o la n is k e le l er in s t at ik h es a bı ya pı l ar ak g er ek l i
k es it l er s a pt an ac ak tır .
M adde 62 - İk i d ik m e ar as ı, yük taş ı ya n is k e l el er d e 24 0 s a nt im etr e de n , yük
taş ım a ya n is k el e l er d e is e 3 m etr e de n d ah a f a zl a o lm a yac ak tır .
Madde 63 - İskele dikmeleri, binadan ayrılmayacak ve yanlara doğru sallanmayacak veya bel
vermeyecek şekilde düz ve çapraz kuşaklarla takviye edilerek binaya bağlanacaktır.
M adde 64 - İs k e le es a s v e ya t al i d ik m eler i o t ur m a ve ya k a ym a ya p m a yac ak ş ek i ld e
s ağ l am ye r ü ze r in e o t ur t u lac ak ve dik m e a lt l ar ı b ir b ir l er i n e b ağ l a n ac ak tır .
İs k el e ya p ı l ac ak t a ba n yum uş ak ve ya za yıf is e, d ik m eler yük ü ya ym ak iç i n ye t er l i
k alı n lık ta ve bo yu t t a, ahş a p v e ya be t on p l ak l ar ü ze r i n e ot ur tu l ac ak tır .
M adde 65 - D ik m eler yat a y yü ze y o l a r ak ek l e nec ek ve k es i t ler i b ir b i r l er in e eş it
o lac ak , bu n la r ı n d ör t yü zü n e d e a yn ı g en iş l ik te e n a z 7 0 s a nt im etr e u zu n l u ğu n da v e
2, 5 s a nt im etr e k a lı n lı ğ ın d a s ağ l am k er es t ed e n h a zır l anm ış ek ta h ta l ar u zu n ç i vi l er l e
ç ak ıl ac ak v e ya b ü yük c i v at a ( b u lo n) k u l l an ı l m ak s ur e t i yl e ek l e nec ek tir .
M adde 66 - T aş ı yıc ı, k or u yu c u v e ya tak v i ye ed ic i o l ar ak ya p ı lac ak atk ı lar , k uş ak lar ,
ç apr a zl a r v e m es ne t le r , d ik m el er in iç k ıs m ına u yg u n ş ek i ld e ç i v i l e nec ek ve ya
us u l ü ne g ör e t es p i t ed i lec ek tir .
M adde 67 - Ya n k ir iş baş l ar ı , t aş ı yı c ı es as k ir iş ler d en en a z 1 5 s an t im etr e da h a
taş k ın bır ak ıl ac ak v e e s as k ir iş üs tü n e b in d ir m ek s ur e t i yl e h er ik i t ar af t ak i
d ik m el er e ç i vi v e ya c i v at a lar l a b a ğl a nac ak tır .
Yük f a zl a l ı ğı n da n ö tür ü ek le n ec ek ar a atk ı k i r iş le r i , eş it ar a l ık lar l a es as k ir iş e
ç i v i le nm ek s ur e t i yl e t e s p it e d i lec ek tir .
M adde 68 - Ya n k ir iş baş l ar ı n ın du v ar a g ir e c eğ i k ıs ım lar e n a z 1 0 s a nt im etr e
o lac ak tır . B un l ar ı n b aş l ar ı h iç b ir ş ek i ld e ç a pt an k üç ü l tü l em e z ve ya tr aş l an am a z.
P enc er e v e b en ze r i b o ş l uk lar a g e le n k ıs ım l ar is e m es ne t v e ç a pr a z ya p ı lm ak
s ur e t i yl e t es p it e d i lec e k tir .
M adde 69 - B e to n ar m e k ar k as b in a l ar iç i n k ur u l ac ak is k e le ya n k ir iş b aş lar ı nı n b ir
tar af ı 5x 10 s an t im etr e k es it i nd e v e 3 0 s a nt im etr e u zu n l u ğu n da t a ht a lar ç i vi l e ner ek
b in a k o l on u nu n yü zl e r i ne t es p it e d i lec ek tir .
M adde 70 - K öş e d ön e n is k e le l er e, e n a z b ir k öş e k ir iş i ek le n ec ek v e is k e le n in bu
k ısm ı e n a z d iğ er k ıs ı m lar k ad ar d a ya n ık lı o l ac ak tır .
M adde 71 - A tk ı k ir iş l er in d e ek ya p ı l am a z.
M adde 72 - R am pa v e g eç it l er in ik i tar af ı nı n k or k uluk l u o l ar ak ya p ı lm as ı h al i n de ,
eğ im e n ç ok 2 5 d er ec e de ol ac ak v e ü ze r le r i n e 4 0 s an t im etr e d e b ir , k end i
ge n iş l ik ler i k ad ar ç ıt a l ar ç ak ıl ac ak tır .
Ram pa v e geç i t ler 8 0 s an t im etr e d en , ü ze r le r i nd e n yük g eç i r i l ec ek o la n la r is e 12 5
s an t im etr e d en dar olm a yac ak ve b u n lar ı n ge r i ye k a ym am as ı iç i n g er ek l i t e db ir l er
a lı nac ak tır .
M adde 73 - İs k e le n in geç i t v e r am pa m es n et ar a lık l ar ı , k a l as l ar ın es n em es i n i, be l
v er m es i n i ön l e ye c ek v e ü ze r i n d e ya yl a nm ad an yü r ü n eb i lm es i n i s a ğ la ya c ak ş ek il d e
a yar l a nac ak tır .
M adde 74 - İs k e le l er d e k ö pr ü g ör e v i g ör ec e k geç it l er , 6 0 s a nt im etr e d en d ar ve
k or k uluk s u z ya p ı lm a ya c ak tır .
M adde 75 - İs k e le s ök ü lm es i aş ağ ı da b e l ir t i l en es as l ar a gör e ya p ıl ac ak tır .
1 - İs k e le l er i n s ök ülm e s i ne e n üs t k ıs ım da n b aş la n ac ak tır .
2 - İs k e le l er i n b in a b a ğ la nt ı lar ı k a l as lar ın a lı nm as ın d an s onr a v e 1 yuk ar ı da n
aş a ğ ı ya s ır a yl a s ök ül e c ek tir .
3 - Sök ü lm üş ol a n m a l zem e h a ng i yük s ek l ik ten ol ur s a o ls un d o ğr u da n d o ğr u ya ye r e
at ı lm a ya c ak , ik i ye r i nd en ba ğ la n ar ak de n ge l i ş ek i l de in d ir i lec ek v e u yg u n b ir ye r e
is t if e di l ec ek tir .
4 - Sök üm b aş lam ad a n ö nc e h er h an g i b ir s e be p l e, is k e l en i n t ak vi ye v e ya
ç apr a zl a r ı n da n h iç b ir e lem an al ı nam a z. Anc ak s ök üm e b aş la n dık t an s onr a is k e l e
m al zem es i n in i nd ir i lm es i am ac ı yl a ik i dik m e ar as ı ( ak s ) k or k uluk l a r ın ın al ı nm as ı
m üm k ünd ür .
 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çe li k Bo ru lu İ sk el e le rd e Al ı n ac a k G üv en li k T ed bi rl e ri
M adde 76 - Ç e lik bor u l u is k el e l er d e k ul l an ı la c ak b üt ün bor u ve m ad en i k ıs ım lar ın
da ya n ık l ıl ı ğı ve d i ğ er ö ze l l ik le r i t aş ı yac ak la r ı yük e gör e n or m lar a u yg u n
bu l u nac ak tır .
M adde 77 - İs k e le ya p ım ınd an ga yr i İş l er de k ull a nı lm ış bu l un a n b o r u v e d i ger
m al zem e, is k e le ya p ım ı iş ler i n de k ul l a nı lm a yac ak tır .
M adde 78 - Ç e lik bor u l u is k el e l er , s a ğ a v e s o la s a l l anm a ya c ak ş ek i ld e ye te r i k ad ar
ç apr a z b or u lar l a t ak vi ye e di l ec ek v e b in a d a n a yr ı lm a yac ak ş ek i l d e tes p it
o lu n ac ak tır .
M adde 79 - D üş e y v e ya t a y b or u l ar dak i ek le r e n ç ok 6 m etr e d e b ir ya p ı l ac ak tır .
M adde 80 - B or u b aş l ar ı nı n , ta b an a ye r l eş t i r i le n k al as a lt l ık lar a b atm am as ı iç in ,
ö ze l s ur e tt e ya p ı lm ış m aden i baş l ık k ull a nı l ac ak v e bu baş l ık lar ç i v i v e ya u zu n
v i da l ar la bu a l t lık l ar a t es p i t e di l ec ek tir .
M adde 81 - Ç e lik bor u l u is k el e l er d ek i p l atf or m lar d a k u l la nı l ac ak k al as v e ya di ğ er
ahş a p k ıs ım l ar ı n ö ze l l i k ler i i le k ul l a nı l ac ak ç apr a zl a r , k or k ul uk lar , ar a k or k ul uk la r
v e b en ze r i k ıs ım l ar d ak i ar a lık l ar a hş a p is k e l e ler d e ar an a n ö ze l l ik l er e u yg u n
o lac ak tır .
M adde 82 - B or u v e ya m ade n i is k e le l er , s t a t ik , el ek tr i ğ e k ar ş ı u yg un ş ek il d e
to pr ak la n ac ak tır .
M adde 83 - S is l i v e a l ac a k ar a n lık ha v a la r d a , ç a lış m a de v am et t iğ i s ür ec e ,
is k el e dek i m er d i v en v e as ans ör b aş lar ı v e ç a lış ıl a n d öş em e ler bo yda n b o ya u yg u n
ş ek il d e a yd ı n la tı l ac ak tır .
M adde 84 - B or u is k e l en i n b ir k ıs m ı ve ya k ıs ım lar ı n ın s ök ü lm es i n d e g er ek e n
gü v e n lik t e db ir l er i a lı n ac ak v e 75 inc i m ad de h ük üm ler in e u yu l a c ak tır .
DÖ R DÜ NC Ü BÖ L ÜM
As m a İ s ke l el er de Al ı na ca k G üv en li k T edb ir le r i
M adde 85 - As m a is k e l el er i n aş ağ ı v e yuk ar ı h ar ek et ler i n i s a ğ la ya n m ak in a,
teç h i za t v e vi nç l er in , k u ll a nm a ya e l v er iş l i o l d uk lar ın a il iş k i n v e ye tk i l i tek n ik
e lem anc a k ul l anm a ya baş l am ad an önc e d ü z en l e nm iş b e l ge l er i iş yer in d e
s ak la n ac ak tır .
M adde 86 - As m a is k e l e, iş s ır as ın d a s a ğa s o la ve ya i l er i g er i h ar e k et e tm ed en
as ı l ı k a lac ak ş ek i ld e t es p i t e di l ec ek tir .
M adde 87 - As m a is k e l el er i n taş ı ya c a ğı yük l er , ye tk i li t ek n ik e lem a n lar ın
v er ec ek l er i b ir r a por l a b e l ir t i l ec ek ve is k el e ye b un d an f a zl as ı yük l e n ilm e ye c ek t ir .
As m a is k el e le r d e m er d i v en k ul l an ı lm a ya c ak tı r .
M adde 88 - As m a is k e l e as k ıs ı iç i n k u ll a nı l a c ak ç e l ik v e ya k en d ir ha l at l ar ı n ya h ut
be n ze r i m al zem en i n h er g ün iş e baş l am ad an ö nc e m ua ye n e e d i le r e k e zik , k op uk ,
ç ür ük v e ya b aş k a b ir ö zr ü o lu p o lm ad ığ ı h us us u ya p ı iş d ef t er in e k a yd e d il ec ek
anc ak s a ğ lam o l d uğ u an l aş ı l dık t an s o nr a is k e le d e ç a lış m a ya p ı lac ak tır .
M adde 89 - As m a is k e l el er i n, in iş ve ç ık ış yo l lar ı nd a h er ha n g i b ir e ng e l
bu l u nm a ya c ak tır .
M adde 90 - İs k e le l er yap ı lac ak iş e g ör e e n a ğır yük e d a ya n ık lı o l ac ak tır .
T uğl a d u v ar v e s ı v a iş l er in d e k u l la nı l ac ak as m a is k el e l er i n t es pi t e d il ec eğ i as k ı
k ir iş i, 1 6 l ık I p utr e l v e ya a yn ı d a ya n ık lık ta d i ğer m al zem e d en ya p ı l ac ak tır .
As m a is k el e yi taş ı ya c ak h al a tl ar ın gü v e nl ik k at s a yı s ı 6 da n aş a ğı o lm a ya c ak v e b u
ha l at l ar da ek ye r i, h a l k a, b aş lık v e ba ğ l an tı bu l u nm a ya c ak , b un l ar as k ı
dem ir l er in d en k a ym a yac ak ş ek il d e tes p it e d i l ec ek t ir .
M adde 91 - As m a is k e l e p la tf or m u iç in k ul l a nı l ac ak ç if t k öş eb e nt k es it i, 50x 5 0x 5
m ilim etr e v e ya b u ö ze l l ik te d i ğer pr of il l i m al z em ede n ya p ıl ac ak tır .
M adde 92 - As m a is k e l e v i nç ç er ç e ves i n i p la tf or m un iç ve dış k ir iş l er in e b a ğl a ya c ak
c i v at a lar ı nı n ç a pı 5 /8 par m ak ta n ( i nc h) da h a k üç ük o lm a ya c ak tır .
M adde 93 - As k ı k ir iş i , b i na t a v an döş em es i n e v e ya b in a ç er ç e v es i ne U c i va t al ar ı
i le u yg u n v e d a ya n ık lı b ir ş ek il d e t es p i t ed i l e c ek tir .
Ci v a ta ar k a l ar ı n a 1 0 m i l im etr e k al ın l ığ ı nd a ç e lik bir l e vh a k o nu l ac a k ve c i va ta l ar
ç if t s om un l u o lac ak ve ya yl ı v e d ü z pu l l ar la b ir l ik te s ık ı l ac ak tır .
M adde 94 - Ya pı t a v a n d öş em es in e t es p i t e d il ec ek as k ı k ir iş in i n i s k ele ve t es p it iç i n
bır ak ıl ac ak ar al ık la r ı b ir bi r i n e eş it o l ac ak v e U c ı va tas ı nı n b oş l u ğu nu alm ak iç i n I
dem ir i üs tü n e, 1 0x 15 s an t im etr e k es i t in d e a h ş ap ya s t ık lar k on u lac a k tır .
M adde 95 - P l atf or m g en iş l ik le r i , s ı v a iş le r i n de 80 s a n tim etr e de n , du v ar iş l er i nd e
12 0 s a nt im etr e de n a z o lm a ya c ak tır .
M adde 96 - İs k e le l er in d u v ar d a n o la n aç ık lı ğ ı, m a l zem e t ak ım ve a l et l er in a ş a ğı ya
düş m es in i ö n l e yec ek ş ek il d e o lac ak tır .
M adde 97 - İs k e le iç i n de ç al ış an iş ç i l er i n ba ş l ar ı nı k or um ak iç i n e n a z 2 ,5
s an t im etr e k al ı nl ı ğı nd a ta h ta d an ya p ılm ış k o r u yuc u b ir t a v an b u l un ac ak tır .
M adde 98 - As m a is k e l el er d e her m etr ek ar e ye 4 00 k il o gr am dan f a zl a yük
k onm a ya c ak ve as m a i s k ele d e 4 d en f a zl a iş ç i ç a lış tır ı lm a ya c ak tır .
M adde 99 - As m a is k e l el er d e k u ll a nı l ac ak k a nc a , ç e ng e l v e b e n zer l er in i n a ğı zl a r ı ,
gü v e n lik m an da l ı v e ya u yg u n g ü v en l ik t er t i b at ı i l e k ap a tı l ac ak tır .
M adde 10 0 - As m a is k e le k or k ul uk lar ı, e n a z 1 0 0 s an t im etr e yük s e k lik te v e ar a
k or k uluk l u ya p ı lac ak , et ek t ah ta l ar ı is e en a z 1 5 s a nt im etr e yük s e k lik te o l ac ak tır .
BE Ş İN Cİ B Ö LÜM
Sı pa İ s ke l el er de Al ı n ac a k G üv en li k T e dbi r le ri
M adde 10 1 - S ıp a is k e l el er d a ya n ık lı l ık v e ta ş ı ya c a ğı yük l er b ak ım ınd a n ye t er l i
s ağ l am lık ta ve u yg u n m al zem ed en ya p ı lac ak tır .
Madde 102 - Sıva veya hafif işler için kullanılacak sıpa iskelelerde aşağıdaki özellikler bulunacaktır.
1. İs k el e g en iş l iğ i 50 s a n tim etr e de n a z, yük s ek li ği 12 0 s a nt im etr e de n ç ok ,
2. P la tf or m la r ı n k a lı n lı ğı 5 s a nt im etr ed e n v e g e n iş l i ğ i 4 0 s an t im etr ed e n a z,
3. İs k el e k ir iş l er i v e bac a k lar ı 5x 1 0 s a nt im etr e k es it i nd e n k üç ük ,
4. T ak vi ye iç in k ul l a nı l ac ak ç a pr a z v e dü z b a ğ l an tı l ar 2 ,5x 1 0 s a nt im etr e k es i t in d en
k üç ük , o lm a ya c ak tır .
M adde 10 3 - S ıp a is k e l el er d e, b ac ak lar ı v e ya taş ı yıc ı or ta k ir iş l er i ek s i z o lac ak tır .
M adde 10 4 - İk i s ıp a i s k ele ar as ı, m er k e zde n m er k e ze 2 5 0 s an t im etr e de n ç ok
o lm a ya c ak v e is k el e a yak aç ık l ığ ı, yük s ek l i ğ i ni n yar ıs ı nı geç m e yec ek tir .
M adde 10 5 - S ıp a is k e l e bac ak l ar ı , d ü zg ü n v e s a ğl am ye r l er e ot ur t u lac ak tır .
B un u n m üm k ün o lm adı ğı h a l ler d e, dü zg ü n l üğ ü s a ğl am ak iç in bac ak a l tl ar ın a
k onac ak tek par ç a lı ah ş ap ya s t ık lar ın yük s ek l iğ i 1 0 s a nt im etr e de n ç ok
o lm a ya c ak tır .
M adde 10 6 - Du v ar iş l er in d e v e ya 12 0 s a nt i m etr ed e n yük s ek te ya pı l ac ak iş ler d e
k ull a nı l ac ak s ı p a is k e l e ler d e aş ağ ıd ak i ö ze l l i k ler bu l u nac ak tır .
1. G e niş l ik l er i 12 5 s a nt i m etr ed e n a z,
2. Yük s ek l ik l er i 30 0 s a nt i m etr ed e n ç ok ,
3. P la tf or m k alı n lı ğ ı 5 s a nt im etr ed e n a z,
4. İs k el e b ac ak ve k ir iş le r i 1 0x 1 0 s a n tim etr e k es it i n de n k üç ük ,
5. T ak vi ye v e ç a pr a zl a r 2 ,5x 1 5 s an t im etr e v e ya 5x l0 s a n tim etr e k es i ti n de n k üç ük ,
o lm a ya c ak tır .
 ALT I N CI BÖ L ÜM
Bet ona r me K a lıb ı Y a pım ı v e Sö kü münd e Al ı na c ak G üv enl i k T e dbi rl e ri
Madde 107 - Betonarme platformlarının döşeme kenarlarına düşmeyi önleyecek korkuluk yapılacaktır.
B u m üm k ün o lm adı ğı ha l l er de , s er bes t ç a lış m a yı s a ğ lam ak iç i n d ö ş em e k en ar ı n a
k or k uluk l u is k el e ya pı l ac ak tır .
M adde 10 8 - B et o nar m e k alı bı nı t aş ı ya n d ir ek ler e ı zg ar a ç ak ı ld ık tan v e ü zer i n e
k alas k on duk t an s o nr a ç a l ış m a ya b aş l a nac ak tır .
T av an ın 3 m etr e de n yük s ek olm as ı ha l i nd e ar a ç al ış m a pl a tf or m u ya p ı lm ad an ,
ı zg ar a iç i nd e ç a lış ı lm aya c ak tır .
B oş l uk l ar a ge l e n be t o nar m e k o l on k al ıp l ar ın ın d ik im in d e, s ı p a is k e l e, üç a yak lı
m er di v en k ul l a nı lm as ı g ib i g er ek li gü v e nl ik t e db ir l er i a lı n ac ak tır .
M adde 10 9 - B et o nar m e k alı pl ar ın ı n k ir iş k an a tl ar ı b oş l uk t ar af ı n da n
ç ak ılm a ya c ak tır . Z or u n lu h a l le r d e g er ek li g ü v en l ik t ed b ir l er i a lı nd ı k tan s o nr a ,
boş l uk t ar af ı n da ç al ış ı l ab i l ir .
M adde 11 0 - B et o nar m e k alı pl ar ı, k ir iş t a b a n lar ın ı n k a lı p t ah tas ı n da n ö nc e
ç ak ılm as ı g er ek ti ği n d e t ak v i ye e d i lm em iş k ir i ş t ab a nı n a bas ı la r ak ç a lış ılm a yac ak tır .
M adde 11 1 - B u T ü zük te , is k e le l er h ak k ında ön g ör ül e n te d b ir ler d en , dur um a gör e
be t on ar m e k al ı bı na u ygu n o l an l ar ı a yn e n u ygu l a nac ak tır .
B et on ar m e k a lı p lar ı nı n ye t er l i l i ği her b e to n d ök üm ünd e n önc e k ont r o l ed i l er ek ya p ı
iş d ef ter i n e ya zı l ac ak tır .
M adde 11 2 - K a lı p s ök m e iş i aş a ğ ıd a b e l ir t i l en es as l ar a gör e ya p ıl ac ak tır .
1 - Ka l ıb ı a lı n ac ak k ıs m ın ö nc e ç apr a zl a r ı , k o lo n k a na t la r ı a l ın ac a k ve s a h a
tem i zl e n ec ek t ir .
2 - Sök m e iş i e n ç ok i k i ak s ın d ik m eler i a l ın ar ak ya p ı lac ak tır .
3 - Sök m e iş i n i ya p a n iş ç i ler , d ik m eler e tır m anm a yac ak , s ıp a ve b en ze r i ar aç la r d a n
ya r a r l a nac ak l ar d ır .
4 - Sök ü l en k al ıp m al z em es i u yg u n ş ek i l de is tif e d il ec ek tir .
5 - Sök üm s ır as ı nd a , s ök üm yer i n e s ök üc ü d e n b aş k a iş ç i l er g ir m e yec ek t ir .
6 - D ış yü z v e b oş l uk k ıs ım lar d a d üş m e ye k ar ş ı g er ek l i gü v e n l ik ted b ir l er i
a lı nac ak tır .
7 - Ka l ıp m al zem es i n i n ye r e i nd ir i lm es i ve ya yuk ar ı ya ç ık ar ı lm as ı i ç i n m al zem e
de n ge l i o l ar ak , ik i n ok ta d an b a ğ la n ac ak tır .

Y ED İN Cİ B Ö LÜM
M erdiv e nl er de Al ı na c ak G üv enl i k T edb i rl e r i
Madde 113 - Merdiven kolları ve basamakları için kullanılacak kereste en azından sağlam ve birinci
sınıf çıralı çam cinsinden olacak, üzerinde çatlak, yarık, çürük ve bir santimetre çapından büyük
budaklar bulunmayacaktır.
Basamaklar en çok 30 santimetre ve eşit aralıklı olacaktır.
M adde 11 4 - S ab i t b as am ak lı el m er d i v en i il e s e yya r m er d i ve n d e, bas am ak
zı v a n al ar ı i l e zı v a n an ı n g ir ec e ğ i l am ba lar d a aş a ğ ıd ak i ö ze l l ik l er b u l un ac ak tır .
1 - Mer d i ve n k ol u nd a aç ı l ac ak lam b a v e b as am ak zı v an a u zu n l uk l a r ı 2
s an t im etr e d en a z,
2 - Kör de l ik l er v e b un l ar ı n zı v a n a lar ı 2 ,5 s a nt im etr e u zu n l uğ u n da n v e 2 s an t im etr e
ç ap ı nd a n k üç ük ,
o lm a ya c ak tır .
M adde 11 5 - K us ur l u m er di v en l er k ul l an ı lm aya c ak tır .
O n ar ım am ac ı i l e d e o l s a b as am ak a lt l ar ı n a t ak o z k on u lm a ya c ak tır .
Aç ı l ır k a pa n ır e l, m er d i v en l er in d e b as am ak la r k ol l ar a u yg u n bo yu t l ar d a c ı v at a i l e
ba ğ l an ac ak tır . C ı va t a baş ı v e s om un i le a hş ap ar as ın d a r o nd e l a k on ac ak v e k o ntr -
s om un k u l la n ıl ac ak tır .
M adde 11 6 - E I m er d i v en l er i, k ul l a nı l dık l ar ı ye r ler e , a lt ve üs t k ıs ı m lar ı k a ym a ya c ak
v e ya bu yer l er de n k ur t u lm a ya c ak ş ek il d e ye r l eş t ir i lec ek t ir .
M adde 11 7 - T aş ın ır m er di v en l er de k ol l ar , or t a ye r i nd e n, b ir t ar af ı ek lem l i, d i ğ er
tar af ı ç e ng e l l i l am a ya hu t zi n c ir i l e b ir b ir i n e ba ğ l an ac ak tır .
Cı v at a b aş ı ve lam a i l e a hş a p ar as ı n a r o nd e l a k on ac ak v e k o ntr s o m un
k ull a nı l ac ak tı r .
T aş ın ır m er d i v e nl er i n üs t b a ğ la nt ı la r ı m ent e ş e i l e ya p ı lac ak tır . B a ğ la nt ı lar
taş ı yac a ğı yük e u yg u n b o yu t l ar d a o l ac ak , k o l l ar a aç ı l an d e l ik ler , m en t eş e c ı v at a
ç ap ı nd a n da h a b ü yük o lm a ya c ak tır . Cı v a ta l a r da k on tr - s om un k u l la nı l ac ak tır .
T aş ın ır m er d i v e ni n s o n b as am ağ ı nd a ç a lış ı l am a z.
M adde 11 8 - T aş ın ır m er di v en l er l e e l m er d i v en l er i ni n k ol uç l ar ı n a , k a ym a ya c ak
ş ek il d e p ab uç l ar k on a c ak , m er d i ve n l er m ad e n i v e k a yg a n d ôş em e l er d e k ul l an ı lac ak
is e, p a buç a l t lar ı na a yr ıc a t ır t ı ll ı l as t ik v e ya m antar ek le nec ek ti r .
Me r d i v en l er u za t ı lm ak am ac ı yl a b ir b ir le r i n e e k len em e z. 4 m et r e d en u zu n t aş ı nır
m er di v en l er l e e l m er d i v en l er i, ç el ik b or u v e ya pr of i ld e n ya p ı l ac ak tı r .
M adde 11 9 - İş ç il er i n ge l i p g eç t i ği ye r ler d e k ull a nı l ac ak m er d i v en i n etr af ı h a la t,
zi n c ir v e ya ahş a p k or k u luk l a ç e vr i lec ek ve g ör ü n ür ye r l er e u yar m a l e v ha l ar ı
as ı l ac ak tır .
M adde 12 0 - S ab i t i nş aa t m er di v e n ler i n de , ç ık ıl ac ak p l atf or m lar a k or k ul uk v e u yg u n
et ek l ik k onac ak v e b u p la tf or m lar 60 s a n tim e tr e d en d ar ya p ılm a ya c ak tır .
Me r d i v en i n b ir ve ya h e r ik i k ol u, ç ık ı lac ak yer i n p la tf or m un u e n a z 9 0 s a nt im etr e
aş m ış o l ac ak v e m er d i v en i n s o n b as am ağ ı i l e p la tf or m un a r as ı 4 0 s an t im etr e yi
geç m e ye c ek t ir .
M adde 12 1 - 1 0 m etr e yük s ek l iğ i n i geç e n s a b it m er d i ve n le r d e, her 10 m etr ed e b ir
d in l enm e p l atf or m u ya pı l ac ak tır .
M adde 12 2 - Ya p ı nı n du v ar b oş l uk lar ı k a pa t ılm a ya n ve ya g er ek li t ed b ir l er
a lı nm a ya n k ıs m ınd a m er d i v e n k u l la nı lm a yac ak tır .
M adde 12 3 - B as am ak l ar ı ya pı lm am ış b et o n ar m e m er d i ve n d öş em e ler i n e k a ym a
v e ya düş m e yi ön l e ye c ek a hş a p b as am ak la r v e k o v a boş l u ğu k en ar l ar ı na is e u yg u n
k or k uluk l ar ya p ı la c ak tı r .
M adde 12 4 - Dü z s aç t an v e ya m ad en i m al ze m eden ya p ı lm ış m er di v en
bas am ak lar ın ın üs t l er i k a ym a yac ak m al zem e i l e k a p la n ac ak tır .

BE Ş İN Cİ K I SIM
Y ık ım İ şl e rin de Al ın a ca k G üv e nl ik T edb ir l er i
M adde 12 5 - Yık ım iş l er i, a nc ak s or um lu v e ye tk i l i tek n ik e l em anı n d e ne t im i a l tı n da
ya p ı lac ak tır .
M adde 12 6 - Yık ım da n ö nc e ya p ı nı n iç i nd ek i v e etr af ı nd ak i h a v ag a z ı, s u ve el ek tr ik
ba ğ l an tı l ar ı k es i l ec ek ti r . Yık ım s ır as ı nd a s u v e e lek tr i ği n k ul l an ı lm as ı ger ek ti ğ i
ha l l er de , b un l ar , ya p ı dış ın d a ö ze l k or u yu c u l ar iç i ne al ı nac ak la r d ır .
M adde 12 7 - Yık ım s ır as ı n da ç ık a n taş , tu ğ l a, d em ir v e m o lo z g i b i ar tık l ar k a t
döş em el er i nd e yı ğı lm aya c ak tır . Yık ı l a n k ıs m ın m al zem e v e m o lo zl a r ı k at ta n k ata
v e ya ye r e g ü v e nl ik t e d b ir l er i a l ın dık t an s o nr a a tı l ac ak tır .
M adde 12 8 - Yık ım s ır as ı n da ç ık a n k ir em it, t uğ l a v e ya b en ze r i m a l zem e n in ye r e
i nd ir i lm es i n de k ul l an ı l an ol uk l ar ı n üs tl er i k a pa l ı o lac ak ve ç a l ış m a s ır as ı n da
aş a ğ ı ya b ır ak ıl an m al z em e, o luk ta n a l ınm ad ı k ç a b aş k a m al zem e b ı r ak ılm a yac ak tır .
M adde 12 9 - A lt ı nd a v e ya etr af ın d a b u lu n an iş ç i ler i n g ü ve n l iğ i s a ğ l anm ad ık ç a
yık ı l ac ak k ıs m ın d u v ar v e d öş em el er i k it l e h a l in d e yık ı l am a z.
Du v ar ı n d öş em e ye ot u r du ğ u k ıs ım da v e ya h e r ha n g i b ir yük s ek li ğ i n de ş er i t g i b i
o yuk aç m ak ve s o nr a du v ar ı üs t te n i p l e ç ek m ek v e it t ir m ek s ur e t i yl e yık ım
ya p ı lm as ı ya s ak tır .
M adde 13 0 - Yık ı l ac ak k ıs ım lar , yık ı lm ada n önc e ve yık ım s ır as ın d a b ol s u i le s ık
s ık ıs l at ı l ac ak ve t o z k a lk m am as ı iç i n g er ek l i t ed b ir le r a lı nac ak tır .
M adde 13 1 - Yık ı l ac ak k ıs m ın e tr af ı n da , e n a z ya p ı yük s ek l i ği n i n ik i k atı n a eş it
gü v e n lik al a nı b ır ak ıl a c ak v e b u a la n k or k ul u k la ç e vr i lec ek tir .
B oş a la n b u lu nm am as ı g i b i ne d en l er l e bu yü k üm ün ye r i ne g e ti r i lm e s i o l an a ğı yok s a
yık ım s ır as ı nd a f ır l a ya c ak p ar ç a l ar ı n e tr af a z ar a r v er m es i n i ön l em ek iç i n, ya p ı
etr af ı g er ek li yük s ek l ik v e d a ya n ık lı l ık ta b ir p er d e i l e ç e vr i l ec ek t ir .
Madde 132 - Elle yıkılacak duvarlar için kurulacak iç kısım iskeleleri tabandan en çok 4 metre
yükseklikte yapılacaktır.
M adde 13 3 - B i na d ak i m er di v en l er ve b u n lar ı n d a ya n ak lar ı e n s on r a yık ı l ac ak tır .
M adde 13 4 - Cam l ı k a pı , p enc er e v e a yn a gi b i k ır ı l dık l ar ı n da t e hl ik e li ol a b il ec ek
k ıs ım lar , yık ım a b aş l a m adan önc e s ök ü lü p u yg u n yer l er e taş ın ac ak l ar d ır .
M adde 13 5 - Yık ım da ç a lış an iş ç il er e g ö zl ük , k or um a b aş lı ğı ( bar e t) v e ç e l ik
bur u n lu a yak k abı g i b i k iş is e l k or u nm a a r aç l a r ı v er i lec ek tir .

ALT I N CI K IS IM
Y apı İ şl e ri nd e Kul la n ıl an M a kin e v e T e çh iz at t a Al ı na c a k G üv enl i k T ed bi rl e ri
M adde 13 6 - Ya p ı iş l e r i nd e k u l l an ı la n m ar in a lar d a, h ar ek et i i l et e n k avr am a v e
d iş l i l er u yg u n ş ek i l de k or un ac ak tır .
M adde 13 7 - G ır gır v i nc in k ul l an ı lm as ın d a a ş ağ ı dak i t ed b ir l er a lı n ac ak tır :
1 - V inc i n e lek tr ik m otor u t o pr ak la nm ış o l ac ak tır .
2 - V inc i n ş a lt er i o tom at ik o l ac ak , v i nç k o v as ın ın be l ir l i b ir yük s ek li ğe ç ık m as ı
ha l i nd e o tom at ik ş a l te r d e vr e yi k es ec ek ti r .
3 - V inç t am bur yu v as ı ç e l ik t el i n u zu n l u ğu i l e or an tı l ı o lar ak s eç i l m iş o lac ak tır .
4 - Ç e l ik h al a tı n tam b ur d a n dış ar ı f ır l am as ı ön l e nec ek tir .
5 - Ku l l an ı lac ak ç e l ik ha l at ı n ç ap ı 1 2 m i l im etr e d en a z o lm a ya c ak , s ağ l am v e
ö zür s ü z t e l ler d en ya p ı lm ış o l ac ak tı r .
6 - Ko v a k anc as ı na t a k ılac ak ç e l ik ha l at ı n u ç k ıs m ı yük s ük l ü o lar a k k anc a ya
tak ı lac ak v e s er b es t k a la n uç k ıs m ı u zu n k ıs m a en a z 3 ad e t u k l e m ens i i l e u yg u n
ş ek il d e tes p it ed i l ec ek tir .
7- K a nc a nı n k ov a da n k ur tu lm am as ı iç i n , m and a l, k i li t l i m an d al v e ya b ağ l am a g i b i
u yg u n ter t i ba t b ul u nac ak tır .
8 - V inc i n tes p it ed i l d i ğ i k o lo n a hş a p is e , k e s it i 2 0x 20 s an t im etr e d en k üç ük
o lm a ya c ak v e k o lo n, s ağ a s o l a ya l p a ya pm aya c ak ş ek il d e tes p it e d il ec ek tir .
9 - Ek b ul u nd u ğu ha l l e r de , k o l on u n d ör t b ir yü zü n de , ek l em e ş ar t la r ın a u yg u n
s ap l am a ya p ı lac ak tır .
10 - H ar ek e ti s ır as ın d a k at l ar ar as ı n da k o va ya tak ı lac ak h er ha n g i b ir en g e l
bu l u nd ur u lm a ya c ak tır .
11 - İç in e k on ac ak her t ür lü m al zem e n in yük s ek li ğ i k o v a üs t dü ze yi n i aş m a ya c ak tır .
12 - K a l as , u zu n ta ht a , dem ir ve b e n ze r i m al zem e ve ya eş ya g ır g ır v i nc e u yg u n v e
em ni ye t l i ş ek i ld e b a ğl an d ık tan s onr a t aş ı n a c ak tır .
13 - H ar ek e ti s ır as ın d a a la b or a o lm am as ı iç i n k o v a s ap ı k e na r ı nd a k il i tl i m an da l
k ull a nı l ac ak tı r .
14 - G ır gır v inc i ç a l ış t ı r an iş ç i ye gü v e nl ik k em er i, l as t ik e l d i ve n ve l as t ik a yak k ab ı
g ib i u yg u n k iş is e l k or u yu c u ar aç l ar v er i l ec ek t ir .
15 - G ır gır v inc i n t ab a nd a d ur du ğ u a la n ın ö n yü zü n d e p ar m ak lık ( b ar i yer ) ş ek li n de
b ir k ap ıs ı bu l u nac ak , d iğ er t ar af la r ı is e e n a z 9 0 s a nt im etr e yük s e k liğ i n de b ir
k or k uluk l a ç e vr ilm iş o l ac ak tır .
16 - G ır gır v inc i n h ar e k eti s ır as ı n da ç e v r i l i a l an iç i n de hiç b ir iş ç i
bu l u nd ur u lm a ya c ak tır .
17 - G ır gır v inc e m al z em e yük l e ye n b ü tü n is ç i ler e k or um a bas l ığ ı ( bar e t)
g i yd ir i l ec ek t ir .
18 - G ır gır v inc i n b üt ü n k ıs ım la r ı e n a z h af t a da bir k er e v e a yr ıc a h er ye r
de ğ iş m es i n de k on tr o l ed i l ec ek v e s on uç l ar yap ı iş d ef t er in e ya zı l ar ak
im za l a nac ak tır .

Y ED İN Cİ K I SIM
Çe şit li H ük üm le r
M adde 13 8 - B u T ü zük te b e l ir t i lm em iş o l an h us us l ar da iş ç i s ağ l ığ ı v e iş g ü v en l i ği n e
i l iş k in d i ğe r tü zük le r i n ya p ı iş ler i n de u yg u l a m a k abi l i ye t i o l an h ük üm ler i d e
u yg u l an ır .
M adde 13 9 - B u T ü zük te ö n gör ü l en s ağ l ık v e g ü v en l ik t ed b ir le r i ön em ler i
bak ım ınd a n es as a i liş k in v e b ir inc i d er ec ed e t ed b ir le r d ir .
M adde 14 0 - 2 5 A ğus t os 1 97 1 g ün l ü v e 1 4 75 s a yı l ı İş K a nu n un u n 7 4 ü nc ü
m addes i n e d a ya nı l ar a k dü ze n l en e n v e D an ış ta y’ c a d a i nc e l en e n b u T ü zük
hük üm ler i , Res m i G a z et e i l e ya yım ı gü n ü nd e yü r ür l üğ e g ir er .
M adde 14 1 – Bu t ü zük h ük üm ler in i Bak a n lar K ur u l u yü r üt ür .