Netbhet eMagzine | November 2010

नेटभेट ई-मािसक - नोव्हें बर २०१०

सप
ं ादक व पर्क
पर्कााशक - सिलल चौधरी : salil@netbhet.com
पर्णव जोशी : pranav@netbhet.com

मख
ुखप
पष्ठ
ृ - India - Colours of India - Flower garlands for sale Flickr

लेख
खनन-
मंदार िशंदे : shindemandar@yahoo.com
माऊ: uma20.satish@gmail.com
िववेक तवटे : vtavate@gmail.com
सष
ु मेय: pravinmila@gmail.com
तन्वी दे वडे : deode.tanvi@gmail.com
महें दर् कुलकणीर् : kbmahendra@gmail.com
सष
ु मेय : pravinmila@gmail.com
हे रंब ओक : heramboak@gmail.com
रणिजत फरादे
ं : zampya.com@gmail.com
नेहा कुलकणीर् : belgishilpa@gmail.com
अनज
ु ा: anuja269@gmail.com
सिलल चौधरी : salil@netbhet.com

© या पस्
ुस्तका
तकातील सव
सवर्र् लेख, िचतर्
िचतर्े,े फोटोगर्
गर्ााफ्स याच
ं े हक्क लेख
खककाच्य
ंच्याा स्व
स्वााधीन.

© नेट
टभे
भटे ल ो गो , म ख
ुखप
पष्ठ
ृ व नेट
टभे
भटे इ-म
मािसक
िसकााचे सव
सवर्र् हक्क पर्क
पर्कााशकाच्य
ंच्याा स्व
स्वााधीन.

सप
ंपक
कर् - सिलल चौधरी , पर्णव जोशी www.netbhet.com
४९४, िविनत अपाटर् मेंट्स, साई सेक्शन, अंबरनाथ (पव
ू )र् , ठाणे ४५१५०१

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

अत
ंतरंरं ग

दे वीयों और सज्जनो........

िचरं जीव बाबाना....

ं

भारत - एक माकेर्टीग
ं कॉलनी

राग
ं

पाऊस आिण ती

रुखवत....आठवणी मनातल्या

सबकी पसंद िनरमा !

घटस्फोट....

गंध चाफ्याचा

अरुदे वीची कहाणी

आठवणीचे
ं िपंपळपान

आपण िहला पािहलेत का???

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

दे वीयों और सज्जन
सज्जनोंों……

’दे वीयों और सज्जनो…..’ अनेक वषानी

र्ं हीच हाक पन्
ु हा एकदा ऐकायला िमळणार आहे आजपासन
ू ….
११ ऑक्टोबर , अिमताभचा वािढ्दवस … ह्याच िदवसाचे औिचत्य साधन
ू यावेळेस सोनीवर KBC पन्
ु हा
एकदा सरू
ु होतेय!!! गेला िदड मिहना सोनीवर ’कोई भी सवाल छोटा नही होता’ सागणाऱ्या
ं अिमताभच्या
मस्त जािहराती पहायला िमळाल्या……. नंतरच्या िदवसात अिमताभ स्वत: या कायर्कर्मासाठी तयार
असल्याचे सागत
ं , पर्ेक्षकाना
ं तम्
ु ही तयार आहात का िवचारत होता……. आिण आता तर तास- िमिनट-
सेकंद असे काऊंटडाऊनच सरू
ु आहे ……
काल चॅ नल्स बदलता बदलता सोनीवर अिमताभ कौन बनेगा मधे एका स्पधर्क मिहलेशी संवाद साधत
होता, “आप सबको डाट
ँ दे तीहै ….. हमको डाट
ँ िदया…. कंप्यट
ू रको डाट
ँ िदया……” असे म्हणत मग तो
पर्ेक्षकामधे
ं बसलेल्या त्या मिहलेच्या नवऱ्याला म्हणाला, “आप अभी बचे हुए है !!! ” अत्यंत िमिश्कल
भाव चेहेऱ्यावर, आवाजाची नेहेमीची राखलेली िवनमर् पट्टी, आश्वासक अिस्तत्व……नकळत ती जािहरात
पहाणाऱ्या माझ्याही चेह्ऱ्यावर हसू आले….. चॅ नल्स िफरताना पढ
ु चे चॅ नल आले ितथे दे खील एका
िरऍिलटी शोची जािहरात होती….. दस्तरू खद्द
ु राखीताई सावंत त्याच्या
ं अदालतीत बोलत होत्या….. त्याही
नेमक्या अिमताभच्याच आवाजात बोलल्या पण अगदी व्यक्तीमत्त्वाला साजेसे, अिमताभची नक्कल करत
त्या म्हणत होत्या, “मेरा नाम िवजय दीनानाथ चौहान है ….हाय….. तो िफर बाप का नाम क्या….
चौहान????” असा अितशय गहन पर्श्न त्यानी
ं कॅमेऱ्याला िवचारला …………. पिहल्या िठकाणी खद्द
ु
अिमताभ असन
ू त्याचा एकेरी उल्लेख करूनही आदर वाटतो तर दस
ु ऱ्या िठकाणी बाईंना आदराथीर्
बहूवचन वापरले तरी कीवही करावी वाटत नाही!!! खोल अथागं डोहाची धीरगंभीरता आिण उथळ
पाण्याचा खळखळाट यातला फरक त्या १० िमिनटात जाणवन
ू गेला!!!
मनात आिधच्या कौन बनेगाच्या आठवणी येत होत्या, “कंप्यट
ु रजी लॉक िकया जाए!!!” ,”गड
ु नाईट,
शब्बा खैर, शभ
ु रातर्ी, अँड डू टे क व्हे री गूड केअर यरू सेल्फ” वगैरे अिमताभची वाक्य त्याच्या ईतर अनेक
डायलॉग्ससारखेच िहट झाले आिण वेळोवेळी वापरले गेले!!! आपण लोकिपर्यतेच्या उच्चतम
िशखरासमोर बसलो आहे याचं कणभरही दडपण स्पधर्काना
ं येऊ न दे ता अत्यंत हलकंफूलकं , िवनोदी तर
कधी गंभीर बोलत हा कायर्कर्म रं गतो!! पण उच्चारलेला पर्त्येक शब्द ऐकला की अिमताभमधल्या
पर्ितभेची, िवद्वत्तेची जाणीव होते!! त्याचा सस
ु ंस्कृत वावर कायर्कर्माची उं ची वाक्यागिणक वाढवत
असतो!!
अिमताभ अिभनेता म्हणन
ू मला ’अँगर्ी यंग मॅन’ पेक्षा शात,
ं गंभीर भिु मकामधला
ं जास्त आवडतो
नेहेमी!!! जन्
ु या िचतर्पटापै
ं की आनंद, अिभमान, िमली, शोले, चप
ु के-चप
ू के, आखरी रास्ता, ….. वगैरे
िकतीही वेळा पािहले तरी पन्
ु हा पहायला आिण ते ही अध्यात
र् न
ू वगैरे कसेही पहायला आवडतात!!! तर
जंजीर, कालीया, मक
ु द्दर का िसकंदर, डॉन, खद
ु ा गवाह, नमकहराम,मदर् …… वगैरे नवऱ्याचे आवडते……
शोले बद्दल तर पर्त्येक ब्लॉगरनी एक एक स्वतंतर् पोस्ट िलहीली तरीही अजन
ू िलहीले जाऊ शकते असे
वाटावे!!

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

गेल्यावेळेस कौन बनेगा आले तेव्हा अिमताभ नक

ु ताच सावरत होता, त्याआिधचे त्याचे सय
ु व
र् ंशम, आज
का अजर्न
ू वगैरे मी पहाण्याच्याही फंदात आजतागायत पडलेले नाहीये….. िकतीही असले तरी मावळत्या
सय
ु ाला
र् पािहले की रुखरुख वाटते तसले कािहसे वाटायचे तेव्हा मला!! पण अस्ताकडे जाणारा सय़
ु र् हा
सय
ु च
र् असतो हे या माणसाने दाखवन
ू िदले…. तळपणे हाच ज्याचा गुणधमर् तो लख्ख पर्काशात,
झगमगाटात पन्
ु हा येणार हे सत्यच!!! बडे िमयाँ छोटे िमयाँ च्या ’मखना’ मधे अिमताभकडे दल
ु क्ष
र् होऊन
जेव्हा गोिवंदा आिण माधरू ीच फर्ेममधे िदसत होते तेव्हा स्वत:चेच कािहतरी चक
ु तेय असे वाटत होते……
पण ही चक
ू आपल्याला फार काळ करू न दे ण्याची जबाबदारी होती अिमताभची….. पन
ु रागमन, सेकंड
ईिनंग वगैरे शब्द आपल्यासाठी हा असा वावरला जसा कधी बाजल
ू ा झालाच नव्हता…. आिण ते खरे ही
आहे तो नव्हता तेव्हा त्याचे स्थान िरकामे होते!!!!
आताचे िचतर्पट आठवायचे तर मोहोब्बते … हा पािहला तेव्हा शाहरूखला पहायचा नक
ु ताच कंटाळा
यायला लागल्याची जाणीव होती आिण अिमताभला तर पहायचेच होते, आँखे…. अिमताभ-सिु श्मता
एकतर् , िकती वेळा पािहलाय तिरही आवडतोच, खाकी….
ँ अिमताभ-अजय एकतर् , चक
ू वच
ू नये असा
अनभ
ु व, िचनी कम….. अिमताभ- तब्बू एकतर्, न पटणारे काही असेल तर दल
ु क्ष
र् करूनही अनेकदा
पािहला जाणारा िसनेमा, भत
ु नाथ…. पारायण चालते याचे, कारण हा मल
ु ाचाही
ं अत्यंत लाडका….. “यार
मैं भत
ू हँु की नही??? ” असो की “ए चार फूट दो ईंच” असो अिमताभचे डायलॉग्स तोंडपाठ असणारी
पढ
ु ची िपढी आमच्या घरातच नव्हे तर सगळीकडेच तयार आहे …..
क्यंू हो गया ना, अक्स, कभी खश
ु ी टाईप िसनीमे, िनशब्द वगैरे पर्काराच्या
ं वाटे ला मी शक्यतो जात
नाही…… हे म्हणजे अिमताभला िसनीमात घेणे आिण वाया घालवणे…..मागे एकदा शर्ीकात
ं बोजेवारानी
ं
असल्या पर्काराला एक मस्त उपमा िदली होती ,” सोन्याच्या सरु ीने बटाटा कापणे” ….. अिमताभसारखी
लखलखती सरु ी घेऊन त्याला गुळचट डायलॉग्स दे णे वगैरे पर्कल्प करण जोहर हातात घेत असतो!!!
कौन बनेगा बाबतच बोलायचे तर त्याच धतीर्वर आलेल्या ईतर अनेक कायर्कर्मापै
ं की एक ’छप्पर फाड के’
सोडले तर ईतर कोणाचे नावही आत्ता आठवत नाही….. कौन बनेगाच जेव्हा शाहरुखरावानी
ं हातात घेतले
तेव्हा त्या कल्पनेनीच मी फर्ीझ झाले होते त्यामळ
ू े त्यानी
ं कंप्यट
ु र कसा फर्ीज केला ते पहायला मातर् कधी
गेले नाही, तेच ’पाचवी
ँ पास’ च्या बाबत, शाहरुख एक आगाऊ आिण मल
ु ं सात आगाऊ, हा पर्कार
पहाणे हे न पटणारे होते!!!
अिमताभ, माधरू ी, निसरुद्दीन शहा, अनप
ु म खेर ….. या पर्त्येक नावावर खरं तर एक एक संपण
ु र् पोस्ट
(िनदान) होऊ शकते!!! टीकाकाराना
ं उत्तरं ही टीका न करता शातते
ं ने दे ता येतात, आपल्यातल्या गण
ु ाची
ं
स्वत:लाच पारख असेल तर जग कािहही बोलू दे त आपली शातता
ं ढळू द्यायची नसते, लोकाना
ं काय
चागले
ं काय वाईट हे अचक
ू समजत असते वगैरे अनेक गोष्टी या सगळ्याकड
ं ू न िशकता येतात!!! थोडेफार
अपयश आले तरी आपला तोल ढळता कामा नये , always be graceful हे िशकवणारी ही
िवद्यापीठं !!! माधरू ीचे मत्ृ यद
ु ं ड, दे वदास (माधरू ीसाठी, बािक आनंद ) असो की ईतर िसनीमे असो ितचे
माधय
ु र् आिण गोडवा कुठे ही तसभ
ु र कमी होत नाही…… अनप
ु मचे साराश,
ं डॅडी असो की खोसला का
घोसला, वेडनेसडे असो, वेगळे पण िदसतेच….. निसरुद्दीन बद्दल बोलणे म्हणजे स्वत:चा मान वाटतो
मला….. ईक्बाल, वेडनेसडे, सरफरोश वगैरे काही फक्त उदाहरणे बािक मगा म्हटल्यापर्माणे िनदान एक
संपण
ु र् पोस्ट होईल येव्हढे िलहीले/ बोलले जाऊ शकते!!!
लोकाना
ं हवा तो गोंधळ घालू दे त, आपण शातते
ं ने आपल्यातल्या पर्ितभेला जपायचे , समंजसपणे कठीण
पिरिस्थतही धीराने सामोरे जायचे…. आपल्या मनातली आपली पर्ितमा जपली की लोकाच्या
ं मनात त्या
पर्ितमेची स्थापना होतेच वगैरे धडे आपल्या वागणक
ू ीतन
ू दे णारी ही व्यिक्तमत्त्व!!! दस्तरू खद्द
ु ’यश’ हा
शब्द पर्त्यक्ष जगणारा , आयष्ु य म्हणजेच या शब्दाची व्याख्या असणारा तिरही अत्यंत िवनमर्, सहज

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

वागणे बोलणे असणारा अिमताभ ’पा’ मधे सद्ध

ु ा आवडला होता…. वयाचे बंधन कलेच्या, मेहेनतीच्या
आड येऊ न दे णे म्हणजे काय याचे हे एक उदाहरण!!!
बरचं िलहीलं नाही….बरचं अजन
ू ही िलहीले जाऊ शकते, िकत्येक िचतर्पटाचे
ं तर नावही आले नाहीये
तिरही थाबते
ं य आता ……. काल अिमताभला पािहले आिण पाठोपाठ राखीताईंनी गोंधळ घातला मग
सरू
ु झालेले हे िवचारचकर्!!! शेवटचे महत्त्वाचे काम , अिमताभला वािढ्दवसाच्या अनेक अनेक
शभ
ु ेच्छा!!!
आिण आता माझे पलायन िकचनमधे कारण व्यस्त रहाणाऱ्या अिमताभचे कौतक
ू करायचे आिण स्वत:चे
काम चालढकल या तत्त्वावर करायचे हे मला तत्त्वत: मान्य नाही!!!
तर काय बाय बाय, अपना खयाल रिखयेगा, हम बस यँू गये और यँू आये!!!

तन्व
तन्वीी http://sahajach.wordpress.com

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

काय वाटे ल ते

िचरं जीव बाबाना,

ं
िशरसाष्टाग
ं नमस्कार .

काल सकाळी उठल्यावर तम्

ु हाला झोपलेले पाहीले, वयोमानामळ
ु े कृश
झालेला ८५ च्या आसपास वय असलेला दे ह, अगदी सडपातळ
शरीरयष्टी, बरे च दात पडल्यामळ
ु े खपाटी गेलेले गाल, आिण बंद
असल्याने खोल गेलेले डोळे - हे सगळं पाहीलं आिण मला गलबलन
ू
आलं. आयष्ु यात आजपयर्ंत कधी वाटली नसेल इतकी आित्मयता
एकदम दाटून आली- थोडं भरून आलं, नक्की कशामळ
ु े हे माहीत
नाही.तम
ु चा थकलेला चेहेरा पाहून मनात कालवाकालव झाली.
खरं तर तम
ु चे वय मोठे , मी तम्
ु हाला तीथर्रूप िलहायला हवे पण, तम
ु चे
छतर् कायम डोक्यावर रहावे असे वाटले, म्हणजेच त्यासाठी तम्
ु ही
’िचरं जीव’ रहायला हवे असे मनात आले म्हणन
ू हा असा मायना…

आज अगदी खरं खरं िलिहतोय- तम

ु ची साधी राहणी मला लािजरवाणी वाटायची िमतर्ा मधे. सगळ्याचे
ं वडील
जेंव्हा पॅंट शटर् वापरायचे, तें व्हा तम
ु चा साधा धोतर आिण शटर् घातलेले पािहले की मला उगीच कमीपणा
वाटायचा- आिण खरं सागायचं
ं तर आपले वडील असे कपडे का घालतात म्हणन
ू िमतर्ासमोर
ं लाज पण
वाटायची. त्या लहान वयात कपडे सगळ्यात महत्वाचे, आिण त्यावरून समाजात तम
ु चे स्थान तयार होत
असते, असा एक समज झाला होता हे तर कारण होतेच. बरं इतर मल
ु ं िमतर् वगैरे आपल्या सारखीच मध्यम
वगीर्याचीच,
ं वडीलाच्या
ं पॅंट्स आल्टर करून त्याच्या हाफ पॅंट बनवन
ू घालायचे, आिण तम्
ु ही पॅंट न वापरल्याने
मला त्या िमळायच्या नाहीत- म्हणन
ू असेल कदािचत. तम
ु च्या त्या साध्या कपड्या आड दडलेलं तम
ु चं मन
मला कधी ओळखता आलं नाही.
लहान वयात वडील गेल्याने अंगावर पडलेल्या जबाबदारीने तम्
ु हाला अकाली ’मोठं ’ केलं होतं का?? वडलाचा
ं
झालेला मत्ृ यु आिण आकिस्मकपणे पडलेली भाऊ आिण बिहणीची
ं जबाबदारी- कदािचत स्वतःच्या बिहणीचे
ं
लग्न जळ
ु वताना आलेला कडू अनभ
ु व, गाठीशी असल्यामळ
ु े तम्
ु ही लोकाकड
ं ू न एकही पैसा न घेता लग्न
जळ
ु वण्यासाठी केलेली मदत, स्थळं सच
ु वणे, आिण हा असा लग्न जळ
ु वण्याचा घेतलेला वसा , आिण त्यासाठी
पर्संगी स्वतःची पदरमोड करून लोकाना
ं केलेली मदत…..त्यािनिमत्त घरी येणारे लोकं… याचा
ं आम्हाला खप
ू राग
यायचा. इतराकडे
ं फक्त त्याचे
ं नातेवाईक पाहुणे येतात, पण आपल्याकडे हे असे लोकं (ज्याच्याशी
ं कुठलाही नाते
संबंध नाही असे)का म्हणन
ू येतात पाहुणे म्हणन
ू ?? आमच्या आयष्ु यातल्या पर्ायव्ह्सी वर हे येणारे लोकं
आकर्मण करताहे त असे वाटायचे.

शासनाचे ’वगर् एकचे’ (Claas I)अिधकारी होता तम्

ु ही ! पण स्वतःसाठी पैसा खचर् करणे कधीच मान्य नव्हते.
नेहेमी अगदी फाटे पयर्ंत वापरलेल्या चप्पल, आिण धोतर कुता,र् असा वेश. बरोबरच्या सगळ्या अिधकाऱ्यानी
ं
स्कुटर घेतली होती, घरात िफर्झ वगैरे चैनीच्या समजल्या जाणाऱ्या वस्तू घेतल्या होत्या, पण तम्
ु ही मातर् आम्ही
िकतीही मागे लागलो, तरी कधीच ह्या गोष्टीसाठी
ं खचर् केला नाही. स्वतःच्या गरजा अगदी कमीत कमी ठे ऊन

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

उरलेल्या पैशातन
ू समाजाचे काहीतरी दे णं लागतो, म्हणन
ू केलेले एखाद्या दरू च्या नातेवाईक असलेल्या बिहणीचे
लग्न, िकंवा परगावाहून कोणी मल
ु गी दाखवायला आणली, तर तो कायर्कर्म पण आपल्याच घरी करायचे- असो,
परं तु हे सगळं पािहले की आम्ही िचडून जायचो. तें व्हा नेमकं हे िवसरायचो, की आमच्या नेहेमीच्या गरजाना
ं
तम्
ु ही कधीच कमी पडू िदले नाही- िवनाकारण तम
ु चा राग करत रहायचो..

घरी तमु च्याकडे येणारा माणस

ू िकतीही मोठा असला तरीही तम् ु हाला नमस्कार करायचा, आिण ते पाहून बरं
वाटण्या ऐवजी राग यायचा. वाटायचं, की तम्
ु ही हे जे काही समाज कायर् करताय, ते केवळ लोकाना
ं दाखवायला,
आिण समाजातली पर्ितमा उजळ रहावी म्हणन ू . पण लोकं तम्
ु हाला जे नमस्कार करतात ते कृतज्ञ ते पोटी,
आिण त्याच्या
ं मनात तम
ु च्याबद्दल असलेल्या माना पोटी, ही गोष्ट समजायला इतकी वषर् का जावी लागावी हे च
समजत नाही?

तम्
ु ही कोणाकडून कधी स्थळं सच
ु वायला िकंवा पितर्का पाहायला पैसा घेतला नाही याचा हा पिरणाम म्हणजे
पर्त्येकाशी एक वेगळे च भाविनक नाते तयार व्हायचे तम
ु चे- जे आम्हाला कधीच समजले नाही!येणारा पर्त्येकच
माणस
ू तम
ु च्या रुपात, वडील , मोठा भाऊ, िकंवा एखाद्या मान्यवराला पहायचा . स्थळं सागायला
ं , पितर्केला
एकदा पैसे घेतले की मालक – नोकर नाते तयार होते, आिण पैसे घेतले नाही की ’उपकाराचे नातं”- पण हे जे
’उपकाराचे नातं”तयार व्हायचे ते तसे जाणवू न दे ण्याचा मोठे पणा पण तम
ु च्या मधे आहे हे नक्की. एखादा नेता
असो, िकंवा दस
ु रा कोणी सा◌्धा माणस
ू असो, सगळ्याशी
ं एकाच तऱ्हे ने वागण्याची तम
ु ची पद्धत पण मला
नेहेमीच िविचतर् वाटायची.

या व्यितिरक्त पितर्का पहाणे हा छं द होताच. दररोज सकाळी न चक

ु ता गुरुचरीतर्ाचा अध्याय वाचायचा, आिण मी
जे सागतो
ं ते मी नाही, शर्ी गुरुंची कृपा म्हणन
ू खरं िनघतं ही शर्द्धा- ज्योितष्य पहाणे हा व्यवसाय नाही, तर एक
छं द आहे , म्हणनू जवळपास ५६ वषर् या छं दाची केलेली जोपासना.. मला नेहेमी वाटायचं , की तम् ु ही पितर्का
पहाता, भिवष्य सागता,
ं मग पैसे घ्यायला काय हरकत आहे ? पण या छं दाकडे जोडधंदा म्हणन
ू न पहाता, केवळ
छं द म्हणन
ू च पािहले.. आिण त्यामळ
ु े तम्
ु ही जी गुडिवल कमावली आहे ितचे महत्त्व मला आज तम
ु च्या बरोबर
रस्त्याने जाताना
ं कोणीतरी भेटलेला माणस
ू रस्त्यावर तम्
ु हाला वाकून नमस्कार करतो तें व्हा लक्षात येत.े

संस्कृतचा पर्चंड अभ्यास, रुदर्, सक्त

ु ,ऋचा आिण इतर बरं च काही मख
ु ोद्गत असल्याचा कधी वथ
ृ ा अिभमान
कधीच दाखवला नाही. पज
ु ा सागत
ं असलेल्या पंडीतजीना
ं तम
ु च्या पेक्षा जास्त मला माहीत आहे , हे दाखवण्याचा
पर्यत्न करताना
ं तम्
ु ही कधीच िदसला नाहीत- आिण तम
ु चे हे गुण कधीच लक्षात आले नाहीत. कदािचत त्या
गरु
ु जीचा
ं पोटापाण्याचा व्यवसाय आहे , म्हणन
ू त्याच्या
ं चक
ु ा वगैरे दाखवण्याचे तम्
ु ही टाळत असाल, हे आज
लक्षात येतंय.

उडवायला म्हणन
ू घरचे पाच रुपये चोरून पतंग आणली, आिण तें व्हा छतर्ीने मार खाल्ला होता ती आठवण,
आिण नंतर कधीच पैसे चोरायचे नाहीत, अशी दे वासमोर बसन
ू घेतलेली शपथ, अजन
ू ही आठवणीत आहे . पण
त्या पर्संगा व्यितिरक्त कधीच मार खाल्ल्याचे लक्षात नाही.
आजी असताना
ं , ती बाहे रच्या खोलीत झोपलेली असताना,
ं जेंव्हा न्यायमत
ू ीर् …. आले होते, तें व्हा आजीला
सोफ्यावरून न उठवता, खाली जिमनीवर सतरं जी टाकुन बसलेले – आिण त्यानाही
ं बसवलेले जेंव्हा तम्
ु हाला
पाहीले, तें व्हा मातर् िकतीही मोठा माणस
ू घरी आला, तरी तो आईपेक्षा मोठा नसतो ही गोष्ट मातर् अगदी पक्की
कोरल्या गेली मनावर.

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

लहानपणापासन
ू जवळपास सगळे च लोकं ” अमक
ु अमक
ु चा मल
ु गा” म्हणन
ू च ओळखायचे. का कोणास ठाऊक
पण त्यामधे खप
ू कमीपणा वाटायचा- स्वतःचे काही अिस्तत्वच नाही असे वाटायचे. पण आज मातर् लक्षात येतंय
की माझं अिस्तत्व जे आहे , ते केवळ तम
ु च्याच मळ
ु े , आिण म्हणन
ू च आज तम
ु चा मल
ु गा म्हणवन
ू घ्यायला
अिभमान वाटतो .आता या परमेश्वराकडे एकच मागणे आहे की “ तम्
ु ही िचरं जीव व्हा, आिण असेच संस्कार
माझ्या मल
ु ावर
ं करण्याची पण शक्ती िमळू दे म्हणन
ू आशीवाद
र् द्या..”

मह
महेंें दर् कु लकण
लकणीर्ीर् http://kayvatelte.com

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

भारत एक माकेर् टींग कॉलन

लनीी

पण
ु े, बँगलोर, मंब
ु ई, है दर्ाबाद, िदल्ली, चेन्नई, कलकत्ता िकंवा भारतातील इतर कोणतेही पर्गत ्-िवकसनशील
शहर. या शहरातील कोणत्याही भागातील कोणत्याही ईमारतीतील फ्लॅ ट. आिण या फ्लॅ टमध्ये राहणारे कोणतेही
मध्यमवगीर्य कुटंु ब. आिण या कुटंु बातील तम
ु च्या आमच्यासारखी कोणतीही एक व्यक्ती. आपल्या सोयीसाठी या
व्यक्तीला आपण "अ" हे नाव दे उया.

तर ही अ व्यक्ती सकाळी उठते ते ितच्या Nokia िकंवा LG िकंवा Samsung या व अशा कोणत्याही एका फोनच्या
गजराने. मग दात घासायला जाते. Pepsodent िकंवा colgate ने दात घासले जातात. Gillette िकंवा Nivea
िकंवा Palmolive ने गळ
ु गळ
ु ीत दाढी केली जाते. Dettol चे अँटीसेप्टीक लोशन लावन
ु अ महाशय अंघोळीची
तयारी करतात.Lux िकंवा Pears अंगावर घासन
ू अ च्या िदवसाची सरु
ु वात होते. आरशामधील Saint Gobain
च्या काचेमध्ये पाहुन अ ला बरे वाटते. मग कपाटातन
ू Arrow चा शटर् आिण Blackberry ची पँट बाहे र येत.े
कपडे घातल्यानंतर बर्ेकफास्ट साठी कॉफी असेल तर Nestle आिण चहा असेल तर Unilever ( red label,
brooke bond, Taj mahal हे सवर् िहं दस्
ु तान यिु नलीवरचे बर्ँड्स आहे त !). सोबत Britania बर्ेड आिण Cheese
असते. Kellogs िकंवा Maggi ही असते कधी कधी.

अ महाशय बर्ेकफास्ट करुन NIke, Woodland, fila, addidas, Red tape, Puma, Reebok, Bata (Bata ही
भारतीय कंपनी आहे असा जर तम
ु चा समज असेल तर तो चक
ु ीचा आहे !) अशा बर्ँडस पैकी एखाद्या बर्ँडचे
चकचकीत बट
ू घालन
ु िमस्टर अ तयार झाले. सकाळी माकेर्टची खबरबात िमळवण्यासाठी Sony/ Samsung/
LG चा LCD टीव्ही चालु करुन अ राव बसले आिण त्यानी
ं Bloomberg UTV, CNBC 18 , BBC िकंवा तस्तम
िबझनेस चॅ नेल चालु केला. अ राव कर्ीडापर्ेमी असतील तर ESPN िकंवा Star sports आिण अ ही व्यक्ती मिहला
असेल तर Sony, star plus िकंवा Colours असे चॅ नेल्स चालु करे ल. Tupperware चा डबा घेऊन आिण सोबत
Dell/HP/Lenovo चा आपला लॅ पटॉप घेउन िमस्टर अ खाली आले. आपली i10,
i20, ford figo, Ford ikon, Chevorlet Beat िकंवा तत्सम कार घेउन ऑिफसला रवाना झाले.

एका मल्टीनॅशनल मध्ये काम करणारे अ राव आपल्या चेअरवर आले आिण पढ
ु चे आठ-दहा तास त्यानी
ं
स्वतःलाNokia/LG/Samsung/Sony/ericsson/HTC/Dell/HP/Lenovo/Apple/Microsoft/
Google या सवर् कंपन्याशी
ं बाध
ं न
ू घेतले. संध्याकाळी भक
ु लागली तेव्हा जवळच्या Pizza hut िकंवा Dominoz
मधन
ू िपझ्झा मागवला. सोबत Coke िकंवा पेप्सी होतीच. रातर्ी घरी जाताना थकलेल्या कंटाळलेल्या अ रावानी
ं
जाताना रस्त्यावर गाडी कडेला लावली. दक
ु ानातन
ू थंड Fosters च्या दोन बाटल्या घेतल्या आिण सोबत
डोकेदख
ु ीची Anacin गोळी घेऊन अ राव घराकडे परतले. घरी आल्यावर पन्
ु हा अ राव Sony/ Samsung/LG चा
LCD टीव्ही चालु करुन बसले आिण त्यानी
ं स्वतःला Sony/Star plus/ ESPN/ Star sports/BBC/CNBC/
HBO/AXN/M TV/V TV/(आिण रातर्ी अकरा नंतर F Tv !) या चॅ नल्सच्या हवाली केले.

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

रातर्ी उिशराphillips चे िदवे मालवन

ु , LG/Hitachi/Samsung ची एसी लावन
ु अ राव शात
ं झोपी गेले. ते पन्
ु हा
सकाळी Nokia/Samsung/LG च्या गजराने उठण्यासाठीच !

िमतर्ानो
ं लेखाचे िशषर्क आिण अ रावाच्या
ं एका िदवसाची कथा वाचन
ू एव्हाना हा लेख काय साग
ं ू पाहतोय हे तम्
ु ही
ओळखले असेलच. वरील उतारा वाचन
ू ग्लोबलायझेशन म्हणजे काय (!) याची कल्पना आपल्याला आली
असेलच.

१९९१ नंतर भारताने खल्

ु या अथर्व्यवस्थेला (Open economy) आिण उदार आिथर्क
धोरणाला (Leberilasation) ला िहरवा कंदील दाखवला. खरे तर गेल्या दोन दशकात भारताने कमालीची पर्गती
केली आिण जगाच्या नकाशावर एक महासत्ता म्हणन
ू भारत उदयास येत आहे ते याम◌
ु ़ळेच. परदे शी कंपन्यानी
ं
तेव्हापासन
ू भारतात पाय रोवायला सरु
ु वात केली. रोजगार िनमीर्ती, परदे शी चलन, टे क्नॉलॉजी, टे लीकॉम आिण
आयटी क्षेतर्ात झालेली आपली पर्गती हे केवळ ग्लोबलायझेशन मळ
ु े शक्य झाले. परं तु िमतर्ानो
ं या
ग्लोबलायझेशनचे जसे फायदे आहे त तसेच दरु गामी (लगेच न िदसणारे ) तोटे ही आहे त.

भारतामध्ये ८-१० वषाप

र्ं व
ु ीर् सवािधक
र् पर्िसद्ध टीव्ही बर्ँड्स होते Videocon आिण Onida. आता Videocon आिण
Onida टीव्हीच्या शयर्तीत कुठल्याकुठे फेकले गेले आहे त. LG, Samsung, Sony ने केव्हाच माकेर्ट काबीज
केले. काही वषाप
र्ं व
ु ीर् अँबेसेडर, पर्ीमीअर पिद्मनी या आघाडीच्या कार कंपन्या होत्या आता त्याचे
ं नामोिनशान
दे िखल उरलेले नाही. Ford, Nissan, Volks Wagon, Skoda, Hyundai, General Motors या
परदे शी कंपन्यानी
ं भारतातील कार माकेर्टचा चेहरा मोहरा बदलवन
ु टाकला.

ग्लोबलायझेशनमळ
ु े भारतीय कंपन्या मागे पडत गेल्या हे सत्य आहे . भारतीय कंपन्याचीही
ं यात चक
ू आहे . आज
मल्टीनॅशनल कंपन्या गर्ाहकाना
ं काय पािहजे याबाबत सतकर् असतात. पर्ीमीअर, अँबेसेडर िकंवा मारुती ८०० हे
मॉडेल्स िकतीतरी वषेर् भारतात िवकले जात होते. या मॉडेल्समध्ये काहीही बदल करावासा भारतीय कंपन्याना
ं
वाटला नाही. उलट गाडी बक
ु केल्यानंतर ७-८ वषेर् गर्ाहकाना
ं वाट बघावी लागत असे. राहुल बजाज एकदा म्हणाले
होते की माझी स्कूटर िवकली जात नाही माझी स्कूटर खरे दी केली जाते. आज बजाजला
मोटरसायकलची जािहरातच नव्हे तर फायनान्स करुन मोटरसायकल िवकावी लागते. अशी अनेक उदाहरणे
दे ता येतील. MTNL ची फोन सिु वधा असो, Videocon चा टीव्ही असो, Mafatalaal चा कपडा
असो, कसर्नभाई पटे लाची
ं Nirma असो, दरु दशर्न , आकाशवाणी, Voltas चे िफर्ज, Sumeet चे िमक्सर आज
बाजारात कोठे च िदसत नाहीत िकंवा आपले अिस्तत्व िटकिवण्यासाठी झगडताना िदसतात.

ग्लोबलायझेशन कडे एक गर्ाहक म्हणन

ू पाहल्यावर ते फायद्याचे आहे याबाबत दम
ु त नसावे. पण भारताचा एक
सज
ु ाण नागरीक म्हणन
ू पािहल्यावर लक्षात येईल की भारत ही या सवर् बर्ँड्सची एक कॉलनी आहे . एक माकेर्टीग
ं
कॉलनी. िबटीशानी
ं जेव्हा भारतामध्ये आपली वसाहत स्थापली तेव्हा ती फक्त बर्ीटीशाची
ं कॉलनी होती. बर्ीटीश
आले होते व्यापार करायला. पण येथे आल्यावर त्याच्या
ं लक्षात आले की भारतामधील िवपल
ु नैसगीर्क संपत्ती
त्याच्यासाठी
ं एक resource (input) ठरु शकते . या resources वर कब्जा िमळवण्यासाठी राजकीय ताकद
आपल्या मठ
ु ीत येणे आवश्यक आहे हे जाणन
ू त्यानी
ं व्यापार बाजल
ु ा सारला आिण राज्य
िमळवण्यावर भर िदला. आज २१ व्या शतकात परदे शी कंपन्या याच मागावर
र् आहे त फक्त त्यानी
ं कर्म बदलला.
या यग
ु ात आिथर्क ताकद िमळवली की राजकीय ताकद आपोआप िमळवता येईल हे या कंपन्यानी
ं जाणले आहे .
आपली सब
ु त्ता िबर्टीशानी
ं input म्हणन
ू वापरली आिण या परदे शी कंपन्या त्याचे
ं output िवकण्यासाठी आपली
सब
ु त्ता वापरत आहे त एवढाच काय तो फरक.

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

गाधीज
ं ीनी
ं सरु
ु केलेली स्वदे शी ची चळवळ ही फक्त तेव्हापरु ता मयािदत
र् नव्हती तर आजच्या यग
ु ातही स्वदे शीची
चळवळ िकती समपर्क आहे हे यासंदभात
र् िवचार केल्यावर लक्षात येत.े तम्
ु ही कदािचत म्हणाल की स्वदे शीचा
परु स्कार करणे आजच्या यग
ु ाततरी व्यवहारीकपणाचे लक्षण नाही. आिण ते बरोबरही आहे . मी दे िखल येथे संपण
ु र्
स्वदे शीचा आगर्ह करत नाही आहे . गाधीज
ं ीनी
ं स्वदे शीची मोहीम हाती घेतली कारण आपल्याकडचा कापस
ू
मँचेस्टर मधील िमल्समध्ये वापरला जायचा आिण तेथे तयार झालेला कपडा पन्
ु हा भारतातच िवकला जायचा.
आज िकमान आपण वापरत असलेली बहुताशी
ं उत्पादने भारतामध्येच बनिवली जात आहे त. त्यामळ
ु े
भारतीयाना
ं रोजगार िमळत आहे . भारत दे शाच्या उत्पन्नाला (GDP) यामळ
ु े च हातभार लागत आहे .
पण तरीदे िखल आपला बराचसा पैसा परदे शी कंपन्याना
ं आिण म्हणन
ू परदे शात जात आहे याकडे डोळे झाक
करुन चालणार नाही.

यालाच जोडून आणखीन एक मद्द

ु ा माझ्या लक्षात येत आहे . तो असा - आज LG कंपनी भारतातील अगर्ेसर
अप्लायन्सेस कंपनी आहे . LG १९९७ मध्ये भारतात आली तेव्हा LG चे अध्यक्ष म्हं टले होते की "आम्ही आधी
बर्ँड बनवतो आिण नंतर फॅक्टरी". हे वाक्य खप
ु च मामीर्क होतं. LG भारतातील कंपन्याकड
ं ू नच आपली उत्पादने
बनवन
ू घेत असे (Contract manufacturing) आिण त्यावर LG चे लेबल लावन
ू िवकत असे. LG ने स्वतःचे
पर्ॉडक्शन चालू केले १९९९ साली नोईडामध्ये. मातर् ितथे फारसे पर्ॉडक्शन झाल्याचे माझ्यातरी मािहतीत नाही.
२००५ साली राजणगावमध्ये
ं त्यानी
ं प्लाट
ं चालु केला. ती त्याची
ं खरीखरु ी पर्ॉडक्शन कपॅिसटी होती.
या काळामध्ये त्यानी
ं संपण
ु र् बाजारपेठ काबीज केली. भारतीय कंपन्या मातर् Contract manufacturing मध्येच
संतष्ट
ु रािहल्या. केवळ LG च नाही तर जवळजवळ सवर् मल्टीनॅशनल्सने हाच मागर् वापरला. Levi's jeans
भारतातील अरिवंद िमल्स मध्ये बनिवल्या जायच्या, Fiat च्या कासर् Premier कंपनी मध्ये बनिवल्या
जायच्या, Britannia चे चीज आिण Tropicana juice बारामतीमधील Dynamix dairy मध्ये बनवले जाते,
pierre cardin चे महागडे पेन Flair writing instrument आिण Parker चे पेन Luxer
writing instruments या भारतीय कंपन्यामध्ये
ं बनिवले जातात. एकाच ठीकाणी , एकाच
उत्पादकाने बनिवलेल्या उत्पादनाला बाजारात वेगवेगळी वागणक
ू िमळते ते केवळ "बर्ँड"मळ
ु े . भारतीय कंपन्या
चक
ु ल्या ते इथेच. त्यानी
ं दीघर्काळ िटकणारा बर्ँड बनिवला नाही.

काही परदे शी कंपन्यानी

ं भारतीय कंपन्याशी
ं हातिमळवणी केली. पण ते फक्त दाखवायचे दात होते. याचे उत्तम
उदाहरण म्हणजे Hero Honda. Honda हे नाव भारतीय बाजारपेठेत चागलम
ं मरु ल्यावर आता Honda
कंपनीला Hero ची गरज रािहली नाही. त्यानी
ं स्वतःचा प्लँ ट भारतात चालू केला आिण येत्या काही मिहन्यात
ं
Hero आिण Honda पण
ु प
र् णे वेगळे होतील. मला सागा
ं असे झाल्यावर तम्
ु ही Hero ची बाईक िवकत घ्याल की
Honda ची? आजपयर्ंत जे पाटर् नर होते ते उद्या स्पधर्क होणार. Hero group ने एवढे िदवस आपले स्वतंतर्
स्थान बनवलंच नाही. Mahindra, Renult आिण Nissan हे आणखी एक उदाहरण. या ितघानी
ं िमळून Logan
बाजारात आणली खरी. पण एकदा भारतीय बाजारपेठ मािहती झाल्यावर Mahindra ची काय गरज.
Mahindra ला सोडिचठ्ठी दे उन Nissan ने चेन्नई मध्ये आपला पर्कल्प चालू केला आिण पिहली कार Micra
स्वतंतर्पणे भारतात आणली दे िखल.

इथेपयर्ंत परीस्थीती फारशी गंभीर नव्हती. "संपण

ु र् जगाची फॅक्टरी" म्हणन
ू चीनचा उदय झाला आिण िचतर्
आणखी भयानक झाले. भारतामध्ये ज्या वस्तंच
ू ं उत्पादन व्हायचं त्याच वस्तू आता चीनच्या बाजारात तयार
होतात. त्यावर िविवध दे शी-परदे शी बर्ँड्सचं लेबल लागते आिण त्या वस्तू िवकण्यासाठी भारतात आणल्या

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

जातात. उत्पादनाचा पैसा चीनला िमळू लागला, माकेर्टीगचा

ं पैसा बर्ँड्सना िमळू लागला आिण भारताची
यामिधल भिू मका केवळ एक बाजारपेठ म्हणन
ू रािहली.

आज अनेक insurance कंपन्या भारतीय पाटर् नसर्सोबत भारताच्या बाजारपेठेत उतरल्या आहे त. Bajaj
Allianz, Birla Sun Life, HDFC Standard, ICICI prudential, ICICI Lombard, ING Vysya ही काही
उदाहरणे. टे िलकॉम क्षेतर्ात Vodafone Essar, Unitech-Norway telecom (Uninor), Tata Docomo ही
काही उदाहरणे. तसेच Retail क्षेतर्ात Tata Trent आिण लवकरच येउ घातलेले Bharati- Walmart ही आणखी
काही उदाहरणे. भारतीय पाटर् नसर् िनवडण्याचे मख्
ु य कारण म्हणजे या क्षेतर्ामध्ये
ं भारत सरकारचा तसा िनयमच
आहे . भारतीय कंपन्याना
ं तग धरुन राहता यावे आिण त्याचसोबत मल्टीनॅशनल्स कडून िशकताही यावे म्हणन
ू
भारत सरकारने वापरलेला हा उपाय. पण िनयम पैशाच्या बळावर मोडता, बदलता येतात आिण या कंपन्याकडे
ं
तसे करण्याची ताकद आहे हे आपण सारे जाणतो.

जगातील सवािधक
र् वेगाने वाढणारी बाजारपेठ ही भारताची ताकद आहे आिण हीच भारताची कमजोरी दे िखल
आहे . ग्लोबलायझेशन आपण थाबव
ं ु शकणार नाही आिण तसा पर्यत्न करणे म्हणजे आपल्याच पायावर कुर्‍हाड
मारण्यासारखे आहे हे ही िततकेच खरे . एक गर्ाहक म्हणन
ू याचे फायदे उपभोगताना , एक नागरीक म्हणन
ू
ग्लोबलायझेशनचे परीणाम आपण जाणन
ू घेतले पािहजेत आिण यावर आपापले उत्तर आपणच शोधले पािहजे हा
या लेखाचा मळ
ू उद्देश आहे . भारतीय गर्ाहक तसा फार शहाणा आहे . एवढ्या insurance कंपन्याचे
ं एकापेक्षा एक
सरस प्लान्स असताना दे िखल आपण LIC वर िवश्वास दाखवतो हे आपल्या शहाणपणाचे लक्षण आहे . बाहे र
पर्चंड स्पधार् आिण आतमध्ये पर्चंड िढसाळ कारभार असन
ू दे िखल SBI (State Bank of India)
भारतातील सवात
र् मोठी बँक आहे हे भारतीय गर्ाहकाच्या हुशारीचे उदाहरण आहे .

म्हणन
ू च टाटा, िबला,र् िरलायन्स, भारती,मारुती या भारतीय कंपन्याचा
ं मला आदर वाटतो की अतीव स्पधेर्च्या
काळातही या भारतीय कंपन्या ताठ मानेने उभ्या आहे त. या भारतीय कंपन्याना
ं एक गर्ाहक या नात्याने मदत
करणे हे माझे मला सापडलेले उत्तर आहे .

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

राग
ं

मंग्ु या नेहमीच रागे

ं तन
ू िशिस्तत चालत असतात.एकामेकाच्या
ं मागे जात असतात.समोरुन जाणा-या
मंग
ु ीला थाब
ं न
ू काहीतरी सागत
ं असतात.पण राग
ं सोडत नाहीत.
राग
ं ही कल्पना मंग्ु याच्या रागे
ं वरुन मानवाला सच
ु लेली िदसते. मानवाच्या आयष्ु यात जन्मल्यापासन
ु
अंतापयर्त राग
ं लावाली लागेत.आयष्ु यात रागे
ं ने पाठ सोडली नाही.कोठे ही जा रागे
ं ला पयाय
र् नाही.पण राग
ं
असल्याने कामे िशिस्तत व लवकर होतात. राग
ं पढ
ु े -पढ
ु े सरकते पण ती थाबली
ं िक रागे
ं तील मडंळी गोधळ
घालतात.पण राग
ं नसली की आनंद होतो.

भािवकाची
ं राग,ितकीटासाठी
ं राग,िलफ्टला
ं राग,वाहन
ं ाची
ं राग़,अं
ं त्यदशनासाठी
र् राग,
ं
लग्नासाठी राग़,मं
ं ग्ु याची राग,भ
ं क
ु े ल्या माणसानी
ं लावलेली राग.मतदानासाठी
ं राग,
ं
पर्वेशाकिरता लागणारी राग,िहरव्यागार
ं डोंगराची राग,पर्वाश
ं ाची
ं राग,मं
ं त्र्याची
ं राग,
ं
िदव्याची
ं एक राग,क
ं ं पन्याची
ं राग,टर्े
ं क़सर्ची राग,अबकडई
ं ही शब्दाची
ं राग
ं

शाळे तच रागे
ं चे महत्व अंिगकारले जाते. फाशीच्या िशक्षेसाठीही राग
ं लागली आहे .राग
ं न लावता
घस
ु ाघश
ु ी केल्यास रागे
ं तील इतराना तर्ास होतो.राग
ं मोडायची िहं मत न करता आपण कायद्याचं पालन
करायलाच हवे. लागणा-या लाबच
ं लाब
ं राग
ं संपवण्यासाठी योजना आखल्या जातात.

" तम्
ु ही रागे
ं त उभे राहता. ती राग
ं फार हळूहळू सरकते आहे ,हे तम
ु च्या फार उिशरा लक्षात येतं.ितस-या
नंबरवर येईपयर्ंत तम
ु चा िनणर्य होतो आिण तम्
ु ही राग
ं सोडून शेजारच्या 'फास्ट' रागे
ं त जाता...

... तेव्हा तम
ु च्या लक्षात येतं की जी राग
ं सोडून तम्
ु ही इथे आलात,ती आता अितशय वेगाने पढ
ु े सरकते आहे
आिण तम
ु ची राग
ं मातर् रें गाळली आहे ...

... आता तम
ु चं लक्ष काऊंटरच्या वेळाकडे
ं जाते,वेळ संपायला फक्त एक िमिनट रािहलेलं असतं आिण तम
ु चा
नंबर येतो तेव्हा तम
ु च्या तोंडावर िखडकी खाडकन बंद होते! "

एकामेकामागे
ं उभे राहुन,पढ
ु च्या पढ
ु े गेल्यावर,पढ
ु े जात जात आपले योजलेले काम व्यविस्थत पार
पाडण्यासाठी रागे
ं चा उपयोग होतो.रागें चा फायदा सवानाचर् होतो.रं ग नसेल तर मोठा गोधंळ उडतो व कामे
होत नाहीत.रागे
ं तन
ु सवानाच
र् संधी िमळते.म्हणन
ु च रागे
ं ला महत्व आहे .

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

एखाद्द्या गाडीने राग

ं तोडली िक वाहतक
ु जाम होण्यास वेळ जात नाही.पण वाहने रागे
ं तन
ू पढ
ु े जात राहीली तर
पर्वासास थोडा उिशर होतो व पर्वास सरु िक्षत पार पडतो.

काहीना राग
ं लावणे कमीपणाचे वाटते म्हणन
ु ते इतर मागाने
र् कामे करुन घेतात.आता रागे
ं िशवाय पयाय
र्
नाही.एकाच रागे
ं तन
ू सगळी कामे करता येत नाही.वेगवेगळ्या कामासाठी वेगवगेळ्या रागा
ं लावाव्या
लागतात.रागा
ं लहानमोठ्या असतात.

लग्नसमारं भातल्या बफ
ु े म्हणजे नंतर सॅलडसाठी राग,आइस्कर्ीमसाठी
ं राग,बनारसी
ं पानासाठी राग
ं व शेवटी
वध-ु वराना
ं भेटण्यासाठी राग
ं तोपयर्ंत तो पाहुणा अधर्मेला होतो.

मातर् बसची राग

ं असो वा दे वळाची राग,
ं कोणतेही कष्ट न करता सगळीकडे आपलाच नंबर पिहला असावा, असं
पर्त्येकाला वाटत असतं. पण थोडा िवचार केल्यास, नेहमी आपणच रागे
ं तली पिहली व्यक्ती असणं शक्य नाही
हे लक्षात येईल. तरीही आपण मातर् नेहमी धसमस
ु ळे पणा, भाडण
ं अशा गोष्टी करत असतो. रागे
ं त न उभे राहता
िशस्त मोडणारे महाभाग बघन
ू आपण तरी राग
ं का पाळावी, असा पर्श्न पडणं साहिजक आहे . पण पर्त्येक जण
असाच िवचार करू लागला तर सगळीच कामं कठीण होऊन जातील. रागे
ं ची िशस्त पाळली नाही, तर सवर्तर्
माणसाचे
ं लोंढे आिण गदीर् िदसेल. आपलं काम पिहलं करून घ्यायच्या घाईत सारं गैरसोयीचं आिण वेळखाऊ
होईल. संयमाच्या अवलंबाने सवर्च गोष्टी सहज आिण िशस्तीत पार पडतील आिण सवर् समस्या सट
ु तील.

राग
ं (क् ‍य)ू ही गोष्ट माणसे शारीिरकदृष्ट्या कशी व कोठे उभी आहे त िकंवा बसली आहे त, यावर तत्त्वतः
अवलंबन
ू नसते. "अगोदर येणार त्याला अगोदर िमळणार' हे तत्त्व पाळले जाणे म्हणजेच "राग'
ं पाळली जाणे.
जेव्हा पर्त्यक्ष शारीिरकरीत्या राग
ं लावली जाते तेव्हा सतत उभे राहून आतापावेतो कमावलेला "पर्तीक्षाकर्म'
साभाळावा
ं लागतो. कोणी घस ु त नाहीना यावर बारकाईने लक्ष ठे वावे लागते. िवशेषतः पढ
ु े पोचलेल्या
"ओळखीच्या' व्यक्तीस आपले काम दे णे हा घस
ु खोरीचा पर्कार लढण्यासाठी िकचकट ठरतो. काही अपिरहायर्
कारणानी
ं काही वेळापरु ती राग
ं सोडावी लागली, तर आपल्या मागच्या व्यक्तीना
ं आपण त्याच्या "पढ
ु े ' आहोत
ही साक्ष दे ण्यासाठी पटवावे लागते. रागे
ं चा फायदा सवानाच
र् होतो.

शर्
शर्ीी. िवव
िववेक
े तवट
तवटेे http://vivektavate.blogspot.com

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

पाऊस आिण ती

"काय, ओळखलंस का मला? हो, तोच मी - ज्याची वषर्भर वाट पहायचास त.ू माझ्या पिहल्या स्पशानं
र् आनंदीत
व्हायचास, नाचू लागायचास. आठवतंय का काही? यंदा झालंय तरी काय तलु ा? माझ्या येण्याची चाहूल लागली
की लगेच दारं -िखडक्या बंद करुन घेतोयस. अरे , मन मोकळं करुन बोल की माझ्याशी. नेहमी बोलायचास
तसाच... पन्
ु हा..."

डोळे उघडून मी बंद िखडकीकडं बिघतलं. डोळे खरं च बंद होते का? झोप लागली होती? स्वप्न होतं की काय? की
डोळे उघडे असन
ू काही िदसत नव्हतं? बघायचंच नसेल तेव्हा डोळे उघडे असले काय िन बंद असले काय!
ऐकायचंच नसेल तेव्हा कान उघडे असतील काय िकंवा... नाही, कानाना
ं ती सोय नाही. ते उघडेच नेहमी. म्हणन
ू
तर न बोललेलंही ऐकायला येतं ना... ऐकायचं नसलं तरी. जशी या पावसाची तकर्ार येतीय कानावर.
ं का अथर्
लागतो आपल्याला, पावसाच्या सरीचाही?
ं आपल्यालाच लागतो का? की इतरानाही
ं कळत असेल? कळत असला
तरी आपल्यासारखाच कळे ल, असं कसं शक्य आहे ? ज्याचा-त्याचा अथर् वेगळा, कारण ज्याचं-त्याचं ऐकणं
वेगळं ... पण...

...पण ितला कसा कळायचा नेमका तोच अथर् - जो माझ्या मनानं लावलेला असायचा? ितला कसं कळायचं
पावसाचं मन, माझ्याइतकंच? की माझंच मन ओळखायची ती? म्हणजे पावसाला मन नसतं का? नाही, नाही,
पावसाला मन असतं, भावना असतात, भाषा असते, शब्द असतात – अगदी माझ्यासारखे...आिण
ितच्यासारखेही. म्हणन
ू च तर तो बोलू शकतो ना माझ्याशी, आिण मी त्याच्याशी. जसं मी ऐकून घेतो िनमट
ू पणे,
त्याचं बरसणं रातर्भर, तसाच तोही समजन
ू घेतो, माझा अबोला िदवसभर. बसन
ू राहतो माझ्याशेजारी, उगीच
आगाऊ पर्श्न न िवचारता - अगदी ती बसायची तसाच.

का आवडायचं ितला असं बसन

ू राहणं - माझ्या अबोल्यात ितचे उसासे गंुफत राहणं? बोलायला लागलो की थाब
ं
म्हणायची नाही. मीही थाबवायचो
ं नाही, बरसणार्‍या पावसाला. झरझर कोसळून मोकळा-मोकळा होऊन जाऊ दे
िबचारा! ितलाही असंच वाटायचं का - माझ्याबद्दल? या पावसाचं बरसणं आिण हरवणं, दोन्ही भरभरुन. अगदी
माझ्या व्यक्त आिण अव्यक्तासारखं. दोन्ही कसं चालायचं ितला? का गप्प आहे स असं िवचारायची गरजच
नसायची ितला. मी तरी कुठं रागावतो या पावसावर? एकदा गेला की आठ-आठ मिहने तोंडच नाही दाखवत,
तरीही...

ती रागावली असेल का पण? नसावीच बहुतक े . रागावली असती तर आली असती शब्दाची ं अस्तर्ं परजीत.
अबोल्याचं बर्ह्मास्तर् माझं, ितच्याकडं शब्दाचा
ं मोठा शस्तर्साठा. तरीही ती गप्प रािहली. म्हणजे कळून घ्यायचा
पर्यत्न करत असेल मला. मी जसा पर्यत्न करतो या पावसाला समजण्याचा. पर्त्येक सर वेगळी, हरे क वीज िनराळी,
अवघडच आहे नाही समजन
ू घेणं?

...की समजलंय ितला, म्हणन

ू गप्प रािहलीय? पण काय समजलं असेल ितला, मी समजावन
ू न दे ताच? ... कोण
हसलं? हा पाऊसच असणार िखडकीतला, "समजावन
ू िदल्यािशवाय समजणारच नाहीत अशा गोष्टी आहे त

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

आपल्यामध्ये?" हं , बरोबर आहे तझ

ु ं. कधी वेळच येऊ िदली नाही ितनं समजावन
ू सागण्याची.
ं मग आज कुठून हा
पर्श्न आला मनामध्ये? कसं समजलं असेल ितला?

घेऊ का त्याला घरात? सारखा िखडकीवर थपडा मारतोय. की नको, बाहे रच बरा आहे ? आत आला तर आवरता
येणार नाही. काय आवरता येणार नाही नक्की? बाहे रुन आत आलेला पाऊस, की आतन
ू बाहे र झेपावू पाहणारा?
दोन्ही वेगळे आहे त? की आतलाच पाऊस बाहे र जाऊन कोसळतोय? बघय
ू ात तरी नक्की कोण आहे तो...

अहाहा, अत्तराची कुपी उपडी केलीय जणू धरणीवर. ितलाही वेडावन

ू टाकायचा हा सग
ु ंध. ितनेच तर िशकवलं होतं,
हा सग
ु ंध भरुन घेणं - ऊरभर. ती भेटण्याआधी कधी भेटला होता का आपल्याला हा गंध? अंहं, हा पाऊसदे खील
बोलू लागला ती भेटल्यावरच. हा सग
ु ंधही ितनंच सोडला नसेल ना मागं, ितची खण
ू म्हणन
ू ? ितच्यामळ
ु ंच
जाणवणारा हा सग
ु ंध आज कुठुन आला मग? हा या पावसानं आणलेला सग
ु ंध नाहीये नक्कीच. माझ्या मनात
खोलवर िशरुन एखादी कुपी नसेल ना परु
ु न ठे वली ितनं? असली तरी मला थोडीच सापडणार आहे ती? इतक्या
आत िशरायचं कसब ितचंच, माझं नाही.

याच रस्त्यानं यायची ती. नाजक

ू शी छतर्ी घेऊन न िभजण्याचं नाटक ितला आवडायचं नाही. एरवी इतराची
ं छे ड
काढणार्‍या या पावसाचीच िफरकी घ्यायची ती. नक
ु त्याच न्हालेल्या श्यामल तरुणीसारख्या सडकेशी
पर्णयाराधन करणारा हा पाऊस, ितला पाहताच कावरा-बावरा व्हायचा. पावसाचंही मन कळायचं ितला. म्हणन
ू च
मगाशी हसला ना तो, समजावन
ू सािगतल्यािवना
ं कसं कळे ल, म्हणालो म्हणन
ू . ितच्यासाठीच बरसतोय का हा?
पण... पण ती तर येणार नाही. कसं सागायचं
ं ह्याला? की हे कळाल्यानंच बरसतोय हा, वेड्यासारखा -
माझ्यासारखा?

"काय रे , आज िखडकीतन
ू च बघतोयस. बाहे र नाही का यायचं?" िखडकीच्या अगदी जवळ येऊन िवचारतोय हा
पाऊस, अगदी कानात कुजबज
ु ल्यासारखा.

"नाही, अिजबात िभजावंसंच वाटत नाहीये बघ आज. बाहे र आलो की तू िभजवन

ू च टाकशील, नाही का?"

मोठा गडगडाट करुन हसतोय हा पाऊस, "अरे , स्वतःकडं बिघतलंयस का त?ू मीही िभजवू शकणार नाही इतका
िचंब िभजलायस तू आधीच... ितच्या आठवणीमध्ये
ं ..."

या पावसालाही कळायला लागलं की काय माझं मन? ितनंच िशकवलं असणार... नाही का?

Mandar Shinde http://aisiakshare.blogspot.com

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

अनक्ष
ुक्षरेरे …..

रुखवत……आठवणी मनातल्या

‘रुखवत’ हा िजव्हाळ्याचा कोपरा सामन्यपणे पर्त्येक

घरात मल
ु ीचे लग्न ठरले िक चिचर्ला जातो. मल
ु ीच्या
नकळतपणे ितच्या आईने कधीचीच रुखवताची माडणी
ं
मनात केलेली असते. स्टील ची भाडी…कळशी,
ं घागर,
िपंप पासन
ू ते अगदी वाटी चमच्या पयर्ंत माडावे
ं ह्या साठी
आईची घालमेल होते. कलाकुसरीच्या वस्तू तर फारच
उत्सक
ु तेने सवर् पाहत असतात. आई कडून मल
ु ीला हा
कला कौशल्याचा वारसा आलेला असतो.
माय लेकी, मावशी, आत्या, काकू असा सगळा समस्त स्तर्ी पिरवार जातीने लक्ष घालन
ू हा कोपरा लग्न िठकाणी
छान सजवन
ू ठे वतात. माझ्या आईने ितच्या रुखवतात आणलेले िभंतीवरचे चंदेरी िटकल्याचे
ं , पोटात गब
ु गब
ु ीत
कापस
ू घालन
ू दोन ससे, काळ्या अशा कापडावर अजन
ू ही िदमाखदार िवराजमान आहे त. अशीच मोराची जोडी,
हरणाची जोडी थोडक्यात काय पण मयािदत
र् शंग
ृ ाराच्या फर्ेम्स संसार कसा उत्फुल्ल सदा बहार करावा हे आईचे
रहस्य कन्येला हळूच सागत
ं असाव्यात.
कोणे एके काळापासन
ू िह रुखवताची पद्धत िपढ्यानिपढ्या आहे .
मल
ु ीला चपखलपणे संसाराची गिु पते सागणारा
ं हा कोपरा केंव्हाही
व्याकूळ होतो. जेवणाच्या ताटाची माडणी
ं धाग्यात गंफ
ु ू न सरु े ख
असे ताट लेकीला सणावाराला िनिश्चतच मागर्दशर्क असे असायचे.
सप्तपदीची पाऊले ितला सात पावलात तल
ु ा तझ
ु े घर कसे अलगद
साभाळायचे
ं आहे असेच सिू चत करते. आईचे कौशल्य मल
ु ीत पण
आहे हे सागणारा
ं हा कोपरा माडण्यासाठी
ं माहे र आिण तो उचलन
ू
नेण्याची जवाबदारी मातर् सासरची.
आता तर ह्या रुखवताची दक
ु ाने सजली आहे त. नेट वर रुखवताचे
भरमसाठ फोटो आहे त. आईच्या माहे रचा चंदर्, तेच ससे, हरणे,
ितने िवणलेला रुमाल मातर् मला सापडला नाही. बाजाराच्या वस्तू
‘पावला पासन
ू ते डोली पयर्ंत’ सवर् काही सहज उपलब्ध आहे .
अजन
ू ही बऱ्याच घरातन
ू ह्या जन्
ु या काळच्या फर्ेम्स आहे त. त्यात त्या घरचा िजव्हाळा आहे . बाजारातन
ू वस्तू
आणन
ू टे बल सजवणे खरच गरजेचे आहे का? ह्या गोष्टीत आईचा पैसा खचर् होतो. हल्लीच्या आधिु नक राहणीच्या
संकल्पनेत ह्या कौतक
ु ाच्या गोष्टी ठे वायला जागा आहे का?
माझ्या लग्नात रुखवत नव्हते. कारण मला कलाकुसरीची आवड नव्हती. आईने खप
ू िशकवायचा पर्यत्न केला.
ितचे भरतकाम चे िशकवणी वगर् घरात असायचे. सगळे जण माझ्या कडे पाहून म्हणायचे अरे वा!! तम ु च्या
मलु ीला सवर् काही येत असेल, मला िह बोलणी असह्य व्हायची, याचा पिरणाम म्हणजे मी ह्या पासन
ू मनाने दरू दरू
जाऊ लागले.

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

खेळात तरबेज होते अगदी पािरतोिषके पण िमळवली. गणपतीचे, िदवाळीचे सवर् सणाचे
ं डेकोरे शन उत्तम करत
असे. शास्तर्, भग
ू ोल िवषयंची मॉडेल्स पण राज्य स्तरावर नावाजली जात होती. माझी पर्माणपतर्े, फोटो लावन
ू
आपण माझ्या लग्नात असे रुखवत माड
ं ू या. हीच रुखरुख आईच्या मनात कायम होती. माझे घर थाटल्यावर
ितने मी एका फर्ेम मध्ये िकंिचत असा सहभाग घेतला होता ती फर्ेम कौतक
ु ाने जावयाच्या हातात िदली.
मल
ु ीचे
ं लग्न ठरे पयर्ंत त्या िशकत असतात. स्वयंपाक
करणे ह्याला सद्ध
ु ा वेळ िमळत नाही तर कलाकुसर तर
कोसो दरू िक बात…. मल
ु ीला जात्याच आवड असेल तर,
कदािचत छं द म्हणन
ू कलागण
ु संपन्न अशी वाग्दत्त वधू
म्हणन
ू सज्ज होईल. पण हे पर्माण सध्या च्या यग
ु ात
फारच अल्प आहे .

संसाराचा रथ मल
ु गा मोठा झाल्याने जरा िस्थरावला आहे .
स्वतःकरता वेळ िमळू लागला आहे . अचानक मला नेट वर
शोधाशोधीत बरीच कलाकुसर पाहायला िमळाली.
स्वतःचा अंदाज घेत एकेक करून पाहावे असा धाडसी
िवचार मी अमलात आणला. आई, मी भरतकाम,
िवणकाम ह्यात लक्ष दे त नसे म्हणन
ू कधीही माझ्यावर
नाराज झाली नाही. मी नक्कीच करे न हा िवश्वास ितला
होता. नातेवाईक जरी काही म्हणायचे तरी ती लक्ष द्यायची
नाही. मला नेहमी पर्ोत्साहन द्यायची, म्हणायची अग, हरकत नाही हे सवर् करण्यास तल
ु ा संसारात नक्की कधीतरी
वेळ िमळे ल. कॉलेज मध्ये तझ
ु ी स्वतःची ओळख केलीस हे िह मला आवडते.
कागदाच्या लगद्यापासन
ू मी पव
ू ीर् मॉडेल्स बनवत होते तेच
तंतर् वापरून मी फर्ेम्स करू लागले. इतरही माध्यमे मला
खण
ु ावू लागली, ताब्याच्या
ं पतर्ा. िक़्विलन्ग, पंच आटर् ,
वाळू, तैल रं ग वापरून माझी घोडदौड सरु
ु झाली. माझ्या
सारख्या इथे बऱ्याच माझ्या मैितर्णी आहे त त्याना
ं एकतर्
केले. मल
ु ाचे
ं िहवाळी सट्ट
ु ीचे वगर् सरु
ु केले. नागाच्या काही
मत
ू ीर् करून नागपंचमीस िवकण्यास ठे वन
ू त्याचा नफा
समाजाकरता पाठवतो. काही एन जी ओ माफर्त आमची
कलाकुसर इथल्या मल
ु ाना
ं पण िशकवतो. आम्हा
मैितर्णीचा
ं वेळ असा सत्कारणी व्यतीत होतो.

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

आईची इच्छा, माझे घरकुल सजलेले असावे, तेही माझ्या

मेहनतीने काही अंशी तरी फलदर्प
ू झाले. आईला माड
ं ू न
िदलेले रुखवत, माझी कला, सप्त
ु रािहलेली आवड आज
िदमाखदार पणे घराच्या आनंदात सामील आहे . अिजंक्य
व धनंजय च्या पर्ोत्साहना मळ
ु े मी कला िवश्वात रमले….
मनातले रुखवत मलाच सापडले..

(माझ्या कलाकुसरी करता ज्या साईट वरून कल्पना

घेतल्या, त्या सवर् कलाकाराचे
ं जाहीर आभार….राजस्थानी
स्तर्ी कागदाचा लगदा वापरून तयार केली. फुलदाणी आिण
फुले िह कणकेने तयार केले, मासे हे िक्विलंग ने तयार
झाले. आिण फर्ेम िह ताब्याच्या
ं पत्र्याने तयार केली.
अजनू िह अनेक माध्यमात मी काही कलाकृती तयार
करण्याचा पर्यत्न करत आहे . आपणाला आवडल्या असतील तर जरूर कळवा…. )

Anukshre http://anukshre.wordpress.com

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

सबक
सबकीी पस
पसंद
ं िनरम
िनरमाा!

“It all started to earn a side income, and at that stage, I had never imagined
this kind of success.”

- Karsanbhai Patel, CMD, Nirma Ltd.

गोष्ट तशी फार जन

ु ी नाहीये. १९६९
सालचीच आहे . करसनभाई पटे ल
नावाचा एक सामान्य गज
ु राती माणस
ू
आपल्या केिमकलच्या ज्ञानाचा
उपयोग करून पढ
ु े मोठमोठ्या
जागितक कंपन्याना
ं आपल्यासमोर
हतबल करणार होता…………व
शन्
ू यातन
ू जग कसे उभे करायचे याचा
एक राजमागर्च भारताला दाखवन
ू
दे णार होता.
घरची पिरिस्थती जेमतेम असताना
करसनभाई कामावरून घरी आल्यावर
घराच्या घरीच एक डीटजर्ट पावडर बनवायचे. त्या डीटजर्टचे नाव त्यानी
ं आपल्या मल
ु ीच्या
नावावरून (िनरुपमावरून) िनरमा असे ठे वले. फावल्या वेळात आपल्या सायकलवर दारोदार
िफरून ते िनरमा पावडर िवकायचे…सतत तीन वषेर् नोकरी साभाळ
ं ू न हा उद्योग त्यानी
ं चालू
ठे वला..व शेवटी एकदाचे नोकरीला रामराम ठोकून त्यानी
ं संपण
ू र् लक्ष िनरमाकडे वळिवले.
त्यावेळेस भारतीय बाजारपेठेत अवाढव्य िवदे शी जागितक कंपन्यानाचीच
ं मक्तेदारी होती. त्या
कंपन्या डीटजर्ट पावडर १३ रुपये िकलोने िवकायच्या तर करसनभाई स्वत:च्या हाताने बनिवलेली
िनरमा पावडर ३ रुपये िकलोने िवकायचे.
थोड्याच िदवसात त्यानी
ं अहमदाबाद येथे एक वकर्शॉप चालू केले. आणी येथन
ू च सरु
ु झाली तम्
ु हा
आम्हाला मािहत असलेल्या िनरमा उद्योग समह
ू ाची यशस्वी वाटचाल…उत्तम दजार् व वाजवी िकमंत
या दोन पर्मख
ु गोष्टीवर त्यानी
ं महाराष्टर् व गज
ु रातची मोठी बाजारपेठ काबीज केली. आणी इथन
ू
पढ
ु ील फक्त दहा वषातच
र् िनरमा हा भारतातील सवात
र् जास्त डीटजर्ट पावडर िवकणारा उद्योगसमह
ू
झाला. हे यश एकट्या करसन भाईंचे नव्हते त्याना
ं साथ होती आणखी हजारो हाताची.
ं िनरमा
त्यावेळेस घरोघर हाताने बनिवली जाईची. ज्यामळ
ु े उत्पादनखचात
र् खप
ू बचतपण व्हायची व

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

लोकाना
ं रोजगारपण िमळायचा. १४००० लोकाना
ं रोजगार िमळवन
ू दे णारा भारतातील सवात
र् मोठा
उद्योग समह
ू असाही िनरमाचा एक नावलौिकक झाला.
१९९५ मध्ये करसनभाईनी अहमदाबादे त िनरमा इिन्स्टट्यट
ू ऑफ टे क्नोलोजी सरु
ु केली… ..एक
एक करीत त्यानी
ं आपल्या िशरपेचात असे अनेक तरु े रोवले….त्याच्या
ं या पर्शंसनीय कामिगरीची
दखल घेवन
ू १९९० मध्ये भारत सरकारने त्याना
ं उद्योगरत्न हा परु स्कार दे वन
ू गौरिवले. तर २०१०
मध्ये पद्मशर्ी हा परु स्कार दे वन
ू गौरिवले.
ही गोष्ट जरी करसनभाईंची असली तरी ती फक्त त्याच्या
ं एकट्याची िकंवा एकटयापरु ती
मयािदतपण
र् नाहीये,
ही गोष्ट आहे असंख्य भारतीय जीद्दीची..िनध
ं ारर् ाची..मे
ं हनतीची..स्वप्नाची…आपणही
ं एका वेळेस
एकाच नव्हे तर अनेक जागितक कंपन्याना
ं तोंड दे वन
ू त्याच्या
ं तोडीस तोड एक जागितक कंपनी
बनवू शकतो असा आत्मिवश्वास असणाऱ्या हजारो भारतीयाची….
ं

करसनभाई पटे ल व िनरमा ह्याच्याबद्दल

ं अजन
ू बरे च काही िलिहण्यासारखे आहे व िलिहताही येईल. पण
तम्
ु हाला थोडक्यात अंदाज यावा म्हणन
ू मद्द
ु ामच कमीत कमी शब्दात मख्
ु य मद्द
ु ा माडण्याचा
ं झम्प्याने येथे
पर्यत्न केला आहे . तरीही अजन
ू मािहती कोणास हवी असल्यास येथेिकंवा येथे िक्लक करावे.

Ranjit Pharande http://zampya.wordpress.com

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

काय वाटे ल ते

घटस्फ
घटस्फोोट..

कालचा मंब
ु ई िमरर पािहला का?? ती गोंडस चेहऱ्याची , थोडीशी जाड पण अटर्ॅ क्टीव्ह असलेली िडलनाझ
आिण ितचा नवरा दोघाचाही
ं फोटो िदलेला होता पिहल्याच पानावर. या दोघानाही
ं एका िटव्ही वरच्या डान्स
िरअअ‍◌ॅिलटी शो मधे पव
ू ीर् पािहले होते .दोघंही उत्तम नाच करतात- ’नच बलीये’ बद्दल िलिहतोय मी, ज्या शो
मधे पव
ू ीर् सिचन सिु पर्या पिहले बिक्षस िमळवन
ू िवजयी झाले तोच शो..
बातमी काही फारशी चागली
ं नव्हती, जवळपास १४ वषर् एकतर् रािहल्यानंतर त्यानी
ं घटस्फोट घेण्याचे ठरवले
आहे अशी काहीशी बातमी होती ती.दोघंही म्यच्
ु यअ
ु ल कन्सेंट वर डायव्होसर् घेत आहे त असंही म्हं टलं होतं
बातमी मधे. लग्नानंतर १४ वषानं
र् तर अशी वेळ का बरं यावी दोघावर??
ं याचाच अथर् आता ’जळ
ु वन
ू घे” एकतर्
रहाण्या पेक्षा वेगळं झालेलं बरं असे िवचार जास्त फोफावतात असे िदसते.
घटस्फोटाच्या कायद्या बद्दल मला काही फारसे मािहती नाही – वाचलेले सद्ध
ु ा नाही .घटस्फोट िकंवा काडीमोड
हे शब्द पव
ु ीर् फार क्विचत ऐकू यायचे- जे आजकाल सरास
र् ऐकू येतात. याच बरोबर अजन
ू एक नवीन शब्द
कानावर पडतो तो म्हणजे ’ िलव्ह इन’. बरे चदा घटस्फोट न घेता केवळ म्यच
ु अ
ु ल कन्सेंट वर दस
ु रा िववाह
करण्याचे पर्कारही आपल्या इथे खप
ू िदसन
ू येतात. त्या पैकी काही पर्िसद्ध लोकाच्या
ं बाबतीत ( जसे धमंेर्दर्
हे मा, कमला-सारीका, अशी अनेक उदाहरणे दे ता येतील.) पिहले लग्न झालेले असताना
ं पण , दस
ु रे लग्न हे
ही िहं द ू कायद्यानस
ु ार अवैध ठरते असे असले तरीही दस
ु रीला पण तेवढे च मानाचे स्थान िमळालेले िदसते .
दस
ु रे लग्न हे बेकायदे शीर आहे , पण नेमकं ह्याच गोष्टीकडे पण
ू र् दल
ु क्ष
र् करून कायद्याचा चोळामोळा
िबनिदक्कत पणे केला जातो. ( कायदा म्हणतो की जर दस
ु रीने तकर्ार केली तरच काहीतरी कारवाई करण्याचा
पोलीसाना
ं अिधकार आहे )
धमंेर्दर् ने लोकसभेच्या फॉमर् मधे बायकोचे नाव पर्काश िदले होते, आिण हे मा मालीनीने राज्य सभेच्या फॉमर्
मधे धमंेर्दर्चे नाव
ं नवरा म्हणन
ू िदले होते. दोघानीही
ं िनरिनराळी नावं िदल्यावर मातर् यावर खप
ू गदारोळ पण
माजला होता, तरीही दोघानाही
ं काहीच झालं नाही.
अशा पर्कारे दस
ु ऱ्या लग्नाच्या बायकोला पव
ु ीर् ’रखेल’, ’स्टे पनी’ म्हं टले जायचे, पण हल्ली तसं काही नसते.
बरे चदा तर ह्या स्टे पनीने खऱ्या चाकाची जागा घेतलेली आहे असेही िदसन
ू येत.े काही िदवसा पव
ू ीर्ची गोष्ट
आहे . एक िमतर् आहे माझा , चेन्नाइ ला रहातो .एकदा संध्याकाळी त्याचा रस्त्यावर अ‍◌ॅक्सीडंट
ॆ झाला म्हणन
ू
त्याला एका दवाखान्यात दाखल करण्यात आले. बराच िसिरयस अ‍◌ॅक्सीडंट
ॆ होता . दस
ु ऱ्या िदवशी
दवाखान्यात त्याच्या दोन्ही बायका कमर् धमर् संयोगाने एकदमच आल्या , आिण त्याचं भाडं
ं फुटलं. ही
काल्पनीक गोष्ट नाही – अगदी शंभर टक्के खरी आहे . लग्नाची बायको असताना, एकाच गावात दोन घरठाव
केले होते त्याने आिण जवळपास २१ वषर् िबनबोभाटपणे सगळं काही व्यविस्थत साभाळलं
ं होतं त्याने. बरं
त्याने , एकाही अगदी जवळच्या िमतर्ाला पण त्याच्या या दोन बायकाची
ं ’गम्मत’ कळू िदली नव्हती कधीच

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

. आता दोघीनाही
ं मल
ु ं आहे त , मोठा मल
ु गा इंजीिनअरीगला
ं आहे - काय बोलणार ? मला जेंव्हा हे समजलं
तें व्हा तर सरु
ु वातीला िवश्वास ठे वणेच अवघड होऊन बसलं होतं.
लग्न करून रहाणे आिण नंतर मग पढ
ु े कधी पटलं नाही तर मग पन्
ु हा हा डीव्होसर्चा गोंधळ , त्या पेक्षा मग
पाश्चात्य दे शातल्या पर्माणे ’िलव्ह इन’ िरलेशनिशपचे काय वाईट?? म्हणन
ू हे फॅड पण भारतात आले. काही
खप
ू मोठी नावं
ं जसे ’शेखर कपरू ’ वगैरे िकंवा ’अचर्ना परु णिसंग’ , ’ सैफ़ अली खान , रोझा’ िकंवा ” जॉन
िबपाशा “सारख्या पर्िसद्ध लोकाची
ं नावं
ं या संदभात
र् घेतली जाऊ लागली. या संबंधात दोघानाही
ं एकमेकाना
ं
नीट ओळखता यावं, आिण समजन
ू घेता यावं म्हणन
ू कुठलीही बंधन न पाळता दोघानीही
ं िजतके िदवस
वाटे ल िततके िदवस एकतर् रहायचं आिण मग नंतर पटलं तर सोबत रहाणं कंटीन्यु करायच, आिण समजा
कधी पटलं नाही तर एकमेकापास
ं न
ू वेगळं व्हायचं हा कन्सेप्ट आहे . म्हणजे “िवषय सख
ु ासाठी” एकाच
पाटर् नरशी बाध
ं न
ू घ्यायची गरज नाही- हवे तेवढे िदवस एका बरोबर रहा, नंतर दस
ु रा/री जास्त चागली
ं
िमळाला/ली की हा सोडून द्या.. कायद्याची काही िभती नाही, दोघंही सज्ञान, मग काय ??
एकतर् रहाणे आिण मग नंतर कंटाळा आला, आता दस
ु री /दस
ु रा कोणीतरी हवा म्हणन
ू वेगळे होणे ! अितशय
डेंजरस कल्पना आहे ही. किमटमें ट नाही म्हं टल्यावर सेक्स्यअ
ु ली टर्ान्सिमटे ड आजार होण्याचे चान्सेस हे
१०० टक्क्यानी
ं वाढतात.
िवचार करा की एखादी तरुणी २५ व्या वषापास
र् न
ू जर पढ
ु ली दहा ते पंधरा वषर् िलव्ह इन मधे होती, आिण
नंतर ितला ितच्या सोबत रहणाऱ्याने सोडून िदले, तर तीचे भिवतव्य काय?? ितला पन्
ु हा दस
ु रा कोणी िमळणे
सहज शक्य होईल का?? जरी समजा दस
ु रा एखाद परु
ु ष आकिषर्त झाला तरीही तो केवळ ’तेवढ्या’ एकच
कारणासाठी , म्हणजे ही “टाकून िदलेली” िकंवा “सहज अव्हे लेबल” असलेली स्तर्ी म्हणन
ू असेल. आिण
याला कारण म्हणजे आजची सामािजक मानिसकता. एखादी एकटी स्तर्ी ( अथात
र् िडव्होस्डर् िकंवा िलव्ह इन
सेपरे टेड) म्हणजे सावर्जिनक मालमत्ता असा काहीसा समज असतो समाजाचा. पण एक बाकी आहे की,
िवधवा िस्तर्याना
ं अजन
ू ही आपल्या पण
ु प
र् णे मान िदला जातो समाजात.
सहज आठवलं म्हणन
ू िलिहतोय, जन
ु ीच एक म्हण आहे ” म्हातारा नवरा, आिण कंुकवाला आधार” ितची
साथर्ता अशाच पर्संगी लक्षात येत असते.
याच पाश्वर्भम
ू ीवर अजन
ू एक बातमी आली होती पेपर मधे . सपर्
ु ीम कोटाने
र् सािगतले
ं आहे की िलव्ह इन
िरलेशनिशप मधे एखाद्या स्तर्ीला सोडून िदलं तरीही ती पोटगी मागू शकत नाही- आिण ह्या िनणर्यामळ
ु े बऱ्याच
परु
ु षाना
ं िववाह बाह्य संबंध ठे वण्यास मोकळीक िमळणार आहे च.. पण एक पर्श्न रहातोच- अशा संबंधातन
ू
िनमाण
र् झालेल्या मल
ु ाचं
ं पढ
ु े भिवतव्य काय? त्यानी
ं नाव
ं तरी कोणाचं लावायचं बाप म्हणन
ू ??
अजन
ू तरी ही कीड केवळ उच्च समाजातच आहे , पण खाली तळागाळापयर्ंत पोहोचण्यास वेळ लागेल असे
वाटत नाही, आिण म्हणन
ू च सपर्
ु ीम कोटाचा
र् हा िनणर्य वाचन
ू खंत वाटली..

मह
महेंें दर् कु लकण
लकणीर्ीर् http://kayvatelte.com

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

गंध चाफ्य
फ्यााचा

िहरवा

""तल
ु ा माहीत होतं मी या कायर्कर्माला येणार होतो ते'', त्यानं िवचारलं.
हो !
ती नेहमी तट
ु क बोलायची... त्याला त्याची सवय झाली होती. आजही ती खप
ू बडबडेल मनातलं सगळं सागले
ं ,
याची अपेक्षा नव्हतीच पण तरीही ती थाबली
ं याचेच त्याला खप
ू होते.
िकती वषेर् झाली असतील नाही,
तो काही तरी बोलायचे म्हणन
ू बोलला...
अठरा...
पन्
ु हा ितचे तट
ु क उत्तर.... हो अठरा वषेर् झाली... काळ गेल्यानंतर तो कसा गेला वाटतो पण खरे च ही आठरा वषेर्
कशी काढलीत ती मलाच मािहत.ती काही बोलली नाही.... आपलं बोलणं ितला आवडलं नाही काय असं वाटून तो
मध्येच थाबला....
ं काही क्षण तसेच िनःशब्दात गेले त्या कायर्कर्मातील इतकी धावपळ आिण गोंधळातही दोघाना
ं
त्याच्यातील
ं शातता
ं असह्य झाली
"बोला की'...
ती पट
ु पट
ु ली.
""गेल्या आठरा वषात
र्ं आज तू भेटशील, उद्या तू भेटशील असे वाटत राहायचं.. खरे तर अनेकदा तल
ु ा भेटण्यासाठी
घरातन
ू बाहे र पडायचो पण पाय साथ द्यायचे नाहीत. िकतीतरी वेळा परतलोय तल
ु ा भेटण्यासाठी िनघन
ू ....''
ती त्याच्याकडे एकटक बघत होती, जणू तो बोलत असलेला पर्त्येक शब्द अन ्‌ शब्द ती मनात कोरुन घेत होती.
"" तल
ु ा कधी वाटलं का मी तल
ु ा भेटायला येईन असं...''
त्याला हा पर्शन ्‍ आपण िवचारायला नको होता, असं वाटून गेलं पण तरीही ितच्या उत्तराच्या अपेक्षेने तो
थाबला....
ं
"" नाही !'' ती बोलली... यावेळी त्यानं ितच्या डोळ्यात खोल बिघतलं त्यातन
ू त्याला काही िदसतं का.... ितच्या
नाही म्हणण्यात ठामपणापेक्षा नाराजी जास्त िदसली.
का? असा पर्शन ्‍ िवचारावा वाटला पण त्यानं घाई केली नाही....काही तरी बोलायचं म्हणन
ू त्यान िवचारलं.
""आज थंडी खप
ू आहे नाही. तू स्वेटर नाही घातलास...
अरे स्वेटरवरुन आठवलं तल
ु ा िहरवा स्वेटर हवा होता आिण मला तो आवडला नव्हता िकतीवेळ तू माझ्याशी
बोलली नव्हतीस तल
ु ा पर्त्येक गोष्टीचा रं ग िहरवा का नाही असाच पर्शन ्‍ पडायचा? घराची अक्षरशः बाग केली
होतीस...
त्यावेळी मी तझ्
ु यावर रागवायाचो, आदळाआपट करायचो... पण तू गेल्यानंतर मातर् घरातील पर्त्येक कंुडी मी
आजही जपली आहे आजही ती बाग तशीच आहे िहरवीगार.... घराचे पडदे अनेकवेळा बदलले पण त्याचा
ं िहरवा
रं ग आजही तसाच आहे ...... तझ
ु े सगळे कपडे िहरव्या रं गाचे असायचे नाही, अगदी रुमालापयर्ंत. त्याच्या
ओठातन
ू हे वाक् ‍य िनघाले आिण त्याचे लक्ष ितच्या साडीकडे गेले. ितने अमंगळ साडीचा पदर चाचपला.
आत्तापयर्ंत त्याच्यावर िखळलेली ितची नजर खाली झक
ु ली. ितच्या साडीचा रं ग वेगळा बघन
ू त्यालाही काही

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

सच
ु ले नाही..... पन्
ु हा दोघात
ं िनःशब्दता आली.. काही िरकामे क्षण तसेच िनघन
ू गेले....खरे तर ते क्षण िरकामे
नव्हतेच उलट आतापयर्ंत जगलेल्या आयष्ु यातली पोकळी भरुन काढून ओसंडून वाहू दे णारे इतके भरलेले.... तो
ितच्याकडे एकटक बघत होता. ितच्या सरु कुतलेल्या चेहऱ्यावरची एक एक रे घ िनरखीत होता.
""आता िहरवाई उरली नाही....ती बोलली. तझ्
ु यापासन
ू वेगळं झाल्यावर वाटलं होतं आता आयष्ु य आपल्या
मजीर्नस
ु ार घालवायचं..... मला कोणाचीच बंधने नको होती. काही काळ गेलाही तसाच... पण नंतर ते जगणं
बेचव वाटू लागलं. तझ्
ु याकडे परतायचे सगळे दरवाजे मीच बंद करुन घेतले होते. त्यामळ
ु े तो रस्ता बंदच होता.
पयाय
र् काहीच नव्हता. त्यानंतर "तो' माझ्या आयष्ु यात आला. आमच्याच ऑफीसमध्ये काम करायचा. लग्न
केलं दहा वषेर् संसारही केला. अगदी िनमट
ू पणे केला. पण आमचे सरू काही जळ
ु ले नाहीत. तझ्
ु याबरोबर
घालवलेल्या िदड वषातील
र्ं मोजके क्षणही त्याच्याबरोबरच्या दहा वषात
र् िमळाले नाहीत. तो माझ्यावर पर्ेम
करायचा का? मी त्याच्यावर पर्ेम केलं का? खरे च तो माझ्या आयष्ु यातन
ू गेल्यावर जी पोकळी जाणवायला हवी
होती ती जाणवते का? या पर्शन ्‍ ाची
ं उत्तरे मला आजही सापडलेली नाहीत. ती भरभरुन बोलत होती. इतकी ती
कधी बोललीच नव्हती. ..... तो गेला आिण माझं िहरवाईशी नातं तट
ु लं... तू मघाशी िवचारलंस ना की तू येशील
का? असे कधी वाटले होते का? खरे तर त्या पर्शन ्‍ ाचं उत्तर होतं, तू येऊ नये असंच वाटायचं. अगदी िदवस सरु
ु
झाला की एक भीती वाटायची की तू कुठे तरी भेटलास तर आपल्याला तल
ु ा सामोरे जाता येईल का?तल
ु ा आठवतं
मी एक पोपट आणला होता.. त्या पोपटावरुन तझ्
ु यात आिण माझ्यात िकती भाडणे
ं झाली होती.
"" िकती मख
ु र् होतो मी. मला खरे च कळलं नाही तझ्
ु यापेक्षा पोपट जास्त महत्त्वाचे वाटत होते.''
"" तू नाही रे मीच मख
ु प
र् णा केला. सौंदयर् स्वातंत्र्यात असते याची जािणवच नव्हती. ऐक तो पोपट नंतर आमच्या
घरात होतां बराच काळ. पण एक िदवस काय झालं काय ठाऊक, िपंजऱ्याचे तोंड उघडे रािहले. पण तो काही हलला
नाही.. त्या दरवाजातन
ू बाहे र पडायचेच त्याला कळले नाही. माझ्या िहरवाईचेही तसेच झाले. पिहल्यादा
ं मला
िहरवा रं ग आवडतो म्हणन
ू आख्खं घर मी िहरवं केलं आिण नंतर तो िहरवा मीच माझ्यावर लादत गेले.
तो गेल्यावर मातर् िहरव्याचे दार मी उघडले. आिण पन्
ु हा त्यात पर्वेश नाही केला.
""चल जाऊ या! '' त्यानं िवचारलं. तल
ु ा सोडू घरी... त्यानं िवचारलं... ितनं नकार िदला नाही.
ितच्या घरचा रस्ता याच्या घरावरुन होता. यानं ितला घर दाखवायला आत नेले. ती जसे घर सोडून गेली होती
अगदी तसंच घर होतं. अठरा वषाप
र्ं व
ु ीर्चे घर आिण आताचे घर यात काहीच फरक नव्हता. कुड्याही
ं तशाच आिण
त्यातील झाडेही तशीच.... तझ
ु ी इतकी सवय झाली होती की काहीच बदलू िदले नाही... त्याच्या या वाक् ‍याने ती
भानावर आली. ितने त्याच्याकडे बिघतले.... त्याचे डोळे भरुन आले होते...ितच्याही कडा ओल्या झाल्या
होत्या....ितने िजथे िपंजरा ठे वला होता. त्याच िठकाणी त्यानं िपंजरा आणन
ू ठे वला होता... त्यातील पोपटाकडे
ितने बफिघतले....ितने हलकेच त्याच्या दरवाजाची कडी काढली. कडी काढताच पोपट उडाला आिण त्या अंधारात
िदसेनासा झाला....
चलायचं....ती पायऱ्या उतरता उतरता म्हणाली...तोही लगबगीने ितच्या मागून चालू लागला. ती थाबली...
ं
त्याचा हात हातात घेतला आिण पायऱ्या उतरु लागली.... ितच्या डोळ्यातन
ू उडालेले पोपट त्याच्या डोळ्यात
िदसत होते..........

सष
ुषमे
मय े http://gandhchaphyacha.blogspot.com

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

अरुद
अरुदेे वीची कह
कहााणी

ऐका ऐका अरुदे वी तम

ु ची कहाणी. आटपाट नगर होतं. ितथे एक गरीब स्तर्ी रहात असे. अरु ितचं नाव. अरु भारी
बडबडी होती. सतत बडबडत असे. िदसेल त्याबद्दल बोलायची, वाटे ल त्या िवषयावर बकबक करत राहायची.
बकबक बकबक बकबक बकबक.. बास.. दस
ु रं काही करीत नसे. पर्त्येक िवषयावर ितचं एक मत असे.. पण
काहीही बोलण्याआधी आजब
ू ाजच
ू े लोक त्या िवषयावर काय बोलतायत हे ती बघे, सवाचं
र्ं म्हणणं कान दे ऊन एके
आिण त्यानंतर आपलं मत सागे
ं . तर ितच्या बोलण्यात एक मोठी मौज होती. ती अशी की आसपासच्या दहा
लोकानी
ं दगडाला दगड म्हटलं की ती दगडाला पाणी म्हणीत असे, झाडाला झाड म्हटलं की ती माती म्हणीत
असे, नदीला नदी म्हटलं की ती छप्पर म्हणीत असे. लोकानी
ं ितला सरु
ु वातीला समजावयाचा पर्यत्न केला. पण
ती ऐकेचना. आपला हे का सोडीच ना. लोकानी
ं खप
ू समजावन
ू पािहलं, चच
ु कारून पािहलं. पण ती काही बधली
नाही. बडबडीचा घेतला वसा काही ितने सोडला नाही. मग लोक कंटाळून िनघन
ू जात. असं वारं वार होऊ लागलं.
मग ितची भीड चेपली. एकदा ितने हाच पर्योग पन्नास लोकासमोर
ं करून बिघतला. समोरच्या झाडाच्या पानाचा
ं
रं ग काळा आहे असं पन्नास लोकासमोर
ं िबनिदक्कतपणे म्हणाली. पन्
ु हा तेच सरु
ु झालं. लोक समजावायला
लागले. पण नेहमीपर्माणे अरु ऐकेना. त्या पन्नासमध्ये आधीच्या दहामधलेही काही लोक होते. त्यानी
ं उरलेल्या
चाळीस लोकाना
ं िहच्या नादी लागणं म्हणजे आपला वेळ वाया घालवणं कसं आहे आहे हे समजावन
ू सािगतलं
ं . ते
ऐकून नेहमीपर्माणे पन्
ु हा लोक पागले
ं . अरुची भीड चेपतच गेली. हाच पर्योग ितने पढ
ु े शंभर, पाचशे, हजार
लोकाप
ं ढ
ु े करून बिघतला आिण योगायोगाने, सद
ु ै वाने दर वेळी िजंकलीही. एकदा तर ितने संपण
ू र् गावािवरुद्ध
बोलायला सरु
ु वात केली. सारं गाव ितला समजावत होतं पण िहचा हे का कायमच. िहचं बोलणं असं असे की
समोरच्याला िनरुत्तर व्हावंच लागे. म्हणजे िकतीही खोटं असो पण त्यात इतका शब्दच्छल असे, शब्दाची
ं इतकी
िफरवािफरवी असे, इतक्या गोंडस आवरणात शब्द लपेटलेले असत, इतके नवनवीन वेगवेगळे शब्दपर्योग
वापरलेले असत, ते इतक्या अलंकारात लपेटलेले असत की बघता बघता समोरचा िनव्वळ शब्दसामथ्यर् कमी
असल्याने काही करू शकत नसे, िनरुत्तर होत असे आिण िनरुपाय होऊन िनघन
ू जात असे. बोलणार्‍याची मातीही
िवकली जाते पण न बोलणार्‍याचं सोनंही िवकलं जात नाही म्हणतात ना त्यापर्माणे जडजड, मोठमोठे शब्द
वापरणारा मनष्ु य िहरवा रं ग काळा आहे , दगड म्हणजे पाणी आहे असं काहीही समजावन
ू दे ऊ शकतो हे त्या
गावकर्‍याच्या
ं लक्षात आलं. हळूहळू त्यानी
ं ितच्या नादाला लागणं सोडून िदलं. त्याने ितला अजन
ू च जोर चढला.
िनरपराध लोकाची
ं हत्या करणार्‍या भक्ष(ल)वादी लोकाची
ं ती बाजू घेऊ लागली. राजाने त्याच्याशी
ं लढायला
सैन्य पाठवलं याबद्दल ती राजाचा िनषेध करू लागली. हे अन्यायकारक आहे असं म्हणू लागली. हकनाक जीव
गमावणार्‍या िनष्पाप लोकाच्या
ं जीवाचं महत्व, त्याचा
ं 'जगण्याचा अिधकार' वगैरे वगैरे ती नेहमीपर्माणेचच
सोयीस्करपणे िवसरली. भक्ष(ल)वाद्याना
ं 'गाधीबाबाची
ं लेकरं ' म्हणू लागली. राजाने काहीही न करता दल
ु क्ष
र् केलं.

एकदा ितने असंच दगड, पाणी, माती, झाड वगैरे वगैरेच्या गोष्टी िलिहल्या आिण अचानक ितला शेजारच्या
दे शातन
ू 'भक
ू ड' परु स्कार िमळाला. ितचा भाव अजन
ू च वधारला. िमजास अजन
ू च वाढत गेली. आपण म्हणू तेच
खरं , आपण करू तीच पव
ू र् िदशा असं ितला वाटू लागलं. बडबड वाढू लागली. बकबकीचा परीघ िवस्तारू लागला.
एकदा राजाच्या मोठ्या राजवाड्यावर हल्ला झाला. हल्ला करणारे पकडले गेले आिण त्याच्या
ं पर्मख
ु 'गुरु'जीना
ं
दे हदं डाची िशक्षा झाली. गुरुजीना
ं दे हदं ड िमळालाच पािहजे असं सवर् गावामधल्या
ं सगळ्याच लोकाचं
ं मत होतं.

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

लोकाचं
ं असं मत आहे हे कळल्यावर, ते शातपणे
ं ऐकून घेतल्यावर ितने ितच्या नेहमीच्या सवयीपर्माणे त्याच्या
िवरुद्ध मत माडायला
ं सरु
ु वात केली. दे हदं ड दे णं कसं अयोग्य आिण चक
ु ीचं आहे याचे िडंिडम िपटायला सरु
ु वात
केली. तेव्हाही राजाने ितच्यावर काहीच कारवाई केली नाही. अथात
र् राजालाही दे हदं डाच्या िशक्षेची अंमलबजावणी
करण्याची अिजबातच इच्छा नव्हती. पण येनकेनपर्कारे ण आपला इतरापे
ं क्षा वेगळा आवाज, मत माडायची
ं संधी
ितने बरोबर साधन
ू घेतली.

होता होता आपल्या कुठल्याच गोष्टीला कोणीच, अगदी राजाही, आक्षेप घेत नाही हे पािहल्यावर ितचा उत्साह
अजन
ू च दण
ु ावला. ती दे शाशी दर्ोह करू लागली, राष्टर्ाचे तक
ु डे करू पहाणार्‍याच्यात
ं उठबस करू लागली. भाषणं
ठोकू लागली. ज्या दे शाने ितला रोजचं दोन वेळचं खाणंिपणं िदलं त्या दे शाला सरळ भख
ू ा-नंगा म्हणू लागली. या
दे शाचे पर्ात
ं िवभागलेच पािहजेत, पर्दे श वेगळे केलेच पािहजेत, हा दे श तोडलाच पािहजे असं याच दे शात राहून
बोलू लागली. एवढं च नाही तर काही पर्दे श हे दे शातले कधीच नव्हते असं म्हणू लागली. लोक पन् ु हा चवताळले.
ितच्या म्हणण्यावर राग व्यक्त करू लागले. पण ितने ितच्या नेहमीच्या शैलीत आपणच कसे बरोबर आहोत हे
दाखवण्याचा पर्यत्न सरु
ु केला. तम्
ु ही ज्याला दे शदर्ोह म्हणता त्याला मी माझं मत म्हणते, तम्
ु ही ज्याला राष्टर्दर्ोह
म्हणता तेच मत त्या पर्दे शातल्या लोकाचं
ं आहे असं उघडपणे म्हणू लागली. वास्तिवक त्या पर्दे शातल्या काही
लोकाचं
ं च ते मत होतं अन्य जनतेचं नव्हतं हे तपशील ती सोयीस्करपणे िवसरली. ितच्याच दे शातले
ितच्यासारखे दे शफोडे, तट
ु क्या िवचाराचे, फुटक्या अकलेचे आिण नजरे चे 'िगल्ली', 'वरवर' सारखे लोक
ितच्याबरोबर ितच्या हो ला हो करायला होतेच. होता होता हा ही वाद राजापयर्ंत गेला. राजाने नेहमीपर्माणे आपली
जात दाखवली, पळपट
ु े पणा िसद्ध केला. बळ
ु चटपणे शात
ं राहत ितला वेळच्यावेळीच रोखली नाही, ितची जीभ
हासडली नाही की ितला हद्दपारही केलं नाही. होताहोता अरुची अरुताई आिण अरुताईची अरुदे वी झाली.
थोडक्यात ज्यापर्माणे अरुदे वीला आपलंच म्हणणं खरं करता येई, ती ज्यापर्माणे बडबड करीत राही, शब्दच्छल
करीत राही, हे केखोरपणे वागीत राही, दे शदर्ोह करी पण हे सगळं चागल्याचं
ं ग
ु ल्या शब्दाच्या
ं वेष्टनात गंुडाळूनच
करी त्याचपर्माणे हे च गुण तम
ु च्यातही येओत आिण अरुताईपर्माणेच तम
ु च्याही केसाला धक्का न लागता
तम
ु च्यावरही परु स्काराची
ं खैरात होवो !! सत्तरा उत्तराची कहाणी नवा उत्तरी सफ
ु ळ संपण
ू .र् . (सत्तरा आिण नावाच्या
ऐवजी इतर काही वापरलंत तर ते कसं चक
ू आहे हे स्वतः अरुदे वी पर्गट होऊन दाखवन
ू दे ईल तेव्हा साभाळ
ं ू न !!)

Heramb Oak http://www.harkatnay.com

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

आठवणींचे िप
िपंप
ं ळपान
पळपा

इमोशनल अत्याचार.....

खरं तर या पर्कटनाला काय िशषर्क द्यावं हे च समजत नव्हतं. अचानकच हे िशषर्क सच

ु लं आिण डकवन
ु
टाकलं. समजा िवसंगत वाटलं तर जरा समजन
ू घ्या म्हणजे झालं. असो, नमनाला अधार् घडा तेल
ओतल्यानंतर मळ
ू िवषयाकडे गाडी वळवायला हरकत नाही (बरं तर बरं हा एक िनरूपदर्वी लेख आिण
याच्या नमनाला ओतलेलं तेलही व्हच्यर्अ
ु ल आहे , हे च जर भाजीबाबतीत घडतं तर मी झुरळ िदसल्यावर
िकंचाळत नाही इतका नवरा घडाभर तेल हा शब्द ऐकुनही िकंचाळला असता. नवरयाच्या या तेल द्वे षावर
िलहावं काय? असा मोह होत आहे पण तो आत्ता आवरावा हे बरं . घ्या गाडी भरकटली की राव....चला आता
कंसातन
ू बाहे र पडून खरं च मळ
ू िवषय सरू
ु .) हं . तर मळ
ू िवषय तसा कॉिम्लकेटे डिबटे ड नाही आिण "त्या"
वािहिनवरच्या (वािहिनचं नाव आपल्या लेखात घेऊन त्याची
ं फ़ुकटच टीआरपी वाढवायची नाही असा
आमचा िनयम आहे )याच नावाच्या तथाकिथत िरऍिलटी शो शी तर दे णं घेणं काही नाही. काही संबंध
असेलच तर तो अचर्ना-मानव, झािशची राणी, बाराबटा चो>>>िबस करोलबाग, छो<<<<टी बहू, अगले
जनम मोहे िबिटयाही िकजो आिण असल्याच सगळ्या छळकुट्याचा
ं आहे .
पर्त्येक मािलकेआधी एक पाटी येते की यातली पातर्ं खोटी आहे त वगैरे अगदी तस्संच या सगळ्याच्या
सरु वाितला सागायचं
ं तर सवात
र् महत्वाची गोष्ट म्हणजे मी या मािलका बघत नाही. दस
ु री गोष्ट म्हणजे
यातन
ू कोणाच्या भावना दख
ु ावण्याचा हे तू नाही (कोणाच्या पक्षी नवरा आिण त्याची आई, बोथ ऑफ़ यु
"आय िरअली लव्ह य"ु ).
तर आमच्या घरी नवयाची
र् आई म्हणजे माझ्या "आई"मक्
ु कामाला आल्या की झी ची टीआरपी वाढते
आिण माझे विडल आले की ई िटव्हीची. सध्या झी च्या टीआरपी वाढण्याचा िसझन आहे . सकाळी
उठल्यावर आपण दात ज्या सवयीनं घासतो िकंवा ते घासले नाहीत तर जे िफ़िलंग येतं ते बहुदा आईंना
या मािलका नाही पािहल्या तर येत असावं. असो. माझी काही तकर्ार नाही कारण मळ
ु ात मी सगळ्याच
मािलका पाटर् टाईम जॉब केल्यासारख्या पहाते. म्हणजे जेवण करताना िकंवा इतर काही कारणानं
िटव्ही लावला आिण साक्षात माझ्या हातात िरमोट असेल तर मी अध्यार् तासात िकमान दहा मािलका
बघू शकते. तसं दै वी वरदान मला लाभलेलं आहे . िवशेष म्हणजे एके िठकाणी बर्ेकपयर्ंत एखादी मािलका
पािहली की त्याचा शेवट काय, हे समजन
ू घेण्याचा चमत्कारही मला करता येतो. पण आईंचं तसं
नाहीए. त्याना
ं सगळ्या मािलका पिहल्यापासन
ू शेवटपयर्ंत त्यात येणायार् बर्ेकसिहत पहायला आवडतात.
आता यातही माझी तकर्ार नाही. तम्
ु ही म्हणाल तकर्ार काहीच नाही तर हे िकपॅड्ला बडवणं का? तर त्या
नस
ु त्या मािलका बघत असत्या तर गोष्ट िनराळी पण ते सगळ त्या पर्चंड मनाला लावन
ू िबवन
ू घेतात.
बरं त्यातन
ू या सगळ्या मािलका रातर्ी असतात आिण नेमका मािलकाद्वे ष्टा नवरा त्याचवेळेस पंगतीला
असतो. मग घरात िसन कसा असतो? तर .....
मािलका आहे पिवतर् िरश्ता, िसन आहे ,वंदच
ु ं अिजतशी लग्न झालेलं आहे आिण ितची सासू अचर्ना-
मानवला रातर्ी घरी बोलावन
ू त्याच्या
ं कानफ़ाटात वाजवायला सागते
ं य. आई गं. मळ
ु ात पर्चंड मेलोडर्ामा
असणारी ती मािलका आिण त्यातलं ढाग
ं ढां म्यिु झक आता ते समोर चाललेलं कमी म्हणन
ू इकडे
आमच्या हॉलमध्ये आई पर्चंड इमोशनल तर नवरा पर्चंड इिरटे ट झालेला....वंदच
ू ी सासू ितला

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

म्हणतेय,"मारो वंद"ू अचर्ना म्हणतेय "मारो वंद"ू वंद ू नाही नाही म्हणतेय मागे म्यिु झक वाजतंय....हे
सगळं दहा पंधरा िमिनटं चाललेलं आहे ...आिण इकडे आई म्हणतायत,"या अिजतलाच लगावल्या
पािहजेत चार चागल्या"
ं यावर नवरा,"ए बदला ते, काही तरी बघत जाऊ नका"(अचर्नाच्या बदाबदा
वहाणायार् डोळ्याशी
ं या िनष्ठुर नवयाला
र् काही एक घेणं नाही. जात जाता उगाच आपलां सहन होत नाही
म्हणन
ू ...अचर्ना आिण मंब
ु ई-ठाण्यातल्या जलवािहन्या याच्यात
ं साम्य काय????उत्तर सोप्पंय, दोघी
सतत बदबदा फ़ुटून वहात असतात) अगले जनम मधल्या लालीवर होणायार् अन्यायानं आईंचा जीव
तीळ तीळ तट
ु त असतो तर याचं आपलं सरू
ु , कसल्या कसल्या िसरीयल बघता गं? काही तरी चागलं
ं
बघा (म्हणजे काय तर कसल्या तरी मॅचा नाहीतर शेअर िफ़अरचे भाव) ती लाली जातीय न जातीय तर
आपली बारा बटातली िसम्मो येत.े ितचं तर काय िवच्चारूच नका. एखाद्याच्या पितर्केतला मंगळ आिण
साडेसातीतला शनी वात आणनार नाही एव्व्हढा ताप या िबचारीच्या डोक्याला. आधी िबचारीचं लग्न
ठरत नव्हतं तें व्हा आईंच्या िजवाला ते कधी जमेल याचा घोर, बरं झालं एकदाचं लग्न तर नवरा नेमका
"अल्पवयीन". िहच्या मागचे ताप संपायचं नाव घेत नाहीएत आिण आईंच्या िजवाच ताप काही कमी
होत नाहीए. त्यात अचर्ना काय आिण िसम्मो काय याच्या
ं विहन्या म्हणजे नगच आहे त हॅण्ड्वॉशनं
हात धव
ु न
ू या मागे लागल्यात. त्या आल्या रे आल्या की इकडे सरू
ु , "काय तरी बरी या बायका, असं
वागवतंच तरी कसं याना"
ं इत्यादी इत्यादी. त्याच्या
ं या पर्त्येक वाक्यानंतर नवरा आपला
इमानेइतबारे ,"अगं आई ती िसरीयल आहे , बघायची तर शातपणान
ं बघ, त्यात इतकं गंुतन
ू कशाला
बघायला पािहजे. ते बघन
ू आपल्या डोक्याला ताप करून घ्यायची काही गरज आहे का? त्या एकता
कपरू ला नाही डोकं आिण ितच्या भंपक िसरीयल बघणायार् तम्
ु हाला तर अिजबातच डोकं नाही" असं
बजावत टीव्ही समोरच काहीतरी खड
ु बड
ु करत उभा असतो. इकडे त्या िसम्मोचा रडका चेहरा िदसत
नाही म्हणन
ू आईंची घालमेल सरू
ु होते. हे सगळं इतकं नेमानं घडतं की मला तर िसरीयल बघण्यापेक्षा
याच्या
ं पर्ितकर्ीया बघण्यातच जास्त मजा यायला लागली आहे . ही दोघं कमी म्हणन
ू आता माझी
बाळीही आज्जीच्या बरोबरीनं या सगळ्या िसरीयल बघत असते. परवा, "आई अिजतकाकाचं लग्न
झालं" असं ती मला सागत
ं होती तर नवरा माझ्यासमोर चेहयावर
र् भलं मोठ्ठं पर्श्निचन्ह घेऊन उभा होता.
त्याला म्हट्लं अरे ती पिवतर् िरश्ताबद्दल बोलतेय तर तडकलाच. म्हणाला आजपासन
ू सगळ्या िसरीयल
बघणं बंद करा. त्याच्या िचडिचडीला कंटाळून एक िदवस िटव्हीच लावला नाही तर जेवताना स्वत:च
म्हणाला ते तम
ु चं पिवतर् िरश्ता िबश्ता काही नाही वाटतं आज? लाव बरं जरा पढ
ु े काय झालं बघय
ु ा.
मग काय िवचारता पडत्या फ़ळाची आद्न्या. समोर पन्
ु हा ती अचर्ना डोळ्यात गंगा जमन
ु ा घेऊन उभी
आिण आईंच सरू
ु झालं,"िकती सहनिशल आहे ही, अिलकडच्या मल
ु ी अशा असतात तरी का?" यावर
लगेच मागून बाण आलाच,"ते सगळ खोटं असतं, बड्बड न करता बघ".........हे असं सरू
ु आहे
सध्या.

Neha kulkarni http://shilpabelgi.blogspot.com

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

आपण िहल
िहलाा पािहल
िहलेत
े का????

ओळखीची वाटतेय ना???त

ं म
ु ची पटतेय का ओळख???मला रस्त्यात अगदी बर्‍याच वषानी
र्ं िहची भेट
झाली.चेहरा ओळखीचा वाटला.लगेच कॅमेरात पकड्ली..िक्लक...........
कुठे पािहलय बर िहला..आठवत आठवत घरी पोचले..डोक्याला भरपरु ताण द्यायचा पर्यत्न केला पण कािह केल्या
आठवेना.कुठे पािहलय िहला..मधल्या काळात पार हरवन
ु बसलेली ही..डोके खाजवन
ु खाजवन
ु थकले..पर हम भी
कुछ कम नही..अरे हां िह तर ती.कोणे एके काळी जीचं आपल्या आयष्ु यात खप
ु मोठे स्थान होते..मन
जळ
ु ण्याकरता िहचा भरपरु वापर केला जात होता ........ही तर पतर् पेटी..िकती िदवसानी
ं िदसली...
एके काळी ज्या दप
ु ारी पतर्ाचा
ं पाउस पडायचा ती दप
ु ार खरचं सख
ु द वाटायची.वेगेवेगळ्या िठकाणाह
ं ु न आलेल्या
वेगवेगळ्या मनाच
ं जणु स्नेहसंमेलन भरायचे.पोस्ट्काडर् ऐवजी जेंव्हा बंद एनवलप येते तें व्हा ते उघडायची
उत्सक
ु ता काही औरच !!!!!!!त्यातही त्या एनवलपच्या मागे पर्ेषकाच्या जागी जेंव्हा मद्द
ु ाम वाकड्या ितकड्या
अक्षरात काढलेले Guess who????अगदी जीवघेणे वाटायचे..उत्सक
ु ता अगदी टीपेला...आधी आधी तर हलके
राग ही यायचा..पण फोडल्यावर नाव वाचताच काय तो आनंद व्हायचा..तो अगदी अवणर्िनय !!!!!

पण अशी पतर्े आिण तो आनंद हल्ली दिु मर्ळच....सध्या २४/७ इंटरनेट,मेल्स .चॅ टीग ह्याअमळ
ु े सगळे सगळ्याच्या
ं
संपकात
र् रहातात.त्यातली जी काही कमी असेल ती SMSने भरुन काढली.पव
ु ीर् िदवाळीची मी स्वतः शेकडो
गर्ीटीग्स
ं बनवायची.िदवाळीची चाहुल लागताच त्याच्या भारभर कल्पना डोक्यात यायच्या.मग नावाची
ं आिण
पत्त्याची
ं िलस्ट बनवली जायची. कागदं ,स्टॅ म्प्स,एनवलप्स ह्याकरता बाजार आिण पोस्टाच्या चकरा सरु
ु
व्हायच्या.आजकाल हे सगळं कुठे िविलन झालय कळायला मागर् नाही.जो तो गुगलबाबावर सचर् करुन एकदोन

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

संद
ु र डीझाईन सीलेक्ट करतो .त्याला पें ट मधे टाकुन एडीट करतो.समोरच्याचे नाव,मधे मजकुर खाली स्वताःचे
नाव टाकुन मेल मधन
ु कधी सेंड करतो कळतच नाही..झाले ..संपले शभ
ु ेच्छा पतर् तयार !!!!!![अथात
र् मी ही हे च
केलयं] चक
ु कळतेय पण वळत नाही...आणिख एक मद्द
ु ा...अगदी खप
ु उत्साहाने स्वतः बनवन
ु समजा जर एखादे
गर्ीटीग
ं बनवन
ु पाठवलेच तर समोरचा त्याची यित्कंचतही दखल घेत नाही ,आपल्याला गर्ीटीग
ं िमळालेय खप
ु
आवडले ,

भापो चा एक मेसेज ही नाही करत हे दःुख हे पदरी पडलेल..म्हणजे होता नव्हता तो ही उत्साह
संपलेला..गर्ॅटीट्यड
ु म्हणन
ु नाही ह्याना.....हे
ं मनावर कायमचं कोरुन जात [अपेक्षा ठे वु नये अस संत सागतात
ं हे
त्या िदवशी खरोखर पटत्त] आिण मग आपण ही त्याच मागाला
र् लागतो.मग त्या नेटवरच्या शभ
ु ेच्छा पतर्ावर
आपण ही सख
ु ी होवु पहातो तो िजव्हाळा ती आपल
ु की शोधु पहातो....िदवाळीचा फराळाचा नकळत लागलेला
सग
ु ंध त्या शभ
ु ेच्छा पतर्ात कुठे िमळणार..?????????
मला आजही आठवतेय..माझं पिहले विहले िदवाळी गर्ीटीग..िपर्य
ं मावशी आिण काका,
मग खाली मधोमध एक ताट ______ त्यात 00000 असे लाडु मग -------- असे एकावर एक असे<> <>
<> शंकरपाळे मग त्यात गोल गोल वेढे घेतलेल्या चकल्या फक्त दोनच हं ..त्यात खाली दोन साईड्ला दोन अनार
फुटताना ,मधोमध एक भई
ु चकर्...आिण त्यात नाना तहेर् चे रं ग.मग एक छोटासा मजकुर " घे फराळ आिण उडव
फटाके " खाली माझं नावं..तम
ु चीच माउ..अहा !! काय संद
ु र वाटायच तें व्हा..मग लगोलग मावशीचे पतर्
यायचे..िमळाला हो फराळ!!! चव जमलीये...पोरगी सगर्
ु ण झाली ..पसंत पण आहे ..[हा मला न कळणारा इनोद ही
व्हायचा.....िहिहिहिह..]फटाके पण फोडले..आवाज आला का गो????..िकती पर्ेम असायचे त्या पतर्ात..

पव
ु ीर् घरच्या गॄिहणीचे दप
ु ारचे एकच काम..पोस्ट्मन ची वाट पहाणे..म्हणजे माहे रची ,मैितर्णीची ं पतर्े जी
यायची...आजकाल तसे काहीच रािहले नाही .संपण ु र् माहे र हल्ली नेट्वर भेटते......आया ,सासवा अगदी आज्ज्या
सध्
ु दा.... मैितर्णी सदै व ओन्लाईन..िदवसभरच्या घडामोडी एकेमेकाना
ं समजतात..मग पतर्े िलहा
कोणाला?????पोस्ट्मनला तर मी िकत्येक वषात
र् पािहला नािह..मागल्या खेपेस माझा पासपोटर् आणला तें व्हा
स्वारीचे
ं दशर्न घडले बस्स !!नंतर..कध्धी नाही...
हल्ली पतर्े येतात असे नाही की अिजबात येत नाहीत..येतात..पण ती सगळी लग्न पितर्का..िजथे कुठे अगत्याचे
पर्ेमाचे बोलावणे नाही..सगळं कसं शष्ु क शष्ु क..."आमच्या मामाच्या िकंवा मावशीच्या लग्नाला यायचं
हं "...एव्हढा खाली न िवसरता िलिहलेला मेसेज...दस
ु री पतर्े म्हणजे LIC,Aviva िकंवा Bajaj Alliance..ह्याची
ं
आश्वासक पतर्े..आिण माझ्या एअरटे ल ची िबले..जी िमळाली की मी अमाउं ट बघन
ु लगेच डर्ावर मधे सरकावन
ु
ठे वते..नको त्यावेळी आलेली अशी पतर्े नकोच वाटतात..
गेले ते िदन गेले....िकती संद
ु र पतर्े यायची तें व्हा.....मला मनापसन
ु पतर्े िलहायला आवडायची..हल्ली मला जेंव्हा
"मी िलखाणाचा कंटाळा येतो" असे म्हणते त्या पाठी मी पतर्े िलिहणे बंद केलय नं म्हणन
ु च..... हे रहस्य अत्ता
ह्याक्षणी मला उलगडलेय....

पतर्ात
ं न
ु आपलं त्या त्या क्षणाच
ं मनाच पर्ितिबंब उमटलेल असतं !!आपला सगळा स्वभाव जणु मनाचं छायािचतर्
घ्यावं इतक्या सहजपणे उमट्लेल असतो..आपल्याला कोणाचही पतर् येतं तें व्हा तो नस
ु ता कागद नसतो..पण
त्याचा स्वभाव ,िवचार ,मन आपल्या समोर माड
ं ु न ठे वलेलं असते...
आनंद दे णारी पतर्े म्हणजे " जणु ह्या हृदयाचे जणु त्या हृदयी ".......अमत
ृ ाचा मेघच जण.ु .िनव्वळ बरसत
रहाणारा...
ह्याचा आनंद घेण्यासाठी ..तो काय आहे हे कळण्यासाठी पतर्े यावी लागतात आिण िलहावीही लागतात.......

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe

 Netbhet eMagzine | November 2010

उिशरा का होईना पण देव िदवाळी पयंर्त नक्कीच देउ शकता िदवाळीच्या शुभेच्छा एका संुदर पतर्ाद्वारे िकंवा एका रेखीव
कलाकृतीद्वारे तुमच्या आमच्यातल्या त्या हरवलेल्या नात्याला.... !!
मग सुरु करताय नां ???????
माउ कडुन िदवाळीच्या हािदर् क शभ
ु ेच्छा !!!
ooooo,<> <> <> <>,@@@@@@..घ्या फराळ आिण.../_\/_\/_\.......****** उडवा फटाके...भरु र्
भरु र््...........

मा ऊ http://memazhi.blogspot.com

Netbhet.com| Blogkatta |Marathi eBooks | Forum | About Us | Subscribe