Teknik Tekstiller

 Teknik tekstiler son yıllarda hızla gelişen ve

tekstil endüstrisi içinde gelecekte önemli bir
yere sahip olacak bir alandır. Teknik
tekstillerin bu hızlı gelişiminin sonucu
olarak ve diğer sektörlerde ( mühendislik
alanlarında ) birçok yerde kullanıldığı için
tanımlanması ve doğru sınıflandırılması
oldukça önemlidir.

 Teknik tekstiller aslında etrafımızda birçok
alanda evimizdeki kablolarda,
izolasyonlarda, döşemelerde, lastiklerde,
tıbbi malzemelerde vs. kullanılmaktadır.
 

 Uygulama alanı bu kadar geniş olan

teknik tekstilleri biraz daha kapsamlı olarak
tanımlamak için, aşağıdaki başlıklar altında
inceleyebiliriz.
1)Tıbbi tekstiller
2)Jeo tekstiller
3)Savunma ve askeriyede kullanılan tekstiler
4)Güvenli ve koruyucu tekstiller
5)Filtrasyon tekstilleri
6)Taşımacılıkta kullanılan tekstiller
7)Yapılarda kullanılan tekstille
8)Tekstil yapılı kompozitler
9)Fonksiyonel ve sportif tekstiller
10)
 Tıbbi Tekstiller
 Tıbbi ve hijyenik teknik tekstilleri, teknik
tekstiller içerisinde güçlü bir büyüme
gösteren ve geniş bir ürün grubunu
oluşturan alanlardan biridir. Bu alandaki
ürünler ameliyat iplikleri, cerrahi elbise ve
örtüler, bandajlar, tıbbi maskeler, ıslak
mendiller, kadın hijyen bağları, idrar tutucu
bezler, su geçirmez yatak kılıfları gibi
ürünlerden oluşmaktadır. Bu ürünlerin
büyük kısmı tek kullanımlık ürünler
içermektedir. Tekstiller, insan ve tıbbi
uygulamalar arasında ideal bir ara birimdir.
 Polimer teknolojisine bağlı olarak mevcut
liflerin geliştirilmesi, yeni liflerin üretilmesi ve
tekstil yapılarının çeşitlenmesi sonucu tıp ve
cerrahinin pek çok alanlarında kullanılmaya
uygun olan bu ürünler tıbbi tekstiller olarak
bilinmekte olup insanların ve hayvanların tıbbi
bakımı ve hijyeni için kullanılmaktadır.
 Mukavemeti ve esnekliği bünyesinde bir
arada bulundurmasının yanında ;
v Geniş bir ürün çeşidi sunması
v Çok fonksiyonlu karakteri
v Çevre ve doku ile biyolojik uyum
gösterebilmesi
v Çeşitli malzemelerle birleşebilmesi
tıbbi tekstillerin özellikleri arasındadır


 Tıbbi tekstiller, dokuma, örme, dokusuz yüzey üretim yöntemleri

ile üretilebilmektedir. Şimdilerde, tıbbi uygulamalarda dokusuz
yüzeyler yaygın olarak kullanılmaktadır.
 Çünkü dokusuz yüzeyler, üretim kolaylığına, kullanım
uygunluğuna, fiyat uygunluğuna, bariyer özelliklerine, artan
etkinliğe sahiptir.
  Amerika’da tıbbi kılıfların, örtülerin, havluların,
masa örtülerinin, maskelerin, başlıkların,
galoşların, yaklaşık tümü dokusuz yüzeylerden
üretilmektedir. Dokusuz yüzey maskeler yüksek
bakteriyel filtrasyona, kulllanım rahatlığına,
düşük fiyat ve uygunluğa sahiptir. Dokusuz
yüzeylerden yapılan başlıklar ve galoşlar da
uygunluk ve düşük fiyat avantajı sağlar.
 Belirli ihtiyaçları karşılamak üzere üretilen tekstil
malzemeleri ve ürünleri, mukavemet, esneklik ve
bazen de nem ve hava geçirgenliği özelliklerinin
birlikte istendiği tıbbi ve cerrahi uygulamalar için
uygundur. Kullanılan malzemeler monofilament
veya multifilament iplikler, dokuma, örme,
dokusuz yüzey ve kompozit yapılı kumaşlardır.

 Tıbbi Tekstillerin
Sınıflandırılması
 Tekstil materyalleri tıp ve cerrahide çeşitli
amaçlar için kullanılır. Tıp uygulamaları için
tekstil materyallerini, dış uygulamalarda
kullanılanlar ve iç uygulamalarda
kullanılanlar olarak iki temel grupta
toplamak mümkündür. Dış uygulamalar
alanındaki ilerlemeler sınırlı iken iç
uygulamalar alanında son 20 yıl boyunca
önemli gelişmeler kaydedilmiştir

Dış Uygulamalarda;


Vücut içine yerleştirilemeyen ürünler


 (yara sargısı ve bandajlar )
 Ekstra bedensel ürünler ( ekstrakorporal )
 ( yapay böbrek, karaciğer ve akciğerler )
 Bakım/hijyen ürünleri
 (önlükler, başlıklar, maskeler, çoraplar,
eldivenler, üniformalar, koruyucu elbiseler )

 İç Uygulamalar;
( Vücut İçine Yerleştirilen Ürünler)

Ameliyat iplikleri

 Protez implantlar
› Yumuşak doku implantları
 (yapay tendon, ligament, kıkırdak,
kas, deri ve göz kontak lensi/yapay
kornea )
› Ortopedik implantlar
 ( yapay eklemler/kemikler )
 Kardiyovasküler implantlar
(damar greftleri, kalp kapakçıkları ve tamiri

için kumaşlar, damar ekleme)

 Dış Uygulamalar
Vücut İçine Yerleştirilemeyen Ürünler
 Yara Sargısı
 Yara sargısı materyalinin fonksiyonu, belli çeşit bir
ilacı yaraya veya deri üzerine uygulamak,
enfeksiyona karşı yarayı korumak, kan ve salgıları
absorbe etmek, iyileşmeyi kolaylaştırmak ve
bazen yaraya ilaçla birlikte uygulamaktır.
Genelde kullanılan yara sargısı yaraya temas
eden bir tabaka ile esnek ana materyal arasına
yerleştirilmiş absorbent bir tabakadan oluşan
kompozit bir materyaldir. Yaraya temas eden bu
tabaka, yaraya sargının yapışmasının önleyerek
yeni doku gelişimini bozmadan yerinden kolayca
ayrılabilen pamuk muslin veya dokusuz yüzey
kumaştır. Absorbent ped kan ve sıvıları absorbe
eder ve yarayı korumak için bir yastık etkisi yapar


 Film sargılar
 Bir tarafları bir yapışkanla kaplı şeffaf poliüretan film sargılardır.
Yaranın gelişim sürecinin takip edilmesine olanak
sağlarlar.Yarayı enfeksiyondan korur ve sekonder bir deri
işlevi görürler.
 Hydrocelluer köpük sargılar
 Çok yüksek kapasitede emici özelliklerinden dolayı özellikle bol
akıntılı ve granülasyon aşamasındaki açık yaralarda
kullanılmaktadır.Bunlar da poliüretan yapıda olabilirle
Hydrocolloid sargılar
 Bunlar karboksimetilselüloz yapısında sargılardır.Genellikle
flexible bir köpük veya sargı şeklinde piyasaya
sunulmuşlardır. Limitli absorbsiyon kapasiteleri ve aşırı
granülasyon dokusu oluşumuna neden olmaları sebebiyle
günümüzde yavaş yavaş terk edilmeye başlanmıştır.
  Hydrogel sargılar
 Bunlar flexible tabaka veya amorf jel şeklinde olabilirler.Şeffaf
olup yaradan rahatlıkla temizlenirler. Ayrıca yaraya
yapışmazlar.
 Mesalt
 Bu ürün sodyum klorür içeren emici viskon/polyester karışımı
nonwowen yapıda bir kumaştır.İnflamasyon aşamasında
bulunan bası yaraları ve cerrahi yaralar gibi ağır akıntılı
enfekte yaraların kontrol altına alınması amacıyla kullanılır.
 Mepitel
 Yaraya yapışmayan şeffaf silikon kaplanmış poliamid ağ yapısı
malzemeye esnek ve katlanabilir özellik kazandırmıştır.Çapraz
bağlanmış tıbbi silikon, poliamid ağın her lifini kaplar. Silikon
emici olmayıp hareketsizdir. Kuru ve sağlıklı deriye yapışırken
nemli yara bölgesine yapışmaz.
 Mefix
 Yumuşak,elastik ve kendinden yapışkanlı bir sargıdır.Elastik ve
emici olmayan poliester nonwoven yapının delikli olması
sayesinde yüksek hava ve buhar geçirgenliği sağlar.
Nonwoven, kan ve akıntılara karşı bariyer vazifesi görür
Ürün Çeşidi Lif tipi Tekstil Yapısı

Yara Sargısı Yara Temas İpek, PA, Viskon, PE Örme, Dokuma, Nonwoven
Tabakası

Absorbend Ped Pamuk, Viskon Nonwoven

Anan Materyal Viskon, Plastik Film Nonwoven, Dokuma

Bandaj Pamuk, Viskon, PA, Elastomer Dokuma, Örme, Nonwoven

iplik

Plaster Viskon, Plastik Film, Pamuk, Örme, Dokuma, Nonwoven

PP, PES, Cam Lifi

Gaze Pamuk, viskon Dokuma Nonwoven

Tampon Viskon, Pamuk Linterleri, Odun Nonwoven

Hamuru
 Ekstra Bedensel Ürünler
SuniKaraciğer


 Fonksiyonu hastanın plazmasını ayırarak, hastanın

kanına taze plazma sağlamaktır. Suni böbrek için
kullanılanlara benzer zarlar veya selüloz içi boş
liflerden yapılır.



Suni Akciğer


 Başlangıçta kalp cerrahisi esnasında akciğer

fonksiyonunun yerine geçen bir cihaz olarak
geliştirilmiştir
CİHAZ LİF TİPİ UYGULANAN SİSTEM FONKSİYONLARI

Suni İçi boş Viskon lifi, Hemodiyaliz, Hastanın kanından atık

Böbrek İçi boş PES lifi, Hemodifilitrasyon ürünleri
PAN, Ve suyu uzaklaştırmak
Polimetilmetakrilat, elektrolit konsantrasyonunu
Kitin kontrol etmek

Suni Karaciğer İçi Boş Viskon lifi, Plamapheresis Hastanın Plazmasını ayırmak
Karbon lifi, Hemoperfusion ve yok etmek kana taze
Polieterüretan plazma salgılamak

Suni İçi boş PP lifi, Hemoperfusion Hastanın kanından

Akciğer İçi Boş silikon, karbondioksiti uzaklaştırmak
Silikon Zar, ve taze oksijen sağlamak
Polisülfon
 Bakım/Hijyen Ürünleri
 Ameliyathanelerde kullanılan tekstil materyalleri geniş bir
ürün ranjına sahiptir. Genel olarak, cerrah, personel ve
hasta giysilerini, hasta örtü ve perdesini, yatak takımını,
idrar tutucu ürünleri, çeşitli bezleri, cerrahi çorap ve
atletleri içerir.
 Ameliyathanede kullanılan belli kriterlere sahip olmak
zorundadırlar. Bunlar aşağıdaki gibi sıralanır,
1-Toz ve tüy oluşturmamalı

2-Toz ve vücut partiküllerinin içinden geçmesine izin

vermemeli
3-Antiseptik olmalı

4-Mekanik hasara dayanıklı olmalı

5-Islanmaya karşı dayanıklı olmalı

6-Sıvıları geçirmemeli

7-Absorbe edici özelliğe sahip olmalı

8-Defalarca sterilize edilebilmeli

9-Defalarca yıkanıp ütülenmeye dayanıklı olmalı

10-Uzun süreli kulanım boyunca özelliklerini koruyabilmeli

Tıbbi Giysiler (önlük, başlık, maske, çorap)
 Tıbbi giysiler, sıvı akışı veya hava yoluyla hastadan
personele patojenik mikroorganizmaların (hepatit,
AIDS) taşınmasını ve personelden hastaya
enfeksiyon geçişini önlemek için bir bariyer rolü
oynar. Eldivenler için daha ziyade nonwovenlara
talep vardır ve nonwovenlerin özellikleri bu seçimi
etkiler
Tıbbi Örtüler

 Tıbbi örtüler ameliyat boyunca steril bir çalışma alanı

sağlar ve hastane personeline steril kılıflı giysiler
sağlar. Tıbbi örtülerden istenilen genel beklentiler,
bakteri ve su geçirmezlik, dışarı sızan sıvıları
absorblama, hava ve su buharı geçirgenliği (nefes-
alan) ve mekanik stabilitedir.
Hasta Pedi, Bebek Bezi Ve Bayan Hijyenik Ürünleri
 Bu sınıftaki tümüyle absorbent ürünler olarak
isimlendirilen ürünler çok çeşitli olup bebek bezleri,
eğitim külotları, bayan hijyen ürünleri (sağlık için
pedler ve tamponlar) ve yetişkin hasta ürünlerini
kapsar.
 Sıvının absorbsiyonu; yeterli mukavemet, yumuşaklık,
iyi yüzey aşınma dayanımı, minimum geri ıslatma ve
hızlı emiş özellikleri ile kombine edilmelidir. Üst yüzey
genellikle hidrofob polipropilen liflerinden yapılan
spunbond ve termalbond kumaşlardan yapılır.
Spunbond kumaşların kullanımı artmaktadır. Çünkü
üretimi ucuzdur ve modern makinelerde hafif
ağırlıkta yüksek homojenlikte kumaş eldesi
mümkündür.
Temizlik Bezleri

 Hava yolcuları için ıslak mendillerin bulunmasından

sonra bu tip materyallere eğilim artmaktadır. Bu
eğilimin nedeni; bu materyallerin uygulanması ve
ÜRÜN ÇEŞİDİ LİF TİPİ TEKSTİL YAPISI FONKSİYONLARI

Cerrahi giysi Pamuk Nonwoven Personelden hastaya hastadan personele

Elbise Polyester. Dokuma enfeksiyon geçişini önlemek, vücut partiküllerinin
Başlık PP. Karbon lifi ortama yayılmasına engel olmak, tozlara karşı
Maske Viskon bariyer oluşturmak.
Cam Lifi

Cerrahi Örtüler Polyester Nonwoven Ameliyathanede hastayı ya da hasta çevresindeki

Perdeler Dokuma alanı örtmek, sıvıların ve enfeksiyonun geçişini
Örtüler önlemek

Yatak Takımı, Çarşaf Pamuk, Dokuma Enfeksiyonun ve

Battaniye Polyester Örme sıvıların geçişini önlemek
Minder Yün Nonwoven

Bezler Viskon; Nonwoven Yarayı ve deriyi temizlemek, pişikler ve yanıkları

tedavi etmek

Cerrahi Çorap PA, Polyester Örme Destek vermek, toplardamarlara ait rahatsızlıkları
Pamuk tedavi etmek, sıkıştırmak veya korumak
Elastomer İplikler

Cerrahi aletler Cam Lifi Vücudun içinden bir görüntü elde etmek için ışığın
geçişime izin vermek
 Yumuşak Doku İmpantları
 Yapay tendon, ligament, kıkırdak, kas, deri ve göz
kontak lensi/yapay kornea bu guruba
girmektedir. Tekstil materyallerinin mukavemet
ve esnekliği bir arada taşıma özelliği, onları
özellikle yumuşak doku implantları için uygun
yapar. Pek çok cerrahi uygulama, tendonların,
ligamentlerinde kıkırdakların yerleşiminde bu
özellikten yararlanılır.
 Tekstil materyallerinden yararlanarak üretilen bir
diğer tıbbi malzeme, yumuşak dokuların
konstrüksiyonu için kullanılan hernostatik
ajanlardır. Bunlar kimyasal ve fizikokimyasal
etkileşimler sayesinde kan akışını durdurabilen
veya kontrol eden ve pıhtılaşmaya yol açan toz
veya sünger ve sentetik absorbe olabilen
polimerlerden lif keçesi formunda olabilir
Ürün Çeşidi Lif Tipi Üretim Sistemi

Ameliyat iplikleri Kolajen polilaktid Monofilament Saç

-Bioparçalanabilir PA
PES
-Bio parçalanamaz PTFE

PTFE PA
Yumuşak doku PES PE Dokuma , Saç örgüsü
-Suni Kiriş Karbon Lifi Dokusuz Yüzey
-Suni Bağ Kitin Kompozif Lif
-Suni Kıkırdak Polimetilmetekrilat
-Suni Deri Kolajen
-Kontak Lens,Suni
Kornea
 Sonuç Olarak;
 Tıbbi tekstiller ve bununla ilgili olan bakım
ve hijyen sektöründeki büyüme hem tekstil
teknolojisindeki hem de tıbbi yöntemlerdeki
sürekli devam eden ilerleme ve yenilikler
sayesinde olmaktadır.
 Dünya nüfusundaki yaşlanma ve yaşam
kalitesindeki beklentilere paralel olarak, hijyen ve
tıbbi tekstilere olan talep sürekli artacaktır.
 Dokusuz yüzeylerdeki üretim kolaylığı,
kullanım ve fiyat uygunluğu ve bariyer özellikleri,
bu sektöre artan eğilimin sebepleridir.

 Kaynaklar
 http://www.gencbilim.com
 http://www.e-tekstil.biz/
  http://www.tekniktekstil.com.tr
 http://www.tekstilder.com/makale/saglik
_tekstilleri1pdf
 BALCI, T. 2005. Teknik Tekstillerin
Sınıflandırılması ve Özellikleri. Bitirme
Çalışması, Uludağ Üniversitesi.

TEŞEKKÜRLER…