Professional Documents
Culture Documents
Issue: December 2010
Issue: December 2010
Issue: December 2010
Krismas Thuchah:
REM THU LENG RAWH SE
- Rev.Dr.H.S. Luaia
“ Kan tan naupang a lo piang a, fapa pekin kan awm ta
a; rorelna chu a kokiah a chuang ang a, a hmingah chuan
Maka, Remruattua, Pathian Chaka, Chatuan Pa, Remna Lal
an ti dawn si a,.” Isaia 9:6. Zawlnei Isaia nau piang hmuh hi a
mak mang e! A hmuh dan te pawh hi a mak leh zel a ni. Kum za
sarih laia thil lo awm tur chu awm tawh ang maiin a han sawi a, a
hming an sak turte pawh a lo sawi lawk vek mai. A hmingte lah
chu ropui tak tak vek a ni nia. Khawvelah mi an lo piang tam tawh
hle a, heti anga hming ngah pawh hi kei chuan ka la hre ngai lo va.
Eng pawh ni sela he nau lo piang hi mi danglam tak leh mi mak tak
a ni ngei ngei dawn a ni tih erawh chu min ngaihtuahtir lo thei lo a ni.
Kohhran Beng
chhiartu zawng zawngte
Krismas Chibai
kan buk che u a;
duhsakna kan hlan a che u.
Pathianin Josua hnena Ai khaw beih dan tur a hrilh khan, ral
kap mi zawng zawng hruai a, hmana Jeriko an lak tuma an tih ang
khan tih leh tur a ni a (Jos. 8:1-9). Hmanah Jeriko an lak tumin
engtin nge an tih? Khawpui chhunga nung zawng zawng, bawng,
beram leh sabengtung chenin an tihlum fai vek a nih kha! (Jos. 6).
Hetiang taka che leh tura Pathianin Josua a hrilh laiin, anni thung
chuan, “Mi zawng zawng tihhahna tham a ni love, mi sang hnih sang
thum vel han kal se la, han la mai rawh se” (Jos. 7:3) an ti rawk a,
Ai khawho chuan an lo um hrep mai a, chu chauh chu ni lovin, Israel
sipai tha zual thiau sawmthum leh paruk teh meuh zu lo that a!
Pathian thu hi kan sawi nasa zingah pawh mahni lam hawia
khawp mai. Duh anga a sawt si Pathian thu (Bible) lek ngam kan
loh phei chuan thin a rim thei mai awm bik hlei nem tiraw? Kan
dawnin ka hria. ‘Sawi tawh lo tualchhung Kohhran leh ram
tawp ila a ni mai’ han ti dawn ila, thlarau than-mawh-bawkah kan
kan phal chiah bawk si lo, mahse inngai hlawm lo.
a sawt si lo. A chhan ni bera ka Kan \han-mawh-bawk leh
hriat tak chu – Ai khaw lam hawia daltu lian bera kan ngaih fo zawk
fei lek hi a lo har em a ni tih hi a chu, saw ta mite, he ta mite, khi
ni. Thlarau mi John Bunyanate, ta mite, khu ta mite an ni daih zel.
Tirhkoh Paulaten he ram hi an lo Heng mite lam hawia fei lek hi chu
hmu chiang khawpin ka hria. kan ngam, mahse a result chu
vawiina kan chan mek hi a ni si !
Chhiartu duh tak, Pathian Israel miten Pathian thurawn
thupek awih lova Israel mitena letlingin chet an thawh a, an tlawm
an ngaihdan an hmang a, an che der mai. Ai khaw beih kha
chhe ta mai kha an demawm LALPA ngaihin a te hauh lo.
hran love. Vawiina keiniho Chuvangin, “Ral kap mi zawng
Kohhran Beng December 2010 11
zawng” tiin, Jeriko laka an chet khua kha Pathianin a hmuin a hre
nat ang chiaha che leh tura thupek chiang em em a, Israelten an hmu
an ni reng a ni. Vawiinah hian a chiang ve tlat lo tih hi. Chu vang
hrilha inhrilh hi tawpsan hrih ila, i chuan Ai kha laka Israelte rilru leh
ngawi thuap ang u hmiang. Kan Pathian rilru a inkalh ta tlat reng a
ngaih pawimawh loh leh ni. Chuti ang bawkin chhiartu duh
ngaihnep, Thlarau Thianghlim tak, ringtu tinte hi, keimahnia kan
daltu lian ber – MAHNI (Ai pianpui mize hlui,Eden kutchhuak,
khua) lam hawi ngeiin kan indona Kolossa 1:22 a kan hmuh, “In
fei (Bible) hi i lek chhuak teh ang rilruah chuan a hmelma in lo nih
u. Mi dang chhun zawngin lek bawk kha” tih tak mai, Isua meuh
hrih lo ila. Mi dang chhun zawng pawhin, “Ama nun nen lam pawh
chuan kan lekin kan sawi nasa a huat loh chuan ka zirtir a ni thei
tawk ta a, a sawt loh bakah a lo vang” (Lk. 14:26) a lo tih chiah
ninawm hrim hrim a, kan sawtpui kha chhut chhiat vek, tihkeh sawm
bawk si lo nen. Ngawi thuap ila, biaih a ngai a ni, tihkeh vek tak
mi dang tin zawng reng rengin fei tak a ngai a sin! He thu hi a
i lek hrih lo vang u. Engmah reng pehhelna tawngkam leh kawng
reng i eiin i in lo bawk ang u khai. dang a awm miah lo! Lalpa
Aw, heti ang hian ram pum ngaihah mahni bei tur hian, ‘zawng
huapin han ti thei teh reng ila zawng’ a nih laiin, he hmanrua hi
aw……. Pathian thu (Bible)-in mahni lakah hmang duh lovin
mahni inchhun tlang sung mai ila, midang lakah kan hmang thin,
thi zawih zawih sela, chumi hnuah Lalpan a duh lo, a duh miah lo!
a rem leh \awng tharin kan \awng Mahni laka hman tur midang lakah
ang a, Lalpa a va ropui dawn em! kan hmang………
kal laia, mi thenkhatin zaia an lo hem hmin min eipui a, chu erawh
chawi, Waikiki chu kan zu chu arsa ka ei tawh zawngah a
khawsakna lai a ni a. Pu Nguran tui berin ka hria.
tuifinriat kam (beach) nawmzia
leh an balu thatzia a hrilh thei ang Dr.Thangi hi USA-ah
che u. Hawaii atanga kan hawn furlough hmang mek a ni a, tun
chuan India ram leh Mizoram hnai khan Bible Translation-ah
pawh a lo chul ta repin ka hria. Consultant puitlinga pawm a ni.
India-ah amah ang tlemte an
Zawhna dang ka dawn leh awm a, North East-ah phei
chu, “In ei tui em?” tih a ni. chuan pakhat chauh a awm.
Hawaii ah hian thil tam ber chu Mizo-ah chuan a hmasa ber a
hmundang atanga lakluh a ni a, ni. September thla tir khan
thil man a to a. Thingpui no khat, London-ah Bible Translation
coffee no khat pawh dollar 2.50 Seminar-a paper present turin
a ni zel a, puar tham deuh athil an sawm a, a kal nghe nghe a
ei chuan dollar 7 te a kai mai a. ni. A nau Rev.Rothangliani
Indian rupee a chhut chuan Rs. (Nupuii) hi American Baptist
350/- vel a ni mai ! Kan thlen Kohhran rawih lai a ni a. Tunlai
inah te chaw min pe lova, mahni hian refugee enkawlna lamah an
a in lei chawp vek a ni a, kan ei thawh tir a. Inkhawmpui lai hian
tui ngam lo a ni. Ka u, C.L.Rema meeting vawi 3 lai an buatsaih
fanute, Dr.Lalnunthangi leh a nau tir a. Meeting vawi khat chu
Rev.Rothangliani te an lo kal ve Burma refugee ho buaipuitu ram
a. Vawikhat chu Japanese hrang hrang aiawh, USA,
Restaurant-ah min hruai a, mahni Canada, Australia, Norway
duh ang order ang an ti a. An ram atanga lo kalte
rawn lak chuan ka order chu inhmuhkhawm-naah tel ve turin
sangha hel a lo ni a, “E, I ei thei min sawm a, ka va thu ve a,
lovang, Rothangliani nen in ei American Baptist hotupa pawh
thleng mai rawh u,” a lo tel a, “Hei ka Uncle a ni a,”
Lalnunthangin a ti a, kan inthleng tiin min hmelhriat tir a. Ani
ta a. Nikhat chu an thlenna chuan, “In fanu hi ka hmang
Hotel-ah Special Barbeque arsa tangkai khawp a, kan lawm tak
26 Kohhran Beng December 2010
tak a ni,” a ti a. Anni unau hi a awm. World Council of
Pathian khawngaihna a hetianga Churches hotute, World
rawng an bawl hi a lawmawmin Evangelical Fellowship hotu te,
an chhuanawm ve hlein ka hria. America a Catholic Kohhran
Mi pakhat inkhawmpui laia hotu te, Methodist World
min hmuh tum a min zawng a awm Federation hotu te, Seventh
a, Rev.La Hoe a ni. Lunglei Day Adventist Kohhran
Ramthar-ah Matu Veng a nih laia inzawmkhawm hotute Baptist
piang a ni a, tunah Matu Baptist World Congress rawn hmu a
Association General Secretary a chibai bukna (greetings) sawi
ni. Jubilee Bible School-ah tura sawm an ni a. Inkhawmpui
Rev.Killuaia Principal a nih laiin tantirh lamah lokalin an pawl
a zir tih min hrilh. Mizo tawng a aiawh a chibai bukna an sawi
thiam a, a zir laia an hotute leh pahin, “Tunlai khawvela
Kohhran hruaitute chibai buksak Chanchin Tha hrilhnaah Baptist
turin min chah. Zotawng thiam ho hi hmahruaitu in ni a,
Myanmar Council of Churches khawvela Kristiante inpum-
Literature Program Director khatna leh tan tlanna kawngah
Thang Tin Sum nen kan inhmu pawh hmahruaitu in ni hi kan
bawk. BMS Missionary ram lawm hle a ni,” an ti theuh a.
buai avanga Mizorama lo chhuak An thinlung taka ti an ni emaw
thei ta lo, Darjeelinga thawk ta, ni lo emaw pawh ni se a
John West-a nupui Paulin West lawmawm hrim hrimin ka hria.
leh a fanu Karen-I an lo kal bawk BWA General Secretary
a. Paulin chuan an lo kal hma nikuma retire ta, Dr Denton Lotz
lawkin BMS ex-missionaries chu human right atan a thawh that
meeting-ah a kal a, Pi Zomawii avangin chawimawina, Human
pawh a tel ve a, a dam tha, Right Award’ pek a ni a, a thusawi
September hian China rama kal tlem tarlan thain ka hria a, “Baptist
leh a tum tih min hrilh. Kohhran, Pawl anga kan dinna
Tun tum inkhawmpuiah kum 400 chauh a la ni a, kum zali
hian tunhma inkhawmpuia an tih kal ta khan Netherlands-ah ringtu
ngai loh, thil chhinchhiahtlak tak Baptisma changin mi 40-in Baptist
Kohhran Beng December 2010 27
SUNNATE
UPA CHHAWNKHAMA 1963-ah a piangthar a, kum
1944 - 2010 1976-ah Kohhran Upa atan
Farm Veng, Lunglei nemngheh a ni. BSI a full time a
a thawh bakah Shillong a a awm
Upa Chhawnkhama hi lai pawhin Tualchhung Kohhran
Kingbawl hnam a ni a. Upa Chairman, Bial S.S.Secretary,
Hrangthiauva leh Pi Thluaichini Assembly Executive Committee
te inkarah 25.1.1944 ah member leh M&E Committee
Thlengang khuaah a lo piang a. member te a lo ni tawh thin a ni.
Unau paruk an ni a, amah hi a
naupang ber a ni. Chanmari Vengthlang
Kohhran atangin Farm vengah
Zirna lamah, Gov’t High a lo pema March 29, 2009-ah
School Lunglei atangin 1962 ah Kohhranah lawmluh a ni a, a
HSLC a zo va, St.Edmund’s thih laia chanvo a chelh mekte
College Shillong atangin 1966 chu, Tualchhung S.S.Asst.
ah B.A. a zo leh a ni. Supdt., Bial Executive
Eizawnna lamah DIG Committee member, Bial M&E
Office Shillong-ah LDC, U.D. Asst. Secretary, etc. a ni.
leh Office Superintendent hnate
a thawk a, kum 1972-ah Amah hi mi inngaitlawm
Pathian kohna chhangin full tak, thenrual kawmthiam leh
time-a rawngbawl turin a inpe a. hawiher zau tak a ni a. Mi taima,
BSI, N.E. Auxiliary ah full time Pathian thu ngaina tak a ni.
in a thawk a. 1996-ah Account Pathian chawimawia zai leh
Officer niin pension thlengin a lamte nuam a tiin a peih hle
thawk a ni. bawk, Kohhran programme
ngaipawimawh, thiante leh
Thlarau lam nun leh rawngbawlpuite rilru hliam leh
rawngbawlnaah chuan, kum tihnat palh hlauthawng tak, mi
1957-ah Baptisma a chang a, fimkhur tak a ni.
Kohhran Beng December 2010 29