Professional Documents
Culture Documents
Laaitui Khua Mualsuang
Laaitui Khua Mualsuang
Laaitui Khua Mualsuang
A. THU MASA
a. Kongkoh masak nop.
Aki tumngei hetloh, Laaitui khua’ taangthu at ding.
Nidang, bangmah aki tuak, aki theih, aki sinma in, Laaitui khua’ taangthu at
ding ngaihsut in aki nei ngeikei hi. Aki kem, aki neikha khua tawh kisai thu
ciaptehna khawng zong khua’ taangthu at ding tupna tawh aa aki kem a hikei
zaw hi.
Taangthu…, ahong ki attek ciangin
Tuciangin, thei… theilo; hi… hilo cih om nawnlo in, atuak peuhun taang
thu hong ki attek ciangin, kimkhat khatte bang, amaanlo pipi a ki deihkaih vive
in lemlem, ki zunzun in hong ki atthei hi.Tangthu gengenloh, ei theihkhak, ei bat
khak ciang thute nangawn zong, a hilopi pi aa ahong ki-at ih muh ciangin, mul
kim huai leh lung hihmawh huailiang zah dongin hong hi hi.
Aki guuksak thei…, taangthu,
Taangthu a at te’n lah, at zota ungh ci’n amau aa ding a hoihthei thei in a at
uh ciangin, a at zolo, agen zolo te’ taangthu a hoihsun sun khawng zong amau
aa lam ah a hoihthei thei in kai in, a laksak thei uh hi. Tuabang ciangin, a atzo
te’n maan takei leh, amaan aa a lakzo a nialzo omtuanlo ahih manin taangthu nei
suak mikmek hi. A at zolo, a gen zolo te’n ahih leh, a taangthu maan uh aman
suah uh ahi thong hi.
A muanhuai kua omnawn ahiam?
The Chin Gazetteer leh Tha Chin Hills a kici laibu nihte zong, Khamtung
gam tawh kisai, Mangkangte, Carey and Tuck te nihin a at uh ahi hi. Carey ih
cih in, Khamtung gam Mangkangte in ahong laaktoh phetin, amah leh Fowler
Laaitui ah hong pai aa, Hausapa Pau Suang tawh kiciamin, sialsi ah aki diah
sialmei tawh a ki vatteek teekte ahi hi.
Ahi zongin, tuabang ahih nate uh hih laibu nihte sungah a ki helloh banah,
Laaitui gam tawh kisai Suang Khua Kam leh Hau Cin Khupin thubuai aneih uh
ciangin, tuabang ahih nate uh ngaihsut in neinawn kilkel lo in, thu a langkhenh
uh hi.
En!, taangthu ih atleh,
Laaitui khua taangthu at ding aki tupna in, ei taangthu amaan teng midang
hong guksak sate in atheih na ding uh, ahong guksak nuamte in, ahong guksak
ngam nawnloh na ding uh ngimna tawh aa a ki at ahi hi.
Mihing kician hihna ding.
Mihing kician ih hihna dingin, taangthu kician ih neihkul hi. Taangthu ih
theihna tawh mi ava tawng ding, ava gal bawl ding, ava phinh ding cihna hilo in,
ei leh ei ih ki huutna dingciang bang theihtuak ahi hi. Tulai khangno kimkhat khat
bangin, taangthu thuukpi pi cikei ning, apu, api, anu apa, ani agang aa kipan, a
sanggam a u anau ding nangawn atheilo a omlai liang hi. Nidang laiin, Kawlte ka
koko leh, tu in tua bang hihna in, ei tung ahong tuu ahi thong hi. Tuabang lawm
lawm in, mihing takpi, ganhing tawh a ki lamdang kei hi.
b. Mualsuang.
Hih thu ciaptehna(Memory), “ LAAITUI KHUA MUALSUANG,” a kicih
na in, midangte, “ Mualsuang,” cihna tawh ki banglo in, a cihnopna leh deihna
in tuampian deuhse hi.
2
Midangte in, “Mualsuang,” acih uh leh, a beisa hun sungaa a piangsa taang
thute atna ahi hi. Hih , “ LAAITUI KHUA MUALSUANG,” in,
(i ). A beisa aa thu piangsa, taangthute,
(ii ). Tuhun laitak aa apiang laitak thute leh,
(iii). Mailam aa ahong pianglai ding, Laaitui gam; Laaitui khua leh Laaitui’ tate
thute cih, khen thum in ki khen aa ciaptehna ahi hi.
Atungaa, “ Mailam aa a pianglai ding,” cih thu in, mailam ah, Laaitui’
gam, Laaitui khua leh Laaitui’ tate aa dingaa deihna leh lunggulhna tawh lam-
etna, mitkha tawh muhkholhna(Vision) in, tum-in a ki gelna ahi hi.
Thu ciamteh,
Pau Za Mung
Singapore
3
(c ). Anei nihna
Khan Thuam mangkua in saw’m
Khan Thuam mangkua in asaw’m ciangin, galtai in Dallang khua ukpi
Khuang Ceu vabel hi.
Kam Hau in gungaal gamteng zogawp
Tawlpi khatmah ava belh khitzawh ciangin, Khan Thuam’ ta upa
Kam Hau in, Meitei gungaal nitum na lamgam aa om Gamthawm, Tengkul,
Satak leh Singgial khua ateeng, Thahdo leh Zote sim kawkawiin zogawp hi.
Khuang Ceu tungah ngen
Tuaciangin Khan Thuamin atate teng tawh Khuang Ceu kiangah, Gun
gaal gam nitumna lamteng Nuunglui panin Ci-vuu-khuk( Behiangzaang)
dong anget leh, a piapah hi.
Tua ahih manin, Khan Thuam in anei nihna ahi hi.
in Ci-vuu-khuuk dong apiak leh gal kilem zo bek ding ahihna kam avai
khakkik hi.
Zul Ki zong ciahkik pah vingveng in, Za Pau kiangah, Nial Ciin kam vai
khak teng vagen kik hi. Za Pau in zong, ama uk Mualbem gam, Thuam
Thwng uk Saizaanggam leh Khua Cin uk Tedim gam a sial omteng (100)
acin dong kaikhawm in, Nial Ciin kiangah Zul Ki leh En Ngaih sawl in apia
sak hi.
Tuabangaa a va piak uh ciangin, Nial Ciin in zong ama nget bangin Gungaal
gam ngah nailo ahih manin, alung akim kei hi. Ama nget bang angah lohin
gal ki lepna bawl zolo ding ahih na a vaikhak bek thamloh in, a sial (100)
lah la veve leh En Ngaih zong aman hi. Zul Ki zong ciahkik in atuah thu
piangteng Za Pau tungah va kokik hi.
Za Pau in zong, Nial Ciin ngetbangin Gungaal gam, Nuunglui panin Ci-vuu
khuk dong apia dingin Hau Khua Thang leh Tual Son tenih Khuanglui ah,
a paisak leuleu hi.Tuabang aa Nial Ciin in anget teng angah ciangin, gal
kilepna bawl in, En Ngaih zong a khakkik hi.
2. Dimpi panin.
5
Mat Suang
Vungh Luah
Luah Awn
Hen Kai
Luah Pau
Awn Pau
Pau Suang
Tua ciangin Thuam Thawngin, “ U Pau Suang aw, Innbuuk paangah na ten
8
liang sangin Laaitui ah tengin la, gunpikaa panin Innbuuk dong, Tanglui
vokpi zuncia aphakna dong lain, “ ci ‘in a deihsak nateng agen hi
NB:- Thuam Thawngin, Laaitui gam a sanggampa Pau Mang aa dingin a
hawisak gige ahi hi
(g). Laaitui gam lei
Pau Suangin Kaaptel khua panin, Phalaam ukpipa kiangah , pili sau Saiha
tawnkhat tawh gam ngen aa, paipihaa lam alak dingin, Heilei ukpi Khan Hau
sialpi khat manh khiipitang khat tawh acial hi.
Amah leh a upa (3) te
Pau Suang
Phut Awn
Tuang Kham
Kai Gin hih teng apai uh hi.
Khan Hau in ama kudai in zui theilo ahih manin, ama taang ding in a upate
Hau Zuan leh Son Khoi te sawlin a paipih sak hi.
Hausa
Upa
Siampi
Siksek
Taangko
Laampi, hih teng aki cinloh in khua ki saatthei lo hi.
Kongpi mungteng in,
Hausa
Pau Suang
Upate
Kai Gin
Pau Pum
Kai Siin
Kai Thual
Pau Vungh
En Khual
Phut Awn
Siampi
Tuang Kham
Sikseek
Tuang Kham
Taangko
Sing El
Laampi
Khawm Heem …….Khuang
Kai Nok ………….. Daakpi
Pau Son……………Daaklai
Thuk Kham………..Daakno
(l ). Hausa sem
Pau Suangin, Laaitui khua aa asiahkaih teng
Inn saliang
Gam saliang
Tuktha ( kum khat in tha’ khatta )
Khaltha ( kum khat in tha khatta )
Daaksaap ( sabaak khat )
Khua paa a lal tha te inn kepsak
(m ). Khuasat la.
Laaitui khua asaat tungtaang in, Pu Kai Siin in Pu Pau Suang aa dingin
anuai aa bangin la a phuah sak hi.
( Latung )
(a). Vaangkhua deih ingh gual tawh sai bang saat ingh e…,
Khuamual deih ingh lallu’n lam bang zong ingh e…
11
ding a gensak hi. Mangkang uliante inzong , Pau Suang gensak bang
teng a thukim bek thamloh, Laaitui apai na ding uh ah a kisam van pua
ding taaiban aki samzah zong a ngetna bangin a vaihawm sakpah hi.
(iv ). Ngaaizaangah na dawn
Mangkang tote in a nungzui galkapte tawh, Muizawl panin
Laaitui ah ahong pai ciangun, Pau Suang in zong, azi Za Niang leh
khua upa teng tawh kimtakin Ngaaizaangah zutaak leh saphelh keu
tawh nana dawn uh hi.
( v ). Kiciamna bawl.
Mangkang tote gel Laaitui atun ciangun, Pau Suang samin, Mang
kang kumpi khatvei zong a langpan ngeiloh na hangin a lungdam mah
mah na uh leh, nidang zong ciangin, tuabang aa lehdolo bek thamlph
kumpi vaikhat peuhpeuh a omsim aa a huh pahpah ban uh ah, hoihpha
takaa a om uhleh Mangkang kumpi in zong , amau leh etkik aa ahuh na
ding agen uh hi. Mangkang tote gelin zong, “ tu a kong gen bangun
hih ding na thukim hiam?,” ci’n adot ciangin Pau Suangin zong, ‘‘ Ka
thukim mah hi, nidang ciangin zong abeisa aa mahbang in Mang
kang kumpi ka huh tawntung dingaa, amau tungah ka thumaan ding
hi,” acih zawhciangin,sumtang 70/- manh sialtal khat lei in go uh aa,
Zo ngeina bangin tua sialsi lak sialmei diahin, tua tawh khat leh khat
si kitheh in kivaat aa,“ A ciampel zawzaw, sialmei pulh aa apulh ding,’’
cih tawh phuisam in kiciamna abawl uh hi. Tuabangaa a kiciam mah
bangun, Pau Suangin Mangkang kumpi tungah, thumaan in a om pahaa,
akisap simsim in a huh tawntung hi. Tuabangin, Mangkang kumpi tawh
kiciamna abawlna uh, Pau Vunghin Pau Pum sih tungtaangin la aphuahhi
(a). Vangkhua saat a vaimang tawh sawmsial gawhna…,
Lautha na muang lai nam aw.
(b). Sesum sawmsial cing lah leh e…,
ciinmangin tongdam giabang zun hen aw.
NB. Hih atung a Ciinmang acih in Pau Suang acih na ahi hi.
(vi ). Miau-uk suamna
(1). Myo-ok Tun Win
Pau Suangin Phalaam ukpipa tungah asiah piak ding ahun
hong tung leuleu hi. Siah a piak zawh asawt loin, Sukte gam leh
Sihzaang gamsungaa khua pawlkhatte in Mangkang kumpite leh
do dingin ki ciamsim uh aa, Miau-uk Tun Win leh galkap
pawlkhatte suamin athat uhhi
(2). Mangkang kumpi ten thukkik
Tuaciangin B S Carey leh E O Fowlerte in anung zui galkap
te tawh, Miau-uk suam aa a kihel, Kaaptel aa kipan khuate ah pai
kawikawi in akhua uh mei tawh a halsak zawh ciangun, anot
manggawp uh hi.
(3 ). Kaaptel ah va dawntuah
Pau Suangin a tapa Pau Khua Zam, a upate Za Neng leh
Phut Awn tawh Kaaptel ah va pai in, Mangkang kumpite va
dawntuah uh hi.
Carey leh Fowler te in zong, Pau Suang amuhphet un, a leh
dote lakah aki helloh bekthamloh nidang aa a kamciam sa a om
mahbangin, Mangkangkumpite tungah thumaanaa a om cintenna
lungdamna thu agen uhhi
15
ngah zawhkum (4) sung hoihtak leh nuamtak in a uk laitak 1887 kum
in gilsan natna tawh a nuntakna abei hi.
2. Azi
Cin Lianin, Muizawl, Haatlanghte beh, Mang Gin’ tunu Am Thang
tanu Ciin Man tawh kiteng hi.
6. Ki khuangaih lawh.
(i ). Ngaih Lian i cihin.
18
Gal leh sa ah ahang mah hiding hi. Tuabek thamloh in thulam pilmah
mah banah, la zong kiva mahmah hi.Tua hia, Ngaih Lian late in, i Dimpi
late a sangkhai khat mah ahi hi. Cin Lian mahbangin khua leh tui ahu
nuam khat ahi hi.
(ii ). Cin Lian’ veengah.
Cin Lian, amah guakin galvil aa kulh pualamaa aten ciangin,
Ngaih Lianin khuangaih lawh leh muang mahmah ahih manin, Cin Lian
vabel in, a innkiangah ama inn valam in teng hi. Tuabang a hihna in
Ngaih Lian la phuak panin anuai a bangin hong kilangh hi.
(a) Navaang thalbang suangingh e…,
na neenah sau phei sang e…,
(b) Kamkei leh do alan leh e…,
ih nihgel in palbang nangkhawm ta ning e…,
pan akisam teng apuaksak ding kulite avai hawmsak banah, amah mah kuli
uk dingin apai hi. Amau pawlin galte lehdo in a kaplup bangteng uh a nawh
mang ban uh ah, galte khua ahi Kah Thuang leh Ai Bual khua nihte a hal
tum sak uh hi.
Pahtawina kipia.
Tua tungtaang in ama nasepna te Mangkang kumpite in lungkim mah
mahin pakta ahih manin Nilar topa in a pahtawina in thau-kaa khat alei
theihna ding permit leh thau licence apia hi.
Present:-
22
I went over the lengthy allegation of both parties at the hearing of this case
in their presence and with the help of a map. It is first of all, to be noted that the
chief member of the fiction which is against the Chief Hau Cin Khup, namely Suang
Khua Kam died of snake-bite at Magwe on the 2 nd February a few days before the
hearing of this case, the land disputed called Ngunngal is a very considerable tract
of land lying west of the Manipur River in the Tiddim Subdivision and the whole
area which is known by that name, now contains fifty two villages.
It is astonishing that a sweeping claim of the nature of that made by the
applicants could be based on so few positive facts. Absolutely, the only evidence of
importance that the applicants have any claim to a position of holding a Chief’s right
in the land in their village tract is that they have obtained the TANGSEU- DUES.
The applicants are related to Hau Cin Khup and the Chief states that the
TANG SEU-DUES were the free gift by himand that he has the power to revoke
the gift he is correct or not, on the latter point his statement fits in with what has
been for many years and may be accepted. In to the stories on which both parties
based, their claims which concern events prior to the annexation there is no
necessary to enter. Hau Cin Khup’s account against the facts as far as known at
the time of annexation but the main feature of both stories is the remarkable
sketchly of any holdings or rights in the area in question until recent years. After
Hau CinKhup submitted to the British and ecceepted the British Rule, he was
recognized Chief and stated by Mr. Head, as far as the last 36 years been the
acknowledged chief of the Kam Hau tract,which includes the Gungal area, he has the
right in the land which a chief hasand if not it may be remarked the same as the
right of private ownership in the modern and commercial use of term.
The position of the Chin Chief as a feudal baron was first stated by Mr.
Carey and the Chin Chief accepted the overlordship of the British Governmant and
hold their positions and rights subject to the superior rights of the British Government
and also subject to such customary rights as the individual village held in their
own lands or which new villages would acquire by Chin Custom in taking up
areas or cultivation.
The applicants have no care at all and so their application is dismissed and
both parties have been informed.
Present:-
C.F. Grant, Esquire, M.A.I.C.S.
Commissioner, Magwe Division.
Athute:-
1. Laaitui khua hausa Suang Khaw Kam leh Mualnuam khua hausa
Lian Mangte’
siauhhlua.
2. Hih thu tawh kisai Tedim vuandok pa’ hong thupuak na
3. Phalaam Mangpipa 20-01-1927 ni aa a hong thupuakna
THUKHENNA
luat manin, mangkang taktak a hih kei hangin, aci ngo anaak
sau leh kuuipian thuahpeuh leh i pi ngaihsut aa, i zahtak bawl
pah hi. Tua in ah eimau pumpi in tuak aa i theihna tawh hilo
mi gen sawn peuh i zaak bek ahi hi. A taktakin ei ngaihsut
bang ana hi kei hi. Eimau pumpi aa ihtuah ihtheih tak ciangin,
eimau sangin a lungsim uh ana ginalo, sia mahmah in zuau
phuak thei aa akawi mahmah ana hih gige lamtak ihtel pan hi
Tu laitak Kawl kumpi te muhna in maanka sa mahmah hi.
(bb). A uphuailo, ‘‘ The Chin Gazetteer ’’
Tua ahih manh in Carey leh Tuck te in, “ The Chin
Gazetteer,” ci aa laibu abawl uh zong, thumaanlo zuauthu tam
pitak aki helbek thaamloh, ka muhkhak ka theih khakloh zuau
thu tampitak mah omlai ding ahih manhin, ka thupi ngaihsut
nawn kei aa zong ka thusim nawnkei hi.
Bang hanghiam cihleh, kei muhna pakte in, Pau Suang
Suang in B S Carey leh E O Fowler te tawh, sialmei tawh ki
Vaataa, thu ana ciamnate, ama khangaa kipan ata atuute’
khang dongin kiplet cinten in aluang uh khaamin, a panpih
uh hangin, Carey leh Fowler in a panpih loh bek thamloh uh,
zuauthu leh thukawi tawh aleh bawlna uh ,” The Chin
Gazetteer,” sungah ki muthei hi.
Pau Suangin Mangkangto ihcih te tawh aki ciamna uh,
ata atu te nana vaitha in aluang uh khaamin akhang akhang
in ana panpih uh banglo in, Carey leh Fowler te in akhut nuai
mite na na vaikhak lo ahiam, ahih keileh zuauthu bulomtang
peuh nana vaitha ahiam, amau nua a to a hong sem Tedim
vuandokpa thumaan loh na leh athu kawina, a lungsim ginat
loh nate anuai abangin ki muthei hi.
(cc ). Menzipa thukhenna telgeh in khingkhai dih niing.
1. “…Thulang nihtuakte maiah, ci napi anuai ah,
…. Hau Cin Khup thu a ki bawlna aa a makaipi
Suang Khua Kam in thu a ki sit madeuh in … gultuk
in a si hi..,” ci leuleu hi. Hi thu thukhenna ah thukhen
pa in, zuau vive tawh kipan ahih manin, a thukhenna
ah amah leh amah ki tukalh pah malam hi.
2. “…tua leitang teng khempeuh amau aa hi acih
theihna…,” Himah hi. Hih leitang teng in amau
aa mah ahihi. Tua leitangin a Pu Pau Suangin, Phalaam
ukpi pa’ tung pan aa a leisa hi aa, siah leh bumh a nek
nasa mah ahi hi. Tuabang ahih lamtak zong, B S Carey
leh E O Fowler te’n zong, a theihbek uh hilo, amaumah
mah in Hausa Laipi a piakna leitang ahi hi. A am lei
tang ahih lamtak a thei a tetti in, B S Carey leh E O
Fowler ahi uh hi.
3. Tuabang nangawn aa, “ a pauklap thute in gina
hetlo aa, lamdang sakhuai…,” acih lailai in, thu
khen pan in thumaanlo ahih lamtak kilang hi.
4. “… Amau khua ah ukpi sem in tangseusiah ngah
ngei ungh acih ciangbek simloh uh bangmah
pauklap kho akip dang anei kei uh hi…,” Hihin zong
25
ahi mah, a maanmah ahi aa, a ki jnial thei ding leh aki
nialzo ding thu zong ahi kei hi. Tuateng mah paulam aa
thu a nei uh ahi hi.
5. “… aman tua tangseu siahte in a valkhong apiak
hiaa, amaan maanlo cilo a lakkik nop hunhun a
lakkik theih na ukpipa in agen thu in thusuak zaw
hi.,”
Hihbang aa a genna in, thukhenpa thukawi na hong ki
lang mahmah hi. Hau Cin Khup in tuabangaa a hihtheih
na dingaa, Mangkangte in thu a piakna in maanlo hici aa
lungkimlo aa thu a kinei ahi hi. Tuabang aa lumlet suk,
lumletto aa a genna in, a buai sak theihtehihna ding aa a
kawi genna ahi hi.
6. “ A langnih tuak un, Mangkangte hong ukma aa
thu ci aa a suutsuut thute in hihthu sungah hel
huai vetlo hi.” Mangkangte hong ukma aa, thute mah
paulam aa, thu a kibawl kimlai, banghangin hihthu sung
ah helhuailo lo ding ahi hiam? Kawilua hi, Thukhenpa.
.7. “ …Mangpi Carey in zong kei tungah hong genzo
hi….,” Thukhenpa cihbangin, hihthu in amaan
takpi ahih leh, tua Carey in, mangpi zuauphuak, mangpi
lungsim hoihlo, mangpi lunsim kawi, mangpi lungsim sia
ahi ding hi. Bang hanghiam cih leh, a tungaa hong ki gen
sa thubangin, Pu Pau Suang Laaitui khua Hausa apia pa
in Carey mah ahi hi.
Tua hilo aa, thukhen pa zuauphuak ahih leh, thukhen
zuaphuak, thukhen lungsim kawi, thukhen lungsim gina
lo ahi hi.
(dd). Thukhuphna
Hih thu piang tawh kisai in, tuhun khangte in, thumaan
thutak kan tello in, a upmawh na bangun, deihkaih in
agen thei uh hi. Hihbang thu apianna ahangin, bangmah
dang hang hilo, Mangkangte lungsim ginaatlohna man
ahi hi.
pha,’ ci’n a dawngkik lel hi. Am Thangin ahih leh, huaiham ahih manin,
Daakgum, Sialling mual, Peengpee mual, Kumhei mual dungdung, Gang-
telui leh Meitei gun ki tuahna, a sutsukna ciangciang huamin a lanuam hi.
(g). Kham Khen Pau leh Thawng Khua Khamte pata.( Japan gallai).
Pau Cin Zamin 1934-kum pan 1944 dong hausa asep laitak Japante in
Khamtung gamteng a hong lak ciangin, a hauhsak za a upa Kham Khen
Pau a awnpah hi.
Japante hong thahat ciangin, Mangkangte in Imphal dong a nungkik uh
hi. Laaitui khua, Japante khut sung a tunciangin, Kham Khen Pau hausa
dingin kawih uh hi. Tua bekthamloh, Gungal kual Talek khua dong ukpiza
pia in, Thawng Khua Kham Vuandok dingin kawih hi.
Mangkang kumpite in Japante hong lehnawhkik ciangin, Japante in
dozolo ahih manin damdam in a lehtaikik uhaa, Mangkangte in Khamtung
gam aa kipan, Kawlgam aban aban in hong lakik leuleu uh hi.
1944- may kha pawlin, Mangkang Col. khatin, Kala, Golkha galkap
pawlkhatte in, Tlangsaamaa Kham Langh lampii in neiin, Laaitui khua a
hong pai uh hi. Mualphei, Ngul Khaite lolui a tunciangin, khuapih lokuante
kiangah, khuaah Japante a omleh a omloh adong hi. Omlo acih ciangin,
khuaah alut dingin hong pai uh hi.
Hausapa Kham Khen Pau in, Mangkangte a pailamtak a theih ciangin,
Tedim aa Japan mangpa kiangah, ako dingin, El Za Nang tawh apai leh,
Japan mangpa in, bang dingaa amah akoh sangin na do zawlo ahihiam ci’n
beng gawp ngiingeii hihtuak hi.
Mangkangte in zong, Kham Khen Pau Tedim panin a tunkik ciangin,
Thawng Khua Kham tawh aman hi. Laaitui innpi 19-06-1944 niin halin,
Kham Khen Paute pata Champhai lamah a ciahpih hi. Tua laitak panin,
Tlangsaam aa Laaitui’ tate(peemte) ahi
1. Pu Kham Langh
2. « Hen Gin
3. « Kham Dal leh
4. « Khual Gote in a aamah anakhan na uh tawh a suakta kik ahi hi.