Kho Tang CA Dao Nguoi Viet

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 246

KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 1

1. - E khi thùæm laåt vaâng phai


Sùæc taân nhõ mêët anh laåi boã hoaâi khöng thûúng
Anh thïì coá boáng trùng àêy
Nuái kia coá lúä têëm loâng naây vêîn nguyïn.
DCTH 180 HT 380

2. E mai em noái khöng thûúng


Tùæt trùng röìi laåi tòm phûúng àöíi dúâi.
DCBTT 282

3. Em mai khöng thiïåt nhû lúâi


Lùng xùng nhû bûúám àêåu röìi laåi bay.
DCBTT 232

4. Em baán chi dûúái búå trïn traân


Dêìm sûúng phaãn maåi, caãm thûúng haân ai nuöi?
HHÀN 232

5. Em buön chi coá bõ, coá cên


Em xuöëng àoâ doåc möåt thên möåt mònh?
DCTH 82

6. Em buön chi coá soåt coá giaânh


Coá phaãi buön haânh, xuöëng chúå Cêìu Quan.
DCTH 40

7. Em buön chi röìi laåi baán chi


Mûúâi phiïn chúå Phöë em ài caã mûúâi
- Em buön baåc röìi laåi buön vaâng a
Mûúâi phiïn chúå Phöë gùåp chaâng chñn phiïn
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 2

Quñ höì gùåp baån cho liïìn


Mûúâi quan baán àûúåc chñn tiïìn cuäng ài.
CDHN 153

BK a - Em buön bêëc röìi laåi buön vaâng CDTCM 113

8. Em buön trêìu kïí múá baán trùm


Gùåp cún gioá bêëc em nùçm em lo.
NASL I 6b - 7a NASL I 11a NASL III 32b

9. Em buöìn vò àaä lúä duyïn


Anh buöìn vò chùèng àûúåc yïn gia àònh.
TCBD II 273

10. Em cêìm caái àêëu ài àong


Anh nay vuöët ngoån saâo song keám gò.
DCTH 108

11. Em cêët maái cheâo lan, nhòn chaâng rúi luyå


1
Thöín thûác gan vaâng, thöëi dõ têën nan
Chaâng àaânh nhûng phuå mêîu khöng àaânh
Laá cêy tre khuêët ngoån ngaânh, Trúâi úi!
DCNTB I 244
Xem thïm C 255

12. Em chaã tham nhaâ ngoái taây àònh


Tham vïì ngoån nuái rêåp rònh trïn tay
Chaã tham nhaâ ngoái anh àêu
Tham vïì con mùæt böì cêu liïëc ngûúâi.
CDTCM 78

13. Em chùèng lo cöët ruåi xûúng taân,


Tiïìn nhûåt em xaânh xeå, hêåu àoaân em raä thêy.
CHG 29

14. Em chï thuyïìn thuáng chùèng ài

1
Thöëi dõ têën nan: luâi dïî tiïën khoá.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 3

Em ài thuyïìn vaán coá khi gêåp nghïình!


Ba chòm baãy nöíi lïnh àïnh
Coá khi àïí ngaã àïí nghïnh thiïåt thoâi!
DCTH 91

BK a - Coá khi àöí ngaã àöí nghiïng thiïåt thoâi HT 364

Xem thïm A 246, 247 vaâ N 539

15. Em chöìng úã vúái chõ dêu


Coi chûâng keão noá giïët nhau coá ngaây.
HHÀN 219 HT 218 TCBD II 214

NP 1I 155 VNP7 312

16. Em chúá coá nïn xuác xiïím öng thúå nïì


Tui maâ cêët bay cêët buáa, thò àïën mêët nghïì giaä vöi.
DCBTT 134

17. Em chúá thêëy anh beá maâ sêìu


Kòa con ong noá bao nhiïu tuöíi, noá chêm bêìu, bêìu thui.
TCBD I 561 TNPD I 123 VNP 1I 130 VNP7 274

BK HHÀN 141:

Em chúá thêëy anh beá maâ sêìu


Con ong kia noá bao lúán, noá chñch nuå traái bêìu, traái bêìu eo.

18. Em chûa coá chöìng, em múái àïën àêy


Chöìng röìi, chiïëu traãi maân vêy úã nhaâ.
VNP7 434

Xem thïm E 26

19. Em coá ba quan tiïìn, em nghô laâ giaâu


Thaåch Suâng, Vûúng Khaãi coân àêu àïën giúâ
Troát sa cú, múái phaãi luåy cú
Thuyïìn buön lúä chuyïën lûãng lú àêìu ghïình
Anh àaä tûâng lïn thaác xuöëng ghïình
Thuyïìn nan àaä traãi, thuyïìn maânh thûã chúi
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 4

Anh chúi khùæp böën phûúng trúâi


Cho trêìn biïët mùåt, cho àúâi biïët tïn.
DCBTTII 481 TNPD II 82

20. Em coá chöìng coân nhoã, nhû ngoån coã coân non
Loan phoâng kia chûa nhêåp, daå coân nhû xûa
- Àûúâng ài khöng lúã cuäng moân
Leä àêu coá leä hoa coân duyïn tûúi
Em noái ra súå chuáng baån cûúâi
Caá àöi ba buöíi chúå, coân khoe tûúi nöîi gò.
DCNTB I 139

21. Em coá chöìng, em tûúãng nghôa chöìng


Nghôa qua em tûúãng mùån nöìng vaâo àêu?
DCNTB II 151

22. Em coá chöìng khöng boã nghôa anh


Giaâu thúâi miïîu ngoái, khoá miïîu tranh em cuäng thúâ.
DCNTB II 151

23. Em coá chöìng röìi anh laåi úã vúái ai?


Röìi àêy töi traách öng mai ñt lúâi
Töi ra söng tûå têån cho röìi àúâi
Àïí cho em úã laåi nghe lúâi phõ thi.
TCBD IV 32

24. Em coá chöìng röìi cuäng nhû ruöång baán maäi lêu nùm
Anh coá tûúãng tònh nhún trûúác, àïën thùm röìi vïì.
DCNTB II 151

25. Em coá chöìng röìi, em noái rùçng chûa


Töåi riïng em àoá, noã lûâa àûúåc anh
- Khöng khöng, chûa coá núi àêu
Con tùçm soan àang àúåi nûúng dêu nhaâ ngûúâi.
HPV 82
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 5

26. Em coá chöìng röìi, em noái rùçng chûa


Töåi riïng em àoá noã lûâa àûúåc anh
- Em chûa coá chöìng em múái àïën àêy
Chöìng röìi chiïëu traãi maân vêy úã nhaâ.
VNP7 434

Sûãa laåi: VNP7 taách laâm hai àún võ, Nhbs göåp laåi.

Xem thïm E 35 18

27. Em coá chöìng röìi nhû luáa àöí vaâo kho


Quên canh lñnh gaác, anh àûâng coá lêìn doâ túái chi
Anh vïì boã thoái êëy ài
Chöìng em biïët àùång, anh ài úã tuâ
- Qua cuäng biïët em nhû luáa àöí vaâo kho
Nhûng anh giaã àoâ ùn chöåm lêìn moâ xuác chúi
Hoåa may coá àûúåc àöi gioåt (höåt?) cuäng sûúáng caái àúâi
Chöìng em coá bùæt àûúåc, anh úã chúi nùm tuâ
1
Cho túâ caãi giaá tha phu
Miïång thïë gian àaâm tiïëu,
hoå cuäng noái vúå thùçng tuâ thuúã xûa.
DCNTB I 252 - 253

28. Em coá chöìng röìi nhû ngûåa coá cûúng


Ngoä em em àûáng, àûúâng trûúâng anh ài.
HT 181 VNP7 258

29. Em coá chöìng röìi nhû ngûåa àuã yïn


Anh àêy chûa vúå nhû chiïëc thuyïìn nghiïng giûäa vúâi. a
HHÀN 172, 232 TCBD I 208

BK a - Anh àêy chûa vúå nhû chiïëc thuyïìn nghiïng giûäa doâng

DCNTB I 196

30. Em coá chöìng röìi tu phêån, tu duyïn

1
Caãi giaá tha phu: ài lêëy chöìng khaác.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 6

Duâ ai trao baåc kïët duyïn àûâng cêìm.


CDTCM 181

31. Em coá chöìng sao em chùèng cho hay


Àïí anh lêìm tûúãng àïm ngaây àúåi mong.
TCBD IV 32

32. Em coá thûúng anh, anh múái daám àoán ngùn


Em coá thûúng anh, anh múái daám múã khùn ùn trêìu
Thûúng nhau vò búãi miïëng trêìu
Em trao anh bùæt, têån àêìu ngoán tay
Anh thûúng em, thûúng àùæng thûúng cay
Thûúng da thûúng diïët, thûúng ngaây raây em coá biïët khöng
Taâi gò uöëng rûúåu khöng nöìng
Ngêåm böì hoân khöng biïët àùæng, daå luöëng tröng ûu phiïìn?
DCNTB I 269

33. Em coá yïu anh tam tûá nuái chuáng anh cuäng treâo
Thêåp baát söng chuáng anh cuäng löåi
Tûá cûãu tam thêåp luåc àeâo chuáng anh cuäng treâo qua
Cheán son nguyïån vúái öng trùng giaâ
Caân khön àûa laåi möåt nhaâ vui chung
Con àaâng xa xöi, xin em chúá ngaåi nguâng
Xa ngûúâi xa tiïëng, nhûng loâng khöng xa
Noái vñ duâ súám biïët nhau ra
Àaá vaâng cuäng quyïët, phong ba anh cuäng liïìu
Àûúâng tònh duyïn nhúá ñt, tûúãng nhiïìu a
Xùm xùm àeâ neão Lam Kiïìu(1) lêìn sang
Con dao vaâng anh liïëc àaá vaâng
Mùæt anh, anh liïëc, mùæt naâng naâng àûa
Ta mêìn thinh ài keão thïë gian ngúâ
Loâng àêy thûúng àoá biïët cú höåi naâo
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 7

Quyïët xùæn tay anh beã khoáa àöång Àaâo. b


TNPD II 82 - 83

BK a - Àûúâng tònh duyïn nhúá ñt tûúãng nhiïìu TCBD I 141 - 142

b - Loâng àêy thûúng àêëy biïët cú höåi naâo TCBDI

Xem thïm Y 58
34. Em coân beá daåi thú ngêy
Thêìy meå eáp uöíng nhûäng ngaây coân thú
Bêy giúâ duyïn söë chaã vûâa
Coá thûúng thò gúä cho nhau ra cuâng
Em coân mùæc mñu trong troâng
Mûúån dao laá truác cùæt troâng em ra
Bao giúâ em ra khoãi troâng
Giaä ún dao truác, giaä loâng ngûúâi thûúng
Bao giúâ em ra khoãi chiïëu, khoãi giûúâng
Àïí thiïëp vúái chaâng löìng aáo àùæp chung.
CDTCM 140

35. Em coân beá daåi thú ngêy


Thêìy meå eáp uöíng tûâ ngaây thiïëu niïn
Cho nïn duyïn chùèng vûâa duyïn
Coá thûúng thò vúát em lïn, húäi chaâng!
CDTCM 77

36. Em coân buön baán coäi naây


Anh àûúng xuöi ngûúåc cuäng coá ngaây gùåp nhau.
HPV 174

37. Em dêìu coá thaác xuöëng suöëi vaâng


Höìn em cuäng bêån bõu theo chaâng saánh àöi.
TCBD I 143

38. Em àaâ thuêån lêëy anh chûa


Àïí anh àöën göî rûâng Nûa àoáng thuyïìn?
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 8

Con thuyïìn mang àöi chûä nhên duyïn


Chöìng cheâo vúå chöëng, thuyïìn quyïn chùèng vúâi. a
bk a - Chöìng cheâo vúå chöëng, thuyïìn quyïn noå maâng.

DCTH 109

39. Em àaâ thuêån lêëy anh chûa?


Àïí anh àöën göî rûâng Nûa laâm nhaâ
- Coá loâng xin giaä ún loâng
Xa xöi caách lïë àeâo böìng mêìn rùng?
DCTH 178

BK a - Xa xöi caách lïë àeâo böìng ra rùng HT 379

40. Em àaä thêåt lêëy anh chûa?


Àïí anh nhöí caãi muöëi dûa àïí daânh.
CDTH 98

41. Em àaä thûúng anh thò bêím laåi, thûa ài


Cho anh rûúåu nöìng möåt lñt àöi li
Àïí múâi song thên ngöìi laåi, cuâng uöëng li bò
Àaâo sêu lêëp nhoåc cuäng chung qui hai àûáa mònh.
DCBTT 194

42. Em àaä toã hïët lúâi nùn nó


Nhûng anh naâo coá nghô gò àêu?
Lñnh Têy bang khöí maåt àúâi
Àïm nùçm khöng nguã, ngaây ngöìi khöng yïn
Anh úi nghe lêëy lúâi khuyïn!
ÚÃë nhaâ coá thiïëp súám chuyïn àúä àêìn.
DCNTB I 281

43. (a) Em àang dïåt chiïëu höìi vùn


Nghe anh coá vúå, em quùng con chuöìi(1)
Em àang bùæc nûúác xöi xöi
Nghe anh coá vúå, quùng nöìi àaá vung
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 9

Em àang vuát nïëp xöi xöi


Nghe anh coá vúå, thuáng tröi nïëp chòm.
HHÀN 172 VNP 1I 85 VNP7 214

(b) Em àûúng dïåt chiïëu höìi vùn


1
Nghe anh coá vúå, em quùng con chuöìi
Em àûúng vuát nïëp thöíi xöi
Nghe anh coá vúå, thuáng tröi nïëp chòm.
DCNTB I 119

44. Em àang dïåt vaãi quay tú


Böîng àêu coá khaách àûa thú àïën nhaâ
Heån giúâ ra göëc cêy àa
Phûúång hoaâng chaã thêëy, thêëy gaâ buöìn sao!
DCTH 155
45. Em àang giaä gaåo giong àeân
Nghe tiïëng anh haát nhû keân thau ba
Vöåi vaâng em böëc gaåo ra
Ài ra than thúã giao hoâa cuâng anh.
DCTH 155
46. Em àang keáo vaãi dûåa thïìm
Chaâng vïì chùn êëm göëi ïm sao àaânh
- Húäi ngûúâi ngöìi tûåa canh thïìm
Coá vïì chùn êm göëi ïm thò vïì.
HPV 175
47. Em àang tûåa cûãa hiïn mai
Chaâng vïì chùn êëm göëi ai maâ vïì.
HPV 175
48. Em àêy beá nhoã chûa tûâng
Àûa lïn cêu vñ nûãa mûâng nûãa lo.
HPV 68

1
Con chuöìi: duång cuå àïí dan chiïëu, gêìn giöëng con thoi.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 10

49. Em àêy beá nhoã treã mùng


Tiïëng cao tiïëng thêëp chûa bùçng tiïëng ai.
HPV 68
50. Em àêy chó mïën ngûúâi taâi
Àaánh àöng àöng thùæng, deåp àoaâi àoaâi tan.
TCBD I 209
51. Em àêy khöng ham chi anh böì luáa quan tiïìn
Ham anh möåt chuát cha hiïìn meå ngoan.
HPV 125
52. Em àêy khöng thiïëu chi núi maân loan chiïëu saåch
Noã thiïëu chi núi keåp saách vaâo ra
Trúâi kia àaä àõnh àöi ta
Khoá thúâi chõu khoá, khiïën xa sao àaânh.
DCBTT 85
53. Em àêy laâ gaái maá àaâo
Hoãi anh coá chöën naâo hay chûa?
Àïí em ngaây nhúá àïm chúâ
Vûâa àöi ta àõnh, öng Tú saá gò!
DCTH 98
54. Em àêy laâ gaái nùm con
Chöìng em röång lûúång em coân chúi xuên.
TCBD I 407
55. Em àêy nhû chiïëc chuöng vaâng
Treo àónh Haâ Nöåi ba ngaân quên canh
Anh àêy laâ lñnh xûá Thanh
Ra tónh Haâ Nöåi, lïn thaânh thûã chuöng.
DCTH 163
56. Em àeåp nhû thïí öng sao
Àïí anh ài laåi ra vaâo moãi chên!
DCTH 178
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 11

57. Em àïën àêy xûá laå quï ngûúâi


Ruã hoâ vui miïång, chúá cûúâi lúâi thú.
DCNTB I 105

58. Em ài anh baão em rùçng:


1
Sún Àöng , Ba Traåi em àûâng coá qua.
CDTH 45

59. Em ài àêu àaâo liïîu möåt mònh


Àïí ai nùån khöëi chung tònh trong têm
Àïm qua vùæng khaách tri êm
Vùæng hoa luöëng nhûäng êm thêìm cöîi cêy
Àïm àïm ngöìi tûåa caânh cêy
Than thên vúái boáng, boáng raây boáng chùèng coá thûúng a
Àïm àïm rûúác boáng lïn giûúâng
Ngoån àeân thêëp thoaáng nûãa thûúng nûãa sêìu.
TCBD I 142

BK a - TCBD I 456 chó cheáp àïën hïët doâng naây.

60. Em ài khùæp böën phûúng trúâi


Chùèng àêu lõch sû bùçng ngûúâi úã àêy
Gùåp ngûúâi maá àoã hêy hêy
Rùng àen rûng rûác, toác mêy rûúâm raâ
Höm qua em bêån viïåc nhaâ
Loâng em böëi röëi tûúãng laâ quan hoå mong
Àûúng trûa nghe voäng chuöng àöìng
Thêëy con nhaån trùæng lûúån voâng àûa thû
Thûúng ai hïët àûáng laåi chúâ.
QHBN 180 VNP7 424 - 425

61. Em ài khùæp böën phûúng trúâi

1
Sún Àöng, Ba Traåi: úã Hêåu löåc, Thanh Hoáa. Hai laâng xûa con trai coá tiïëng laâ nghõch
ngúåm.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 12

Khöng àêu lõch sûå bùçng ngûúâi úã àêy


Anh Hai úi! caái aáo xïëp nguyïn
Nhiïîu àiïìu anh ba àöåi nhû xinh trïn àêìu
Anh Tû úi! coá yïu nhau xin giûä lêëy maâu
Rùng àen rûng rûác, maái àêìu xanh xanh
Anh Nùm úi! lùæng nghe lúâi noái hûäu tònh
Chim löìng khön leä laánh mònh bay cao
Anh Saáu úi! búãi vò àêu cheã nûáa àan löìng
Löìng thûa chim nhaån loåt, bay vïì vúái nhau
Anh Saáu úi! em tiïëc thên em gùæn boá maâ khöng nïn gò.
QHBN 234

62. Em ài khùæp trïn chúå dûúái söng


Àöë em biïët àûúåc ngaä ba Böng(1) mêëy àoâ.
DCTH 104

63. Em ài vïì ài, keão thêìy em dûác, keão meå em la


Trêån àoân oan em chõu, anh úã xa biïët gò!
VNP1 II 140

64. Em àöë anh chim chi khöng löng khöng caánh


Coân nhû cêy chi khöng nhaánh khöng ngaânh
Trai nam nhún àöëi àùång, gaái nûä d anh kïët nguyïìn
- Chim (chiïm) bao khöng löng khöng caánh
Cêy viïët khöng nhaánh khöng ngaânh
Trai nam thò àöëi àùång, gaái laânh liïåu sao?
DCNTB II 34

65. - Em àöë anh tûâ nam chñ bùæc


Söng naâo laâ söng sêu nhêët?
Nuái naâo laâ nuái cao nhêët úã nûúác ta?
Anh maâ giaãng àûúåc cho ra
Thò em kïët nghôa giao hoâa cuâng anh
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 13

- Sêu nhêët laâ söng Baåch Àùçng


Ba lêìn giùåc àïën ba lêìn giùåc tan
Cao nhêët laâ nuái Lam Sún
Coá öng Lï Lúåi trong ngaân bûúác ra.
DCTH 164 HT 377 TCDG 52
1
66. Em àûa anh lïn ga Thuêån Lñ
2
Ba giúâ chiïìu vö nghó Àöng Haâ
Phêìn thúâi anh thûúng meå nhúá cha
Phêìn thúâi thûúng con nhúá vúå xoát xa trong loâng.
DCBTT 174

67. - Em àûa cho anh möåt àôa rau muöëng chiïn


Anh tröìng söëng laåi, em xin giao duyïn ngaân àúâi
- Anh àûa em möåt miïëng thõt múä xaâo a
Em xùæt thaânh laát, thò muöëng dûúái ao moåc liïìn. b
bk a - Anh cuäng trao cho em möåt àöët tre khö

b - Em vïì tröìng rùng cho lïn mùng, lïn tre giaâ cheã laåt
àïí qua höì boá rau

DCBTT 209

68. Em àûâng bùæc bêåc laâm cao


Beâo söng khoá kiïëm beâo ao khoá gò.
HPV 158

69. Em àûâng boã tiïëng bêëc tiïëng chò


Anh dúã chên vui baån cuäng nhúá khi em nheå loâng.
TNPD I 123

70. Em àûâng cêåy sùæc, khoe hay


Kheáo thay nöìi thuãng vïì tay thúå haân.
NNPD 59 TCBD I 407 TNPD I 122

1
Thuêån Lñ: Möåt àõa àiïím úã Quaãng Bònh
2
Àöng Haâ: Möåt àõa àiïím úã Quaãng Trõ, caách Àöìng Húái 92km vïì phña Nam, úã trïn söng
Cam Löå, àêìu àûúâng söë 9 ài Lao Baão sang Laâo.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 14

71. Em àûâng noái töët nhû böåt huyânh tinh


Hay àêu em bêåu baåc tònh lùæm thay.
DCNTB I 196

72. Em àûâng thùm vaán baán thuyïìn


Thuãy chung nhû nhêët, àöi ta thïì nguyïìn
Dêìu cho lao khöí truên chuyïn chùèng nïì.
DCNTB II 55

73. Em àûâng thêëy lñnh maâ khinh a


Laänh binh thöëng chïë ba dinh möåt doâng. b
VNPS 73b

BK a - Khuyïn àûâng thêëy lñnh maâ khinh CVPD 3

b - Laänh binh thöëng chïë ba àinh möåt doâng CVPD

- Laänh binh thöëng chïë tam dinh möåt doâng

VNP1 II 40 VNP7 347

- Lñnh lïn thöëng chïë ba dinh coá ngaây NASL I 26b

Xem thïm L 275

74. Em àûâng yã em coá nhan sùæc khuynh thaânh


Maâ toan reã ruáng loâng thaânh cuãa qua
Xa em cuäng taåi meå cha
Thöi àaânh thaác xuöëng diïm la cho gêìn.
TCBD IV 38

75. Em àûáng bïn tï söng, loâng tröng húán húã


Qua àûúåc söng röìi nhû ba (hoa) núã trïn böìn
Nghiïng tai hoãi nhoã trai khön
Meå nhaâ sûãa chêåu xêy böìn mö chûa?
DCBTT 181

76. Em àûúng dïåt gêëm thoi vaâng


Suöët kïu lùæc cùæc, nhúá chaâng quïn giùng
Lúâi nguyïìn bïn gioá dûúái trùng
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 15

Trùm nùm coá nhúá àiïåu hùçng hay quïn?


DCNTB I 226

77. Em àûúng nñt nïëp xöi xöi,


Nghe anh coá vúå böìi höìi ruöåt gan.
CHG 23

78. Em gùåp anh àêy, ngûúâi àaä nïn ngûúâi


Miïång noái möi cûúâi, duyïn thùæm tònh thêm
Muöën vö gaá nghôa sùæt cêìm
Súå e chônh möåt laåi lêìm gaáo àöi.
DCNTB II 97
1
79. - Em gùåp ngûúâi nhu, em hoãi ngûúâi nhu:
2
Sao tiïìn sanh mi , mi àoaãn
3
Hêåu sanh tu , tu trûúâng?
- Tûúãng laâ kinh sûã thûá gò!
Chúá hoãi qua nhûäng chuyïån tu mi cuäng thûúâng
Nhên sinh mao phaát àoaãn trûúâng
Àöëi cuâng trúâi àêët têët àûúng kò taâi
Löng nheo laåi vúái löng maây
Àïí cho buåi bùåm úã ngoaâi khoãi vö
Chöî naâo löng nhoã löng to
Chöî naâo daâi vùæn, chöî mö coá chûâng...
Toác rêu laåi vúái löng chên
ÊËy laâ àuã huyïët nhên thên cuãa ngûúâi
Viïåc tu mi anh àaä noái röìi
Anh hoãi em möåt chuát: àêët trúâi caách bao xa?

1
Ngûúâi nhu: nho sô.
2
Mi: löng maây.
3
Tu: rêu*.
Caã cêu: Tiïìn sanh mi, mi àoaãn; hêåu sinh tu tu trûúâng: löng maây moåc trûúác laåi ngùæn;
rêu moåc sau laåi daâi.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 16

Caái sao kia moåc lêu, xem sao cuäng nhoã


Coân mùåt trùng kia múái loá, mùåt trùng kïình?
Cêy àuâng àònh kia sao non dûúái giaâ trïn?
Em maâ àöëi àùång cuäng nïn laâm hêìu... a
VNP1 II 132 - 133

BK a - Em maâ àöëi àùång cuäng nïn baån bêìu VNP7 468

Sûãa laåi: Cêy àöång àònh... VNP1 II, VNP7 = Cêy àuâng àònh

80. - Em hoãi anh trïn trúâi coá mêëy võ?


Dûúái thêåp àiïån coá mêëy vua?
Nûúác Viïåt Nam coá mêëy miïëu mêëy chuâa
Chúå baán mêëy trùm võ, chúå mua mûúâi hai ngûúâi.
1
- Trïn trúâi coá hai mûúi taám võ
2
Dûúái thêåp àiïån coá mûúâi vua
3
Nûúác Viïåt Nam ta coá böën miïëu böën chuâa
4 5
Chúå baán nùm võ , chúå mua mêëy mûúi ngûúâi ?
DCBTT 209

81. Em khoe em àeåp, em gioân


- Em khön ngoan cho lùæm, cuäng chõu loân dûúái anh.
CDTCM 30

82. Em khön em úã trong böì


Chõ daåi chõ úã kinh àö chõ vïì. a
ANPT 5b ÀNQT 87a LHCD 19b NASL I 39b

BK a - Chõ daåi chõ úã kinh àö múái vïì NQPN 55

Xem thïm C 715

1
Hai mûúi taám võ: nhõ thêåp baát tuá.
2
Mûúâi vua: phaãi chùng laâ “Thêåp àiïån Diïm Vûúng”.
3
Böën miïëu böën chuâa: yá noái khùæp àöng, têy, nam bùæc àïìu thêëy coá nhiïìu miïëu coá chuâa.
4
Nùm võ: kim, möåc, thuãy, hoãa, thöí.
5
Mûúâi hai ngûúâi: Tyá, sûãu, dêìn, maäo, thòn, tyå, ngoå, muâi, thên, dêåu, tuêët, húåi.
(1)...(5) Chuá thñch theo Dên ca Bònh Trõ Thiïn nhûng trong DCBTT khöng coá chuá
ngûúâi vua
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 17

83. Em khöng chaâo thò ra cêu tònh tïå


Em múã lúâi chaâo thò tuåc lïå bêët minh
Anh úã xa chûa roä sûå tònh
Anh coá àöi röìi chùèng biïët, em úã möåt mònh noã hay.
DCBTT 147

84. Em khöng lêëy chöìng thò thua chuáng keám baån


Em ra lêëy chöìng thò khöng àaânh àoaån vúái anh
Em cuäng muöën lêëy chöìng kõp luác xuên xanh
Vò meå giaâ em daåi, nïn em àaânh úã ri.
DCBTT 199

85. Em khöng sinh sûå, em cuäng chùèng baåc tònh


Anh muöën bûát cêy mai ra tröìng àêët taáo,
àïí röìi chêåu saânh bú vú.
DCBTT 122
86. Em khöng tham duâ ngö khùn nhiïîu caác thêìy
Chó tham ngûúâi noán laá quai mêy thiïåt loâng.
DCBTT 122
87. Em khöng tham giaâu phuå khoá cuäng noã tham sang
Cú chi tham sang phuå khoá, thò em àaä kïët àöi núi
khaác noã àúåi chaâng laâm chi.
DCBTT 130
88. Em khöng tham núi mêm thau bõt baåc,
cheán kiïíu bõt vaâng
Em chó tham núi baát àaá, mêm àan
Möåt mai thêët cú lúä vêån thïë gian khoãi cûúâi.
DCBTT 76
89. Em khöng tham nhaâ ngoái huï taâ(?)
Tham vò möåt nöîi meå cha röång möìm
Àïm ngaây gioáng giaã om soâm
Tröëng phaách khöng coá, lêëy möìm cêìm canh.
CDTCM 191
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 18

90. Em khöng thûúng chi taâi sùæc cuãa ngûúâi


Öng trúâi kia àaä àõnh, em thûúng ngûúâi em phaãi thûúng.
CDTCM 181

91. Em laâ con gaái Baát Qua


Ài laâm thò ñt trùng hoa thò nhiïìu.
NGCK 165b

92. Em laâ con gaái coá chöìng


Möì cha nhûäng àûáa àem loâng noå kia.
DCNTB I 197 HHÀN 131, 233 TCBD I 562

93. Em laâ con gaái chúå Cú a


Haái rau luá buá ngêín ngú bïn àûúâng
Vñ duâ anh coá loâng thûúng
Múâi anh vïì àêët baäi, em muöëi dûa caâng anh xúi. b
TCBD I 143 TNPD II 79

BK a - Em laâ con gaái chúå Àú CDTCM 77

b - Múâi anh vïì àêët baäi, em muöëi dûa vaâng anh xúi CDTCM

94. Em laâ con gaái àïën thò


Nhû con caá rö thia ùn vûåc, coá khi hoáa röìng.
CDTCM 245

95. Em laâ con gaái àöìng trong


Em ài thuyïìn dûúái, mêët loâng thuyïìn trïn.
DCTH 108

96. (a) Em laâ con gaái Àûúâng Trong


Em ài thuyïìn dûúái, mêët loâng thuyïìn trïn
Ba nùm ùn úã thuyïìn trïn
Búãi anh haâng muöëi cho nïn mùån maâ
Xuöëng thuyïìn dõp baãy, dõp ba
Traách anh haâng trûáng úã ra àöi loâng
Con söng Thûúng nûúác chaãy àöi doâng
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 19

Àeân khïu àöi ngoån, anh tröng ngoån naâo?


Muöën tùæm maát thò lïn ngoån con söng Àaâo
Muöën ùn sim chñn thò vaâo rûâng xanh
Àöi tay vñt caã àöi caânh
Quaã chñn thò haái, quaã xanh thò àûâng
Ba böën nùm nay ùn úã trïn rûâng
Chim kïu, vûúån huá, nûãa mûâng, nûãa lo
Troát sa chên lúä bûúác xuöëng àoâ
Gieo mònh xuöëng sêåp nhûäng lo cuâng phiïìn a
Chúå tónh Àöng möåt thaáng saáu phiïn b
Gùåp cö haâng xeán kïët nhên duyïn vûâa röìi
Caái gaánh haâng àêy, nhûäng quïë cuâng höìi
Coá meåt böì kïët, coá nöìi pheân chua
Boá hûúng thúm xïëp àïí bïn böì
Trêìn bò, cam thaão, saâi höì, hoaâng liïn
Haâng em àaáng giaá bao nhiïu tiïìn?
Àïí ta xïëp vöën, ta liïìn buön chung
Buön chung, ta laåi baán chung
Àûúåc bao nhiïu laäi ta cuâng chia nhau.
TCBD I 455 - 456 TNPD II 84

BK a - Gieo mònh xuöëng sêåp nûãa lo nûãa buöìn bk TNPD II

- Gieo mònh xuöëng sêåp nûãa lo sûå àúâi bk TNPD II

b - Chúå haâng Dêìu möåt thaáng saáu phiïn bk TNPD II

Sûãa laåi:... saâi höì, baâng liïn =... saâi höì, hoaâng liïn

(b) Con söng kia nûúác chaãy àöi doâng a


Àeân chong àöi ngoån, anh tröng ngoån naâo? b
Muöën tùæm maát, lïn ngoån caái con söng Àaâo c
Muöën ùn sim chñn thò vaâo rûâng xanh
Àöi tay vñt caã àöi caânh d
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 20

Quaã chñn thò haái quaã xanh thò àûâng


Ba böën nùm nay, ùn úã trïn rûâng à
Chim kïu, vûúån hoát, nûãa mûâng nûãa lo e
Sa chên lúä bûúác xuöëng àoâ g
Gieo mònh xuöëng saåp, nhûäng lo cuâng phiïìn h
Chúå tónh Àöng möåt thaáng saáu phiïn i
Coá cö haâng xeán kïët duyïn vûâa röìi
Haâng cö nhûäng quïë cuâng höìi
Coá meåt böì kïët, coá nöìi pheân chua
Boá nhang thúm, cö xïëp àïí trong böì...
VNP1 II 120
BK a - Con söng Thûúng nûúác chaãy àöi doâng HT 301
b - Àeân khïu àöi ngoån anh tröng ngoån naâo HT VNP7 411
c - Muöën tùæm maát lïn ngoån söng Àaâo HT VNP7
d - Àöi tay võn caã àöi caânh VNP7
à - Ba böën nùm nay anh ùn úã trïn rûâng VNP7
e - Chim kïu vûúån hoát, anh nûãa mûâng, nûãa lo VNP7
- Chim kïu vûúån huá nûãa mûâng anh laåi nûãa lo HT
g - Troát sa chên lúä bûúác xuöëng àoâ HT
h - Gieo mònh xuöëng saåp coân lo nöîi gò VNP7
- Gieo mònh xuöëng sêåp nhûäng lo cuâng phiïìn HT
HT chó ghi àïën hïët doâng naây
i - Gùåp nhau thiïn taãi nhêët thò VNP7
VNP7 ghi àïën àêy laâ hïët vaâ chuá thñch nhû sau:
Tûâ cêu naây ngûúâi ta coân haát tiïëp:
Gieo mònh xuöëng saåp, nhûäng lo cuâng phiïìn
Chúå tónh Àöng möåt thaáng saáu phiïn
Coá cö haâng xeán kïët duyïn vûâa röìi
Haâng cö nhûäng quïë cuâng höìi

Coá meåt böì kïët, coá nöìi pheân chua

Boá nhang thúm, cö xïëp àïí trong böì.


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 21

(c) ai muöën tùæm maát lïn ngoån söng Àaâo


Muöën ùn sim chñn thò vaâo rûâng xanh
Hai tay em vñt hai caânh
Quaã chñn thò lêëy quaã xanh thò àûâng
Ba böën nùm nay ùn úã trong rûâng
Chim kïu vûúån hoát nûãa mûâng nûãa lo
Em troát sa chên lúä bûúác xuöëng àoâ
Gieo mònh xuöëng saåp nhûäng lo cuâng phiïìn
Chúå Dêìu möåt thaáng saáu phiïn
Gùåp cö haâng xeán kïët nhên duyïn vûâa röìi
Gaánh haâng cuãa cö nhûäng quïë cuâng höìi
Nhûäng hûúng cuâng phêën coá nöìi pheân chua a
Boá hûúng thúm xïëp úã trong böì
Coá meåt böì kïët coá böì hoaâng liïn
Gaánh haâng cuãa cö àaáng giaá bao nhiïu tiïìn
Àïí anh cêët vöën ta liïìn buön chung
Buön chung ta laåi baán chung
Àûúåc bao nhiïu vöën laäi ta cuâng chia àöi.
bk a - Nhûäng hûúng cuâng lûúåc coá nöìi pheân chua.

NGCK 151b

Xem thïm A422 C107 C1114, 1112 À 884, 764, 761, 762, X 107

97. Em laâ con gaái, em coá hai bïën söng


Bïën àuåc em chõu, bïën trong em chúâ.
DCNTB I 196

98. Em laâ con gaái keã Àùçng a


1
Bïn Tïì, bïn Súã, biïët rùçng theo ai? b
CDTH 47 ÀNQT 106a TCBD I 308 TNPD I 122

1
Nûúác Àùçng laâ nûúác rêët nhoã thúâi Xuên Thu Chiïën Quöëc; nûúác Tïì nûúác Súã laâ nhûäng
nûúác lúán úã hai bïn nûúác Àùçng.
Coá thïí lúâi naây noái boáng gioá ngûúâi hai vúå hoùåc ngûúâi con gaái bõ hai ngûúâi eáp hoãi.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 22

BK a - Em laâ con gaái nûúác Àùçng NASLII 22a

b - Bïn Tï, bïn Súã biïët rùçng chúâ ai? THQP 6a

99. (a) Em laâ con gaái keã Mú(1) a


Em ài baán rûúåu tònh cúâ gùåp anh
Rûúåu ngon chùèng quaãn be saânh b
AÁo raách kheáo vaá hún laânh vuång may
Rûúåu laåt uöëng lùæm cuäng say c
AÁo raách coá muån vaá may laåi laânh. d
CDHN 110 TNPD II 80 - 81

BK a - Em laâ con gaái treã thú THQP 29a bk TNPD II

- Em laâ con gaái àûúng tú LCD 46b

b - Rûúåu ngon chùèng loå be saânh ANPT 1a

- Rûúåu ngon bêët luêån be saânh bk TNPDII

c - Rûúåu chùèng ngon uöëng nhiïìu cuäng say LHCD

- Rûúåu ngon uöëng lùæm thò say THQP

d - Ngûúâi khön noái lùæm hïët hay hoáa nhaâm bk CDHN

- Ngûúâi khön noái lùæm cuäng hay ra nhaâm bk CDHN

- AÁo raách coá chó vaá ngay laåi laânh ANPT

- AÁo raách coá chó vaá may laåi laânh LHCD THQP

- AÁo raách coá muån vaá ngay laåi laânh VNP1 I 72 VNP7 196
1
(b) Töi laâ con gaái keã Mú a
Töi ài baán rûúåu tònh cúâ gùåp anh
Rûúåu ngon bêët luêån be saânh b
AÁo raách kheáo vaá hún laânh vuång may.
Rûúåu laåt uöëng lùæm cuäng say c
AÁo raách coá muån vaá may laåi laânh d
NGCK 119a

1
Keã Mú, laâng Mú: tïn nöm laâng Tûúng Mai vaâ Hoaâng Mai (nay thuöåc xaä Hoaâng Vùn
thuå). Àêy chó laâ Hoaâng Mai xûa kia nöíi tiïëng vïì nghïì nêëu rûúåu nïn cuäng goåi Mú rûúåu (àïí
phên biïåt vúái Mú cúm chó laâng Tûúng Mai chuyïn baán cúm).
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 23

BK ÀNQT 109b:

Em laâ con gaái treã thú


Em ài baán rûúåu tònh cúâ gùåp anh
Rûúåu ngon chùèng quaãn chai saânh
AÁo raách kheáo vaá hún laânh vuång may.
Xem thïm R 310

100. Em laâ con gaái keã Ngêu


Em ài buön chó daäi dêìu súám höm
Caái khùn vuöng thêm, nûãa àöåi nûãa cêìm
Khùn àöåi rúi mêët, khùn thêm lêåp lúâ
Anh úi, nhùåt giuáp em nhúâ
Cöng anh nhùåt giuáp bao giúâ cho quïn
Anh quïn em chùèng cho quïn
Anh nhúá em nhúá, múái nïn vúå chöìng.
CDHN 166 CDTCM 130

101. Em laâ con gaái khuï phoâng


Em ài baán chó phaãi loâng àoâ thao
Em àûa anh àïën chúå Kïnh Àaâo
Trúã ra Tuêìn Quaán, trúã vaâo Tuêìn Danh
Yïu em maäi maäi ru anh
Àûa em ài boã Tuêìn Tranh maâ vïì!
CDTCM 113

102. Em laâ con gaái lúä thò


Thêìy meå noã gaã àïí laâm chi trong nhaâ?
CDTCM 30

103. Em laâ con gaái lúä thò


Thêìy meå thaách cûúái laâm chi veä vúâi
1
Giaâu thò ba quaã phuâ trang

1
Quaã phuâ trang: quaã àûång àöì trang àiïím cuãa cö dêu.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 24

Khoá thò huä rûúåu cho laâng uöëng chúi


Coân nhû cuãa vuån cuãa rúâi
Àaân baâ con treã ùn chúi trong nhaâ
1
Rûúåu thò chñn caãnh khiïng ra
Trêu thò chñn chuåc, lúån hoâa möåt trùm
Cûúái em möåt vaån àöi trùçm
Mûúâi chñn têëm lônh, ba trùm quan tiïìn
Vaâng mûúâi chñn neán tinh nguyïn
Cuâng laâ baåc baãy sùæp liïìn cho cao
Cûúái em vaãi voác luåa àaâo a
Quêìn the aáo lônh xïëp vaâo nùm rûúng b
bk a - Cûúái em daãi voác daãi àaâo

b - Vaãi the vaãi lônh chöìng cao lêëy maâu.

CDTH 147

104. Em laâ con gaái naå doâng


Cúm cha, aáo meå döëc loâng ài chúi
Chúi cho sêëm àöång mûa rúi
Chúi cho gûúng vúä laâm àöi laåi liïìn
Chúi cho nguyïåt naáo trung thiïn
Chúi cho laá ruång vïì àïìn vua Ngö
Chúi cho nûúác Têën sang Höì
Chúi cho nûúác Têìn sang Súã nûúác Ngö sang Laâo
Chúi cho bïí loåt vaâo ao
Chúi cho traái nuái loåt vaâo trön kim
Chúi cho bong boáng thò chòm
Àaá hoa thò nöíi, göî lim mêåp múâ (lêåp lúâ).
QHBN 174

105. Em laâ con gaái nûä nhi

1
Caãnh: möåt loaâi chum nhoã, coá núi goåi laâ chônh.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 25

Súåi gai, mùæt lûúái, chùèng bò cuâng ai


Àöi bïn baác meå thò giaâ
Kiïëm tñ ruâng raách àïí maâ keáo töm
Giïng, hai, ti tñ giöng nöìm
1
Ruâng ài ra bïí, laåi öìn lêím doan
Thaáng ba anh xuöëng lûúái quaâng
Caá xuã, caá xaác, caá han, caá thiïìu.
Thaáng tû anh múái xuöëng theo
Em rung lùång gioá, ruöëc kheo vaâo búâ
Àöi ta kïët chó xe tú
Ruöëc raâm ngûúâi àaánh àöí búâ chan chan
Thaáng nùm te chaåy hïët ngaân
2
Caá traâ cuäng lùæm khúi àaâng vaâo ra
Thaáng saáu goä àaánh caá hoa
Caá beå, caá trùæng cuâng laâ thu lanh
Thaáng baãy laâ thaáng hiïìn laânh
3
Lûúái khoai àaánh nhûäng laânh canh, caá theâ
Thaáng taám nuâng nuåc, töm he
ã4 5
Lûúái dú ra xuöëng Maã Ngheâ cuäng àöng
Thaáng chñn laâ thaáng giaä sung
6
Bùçng chùång, laáo mùæt cuâng laâ laáo têy
Höìng hoa, caá ruöëi thiïëu gò
Kïí giöëng caá quñ, kïí chi caá chuöìn
Thaáng mûúâi anh múái kïí luön
Cêu beâ ngûúâi àaánh nhûäng tuöìng caá dûa

1 6
Tïn caác loaâi caá.
2
Caá Traâ: coân goåi laâ chim.
3
Lûúái khoai: lûúái mùæt nhoã.
4
Lûúái dúã: lûúái mùæt vûâa.
5
Maã Ngheâ: úã gêìn baãi biïín Sêìm Sún, Thanh Hoáa.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 26

Quñ höì phêån àeåp duyïn ûa


Kòa nhû töm sùæt gùåp dûa thaáng mûúâi
Thaáng möåt laâ thaáng khöng vûâa
Ruã nhau mua caá cêu dûa àïí daânh
Thaáng chaåp vùng keáo luâng quanh
Caá cöìi, caá nuå àïí daânh thaáng giïng.
VNP7 499 - 450

Sûãa laåi: caá thiïìn = caá thiïìu, caá luå = caá nuå

106. Em laâ con gaái nhaâ ai


Lúâi ùn nïët noái khoan thai nheå nhaâng?
- Nhaâ em úã caånh vûúân àònh
Xung quanh coá gaåch xêy thaânh tûá vi
Nhaâ em ùn chúi chùèng thiïëu àöì chi
Tuã cheâ, sêåp guå, hoaânh phi trong ngoaâi
1
Àùçng trûúác coá nuái Yïn Lai
Àùçng sau coá caã vûúân truác, vûúân mai, vûúân höìng
Cha em mùåc aáo thïu röìng
Meå em hoaâng hêåu chñnh cung nhaâ vaâng
2
Chuá em laâ àûác Thaánh Quan
3
Baác em laâ öng Haân Tñn , àaánh tan giùåc loaân.
DCTH 161

107. Em laâ con gaái nhaâ ai


Thùæt lûng nhiïîu baåch, hai tai àeo trùçm
Laåi àêy anh seä hoãi thêìm
Nhung kia maâ saánh vúái trùçm nïn chùng?
CDTCM 78

108. Em laâ con gaái nhaâ Diïm

1
Yïn Lai: thuöåc xaä Trûúâng Vùn, Tônh Gia tónh Thanh Hoáa.
2
Thaánh Quan: Quan Vùn Trûúâng, möåt tûúáng gioãi thúâi Tam Quöëc úã Trung Quöëc.
3
Haân Tñn: xem chuá thñch úã B 505.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 27

Àïën thaáng lônh tiïìn àûúåc böën haâo hai


Möåt haâo thò àïí cho trai
Hai haâo biïëu meå, haâo hai ùn quaâ.
NGCK 165b

109. Em laâ con gaái nhaâ giaâu


1
Coá dêy xaâ tñch dùæt àêìu thùæt lûng
Anh laâ con trai nhaâ ngheâo
Anh ài àaánh giêåm àûúåc vaâi gioã cua
Trúâi laâm thiïn haå mêët muâa
Xaâ xñch em mêët, gioã cua anh coân.
CDTCM 275

110. Em laâ con gaái nhaâ giaâu


Em ài buön chó ngöìi àêìu haâng kim
Lïnh àïnh chó nöíi kim chòm
Chó thúâi tröi mêët àïí kim lêåp lúâ
Húäi chuá laái úi xñch thuyïìn cêu laåi cho chuáng em nhúâ
Cöng lao chuá biïët bao giúâ cho quïn
Bao giúâ àöí nuái Taãn Viïn
Caån söng Tö Lõch thiïëp múái quïn cöng chaâng
CDHN 154 CDTCM 138

111. Em laâ con gaái nhaâ giaâu


Meå cha thaách cûúái ra maâu xinh sao
Cûúái em trùm têëm gêëm àaâo a
Möåt trùm hoân ngoåc, hai mûúi taám öng sao trïn trúâi
Traáp troân dêîn àuã trùm àöi
ÖËng thuöëc bùçng baåc, öëng vöi bùçng vaâng
Sùæm xe tûá maä àem sang

1
Xaâ tñch: Àöì trang sûác cuãa phuå nûä trûúác àêy, bùçng baåc, kïët laåi nhû dêy xñch nhoã, àeåp
thûúâng àeo quanh thùæt lûng, buöng xuöëng phña dûúái.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 28

Àïí quan viïn hoå nhaâ naâng àûa dêu


Ba trùm noán nghïå àöåi àêìu
Möîi ngûúâi möåt caái quaåt taâu cêìm xinh b
Anh vïì sùæm nhiïîu nghi àònh
May chùn cho röång, töi mònh àùæp chung c
Cûúái em chñn chônh mêåt ong
Mûúâi coát xöi trùæng, mûúâi nong xöi voâ
Cûúái em taám vaån trêu boâ
Baãy vaån dï lúån, chñn voâ rûúåu tùm
Laá àa mùåt nguyïåt höm rùçm
1
Rùng nanh thùçng Cuöåi, rêu cùçm Thiïn Löi
Gan ruöìi, múä muöîi cho tûúi
Xin chaâng chñn chuåc con dúi goáa chöìng
Thaách thïë múái thoãa trong loâng d
Chaâng maâ lo àûúåc, thiïëp cuâng theo chên. à
TNPD II 83

BK a - Cûúái em trùm têëm luåa àaâo VNP1 I 127 VNP7 269 - 170

b - Möîi ngûúâi möåt caái quaåt taâu thêåt xinh VNP1 I VNP7
c - May chùn cho röång ta mònh àùæp chung VNP1 I VNP7

d - Thaách thïë múái thoãa têëm loâng VNP1 I VNP7

à - Chaâng maâ lo àûúåc thiïëp thúâi theo chên VNP1 I VNP7

112. Em laâ con gaái nhaâ ngheâo


Cúm khoai rau chaáo bûäa chiïìu laåi thiïëu bûäa mai
Liïîu böì khöng quaãn trêìn ai
Em ài laâm mûúán sinh nhai qua thò
Caái thùçng chuã em noá chùèng ra gò
Noá coá dùm ba xu nhoã, tiïëng bêëc tiïëng chò
caái têëm thên em a

1
Thiïn Löi: Thêìn Sêëm Seát. Trong quan niïåm cuãa nhên dên ta trûúác àêy, Thiïn Löi laâ
võ thêìn úã Thiïn Àònh chuyïn trûâng phaåt keã coá töåi theo lïånh Ngoåc Hoaâng.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 29

Em ài laâm mûúán tûâ böën giúâ saáng àïën baãy giúâ àïm
Caái mùåt em xaám, caái da em àen vò nùæng daäi mûa dêìu
Caã ngaây chaã thêëy caái boáng rêm àêu b
Ài khuya vïì súám trïn àêìu coá boáng trùng sao
Baát möì höi em àem àöíi lêëy haâo rûúäi, hai haâo c
Ai laâm gaåo keám thoác cao thïë naây?
AÁo em, aáo chiïëu, mo cau
AÁo phûúâng giùåc nûúác nhûäng maâu tú len
Cûåc thên em àêíy xe boâ
Cho phûúâng giùåc nûúác ö tö nhaâ lêìu.
CDTCM 229

BK a - Noá cêåy coá nùm ba xu nhoã, tiïëng bêëc tiïëng chò


caái têëm thên em HT 305

- Caã ngaây chaã thêëy boáng rêm àêu HT

c - HT chó ghi àïën hïët doâng naây.

113. Em laâ con gaái nhaâ ngheâo


Cha meå thaách cûúái ra àiïìu xïnh xang
Xin chaâng chñn têëm gêëm àaâo
Möåt trùm haåt ngoåc chñn mûúi chñn öng sao trïn trúâi
Nïí lúâi maâ chùèng noái ra
Quêìn lônh aáo voác chêët nhaâ nùm gian
AÁo voác àúm nhûäng khuy vaâng
Coân con lúån gaåo mùåc chaâng àûa sang
Chaâng vïì sùæm sûãa àûúâng ngang
Ruöåt non nêëu vúái ruöåt giaâ ö long
Laá àa mùåt nguyïåt höm rùçm
Vaãy lûún nêëu vúái dêu cùçm Thiïn Löi
Gan röìng, trûáng muöîi cho tûúi
Löng naách con ïëch nêëu vúái löng àuöi baåch xaâ
Xin chaâng trùm trûáng ba ba
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 30

Chñn chuåc sûâng gaâ choån lêëy cho tinh


Xin chaâng trùm rïî cöåt àònh
Kiïën trùæng chñn gaánh gan caá kònh nghòn ba.
TNPD 112

112. (a) Em laâ con gaái nhaâ quï


Ham bïn taâi sùæc nhiïìu bïì aái ên
Chùèng ham tham phuá phuå bêìn
Duyïn rùçng duyïn phaãi núå nêìn nhau àêy
Chaâng coá sang chaâng phaãi choån ngaây
Möëi manh cho roä xe dêy xñch thùçng
Cêìm cên chaâng nhêëc cho bùçng
Möåt bïn cöëi àaá möåt àùçng tiïìn cheo
Hoãi rùçng chaâng coá hay ngheâo
Lïå laâng phaãi sûãa bêëy nhiïu múái tûâng
Chñn con gaâ luöåc cho tûúm
Chñn mêm xöi soái chaâng àúm cho daây
Cau non chñn thuáng roä àêìy
Rûúåu chñn trùm huä chaâng raây àûa sang
Trûúác laâ theo tuåc lïå laâng
Nhaâ em chêåt heåp xin chaâng chúá lo
Xin chaâng lêëy chñn con boâ
Chñn gaánh gaåo nïëp chñn voâ rûúåu tùm
Gaåo teã chaâng sûãa chñn trùm
Chaâng tröng cho roä keão lêìm chaâng úi
Xin chaâng lêëy chñn mêm xöi
Chñn con gaâ luöåc lïî núi öng baâ
Trûúác laâ lïî töí tiïn nhaâ
Sau laâ baån hûäu ngûúâi ta tröng vaâo
Xin chaâng chñn têëm gêëm àaâo
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 31

Àïí may chùn aáo, coân bao may muâng


Xin chaâng chñn neán vaâng höìng
Àïí thiïëp keáo nhêîn keáo voâng àeo tai
Coân thûâa thiïëp chùèng cho ai
Àïí laâm vöën liïëng möåt mai àûa vïì
Xin chaâng lêëy chñn caânh huï
Caânh baåc laá baåc núã ra huï vaâng
Rïî noá ùn xuöëng doåc ngang
Nuå noá bùçng vaâng quaã noá àöìng àen
Chñn cêy chñn aã naâng Tiïn
Àaánh àu caânh baåc giûä gòn caânh hoa
Trûúác laâ phong caãnh nhaâ ta
Sau àïí trong nhaâ cho dïî laâm ùn
Nhaâ thiïëp thûåc laâ khoá khùn
Tiïìn nong chaã coá nhêët vùn möåt àöìng
Xin chaâng chñn chiïëc thuyïìn röìng
Chiïëc thò àoán rïí chiïëc hoâng àûa dêu
Xin chaâng lêëy chñn con trêu
Chñn mûúi mêîu ruöång thò dêu múái vïì.
TNCD 114

(b) Em laâ con gaái nhaâ quï


Tham bïn taâi sùæc, thiïëu bïì aái ên
Duyïn rùçng duyïn chaã núå nêìn
Sao duyïn laåi buöåc chó höìng cho ai?
Coá xong thò phaãi liïåu ngaây
Möëi manh àaä toã têån cêy caát àùçng
Cêìm cên maâ nhùæc cho bùçng
Möåt bïn cöëi àaá möåt àùçng tiïìn treo
Hoãi thùm chaâng coá hay ngheâo?
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 32

Lïå laâng phaãi sûãa bao nhiïu cho tûúâng


Chñn con gaâ naåc(thiïën) roä raâng
Xöi thò sûãa chñn mêm vuöng cho àêìy
Hay laâ chaâng quaãn loâng chay
Cau khö chñn thuáng, àûúåc ngaây chaâng sang
Hay laâ chaâng quaãn lïå laâng
Nhaâ em coá heåp xin chaâng chúá lo
Cûúái em phaãi chñn trêu to
Rûúåu ngon chñn huä ba voâ rûúåu tùm
Gaåo nïëp chaâng sûãa chñn trùm
Chaâng nghe cho roä keão lêìm möåt khi
Thiïëp xin chaâng chñn têëm luåa hoa quò
Laåi xin chñn têëm nhiïîu hoa bïn taâu
Thiïëp xin cho àuã trêìu cau
Àïí àoán baån gaái trûúác sau troån nghòn
Thiïëp xin chaâng chñn mêm xöi
Àïí nhùæc àêìu hoå caác núi öng baâ
Thiïëp xin chaâng chñn cêy hoa
Caânh baåc, nuå baåc, núã ra hoa vaâng
Rïî noá tröí xuöëng nghïnh ngang
Quaã noá thò vaâng, laá noá àöìng àen
Chñn cêy, chñn chõ naâng Tiïn
Gioá àûa caânh baåc, giûä gòn vûúân hoa
Trûúác laâm phong caãnh nhaâ ta
Sau àûa vïì nhaâ cho rïî laâm ùn
Nhaâ thiïëp thêåt laâ khoá khùn
Nhûng tiïìn chùèng lêëy nhêët vùn möåt àöìng
Thiïëp xin chaâng chñn chiïëc thuyïìn röìng
Trûúác thò àoán rïí sau cuâng àûa dêu
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 33

Chaâng sang nhaâ thiïëp ùn trêìu


Chaâng vïì chaâng möí mêëy trêu mùåc chaâng.
CDTCM 214 - 125
1
115. Em laâ con gaái Phuã Tûâ
Löån chöìng traã cuãa, theo sû chuâa Viïìng a
Àoái ùn thõt choá nêëu riïìng b
Baán rau maãnh baát lêëy tiïìn nöåp cheo c
Duâ coân thiïëu thöën bao nhiïu d
Xin chaâng àûâng coá cùæm nïu ruöång chuâa. à
HT 241 TNPD II 80 VNP1 II 46 VNP7 112

BK a - Löån chöìng traã cuãa lêëy öng sû chuâa Viïìng NGCK 165b

b - Àoái no thõt choá vúái riïìng NGCK

c - Haái rau maãnh baát lêëy tiïìn nöåp cheo

- Baán rao maãnh baát lêëy tiïìn nöåp cheo

TCBD II 522 TCBD III 185

- TCBD II vaâ TCBD III chó ghi hïët doâng naây

d - Dêìu coân thiïëu thöën ñt nhiïìu NGCK

à - Xin anh àûâng coá cùæm tiïu ruöång chuâa NGCK


2
116. Em laâ con gaái Phuá Khï
3
Lêëy chöìng keã Xaá laânh nghïì ài buön
Àêìu söng cho chñ ngoån nguöìn
Cuâng nùm chñ töëi ài buön caã àúâi
Thaáng taám quêíy gaánh buön rûúi
Thaáng chñn buön mñt thaáng mûúâi buön cau
Thaáng möåt quêíy gaánh buön trêìu
Thaáng chaåp buön bêëc buön dêìu buön hûúng
Thaáng giïng vaâo nghïå buön àûúâng

1
Phuã Tûâ: Phuã Tûâ Sún, nay thuöåc huyïån Tiïn Sún, tónh Haâ Bùæc.
2
Phuá Khï: úã xaä Hoùçng Hoáa, tónh Thanh Hoáa.
3
Keã Xaá: laâng Khï Xaá, xaä Hoùçng Lûu, Thanh Hoáa.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 34

Thaáng hai tiïån mña, thaáng ba sang naåo dûâa


Thaáng tû quêíy gaánh buön dûa
Thaáng nùm cêëy haái caây bûâa lêëy cöng
Thaáng saáu quêíy bõ buön böng
Thaáng baãy buön mñt, buön cuâng caã nùm.
CDTH 33
1
117. Em laâ con gaái Phuång Àònh
Ngaây ngaây daåo khùæp tónh thaânh: “Ai phi”.
CDTH 30
2
118. Em laâ con gaái Phuång Thiïn a
Baán rau mua buát mua nghiïn cho chöìng b
Nûäa mai chöìng chiïëm baãng röìng
Boä cöng tùæm tûúái vun tröìng cho rau. c
ANPT 1a HHÀN 233 TCBD III 147

BK a - Thiïëp laâ con gaái Phuång Thiïn TCBD II 471

b - Baán rau mua buát sùæm nghiïn cho chöìng TCBD II 471

c - Boä cöng súám töëi vun tröìng cho rau CDHN 119

- Boä cöng tùæm tûúái vun tröìng cho rau


TCBD II 331 TNPD II 79

119. (a) Em laâ con gaái tónh Nam


3
Chaåy taâu vûúåt biïín ra laâm Cûãa Öng
Tûâ ngaây noá múã Cûãa Öng
Ài laâm thò ñt, ài röng thò nhiïìu
Chõ em cûåc khöí trùm chiïìu
Trûúác têìm möåt lûúåt àaä treâo cêìu thang.

1
Phuång Àònh: úã xaä Hoùçng Anh, Hoùçng Hoáa, tónh Thanh Hoáa. Laâng naây ngaây xûa
chuyïn mön caâo phi (möåt loaåi nhuyïîn thïí) dûúái söng mang vaâo thõ xaä Thanh Hoáa baán, cûá rao
hïët phöë noå àïën phöë kia: “Ai phi”.
2
Phuång Thiïn: thuöåc àõa phêån cuãa ba mûúi saáu phöë phûúâng Haâ Nöåi cuä, trûúác laâ phuã
Trung Àö, nùm 1469 àúâi Lï Thaánh Tong àûúåc àöíi laâ phuã Phuång Thiïn.
3
Cûãa Öng: möåt trong nhûäng trung têm than cuãa Quaãng Ninh.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 35

CDTCM 237

(b) Em laâ con gaái tónh Nam


Chaåy taâu vûúåt biïín ra laâm Cûãa Öng
Tûâ khi múái múã Cûãa Öng
Ài laâm thò ñt ài röng thò nhiïìu
Chõ em cûåc nhuåc trùm chiïìu
Trûúác têìm möåt lûúåt àaä treâo cêìu thang
Sinh ra caái nhaâ maáy saâng
Saáng trûng àeân diïån thùæp traân nùm canh
Öng chuã nghô cuäng àaä ranh
Möåt toaán con gaái úã quanh vuâng naây.
HT 265

120. Em laâ con gaái töíng trïn


Em ài bùæt caáy, xuöëng lïn ngoä naây
Tònh cúå gùåp àûúåc em àêy
Coá cho chung meå chung thêìy hay khöng?
VNP7 261

121. Em laâ con gaái xûá Nam


Chùm nghïì ài cêëy, sang laâm xûá Àöng
Àöìn rùçng xûá Bùæc cao cöng
Tröën cha tröën meå tröën chöìng maâ ài.
TCBD II 388 TNPD II 79 VNP1 II 159 VNP7 123

122. Em laâ con uát nhêët nhaâ


Lúâi ùn tiïëng noái thêåt laâ khoan thai
Miïång em cûúâi nhû caánh hoa nhaâi
Nhû nuå hoa quïë nhû tai hoa höìng
Ûúác gò anh àûúåc laâm chöìng
Àïí em laâm vúå, tú höìng Trúâi xe.
CDTCM 113
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 36

Xem thïm C 438

123. Em laâ chuát phêån thuyïìn quyïn


Maâ trúâi chùèng biïët thûúng em chuát naâo.
HHÀN 172

124. Em laâ gaái uát öng Trúâi


Khi mûa döng gioá, taåt rúi àêìu chaâng.
DCNTB I 196

125. Em laâ thên phêån nûä nhi


Thêìy meå thaách cûúái laâm chi beä baâng
Tiïìn thúâi chñn huä löìng quang
Cau non trùm thuáng hoå haâng ùn chúi
Voâng vaâng keáo àuã mûúâi àöi
Nhêîn ba trùm chiïëc, tiïìn thúâi muön quan
Coân bao cuãa hoãi, cuãa han
Cuãa mêët tiïìn cûúái, cuãa mang ta vïì
Cûúái ta trùm ngöîng, nghòn dï
Trùm ngan, nghòn phûúång, ta vïì laâm dêu
Cûúái ta chñn chuåc con trêu
Ba trùm con lúån, àûa dêu têån nhaâ
Chaâng vïì nhùæn nhuã meå cha
Mua tre tiïån àöët, laâm nhaâ úã riïng
Chaâng vïì nhùæn nhuã laáng giïìng
Queát cöíng, queát ngoä, ra giïng ta vïì
Ta vïì ta chùèng vïì khöng
Voi thò ài trûúác, ngûåa höìng theo sau
Ba baâ cêìm quaåt che àêìu
Mûúâi taám, mûúâi chñn ngûúâi hêìu ài àuã thò thöi.
CDTCM 209 - 210

126. Em laâ giaân cho mûúáp noá leo


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 37

Noá núã trùm hoa nghòn nuå noá theo anh vïì
Anh vïì thùm quaán thùm quï
Thùm cha thùm meå chúá vïì thùm “ai”!
HGVP 15

127. Em lêåp caãnh tröìng ba


Anh ra tay vun cêy queán cöåi
Nay chûâ tröng cho cêy töët laá xanh
Chaâng chúi cho thoãa chñ, uáa laá loåi caânh thò thöi.
DCBTT 181

128. Em lêëy chöìng anh khöng coá giêån


Súå khi töëi trúâi lûãa cêån maái tranh.
CHG 12

129. Em lêëy chöìng khöng cên àöëi chi caã


Noã vûâa àöi chi caã
Traách loâng thêìy meå gaã baán em ra ri
Em vïì lêëy con dao vaâng tûå vêîn
söëng laâm chi cho baån cûúâi.
VNP 158

130. Em maâ khöng lêëy àûúåc anh


Thò em tûå vêîn göëc chanh nhaâ chaâng
- Anh maâ khöng lêëy àûúåc naâng
Thò anh tûå vêîn giûäa gia àûúâng nhaâ em.
VNP 126

131. Em may göëi tai beâo möåt cùåp


Sùæm göëi êëp hai àöi
Röí ö àaä mua röìi
Quaã may àaâ coá sùén
Búãi nghe tin nhuãng nhùèng
E duyïn núå raä rúâi!
Nùçm àïm em luön vaái Trúâi
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 38

Chúâ cha meå thuêån lúâi


Hïî baâ mai túái, thò em cuöën goái theo chaâng
Ai deâ lúä dúã trùm àaâng
Taåi ai àoá, chúá em naâo coá phuä phaâng chi anh!
DCNTB II 132

132. Em mêët chöìng em chaã coá lo


Súå anh mêët vúå, nùçm co möåt mònh.
TCBD I 467

133. Em möåt khuyïn anh búát thaãm


Hai khuyïn àoá giaãm sêìu
Ba khuyïn anh búát buöìn rêìu
Haäy kiïëm núi cêìm sùæt nöëi cú cêìu vïì sau.
HHÀN 172 TCBD I 457

BK DCNTB I 100

Möåt khuyïn anh búát thaãm

Hai khuyïn anh búát sêìu

Ba khuyïn anh búát buöìn rêìu

Haäy kiïëm núi cêìm sùæt àïí nöëi nhõp cêìu vïì sau.

134. Em múã lúâi ra chaâo khaách ngoaâi àûúâng


Àïën viïëng chúi phong caãnh hay àïí toã tûúâng viïåc chi?
DCBTT 148

135. Em muöën hoãi baån möåt lúâi


Mùåt trúâi úã àoá, tröëc trúâi úã mö?
Em vïì van àêët àêët úi!
Ra àêy anh chó tröëc trúâi cho em.
HPV 90

136. Em muöën sao cho nïn nghôa taâo khang


Àïìn ún cuác duåc daå caâng thsïm vui
Nhû mònh maâ muöën gêìn tui
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 39

Coá hai bïn phuå mêîu laâm sui múái thaânh


Nghô thên qua quêìn aáo chùèng coá laânh
Lïî nghi àêu coá cam àaânh caách xa.
TCBD IV 38

137. Em muöën troån thuãy chung, loâng ai chùèng muöën


Thêëy ghe anh cheâo xuöëng, ghe thiïëp trúã lïn
Hai àaâng tuy kïë möåt bïn
Sao anh ngoaãnh mùåt, giaã àoâ quïn em?
- Phaãi chi anh khöng coá vúå
Àêy vúái àoá coân núå coân duyïn
Nay em àaä coá chöìng, anh àêy coá vúå
Nïn kïí tûâ raây àaânh àûát núå kïët duyïn.
DCNTB II 39
138. Em muöån chöìng taåi söë àaâo hoa
Anh maâ muöån vúå taåi meå cha khöng tiïìn.
CDTCM 181
139. Em nay chñnh thêåt ngai thúâ
Anh nhû maái ngoái chú vú möåt mònh.
Maái ngoái anh lúåp lêëy ngai thúâ
Coá ngai khöng lúåp, àïí chú vú sao àaânh.
CDTCM 78
140. Em nay ài cêëy àöìng sêu
Dûúái chên àóa cùæn, trïn àêìu nùæng chang
Chaâng úi! Coá thêëu chùng chaâng
Möåt baát cúm vaâng, biïët mêëy cöng lïnh.
HT 113
141. Em nay khùn khùæn möåt loâng
1
Muöën cho phu xûúáng phuå toâng cuâng nhau.
NNPD 59

1
Phu xûúáng phuå toâng: chöìng noái, vúå theo.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 40

142. Em nay khùn khùæn möåt loâng


Muöën cho phu xûúáng phuå toâng cuâng nhau
Loâng em nhû yá súã cêìu.
THQP 8b TNPD I 123

143. Em nay laâ gaái chûa chöìng


Ún cha, ún meå, döëc loâng ùn chúi
Ùn chúi cho hïët nùm nay
Sang nùm kiïëm chöën cho taây ngûúâi ta.
CDTCM 79

144. Em nùçm em nghô maâ coi a


Àïí anh nûúác ngûúåc thuyïìn xuöi sao àaânh? b
Em nùçm em nghô maâ coi
Cöí kim, kim cöí mêëy ngûúâi nhû em!
Em úi nghô laåi maâ xem
Hoa núã coá luác trùng lïn coá giúâ c
DCTH 109

BK + HT 367 khöng ghi hai doâng a vaâ

+ Sau doâng c, HT thïm:


Yïu em anh phaãi xuöëng àoâ

Vûúåt nghïình qua thaác “khoan hoâ” laåi vui

Hai doâng naây àûúåc DCTH 109 xïëp thaânh möåt lúâi riïng.

145. Em ngaä thò chõ phaãi nêng


Àïën khi chõ ngaä em bûng miïång cûúâi
NNPD 59

146. Em nghe anh toã lúâi naây


Em àoâi àïí boã nhû vêìy sao nïn
Taâo khang nghôa úã cho bïìn
Liïîu mai hoâa húåp, àöi bïn thuêån hoâa.
DCNTB I 180
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 41

147. Em nghe tin anh coá vúå röìi


Duâ gan vaâng daå sùæt, daám àûáng ngöìi vúái anh.
CDTCM 30

148. Em nghe tin anh gioáng giaã ra vïì


Cuäng bùçng lûãa àöët böën bïì lûng em.
HPV 174 HT 395

149. Em nghe tin anh gioáng giaã ra vïì


Tay em khïu cêy àeân haånh, tay em àïì cêu thú.
HPV 174

150. Em nghó cho chuáng anh xuöi


Àoâ lïn khoaãng àöå àöi mûúi thaáng naây
Em vïì xin meå xin thêìy
Cho anh kiïëm àôa trêìu àêìy lïn chúi.
DCTH 113 HT369

151. Em nghiïng tai dûúái gioá a


Qua kïí nhoã em nghe raânh b
Àöi ta coân vûúáng tú maânh
Àoá chùèng àaânh, àêy anh cuäng gùæng c
Soáng ba àaâo mûa nùæng chùèng nao. d
HHÀN 172 TCBD I 143, 507

BK a - Em nghiïng tai trûúác gioá DCNTB I 99 - 100 HT431

b - Anh kïí nhoã cho em raânh DCNTB I HT

c - Àöi ta vûúáng súåi tú maânh HMN9

d - Soáng ba àaâo, mûa nùæng anh chùèng nao DCNTB I HT

152. Em ngoan lêëy phaãi chöìng àêìn


Cho gioãi mûúâi phêìn, ai biïët rùçng ngoan.
NNPD 59 TCBD I 508 TNPD I 122

153. Em ngöìi dïåt cûãi trïn khung


Anh àïën ngöìi hoåc cuâng chung möåt àeân
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 42

Lêëy chöìng nhû tröëng cùåp keân


Nhû dao cùåp thúát, nhû àeân cùåp khêu
Lêëy chöìng chùèng àûúåc ài àêu
Nhû tröëng cùåp chêìu, nhû ngûåa cùåp quên.
HT 200

154. Em ngöìi dûåa boáng doâm song


Böîng cún gioá thöíi caânh höìng àûa sang.
HPV 69

155. Em ngöìi dûåa chöën lêìu höìng


Vûúân xuên rûåc rúä, cam boâng töët tûúi
Laâm giaân cho bñ leo chúi
Haát dùm ba chuyïån thûã lúâi nam nhi.
HPV 69

156. Em ngöìi àêu, anh cuäng ngöìi chêìu


Yïu em, anh muöën quïåt trêìu cho em.
CDTCM 30

157. Em ngöìi laåi àêy cho anh phên cêu minh baåch
Duyïn núå taåi Trúâi khaá dïî traách nhau
Noái chûâng mö ruöåt laåi quùån àau
Ba thu ùn úã vúái nhau àaä troån niïìm.
DCBTT 86

158. Em ngöìi maáy moác tûúng liïn


Nhïån sa trûúác mùæt, ngûúâi Tiïn dêåp dòu.
HPV 69

159. Em ngöìi möåt mònh, em nghô möåt mònh


Nghô thên maâ chaã baåc tònh vúái ai
Nïn chùng búãi khaách Chûúng Àaâi
Thaânh sêìu bïí thaãm, coá ai vúái mònh!
VNP 7 238
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 43

160. Em ngöìi dïåt gêëm thïu hoa


Em thïu con long, con li, con qui, con phûúång
Long, li, qui, phûúång löån xinh àaâ nïn xinh.
HGVP 27

161. Em ngöìi thïìm giïëng giùåt tú


Ba nùm giûä troån, möåt giúâ thêët danh.
DCBTT 266

162. Em ngöìi voâi voåi tröng chaâng


Chaâng coân úã chöën Traâng An vui cûúâi.
DCBTT 235

163. Em nguã dêåy súám mai


Em xuác hai cheán cúm
So hai àöi àuäa
Àöi àûáng àöi nùçm
Dêìu thêìy meå coá àaánh chñn chuåc, möåt trùm
Àaánh röìi em dêåy, em cuäng chñ lùm thûúng chaâng.
DCNTB I 89 - 90

164. Em nhòn chi nûúác, em ngùæm chi mêy


Chöìng em naâo phaãi chi àêy maâ tòm?
DCTH 91

165. Em nhúá ngaây naâo bïn ao caá löåi


Anh chó, anh thïì khöng löîi nghôa keo sún
Maâ giúâ àêy anh àaä sang giaâu
Anh quïn ài lúâi hûa buöíi ban àêìu cuâng em.
TCBD I 456

166. Em nhúá vïì nhùæc meå nhùæc cha a


Chúå trûa dûa heáo, keão maâ buöìn thay.
DCNTB I 196

BK a - Em vïì giuåc meå cuâng cha HHÀN 173


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 44

167. - Em nhû baánh laá boác trêìn


Coá chi anh phaãi doâ gêìn, hoãi xa
Nhên duyïn búãi taåi trùng giaâ
Coá nïn thúâi noái “ngûúâi ta” yïn loâng a
- Àûúåc nhû lúâi êëy thò thöi
Anh vïì giïët lúån àöì xöi cûúái liïìn.
DCTH 179 HT 390

BK a - Coá nïn thúâi noái cho ta yïn loâng bk DCTH

168. Em nhû bûác tûúång àang tö


Anh nhû ngoâi buát hoå àöì trong tranh.
CDTH 105

169. Em nhû caá leåp suát xûúng


Gùåp ngûúâi quên tûã giûäa àûúâng hoãi mua.
HHÀN 233

170. Em nhû caá lûúån àêìu cêìu


Anh vïì lêëy lûúái, ngûúâi cêu mêët röìi
Nûúác trong caá chùèng cùæn möìi
Caâng cêu caâng mêët, caâng ngöìi caâng khuya.
CDTCM 78

171. Em nhû caái buáp hoa höìng


Anh giú tay muöën beã vïì böìng nêng niu.
HPV 125 HT 390

Sûãa laåi... giú tay uöën beã... HT = giú tay muöën beã

172. Em nhû cêy quïë giûäa àöìng


Àïí cho cuá àêåu cûåc loâng quïë thay
Bao giúâ cho cuá noá bay
Tiïn ngöìi göëc quïë, quïë nay bùçng loâng.
CDTH 108

173. Em nhû cêy quïë giûäa rûâng


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 45

Thúm göëc, thúm ngoån, giûäa chûâng coá thúm?


- Em nhû cêy quïë nhaâ quan
Keã thò ngùæt ngoån, ngûúâi toan beã caânh.
DCTH 161

174. Em nhû cêy quïë trong nhaâ


Anh nhû ngûúâi khaách ài qua ngoaâi àûúâng.
NASL I 54b

175. Em nhû cêy quïë trong nhaâ


Anh nhû ngûúâi khaách ài qua ngoaâi àûúâng
Phoâng khi anh coá nhúä nhaâng
Anh vaâo thùm quïë, quïë caâng töët tûúi.
NASL II 29b

176. Em nhû cêy quïë trong rûâng


Thúm cay ai biïët ngaát lûâng ai hay
Anh nhû cêy phûúán nhaâ chay
Em nhû chiïëc àuäa saách baây sao nïn.
TCBD III 185 THQP 8a TNPD II 80

Xem thïm T 1061, 1062

177. Em nhû con caá giûäa vúâi


Ai lanh tay thò àûúåc, ai chêåm lúâi thò thöi.
CDTCM 30

178. Em nhû con caá rö kia loác vuäng trêu àùçm


Ngûúâi mong thaã lûúái, ngûúâi nhùçm buöng cêu
Em nhû con caá rö kia loác vuäng chên trêu a
Ba baãy hùm möët caái cêìn cêu chêu vaâo. b
bk a - Con caá rö nùçm vuäng chên trêu

b - Laâm cho nùm baãy cêìn cêu chêu vaâo

CDTH 108

179. Em nhû con haåc àêìu àònh


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 46

Muöën bay khöng nhêëc nöíi mònh maâ bay.


HT 190 VNP7 187

Xem thïm C 147

180. Em nhû con haåc trong chuâa


Muöën bay nhûng mùæc con ruâa quêën chên.
DCBTT 260

181. Em nhû chim noå àang bay


Anh nhû con caá mùæc raây lûúái giùng.
DCBTT 273

182. Em nhû hoân cûát tröi söng


Anh nhû con choá àûáng tröng trïn búâ.
NGCK 174b

BK TNPD I 122:

Em nhû cuåc cûát tröi söng

Anh nhû con choá àûáng tröng trïn búâ.

183. Em nhû quaã bñ trïn cêy


Àang tay meå ngùæt, nhûäng ngaây coân non
HPV 158 HT 193

184. Em nhû têëm voác àaåi höìng


Anh nhû chó kim tuyïën thïu röìng nïn chùng.
NGCK 133a

185. Em nhû töë nûä trong tranh


Anh nhû ngoâi buát cùæm caânh hoa mai
Tiïëc thay mùæt phûúång maây ngaâi
Höìng nhan thïë vêåy núä hoaâi têëm thên.
DCTH 128

186. Em nhû töë nûä trong tranh


Anh nhû thuyïìn vaán, lïn ngïình àûúåc chùng?
DCTH 91
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 47

187. Em noã tham chi bïå göî giûúâng leâo


Tham anh coá àöi ba chûä, dêîu àoái ngheâo cuäng êëm ïm.
DCBTT 260
188. Em noã tham chi núi quyïìn cao chûác caã
Möåt mai khöng chõu khoá ùn laâm thò vaâng àaá cuäng tan
Em quyïët theo anh noã kïí chi àoái khoá cú haân
Sau naây Trúâi cöi ngoá laåi, têët seä coá baåc ngaân trong tay.
DCBTT 81
189. Em noái vúái anh em thúâ meå kñnh cha
Cúá sao em ài tûâ canh möåt àïën canh ba chûa vïì?
DCBTT 118
190. Em noái vúái anh
Nhû rûåa chùåt xuöëng àêët
Nhû Phêåt chêët vaâo loâng
1
Hoaån naån tûúng cûáu
2
Sanh tûã bêët li
Bêy chûâa àùång chûä vu quy
Em àùång núi quyïìn quyá, em nghô gò túái anh.
CHG 30
191. Em noái vúái anh nhû rûåu cheám xuöëng àêët,
nhû mêåt gioát vaâo tai
Tiïìn hêåu anh laâm rûáa, nhêåt lai nhû thïë naâo?
DCNTB II 31
Xem thïm A 440
192. Em öm boá maå xuöëng àöìng
Miïång ca tay cêëy maâ loâng nhúá ai. a
HHÀN 233 HT 172 TCBD I 143

TCBD II 331 VNP7 209

BK a - Miïång hoâ tay cêëy maâ loâng nhúá ai DCNTB I 196

1
Hoaån naån tûúng cûáu: gùåp hoaån naån cuâng cûáu giuáp nhau.
2
Sinh tûã bêët li: söëng chïët khöng lòa nhau.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 48

193. Em úã nhaâ vúái meå vúái cha


Caái noán tiïìn rûúäi quan ba mûúi àöìng
Àïën khi bûúác vïì cuâng chöìng
Caái noán mûúâi àöìng quai laåi bùçng mo,
NASL II 18b

BK + TNPD II 159:

Tûâ ngaây töi úã cuâng cha

Caái noán chñn rûúäi, thao ba mûúi àöìng

Àïën khi töi vïì cuâng chöìng

Caái noán saáu àöìng maâ buöåc quai mo.

+ HHÀN 251:

Tûâ ngaây töi úã vúái cha

Caái noán chñn rûúäi thao ba mûúi àöìng

Àïën khi töi vïì cuâng chöìng

Caái noán saáu àöìng maâ buöåc quai mo.

194. Em úã söng dûúái múái lïn


Coá lúâi chaâo baån söng trïn múái vïì
Thuyïìn anh buön baán nhûäng gò
Lúä buöìm laåc gioá bêy giúâ múái xuöi?
DCTH 88

195. Em úã trong núá caâng thûúng caâng nhúá


Anh úã ngoaâi naây caâng thaãm caâng sêìu
Bao giúâ ngoåc laåi hoâa chêu
Cho chaâng gùåp thiïëp giaãi mêëy cêu thêm tònh.
DCBTT 106

196. Em úi, anh baão em naây a


Söng sêu chúá löåi, àoâ àêìy chúá ài. b
NNPD

TNPDI 122
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 49

BK a - Em úi, anh baão àêy naây TCBDII 331

- Naâo lúâi anh dùån cö bay NGCK 143a

b - Söng sêu chúá löåi, àoâ àêìy chúá qua ÀNQT 95a

Söng sêu chúá löåi àoâ àêìy chúá sang LHCD 12a

197. Em úi! anh baão em naây a


Trûáng choåi vúái àaá coá ngaây vúä tan. b
NNPD 59 NASL I 22b TCBDI 508

BK a - Em úi! chõ baão em naây VNP1II 85 VNP7 87

- Em úi! anh baão àêy naây NGCK 152b

b - Trûáng choåi vúái àaá coá ngaây trûáng tan

ÀNQT I 96b LHCD24b NGCK

198. Em úi chõ baão em naây


Nhêët mùån laâ muöëi nhêët cay laâ gûâng.
NASL III 13a

199. Em úi, chõ baão em naây


Nhêët mùån laâ muöëi, nhêët cay laâ gûâng
Nhêët cao laâ nuái Tam Tûâng
Chõ coân àaåp àöí nûäa rûâng coã may
Nhêët àeåp laâ nuái Sún Têy
Chõ coân chaã tiïëc nûäa dêy bòm bòm!
TCBDI 254 TCBDII 522 TNPDII 81 VNP1II 164
VNP7 127 - 128

200. Em úi chúá khaá bön haânh


Duyïn àêu núå àoá ai daânh em lo.
HHÀN 172, 233 TCBDI 209
1
201. Em úi chúá lêëy chöìng nguöìn
Chim kïu vûúån huá, sêìu tuön möåt mònh.
DCNTB II 98

1
Chöìng nguöìn: chöìng úã trïn nguöìn, thûúång du.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 50

202. Em úi chúá thaãm àûâng phiïìn


Toác xe trùm loån, anh nguyïìn gúä xong.
DCNTB II 97

203. Em úi! Duâ ngaái, duâ gêìn


Duâ cho caách giêåu, ngùn sên mùåc loâng
Àöi ta nhû nûúác möåt doâng
Nhû cêy möåt cöåi, nhû söng möåt nguöìn.
HPV 125 HT 390
1
204. Em úi! Àöi ta àaä lúä dô ra röìi
Lo cùæn böng tha traái àïí lêìn höìi nuöi con.
DCBTT 105

205. Em úi àûâng khoác chõ yïu


Nñn ài chõ kïí Truyïån Kiïìu cho nghe.
HHÀN 90

206. Em úi àûâng lêëy quên buön!


Höìi vui noá úã, höìi buöìn noá ài.
DCNTB II 161

207. Em úi! Em úã cho ngoan


Möåt hai nùm nûäa lo toan cûãa nhaâ
Em úi àûâng phuå meå giaâ!
Möåt vaâi nùm nûäa lo nhaâ cho anh
Em thúâi buön baán cho lanh
Àïí anh chùm chó hoåc haânh cho thöng
Mai sau anh àêåu quêån cöng
Em laâm chñnh thêët xem tröng cûãa nhaâ
Trûúác thúâi nïn thêët nïn gia
Sau thúâi traã nghôa meå cha sinh thaânh.
CDTH 152

1
Lúä dô: troát lúä.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 51

208. Em úi khöng lêëy chöìng ài


Em cêìm duyïn laåi coá khi beä baâng.
HPV 125

209. Em úi, laåi àêy chõ dêåy caái caách chï chöìng
Cúm ùn chùèng thöíi maá höìng uã ï
- Cúm thúâi bûäa söëng bûäa khï
Möåt ngaây ba bûäa ngöìi lï laáng giïìng
Töëi thúâi cùæp chiïëu nguã riïng
Hïî chöìng coá goåi thúâi àûâng coá thûa
Em coân thoái êëy thúâi chûâa.
NASL II 16b

210. Em úi ngoaãnh mùåt laåi àêy!


Anh nhòn thêëy mùåt cho khuêy têëm loâng.
DCTH 176

BK CDTCM 31:

Em vïì ngoaãnh mùåt laåi àêy

Àïí anh ngoá chuát cho khuêy cún buöìn.

211. Em úi ta nguyïån nhau cuâng


Rùng long toác baåc ta àûâng quïn nhau. a
bk a - Rùng long toác baåc ta coân yïu nhau

HPV 125

212. Em úi thên thïí anh àêy


Lúâ àúâ mùæt lúán, töëi ngaây saáng àïm.
NASL II 48b

213. Em phaãi gùåp öng Tú hoãi sú cho biïët


Gùåp baâ Nguyïåt gaån thiïåt cho raânh
Vò àêu hoa noå lòa caânh
Núå duyïn sao súám dûát tònh cho àang.
HT 434
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 52

214. Em quyïët tònh nûúng dûåa boáng toâng


ÊËp iu nhûäng luác àïm àöng laånh luâng
Têm höìn mú tûúãng naäo nuâng
Mònh úi! Àïm laånh quaåt muâng chúâ ai.
TCBDIV 25

215. Em quyïët theo anh, àêìu xanh cho chñ toác baåc,
àaá taåc thaânh bia
Khöng hay nghôa nhún súám kïët vöåi lòa
Boã mònh em chõu súám khuya möåt mònh.
DCBTT 106

216. Em quyïët theo anh àêìu xanh toác baåc


Söëng thúâi gúãi naåc, thaác thúâi gúãi xûúng
Khöng hay àaáp lêëy búåm lûúâng
ÚÃ trung mùæc caån, thïë thûúâng cûúâi chï.
DCBTT 96

217. Em ra lêëy chöìng caách möåt caái phaá


Nïn chi phaãi chõu hai chûä li hûúng
Nay àaä caách trúã àöi phûúng
Thêìy meå úã nhaâ àùæng cúm ngheån nûúác,
khöí trùm àûúâng húäi anh.
DCBTT 108 - 109

218. Em ra vïì cho anh mûúån caái khùn tay


Goái cêu tònh nghôa keão lêu ngaây quïn ài.
CDTCM 31

219. Em ra vïì röìi, àûâng nhùæc em liïìn


Keão em sêìu naäo, em quïn viïåc mêìn.
VNP1 II 140 VNP7 439

220. Em rùçng em chùèng lêëy anh


Àïí anh baán cûãa baán nhaâ anh theo
Coân möåt caái cöëi àêm beâo
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 53

Anh àêy baán nöët anh theo em vïì.


TCBDI 142

221. Em rùçng em muöën ài buön a


Anh vïì kiïëm chöën nha mön ngöìi tuêìn b
Duâ em buön baán xa gêìn c
Laâm sao cho khoãi cûãa tuêìn anh àêy. d
ANPT 16b NGCK116b QPHT 32a

BK a - Em rùçng em coá ài buön ÀNQT 108b LHCD45a

b - Anh vïì kiïëm chuát nha mön ngöìi tuêìn CDTCM 77

c - Duâ em buön xa baán gêìn TCBDIII 475

d - Laâm sao traánh khoãi cûãa tuêìn àêy anh

CDTCM TCBDIII TNPD II 79

- Laâm sao traánh khoãi cûãa tuêìn cuãa anh.

HHÀN 233 TCBD 556

222. Em sùæm cho anh möåt böå caánh, anh ài chúi döng daâ
AÁo the hoa têìm cuác dïåt
Duâ caánh dúi, anh àöåi trïn àêìu
Khùn nhiïîu Tam Giang anh xïëp àöåi àêìu
Lûúåc àöìi möìi giùæt trïn buái toác
Caái gûúng taâu anh àïí soi chúi
Haâi hoa nhiïîu anh sùæm möåt àöi
Cho anh ài laåi rong chúi phöë phûúâng.
NGCK 171a
223. Em thaác bao nùm xûúng taân cöët ruåi
Em àêìu thai con nhaån baåch vïì àêåu buåi chanh
Cêët tiïëng kïu anh ài hoãi vúå, àûâng chúâ àúåi em
nhû höìi buöíi xuên xanh khöng coân.
HHÀN 172 - 173
224. Em tham àöìng baåc hoa xoeâ
Tröën cha tröën meå ài kïì ngûúâi Têy.
NASLI 2a
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 54

225. (a) Em tham giaâu lêëy thùçng beá tñ tõ tò ti


Laâng trïn xaä dûúái thiïëu gò con trai to
Em àem thên ài cho thùçng beá noá giaây voâ
Muâa àöng thaáng reát noá nùçm co trong loâng
Tûúãng àïën cún em böìng àûác öng chöìng lïn
Noá coân niïn thiïëu chùèng nïn cúm chaáo gò
Noá cûá nguã, àïm noá ngaáy khò khò
Àïí noá lïn buång, noá thò rùçng: thöi!
NGCK 161a - 161b

(b) Em tham giaâu em lêëy thùçng beá tñ ti


Laâng trïn xaä dûúái thiïëu gò trai to
Em àem thên cho thùçng beá noá giaây voâ
Muâa àöng thaáng reát noá nùçm co trong loâng
Cuäng mang laâ gaái coá chöìng
Chñn àïm chûåc tiïët nùçm khöng caã mûúâi
Noái ra súå chõ em cûúâi
Maá höìng boã quaá thiïåt àúâi xuên xanh
Em cuäng liïìu thên vïì thùçng beá treã ranh
Àïm nùçm súâ moá lêìn quanh cho noá àúä buöìn
Buöìn mònh em bïë noá lïn
Noá coân beá daåi àaä nïn cúm chaáo gò?
Noá nguã noá ngaáy khò khò
Möåt giêëc àïën saáng coân gò laâ xuên
Chõ em úi! Hoa núã mêëy lêìn.
NASL II 14b

BK + TNPD II 161:

Tham giaâu em lêëy thùçng beá tñ tò ti

Laâng trïn, traåi dûúái thiïëu gò trai tú

Em àem thên cho thùçng beá noá giaây voâ


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 55

Muâa àöng thaáng giaá noá nùçm co trong loâng

Cuäng àa mang laâ gaái coá chöìng

Chñn àïm chûåc tiïët nùçm khöng caã mûúâi

Noái ra súå chõ em cûúâi

Maá höìng boã quaá, thiïåt àúâi xuên xanh

Em cuäng liïìu mònh vïì thùçng beá treã ranh

Àïm nùçm súâ moá quêín quanh cho àúä buöìn

Buöìn mònh em laåi bïë thùçng beá noá lïn

Noá coân beá moån àaä nïn cúm chaáo gò

Noá nguã noá ngaáy tò tò

Möåt giêëc àïën saáng coân gò laâ xuên

Chõ em úi! hoa núã mêëy lêìn!

+ HHÀN 141:

Tham giaâu em lêëy thùçng beá tñ tò ti

Laâng trïn xaä dûúái thiïëu gò trai tú

Em àem thên cho thùçng beá noá giaây voâ

Muâa àöng thaáng giaá noá nùçm co trong loâng

Cuäng àa mang laâ gaái coá chöìng

Chñn àïm chûåc tiïët nùçm khöng caã mûúâi

Noái ra súå chõ em cûúâi

Maá höìng boã quaá möåt àúâi xuên xanh

Em cuäng liïìu mònh vò thùçng beá treã ranh

Nùçm àïm súâ noá quêín quanh cho àúä buöìn.

Buöìn mònh em laåi bïë thùçng beá noá lïn:

Noá coân beá moån, àaä nïn cúm chaáo gò?

Noá nguã noá ngaáy khò khò

Möåt giêëc àïën saáng coân gò laâ xuên?

Chõ em úi hoa núã mêëy lêìn?

Sûãa laåi: HHÀN chùæp thïm Ch 633 vaâ E34. Nbs àaä taách ra.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 56

226. Em tham núi quêìn röång aáo daâi


Nïn em phaãi vaác hai vai hai caây
Em vïì em lêëy anh àêy
Hai vai hai cêy anh laåi vaác cho.
HPV 125

227. Em thêëy anh beá chúá sêìu


Öng bao nhiïu tuöíi chêm bêìu bêìu thui.
NNPD 59

228. Em thêëy anh em, cuäng mong chaâo a


Súå loâng baác meå cêy cao laá daâi.
THQP 26b

BK a - Thêëy em anh cuäng muöën chaâo HT 152

229. Em thêëy anh em cuäng muöën chaâo a


Súå anh chöìng cuä noá àûáng búâ raâo noá tröng.
NNPD 60 TNPD I 122

Xem thïm T 462

230. - Em thêëy anh em cuäng muöën chaâo


Súå anh chöìng cuä, hùæn àûáng búâ raâo hùæn tröng a
- Hùæn tröng thò mùåc hùæn tröng
Àaä quyïët möåt loâng, ta quyïët lêëy nhau.
TCBDI 254 TNPD II 80

BK a - Súå anh chöìng cuä àûáng búâ raâo, hùæn tröng VNP1 I 114 VNP7 257

Xem thïm T 462

231. Em thêëy anh em cuäng muöën chaâo


Súå loâng baác meå cêy cao laá daâi
Em thêëy anh, em cuäng muöën thûúng
Súå loâng baác meå soi gûúng khöng tûâng.
VNP1 I 113 VNP7 257

232. Em thêëy anh em cuäng muöën chaâo a


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 57

Súå rùçng chõ caã giùæt dao trong mònh!


Àêëy giùæt dao, àêy gûúm kïì naách b
Thuêån nhên tònh cùæt vaách sang chúi. c
HHÀN 131 TNPD II 80

BK a - Thêëy anh em cuäng muöën chaâo THÀQ 4 TNPD II 164

b - Àêëy giùæt dao, àêy gûúm keä naách VNP1 I 163 VNP7 299

- Dao trong mònh, gûúm anh cùæp naách bk TNPD II

c - Àaä thuêån tònh ta khoeát vaách ta chúi TNPD II

Xem thïm T 462

233. Em thêëy anh em, cuäng muöën thûúng


Chó súå mùæc möëi tú vûúng úã nhaâ
Anh vïì gúä möëi vûúng ra
Röìi mai em seä giao hoâa vúái anh.
NASL II 8a

234. Em thò canh cûãi viïåc nhaâ


Chaâng thò ài hoåc, àöî ba khoa liïìn
Khoa trûúác thò àöî giaãi nguyïn
Khoa sau tiïën sô, àöî liïìn ba khoa
Vinh qui baái töí vïì nhaâ
Àïí thiïëp tröng thêëy thiïëp hoâa mûâng thay
Cöng thiïëp lo liïåu bêëy chêìy
Chaâng ài ngûåa thùæm, thiïëp nay voäng àaâo
Thiïëp sùæm cho chaâng möåt chiïëc nhaâ cao
Bùçng chñn mêîu àêët, bùçng ba quaäng àöìng
Cöåt caái thùm thùèm veä röìng
Mûúån ba vaån thúå traã cöng àïì huïì
Thiïëp àaánh hoân àaá xêy heâ
1
Thiïëp cho xeã nuái Ba Vò vïì xêy

1
Ba Vò: (tûác laâ nuái Taãn Viïn) xem chuá thñch úã A 137
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 58

Trïn thïìm ngûåa chaåy baãy ngaây


Chung quanh laát vaán cöåt taây göî thöng
Göî mun àoáng chiïëc thuyïìn röìng
Cûãa ngoä bùçng àöìng saáng löån nhû gûúng.
CDTCM 208 - 209

235. Em thò ài cêëy lêëy cöng


1
Àïí anh nhöí maå tiïìn chung möåt loâi
Àem vïì cho baác meå coi a
Laâm con phaãi thïë em úi.
TCBD II 294 THQP 22b TNPD II 79

BK a - Àem vïì cho baác meå xúi HHÀN 71

Sûãa laåi: ... tiïìn chung möåt lúâi TCBD, TNPD =


... tiïìn chung möåt loâi
... tiïîn chung möåt lúâi HHÀN = ... tiïìn chung möåt loâi

236. Em thò ài cêëy ruöång böng


Anh ài cùæt luáa àïí chung möåt nhaâ a
Àem vïì phuång dûúäng meå cha
Muön àúâi tiïëng hiïëu ngûúâi ta coân truyïìn
CDNÀ 24 HHÀN 71 HT 214 TNPD II 79
VNP1 I 150 VNP7 309

BK a - Àïí anh ài gùåt luáa chung möåt nhaâ THQP 18b

237. Em thò trûúáng gêëm maân laâ a


Chõ thúâi tan taác nhû hoa giûäa àûúâng.
HT 218 VNP7 311

BK a - Em thúâi trûúáng gêëm quêìn laâ NNPD 59 NQPN 14

TNPD I 122

238. Em thò vaác cuöëc thùm àöìng


Anh thò giaã caách mang löìng choåi chim
Vò em anh phaãi ài tòm

1
Loâi: dêy xêu àöìng tiïìn cöí.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 59

Xûa nay anh biïët choåi chim laâ gò!


CDTCM 77

239. Em thúâi canh cûãi trong nhaâ


Nuöi anh ài hoåc àùng khoa baãng vaâng
Trûúác laâ vinh hiïín töí àûúâng a
Boä cöng àeân saách, lûu phûúng àúâi àúâi.
TCBD III 147 THQP 18b TNPD II 79

BK a - Trûúác laâ vinh hiïín töng àûúâng


HHÀN 233 TCBD II 331
Sûãa laåi:... ài hoåc àûáng khoa baãng vaâng HHÀN
TCBD II =... ài hoåc àùng khoa baãng vaâng
240. Em thûa vúái anh:
Àöi nûúác anh em ta
AÁo vaãi daãi gai, cöí kim chi nghôa
Anh àûa chên ra tön thêìn àaä àoaån
Chõ em nhaâ em coá cúi trêìu àûa tay nêng laåi hêìu anh
- Em thûa vúái chõ:
Cúi trêìu àïí àôa bûng ra
Trêìu chùén cau leã thêåt laâ trêìu cau.
HT 319
241. Em thûúng ai nêëp buåi nêëp búâ
Súám tröng àoâ ngûúåc, töëi chúâ àoâ xuöi
Thuyïìn anh àêåu bïën lêu röìi
Sao em chûa xuöëng maâ ngöìi thuyïìn anh?
DCTH 83 HT 361
242. Em thûúng anh, cha meå cuäng phaãi theo
Chiïëc taâu buöìm kia àang chaåy, quùng neo cuäng ngûâng.
DCNTB II 79 HT 445
243. Em thûúng anh, cha meå khöng cho
Tòm núi khuêët tõch khoác no röìi vïì.
DCNTB II 63
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 60

244. Em thûúng anh chùèng daám noái ra


Möîi chiïìu möîi daåo ài qua khoác thêìm.
DCNTB II 57

245. Em thûúng anh dêìu cha meå coá quêën toác keâo nhaâ
Àaánh bùçng roi sùæt, xa maâ khöng xa
Chûâng naâo roi sùæt tröí hoa
Cêy khö núã nhuåy, àöi àûáa ta múái lòa.
DCNTB II 18
1
246. Em thûúng anh khöng daám thõ thiïìng
2
Nuáp cêy iïëng boáng , chúâ quyïìn meå cha.
DCBTT 261

247. Em thûúng anh möåt chuát meå giaâ


Thûúng anh möåt chuát anh laâ àaân öng
Lêëy ai lo lùæng viïåc àöìng
Lêëy ai lo liïåu viïåc trong cûãa nhaâ
Hay laâ anh lêëy quaách ta
Àïí ta nuöi àúä meå giaâ cho anh
Meå giaâ laâ meå giaâ anh
Em nay dêu múái cúm canh chûa tûúâng
Vñ bùçng anh coá loâng thûúng
Thúâi anh che chúã moåi àûúâng cho em.
NASL II 27a

248. Em thûúng anh nhû chó buöåc troån voâng


Anh àûâng baåc daå àem loâng quïn em.
DCNTB II 20

249. Em thûúng anh nhû nûúác àêìy ùm ùæp


Vùæng anh möåt bûäa, loâng em àaä ruöåt naát gan bêìm

1
Thõ thiïìng: thõ thûúâng, coi thûúâng, xem nheå
2
Iïëng boáng: êín nêëp, nuáp boáng
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 61

Vò ai thûúng tröåm nhúá thêìm


Cuäng vò anh nïn em múái tuön dêìm höåt chêu.
DCNTB I 136

250. Em thûúng anh, nhûng thêìy meå thoaái thaác


Chuá baác àoán can
Bêån naây huïå heáo theo lan bêån naây.
- Anh coá muöën gêìn, em veä chûúác cho
Cêìm möåt buöìng cau, chai rûúåu anh giaã àoâ àïën chúi
- Tay anh cêìm chai rûúåu buöìng cau
Ài ngaã àaâng sau thêy meå chï khoá
Ài àaâng cûãa ngoä, chuá baác chï ngheâo
Nhùæn chûâng duyïn núå cheo leo
Soáng to thuyïìn nùång, khöng biïët chöëng cheâo coá qua khöng?
- Thêìy meå khöng thûúng thò miïång bêím chên quò
Thêìy meå thûúng em chûâng naâo, thûúng anh
chûâng êëy chúá coá can gò maâ anh lo
- Thêìy meå sinh em ra khöng suy nghô cho xa
Baây ra lïî lïå khöng thûúng con thûúng rïí
Súå vuöng troân trûúác sau sau trûúác
Anh dúâi chên nhúám bûúác ra vïì
Nhên sinh baách nghïå anh laâm nghïì àïí cûúái em
- Cú chi coá miïëu giûäa àöìng
Àïí em vö thïì hùèn daå keão loâng anh nghi
- Coá thiïåt nhû lúâi em noái khöng?
Hay loan àang ùn vúái phuång, chöå röìng laåi muöën bay?
- Em khöng thûúng anh
Chûá thûúng anh thò thïì thöët taåi àêy
Loan maâ khöng ùn vúái phuång
Chûá àaä ùn vúái phuång, röìng bay mùåc röìng.
DCBTT 192 - 193
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 62

251. Em thûúng anh ruöåt thùæt gan baâo


Biïët anh coá thûúng em laåi chuát naâo hay khöng?
- Trùng lïn lêëp loá àêìu caânh
Àïën nay töi múái biïët buång mònh thûúng töi.
DCTH 179

252. Em thûúng anh thêìy meå ngùm nghe


Cêåu, cö, chuá, baác, àoâi àêåu beâ thaã tröi
Thaã tröi rùng àùång maâ thaã tröi
Anh Höì em Haán cuäng löi nhau vïì.
DCBTT 159

253. Em thûúng coân buång meå thêìy


Àeân treo trûúác gioá biïët xêy ngaã naâo.
DCBTT 234
254. Em thûúng, em nhûäng khoác thêìm
Nhúá núi chaâng nguã, chaâng nùçm sao yïn
Chaâng cöë trúã lïn
Cho em hoãi thùm
Àöi lúâi gûãi túái:
Thùm baån cuâng phûúâng
Gûãi lúâi nhûäng nhúá cuâng thûúng
Ai laâm ta phaãi àöi àûúâng caách xa?
CDTH 132
255. Em thûúng, khöng thûúng, noã biïët
Em thöët nhiïìu lúâi thaãm thiïët hún thûúng
Thiïëu chi ba phuã Thûâa Thiïn
Thêëy anh coá ngaäi, nïn em öm duyïn ngöìi chúâ
Chúâ anh xuên maän, heâ qua
Böng lau àoaái núã, sao maâ vùæng tin!
Chúâ anh thaáng taám àaä qua
Thaáng mûúâi àaä luån, thaáng ba maän röìi.
VNP7 228
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 63

256. Em tiïëc con dao beá maâ laåi sùæc thay


Chuöi sûâng bõt baåc vïì tay ai cêìm
Em traái nhên duyïn, em chùèng àûúåc cêìm
Àïí cho ngûúâi khaác àûúåc cêìm dao loan
Àûúåc nhû hoa huïå hoa lan
Thò em cuäng chùèng phaân naân laâm chi
Àûúåc nhû hoa cuác, hoa quò
Thò em cuäng boä möåt thò chúi hoa.
CDTCM 129

257. Em toan taát bïí cêëy cêìn


Em toan àaánh truác tröìng sên nhaâ chaâng
Vò àêu duyïn phêån lúä laâng
Àïí cho caânh baåc, laá vaâng xa nhau.
CDTCM 78

258. Em töi buöìn nguã nghï


Con tùçm àaä chñn con dï àaä muâi.
HHÀN 49

259. Em töi buöìn nguã buöìn nghï


Con tùçm àaä chñn, con dï àaä muâi
Con tùçm àaä chñn, àïí laåi maâ nuöi
Con dï àaä muâi, laâm thõt em ùn.
VNP1II 134 VNP7 506

260. Em trao àöi àuäa nhoã


Anh gùæp than lûãa àoã, boã vö lû vaâng
Than lûãa taân, lû vaâng laånh ngùæt
Traách ai laâm anh bùæc em nam.
DCNTB II 24 HT 434

261. Em treâo àeâo


Em lùån suöëi
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 64

Em qua löëi noå


Anh thò coá thûúng
Huyïån Töëng Sún coá chaâng Tûâ Thûác
Rùæp mon men lïn coäi tiïn àûúâng
Ruã nhau len nuái lïn nûúng
Tòm thúâi chùèng thêëy nhûäng thûúng cuâng sêìu
Yïu nhau chùèng lêëy àûúåc nhau
Laâm cho töën bêëc hao dêìu luöëng cöng
Thuyïìn nan cheâo thùèng giûäa doâng
Em muäi anh laái lïn thaác xuöëng ghïình àûúåc khöng?
HGVP 36
262. Em tröng anh nhû caá tröng sao
Nhû lï tröng lûåu, nhû àaâo tröng mûa.
DCNTB II 119
263. Em tröng möåt àïm thaânh hai
Hai àïm thaânh böën, cho daâi nùm canh.
CDTCM 31
264. Em tröng thêëy anh daå sêìu nhû muöëi
Coân súå bïn ngoaâi, chaã daám thúã than
Súå khaách muön vaân, tay àûa buát ngoåc
Tûúãng nhúá àïën chaâng, böîng chöëc nhúá ai?
Bïí kia ai taát nïn vúi?
Ngêîm àïën sûå àúâi muöën kïët nhên duyïn
Muöën kïët nhên duyïn vúái ngûúâi Têìn Têën
Ngûúâi Têìn Têën se sêín nhû sún
Lùm le caânh truác rêåp rúân caânh mai...
VNP7 237
265. Em tröng thêëy anh, em cuäng muöën theo
Súå meå anh ngheâo, baán vaáy em ài.
NNPD 60 TCBD I 508 TNPD I 122
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 65

266. Em tröìng tre anh chúá beã mêìm


Yïu em anh chúá êm thêìm cuâng ai
- Em tröìng khoai anh chúá chiïët àaâi
Yïu em, chúá lêëy ngûúâi ngoaâi hún em
- Em tröìng dêu anh chúá beã chöìi
Yïu em anh chúá àûáng ngöìi cuâng ai.
HGPT 10

267. Em trúã vïì thò nùçm sêëp möåt bïì, khöng trùn khöng trúã
Chïët ài thò lúä, söëng laåi thò phiïìn
Em nhû con diïìu bay giûäa choán thanh thiïn
Àïí coi ngûúâi baån cuä àaão àiïn thïë naâo.
DCBTT 97

268. Em vïì anh coá nhúá khöng


Daå em noáng naãy nhû xöng lûãa loâ.
DCBTT 179

269. Em vïì beã laá giêëu àêy


Àïí mai em nhúá chöën naây em lïn.
CDTCM 31

270. Em vïì cùæt raå àaánh tranh


Chùåt tre cheã laåt cho anh lúåp nhaâ
Súám khuya hoâa thuêån àöi ta
Hún ai gaác tña lêìu hoa möåt mònh.
HT 151 VNP7 198

271. Em vïì cho töët dêy tú


Mûúâi phêìn anh cuäng cho möåt phêìn.
CDTCM 31

272. Em vïì chong choáng maâ ra


Keão anh chúâ àúåi sûúng sa laånh luâng
Sûúng sa thò mùåc sûúng sa
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 66

Em coân thu xïëp cûãa nhaâ chûa xong.


CDTCM 77

273. Em vïì chöën êëy laâm chi


Àöìng chua nûúác mùån chên ài choái saânh
Em vïì quï cuä vúái anh
Chùn tùçm dïåt vaãi cho thanh con ngûúâi.
CDTH 97 - 98

274. Em vïì àuåc nuái loân qua


Vùæt cöí chaây ra nûúác, thò ta laâm chöìng.
VNP7 435

Xem thïm A 558

275. Em vïì em hoãi meå cha a


Coá cho em lêëy chöìng xa hay àûâng.
ÀNQT 107a LHCD 42a THQP 27a

BK a - Em vïì hoãi meå cuâng cha NNPD 59 TCBD I 562 TNPD I 121

276. Em vïì em hoãi meå cha a


Coá cho em lêëy chöìng xa hay gêìn?
Coá con maâ gaã chöìng xa
Möåt laâ mêët giöî, hai laâ mêët con
Coá con maâ gaã chöìng gêìn
Coá baát canh cêìn noá cuäng àem cho.
KSK 11a

Xem thïm C 1036 H 170 T 11

277. Em vïì em laåi ra ngay


Chaâng àûâng tûúãng gioá tröng mêy maâ phiïìn.
NASL II 27b

278. Em vïì giaä gaåo ba giùng,


Àïí anh gaánh nûúác Cao Bùçng vïì ngêm
Cao Bùçng xa lùæm anh úi,
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 67

Anh vïì gaánh nûúác giïëng thúi cho gêìn.


NNPD 60

279. Em vïì giaä gaåo ba trùng


Àïí anh gaánh nûúác Cao Bùçng vïì ngêm
Nûúác Cao Bùçng ngêm thò trùæng gaåo
Anh biïët em coá liïåu àûúåc vêìy
Trêìn trêìn nhû Cuöåi trong trùng
Biïët rùçng cha meå coá bùçng loâng khöng
Àïí anh chúâ àúåi luöëng cöng?
NGCK 99b

280. Em vïì giaä gaåo ba trùng


Àïí anh muác nûúác Cao Bùçng vïì vo.
HPV 125

281. Em vïì giuåc meå cuâng thêìy


Cùæm saâo àúåi nûúác biïët ngaây naâo trong?
HHÀN 173

282. Em vïì hoãi meå cuâng thêìy


Coá cho anh cûúái thaáng naây thò cho.
TNPD I 122

283. Em vïì keã bïí vúái anh


Chùæp gai àan lûúái cho thanh con ngûúâi
Àêët àïí beã laâ àêët ùn chúi
Khöng giaâu cuäng khaá, úã trïn àúâi boáng àaá chên chim
Chûa vúå anh múái ài tòm
Ra àûúâng laåi gùåp àûúåc em chûa chöìng
Em chûa chöìng àaä àaânh möåt leä
Anh chûa vúå tûâ beá àïën nay
Tònh cúâ ta gùåp nhau àêy
Bïn àöng thò bïí, bïn têy thò cöìn
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 68

Bïn trïn thò coá nuái Trûúâng


Bïn ngoaâi hoân Neå, cö nûúâng nghô sao?
VNP7 449

284. Em vïì Keã Chúå em coi


Kòa dinh quan lúán, kòa choâi bùæn cung
Con ngûåa höìng bao tiïìn, bao hêåu
Caác quan traâo aáo bêåu lûng àai
Suáng anh vaác vai, hoãa mai anh toång naåp
Anh bùæn mai naây àuâng àuâng daå daå
Anh bùæn mai naây traã núå nhaâ Vûúng
Thûúng anh göëi àêët nùçm sûúng.
HT 315
285. Em vïì khöng leä anh àûa
Vaái trúâi àûâng nùæng àûâng mûa em vïì.
HHÀN 131
286. Em vïì laâm dêu ba vúái maá, giaã nhû noå laâm dûa
Ba böën nùm trúâi, ba vúái maá coân boá buöåc ài thûa vïì trònh.
TCBD II 214
287. Em vïì mua túâ giêëy thanh thiïn
Lêëy da trúâi boåc laåi, àïí ta kïët nguyïìn vúái nhau.
CDTCM 30
288. Em vïì mua thuöëc nhuöåm rùng
Mua khùn chñt laåi cho bùçng duyïn anh.
HPV 167
289. Em vïì nhúá phöë, nhúá phûúâng
Nhúá núi troâ chuyïån, nhúá àûúâng em ài.
CDTCM 31
290. Em vïì sao àûúåc maâ vïì
Maái cheâo chûa raáo, trùng thïì chûa soi.
DCTH 113 HT369
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 69

291. Em vïì sùæm soåt buön cheâ


Àïí anh buön êëm ngöìi kïì möåt bïn
Cheâ ngon saánh vúái êëm bïìn
Cheâ thò möåt tiïìn, êëm laåi saáu mûúi.
HT 151

292. Em vïì taát bïí tröìng hoa


Taát söng Nhõ Haâ nhöí maå cêëy chiïm.
Em vïì taát bïí tröìng tre
Taát söng Böì Àïì nhöí maå cêëy chiïm.
CDHN 118

293. Em vïì thùm kiïíng viïëng quï


Anh gúãi lúâi vïì thùm meå viïëng cha.
CHG 21
1
294. Em vïì Thu Vñch laâm chi
Àöìng chua nûúác mùån gaåo thò ùn àong.
ÚÃ àêy gaåo trùæng nûúác trong
Àeåp ngûúâi maâ laåi thong dong caã ngaây.
CDTH 30

295. Em vïì thûa laåi meå hay,


Cho àaânh röìi seä sinh baây lïî nghi.
CHG 24

296. (a) Em vïì thûa meå cuâng cha a


Bùæt lúån ài cûúái bùæt gaâ ài cheo
Àêìu lúån lúán hún àêìu meâo
Laâng ùn khöng hïët laâng treo cöåt àònh
Öng xaä àaánh tröëng thònh thònh
Quan viïn muä aáo ra àònh ùn cheo.
TCBD I 209 TNPD II 81

1
Thu Vñch: úã xaä Hoùçng Tiïën, Hoùçng Hoáa tónh Thanh Hoáa.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 70

BK a - Em vïì thûa vúái meå cha HT 191 VNP1 I 123 VNP7 265

(b) Öng Trùng maâ lêëy baâ Trúâi


Thaáng nùm ài cûúái; thaáng mûúâi nöåp cheo
Soã lúån lúán hún soã meâo
Laâng ùn chùèng hïët àem treo cöåt àònh
Öng xaä àaánh tröëng thònh thònh
Quan viïn muä aáo ra àònh xem cheo.
CDNÀ 36 - 37

(c) Trïn trúâi coá öng sao bùng


ÚÃ dûúái àöìng bùçng coá cö röî hoa
Ta vïì ta baão meå ta
Giïët lúån ài cûúái, giïët gaâ ài cheo
Àêìu lúån lúán hún àêìu meâo
Laâng ùn chùèng hïët àem treo cöåt àònh
Öng saäi àaánh tröëng thònh thònh
Quan viïn muä aáo ra àònh tïë Vua.
THÀQ 14 TrCH 15
(d) Trïn trúâi coá öng sao bùng
ÚÃ dûúái àöìng bùçng coá cö haái hoa
Ta vïì ta baão meå ta
Nuöi lúån cho beáo, nuöi gaâ nöåp cheo
Con lúån vûâa taây con meâo
Laâng ùn chaã hïët, àem treo cöåt àònh
Tuêìn phiïn àaánh tröëng thònh thònh
Mûúâi ba öng xaä ra àònh ùn cheo
Meå em töët söë laâm sao
Àeã con gaái àeåp cho tao phaãi loâng.
CDTCM 202
Sûãa laåi: Àïí con = Àeã con
Xem thïm Ö 44 T 1718
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 71

297. Em vïì thûa meå cuâng thêìy


Coá cho anh cûúái thaáng naây anh ra
- Anh vïì thûa meå cuâng cha
Bùæt lúån sang cûúái, bùæt gaâ sang cheo.
NGCK 160b

298. - Em vïì thûa meå cuâng thêìy


Coá cho anh cûúái thaáng naây anh ra
- Anh vïì thûa meå cuâng cha
Bùæt lúån sang cûúái bùæt gaâ sang sïu
- Chùæc nhû lúâi êëy khöng sai
Thaáng giïng àùén göî, thaáng hai laâm nhaâ
Thaáng ba ùn cûúái àöi ta.
TCBD I 142, 209 TNPD II 81

Xem thïm À 1066 Q 43

299. Em vïì thûa vúái meå cha


Cho anh baán tûã möåt nhaâ cho vui.
VNP 125

300. Em vïì thûa vúái meå cha


Mua göî söng Bûáa laâm nhaâ söng Thao
Nûúác söng Thao biïët bao giúâ caån
Nuái Ba Vò biïët vaån naâo cêy
Em hiïìn lêëy àûúåc anh àêy.
HT 327

Xem thïm 185

301. Em vïì thûa vúái meå cha


Mua trêìu chúå Tûá, mua cau Lam Àiïìn
Cau Lam Àiïìn möîi tiïìn möîi quaã
Trêìu chúå Tûá möîi laá möåt quan
Em hiïìn lêëy àûúåc chõ ngoan.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 72

HT326

302. Em vïì thûa vúái meå thêìy


Àïën mai coá quaã baánh gêy(gai) àïën nhaâ.
HPV 175

303. Em vïì thûa vúái meå, vúái cha


Coá thûúng anh nûäa, böí àöi ba miïëng trêìu.
CDTCM 30

304. Em vïì thûa vúái thung huyïn


Chöën naây ta àaä thaânh duyïn nhau röìi.
VNP7 441

305. Em vïì tu böí chuâa chiïìn


Em tö tûúång laåi, baån hiïìn àïën thùm.
DCTH 129

306. Em xa anh vêîn giûä loâng vaâng àaá


Coá chõ Hùçng soi toã daå sùæc son
Nguyïån coá quó thêìn, khi mö anh buöìn thò cêìm,
kò, thi, võnh giaãi chûä aái ên
Chûä trinh em nguyïån giûä troån chñn mûúâi phêìn vúái anh.
DCBTT 80

307. Em xin caái quaåt nhaâi àöìng


Cuãa baån em traã, cuãa chöìng em xin
- Àûúåc laâ caái quaåt nhaâi thau
Thò anh quyïët àïí cho nhau cêìm liïìn.
CDTCM 79

308. Em xuöi chúå tónh àoáng giûúâng taám thang


Giûúâng doåc em àùåt göëi ngang
Böën chên bõt baåc, taám thang chaåm röìng
Bêy giúâ em lo àaä xong
Xin chõ nhêån lêëy keão loâng höì nghi.
HT 326
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 73

309. Eo truöng caách trúã khoá qua


1
Tam Àa laâ möåt, Àaåi Hoaâ laâ hai.
DCBTT 292

310. EÁo le chi, chï baách khaách tònh


Quaã mai àïí maäi trïn caânh khöng chúi
Nûäa mai, gioá nöíi àêìy trúâi
Quaã mai ruång xuöëng cuäng hoaâi giaá trong!
DCTH 128

311. EÁo le khön kheáo àùåt baây


Laâm chay phaá nguåc múái hay döëi ngûúâi
Döëi ai dïî döëi àûúåc Trúâi
Hïî maâ Trúâi biïët coá ngaây chïët oan.
NASL IV 21b

1
Tam Àa, Àaåi Hoâa: thuöåc huyïån Tuyïn Hoáa, tónh Quaãng Bònh, coá tiïëng nhiïìu coåp, ai
ài qua cuäng súå.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 74

Ï
1. ÏËch kïu dûúái àaám tre xanh
Dûúång maâ lêëy chaáu, sao àaânh buång cö.
CDTCM 257

2. ÏËch kïu dûúái vuäng tre ngêm a


ÏËch kïu mùåc ïëch, tre dêìm mùåc tre. b
TCDG 63 VNP1 II 18 VNP7 331

BK a - Coác kïu dûúái vuäng tre ngêm CVPD 25

DCNTB I 191 HHÀN 108 NGCK 96a VNPS 22a

- Coác kïu dûúái luöëng tre dêìm NASL IV 33a

- Coác kïu dûúái raänh tre ngêm HT 221 NNPD 42 TNPD I 64

b - Coác kïu mùåc coác, tre dêìm mùåc tre CVPD

- DCNTB I HHÀN HT TNPD I VNPS

- Coác kïu mùåc coác tre dêìm mùåc tre NASL IV NNPD
- Coác kïu mùåc coác êm thêìm mùåc ai NGCK
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 75

G
1. Gaâ con laåc meå, gaâ con chiu chuát
Gaâ meå laåc con, miïång tuåc chên bûúi
Anh gùåp em àêy, chuám chñm miïång cûúâi
Nùm ba phêìn thaãm, chñn mûúâi phêìn thûúng.
DCNTB II 98

2. Gaâ àaä giuåc khaách anh huâng


Nûúác non àïí chûä tûúng phuâng vïì sau.
HPV 175

3. Gaâ höì nêëu vúái mùng mai


Chúi nhau möåt chuyïën xem ai àûúåc chöìng.
NASL II 30a

Xem thïm M 83, 84 N 85

4. Gaâ khön gaâ chùèng àaá lang


Gaái khön gaái chùèng boã laâng gaái ài.
TCBD I 209

5. Gaâ kia töët maä, töët löng


Àaä àem ài choåi giûä löìng laâm chi.
CDTCM 257

6. Gaâ löi àöåi löët con cöng


Tûúãng rùçng mònh ngöå ài döng ài daâi
Gùåp cöng xöëc laåi nhêåp bêìy
Cöng àaá xïí mùåt trêìy maây àuöíi ài.
TCBD I 508

7. (a) Gaâ queâ ùn quêín cöëi xay a


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 76

Haát ài haát laåi töëi ngaây möåt cêu. b


VNP1 II 85 VNP7 87

BK a - Gaâ cöì ùn quêín cöëi xay HHÀN 47

b - Haát baãy àïm ngaây cuäng coá möåt cêu HHÀN

- Haát ài haát laåi töëi nay möåt àiïìu VNPS 47b

(b) Gaâ queâ ùn quêín cöëi xay

Ùn ài ùn laåi cöëi naây möåt cêu. a

TCBD II 481 TNPD I 128

BK a - Ùn ài ùn laåi cöëi naây coân àêu NNPD 60

8. Gaâ tú xaâo vúái mûúáp giaâ


Vúå hai mûúi möët, chöìng àaâ saáu mûúi
Ra àûúâng chõ giïîu em cûúâi
Rùçng hai öng chaáu kïët àöi vúå chöìng
Àïm nùçm tûúãng caái göëi böng
Giêåt mònh göëi phaãi rêu chöìng nùçm bïn
Suåt suâi tuãi phêån húân duyïn
Oaán cha, traách meå tham tiïìn baán con.
CDTCM 198 HT 195

9. Gaâ vïì búái naát coã sên


Meâo buöìn laåi chaåy kiïëm ùn ngoä ngoaâi
Choá nùçm heâ gùåp voã khoai
Lúån ngöìi uãi àêët ngêåm húi gêìy goâ.
TCBD I 326

10. Gaá duyïn khöng àûúåc thò thöi


Thoâ tay vö tuái nuát dao àöi huãy mònh.
HHÀN 131

11. Gaác cheâo ngöìi tûåa maån thuyïìn


Trùng in mùåt nûúác, caâng nhòn caâng say.
DCTH 104 HT 366
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 77

12. Gai trong buåi ai voát maâ nhoån


Àaåo vúå chöìng ai choån maâ cên
Trïn trúâi àaä àõnh xêy vêìn
Xêy cho gêëp gêëp trong lêìn nùm nay.
DCBTT 63
1
13. Gaái Dûå Quêìn àeåp nhû hoa lñ
Trai thanh tên coá yá maâ theo.
CDTH 26

14. Gaái àêu coá gaái laå àúâi


Chó coân thiïëu möåt öng Trúâi khöng chim. a
HHÀN 131 THQP 11 TNPD I 129 VNP7 94

BK a - Chó thiïëu öng Trúâi laâ gaái khöng chim

TCBD I 407

- Chó trûâ coá möåt öng Trúâi khöng chim

HT 236 NGCK 166a

- Chó coân coá möåt öng Trúâi khöng chim NNPD 61

Sûãa laåi: Sau doâng a, THÀQ chùæp thïm:

Gaái àêu coá gaái laå luâng

Chöìng chùèng nùçm cuâng

Nöíi giêån àuâng àuâng neám choá xuöëng ao.

Nbs àaä taách ra.

15. Gaái àêu coá gaái laå àúâi


Chó trûâ coá möåt öng Trúâi khöng chim
Long Thêìn, Thöí Àõa cuäng tòm
Thöí Cöng, vua bïëp cuäng chim caã röìi.
NASL II 27a

16. Gaái àêu coá gaái laå luâng

1
Dûå Quêìn: coân goåi laâ laâng Dûâa, xaä Xuên Lêm, huyïån Tônh Gia, tónh Thanh Hoáa.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 78

Chöìng chùèng nùçm cuâng, nöíi giêån àuâng àuâng


neám choá xuöëng ao
Àïën àïm chöìng laåi lêìn vaâo
Vöåi vaâng vaác soåt ài chao choá vïì.
HT 203 TCBD I 254 TNPD II 85

BK + NASL II 1b:

Gaái àêu coá gaái laå luâng

Chöìng chùèng nùçm cuâng vêët choá xuöëng ao

Nûãa àïm chöìng múái lêìn vaâo

Vöåi vaâng lêëy röí ài chao choá vïì.

Xem thïm G 29

17. Gaái àêu coá gaái laå luâng


Con vua maâ lêëy hai chöìng laâm vua.
TCBD II 541

18. Gaái àûâng hay àïën nhaâ trai


Mai sau hai vuá bùçng hai soå dûâa.
NGCK 124b

BK + TNPD I 66:

Con gaái chúi vúái con trai


Röìi sau caái vuá bùçng hai soå dûâa

+ VNP7 232:

Con gaái chúi vúái con trai

Vïì sau hai vuá bùçng hai soå dûâa

+ NNPD 34:

Con gaái chúi vúái con trai

Vïì sau caái vuá bùçng hai soå dûâa

19. Gaái àûúng xuên ài chúå haå


mua con caá thu vïì chúå haäy coân àöng
Ai noái vúái anh rùçng em àaä coá chöìng
Maâ tûác mònh àöí caá xuöëng söng anh vïì?
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 79

- Gaái nûúác Nam buön haâng thuöëc bùæc


Trai Àöng saâng caãm àöång niïìm têy
Tai anh nghe coá àöi ba chöën xe dêy
Anh tûác mònh àöí caá thûã meå thêìy ùn chi?
DCBTT 213 - 214

20. Gaái khön traánh khoãi àoâ àûa


Trai khön traánh khoãi vúå thûâa ngûúâi ta.
ÀNQT 114a LHCD 52a NASL II 10a NNPD 61
TCBD I 610 TNPD I 129

21. Gaái liïåt nûä daám àêu hai daå


Àêëng thuyïìn quyïn àêu daám hai loâng
Núå duyïn em giûä veån, khoãi voâng cûúâi chï.
TCBD I 508

22. Gaái maâ chi, trai maâ chi a


Sinh ra coá nghôa coá nghò laâ hún. b
TCBD I 610 TCBD III 475
VNP1 I 145 VNP7 307

BK a - Gaái laâm chi, trai laâm chi TNPD I 129

- Trai maâ chi, gaái maâ chi HT 210


b - Sinh ra coá ngaäi coá nghò thò hún TNPD I

- Sinh ra coá nghôa coá nghò thò hún NNPD 60

Xem thïm M 819

23. Gaái möåt con tröng moân con mùæt


Gaái hai con, con mùæt liïëc ngang
Ba con cöí ngùèng rùng vaâng
Böën con quêìn aáo ài ngang kheát muâ
Nùm con toác röëi töí cu
Saáu con yïëm truåt, vaáy duâ vùån ngang.
CDTH 80 HT VNP7 105

24. Gaái naây laâ gaái chaã vûâa


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 80

Gaái baán vaãi têëm, gaái lûâa vaãi con


Gaái naây laâ gaái chaã non
Gaái lûúâng chúå Quaán, gaái buön chúå Cêìu.
TCBD I 562 TCBD II 428, 522 TNPD II 85
VNP1 II 163 VNP7 105

25. Gaái ngoan lêëy àûúåc chöìng khön


Nhû loå vaâng cöëm àïí chön àêìu giûúâng. a
NASL II 3a

BK a - Nhû àônh vaâng cöëm àïí chön àêìu giûúâng

NASL IV 13b

26. Gaái ngoan úi húäi gaái ngoan


Laåi àêy ta àoáng song loan ta ngöìi
Song loan ta àaä àoáng röìi
Gaái ngoan trúã laåi maâ ngöìi song loan.
NASL II 23a

27. Gaái phaãi loâng trai àem cuãa vïì nhaâ


Trai phaãi loâng gaái lùn caã cöåt nhaâ àem ài.
NASL II 11a

28. Gaái quöëc sùæc, trai anh huâng haâo kiïåt


1
Lêm trêån àöì haâ uáy tûã sanh
Gaái nhû naâng thiïåt àaáng gaái laânh
Trai nhû Kim Troång xûáng danh sô hiïìn
Dêîu maâ anh coá xiïu baåt mêëy niïn
Anh cuäng tòm vïì chöën cuä kïët nguyïìn phu thï.
DCNTB II 109

29. Gaái sao chöìng chùèng nùçm cuâng a


Mùåt giêån luâng vuâng neám choá xuöëng ao. b
NPGT 6b

1
Lêm trêån àöì haâ uáy tûã sanh: vaâo chiïën trêån naâo ngaåi chuyïån söëng chïët.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 81

BK a - Gaái àêu coá gaái laå luâng

Chöìng chùèng nùçm cuâng HHÀN 131 THÀQ 1:

- Gaái sao chöìng chùèng nùçm chung NGCK 99b

b - Nöíi giêån àuâng àuâng neám choá xuöëng ao

HHÀN THÀQ

- Mùåt giêån àuâng àuâng neám choá xuöëng ao

NGCK PTK 17b

Xem thïm G 16

30. Gaái sao chöìng àaánh chùèng chûâa


Ài chúå vêîn giûä cuâi dûâa, baánh àa.
TCBD I 407

31. Gaái tú maâ lêëy chöìng giaâ


Ra àûúâng ngûúâi ngúä rùçng cha hay chöìng.
NGCK 148a

BK NASL II 12b:

Vö phuác lêëy phaãi chöìng giaâ


Ra àûúâng ngûúâi hoãi rùçng cha hay chöìng?
Xem thïm V 277

32. Gaái trai cêët gioång àïm heâ


Tònh ta trùng gioá nghiïng vïì nûúác non
Söng sêu nûúác chaãy àaá moân
Loâng ta sau trûúác sùæt son khöng rúâi.
CDTCM 79

33. Gaái trai xêìm xò troâ treâ nhû cu àöi


Chiïëu xanh traãi xuöëng maâ ngöìi
Em úi! xñch laåi cuâng töi keão buöìn
Chiïìu chiïìu bûúác xuöëng ghe buön
Soáng bao nhiïu gúån, daå em buöìn bêëy nhiïu
Caánh buöìm gioá thöíi hiu hiu
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 82

Nûúác mùæt ra chêìm chêåm, muái dêy lûng àiïìu khöng khö
Thaãm vúái sêìu khöng biïët chûâng mö.
VNP7 211 - 212

34. Gan khö ruöåt thùæt chñn tûâng


Em naáu nûúng phuå mêîu cêìm chûâng àúåi anh.
DCBTT 263

BK CHG 28:

Gan teo ruöåt thùæt chñn tûâng


Em úi! Em naáu nûúng phuå mêîu cêìm chûâng àúåi anh.
35. Gan vaâng chùèng cùæt maâ àau
Caách em möåt phuát ruöåt raâu nhû dûa.
VNP7 206

36. Gaánh cûåc maâ àöí lïn non


Cong lûng maâ chaåy, cûåc coân theo sau. a
CVPD 14 TNPD I 129 VNP7 330

BK a - Coâng lûng maâ chaåy cûåc coân theo sau.

HT 252 TCBD II 455 VNP 1 II 17

37. Gaánh nùång maâ ài àûúâng voâng


Tuy rùçng khöng gaánh nhûng loâng cuäng thûúng
Gaánh nùång maâ ài àûúâng daâi
Àïí anh gaánh àúä möåt vai nïn chöìng a
- Gaánh thò chõ laåi traã cöng
Mùåt em chaã àaáng laâ chöìng chõ àêu! b
HHÀN 173 TCBD I 210

BK a - CDTCM 79 chó ghi àïën hïët doâng naây

b - Mùåt em chùèng àaáng laâm chöìng chõ àêu THÀQ 9

38. Gaánh vaâng ài àöí söng Ngö


Àïm àïm tú tûúãng ài moâ söng Thûúng a
NASL I 18b VNPS 64b
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 83

BK a - Àïm àïm mú tûúãng ài moâ söng Tûúng CVPD 6

- Àïm nùçm tú tûúãng ài moâ söng Thûúng QPHT 11b

Xem thïm À 934

39. Gaáo vaâng àem muác giïëng têy a


Khön ngoan cho lùæm túá thêìy ngûúâi ta. b
CVPD 8,16 HHÀN 110 HT 257 NASL I 55a
NASL IV 5b VNPS 19b

BK a - Gaáo àöìng muác nûúác giïëng nûúác têy

TCBD I 407, 508 TNPD I 129

- Gaáo vaâng muác nûúác giïëng têy bk TNPD I

- Gaáo vaâng maâ muác giïëng têy DCNTB II 165

b - Khön ngoan chùèng keão cúm thêìy cúm cö bk TNPD I

- Khön ngoan cho lùæm túá àêìy ngûúâi ta DCNTB II

40. Gaåo chúå möåt tiïìn mûúâi thûng a


Meå con nhõn àoái vò chûng khöng tiïìn. b
HT 251 NNPD 61 TCBD II 455 TNPD I 129
VNP1 II 17 VNP 7 330

BK a - Gaåo thúâi möåt tiïìn mûúâi thûng

NASL III 28a NASL IV 59a


- Möåt tiïìn laâ chñn mûúi thùng ANPT 8b

- Möåt àöìng laâ chñn mûúi thùng ÀNQT 83b

- Möåt tiïìn laâ chñn mûúâi thûng bk NNPD 76 TNPD I 202

b - Meå con chïët àoái vò chûng khöng tiïìn NASL III NASL IV

- Àïí con nhõn àoái vò chûng khöng tiïìn TNCD 98

- Meå con nhõn àoái búãi chûng khöng tiïìn ANPT

41. Gaåo chúå Nguyïîn ai àong cho xiïët


Gaái laâng Àoaâi ai biïët cho thöng.
CDTH 40

42. Gaåo àêu maâ nêëu nöìi mûúâi


Tiïìn àêu maâ cûúái àûúåc ngûúâi laâng Khoai.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 84

CDTH 36

43. Gaâu laânh ai núä treát chai


Gaái hû chöìng àïí, khoe taâi nöîi chi?
HHÀN 131

44. Gaâu vaâng maâ muác giïëng tiïn


Chïë vö bònh ngoåc, kïët duyïn tam tuâng.
DCNTB II 52
1
45. Gùæng cöng keán höå cöëm Voâng
2
Keán höìng Baåch Haåc cho loâng ai vui.
CDHN 104 VNP7 123

46. Gùåp anh àaáng leä khöng chaâo


Nhúá tònh xûa nghôa cuä, daå laâm cao khöng àaânh.
DCBTT 117

47. Gùåp anh àêy em hoãi giao hoaâ


Thûúng em anh coá tûúãng àïën meå giaâ em khöng?
DCBTT 120

48. Gùåp anh, em àöë mêëy lúâi


Gò cao hún nuái, gò daâi hún söng?
Caái gò ùn laåi no loâng?
Caái gò höìng höìng ùn laåi àoã möi?
Caái gò hay ngaáp hay ngöìi?
Caái gò cêìm quaåt àûáng chúi vöî àêìu?
Caái gò maâ nhoã nhû sêu?
Caái gò àöåi àêìu, gò laåi keáo quên?
3 4
Caái gò ngaái laåi nïn ngûn?

1
Voâng: laâ laâng Dõch Voång huyïån Tûâ Liïm, Haâ Nöåi, chuyïn laâm nghïì cöëm nöíi tiïëng goåi
laâ cöëm Voâng. Àuáng ra tïn Voâng chó toaân töíng Dõch Voång tûác laâ töíng Voâng xûa kia.
2
Baåch Haåc: tïn möåt huyïån úã tónh Phuá Thoå cuä coá giöëng höìng ùn quaã nöíi tiïëng àûúåc goåi
laâ höìng Baåch Haåc hay Höìng Haåc.
3
Ngaái: xa, vùæng.
4
Ngûn: gêìn.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 85

Caái gò rêët gêìn maâ laåi nïn xa?


Caái gò coá quaã khöng hoa?
Caái gò lùæm caánh núã ra àêìy caânh
Caái gò maâ laåi coá baânh?
Caái gò möåt mònh maâ laåi coá ang?
Caái gò maâ lùæm quên quan?
Caái gò nïn àaân, gò laåi nïn say?
Caái gò ùn vúái trêìu cay?
Caái gò thêëp thoaáng àúåi ngaây xe duyïn?
- Tiïån àêy anh giaãng mêëy lúâi
Trúâi cao hún nuái, bïí daâi hún söng!
Haåt cúm ùn laåi no loâng
Miïëng trêìu höìng höìng ùn laåi àoã möi
Baâ cöët hay ngaáp hay ngöìi
Nhaâ troâ cêìm quaåt àûáng chúi vöî àêìu
Haåt tiïu maâ nhoã nhû sêu
Caái noán àöåi àêìu, àeân laåi keáo quên
Tònh kia ngaái laåi nïn ngûn
Coá luác nïn gêìn luác laåi nïn xa
Cêy sung coá quaã khöng hoa
Hoa àaâo lùæm caánh núã ra àêìy caânh
Con voi maâ laåi coá baânh
Con lúån möåt mònh laåi coá caái ang
1
Keã Chúå ài lùæm quên quan
Keân thöíi nïn àaân, rûúåu uöëng nïn say
Voã quïë ùn vúái trêìu cay
Àöi ta thêëp thoaáng àúåi ngaây xe duyïn.
DCTH 171 - 172

1
Keã Chúå: ngûúâi úã àö thõ.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 86

49. Gùåp anh em núã nuå cûúâi


Vùæng anh em laåi gioåt vúi gioåt àêìy.
CDTCM 31

50. Gùåp anh giûäa chúå, búä ngúä khoá chaâo


Muöën nghiïng tai noái nhoã, nûúác mùæt raâo nhû mûa.
DCBTT 121

51. Gùåp anh giûäa àöîi àûúâng trún


Lêëy chi maâ traã cöng ún anh chûâ.
DCBTT 230

52. Gùåp anh hoãi thiïåt àöi lúâi


Ai àaâo söng cho caá löåi, ai beã naång chöëng trúâi
cho chim bay.
DCBTT 122

53. Gùåp anh khöng ùn cuäng no


Àau àêìu cuäng nheå, hen ho cuäng laânh.
CDTCM 31

54. Gùåp anh khöng núä phên trêìn


Ruöåt àûát tûâng chùång, gan bêìm túái tim.
DCBTT 261

55. Gùåp anh sao em chùèng hoãi chùèng chaâo


Hay em àaä coá chöën sang giaâu hún anh
- Töëi tùm em biïët mñt laâ gai
Biïët quen hay laå, biïët ai maâ chaâo.
DCNTB I 139

56. Gùåp chaâng giûäa höåi àoâ àöng


Quên höìi tröëng giuåc, noái khöng hïët lúâi.
HPV 126

57. Gùåp cún trúâi àêët thanh nhaân


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 87

1
Têëm loâng höì thó bùng ngaân vui chúi.
DCNTB II 98
58. Gùåp àêy anh hoãi thûåc naâng
Coân khöng hay àaä àaá vaâng cuâng ai?
Coân khöng àïí chuáng anh chúâ
Hay laâ àaä coá núi nhúâ thò thöi.
CDTCM 80
59. Gùåp àêy, anh hoãi thûåc naâng
Tre non àuã laá àan saâng àûúåc chûa?
- Chaâng hoãi thò thiïëp xin thûa:
Tre non àuã laá àan chûa àûúåc saâng
Ngoaâi chúå coá thiïëu gò dang
Maâ chaâng laåi núä àan saâng tre non?
Àan saâng coá göëc tre giaâ
Tre non àuã laá àûúåc laâ bao nhiïu.
CDTCM 130
Xem thïm À 440, 514
60. Gùåp àêy anh nùæm cöí tay
Anh hoãi cêu naây, naâng noái laâm sao:
Caái gò laâ mêån laâ àaâo
Caái gò laâ ngaäi tûúng giao úã àúâi?
CDTCM 80
61. Gùåp àêy anh nùæm cöí tay
Buöng ra, em noái lúâi naây thúã than
Chêu Trêìn chúá vöåi bùæc ngang
Xa xöi vûúåt mêëy ngaây àaâng nïn quen
Tú höìng chó thùæm laâ duyïn
Dêîu bao giúâ gùåp thò nïn bêëy giúâ.
CDTCM 114

1
Höì thó: cung tïn. Höì thó chó chñ tung hoaânh cuãa nam nhi.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 88

62. Gùåp àêy anh noái anh thûúng


Àïën khi vùæng mùåt vêën vûúng núi naâo?
DCNTB II 53

63. Gùåp àêy ùn möåt miïëng trêìu


Chùèng ùn cêìm lêëy cho nhau bùçng loâng
Trêìu naây em chó coá cöng
Tûâ vua àïën chuáa coân duâng nûäa ta!
Ngoaâi xanh trong trùæng nhû ngaâ
Vua quan cuäng troång, Phêåt Baâ cuäng yïu
Ùn trêìu coá ñt, coá nhiïìu
Röìi ra ta seä coá chiïìu thúã than
Boä cöng vûúåt bïí, bùng ngaân
Boä cöng, boä sûác tay mang khùn trêìu.
CDTCM 141

64. Gùåp àêy ùn möåt miïëng trêìu


Mai ra àûúâng caái gùåp nhau ta chaâo
Miïëng trêìu, cuãa chaã laâ bao
Chó mong àöng liïîu, têy àaâo gêìn nhau.
CDTCM 80

Xem thïm G 69

65. Gùåp àêy, em xúi miïëng trêìu


Goåi laâ túá giaäi mêëy cêu tûå tònh
Xin em àûâng coá cêåy mònh
Möåt mai quaá lûáa xuên xanh hïët thò.
CDTCM 79

66. Gùåp àêy hoãi khaách maá àaâo


Coân khöng hay àaä núi naâo xûáng cên?
Gùåp àêy hoãi khaách Chêu Trêìn
Coân khöng hay àaä Têën Têìn cuâng ai?
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 89

Gùåp àêy hoãi khaách Chûúng Àaâi


Coân khöng hay àaä coá ai vin caânh?
Gùåp àêy hoãi khaách xuên xanh
Coá nïn thò noái cho tònh àûúåc hay.
CDTCM 130

67. Gùåp àêy thiïëp giaä ún chaâng


Chaâng giaä ún thiïëp, àöi àaâng giaä nhau.
CDTCM 31

68. (a) Gùåp em anh hoãi cêu naây


Ngaây xûa em trùæng sao raây em àen?
Hay em lêëy phaãi chöìng heân
Tham cöng tiïëc viïåc nïn àen thïë naây?
DCTH 162

(b) Anh cêìm cöí tay, anh chó cöí tay


Ngaây xûa em trùæng sao raây em àen
Búãi chûng em lêëy chöìng heân
Moâ cua bùæt öëc em àen thïë naây
NASL II 9a
Xem thïm T 1641

69. Gùåp em ùn möåt miïëng trêìu


Goåi laâ nghôa cuä vïì sau maâ chaâo
Miïëng trêìu àaä àùång bùçng bao a
Muöën cho àöng liïîu têy àaâo laâ hún
Miïëng trêìu kïí hïët nguöìn cún
Muöën xem àêy àêëy thiïåt hún thïë naâo
Miïëng trêìu laâ nghôa tûúng giao
Muöën cho àêy àêëy duyïn vaâo húåp duyïn. b
HHÀN 234 TCBD I 143 TCBD II 331

BK a - Miïëng trêìu bao nùång bùçng bao NGCK 126a


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 90

- Miïëng trêìu àaä nùång laâ bao THÀQ 14

b - Muöën cho àêy àêëy duyïn vaâo möåt duyïn NGCK

Xem thïm G 64

70. Gùåp em giûäa chöën àoâ àûa


Traách trúâi vöåi töëi, phên chûa hïët lúâi.
DCNTB II 98

71. Gùåp em giûäa chöën vûúân àaâo


Keã giaâu, ngûúâi khoá laâm sao nïn tònh?
- Thïë gian chuöång cuãa, chuöång taâi
Em àêy chuöång nghôa chùèng naâi giaâu sang.
DCTH 176

72. Gùåp em giûäa ngaä ba àaâng


1
Chúå xa nhaâ ngaái lúä laâng trêìu cau.
DCBTT 230

73. Gùåp em nhû caá gùåp möìi


Àùång, khöng, anh cuäng giúän möåt höìi cuâng em.
DCNTB II 98

74. Gùåp em thò gùåp cho lêu


Àûâng gùåp möåt tñ thïm sêìu loâng em.
HPV 126

75. Gùåp luác trùng thanh gioá maát


Maái cheâo luác nhùåt luác khoan
Ai xui cho anh gùåp mùåt naâng
Thûúng ai nïn múái loâng vaâng heáo don.
DCNTB II 120

76. Gùåp luác trùng thanh gioá maát


Thuá naâo vui bùçng thuá haát huï tònh
Naây baån mònh öi!

1
Ngaái: xa, vùæng.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 91

Trúâi xui höåi ngöå hai àûáa mònh kïët duyïn.


HHÀN 173

BK DCNTB I 102:

Gùåp luác trùng thanh gioá maát

Thuá vui naâo bùçng thuá haát huï tònh

Naây baån mònh úi!

Trúâi xui höåi ngöå hai àûáa mònh gùåp nhau.

77. Gùåp luác trùng thanh gioá maát


Thuá naâo vui bùçng thuá haát huï tònh?
Naây baån mònh úi!
Trúâi xui höåi ngöå hai àûáa mònh kïët duyïn
Söng sêu soáng buãa laáng coâ
Thûúng anh vò búãi cêu hoâ coá duyïn
Laâm thú chùèng biïët cêåy ai àem
Cêåy con chim nhaån noá àem cho mònh
Mònh àau tûúng tû
Töi vaái cho mònh
Vaái cho mònh maånh vö àònh cuáng heo
Mònh vaái röìi, töi laåi vaái theo
Vaái cho laânh maånh vö àònh cuáng heo
Mònh vaái röìi, töi laåi vaái theo
Vaái cho laânh maånh mêëy heo chùèng cêìn
Phaãi gêìn nùm ngoaái thò gêìn
Nùm nay vaái miïîn cuáng thêìn cuäng xa.
HMN 10

78. Gùåp mùåt anh àêy cuäng muöën kïët laâm phu phuå
Chùèng hay anh coân vúå cuä anh kia?
DCBTT 129

BK CHG 13:
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 92

Gùåp mùåt anh àêy em cuäng muöën kïët gia cû nguå

Chùèng hay anh coân vúå cuä anh xûa?

79. Gùåp mùåt anh àêy em quïn hoãi quïn chaâo


Hay laâ em coá núi naâo boã anh?
Thoã giúän trùng nhû sún bùng thuãy kiïåt
Anh coá boã naâng nhêåt nguyïåt xeát soi.
HHÀN 234 TCBD I 457
1
80. Gùåp mùåt em dûúái thuãy trïn thoaân
Hoãi thùm phuå mêîu song toaân hay khöng?
HHÀN 173 TCBD II 294

81. Gùåp mùåt em àêy anh chùèng daám chaâo


Súå cha meå hoãi thùçng naâo biïët con?
HHÀN 173

82. Gùåp mùåt em àêy, anh muöën vêìy duyïn hai hoå
Súå buång em coân so àoå thêëp cao.
CHG 11 DCNTB I 197

83. Gùåp mònh giûäa àaám ruöång vuöng


Lúâi phên chûa hïët, nûúác mùæt tuön dùåm àaâng. a
DCNTB II 98

BK a - Lúâi phên chûa hïët, nûúác mùæt tuön hai haâng

TCBD II 274

84. Gùåp mònh ta àöë chuyïån vui


Caái chi maâ chaát, caái chi maâ nöìng?
Caái chi maâ úã dûúái söng?
Caái chi trïn àöìng, chi úã rûâng xanh?
Caái chi maâ laåi tu haânh?
Caái chi maâ úã möåt mònh lùæm con?
Caái chi maâ laåi troân troân?

1
Thoaân: thuyïìn (Tiïëng àõa phûúng).
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 93

Caái chi àeåp gioân, chi àïí cêìm tay?


Mònh úi! mònh giaãng ta hay
Mònh maâ giaãng àûúåc, ta nay theo vïì
- Mònh àöë ta giaãng cho nghe
Cau kia thò chaát, vöi kia thò nöìng
Thuyïìn beâ thò úã dûúái söng
Luáa maå trïn àöìng, hûúu vûúån rûâng xanh
Baâ vaäi maâ laåi tu haânh
Gaâ maái möåt mònh maâ chñn mûúâi con
Caái gûúng mùåt nguyïåt troân troân
Caái noán àeåp gioân, caái quaåt cêìm tay
Ta àaâ giaãng àûúåc mònh hay!
Mònh àaâ nghe hïët, mònh nay thïë naâo?
DCTH 170 - 171

85. Gùåp naâng anh nùæm cöí tay


Anh yïu vò nïët, anh say vò tònh
Thiïn haå lùæm keã giaâu, xinh
Nhûng duyïn chùèng thuêån, nhûng tònh chùèng ûa
Àêëy, àêy xûáng àaáng cuäng vûâa
Xin àûâng keán choån loåc lûâa núi nao
Meå giaâ möîi tuöíi möîi cao
Thêëy em lú lûãng ra vaâo anh thûúng
Möîi ngûúâi nay úã möîi phûúng
Möîi nhaâ möîi viïåc, nhiïìu àûúâng thanh vên
Xin àem chó Têën tú Têìn
Kïët duyïn loan phûúång möåt lêìn tao khang.
CDTCM 152 - 153

86. - Gùåp nhau anh muöën toã tûúâng


Xin naâng cho biïët quï hûúng núi naâo?
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 94

- Chaâng hoãi em phaãi noái ra


Bùæc Ninh laâ tónh, huyïån nhaâ khöng sai
Em nay laâ gaái nûä haâi
Gia Lêm laâ huyïån chùèng sai àoá maâ
Kim Sún tïn goåi töíng nhaâ
Tö Khï laâ xaä chaâng maâ biïët khöng?
Em nay laâ gaái maá höìng
Nhaâ em xoám leã, rùång vöng giao liïìn.
VNP7 400 - 401

87. Gùåp nhau chó coá möåt lêìn


Baån xêy lûng baån, khöng biïët phên trêìn vúái ai.
DCBTT 269

88. Gùåp nhau àêy ùn miïëng trêìu xanh


Chaã ùn cêìm lêëy cho anh bùçng loâng.
HPV 126

89. Gùåp nhau àêy àêu phaãi àiïìu trùng gioá


Xin hoãi möåt lúâi àaä coá chöìng chûa
Xin hoãi cö möåt lúâi cö cûá thêåt phên qua
- Quï em àêy chñnh núi Trang Laänh
1
Thung huyïn súám dúâi nïn muöån caãnh chöìng con
Anh cöë hoãi nùçn, em xin thêåt phên qua.
DCBTT 311

90. Gùåp nhau àêy höåi ngöå tûúng phuâng


Gaái thuyïìn quyïn àang laå, trai anh huâng chûa quen.
DCBTT 121

91. Gùåp nhau àêy khön hoãi lúä chaâo


Hai tay nghiïng noán, nûúác mùæt traâo nhû mûa a
Öi ngûúâi tònh cuä ngaây xûa

1
Thung huyïn: cha meå.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 95

Dêîu coá xa nhau ài nûäa, cuäng àúåi àoán àûa àöi lúâi.
bk a - Nhòn nhau lûng leão, nûúác mùæt traâo nhû mûa

DCBTT 101

92. Gùåp nhau àêy laâ ngaäi àaá vaâng


Miïëng trêìu kïët ngaäi àa mang sûå tònh.
HPV 106

93. Gùåp nhau àûa möåt miïëng trêìu


Chùèng ùn cêìm lêëy cho nhau bùçng loâng
Miïëng trêìu àaä nùång nhû chò
Ùn thò àaä vêåy lêëy gò traã ún.
NGCK 184b

94. Gùåp nhau giûäa baäi caát daâi


Trêìu tïm noã coá, trêìu baâi cuäng khöng.
DCBTT 271

95. Gùåp nhau giûäa caánh àöìng naây


Böën mùæt liïëc laåi, löng maây àûa ngang
Bêy giúâ àûúåc thúã àûúåc than
Bùæt con chim àêåu, boã àaân chim bay
Bêy giúâ anh nùæm àûúåc tay
Anh yïu vò nïët, anh say vò tònh.
CDTCM 114

96. Gùåp nhau giûäa caánh àöìng naây


Caái mùæt anh liïëc, löng maây àûa ngang
Ai laâm cho phûúång lòa loan
Àang tay maâ beã kim vaâng laâm àöi
Ai laâm cho nûúác chaãy xuöi
Cho chim lòa töí, cho töi lòa chaâng.
CDTCM 114

97. Gùåp nhau giûäa àûúâng vùæng thò chaâo


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 96

Gùåp nhau giûäa chúå lao xao xin àûâng.


DCBTT 121

98. Gùåp nhau giûäa quaäng àöìng naây


Böën mùæt liïëc laåi, löng maây àûa ngang
Gùåp naâng, anh múái thúã than
Chúi huï tûâ thuãa huï coân àang xuên
Àöi ta söëng maäi coäi trêìn
Möåt nùm chó coá vaâi lêìn gùåp nhau.
CDTCM 114

99. Gùåp nhau giûäa quaäng àûúâng naây


Xoám laâng thò ngaái, meå thêìy thò xa
Lêëy ai àõnh liïåu cho ta?
Mùåt laåi nhòn mùåt, tay àaâ cêìm tay.
CDTH 87

BK DCTH 93:

Gùåp em giûäa chöën àoâ naây

Anh em thò vùæng meå thêìy thò xa

Lêëy ai àõnh liïåu cho ta?


Mùåt àaâ nhòn mùåt, tay àaâ cêìm tay.

100. Gùåp nhau khoá hoãi, lúä tröng


Löîi àaânh chõu löîi, chaâo khöng daám chaâo.
DCBTT 264

101. Gùåp nhau möåt chuát nïn duyïn


Xin múâi bïn àoá cêët lïn cuâng hoâ.
DCNTB I 105

102. Gùåp nhau úã ngaä ba Sònh


Anh xuöi em ngûúåc àem tònh nhúá thûúng.
DCBTT 230

103. Gùåp nhau úã ngaä ba Soâng


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 97

Anh xuöi em ngûúåc àem loâng nhúá thûúng.


DCBTT 230

104. Gùåp nhau tûâ bïën Àaåi Àöìng a


Quïn nhau hay àaä coá chöìng maâ quïn.
ANPT 15a

BK a - Gùåp nhau tûâ phöë Àaåi Àöìng QPHT 20a

105. Gùåp nhau tûâ bïën Phuá Nhi


Chùèng ài thò nhúá ài thò luöëng cöng.
ANPT 15a QPHT 20a

106. Gùåp nhau tûâ bïën Phuá Nhi


Chùèng ài thò nhúá, ài thò uöíng cöng a
Gùåp nhau tûâ bïën Àaåi Àöìng
Quïn nhau hay àaä coá chöìng maâ quïn?
CDTCM 80 TCBD II 522 TNPD II 85
VNP1 II 163 VNP7 127

BK a - Chùèng ài thò nhúá, ài thò luöëng cöng NGCK 115b

107. Gùåp nhau trao tùång khùn tay


Mong em cêìm lêëy àúåi ngaây kïët duyïn.
HPV 126

108. Gùåp töi, khöng hoãi, khöng chaâo


Hay laâ baån coá chöën naâo phuå anh?
TCBD I 457

109. Gùåt röìi àöëng raå chú vú


Xeåo xiïn trú göëc lú thú nhû chúå chiïìu
Em vúái anh möåt mïën hai yïu
Àöìng khöng chùèng quaãn, chúå chiïìu cuäng khöng quïn.
DCBTT 82 HT 418

110. Gêîm mònh chûa mêëy xuên thu


Sêìu vûúng àaä chõu, oaán thuâ àaä mang.
DCBTT 233
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 98

111. Gêîm trong thïë sûå nûåc cûúâi, a


Möåt con caá löåi nhiïìu ngûúâi buöng cêu. b
CHG 1

BK NNPD 61:

Gêîm xem thïë sûå nûåc cûúâi,


Möåt con caá löåi mêëy ngûúâi buöng cêu.
112. Gêìn chuâa chaã àûúåc ùn xöi
Gêìn naâng chaã àûúåc saánh àöi cuâng naâng.
CDTCM 32

113. Gêìn chuâa goåi Buåt bùçng anh a


Thêëy Buåt hiïìn laânh bïë Buåt ài chúi. b
NNPD 61 TCBD III 185 TNPD I 129

BK a - Gêìn chuâa goåi Buåt laâ anh NGCK 170b

b - Thêëy Buåt hiïìn laânh, haå xuöëng àêët chúi

ÀNQT 98a LHCD 26a

- Nghe noái Buåt laânh, haå xuöëng àêët chúi bk TNPD I

- Thêëy Buåt hiïìn laânh, goåi Buåt bùçng em NASL IV 14b

- Tröng thêëy Buåt laânh coäng Buåt ài chúi NGCK

114. Gêìn chuâa phong caãnh moåi àaâng


ÚÃ gêìn thúå nhuöåm veã vang moåi mêìu. a
ANPT 10a NGCK 113b NNPD 61 PTK 14a
TCBD III 475 TNPD I 129

BK a - ÚÃ gêìn thúå nhuöåm veã vang muön mêìu NPNN 13a

- ÚÃ gêìn thúå nhuöåm veã vang moåi bïì QPHT 39b

Sûãa laåi: + Möîi àaâng, möîi mêìu PTK = moåi àaâng, moåi mêìu
+ Sau doâng a, NGCK ghi thïm:
Tay cêìm súåi chó caái kim
Tay cêìm thûúác luåa ài tòm thúå may.

115. Gêìn gûúng, gêìn lûúåc, nùng soi


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 99

ÚÃ gêìn öng lúán, nùng coi thuyïìn röìng.

CDTCM 257

116. Gêìn nhaâ maâ chùèng sang chúi


Àïí em haái ngoån möìng túi bùæc cêìu
Bùæc cêìu anh chùèng ài cêìu
Àïí töën cöng thúå, àïí sêìu loâng em.
CDTCM 80

117. Gêìn nhaâ maâ xa cûãa ngoä


Truåc trùåc nïn phaãi ài quanh
Möåt traái àaâo chñn, nùm baãy traái lûåu xanh
Nghôa nhún chi mònh xa xuöi ngaân dùåm,
biïët coá thaânh hay khöng?
DCBTT 63

118. Gêìn nhaâ, xa ngoä


Anh ài ngang, anh ngoá khöng roä
Anh ài laåi, anh ngoá cuäng noã tûúâng
Tay ai bùçng êëu tûã, ai goåi nûúâng bùçng o.
DCNTB I 89

119. Gêìn nhaâ xa ngoä nïn khoá ài thùm


Heån sang mûúâi böën, sao rùçm chûa sang?
DCBTT 270

120. Gêìn söng cöåi múái ngaä kïì


Tiïëng tùm anh chõu em vïì tay ai?
CHG 17 HHÀN 173

121. Gêìn thò chùèng beán duyïn cho a


Xa xöi caách mêëy lêìn àoâ cuäng ài. b
ÀNQT 106b NGCK 104a NPGT 19a
NPNN 4a PTK 19b

BK a - Gêìn thò chùèng húåp duyïn cho

HT 185 LHCD 40a TNPD I 129 VNP7 249


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 100

- Gêìn thò chùèng àeåp duyïn cho TNCD 98

b - Xa xöi caách mêëy lêìn àoâ cuäng theo LHCD 42b

NNPD 61 TNPD I VNP7

- Xa xöi caách mêëy chuyïën àoâ cuäng theo THQP 4b

Xem thïm B 7 vaâ Y 45

122. Gêìn thúâi chùèng húåp duyïn cho


Xa xöi caách mêëy lêìn àoâ cuäng ài
Baác meå cêëm àoaán em chi
Àïí em sùæm sûãa em ài lêëy chöìng.
NASL II 14a

123. Gêìn thò rêìy viïëng, mai thùm


Xa xöi caách trúã möåt nùm vaâi lêìn.
NNPD 61 TCBD I 611 TNPD I 129

124. Gêìn xa nao nûác tûng bûâng


1
Vaâo chuâa Quan Thûúång vui bùçng àöång tiïn
Lêìu chuöng gaác tña àöi bïn
Tröng ra chúå Múái, Traâng Tiïìn kinh àö
Khen ai kheáo hoåa àõa àöì
Sau lûng Àöìn Thuãy trûúác höì Hoaân Gûúm
Cho nïn lõch sûå trùm àûúâng
Trong xêy chñn giïëng ngoaâi tûúâng luåc lùng
Toã mûúâi cûãa àöång têìng têìng
Àiïån vaâng toâa ngoåc chêët têìng nhû nïm
Àûác trò phúi toã maâu sen
Thêåp phûúng chû Phêåt ngöìi trïn àuã mûúâi
Daåo xem caãnh trñ khùæp röìi

1
Chuâa Quan Thûúång: chuâa Liïn Trò do Nguyïîn Àùng Giai (thûúâng goåi laâ Thûúång Giai)
töíng àöëc Haâ Ninh (Haâ Nöåi, Ninh Bònh) laâm nùm 1846. Sau Phaáp phaá chuâa àïí xêy nhaâ bûu
àiïån vaâ phuã thöíng sûá. Hiïån coân laåi caái thaáp úã giûäa cûãa chuâa saát Höì Gûúm goåi laâ thaáp Liïn Trò.
Chuâa naây coân goåi laâ chuâa Cûãu Tónh (trong chuâa coá chñn caái giïëng) hay laâ chuâa Quan Thûúång
(chó töíng àöëc Giai).
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 101

Haânh lang àûúâng hêåu caác núi roä raâng


Keã thanh lõch, khaách quan sang
Vaâo chuâa lïî Phêåt moåi àaâng vui xem
Xem röìi mïën caãnh vui chiïìn
Loâng trêìn ruä saåch nhún nhún ra vïì
Bûúác ra hoân àaá xanh ghï
Nhòn xem phong caãnh chùèng muöën vïì laâm chi.
NGCK 128a

BK + TNCD 115:

Gêìn xa naáo nûác tûng bûâng

Vaâo chuâa Quan Thûúång xem bùçng àöång tiïn

Lêìu chuöng gaác tröëng àöi bïn

Tröng ra chúå Múái Traâng Tiïìn Kinh Àö

Khen ai kheáo hoåa àõa àöì

Trûúác söng Nhuåy Thuyã sau höì Hoaân Gûúm

Phong quang caãnh trñ trùm àûúâng

Trong xêy chñn giïëng ngoaâi tûúâng luåc lùng

Roä mûúâi cûãa àöång tûng bûâng

Àïìn vaâng nhaâ ngoåc chêët bùçng nhû nïm

Àûác trò phúi toã maâu sen

Thêåp phûúng chû Phêåt ngöìi trïn àuã mûúâi

Qua xem Tam baão xong röìi

Haânh lang nhaâ hêåu caác núi roä raâng

Keã thanh lõch, khaách quyïìn sang

Vaâo chuâa lïî baái moåi àaâng vui xem

Ai ai möå caãnh vui thiïìn

Loâng trêìn ruä saåch nhún nhún ra vïì

Bûúác lïn hoân àaá xanh rò

Nhòn xem phong caãnh chùèng muöën vïì nûäa àêu


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 102

+ CDHN 15 - 16:

Gêìn xa naáo nûác tûng bûâng a

Vaâo chuâa Quan Thûúång xem bùçng àöång tiïn

Lêìu chuöng gaác tröëng hai bïn

Tröng ra chúå Múái, Traâng Tiïìn kinh àö

Khen ai kheáo hoåa àõa àöì

Sau lûng Nhõ Thuy, trûúác höì Hoaân Gûúm b

Phong quang caãnh trñ trùm àûúâng

Trong xêy chñn giïëng, ngoaâi tûúâng luåc lùng

Roä mûúâi cûãa àöång tûng bûâng c

Àïìn vaâng toâa ngoåc chêåt tûâng nhû nïm d

Duåc trò phúi toã maâu sen

Thêåp phûúng chû Phêåt ngöìi trïn àuã mûúâi

Daåo xem Tam baão khùæp röìi

Haânh lang, nhaâ hêåu khùæp núi roä raâng

Keã thanh lõch, khaách quyïìn sang

Vaâo chuâa lïî baái moåi àûúâng vui xem

Ai ai mïën caãnh vui thiïìn

Loâng trêìn ruä saåch nhún nhún ra vïì

Bûúác ra hoân àaá xanh rò

Nhòn xem phong caãnh chùèng muöën vïì nûäa àêu.

bk CDHN:

a - Gêìn xa nö nûác tûng bûâng

b - Sau lûng Àöìn Thuãy, trûúác höì Hoaân Gûúm

c - Roä mûúâi cûãa àöång rúä raâng

d - Àïìn vaâng gaác ngoåc chêåt tûâng nhû nïm

+ HT 131:

Gêìn xa nö nûác tûng bûâng

Vaâo chuâa Quan Thûúång xem bùçng àöång tiïn


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 103

Lêìu chuöng, gaác tröëng hai bïn

Tröng ra chúå Múái, Traâng Tiïìn kinh àö

Khen ai kheáo hoåa àõa àöì

Sau lûng Nhõ Thuãy, trûúác höì Hoaân Gûúm.

Phong quang caãnh trñ trùm àûúâng

Trong xêy chñn giïëng, ngoaâi tûúâng luåc lùng

Roä mûúâi cûãa àöång tûng bûâng

Àïìn vaâng toâa ngoåc chêët tûâng nhû nïm

Duåc trò phúi toã maâu sen

Thêåp phûúng chû Phêåt ngöìi trïn àuã mûúâi

Daåo xem Tam baão khùæp röìi

Haânh lang nhaâ hêåu, khùæp núi roä raâng

Keã thanh lõch khaách quyïìn sang

Vaâo chuâa lïî baái, moåi àûúâng vui xem

Ai ai mïën caãnh vui thiïìn

Loâng trêìn ruä saåch lêng lêng ra vïì.

125. Gêåp ghïình àûúâng heåp cheo leo


Àûâng chöå höì sen caån em coi beâo laâm hún.
HPV 126

126. Gêåp ghïình hoân àaá cheo leo


Biïët àêu quên tûã maâ gieo mònh vaâo.
NGCK 95a TCBD I 210

Xem thïm N 599

127. Gêåp ghïình nûúác chaãy qua àeâo a


Baâ giaâ têëp tïính mua heo cûúái chöìng. b
ÀNQT 85a LHCD 6b

BK a - Rung rinh nûúác chaãy qua àeâo DCNTB I 210 HT 188

- Rêåp rïình nûúác chaãy qua àeâo TCBD I 431 TNPD I 255

- Rung rinh nûúác chaãy trïnàeâo bk TCBD I


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 104

- Rêåp rònh nûúác chaãy qua àeâo VNP7 292

b - Baâ giaâ lêåt àêåt mua heo cûúái chöìng bk TCBD I

- Meå giaâ têëp tïính mua heo cûúái chöìng ANPT 19b

- Baâ giaâ chöån röån mua heo lêëy chöìng DCNTB I

Xem thïm L 324

128. Gêåp nghïình nûúác chaãy qua àeâo a


Ngûåa xö xuöëng bïën thuyïìn cheâo lïn non. b
NNPD 61

TCBD I 508 TNPD I 129

BK a - Rung rinh nûúác chaãy lïn àeâo CVPD 20

- Rung rinh nûúác chaãy qua àeâo DCNTB I 210

DCNTB II 82

- Rung rinh nûúác chaãy ngang àeâo ÀNQT84b

LHCD 6a THQP 6b

- Mïnh möng nûúác chaãy qua àeâo NASL I 18b

b - Ngûåa àua dûúái biïín thuyïìn cheâo trïn non CVPD

- Ngûåa xö xuöëng bïën, thuyïìn treâo trïn non DCTH 89

- Ngûåa xö xuöëng biïín, thuyïìn cheâo lïn non

HHÀN 49 NASL I VNP 1 II 116

- Ngûåa xö xuöëng biïín, thuyïìn treâo lïn non VNP 7 521

- Ngûåa chaåy xuöëng biïín thuyïìn cheâo lïn non DCNTB I

- Ngûåa àua xuöëng biïín thuyïìn cheâo lïn non DCNTB II

- Ngûåa àua dûúái bïën thuyïìn cheâo trïn non

ÀNQT LHCD THQP


1
129. Ghe anh lui vïì Gia Àõnh, em thoå bõnh àau liïìn
Khöng tin anh hoãi laåi xoám giïìng coá khöng.
TCBD I 145

1
Gia Àõnh: vuâng àêët coá trung têm laâ thaânh phöë Höì Chñ Minh, diïån tñch thay àöíi, coá
khi saáu tónh Nam Kyâ, coá khi laâ möåt tónh hoùåc möåt phuã. Gia Àõnh cuäng laâ tïn goåi cuãa thaânh do
Nguyïîn AÁnh xêy 1790.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 105

130. Ghe anh moãng vaán, boáng laáng ngoån cheâo


Xin anh búát ngoån, xaã leâo àúåi em.
DCNTB I 197

BK HHÀN 234:

Ghe anh moãng vaán, boáng laáng nheå cheâo


Xin anh búát ngoån xaã leâo chúâ em.
131. Ghe anh nhoã muäi traãng lûúân
ÚÃ trïn Gia Àõnh xuöëng vûúân thùm em.
HHÀN 174

132. Ghe baâu doån deåp keáo neo


Mêëy chuá baån cheâo bùæt caái hoâ hoan.
HHÀN 84 - 85

133. Ghe bêìu trúã laái vïì àöng,


Con gaái theo chöìng boã meå ai nuöi
- Meå töi àaä coá ngûúâi nuöi
Töi theo chuá laái cho xuöi möåt bïì.
CHG 19

Xem thïm T 715, 771

134. Ghe bêìu trúã laái vïì àöng


Laâm thên con gaái thúâ chöìng nuöi con.
HHÀN 234 TNPD I 129

135. Ghe lïn, ghe xuöëng dêìm dïì


Sao em khöng gûãi thú vïì thùm anh
Xem mêy coá cùåp röìng xanh
Thûúng mònh thao thûác, àïm nùm canh khoác roâng
Thoã giúän trùng thoã laåi mùæc voâng
Mònh coá lêm núi sanh tûã, vùæng loan phoâng riïng töi.
TCBD IV 33

136. Ghe lui khoãi bïën coân dêìm


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 106

Ngûúâi thûúng dêìu vùæng chöî nùçm coân àêy. a


DCNTB II 20

BK a - Ngûúâi thûúng ài vùæng sao chöî nùçm coân àêy

TCBD IV 42

137. Ghe lui thò baån nhöí saâo


Anh coân bõn rõn, nûúác naâo anh lui.
CHG 2 DCNTB I 197

138. Gheá vö thùm chuát meå giaâ


Dêìu gêìn cuäng nghôa, dêìu xa cuäng tònh.
DCNTB II 155

139. Gheát trai nêëu chaáo võt le


Nêëu canh àöî àaäi, nêëu cheâ àöî àen.
NASL II 12a

Xem thïm T 883

140. Gia bêìn trñ tuïå khöng bêìn


Gia bêìn trñ tuïå taão têìn cuãa ra.
DCBTT 223
1
141. Gia Lêm coá àêët Cöí Bi
Muön àúâi caãnh àeåp coân ghi raânh raânh
Chñn mûúi chñn nuái chung quanh
ÚŒ giûäa höì taã, bïn thaânh höì sen
Cûãa taã, cûãa hûäu, cûãa tiïìn
Nguä höì tam àaão úã trïn Trêu Quò
Cêìu Loân àûúâng caái quan ài
Hêåu miïëu, hêåu phuã coân ghi roä truyïìn
Naây àiïån Cêìn Chaánh Kñnh Thiïn
Voi àaá, sêëu àaá hai bïn sên röìng

1
Cöí Bi: tïn xaä thuöåc huyïån Gia Lêm, Haâ Nöåi. Cöí Bi tûâ trûúác vêîn nöíi tiïëng laâ coá kiïíu
àêët àïë vûúng, vò coá nhiïìu goâ àöëng raãi raác úã khu vûåc naây (nhûäng goâ àöëng naây coá möåt söë gêìn àêy
àûúåc phaát hiïån laâ möå cöí thúâi Bùæc thuöåc).
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 107

Laåi thïm höí àaá ngûå phoâng


Àuã nïìn dinh thûå khùæp trong nöåi thaânh
Tûúng truyïìn àêy àêët àïë kinh
Bao nhiïu caãnh àeåp lûâng danh trong ngoaâi.
CDHN 33 - 34

142. Giaâ nhûng giaâ deão giaâ dai


Giaâ gaäy chên choäng, giaâ sai chên giûúâng.
NASL II 35b

143. Giaâ thò möîi tuöíi möîi heân a


Giang sún phoá giaã liïìn em sau naây. b
ÀNQT 85a LHCD 6b

BK a - Giaâ thò moåi sûå moåi heân NNPD 61 TCBD III 475 TNPD I 136

- Giaâ nïn moåi sûå àïìu heân DCBTT 294

b - Giang sún phoá mùåc àaân em sau naây NNPD 61

TCBD III TNPD I

- Giang sún phoá caã àaân em sau naây DCBTT

- Giang sún phoá traã àaân em sau naây bk TNPD I

- Giang sún phoá giaã lêìn em sau naây ÀNQT 85a

144. Giaâ thúâi bïë chaáu böìng con


Giaâ àêu laåi ûúác cau non traái muâa.
DCBTT 287 NASL II 33b

145. Giaâ thò bïë chaáu böìng con


Giaâ àêu laåi ûúác cau non traái muâa
- Giaâ thò lïî Phêåt ài chuâa
Cau non traái muâa, ai cuäng muöën ùn.
CDTCM 270

BK HT 188:

Giaâ thúâi bïë chaáu àúä con

Giaâ àêu laåi ûúác cau non traái muâa


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 108

- Giaâ nay ûúác nhûäng cuãa chua

Cau non traái muâa giaâ vêîn muöën ùn.

146. Giaã ài thùm luáa ngoaâi àöìng


Keão maâ ngûúâi àoán, ngûúâi tröng, ngûúâi chúâ.
DCBTT 253

147. Giaã àoâ bùæt öëc haái rau


Ài ngang qua ngoä thêëy nhau keão buöìn.
DCNTB II 120

148. Giaã àoâ bõ gêåy ài xin


Coi ngûúâi baån cûåu coá nhòn ta khöng?
DCNTB II 120

149. Giaã àoâ buön keán baán tú


Ài ngang qua ngoä rúi thú cho chaâng.
TCBD I 143

150. (a) Giaã àoâ mua khïë baán chanh


Giaã ài àoâi núå thùm anh keão buöìn. a
CHG 4 HHÀN 131 TCBD I 144

BK a - Giaã ài àoâi núå thùm anh àúä buöìn DCNTB I 197


(b) Giaã àoâ mua heå baán haânh

Ài ngang qua ngoä thùm anh keão buöìn. a

DCNTB I 197

BK a - Vö ra chúå Cöëng thùm anh keão buöìn TCBD I 143

151. Giaã àoâ neo chiïëc thuyïìn tònh


Baån beâ möëi laái tú maânh gêëp ghe.
HPV 102

152. Giaã àoâ xin möåt miïëng trêìu


Àïí sau xeã vaán bùæc cêìu maâ sang.
DCBTT 253

153. Giaã tónh say doâ loâng thuåc nûä


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 109

Giaã khaách qua àaâng thûã daå qui nûúng.


CHG 31

154. Giaä anh úã laåi, töi bûúác ra ài


Mai ngaây höåi ngöå, ûúác gò laåi àûúåc thúã than.
DCNTB I 109

155. Giaä chaâng cho thiïëp höìi hûúng


Keão cha meå thiïëp trùm àûúâng ai bi.
CHG 6

156. Giaä nay röìi laåi giaä mai


Àöi chên tï moãi “doá” úi vò maây
Seo àïm röìi laåi seo ngaây
Àöi tay nhûác buöët vò maây “giêëy” úi.
CDHN 101

157. Giaä ún ai coá cêy dûâa


Cho töi nghó maát àúåi chúâ ngûúâi thûúng.
HHÀN 174

158. Giaä ún ai coá cêy dûâa


Cho töi nghó maát àúåi chúâ ngûúâi thûúng
1
Giaä ún cêy cûãu lñ hûúng
Hai àûáa hai hoå, ta thûúng nhau àúâi.
DCNTB I 227

159. Giaä ún canh caãi nêëu gûâng


Chùèng ùn thò chúá xin àûâng móa mai.
TCBD I 562

160. Giaä ún em anh lui kõp nûúác,


2
Àaåo cang thûúâng chùèng trûúác thò sau.

1
Cûãu lñ hûúng: möåt loaâi cêy thuöëc nam.
2
Cang thûúâng (hay cûúng thûúâng): tûác tam cûúng, nguä thûúâng, àaåo lñ cuãa Nho giaáo.
Tam cûúng laâ ba möëi quan hïå: vua töi, cha con, vúå chöìng. Nguä thûúâng laâ nùm àiïìu àaåo àûác cuãa
con ngûúâi: nhên, lïî, nghôa, trñ, tñn.*
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 110

CHG 22

161. Giaä ún öng nuái baâ non


Öng baâ úã laåi, cho con chaáu vïì.
CDTH 66
162. Giaä quaán nem ai theâm rûúåu laåt a
Rûúåu laåt hïët röìi, ngûúâi baåc hïët thûúng.
HHÀN 234

BK a - Giûäa quaán nem ai theâm rûúåu laåt DCNTB I 198

163. Giaân hoa bïí caån nûúác àêìy


Caá vaâng hoáa baåc chaâng raây àöëi chi?
- Thuyïìn tònh sao vùæn söng sêu
Taâu àöìng neo sùæt gaái àêu daám cheâo.
HPV 98
1 2
164. Giang Cao buön gaåo chúå Keo
3
Buön khoai chúå Nhiïîm baán rao àûúâng laâng
Ngaây ngaây cùæp thuáng lïn àaâng
Kiïëm cuãi röìi moát khoai lang àem vïì.
CDHN 116

165. Giang san àûa chaâng xuöëng võnh


Àûa chaâng vïì thoå bõnh tûúng tû
Em lïn öng Tiïìn Thiïng em höët möåt thang thuöëc bùæc
Em sùæc coân laåi baãy phên
Xùæt ba laát gûâng, chöìi vö thang thuöëc
Miïång töi vaái Hoaâng thiïn Thaánh töí öng thêìy a
Cho anh töi uöëng thang thuöëc naây
laânh maånh úã àúâi vúái em. b

1
Giang Cao: tïn laâng úã phña trïn laâng Baát Traâng (nay thuöåc xaä Baát Traâng) huyïån Gia
Lêm, Haâ Nöåi, bïn búâ tay traái söng Höìng.
2
Chúå Keo: tûác laâ chúå laâng Giao Têët (tïn nöm laâ laâng Keo) nay thuöåc xaä Kim Sún,
huyïån Gia Lêm, Haâ Nöåi.
3
Chúå Nhiïîm: coá leä laâ laâng Nhiïîm Dûúng thuöåc huyïån Thuêån Thaânh, Bùæc Ninh.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 111

HHÀN 268 - 269

BK a - Miïång em vaái öng Hoaâng thiïn Thaánh töí vúái öng thêìy

HMN 41 - 42

b - Cho anh töi uöëng thang thuöëc naây laânh maånh


àïí úã àúâi vúái em HMN

166. Giang san gaánh vaác möåt mònh


Xa xöi ai coá thêëu tònh chùng ai?
HHÀN 235 TCBD II 214

167. Giang sún möåt caãnh àeâo boâng


Nûúác non gúãi chûä tûúng phuâng cho nhau
Trúâi cao bïí röång söng sêu
Caâng giaâu ngaây thaáng, caâng lêu nghôa tònh.
DCNTB II 54

168. Giang sún möåt gaánh cêët ngöìi


Àêìu con, àêìu vúå, àêìu nöìi, àêìu niïu.
TCBD II 455 TCBD III 475 TNPD I 136

169. Giang sún möåt gaánh chêët àêìy


Dûúâng nhû hoa thaão àïën ngay trûúác nhaâ.
HHÀN 268

170. Giang sún möåt gaánh cheo leo


Qua söng nó nûúác, qua àeâo nó non
Giang sún möåt gaánh nùång nïì
Quaãn chi xa ngaái ài vïì mêëy phen.
HPV 126

171. Giang sún phoá mùåc haâng mêm


Sêëm chúáp yâ êìm phoá mùåc Thiïn Löi.
TCBD II 481 TCBD III 475 TNPD I 136

BK NGCK 192b:

Giang sún phoá traã haâng mêm

Sêëm chúáp êìm êìm phoá mùåc Thiïn Löi.


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 112

172. Giang sún thiïëp gaánh möåt mònh


Chaâng ài höì dïî thêëu tònh thiïëp chùng.
NASL I 20a

173. Giao ngön dêìu àaá naát vaâng phai


Dùån ai àûâng nheå daå thûúng ai bao chûâ!
DCBTT 117
1
174. Giao Tûå lùæm baäi nhiïìu doi a
Lùæm con gaái àeåp nhiïìu núi phaãi loâng
Giao Tûå gêìn giïëng gêìn söng
Nûúác trong tùæm maát, maá höìng thïm xinh. b
CDHN 34

BK a - Giao Tûå lùæm baäi nhiïìu súi VNP7 131

b - Àaân baâ thò ñt, àaân öng thò nhiïìu VNP7

175. Giaáo gûúm cúâ quaåt tûng bûâng


Nhaác tröng uy vuä tûúãng chûâng nùm xûa
Anh huâng trñ duäng coá thûâa
Sûã vaâng bia àaá bêy giúâ laâ àêy
Non xanh nûúác biïëc saánh taây
Danh thúm Phuâ Àöíng xûa nay tiïëng truyïìn.
CDHN 141

176. Giaáo gûúm cúâ xñ truâng truâng


Hùçng nùm múã höåi tûng bûâng vui thay
Nhúá xûa Thaánh Doáng tñch raây
Uy phong raång rúä, àïën nay coân truyïìn.
CDHN 141

177. Giaâu anh trong trûáng giaâu ra


Khoá em nhûäng thuúã meå cha sinh thaânh
Naây em vúái anh

1
Giao Tûå: thuöåc xaä Kim Sún, huyïån Gia Lêm, Haâ Nöåi, nùçm bïn búâ söng Àuöëng.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 113

Laâ duyïn Trúâi àõnh


Trúâi àõnh àaä lêu
Nhaâ anh thò giaâu
Nhaâ em thò khoá
Khoá thò mùåc khoá
Cuäng coá con ngûúâi a
Phoâng khi ùn chúi
Chöìng thanh vúå lõch
Trong saách coá chûä:
1
Vaån lõch chñ tònh
Phoâng khi khaách laå
Baån quen àïën nhaâ
Anh kïu em ra
Möåt chiïìng, hai daå
Möåt daå, hai vêng
Trêìu àöi tay nêng
Chiïìng thêìy thïët baån
Nhûäng lúâi em noái
Kïí vaån ngûúâi thûúng
Muöën cho lûãa beán muâi hûúng
Anh àêy em àêëy àöi àûúâng gùåp nhau.
bk a - Quyá coá con ngûúâi DCTH 277 - 278
178. Giaâu ba mûúi tuöíi chúá mûâng
Khoá ba mûúi tuöíi em àûâng vöåi lo. a
NNPD 63 TCBD I 294, 610 TNPD I 137

BK a - Khoá ba mûúái tuöíi em àûâng coá lo LHCD 15a

179. Giaâu ba mûúi tuöíi chúá mûâng


Khoá ba mûúi tuöíi em àûâng coá lo

1
Vaån lõch chñ tònh: cêu naây khöng roä nghôa lùæm. Coá ngûúâi giaãi thñch àêy laâ nhên dên
mûúån cêu chuyïån dên gian: àöìng tiïìn Vaån lõch, àïí taåo ra möåt “àiïín cöë”, coá yá rùn àe nhûäng
chaâng trai baåc beäo khöng biïët vúå mònh vöën laâ con ngûúâi chung thuãy hiïìn hoâa.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 114

Khoá ba mûúi tuöíi chúá lo


Giaâu ba mûúi tuöíi chûãa cho rùçng giaâu.
NASL III 23a

180. (a) Giaâu bïn cûãa ngoä khöng maâng


Khoá maâ coá nghôa, bùng ngaân tòm ài.
DCBTT 217

(b) Giaâu möåt bïn cûãa ngoä khöng tham


Khoá maâ coá ngaäi, Quaãng Nam cuäng tòm.
DCBTT 262

181. Giaâu cha giaâu meå thò mûâng


Giaâu cö giaâu baác thò àûâng coá tröng.
HHÀN 73 TCBD I 562 TCBD II 455

182. Giaâu chi anh gaåo àöí vö ve


Chuöåt ùn khöng àûúåc maâ khoe rùçng giaâu.
DCBTT 288

183. Giaâu àêu maâ àïën tay ta a


Ta ngöìi ta nghô àaä ba nùm roâng
Thaâ rùçng lêëy khoá cho xong
Khoá nom, khoá giûä bùçng cong baåc àöìng. b
CDTCM 191

BK a - Giaâu àêu maâ àïën chuáng ta CDTCM 270

b - Khoá nom, khoá giûä bùçng cong baåc àêìy CDTCM 270

184. Giaâu àêu àïën keã nguã trûa


Hay àêu nhûäng gaái àong àûa àïën giúâ.
NASL III 21a

185. Giaâu àêu nhûäng keã nguã trûa a


Sang àêu nhûäng keã say sûa töëi ngaây. b
LHCD 22a NGCK 110a NPGT 18a

BK a - Giaâu àêu àïën keã nguã trûa HT 224 NASL III 21b NNPD 63
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 115

NPNN 3b TCBD II 481 TNCD 97 TNPD I 137

- Giaâu àêu àûúåc keã nguã trûa ANPT 5b

b - Giaâu àêu nhûäng keã say sûa töëi ngaây PTK 19b

- Hay àêu àïën keã say sûa töëi ngaây TNPD I

- Sang àêu àïën keã say sûa töëi ngaây

HT NPNN NNPD TCBDII

- Sang àêu àûúåc keã say sûa töëi ngaây ANPT

- Sang àêu àïën keã say sûa rûúåu cheâ bk TNPD I

- Coá àêu nhûäng keã say sûa rûúåu cheâ ÀNQT 92b

- Hay àêu àïën keã sau sûa rûúåu cheâ NASL III

- Khön àêu àïën keã say sûa rûúåu cheâ TNCD

186. Giaâu ngheâo em chùèng luêån chi


Xin cho chaâng xûáng thiïëp vûâa
Cuãa tiïìn nhû luåt nhû mûa
Coân luåt coân nûúác, hïët mûa caån soâng
1
Nêåu maâ thêëy khoá nêåu vong
Àêy em thêëy khoá, àem loâng em thûúng.
DCNTB II 99

187. Giaâu ngûúâi ba phuã Thanh Hoa


Meå ngûúâi vïì chúå thò ta khöng mûâng
Meå ta àoái raách naäo nuâng
Meå ta vïì chúå ta mûâng meå ta.
CDTH 165

188. Giaâu ngûúâi ta ùn chaã phuång nem cöng


Khoá chi hai àûáa mònh àaä khoá, haái ngoån rau maá
bùæt con àam àöìng ùn chung.
DCBTT 116

189. Giaâu ngûúâi ta ùn mêm thau, àêìy àôa

1
Nêåu: ngûúâi ta (tiïëng àõa phûúng).*
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 116

Khoá àöi àûáa mònh lûng àôa quaá lûng


1
Mùæm àam chêëm vúái rau mûng
Theo nhau cho troån, xin àûâng boã nhau.
DCBTT 90

190. Giaâu ngûúâi ta chùèng coá ham


Khoá ta ta haäy ta laâm ta ùn.
ÀNQT 84b

BK LHCD 15b:

Giaâu ngûúâi ta chùèng coá tham

Khoá thò ta haäy ta laâm ta ùn.

191. Giaâu ngûúâi ta nhaâ rûúâng, àaá taãng, cûãa vaán xêy thaânh
Hai àûáa mònh àoái khoá, baát àaá mêm àan
Duâ coá àoåa cú thêët vêån, gaác lïn chaân khoãi lo.
DCBTT 119

192. (a) Giaâu nhû ai thò töi khöng biïët


Chúá giaâu nhû töi, chûâ ñt keã muöën vö
Trong nhaâ tröëng röîng, chöî mö cuäng thêëy trúâi
Ngoaâi vûúân chùèng thiïëu chi àöì chúi
Naâng naâng, búåp búåp, moåc thúâi huyïn thuyïn
Rau giïìn, rau maá moåc riïng
Coã chó coã cuá moåc liïìn àêìy sên
Trong nhaâ coá sùæm möåt caái giaân
Àïí nùm ba têëm àïåm, vaâi ngaân laá túi
Laåi thïm nùm baãy caái noán cúâi
Vaâi guâi gieã raách àïí chúâ thúâi diïån sang
Töi kïí ra thò trêu vúái ruöång nhêët laâng
Túái muâa ài gùåt traân lan caã àöìng
Gùåt röìi hoå àûúåc traã cöng

1
Àam: cua àöìng, raåm (Tiïëng àõa phûúng).*
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 117

Luáa ai gaánh vïì nhaâ êëy, töi xaách caái muãng khöng töi vïì
Cúm nêëu nöìi àêët vûâa kheát vûâa khï
Àem ra ùn vúái muöëi no nï ngon laânh
Bûäa ùn nùm baãy caái baát saânh
Caái thò sûát miïång, caái laânh nhû rùng cûa
Mêm nan àûát laåt bung thuâa
Lïn non beã nùm ba àöi àuäa sùåt khoãi mua töën tiïìn
Nhoán chên kïu, búá nûä hiïìn
Giaâu nhû qua mûác núá, em coân phiïìn nöîi chi.
DCNTB II 69 - 70

(b) Giaâu nhû ai chúá giaâu nhû töi


Ai qua ngoaâi ngoä cuäng khöng daám thúâi ngoá vö
Nhaâ thò lúåp ngoái, nhûng nhòn chöî mö cuäng thêëy trúâi
Trong nhaâ thiïëu chi vêåt àöì chúi
Naâng hai coã chó möåc chöìi huyïn thuyïn
Rau giïìn, rau maá moåc liïìn
Buâ chao, bòm bõp, tûá tung lung taâng
Trong nhaâ coá möåt caái giaân
Vúái nùm ba caái traách bïí, möåt ngaân caái aáo túi
Thïm nùm ba caái noán raách búâi xúâi
Möåt àuâm gieã raách àïí daânh thúâi maâ mang
Thaáng taám hoå gùåt luáa rïính rang
Töi cuäng vaác haái, búái lang ngoaâi àöìng
Gùåt xong röìi, hoå àûúåc traã luáa cöng
Ai vïì nhaâ nêëy, coân töi xaách caái muãng khöng töi vïì.
DCNTB II 70

193. Giaâu nhû nêåu ài xe cuâng kiïåu


Khoá nhû àöi àûáa mònh, mònh liïåu mònh ài
Anh ài cho em möåt lïî thónh kò
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 118

Heo thúâi möåt cùåp, gaâ ri möåt löìng


Phña bïn anh àûâng múâi chi àöng
1
Nöåi cha vúái meå, vúå chöìng öng mai
Phña bïn em àûâng múâi chi ai
Nöåi cha vúái meå, vúái hai àûáa mònh
Thùæp nhang lïn, laåi vaái chung tònh
Cho cha cho meå biïët phêån mònh laâ dêu.
DCNTB II 152 - 153

194. Giaâu nhû nêåu, saáng cúm chiïìu caá


Ngheâo nhû em saáng röí rau maá, chiïìu traä cua àöìng
Ún cha khöng boã, nghôa chöìng khöng quïn.
DCNTB II 29 HT 432 TCDG 61

195. Giaâu nhû ngûúâi ta ùn cúm vúái caá


Khoá nhû em ùn rau maá àam(1) àöìng
Duâ cho chúâ àúåi mêëy àöng
Àùæng cay cuäng chõu mùån nöìng cuäng cam.
DCBTT 84 HT 417 TCDG 61

196. Giaâu nhû ngûúâi ta cúm ngaây ba bûäa


Àoái nhû mònh àêy cuäng àoã lûãa ba lêìn
Xñch laåi àêy cho xa cuäng nhû gêìn
Duâ chaáo rau qua bûäa, hai chûä tûúng thên ta maå vaâng.
DCBTT 156 HT 417
2
197. Giaâu nhû ngûúâi ta lûúng àiïìn vaån khoaãnh
3
Khoá nhû hai àûáa mònh baá nghïå tuây thên
Súám haái rau, chiïìu àöën cuãi àúä àêìn nuöi nhau.
DCBTT 91 TCDG 52

1
Öng mai: öng möëi.*
2
Lûúng àiïìn: ruöång töët.*
3
Baá nghïå (Baách nghïå): trùm nghïì.*
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 119

1
198. Giaâu nhû ngûúâi ta nghi mön maân cuöën
Chiïëu hoa vaãi àiïìu, àuäa ngaâ bõt baåc maâ chùèng ai say
Ngheâo nhû àöi àûáa mònh, chiïëu laác voäng àay
Cuâng àoám tre, àiïëu sêåy maâ chaán keã say lûâ àûâ.
DCBTT 156
2
199. Giaâu nhû ngûúâi ta tam sûå, nguä sûå
Khoá nhû àöi àûáa mònh baán àêìu meåt àêìu saâng
Khùèm möåt ngaây àöi bûäa cho nhaân caái thên.
DCBTT 121
3
200. Giaâu nhû Thaåch Suâng anh àûâng coá chuöång
4
Khoá nhû Haân Tñn anh chúá coá vong
5
Thên em nhû chiïëc giaä giûäa doâng
Cheâo cho túái bïën, àuåc trong seä tûúâng.
DCNTB II 99

201. Giaâu sang lùæm keã àoán chaâo


Khoá khùn dêîu coá kïu gaâo ai thûúng
Coá thên trûúác phaãi liïåu àûúâng
Laâm trai chñ úã böën phûúng múái laâ.
CDTCM 270

Sûãa laåi: trñ úã böën phûúng = chñ úã böën phûúng

202. Giaâu sang nhiïìu keã túái nhaâ


Khoá khùn nïn nöîi ruöåt raâ xa nhau!
NNPD 62 TCBD I 504, 508 TNPD I 136 VNP1 II 31 VNP7 342

BK a - Giaâu sang nhiïìu keã àïën nhaâ HT 219

Sûãa laåi:... nïn nöîi ruöåt giaâ xa nhau TNPD I,


VNP1 II = nïn nöîi ruöåt raâ xa nhau

1
Nghi mön: (coá núi goåi y mön): trûúáng bùçng vaãi thïu, treo phña trïn ban thúâ.*
2
Tam sûå, nguä sûå: nhûäng böå àöì thúâ bùçng àöìng.*
3
Thaåch Suâng: xem chuá thñch úã A 514.
4
Haân Tñn: xem chuá thñch úã B 505.
5
Giaä: möåt loaåi thuyïìn.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 120

203. Giaâu sang phi nghôa khöng maâng


Khoá àöìng têm nhûát trñ taåo vaâng cuäng ra.
DCBTT 116

204. Giaâu thò cúm chaáo böí lao a


Khoá thò àaánh àiïëu thuöëc laâo cêìm húi. b
ÀNQT 84a LHCD 15a

BK a - Giaâu thò cúm gaåo böí lao ANPT 9b

b - Khoá thò àaánh àiïëu thuöëc laâo ngêåm húi.

TCBD II 455 TNPD I 137 VNP1 II 31 VNP7 342

205. (a) Giaâu thò cuäng chùèng coá tham


Khoá khùn ta liïåu ta laâm ta ùn.
HT 117 VNP1 II 18 VNP7 331

(b) Giaâu thò cuäng chùèng coá theâm


Khoá khùn ta liïåu ta laâm ta ùn.
DCNTB II 29 TCBD I 610 TNPD I 137

206. Giaâu thò daäi vaãi thaáng ba


Khoá khùn mua vaãi höì La thaáng mûúâi.
NNPD 63 VNP1 II 31, 158 VNP7 121 TNPD I 137
Sûãa laåi:... höì la... TNPD I, VNP1 II 31 =... höì La

207. Giaâu thò noái möåt khön mûúâi


Khoá töi noái chaã àûúåc lúâi naâo khön
Ngheâo noái nhû gioã hoãng trön
Giaâu noái nhû baåc boã hoâm chùèng lay
Khoá sao khoá noái thïë naây
Àêìy nhaâ cöng núå laåi hay eo xeâo.
CDTCM 220

208. Giaâu thò thõt caá, cúm canh


Khoá thò lûng rau àôa muöëi, cuáng anh töi ài lêëy chöìng
Húäi anh chöìng cuä töi úi!
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 121

Anh coá khön thiïng thò anh trúã dêåy ùn xöi nghe keân a
Thöi, anh àaä vïì nghiïåp êëy xin anh àûâng ghen b
Àïí cho ngûúâi khaác cêìm quyïìn thï nhi c
Miïång em khoác, tay em bïë ùém caái öng thêìn vò d
Tay em gaåt nûúác mùæt, tay em thò thùæp neán nhang à
Búãi vò àêu, maâ nïn xoát nöîi muön vaân. e
TNPD II 87

BK a - Anh coá khön thiïng xin anh trúã dêåy ùn xöi nghe keân

TCBD I 254 - 255

- Anh coá khön thiïng thò xin anh trúã dêåy ùn xöi nghe keân

VNP1 I 169 VNP7 301

b - Thöi àaä vïì nghiïåp êëy, anh àûâng ghen TCBD I

- Thöi anh àaä vïì nghiïåp êëy, anh àûâng ghen VNP1I VNP7

c - Anh àïí ngûúâi khaác cêìm quyïìn thï nhi HT 209

- Àïí cho keã khaác cêìm quyïìn thï nhi HT 209

d - Miïång em khoác, tay bïë ùém öng thêìn vò TCBD I

- Miïång em khoác, tay em bïë ùém öng thêìn vò VNP1 I VNP7

- Miïång em khoác tay em ùém öng thêìn vò HT

à - Tay em gaåt nûúác mùæt, tay em thùæp neán nhang VNP1I VNP7

e - Búãi vò àêu maâ nïn xoát nöîi voä vaâng TCBD I

- Búãi vò àêu maâ nïn nöîi xoát muön vaân VNP1 I

- Búãi vò àêu maâ nïn nöîi xoát xa muön vaân VNP7

- Búãi vò àêu nïn xoát nöîi muön vaân HT

209. Giaâu trong laâng traái duyïn khön eáp


Khoá nûúác ngûúâi phaãi kiïëp cuäng theo.
NNPD 63 NQPN 71

210. Giaâu tûâ trong trûáng giaâu ra


Àoái em àoái thuúã meå cha sinh thaânh.
TNPD I 136
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 122

211. Giaâu tûâ trong trûáng giaâu ra


Khoá tûâ ngaä baãy ngaä ba khoá vïì.
HT 251 NASL III 21b NNPD 62 TCBD I 294 TNPD I 136
VNP1 II 30 VNP7 341

BK NQPN 63:

Giaâu thò trong trûáng giaâu ra

Khoá thò ngaä ba khoá vïì.

212. Giaây ban boáng loaáng nuöåt naâ


Khùn xïëp chûä nhêåt, quêìn laâ nïëp tû
AÁo haâng luåc töët toaân tú
Gêëm lam hoa baåc cho vûâa yá anh.
CDHT 131
1
213. Giùåc Têy àaánh àïën Cêìn Giúâ
Baão àûâng thûúng nhúá àúåi chúâ uöíng cöng.
HHÀN 235 HT 255 VNP1 II 59

214. Giùng cung maâ bùæn con chim huyânh


Seâ löng noá àúä àaån, truå mònh noá khöng bay.
CHG 19

215. Giùng tay àoán baån truöng mêy


Thûúng ai maâ boã ngaäi àêy cho àaânh.
CHG 23
2
216. Giêëc hoâe giêëc quïë ïm ïm
Chûä trung chûä hiïëu meå tòm meå ru
3
Ru con ûúác nhûäng khang cuâ
Ru con taåc tónh hûäu chu(?) àaåo thûúâng
Ru con bêët khaãi bêët mön(?)

1
Cêìn Giúâ: thõ xaä huyïån lõ Cêìn Giúâ thuöåc thaânh phöë Höì Chñ Minh, caách trungtêm Saâi
Goân 51km.
2
Giêëc hoâe, giêëc quïë àïìu coá nghôa laâ giêëc nguã.*
3
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 123

1
Ru con ûáng chiïëu, cêìu hiïìn quöëc gia
Ru con àoan chñnh thaái hoâa
2
Ru con nguä phuác tam àa tûá thúâi
Ru con con àaä nguã röìi
Meå ru con nguã meå thúâi múái yïn
Ru röìi, röìi meå laåi khuyïn
3
Luåc thao tam lûúåc chùèng quïn àêu laâ
CDTH 164 - 165

217. Giêåm chên ba tiïëng kïu Trúâi


Núå súám xa àaâng núå, duyïn súám àöíi dúâi àaâng duyïn.
DCBTT 175

218. Giêåm chên àêëm ngûåc kïu Trúâi


Vúå chöìng chûa mêëy nùm trúâi laåi xa
Chên trúâi xûá laå xoát xa
Caái àúâi lñnh möå khöí laâ biïët bao!
DCNTB II 167

219. Giêåm chên xuöëng àêët caái bon


Nay coân úã vêåy chöìng con àêu naâ!
Thöi thöi àûâng noái nûäa maâ!
Con trêu ùn àaám maå dêëu maâ coân àêy.
TCBD I 250

220. Giêån chöìng maâ chùèng bïë con


Cha maây laâm mêët caái gioân meå ài.
HT 202 NNPD 62 TCBD I 562 TCBD II 191 TNPD I 136
VNP7 289

221. Giêån chöìng xaách goái ra ài

1
ÛÁng chiïëu cêìu hiïìn: hûúãng ûáng chiïëu chó cêìu ngûúâi hiïìn taâi cuãa nhaâ vua.*
2
Nguä phuác tam àa: nguä phuác laâ nùm àiïìu haånh phuác: giaâu, sang, söëng lêu, khoãe
maånh, yïn öín; tam àa laâ ba caái nhiïìu: nhiïìu phuác, nhiïìu tuöíi, nhiïìu con trai.*
3
Luåc thao tam lûúåc: saách binh thû cuãa Thaái Cöng Voång. Àêy noái taâi duâng binh cuãa voä
tûúáng.*
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 124

Chöìng theo nùn nó tuâ ti trúã vïì.


TCBD I 255

222. Giêån em anh àaánh nùm baãy têëm vaán boâng


1
Nöå bêët cêåp lûúång àaánh röìi laåi thûúng.
CHG 24

223. Giêån maâ noái laåi cho hay


Thau àöìng höì dïî khoãi tay thúå haân.
TNPDI 136
224. Giêån mònh cùæp noán ra ài
Àoân xoác khöng àeäo, haái thò khöng quai
AÁo thò khöng coá khuy caâi
Àêìu khöng khùn bêån, toác mai bú xúâ
Àêm àêìu lïn àïën laâng Nûa
Chaã ai thuï gùåt, mùåt phúâ buång meo
Giêån chi maâ giêån àïën àiïìu
Quay vïì, cuäng àïën trúã chiïìu laâm khuêy.
CDTH 74

225. Giêån thò noái vêåy cho hoaâi


Khöng thûúng baån cuä, thûúng ai rùng chûâ?
DCBTT 254

226. Giêån Trúâi xeá vaáy ùn ai


Giêån Trúâi xeá vaáy àïën mai úã truöìng.
NASL III 18a

227. Giêëu àêìu laåi húã caánh tay


Thaâ rùçng thuá thûåc con naây cho xong.
NASL II 47b

228. Gieã cuâi töët maä daâi àuöi


Hay ùn cûát choá ai nuöi gieã cuâi. a

1
Nöå bêët cêåp lûúång: giêån khöng kõp xem xeát.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 125

NGCK 184a TCBD I 508 TNPD I 137

BK a - Maâ hay ùn bêín ai nuöi gieã cuâi.

229. Gieo caãi, cêëy cêìn


Xuöëng söng cêëy muöëng, lïn ghïình tröìng dûa
Gioá àûa, cêy caãi lïn trúâi
Cêy rùm àûáng laåi chõu àúâi àùæng cay a
Gieo caãi cêëy cêìn
Xuöëng söng muáa röëi, àïën gêìn quay tú.
bk a - Cêy rùm àûáng laåi chõu lúâi àùæng cay

QHBN 196

Xem thïm G 273

230. Gieo mònh vaâo chöën sêåp vaâng


Caã ùn caã mùåc laåi caâng caã lo a
Gieo mònh vaâo chöën toâ voâ
Tay vo miïång haá chaã lo chaã phiïìn.
NASL II 24b

BK a - Caã ùn caã mùåc thò caâng caã lo QHBN 193

QHBN chó ghi àïën hïët doâng naây


Xem thïm Ö 15

231. Gieåp nhû àêìu caá chai


Tham ùn tranh vúå laâ trai Kim Böìng
Nhoån nhû àêìu caá nhöìng
Tham ùn tranh chöìng laâ gaái Cêím Phö.
DCNTB I 226

232. Giïng hai laâ gioá chia vui


Àöng röìi laåi bûác, bûác thöi laâ nöìm.
CDTCM 245

233. Giïëng khúi gaâu muác lûng chûâng


Nïëu maâ vuång liïåu, xin àûâng traách dêy
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 126

Cêìm àaâi maâ boã quïn dêy


Boä cöng ao ûúác, boä ngaây ûúác ao
Söng sêu em seä cùæm saâo
Miïëu thiïng anh seä loåt vaâo cùæm nhang
Vñ duâ khöng lêëy àûúåc naâng
Mang thên ài xuöëng suöëi vaâng cho xong
Yïu nhau cho veån cho troân
Keão mai theån vúái nûúác non úã àúâi
Thaâ rùçng thaác xuöëng giïëng khúi
Coân hún söëng úã trïn àúâi xa nhau.
CDTCM 153 - 154

234. Giïëng laâng em vûâa trong vûâa maát


Àûúâng laâng em, lùæm caát dïî ài
Em úi, trang àiïím laâm chi?
Àïí cho anh phaãi súám ài töëi vïì.
CDTCM 81

235. Giïëng naây laâ giïëng cûåu traâo


Höìi töi coân nhoã töi naâo biïët àêu.
HHÀN 98
1
236. Giïëng Ngoåc Haâ vûâa trong vûâa maát
Vûúân Ngoåc Haâ thúm ngaát gêìn xa
Hoãi ngûúâi xaách nûúác tûúái hoa
Coá cho ai àûúåc vaâo ra chöën naây?
CDHN 95

237. Giïëng sêu dêy ngùæn lúä chûâng


Búãi anh baåc trûúác, sau àûâng traách em.
DCNTB II 63

1
Ngoåc Haâ: xûa laâ möåt traåi thuöåc huyïån töíng Nöåi huyïån Vônh Thuêån, kinh thaânh
Thùng Long cuä. Laâng Ngoåc Haâ nay thuöåc quêån Ba Àònh (Haâ Nöåi) nöíi tiïëng vïì nghïì tröìng hoa
cöí truyïìn.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 127

238. Giïëng sêu gaâu nhoã anh úi


Muác sao cho àùång hai núi möåt lêìn.
DCNTB II 63

239. Giïëng sêu gaâu xuöëng bêëm boong


Àùång con caá trñch phuå con caá soâng.
DCNTB I 198

240. Giïëng sêu lêëp laåi sao àêìy


Dêìu thûúng cho lùæm, cú höåi naây cuäng xa.
DCNTB II 133
241. Giïëng sêu thò phaãi thûâng daâi
Coá khön thò chõu khoá ngöìi cho lêu
Em chêìn chûâ cuäng chùèng àûúåc àêu
Sùæm möìi mùæc nhúå anh cêu con caá naây.
CDTH 97
242. Giïëng Yïn Thaái vûâa trong vûâa maát
Àûúâng Yïn Thaái gaåch laát dïî ài
Em vïì bïn êëy laâm chi
Nûúác giïëng thò àuåc àûúâng ài thò lêìy.
CDHN 158
243. Gioá bay cêìu thêëp cêìu cao
Gioá bay cêìu naâo con chó meå coi.
TCBD I 563
244. Gioá bïn àöng, àöång bïn têy
Tuy rùçng noái àêëy nhûng àêy traånh loâng.
NNPD 63
245. Gioá chiïìu naâo bay theo chiïìu nêëy
Trûúác em noái em lêëy chöìng quan
Sao bêy giúâ em chùèng hûúãng giaâu sang?
Maâ ài phúi nùæng baán than àen sò.
TCBD I 407 - 408
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 128

246. Gioá chiïìu thöíi heáo ngoån dûâa


Dûát tònh taåi baån em chûa tiïëng gò.
TCBD I 458

247. Gioá àaánh caânh cau


Gioá àêåp caânh cau
Xeá buöìng lêëy quaã, hoãi nhau phen naây.
QHBN 318

248. Gioá àaánh caânh tre, gioá àêåp caânh tre a


Chiïëc thuyïìn anh vêîn le te àúåi naâng
Gioá àaánh caânh baâng, gioá àêåp caânh baâng b
Dûâng cheâo anh haát, cö naâng haäy nghe.
TCBD I 326 TNPD II 88

BK a - Gioá àêåp caânh tre, gioá àêåp caânh tre VNP1 68 VNP7 192

b - Gioá àêåp caânh baâng, gioá àêåp caânh baâng

VNP1 I VNP7

249. Gioá àaánh àoâ àûa, gioá àêåp àoâ àûa


Sao cö mònh lú lûãng maâ chûa coá chöìng?
Gioá àaánh caânh höìng, gioá àêåp caânh höìng
Hoãi cö mònh àaä muöën lêëy chöìng hay chûa? a
TCBD I 144 TNPD II 88

BK a - Húäi cö mònh àaä muöën lêëy chöìng hay chûa?

VNP1 I 120 VNP7 262 - 263

250. Gioá àêu thöíi maát sau lûng


Daå sao daå nhúá ngûúâi dûng vö cuâng.
HHÀN 174 TCBD I 144

BK VNP7 189:

Gioá sao gioá maát sau lûng

Buång sao buång nhúá ngûúâi dûng thïë naây.

Xem thïm G 340


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 129

251. Gioá àêíy àûa phú phêët ngoån cúâ


Anh àêy lúä vêån taåi chúâ duyïn em.
DCNTB II 133

252. Gioá àêíy àûa phú phêët ngoån cúâ


Anh àêy lúä vêån taåi chúâ duyïn em
Laâm thú nûúác mùæt nhoã lem
Tûúng tû sêìu muöån vò em coá chöìng.
TCBD II 274

253. Gioá àêíy àûa rau dûâa dõu dõu


Anh thûúng naâng liïåu àiïåu xuöëng lïn
Gioá àûa trùng cho muöîi moâng xao xuyïën
Anh xa naâng vò tiïëng thõ phi.
TCBD II 274

Xem thïm G 311

254. Gioá àïm àöng thöíi loân hang dïë


Húäi anh hoåc troâ mûu kïë anh àêu.
HHÀN 79 - 80

Xem thïm G 333

255. Gioá àöng nam möåt daãi àöìng àiïìn


Em chñt khùn trùæng giaãi phiïìn cho ai?
Khùn trùæng em nhuöåm nêu ài
AÁo chaâm boã bõ em thò theo anh.
DCTH 128

256. Gioá àöng nöìm chiïìu höm thöíi laåi


Caá lúä chiïìu laâm haåi àöi ta
CHG 21

257. Gioá àuâng àuâng mûa rung laá heå


Caám thûúng ngûúâi coá meå khöng cha.
CHG 12
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 130

258. Gioá àûa böng laách böng lau


Böng lï, böng lûåu àöë naâng mêëy böng?
HHÀN 49

259. Gioá àûa buåi chuöëi sau heâ a


Anh mï vúå beá boã beâ con thú. b
HHÀN 132

BK a - Gioá àuâa buåi chuöëi sau heâ VNP 1 I 163

b - Anh ham vúå beá boã beâ con thú CHG 26 DCNTB I 198

Xem thïm G 267, 324

260. Gioá àûa buåi chuöëi sau heâ


Buåi mön trûúác cûãa, ai deâ em hû.
HHÀN 132

Xem thïm G 324

261. Gioá àûa buåi chuöëi sau heâ


Chöìng lïët vúå queâ, àêìy túá queåo tay.
TCBDI 408

Xem thïm G 324

262. Gioá àûa buåi chuöëi te taâu


Chaâng nam thiïëp bùæc laâm giaâu ai ùn.
HHÀN 132
263. Gioá àûa buåi heå thúm xa
Em kiïëm núi coá meå coá cha maâ nhúâ.
DCNTB I 197
264. Gioá àûa buåi mña luâm tum
Chöìng töi vûâa ài khoãi, öng truâm túái chi?
DCNTB I 198
265. Gioá àûa buåi truác ngaä quò
Thûúng cha thò phaãi luåy dò, dò úi!
HHÀN 90 TCBD II 294 VNP1 I 156

Xem thïm G 324 V 17


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 131

266. Gioá àûa buöìm haånh raãnh rang


Tiïëng nhú thiïëp chõu, àïí chaâng danh thúm.
HHÀN 235 TCBD II 331, 510 VNP7 214

BK CHG 15:

Gioá àûa buöìng haånh raãnh rang,

Tiïëng oan thiïëp chõu àïí chaâng thúm danh.

267. Gioá àûa buöìng chuöëi sau heâ


Àaä lùm le cö chõ, laåi muöën doâ deâ cö em.
DCNTB II 161

Xem thïm G 259, 324

268. Gioá àûa caânh bûúãi caânh boâng


Gioá àûa cö êëy vaâo loâng cêåu kia.
NGCK 184b
1
269. Gioá àûa caânh liïîu quùçn hiïu
Chim kïu rñu rñt nhû khïu möëi sêìu.
DCNTB II 120

270. Gioá àûa caânh mêån, gioá lêån caânh àaâo a


Vò em anh phaãi ra vaâo töëi tùm
Töëi tùm thò mùåc töëi tùm
Chúâ cho baác meå ài nùçm seä hay
Thoaåt vaâo anh nùæm cöí tay
Xin em àûâng hö hoaán viïåc naây nïn to. b
TCBD I 144 TNPD II 88

BK a - Gioá àaánh caânh mêån, gioá lêån caânh àaâo NGCK 101b

b - Xin em àûâng coá hö hoaán sûå naây noá laåi nïn to NGCK

Xem thïm T 1641

271. Gioá àûa caânh truác la àaâ a


Tiïëng chuöng Thiïn Muå canh gaâ Thoå Xûúng. b

1
Quùçn hiïu: cong voâng.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 132

DCBTT 293 HHÀN 110 TCBD I 326

BK a - Gioá àûa caânh truác la àaâ TCBDII 522

b - Tiïëng chuöng Trêën Voä1 canh gaâ Thoå Xûúng CVPD 8 TCBDII

272. Gioá àûa caânh truác la àaâ a


Tiïëng chuöng Trêën Voä canh gaâ Thoå Xûúng b
Mõt muâ khoái toãa ngaân sûúng c
Nhõp chaây Yïn Thaái, mùåt gûúng Têy Höì.
CDHN14 HT 129

BK a - Phêët phú ngoån truác trùng taâ bk CDHN

b - Tiïëng chuöng Trêën Quöëc canh gaâ Thoå Xûúng bk CDHN

- Tiïëng chuöng Thiïn Muå, canh gaâ Thoå Xûúng

bk CDHN bk HT

c - Tuyïåt muâ khoái toãa ngaân sûúng

VNP1 II 165 - 166 VNP7 130

273. Gioá àûa cêy caãi vïì trúâi

Rau rùm úã laåi chõu lúâi àùæng cay. a

CHG 8 CVPD 16 HHÀN 110 - 111, 235 HT 292


TCBD I 225 TNPD I 137 VNPS 76a

BK a - Rau rùm úã laåi chõu àúâi àùæng cay NNPD 63

NASL IV 26a:

Gioá àûa cêy caãi lïn trúâi

Rau rùm úã laåi chõu muâi àùæng cay.

Xem thïm G 229

274. Gioá àûa cêy cuác ngaä quyâ


Ba nùm chûåc tiïët coân gò laâ xuên.
NGCK 144b

Xem thïm L 314

275. Gioá àûa cêy cuác ngaä quyâ

1
Trêën Voä: (coân goåi laâ Trêën Vuä) tûác àïìn Quaán Thaánh úã cuöëi àûúâng Thanh Niïn ven Höì
Têy. Àïìn coá quaã chuöng àuác nùm 1677 cuâng möåt luác vúái tûúång àöìng Trêën Voä nöíi tiïëng.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 133

1
Ài àêu maâ boã cöë tri àúåi chúâ
Töi nhúá ngûúâi nhên ngaäi cuä ngaây xûa
Chúâ ngûúâi hïët sûác àïí töi giaäi loâng
Möåt mònh möåt ngoån àeân chong
Liïåu maâ gùæn boá, coá cöng töi chúâ
Ruâ rò saáo thöíi keân àöi
Cöng ngûúâi àaä vêåy, cöng töi thïë naâo?
Àûáng nuái naây, tröng nuái noå coân cao
Àûáng con söng naây, tröng con söng noå,
sêu naâo sêu hún.
QHBN 290
276. Gioá àûa cêy cûãu lñ hûúng
Giúâ xa cha meå, thêët thûúâng bûäa ùn. a
HHÀN 90
BK a - ÚÃ xa cha meå thêët thûúâng bûäa ùn NPNN 14a
277. Gioá àûa cêy cûãu lñ hûúng
Giúâ xa cha meå thêët thûúâng bûäa ùn a
Sêìu riïng bûäa chùèng muöën ùn b
Àaä bûng lêëy baát laåi dùçn xuöëng mêm.
NGCK 111b
BK a - Tûâ xa cha meå thêët thûúâng bûäa ùn
QPHT 6a, 6b TNPD II 87
- Xa cha xa meå thêët thûúâng bûäa ùn CDTH 164
HT 214 bk TNPD II VNP1I 153 VNP7 310
b - Sêìu riïng cúm chùèng muöën ùn
HT PTK 13a QPHT TNPD II VNP1 I VNP7
- Sêìu riïng cúm chùèng buöìn ùn bk TNPD II
- Sêìu riïng con chùèng muöën ùn CDTH
Xem thïm S 91

1
Cöë tri: baån cuä.*
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 134

278. Gioá àûa cêy cûãu lñ hûúng


Hai ngûúâi hai hoå maâ thûúng nhau cuâng.
HHÀN 174 TCBD I 144

279. Gioá àûa cêy cûãu lñ hûúng


Tûâ ngaây anh ngûúåc, em thêët thûúâng bûäa ùn.
CDTCM 32

280. Gioá àûa cö Têën cö Têìn


Cö lùn xuöëng giïëng ai vêìn cö lïn.
NGCK 138b

281. Gioá àûa cöåt phûúán hao dêìu


Thûúng em àïí daå chúá sêìu maâ hû.
HHÀN 174 TCBD I 144

282. Gioá àûa diïìu gioá höåi mêy


Gioá àûa cö êëy laåi àêy ùn trêìu
Ùn trêìu thò nhaã baä trêìu
Khöng ùn thò vûát, noái chi nhau nùång lúâi.
DCNTB II 63

Xem thïm G 307

283. Gioá àûa duyïn túái gaác Àùçng


Sao coân tûúãng gioá, tröng trùng hûäng húâ
Thûúng naâng, naâng cûá laâm ngú
Bao giúâ kïët toác xe tú húäi naâng.
DCTH 178

Xem thïm G 294

284. Gioá àûa àoãng àaãnh laá me


Mùåt röî hoa meâ anh thêëy anh thûúng.
HHÀN 235

285. Gioá àûa, àûa lûúát choâm thöng


Gioá bay, thöng cöîi nhû löìng boáng ngên
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 135

Suöëi trong leo leão trïn ngaân


Kòa con chim phûúång soi laân suöëi trong.
CDTCM 81

286. Gioá àûa gioá àêíy böng trang


Ai àûa ai àêíy duyïn naâng túái àêy?
Túái àêy thò phaãi úã àêy a
Bao giúâ beán rïî xanh cêy haäy vïì.
HHÀN 174 HT 173

BK a - Túái àêy thò úã laåi àêy DCNTB I 227

287. Gioá àûa gioá àêíy böng trang a


Böng buáp vïì naâng böng núã vïì anh.
CHG 13 HHÀN 174, 269 HT 173

BK a - Gioá àuâa böng cuác, böng trang VNP1 I 92

- Gioá àûa böng cuác böng trang TCBD I 563 VNP7 222

288. Gioá àûa gioá àêíy mêy àuâa a


Gùåp àêu hay àoá keán lûâa maâ chi. b
DCNTB I 198 HHÀN 174

BK a - Gioá àûa gioá àêíy duyïn àûa DCNTB II 99


- Gioá àûa gioá àêíy mêy mûa TCBD I 210

b - Gùåp àêu hay àoá keán lûâa laâm chi DCNTB II

289. Gioá àûa gioá àêíy vïì rêîy ùn coâng


Vïì söng ùn caá, vïì àöìng ùn cua.
HHÀN 49

290. Gioá àûa laá chuöëi te taâu


1
Lêëy chöìng Vùn Phuá , khöng giaâu cuäng vui.
DCBTT 291

291. Gioá àûa lùæt leão caái bêìu


1
Àïí qua qua chõu, khöng cêìu lûåu lï.

1
Vùn Phuá: möåt àõa àiïím thuöåc tónh Quaãng Bònh.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 136

DCNTB II 99

292. Gioá àûa lùæt leão cöåt choâi


Anh àen nhû rûáa, maâ àoâi vúå xinh.
DCNTB II 99

293. Gioá àûa liïîu yïëu mai cùçn


Liïîu yïëu mùåc liïîu, mai cùçn mùåc mai.
HHÀN 174

BK CHG 23:

Gioá àûa liïîu yïëu mai hoaâng

Liïîu yïëu mùåc liïîu, mai hoaâng mùåc mai.

294. Gioá àûa mûúâi taám laá me


Mùåt röî hoa meâ ùn noái coá duyïn.
HHÀN 174

Xem thïm G 284

295. Gioá àûa mûúâi taám laá xoaâi


Bïn vùn bïn voä coá taâi haát thi.
CHG 19 HHÀN 111

296. Gioá àûa mûúâi taám laá xoaâi


Lêëy chöìng Bònh Àõnh cho daâi àûúâng ài.
CVPD 9 TCBD II 522 VNP7 222

Xem thïm M 666

297. Gioá àûa ngoån coã phêët phú, ngoån cúâ phú phêët
Nöìi àöìng söi, nöìi àêët cuäng söi
2 3
Bêåu vúái qua duyïn núå raä rúâi
Túái lui chi nûäa àûáng ngöìi uöíng cöng.
HT 436

1
Qua: töi, tao, túá,... (àaåi tûâ ngöi thûá nhêët).*
2
Bêåu: chõ, cö, em,... (àaåi tûâ ngöi thûá hai) thûúâng chó nûä.
3
Qua: töi, tao, túái,... (àaåi tûâ ngöi thûá nhêët).
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 137

1
289 Gioá àûa caânh liïîu hiïu quùçn
Söng sêu coá chöî, àêët bùçng coá núi.
DCNTB II 99

299. Gioá àûa öí döåt ton ton


2
Àöìng Trùm coá löî, Phûúác Sún coá voâi.
DCNTB I 197

300. Gioá àûa öng àöåi vaâo Kinh a


Baâ àöåi thûúng tònh cùæp noán chaåy theo. b
NNPD 63 TCBD II 331 TNPD I 37

BK a - Gioá àûa öng àöåi vïì Kinh TCBD I 408

- Gioá àûa öng àöåi vïì dinh CVPD 12

- Gioá àûa öng àöåi vö kinh VNP1 II 41 VNP7 347

b - Baâ àöåi thêët tònh xaách noán chaåy theo TCBD I

- Muå àöåi thûúng tònh xaách noán chaåy theo CVPD

301. Gioá àûa öng àöåi vïì Kinh


Baâ àöåi thûúng tònh, cùæp noán chaåy theo
Öng àöåi thò cúäi con heo
Baâ àöåi thò cúäi con meâo coân tú
Töi lêëy öng àöåi töi nhúâ
Coân seát baát gaåo bêy giúâ chia àöi
Bùæc lïn suâng suåc vûâa söi
Tröëng giuåc ba höìi laåi chùæt nûúác ài
Trúâi úi sinh giùåc laâm chi?
Cho chöìng töi phaãi ra ài chiïën trûúâng!
CDTH 52

Xem thïm T 1990, 1991, 1992

1
Hiïu quùçn: cong voâng.
2
Àöìng Trùm,Phûúác Sún: caác àõa àiïím thuöåc tónh Bònh Àõnh.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 138

302. Gioá àûa öng àöåi vïì Taâu


Baâ àöåi úã laåi xuöëng baâu bùæt cua
Bùæt cua laâm mùæm cho chua
Gúãi vïì öng àöåi khoãi mua töën tiïìn.
TCBD I 407

303. Gioá àûa taâu chuöëi tan taânh


Em àem duyïn ài baán böën cûãa thaânh khöng ai mua.
HPV 167

304. Gioá àûa taâu laá tan taânh


Öm duyïn ài baán, böën phña thaânh àïìu hay.
DCBTT 264

305. Gioá àûa thuyïìn göî qua söng


Hoãi ai bïn êëy coá chöìng hay chûa.
DCNTB I 198

306. Gioá àûa thuyïìn göî qua söng


Hoãi ai trong êëy coá chöìng töi khöng?
HHÀN 132

307. Gioá àûa túâ giêëy lïn mêy


Gioá àûa cö tuá vaâo àêy ùn trêìu. a
NNPD 63

TCBD I 144 TNPD I 137

BK a - Gioá àûa cö êëy laåi àêy xúi trêìu NGCK 120b

Xem thïm G 282

308. Gioá àûa túâ giêëy lïn mêy


Gioá àûa cö êëy laåi àêy ùn trêìu
Yïu nhau thò neám baä trêìu
Chúá neám gaåch àaá vúä àêìu nhau ra.
TNPD II 88

Xem thïm Y 61
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 139

309. (a) Gioá àûa traái mñt qua raâo


1
Chiïìu mai hoå túái, khöng biïët chaâo ngûúâi mö
Chaâo thúâi chaâo meå chaâo cha
2
Chaâo öng bûng quaã, chaâo baâ mai dong
Anh chaâo cheán rûúåu cho xong
3
Tiïìn heo, baåc deä , àöi voâng trùm hai
4
Ruöång sñnh lïî ài saáu saâo daâi
Sau ra chaâo hoå, hoå cho hai chuåc àöìng.
DCNTB II 152

(b) Gioá àûa traái mûúáp qua raâo


Àïën mai hoå túái biïët chaâo laâm sao
Chaâo thúâi chaâo meå chaâo cha
5
Chaâo öng bûng höåp, chaâo baâ mai dong
Mai dong laâm möëi cho xong
Nïn vúå nïn chöìng, ài tïët àêìu heo.
DCNTB I 253

310. Gioá àûa traái mûúáp tooâng teng


Lêëy chöìng phuâ thuãy, cöåc cheng ngêìy ngaâ.
DCNTB II 161

311. Gioá àûa trùng con muöîi moâng xao xuyïën


Anh xa naâng vò tiïëng thõ phi. a
HHÀN 174

BK a - Anh xa naâng vïì tiïëng thõ phi CHG 12

Xem thïm G 253

312. Gioá àûa trùng laâ trùng àûa gioá

1
Mö: naâo. Ngûúâi mö: ngûúâi naâo.*
2
Mai dong: ngûúâi laâm möëi. Baâ mai dong. Baâ möëi.*
3
Baåc deä: tiïìn trao cho nhaâ gaái àïí may quêìn aáo cho cö dêu.*
4
Sñnh lïî: lïî cûúái.*
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 140

Trùng lùån röìi, gioá biïët àûa ai


Gioá àûa trùng thò trùng àûa gioá
Quaåt noå àûa àeân, àeân coá àûa ai.
DCNTB I 99

313. Gioá àûa trùng, laâ trùng khöng àûa gioá


Quaåt noå àûa àeân, àeân coá àûa ai
Lúâi thõ phi, gaác àïí ngoaâi tai
Àûâng àem vö daå maâ sai lúâi nguyïìn
Dêìn daâ boáng ngaã trùng nghiïng
Trùm vui vïì baån, ngaân phiïìn vïì ta.
DCNTB I 253

314. Gioá àûa trùng thò trùng àûa gioá


Quaåt noå àûa àeân, àeân coá àûa ai.
HHÀN 175 TCBD I 326 VNP7 222

315. Gioá àûa trùng thò trùng àûa gioá


Quaåt noå àûa àeân, àeân coá àûa ai?
Trùm nùm àaá naát vaâng phai
Àaá naát mùåc àaá, vaâng phai mùåc vaâng!
HT 417

316. Gioá àûa trùng thò trùng àûa gioá


Trùng lùån röìi gioá biïët àûa ai.
HHÀN 175 HT 165 TCBD I 326 TCBD IV 19 VNP7 222

317. Gioá àûa trùng, trùng thanh vùçng vùåc


Trùng àûa gioá, gioá maát hiu hiu
Ngaây raây anh àûúåc chöî tên yïu
Nghôa nhún höìi trûúác em kïu thêëu trúâi!
Uöíng cöng em cùån keä mêëy lúâi
Uöíng cöng trao thuöëc, trao trêìu
Uöíng cöng noáng laånh nhûác àêìu em thùm
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 141

Uöíng cöng mang tiïëng mang tùm a


Uöíng cöng luåm cuåm ba böën nùm vúái chaâng
Höìi naâo ngùn ngaã àoán àaâng
Bêy giúâ hoãi thiïåt baån vaâng thûúng ai?
TCBD I 458

BK a - Uöíng cöng em mang tiïëng chõu tùm TCBDI 255

- TCBD I chó ghi àïën hïët doâng naây.


1
318. Gioá àûa tuâng baá xiïu liïn a
Hiïìm vò hai chûä núå duyïn phaãi tuây.
bk a - Gioá àûa tuâng baá ngaã nghiïng

DCBTT 221

319. Gioá giuåc àûa duön, lan hûúâng tûâ nhuyå


Anh coá thêëy naâng chiïìu luåy meå cha.
HHÀN 235

320. Gioá giuåc nhaânh sung, nhaânh tuâng rang raãng


Anh muöën giuåc caái nhên tònh, baãng laãng taåi em.
HHÀN 175

321. Gioá hiu hiu dêy chòu àûát àoaån


Êm can trúâi nhúá baån ta xûa
Baån cuä xûa nay àaâ liïåt böå
Giaã khaách àaâng thûúång löå hoãi thùm.
CHG 11

322. Gioá hiu hiu dêy chòu àûát àoaån


Êm can trúâi, nhúá baån khi xûa
Biïín coá caån, nhûng loâng khöng caån
Non coá moân, nghôa baån chùèng vong.
DCNTB I 227

323. Gioá lïn röìi, cùng buöìm cho sûúáng

1
Xiïu liïn: ngaã theo, daåt.*
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 142

1
Gaác cheâo lïn, ta nûúáng khö khoai
Nhêåu cho tiïu hïët mêëy chai
Boã ghe nghiïng ngûãa khöng ai chöëng cheâo.
HT 454

324. Gioá luâa buåi chuöëi sau heâ


Anh mï vúå beá, boã beâ con thú
Gioá àûa buåi truác ngaä quò
Thûúng cha phaãi chõu luåy dò, dò úi!
VNP7 299

Xem thïm G 259, 260, 261, 265, 267, V 17

325. Gioá maát trùng thanh, yïën anh gùåp gúä


Thiïëp àûúåc gùåp chaâng than thúã àöi cêu
Thûúng nhau àïm nhúá ngaây sêìu
2
Àoá àêy xa ngaái , daå thiïëp rêìu heáo hon.
DCBTT 156

326. Gioá muâa heâ con ve kïu tiïëng dïë


Thiïëp caãm ún chaâng boáng xïë trùng nghiïng.
DCNTB I 197

327. Gioá muâa thu mêy muâ trùng töëi


3
Anh khöng nhúá lúâi thïå haãi minh sún
Nay àaâ coá vúå coá con
Phónh duyïn em tûâng chùång, lúä möëi tö son ai àïìn?
DCBTT 98

328. Gioá muâa thu meå ru con nguã


Chùn thiïån àûúâng êëp uã nùm canh.
NASL I 13a

329. Gioá muâa thu meå ru con nguã

1
Khö khoai: caá khoai phúi khö.
2
Ngaái: vùæng, xa. Xa ngaái: xa vùæng.*
3
Thïå haãi minh sún: chó biïín maâ thïì, chó nuái maâ heån.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 143

Àïm nùm canh chêìy, meå thûác àuã vûâa nùm


Gioá muâa heâ, ai deâ baåc phêån a
Chúá mêëy con trùng naây thúâi vêån àaão àiïn. b
VNP7 476

BK a - Gioá muâa heâ ai veä baåc phêån HT 459

b - Cho mêëy con trùng naây thúâi vêån àaão àiïn HT

330. Gioá muâa thu meå ru con nguã


Nùm canh chêìy, thûác àuã nùm canh.
HHÀN 90 VNP1 I 144 VNP7 306

331. Gioá mûa xaâo xaåc laá xoaâi


Ai àûa duyïn baån laåc loaâi àïën àêy.
HPV 69

332. Gioá nam hêy hêíy chiïìu höm


Xong viïåc gùåt haái öm con thaã diïìu
Àiïìn viïn laâ thuá tiïu dao
Khöng danh lúåi lùæm chùèng chiïìu luåy ai.
TCBD III 299

333. Gioá nam non thöíi loân hang dïë


Tiïëng anh hoåc troâ mûu kïë àïí àêu?
- Mûu kïë anh àïí laåi nhaâ
Ai deâ em hoãi anh maâ àem theo.
TCBD I 563

Xem thïm G 254

334. Gioá nam thöíi kiïåt àïm trûúâng


Nghôa nhên àaâ trûúång, cûåc àûúâng xa xuöi.
DCNTB II 133

335. Gioá nam thöíi laånh phoâng hûúng


Bûäa nay múái biïët tònh thûúng cuãa naâng
Daåo chúi cho biïët àuã àaâng
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 144

Hoåa may coá gùåp baån vaâng gaá duyïn.


TCBD IV 25

336. Gioá nam thöíi xuöëng loâ vöi


Ai àöìn vúái baån ta coá àöi àïí baån buöìn
Dûâng chên bûúác xuöëng ghe buön
Soáng bao nhiïu dúån, daå anh buöìn bêëy nhiïu
Caánh buöìm thöíi gioá hiu hiu
Buöìm xiïu cuäng mùåc, tònh yïu ta troån niïìm.
DCNTB I 253

337. Gioá nöìm laâ gioá nöìm nam


Traách chaâng quên tûã ùn tham khöng chaâo.
TCBD II 191 TCBD III 148, 476 TNPD I 137

338. Gioá nöìm laâ gioá nöìm nam


Traách ngûúâi quên tûã ùn tham khöng giaâu
Gioá nöìm laâ gioá nöìm nöm
Traách ngûúâi quên tûã coá möìm khöng ùn.
HHÀN 175 THÀQ7

339. Gioá nöìm laâ gioá nöìm nöm


Traách chaâng quên tûã coá möìm khöng ùn.
TCBD I 509 TCBD III 148, 476 TNPD I 137

340. Gioá sao gioá maát trïn àêìu


Daå sao daå nhúá, daå sêìu ngûúâi dûng?
Gioá sao gioá maát sau lûng
Daå sao daå nhúá ngûúâi dûng thïë naây?
HT 375 DCTH 155

Xem thïm G 250

341. Gioá thöíi buöìm bï, böën bïì quaånh vùæng


Thiïëp caách mùåt chaâng khöng nhùæn, noã nhe
Möåt mònh em àûáng giûäa thuyïìn beâ
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 145

Tûåa höì nhû con ve noå hay ve ve kïu sêìu.


DCBTT 105

342. Gioá thöíi hiu hiu, chñn chiïìu ruöåt thùæt


Nhòn sao phûúng bùæc, nûúác mùæt chaãy bïn àöng
Ai baây chi chuyïån vúå vúå chöìng chöìng
1
Khiïën em phaãi chõu nùång loâng tû lûúng
- Mêy taånh sao thûa, anh xem trúâi chûa saáng
Nghe lúâi em than oaán, anh khöng àùång laåi gêìn
Khiïën cho gan daå khöng dêìn maâ àau.
DCNTB I 140

343. Gioá thöíi liu riu, chñn chiïìu ruöåt thùæt


2
Laâm chi chöå chùæc thïm thûúng
Tûúãng laâ toác vêën tú vûúng
Khöng hay bïn baån súám àûúâng vúå con.
DCBTT 95

344. Gioá thöíi lung tung


Buöìm chaåy lang tang
Bêån mö bêån naây thiïëp nhúá tröng chaâng
Sao ngûúâi baån cuä àûáng khoác thûúng möåt mònh?
DCBTT 62

345. Gioá trïn nhaânh rung cêy nghiïng ngaã


Ve kïu sêìu, trong daå bêng khuêng
Gûãi lúâi vïì nhùæn vúái tònh nhên
Bêëm tay kïí thûã, aái ên ñt nhiïìu
Nhúá khi mö, khuya súám mô miïìu
Gioá àûa duyïn àêíy, dùåt dòu loâng thûúng
Nhúá khi mö, àaåp tuyïët giaây sûúng

1
Tû lûúng: suy nghô, tñnh toaán.*
2
Chöå chùæc: gùåp nha (Tiïëng àõa phûúng).*
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 146

Boáng trùng nghiïng, mùåt trúâi ngaã,


khöí trùm àûúâng baån biïët chûa
Baån khöng nhúá khi höìi miïëng thuöëc gûãi,
miïëng trêìu àûa
Tònh khöng thûúng, sao heån súám hoâ trûa húäi mònh
Baån noái baån khöng tham giaâu, phuá quyá coi khinh
Cúá sao baån phuå nghôa mònh, baån úi!
Con caá ham möìi laå, quïn khuác söng daâi
Con chim ham caãnh laå, àûáng hoát hoaâi nhaânh cêy
Gêåt guâ chim gaáy lêìu têy
Chim cu úi! chim cu húäi! Löìng àêy, haäy trúã vïì.
DCNTB I 270

346. Gioá tûâ hang àaá gioá ra


Gioá nam gioá bùæc àöi ta phiïìn loâng.
NASL I 7b

347. Gioá tûâ höëc àaá gioá ra


Gioá nam, gioá bùæc, àöi ta phiïìn loâng
Àïm muâa àöng laånh luâng khöng göëi
Anh coá vúå röìi noái döëi rùçng khöng
Buöìn tònh hêy hêíy gioá àöng
Muâi hûúng cuäng thõnh, muâi höìng cuäng ûa
Anh hai mûúi möët àang vûâa
Em hai mûúi chùén em chûa coá chöìng
Nhaác nghe thêëy tiïëng chuöng àöìng
Phûúång hoaâng nghe tiïëng xöí löìng maâ ra.
NASL II 6b - 7a

348. Gioá vaâng hiu hùæt àïm thanh


Àûúâng xa, dùåm vùæng, xin anh àûâng vïì
Maãnh trùng àaä troát lúâi thïì
Laâm chi àïí gaánh nùång nïì riïng ai!
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 147

HT 173 TCBD I 144 TNPD II 88 VNP1 I 63


VNP 7 186 - 187

(b) Gioá nam non thöíi loân hang chuöåt


Nghe em coá chöìng anh àûát ruöåt, àûát gan
Gioá vaâng hiu hùæt àïm thanh
Àûúâng xa dùåm vùæng, xin anh àûâng vïì
Maãnh trùng àaä troát lúâi thïì
Laâm chi àïí gaánh nùång nïì riïng ai.
TCBD I 457 - 458

349. Gioá vaâng hiu hùæt àïm thanh


Àûúâng xa nhaâ ngaái sao anh vöåi vïì?
- Anh vïì vaâi bûäa anh ra
Àem em vúái meå vïì nhaâ úã chung.
CDTH 184 HT 382

350. Gioãi giang chúá vöåi khoe taâi


Söng sêu saâo vùæn, bïí trúâi mïnh möng
- Nûúác to soáng caã khön chûâng
Àaä vaâo gian hiïím khuyïn àûâng non tay. a
DCTH 91
BK a - Àaä vaâo gian khöí khuyïn àûâng non tay HT 363

351. Gioång àúân ai nghe àaâ hoâa nhaä


Tiïëng tú àöìng ró raã khoan thai
1
Khaách Chung Kò ngöìi nhûäng lùæng tai
Xui loâng êm thêìm phiïìn muöån, muöën xûúáng hoåa
àöi baâi nghe chúi.
DCBTT 149

352. Giú tay anh hûáng sûúng trúâi


Rûãa sao cho saåch nhûäng lúâi thõ phi. a

1
Chung Kò: (tûác laâ Chung Tûã Kò) xem chuá thñch Baá Nha úã A 482.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 148

DCNTB II 28

BK a - Rûãa laâm sao saåch nhûäng lúâi thõ phi CHG 27

353. Giú tay bùæt lûún, lûún trûúân vö coã


Bùæt quaå, quaå boã quaå bay
Kïí tûâ ngaây chaâng boã thiïëp àêy
Bûng baát cúm àöi haâng luåy nhoã, daå buöìn thay húäi buöìn!
CDTCM 81

354. Giú tay khoaát baån khoan cûúâi


Mua lêìm baåc giaã taåi ngûúâi baán buön.
DCBTT 231

355. Giú tay trao miïëng trêìu cau


Loâng tin trao laåi cho nhau ñt nhiïìu.
CDTCM 32

356. Giú tay vñt ngoån tre coâng


Hoãi thùm anh thûã trong loâng thûúng ai.
DCBTT 223

357. Giúã saách ra lïå sa ûúát saách a


Quïn chûä àêìu baâi vò búãi nhúá em.
HHÀN 175

BK a - Giúã saách ra xem, lïå sa ûúát saách DCNTB I 209

358. Giúã xem möåt chuyïån phong tònh


Cho loan nhúá phûúång cho mònh nhúá ta
Nhúá nhau nïn thêët nïn gia
Nïn cûãa nïn nhaâ nïn vúå nïn con
Chim thaái qui rñu rñt trïn non a
Ûúác chi ta àûúåc vúå con nhû ngûúâi. b
THQP 17a

BK a - Chim thoå mi reáo rùæt trïn non TNPD II 88

- Chim hoåa mi reáo rùæt trïn non TCBD I 144 - 145


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 149

TCBD II 274 TCBD III 476

b - Ûúác gò ta àûúåc vúå àûúåc con nhû ngûúâi TNPD II

- Ûúác gò ta àûúåc vúå con nhû ngûúâi

TCBDI TCBDII TCBDIII

359. Giuåc ngûåa buöng cûúng lïn àaâng thûúång löå


Trúâi húäi trúâi duyïn núå vïì àêu.
CHG 18

360. Giûä mònh laåi giûä cho ngûúâi


Caái thên àöåi àaá vaá trúâi laâ àêy.
HHÀN 258

361. Giûä saâo maâ àúåi nûúác lïn


Giûä duyïn àúåi baån cho nïn àïën giúâ
Chúâ em àaä uöíng cöng chúâ
Bao nhiïu cöng àúåi, coá ai ngúâ uöíng cöng
- Ngûúâi ta sang söng töi cuäng sang söng
Sang söng thaânh vúå thaânh chöìng
Em sang söng, em xaách noán vïì khöng
Trûúác theån cuâng baån, sau uöíng cöng öng cheâo àoâ
Biïín kia ai biïët maâ doâ
Biïët ngûúâi biïët mùåt, ai ào àûúåc loâng
Linh àinh chiïëc baách giûäa doâng
Bao nhiïu bïën nûúác, bêëy loâng nhúá mong
Tiïëc cöng cheã nûáa àan löìng
Chim cu khöng gaáy, cûåc loâng lùæm thay
Bêy giúâ anh àaä nghe ai?
AÁo ngùæn cöë mùåc, aáo daâi vêët ài
ÖËi öng Trúâi úi! Sao núä àem baåc àöíi chò!
DCNTB I 270 - 271

362. Giûäa caãnh trúâi mûa rúi laác àaác


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 150

Anh coá thûúng em bêån khaác seä hay


ÚÃ àêy gêìn meå gêìn thêìy
Biïët laâ haåt ngoåc vaâo tay ai cêìm?
Cho nïn gioåt lïå khön cêìm
Tuái trêìu khùn mùåt ûúát àêìm nhû mûa.
DCTH 178 - 179

363. Giûäa àûúâng àûát gaánh tûúng tû


Taåi daå em tûâ chùèng phaãi taåi anh.
CHG 10

364. Giûäa laâng coá cêy àa xanh


Gioá àaánh möåt caânh, tûúi vêîn hoaân tûúi.
TNPD I 137

365. Giûäa laâng coá möåt cêy àa


Ngûúâi ngoan nghó maát, ngûúâi hiïìn tûåa nûúng
Treâo lïn traái nuái tam thûúng
Thûúng àöi con chim loan phûúång qua nûúng ùn xoaâi
Khen ai xïëp àaá xêy thaânh
Tònh tang tang tñch, tñnh tööng töìöng tõch
Trïn trúâi ruåc rõch
Ngaây gioá àïm trùng
Chuáng töi hoãi ngûúâi coá lêëy chuáng töi chùng?
QHBN 213

366. Giûäa ngaây muâng taám thaáng tû


Caái cua caái caáy caái lû ùn thïì.
NASL I 12b
367. Giûäa trúâi cêy caã boáng cao
Nhên duyïn àaä àõnh xe vaâo cho anh
Trùm nùm kïët súåi chó maânh
AÁi ên gùæn boá chung tònh keo sún.
CDTH 97
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 151

368. Giûúng cung maâ bùæn con coâ


Con coâ noá lùån, con coâ noá bay.
NGCK 151a

BK KSK 9a:

Giûúng tïn ra bùæn con coâ


Con le noá lùån, con coâ noá bay.
369. Giûúng cung rùæp bùæn phûúång hoaâng
Chùèng may laåi gùåp möåt àaân chim ri.
VNP7 96

370. Giûúng cung sùæp bùæn phûúång hoaâng a


Chùèng may laåi phaãi möåt àaân chim ri b
Lêëy saâo maâ àuöíi noá ài c
Noá kïu rñu rñt keão thò àiïëc tai. d
TCBD I 509 TNPD II 88

BK a - Giûúng cung rùæp bùæn phûúång hoaâng NASL IV 51a

- Giûúng cung maâ bùæn phûúång hoaâng NGCK 184a

b - Khöng ngúâ laåi phaãi möåt àaân chim ri NASL IV

c - Lêëy saâo rùæp àuöíi noá ài NASL IV


d - Keão kïu rñu rñt vêåy thò àiïëc tai NASL IV

- Noá kïu reáo rùæt keão thò àiïëc tai NGCK

371. Giûúâng doåc maâ traãi chiïëu ngang


Chaâng ngöìi möåt goác
Thiïëp ngöìi möåt goác
Chaâng than, thiïëp khoác
Thiïëp khoác, chaâng than
Khung cûãi bùæc ngang, thoi naâng biïëng dïåt
Em vùæng anh möåt ngaây, moãi mïåt chên tay.
VNP1 I 97 VNP7 229

(b) Giûúâng doåc maâ traãi chiïëu ngang


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 152

Chaâng ngöìi möåt goác, thiïëp ngöìi möåt goác


Chaâng than thiïëp khoác, thiïëp khoác chaâng than
Huú chao! cêy uáa laá vaâng
Nûúác àêu maâ tûúái cho hoaân nhû xûa.
DCNTB II 24 - 25 HT 435

372. Giûúâng doåc maâ traãi chiïëu ngang


Möîi àûáa möåt goác, anh than em sêìu
Nghe chim noá hoát rêìu rêìu
Dûáa bao nhiïu traái, em sêìu bêëy nhiïu
Em xin anh àïí em traãi chiïëu phaãi chiïìu
Cho hai àûáa vaâo giûäa, cho hïët àiïìu thúã than.
DCNTB I 254

373. Giûúâng leâo maâ traãi chiïëu mêy


Laâm trai hai vúå nhû dêy buöåc mònh a
HHÀN 235

BK a - Laâm trai hai vúå nhû mêy buöåc mònh TCBD I 210

374. Giûúâng naây ai traãi chiïëu àêy?


Àïm qua khöng nguã, àïm nay khöng nùçm
Möåt chùn àùæp chaã kñn chên
Hai chùn àùæp àïí muön phêìn xoát xa
Ba chùn thûúng nhúá caã ba
Hay laâ mònh àaä nùm ba túá thêìy?
Hay laâ mònh giêån ta àêy
Mònh cho ta biïët möåt giêy keão sêìu?
Tin ài möëi laåi àaä lêu
Mònh vïì lêëy vúå àïí sêìu cho ta
Caâng nom caâng böíng caâng xa
Chaâng vïì lêëy vúå cho ta lêëy chöìng
Àöë ai khuyïn gioá boáng thöng
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 153

Àöë ai xui giuåc cho röìng phun mûa


Ruöåt tùçm böëi röëi voâ tú
Tay khoan tay reä, cho thûa möëi sêìu
Naâo khi coá möåt buöìng cau
Giêëu thêìy giêëu meå cho sau boáng àeân
Laâm quen maâ chaã nïn quen
Laâm baån mêët baån ai àïìn cöng cho!
Bêy giúâ túâ êëp lêëy mo
Mo êëp lêëy beå maâ mo chaã rúâi
Bêy giúâ túâ raä mo rúi
Àöi ta chïính maãng möîi ngûúâi möåt phûúng.
VNP7 235 - 236

375. Giûúâng röång thò gheá lûng vaâo


Nghòn nùm ai coá tú haâo vúái ai. a
NNPD 64 TNPD I 138

BK a - Nghòn nùm ai coá tú haâo àïën ai VNP7 233

376. Goåi àoâ chùèng thêëy àoâ sang


Buöåc lûng con nhaái, àïën chaâng àûa tin.
DCNTB I 198

BK HHÀN 177:

Kïu àoâ chùèng thêëy àoâ sang

Buöåc lûng con nhaái mûúån chaâng àem tin.

377. Goåi laâ chuát nghôa trêìu vaâng


Xin em giûä gòn chung thuãy, chúá phuå phaâng qua chi.
DCNTB II 109

378. Göî kiïìn anh àïí àoáng caây a


Göî lim göî sïën anh nay àoáng bûâa
Rùng bûâa taám caái coân thûa
Lûúäi caây taám têëc àaä vûâa luöëng to b
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 154

Muöën cho luáa naãy böng to


Caây sêu bûâa kyä phên tro cho nhiïìu.
HT 111 TCDG 37 TNPD II 86 VNP1 I 42 VNP7 176

BK a - Göî nghiïën anh dïî àoáng caây TCBD I 611

b - TCBD I chó ghi àïën hïët doâng naây

Sûãa laåi: Göî kiïng... TNPD II = Göî kiïìn

379. Göî trùæc àem laát vaán cêìu


Yïën saâo àem nêëu vúái àêìu töm khö.
NNPD 61
TCBD I 509 TNPD I 130

380. Göëi chùn göëi chiïëu chùèng ïm a


Göëi luåa chùèng mïìm bùçng göëi àêìu tay. b
KSK 7b NGCK 139b TNPD I 130

BK a - Göëi mïìn göëi chiïëu khöng ïm

HT 160 VNP1 I 60

- Than rùçng göëi gêëm khöng ïm

HHÀN 248 TCBD II 336

b - Göëi luåa khöng mïìm bùçng göëi tay em HT VNP1I

- Göëi luåa chùèng mïìm bùçng göëi tay em TCBD I 145


- Göëi dûåa khöng mïìm bùçng göëi tay anh

HHÀN TCBD II

Xem thïm C 1751 À 408

381. Göëi luön chùèng àùång giao àêìu,


Trai thûúng baát ngaát, gaái sêìu bú ngú.
CHG 29

382. Göëi luön möåt göëi àöi àêìu,


Chung tònh chûa maän tröëng lêìu vöåi tan.
CHG 16

383. Göëi rúm theo phêån göëi rúm,


Ai cho dûúái thêëp maâ chúâm lïn cao.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 155

CHG 23

384. Gúãi lúâi thùm huïå viïëng lan


Töët tûúi cho biïët khö cùçn cho hay.
DCBTT 254

385. Gúãi thú chùæc chùæn chi thú


Hai ta töët àúåi töët chúâ thò nïn.
DCBTT 254

386. Gúãi thú em lêåu baån cûúâi


Gúãi lúâi coá thêëu cho ngûúâi àùång khöng?
DCBTT 231

387. Gúãi thú möåt bûác


Àïm nùçm thöín thûác, daå nhûäng luöëng tröng
Biïët laâm sao cho vúå gùåp chöìng
Cho eán hiïåp nhaån
Gan teo tûâng àoaån, ruöåt thùæt chñn tûâng
Anh vúái em nhû quïë vúái gûâng
Dêîu xa nhên ngaäi, xin àûâng tiïëng chi.
bk Sao húäi sao! Sao chûâng naây chûa moåc
Sao moåc bïn bùæc, nûúác mùæt bïn àöng

Laâm sao cho vúå gùåp chöìng

Cho eán gùåp nhaån, ruöåt àau tûâng àoaån, gan thùæt chñn tûâng

Àöi ta nhû quïë vúái gûâng

Dêìu xa nhên ngaäi, xin àûâng tiïëng tùm.

DCNTB II 12 - 13

388. Gúãi anh quaåt tónh, quaåt tònh


Quaåt loan quaåt phûúång, quaåt mònh quaåt ta
Quaåt naây nïn nghôa thêët gia
Möåt tay cêìm lêëy maát ra hai ngûúâi.
CDTH 105
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 156

389. Gúám thay thúâi buöíi Têy, Taâu


Boã àûúâng trung nghôa, ham cêìu lúåi danh.
CDHT 131

390. Gûãi khùn, gûãi tuái, gûãi lúâi


Gûãi àöi chaâng maång cho ngûúâi àùçng xa
Vò mêy cho nuái lïn xa
Mêy cao muâ mõt, nuái nhoâa xanh xanh.
VNP7 196

391. Gûâng giaâ, gûâng ruåi, gûâng cay


Anh huâng caâng cûåc, caâng daây nghôa nhên.
HHÀN 98 VNP1 II 97 VNP7 98

392. Gûúm linh suát caán coân traânh


Bònh hûúng dêîu bïí, miïíng saânh coân thúm. a
HHÀN 80 TCBD I 611

BK a - Bònh hûúng dêîu bïí, miïëng saânh coân thúm.

VNP1 II 97 VNP 7 99

393. Gûúm linh treo trûúác baân öng


Dêìu ai úã baåc maáu höìng tuön rúi.
CHG 17

394. Gûúm vaâng cùæt àaám coã höi


Coá tiïìn chuöåc lêëy cho töi keão giaâ.
NASL IV 26b
1
395. Gûúm vaâng rúát xuöëng Höì Têy
Cöng cha cuäng troång, nghôa thêìy cuäng sêu.
CDHN 121 NNPD 64 TCBD II 294 II 294 TNPD II 130 VNP7 306

BK CDHN 119:

Gûúm vaâng rúi xuöëng Höì Têy

Cöng cha cuäng nùång nghôa thêìy cuäng sêu.

1
Höì Têy: xem chuá thñch úã À 1062.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 157

396. Gûúng kia troác thuãy gûúng lúâ


Chaâng maâ xa thiïëp, dêåt dúâ nhû àiïn
Thaãm tònh vò núå vò duyïn a
Àïm nùm canh than thúã, chöën li phiïìn phaãi theo
Traách cho cùn söë phêån ngheâo
Hoa tröi nûúác chaãy, boåt beâo cuâng tröi b
Núå duyïn biïët tñnh sao cho röìi! c
DCNTB I 254

BK a - Thaãm tònh vò núå vúái duyïn DCNTB II 133

b - Hoa tröi nûúác chaãy boåt vúái beâo cuäng tröi DCNTB II

c - Núå vúái duyïn biïët tñnh sao cho röìi? DCNTB II

397. Gûúng khöng coá thuãy gûúng múâ


Chaâng maâ khöng thiïëp bú vú möåt mònh.
HPV 126

398. Gûúng khöng coá thuãy gûúng múâ


Thuyïìn khöng coá laái lûãng lú giûäa doâng
Mong sao nghôa thuãy tònh chung
Cho thuyïìn cùåp bïën, gûúng trong ngaân àúâi.
DCTH 111 HT 368 TCDG 60

399. Gûúng thïì núä àïí buåi nhoâa a


Söng coá Nhõ Haâ, nuái coá Taãn Viïn
Thïì kia núä àïí lúä duyïn b
Trùng coân soi maäi vuäng sen Têy Höì. c
CDHN 155 - 156

BK a - Gûúng kia núä àïí buåi nhoâa VNP7 190

b - Thïì kia sao àïí lúä duyïn HT 176 VNP7

c - Trùng coân soi maäi vuâng sen Têy Höì HT VNP7

400. Gûúng Tû Maä trùm nùm treo tûâ àoá


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 158

Nghôa àaá vaâng quyïët heån tûâ àêy


1
Àöi ta noã kñp thò chêìy
Nhên duyïn Trúâi àõnh àoá àêy kïët nguyïìn.
DCBTT 153

401. Gûúng vúä thò gûúng laåi laânh


Noái ra mang tiïëng döî daânh quan hoå ài a
Tûâ khi biïët mùåt nhau chi
Àïí loâng tûúãng nhúá, daå thò nhúá thûúng
Con nhïån vaâng mùæc buái tú vûúng
Caâng biïët nhau lùæm caâng thûúng nhau nhiïìu
Tûâ khi nûúác chaãy möåt chiïìu
Ai laâm cho nûúác thuãy chiïìu àêìy vúi?
Bêy giúâ keã ngûúåc ngûúâi xuöi
Bao giúâ laåi àûúåc giaäi lúâi nûúác non.
bk a - Noái ra mang tiïëng döî daânh nhau ài

QHBN 247

402. Gûúng vúä gûúng laåi laânh


Noái ra mang tiïëng döî daânh quan hoå ài
Troát yïu nhau chûä võ laâ vò
Chûä duåc laâ muöën, chûä tuây laâ theo a
Troát yïu nhau tam tûá nuái cuäng treâo
Thêët baát söng cuäng löåi, tam thêåp luåc àeâo cuäng qua.
bk a - Chûä duåc laâ muöën, chûä tònh laâ theo

QHBN 287 - 288

1
Noã: khöng, chùèng (Tiïëng àõa phûúng).*
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 159

H
1. Haâ Nöåi ba mûúi saáu phöë phûúâng
Haâng Mûát, Haâng Àûúâng, Haâng Muöëi trùæng tinh. a
NASL III 54a

BK a - Haâng Gaåo, Haâng Àûúâng, Haâng Muöëi trùæng tinh HT 129

2. Haâ Nöåi ba mûúi saáu phöë phûúâng


Haâng Mêåt, Haâng Àûúâng, Haâng Muöëi trùæng tinh
Tûâ ngaây ta phaãi loâng mònh
Baác meå ài rònh àaä mêëy mûúi phen
Laâm quen chùèng àûúåc nïn quen a
Laâm baån mêët baån ta liïìn quïn nhau. b
NGCK 128a

BK a - Laâm quen chaã àûúåc laâm quen VNP7 240

b - Laâm baån mêët baån ai àïìn cöng cho


CDHN 48 VNP7

3. Haâ Nöåi ba saáu phöë phûúâng


Haâng Mêåt, Haâng Àûúâng, Haâng muöëi trùæng xoa
Thûá nhêët laâ höåi Haâng Hoa
Thûá nhò Haâng Maä, thûá ba Haâng Vaâng.
TCBDII 522

Xem thïm T 801

4. Haâ Nöåi ba mûúi saáu phöë phûúâng


Tòm em chùèng thêëy Haâng Àûúâng, Haâng Ngang
Tòm em chùèng thêëy Haâng Ngang
Ài sang Haâng Baåc, reä sang Haâng Àaâo
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 160

Tòm em chùèng thêëy Haâng Àaâo


Anh ra phöë Thúå Tiïån, reä vaâo Haâng Gai
Tòm em chùèng thêëy Haâng Gai
Hay laâ em úã Haâng Haâi, Haâng Son
Tòm em chùèng thêëy Haâng Son
Hay laâ em úã Haâng Àoân, Haâng Khay
Tòm em chùèng thêëy Haâng Khay
Sang chuâa Quan Thûúång reä ngay Haâng Beâ
Tòm em chùèng thêëy Haâng Beâ
Kòa lïn Bïën Baåc, Haâng Tre, Cöåi Àöìng
Laåi lïn Bïën Mùæm maâ tröng
Kòa Ö Quan Chûúãng, Cêìu Àöng Haâng Àûúâng
Àöìng gioåt, sau chuâa Thaái Cam
Haâng Thúát lao maân
Haâng Ngöîng, Haâng Ngan, Haâng Gaâ
Trúã vïì Haâng Noán, Haâng Da, Haâng Giaây
Haâng Buöìm, Haâng Maä, Haâng Mêy
Höm qua laâ chñn, höm nay laâ mûúâi
Loâng anh dúã khoác dúã cûúâi
Àïm àïm tú tûúãng möåt ngûúâi tònh nhên
Tòm xa röìi laåi tòm gêìn
Tòm hïët Nhaâ Hoãa, baäi Nghïnh Xuên, Haâng Lúâ
Tòm em chùèng thêëy Haâng Lúâ
Ài ra Hêåu Giaám chú vú ngoaâi thaânh
Àöìn rùçng em úã Cêìu Canh
Anh ra Cêìu Giêëy thanh danh vui cûúâi
Ài àêu coá möåt àöi ngûúâi
Ài thò lùån suöëi qua àöìi treâo àï
Möåt thöi cho àïën bïën Phuâng
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 161

Hoãi thùm cêåu múå àuâng àuâng chaåy ngay.


NGCK 134b

Xem thïm R 237

5. Haâ Nöåi nùm cûãa chaâng úi


1
Söng Luåc Àêìu saáu ngoån chaãy xuöi thuêån doâng
Söng Thûúng bïn àuåc bïn trong
Nuái Taãn thùæt cöí böìng coá àûác thaánh sinh
Àïìn Soâng thiïng nhêët tónh Thanh
Àïìn Huâng Phuá Thoå nûúác biïëc non xanh hûäu tònh
2
Höåi Doáng xûá Bùæc linh àònh
Chuâa Àoåi Phuã Lñ raânh raânh coân bia.
CDHN 31

Xem thïm ÚÃ 12

6. (a) Haâ Nöåi nhû àöång tiïn xa


Saáu giúâ múái hïët àeân xa, àeân gêìn
Vui nhêët laâ chúå Àöìng Xuên
Thûá gò cuäng coá xa gêìn baán mua
Giûäa chúå coá anh haâng dûâa
Haâng cam, haâng quñt, haâng dûa, haâng höìng
Chaã tin àûáng laåi maâ tröng
Haâng voác, haâng nhiïîu thong dong rûúåp raâ
Cöíng chúå coá chõ haâng hoa
Coá ngûúâi àöíi baåc chaåy ra chaåy vaâo
Laåi thïm suác sùæc baán rao
Laåi thïm keåo àaån, miïën xaâo, buán bung
Laåi thïm baánh raán, keåo vûâng
Àaâng trûúác baán chaã, sau lûng baán gioâ

1
Söng Luåc Àêìu: thuöåc tónh Haãi Dûúng, chöî gùåp nhau cuãa saáu con söng úã khu Phaã Laåi
(söng Thûúng, söng Cêìu, söng Luåc Nam, söng Àuöëng, söng Thaái Bònh, vaâ söng Kinh Thaây).
2
Höåi Doáng: höåi laâng Doáng. Laâng Doáng thuöåc Gia Lêm, Haâ Nöåi.*
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 162

Ùn vaâo chuyïån nhoã, chuyïån to


Laåi thïm chuá khaách baánh boâ ài rao
Xùm xùm khi múái bûúác vaâo
Haâng töm, haâng teáp, xön xao rïì rïì
Thanh nhêët laâ chõ haâng lï
Loaåc quaåc haâng võt, toâ te haâng gaâ
Nûát núã nhû chõ haâng na
Chua chaát haâng khïë, ngoåt nga haâng àûúâng
Thúm ngaát laâ chõ haâng hûúng
Tanh ngùæt haâng caá, phö trûúng haâng vaâng
Löi thöi laâ chõ haâng dang
Vûâa àan, vûâa baán caã saâng lêîn nia
Trïì möi nhû chõ haâng thòa
Vûâa baát, vûâa àôa, nhiïìu bïì thong dong
Àoã àon nhû chõ haâng höìng
Haâng cam, haâng quñt, bûúãi, höìng, thiïëu chi
Tröëng quên haát chaã ra gò
Möîi ngûúâi möîi veã ai thò keám ai
Laåi thïm caåo mùåt ngoaáy tai
Laåi thïm ngoaâi chúå coá ngûúâi hoåa tranh
Rau thúm, rau huáng, rau haânh
Muâi, thúm, heå, bñ, xanh xanh àêìy nhaâ
Thõt boâ, thõt lúån baây ra
Caâ chua, mûúáp àùæng laá àa ngoåt thûúâng
Coá ngûúâi baán lûúåc, baán gûúng
Coá ngûúâi baán aáo phö trûúng giaäi baây
Coá ngûúâi baán deáp, baán giaây
Coá ngûúâi baán caã daäy baây àöì chúi.
CDTCM 285 - 286
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 163

(b) Haâ Nöåi nhû àöång tiïn sa a


Saáu giúâ maáy hïët àeân xa àeân gêìn b
Vui nhêët laâ chúå Àöìng Xuên
Thûác gò cuäng coá xa gêìn baán mua
Giûäa chúå coá anh haâng dûâa
Haâng cam, haâng quñt, haâng dûa, haâng höìng
Ai úi àûáng laåi maâ tröng
Haâng voác, haâng nhiïîu thong dong nûúåp naâ
Cöíng chúå coá chõ haâng hoa
Coá ngûúâi àöíi baåc chaåy ra chaåy vaâo
1
Laåi thïm “xûåc tùæc” baán rao
Keåo cau, keåo àaån, miïën xaâo, buán bung
Laåi thïm baánh raán, keåo vûâng
Trûúác mùæt buán chaã, sau lûng baánh gioâ
ÖÌn aâo chuyïån nhoã chuyïån to
Lñu lo chuá khaách baánh boâ baán rao
Xùm xùm khi múái bûúác vaâo
Haâng töm, haâng teáp xön xao moåi bïì
Lõch sûå laâ chõ haâng lï
Quaâng quaåc haâng võt, toâ te haâng gaâ
Nûát núã nhû chõ haâng na
Chua vaâo haâng sêëu, ngoåt ra haâng àûúâng
Thúm ngaát laâ chõ haâng hûúng
Tanh ngùæt haâng caá, phö trûúng haâng vaâng
Löi thöi laâ chõ haâng dang
Baán röí, baán saão, baán saâng, baán nia
Thûúäi möi laâ chõ haâng thòa

1
“Xûåc tùæc”: gaánh gaânh mò vùçn thùæn, moán ùn bùçng böåt mò viïn coá thõt hay töm giaä úã
trong, thaã vaâo nöìi nûúác duâng söi. Ngûúâi baán haâng thûúâng duâng hai maãnh göî goä vaâo nhau
thaânh tiïëng kïu nghe na naá nhû “xûåc tùæc”, àïí thay lúâi rao.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 164

San saát haâng baát nhiïìu bïì long àong


Àoã àon nhû chõ haâng höìng
Haâng cam, haâng quñt, bûúãi höìng thiïëu chi
Tröëng quên coâ laã soát gò
Möîi ngûúâi möåt veã ai thò keám ai
Laåi thïm caåo mùåt, ngoaáy tai
Laåi thïm ngoaâi chúå coá ngûúâi hoåa tranh
Ngoaâi ra caãi, diïëp, rùm, haânh c
Thò laâ, caãi cuác xanh xanh roä raâng
Coá ngûúâi baán lûúåc baán gûúng
Coá ngûúâi baán caã hoâm rûúng, tuã quêìy
Coá ngûúâi baán deáp, baán giaây
Coá ngûúâi baán caã ghïë mêy àïí ngöìi
Suöët ngaây chúå hoåp ai úi
Thûúång vaâng haå caám bao ngûúâi baán mua
Hay cùæp nhû chõ haâng cua
Nhaãy nhoát haâng ïëch ai mua àûúåc raây
Coá ngûúâi xem tûúáng xem tay
Chêìu vùn àöìng boáng öëp ngay tûác thúâi
Thöi thò àuã thûác àuã ngûúâi
ÖÌn aâo nhöån nhõp noái cûúâi chen vai
Coá anh baán thuöëc cuäng hay
Möìm rao liïën laáu, bïånh khoãi ngay tûác thúâi
Laåi coân keã cùæp nhû rûúi
Húã coá chöëc laát, tiïìn öi mêët röìi
Giêåm chên xuöëng àêët kïu trúâi
1
Phuá lñt coá àïën cuäng thöi ài àúâi
Töëi àïën àuöíi chúå mònh úi!

1
Phuá lñt: phiïn tûâ tiïëng Phaáp police (àoåc laâ pölñtxú) nghôa laâ caãnh saát.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 165

Quaá nùm giúâ rûúäi hïët ngûúâi baán mua.


bk a - Haâ Nöåi nhû àöång tiïn nga

b - Saáu giúâ tùæt hïët àeân xa àeân gêìn

c - Tûâ doâng naây coá ngûúâi àoåc möåt trong hai àoaån naây:

+ Rau thúm rau huáng, rau haânh

Muâi, thúm, heå, bñ xanh xanh àêìy nhaâ

Thõt boâ, thõt lúån baây ra

Caâ chua mûúáp àùæng, baánh àa ngoåt àûúâng

Coá ngûúâi baán lûúåc baán gûúng

Àuã muâi phúã taái chaáo lûún giaäi baây

Coá ngûúâi baán deáp baán giaây

Ngûúâi baán cêy caãnh ngûúâi baây àöì chúi

+ Ngoaâi ra caãi, diïëp, rùm, haânh

Caâ chua mûúáp àùæng, bñ xanh àêìy nhaâ

Bñ àao, bñ àoã baây ra

Su haâo, xaâ laách, thò laâ thiïëu chi

Rau muâi, rau huáng kïí gò

Haåt tiïu, úát, toãi, kïí chi laå thûúâng

Coá ngûúâi baán lûúåc baán gûúng...(àoaån tiïëp nhû trïn)

CDHN 124 - 125

7. Haâ tiïån maâ ùn chaáo hoa


Àöìng àûúâng, àöìng àêåu cuäng ra ba àöìng. a
NNPD 65 TCBD I 408 TNPD I 144

BK a - Àöìng àûúâng, àöìng muöëi cuäng ra ba àöìng NASL III 10b

- Mûúâi nùm àöìng àöí mûúâi ba àöìng àûúâng NQPN 56

8. Haåc dúâi laâ xïë non tuâng


Chim kïu biïín bùæc, tröëng thuâng àiïím ba
Biïíu em vïì tröåm lïånh meå cha
Àïm khuya chûúác lûúång cho ta ñt nhiïìu
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 166

Söëng àúâi ni trai ûúác gaái yïu


Saáng súám mai nhû tónh, boáng xïë chiïìu nhû say
- Ngöìi àêu höåt luåy nhoã chung maây
Chaâng coá dúã chên, chên rúát, coá dúã tay, tay rúâi
Töåi têm tònh thiïëp lùæm chaâng úi!
Hay vêìy, thuúã xuên xanh chaâng chïët trïn tay
meå ài cho röìi
Söëng laâm chi àêy, trai anh thûúng àoaån,
gaái em laåi nhúá àaânh
Caá lui vïì biïín bùæc, chim sêìu nhaânh biïëng bay.
DCNTB I 90 - 91

9. Haåc thúâi àöëi höí, haåc àöî nhaânh mai


Heân lêu gaái múái gùåp trai
Chaâng maâ gùåp thiïëp nhû baâi tiïìn pho!
Anh thûúng em nuái chaãy thaânh tro,
biïín caån thaânh goâ
Söng sêu chñn laåch, sao àoâ coân àûa
Vaái Trúâi chöìng cuä vúå xûa
Kïët duyïn phu phuå, nùæng mûa coá Trúâi.
TCBD II 331 - 332

10. Hai bïn, bïn liïîu bïn àaâo


Mùåc tònh yá baån thûúng bïn naâo thò thûúng.
HHÀN 175 TCBD I 145

11. Hai bïn àûáng laåi hai haâng


Ngûúâi muäi, keã laái rêåp raâng cho mau
Ngoá trûúác ngoá sau, ra tay maâ àêíy!
Heâ heâ heâ!

DCBTT 137

12. Hai bïn hai chiïëc thuyïìn kïì


Em daân ra cho röång àïí anh àïì cêu thú.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 167

CDTCM 32

13. Hai bïn hai daäy haâng hûúng


ÚÃ giûäa haâng nhiïîu em thûúng haâng naâo?
HPV 127 A

14. Hai bïn hai daäy haâng trêìm


Anh xem cho thiïåt keão lêìm anh úi!
HPV 126

15. Hai bïn thêìy meå song tuyïìn


Chó vò anh buöìn caái àûúâng thï thiïëp,
caãm lêëy nöîi phiïìn ra ài.
DCBTT 202

16. Hai bïn tranh lêëy quaã cêìu


Dên an bònh thaái söëng lêu vûäng bïìn. a
ANPT 17a QPHT 40a

BK a - Dên an quöëc thaái söëng lêu vûäng bïìn NGCK 118b

- Dên yïn nûúác thõnh daâi lêu vûäng bïìn

TCBD III 476 TCBD I 144

17. Hai chên leo àaá àaä moân


Hai tay chai raån haäy coân trú trú
Coân duyïn, coân cuöëc, coân nhúâ
Hïët duyïn bõ gêåy ngöìi chúâ cöíng kho.
CDTCM 235 HT 264

18. Hai àûáa mònh dûát àiïåu tònh thûúng


1
Giaã nhû Kim Troång dûát tònh thûúng Thuáy Kiïìu
TCBD I 458

19. Hai àûáa mònh àaä xöi àûáng xûáng àöi


Khi ài cuäng àeåp, khi ngöìi cuäng cên
Traách loâng thêìy meå cêìm cên

1
Kim Troång, Thuyá Kiïìu: caác nhên vêåt trong Truyïån Kiïìu cuãa Nguyïîn Du.*
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 168

Khöng xï ài xñch laåi àöi phên cho con nhúâ.


DCBTT 187 - 188

20. Hai àûáa mònh xûáng gaái xûáng trai


Ngaây nay gùåp mùåt, laâm ai cuäng mûâng.
TCBD IV 25

21. Hai àûáa mònh möåt loâng möåt buång a


Khöng nhû gaâ àûa truång nûúác söi b
Dêìu cho thêìy meå, coá àan gioã thaã tröi c
Thaã thò mùåc thaã thiïëp khöng thöi nghôa chaâng. d
HPV 127 A

BK a - Hai ta möåt loâng möåt buång DCBTT 78

- Hai àûáa mònh möåt loâng möåt buång DCNTBI 227

b - Chûâ giaã nhû con gaâ àem truång nûúác söi DCBTT

c - Dêìu maâ thêìy meå coá àan roå thaã tröi DCBTT

d - Thaã tröi thò thaã thiïëp khöng thöi nghôa chaâng DCBTT

- Thaã tröi mùåc thiïëp, thiïëp cuäng khöng thöi nghôa chaâng

DCNTB I

22. Hai haâng luåy nhoã thêëm bêu


Duyïn em cûåc àaä àaânh phêån, em cuäng voång cêìu
cho anh nïn.
DCBTT 122

23. Hai haâng nûúác mùæt rûng rûng


Thûúng em anh phaãi gian truên nhiïìu bïì.
CHG 15

24. Hai haâng nûúác mùæt tuön rúi


Khoác lïn thò súå baån cûúâi àöi ta
Viïåc naây taåi meå cuâng cha
Taåi chuá cuâng baác öng baâ anh em
Mùåc ai chia reä phêån duyïn
Àöi ta cûá giûä lúâi nguyïìn sùæt son.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 169

CDTH 143

25. Hai maá naâng trùæng phau phau


Rùng àen nhûng nhûác nhû maâu haåt dûa
Hoãi naâng àaä coá chöìng chûa?
Hay naâng chûa coá thò vûâa àöi ta.
CDTCM 81

26. Hai mûúi hùm möët chùèng chêìy


Cuãa cao bùçng nuái khöng taây súám con
Cuãa cao bùçng nuái bùçng non
Khöng bùçng súám vúå, súám con luác naây.
CDTCM 191
27. Hai naách nhûäng löng xöìm xöìm
Chöìng yïu chöìng baão möëi tú höìng trúâi cho
Àïm nguã thò ngaáy o o
Chöìng yïu chöìng baão laái àoâ cêìm canh
Ùn vuång buång to taây thuâng
Chöìng yïu chöìng baão caái giaânh àûång cúm!
NGCK 194a
Xem thïm L 379
28. Hai ngang ba phïët
Em khöng biïët em hoãi laåi anh
Tûâ Haâ Nöåi cho túái kinh thaânh
Quan sêìu dên thaãm hoãi anh chûä gò?
Hai ngang ba phïët laâ chûä thêët
Thêët laâ thêët thuã kinh àö
1
Quan sêìu dên thaãm vò mûu àöì öng Quêån thêm.
DCBTT 211 - 212 TCDG 93

1
Öng Quêån: tûác laâ Nguyïîn Vùn Tûúâng. Öng vaâ Tön Thêët Thuyïët laâ hai bêåc àaåi thêìn
cuãa nhaâ Nguyïîn, dûúái triïìu vua Haâm Nghi. Hai ngûúâi coá hai chuã trûúng àöëi lêåp trong thaái àöå
vúái thûåc dên Phaáp, Nguyïîn Vùn Tûúâng chuã trûúng haâng giùåc, Tön Thêët Thuyïët chuã trûúng
chiïën àêëu.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 170

29. Hai ngang, hai phïët kïët laåi chûä chi


Chaâng maâ àöëi àûúåc thiïëp thò theo khöng a
- Hai ngang hai phïët kïët laåi chûä thêët
Thêët laâ mêët, mêët nûúác, mêët nhaâ
Dên sêìu, dên thaãm tûâ thuúã Têy qua laåi giûâ.
HPV 92
BK a - Chaâng maâ giaãng àûúåc thiïëp thò theo khöng HT 386
30. Hai ta chung thuãy veån tuyïìn
Xem lïn maái toác hûúng nguyïìn coân àêy.
DCBTT 231
31. Hai ta àaâ cên àöi vûâa lûáa
Em noái rùçng úã rûáa vúái meå thêìy
Möåt mai ö taân boáng xïë vïì têy
Hoa xaâu nhuåy laåt khöí höåi naây, em úi!
DCBTT 187
32. Hai ta àaä àeåp àöi röìi
Ai gieâm pha chúá àoaån, ai veä vúâi chúá nghe.
DCBTT 233
33. Hai ta àaä löîi lúâi thïì
Nhû con ngûåa sa nûúác bûúác khöën trúã lui vïì traåm cung.
DCBTT 263
34. Hai ta àaä troát nùång tònh
Lêëy nhau e ngaåi gia àònh thêëp cao.
DCBTT II 14
35. Hai ta àang nhúá àang thûúng
Ai àem phên quïë reä hûúng cho àaânh!
DCNTB232
36. Hai ta àûáng laåi bûa ngang
Traách loâng thêìy meå tham sang núi naâo.
HPV 158
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 171

37. (a) Hai ta gaá nghôa ngoaâi àöìng


Keã caây ngûúâi cêëy, nûúác mùæt höìng tuön rúi.
DCNTB II 54

(b) Àöi ta gaá ngaäi ngoaâi àöìng


Vïì nhaâ luöëng chõu nûúác mùæt höìng nhoã tuön.
TCBD IV 32

38. Hai ta haái cuãi möåt rûâng


Bûát dêy möåt cöåi, xin àûâng nghe ai.
DCBTT 233

39. Hai ta nhû aáo múái may


Nhû chuöng múái àuác, nhû caây múái àêu.
DCBTT 124

40. Hai ta nhû cùåp chim quyïn


Dêìu khö dêìu heáo cuäng chuyïìn trïn cêy
Khaát thúâi uöëng nûúác boáng cêy
Àoái ùn böng coã, thiïëp àêy vêîn chúâ.
DCNTB II 120

41. Hai ta nhû chó löån voâng


1 2
Phùn chûa ra muái , trong loâng ngaåi nghi.
DCBTT 123

42. Hai ta nhû Kim Troång, Thuáy Kiïìu


Àaä lùæm luác àùæng, coân nhiïìu luác cay.
DCBTT 255

43. Hai ta nhû rûúåu vúái nem a


Àang say ngêy ngêët ai gieâm chúá xa.
DCBTT 232

BK a - Àöi ta nhû rûúåu vúái nem VNP7 189

1
Phùn: tòm, gúä (Tiïëng àõa phûúng).*
2
Muái: möi (Tiïëng àõa phûúng).*
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 172

44. Hai ta nhû súåi dêy daâi


Àöë ai cêìm dao sùæc, cùæt hai cho lòa!
DCBTT 232

45. Hai ta nhû traái àêåu quyïn


Dêìu khö dêìu heáo, cuäng nguyïìn trïn dêy.
HT 161

46. Hai ta sang möåt chuyïën àoâ


Tröng cho raãnh khaách trao cho miïëng trêìu.
CDTCM 32

47. Hai ta thïì thöët giûäa àaâng


Vaåch cêy khùæc chûä hoãi chaâng nhúá khöng?
DCBTT 225
1 2
48. Hai ta thûúng chùæc mêìn ri
3 4
Meå thêìy mêìn rûáa , anh thò mêìn rùng ?
DCBTT 229

49. Hai ta uöëng nûúác möåt baâu


5
Bûát tranh möåt àöång , ùn trêìu möåt khùn.
DCBTT 236

50. Hai tay buåm caát, àùæp möì


Tay böìng con daåi, nûúác mùæt höì tuön rúi.
DCNTB II 84
6
51. Hai tay buåm gaåo vaâo nûâng
7
Àöìng Cam nûúác àöåc, anh àûâng úã lêu.
DCNTB I 199

1
Chùæc: nhau; Thûúng chùæc: thûúng nhau.*
2
Mêìn ri: laâm gò.*
3
Mêìn rûáa: laâm nhû thïë.*
4
Mêìn rùng: laâm sao.*
5
Àöång: àúâi
6
Nûâng: guâi, thûúâng àeo sau lûng.*
7
Àöìng Cam: thuöåc tónh Phuá Yïn coá xêy àêåp nûúác trïn söng Ba.*
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 173

52. Hai tay bûng caái röí may


Keáo ài keáo laåi cuãa maây cuãa tao.
CHG 13

53. Hai tay bûng cheán rûúåu àaâo


Xin múâi quên tûã uöëng vaâo cho say.
TCBD I 145

54. Hai tay bûng àoåi cheâ taâu


Vûâa àöi thò lêëy ham giaâu laâm chi.
CDTCM 32

55. Hai tay cêìm böën tao nöi


Tao thùèng, tao duâi, tao nhúá, tao thûúng.
CVPD 13

BK TCBD I 145:

Hai tay cêìm böën tay nöi

Tay thùèng, tay duâng, tay nhúá, tay thûúng.

56. Hai tay cêìm böën traái dûa a


Traái ùn, traái àïí, traái àûa cho chaâng.
HHÀN 235
BK a - Hai tay cêìm ba traái dûa TCBD II 332

57. Hai tay cêìm hai quaã boâng a


Quaã àùæng phêìn chöìng, quaã ngoåt phêìn trai. b
LHCD 53a NGCK 98a NPGT 12b PTK 19a

BK a - Hai tay cêìm hai quaã höìng ÀNQT 118a

- Hai tay cêìm hai traái höìng HHÀN 132

- Àöi tay cêìm àöi quaã höìng NASL II 15a NNPD 56

TNPD I 118

b - Quaã chaát phêìn chöìng, quaã ngoåt phêìn trai

ÀNQT NASL II NNPD TNPD I

- Traái chaát phêìn chöìng, traái ngoåt phêìn trai HHÀN


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 174

Sûãa laåi: HHÀN chùæp thïm C 974 I 188, 193. Nbs àaä taách ra.
58. Hai tay cêìm hai quaã höìng
Quaã chaát phêìn chöìng, quaã ngoåt phêìn trai
Nùçm àïm vuöët buång thúã daâi
Thûúng chöìng thò ñt nhúá trai thò nhiïìu. a
HT 236 TCBD I 458 TNPD II 89

BK a - Thûúng chöìng thò ñt thûúng trai thò nhiïìu

HHÀN 132 TCBD II 191 THÀQ 7

Xem thïm N 466


59. Hai tay cêìm nùæm laåt beã coâ
Loâng anh thûúng da diïët, sao em giaã àoâ laâm lú
Thûúng em phaát daåi phaát khúâ
Àang ùn àuäa rúát bao giúâ khöng hay
Cêìm keáo, quïn cùæt quïn may
Cêìm ve quïn rûúåu, cêìm khay quïn trêìu
Cêìm àeân, quïn bêëc quïn dêìu
Cêìm trang saách àoåc, quïn àêìu quïn àuöi
Cêìm cên, quïn giaá quïn lui
Cêìm tiïìn maâ xóa, khöng biïët mêëy mûúi möåt tiïìn
Thûúng em nhêët daåi, nhò àiïn.
DCNTB I 271
60. Hai tay cêìm taám gûúm vaâng
Thaác ài thò thaác buöng chaâng khöng buöng.
HPV 127 A
61. Hai tay che lêëy mùåt trúâi
Keão maâ theån lùæm húäi ngûúâi tri êm.
HPV 127 A
62. Hai tay àeo böën chiïëc voâng
Cuãa cha cuãa meå chúá cuãa chöìng coá mö?
DCBTT 283
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 175

63. Hai tay öm baãn àaân kòm


Nguyïån cuâng trúâi àêët kïët nguyïìn vúái nhau.
TCBD I 145

64. Hai tay öm böën quãa boâng


Àem thaã giûäa doâng nûúác chaãy boâng tröi
Coá thûúng nûúác àûáng, boâng ngöìi
Khöng thûúng nûúác chaãy boâng tröi mùåc boâng.
DCBTT 158

65. Hai tay öm lêëy ngang lûng


Töi àau buång lùæm lêëy gûâng cho mau. a
NGCK 141 a

BK a - Töi àau buång lùæm lêëy gûâng cho töi

TNPD I 144

66. Hai tay öm traái bûúãi non


Biïët laâm sao àùång vuöng troân vúái anh.
CHG 10 DCNTB I 198
1
67. Hai traái öí qua àùåt trïn baân haånh
Em nghiïng ve ngoåc, anh chuöëc cheán rûúåu àaâo
Àïí ngûúâi quên tûã chñ cao
Àuã muâi tanh ngoåt thiïëp múái trao ên tònh.
DCBTT 68 2

68. Hai vai gaánh nùång tròu tròu


Vai mang chûä hiïëu vai àeâo chûä trung.
CVPD 22

69. Haãi Dûúng tiïët nghôa coá hai


Möåt mùæt baâ laäo vúái hai con boâ
Trïn trúâi coá öng sao Tua

1
ÖÍ qua: (tûác khöí qua) laâ mûúáp àùæng.*
2
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 176

1 2
ÚÃ laâng Minh Giaám coá vua Ba Vaânh
Phûúng àöng quêåt luä hung tinh
Laâm cho baãy viïån tan taânh ra tro.
TCBD II 541 TNPD II 89 VNP1 II 162 VNP7 126

BK HT 122 chó ghi:

Trïn trúâi coá öng sao Tua

ÚÃ laâng Nguyïåt Giaám3 coá vua Ba Vaânh

Phûúng àöng quêåt luä huâng tinh

Laâm cho baãy viïån tan taânh ra tro.

70. Haãi Phoâng laâ chöën hûäu tònh


Thuyïìn buön, thuyïìn baán rêåp rònh búâ söng.
TCBD II 522

71. Haãi Vên baát ngaát nghòn truâng


Hoân Höìng úã àêëy laâ trong võnh Haân
Xûa nay qua àêëy coân truyïìn
4
Löëi ài Lö Giaãn thùèng miïìn ra khúi.
HT 145 - 146 TCBD II 522 - 523 TNPD II 89
VNP1 II 161 VNP7 125

72. Ham chúi böîng àûát dêy àúân


Anh thêët ngön möåt chuát, con baån húân trùm nùm.
CHG 5

73. Ham chúi böîng àûát dêy àúân,


Dêîu cho chñn giêån mûúâi húân cuäng nguöi.
CHG 17

74. Ham chúi àúân thuá nùm dêy

1
Minh Giaám: thuöåc huyïån Kiïën Xûúng, tónh Thaái Bònh, quï hûúng cuãa Phan Baá Vaânh.
2
Vua Ba Vaânh: tûác laâ Phan Baá Vaânh, ngûúâi laänh àaåo cuöåc khúãi nghôa nöng dên lúán
dûúái thúâi Minh Maång triïìu Nguyïîn. Khi khúãi nghôa thò coá sao chöíi (sao tua) moåc.
3
Nguyïåt Giaám: möåt trong hai thön cuãa laâng Minh Giaám nay thuöåc xaä Minh Tên
huyïån Kiïën Xûúng, tónh Thaái Bònh.
4
Lö Giaãn: tïn möåt töíng cuä.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 177

Lúä laâng cú höåi nïn chêìy núå duyïn.


DCBTT 233

75. Ham giaâu maâ lêëy àûáa ngu


Cuãa ùn hay hïët, àûáa ngu haäy coân.
CHG 18 DCNTBII 158

76. Hang huâm ai daám moá tay


Chuöåt naâo laåi daám cùæn dêy buöåc meâo.
TCBD I 563

77. Hang mai anh cuäng muöën loân


Súå e trûáng nhaån haäy coân voã khöng.
CHG 3

78. Hang sêu nuái hiïím nhû vêìy


Ai xui anh àïën chöën naây gùåp em.
HHÀN 235 TCBD I 145

79. Haâng vaån ngûúâi chïët vò Têy


Sao àêy chó thêëy rûâng cêy mõt muâ
Thõt rúi dûúái göëc cao su
Möì höi nûúác mùæt, mêåp uâ thùçng Têy.
CDTCM 218 HT 261

80. Haâng xoám àïí chúã möåt ngaây


Chöìng cö vúå cêåu möåt ngaây cuäng khöng.
NQPN 45

81. Haát bai, hai baát khöng no


Coân möåt miïëng chaáy keáo co vúä nöìi
Haát bai, hai baát khöng no
Ta theâm baát nûäa haát cho vui nhaâ.
TCBD II 482 TNPD II 89

82. Haát cho choá cùæn boâ löìng


Haát cho con gaái boã chöìng maâ theo
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 178

Haát cho choá cùæn boâ kïu


Haát cho öng laäo trong lïìu boâ ra.
TCBD I 408 TNPD II 89

83. (a) Haát cho choá cùæn boâ kïu


Haát cho öng laäo trong lïìu boâ ra.
NASL IV 47a

(b) Haát cho choá cùæn meâo kïu


Haát cho öng laäo chui raâo maâ sang.
NASL II 35b

84. Haát cho lúã àêët long trúâi


Cho àúâi biïët mùåt, cho ngûúâi biïët tïn
Haát tûâ chúå Phuã haát lïn
Haát suöët tónh Bùæc qua miïìn tónh Àöng
Haát sao cho caån doâng söng
Cho non phaãi lúã, cho loâng phaãi say.
TCBD IV 88

85. Haát dùm ba chuyïån maâ chúi


Chuyïån àöëi vúái chuyïån, ai àöëi vúái ngûúâi maâ lo.
HPV 66

86. Haát àaân cho raång àöng ra


Mai vïì quan boã nhaâ pha cuäng àaânh.
HPV 175

87. Haát àaân nam nûä àua xuên


Trai xuên höì húãi, gaái xuên liïåu lúâi.
HPV 71

88. Haát lïn ta nhúãi ta chúi


Mêëy khi àeân haång soi núi quyïín vaâng.
HPV 66

89. Haát möåt àöi cêu giaãi sêìu têm sûå


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 179

Ngûúâi mùåc ngûúâi ta giûä yá ta.


CHG 15

90. Haát thanh àêy haát vúái cuâng


Àoá maâ haát tuåc àêy duâng àöí ài.
CHG 21

91. Haåt chêu nhoã xuöëng mêm vaâng


Nhêåt nguyïåt tam quang àöìng höì mêëy khùæc
Con röìng nùçm biïín bùæc
Con haåc muáa lêìu têy
1
Dêìu maâ baån àem ta boã chöën truöng Mêy
Baån ra vïì cuäng thaãm, ta úã laåi àêy cuäng phiïìn.
DCNTB II 120

Sûãa laåi:... tam cang... = tam quang

92. Haåt luáa vaâng, haåt gaåo cuäng vaâng a


Anh yïu em baác meå hoå haâng cuäng yïu.
THQP 16b

BK a - Haåt thoác vaâng, haåt gaåo cuäng vaâng ÀNQT 110a

- Haåt luáa vaâng, haåt thoác cuäng vaâng


NNPD 65 TCBD II 332 TNPDI 147

93. Haåt tiïu lêu nùm laâ haåt tiïu soå


Chuöëi khöng tûå tònh sao chuöëi noå coá con?
Hoãi em trinh tiïët loâng son
Cúá sao mùåt moãng maá moân rûáa em?
DCBTT 181

94. Haåt tiïu noá beá noá cay


Àöìng tiïìn noá beá, noá hay cûãa quyïìn.
HT 231 NASL IV 9a NNPD 65
TNPDI 145

1
Truöng Mêy: thuöåc huyïån Hoaâi Ên, tónh Bònh Àõnh. ÚŒ àêy xûa kia coá rûâng mêy
daây àùåc.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 180

95. Hay gò saäi vaäi úã chuâa


Möåt gian cûãa cêëm böën muâa laånh tanh.
HT 242

96. Hay laâm maâ chùèng hay lo


Laâm chi laâm lùæm, laâm cho nhoåc mònh. a
ANPT 19a ÀNQT 84a LHCD 15a NNPD 65 TNCD 101

BK a - Laâm khöën laâm khöí laâm cho nhoåc mònh

HT 117 NASL II 42a

- Laâm chi laâm vêåy laâm cho nhoåc mònh TCBD I 294

- Laâm chi cho lùæm, laâm cho nhoåc mònh


TCBD II 482 TNPD I 144
97. Hay nöm gùåp baån höm nay
Thêëy chaâng coá möåt thaáng chêìy khöng ài
- Ài röng gùåp höåi àöng ri
Thi àûúâng böng vaãi thûúâng ài coäi naây.
HPV 98
98. Hay quêìn, hay aáo, hay húi
Hay daáng, hay dêëp nhûäng ngûúâi khöng hay.
ÀNQT 118a LHCD 53a
Sûãa laåi:... hay thùæp =... hay dêëp
Xem thïm T 317
99. Hay quêìn, hay aáo, hay húi
Maâ chùèng hay ngûúâi, laâ cuãa boã ài.
TCBD I 611 TCBD II 481 HT 228 TNPD I 144
100. Hay xoác àôa öng múâi vïì
Gaái naây àang muöën ngûáa nghïì vúái öng.
TCBD I 563 TNPD I 144
101. Haäy coân baán tñn baán nghi
Chûa àem vö daå, chûa ghi vö loâng.
HHÀN 235 TNPD I 563
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 181

102. Haäy coân bïìn chñ cêu cua a


Duâ ai cêu chaåch, cêu ruâa mùåc ai. b
CDTCM 235 HT 220 TNPD I 144

BK a - Haäy cho bïìn chñ cêu cua CHG 4 NNPD 65

b - Dêìu ai cêu chaåch cêu ruâa mùåc ai CHG 4

103. Haäy khoan cho thiïëp xin thûa


Cöng trònh thiïëp úã chaâng chûa nïn vïì.
HPV 175

104. Haäy xem thuúã trûúác àúâi àúâi


1
Traång nguyïn, Tïí tûúáng laâ ngûúâi àöåc thû .
HHÀN 80

105. Haäy xin búát giêån laâm laânh


Bùæt con rêån beáo nêëu canh rau giïìn. a
NNPD 65 TCBD I 563 TNPD I 145

BK a - Bùæt con rêån vaáy nêëu canh rau giïìn NGCK 180a

106. Hùn chûâ cho nïëp hoe vaâng


Cho anh cuâng naâng ài lùæt vïì rang.
DCTH 178

107. Hùçng ngaây kinh sûã duâi maâi


Anh biïët chùng ngaân vaâng dêîu coá, khoá naâi chûä trinh
- Phêån anh quên tûã bêët quñ ngaân vaâng
Chûä trinh em giûä, anh chùèng maâng vaâng cên.
DCNTB II 41

108. Hêím duyïn lêëy phaãi chöìng àêìn


Coá trùm mêîu ruöång baán dêìn maâ ùn. a
TCBD II 191 TNPD I 145

BK a - Coá dùm mêîu ruöång baán dêìn maâ ùn VNP7 272

1
Àöåc thû: àoåc saách.*
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 182

109. Heân maâ laâm baån vúái sang


Chöî ngöìi chöî àûáng coá ngang bao giúâ.
HT 232 NNPD 66 TCBD I 611 TNPD I 145 VNP1 II 32 VNP7 342

110. Heån vúái nûúác non


Kim xe muäi chó, cho troân vuöng tú
Nguöìn ên, bïí aái heån hoâ
Dêîu xa nghòn dùåm, höì àöì vêîn khöng
Nguöìn ên möåt maãnh trùng trong
Coá núi xïëp àïí tú höìng kñp xe
Àa àoan möåt maãnh trùng giaâ
Xe àêu, xe hùèn möåt nhaâ vui chung
Xe àêu, xe hùèn cho xong.
bk Troát lúâi heån vúái nûúác non

Tú xe nïn àïí cho troân duyïn tú

Nguöìn ên, bïí aái heån hoâ

Dêîu xa nghòn dùåm höì àöì(?) giao thöng

Laånh luâng möåt caãnh trùng trong

Böën töi khêën nguyïån öng tú höìng kñp xe


Àa àoan lùæm mêëy öng trùng giaâ

Xe àêu xe hùèn möåt nhaâ vui chung

Nïn chùng haäy quyïët cho xong.

QHBN 195 - 196

111. Hïî maâ chïët mêët thúâi thöi


Söëng thò nhû coác böi vöi laåi vïì.
NGCK 183b

BK TNPD I 119:

Àûâng coá chïët mêët thò thöi

Kòa nhû caái coác böi vöi laåi vïì.

112. Hïî maâ hoa quaã àûúåc muâa


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 183

Chùæc laâ nûúác bïí, nûúác mûa àêìy trúâi


Ai úi nïn nhúá lêëy lúâi
Tröng cú trúâi àêët, liïåu thúâi laâm ùn.
HT 105 TCBD III 299

113. Hïî muöën ra con ngûúâi tûã tïë


Phaãi dïî daâng chúá àïí ai húân
Laâm ún ùæt hùèn nïn ún
Trúâi naâo phuå keã coá nhún bao giúâ.
TCBD II 250 TCBD III 185 TNPD II 89

114. Hïët gaåo thò coá Àöìng Nai


Hïët cuãi thò coá Têìn Saâi chúã vö.
CVPD 2 HT 147

115. Hïët lúâi cùån keä chñ tònh


Naâng úi trúã laåi cho anh lïn taâu
Ta àang troâ chuyïån vúái nhau
Traách con gaâ kia àaä giuåc mau ba tuêìn.
HPV 175

116. Hiïëm hoi con gaái àêìu loâng


Laâm dêu ngûúâi khaác chùèng tröng cêåy gò
Cêìu Trúâi sinh àûúåc nam nhi
Sau naây nöëi doäi töng chi hoå haâng
Trúâi cûúâi, Trúâi mùæng: roä gaân
Nûä nhi khöng coá sinh nam thïë naâo
Sao khöng suy nghô thêëp cao
Nhaâ ngûúi xûa úã núi naâo chui ra.
TCDG 54

117. Hiïìn thêìn phaãi traåch quên nhi sûå


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 184

1
Lûúng cêìm coân traåch möåc nhi thï
Em tuy phêån gaái vuång vïì
Tú duyïn naây dêìu lúä, em chùèng hïì biïët lo.
HHÀN 175

118. Hiu hiu gioá thöíi àêìu non


Mêëy ngûúâi uöëng rûúåu laâ con Ngoåc Hoaâng
Ngoåc Hoaâng ngöìi tûåa ngai vaâng
Thêëy con uöëng rûúåu hai haâng lïå rúi
Tûúãng àêu con uöëng con chúi
Ai deâ con uöëng con rúi xuöëng sònh.
TCBD I 408
119. Hoâ chúi bïn gaái bïn trai
Xin cuâng cö baác àûâng ai nghi ngúâ.
DCNTB I 105
120. Hoâ chúi höì röång hoa rúi
Thêëy em nhoã tuöíi nhiïìu núi anh buöìn.
HHÀN 175
121. Hoâ lïn hai maái cho soâng
Phaãi cam cam ngoåt, phaãi boâng boâng chua.
DCBTT 118
122. Hoå giaâu hoå nghinh hön giaá thuá(1)
Hai àûáa mònh ngheâo duå döî nhau ài.
HHÀN 132 HT 160 VNP7 250
(1) Nghinh hön: rûúác dêu, àoán dêu. Giaá thuá: cûúái hoãi.
123. Hoa buåt moåc trûúác cûãa chuâa
Àoã thò coá àoã, tûá muâa khöng thúm
Cêy buåt moåc trûúác cûãa quyïìn mön

1
Hiïìn thêìn phaãi traåch quên nhi sûå, lûúng cêìm coân traåch möåc nhi thï: töi hiïìn phaãi
choån vua maâ thúâ, chim khön coân choån cêy àïí àêåu.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 185

Em khoe rùçng lêëy chöìng khön nheå mònh.


CDTH 76

124. Hoa cêìu gùåp höåi haát xoang a


Em úã möåt laâng, anh úã möåt núi
Bêy giúâ múái gùåp nhau àêy
Ûúác laâm phu phuå muön àúâi nïn chùng.
THQP 22a

BK a - Hoa cêìu gùåp höåi haát suöng

TCBD I 146 TNPD II 89 - 90

125. Hoa àaâo heáo nhuåy anh thûúng


Anh mong beã laá, che sûúng cho àaâo.
CDTCM 32 TCDG 88

126. Hoa höìng sùæp haái àïën tay


Àïí ngûúâi haái mêët àûáng ngêy maâ nhòn.
CDTH 122

127. Hoa höìng tröng thêåt mô miïìu


Khoe hûúng buöíi saáng, buöíi chiïìu coân àêu.
CDTH 76

128. Hoa kia coân coá nhuåy böng


Laâm ngûúâi xêëu töët laâ búãi daå vúái loâng
Ai kia úã baåc em khöng traách phiïìn
- Anh chùèng phaãi ngu ngöëc oaán than phuå nûä
Xin em xeát thûã, löîi êëy vïì ai?
Búãi em mï maãi baåc baâi
Anh àaä can hoaâi can huyã
Em khöng xeát nghô àïí cha meå la rêìy
1
Nêåu cûúâi chï mai móa, cú höåi naây múái xa.
DCNTB II 41

1
Nêåu: ngûúâi ta (Tiïëng àõa phûúng).*
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 186

129. - Hoa kia tûúi töët rûúâm raâ


Tuy rùçng tûúi töët khi maâ ong chêm
- Anh úã trong êëy maâ ra?
Cúá sao anh biïët vûúân hoa chõ taân?
Hoa taân nhûng nhõ chûa taân
Muöën xem chõ veán bûác maân cho xem.
VNP7 105

130. Hoa lñ laâ chõ hoa laâi


Hoa lñ coá taâi hoa laâi coá duyïn.
HHÀN 175

131. Hoa lñ lõch laâ hoa lñ hoâe


Con gaái Àöìng Súám vûâa queâ vûâa àui.
NGCK 175a

132. Hoa lñ lõch laâ hoa lñ linh


1
Con gaái Àònh Baãng vûâa xinh vûâa gioân.
NGCK 175a

BK TCH 11:

Hoa lñ lõch, hoa lñ linh


Con gaái Haâng Giêëy vûâa xinh, vûâa troân.

133. Hoa lñ nghòn dùåm thúm xa


Hoa àeân thêëp thoaáng trong nhaâ cêåy tröng
Hoa gaåo noá núã höìng höìng
Muâi thúm chùèng coá tröng mong nöîi gò
Hoa soái noá núã nhû ri
Ai maâ qua àêëy bûúác ài chùèng rúâi
Hoa xuên thúm nhêët trïn àúâi
Vua quan cuäng chuöång, ûúác ao súã cêìu
Hoa nhaâi thoang thoaãng thúm lêu

1
Àònh Baãng: laâng thuöåc huyïån Tiïn Sún, tónh Bùæc Ninh.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 187

Nhûäng caác cö hêìu beã lêëy cêìm chúi.


QHBN 314

134. Hoa sen hoa kheáo giûä maâu


Nùæng nöìng khöng nhaåt, mûa dêìu khöng phai.
HPV 127A.

135. Hoa sen lai laáng giûäa höì


Giú tay muöën beã, súå chuâa coá sû. a
DCNTB II 84

BK a - Giú tay ra beã, súå chuâa coá sû

TCBD III 185

136. Hoa sen moåc baäi caát lêìm


Tuy rùçng lêëm laáp vêîn mêìm hoa sen.
HT 223 NNPD 66 TCBD I 509 TNPD I 145

BK NASL IV 31a:

Hoa sen moåc úã àêìm àöìng


Tuy rùçng lêëm laáp nhûng doâng hoa sen
Sûãa laåi: moåc maäi caát àêìm TNPD = moåc baäi caát lêìm
137. Hoa sen moåc baäi caát lêìm
Tuy rùçng lêëm laáp vêîn mêìm hoa sen
Thaâi laâi moåc caånh búâ söng
Tuy rùçng xanh töët vêîn töng thaâi laâi.
TCBD I 611 TCBD III 225 TNPD II 90
Xem thïm T 239
138. Hoa soái maâ goái xûúng söng
Thêìy meå gaã phaãi ngûúâi chöìng bêët nhên
Traách Trúâi ùn úã khöng cên
Àïí cho hoa soái àûáng sên chõu sêìu
Traách Trúâi soi xeát núi àêu
Chaã soi caãnh thaãm, caãnh sêìu naây cho.
CDTCM 195
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 188

139. Hoa taân bûúám chùèng vaäng lai


Tònh nghôa anh àaä phuå, truác mai saá gò
- Vêåy chúá baån mònh haá chùèng xeát suy
Anh vò cha meå phaãi chia li baån vaâng.
DCNTBI 140
140. Hoa taân hoa heáo khöng tûúi
Àoaái nhòn baån cuä, höí ngûúi mûúâi phêìn.
DCBTT 129
141. Hoa taân maâ laåi gùåp sûúng
Töi rêìu gùåp àûúåc ngûúâi thûúng hïët rêìu.
DCNTBII 120
142. Hoa taân vò búãi mêët sûúng
Em àêy àau öëm búãi nhúá thûúng baån vaâng.
DCNTBII 121
143. Hoa têìm xuên núã ra trùæng boáng
Anh lêëy cö mònh cho choáng coá con.
NASL II 13b
144. Hoa tûúi trong àöå gioá àöng
Gaái xinh, xinh àïën coá chöìng thò thöi.
HHÀN 176 TCBD I 373
145. Hoa thúm ai chùèng muöën àeo
Ngûúâi khön ai chùèng nêng niu bïn mònh.
ANPT 10b ÀNQT 86b HHÀN 56 LHCD 19b
NQPN 30 TCBD I 612 TNPD I 145
Xem thïm K 352
146. (a) Hoa thúm ai chùèng nêng niu
Ngûúâi khön ai chùèng kñnh yïu moåi bïì.
TCBD I 612 TNPD I 145
(b) Hoa thúm ai chùèng nêng niu,
Ngûúâi khön ai chùèng chùæt chiu bïn mònh.
NNPN 65
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 189

147. Hoa thúm ai núä boã rúi


Ngûúâi khön ai núä nùång lúâi àïën ai. a
NNPD 65 TCBD I 611 TNPD I 145

BK a - Ngûúâi khön ai núä nùång lúâi laâm chi HHÀN 56

- Ngûúâi khön ai noái nùång lúâi laâm chi

VNP1 II 90 VNP7 92

148. Hoa thúm ai núä boã rúâi


Ngûúâi khön ai núä nùång lúâi àïën ai
Saá chi nhûäng chuyïån döng daâi
Buåi trêìn ruä saåch cho àúâi lêng lêng.
PDCD 5

149. Hoa thúm baán möåt àöìng mûúâi


Hoa taân nhõ rûäa baán àöi laång vaâng.
NNPD 67 TNPD I 145

150. Hoa thúm caâng heáo caâng thúm


Em gioân, raách aáo àoái cúm caâng gioân.
HPV 127A

BK HT 158:
Hoa thúm xuöëng àêët cuäng thúm

Em gioân, raách aáo àoái cúm cuäng gioân.

151. Hoa thúm giùæt àïí maái hiïn


Gioá nam thöíi loåt cûãa quyïìn cuäng thúm
Muâi thúm giùæt àïí nöìi vöi
Biïín kònh lùång bùåt coân muâi dêëu thúm.
HHÀN 98

152. Hoa thúm hoa úã trïn cêy


Àöi con mùæt em luáng liïëng, daå anh say lûâ àûâ. a
HPV 127A

BK a - Àöi con mùæt em luáng liïëng, daå anh say lû àûâ HT 157
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 190

153. Hoa thúm lan caã vûúân höìng


Thúm cêy thúm rïî ngûúâi tröìng cuäng thúm
Hoa thúm böng giùæt böng cêìm
Dang tay khuyïn beã súå loâng meå cha.
HGVP 9

154. Hoa thúm mêët nhõ ài röìi,


Coân thúm àêu nûäa maâ ngûúâi ûúác ao. a
ÀNQT 114a LHCD 52b NASL IV 29b NNPD 66
TCBD I 611 TNPD I 145

BK a - Coân thúm àêu nûäa maâ ngûúâi ûúác mú.

HHÀN 127, 126

155. Hoa thúm mêët nhõ ài röìi


Duâ rùçng trang àiïím cuäng ngûúâi vö duyïn.
NNPD 67 TCBD I 611 TNPD I 145

156. Hoa thúm mêët nhõ ài röìi


Em vïì tö maâu laåi baán cho ngûúâi àaâng xa.
HPV 167

157. Hoa thúm núã vùæng trïn àeâo


Keã choåc ngûúâi khoeâo, chùèng àùång möåt böng
ÚÁ ngûúâi àûáng giûäa thinh khöng
Tûå nhiïn maâ gùåp, möåt böng hoa laâi
Böng hoa em yïëm yïëm coân gaâi
Em àêy chûa beã cho ai möåt caânh
Thûúng anh em beã cho anh
Vïì nhaâ meå hoãi rùçng nhaânh hoa àêu
Daåi chi em noái hoa naâo
Hoa núã giûäa àaâng, con beã con chúi
Chúi hoa cho biïët muâi hoa
Cêìm cên cho biïët cên giaâ cên non.
DCNTB I 119
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 191

158. Hoa thúm ong bûúám àang mï


Thûúng mònh chûa phó daå, sao núä vïì boã töi? a
DCNTB II 133
BK a - Thûúng chûa phó daå mònh vïì boã àêy.
TCBD IV 33
159. Hoa thúm thúm laå thúm luâng
Thúm cêy thúm rïî ngûúâi tröìng cuäng thúm. a
CVPD 30 DCNTB I 198 HHÀN 111 VNPS 37b
BK + a - Thúm caânh thúm rïî ngûúâi tröìng cuäng thúm
NASL IV 33a
- Thúm cêy àïën rïî ngûúâi tröìng cuäng thúm
NNPD 66 TNPD I 145
+ CHG 23:
Huï sao thúm laå thúm luâng
Thúm cêy thúm rïî, ngûúâi tröìng cuäng thúm
+ HHÀN 176:
Hoa sao thúm laå thúm luâng
Thúm cêy thúm laá ngûúâi tröìng cuäng thúm.
160. Hoa thúm, thúm lûãng, thúm lûâng
Dùån con ong kia àûâng chúi nhúãi
Dùån con bûúám àûâng xön xao.
HPV 127A
161. Hoa thúm, thúm nûác caã rûâng
Ong chûa daám àêåu, bûúám àûâng xön xao. a
ÀNQT 107b LHCD 43b NASL I 15b
NASL IV 29b, 51b NNPD 66 TCBD I 563 THQP 23b
BK DCNTB II 99:
Hoa thúm núã caånh bòa rûâng
Ong ve khöng àêåu bûúám àûâng lao xao.
a - Ong chûa daám àöî bûúám àûâng xön xao NQPN 3
Xem thïm R 294
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 192

162. Hoa thúm tröìng dûåa caånh raâo


Gioá nam gioá chûúáng, hûúáng naâo cuäng thúm.
HHÀN 176

163. Hoa thúm tröìng dûåa caânh raâo


Gioá nam gioá bùæc, hûúáng naâo cuäng thúm
Muâa naây àûúng àoå gioá àöng
Em xinh, xinh àïën coá chöìng thò thöi.
DCNTB I 227

164. Hoa xaâu vò búãi mêët sûúng


Xanh xao vò búãi quaá thûúng miïång cûúâi.
DCNTB I 198

BK TCBD I 147:

Huïå xaâu vò búãi mêët sûúng

Anh xanh xao vò búãi nhúá thûúng nghôa naâng.

165. Hoa xuên coá chuã ngùn raâo


Em naâo coá tiïëc
Àöi ta khöng trûúác thò sau
Coá àêu anh laåi xeá raâo anh vö.
DCNTB II 25

166. Hoåa höí hoåa bò, nan hoåa cöët


1
Tri nhên tri diïån, bêët tri têm
May mö chuát nûäa em lêìm
Cuã khoai lang maâ em ngúä laâ cao li sêm bïn Taâu.
DCNTB I 93

167. Hoåa may thiïëp beán duyïn chaâng


Nhû chuöng coá chïë nûúác vaâng, kïu xa.
DCBTT 252

1
Hoåa höí hoåa bò, nan hoåa cöët, tri nhên, tri diïån; bêët tri têm: veä höí thò veä àûúåc da höí,
khoá veä àûúåc xûúng höí; biïët ngûúâi biïët mùåt, khoá biïët àûúåc loâng.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 193

1
168. Hoåa phûúác nan lûúång
Ai ngùn àaáy biïín, ai lûúâng laåch söng?
Noái chúi vúái gaái coá chöìng
Nùçm àïm anh nghô laåi,
roä nhû caái göng trïn àêìu giûúâng
Em vïì búát nhúá thöi thûúng
Keão anh lúä àûúâng buön baán, em lúä àûúâng baán buön.
DCNTB II 148
169. Hoaâi con àem gaã chöìng xa
Trûúác laâ mêët giöî sau laâ mêët con
Coá con àem gaã chöìng gêìn
Coá baát canh cêìn noá cuäng àem cho.
NQPN 14
Xem thïm C 1306
170. Hoaâi húi maâ gaã chöìng xa
Trûúác laâ mêët giöî sau laâ mêët con.
LHCD 42a
Xem thïm C 1306 E 276 T 11
171. Hoaâi húi maâ àêëm bõ böng
Àêëm àûúåc bïn noå, noá phöìng bïn kia.
NNPD 66 TNPD I 146 VNP1 92 VNP7 94
172. Hoaâi húi maâ thöíi bõ böng
Àïí húi maâ thöíi cho chöìng noá nghe.
NASL II 16b
173. Hoaâi húi ta noái vúái maây
Àïí húi ài caây ta noái vúái trêu
Hoaâi húi ta noái vúái trêu
Àïí húi ài hêìu ta noái vúái quan.
NASL I 27b NASL III 6a NASL IV 51a

1
Hoåa phûúác nan lûúång: nghôa laâ hoåa phuá khoá àoaán khoá lûúâng.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 194

174. Hoaâi lúâi maâ noái vúái trêu


Àaån àêu bùæn seã, gûúm àêu cheám ruöìi.
NQPN 67

175. Hoaâi lúâi noái keã vö tri a


Möåt trùm gaánh chò àuác chùèng nïn chuöng. b
ÀNQT 88a NNPD 66 TCBD I 563 TCBD I 146

BK a - Hoaâi lúâi noái keã vu vú NGCK 131a

b - Möåt trùm viïn chò chaã àuác nïn chuöng NASL III 6b

- Möåt trùm hoân chò chùèng àuác nïn chuöng NASL IV 1b

- Möåt trùm hoân chò àuác chùèng nïn chuöng LHCD 20b

NQPN 34

176. Hoaâi lúâi noái keã vö tri


Nûúác àöí àêìu võt noá ài àûúâng naâo.
NASL III 5a NASL IV 50a

177. Hoaâi möìm ùn quaã quñt khö


Hoaâi thên maâ lêëy nhaâ nho luác taân
Nhaâ nho chûä nghôa dúã dang
Xui nguyïn, giuåc bõ, laâm àún kiïëm tiïìn
Nhaâ nho caái chûä àaä heân
Caái sûác laåi yïëu, àua chen bùçng gò?
Nhaâ nho tñnh khñ kiïu kò
Phên tranh miïëng thõt, suy bò miïëng xöi
Chöìng nho, khöí lùæm, ai úi!
Biïët khöng ra biïët, ngu thúâi chùèng ngu.
CDTCM 223

178. Hoaâi phên maâ àöí ruöång ngûúâi


Àïí luáa ngûúâi töët cho ngûúâi vö ên.
NASL III 29b

179. Hoaâi sún maâ gùæn rùng bûâa


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 195

1
Hoaâi gûúng tû maä cho boâ noá soi.
VNP7 100

180. Hoaâi Tiïn cho cuá noá voâ


Hoaâi gûúng tû maä cho coâ noá soi.
KSK 12b

181. Hoaâi tiïìn mua mña àaánh khùng


Àïí tiïìn mua thuöëc nhuöåm rùng cho vaâng.
NNPD 66 TCBD I 373 TNPD I 146

182. Hoaâi tiïìn mua phaáo àöët chúi


Phaáo nöí lïn trúâi, tiïìn vêët xuöëng söng.
NASL IV 10b NGCK 191b

183. Hoaâi tiïìn mua phaáo àöët chúi


Phaáo nöí ra xaác, tiïìn öi laâ tiïìn! a
NNPD 66 TCBD I 612 TNPD I 146

BK a - Phaáo nöí tan xaác, tiïìn úi laâ tiïìn

TCBD I 294

184. Hoaâi tiïìn mua thuöëc nhuöåm rùng


Àïí mua baánh àuác maâ quùng vaâo möìm. a
NASL II 49b

BK a - Àïí tiïìn mua baánh àuác maâ quùng vaâo möìm

bk TNPDI 146 TCBD I 612

- Àïí tiïìn mua mña àaánh khùng vaâo möìm

NNPD 66 TCBD I 294 TNPD I

185. Hoaâi tiïìn mua thuöëc nhuöåm rùng


Àïí tiïìn mua mña àaánh khùng vaâo möìm
Hoaâi tiïìn mua mña àaánh khùng
Àïí tiïìn mua thuöëc nhuöåm rùng cho vaâng.
TCBD I 326 TNPDII 90

1
Gûúng tû maä: chûa roä.*
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 196

1
186. Hoaån naån tûúng cûáu
2
Sinh tûã bêët li
Bêy giúâ àùång chûä vinh quy,
Ham núi quyïìn quyá nghô gò túái em.
CHG 9

187. Hoaâng Cûúng ùn ñt àaä no a


Àöng Viïn coá luáa baán cho keã Hoaâng. b
ANPT 15a NGCK 116a

BK a - Hoaâng Cûúng ùn têëm àaä no ÀNQT 92a LHCD 9b

- Hoaâng Cûúng ùn têëm cuäng no TNPD I 146

- Hoaâng Cûúng ùn ñt chùèng no QPHT 21a

b - Àöng Viïn coá thoác baán cho keã Hoaâng

ÀNQT TNPD I
3
188. Hoaâng triïìu Baão Àaåi tûá niïn
Àaä ba caái luåt laåi liïìn caái keo
Xaä dên àêu àêëy tuáng ngheâo
Cho nïn nguä tónh phaãi theo àöìn àiïìn
Öng Têy lùæm baåc nhiïìu tiïìn
Boã ra sûác giêëy möå liïìn cu li a
Boã nhaâ boã cûãa ra ài
Ma thiïng nûúác àöåc quaãn gò têëm thên.
CDTH 57

BK a - HT 261 chó ghi àïën hïët doâng naây.

189. Hoaâng triïìu Baão Àaåi trõ ngöi


Böën nùm chûa troát, chuáng töi khöí trêìn
Nùm Maäo thò luåt baãy lêìn
Bûúác sang nùm Tõ dêìn dêìn luåt to

1
Hoaån naån tûúng cûáu: hoaån naån cuâng cûáu giuáp nhau.*
2
Sinh tûã bêët li: söëng chïët khöng lòa.*
3
Baão Àaåi: chñnh tïn laâ Nguyïîn Vônh Thuåy. Vua cuöëi cuâng triïìu Nguyïîn.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 197

Hai nùm thò hoãng böën muâa


Lêëy gò cúm aáo maâ no maâ laânh.
CDTH 58 HT 260

190. Hoåc àoâi ùn úát vúái gûâng


Vûâa cay vûâa àùæng laåi trûâng mùæt lïn. a
bk a - Vûâa cay vûâa àùæng laåi sûng caã möìm

NASL IV29b

191. Hoåc haânh ba chûä lem nhem


Thêëy gaái thò theâm nhû chûãa theâm chua.
TCBD I 408

192. Hoåc haânh chûä nghôa chi mi


Ba nùm khöng biïët chûä nhi laâ maâ
Hoåc haânh chûä nghôa chi maây
Ba nùm khöng biïët öng thêìy laâ àêu.
CDTH 77

193. Hoåc haânh thò ñch vaâo thên a


Chûác cao quyïìn troång dêìn dêìn theo sau.
TCBD I 612 TCBD III 148 TNPD I 146
BK a - Hoåc haânh thò ñch cho thên NNPD 66

194. Hoåc thêìy chûä laåi traã thêìy


Buát traã haâng xeán, giêëy nay phêët diïìu.
NASL I 46b

195. Hoåc troâ ùn vuång caâng cua


Baâ thêìy bùæt àûúåc, àïí töi mua töi àïìn.
DCNTB II 75

196. Hoåc troâ àeân saách höm mai


1
Ngaây sau thi àöî nïn trai múái haâo
Laâm nïn quan thêëp quan cao

1
Haâo: ngûúâi coá taâi trñ hún ngûúâi.*
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 198

Laâm nïn loång tña voäng àaâo nghïnh ngang.


TCBD III 148 THQP 15b TNPD II 90

197. Hoåc troâ ài hoåc àaä vïì


Cúm canh chûa nêëu laåi trïì möi ra.
TCBD II 191 TCBD III 148 TNPD I 146

BK DCNTB II 75:
Hoåc troâ ài hoåc vûâa vïì
Cúm canh chûa chñn àaä trïì möi ra.
198. Hoåc troâ hoåc troã hoåc troâ
Ài chûa túái chúå àaä lo ùn haâng.
DCNTB II 75
199. Hoåc troâ thoâ loâ muäi xanh
Cêìm miïëng baánh àuác chaåy quanh nhaâ thêìy. a
NNPD 65 TCBD II 192 TNPD I 146
BK a - Cêìm miïëng baánh àuác chaåy quanh cöåt àònh NASL I 47a
- Ùn vuång baánh àuác chaåy quanh nhaâ thêìy bk TNPD I
- Mua ba àöìng baánh àuác chaåy quanh nhaâ thêìy
NGCK 165a
200. Hoåc troâ trong Quaãng ra thi
Thêëy cö gaái Huïë maâ ài khöng àaânh. a
DCBTT 293
BK a - Thêëy cö gaái Huïë boã ài khöng àaânh TCBD I 146
201. Hoãi anh cêy quïë mêëy chöìi
Gia àûúâng phuå mêîu mêëy ngûúâi rûáa anh?
DCBTT 126
202. Hoãi anh chòa khoáa ai cêìm
Giang sún ai giûä, viïåc taão têìn ai lo
- Chòa khoáa àaä coá meå anh cêìm
Giang sún anh giûä, viïåc taão têìn em lo.
HPV 81
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 199

203. Hoãi anh chuá baác nhûäng ai


Àïí em qua cêët noán nghiïng vai maâ chaâo.
DCBTT 126
1
204. Hoãi anh haâ tñnh haâ danh
2 3
Haâ chêu haâ quêån , niïn canh kó haâ ?
VNP1 II 139

205. Hoãi anh rùng rûáa maâ buöìn


Hay laâ nûúác bñ ngaã nguöìn khöng thöng?
DCBTT 243
4
206. Hoãi anh rùng rûáa maâ sêìu
Hay laâ thïì thöët núi àêu sa lúâi.
DCBTT 232

207. Hoãi anh tïn hoå nhûäng chi? a


Noái cho em biïët mai ài em chaâo.
HPV 80

BK a - Hoãi anh tïn hoå laâ chi? HT 385

208. Hoãi anh thïì thöët vúái ai


Maâ toác anh maái ngùæn, maái daâi khöng cên.
DCBTT 189

209. Hoãi cua cua noái coá


5
Hoãi voâ voå voâ voå noái khöng
Cú chi coá ngöi miïëu giûäa àöìng
Thïì cho hùèn daå keão loâng anh nghi.
DCBTT 185

1
Haâ tñnh haâ danh: hoå gò, tïn gò.*
2
Haâ chêu haâ quêån: chêu naâo, quêån naâo.*
3
Niïn canh kó haâ: giúâ sinh, ngaây thaáng nùm sinh.*
4
Rùng: sao (cêu hoãi); rûáa: vêåy. (Tiïëng àõa phûúng).*
5
Voâ voå: möåt loaâi cua nhoã.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 200

210. Hoãi chaâng chúi chöën vûúân hoa


Chñnh chuyïn nöng sô hay laâ cöng thûúng?
HPV 80
1
211. Hoãi chaâng àoåc saách Kinh Thi
Àaân baâ ài loång chûä chi rûáa chaâng?
- Anh àêy àoåc saách cûãu thiïn
2
Àaân baâ ài loång chûä yïn roä raâng .
HPV 92

212. Hoãi chaâng hoåc saách Kinh Thi


Hai ngang hai phêíy chûä chi rûáa chaâng?
- Hai ngang hai phêíy chûä “thiïn” a
Em cho anh chêëm chuát cho liïìn chûä phu. b
HPV 92

BK a-b CDTCM 32 chó ghi hai doâng naây:

Hai ngang hai söí chûä thiïn

Cho anh chêëm chuát cho liïìn chûä phu.

213. Hoãi chaâng hoåc saách Kinh Thi


Nghòn ngûúâi àûáng viïët chûä chi húäi chaâng?
- Anh àêy àoåc saách cûãu chûúng
3
Nghòn ngûúâi àûáng viïët chûä hûúng roä raâng.
HPV 92

214. Hoãi chaâng khaách laå boáng trùng a


4
Böîng àêu maâ biïët Kim Lùng coá chuâa
- Bêy giúâ múái túái Kim Lùng

1
Kinh thi: thú ca dên gian Trung Hoa xûa (gêìn nhû ca dao cuãa ta), sau Khöíng tûã (551-
479 trûúác cöng nguyïn) têåp húåp san àõnh laåi.
2
Àaân baâ ài loång: taác giaã duâng löëi chiïët tûå, taách chûä “yïn” ra laâm hai böå phêån, phêìn
dûúái laâ chûä “nûä” nghôa laâ àaân baâ, phêìn trïn laâ böå “miïn”, àûúåc hònh aãnh hoáa thaânh caái loång.
3
Nghòn ngûúâi àûáng viïët: Taác giaã duâng löëi chiïët tûå, taách chûä “hûúng” thaânh ba böå phêån:
thiïn, nhên, viïët, nghôa laâ nghòn ngûúâi viïët.
4
Kim Lùng: thuöåc Nam Kinh cuãa Trung Quöëc, núi coá nhiïìu ngûúâi àeåp.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 201

Cún gioá troã neão, boáng trùng àûa àûúâng. b


HPV 81

BK a - Hoãi chaâng khaách laåi dûúái trùng HT 384

b - Cún gioá chó neão, boáng trùng àûa àûúâng HT

215. Hoãi chaâng khaách laå àûúâng xa


Àïën àêy cên sùæc hay laâ kïët duyïn
- Sa chên bûúác àïën coäi tiïn
Trûúác thúâi cên sùæc, sau kïët duyïn Chêu Trêìn.
CDTCM 81

216. Hoãi chaâng quï quaán núi àêu


Maâ chaâng laåi thaã lûúái buöng cêu chöën naây?
- Quï anh úã phuã Hûng Nguyïn
Phuâ Long laâ töíng, Liïåu Xuyïn laâ laâng.
HPV 79

217. Hoãi chaâng quï quaán núi nao


Sao maâ chùèng biïët vûúân àaâo coá huï?
- Anh laâ khaách laå àaâng xa
Biïët àêy coá gaái àaâo hoa túái tòm.
HPV 79

218. Hoãi naâng àaä coá chöìng chûa


Hay laâ chûa coá anh thûa vaâi lúâi
- Cuäng chûa lûúåc giùæt trêm caâi
Cuäng chûa duyïn haán phêån haâi chi mö.
HPV 82

219. Hoãi ngûúâi chên àaåp tay àûa


Dêìu treo ngang caánh chöìng chûa húäi ngûúâi?
- Chên em àaåp, tay em àûa
Dêìu treo ngang caánh em chûa coá chöìng.
HPV 83
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 202

220. Hoãi ngûúâi mùåc aáo thay vai


Khùn thêm chñt tröëc con ai rûáa phûúâng?
- AÁo raách thò em vaá vai
Con thêìy con meå chûá con ai nûäa giûâ.
HPV 82
221. Hoãi rùçng ài chïët cho ai
Cho nhaâ, cho nûúác, cho tònh, cho em?
Hay laâ ài chïët vò tiïìn
Giûä thuï hêìm moã, àöìn àiïìn cho Têy?
VNP1 II 75 VNP7 366
222. Hoãi thùm anh úã àêu ta
Àïí em laâm quaán taåm ài xa vïì gêìn
Duâ chùèng nïn àaåo aái ên
Xin cho möåt thaáng àöi lêìn gùåp nhau.
CDTH 110
223. Hoãi thùm chuyïån vaän ai baây
Ngaäi nhún thùm thùèm möåt ngaây möåt xa.
CHG 27
224. Hoãi thùm àoá mêëy chõ em
Àêy ta roåc laá goái nem gûãi vïì.
HHÀN 176
225. Hoãi thùm quï quaán úã mö?
Tiïån àêy trêìu heáo, cau khö xin múâi
- Cau khö trêìu heáo ai úi!
Dêîu rùçng mùån nhaåt xeá àöi ùn cuâng. a
bk a - Da trùæng toác daâi löìng aáo àùæp chung
DCTH 157
226. Hoãi vúå thò cûúái liïìn tay
Chúá àïí lêu ngaây lùæm keã gieâm pha.
HT 186 NNPD 651 TCBD I 210 TNPD I 146
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 203

227. Hoân àaá cheo leo, trêu treâo trêu trêåt


Ngûåa treâo, ngûåa àöí
Cöng anh lao khöí, tûâ cöí chñ kim
Mêët em khoá kiïëm khoá tòm
Búãi anh úã baåc, nïn em phaãi tòm núi xa.
HT 456

Xem thïm À 50

228. Hoân àaá cheo leo


Trêu treâo trêu trúåt
Ngûåa treâo ngûåa trúåt
Anh úã hai loâng, trúâi búåt anh ài.
DCBTT 310 HT 425

229. Hoân àaá àoáng rong vò doâng nûúác chaãy


Hoân àaá baåc àêìu vò búãi sûúng sa
Anh vúái em cuäng muöën kïët nghôa giao hoâa
Súå meå bùçng biïín, súå cha bùçng trúâi
Anh vúái em cuäng muöën kïët toác úã àúâi
Súå rùçng mêy baåc giûäa trúâi mau tan.
CDTCM 115

230. Hoân àaá hoa àùåt cûãa tam quan


Chúâ cho coá khaách höìng nhan àaäi àuâng
Nhên ngaäi laâ nhên ngaäi chung
Ai kheáo àaäi àuâng thúâi nhên ngaäi riïng.
NASL II 27a

231. Hoân àaá hoa laát cûãa tam quan


Ngûúâi khön àûáng àoá, ngûúâi ngoan ài tòm
Tòm em nhû thïí tòm chim
Chim ùn bïí bùæc, anh tòm bïí àöng
Tòm bïí àöng thêëy löng chim nhaån
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 204

Tòm bïí caån thêëy vaån chim bay


Tröng nam röìi laåi ngoáng têy
Böën phûúng non nûúác coã cêy mõt muâ.
CDTH 111 - 112

Xem thïm A 26

232. Hoân àêët noá biïët noái nùng a


Thò thêìy àõa lñ haâm rùng chùèng coân. b
NNPD 65 TCBD I 408 TNPD I 146

BK a - Hoân àêët maâ biïët noái nùng

HT240 TCBD III 476 VNP1 II 42 VNP7 107

- Vñ bùçng àêët biïët noái nùng

NASL I 3a NASL II 49a NASL III 37a

b - Thò thêìy àõa lñ haâm rùng khöng coân

HT TCBD III VNP1 II VNP7

- Thúâi thêìy àõa lñ caái rùng chaã coân

NASL I NASL II NASL III

233. Hoân gaåch Hûúng Baâo trúâi mûa laác àaác


Anh coá thûúng em bêån khaác haäy hay
ÚÃ àêy gêìn meå gêìn thêìy
Biïët rùçng haåt ngoåc vaâo tay ai cêìm
Cho nïn trong daå êm thêìm
Tuái trêìu khùn mùåt ûúát dêìm nhû mûa
Caách nhau möåt bûác raâo thûa
Tay gaåt nûúác mùæt tay àûa miïëng trêìu.
CDTH 120

234. Höì Gûúm in boáng Thaáp Ruâa


AÁnh àeân soi toã maái chuâa Ngoåc Sún. a
bk a - Coá cêìu Thï Huác coá chuâa Ngoåc Sún

CDHN 15
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 205

235. Höì Quaãng, höì thiïìng


Sún tiïu àöåc cûúác
Caãm danh Nguä Höì
Tai nghe tiïëng maái, tiïëng àúân
Chaã ngúâ ngûúâi boã cöng ún nghôa thêìy
Giai laäo baách niïn
Àaân ai kheáo gaãy nùm cung
Chaã ngúâ baâ chuáa gaãy tranh giûäa rûâng
Xûâ xang cöëng lñu
Lñu xang xûâ höì.
QHBN 227

236. Höì sêìu laåi gûúång laâm tûúi


Nûäa mai nguyïåt móa, huï cûúâi khöng hay
Hoa rùçng thïm tiïëng nûúác mêy
Sûå tònh möåt àêëy möåt àêy khaác gò!
CDTCM 139
1
237. Höì Tônh Têm giaâu sen baách diïåp
2
Àêët Hûúng Cêìn ngoåt quñt, thúm cam
3
Ai vïì cêìu ngoái Thanh Toaân
Àúåi àêy vïì vúái möåt àoaân cho vui.
DCBTT 56 HT 414 VNP7 461

238. Höì trún ngang nhoã dïåt àan


4
Thên mònh cuäng sûúáng nhû quan phuã Hoaâi

1
Tônh Têm: höì úã Huïë.
2
Hûúng Cêìn: thuöåc tónh Thûâa Thiïn Huïë.
3
Thanh Toaân: cêìu ngoái Thanh Toaân úã Thûâa Thiïn Huïë, laâm nùm 1776, coá maái nhû
maái nhaâ.
4
Phuã Hoaâi: phuã Hoaâi Àûác, trûúác kia laâ möåt phuã quan troång bêåc nhêët vò göìm caã dûúái
quyïìn mònh nhûäng huyïån Thoå Xûúng, Vônh Thuêån nöåi thaânh vaâ huyïån Tûâ Liïm úã ven nöåi.
Nhûäng àõa phûúng dïåt lônh úã Haâ Nöåi hoùåc thuöåc huyïån Vônh Thuêån (nhû nhûäng phûúâng Baái
Ên, Trñch Saâi, Yïn Baái) hoùåc thuöåc huyïån Tûâ Liïm (nhû nhûäng laâng Nghôa Àö, An Hoâa) xûa
àïìu nùçm trong àõa haåt phuã naây.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 206

Höì to ngang sùén dïåt daây


Cêìm bùçng cha meå bùæt àaây biïín Àöng.
CDHN 100

239. Höì vïì chên laåi àûa ngang


Vïì sao cho dûát cho àang maâ vïì
Höì vïì chên laåi àûa ài
Nay mûa mai gioá, nïn quï chöën naâo? a
bk a - ÚÃ chùèng muöën úã, vïì chûa muöën vïì

NGCK 178a

240. Höå hön àiïìn thöí


1
Vaån cöí chi thuâ
2
ÚÁ bêåu úi
Vui sûúáng chi bêåu hoâng húán húã
Cú höåi naây ngaân thuúã khöng nguöi.
CHG 25

241. Höìi höm coá boái öng thêìy a


Saáng ra xuöëng àaám ruöång naây gùåp em.
HHÀN 176
BK a - Höìi höm xuöëng boái öng thêìy TCBD I 146

242. Höìi khi mö ngoä ngùæn haâng raâo daâi


Chaâng khöng bûúác túái àïí thiïn haå hoå àöën gai hoå raâo.
DCNTB II 63

243. Höìi khi mö thuöëc vêën liïìn tay


Noái chúi vúái baån maâ àïën nay baån lêëy chöìng
Rûúåu khöng men, mêëy thuúã rûúåu nöìng
Bïì mö baån cuäng troång, nghôa bïn chöìng baån hún

1
Höå hön àiïìn thöí vaån cöí chi thuâ: viïåc nhaâ úã, cûúái xin, ruöång àêët tûâ nghòn xûa thûúâng
coá oaán thuâ.*
2
Bêåu: cö, em,... (àaåi tûâ ngöi thûá hai, thûúâng duâng chó nûä).*
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 207

1
Mêëy lúâi thïå haãi minh sún
Cuöëi cuâng röìi cuäng chùèng chi hún baåc tiïìn.
DCNTB I 254

244. Höìi naâo anh àûáng ngoaâi raâo anh noái


Rùçng anh khöng ham nhaâ ngoái, dêìu ngheâo àoái cuäng àaânh
Ngaây nay duyïn núå chùèng thaânh
Nghe chi nhûäng keã döî daânh, boã em.
DCNTB II 134

245. Höìi naâo ùn möåt nöìi, ngöìi möåt chiïëu


Than lúâi thiïët yïëu, xûã daå nhêët nhû:
Dêìu nïn em cuäng àúåi, dêìu hû em cuäng chúâ
Àïën ngaây nay em phuå nghôa toác tú
Ngûúâi nam keã bùæc, anh bú vú möåt mònh.
DCNTB II 20 HT 435

246. Höìi naâo baån baão ta gêìn


Cho nïn chûä baách niïn giai laäo, chûä aái ên àûâng lòa
Bêy giúâ baån laåi phên chia
Laâm cho canh súám, buöìng khuya möåt mònh.
CDTCM 82

247. Höìi naâo àöi ta taát nûúác, cuâng kïu cuâng huá a
Höìi naâo àaâo hang cuã, cuâng ruã cuâng ren
Bêy giúâ tröëng noå xa keân
Àaân kïu khaác tiïëng, baån quen àêu röìi?
DCNTB I 93

BK a - Höìi naâo ài taát nûúác cuâng kïu cuâng luác HT 436

248. Höìi naâo em noái ûng anh


Anh vïì anh tröìng àaám haânh
Anh gieo àaám caãi, anh vaäi böng kï

1
Thï haãi minh sún: thïì non heån biïín.*
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 208

Bêy giúâ anh trúã löån vïì


Em noái em chï àaám haânh anh raä
Àaám caãi anh rûäa
Àaám böng anh taân
Coân hai daäy bñ leo giaân
Sêy böng àùæc nuå, úá naâng naâng úi!
DCNTB II 133

249. Höìi naâo em noái vúái chaâng


Núi mö long êín, thúâi àaâng vêîn khöng
Chùèng qua Nguyïåt Laäo, Tú Höìng
Möåt mai xaách noán theo chöìng thò thöi
Baão chaâng súám àûáng chiïìu ngöìi
Núå duyïn sao àaä phui röìi, ai úi!
DCNTB I 254

250. Höìi naâo giaä gaåo hai lêìn


Lûúân heo ûúáp muöëi, baån ngöìi gêìn chï höi
Bêy giúâ bùæp teã chaâ vöi
Bêåu ùn muöëi höåt, bêåu ngöìi khen ngon.
DCNTB I 228

251. Höìi naâo lêëy em, anh noái vúái em


möåt rùçng thûúng hai rùçng thûúng
Àïën nay anh úã ra daå àiïëm àaâng
Trúâi cao coá mùæt, anh coá tröën lïn ngaân cuäng chùèng yïn.
DCNTB I 199

252. Höìi naâo möåt göëi kïì lûng


Bêy giúâ khaác thïí ngûúâi dûng sao àaânh.
TCBD I 458

253. Höìi nhoã töi úã vúái cö


Cö àaánh, cö àuöíi, cö xö xuöëng baâu
Töi vïì bùæt öëc haái rau
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 209

Mua böng keáo vaãi laâm giaâu hún cö


Nhaâ töi coá cùåp gaâ ö
Àïm khuya noá gaáy cho cö biïët chûâng
Nhaâ töi coá cùåp gaâ rûâng
Àïm khuya noá gaáy cö àûâng nguã quïn.
DCNTB II 162

254. Höìi vui, chuát chuát, thoa thoa


Höìi buöìn ngoá mùåt, chûãi cha cho thoãa loâng.
CDTCM 257

255. Höìi xûa ai biïët ai àêu


Búãi con chim Ö Thûúác bùæc cêìu söng Ngên.
DCNTB II 52
256. Höåi Doáng möìng taám thaáng tû
Ai khöng xem höåi cuäng hû àúâi ngûúâi.
NASL I 11b
Xem thïm A 126
257. Höåi naâo cho bùçng höåi naây
Nhúãn nhú caá nûúác, sum vêìy chuáa töi.
CVPD 28
258. Höåi naây anh bùæc em àöng
Cûãa saâi súám múã töëi khöng ai gaâi.
HHÀN 235
259. Höm ba mûúi laâ ngaây thaáng chaåp
Höm möìng möåt laâ ngaây thaáng giïng
Anh vúái em ngöìi vúái nhau, thïì thöët taåi bïën Trûúâng Tiïìn
Àaä sa lúâi ùn tiïëng noái, em cûá nhúá maäi lúâi nguyïìn cuãa anh.
DCNTB 77

260. Höm nay gùåp buöíi ïm trúâi


Maá àaâo laåi àûúåc saánh ngûúâi trûúång phu.
DCTH 155
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 210

261. Höm nay lan huïå saánh baây


Àaâo àöng ûúám hoãi liïîu têy möåt lúâi
Laå luâng ûúám hoãi nhau chúi
Möåt mai caá nûúác chim trúâi gùåp nhau. a
QHBN 266

BK a - Nûäa mai caá nûúác chim trúâi xa nhau

VNP7 424

262. Höm nay mûúâi böën mai rùçm a


Ai muöën ùn oaãn lïn nùçm vúái sû. b
ÀNQT 93b TCBD III 185 TNPD I 147
BK a - Nay mûúâi tû, mai mûúâi lùm NASL I 13b

- Nay mûúâi tû, mai mûúâi rùçm NASL IV 24a

b - Ai muöën ùn oaãn ra nùçm vúái sû LHCD 13b NGCK 130a

NQPN 18

- Ai muöën ùn oaãn thò nùçm vúái sû

ANPT 4a VNP1 II 43 VNP7 109

263. Höm nay mûúâi böën mai rùçm


Chñn thaáng cuäng àúåi, mûúâi nùm cuäng chúâ
Trùm nùm quyïët àúåi, quyïët chúâ
Dêîu maâ toác baåc nhû tú cuäng àaânh.
CDTCM 82

264. Höm nay úã àêët nhaâ ngûúâi


Keám ùn laâ möåt, keám cûúâi laâ hai
Mai vïì úã àêët nhaâ töi
Duâ che ngûåa cûúäi, rong chúi caã ngaây.
QHBN 308

265. Höm naây sum hoåp truác mai


Tònh chung möåt khùæc, nghôa daâi trùm nùm.
QHBN 165 VNP7 422
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 211

266. Höm nay ta ngöìi lûng àeâo


Chaâng úi coá thêëy suöëi reo quanh mònh
Xin chaâng haäy nhòn cho tinh
Bao ngûúâi nhöån nhõp sên àònh laâng kia
Vò àêu ta phaãi chia lòa
Vò àêu ta phaãi ra ài ngoaâi rûâng
Chó vò chó röëi àûát tung
Em phaãi lêëy caái thùçng chöìng, em àaä tûâng chï.
CDTCM 198

267. Höm nay tòm tröën nhên duyïn


Khaác gò cheâo ngûúåc con thuyïìn nûúác sa
Xe vö röìi laåi xe ra
Xe quêën xe quyát xe ra xe vaâo
Loâng em nghô ngúåi thïë naâo
Nûúác sa khöng leä cùæm saâo maäi àêy?
HPV 175

268. Höm nay tûá haãi giao tònh


Tuy rùçng böën bïí nhûng sinh möåt nhaâ.
QHBN 165

269. Höm nay vui veã thïë naây


Vui taây àaám höåi àöët cêy nhang trêìm.
QHBN 165

270. Höm qua anh ài chúå trúâi


Thêëy öng Nguyïåt Laäo(1) àang ngöìi úã trïn
Tay thò cêìm buát cêìm nghiïn
Tay cêìm túâ giêëy àang biïn raânh raânh
Biïn ta röìi laåi biïn mònh
Biïn àêy lêëy àêëy, biïn mònh lêëy ta
Chùèng tin lïn hoãi trùng giaâ
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 212

Trùng giaâ cuäng baão rùçng ta lêëy mònh


Chùèng tin lïn hoãi thiïn àònh
Thiïn àònh cuäng baão rùçng mònh lêëy ta
Quyïët liïìu möåt trêån phong ba
Àïí cho thiïn haå ngûúâi ta tröng vaâo
Quyïët liïìu möåt trêån mûa raâo
Àïí cho thiïn haå tröng vaâo àöi ta.
CDTCM 159

271. Höm qua anh nùçm nhaâ anh


Chiïëu hoa chùn gêëm, xung quanh vêy maân
Gioá laånh maâ thûúng
Àïm nùçm giúã giêëc
Chùn böng khöng àùæp
Maân chûúáng àïí rúi
Lêëy àûúåc mònh röìi
Vui vêìy nhên ngaäi
Lûúåc ngaâ laåi chaãi
Gûúng öë laåi trong
Laåi àùæp chùn böng
Chiïëu hoa laåi traãi
Àaân bêìu, saáo thöíi
Vui lùæm mònh úi!
Mong mònh lùæm lùæm mònh úi
Khaác gò maå uáa mong trúâi àöí mûa.
CDTH 112

272. Höm qua daåo phöë cêìm khùn


Cêìm àûúåc àöìng baåc àïí daânh cûúái em
Ba haâo anh àïí mua tem
Gûãi nhaâ dêy theáp múâi anh em xa gêìn
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 213

Hoå haâng ùn uöëng linh àònh


Ai ai cuäng biïët laâ mònh lêëy ta
Haâo tû anh àïí mua gaâ
Saáu xu mua rûúåu, haâo ba ài taâu
Baãy xu anh àïí mua cau
Möåt haâo mua goái cheâ taâu uöëng chúi
Möåt haâo caã àöî lêîn xöi
Möåt haâo gaåo teã vúái nöìi rau dûa
Anh ngöìi anh nghô cuäng vûâa
Cûúái em àöìng baåc chùèng thûâa xu mö.
CDTCM 159 - 160

273. Höm qua dïåt cûãi thoi vaâng


Sûåc nhúá àïën chaâng, cûãi laåi dûâng thoi
Cûãi sêìu cûãi tuãi, chaâng úi!
Ngoån àeân saáng toã boáng ngûúâi àùçng xa.
HT 170 - 171

274. Höm qua dïåt cûãi thoi vaâng


Sûåc nhúá túái chaâng, cûãi laåi dûâng thoi
Cûãi sêìu, cûãi nhuåc chaâng úi
Ngoån àeân saáng toã boáng ngûúâi àùçng xa
Ai vïì töi gûãi thû ra
Gûãi dùm cêu nhúá, gûãi vaâ cêy thûúng
Gûãi cho àïën chiïëu àïën giûúâng
Gûãi cho àïën têån quï hûúng chaâng nùçm
Chaâng vïì thiïëp nhúá àùm àùm
Giûúâng trïn chiïëu dûúái, ai nùçm àïm nay?
Chaâng vïì thiïëp nhúá lùæm thay
Giûúâng trïn chiïëu dûúái, àïm nay ai nùçm?
VNP7 224
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 214

275. Höm qua ài trûúác nhaâ nûúâng


Thêëy meå nûúâng àêåp nûúâng, nûúâng khoác, nûúâng van
Cûãa söí nhaâ nûúâng, cûãa söí song loan
Anh muöën vö gheá lûng chõu trêån àoân oan cho nûúâng.
HPV 127A - 128A

276. Höm qua em mêët caânh soâi


Höm nay em bùæt àûúåc ngûúâi khùn thêm!
HGVP 18

277. (a) Höm qua taát nûúác àêìu àònh


Boã quïn caái aáo trïn caânh hoa sen a
Em àûúåc thò cho anh xin b
Hay laâ em àïí laâm tin trong nhaâ?
AÁo anh sûát chó àûúâng taâ
Vúå anh chûa coá, meå giaâ chûa khêu
AÁo anh sûát chó àaä lêu
Mai mûúån cö êëy vïì khêu cho cuâng c
Khêu röìi anh seä traã cöng
Àïën luác coá chöìng anh laåi giuáp cho: d
Giuáp em möåt thuáng xöi voâ
Möåt con lúån beáo, möåt voâ rûúåu tùm
Giuáp em àöi chiïëu em nùçm à
Àöi chùn em àùæp, àöi trùçm em àeo
Giuáp em quan taám tiïìn cheo e
Quan nùm tiïìn cûúái laåi àeâo buöìng cau.
VNP1 I 115 - 116

BK a - Boã quïn caái aáo vúái caânh hoa sen HHÀN 176 - 177

- Boã quïn caái aáo úã caânh hoa sen THÀQ 25 - 26

b - Em àûúåc cho chuáng anh xin HHÀN THÀQ

c - Muöën mûúån cö êëy vaâo khêu cho cuâng HHÀN THÀQ


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 215

- Mai mûúån cö êëy vaâo khêu cho cuâng HT 155 - 156

d - Àïën khi lêëy chöìng anh seä giuáp cho HT

- Àïën khi lêëy chöìng anh giuáp cuãa cho THÀQ

- Ñt nûäa lêëy chöìng anh laåi giuáp cho HHÀN

à - Giuáp cho àöi chiïëu em nùçm VNP7 258 - 259

e - Giuáp cho quan taám tiïìn cheo HT

(b) Tònh cúâ bùæt gùåp naâng àêy


Mûúån cùæt caái aáo mûúån may caái quêìn
May xong anh traã tiïìn cöng
Bao giúâ lêëy chöìng, anh àúä vöën cho
Anh giuáp cho möåt thuáng xöi voâ
Möåt con lúån beáo, möåt voâ rûúåu tùm
Anh giuáp cho àöi chiïëu em nùçm
Àöi chùn em àùæp, àöi trùçm em àeo
Anh giuáp cho quan taám tiïìn cheo
Quan nùm tiïìn cûúái laåi àeâo buöìng cau.
TCBD I 160 TNPD II 157 - 158

BK + NGCK 125a:
Àïm qua trùng saáng laâu laâu

Anh ài muác nûúác àïí hêìu tûúái cêy

Tònh cúâ bùæt gùåp em àêy

Mûúån cùæt caái aáo, mûúån may caái quêìn

May röìi anh traã tiïìn cöng

Àïën khi lêëy chöìng anh giuáp cuãa cho

Giuáp cho möåt thuáng xöi voâ

Möåt con lúån beáo, möåt voâ rûúåu tùm

Giuáp cho àöi chiïëu em nùçm

Caái chùn em àùæp, cùåp trùçm em àeo

Giuáp cho quan taám tiïìn cheo


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 216

Quan nùm tiïìn cûúái laåi àeâo buöìng cau.

+ TCBD I 129:

Caái ngoån söng Àaâo vûâa trong vûâa chaãy

Anh ài keán vúå mûúâi baãy nùm nay

Tònh cúâ bùæt gùåp cö mònh úã àêy

Mûúån cùæt caái aáo mûúån may caái quêìn

Khêu xong anh tñnh tiïìn cöng

Em ài lêëy chöìng anh giuáp cuãa cho

Giuáp em möåt thuáng xöi voâ

Möåt con lúån beáo, möåt voâ rûúåu tùm

Giuáp em àöi chiïëu em nùçm

Àöi chùn em àùæp, àöi trùçm em àeo

Giuáp em quan taám tiïìn cheo

Quan nùm tiïìn cûúái laåi àeâo buöìng cau

Chuác cho anh chõ lêëy nhau

Möåt söë laâ giaâu, hai söë lùæm con.

Xem thïm C 120

278. Höm qua thú thêín vûúân àaâo


Thêëy ngûúâi thuåc nûä vñt caânh àaâo haái hoa
Loâng töi coá yá àúåi chúâ
Roä raâng àöi ngûúâi êëy trúã ra luác naâo
Àïí töi mú ûúác maäi sao?
QHBN 181

279. (a) Höm xûa anh àïën chúi nhaâ a


Thêëy meå nùçm voäng thêëy cha nùçm giûúâng
Thêëy em nùçm àêët anh thûúng b
Anh ra Keã Chúå àoáng giûúâng taám thang
Böën goác thò anh thïëp vaâng
Böën chên thïëp baåc, taám thang chaåm röìng
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 217

Bêy giúâ em boã giûúâng khöng c


Hay em lêëy chöìng phñ caã cöng anh. d
NGCK 131a

BK a - Höm kia anh àïën chúi nhaâ

CDHN 149 VNP1 I 83 VNP7 206

b - Thêëy em nùçm àêët anh thûúng

CDHN HT 177 VNP1 I VNP7

c - Bêy giúâ phaãi boã giûúâng khöng CDHN

HHÀN 177 HT VNP1 I VNP7

d - Em ài lêëy chöìng phñ caã cöng anh

CDHN HHÀN HT VNP1 I VNP7

(b) Höm qua anh àïën chúi nhaâ


Thêëy meå nùçm voäng thêëy cha nùçm giûúâng
Thêëy em nùçm àêët anh thûúng
Anh ài mua göî àoáng giûúâng taám thang
Böën goác anh dùåm bùçng vaâng a
Tûá vi bñt baåc cho naâng nùçm chúi. b
KSK 5a
BK a - Böën goác thò anh bõt vaâng TNPD II 90 - 91

b - Böën chên bõt baåc, taám thang chaåm röìng TNPD II

(c) Höm kia anh àïën chúi nhaâ


Thêëy meå nùçm voäng thêëy cha nùçm giûúâng
Thêëy em nùçm àêët anh thûúng
Chaåy ra Keã Chúå àoáng giûúâng kim phong
Giûúâng anh kim phong
Böën chên bñt baåc
Anh hoãi thêåt loâng
Coá lêëy anh khöng?
Àïí anh mua noán quai thêm
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 218

Vïì cho mònh àöåi


Anh maâ noái döëi
Àaä coá quó thêìn
Àöi ta duyïn nùång ngaân nùm
Ên tònh hai chûä, sùæt cêìm àeåp duyïn
CDHN 149 - 150

(d) Höm qua anh àïën chúi nhaâ


Thêëy meå nùçm voäng, thêëy cha nùçm giûúâng
Thêëy em nùçm àêët anh thûúng
Chaåy ra Keã Chúå àoáng giûúâng kim phong
Giûúâng anh kim phong
Böën bïn bõt baåc
Anh hoãi thêåt loâng:
Coá lêëy anh khöng?
Àïí anh mua noán Thûúång quai thêm
Vïì cho maâ àöåi
Anh maâ noái döëi
Àaä coá quó thêìn
Möåt trùm viïåc mêìn
Anh chùm lo hïët
Ngoaâi àöìng ngoaâi xaá
Coã raå mùåc anh
Em coá siïng coá lanh
Cuöëc cho anh dùm ba àöìi coã
Mïåt em cûá boã
Em cûá em nùçm
Àöi ta duyïn nùång ngaân nùm
Ên tònh hai chûä sùæt cêìm àeåp duyïn.
CDTCM 174 - 175

Xem thïm S 24
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 219

280. Höìn rùçng höìn chùèng coá cûãa coá nhaâ


ÚÃ raâo úã giêåu cuâng laâ búâ tre.
NGCK 171a

281. Höìn rùçng höìn chùèng àûúåc ùn gaåo ùn cúm


Höìn ùn nhûäng chaáo cuâng bêìu quanh nùm.
NGCK 171a

282. Höìn rùçng: höìn thaác ban ngaây


Thûúng cha, nhúá meå, höìn raây thaác àïm.
TCBD I 294 TNPD I 147

283. Höìn rùçng höìn thaác ban ngaây


Thûúng cha nhúá meå höìn raây thaác àïm
Höìn rùçng höìn thaác ban àïm
Theâm cúm theâm chaáo höìn àêm thaác ngaây.
NGCK 171a

284. Höìn töi laâ höìn con cua


Taám chên hai mùæt biïët boâ ngang ngang.
NGCK 171a

285. Höìng Haâ nûúác àoã nhû son


Chïët ài thò chúá, söëng coân lêëy anh.
HPV 128A HT 161

286. Höìng nhan ai keám ai àêu a


Keã xe chó thùæm, ngûúâi xêu haåt vaâng. b
ANPT 19a ÀNQT 107b LHCD 43b NNPD 65 NPGT 27a
TNPD I 147 VNP1 II 92 VNP7 94

BK a - Höìng nhan chùèng keám ai àêu NPNN 8a

- Höìng nhan naâo keám ai àêu TCBD I 509

- So ra ai keám ai àêu VNPS 59b

- Suy ra ai keám ai àêu THQP 23b

b - Keã xe chó thùæm ngûúâi xêu höåt vaâng VNPS

- Ngûúâi xe chó thùæm, keã xêu haåt vaâng NGCK 120a


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 220

- Keã xe chó thùæm, ngûúâi xe haåt vaâng

TCBD I TCBD III 476

Xem thïm P 68

287. Höìng nhan àoá chñn àêy mûúâi


Chên ài àaáng neán nuå cûúâi àaáng trùm.
DCBTT 243

288. Höìng nhan nhû baát nûúác cheâ


Àeåp thò coá àeåp nhûng queâ möåt chên.
NGCK 195b
1
289. Höìng Sún cao ngêët mêëy truâng
Lam Giang sêu mêëy trûúång thò loâng mêëy nhiïu.
HPV 128 A

290. Höåt chêu rúi xuöëng àôa nghiïn


Vui cûúâi vúái nùm sau chuáng baån, sêìu riïng möåt mònh.
DCNTB II 83

BK CHG 30:

Höåt chêu rúát xuöëng àôa nghiïn

Vui cuâng chuáng baån sêìu riïng möåt mònh

291. Höåt gaåo trùæng tinh


Muâ sûúng sa noá tröí
Em khöng nïå gò trúâi mûa
Àïí cho anh ài keán ài lûâa
Cho àeåp yá meå, cho vûâa loâng cha
Phêån em àêy sa suát suåt sa
Mêëy cêu ên nghôa em phên ra giûäa naây.
TCBD II 274

292. Höåt thuãy tinh àêy nhòn saáng rúä a

1
Höìng Sún: coân goåi laâ Höìng Lônh, Ngaân Höìng, nuái Höìng laâ daäy nuái tiïu biïíu úã Nghïå
Tônh.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 221

Àïí daânh chúâ thuúã laâm nhêîn àeo tay


Dêîu ai nùn nó hoãi naâi b
Anh àúåi ngûúâi biïët àaåo, cuãa naây anh seä trao.
HHÀN 177

BK a - Höåt thuãy tinh àêy nhòn saáng roä HT 450

b - Dêìu ai nùn nó hoãi vay HT

293. Húi àêu maâ giêån ngûúâi dûng


Bùæt sao àûúåc caái chim rûâng noá bay.
NNPD 66 TCBD I 612 TNPD I 147 VNP1 II 94 VNP7 96

294. Húäi ai coá nhúá chùng ai?


Hay laâ mûúån cheán döng daâi nïn yïu
Yïu nhau cùn dùån àuã àiïìu
Caâng say vïì nïët, caâng yïu vïì tònh
Möåt yïu thuöëc cuöån hoa chanh
Hai yïu toác vêën ra vaânh öëng tú
1
Ba yïu biïët uöëng traâ Ö
Böën yïu cheán rûúåu àêìy höì mûúâi phên
Nùm yïu con mùæt long lanh
Saáu yïu maá phêën nhû tranh múái àïì
Baãy yïu aáo lûúåt phùèng phï
Taám yïu göëi àïåm, göëi kïì mûúâi phên
Chñn yïu ngûúâi lõch sûå saánh keã thanh tên
Mûúâi yïu àûáng xa ngûúâi nhúá, àûáng gêìn vêîn tûúi
Ai chaã laâ ngûúâi...
QHBN 249 - 250

295. Húäi ai ài ngûúåc vïì xuöi


Laåi àêy töi kïí àêìu àuöi söë mònh
Söë töi quyïët chñ tu haânh

1
Traâ Ö: Traâ Ö Long, möåt trong mûúâi loaåi traâ ngon nöíi tiïëng cuãa Trung hoa trûúác àêy.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 222

Tûâ ngaây baác meå bêím sinh loåt loâng


Ùn chay, nùçm möång long àong
Chñn chuâa töi chaã boã khöng chuâa naâo
Biïët rùçng duyïn söë laâm sao?
Bao nhiïu gaái àeåp thò vaâo tay töi
Chñn chuâa tu thïë caã mûúâi
“Àuác chuöng, tö tûúång” xong röìi laåi ài
Töi nay tñnh khñ cuäng kò
Tuêìn rùçm, möìng möåt töi thò boã quïn
Àïm nùçm tûúãng gaái nùçm bïn.
HT 244

296. Húäi ai ài trûúác kia úi


Coá loâ àuác treã cho töi mûúån cuâng.
NGCK 162a

297. Húäi ai vïët chiïëu raânh raânh


Cheán son chûa caån maâ tònh àaä phai. a
NGCK 145a

BK a - Cheán son chûa caån maâ tònh àaä vúi TNPD I 147

298. Húäi anh aáo trùæng kia laâ


Sao anh khöng baão meå giaâ nhuöåm thêm?
Ûúác gò aáo êëy em cêìm
Àïí em nhuöåm àoã, nhuöåm thêm, nhuöåm vaâng.
CDTCM 83

299. Húäi anh aáo trùæng quêìn laâ


Sao anh khöng baão meå giaâ nhuöåm thêm?
Vñ duâ aáo êëy em cêìm
Thò em seä nhuöåm maâu thêm, maâu vaâng
Vaåt caái em nhuöåm maâu vaâng
Vaåt con em cuäng nhuöåm vaâng cho anh
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 223

Böën naách kïët àöi trûúâng linh


Àöi tay em kïët chim xinh roä raâng
Ngaây mai anh ra ngoaâi haâng
Cho lùæm keã ngùæm, cho laâng xoám tröng.
CDTCM 142

300. Húäi anh aáo trùæng quêìn laâ


Ûúác gò sum hoåp möåt nhaâ, anh úi!
Ûúác gò cúm chung möåt nöìi
Canh chung möåt baát, cuâng ngöìi möåt mêm
Ûúác gò chung chiïëu, chung chùn
Chung àuäa ta cêìm, chung aáo, chung da
Chung lêu, laåi àeã con ra
Duâ trai duâ gaái àïìu laâ con chung
Saáng thò ta gûãi nhaâ öng
Töëi vïì ta àoán con chung ta vïì.
CDTCM 142

301. Húäi anh aáo trùæng vên vên!


Ài vïì deåp vúå cho quên em vaâo
Vúå anh coá hoãi quên naâo
Ta laâ quên taãi tòm vaâo haái hoa
Coá nïn ta haái dêìn daâ
Chaã nïn ta haái ba hoa ta vïì.
VNP7 239

302. Húäi anh Caã úi! anh nhû ngoåc truác dêìy dêìy
Maá anh trang àiïím nhû taây hoa mai
Húäi anh Hai úi! Tuöíi anh chûâng àöå àöi hai
Em tröng caái sùæc caái taâi em yïu
Húäi anh Ba úi! anh nhû caái têëm luåa àiïìu
Yïu anh lùæm lùæm Trúâi naâo coá xe
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 224

Húäi anh Tû úi! Keã úã ngûúâi vïì


Bao giúâ laåi àûúåc túái quï chöën naây
Húäi anh Nùm úi! biïët anh ba böën ngaây raây
Khi xûa ai biïët chöën naây laâ àêu
Húäi anh Saáu úi! ngoaãnh laåi tröng sau
Bao giúâ laåi àûúåc chung nhau möåt nhaâ
Húäi anh Baãy úi! ûúác gò quïë saánh vúái hoa
Ûúác gò mònh saánh vúái ta hûã mònh?
Húäi anh Taám úi! ûúác gò quïë saánh vúái quyânh
Ûúác gò caânh bñch caânh quyânh saánh àöi
Húäi anh Chñn úi! ûúác gò quïë saánh vúái höìi
Ûúác gò thuåc nûä saánh ngûúâi trûúång phu
Húäi anh Mûúâi úi! lêëy em liïåu lêëy àûúåc ru?
Thúâi em cho mûúån dao tu cùæt voâng
Tay dao, tay keáo, tay voâng
Cùæt sao cho àûúåc cûãa phoâng em ra.
NASL II 28b

303. Húäi anh ài àûúâng caái quan


Dûâng chên àûáng laåi em than vaâi lúâi
Ài àêu vöåi mêëy anh úi!
Viïåc quan àaä coá chõ töi úã nhaâ.
VNP1 I 66 VNP7 190

304. Húäi anh ài àûúâng caái quan


Em xem khùn goái, anh mang nhûäng gò?
Hay laâ giêån vúå ra ài
Anh cûá thuá thêåt, em thò mang cho.
CDTCM 82

305. Húäi anh ài àûúâng caái quan


Laåi àêy em thúã em than vaâi lúâi
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 225

Anh laâ quên tûã úã àúâi


Thò anh àûâng tûúãng nhûäng lúâi nguyïåt hoa.
PDCD 15

306. (a) Húäi anh ài àûúâng caái quan


Xin anh àûáng laåi em than vaâi lúâi:
Ài àêu vöåi mêëy, anh úi!
Caái quêìn, caái aáo nhû ngûúâi nhaâ ta
Caái ö em àïí trong nhaâ
Khen ai múã khoáa àûa ra cho chaâng.
TCBD I 147 TNPD II 91

(b) Húäi anh maâ ài ö thêm


Ö nhiïîu, ö voác, hay lêìm ö em?
Ö em, em àïí trong nhaâ
Khen ai múã khoáa àûa ra cho chaâng?
CDTCM 82

307. Húäi anh ài úã trïn búâ


Khoan khoan àûáng laåi àúåi chúâ ta chùng
Coá phaãi nhên ngaäi ta chùng
Ta hoãi thúâi noái, ta rùçng thúâi thûa
Coá phaãi nhên ngaäi ta xûa
Thúâi buöng toác xuöëng cho vûâa ngang lûng.
NASL II 11a

308. Húäi anh noán choáp quai dêìu


Tay cêìm caái quaåt ài àêu bêy giúâ?
Caái quaåt mûúâi taám caái xûúng
Trïn thò bñt giêëy dûúái buöng chûä maâu
Luác nùæng chaâng che trïn àêìu
Luác nûåc chaâng quaåt, ài àêu chaâng cêìm
Ra àûúâng gùåp baån tri êm
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 226

Lêëy quaåt che miïång cûúâi thêìm àöi ta.


VNP7 239

309. Húäi anh thùæt dêy lûng àiïìu


Vúå con khöën khöí trùm chiïìu vïì anh.
NASL II 16a

310. Húäi chaâng da trùæng toác daâi


Em àaä chúâ àúåi möåt hai nùm trúâi
Cho nïn mùåt uã chùèng tûúi
Súå chuáng baån cûúâi chùèng daám noái ra
Nhúá chaâng loâng nhûäng xoát xa
Laâm thú maâ daán cêy àa giûäa àöìng
Phoâng khi qua laåi chaâng tröng
Thúâi chaâng múái thêëu nöîi loâng nhúá thûúng
Möëi sêìu laâ möëi tú vûúng
Ai maâ gúä khoãi, thiïëp thûúng troån àúâi.
CDTCM 143

311. Húäi chaâng àoåc saách Haán Vûúng


1
Ai cêu söng Vi, ai caây Laåch Sún ?
- Anh àêy hoåc saách Haán Vûúng
Tñn cêu söng Võ, Thuêën caây Lõch Sún.
HPV 91

312. Húäi con võt nûúác kia úi


Sao maây vuâng vêîy úã núi Ngên Haâ.
ÀNQT 100b LHCD 34b TCBD II 491
TCBD III 225 TNPD I 147

313. Húäi cö cùæt coã bïn söng


Coá muöën ùn nhaän thò löìng sang àêy
Sang àêy anh nùæm cöí tay

1
Laåch Sún: cuäng laâ Lõch Sún, tûúng truyïìn vua Thuêën, möåt võ vua truyïìn thuyïët úã
Trung Quöëc thûúâng ài caây úã Lõch Sún (nghôa àen laâ nuái Soãi).
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 227

Hoãi rùçng duyïn êëy tònh naây laâm sao?


Caái gò laâ mêån laâ àaâo
Caái gò laâ nghôa tûúng giao húäi naâng
Phêån gaái lêëy àûúåc chöìng khön
1
Xem bùçng caá vûúåt Vuä Mön hoáa röìng.
TCBD I 210 - 211
Xem thïm C 1717
314. Húäi cö con gaái bïn búâ
Qua cêìu anh dùæt bêy giúâ quïn anh.
HPV 158
315. Húäi cö da àoã maá höìng
Cö ài theo chöìng, cö boã xûá cha
Bêy giúâ tuöíi taác àaä giaâ a
Xûá chöìng cö boã, xûá cha cö vïì.
HHÀN 50 VNP1 I 155
BK a - Bêy giúâ cö trúã vïì giaâ VNP7 310
316. Húäi cö àang gùåt dûúái àöìng
Phen naây anh quyïët laâm chöìng cö àêy.
CDTCM 33
317. Húäi cö ài àûúâng caái quan
Laåi àêy anh thúã anh than vaâi nhúâi
Cö nay àaä úã trïn àúâi
Cö coân chúâ àúåi lêëy ngûúâi taâi hoa.
PDCD 3

1
Caá vûúåt Vuä mön hoaá röìng, Cûãa Vuä, Cûãa Voä: cuäng goåi la Long Mön, úã thûúång lûu söng
Hoaâng haâ, giûäa huyïån haâ Tên, tónh Sún Têy vaâ huyïån Haân Thaânh, tónh Thiïìm Têy (Trung
Quöëc). ÚÃ àêy coá moãm àaá nhû hònh caái cûãa. Truyïìn thuyïët kïí rùçng thúâi thûúång cöí, vua Vuä nhaâ
Haå trõ thuyãe àaä àuåc phaá moãm àaá naây cho röång thïm ra, nïn goåi laâ Vuä Mön (cûãa vua Vuä). Theo
Tam Tên kñ vaâ Thuyã kinh chuá thò Vuä Mön coá soáng dûä, haâng nùm vaâo tiïët thaáng ba, caá cheáp têåp
trung àïën àêy thi vûúåt qua Vuä Mön. Con naâo vwotj qua àûúåc thò hoaá röìng. Do àoá, cûãa Vuä
thûúâng àûúåc chó chöën trûúâng thi vaâ viïåc thi àöî àûúåc goåi laâ vûúåt qua cûãa Vuä. Theo Àaåi Nam
nhêët thöëng chñ, úã nûúác ta cuäng coá Vuä Mön úã daäy nuái Khai Trûúáng (nuái Giùng Maân) thuöåc
huyïån Hûúng Khï, tónh Haâ Tônh. Àêy laâ möåt con suöëi lúán coá ba bêåc. Thuyïìn thuyïët kïí rùçng
haâng nùm àïën thaáng tû mûa to, caá cheáp ngûúåc doâng nhaãy qua Vuä Mön àïí hoaá röìng.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 228

318. Húäi cö àöåi noán quai thao


1
Ài qua Thanh Liïåt thò vaâo laâng anh
Laâng anh, Tö Lõch trong xanh
Coá nhiïìu vaãi nhaän ngon laânh em ùn
2
Vaãi ngon thò nhêët laâng Bùçng
Khùæp thaânh Haâ Nöåi hoãi rùçng àêu hún?
CDHN 113

319. Húäi cö àûáng bïn kia söng


Maá àoã höìng höìng lêëm têëm röî hoa
Cö kia maâ vïì tay ta
Tröìng àêåu àêåu töët, tröìng caâ caâ sai
Cö kia maâ vïì tay ai
Tröìng àêåu àêåu xêëu, tröìng khoai khoai voâ
Tröìng böng böng chùèng moåc cho
Gieo ba àêëu maå thò boâ ùn quanh.
NGCK 180b

Xem thïm C79, 1726 T 1734

320. Húäi cö gaánh coã àûúâng voâng


Vai anh khöng gaánh nhûng loâng anh thûúng
Húäi cö gaánh coã àûúâng voâng
Cho anh gaánh höå àïí laâm chöìng möåt vai.
CDTCM 83

321. Húäi cö gaánh nûúác quang mêy


Cho anh möåt gaáo tûúái cêy ngö àöìng a
Cêy ngö àöìng caânh cao caânh thêëp
Ngoån ngö àöìng laá doåc laá ngang b
Quaã dûa gang ngoaâi xanh trong trùæng

1
Thanh Liïåt: tûác laâng Quang, thuöåc huyïån Thanh Trò, Haâ Nöåi.
2
Laâng Bùçng: nay laâ hai thön Bùçng A, Bùçng B xaä Hoaâng Liïåt, huyïån Thanh Trò, Haâ
Nöåi.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 229

Quaã mûúáp àùæng ngoaâi trùæng trong vaâng


Tûâ ngaây anh gùåp mùåt naâng c
Loâng caâng ngao ngaán, daå caâng ngêín ngú. d
TCBD III 225 TNPD II 92 VNP1 I 75 - 76 VNP7 199

BK a - Cho anh möåt gaánh tûúái cêy ngö àöìng NGCK 125a

b - Cêy ngö àöìng caânh doåc caânh ngang NGCK

c - Tûâ ngaây anh giaáp mùåt naâng NGCK

- Tûâ ngaây anh gùåp àûúåc naâng HT 156

- Tûâ ngaây múái gùåp mùåt naâng THÀQ 17

d - Loâng caâng tú tûúãng daå caâng ngêín ngú NGCK

Xem thïm C 1726

322. Húäi cö haát öëng töëi qua


Höm nay haát öëng cho ta haát cuâng.
CDTCM 32

323. Húäi cö laái úi, cö àûáng bïn haâng


Sao cö chùèng àaánh chiïëc àoâ sang bïn naây
- Thuyïìn töi chúã mña, chúã àay
Coá khöng àêu maâ chúã khaách nay qua àûúâng.
CDTCM 82

324. Húäi cö laâm àoãm laâm ve


Lêëy chöìng thúå cöëi noá àeâ caã àïm.
NASL II 2a

325. Húäi cö maâ thùæt bao xanh


1
Coá vïì Kim Luä vúái anh thò vïì
Kim Luä coá hai cêy àïì
Cêy cao boáng maát gêìn kïì àöi ta
Tònh sêu khöng quaãn àûúâng xa

1
Kim Luä: tïn thön thuöåc xaä Àaåi Kim, huyïån Thanh Trò, Haâ Nöåi, nùçm trïn búâ söng Tö
Lõch.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 230

Nhaâ anh cao röång, cuäng laâ nhaâ em


Nhaâ anh coá con söng ïm
Cho em tùæm maát giûäa àïm muâa heâ. a
CDHN 165

BK a - Cho em tùæm maát nhûäng àïm muâa heâ VNP7 132

Xem thïm H 336

326. (a) Húäi cö maâ thùæt bao xanh


Coá vïì Kinh Kïå vúái anh thò vïì
Kinh Kïå coá cêy böì àïì
Coá giïëng tùæm maát coá nghïì ùn chúi.
CDTCM 83

BK + CDHN 117:

Húäi cö thùæt lûng bao xanh

Coá vïì laâng Chúå1 vúái anh thò vïì

Laâng Chúå coá boáng cêy àïì

Coá chuâa thúâ Phêåt coá nghïì cûãi canh.

+ CDTCM 279:

Húäi cö maâ thùæt bao xanh


Coá vïì Vônh Àùång vúái anh thò vïì

Vônh Àùång coá göëc böì àïì

Coá söng uöën khuác coá nghïì quay tú.

+ HT 128:

Húäi cö thùæt lûng bao xanh

Coá vïì Vaån Phuác2 vúái anh thò vïì

Vaån Phuác coá cöåi böì àïì

Coá söng uöën khuác coá nghïì quay tú.

+ HT 137:

1
Laâng Chúå: chó laâng Naânh Chúå tûác laâng Phuâ Ninh xaä Ninh Hiïåp huyïån Gia Lêm, Haâ
Nöåi.
2
Vaån Phuác: nay thuöåc thõ xaä Haâ Àöng. Xûa kia coá nghïì dïåt luåa, dïåt gêëm voác.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 231

Cö kia thùæt daãi lûng xanh

Coá vïì laâng Vônh1 vúái anh thò vïì

Laâng Vônh coá cêy böì àïì

Coá söng tùæm maát coá nghïì laâm gai.

(b) Cö kia thùæt lûng bao xanh


Coá vïì Yïn Mô vúái anh thò vïì
Yïn Mô anh coá nhiïìu tre
Coá söng tùæm maát coá nghïì tröìng ngö.
CDTCM 64

(c) Cö kia thùæt daãi lûng xanh


Coá vïì Nam Àõnh vúái anh thò vïì
Nam Àõnh coá bïën Àoâ Cheâ
Coá taâu Ngö khaách, coá nghïì ûúm tú.
HT 138

327. Húäi cö maâ thùæt lûng xanh


2
Coá vïì Àöìng Ñch vúái anh thò vïì
Àöìng Ñch lùæm viïåc nhiïìu nghïì
Möåt nghïì caâo hïën, hai nghïì buön phi.
CDTH 31

BK HT 141:

Húäi cö maâ thùæt lûng xanh

Coá vïì Keã Caát3 vúái anh thò vïì

Keã Caát buön baán trùm nghïì

Coá hoa thiïn lñ, coá nghïì vaãi con.

328. Húäi cö maâ thùæt lûng xanh a


Coá vïì Nam Àõnh vúái anh thò vïì

1
Laâng Vônh: nay thuöåc thön Caát Tûúâng, xaä An Hoâa, huyïån Bònh Luåc, Haâ Nam.
2
Àöìng Ñch: thuöåc xaä Hoùçng Anh, huyïån Hoùçng Hoáa, Thanh Hoaá.
3
Keã Caát: tûác thön Caát Mao, xaä Hoùçng Caát, huyïån Hoùçng Hoáa, Thanh Hoáa; úã àêy coá
nghïì suöët chó, dïåt vaãi lêu àúâi.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 232

Nam Àõnh coá cêy böì àïì


Coá söng tùæm maát coá vïì thò ài. b
PDCD 15

BK a - Cö kia thùæt caái lûng xanh TCBD I 132 TNPD II 46

b - Coá giïëng tùæm maát, cö vïì maâ chúi TCBD I TNPD II

329. Húäi cö maá phêën möi son


Chên ài chûä baát coân toan chï chöìng
Chöìng cö cao ngoãng cao ngoâng
Àïën àïm cö vúái cuäng khöng túái naâo.
PDCD 7

330. Húäi cö mùåc aáo yïëm höìng


Ài trong àaám höåi coá chöìng hay chûa?
TCBD I 147

331. Húäi cö mùåc yïëm cöí xêy


Laåi àêy töi gaã öng Têy beáo suâ.
NGCK 188b

332. Húäi cö mùåc yïëm hoa hiïn


Coá muöën lêëy chöìng thò xuöëng taâu têy
Coá xuöëng thò xuöëng höm nay
Keão mai taâu chaåy möåt ngaây möåt xa
Coá lêëy thò lêëy quan ba
Chúá lêëy lñnh têåp maâ ra Haãi Phoâng.
PDCD 2

333. (a) Húäi cö mùåc yïëm qua têìm a


Chöìng cö ài lñnh cö nùçm vúái ai?
Cö nùçm cö àeã thùçng beá con trai b
Chöìng vïì chöìng hoãi: con ai thïë naây? c
- Con töi ài kiïëm vïì àêy
Coá cho noá goåi bùçng thêìy thò cho.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 233

TNPD II 91

BK a - Húäi cö mùåc yïëm hoa tùçm

HHÀN 132 - 133, THÀQ 11

- Húäi cö mùåc yïëm hoa têìm TCBD I 408

b - Cö àeã thùçng beá con trai HHÀN THÀQ

c - Chöìng cö vïì hoãi: con ai thïë naây?

HHÀN TCBD I THÀQ

(b) ÚÁ cö àöåi noán bú têìm


Chöìng cö ài lñnh cö nùçm vúái ai?
Chñn thaáng cö àeã con trai
Chöìng cö vïì hoãi: Con ai thïë naây?
- Con töi ài kiïëm vïì àêy
Coá cho noá goåi bùçng thêìy thò cho
Khöng cho töi mang xuöëng àoâ
Ai xin thùçng beá töi cho àêy naây
Coá meå maâ chùèng coá thêìy
Lêëy ai may aáo cho maây, cu úi!
CDTH 76

334. Húäi cö thùæt daãi lûng xanh


Ngaây ngaây thêëp thoaáng trong maânh tröng ai? a
TNPD I 147

BK a - Ngaây ngaây thêëp thoaáng bïn nhaânh tröng ai? TCBD I 147

335. Húäi cö thùæt daãi lûng xanh


Ngaây ngaây thêëp thoaáng bïn maânh tröng ai?
Trûúác àûúâng xe ngûåa búâi búâi a
Buåi àûúâng muâ mõt ai ngûúâi mùæt xanh!
TNPD II 91 VNP1 I 66 VNP7 190

BK a - Trûúác cuâng xe ngûåa búâi búâi TCBD I 210

336. Húäi cö thùæt lûng bao xanh a


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 234

Coá vïì An Phuá vúái anh thò vïì


An Phuá coá ruöång tûá bïì b
Coá ao tùæm maát coá nghïì keåo nha.
ANPT 1b TCBD II 523 TNPD II 91
VNP1 II 162 VNP7 125

BK a - Húäi cö maâ thùæt bao xanh HT 132

b - An Phuá coá ruöång tû bïì HT

Xem thïm H323

337. Húäi cö thùæt lûng bao xanh a


Coá vïì An Phuá vúái anh thò vïì b
An Phuá coá ruöång tûá bïì
Coá ao tùæm maát coá nghïì keåo nha
Laâm nha baán leã baán buön
Baán khùæp Haâ Nöåi baán sang Haãi Phoâng
Baán cho chuá khaách cûãa Àöng
Laâm ra keåo laåc, keåo höìng keåo têy.
bk a - Cö kia àöåi noán ài àêu

b - Coá vïì An Phuá laâm dêu thò vïì

CDHN 105 - 106

338. Húäi cö thùæt lûng bao xanh


Coá vïì keã Bûúãi vúái anh thò vïì
Laâng anh coá ruöång tûá bïì
Coá höì tùæm maát, coá nghïì quay tú
Quay tú ra mùæc ra maânh
Mùæc thúâi mùæc cûãi coân maânh àan ngang
Möët son anh dïåt àêìu haâng
Möët cuåc àem baán cho naâng keã Àú.
CDHN 96

339. (a) Húäi cö yïëm àoã loâm loâm


Laåi àêy töi gaã thùçng coâm cho cö
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 235

Thùçng coâm vûâa öëm vûâa ho


Thùçng coâm chïët mêët cö lo möåt mònh.
NGCK 132a

(b) Cö kia yïëm àoã loâm loâm


Laåi àêy töi gaã thùçng coâm cho cö
Thùçng coâm àñt beá àêìu to
Cö maâ lêëy noá noá cho ba tiïìn.
PDCD 4

340. Húäi cö yïëm thùæm buâa àeo a


Chöìng cö, cö boã cö theo chöìng ngûúâi.
NGCK 140a NNPD 66 TCBD I 409 TNPD I 147

BK a - Húäi cö mùåc yïëm cöí cheâo

NASL II 22b

341. Húäi cö yïëm thùæm àeo buâa


Baác meå coá baán anh mua nûãa ngûúâi
Anh mua tûâ röën àïën àuâi
Tûâ buång àïën mùåt mùåc Trúâi vúái em.
NASL II 23b

342. Húäi cö yïëm thùæm rùng àen


Laác tröng nhû thïí khaách quen nhaâ àoâ.
DCTH 82

343. Húäi cö yïëm thùæm rùng àen


Muöën lïn maån ngûúåc, ngöìi thuyïìn cuâng anh. a
DCTH 82 HT 361

BK a - Coá lïn maån ngûúåc ngöìi thuyïìn cuâng anh

DCTH 107

344. Húäi cö yïëm trùæng kia laâ


Laåi àêy anh gûãi lûúåc ngaâ cuâng gûúng
Gûãi cho ài nhúá vïì thûúng
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 236

Gûãi cho àïën chöën buöìng hûúng laånh luâng


Gûãi trùçm anh laåi gûãi huï
Gûãi khùn, gûãi aáo ài vïì túái núi
Khùn xinh khùn àûång möì höi
Tuái xinh tuái àûång coá àöi miïëng trêìu
Lûúåc xinh, lûúåc chaãi trïn àêìu
Gûúng xinh, gûúng toã laâu laâu moåi núi.
CDTCM 141 - 142

345. Húäi cö yïëm trùæng loâa loâa


Sao cö khöng baão meå giaâ nhuöåm thêm?
Ûúác gò anh àûúåc úã gêìn
Àïí anh nhuöåm höå, thêëm nhuêìn cöng anh.
TCBD I 146 TNPD II 91 VNP1 I 80 VNP7 203

346. Húäi cö yïëm trùæng loâa loâa


Yïëm nhiïîu, yïëm voác hay laâ truác bêu?
Hay laâ luåa baåch bïn Taâu
Ngûúâi cùæt cuäng kheáo ngûúâi khêu cuäng taâi.
HHÀN 177 THÀQ 1

347. Húäi cö yïëm trùæng loâa loaâ


Yïëm nhiïîu, yïëm voác hay laâ truác bêu
Hay laâ luåa baåch bïn Taâu
Ngûúâi cùæt cuäng kheáo, ngûúâi khêu cuäng taâi
Möåt àaâng anh thïu nïn nhaån
Hai àaâng anh maång nïn hoa
Yïëm em anh àïí trong nhaâ
Khen thay thêìy meå múã khoáa àem ra cho naâng.
TCBD I 146 TNPD II 92

Sûãa laåi: TCBD I chùæp thïm T 18097 Nbs àaä taách ra.

348. Húäi em úi, nay chûâ em àùång chöën cûãa quyïìn


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 237

Cûãa cao, raâo kñn, nïn em boã lúâi nguyïìn em ài


Em úi àùång chöën giaâu sang
Thêëy anh àêy haái cuãi nûúng hoang cuäng khöng chaâo
Húäi em úi, khöng chaâo noã mêët ài mö!
Chaâo röìi ruöåt heáo gan khö tûâng ngaây
Töi túái núi àêy, chaâo lï, chaâo lûåu
Töi chaâo keã cûåu ngûúâi tên
Keã xa töi chaâo trûúác, ngûúâi gêìn töi chaâo sau
Em úi àûâng phuå khoá tham giaâu
Phuå bêìn, tham phuá, mai sau coá Trúâi!
VNP 7 229

349. Húäi húâi öng Trúâi kia úi


Sao öng chùèng nhoã cho töi tñ chöìng
Trúâi rùçng maây khoãe keán chöìng
Maây hay keán choån trúâi khöng cho maây.
NASL II 1a

350. Húäi naâng mùåt àoã höìng höìng


Cöí cao, röång miïång, löån chöìng theo trai.
TCBD I 409

351. Húäi ngûúâi baån cuä quen ta


Coá ai nhû baån, giuáp ta möåt ngûúâi
Möåt ngûúâi mûúâi taám cho xinh
Lúâi ùn tiïëng noái nhû mònh mònh úi.
HPV 84

352. Húäi ngûúâi baån cuä tri êm


Àöi ta thûúng thöåm nhúá thêìm àaä lêu
- Àöi ta thûúng tröåm nhúá thêìm
Àûâng cho ngûúâi khaác biïët tri êm ngûúâi cûúâi.
HPV 128A
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 238

353. Húäi ngûúâi ài caái ö àen


Caái ö taám goång laâ tiïìn em mua
Tiïìn em baán thoác ngaây xûa
Giêëu thêìy giêëu meå, mua ö nhûäng ngaây
Tònh cúâ bùæt gùåp chaâng àêy
Thò chaâng traã laåi ö naây cho em.
CDTCM 115

354. Húäi ngûúâi ài deáp quai ngang


Tay àeo nhêîn baåc em caâng say mï
Thuyïìn ai trúã bïën Lûúng Khï
Hay laâ chõ caã giúã bïì àaánh ghen
Àaánh ghen thò mùåc àaánh ghen
Chuyïën naây em quyïët laâm quen vúái chaâng
Àöi tay cêìm àöi gûúm vaâng
Àûát tay em chõu, buöng chaâng khöng buöng.
CDTCM 131

355. Húäi ngûúâi ài àûúâng caái àï!


Dûâng chên àûáng laåi em àïì baâi thú
Xin thú em cuäng cho thú
Biïët rùçng coá àúåi, coá chúâ em chùng?
Anh vïì coá nhúá em chùng?
Em vïì em nhúá haâm rùng mònh cûúâi
Nùm quan mua lêëy miïång cûúâi
Mûúâi quan chaã tiïëc, tiïëc ngûúâi rùng àen
Rùng àen ai nhuöåm cho chaâng
Cho rùng chaâng àeåp cho tònh em say.
QHBN 329

Xem thïm L 391, M 356, 363, 364, 451

356. Húäi ngûúâi ài úã bïn búâ


KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 239

Phen naây ùæt hùèn öng Tú(1) xe vaâo.


CDTCM 33

357. Húäi ngûúâi keáo vaãi quay vaânh


Coá vïì dûúái Liïåu vúái anh thò vïì.
HPV 128A

358. Húäi ngûúâi mùåc aáo nêu bêìm


Ài àêy ta kïët chó thêm cho bïìn.
CDTCM 33

359. Húäi ngûúâi mùåc aáo vaâng vaâng


Coá vïì cûãa Höåi, cûãa Trang thò vïì.
CDTCM 33

360. Húäi ngûúâi quêìn trùæng dêy lûng thao


Cha meå thïë naâo, ùn mùåc giaâu sang
Hay laâ anh buön baán ngoaâi àaâng
Mûúån àêìu heo nêëu chaáo nöíi maâng maâng dïî coi?
VNP1 I 70 VNP7 194

361. Húäi ngûúâi toác töët xanh non a


Lûng ong thùæt àaáy nhû con toâ voâ
Miïång muöën ùn daå haäy coân no
Laåi àêy töi kïët duyïn cho bùçng loâng
Laå luâng töi múái túái àêy
Böì cêu àoáng saáo, chim bay laåc àaân
Àïën àêy töi thúã töi than
Nûäa mai vïì vùæng phaân naân cuâng ai!
Húäi ngûúâi toác àïën ngang vai!
Laåi àêy töi kïët laâm hai vúå chöìng
Ngûúâi coân khöng, töi haäy coân khöng b
Ngûúâi chûa coá vúå, töi chöìng vúái ai?
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 240

1
Xin êm dûúng, khi tiïëu, khi àaâi
Àöìng sêëp, àöìng ngûãa nhû hai àöìng tiïìn
Troát say nhau vïì phêån vïì duyïn.
bk a - Noái rùçng maái toác xanh non!

b - Àêëy coân khöng, àêy em haäy coân khöng

QHBN 308

362. Húäi ngûúâi thuåc nûä kia úi


Nùm nay cö àaä mêëy mûúi tuöíi àêìu?
Cö coân keán troån vaâng thau
Tuöíi cö taám möët lêëy àêu laâ tònh.
PDCD 8

363. Húäi ngûúâi vaác cuöëc thùm àöìng


Thùm luáa, thùm maå hay loâng thùm ai?
- Anh nay vaác cuöëc thùm khoai
Naâo anh coá daám thùm ai ngoaâi àöìng!
CDTCM 83

364. Húäi úi chuá tiïíu trïn chuâa


Chuá tu sao chuá boã buâa cho töi.
TCBD IV 88

365. (a) Húäi thùçng cu lúán húäi thùçng cu beá!


Cu tñ cu tõ cu tó cu tò úi! a
Con dêåy con ùn con úã vúái baâ
Àïí meå ài kiïëm möåt vaâ con thïm
Böë con chïët ài, trong buång meå àêy
noá haäy coân theâm b
Meå xem queã boái vêîn coân àaân em trong buång naây
Con ra goåi chuá vaâo àêy

1
Khi tiïëu, khi àaâi: khi cêìn hoãi yá kiïën cuãa caác lûåc lûúång siïu nhiïn (thêìn thaánh, töí tiïn,
vong höìn...) ngûúâi xûa coá tuåc xin êm dûúng. Tiïëu àaâi laâ chó võ trñ cuãa hai àöìng tiïìn sêëp caã hoùåc
ngûãa caã hoùåc möåt ngûãa möåt sêëp. Dûåa vaâo tiïëu hay àaâi ngûúâi ta xeát àoaán yá kiïën cuãa thêìn linh
laâ àöìng yá hay laâ khöng àöìng yá.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 241

Àïí meå giao traã caái cú nghiïåp naây meå bûúác ài. c
TCBD I 459 TNPD II 91 - 92

BK a - Cu tõ cu tñ cu tó cu tò úi VNP1 I 170

b - Cha con chïët ài trong buång meå noá haäy coân theâm

HHÀN 133

c - Àïí meå giao traã cú nghiïåp naây meå ài VNP1 I

Sûãa laåi: HHÀN 125 taách tûâ doâng b àïën doâng c thaânh möåt lúâi riïng Nbs
göåp laåi.

(b) Húäi thùçng cu beá, húäi thùçng cu lúán a


Cu tñ, cu tõ, cu tò úi!
Con dêåy con ùn con úã vúái öng
Àïí meå ài lêëy chöìng, kiïëm lêëy em con.
TCBD I 458 - 459 TNPD II 91 VNP1 I 170

BK + a - Húäi thùçng cu lúán húäi thùçng cu beá HHÀN 133

+ NASL I 37a:

Húäi thùçng cu lúán, cu beá, cu tñ kia úi

Trúã laåi maâ úã vúái öng

Meå ài lêëy chöìng kiïëm chuát em thïm.

+ NASL II 21b:
Húäi thùçng cu lúán, cu beá, cu tñ, cu tò kia úi

Con chaåy con ùn con úã vúái öng

Àïí meå lêëy chöìng kiïëm chuát em con.

(c) Con úi con úã vúái baâ


Àïí meå xuêët giaá kiïëm vaâ em thïm
Buång meå noá haäy coân theâm
Xem möåt queã boái coân lùæm àaân em trong caái buång naây.
NASL I 35a - 35b

366. Hún nhau têëm aáo manh quêìn


Thaã ra boác trêìn, ai cuäng nhû ai.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 242

HHÀN 258 HT 232 NNPD 66 TCBD I 564, 612


TNPD I 147 VNP1 II 32 VNP7 342

BK + ÀNQT 90a:

Hún nhau vïì aáo vïì quêìn

Thaã ra mònh trêìn ai cuäng nhû ai.

+ LHCD 17b:

Hún nhau vïì aáo vïì quêìn

Thaã ra ngûúâi trêìn ai cuäng nhû ai.

+ NASL III 15a:

Hún nhau caái aáo caái quêìn

Thaã ra mònh trêìn, ai cuäng nhû ai.

367. Huï kia àua núã muâa xuên


Böën phûúng phùèng lùång nùm dên thuêån hoaâ
Taân vaâng rúâ rúä bûúác ra
Tröëng chiïng cúâ quaåt thêåt laâ vui thay
Anh em sum hoåp mûâng nay
1
Traâ thang ngoåc thûåc saánh baây nguy nga
Trïn thúâi chêìu chûåc, dûúái laåi êu ca
Giaâ giaâ treã treã gêìn xa nûác loâng.
CDHN 142 - 143

368. Huï taân nhuåy rûäa coân tûúi,


Àïí trong quaã bùæc chúâ ngûúâi phûúng xa.
CHG 29

369. Huâm tha con lúån khöng sao


Meâo tha miïëng thõt giïîu vaâo giïîu ra.
NASL IV 49a

370. Huâng hoaâng bùæt rùæn cùåp nia


Con rùæn thûúác rûúäi, thuöëc kia quan daâi

1
Traâ thang ngoåc thûåc: chó nûúác cheâ, cheâ ngoåt, baánh ngoåt... duâng àïí cuáng thaánh vaâ sau
àoá chia cho nhûäng ngûúâi dûå lïî.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 243

Thöi vïì xay àöî caåo khoai


Laâm chi cho nhoåc xaác ngûúâi húäi anh!
CDTH 77
1 2
371. Huâng Sún , Höìng Lônh töët tûúi
Thaânh Thiïn vui veã sinh ngûúâi cuäng hoa.
HPV 128A
372. Huyïån Nöng cao nhêët rûâng Na
Töëi linh vaån cöí nhêët chuâa Khaánh Long
Laåi thïm khaánh àaá chuöng àöìng
Long quan taåi taã hûäu öng thöí thêìn
Phêåt àaâ baão höå cho dên
Thò xin caãi cûåu toâng tên tûâ raây
Töi xin dêîn tñch chuâa naây
Àúâi Lï Vônh Thõnh lûu truyïìn àïën nay
Coá nùm Bñnh tuêët laå thay
Bñnh àinh möåt höåi chuâa naây phong phi
Coân nhúâ lûúång caã tûâ bi
Mûúâi saáu võ tûúång laåi y nhû tiïìn
Chûä rùçng hûúng hoãa ûác niïn
Nïn taåc bia àaá àïí truyïìn hêåu lai.
THQP 32b
3 4
373. Huyïån Thanh Trò kia laâng Thõnh Liïåt
5
Àöìn caá rö àêìm Seát laâ ngon
Bêëy lêu caån nûúác trú buân
Biïët rùçng phong võ coá coân nhû xûa.

1
Huâng Sún: tïn àõa phûúng laâ nuái Àuån, úã huyïån Nam Àaân, tónh Nghïå An.
2
Höìng Lônh: tïn àõa phûúng laâ Ngaân Höëng úã huyïån Nghi Xuên, tónh Haâ Tônh.
3
Thanh Trò: tïn möåt huyïån ngoaåi thaânh úã phña nam Haâ Nöåi. Xûa coá tïn laâ Long Àaâm.
Àúâi Lï àöíi thaânh Thanh Àaâm. Àïën thïë kyã XVI vò kiïng tïn cuãa vua Lï Thïë Töng laâ Duy Àaâm
nïn àöíi thaânh Thanh Trò.
4
Thõnh Liïåt: tïn nöm laâng Seát göìm nhûäng thön Giaáp Nhêët, Giaáp Nhõ, Giaáp Luåc, Giaáp
Thêët, Giaáp Baát.
5
Àêìm Seát: úã xaä Thõnh Liïåt, laâ möåt àoaån söng Kim Ngûu cuä trûúác kia nöëi liïìn vúái Höì
Têy vaâ chaãy vïì phûúng nam, vïì sau doâng söng naây bõ caån, àoaån söng úã khu vûåc Thõnh Liïåt
thaânh möåt daãi àêìm khaá lúán. (Nhiïìu ngûúâi cho rùçng àêìm Seát xûa kia chñnh laâ àêìm Linh Àûúâng
hiïån nay vò ùn thöng Thõnh Liïåt nïn goåi laâ àêìm Seát, coân úã Thõnh Liïåt xûa chó coá söng chaãy
qua, khöng coá àêìm).
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 244

CDHN 110

374. Huyânh kim vaån lûúång võ vi quyá


1
Àùæc nhên nhêët ngûä thùæng thiïn kim
Àûâng àïí cho ngoåc naát chêu chòm
Em àêy nhêët quyïët troån niïìm vúái anh.
DCNTB II 55

375. Hûâ la vui veã thïë naây


Höåi naâo bùçng höåi xe dêy trùng giaâ.
QHBN 165

376. Hûâ la vui veã thïë naây


Höåi naâo bùçng höåi trùng giaâ xe dêy
Höm nay sum hoåp truác mai
Tònh chung möåt khùæc, nghôa daâi trùm nùm
Troát lúâi gùæn boá möåt hai
Caâng sêu nghôa bïí, caâng daâi tònh söng.
HT 334

377. Hûãng àöng nhòn mùåt cho tûúâng


Àùång töi gaá nghôa, laâm àûúâng xuöëng lïn.
DCNTB II 99

378. Hûúng trêìm bay ngoån thúm xa


Kïu anh em hoãi meå giaâ coân khöng?
DCBTT 222
2
379. Hûäu bùçng tûå viïîn phûúng lai
Laåc höì quên tûã lêëy ai baån cuâng
Chûä hiïëu, chûä trung laâ trung vúái meå

1
Huyânh kim vaån lûúång võ vi quyá, àùæc nhên nhêët ngûä thùæng thiïn kim: vaån laång vaâng
chûa phaãi laâ quyá, àûúåc möåt lúâi noái cuãa chaâng coân hún nghòn vaâng.
2
Hûäu bùçng tûå viïîn phûúng lai, laåc höì quên tûã: nguyïn laâ möåt cêu trong thiïn “Hoåc
nhi” cuãa saách “Luêån ngûä”. Troån cêu laâ: “Hûäu bùçng tûå viïîn phûúng lai, bêët diïåc laåc höì”. Coá thïí
hiïíu cêu àoá möåt caách àún giaãn nhêët laâ: coá ngûúâi baån tûâ phûúng xa àïën haá laåi khöng vui mûâng
û.
KHO TAÂNG CA DAO NGÛÚÂI VIÏÅT 245

Chûä nhên, chûä nghôa laâ aái vúái ên


Yïu nhau bao quaãn xa gêìn.
TCBD II 274 TCBD III 148, 476 THQP 22a TNPD II 92

380. Hûäu duyïn thiïn lñ nùng tûúng ngöå


1
Vö duyïn àöëi diïån bêët tûúng phuâng
Thuyïìn quyïn núä phuå anh huâng sao nïn?.
HHÀN 177
2
381. Hûäu khaách dûúåc maä àaáo tiïìn mön
Coá ngûúâi viïîn khaách giong con ngûåa vaâo.
HPV 66

382. Hûäu khaách, hûäu khaách naâng úi


Hònh nhû hûäu khaách túái núi hûäu tònh.
HPV 66

383. Hûäu tònh maâ hoáa vö tònh


Bú vú thên thiïëp, linh àinh nöîi chaâng.
DCNTB II 57

1
Hûäu duyïn thiïn lñ nùng tûúng ngöå, vö duyïn àöëi diïån bêët tûúng phuâng: coá duyïn vúái
nhau thò dêìu caách xa nghòn dùåm cuäng coá thïí gùåp nhau. Khöng coá duyïn vúái nhau thò àöëi mùåt
nhau cuäng khöng gùåp gúä.
2
Hûäu khaách dûúåc maä àaáo tiïìn mön: coá khaách cûúäi ngûåa àïën trûúác cûãa.

You might also like