Załącznik 1

Załącznik 1
(normatywny)
SPRAWDZANIE RÓśNOZIARNISTOŚCI, MROZOODPORNOŚCI
I STABILNOŚCI MECHANICZNEJ GRUNTÓW

1. Sprawdzanie róŜnoziarnistości gruntu warstwy ochronnej

1.1. Warunkiem dobrej zagęszczalności gruntu i jego odporności na drgania występujące w eksploatacji
jest spełnienie wymagań dotyczących kształtu krzywej uziarnienia podanych w tab. 1-1.

1.2. W przypadku linii nowobudowanych i modernizowanych oraz wykonywania robót za pomocą

maszyny AHM 800-R zaleca się stosowanie materiałów wg zał. 23.

Tablica 1-1

Wskaźniki róŜnoziarnistości U i wygięcia krzywych uziarnienia gruntu C

Graniczne wartości
Minimalne wskaźniki
wskaźników wygięcia krzywej
Prędkości vmax róŜnoziarnistości *) **)
uziarnienia *)
[km/h] d 2
U = 60 d
C = 30
d10 d10 d 60
1 2 3
200 < vmax ≤ 250 ≥ 7 (≥ 6) 1 ÷ 3 (0,7 ÷ 4,0)
160 < vmax ≤ 200 6 ÷ 7 (5 ÷ 6) 1 ÷ 3 (***)
0 < vmax ≤ 160 5 ÷ 6 (3 ÷ 5) *** (***)
Objaśnienia:
*) wartości przed nawiasami dotyczą linii nowo budowanych i modernizowanych, natomiast wartości w

nawiasach - linii eksploatowanych

**) minimalne wartości U dla prędkości pośrednich moŜna interpolować
***) wartości nie określa się

2. Sprawdzanie mrozoodporności gruntu i określanie grubości warstwy zabezpieczającej przed

mrozem

2.1. Grunty podtorza do głębokości hmin wg rys. 1-1 nie mogą być wysadzinowe (sprawdzenie
kryterium Casagrande'a):

a) jeśli U >15, to zawartość "z" cząstek mniejszych od 0,02 mm nie moŜe być większa niŜ 3%,

b) jeśli U < 5, zawartość "z" cząstek mniejszych od 0,02 mm nie moŜe być większa niŜ 10%,

c) jeśli 5 ≤ U ≤ 15, to dopuszczalną zawartość cząstek "z" mniejszych niŜ 0,02 mm naleŜy
wyliczyć ze wzoru:

z = 13,5 - 0,7 U (1)

2.2. JeŜeli kryterium podane w p. 2.1. nie jest spełnione, grubość zabezpieczającej warstwy z
piasku ho nie moŜe być mniejsza niŜ wynikająca ze wzoru (rys. 1-1):

103
Załącznik 1

ho= hmin - hp (2)

2.3. Grubość warstwy przeciwmrozowej z materiału innego niŜ piasku oblicza się dzieląc
otrzymany wymiar ho przez wartość równowaŜnika termoizolacyjnego dla danego materiału
(tab. 1-2).

Rys. 1 – 1. Najmniejsze grubości podsypki i warstwy ochronnej przeciwmrozowej hmin (m):

hp - grubość warstwy podsypki mierzona od jej górnej powierzchni do torowiska pod szyną wewnętrzną,
ho - wymagana grubość warstwy ochronnej przeciwmrozowej

Tablica 1-2

RównowaŜniki termoizolacyjne materiałów warstw zabezpieczających

L. p. Materiał RównowaŜnik termoizolacyjny

1 2 3

1 Piasek, pospółka, odsiewki 1,00

104
 Załącznik 1

1 2 3
2 Grunt stabilizowany 1,11

3 Beton 1,13

4 Masa bitumiczna ścisła (objętość wolnych 1,32

przestrzeni do 4,5%)

5 Masa bitumiczna półścisła (objętość wolnych 1,99

przestrzeni 4,5 ÷ 8,0%)

6 Masa bitumiczna otwarta (objętość wolnych 2,12

przestrzeni większa od 8%)

7 świr otaczany bitumem 2,45

8 Styropianobeton 6,44

9 Styropian spieniony 30,00

3. Sprawdzanie stabilności filtracji (stabilności mechanicznej) na styku warstw gruntów

3.1. Stabilność filtracji (stabilność mechaniczną) na styku gruntów o odmiennych uziarnieniach określa
kryterium Terzagi'ego:

4d15 ≤ D15 ≤ 4d85 (3)

gdzie:
d15 - średnica ziaren gruntu (o drobniejszym uziarnieniu), które wraz z mniejszymi stanowią 15%
masy gruntu
d85 - średnica ziaren gruntu (o drobniejszym uziarnieniu), które wraz z mniejszymi stanowią 85%
masy gruntu
D15 - średnica ziaren gruntu (o grubszym uziarnieniu), które wraz z mniejszymi stanowią 15%
masy gruntu

UWAGA 1 Kryterium Terzagi'ego zostało sformułowane dla jednorodnych gruntów

niespoistych o równoległych krzywych uziarnienia, ale stosuje się je dla wszystkich gruntów,
UWAGA 2 Nie ma potrzeby sprawdzania stabilności mechanicznej na styku gruntu z
materiałem o trwałej strukturze, który nie ulega sufozji lub mieszaniu się z przylegającym
gruntem (np. grunt stabilizowany).

3.2. Jeśli wymaganie wg p. 3.1 nie jest spełnione, to naleŜy zastosować dodatkową warstwę gruntu lub
włókninę separacyjną, która zapewni spełnienie tego wymagania.

105
Załącznik 1

106