ARALIN 37

ANG
PANDAIGDIGANG
KALAKALAN AT
ANG ASYA
 KRISIS NG
KOLONISASYON
1. Pagbabago ng kalakalan sa Asya sa pagpasok
mga Europeo
a. Pagsali ng Asya sa pandaigdigang
kalakalan na hawak ng mga Europeo
b. Pag-agaw ng mga Europeo ng kontrol
ng mga kalakal sa mga Asyanong
mangangalakal
c. Pinagkunan ng rekado ang Asya
2. Rebolusyong Industriyal (19th century)
a. Paglakas ng pangangailangan sa hilaw
na sangkap
b. Pamilihan ng mga kalakal ng kolonyalista
ang mga kolonya
c. Pagbuwag ng industriyang paghahabi sa
India bunga ng pag-angkat ng telang English
3. Mga di-pantay na kasunduan sa China
a. Nahati sa spheres of influence
4. Pagtamo ng kalayaan ng mga bansang
Asyano pagkatapos ng WWII
a. Pagkakatali ng ekonomiya ng mga
bansang Asyano sa kanilang mananakop
(neo-kolonyalismo)
b. Ugnayang neo-kolonyal ng Pilipinas at
US
(1) malayang kalakalan
(2) pagkatali ng halaga ng piso sa $
(3) pantay na karapatan sa mga
Amerikano
 ASYA SA HARAP NG
COLD WAR
Cold War – labanan ng dalawang pwersang
pulitikal, US (kapitalismo) at Soviet Union
(sosyalismo)
Tagumpay ng Rebolusyong Komunista sa
China (1949)
a. People’s Republic of China (Beijing)
b. Republic of China (Taipei) na kinilala ng
UN hanggang sa unang bahagi ng dekada
1970
• Digmaang Korea (1950-1953)
a. Komunistang North Korea at
kapitalistang South Korea
b. 1954 – pagtatag ng SEATO para labanan
ang paglaganap ng komunismo sa Asya
• Digmaang Vietnam (1960s)
a. Pagkapanalo ng mga komunista noong
1975
Pagtataguyod ng neutralidad
a. Tugon sa hidwaang US-Soviet Union
b. Ginanap sa Indonesia (1955) dahil si
Achmed Sukarno na pangulo nito
Epekto ng Cold War sa Indonesia
a. Pagputol ni Sukarno ng ugnayan sa
IMF, WB at iba pang institusyong
pananalapi na kaanib ang US
b. Pagkilala at pakikipag-ugnayan sa
mga bansang komunista
 c. Bumagsak ang pamahalaan niya bunga ng
kudeta
d. Lumakas ang militar (Raden Suharto)
e. Pagyakap sa kapitalista bilang
programang pang-ekonomiya
f. Pakikipag-ugnayang muli sa US at
institusyong pananalapi
g. Pagputol sa pakikpag-ugnayan sa mga
komunistang bansa
Pagwakas ng Cold War nang bumagsak ang
Soviet Union noong 1991
 JAPAN: MODELO NG
KAPITALISTANG
PAG-UNLAD
1. Pagtanggap ng impluwensyang
Kanluraning iniangkop sa kanyang kultura
at lipunan
2. Pagsakop ng mga kolonya para
matustusan ang pangangailangan sa hilaw
na sangkap at pamilihan
3. Imperyalistang natalo sa WWII
4. Doktrinang Yoshida (Shigeru Yoshida) –
pagpapalakas ng ekonomiya at pagbibigay ng
kapangyarihan sa US kaugnay sa seguridad ng
Japan
5. Pangunahing trading partner ng Japan ang China
(1960)
6. Paglakas ng ekonomiya ng Japan dahil sa –
a. pagtaas ng bilang ng produktong panluwas
b. pagpapatupad ng mga epektibong patakarang
pang-ekonomiya
 CHINA: SOSYALISTANG BANSA
NA BUKAS SA KAPITALISMO
1. 1949 – pagkontrol ng Chinese Communist
Party sa pamahalaan at ekonomiya
2. Layunin – isulong ang interes at kapakanan
ng mga magsasaka’t manggagawa
3. Binuwag ang pribadong pag-aari at inilagay
sa pamamahala ng estado
4. Inilunsad ni Deng Xiaoping ang Four
Modernization na nakatuon sa pag-unlad
ng ekonomiya at modernisasyon ng bansa.
5. Binuksan ang China sa dayuhang
pamumuhunan
6. Humiram ng teknolohiya sa mga dayuhan
para sa pag-unlad ng kanyang mga
industriya
7. Lumaganap ang urbanisasyon sa mga
lumang lungsod
8. Lumaki ang kita nito dahil sa paglakas ng
turismo
9. Laganap ang mga simbolo ng kapitalismo
10.Malaki ang puhunang inilagak ng US sa
China
11.Mahalaga ang China sa pandaigdigang
kalakalan dahil sa lumalaking pamilihan
nito
12.Nananatili ang pamahalaang sosyalista at
wikang Tsino bilang lenggwahe ng
kalakalan
 KAPITALISTANG HAKBANG
SA IBANG BAHAGI NG ASYA
1. Japan bilang modelo ng iba pang bansang Ayano
2. Malaysia (Mohammad Mahathir – 1980)
a. Patakarang Look East – ginawang modelo ng
Malaysia ang Japan at iba pang bansa sa Asia sa
programang pang-ekonomiya nito
b. Nakatulong ang pagpasok ng dayuhang
kapital
3. Mga bansa sa Timog Silangang Asya
a. Pagpasa ng makabayang patakaran
laban sa mga dayuhang Tsino sa Pinas
at Indian sa Malaysia
b. Hinigpitan ang pagpasok ng mga
kompanyang dayuhan
c. Hinikayat ang pagpasok ng mga lokal na
negosyante sa pangunahing industriya
d. Limitado ang mga produktong panluwas
sa mga produktong agrkultural
e. Tumanggap ng dayuhang kapital pagkatapos ng
huling dalawang dekada
f. Pinalaki ang bilang ng mga produktong panluwas
g. Mababa ang pasahod ng mga dayuhan at mura
ang gastusing pang-operasyon
h. Ibinukas ng mga sosyalistang bansa ang kanilang
bansa sa sosyalistang pamahalaan
i. Himpilan ng mga kompanyang multi- nasyonal
ang mga bansang Singapore, Pilipinas, Thailand at
Malaysia.
 MGA PAGBABAGO SA
PANDAIGDIGANG KALAKALAN
1. Hawak ng mga bansang Arabo ang
malaking reserba ng langis sa daigdig.
Member sila ng OPEC na nagkokontral ng
halaga ng langis.
2. Maraming dayuhang manggagawa ang
nagtatrabaho sa Kanlurang Asya, Nort
America at Europa na nagpapasigla sa
ekonomiya ng kanilang bansa.
3. Pangunahing tagapagluwas ng bigas ang
Thailand, Vietnam, China at India, ng tsaa
sa Sri Lanka at ng goma sa Malaysia.
4. Nagluluwas ang South Korea ng mga
produkto sa elektroniks, transportasyon at
komunikasyon.
5. Sentro ng information technology ang
Bangalore, India.
6. Maraming call centers sa Pilipinas.
7. Lumakas ang mga ugnayan ng mga bansa sa
pagtaag ng mga organisasyon
a. ASEAN (1967) – pagpapatupad ng ASEAN
Free Trade (AFTA)
b. Layunin ng AFTA – mapag-isa ang mga
patakarang pang-ekonomiya ng mga
miembro tungo sa isang pamayanang
ekonomiko sa rehiyon
c. SAARC – forum ng India at Pakistan sa
usapin ng ekonomiya at seguridad sa
rehiyon
d. APEC – layuning maisakatuparan ang
bukas at malayang palitan ng mga produkto
at serbisyo ayon sa patakaran g World
Trade Organization (WTO).