«...

τῆς ἱεραρχίας ἐκλογὴ καὶ χειροτονία γίνηται εἰς ἄνδρας ἁγίου καὶ
ἀποστολικοῦ βίου, ἀναβάντας εἰς τὸν βαθμὸν τοῦ υἱοῦ...»

Π εριοδικη Ε κδοση για τη ν Α για Ο ρθοδοξια μας

Κοσμᾶς Φλαμιᾶτος
Τ ε υ χ ο ς # 01 • Μ α ρ τ ι ο ς - Α π ρ ι λ ι ο ς 2 0 1 0 • Τ ι μ η Τ ε υ χ ο υ ς 2 , 5 0 €

ΚΕΙΜΕΝΑ
• Ἁγίου • π. Θεοδώρου
Νεκταρίου Ζήση
Πενταπόλεως • π. Γεωργίου
• Ὁσίου Μεταλληνοῦ
Ἰουστίνου • π. Εὐθυμίου
Πόποβιτς Τρικαμηνᾶ
• Φώτη • Δάφνης
Κόντογλου Βαρβιτσιώτη
«Ὁ μακραίων ἀγὼν καὶ ἐνδόξων αἰώνων
• Ἐπισκόπου • Παναγιώτη
ὅλης τῆς Ὀρθοδοξίας τοῦ παρελθόντος, Αὐγουστίνου Σημάτη
κατὰ τῆς ἐπιβολῆς πρὸς τὰς ἐκ τῆς Καντιώτη,   • Μάριου
τοῦ παπικοῦ ἀπολυ- Πρεσβυτέρας Ρώμης
ταρχισμοῦ τῆς Ρώμης προερχομένας πρώην Πηλαβάκη
ὑπῆρξεν ἀκριβῶς παπικὰς κηδεμο- Φλωρίνης • Λαυρεντίου
ἀγὼν ὑπὲρ τῆς τοι- νευτικὰς φιλοδοξίας
αύτης ἐλευθερίας τῆς καὶ ἀπολυταρχικὰς • Ἐπισκόπου Ντετζιόρτζιο
τοπικῆς Ἐκκλησίας διεκδικήσεις, θέλει Σεραφείμ,
ὡς καθολικῆς καὶ ἆράγε σήμερον νὰ Μητροπολίτη
συνοδικῆς Ἐκκλη- ἀγνοήσῃ ἡ ἰδία τὴν
σίας τοῦ Θεοῦ... συνοδικὴν παράδο- Πειραιῶς
Ἡ Κωνσταντινού- σιν καὶ τὸ συνοδικὸν • Ἀρχιμ.
πολις, ἡ ὁποία ἐν πολίτευμα τῆς
τῷ προσώπῳ τῶν Ὀρθοδοξίας καὶ νὰ Σπυρίδωνος
ἁγίων καὶ μεγάλων ἀντικαταστήσῃ αὐτὰ Μπιλάλη
Ἱεραρχῶν της καὶ τοῦ διὰ νεοπαπιστικῶν
πιστοῦ ὀρθοδόξου τινων ὑποκαταστά-
λαοῦ καὶ κλήρου της των τῆς «δευτέρας»
ἀνθίστατο ὀρθο- ἢ τῆς «τρίτης» ἢ τῆς
δόξως, κανονικῶς οἱασδήποτε Ρώμης;»
καὶ συνοδικῶς, διὰ ( † Ἀρχιμ. Ἰουστῖνος
μέσου τῶν πολλῶν Πόποβιτς)
Κοσμας Φλαμιατος
περιοδικη εκδοση για την
Αγια Ορθοδοξια μας
Τευχος: # 1, Μάρτιος-
Ἀπρίλιος 2010
Εκδοτης: Πρότυπες Θεσ-
σαλικὲς Ἐκδόσεις
Διευθυντης (κατὰ τὸν νόμο
ὑπεύθυνος): Λαυρέντιος
Ντετζιόρτζιο
Συντακτικη Επιτροπη:
Παναγιώτης Σημάτης
(Αἴγιον), Χριστίνα Νάκου
(Βόλος), Μάριος Πηλαβά-
κης (Θεσ/νίκη), Δημήτριος
Καλλιαντζῆς (Καρδίτσα),
Κώστας Κουρτελλάρης
(Λευκωσία)
Εδρα: Δροσερὸ Τρικάλων
Τηλ. κιν.: 697-2176314
Τηλ. σταθ.: 24310-29897
Fax: 24310-29887
Ταχ. Δ/νση: Τ.Θ. 135,
42100 Τρίκαλα
Ἠλ. Δ/νση: info@pthe.gr
Ἰστοσελίδα: www.pthe.gr
Τιμη Τευχους: . . . . . 2,50€
Συνδρομες (ἐσωτερικοῦ):
Ἁπλὴ . . . . . . . . . . . . 15,0€
νπδδ, νπιδ, ὀργανισμῶν,
ἐπιχειρήσεων . . . . . . 30,00€
Συνδρομες (ὑποστήριξης):
Φίλων . . . . . . . . . . 50,00€
Χορηγῶν . . . . . . . 150,00€
Εὐεργετῶν . . . . . . 300,00€
Συνδρομες (ἐξωτερικοῦ):
Ἁπλὴ . . . . . . . . . . . . . 30€
Εμβασματα-Επιταγες:
Λαυρέντιος Ντετζιόρτζιο
Τ.Θ. 135, 42100 Τρίκαλα
Τηλ. 24310-29897
Τραπεζικος Λογαριασμος:
Ἐθνική Τράπεζα Ἑλλάδος,
Αρ. Λογ. 477 / 94550-81
Δημοσιευονται: Κείμενα
ποὺ συνάδουν μὲ τὴ γραμ-
μὴ τοῦ περιοδικοῦ καὶ ἐγκρί-
νονται πρὸς δημοσίευση.
Κειμενα: Ἀνυπόγραφα
ἐκφράζουν τὶς ἀπόψεις τοῦ
περιοδικοῦ. Ορθογραφια:
Διατηρεῖται τοῦ πρωτο-
τύπου. Ἐπιβάλλεται τὸ
πολυτονικό. Επιστρεφονται:
Χειρόγραφα καὶ φωτογρα-
φίες, ἐὰν ζητηθοῦν.
Π ε ρ ιε χ ο μενα
Σημειωμα του Εκδοτη
Λ. Ντετζιορτζιο:  Ἡ ἔκδοσή μας, «ἐπὶ πλίνθων καὶ κεράμων» . 1
Αγιοι και Μαρτυρες της Ορθοδοξου Εκκλησιας
Επισκοπος Αυγουστινος Κ αντιωτης (πρ. Μ ητρ. Φλωρίνης):  Κοσμᾶς
Φλαμιᾶτος, ὁ ἐθνομάρτυς καὶ ἱερομάρτυς . . . . . . . . . . . . . 3
κυρ Φωτης Κοντογλου:  Ἅγιος Μᾶρκος ὁ Εὐγενικός. Ὁ ἄμεμπτος
βίος ποὺ προδίκασε τὴν ἀντιπαπικὴν στάσιν . . . . . . . . . . . 55
Ε πικαι ρ ο τ η τ α
Σχολια (λ.ντ., π.γ.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
φεκφ :  Ναί, στὴν Ἁγία Ὀρθοδοξία μας! Ὄχι στὸν Πάπα-Ἀττίλα . 11
Μ αριος Π ηλαβακης :  Βεβήλωσις Ἐκκλησιῶν εἰς τὴν Κύπρο ἀπὸ
Τούρκους καὶ Παπικούς . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
π . Θ εοδωρος Ζησης:  Διωγμὸς Ὀρθοδόξων Ἀγωνιστῶν ἀπὸ Οἰκου-
μενιστές . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Λ.Ντ.:  Τὸ ἔργο τῶν Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν ποὺ καταδικάστηκαν 17
Α π ο ψ εις
Δ αφνη Βαρβιτσιωτη:  Ἰούδας, σύμβολο τῆς Νέας Ἐποχῆς . . . . . . . 32
Π αναγιωτης Σ ηματης :  Διακοπὴ μνημονεύσεως Ἐπισκόπου καὶ
Ἀποτείχιση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Π ρ ο τ α σ εις
Π αναγιωτης Σ ηματης:  Ἡ ὁμολογία τῶν Ἁγίων Πατέρων καὶ τὸ
καθῆκον τῶν Ἐπισκόπων . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Λ αυρεντιος Ντετζιορτζιο:  Τὸ «Πρωτεῖο τῆς Ἁγιότητας» ἔναντι τοῦ
παπικοῦ «πρωτείου ἐξουσίας» . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Ιστορικα και Δογματικα του Παπισμου
Αγιος Νεκταριος ο Π ενταπολεως:  «Οὔτε τὸν ἀέρα τῆς Ρώμης, πόρ-
ρωθέν ποτε ἀνέπνευσεν ὁ Πέτρος» . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Επισκοπος Σεραφειμ , Μ ητροπολιτης Π ειραιως:  Ἡ ἐπικράτησις τοῦ
Παπισμοῦ ὡς «καθεστώς» . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
Αρχιμ. Σπυριδων Μπιλαλης:  Τὸ δρᾶμα τῆς Φλωρεντίας. (α) Ἡ μάχη
περὶ τὸ Filioque . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
το Εσωτερικο Μ ετωπο της Ρωμηοσυνης
π . Γεωργιος Δ. Μ εταλληνος:  Ἡ διάσταση Ἑνωτικῶν-Ἀνθενωτικῶν
καὶ οἱ συνέπειές της γιὰ τὸ Γένος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
π . Ευθυμιος Τρικαμηνας:  Πῶς συγκροτοῦνται καὶ ποιοὶ πρέπει νὰ
συμμετέχουν στὶς Συνόδους . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
Αρχιμ. Ιουστινος Ποποβιτς:  Ἀνατολικὸς νεοπαπισμὸς ἐν ὄψει; Ἡ
«Μεγάλη Σύνοδος» . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
Φιλορθοδοξος Ενωσις «Κοσμας Φλαμιατος»
φεκφ:  Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος καταπέλτης ἐναντίον τῆς «πολιτικῆς»
τοῦ κ. Βαρθολομαίου . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
φεκφ:  Ἀντὶ «καταλλαγῆς», ὁ Πατριάρχης ἐκδίδει ὑβριστικὴ Ἐγκύκλιο
κατὰ πιστῶν . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77

Σημειωμα του Εκδοτη

να Α ντισταθουμε στην Ε πιβουλη της Εωσφορικης «Πρὸς ἐνημέ-

Ν εας Εποχης του Αντιχριστου ρωση τῶν μελῶν
τῆς Ἐκκλησίας
Ἡ ἔκδοσή μας, «ἐπὶ πλίνθων μας, γιὰ τὴν τό-
νωση τοῦ ὀρθο-
δόξου φρονή-
καὶ κεράμων» ματός μας ἀλλὰ
καὶ γιὰ ἐγρήγορ-
Γραφειο Λ αυρεντιος Ν τετζιορτζιο , ση καὶ δράση·
συγγραφεας- εκδοτης
μὲ ἀναφορὰ καὶ
προσήλωση στὸ
ἱερὸ Εὐαγγέλιο,
κατάσταση ποὺ βιώνου- τακτήσεως (1204) καὶ τῆς περιόδου στὴν ἱερὰ Πα-

Η
με στοὺς καιρούς μας,
καὶ ποὺ προϊόντος
τοῦ χρόνου ἐξελίσσε-
ται ἐπὶ τὰ χείρω, εἶναι
―τηρουμένων, βεβαίως, τῶν ἀναλο-
γιῶν― ἡ ἀναβίωση καὶ συνύπαρξη
διαφορετικῶν ἱστορικῶν συνθηκῶν
τοῦ παρελθόντος καὶ κυρίως:
πρὸ τῆς ἁλώσεως τῆς Κωνσταντι- ράδοση, στοὺς
νουπόλεως (1453), ὅταν ἐκβιαζόταν ἁγίους καὶ θεο-
ἡ ἕνωση τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας φόρους Πατέρες
μὲ τὴν παναίρεση τοῦ Παπισμοῦ. τῆς Ἐκκλησίας
Προσέτι· τῶν συνθηκῶν τῆς ἐπο- μας, στὶς ἁγίες
χῆς τῆς Βαυαροκρατίας, ὅταν στὴν Οἰκουμενικὲς
Ὀρθόδοξη Ἑλλάδα ―ποὺ μόλις εἶχε Συνόδους, στοὺς
ἀπελευθερωθεῖ ἕνα ἐλάχιστο τμῆμα

Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

Κατ’ ἀρχήν· τῶν συνθηκῶν τῆς
ἁγιοπνευματικῆς ἐποποιΐας τῶν
πρώτων χριστιανικῶν αἰώνων. Ὅταν
οἱ ἀπολογητὲς ―οἱ ἐξ ἐθνικῶν πρὸς
τὴ χριστιανικὴ πίστη μεταστρα-
φέντες φιλόσοφοι― καὶ ἀργότερα
οἱ ἅγιοι καὶ θεοφόροι Πατέρες
τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, δια-
μόρφωναν καὶ παγίωναν τὰ δόγμα-
τα τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως ―μέσα
ἀπὸ τὶς συγκρούσεις τους: μὲ τὴ θύ-
ραθεν φιλοσοφία (τὴν ὁποία ἄριστα
κατεῖχαν καὶ μὲ σοφία καὶ διάκριση
χειρίζονταν)· μὲ τὴν παγανιστικὴ
δεισιδαιμονία· μὲ τὶς κακοδοξίες καὶ
τὶς αἱρέσεις― ἐνῶ ταυτόχρονα δέ-
χονταν λυσσαλέα πολεμικὴ μὲ ἀμε-
τροεπεῖς ἀθλιότητες καὶ κακοήθεις
συκοφαντίες, ἀλλὰ καὶ ὑφίσταντο
ἱεροὺς Κανό-
της καὶ εἶχε ἀπορφανισθεῖ τὸν χα- νες καὶ στοὺς
ρισματικὸ Κυβερνήτη της Ἰωάννη συγχρόνους
Καποδίστρια― βιαίως εἰσέβαλε μὲ πατέρες καὶ
τὴν βαυαρικὴ κατοχὴ καὶ ὁ ὀρθολο- ἐκκλησιαστικοὺς
γισμὸς τοῦ δυτικοῦ διαφωτισμοῦ συγγραφεῖς,
(=μασωνία), θέτοντας ὑπὸ ἀπεινῆ ποὺ βρίσκονται
διωγμὸ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, τὴν σὲ συμφωνία
ἑλληνορθόδοξη παράδοση καί, ἰδιαι- καὶ ἁρμονία μὲ
τέρως, τὸν μοναχισμό, ἐπιβάλλοντας τὶς καταβολὲς
τὴν πραξικοπηματικὴ καὶ ἄκαιρη τότε καὶ τὰ δόγματα
καὶ τραυματικὴ Αὐτοκεφαλία. καὶ τὶς παρα-
ὐτὲς οἱ συνθῆκες ―πού, βεβαί- καταθῆκες τῆς
Α ως, διαχρονικὰ ψηλαφοῦνται
τὰ ἴχνη τους σὲ ὅλη τὴν ἱστορία
Ὀρθοδόξου
Πίστεώς μας».
τῆς Ὀρθοδοξίας― συνυπάρχουν ἐν
μέσῳ τῆς γενικευμένης καὶ συνεχῶς
ἐντεινομένης ἐπιθέσεως κατὰ τῆς
ἀνθρωπότητος, ποὺ ἐξαπολύει ἡ
ἑωσφορικὴ καὶ ἀποκρυφιστικὴ Νέα
|

τοὺς αἱματηροὺς διωγμοὺς ἀπὸ τὴν Ἐποχὴ τοῦ Ἀντιχρίστου· συνυπάρ-

ἐκπνέουσα τότε εἰδωλολατρία. χουν ἐν μέσῳ τῆς δολίας ἐπιβουλῆς
1

Ἀκόμη· τῶν συνθηκῶν τῆς περι- καὶ αἱματηρῆς ἐπιβολῆς, ἀπὸ τοὺς
όδου τῆς φράγκικης-παπικῆς κα- ἐξουσιαστὲς τοῦ κόσμου τούτου,
 • Τὸ περιοδικὸ τῆς Νέας Τάξεως Πραγμάτων, μὲ
«Κοσμᾶς Φλα- σκοπὸ τὴν οἰκονομική, πολιτικὴ καὶ
μιᾶτος», ἐπι- θρησκευτικὴ Παγκοσμιοποίηση· τὴν
θυμώντας νὰ ἐπικράτηση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, τοῦ
διαφυλλάξει Συγκρητισμοῦ καὶ ἐν τέλει τῆς ἀντι-
τὴν ἀνεξαρτη- χρίστου Πανθρησκείας.
σία του ―στὰ Ἰδιαιτέρως ἐπικίνδυνα φαινόμενα
πλαίσια τῆς ἔχουν καταστεῖ σήμερα: ὁ ἀπὸ δεκα-
Ἐλευθερίας καὶ ετιῶν ἐξυφαινόμενος ἐξουνιτισμὸς
τοῦ Αὐτεξου- τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν ὑπὸ τὸ
σίου ποὺ ὁ
Κύριος καὶ
«πρωτεῖο» καὶ τὸ «ἀλάθητο» τοῦ
Πάπα· ἡ οἰκουμενιστικὴ ἐπιβουλὴ
Θεός μας Ἰη- ποὺ «καταργεῖ» τὴν Μίαν Ἁγίαν Κα-
σοῦς Χριστὸς θολικὴν καὶ Ἀποστολικὴν Ἐκκλησίαν·
παρεχώρησε ὁ συγκρητισμὸς μὲ κάθε λογῆς ἀλλο-
στὰ πρόσω- δόξους· καὶ ὅλα αὐτὰ προωθοῦνται
πά μας― δὲν ἁλματωδῶς μὲ τὴν ἀπροκάλυπτη
ἔχει ἄλλους παναιρετικὴ δράση τοῦ πολυπράγ-
πόρους ἐκτὸς μονος Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη κ.
τῶν συν- Βαρθολομαίου καὶ τῶν ὁμοφρόνων
δρομῶν καὶ του, ποὺ μὲ λόγους καὶ ἔργα ―ἀνα-
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
τῆς ὑποστηρί- στροφές, συμπροσευχές, συλλεί-
ξεως ἀδελφῶν τουργα καὶ διακοινωνίες― κηρύτ-
καὶ φίλων, τουν τὴν αἵρεση «γυμνῇ τῇ κεφαλῇ»
ποὺ ―συμφω- ν ὄψει ὅλων αὐτῶν ―βαθύτατα
νώντας μὲ τὸ
περιεχόμενό
Ε εὐλαβούμενοι τὴ μαρτυρικὴ καὶ
ὁσιακὴ μορφὴ τοῦ διδασκάλου καὶ
του καὶ τοὺς ἱεροκήρυκα καὶ ἀγωνιστῆ τῆς Ἁγίας
στόχους του― Ὀρθοδοξίας Κοσμᾶ Φλαμιάτου―
ἤθελαν νὰ τὸ ὁμόφρονες καὶ σύμψυχοι ἐν Χριστῷ
βοηθήσουν. ἀδελφοὶ ἀποφασίσαμε καὶ προβαί-
νουμε στὴν ἔκδοση τοῦ παρόντος
περιοδικοῦ, στὸ ὄνομα τοῦ μάρτυρα
τῆς Πίστεως τιμωμένου: «Κοσμᾶς
Φλαμιᾶτος, περιοδικὴ ἔκδοση γιὰ
τὴν Ἁγία Ὀρθοδοξία μας», κατὰ
δίμηνο ἐκδιδόμενο, ἐπιθυμώντας νὰ
προσθέσουμε καὶ τὶς μικρὲς δικές μας
δυνάμεις στὸν ὑπὲρ Πίστεως ἀγῶνα.
Περὶ τοῦ «ἐν φυλακαῖς Πατρῶν
|
τῇ 9ῃ Ἰουλίου 1852» διὰ δηλητηρίου
2
τελειωθέντος Κοσμᾶ Φλαμιάτου ὑπὸ
τῶν ὀργάνων τῆς Βαυαροκρατίας,
ἐνῶ «ὀλίγας ἡμέρας πρὸ τοῦ θανάτου
του... ἐκάρη [στὴ φυλακὴ] μοναχὸς
διὰ χειρὸς τοῦ [συγκρατουμένου του]
ἀειμνήστου ἱερομονάχου Ἰγνατίου
Λαμπροπούλου, τὸν ὁποῖον, ὅπως
καὶ τὸν Παπουλᾶκον, εἶχε προτρέψει
εἰς ἱεραποστολικὴν δρᾶσιν», βλέπε τὸ
κείμενο τοῦ Σεβασμιωτάτου Γέροντος
Αὐγουστίνου Καντιώτη (πρ. Φλωρί-
νης) στὶς σελ. 3-9.
τὶς σελίδες τοῦ περιοδικοῦ «Κο-
Σ σμᾶς Φλαμιᾶτος» θὰ δημοσιεύο-
νται κείμενα κατὰ τοῦ ἐξουνιτισμοῦ
τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, κατὰ
τοῦ Παπισμοῦ καὶ τῶν «ὀρθοδόξων»
λατινοφρόνων θιασωτῶν του, κατὰ
τοῦ Οἰκουμενισμοῦ καὶ τοῦ Συγκρη-
τισμοῦ, πρὸς ἐνημέρωση τῶν μελῶν
τῆς Ἐκκλησίας μας, γιὰ τὴν τόνωση τοῦ
Ὀρθοδόξου φρονήματός μας ἀλλὰ καὶ
γιὰ ἐγρήγορση καὶ δράση· μὲ ἀναφορὰ
καὶ προσήλωση στὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο,
στὴν ἱερὰ Παράδοση, στοὺς ἁγίους
καὶ θεοφόρους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας
μας, στὶς ἁγίες Οἰκουμενικὲς Συνό-
δους, στοὺς ἱεροὺς Κανόνες καὶ στοὺς
συγχρόνους Πατέρες καὶ ἐκκλησιαστι-
κοὺς συγγραφεῖς, ποὺ βρίσκονται σὲ
συμφωνία καὶ ἁρμονία μὲ τὶς κατα-
βολὲς καὶ τὰ δόγματα καὶ τὶς παρακα-
ταθῆκες τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεώς μας.
λπίζουμε οἱ σελίδες τοῦ περιο-
Ε δικοῦ «Κοσμᾶς Φλαμιᾶτος» νὰ
ἀποβοῦν ἔπαλξη καὶ ν’ ἀποτελέσουν
τόπο συναντήσεως, συνεργασίας
καὶ διεξαγωγῆς κοινῶν πνευματικῶν
ἀγώνων, ἐνεργειῶν καὶ δράσεων
ὑπεραμυνομένων τῆς Ὀρθοδόξου
Πίστεώς μας καὶ τῆς Ὀρθοδόξου
Ἐκκλησίας μας, μὲ τὴ χάρη τοῦ Κυρίου
καὶ Θεοῦ μας Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ ἐν
Ἁγίῳ Πνεύματι.
Διὰ πρεσβειῶν τῆς Ὑπεραγίας
Θεοτόκου καὶ δι’ εὐχῶν τῶν ἁγίων
Πατέρων ἡμῶν, γένοιτο Κύριε. Ἀμήν.

Α γιοι κ αι Μ αρτ υρες της Ο ρθοδοξου Ε κκλησιας
Θ υμα της Α νθελληνικης και Α ντορθοδοξης Βαυαροκρατιας
Κοσμᾶς Φλαμιᾶτος, ὁ ἐθνομάρτυς
καὶ ἱερομάρτυς
Γραφει ο Ε πισκοπος Αυγουστινος Κ αντιωτης ,
πρωην Μ ητροπολιτης Φλωρινης
Κ
αὶ αὐ­τοὶ μὲν εἶ­νε οἱ γνω-
­σ τό­τε­ροι Ἑ­π τα­νή­σιοι,
τῶν ὁ­ποί­ων τὴν δρᾶ­
σιν κα­τὰ τὸ μᾶλ­λον
καὶ ἦτ­τον γνω­ρί­ζουν
οἱ πολ­λοί. Ἀλ­λὰ πό­σοι εἶ­νε οἱ ἥ­ρω­ες
τῆς πί­στε­ως καὶ τῆς πα­τρί­δος, τῶν
ὁ­ποί­ων τὰ ὀ­νό­μα­τα πα­ρα­μέ­νουν ἄ­
γνω­στα! Ἀ­νώ­νυ­μοι ἥ­ρω­ες! Ὑ­πάρ­χει
δὲ καὶ εἷς, ὅ­στις, μο­λο­νό­τι ὄ­χι μό­νον
διὰ τῆς γλώσ­σης καὶ τῆς γρα­φί­δος,
ἀλ­λὰ καὶ διὰ μαρ­τυ­ρι­κοῦ θα­νά­του
δι­ε­κή­ρυ­ξε τὴν Ὀρ­θο­δο­ξί­αν, ἠ­γω­νί­σθη
ὑ­πὲρ πί­στε­ως καὶ πα­τρί­δος, ἐν τού­
τοις δὲν ἔ­τυ­χε τῆς πρε­πού­σης τι­μῆς
τῆς ὁ­ποί­ας ἦ­το ἄ­ξιος. Εἶ­νε δ’ οὗ­τος
ὁ Κο­σμᾶς Φλα­μιᾶ­τος. [...]
Ἐγεν­νή­θη κα­τὰ τὰ τέ­λη τοῦ 18ου
αἰ­ῶ­νος εἰς τὸ χω­ρί­ον Που­λᾶ­τα τῆς
ἐ­παρ­χί­ας Σά­μης Κε­φαλ­λη­νί­ας. Ἦ­το
ἐγ­γράμ­μα­τος. Ἡ μόρ­φω­σίς του δὲν
ἦ­το μι­κρά. Τό­σον ἐ­ξε­τι­μᾶ­το διὰ τὴν
μόρ­φω­σίν του, ὥ­στε εἰς αὐ­τὸν ὑ­πὸ
τῶν Ἄγ­γλων ἐ­προ­τά­θη ὅ­πως δι­ο­ρι­σθῇ
κα­θη­γη­τὴς τῆς Ἰ­ο­νί­ου Ἀ­κα­δη­μί­ας, πε­ρὶ
τῆς ὁ­ποί­ας ἀ­νω­τέ­ρω ἔ­χο­μεν ὁ­μι­λή­σει.1
Εἰς τὴν θέ­σιν αὐ­τὴν ἀ­σφα­λῶς θὰ ἐ­
τι­μᾶ­το καὶ θὰ ἐ­δο­ξά­ζε­το καὶ θὰ δι­ῆ­γε
βί­ον ἄ­νε­τον, χω­ρὶς πε­ρι­πε­τεί­ας καὶ
δι­ωγ­μούς. Ἀλ­λ’ ὁ Κο­σμᾶς Φλα­μιᾶ­τος
δὲν ἐ­δέ­χθη τὴν θέ­σιν τοῦ κα­θη­γη­τοῦ.
Ἐ­προ­τί­μη­σεν, ὡς ὁ Μω­ϋ­σῆς, νὰ συγ­
κα­κου­χῆ­ται μὲ τὸν λα­ὸν τοῦ Θε­οῦ ἢ • Ἀναδημοσίευση
νὰ ἔ­χῃ τὰς τι­μὰς καὶ ἀ­πο­λαύ­σεις τοῦ ἀπὸ τὸ βιβλίο,
κό­σμου. Ἤ­θε­λε νὰ ἐρ­γα­σθῇ ὡς τα­πει­ Ἐπισκόπου
νὸς δι­δά­σκα­λος, ὡς λα­ϊ­κὸς ἱ­ε­ρο­κῆ­ρυξ Αὐγουστίνου Ν.
πε­ρι­ο­δεύ­ων τὰς ἐ­παρ­χί­ας καὶ κη­ρύτ­ Καντιώτου (πρ.
των τὸν λό­γον τοῦ Θε­οῦ. Σκο­πὸν Μητροπολίτου
τοῦ βί­ου του ἔ­θε­σε τὴν δι­α­λά­λη­σιν Φλωρίνης) «Ἐθνι-
καὶ ὑ­πε­ρά­σπι­σιν τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου πί­ καὶ Ἐπέτειοι»
στε­ως. Καὶ με­τὰ πό­σου θαυ­μα­στοῦ (ἔκδ. Ὁ Σταυρός,
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
ζή­λου εἰρ­γά­σθη! Πε­ρι­ώ­δευ­ε πό­λεις Ἀθῆναι 1970,
καὶ χω­ρί­α, ἐ­κή­ρυτ­τεν, ἤ­λεγ­χε τὸ κα­ σελ. 164-175). Στὸ
κόν, ἀ­πε­κά­λυ­πτε τὰς πλε­κτά­νας τῶν πρῶτο μέρος
αἱ­ρε­τι­κῶν, ἐ­στη­λί­τευ­ε τὰς πλά­νας, τοῦ ἄρθρου
ἐ­καυ­τη­ρί­α­ζε τὴν Μα­σο­νί­αν, ἥ­τις ἕ­δρα ἀναφέρονται
δι­α­τε­λοῦ­σα ὑ­πὸ τὴν προ­στα­σί­αν τῶν καὶ οἱ Εὐ­γέ­νιος
Ἄγ­γλων, ἔ­γρα­ψε πλῆ­θος ἐ­πι­στο­λῶν Βούλ­γα­ρις, Νι­κη­
πρὸς τοὺς χρι­στια­νοὺς ποὺ ἐ­ζή­τουν φό­ρος Θε­ο­τό­κης,
τὴν συμ­βου­λήν του, συ­νέ­στη­σε τὴν Ἠ­λί­ας Μη­νιά­της,
ἑ­ται­ρεί­αν τῶν Φι­λορ­θο­δό­ξων, ἔ­κα­με Πέ­τρος Βρά­ι­λας-
συγ­κεν­τρώ­σεις τῶν ζη­λω­τῶν καὶ κα­ Ἀρ­μέ­νης, Δι­ο­νύ­
τήρ­τι­ζε τοὺς χρι­στια­νοὺς δι’ ἀ­γῶ­νας σιος Σο­λω­μός,
καὶ μαρ­τύ­ρια, προ­έ­τρε­ψε τὸν μο­να­χὸν Ἰ­ω­άν­νης Κα­πο­δί­
Χρι­στο­φό­ρον Πα­που­λᾶ­κον νὰ ἐγ­κα­ στριας, ἀ­δελ­φοὶ
τα­λεί­ψῃ τὸ μο­να­στή­ρι του καὶ νὰ ἐ­ Ἰ­α­κω­βά­τοι, Ἰ­ω­άν­
ξέλ­θῃ εἰς πε­ρι­ο­δεί­αν κη­ρύγ­μα­τος, ἐ­νέ­ νης Σκαλ­τσού­νης.
πνευ­σεν εἰς αὐ­τόν, ὡς καὶ εἰς ἄλ­λους (Βλ. ὅ.π., σελ.
ἐ­κλε­κτοὺς κλη­ρι­κοὺς καὶ μο­να­χούς, 163-164 )
ἱ­ε­ρα­πο­σ το­λι­κὰ ἰ­δε­ώ­δη… Ἡ δρᾶ­σίς
|
του ἐν Ἑ­πτα­νή­σῳ προὐ­κά­λε­σεν, ὡς
ἦ­το ἑ­πό­με­νον, τὴν δυ­σα­ρέ­σκειαν τῶν
3
Ἀγ­γλι­κῶν ἀρ­χῶν, αἱ ὁ­ποῖ­αι, πει­σθεῖ­σαι
ὅ­τι ὁ Κο­σμᾶς Φλα­μιᾶ­τος, ὁ­σον­δή­πο­
 τε καὶ ἐ­ὰν ἐ­πι­έ­ζε­το οὐ­δέ­πο­τε θὰ με­τέ­βαλ­λε
φρό­νη­μα, τὸν ἐ­ξώ­ρι­σαν ἐκ τῆς Ἑ­πτα­νή­σου
καὶ ἐ­ξό­ρι­στος ἦλ­θεν εἰς Πά­τρας. Ἀλ­λὰ καὶ
ἐ­κεῖ δὲν ἀ­νέ­κο­ψε τὴν ἱ­ε­ρα­πο­στο­λι­κήν του
δρᾶ­σιν. Τοὐ­ναν­τί­ον τὴν ηὔ­ξη­σε. Πί­στις του
ἦ­το ὅ­τι ἡ κρα­ται­ὰ Ἀγ­γλί­α ἐ­πι­βου­λεύ­ε­ται τὴν
Ὀρ­θό­δο­ξον πί­στιν, τὴν ὁ­ποί­αν ἤ­θε­λε νὰ ἐ­ξα­
φα­νί­σῃ ἐκ τοῦ προ­σώ­που τῆς γῆς. Φο­βε­ρὸν
δὲ ὅ­πλον τῆς κα­τὰ τῆς πί­στε­ως ἐ­πι­βου­λῆς
ἐ­θε­ώ­ρει τὴν Μα­σο­νί­αν. Βάλ­λων δὲ κα­τ’ αὐ­τῆς
κα­ται­γι­στι­κὰ πυ­ρά, ὡς καὶ κα­τὰ παν­τὸς κα­
τα­πα­τοῦν­τος τὸν ἠ­θι­κὸν Νό­μον, προὐ­κά­λε­σε
τὴν ἀ­νη­συ­χί­αν τῶν κρα­τούν­των. Κα­τό­πιν
ρα­δι­ουρ­γιῶν ὁ Φλα­μιᾶ­τος μα­ζ ὶ μὲ ἄλ­λους
150 κλη­ρι­κοὺς καὶ λα­ϊ­κοὺς ἐρ­ρί­φθη­σαν εἰς
τὰς φυ­λα­κάς, ἀ­πὸ τὰς ὁ­ποί­ας πλέ­ον αὐ­τὸς
δὲν ἐ­ξῆλ­θεν. Ἀ­πέ­θα­νεν εἰς τὰς φυ­λα­κὰς πρὶν
ἔλ­θῃ ἡ ἡ­μέ­ρα τῆς δί­κης του. Με­τ’ ἐ­πι­τά­σε­ως
δι­ε­δό­θη τό­τε εἰς τὴν πό­λιν τῶν Πα­τρῶν, ὅ­τι
ὁ Κο­σμᾶς Φλα­μιᾶ­τος δὲν ἀ­πέ­θα­νε φυ­σι­κὸν
θά­να­τον, ἀλ­λ’ ἐ­πε­βί­ω­σε κα­τό­πιν δρα­στι­κοῦ
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
δη­λη­τη­ρί­ου, τὸ ὁ­ποῖ­ον ἔ­δω­καν οἱ  Ἄγ­γλοι διὰ
νὰ ἐ­ξον­τώ­σουν τὸν δει­νὸν κα­τή­γο­ρον τῶν
ἐγ­κλη­μά­των τῆς Ἀγ­γλι­κῆς αὐ­το­κρα­το­ρί­ας. Ὀ­
λί­γας ἡ­μέ­ρας πρὸ τοῦ θα­νάτου του, ἐ­πι­συμ­
βάν­τος ἐν φυ­λα­καῖς Πα­τρῶν τῇ 9ῃ Ἰ­ου­λί­ου
1852, ἐ­κά­ρη μο­να­χὸς διὰ χει­ρὸς ἀ­ει­μνή­στου
ἱ­ε­ρο­μο­νά­χου Ἰ­γ να­τί­ου Λαμ­προ­πού­λου,
τὸν ὁ­ποῖ­ον, ὅ­πως καὶ τὸν Πα­που­λᾶ­κον, εἶ­
χε προ­τρέ­ψει εἰς ἱ­ε­ρα­πο­στο­λι­κὴν δρᾶ­σιν.
Ὁ Κο­σμᾶς Φλα­μιᾶ­τος, ὁ ὁ­ποῖ­ος οὕ­τως
ἔ­ζη­σεν, ἔ­δρα­σε καὶ ἀ­πέ­θα­νε, πρέ­πει νὰ λο­
γί­ζε­ται ὡς ἐ­θνο­μάρ­τυς καὶ ἱ­ε­ρο­μάρ­τυς, γεν­
ναῖ­ος στρα­τι­ώ­της καὶ πρό­μα­χος τῆς Ὀρ­θο­
δό­ξου πί­στε­ως. «Ἐ­ξήν­θη­σεν ὡς εὐ­ω­δέ­στα­τον
ρό­δον ἐν μέ­σῳ ἀ­καν­θῶν», ὡς ση­μει­ώ­νει εἰς
τὸν πρό­λο­γον τοῦ βι­βλί­ου τοῦ Κο­σμᾶ ὑ­πὸ
τὸν τίτ­λον «Φω­νὴ Ὀρ­θό­δο­ξος»2 ὁ ἐκ­δό­της.
Θὰ ἔ­πρε­πε νὰ εἶ­χεν ἀ­να­κη­ρυ­χθῆ ἅ­γιος καὶ
κα­τα­τα­χθῆ με­τα­ξὺ τῶν νε­ο­μαρ­τύ­ρων τῆς
|
Φυ­λῆς μας. Οἱ συμ­πα­τρι­ῶ­ταί του Κε­φαλ­
4
λῆ­νες ἂς φρον­τί­σουν ἵ­να τὸ συν­το­μώ­τε­ρον
γί­νῃ ἡ ἀ­να­κή­ρυ­ξις τοῦ Κο­σμᾶ Φλα­μιά­του
ὡς ἁ­γί­ου.
αι Ιδέ ­α ι του Κο­σ μᾶ Φλα ­μ ιά­του
κ τοῦ ἀ­νω­τέ­ρω μνη­μο­νευ­θέν­τος συγ­
Ε γράμ­μα­τός του θὰ δη­μο­σι­εύ­σω­μεν ἐ­δῶ
ὡ­ρι­σμέ­νας πε­ρι­κο­πάς, διὰ νὰ ἴ­δουν οἱ φί­λοι
ἀ­να­γνῶ­σται τῆς «Σπί­θας» μὲ πό­σην ὀ­ξυ­
δέρ­κειαν ὁ ἀ­οί­δι­μος δι­έ­κρι­νε τοὺς ὑ­πού­λους
ἐ­χθρούς, μὲ πό­σην φω­τει­νό­τη­τα σκέ­ψε­ως
ἤ­λεγ­ξε τὰς πλά­νας των καὶ μὲ πό­σον θάρ­
ρος ἐ­στη­λί­τευ­σε τὴν Ἀγ­γλι­κὴν ὑ­πο­κρι­σί­αν,
ὡς καὶ πᾶν ἄλ­λο κα­κὸν ὁ­πο­θεν­δή­πο­τε καὶ
ἐ­ὰν προ­ήρ­χε­το.
1.  Ἄγ­γλοι ἁρ­μο­σταί.  Ὁ Κο­σμᾶς Φλα­μιᾶ­
τος ἐ­λέγ­χει τὴν κα­κί­αν τῶν Ἄγ­γλων ἁρ­μο­
στῶν τῆς Ἑ­πτα­νή­σου, οἵ­τι­νες ὑ­πε­κρί­νον­το
τὸν φί­λον καὶ τὸν προ­στά­την τοῦ λα­οῦ καὶ
ἐ­κή­ρυτ­τον καὶ δι­έ­δι­δον τὰς φι­λε­λευ­θέ­ρας
ἰ­δέ­ας, ἀλ­λ’ ἐν τοῖς πράγ­μα­σιν ἀ­πε­δει­κνύ­
ον­το οἱ πλέ­ον βά­ναυ­σοι τῶν τυ­ράν­νων καὶ
οἱ φο­βε­ροὶ ἐ­πί­βου­λοι τῶν ἱ­ε­ρῶν καὶ τῶν
ὁ­σί­ων τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου Ἑλ­λη­νι­κῆς Πα­τρί­δος.
«Ἐ­κεῖ­νοι οἱ Ἁρ­μο­σταί, οἵ­τι­νες ἀ­κο­λου­θοῦ­σι
ἀ­π’ ἀρ­χῆς συ­στη­μα­τι­κῶς τοια­ύτην ἐ­πέμ­βα­σιν,
αὐ­θαι­ρε­σί­αν, δι­ωγ­μὸν καὶ ἐ­πι­βου­λήν, εἰς ὅ­λα
τὰ θεῖ­α καὶ ἱ­ε­ρὰ τῆς θρη­σκεί­ας, τοῦ προ­στα­
τευ­ο­μέ­νου λα­οῦ, ὁ­ποῖ­α οὐ­δεὶς ἀ­π’ αἰ­ῶ­νος
δι­ώ­κτης, καὶ τύ­ραν­νος ἐ­πε­νό­η­σεν, ἵ­να φέ­ρῃ
εἰς ἔρ­γον. Ἐ­κεῖ­νοι οἱ Ἁρ­μο­σταί, οἵ­τι­νες ἐ­νώ­πιον
αὐ­τῶν, καὶ ἐ­νώ­πιον παν­τὸς ἄλ­λου  Ἄγ­γλου,
Μη­τρο­πο­λῖ­ται, Ἐ­πί­σκο­ποι, Ἱ­ε­ρεῖς, Νο­μο­θέ­ται,
Βου­λευ­ταί, καὶ χω­ρο­φύ­λα­κες φαί­νον­ται μιᾶς
καὶ τῆς αὐ­τῆς ἀ­ξί­ας, καὶ ὡς ἄ­χυ­ρα κα­τα­πα­
τού­με­να. Ἐ­κεῖ­νοι οἱ Ἁρ­μο­σταί, οἵ­τι­νες πολ­λά­κις
δι’ ἁ­πλῆν ὑ­πο­ψί­αν, ἐ­θα­νά­τω­σαν ἱ­ε­ρεῖς, ἐ­λε­ει­νὸν
καὶ τρα­γι­κὸν θά­να­τον, ἄλ­λους δὲ ἐ­ξύ­ρι­σαν,
καὶ ἔ­δει­ραν ἐ­πι­σή­μως ἐ­πὶ τῆς ἀ­γο­ρᾶς. Ἐ­κεῖ­νοι
οἱ Ἁρ­μο­σταί, εἰς τῶν ὁ­ποί­ων τὸ αὐ­θαί­ρε­
τον, κρέ­μα­ται ἡ ἰ­δι­ο­κ­τησί­α, ἡ ἐ­λευ­θε­ρί­α τοῦ
πράτ­τειν, ἢ λέ­γειν τι, καὶ ἡ ζω­ή, οἵ­τι­νες πολ­
λά­κις δι’ ἁ­πλῆν ὑ­πο­ψί­αν ἢ δι’ ἁ­πλοῦν λό­γον
κα­τ’ ἰ­δί­αν ψι­θυ­ρι­σθέν­τα, συλ­λαμ­βά­νου­σιν ἐν
και­ρῷ νυ­κτός, φυ­λα­κί­ζου­σι, καὶ ἐ­ξο­ρί­ζου­
σιν, ἀ­φ’ ὁ­ποι­ασ­δή­πο­τε τά­ξε­ως ἄν­θρω­πον».
2.  Ἡ ἀ­γω­γὴ τῶν νέ­ων.  Ἡ Ἀγ­γλι­κὴ
πο­λι­τι­κὴ εἶ­χεν ἱ­δρύ­σει ἐν Κερ­κύ­ρᾳ ἀ­
νώ­τε­ρον σχο­λεῖ­ον, Σε­μι­νά­ριον κα­λού­
με­νον, πρὸς μόρ­φω­σιν νέ­ων προ­ο­
ρι­ζο­μέ­νων διὰ θέ­σεις δι­οι­κη­τι­κὰς ἐν
τῷ κρά­τει τῶν Ἰ­ο­νί­ων Νή­σων. Ἀλ­λ’ ἐν
τῷ σχο­λεί­ῳ τού­τῳ τῶν Ἄγ­γλων δι’
ὑ­πού­λου δι­δα­σκα­λί­ας ὑ­πε­νο­μεύ­ε­το
ἡ Ὀρ­θο­δο­ξί­α. Τὸ αὐ­τὸ συ­νέ­βαι­νε καὶ
εἰς πᾶν ἄλ­λο σχο­λεῖ­ον δι­ευ­θυ­νό­με­
νον ὑ­πὸ τῶν ὀρ­γά­νων τοῦ Ἄγ­γλου
Ἁρ­μο­στοῦ. Τὰ σχο­λεῖ­α ταῦ­τα ἀ­νε­δεί­
χθη­σαν φυ­τώ­ρια Μα­σο­νι­κῶν στο­ῶν.
Ἰ­δοὺ πῶς ὁ Φλα­μιᾶ­τος ἀ­πο­κα­λύ­πτει
τὴν φθο­ρο­ποι­ὸν ἐ­πὶ τῶν Ὀρ­θο­δό­
ξων νέ­ων ἐ­πί­δρα­σιν τοῦ Σε­μι­να­ρί­ου
καὶ λοι­πῶν σχο­λεί­ων.
«Ἔ­βλε­πέ τις ἀ­π’ ἀρ­χῆς νέ­ους, τὰ
μέ­γι­στα ἠ­θι­κούς, ἀ­φω­σι­ω­μέ­νους εἰς
τὴν Ὀρ­θο­δο­ξί­αν, καὶ ὑ­πὲρ αὐ­τῆς ζη­
λω­τάς, καὶ ἅ­μα εἰ­σήρ­χον­το εἰς αὐ­τὸ
συγ­κρο­τεῖ­ται ὁ 25 βαθ­μὸς τῆς μυ­στι­κῆς «...εἰς ὅ­λα τὰ ἐ­
ἑ­ται­ρεί­ας,3 ἐξ οὗ ἀ­παρ­τί­ζε­ται ἡ κα­τὰ πι­βου­λευ­ό­με­να
τοῦ μο­να­χι­κοῦ βί­ου, καὶ ἡ κα­θ’ ὅ­λου κρά­τη, καὶ πολ­λῷ
τοῦ ὀρ­θο­δό­ξου κλή­ρου συ­νω­μο­σί­α». μᾶλ­λον εἰς τὰ
3.  Δό­λιοι τρό­ποι ψευ­δο­δι­δα­σκά­λων. ὀρ­θό­δο­ξα, πρὸ
«Ἐκ τῶν ὅ­σων ἄλ­λων πολ­λῶν καὶ πάν­των δὲ εἰς τὰ
ποι­κί­λων τρό­πων με­τέρ­χον­ται οἱ τῆς Ἑλ­λά­δος καὶ
ψευ­δο­δι­δά­σκα­λοι τῆς νῦν ἀ­παι­σί­ου τῆς ἄλ­λης Ἀ­να­το­
καὶ φρι­κτῆς ἐ­πο­χῆς κα­τὰ μυ­στι­κὴν καὶ λῆς, ἡ δι­όρ­θω­σις
ἔμ­με­σον εἰ­σή­γη­σιν τῆς ἐ­πι­βου­λῆς,4 διὰ ἀ­πο­βαί­νει πο­λὺ
τὴν πτῶ­σιν ὅ­λης τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου νε­ο­ δύ­σκο­λος, τό­σον
λαί­ας, θε­ω­ροῦν­ται καὶ οἱ ἀ­κό­λου­θοι: διὰ τὴν βα­θυ­τά­
»…Ὁ πάν­των τῶν ἄλ­λων, ὀ­λε­θρι­ την ὑ­πό­κρι­σιν, εἰς
ώ­τε­ρος καὶ δο­λι­ώ­τε­ρος τρό­πος, δι’ οὗ ὅ­λον τὸν προ­
φέ­ρου­σιν εὐ­στό­χως καὶ ἀ­νυ­πό­πτως ση­λυ­τι­σμὸν τῆς
τὴν πτῶ­σιν τῶν μα­θη­τῶν κα­θ’ ὅ­λα τὰ ἐ­πι­βου­λῆς, ὅ­σον
λε­γό­με­να Σε­μι­νά­ρια ἢ Πα­νε­πι­στή­μια καὶ δι­ό­τι ἡ νό­
ἐ­στὶν ὁ ἀ­κό­λου­θος. Ὅ­λος, δη­λα­δή, ὁ θευ­σις, εἰς τοὺς
ἀ­γὼν καὶ τὸ ἔρ­γον τῶν ψευ­δο­δι­δα­ νο­μι­ζο­μέ­νους
σκά­λων ἐ­στίν, ἵ­να λέ­γω­σιν, ἐ­πα­νει­λημ­ ἐλ­λο­γί­μους, καὶ

Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

τὸ Σε­μι­νά­ριον ὡς μα­θη­ταί, με­τὰ μί­αν μέ­νως, συ­στη­μα­τι­κῶς καὶ δι­δα­κτι­κῶς, πε­παι­δευ­μέ­νους,
ἢ δύ­ο ἑ­βδο­μά­δας, ἐ­φαί­νε­το εἰς αὐ­τοὺς τὰς ὅ­σας φρι­κτὰς βλα­σφη­μί­ας φέ­ρου­ κα­τήν­τη­σε τό­
μί­α φρι­κτὴ καὶ τρο­με­ρὰ ἀλ­λοί­ω­σις, εἰς σι καὶ λέ­γου­σιν οἱ Θε­ϊ­σταί, οἱ ἄ­θε­οι καὶ σον γε­νι­κή, ὥ­στε
τὸν δό­λον, εἰς τὴν ὑ­πό­κρι­σιν, εἰς ὅ­λην οἱ Λου­θη­ρο-Καλ­βῖ­νοι, κα­τὰ τῆς Ὀρ­ σπα­νι­ώ­τα­τοι τὴν
τὴν ἀ­θρό­αν σῆ­ψιν τῆς δι­α­φθο­ρᾶς, θο­δό­ξου πί­στε­ως, ὑ­πὸ τὸ πρό­σχη­μα σή­με­ρον σώ­ζον­ται
τῆς πλά­νης, καὶ πά­σης ἄλ­λης κα­κί­ας. ὅ­τι μέλ­λου­σιν ἵ­να φέ­ρου­σιν ἔ­πει­τα τὴν ὑ­γει­ό­φρο­νες, ὀρ­
Χι­λιά­δες νέ­οι, ἀ­π’ ἀρ­χῆς μέ­χρι τοῦ­δε, τού­των ἀ­ναί­ρε­σιν. Ἡ ἀ­πο­λο­γί­α ὅ­μως θό­δο­ξοι καὶ εἰ­λι­
ἐ­μα­θή­τευ­σαν εἰς αὐ­τό, καὶ δὲν ἐ­φά­νη, ὑ­πὲρ τῆς πί­στε­ως, εἰς ἀ­ναί­ρε­σιν τῶν κρι­νεῖς, κα­θη­γη­ταὶ
οὔ­τε εἰς ἕ­να καὶ μό­νον ἡ ἐ­ξαί­ρε­σις, ἵ­να ὅ­σων με­γά­λων καὶ πολ­λῶν βλα­σφη­ καὶ δι­δά­σκα­λοι·
­μὴ ναυ­α­γή­σῃ, δη­λα­δή, εἰς ὅ­λα αὐ­τὰ τὰ μι­ῶν ἤ­κου­σαν οἱ μα­θη­ταί, οὐ­δέ­πο­τε δεύ­τε­ρον δέ, δι­ό­τι
εἴ­δη, τῆς πλά­νης καὶ τῆς κα­κί­ας. Δι­α­ γί­νε­ται σχε­δὸν ὑ­πὸ δι­α­φό­ρους προ­ ἐ­ὰν δι­αρ­κέ­σῃ ἔ­τι
θρυλ­λεῖ­ται, εἰς ὅ­λον τὸν ἔ­τι ὀρ­θό­δο­ξον φά­σεις, καὶ ἐ­ὰν ἐ­νί­ο­τε εἴ­πῃ τις ὀ­λί­γον ὀ­λί­γον, τοῦ­το τὸ
λα­ὸν τῆς Ἑ­πτα­νή­σου, γε­νι­κὴ φή­μη, ὅ­τι τι πε­ρὶ τού­του, ἡ ἀ­πο­λο­γί­α γί­νε­ται ἀ­παι­σι­ώ­τα­τον καὶ
ὅ­λοι αὐ­τοὶ οἱ μα­θη­ταί, με­τὰ τὸν ἐν ὅ­λως σύν­το­μος, ἀ­σύ­στα­τος, ἐμ­παι­κτι­ σα­τα­νι­κὸν σύ­στη­
αὐ­τοῖς κα­ταρ­τι­σμὸν τῆς πλά­νης, καὶ κῶς, οὐ­χὶ πρὸς οἰ­κο­δο­μήν, ἀλ­λὰ διὰ μα τῶν σχο­λεί­ων,
τῆς κα­τὰ τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας συ­νω­μο­σί­ας, πε­ρισ­σό­τε­ρον σκάν­δα­λον. Τού­τους καὶ αὐ­τὸ μό­νον ἀρ­κεῖ
σφρα­γί­ζον­ται μί­αν μυ­στι­κὴν σφρα­γῖ­δα, ἄλ­λους πολ­λοὺς καὶ ποι­κί­λους τρό­ ἵ­να φέ­ρῃ τὸ γε­νι­
εἰς ἓν μέ­ρος τοῦ σώ­μα­τος, τὴν ὁ­ποί­αν πους με­τέρ­χον­ται οἱ κα­θη­γη­ταὶ τῆς κὸν τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας
τι­νὲς ἐ­βε­βαί­ω­σαν με­θ’ ὅρ­κου, ὅ­τι εἶ­δον νῦν ἐ­πο­χῆς, τῆς ὀρ­θο­δό­ξου νε­ο­λαί­ας». ναυά­γιον, καὶ τὴν
τε­λεί­αν πτῶ­σιν
|

εἰς αὐ­τούς, καὶ τὴν ὁ­ποί­αν πολ­λά­κις ὁ 4.  Προ­φη­τεί­α πε­ρὶ τῶν ὀ­λε­θρί­ων
λα­ὸς στη­λι­τεύ­ει αὐ­τοῖς κα­τὰ πρό­σω­ ἀ­πο­τε­λε­σμά­των τῆς ἀ­θέ­ου παι­ καὶ τὴν κα­τα­
5

πον. Δι­α­θρυλ­λεῖ­ται λό­γος κοι­νός, ὅ­τι δεί­ας.  Ὀρ­θῶς ὁ Κο­σμᾶς Φλα­μιᾶ­τος στρο­φήν, εἰς τὰ
ἐκ τῶν μα­θη­τῶν αὐ­τοῦ τοῦ σχο­λεί­ου, δι­έ­γνω­σεν ὅ­τι τὸ κυ­ρι­ώ­τε­ρον αἴ­τιον ὀρ­θό­δο­ξα κρά­τη».
 τῆς βαθ­μια­ίας δι­α­βρώ­σε­ως τῆς ἠ­θι­κῆς καὶ
τῆς πί­στε­ως τῶν Ἑλ­λή­νων εἶ­νε ἡ διὰ τοι­ού­
των σχο­λεί­ων κα­κί­στη ἀ­γω­γὴ τῶν ἑλ­λη­νο­
παί­δων. Τὰ ὅ­σα δὲ πε­ρὶ ἀ­πο­τε­λε­σμά­των τὰ
ὁ­ποῖ­α θὰ ἔ­χουν εἰς τὸ μέλ­λον τὰ σχο­λεῖ­α
ταῦ­τα λέ­γει, εἶ­νε ὄν­τως προ­φη­τι­κά. Τὰ ἀ­
πο­τε­λέ­σμα­τα βλέ­πει τις σή­με­ρον.
«Τὸ πρᾶγ­μα καὶ ὁ σκο­πὸς οὗ­τος τῶν νῦν
σχο­λεί­ων ἀ­νε­κα­λύ­φθη πρὸ πολ­λοῦ, καὶ ἐ­γνω­
ρί­σθη πραγ­μα­τι­κῶς, διὸ καὶ πε­ρι­θρυλ­λεῖ­ται
ἐν ὀ­δύ­νῃ πολ­λῇ, καὶ λύ­πῃ, πα­ρὰ πᾶ­σι τοῖς
ὁ­μο­γε­νέ­σι καὶ ὀρ­θο­δό­ξοις. | Ἀλ­λὰ τί πρῶ­τον,
καὶ τί ὕ­στα­τον εἴ­πῃ τις, πε­ρὶ τού­του τοῦ με­
γί­στου, καὶ σπου­δαι­ο­τά­του ἀν­τι­κει­μέ­νου, εἰς
τοῦ ὁ­ποί­ου τὴν πλή­ρη ἔκ­θε­σιν, δὲν ἐ­ξαρ­κοῦ­σι
βι­βλί­α πολ­λὰ καὶ με­γά­λα; Τοῦ­το μό­νον λέ­γω,
πρῶ­τον μὲν ὅ­τι, καὶ ἐ­ὰν ἐ­δί­δε­το κα­τὰ θεί­αν
εὐ­δο­κί­αν ἤ­δη, μί­α πρό­βλε­ψις καὶ κη­δε­μο­νί­α,
φρό­νι­μος καὶ πα­τρι­κή, εἰς δι­όρ­θω­σιν τοῦ
πράγ­μα­τος εἰς ὅ­λα τὰ ἐ­πι­βου­λευ­ό­με­να κρά­
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
τη, καὶ πολ­λῷ μᾶλ­λον εἰς τὰ ὀρ­θό­δο­ξα, πρὸ
πάν­των δὲ εἰς τὰ τῆς Ἑλ­λά­δος καὶ τῆς ἄλ­λης
Ἀ­να­το­λῆς, ἡ δι­όρ­θω­σις ἀ­πο­βαί­νει πο­λὺ δύ­
σκο­λος, τό­σον διὰ τὴν βα­θυ­τά­την ὑ­πό­κρι­σιν,
ἥ­τις ἐ­πι­κρα­τεῖ συ­στη­μα­τι­κῶς, εἰς ὅ­λον τὸν
προ­ση­λυ­τι­σμὸν τῆς ἐ­πι­βου­λῆς, ὅ­σον καὶ δι­ό­τι
ἡ νό­θευ­σις, εἰς τοὺς νο­μι­ζο­μέ­νους ἐλ­λο­γί­μους,
καὶ πε­παι­δευ­μέ­νους, κα­τήν­τη­σε τό­σον γε­νι­κή,
ὥ­στε σπα­νι­ώ­τα­τοι τὴν σή­με­ρον σώ­ζον­ται
ὑ­γει­ό­φρο­νες, ὀρ­θό­δο­ξοι καὶ εἰ­λι­κρι­νεῖς, κα­θη­
γη­ταὶ καὶ δι­δά­σκα­λοι· δεύ­τε­ρον δέ, δι­ό­τι ἐ­ὰν
δι­αρ­κέ­σῃ ἔ­τι ὀ­λί­γον, τοῦ­το τὸ ἀ­παι­σι­ώ­τα­τον
καὶ σα­τα­νι­κὸν σύ­στη­μα τῶν σχο­λεί­ων, αὐ­τὸ
μό­νον ἀρ­κεῖ ἵ­να φέ­ρῃ τὸ γε­νι­κὸν τῆς Ἐκ­κλη­σί­
ας ναυά­γιον, καὶ τὴν τε­λεί­αν πτῶ­σιν καὶ τὴν
κα­τα­στρο­φήν, εἰς τὰ ὀρ­θό­δο­ξα κρά­τη».
5.  Ἡ πο­λι­τι­κὴ νο­μο­θε­σί­α συ­νερ­γὸς τῆς
ἀ­πὸ Θε­οῦ ἀ­πο­στα­σί­ας.  «Φέ­ρει με­γί­στην
φρί­κην καὶ λύ­πην εἰς ὁ­ποι­ον­δή­πο­τε συ­νε­τὸν
|
ἄν­δρα ἐ­ξε­τά­σῃ καὶ πα­ρα­τη­ρή­σῃ αὐ­τὰ κα­τὰ
6
βά­θος καὶ ἀ­κρι­βῶς εἰς τὴν Ἑ­πτά­νη­σον καὶ εἰς
τὸ βα­σί­λει­ον τῆς Ἑλ­λά­δος, ὅ­μοι­α κα­τὰ πάν­τα
καὶ ἀ­πα­ράλ­λα­κτα καὶ ἐ­νερ­γού­με­να κα­τὰ τὸ
μᾶλ­λον καὶ ἧτ­τον, εἰς ὅ­λην τὴν ἄλ­λην Ἀ­να­το­
λὴν καὶ εἰς ὅ­λα τὰ ἄλ­λα ὀρ­θό­δο­ξα κρά­τη. Δὲν
λέ­γω τὰ ἀ­π’ εὐ­θεί­ας Ἐκ­κλη­σι­α­στι­κὰ καὶ τὰ εἰς
ἀ­να­τρο­φὴν καὶ εἰς μόρ­φω­σιν τῆς νε­ο­λαί­ας τὰ
πάν­των τῶν ἄλ­λων φρι­κω­δέ­στα­τα, ἀλ­λ’ αὐ­τὴν
ἁ­πλῶς τὴν πο­λι­τι­κὴν νο­μο­θε­σί­αν, τῆς ὁ­ποί­ας
ὅ­λον τὸ πνεῦ­μα καὶ ὁ σκο­πὸς τεί­νει δο­λί­ως
καὶ πο­λυ­τρό­πως ἵ­να σβέ­σῃ τὸ πνεῦ­μα τῆς
θρη­σκεί­ας, εἰς τὰ σκάν­δα­λα, εἰς τὴν δι­ά­δο­σιν
τῆς πλά­νης καὶ τῆς δι­α­φθο­ρᾶς, εἰς τὰ ἐμ­φύ­λια
σχί­σμα­τα, εἰς τὴν κα­τὰ μι­κρὸν καὶ ἀ­ναι­σθή­τως
ἀ­πο­νέ­κρω­σιν τῆς γε­ωρ­γί­ας, τῆς κτη­νο­τρο­φί­ας,
τῆς βι­ο­μη­χα­νί­ας, τῆς ναυ­τι­λί­ας καὶ τοῦ ἐμ­πο­
ρί­ου, διὰ τὴν γε­νι­κὴν ἔν­δειαν καὶ πτω­χεί­αν καὶ
εἰς τὰ πα­ρα­πλή­σια τού­τοις. Πε­ρὶ τού­του τοῦ
ἀν­τι­κει­μέ­νου ὁ λό­γος ἀ­πο­βαί­νει σφό­δρα ἐ­κτε­
τα­μέ­νος καὶ πα­ρα­λεί­πω τὸ ἔρ­γον εἰς ἄλ­λους,
ἐ­κτὸς ὀ­λί­γων τι­νῶν πρὸς μι­κρὰν νῆ­ξιν, ὁ­ποῖ­α
τὰ ἐ­φε­ξῆς: | …Εἰς τὴν Ἑ­πτά­νη­σον καὶ εἰς τὸ βα­
σί­λει­ον τῆς Ἑλ­λά­δος ἐ­νο­μο­θέ­τη­σεν ἡ ἐ­πι­βου­λὴ
τό­σους φρι­κτούς, πυ­κνοὺς καὶ ἀλ­λε­παλ­λή­λους
ὅρ­κους, ὅ­σοι οὐ­δέ­πο­τε ἀ­νε­φά­νη­σαν εἰς ἄλ­λο
χρι­στι­α­νι­κὸν κρά­τος. | …Τού­του ἕ­νε­κα ὅ­λοι οἱ
σο­φοὶ νο­μο­θέ­ται ὅ­σων οἱ σκο­ποὶ ἀ­πο­βλέ­που­
σιν εἰς τὴν κοι­νὴν τοῦ λα­οῦ εὐ­δαι­μο­νί­αν σπα­
νι­ώ­τα­τα καὶ εἰς πο­λὺ σπου­δαί­ας καὶ με­γά­λας
πε­ρι­στά­σεις ἀ­παι­τοῦ­σι διὰ νό­μου τοὺς ὅρ­κους.
Τὸ Εὐ­αγ­γέ­λιον ὅ­μως ἀ­πα­γο­ρεύ­ει ἀ­πο­λύ­τως, ὁ­
ποι­ον­δή­πο­τε ὅρ­κον, καὶ διὰ τοῦ­το ὁ­σά­κις γί­νε­ται
ὅρ­κος, γί­νε­ται συγ­χρό­νως ἡ ἐκ τοῦ Εὐ­αγ­γε­λί­ου
ἀ­πο­στα­σί­α. Ἕ­νε­κα τού­του κα­θ’ ὅ­λην τὴν σει­ρὰν
τῶν αἰ­ώ­νων εἰς ὅ­λον τὸν ὀρ­θό­δο­ξον λα­ὸν τῆς
Ἀ­να­το­λῆς σπα­νι­ώ­τα­τα ἐ­γί­νε­το πα­ρ’ αὐ­τοῖς
ὅρ­κος, καὶ ὁ­σά­κις ἐ­δί­δε­το ὑ­πό τι­νος ἔ­φε­ρε γε­
νι­κὴν φρί­κην καὶ λύ­πην εἰς τὸν λα­όν, θε­ω­ρού­
με­νον τὸ ἔρ­γον ὡς ἄλ­λη ἄρ­νη­σις τῆς πί­στε­ως».
6.  Μῖ­σος κα­τὰ τῆς αἰ­σχρᾶς πο­λι­τι­κῆς
τῆς Ἀγ­γλί­ας.  «Ὄ­σον μῖ­σος, ἀ­πο­στρο­φὴ
καὶ στη­λί­τευ­σις ἀ­παι­τεῖ­ται κα­τὰ τοῦ νο­η­τοῦ
Σα­τα­νᾶ, τὰ αὐ­τὰ ἀ­παι­τοῦν­ται καὶ εἰς ὅ­λους
τοὺς Ὀρ­θο­δό­ξους   Ἕλ­λη­νας, ἵ­να ἔ­χω­σι κα­τὰ
τοῦ αἰ­σθη­τοῦ Σα­τα­νᾶ, ὅς ἐ­στιν ἡ πο­λι­τι­κὴ
τῆς Ἀγ­γλί­ας, ἐ­πει­δὴ οὐ­δέ­πο­τε ἄλ­λο­τε ἐ­πι­βου­

λευ­ό­με­νον καὶ πο­λε­μού­με­νον ἔ­θνος
ἔ­λα­βε τοι­οῦ­τον δο­λι­ώ­τα­τον, ὀ­λέ­θριον
καὶ ἀ­δι­άλ­λα­κτον ἐ­χθρόν, ὁ­ποῖ­ός ἐ­στι
ἡ πο­λι­τι­κὴ κα­τὰ πάν­των τῶν Ὀρ­θο­
δό­ξων καὶ μά­λι­στα τῶν Ἑλ­λή­νων».
7.  Ἡ προ­κο­πὴ τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας. Κα­τὰ
τὴν ὀρ­θὴν κρί­σιν τοῦ Φλα­μιά­του ἡ
προ­κο­πὴ τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας ἐ­ξαρ­τᾶ­ται
ἐκ τῆς ἐ­κλο­γ ῆς κα­λῶν ποι­μέ­νων,
ἱ­ε­ραρ­χῶν ἐ­να­ρέ­των καὶ πι­στῶν. Ἀν­
τι­θέ­τως δὲ ἡ χει­ρο­το­νί­α φαύ­λων ὑ­
πο­κει­μέ­νων εἶ­νε συμ­φο­ρὰ με­γί­στη εἰς
τὴν Ἐκ­κλη­σί­αν, ρί­ζα ὅ­λων τῶν κα­κῶν.
«Ἡ ἀ­σφά­λεια τοῦ σώ­μα­τος τῆς Ἐκ­
κλη­σί­ας καὶ ὁ τού­του κα­ταρ­τι­σμὸς καὶ
ἡ προ­κο­πὴ ἐ­ξαρ­τᾶ­ται ἐκ τοῦ ἐ­φε­ξῆς
ἔρ­γου. Ὅ­ταν, δη­λα­δή, ἡ ψῆ­φος, ἡ χει­
ρο­το­νί­α τῆς ἱ­ε­ραρ­χί­ας, ὅ­λων, δη­λα­δή,
τῶν Ἐ­πι­σκό­πων, γί­νη­ται εἰς ἐ­κεί­νους
οἵ­τι­νες ἀ­νέ­βη­σαν εἰς τὸν βαθ­μὸν τῆς
τε­λει­ό­τη­τος, τοὐ­τέ­στιν εἰς τὸν βαθ­
μὸν τοῦ υἱ­οῦ, τῶν δὲ πρε­σβυ­τέ­ρων
καὶ ἱ­ε­ρέ­ων εἰς τοὺς ἀ­να­βάν­τας εἰς
τὸν βαθ­μὸν τοῦ φί­λου. Ἐξ αὐ­τῆς τῆς
ἐ­κλο­γῆς, ψή­φου καὶ χει­ρο­το­νί­ας τῶν
Ἐ­πι­σκό­πων ἐ­ξαρ­τᾶ­ται ὅ­λη ἡ ἀ­σφά­λεια
καὶ ἡ προ­κο­πὴ ὅ­λης ἐν γέ­νει τῆς Ἐκ­
κλη­σί­ας, καὶ ἑ­πο­μέ­νως ἡ ἀ­σφά­λεια, ἡ
εἰ­ρή­νη καὶ ἡ εὐ­δαι­μο­νί­α ὅ­λου τοῦ Κό­
σμου. Ἐ­πα­να­λαμ­βά­νω, ὅ­τι τὸ πάν­των
τῶν ἄλ­λων σπου­δαι­ό­τα­τον, θεῖ­ον καὶ
ἀ­ναγ­και­ό­τα­τον ἔρ­γον τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας
ἀ­φ’ οὗ ἐ­ξαρ­τᾶ­ται ἡ κοι­νὴ σω­τη­ρί­α, ἢ
προ­έρ­χε­ται ὁ κίν­δυ­νος εἰς ὅ­λον τὸν
Κό­σμον, ἐ­στὶν ἡ ψῆ­φος καὶ ἡ χει­ρο­το­νί­α
τῆς ἱ­ε­ραρ­χί­ας. Ἐ­ὰν ἡ ταύ­της ἐ­κλο­γὴ καὶ
χει­ρο­το­νί­α γί­νη­ται εἰς ἄν­δρας ἁ­γί­ου καὶ
Ἀ­πο­στο­λι­κοῦ βί­ου ἀ­να­βάν­τας εἰς τὸν
βαθ­μὸν τοῦ υἱ­οῦ, ὡς ἀ­παι­τεῖ ἡ τά­ξις
καὶ τὸ κα­θῆ­κον, χαί­ρει, καὶ πα­νη­γυ­
ρί­ζει ὁ οὐ­ρα­νὸς καὶ ἡ γῆ διὰ τοὺς ἐξ
αὐ­τῶν ἐ­σο­μέ­νους γε­νι­κούς, με­γά­λους
καὶ σω­τη­ρί­ους καρ­πούς. Ἐ­ὰν δὲ ἐκ
τοῦ ἐ­ναν­τί­ου δὲν γίνηται ἡ ἐκλογὴ καὶ «Ἐ­πα­να­λαμ­βά­νω,
ἡ χειροτονία εἰς τοὺς τοι­ού­τους, ἀλ­λ’ ὅ­τι τὸ πάν­
εἰς ἀν­θρώ­πους κα­τω­τέ­ρου βαθ­μοῦ, ἢ των τῶν ἄλ­λων
τὸ πάν­των τῶν ἄλ­λων ἀ­παι­σι­ώ­τα­τον σπου­δαι­ό­τα­τον,
καὶ ὀ­λε­θρι­ώ­τα­τον εἰς ἀν­θρώ­πους σαρ­ θεῖ­ον καὶ ἀ­ναγ­
κι­κοὺς καὶ κο­σμι­κούς, φρίτ­του­σι καὶ και­ό­τα­τον ἔρ­γον
τρέ­μου­σι καὶ αὐ­τὰ τὰ στοι­χεῖ­α διὰ τὰ τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας
ἐξ αὐ­τῶν ἐ­σό­με­να φρι­κτά, παγ­κό­σμια ἀ­φ’ οὗ ἐ­ξαρ­
καὶ με­γά­λα δει­νά. Ἐ­πει­δὴ ἐκ τού­του, τᾶ­ται ἡ κοι­
οὔ­τε ἀ­σφά­λεια ἐκ τῶν προ­σβο­λῶν νὴ σω­τη­ρί­α, ἢ
τῆς ἀ­νο­μί­ας καὶ τῆς πλά­νης γί­νε­ται προ­έρ­χε­ται ὁ
εἰς τὸ σῶ­μα τῆς Ἐκ­κλησ­ί­ας, οὔ­τε ἡ κίν­δυ­νος εἰς ὅ­
ταύ­της προ­κο­πὴ εἰς τὰ θεῖ­α καὶ ἱ­ε­ρά». λον τὸν Κό­σμον,
ἐ­στὶν ἡ ψῆ­φος
8.  Μέ­τρα κα­τὰ τῆς ἐ­πι­βου­λῆς.  Ὁ καὶ ἡ χει­ρο­το­νί­α
Φλα­μιᾶ­τος δὲν ἀρ­κεῖ­ται μό­νον εἰς τῆς ἱ­ε­ραρ­χί­ας.
τὸν ἔ­λεγ­χον τοῦ κα­κοῦ, εἰς τὴν στη­λί­ Ἐ­ὰν ἡ ταύ­της
τευ­σιν τῆς πλά­νης καὶ τῆς ἀ­σε­βεί­ας, ἐ­κλο­γὴ καὶ χει­
ἀλ­λὰ προ­τεί­νει σει­ρὰν μέ­τρων, διὰ ρο­το­νί­α γί­νη­ται
τῶν ὁ­ποί­ων θ’ ἀ­πο­κρου­σθῇ ἡ τοῦ εἰς ἄν­δρας ἁ­γί­ου
Γέ­νους ἐ­πι­βου­λὴ καὶ θὰ νι­κή­σῃ καὶ θὰ καὶ Ἀ­πο­στο­λι­κοῦ
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
θρι­αμ­βεύ­σῃ καὶ πά­λιν ἡ Ὀρ­θο­δο­ξί­α. βί­ου ἀ­να­βάν­τας
Ἓν δὲ τῶν ὑ­πο­δει­κνυ­ο­μέ­νων μέ­τρων εἰς τὸν βαθ­μὸν
εἶ­νε ἡ ἕ­νω­σις ὅ­λων τῶν Ὀρ­θο­δό­ξων. τοῦ υἱ­οῦ, ὡς
«Ἡ τῶν ὀρ­θο­δό­ξων κοι­νὴ ἕ­νω­σις ἀ­παι­τεῖ ἡ τά­ξις
καὶ ἡ τού­των ὀρ­θὴ καὶ ἡ εἰ­λι­κρι­νὴς ὁ­ καὶ τὸ κα­θῆ­
μό­νοι­α. Ἐκ τῶν ὅ­σων ἄλ­λων ὑ­πάρ­χου­ κον, χαί­ρει, καὶ
σιν ἀ­ναγ­καῖ­α εἰς τοῦ­το φαί­νε­ται πρὸ πα­νη­γυ­ρί­ζει ὁ
πάν­των, πρῶ­τον μὲν ἡ δι­α­τή­ρη­σις τῆς οὐ­ρα­νὸς καὶ ἡ
ὀρ­θο­δό­ξου θρη­σκεί­ας καὶ δεύ­τε­ρον, ἡ γῆ διὰ τοὺς ἐξ
ὅ­σον τὸ δυ­να­τὸν με­γα­λό­φω­νος καὶ αὐ­τῶν ἐ­σο­μέ­
ἡ ἀ­δι­ά­λει­πτος στη­λί­τευ­σις τῶν ρα­ νους γε­νι­κούς,
δι­ουρ­γι­ῶν, καὶ τῶν ὅ­λως σα­τα­νι­κῶν με­γά­λους καὶ
καὶ ὀ­λε­θρι­ω­τά­των σκο­πῶν αὐ­τῆς τῆς σω­τη­ρί­ους καρ­
ἐ­πι­βου­λῆς». πούς».
Ἀ­γα­πη­τοί μας ἀ­να­γνῶ­σται! Τοι-
α­ῦται ἦ­σαν αἱ κυ­ρι­ώ­τε­ραι ἰ­δέ­αι, τὰς
ὁ­ποί­ας ἐ­κή­ρυτ­τε καὶ ὑ­πὲρ τῶν ὁ­ποί­
ων ἐ­θυ­σιά­σθη ὁ Κο­σμᾶς Φλα­μιᾶ­τος,
ὁ ἀν­τι­προ­σω­πευ­τι­κὸς οὗ­τος τύ­πος
|
τῶν ἁ­γνῶν πα­τρι­ω­τῶν τῆς Ἑ­πτα­
νή­σου, οἱ ὁ­ποῖ­οι ἠ­γω­νί­σθη­σαν ὑ­πὲρ
7
τῆς ἑ­νώ­σε­ως τῶν Νή­σων με­τὰ τῆς
μη­τρὸς Ἑλ­λά­δος. Κί­νη­τρα τῶν τι­μί­ων
 Θ
ε­ὲ Πα­νά­γι­ε, Πα­νά­γα­θε, Πάν­σο­φε, Παν­το­δύ­να­με, ὁ Πα­τήρ, ὁ Υἱ­ὸς καὶ
τὸ  Ἅ­γιον Πνεῦ­μα, ὁ εἷς καὶ μό­νος ἀ­λη­θι­νὸς Θε­ός, ὁ Ποι­η­τὴς καὶ ὁ
Δη­μι­ουρ­γὸς πά­σης νο­η­τῆς τε καὶ αἰ­σθη­τῆς κτί­σε­ως… Σοὶ καὶ ἡ­μεῖς λα­
τρεύ­ο­μεν, Σὲ προ­σκυ­νοῦ­μεν καὶ Σὲ δο­ξά­ζο­μεν, ὅ­τι Σοὶ μό­νῳ πρέ­πει ἡ
λα­τρεί­α, Σοὶ πρέ­πει πᾶ­σα δό­ξα, τι­μὴ καὶ προ­σκύ­νη­σις εἰς τοὺς αἰ­ῶ­νας
τῶν αἰ­ώ­νων. Ἀ­μήν… • Εὐ­λο­γη­μέ­νον εἴ­η καὶ δε­δο­ξα­σμέ­νον τὸ φο­βε­ρὸν καὶ θεῖ­όν Σου
ὄ­νο­μα εἰς τοὺς αἰ­ῶ­νας τῶν αἰ­ώ­νων. Ἀ­μήν. • Ἡ­μάρ­το­μεν με­τὰ τῶν ἐ­πὶ γῆς Πα­τέ­
ρων ἡ­μῶν, ἠ­νο­μή­σα­μεν καὶ ἠ­δι­κή­σα­μεν ἐ­νώ­πιόν Σου, διὸ καὶ πα­ρέ­δω­κας αὐ­τοὺς
ἐν ὀρ­γῇ Σου εἰς χεῖ­ρας καὶ ὑ­πὸ ζυ­γὸν ἀλ­λο­φύ­λων… Σὺ Πά­τερ, Θε­ὲ Παν­το­δύ­να­με,
Κύ­ρι­ε τοῦ Οὐ­ρα­νοῦ καὶ τῆς γῆς, οἶ­δας ταῦ­τα καὶ τὰ πα­ρα­πλή­σια τού­τοις, καὶ Σὺ
γι­νώ­σκεις τὴν κα­τὰ πάν­των ἡ­μῶν ἀ­σθέ­νειαν καὶ ἀ­πει­ρο­κα­κί­αν, οἵτι­νές ἐ­σμεν ὡς
βρέ­φη γα­λα­κτο­τρο­φού­με­να, πε­ρι­στοι­χού­με­να δὲ καὶ ἐ­πι­βου­λευ­ό­με­να ὑ­πὸ τοι­ού­
των πο­νη­ρῶν, δο­λί­ων καὶ ἀ­δι­αλ­λά­κτων ἐ­χθρῶν, καὶ Σοῦ δε­ό­με­θα, ἐ­πί­σκε­ψαι ἡ­μᾶς
ἐν ἐ­λέ­ει καὶ οἰ­κτιρ­μοῖς καὶ μα­ταί­ω­σον αὐ­τῶν τὰς βου­λάς. Ὁ Θε­ός μου θοῦ αὐ­τοὺς
τοὺς ἐ­χθρούς Σου, ὡς τρο­χόν, ὡς κα­λά­μην κα­τὰ πρό­σω­πον ἀ­νέ­μου· ὡ­σεὶ πῦρ ὃ
δι­α­φλέ­ξει δρυ­μόν, ὡ­σεὶ φλὸξ κα­τα­καύ­σει ὄ­ρη οὕ­τω κα­τα­δί­ω­ξον αὐ­τοὺς ἐν τῇ κα­ται­
γί­δι σου καὶ ἐν τῇ ὀρ­γῇ Σου συν­τά­ρα­ξον αὐ­τούς. Πλή­ρω­σον τὰ πρό­σω­πα αὐ­τῶν
ἀ­τι­μί­ας, καὶ εὐ­δό­κη­σον ἵ­να ζη­τή­σω­σι τὸ ὄ­νο­μά Σου, διὰ τῆς αὐ­τῶν ἐ­πι­στρο­φῆς
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

πρὸς τὴν ὀρ­θό­δο­ξον Ἐκ­κλη­σί­αν Σου. Σῶ­σον δὲ τὸν ὀρ­θό­δο­ξον ἐ­κλε­κτὸν λα­όν Σου,
καὶ εὐ­λό­γη­σον αὐ­τὸν ὡς κλη­ρο­νο­μί­αν Σου, καὶ ἀ­πάλ­λα­ξον αὐ­τὸν ἐκ τῆς ἐ­πι­βου­
λῆς τοῦ ἐ­χθροῦ καὶ ἐκ παν­τὸς κιν­δύ­νου πνευ­μα­τι­κοῦ καὶ σω­μα­τι­κοῦ ἕ­νε­κεν τοῦ
ὀ­νό­μα­τός Σου καὶ διὰ πρε­σβει­ῶν καὶ ἱ­κε­σι­ῶν τῆς πα­νυ­πε­ρευ­λο­γη­μέ­νης Δε­σποί­νης
ἡ­μῶν Θε­ο­τό­κου καὶ ἐ­που­ρα­νί­ων δυ­νά­με­ων καὶ πάν­των τῶν ἀ­π’ αἰ­ῶ­νος Ἁ­γί­ων
Σου. Ἀ­μήν. Γέ­νοι­το! Γέ­νοι­το!­». • (Κοσμᾶς Φλαμιᾶτος)

ἀ­γω­νι­στῶν ὑ­πῆρ­ξαν ἡ ἀ­κρά­δαν­τος πί­στις
εἰς τὴν Ὀρ­θο­δο­ξί­αν, ἡ φλο­γε­ρὰ ἀ­γά­πη πρὸς
τὴν Ἑλ­λά­δα.
Ἀν­τὶ ἐ­πι­λό­γου ἀ­να­δη­μο­σι­εύ­ο­μεν ἐ­δῶ πε­
ρι­κο­πάς τι­νας τῆς κα­τα­νυ­κτι­κῆς προ­σευ­χῆς,
μὲ τὴν ὁ­ποί­αν κα­τα­κλεί­ει τὸ βι­βλί­ον του ὁ
ἀ­οί­δι­μος ἀ­νήρ. Εἰς τὴν προ­σευ­χὴν αὐ­τὴν
βλέ­πει τις τὴν καρ­δί­αν τοῦ Φλα­μιά­του νὰ
πάλ­λῃ ἀ­πὸ πί­στιν καὶ ἀ­γά­πην. [Βλ. τὸ ἀνω-
τέρω πλαίσιο]
|
πε­ρι­ε­κτι­κὴ πολ­λῶν γνώ­σε­ων καὶ τὰ μέ­γι­στα πε­ρί­ερ­γος
εἰς ἀ­να­κά­λυ­ψιν τῆς κα­τὰ τῶν Ὀρ­θο­δό­ξων ἐ­πι­βου­λῆς
εἰς ὀρ­θό­φρο­να συμ­βου­λὴν διὰ τὴν ἐκ τοῦ ἐ­πι­κει­μέ­νου
κιν­δύ­νου ἀ­σφά­λειαν καὶ κοι­νὴν σω­τη­ρί­αν καὶ πε­ρὶ τῆς
μελ­λού­σης κα­τα­στά­σε­ως τῶν κα­θ’ ἡ­μᾶς πραγ­μά­των».
Τὸ πρῶ­τον ἐ­ξε­δό­θη ἐν Ἀ­θή­ναις τῷ 1849 ὑ­πὸ τοῦ Ι.Μ.
Τὸ δεύ­τε­ρον ἐκ­δί­δε­ται ὑ­πὸ τοῦ Ε.Μ.Γ.Κ.Β.Κ. Ἐν Ἀ­θή­
ναις ἐκ τοῦ Τυ­πο­γρα­φεί­ου Σπυρ. Κου­σου­λί­νου, 1910.
( Ἑτοιμάζεται νέα ἔκδοσις αὐτοῦ τοῦ ἔργου ἀπὸ τὶς
Πρότυπες Θεσσαλικὲς Ἐκδόσεις, βασισμένη στὴν ἔκδοση
τοῦ 1849).   3.   Μὲ τοὺς ὅ­ρους «μυ­στι­κὴ ἑ­ται­ρεί­α» καὶ

«ἐ­πι­βου­λὴ» ὁ Κοσμᾶς Φλα­μιᾶ­τος ἐν­νο­εῖ τὴν Μα­σο­νί­α, ἡ

Σ ημειωσεις Συνταξεως
8

ὁ­ποί­α ἐ­λέγ­χει τὴν πο­λι­τι­κὴ τῆς Ἀγ­γλί­ας καὶ ἰ­δι­αι­τέ­ρως

1.   Βλ. «Ἐ­θνι­καὶ Ἐ­πέ­τει­οι», ὅ.π., σελ. 159.   2.   Κο­σμᾶ Μο­ τὴν ἐ­ξω­τε­ρι­κὴ πο­λι­τι­κή της τὴν ἀφορῶσα, βεβαίως, καὶ
να­χοῦ Φλα­μιά­του, «Φω­νὴ Ὀρ­θό­δο­ξος καὶ σπου­δαί­α τὴν καθ’ ἡμᾶς Ἀνατολή.   4.   Βλ. σημ. 3.


• Λι­γό­τε­ρο ἀ­πὸ δύ­ο μῆ­νες
ἀ­π ο­μ έ­ν ουν πρὸ τῆς ἐ­
λεύ­σε­ως τοῦ Πά­πα στὴν Κύ­προ
(Ἰ­ού­νι­ος), ὡς ἀρ­χη­γοῦ Κρά­τους
καὶ ὡς θρη­σκευ­τι­κοῦ ἡ­γέ­τη, ποὺ
θὰ λει­τουρ­γ ή­σει μά­λι­σ τα στὴν
Πά­φο, στὸν πε­ρί­βο­λο τοῦ ὀρ­θο­
δό­ξου ἱ­ε­ροῦ να­οῦ τῆς με­γα­λο­
μάρ­τυ­ρος Ἁ­γί­ας Κυ­ρι­α­κῆς, ὅ­που
καὶ ἡ στή­λη τοῦ Ἀ­πο­στό­λου τῶν
Ἐ­θνῶν Παύ­λου, τὸν ὁ­ποῖ­ο ὡ­στό­
σο οἱ λα­τί­νοι ἀ­πορ­ρί­πτουν ὡς
τὸν ἀ­λη­θῆ ἱ­δρυ­τὴ τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας
τῆς Ρώ­μης!­.­.. ••• Καμ­μί­α ἄλ­λ η
ἀν­τί­δρα­ση —μέ­χρι στιγ­μῆς— δὲν
ση­μει­ώ­θη­κε ἀ­πὸ «στρα­τη­γοὺς»
καὶ «ἁ­γί­ους» καὶ «συ­νά­ξεις» καὶ
μο­νὲς καὶ φο­ρεῖς ἢ ἀ­πὸ τὸ Ἅ­γι­ον
Ὄ­ρος, ἐ­κτὸς τοῦ Εἰ­δι­κοῦ Ἐ­νη­με­
ρω­τι­κοῦ Δελ­τί­ου (Φε­βρου­ά­ρι­ος
2010, σελ. 32) τῆς Φι­λορ­θο­δό­ξου
Ἑ­νώ­σε­ως «Κο­σμᾶς Φλα­μι­ᾶ­τος»
(ΦΕΚΦ) μὲ τί­τλο «Νὰ ποῦ­με ὄ­χι
στὸν Πά­πα, τὸν τρί­το καὶ ὁ­ρι­στι­
κὸ Ἀτ­τί­λα»­. ••• Μό­νον σὲ κά­ποι­α
ἱ­σ το­λό­γι­α εἴ­δ α­μ ε καὶ τὰ ἑ­ξ ῆς
θαυ­μά­σι­α ἄρ­θρα τοῦ ἐν Ἀ­με­ρι­κῇ
δι­α­τε­λοῦν­τος Κυ­πρί­ου θε­ο­λό­γου
καὶ φι­λο­λό­γου κ. Πα­να­γι­ώ­τη Τε­
λε­βάν­του: 1) «Τὸ σκάν­δα­λο τῆς
συγ­κά­λυ­ψης τῆς παι­δε­ρα­στί­ας
παίρ­νει παγ­κό­σμι­ες δι­α­στά­σεις»,
2) «Προ­στά­της τῶν παι­δε­ρα­στῶν
θὰ ε­πι­σκε­φθεῖ τὴν Κύ­προ;», 3)
«Ἀ­νοιχ­τὴ ἐ­πι­στο­λὴ στὸ Μη­τρο­
πο­λι­τ η Τα­μα­σοῦ κ. Ἠ­σα­ΐ­α» καὶ
4) «Ὁ Χρι­στό­φι­ας, ὁ Ἀρ­χι­ε­πί­σκο­
πος καὶ ὁ Πά­πας». Εὔ­γε στὸν
κ. Τε­λε­βάν­το καὶ στὰ ἱ­στο­λό­γι­α
ποὺ τὸν φι­λο­ξε­νοῦν! ••• Νὰ μὴ
ξε­χά­σου­μ ε καὶ τὸ Ὀρ­θό­δο­ξον
Κέν­τρον Πα­τε­ρι­κῶν Με­λε­τῶν «ὁ
Ἅ­γι­ος Μᾶρ­κος ὁ Εὐ­γε­νι­κός», τοῦ
ὁ­ποί­ου κεί­με­νο φι­λο­ξε­νοῦ­με σ’
Επικαιροτητα: Σχολια
αὐ­τὸ τὸ τεῦ­χος. ••• Μα­θαί­νου­με
ὅ­τι τὶς τε­λευ­ταῖ­ες ἡ­μέ­ρες συλ­λέ­
γον­ται ὑ­πο­γρα­φὲς δι­α­μαρ­τυ­ρί­ας
ἀ­πὸ τὸ Παγ­κύ­πρι­ο Χρι­στι­α­νι­κὸ
Ὀρ­θό­δο­ξο Κί­νη­μα «Ἅ­γι­ος Νί­κων
ὁ Με­τα­νο­εῖ­τε» (ΠΑ­ΧΟΚ) —ποὺ
ὡς γνω­σ τὸν πρό­σκει­ται στὴν
Ἱ­ε­ρὰ Μο­νὴ Σταυ­ρο­βου­νί­ου, «τὸ
Ἅ­γι­ον Ὄ­ρος τῆς Κύ­πρου» κα­τὰ
τὸν π. Γε­ώρ­γι­ο Με­ταλ­λη­νὸ— καὶ
κά­ποι­ους ἀ­νε­ξάρ­τη­τους Ὀρ­θο­
δό­ξους Χρι­στι­α­νοὺς στὴν Πά­φο.
Καὶ οἱ δύ­ο προ­σπά­θει­ες πρέ­πει
νὰ ὑ­πο­σ τη­ρι­χθοῦν εὐ­ρέ­ως, μὲ
ἐν­θου­σι­α­σμὸ καὶ μα­χη­τι­κό­τη­τα.
••• Ὅ­μως καμ­μί­α ἐκ­δή­λω­ση, καμ­
μί­α ὁ­μι­λί­α, καμ­μί­α ἀρ­θρο­γρα­φί­α
στὴν Κύ­προ δὲν ἔ­δω­σε συ­νέ­χει­α
στὴν Προ­σευ­χ η­τι­κ ὴ Ὁ­μο­λο­γί­α
τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου Πί­στε­ώς μας καὶ
στὸν ἀ­γῶ­να κα­τὰ τοῦ Δι­α­λό­γου
μὲ τοὺς Λα­τί­νους τοῦ Βα­τι­κα­
νοῦ στὴν Πά­φο τὸν πε­ρα­σμέ­νο
Ὀ­κτώ­βρι­ο, κα­τὰ τὴν ἐ­κεῖ συγ­κλη­
θεῖ­σα 11η Σύ­νο­δο τῆς Μι­κτῆς Ἐ­πι­
τρο­πῆς —ποὺ θεί­ᾳ χά­ρι­τι ἀ­πέ­βη
ἄ­καρ­π η—, ἐ­κτὸς τῶν σχε­τι­κῶν
κει­μέ­νων καὶ πά­λι τῆς ΦΕΚΦ (βλ.
τὸ ἀ­νω­τέ­ρω φυλ­λά­δι­ο τῆς ΦΕΚΦ).
••• Ἡ πνευ­μα­τι­κὴ τρο­μο­κρα­τί­α
ποὺ ἐ­ξύ­φα­ναν ὁ Ἀρ­χι­ε­πί­σκο­πος
Κύ­πρου κ. Χρυ­σό­στο­μος καὶ ὁ
Πά­φ ου κ. Γε­ώ ρ­γι­ο ς ἀ­πέ­δω­σε
καρ­πούς, φι­μώ­νον­τας τὶς ὀρ­θό­
δο­ξες φω­νὲς στὴν Κύ­προ. Ἄ­ξι­ος ὁ
«μι­σθός» τους, ὡς ὀρ­γά­νων τοῦ
ἐ­πι­δι­ω­κο­μέ­νου ἐ­ξου­νι­τι­σμοῦ τῆς
Ἁ­γί­ας Ὀρ­θο­δο­ξί­ας καὶ τῆς σκο­
που­μέ­νης κα­τα­βα­ρα­θρώ­σε­ώς της
στὴν πολ­το­ποι­η­τι­κὴ χο­ά­νη τοῦ
Οἰ­κου­με­νι­σμοῦ καὶ τοῦ Συγ­κρη­
τι­σμοῦ. ••• Ἡ Παν­θρη­σκεί­α τῆς
ἑ­ω­σφο­ρι­κ ῆς Νέ­ας Ἐ­πο­χ ῆς τοῦ
Ἀν­τι­χρί­στου, ποὺ ἐ­πι­βάλ­λει τὴν
• Ἡ «ἐκκλησία»
τοῦ Βατικανοῦ,
ὄντας καταποντισμένη
στὴν αἵρεση, βρίσκεται σὲ
διαχρονικὴ ἔκπτωση καὶ
ἀνυποληψία. Τὴν ὅποια
«αἴγλη» της ἀρύεται ἀπὸ
τὶς σχέσεις της μὲ τὴν
Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἐξ οὗ
καὶ ὁ διακαὴς πόθος τῶν
λατίνων γιὰ διαλόγους.
Μὲ τὴν ἀποδοχή του ἀπὸ
τὴν Ὀρθοδοξία ―ἅμα
καὶ ἡ ὑποταγή της στὸν
Πάπα μὲ τὴν ἀναγνώριση
τοῦ «πρωτείου ἐξουσίας»
καὶ τοῦ «ἀλαθήτου»― τὸ
Βατικανὸ ἐπιδιώκει νὰ
ἀποκτήσει πνευματικὸ
κύρος καὶ ἔρεισμα,
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
ἰδιαιτέρως σήμερα ποὺ
ἡ ἀπαξία του ―λόγω τῆς
ἑωσφορικῆς διαστροφῆς
τῆς παιδεραστίας, ποὺ
ἔχει διαβρώσει ἕως τὴν
κορυφὴ― ἐκτινάχθη-
κε στὰ ὔψη. Καὶ ὅμως,
ἡ νομενκλατούρα τῆς
Ὀρθοδοξίας σήμερα ἐπα-
ναλάμβάνει τὸ ἔγκλημα
τοῦ 1438, ὅταν, ἀντὶ νὰ
πάει στὸ Συνέδριο τῶν
ἀντιπαπικῶν ἡγεμόνων
τῆς ἐποχῆς προσέτρεξε
στὴ Σύνοδο Φεράρας-
Φλωρεντίας, διασώζοντας
τὸν ἑτοιμόρροπο τότε
παπισμὸ καὶ στερώ-
ντας ἔτσι τὴ Δύση ―καὶ
τότε καὶ τώρα― ἀπὸ τὴν
|
ἐλπίδα τῆς σωτηρίας στὴ
Μία καὶ Ἀληθῆ Ἐκκλησία
9
τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ μας
Ἰησοῦ Χριστοῦ. • [λ.ντ.]
 Παγ­κο­σμι­ο­ποί­η­ση, ἀ­πο­κτᾶ «ἄ­ξι­α» στε­λέ­χη!
••• Ἀ­πὸ Ἑλ­λά­δα με­ρι­ὰ ἀ­πό­λυ­τη σι­ω­πή! Κι
αὐ­τὴ τὴ φο­ρά, ὡς εἴ­θι­σται, τὴν τε­λευ­ταί­α
στιγ­μὴ θὰ τρέ­χου­με —ἂν τρέ­ξου­με— εὐ­και­
ρι­α­κὰ «νὰ κα­τα­θέ­σου­με τὴ μαρ­τυ­ρί­α μας».
••• Ἔτ­σι ὁ οὐ­νι­τι­κὸς καὶ οἰ­κου­με­νι­στι­κὸς
μι­θρι­δα­τι­σμὸς δι­α­βρώ­νει ὅ­λο καὶ πι­ὸ πλα­
τει­ά, ὅ­λο καὶ πι­ὸ βα­θει­ὰ τὸν ἀ­πο­γο­η­τευ­
μέ­νο, ἀ­πὸ τοὺς πνευ­μα­τι­κοὺς τα­γούς του,
πι­στὸ λα­ὸ τοῦ Θε­οῦ. ••• Ἔτ­σι προ­χω­ρά­ει
ἀ­πρό­σκο­πτα ὁ ἐ­ξου­νι­τι­σμὸς τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου
Ἐκ­κλη­σί­ας καὶ ἡ αὐ­το­κα­τάρ­γη­σή της ὡς τῆς
Μί­ας καὶ Ἀ­λη­θοῦς Ἐκ­κλη­σί­ας τοῦ Χρι­στοῦ
δι­ὰ τῆς ὁ­ποί­ας καὶ μό­νον συν­τε­λεῖ­ται ἡ
σω­τη­ρί­α τῶν ψυ­χῶν. Νὰ μὴ μᾶς ἐκ­πλήτ­
τουν, λοι­πόν, οἱ ὀ­λέ­θρι­ες ἐ­ξε­λί­ξεις!­.­.. ••• Καί,
βε­βαί­ως, ἂς συ­νε­χί­σου­με νὰ ἀ­δι­α­φο­ροῦ­με
—κα­τα­πον­τι­σμέ­νοι σὲ μι­κρό­τη­τες καὶ δι­αι­
ρε­τι­κὰ «κα­πε­τα­νι­λί­κι­α»— γι­ὰ τὸν λό­γο ποὺ
θὰ δώ­σου­με πρὸ τοῦ φο­βε­ροῦ Βή­μα­τος
τοῦ Χρι­στοῦ! Εἶ­ναι ἀρ­κε­τὴ ἡ «κα­τά­θε­ση τῆς
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
μαρ­τυ­ρί­ας μας» —κι αὐ­τὴ μι­σή; ••• [λ.ντ.]
• Μὲ τὸ σκάν­δα­λο τῆς παι­δε­ρα­στί­ας,
ποὺ συγ­κλο­νί­ζει τὴν Πα­πι­κὴ «Ἐκ­κλη­
σί­α», ἀ­σχο­λή­θη­κε ἐ­κτε­τα­μέ­να ὁ παγ­κό­σμι­ος
καὶ ὁ ἑλ­λ η­νι­κὸς Τύ­πος. Ἡ ἐκ­κλη­σι­α­σ τι­κ ὴ
ἱ­σ το­σε­λί­δα «a­m­en» ἔ­γρα­ψε πὼς «τώ­ρα
τὸ σκάν­δα­λο ἀγ­γί­ζει τὸν ἴ­δι­ο τὸν Πά­πα, ὁ
ὁ­ποῖ­ος εἶ­ναι ἀν­τι­μέ­τω­πος μὲ δύ­ο κα­τη­γο­ρί­
ες: ὅ­τι ἐ­πέ­τρε­ψε, ἐ­νῶ ἦ­ταν ἀρ­χι­ε­πί­σκο­πος
Μο­νά­χου, τὸ 1980, σὲ παι­δό­φι­λο ἱ­ε­ρέ­α νὰ
ἐ­πι­στρέ­ψει στὰ κα­θή­κον­τά του. Καὶ δεύ­
τε­ρον, ὅ­τι ὡς ἐ­πι­κε­φα­λῆς τοῦ Συμ­βου­λί­ου
γι­ὰ τὸ Δόγ­μα τῆς Πί­στε­ως τοῦ Βα­τι­κα­νοῦ,
στὴ δε­κα­ε­τί­α τοῦ 1990, δὲν ἀ­πο­σχη­μά­τι­σε
ἱ­ε­ρέ­α τοῦ Οὐ­ι­σκόν­σιν, ὁ ὁ­ποῖ­ος κα­κο­ποι­οῦ­σε
κω­φὰ παι­δι­ά, πρὶν ἀ­πὸ 30 χρό­νι­α» (http://
www.amen.gr). ••• Καὶ ἡ δη­μο­σι­ο­γρά­φος
τῆς «Ἐ­λευ­θε­ρο­τυ­πί­ας» Κα­τε­ρί­να Τζα­βά­ρα
|
ὁ­μι­λεῖ γι­ὰ τὴν «δυ­σω­δί­α τῶν κα­κο­ποι­ή­σε­ων
10
παι­δι­ῶν ἀ­πὸ ἱ­ε­ρεῖς τῆς Κα­θο­λι­κῆς Ἐκ­κλη­
σί­ας», καὶ ση­μει­ώ­νει ὅ­τι «πολ­λὰ εἶ­ναι καὶ
τὰ ἐ­ρω­τή­μα­τα ποὺ προ­κύ­πτουν σὲ σχέ­ση
μὲ τὸν χει­ρι­σμὸ (ἀ­πὸ τὸν Πά­πα Βε­νέ­δι­κτο)
τέ­τοι­ων ὑ­πο­θέ­σε­ων, τὴν ἐ­πο­χὴ ποὺ ἀ­κό­μη
ἀ­νέ­βαι­νε τὰ σκα­λο­πά­τι­α τῆς ἱ­ε­ραρ­χί­ας».
••• Οἱ μό­νοι ποὺ δὲν δι­ε­ρω­τῶν­ται εἶ­ναι
οἱ «ὀρ­θό­δο­ξοι» ἐκ­κλη­σι­α­στι­κοὶ ἡ­γέ­τες, καὶ
ἐν προ­κει­μέ­νῳ τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Κύ­πρου.
Ἔ­χουν ἐ­κτε­θεῖ ἀ­νε­πα­νόρ­θω­τα, ἀ­φ’ ὅ­του
ἔ­δω­σαν τὸ «ΟΚ» γι­ὰ τὴν ἐ­πί­σκε­ψη τοῦ Πά­
πα στὴν Κύ­προ, καὶ τώ­ρα θὰ πι­οῦν ὅ­λο τὸ
πι­κρὸ πο­τή­ρι τῶν γε­γο­νό­των, ποὺ θὰ ἀ­κο­
λου­θή­σουν, μέ­χρι τὸν πά­το. ••• Τί νὰ ποῦν
π.χ., καὶ πῶς νὰ σχο­λι­ά­σουν τὴν συ­νέν­τευ­ξη
τοῦ Ἀρ­χι­ε­πι­σκό­που τῶν Μα­ρω­νι­τῶν τῆς Κύ­
πρου Y­o­u­s­s­ef S­w­e­if, ὁ ὁ­ποῖ­ος χα­ρα­κτή­ρι­σε
«ὡς εὐ­λο­γί­α γι­ὰ τὴν Κύ­προ τὴν ἐ­πί­σκε­ψη
τοῦ Πά­πα Βε­νέ­δι­κτου» καὶ «ἀ­νέ­φε­ρε ὅ­τι ὁ
Πά­πας ἔρ­χε­ται στὴν Κύ­προ ὡς ὁ Ποι­μέ­νας
τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας ἀλ­λὰ καὶ ὡς ἀρ­χη­γὸς κρά­
τους, φέρ­νον­τας μη­νύ­μα­τα… δι­και­ο­σύ­νης»; Τί
νὰ ποῦν, ὅ­ταν ὁ Μα­ρω­νί­της Ἀρ­χι­ε­πί­σκο­πος
ὁ­μι­λεῖ ἐξ ὀ­νό­μα­τός τους καὶ λέ­γει: «Πρέ­πει
νὰ πῶ ὅ­τι τό­σο ὁ Πρό­ε­δρος τῆς Δη­μο­κρα­
τί­ας Χρι­στό­φι­ας ὅ­σο καὶ ὁ Ἀρ­χι­ε­πί­σκο­πος
Χρυ­σό­στο­μος εἶ­ναι πο­λὺ ἐν­θου­σι­α­σμέ­νοι
γι­ὰ τὴν ἐ­πί­σκε­ψη τοῦ (σ.σ. προ­στά­τη τῶν
παι­δε­ρα­στῶν) Πά­πα καὶ κα­τα­βάλ­λουν κά­
θε προ­σπά­θει­α ὥ­στε αὐ­τὴ νὰ στε­φθεῖ μὲ
ἐ­πι­τυ­χί­α»! (http://www.amen.gr). ••• Ποι­ά
στά­σ η νὰ κρα­τ ή­σουν, ὅ­ταν (ὅ­πως πά­λι
ἀ­να­κοι­νώ­θη­κε) ὁ Ἀρ­χι­ε­πί­σκο­πος Κύ­πρου
ζή­τη­σε ἐ­πί­ση­μα τὴν ἀ­πό­δο­ση τῶν λει­ψά­νων
τοῦ Ἀ­πο­στό­λου Βαρ­νά­βα στὴν Ἐκ­κλη­σί­α
τῆς Κύ­πρου ἀ­πὸ τὸν Πά­πα; Πῶς θὰ ἀν­τι­
δρά­σουν, ὅ­ταν τοὺς ζη­τη­θεῖ —μὲ πρό­σχη­μα
τὴν ὑ­πο­δο­χὴ τῶν «ἁ­γί­ων» λει­ψά­νων— νὰ
πα­ρα­στοῦν μὲ ὠ­μο­φό­ρι­ο ἢ «ἐν­δε­δυ­μέ­νοι
ἅ­πα­σαν τὴν ἀρ­χι­ε­ρα­τι­κὴν αὐ­τῶν στο­λὴν
κα­τὰ τὴν ἄ­φι­ξη τοῦ Πά­πα» καὶ ἀ­σφα­λῶς νὰ
συμ­προ­σευ­χη­θοῦν μα­ζί του; ••• Ἀ­σφα­λῶς
θὰ ξε­χά­σουν τὰ κη­ρύγ­μα­τα πε­ρὶ ἠ­θι­κῆς καὶ
κα­τὰ τῶν αἱ­ρέ­σε­ων ποὺ μέ­χρι τώ­ρα ἔ­κα­
ναν καὶ θὰ σε­βα­στοῦν τὸν «ὑ­ψη­λό» προ­
σκε­κλη­μέ­νο τους! ••• Τὸν Χρι­στὸ θὰ τὸν
θυ­μη­θοῦν, ὅ­ταν φύ­γει ὁ Πά­πας!­!! ••• [π.σ.]

Ε π ι κ αι ρ οτ η τα : Γε γο ν οτα

Ναί, στὴν Ἁγία Ὀρθοδοξία μας! •  Ἀπὸ τὸ Εἰδικὸ

Ἐνημερω-
Ὄχι, στὸν Πάπα-Ἀττίλα! τικὸ Δελτίο
(Φεβρουάριος
2010) τῆς ΦΕΚΦ
«Κείμενα κατὰ
διαιτέρως σκόπιμη καθίσταται Νέας Ἐποχῆς τοῦ Ὑδροχόου, μὲ ἀνα- τοῦ Θεολογικοῦ

Ι
ἡ παροῦσα ἔκδοση ἐν ὄψει
τῆς —κατόπιν προσκλήσεως
τῆς κυπριακῆς Κυβερνήσεως
καὶ τῆς διοικούσης Ἐκκλησίας—
ἐπισήμου ἐλεύσεως τοῦ αἱρεσιάρχη
Πάπα στὴν ἁγιοτόκο καὶ πολύπαθη
καὶ μαρτυρικὴ Κύπρο, μὲ τὸ πρόσχη-
μα τῆς συμβολῆς-βοηθείας του στὴν
ἐπίλυση τῆς ἐθνικῆς τραγωδίας της,
κατὰ τὰ συμφέροντα καὶ τὶς ἀπαιτή-
σεις τῶν παγκοσμιοκρατῶν ποὺ τὴ
δημιούργησαν!... • Βεβαίως, καμμία
βοήθεια δὲν μπορεῖ νὰ περιμένει ἡ
Κύπρος ἀπὸ τὸν Πάπα, γιατὶ εἶναι
μενόμενο «μεσία» τὸν Ἀντίχριστο, Διαλόγου καὶ
τοῦ ὁποίου πρωθιερέας προώρισται τῆς ἐλεύσεως
ὁ Πάπας στὰ πλαίσια τῆς ἐξυφαινο- τοῦ Πάπα στὴν
μένης Πανθρησκείας!... • Ἡ τραγωδία Κύπρο», γιατὶ
τοῦ Κυπριακοῦ Ἑλληνισμοῦ καὶ ὅλου εἶναι ἐπίκαιρο
τοῦ Κυπριακοῦ Λαοῦ δὲν πρόκειται ἐν ὄψει τῆς
νὰ παύσει μὲ τὸ ξεπούλημα τῶν ἐπικείμενης (τὸν
Ἱερῶν καὶ Ὁσίων τῆς Ἁγίας Ὀρθο- Ἰούνιο) ἐλεύσε-
δοξίας μας. Τὰ Ἐθνικὰ Δίκαια δὲν ως τοῦ Πάπα
πρόκειται νὰ πραγματοποιηθοῦν μὲ στὴν Κύπρο,
τὴν προσχώρηση στὴν αἵρεση τοῦ ὡς ἀρχηγοῦ
Παπισμοῦ καὶ στὴν παναίρεση τοῦ Κράτους καὶ
Οἰκουμενισμοῦ-Συγκρητισμοῦ, διότι ὡς θρησκευτι-
οἱ δυνάμεις ποὺ τὰ ἀντιστρατεύ- κοῦ ἡγέτη. Τὸ

Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

γνωστὴ ἡ διαχρονικὴ ἐμμονὴ τοῦ Βα- ονται ἔχουν συμφέροντα ποὺ ἐξυ- κείμενο συνυ-
τικανοῦ νὰ ἀπεργάζεται δεινὰ κατὰ πηρετοῦνται ἀπὸ τὴν καταπάτησή πογράφουν
τῆς Ἁγίας Ὀρθοδοξίας μας καὶ κατὰ τους. • Ἡ προδοσία τῆς Ὀρθοδόξου τὰ Σωματεῖα:
τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Ἰδιαιτέρως ἡ Κύπρος Πίστεώς μας, ἄλλωστε, εἶναι ποὺ Φιλορθόδο-
δὲν μπορεῖ νὰ ἀπατᾶται, ὅταν ἔχει προκαλεῖ τὶς ἐθνικὲς συμφορές, ξος ἕνωσις
ὑποστεῖ τὴν μακραίωνη κατοχή της γιατὶ ἀποστρεφόμεθα τὴ χάρη τοῦ «Κοσμᾶς
ἀπὸ τοὺς Λατίνους τοῦ Βατικανοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ μας καὶ ἀρνούμεθα Φλαμιᾶτος»
κι ἔχει βιώσει τὰ γενοκτονικὰ καὶ τὴν προστασία τῆς Ὑπεραγίας Θε- (Θεσσαλονίκη),
πάσης φύσεως ἐγκλήματά τους εἰς οτόκου καὶ τῶν Ἁγίων μας. Χωρὶς Ὀρθόδοξος
βάρος τοῦ μαρτυρικοῦ λαοῦ της, τὴ χάρη καὶ τὸ ἔλεος τοῦ Κυρίου Χριστιανικὸς
γιὰ τὰ ὁποῖα οὐδέποτε οἱ Λατίνοι καὶ Θεοῦ μας Ἰησοῦ Χριστοῦ οὔτε Ἀγωνιστικὸς
ζήτησαν ἔστω καὶ μία ἐμπραγμάτως ἡ ἐλευθερία οὔτε ἡ ἀκεραιότητα Σύλλο-
εἰλικρινῆ συγγνώμη. • Ἄλλωστε δὲν οὔτε ἡ ἀνεξαρτησία τῆς Κύπρου γος «Ἅγιος
πρέπει νὰ μᾶς διαφεύγει τὸ γεγονός, διασφαλίζονται, οὔτε τὰ ἐθνικὰ Θεόδωρος ὁ
ὅτι τὸ Κράτος τοῦ Βατικανοῦ (ἐλά- δίκαια δικαιώνονται, οὔτε ἡ τουρκικὴ Στουδίτης»
χιστο σὲ ἔκταση, ἀλλὰ μὲ τεράστια κατοχὴ αἴρεται. • Κι ἂν θέλουμε (Βόλος), «Ὀρθό-
οἰκονομικὴ καί, κυρίως, πολιτικὴ ἰσχὺ πραγματικὰ κάτι νὰ διδαχθοῦμε δοξη Ἐξωτε-
στὰ παγκοσμίως γεωπολιτικὰ καὶ ἀπὸ τὴν ἱστορία τῆς Ρωμηοσύνης, ἂς ρικὴ Ἱεραπο-
γεωστρατηγικὰ δρώμενα) συμμετέχει σκεφτοῦμε ἂν καὶ σὲ ποιὸν βαθμὸ οἱ στολὴ»  (Καρδί-
|

ἐνεργῶς στὸν σχεδιασμὸ καὶ τὴν ἐθνικὲς συμφορές μας σχετίζονται τσα), Ὀρθόδοξο
ἐπιβολὴ τῆς Νέας Τάξεως Πραγ- μὲ τὴν ἀποστασία μας ἀπὸ τὴ μία Κέντρο Πατε-
11

μάτων στὸν κόσμο, ποὺ προωθεῖ ἡ καὶ ἀληθινὴ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, ρικῶν Μελετῶν
Παγκοσμιοποίηση τῆς ἑωσφορικῆς ἀπὸ τὴν Ἁγία Ὀρθοδοξία μας. • Νὰ «Ἅγιος Μᾶρκος
 ὁ Εὐγενικὸς» ἀποτρέψουμε, λοιπόν, τὴν ἔλευση ποὺ δὲν ὀρθοτομοῦν τὸν λόγο τῆς
(Μεθώνη, Πιε- τοῦ αἱρεσιάρχη Πάπα στὴν Κύπρο, Ἀληθείας τοῦ Χριστοῦ ―κατὰ τὸ ἱερὸ
ρία), Κέντρον ἀποκαλύπτοντας καὶ καταγγέλλο- Εὐαγγέλιο, κατὰ τὴν ἱερὰ Παράδοση,
Μελετῶν ντας τοὺς στόχους καὶ τὶς μεθοδεύ- κατὰ τοὺς ἁγίους καὶ θεοφόρους
καὶ  Ἔρευνας σεις της, κηρύσσοντάς τον persona Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, κατὰ
«Ἅγιος Κοσμᾶς non grata γιὰ ὅλον τὸν ὀρθόδοξο τὶς ἁγίες Οἰκουμενικὲς Συνόδους,
ὁ Αἰτωλὸς» χῶρο. • Νὰ ἀρνηθοῦμε τὴ «βοή- κατὰ τοὺς ἱεροὺς Κανόνες―, οἱ ὁποῖοι
( Ἐργάτες, θειά» του, ποὺ ὡς προβατόσχημος προσχώρησαν στὴν παναίρεση τοῦ
Λευκωσία), λύκος ἀπαιτεῖ νὰ τὴν πληρώσουμε Οἰκουμενισμοῦ-Συγκρητισμοῦ καὶ
Ὀρθόδοξη μάλιστα μὲ τὴν ἀποστασία μας. • ὡς ἐκ τούτου καθίστανται ἀνυ­
Χριστιανικὴ καὶ Νὰ ποῦμε ὄχι στὸν Πάπα, τὸν τρίτο πόστατοι στὰ ἱερατικὰ ἀξιώματα
Ἱεραποστολικὴ καὶ ὁριστικὸ Ἀττίλα, ποὺ αὐτὴ τὴ ποὺ παρανόμως ἐξακολουθοῦν
Ἀδελφότητα φορὰ ἔρχεται ἀπὸ τὴν ἀντίχριστη νὰ κατέχουν, διότι ἔπαψαν νὰ
«Παναγία ἡ Δύση, γιὰ νὰ ἰσοπεδώσει πνευματικὰ ὀρθοτομοῦν τὸν λόγο τῆς Ἀληθείας
Παυσολύπη» καὶ ἐθνικὰ τὴν Κύπρο, ἐξουνιτίζο- Του, ὁδηγώντας τὸ λογικὸ ποίμνιο
(Τρίλοφος, ντας τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία της ποὺ ὁ Κύριος καὶ Θεός μας Ἰησοῦς
Θεσσαλονίκη) καὶ ἐκδυτικίζοντας-ἐκμαυλίζοντας Χριστὸς τοὺς ἐμπιστεύθηκε στὴν
καὶ οἱ «Ἀγω- τὸν λαμπρὸ Ἑλληνισμό της. • Νὰ κακοδοξία, στὴν αἵρεση καὶ τελικὰ
νιζόμενοι ἀντισταθοῦμε σὲ Πατριάρχες, στὴν ἀπώλεια. • Διὰ πρεσβειῶν τῆς
Χριστιανοὶ» Ἀρχιεπισκόπους καὶ Ἐπισκόπους Ὑπεραγίας Θεοτόκου καὶ δι’ εὐχῶν
(Λάρισα). καὶ ἡγουμένους καὶ πνευματικούς, τῶν ἁγίων Πατέρων ἡμῶν. Ἀμήν.
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

Επισκοπος Αυγουστινος Καντιωτης

Ἕτοιμοι γιὰ ἀγῶνες ὑπὲρ τῆς πίστεως
Τ ί μᾶς διδάσκει ὁ Ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης; Μὲ τὶς τρεῖς ἐξορίες καὶ τὶς κακουχίες ποὺ
ὑπέστη μᾶς διδάσκει νὰ εἴμεθα ἕτοιμοι γιὰ ἀγῶνες καὶ θυσίες ὑπὲρ τῆς πίστεως. Μᾶς διδάσκει
ἀκόμα μὲ τὸ συγγραφικὸ καὶ ποιητικό του ἔργο ν’ ἀγαποῦμε τὴν προσευχὴ καὶ τὴ λατρεία τῆς Ἐκκλησίας
μας· δικά του ἔργα εἶναι οἱ ἀναβαθμοὶ τῆς Ὀκτωήχου, μεγάλο μέρος τοῦ Τριῳδίου καὶ τοῦ Πεντηκοστα-
ρίου, τὰ ἐγκώμια τοῦ Ἐπιταφίου Ὕμνου, ποὺ ψάλλονται τὴ Μεγάλη Παρασκευή, καὶ πολλοὶ ἄλλοι ὕμνοι,
πολλὲς ἐπιστολές καὶ πολλὲς κατηχήσεις. • Μᾶς διδάσκει τέλος νὰ περιφρουρήσουμε τὸν ἱερὸ θεσμὸ
τῆς ἑλληνορθοδόξου οἰκογενείας. Εἶναι ἐθνικὴ συμφορὰ ἡ διάλυσις τῆς οἰκογενείας, οἱ ὀρθόδοξες
Ἑλληνίδες νὰ μένουν πιστὲς στοὺς ἄνδρες τους, οἱ ὀρθόδοξοι Ἕλληνες πιστοὶ στὶς γυναῖκες τους, οἱ
γονεῖς στοργικοὶ στὰ παιδιά τους καὶ τὰ παιδιὰ ὑπάκουα στοὺς γονεῖς τους. • Ἀγαπητοί μου! Μεγάλη
συμφορὰ στὸ ἔθνος μας εἶναι ἡ διάλυσι τῆς οἰκογενείας μὲ τὰ τόσα διαζύγια ποὺ ἐκδίδονται. Ἡ μασονία
μᾶς ἔχει περικυκλώσει ἀπὸ δυσμὰς καὶ ἀνατολάς, κ’ εἶναι ἕτοιμο τὸ ἔθνος νὰ τιναχτῇ στὸν ἀέρα. • Ἀλλὰ
δὲν θὰ τιναχτῇ στὸν ἀέρα στὸν ἀέρα! Ὑπάρχουν οἱ μάρτυρες, ὑπάρχουν οἱ ἅγιοι, ὑπάρχουν οἱ νεκροί,
ὑπάρχει Θεός. Δὲν θὰ τιναχτῇ στὸν ἀέρα, ὑπὸ ἕναν ὅρον. Ποιόν ὅρο; «Ἕως τοῦ θανάτου ἀγώνισαι περὶ
|

τῆς ἀληθείας, καὶ Κύριος ὁ Θεὸς πολεμήσει ὑπὲρ σοῦ» (Σ. Σειρ. 4, 28). Βάλτε το στὴν καρδιά σας, γιὰ
12

νὰ γίνῃ τὸ ῥητὸ αὐτὸ σύμβολο τοῦ ἀγῶνος μας· ἀμήν. • [  Ἐπισκ. Αὐγουστίνου Ν. Καντιώτου «Πνευματικὰ
σαλπίσματα Ὀρθοδόξου ζωῆς καὶ ὁμολογίας», ἐκδ. Ὀρθόδοξος Κυψέλη, Θεσσαλονίκη 2008, σελ. 318-319]


Ε π ι κ αι ρ οτ η τα : Γε γο ν οτα

Η συνεχης Σιωπη της Ι εραρχιας ερμηνευεται ως Συγκαταθεση

Βε­βή­λω­σις Ἐκ­κλη­σι­ῶν εἰς τὴν Κύ­προ
ἀ­πὸ Τούρ­κους καὶ Πα­πι­κοὺς «Ἀ­να­πέμ­πο­μεν
θερ­μω­τά­την πα­-
Γρα ­φ ει ο κ . Μ α ­ρ ι ­ος Π η ­λ α ­β α ­κ ης , ρά­κλη­σιν εἰς
­ ολ­ ο ­γ ος- βυ ­ζ αν ­τ ι ­ν ο­λο ­γ ος
φι λ
τὸν Μέ­γαν τῶν
Ἐ­θνῶν Ἀ­πό­
Οι βάρ­βα­ροι και α­πο­λι­τι­στοι Τουρ­κοι ἐ­βε­βή­λω­σαν μὲ τὸν χει­ρό­τε­ρον τρό­πον στο­λον Παῦ­λον,
τὰς ἱ­ε­ρὰς μο­νὰς καὶ ἐκ­κλη­σί­ας τῶν κα­τε­χο­μέ­νων πε­ρι­ο­χῶν τῆς Κύ­πρου, τὸν ἱ­δρυ­τὴν τῆς
ἐ­πι­βε­βαι­ώ­νον­τας δι­α­χρο­νι­κῶς αὐ­τὰ ποὺ ἔ­γρα­φεν ὁ ἅ­γι­ος Μᾶρ­κος ὁ Εὐ­γε­ Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς
νι­κὸς δι­ὰ τὴν κα­τά­λη­ψιν τῆς Θεσ­σα­λο­νί­κης ἀ­πὸ τοὺς Ὀ­θω­μα­νοὺς τὸ 1430: Κύ­πρου Ἀ­πό­στο­
• «Ἐ­χό­ρευ­σε κα­θ’ ἱ­ε­ρῶν βάρ­βα­ρος ἐ­να­γής, ἠ­λά­λα­ξεν ἐ­πὶ θυ­σι­α­στη­ρί­ων λον Βαρ­νά­βαν,
ἀ­ψαύ­στων λυσ­σῶ­δες στό­μα καὶ βέ­βη­λον» (Ἀ­κά­θαρ­τος βάρ­βα­ρος χό­ρευ­ τὸν Μέ­γαν καὶ
σε ἐ­πά­νω εἰς ἅ­γι­α ἱ­ε­ρά, λυσ­σα­σμέ­νον δὲ καὶ βέ­βη­λον στό­μα ἐ­κραύ­γα­ζε Θαυ­μα­τουρ­γὸν
δυ­να­τὰ εἰς τὰ θυ­σι­α­στή­ρι­α τὰ ὁ­ποῖ­α ὁ ἄν­θρω­πος φο­βᾶ­ται νὰ ἀγ­γί­σῃ). Ἅ­γι­ον Σπυ­ρί­δω­
(Ἁ­γί­ου Μάρ­κου τοῦ Εὐ­γε­νι­κοῦ, Μη­τρο­πο­λί­του Ἐ­φέ­σου, Ἑ­ά­λω Θεσ­σα­λο­ να, τὴν Ἁ­γί­αν καὶ
νί­κῃ, Θρῆ­νος γι­ὰ τὴν ἅ­λω­ση τοῦ 1430, Ἐκ­δό­σεις Πα­πα­δη­μη­τρί­ου, Ἀ­θῆ­να, Με­γα­λο­μάρ­τυ­ρα
1997, σ. 42). • Οὕ­τω, με­τα­ξὺ τῶν πολ­λῶν ἐγ­κλη­μά­των ποὺ δι­έ­πρα­ξαν οἱ Κυ­ρι­α­κήν, τὸν

Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

Τοῦρ­κοι, με­τέ­τρε­ψαν εἰς κοι­τῶ­να καὶ τὸ πάν­σε­πτον ἱ­ε­ρὸν τῆς Ἱ­ε­ρᾶς Μο­νῆς Μέ­γαν αἱ­ρε­σι­
τῆς Πα­να­γί­ας τῆς Καν­τα­ρι­ω­τίσ­σης, συ­νε­χί­ζον­τες τὸ λα­τι­νι­κὸν ἔγ­κλη­μα τῆς ο­μά­χον Ἐ­πι­φά­
καύ­σε­ως τῶν 13 ὁ­σι­ο­μαρ­τύ­ρων τῆς ἰ­δί­ας Μο­νῆς τὸ 1231. νι­ον, τὸν Ἅ­γι­ον
Νε­ό­φυ­τον τὸν
α­ρό­μοι­αν ὅ­μως βε­βή­ Κων­σταν­τι­νού­πο­λιν, εἰ­σῆλ­θον εἰς τὸ Ἔγ­κλει­στον, τοὺς

Π
λω­σιν ἱ­ε­ροῦ δι­έ­πρα­ξαν ἱ­ε­ρὸν τῆς ἁ­γί­ας Σο­φί­ας καὶ ἔ­χυ­σαν 13 Ὁ­σι­ο­μάρ­τυ­ρας
καὶ οἱ πα­πι­κοὶ εἰς τὴν τὸ Αἷ­μα καὶ τὸ Σῶ­μα τοῦ Χρι­στοῦ τῆς Καν­τά­ρας
Πά­φ ον, καὶ μά­λ ι­σ τα εἰς τὸ ἔ­δα­φος: «Τὸ δὲ φρι­κῶ­δες καὶ καὶ ὅ­λους τοὺς
μὲ τὰς θερ­μὰς εὐ­λο­γί­ ἀ­κου­ό­με­νον, ἦν ὁ­ρᾶν τὸ θεῖ­ον αἷ­μα Κυ­πρί­ους Ἁ­γί­ους,
ας τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου Μη­τρο­πό­λε­ως, καὶ σῶ­μα Χρι­στοῦ κα­τὰ γῆς χε­ό­ ὅ­πως μὴ ἐ­πι­
με­τα­τρέ­πον­τες τὸ ἱ­ε­ρὸν τῆς μο­ με­νον καὶ ῥι­πτό­με­νον». Καὶ δι­ὰ νὰ τρέ­ψουν εἰς τὸν
να­δι­κῆς ἐν Κύ­πρῳ ἐκ­κλη­σί­ας τῆς με­τα­φέ­ρουν τὰ πο­λύ­τι­μα σκεύ­η, οἱ ἀν­τι­χρι­στον καὶ
ἁ­γί­ας με­γα­λο­μάρ­τυ­ρος Κυ­ρι­α­κῆς πρό­δρο­μοι αὐ­τοὶ τοῦ Ἀν­τι­χρί­στου ἀρ­χι­αι­ρε­σι­άρ­χην
(«προ­στα­τευ­ό­με­νον» ἀρ­χαι­ο­λο­γι­ εἰ­σή­γα­γον εἰς τὸ ἱ­ε­ρὸν «ἡ­μι­ό­νους καὶ Πά­παν τῆς Ρώ­
κὸν μνη­μεῖ­ον!­!­!­) εἰς ἀ­πο­θή­κην! [ Ἴδε ὑ­πο­ζύ­γι­α». (Νι­κή­τα τοῦ Χω­νι­ά­του, μης νὰ μο­λύ­νῃ μὲ
φωτογραφίες εἰς τὴν ἰστοσελίδαν Βα­σι­λεί­α Ἀ­λε­ξί­ου τοῦ Δοῦ­κα, P.G. 139, τὰς δαι­μο­νι­κὰς
μας www.markoseugenikos.gr] Οὕ­ 956B καὶ 957A). ψευ­δο­λει­τουρ­γί­ας
τως συ­νε­χί­ζουν «οἱ τοῦ Ἀν­τί­χρι­στου Συμ­πε­ρα­σμα­τι­κῶς, δύ­να­ται κά­ του τὴν αἱ­μάσ­
πρό­δρο­μοι», κα­τὰ τὸν βυ­ζαν­τι­νὸν ποι­ος νὰ εἴ­πῃ ὅ­τι τό­σον οἱ Τοῦρ­κοι σου­σαν καὶ ἀ­
|

ἱ­σ το­ρι­κὸν Νι­κ ή­ταν Χω­νι­ά­τ ην, τὴν ὅ­σον καὶ οἱ Πα­πι­κοί, ὅ­ταν τοὺς δο­ κρω­τη­ρι­α­σθεῖ­σαν
πα­ρά­δο­σιν τῶν ἐγ­κλη­μα­τι­ῶν σταυ­ θῇ εὐ­και­ρί­α, συμ­πε­ρι­φέ­ρον­ται καὶ ἀ­πὸ τὴν κα­το­χὴν
13

ρο­φό­ρων τῆς Δ΄ Σταυ­ρο­φο­ρί­ας, οἱ ἐ­νερ­γοῦν κα­τὰ τρό­πον κτη­νώ­δην καὶ τοῦ Ἀτ­τί­λα Κύ­
ὁ­ποῖ­οι, κα­τα­λαμ­βά­νον­τες τὸ 1204 τὴν βάρ­βα­ρον, ὅ­πως οἱ πρό­γο­νοί των. προν μας».
 «Συμ­πε­ρα­σμα­ Πραγ­μα­τι­κὸς ὅ­μως ἔ­νο­χος δι­ὰ
τι­κῶς, δύ­να­ται τὴν βε­βή­λω­σιν τοῦ τρί­κλι­του ἱ­ε­ροῦ
κά­ποι­ος νὰ εἴ­πῃ να­οῦ τῆς ἁ­γί­ας καὶ με­γα­λο­μάρ­τυ­ρος
ὅ­τι τό­σον οἱ Κυ­ρι­α­κῆς εἶ­ναι ὁ πρώην Μη­τρο­πο­λί­
Τοῦρ­κοι ὅ­σον της Πάφου καὶ νῦν Ἀρ­χι­ε­πί­σκο­πος
καὶ οἱ Πα­πι­ Κύπρου, ὁ ὁποῖος τὸν πα­ρε­χώ­ρη­σε
κοί, ὅ­ταν τοὺς τὸ 1986, χω­ρὶς φό­βον Θε­οῦ, εἰς τοὺς
δο­θῇ εὐ­και­ρί­α, ἀ­βα­πτί­στους, κα­τὰ τὸν ἅ­γι­ον Νι­
συμ­πε­ρι­φέ­ρον­ κό­δη­μον τὸν Ἁ­γι­ο­ρεί­την, πα­πι­κούς!
ται καὶ ἐ­νερ­γοῦν ὸ 1970/71 ἐ­ζοῦ­σαν εἰς τὴν Πά­
κα­τὰ τρό­πον
κτη­νώ­δην καὶ
Τ φον μό­νον 5 πα­πι­κοί. Μὲ τὴν
ἔμ­πρα­κτον ὅ­μως βο­ή­θει­αν τοῦ νῦν
βάρ­βα­ρον, ὅ­πως Ἀρ­χι­ε­πι­σκό­που Κύ­πρου καὶ ἐ­ξάρ­χου
οἱ πρό­γο­νοί των. τοῦ ἀν­τι­χρί­στου Πά­πα τῆς Ρώ­μης
Πραγ­μα­τι­κὸς (ὑ­ψη­λοῦ προ­στά­του τῶν παι­δε­ρα­
ὅ­μως ἔ­νο­χος δι­ὰ στῶν φραγ­κο­πα­πά­δων) τὸ Λα­τι­νι­
τὴν βε­βή­λω­σιν κὸν Πα­τρι­αρ­χεῖ­ον Ἱε­ρο­σο­λύ­μων ἵ­δρυ­
τοῦ τρί­κλι­του σεν τὸ 1992 τὴν Λα­τι­νι­κὴν ἐ­νο­ρί­αν
ἱ­ε­ροῦ να­οῦ τῆς τῆς Πά­φου (P­a­r­o­e­c­ia L­a­t­i­na-P­a­p­h­os).
ἁ­γί­ας καὶ με­ Καὶ με­τὰ ἀ­πὸ 400 ἔ­τη ὁ πρῶ­τος
γα­λο­μάρ­τυ­ρος φραγ­κό­πα­πας ἐγ­κα­θί­στα­ται πα­
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
Κυ­ρι­α­κῆς εἶ­ναι νη­γυ­ρι­κῶς εἰς τὴν Πά­φον!­!!
ἡ Μη­τρό­πο­λις Σκο­πός τῶν ὀρ­γά­νων τοῦ πα­
Πά­φου, τῆς ὁ­ πο­καισ­σα­ρι­κοῦ κρά­τους τοῦ Βα­τι­
ποί­ας ὁ Μη­τρο­ κα­νοῦ ἦ­το νὰ δη­μι­ουρ­γή­σουν ἕ­να
πο­λί­της καὶ νῦν προ­πύρ­γι­ον εἰς τὴν πό­λιν ὅ­που
Ἀρ­χι­ε­πί­σκο­πος οἱ ἔν­δο­ξοι ἀ­πό­στο­λοι Παῦ­λος καὶ
πα­ρε­χώ­ρη­σε Βαρ­νά­βας ἐ­κ ή­ρυ­ξαν δι­ὰ πρώ­τ ην
τὸ 1986, χω­ρὶς φο­ρὰν ἐ­πὶ εὐ­ρω­πα­ϊ­κοῦ ἐ­δά­φους
φό­βον Θε­οῦ, εἰς τὸν Χρι­στι­α­νι­σμόν. Τὴν ση­μα­σί­αν τὴν
τοὺς ἀ­βα­πτί­ ὁ­ποί­αν δί­νουν οἱ πα­πι­κοὶ δι­’ αὐ­τὴν
στους, κα­τὰ τὸν τὴν κοι­νό­τη­τα φαί­νε­ται καὶ ἐκ τοῦ
ἅ­γι­ον Νι­κό­δη­μον γε­γο­νό­τος, ὅ­τι ὁ νῦν Λα­τῖ­νος πα­
τὸν Ἁ­γι­ο­ρεί­την, τρι­άρ­χης Ἱ­ε­ρο­σο­λύ­μων F­o­u­ad T­w­al
πα­πι­κούς!» προ­τοῦ ἐν­θρο­νι­σθεῖ τὸν Ἰ­ού­νι­ον τοῦ
2008, ἐ­πέ­ρα­σε μί­αν ἑ­βδο­μά­δα «προ­
σευ­χό­με­νος» μὲ τὸν φραγ­κό­πα­παν
J­o­hn J. S­a­n­s­o­ur εἰς τὴν Πά­φον! Καὶ
ὅ­ταν τὴν 29ην Ἰ­ου­νί­ου 2008 ὁ Πά­πας
Βε­νέ­δι­κτος X­VI ἔ­δι­δεν τὸ P­a­l­l­i­um (ὠ­
|
μο­φό­ρι­ον) εἰς τὸν Λα­τι­νο­πα­τρι­άρ­χην
14
F­o­u­ad εἰς τὴν Ρώ­μην, πα­ρὸν ἦ­το καὶ
ὁ φραγ­κό­πα­πας J­o­hn.
Ἐ­κεῖ ὅ­μως εὑ­ρί­σκε­το, ὡς ἐ­πί­ση­μος
προ­σκε­κλη­μέ­νος τοῦ ἀρ­χι­αι­ρε­σι­άρ­
χου Πά­πα καὶ ὁ νῦν Μη­τρο­πο­λί­της
Πά­φ ου Γε­ώρ­γι­ος, εἰς τὸν ὁ­ποῖ­ον
μά­λι­στα ἀ­πέ­δω­σαν ἰ­δι­αι­τέ­ρας τι­
μὰς «ὡς δι­α­δό­χου τοῦ Ἀ­πο­στό­λου
Παύ­λου εἰς τὴν Πά­φον»­!­!!
Ἑ­πο­μέ­νως, ἔ­χον­τας καὶ τώ­ρα
«τὰς εὐ­λο­γί­ας» τοῦ το­πι­κοῦ «ὀρ­
θο­δό­ξου» ἐ­πι­σκό­που, οἱ πα­πι­κοὶ τῆς
Πά­φου ὀρ­γα­νώ­νον­ται με­θο­δι­κῶς.
Με­τα­ξὺ ἄλ­λων ἀ­νε­γεί­ρουν μο­νὴν εἰς
τὸ χω­ρί­ον Ἐ­πι­σκο­πή, ὅ­που θὰ κοι­
νο­βι­ά­σουν φραγ­κο­κα­λό­γραι­ες ἀ­πὸ
τὰ Ἱε­ρο­σό­λυ­μα (τάγ­μα τῆς Βη­θλε­έμ).
Ἐ­πέ­λε­ξαν δὲ αὐ­τὸν τὸν τό­πον, δι­ό­τι
ἐ­κεῖ ἠ­σκή­τευ­σεν ὁ μέ­γας Ἰ­λα­ρί­ων!­!!
Εἰς τὸ Νέ­ον Χω­ρί­ον ἔ­χουν κτί­σει τὸν
ξε­νῶ­να τοῦ Ἁ­γί­ου Μι­χα­ήλ καὶ ἔ­χουν
ἱ­δρύ­σει νη­πι­α­γω­γεῖ­ον!­!!
ξ ὅ­σων συν­τό­μως πα­ρα­θέ­σα­
Ε με, φαί­νε­ται ὅ­τι ἡ προ­σγεί­ω­σις
τοῦ πα­πι­κοῦ ἀ­ε­ρο­πλά­νου εἰς τὴν
Πά­φον (καὶ ὄ­χι ὡς ἔ­πρε­πεν εἰς τὴν
Λάρ­να­καν) μό­νον τυ­χαῖ­α δὲν εἶ­ναι.
Τὸ κλο­νι­ζό­με­νον ἀ­πὸ πλῆ­θος παι­
δε­ρα­στι­κῶν σκαν­δά­λων Κρά­τος τοῦ
Βα­τι­κα­νοῦ, τὸ ὁ­ποῖ­ον πα­ρου­σι­ά­ζε­
ται καὶ ὡς «ἐκ­κλη­σί­α», ἐ­σχε­δί­α­σε μὲ
κά­θε λε­πτο­μέ­ρει­αν τὴν εἰς Κύ­προν
ἐ­πί­σκε­ψιν τοῦ ἀρ­χη­γοῦ του καὶ ὑ­ψη­
λοῦ προ­στά­του τῶν παι­δε­ρα­στῶν
φραγ­κο­πα­πά­δων ὅ­λου τοῦ κό­σμου!
Οὕ­τως καὶ μὲ τὴν σύμ­φ ω­ν ην
γνώ­μην τοῦ οὐ­νί­του ἐ­ξάρ­χου του
εἰς τὴν Κύ­προν καὶ τῆς Ἱ­ε­ρᾶς Συ­νό­
δου τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς
Κύ­πρου, ὁ ἀν­τί­χρι­στος Πά­πας προ­
σκλη­θεὶς ὡς ἀρ­χη­γὸς κρά­τους, ἐ­νῶ
ἔ­πρε­πε νὰ ἐ­πι­σκε­φθῇ πρω­τί­στως
τὸν Κύ­πρι­ον Πρό­ε­δρον εἰς τὴν Λευ­
κω­σί­αν, κα­τα­πα­τὼν ὅ­μως τὸ πρω­
τό­κολ­λον, κα­τα­φθά­νει ἐν πρώ­τοις εἰς
τὴν Πά­φον. Καὶ ὡς ἀρ­χη­γὸς πλέ­ον
«Ἐκ­κλη­σί­ας» θὰ τε­λέ­σῃ φραγ­κο­λει­

τουρ­γί­αν πλη­σί­ον τοῦ βε­βη­λω­μέ­νου
ἤ­δη ἱ­ε­ροῦ να­οῦ τῆς ἁ­γί­ας καὶ με­γα­
λο­μάρ­τυ­ρος Κυ­ρι­α­κῆς, ὅ­που εὑ­ρί­
σκε­ται καὶ ἡ στή­λη τοῦ Ἀ­πο­στό­λου
τῶν Ἐ­θνῶν Παύ­λου, τὸν ὁποῖον οἱ
παπικοὶ ἀπορρίπτουν ὡς τὸν ἀλη-
θινὸ ἱδρυτὴ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρώμης,
υἱοθετώντας ψευδῶς καὶ αὐθαιρέ-
τως ὡς ἱδρυτὴν αὐτῆς τὸν Πέτρον!!!
Τὸ Τμῆ­μα Ἀρ­χαι­ο­τή­των τῆς Κύ­
πρου, κα­τό­πιν ἰ­σχυ­ρῶν πι­έ­σε­ων τῆς
Κυ­βερ­νή­σε­ως τοῦ δε­δη­λω­μέ­νου ἀ­θέ­
ου Προ­έ­δρου, ἔ­δω­σεν ἀν­τι­κα­νο­νι­κῶς Κυ­ρι­α­κῆς καὶ ἀ­φοῦ τὸν κα­θα­γι­ά­σῃ, «Σκο­πός τοῦ
ἄ­δει­αν εἰς τὸν Δῆ­μον τῆς Πά­φου νὰ νὰ τὸν ἀ­πο­δώ­σῃ ξα­νὰ εἰς τὴν ὀρ­ ­καισ­σα­ροπαπι­κοῦ
κα­τα­σκευ­ά­σῃ ξύ­λι­νον ἐ­ξέ­δραν, ἐν­τὸς θό­δο­ξον λα­τρεί­αν. κρά­τους τοῦ Βα­
ἀρ­χαι­ο­λο­γι­κοῦ χώ­ρου, ὅ­που θὰ «λει­ Τὸ κρά­τος τοῦ Βα­τι­κα­νοῦ, μὲ τὸ τι­κα­νοῦ ἦ­το νὰ
τουρ­γή­σῃ» ὁ ἐ­ξο­χώ­τα­τος πρό­ε­δρος λα­θρεμ­πό­ρι­ον ὅ­πλων, ποὺ ὡς γνω­ δη­μι­ουρ­γή­σει ἕ­να
τοῦ παι­δε­ρα­στι­κοῦ κρα­τι­δί­ου τοῦ στὸν δι­ε­ξά­γει ἐ­δῶ καὶ και­ρὸν μὲ προ­πύρ­γι­ον εἰς
Βα­τι­κα­νοῦ! (ἐ­φημ. Φι­λε­λεύ­θε­ρος, Κυ­ με­γά­λην ἐ­πι­τυ­χί­αν, καὶ τὰς ἄλ­λας τὴν πό­λιν, ὅ­που
ρι­α­κὴ 7 Μαρ­τί­ου 2010). «οἰ­κο­νο­μι­κάς» του δρα­στη­ρι­ό­τη­τας οἱ ἔν­δο­ξοι ἀ­πό­
­να­πέμ­πο­μεν θερ­μω­τά­την πα­- ἀ­νὰ τὴν ὑ­φή­λι­ον, δι­α­θέ­τει πα­κτω­ στο­λοι Παῦ­λος

Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

Α ρά­κλη­σιν εἰς τὸν Μέ­γαν τῶν
Ἐ­θνῶν Ἀ­πό­στο­λον Παῦ­λον, τὸν ἱ­
λὸν χρη­μά­των δι­ὰ νὰ κτί­σῃ ὅ­σους
«να­οὺς» ἐ­πι­θυ­μεῖ.
καὶ Βαρ­νά­βας
ἐ­κή­ρυ­ξαν δι­ὰ
δρυ­τὴν τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Κύ­πρου Ἐν κα­τα­κλεί­δι κά­νο­μεν ἔκ­κλη­σιν πρώ­την φο­ρὰν
Ἀ­πό­στο­λον Βαρ­νά­βαν, τὸν Μέ­γαν εἰς τὸν Βα­το­πε­δι­νὸν Μη­τρο­πο­λί­ ἐ­πὶ εὐ­ρω­πα­ϊ­
καὶ Θαυ­μα­τουρ­γὸν Ἅ­γι­ον Σπυ­ρί­δω­ την Λε­με­σοῦ, τὸν Σταυ­ρο­βου­νι­ώ­την κοῦ ἐ­δά­φους τὸν
να, τὴν Ἁ­γί­αν καὶ Με­γα­λο­μάρ­τυ­ρα Μη­τρο­πο­λί­τ ην Τρι­μυ­θοῦν­τος, τὸν Χρι­στι­α­νι­σμόν.
Κυ­ρι­α­κήν, τὸν Μέ­γαν αἱ­ρε­σι­ο­μά­χον Μη­τρο­πο­λί­τ ην Κυ­ρη­νεί­ας, πρώ­ην Πραγ­μα­τι­κὸς ὅ­
Ἐ­πι­φά­νι­ον, τὸν Ἅ­γι­ον Νε­ό­φυ­τον τὸν ἡ­γού­με­νον τῆς Μο­ν ῆς Μα­χαι­ρᾶ, μως ἔ­νο­χος δι­ὰ
Ἔγ­κλει­στον, τοὺς 13 Ὁ­σι­ο­μάρ­τυ­ρας τὸν Μη­τρο­πο­λί­την Μόρ­φου, πρώ­ην τὴν βε­βή­λω­σιν
τῆς Καν­τά­ρας καὶ ὅ­λους τοὺς Κυ­ ἀρ­χι­μαν­δρί­την τῆς Μο­νῆς τοῦ Ἁ­γί­ου τοῦ τρί­κλι­του
πρί­ους Ἁ­γί­ους, ὅ­πως μὴ ἐ­πι­τρέ­ψουν Γε­ωρ­γί­ου Μαυ­ρο­βου­νί­ου, τοὺς ἡ­γου­ ἱ­ε­ροῦ να­οῦ τῆς
εἰς τὸν ἀν­τί­χρι­στον καὶ ἀρ­χι­αι­ρε­σι­ μέ­νους-ἐ­πι­σκό­πους τοῦ Μα­χαι­ρᾶ ἁ­γί­ας καὶ με­γα­λο­
άρ­χην Πά­παν τῆς Ρώ­μης νὰ μο­λύ­νῃ καὶ τοῦ Ἁ­γί­ο υ Νε­ο ­φ ύ­του, κα­θὼς μάρ­τυ­ρος Κυ­ρι­α­
μὲ τὰς δαι­μο­νι­κὰς ψευ­δο­λει­τουρ­γί­ας ἐ­πί­σης καὶ εἰς τὸν Χω­ρο­ε­πί­σκο­πον κῆς εἶ­ναι ὁ πρώην
του τὴν αἱ­μάσ­σου­σαν καὶ ἀ­κρω­τη­ Καρ­πα­σί­ας, ἀ­δελ­φὸν τῆς Ἱ­ε­ρᾶς Μο­ Μη­τρο­πο­λί­της
ρι­α­σθεῖ­σαν ἀ­πὸ τὴν κα­το­χὴν τοῦ νῆς Τρω­ο­δι­τίσ­σης, καὶ ὑ­πεύ­θυ­νον Πάφου καὶ νῦν
Ἀτ­τί­λα Κύ­προν μας. Ἱ­ε­ρὸν δὲ κα­ τῆς Ἱ­ε­ρᾶς Συ­νο­δι­κῆς Ἐ­πι­τρο­πῆς δι­ὰ Ἀρ­χι­ε­πί­σκο­πος
θῆ­κον τῶν εὐ­λα­βῶν κα­τοί­κων τῆς θέ­μα­τα Αἱ­ρέ­σε­ων, νὰ το­πο­θε­τη­θοῦν Κύπρου, ὁ ὁποῖος
ξα­κου­στῆς Πά­φου εἶ­ναι νὰ ἀ­παι­ εὐ­θαρ­σῶς ἔ­ναν­τι τῆς ἐ­πι­κει­μέ­νης τὸν πα­ρε­χώ­ρη­σε
|

τή­σουν —ἐ­δῶ καὶ τώ­ρα— ἀ­πὸ τὸν ἐ­πι­σκέ­ψε­ως τοῦ Πά­πα. Ἡ συ­νε­χὴς τὸ 1986, χω­ρὶς
Μη­τρο­πο­λί­την τους νὰ πά­ρῃ ἀ­πὸ σι­ω­πή των ἑρ­μη­νεύ­ε­ται ὡς πλή­ρης φό­βον Θε­οῦ, εἰς
15

τοὺς πα­πι­κοὺς τὸν βε­βη­λω­μέ­νον συμ­φω­νί­α μὲ τὸν Ἀρ­χι­ε­πί­σκο­πον τοὺς ἀ­βα­πτί­στους

να­ὸν τῆς Ἁ­γί­ας καὶ Με­γα­λο­μάρ­τυ­ρος Κύ­πρου κ. Χρυ­σό­στο­μον. πα­πι­κούς!
 Ε π ι κ αι ρ οτ η τα : Γε γο ν οτα

Φιλοπαπικαι Μ οναχαι κατεδικασαν εις Φ υλακισιν Μ ελη

Ο ρθοδοξου Σ ωματειου της Κ αρδιτσης
Διωγμὸς Ὀρθοδόξων Ἀγωνιστῶν
ἀπὸ Οἰκουμενιστὲς
Γραφει ο π . Θ εοδωρος Ζ ησης ,
Ο μ . Κ αθηγητης ΑΠΘ

Κ
• Ἀναδημοσίευση ακὴ Μοναστικὴ Κλη­ ρο­σο­λύ­μων, ἡ ὁ­πο­ί­α ἀ­ναγ­κά­σθη­κε
ἀπὸ τὴν ἑβδομα- ρονομιά.  Π ε­ρί­ε ρ­γα νά τι­μω­ρή­σει αὐ­στη­ρά με­ρι­κο­ύς ἐξ
δίαια ἐφημερίδα καί ἄ­κ ρως ἀ­ν η­σ υ­ αὐ­τῶν. Ἡ ἐν λό­γῳ γυ­ναι­κε­ί­α ἀ­δελ­
«Ὀρθόδοξος χη­τι­κά γε­γο­νό­τα ἐ­ φό­τη­τα δι­α­βι­οῦ­σε ἀρ­χι­κά στά ὅ­ρι­α
Τύπος» (5 Μαρτί- κτυ­λ ίσ­σ ον­τ αι στόν τῆς Ἱ. Μ. Θη­βῶν καί Λε­βα­δε­ί­ας. Λό­γῳ
ου 2010). Πρέπει δι­αρ­κῶς ἀλ­λο­τρι­ο­ύ­με­νο καί εὐ­τε­λι­ προ­κλη­θέν­των ὅ­μως ἐ­κεῖ σο­βα­ρῶν
νὰ σημειωθεῖ ὅτι ζό­με­νο ἐκ­κλη­σι­α­στι­κό βί­ο. Σύγ­χυ­σις σκαν­δά­λων, πού ἀ­πη­σχό­λη­σαν εὐ­
ὁ π. Θεόδωρος καί ἀ­τα­ξί­α παν­τοῦ· στά δόγ­μα­τα, ρέ­ως τά Μέ­σα Ἐ­νη­με­ρώ­σε­ως, ἔν­τυ­πα
Ζήσης παρέστη στήν ἠ­θι­κή ζωή, στήν λα­τρε­ί­α, στήν καί ἠ­λε­κτρο­νι­κά, ὁ τό­τε μη­τρο­πο­λί­της
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

ὡς μάρτυρας ἀν­τι­με­τώ­πι­ση τῶν αἱ­ρέ­σε­ων, στόν Θη­βῶν καί ση­με­ρι­νός ἀρ­χι­ε­πί­σκο­πος

ὑπερασπίσεως μο­να­χι­κό βί­ο, τόν κατ΄ ἐ­ξο­χή ζη­λω­τή κ. Ἱε­ρώ­νυ­μος, το­ύς ἐ­ξε­δί­ω­ξε ἀ­πό
στὴ δίκη, ὅπου τῆς τε­λει­ό­τη­τος καί τῆς ἀ­κρι­βε­ί­ας. τήν ἐ­παρ­χί­α του καί το­ύς ἔ­δω­σε τό
κρίθηκε ἡ ὑπό- Καί πα­λαι­ό­τε­ρα πα­ρου­σι­ά­σθη­καν προ­βλε­πό­με­νο ἀ­πό τίς ἐκ­κλη­σι­α­
θεση σὲ πρῶτο σκαν­δα­λώ­δεις καί προ­κλη­τι­κές ἐ­νέρ­ στι­κές δι­α­τά­ξεις ἀ­πο­λυ­τή­ρι­ο, γιά νά
βαθμό, καὶ ἡ γει­ες μο­να­χῶν, πο­λυ­τε­λῶς καί ἀ­ναρ­ ἐγ­κα­τα­στα­θοῦν σέ ἄλ­λη ἐπαρ­χί­α.
κατάθεσή του μό­στως δι­α­βι­ο­ύν­των, συ­χνά δέ τά Αὐ­τή ἡ ἐ­πι­ει­κής ἀν­τι­με­τώ­πι­ση ἀ­πο­
ὑπῆρξε μία ἀπα- ἐ­πι­σκο­πι­κά καί συ­νο­δι­κά δι­κα­στή­ρι­α δει­κνύ­ε­ται τώ­ρα ὅ­τι ἦ­ταν ἐ­σφαλ­μέ­νη,
ράμιλλη μαρτυ- ἐ­πέ­βα­λαν αὐ­στη­ρές ποι­νές σέ μο­να­ δι­ό­τι ἁ­πλῶς πέ­τα­ξε τό πρό­βλη­μα
ρία τῆς Ὀρθο- χο­ύς καί μο­νά­ζου­σες γιά ἠ­θι­κά καί ἀ­πό τά χέ­ρι­α του καί τό ἔ­στει­λε
δόξου Πίστεως, δι­οι­κη­τι­κά πα­ρα­πτώ­μα­τα.­.. Με­ρι­κοί ἀλ­λοῦ, ἐ­νῶ θά ἔ­πρε­πε νά ἀ­σκή­σει
μὲ παρρησία καὶ μά­λι­στα ἐ­πί­σκο­ποι ἐ­ξε­δί­ω­ξαν ἀ­πό τίς προ­βλε­πό­με­νες ἀ­πό το­ύς ἱ­ε­ρο­ύς
σοφία διατυ- τήν ἐ­παρ­χί­α τους ὁ­λό­κλη­ρες μο­να­ κα­νό­νες ἁρ­μο­δι­ό­τη­τες καί νά ἐ­πι­βά­
πωμένη, ποὺ στι­κές ἀ­δελ­φό­τη­τες, δι­ό­τι ἔ­κρι­ναν ὅ­τι λει τά ἀ­νά­λο­γα κα­νο­νι­κά ἐ­πι­τί­μι­α.
καθήλωσε τοὺς ἡ πα­ρου­σί­α των προ­κα­λεῖ πνευ­μα­ Τίς ἀ­πο­λυ­θεῖ­σες μο­να­χές καί τόν
παράγοντες καὶ τι­κή βλά­βη στό ὀρ­θό­δο­ξο πλή­ρω­μα. Γέ­ροντά τους Δι­ο­νύ­σι­ο δέ­χθη­κε ὁ
τὸ ἀκροατήριο Στήν τε­λευ­τα­ί­α πε­ρί­πτω­ση ἀ­ προ­σφά­τως τό­τε ἐ­κλε­γε­ίς μη­τρο­πο­
τῆς δίκης. νή­κει ἡ γυ­ναι­κε­ί­α ἀ­δελ­φό­τη­τα πού λί­της Φα­να­ρι­ο­φερ­σά­λων Θε­ό­κλη­τος
ἔ­χει ὡς Γέ­ρον­τα-πνευ­μα­τι­κό τόν ἀ­πό Κου­μα­ρι­α­νός, ὁ ὁ­ποῖ­ος, ὡς γνω­στόν,
|

τῆς Ἱ. Μ. Σι­μω­νό­πε­τρας ὁρ­μη­θέν­τα ἐν­τός ὀ­λί­γου, ἐξ αἰ­τί­ας δι­α­δο­θέν­των

16

ἱ­ε­ρο­μό­να­χο Δι­ο­νύ­σι­ο Κα­λαμ­πό­κα, πε­ρί τό πρό­σω­πό του σκαν­δά­λων

προ­κα­λέ­σαν­τα διά τῶν μο­να­χῶν καί με­γά­λης κα­τα­κραυ­γῆς τῶν πι­
του τα­ρα­χές καί στήν Ἐκ­κλη­σί­α Ἱ­ε­ στῶν, ἀ­ναγ­κά­σθη­κε νά πα­ραι­τη­θεῖ

τῆς δι­α­ποι­μάν­σε­ως τῆς Ἱ. Μη­τρο­πό­λε­ως,
ἐ­κλε­γέν­τος στήν συ­νέ­χει­α τοῦ τω­ρι­νοῦ μη­
τρο­πο­λί­του κ. Κυ­ρίλ­λου, κλη­ρο­νο­μή­σαν­τος
ἀ­πό τόν Θε­ό­κλη­το τίς μο­να­στι­κές ἀ­δελ­φό­
τη­τες τοῦ ἱ­ε­ρο­μο­νά­χου Δι­ο­νυ­σί­ου.
δη­μο­σι­ε­ύ­ε­ται ἡ ἐν λό­γῳ φω­το­γρα­φί­α μέ τήν
λε­ζάν­τα: «Μί­α ἡ­γου­μέ­νη καί ἕ­νας ἡ­γο­ύ­με­νος
τῆς Ἑλ­λη­νορ­θο­δό­ξου Ἐκ­κλη­σί­ας τῶν Ἱ­ε­ρο­σο­
λύ­μων μέ τόν Ἅ­γι­ο Πα­τέ­ρα».
ρ­θό­δο­ξο Σω­μα­τε­ῖο πα­ρα­πέμπεται σὲ

Φ ω­το­γρα­φία τοῦ Πά­πα σὲ Ἡμε­ρο­λό­

γι­ο Ἱερᾶς Μο­νῆς.  Ἡ ἐν λό­γῳ λοι­πόν
γυ­ναι­κε­ί­α ἀ­δελ­φό­της, ἐγ­κα­τα­βι­οῦ­σα ἀ­πό
τήν ἐ­πο­χή τοῦ Θε­ο­κλή­του στήν ἱ­στο­ρι­κή
Ἱ­ε­ρά Μο­νή τοῦ Ἁγ. Γε­ωρ­γί­ου «Κα­ρα­ϊ­σκά­κη»,
κοντά στό χω­ριό Μαυ­ρο­μά­τι Καρ­δίτ­σας, ἐ­
νῶ ἡ ἀν­δρι­κή ἐγ­κα­τα­βι­οῖ στήν Ἱ. Μ. Πέ­τρας
Κα­τα­φυ­γί­ου μέ ἡ­γο­ύ­με­νο τόν Δι­ο­νύ­σι­ο, ἐ­
ξέ­δω­σε γιά τό 2008 ἡ­με­ρο­λό­γι­ο ὅ­μοι­ο μέ τά
ἐκ­δι­δό­με­να συ­νή­θως καί δι­α­νε­μό­με­να ἀ­πό
τίς Ἱ. Μο­νές ἡ­με­ρο­λό­γι­α, στό ὀ­πι­σθό­φυλ­λο
τοῦ ὁ­πο­ί­ου τυ­πώ­θη­κε φω­το­γρα­φί­α, πα­ρι­
στῶ­σα πε­ρι­χα­ρεῖς τόν ἱ­ε­ρο­μό­να­χο Δι­ο­νύ­σι­ο
καί τήν πρώ­ην ἡ­γου­μέ­νη Δι­ο­δώ­ρα (γερ­μα­νί­δα
τήν κα­τα­γω­γή) νά συ­νο­μι­λοῦν μέ τόν πά­
πα Βε­νέ­δι­κτο. Ἡ φω­το­γρα­φί­α μά­λι­στα αὐ­τή
Ο Δίκη.  Ἡ διά τοῦ ἡ­με­ρο­λο­γί­ου δη­μο­σί­ευ­
ση καί δι­α­νο­μή τῆς φω­το­γρα­φί­ας τοῦ πά­πα
ἀ­πό «ὀρ­θό­δο­ξο» μο­να­στή­ρι προ­κά­λε­σε εὔ­
λο­γο σκαν­δα­λι­σμό με­τα­ξύ τῶν Ὀρ­θο­δό­ξων
πι­στῶν τῆς Καρ­δίτ­σας καί τῆς πε­ρι­ο­χῆς. Τόν
σκαν­δα­λι­σμό καί τήν ἀν­τί­στα­ση ἀ­νέ­λα­βε
νά ἐκ­φρά­σει μέ ἐ­λεγ­κτι­κό δη­μο­σί­ευ­μα στόν
το­πι­κό τύ­πο τό ἀ­πό πολ­λῶν δε­κα­ε­τι­ῶν
δρα­στη­ρι­ο­ποι­ο­ύ­με­νο ἐ­κεῖ σω­μα­τεῖ­ο μέ τήν
ὀ­νο­μα­σί­α «Σύλ­λο­γος Δι­ορ­θο­δό­ξου Ἱ­ε­ρα­πο­
στο­λῆς Καρ­δίτ­σας “Οἱ Δώ­δε­κα Ἀ­πό­στο­λοι”».
Τό ἐν λό­γῳ σω­μα­τεῖ­ο ἱ­δρύ­θη­κε ἀ­πό τόν
ἀ­ε­ί­μνη­στο μη­τρο­πο­λί­τη Κων­σταν­τῖ­νο Σα­
κελ­λα­ρό­που­λο, προ­σέ­φε­ρε καί προ­σφέ­ρει
ἀ­δι­ά­κο­πα ση­μαν­τι­κή βο­ή­θει­α στήν Ὀρ­θό­δο­ξη
Ἱ­ε­ρα­πο­στο­λή ἀ­νά τόν κό­σμο, καί ἀ­πο­τε­λεῖ

Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

χρη­σι­μο­ποι­εῖ­ται προ­πα­γαν­δι­στι­κά ὑ­πέρ τοῦ ση­μαν­τι­κό πνευ­μα­τι­κό ἐρ­γα­στή­ρι­ο καί πα­
πά­πα ἀ­πό το­ύς κύ­κλους τοῦ Βα­τι­κα­νοῦ. ρά­γον­τα χρι­στι­α­νι­κῆς παι­δε­ί­ας καί ἀ­φυ­
Σέ ἐκ­δο­θέν βι­βλί­ο τοῦ καρ­δι­να­λί­ου M­e­i­s­n­er πνί­σε­ως, ἐ­σω­τε­ρι­κῆς δη­λα­δή Ἱ­ε­ρα­πο­στο­λῆς,

Τὸ ἔργο τῶν ὀρθοδόξων Ἀγωνιστῶν ποὺ καταδικάστηκαν

28 Χ ρονια Συνεχους Π ορειας με Κ αταθεση Ε μπρακτης Α γαπης
και Ζ ωντανης Χ ριστιανικης Μ αρτυριας

• Φιλοξενοῦμε ἄκρως διαφωτιστική, γιὰ τὸ πλούσιο καὶ πολυσχιδὲς ἱεραποστολικὸ

ἔργο της, ἀνακοίνωση τῆς Ὀρθοδόξου Ἐξωτερικῆς Ἱεραποστολῆς Καρδίτσης, τῆς
ὁποίας τὸ 7μελὲς Δ.Σ. καταδικάσθηκε, σὲ πρῶτο βαθμὸ, σὲ 8μηνη φυλάκιση,
διότι «τόλμησε» νὰ ἐλέγξει ὀρθόδοξες μοναχὲς ποὺ διατηροῦν πνευματικὲς
σχέσεις μὲ τὸν Πάπα, κατόπιν προσφυγῆς τους στὰ κοσμικὰ δικαστήρια!  Ἔτσι
συμπεριφέρεται ὁ ἐκκοσμικευμένος μοναχισμὸς πρὸς χριστιανοὺς ἀγωνιστὲς μὲ
ὑψηλὸ Ὀρθόδοξο φρόνημα καὶ καρποφόρο εὐαγγελικὸ ἔργο.
ὲ ὅ­λα αὐ­τὰ τὰ χρό­νι­α, μὲ τὴ βο­ή­θει­α τοῦ Ἁ­γί­ου Τρι­α­δι­κοῦ μας Θε­οῦ, ἡ Ἱ­ε­ρα­πο­
Σ στο­λὴ «ἔν­δυ­σε πέ­νη­τες καὶ γυ­μνούς, χόρ­τα­σε πει­να­σμέ­νους, θλιμ­μέ­νους πα­ρη­
|

γό­ρη­σε, ἀρ­ρώ­στους ἐ­πι­σκέ­φθη­κε» καὶ δι­έ­δω­σε τὶς ἀ­λή­θει­ες καὶ τὶς ἀρ­χὲς τῆς
17

Ὀρ­θο­δό­ξου χρι­στι­α­νι­κῆς πί­στης μας. • Ἱ­δρυ­τής της ὁ ἀ­δί­κως ἐκ­θρο­νι­σθεὶς καὶ δι­ω­χθεὶς
ἀ­εί­μνη­στος Μη­τρο­πο­λί­της Θεσ­σα­λι­ώ­τι­δος καὶ Φα­να­ρι­ο­φερ­σά­λων κυ­ρὸς Κων­σταν­ 
 στήν πό­λη τῆς Καρ­δίτ­σας. Στήν δι­ο­ί­κη­σή
του συμ­με­τέ­χουν ἐ­γνω­σμέ­νου ἤ­θους καί ὑ­
πο­λή­ψε­ως πο­λί­τες τῆς Καρ­δίτ­σας, ἄν­δρες
καί γυ­ναῖ­κες, μὲ πρό­ε­δρο τόν δρα­στή­ρι­ο καί
ὑ­ψη­λοῦ μορ­φω­τι­κοῦ ἐ­πι­πέ­δου ὑ­πο­στρά­τη­γο
ἐ.ἀ. κ. Δημ. Κα­λι­αν­τζῆ.
Τό ἐ­λεγ­κτι­κό αὐ­τό δη­μο­σί­ευ­μα ἐ­ναν­τί­ον
τῶν μο­να­ζου­σῶν γιά τήν φι­λο­πα­πι­κή τους
ἐ­νέρ­γει­α, συγ­κρι­νό­με­νο μέ κυ­κλο­φο­ρο­ύ­με­να
ἀ­νά­λο­γα δη­μο­σι­ε­ύ­μα­τα ἐ­ναν­τί­ον ὑ­ψη­λο­
βάθ­μων κλη­ρι­κῶν γιά τά φι­λο­πα­πι­κά τους
ἀ­νο­ίγ­μα­τα, εἶ­ναι πο­λύ εὐ­γε­νι­κό καί ἤ­πι­ο.
Στόν ὁ­ποι­ον­δή­πο­τε ἀ­να­γνώ­στη δέν ἀ­φή­νει
τήν πα­ρα­μι­κρή ὑ­πό­νοι­α ὅ­τι ὑ­βρί­ζει καί συ­
κο­φαν­τεῖ τίς μο­να­χές, ἀ­φοῦ ἀ­πο­φε­ύ­γει το­ύς
χα­ρα­κτη­ρι­σμο­ύς καί ἀ­να­φέ­ρε­ται σέ ἀ­λη­θι­νά
γε­γο­νό­τα. Πα­ρά ταῦ­τα ἡ εἰ­κο­νι­ζό­με­νη με­τά
τοῦ πά­πα μο­να­χή Δι­ο­δώ­ρα καί ἡ ἡ­γου­μέ­νη
τῆς Ἱ. Μο­νῆς Ἁ­γί­ου Γε­ωρ­γί­ου «Κα­ρα­ϊ­σκά­κη»
μο­να­χή Μα­ρι­άμ ὑ­πέ­βα­λαν μή­νυ­ση γιά ἐ­ξύ­
βρι­ση καί συ­κο­φαν­τι­κή δυ­σφή­μη­ση ἐ­ναν­τί­ον
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
σο­λύ­μων ἱ­ε­ρο­μό­να­χο Εἰ­ρη­ναῖ­ο. Δυ­στυ­χῶς τό
Τρι­με­λές Πλη­μμε­λει­ο­δι­κεῖ­ο τῆς πό­λε­ως, πα­ρά
τά προ­βλη­θέν­τα ἀ­πό τόν συ­νή­γο­ρο καί το­ύς
μάρ­τυ­ρες ὑ­πε­ρα­σπί­σε­ως ἀ­πο­δει­κτι­κά στοι­
χεῖ­α πε­ρί τοῦ ὅ­τι που­θε­νά στό δη­μο­σί­ευ­μα
δέν ὑ­πάρ­χει οὔ­τε ἐ­ξύ­βρι­ση οὔ­τε συ­κο­φαν­τί­α,
οὔ­τε ὑ­πῆρ­χε πρό­θε­ση ἀ­νά­λο­γη, ἀλ­λά μό­
νο δι­ά­θε­ση ὑ­πο­στη­ρί­ξε­ως τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας,
ἐ­πέ­βα­λε σέ ὅ­λα τά μέ­λη τοῦ Δι­οι­κη­τι­κοῦ
Συμ­βου­λί­ου ποι­νή φυ­λα­κί­σε­ως ὀ­κτώ (8) μη­
νῶν μέ τρι­ε­τῆ ἀ­να­στο­λή, στίς 19 Ἰ­α­νου­α­ρί­ου,
ἡ­μέ­ρα μνή­μης τοῦ Ἁγ. Μάρ­κου Εὐ­γε­νι­κοῦ.
Ἡ δι­κα­στι­κή ἀ­πό­φα­ση νο­μι­κά εἶ­ναι δι­
ά­τρη­τη καί ἀ­θε­με­λί­ω­τη, γι΄ αὐ­τό καί ἀ­σκή­
θη­κε ἔ­φε­ση. Ἐλ­πί­ζου­με νά ἀ­πο­δει­χθεῖ ὅ­τι ἡ
Δι­και­ο­σύ­νη ἔ­χει μά­τι­α ὀρ­θά­νοι­κτα καί δέν
πα­ρι­στά­νει τήν τυ­φλή, εἴ­τε λό­γῳ ἄ­νω­θεν
ἐν­το­λῶν ἤ ἄλ­λων προ­σω­πι­κῶν καί ἐ­παγ­
γελ­μα­τι­κῶν κι­νή­τρων.
ν­τι­ευ­αγ­γε­λι­κὴ-Ἀν­τι­μο­να­στι­κὴ Συμ­πε­
Α ρι­φο­ρά.  Εκ­κλη­σι­α­στι­κά ἐ­κτι­μοῦ­με ὅ­τι

τῶν με­λῶν τοῦ Δι­οι­κη­τι­κοῦ Συμ­βου­λί­ου τοῦ ἡ ἐ­νέρ­γει­α αὐ­τή τῶν φι­λο­πα­πι­κῶν μο­να­χῶν
Συλ­λό­γου, μέ βα­σι­κό μάρ­τυ­ρα κα­τη­γο­ρί­ας δέν ἔ­χει καμ­μί­α σχέ­ση, εἶ­ναι παν­τε­λῶς ξέ­νη
τόν κα­θαι­ρε­θέν­τα ἀ­πό τό Πα­τρι­αρ­χεῖ­ο Ἱ­ε­ρο­ καί ἀν­τί­θε­τη πρός τήν κα­τά κό­σμο νέ­κρω­ση,

τῖ­νος, ὁ ὁ­ποῖ­ος ἔ­φυ­γε ἀ­πὸ τὴ γή­ι­νη μα­ται­ό­τη­τα μὲ ἄ­δει­ες τσέ­πες καὶ βρί­σκε­ται τώ­ρα
στὴν οὐ­ρά­νι­α μα­κα­ρι­ό­τη­τα μὲ τὶς πνευ­μα­τι­κές του ἀ­πο­σκευ­ὲς γε­μά­τες ἀ­πὸ ἀ­ρε­τές.
• Πολ­λοὶ συ­νάν­θρω­ποί μας πέ­ρα­σαν, ἀ­γω­νί­σθη­καν τὸν κα­λὸν ἀ­γῶ­να, πό­νε­σαν γι­ὰ
τὸ συ­νάν­θρω­πο, ὁ­μο­λό­γη­σαν δη­μό­σι­α τὰ πι­στεύ­μα­τά τους καὶ ἔ­φυ­γαν. Βρί­σκον­ται
στὰ χέ­ρι­α τοῦ Δι­και­ο­κρί­του Θε­οῦ καὶ ἀ­να­μέ­νουν τὴ δί­και­η καὶ τε­λι­κὴ κρί­ση. Σ’ ὅ­λους
αὐ­τούς, ποὺ κα­τὰ και­ροὺς ἐ­μεῖς οἱ ζῶν­τες τοὺς ἐν­θυ­μού­μα­στε στὰ ἱ­ε­ρὰ μνη­μό­συ­να
ποὺ ἔ­χου­με τε­λέ­σει στὴ μνή­μη τους, ὑ­πο­κλι­νό­μα­στε μὲ εὐ­λά­βει­α καὶ προ­σευ­χό­μα­στε
οἱ ψυ­χές τους «ἐν ἀ­γα­θοῖς αὐ­λι­σθή­σον­ται» καὶ «τὸ μνη­μό­συ­νον αὐ­τῶν εἰς γε­νε­ὰν
καὶ γε­νε­ά». • Στὰ χρό­νι­α αὐ­τὰ ἔ­γι­ναν πολ­λὰ καὶ θαυ­μα­στά. Ἀ­δι­ά­ψευ­στοι μάρ­τυ­ρες
τὰ πολ­λὰ γράμ­μα­τα, οἱ φω­το­γρα­φί­ες, τὰ δη­μο­σι­εύ­μα­τα τῶν ἐ­φη­με­ρί­δων, οἱ ἔ­παι­νοι,
ποὺ βρί­σκον­ται στι­βαγ­μέ­να στὸ ἀρ­χεῖ­ο, τὸ ὁ­ποῖ­ο πε­ρι­μέ­νει τὸν αὐ­ρι­α­νὸ ἐ­ρευ­νη­τὴ γι­ὰ
νὰ δι­ε­ρευ­νή­σει καὶ νὰ κα­τα­γρά­ψει λε­πτο­με­ρῶς αὐ­τὸ τὸ πο­λυ­ποί­κι­λο ἔρ­γο, ποὺ εἶ­ναι
θε­ο­φι­λὲς καὶ θε­ο­τί­μη­το. • Ἡ κ. Ἑ­λέ­νη Καν­ταρ­τζῆ, ἡ ὁ­ποί­α βρί­σκε­ται πάν­το­τε πρώ­τη
στὴ δι­α­κο­νί­α τῆς ἀ­γά­πης καὶ τῆς προ­σφο­ρᾶς, ἐ­πι­χεί­ρη­σε καὶ ἔ­γρα­ψε σὲ ἕ­να βι­βλί­ο
|

της, ποὺ τὸ ἐ­πι­με­λή­θη­κε ἡ ἴ­δι­α, πε­πραγ­μέ­να τῆς Ἐ­ξω­τε­ρι­κῆς Ἱ­ε­ρα­πο­στο­λῆς. Ἔ­γρα­ψε,

18

ὅ­σα ἡ ἴ­δι­α ἔ­χει στὴ θύ­μη­σή της δί­χως νὰ ἐ­ρευ­νή­σει ἐ­πι­στα­μέ­νως τὸ πλού­σι­ο ἀρ­χει­α­κὸ
ὑ­λι­κό. Ἔ­γρα­ψε λί­γα ἀ­πὸ με­τρι­ο­φρο­σύ­νη. Τὰ πολ­λὰ τὰ ἔ­χει κα­τα­γρά­ψει ὁ Θε­ὸς στὶς 

τήν ἀ­πά­θει­α, τήν ἀ­πο­τα­γή, τήν ξε­νι­τε­ί­α, τήν
πρός τόν πλη­σί­ον ἀ­γά­πη, ἀ­κό­μη καί πρός
το­ύς ἐ­χθρο­ύς καί το­ύς ἀ­δι­κοῦν­τες, τήν τα­
πε­ί­νω­ση, τήν αὐ­το­μεμ­ψί­α, τήν πρός το­ύς
ὑ­βρί­ζον­τες καί δι­ώ­κον­τες εὐ­λο­γη­τι­κή στά­ση
—«λοι­δο­ρο­ύ­με­νοι εὐ­λο­γοῦ­μεν, δι­ω­κό­με­νοι ἀ­
νε­χό­με­θα» (Α´ Κορ. 4, 12)­—, ὅ­ταν μά­λι­στα ὁ
Ἀ­πό­στο­λος Παῦ­λος συ­νι­στᾶ σέ ὅ­λους το­ύς
Χρι­στι­α­νο­ύς νά ἀ­πο­φε­ύ­γουν τήν προ­σφυ­
γή σέ κο­σμι­κά δι­κα­στή­ρι­α: «Τολ­μᾶ τις ὑ­μῶν,
πρᾶγ­μα ἔ­χων πρός τόν ἕ­τε­ρον, κρί­νε­σθαι ἐ­πί
τῶν ἀ­δί­κων καί οὐ­χί ἐ­πί τῶν ἁ­γί­ων;­». Ἀ­πο­
τε­λεῖ πνευ­μα­τι­κή πτώ­ση καί ἧτ­τα καί μό­νο
τό ὅ­τι οἱ Χρι­στι­α­νοί, πο­λύ πε­ρισ­σό­τε­ρο οἱ
τήν τε­λει­ό­τη­τα ἐ­πι­δι­ώ­κον­τες μο­να­χοί, ἔ­χουν
με­τα­ξύ τους δι­κα­στι­κές δι­α­φο­ρές. Ἔ­πρε­πε
νά προ­τι­μοῦν οἱ Χρι­στι­α­νοί νά ἀ­δι­κοῦν­ται:
«Ἤ­δη μέν οὖν ὅ­λως ἥτ­τη­μα ἐν ὑ­μῖν ἐ­στιν
ὅ­τι κρί­μα­τα ἔ­χε­τε μεθ’ ἑ­αυ­τῶν. Δι­α­τί οὐ­χί
μᾶλ­λον ἀ­δι­κεῖ­σθε; Δι­α­τί οὐ­χί μᾶλ­λον ἀ­πο­
στε­ρεῖ­σθε;» (Α´ Κορ. 6, 1-7). ῾Υ­πεν­θυ­μί­ζου­με τό
Χρυ­σο­στό­μου «Ὅ­τι τόν ἑ­αυ­τόν μή ἀ­δι­κοῦν­τα
οὐ­δε­ίς πα­ρα­βλά­ψαι δύ­να­ται».
Εἶ­ναι πνευ­μα­τι­κά λυ­πη­ρό νά σκέ­πτε­ται
κα­νε­ίς ὅ­τι πολ­λοί ὅ­σι­οι καί ἅ­γι­οι ἔ­κα­ναν τό
πᾶν γιά νά βγά­λουν ἀ­πό τίς φυ­λα­κές, νά
ἀ­πο­φυ­λα­κί­σουν κα­τα­κρι­θέν­τες συ­ναν­θρώ­
πους, νά μποῦν ἀ­κό­μη καί στή θέ­ση κα­τα­
δί­κων με­ρι­κοί, ἐν­θυ­μο­ύ­με­νοι αὐ­τό πού εἶ­πε
ὁ Κύ­ρι­ος στήν γνω­στή πε­ρι­κο­πή, γιά τήν
μέλ­λου­σα κρί­ση, δη­λα­δή τό «ἐν φυ­λα­κῇ ἤ­μην
καί ἤλ­θε­τε πρός με» (Ματθ. 25, 37), τό ὁ­ποῖ­ο
καί σή­με­ρα ποι­μαν­τι­κά ἡ Ἐκ­κλη­σί­α τη­ρεῖ μέ
ἀ­ξι­έ­παι­νη δρά­ση πολ­λῶν κλη­ρι­κῶν πού ἀ­
πο­φυ­λα­κί­ζουν κρα­του­μέ­νους, ἐ­νῶ ση­με­ρι­νές
«ὀρ­θό­δο­ξες» μο­να­χές καί μο­να­χοί στέλ­νουν
ἀ­δελ­φο­ύς ὁ­μο­πί­στους στίς φυ­λα­κές, ἐ­πει­δή
ἐ­θί­γη ὁ ἐ­γω­ϊ­σμός τους ἀ­πό τόν ἀ­σκη­θέν­τα
ἐ­πι­ει­κῆ ἔ­λεγ­χο. Δέν σκέ­πτον­ται τήν ἀ­πό­φα­
ση τοῦ Κυ­ρί­ου γιά ὅ­σους δέν ἐ­πι­σκέ­πτον­ται
το­ύς φυ­λα­κι­σμέ­νους, πού θά εἶ­ναι γι’ αὐ­τές
αὐ­στη­ρό­τε­ρη, γι­α­τί προ­κα­λοῦν οἱ ἴ­δι­ες τήν

Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

ἀρ­χαι­ο­ελ­λη­νι­κό: «Εἰ ἀ­ναγ­καῖ­ον εἴ­η ἀ­δι­κεῖν ἤ φυ­λά­κι­ση; «Πο­ρε­ύ­ε­σθε ἀπ’ ἐ­μοῦ οἱ κα­τα­ρα­
ἀ­δι­κεῖ­σθαι ἑ­λο­ί­μην ἀ­δι­κεῖ­σθαι μᾶλ­λον ἤ ἀ­δι­ μέ­νοι εἰς τό πῦρ τό αἰ­ώ­νι­ον, τό ἡ­τοι­μασμέ­νον
κεῖν» καί τό σχε­τι­κό ἔρ­γο τοῦ Ἁ­γί­ου Ἰ­ω­άν­νου τῷ Δι­α­βό­λῳ καί τοῖς ἀγ­γέ­λοις αὐ­τοῦ· ἐ­πε­ί­-

 δέλ­ τους τοῦ οὐ­ρα­νοῦ, στὸ βι­λί­ο τῆς ζω­ῆς. • Πάν­τως, ἐ­πι­γραμ­μα­τι­κὰ τὸ ἐ­πι­τε­λε­σθὲν
Ἱ­ε­ρα­πο­στο­λι­κὸ ἔρ­γο τῆς 28ετίας ἔ­χει ὡς ἐ­ξῇς: • 500 τό­νοι εἴ­δη ἔν­δυ­σης, ὑ­πό­δυ­σης
καὶ κλι­νο­στρω­μνῆς συγ­κεν­τρώ­θη­καν, ἐ­δῶ στὴν Καρ­δίτ­σα ἀ­πὸ τοὺς Χρι­στι­α­νούς μας,
καὶ δι­α­νε­μή­θη­καν σὲ ἀ­να­ξι­ο­πα­θοῦν­τες συ­ναν­θρώ­πους μας, ὅ­που γῆς. • 100 τό­νοι
μὲ τρό­φι­μα χόρ­τα­σαν πει­να­σμέ­νους. • Φάρ­μα­κα ἀ­γο­ρά­στη­καν σὲ με­γά­λες πο­σό­
τη­τες καὶ δό­θη­καν σὲ νο­σο­κο­μεῖ­α καὶ σὲ ἀρ­ρώ­στους. • Ση­μαν­τι­κὰ χρη­μα­τι­κὰ πο­σὰ
ὕ­ψους 150 ἑ­κα­τομ­μυ­ρί­ων, τὰ ὁ­ποῖ­α συγ­κεν­τρώ­θη­καν ἀ­πὸ εἰ­σφο­ρὲς συμ­πο­λι­τῶν μας,
δι­α­τέ­θη­καν ὡς οἰ­κο­νο­μι­κὴ ἐ­νί­σχυ­ση σὲ φτω­χούς, σὲ χῆ­ρες, σὲ φυ­λα­κι­σμέ­νους γι­ὰ
τὴν ἀ­πο­φυ­λά­κι­σή τους, σὲ πυ­ρο­πα­θεῖς, πλημ­μυ­ρο­πα­θεῖς καὶ σει­σμο­πα­θεῖς. • Τὴν
ἁ­πλο­χε­ρι­ὰ τῆς ἀ­γά­πης βί­ω­σαν συ­νάν­θρω­ποι μας, τῆς πό­λης τῆς Καρ­δίτ­σας, τῆς
Ἀρ­γι­θέ­ας, τῶν Σο­φά­δων καὶ τῆς Με­τα­μόρ­φω­σης. • Τὰ δέ­μα­τα τῆς ἀ­γά­πης ἀ­πὸ τὴν
πό­λη μας ἔφ­τα­σαν καὶ σὲ ἄλ­λους τό­πους τοῦ ἐ­ξω­τε­ρι­κοῦ. Εὐ­γνω­μό­νως μᾶς ἔ­χουν
εὐ­χα­ρι­στή­σει ἐγ­γρά­φως οἱ φί­λοι μας ἀ­πὸ τὶς χῶ­ρες Κεν­τρι­κὴ Ἀ­φρι­κή, Κο­λου­έ­ζι, Κογ­
κό, Οὐγ­κάν­τα, Μα­δα­γα­σκά­ρη, Κέ­νυ­α, Ἰν­δί­ες, Ἀλ­βα­νί­α, Βό­ρει­ο Ἤ­πει­ρο, Σερ­βί­α, Βοσ­νί­α,
|

Βουλ­γα­ρί­α, Τουρ­κί­α, Μολ­δα­βί­α, Οὐ­κρα­νί­α καὶ Πα­λαι­στί­νη. • Πέ­ραν αὐ­τῆς τῆς ὑ­λι­κῆς
19

βο­ή­θει­ας, ποὺ ἐν­τάσ­σε­ται στὰ πλαί­σι­α ὑ­λο­ποί­η­σης τῆς εὐ­αγ­γε­λι­κῆς ἐν­το­λῆς τῆς
Ἀ­γά­πης, πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε καὶ ἡ ἐν­το­λὴ τοῦ Χρι­στοῦ: «πο­ρευ­θέν­τες μα­θη­τεύ­σα­τε 
 να­σα γάρ.­.. ἀ­σθε­νής καί ἐν φυ­λα­κῇ καί οὐκ
ἐ­πε­σκέ­ψα­σθέ με» (Ματθ. 25, 41-44).
ε­ταλ­λαγ­μένος Μο­να­χι­σμός. Ὁ ἐκ­
Μ προ­σω­πο­ύ­με­νος ἀ­πό τίς μη­νύ­τρι­ες
μο­νά­ζου­σες Μο­να­χι­σμός, πού κα­τε­δί­κα­σαν
σέ φυ­λά­κι­ση το­ύς πι­στο­ύς τῆς Καρ­δίτ­σας
δέν ἔ­χει σχέ­ση οὔ­τε μέ τό Εὐ­αγ­γέ­λι­ο οὔ­τε
μέ τή δι­δα­σκα­λί­α καί ζωή τῶν ἁ­γί­ων, ὁ­σί­ων
καί ἀ­σκη­τῶν. Που­θε­νά στά Γε­ρον­τι­κά δέν
βρί­σκει κα­νε­ίς πα­ρό­μοι­α συμ­πε­ρι­φο­ρά. Δέν
ἀ­νή­κει στήν Ὀρ­θό­δο­ξη Πα­τε­ρι­κή παι­δα­γω­γι­
κή θε­ρα­πευ­τι­κή, ἀλ­λά στήν πα­πι­κή δι­κα­νι­κή
ἀν­τί­λη­ψη τῆς τι­μω­ρί­ας γιά τήν ἱ­κα­νο­πο­ί­η­ση
τῆς θε­ί­ας δι­και­ο­σύ­νης. Δέν εἶ­ναι ὀρ­θό­δο­ξος
ἀλ­λά με­ταλ­λαγ­μέ­νος κο­σμι­κός Μο­να­χι­σμός.
Ἀ­κό­μη καί ἄν τό δη­μο­σί­ευ­μα ἦ­ταν ἄ­δι­κο καί
ὑ­βρι­στι­κό, ἐ­κτός τοῦ ὅ­τι ἡ ἀ­δι­κί­α θά ἐ­λο­γί­ζε­
το ἀ­πό τό Θεό εἰς ἔ­παι­νον, καί βρα­βεῖ­ο καί
μα­κα­ρι­ό­τη­τα, ἐ­δί­δε­το ἡ εὐ­και­ρί­α στίς μο­να­χές
νά δι­δά­ξουν στο­ύς πι­στο­ύς τήν ἀ­νο­χή, τήν
ἀ­γά­πη, τήν μα­κρο­θυ­μί­α, τήν συγ­χώ­ρη­ση, τήν
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
λα­ϊ­κοῖς μο­να­χοί». Τώ­ρα ἔ­γι­ναν σκό­τος, πρός
με­γά­λη χα­ρά τοῦ ἀρ­χη­γοῦ τοῦ σκό­τους.
χέδι­ον Τρο­μο­κρα­τή­σε­ως τῶν Ὀρ­θο­
Σ δό­ξων.  Δέν ὑ­πάρ­χει λοι­πόν κα­νέ­να
πνευ­μα­τι­κό κρι­τή­ρι­ο καί κί­νη­τρο γιά τήν δι­
κα­στι­κή αὐ­τή ἐ­πι­δρο­μή τῶν μο­να­χῶν. Πολ­λοί
κρί­νουν ὅ­τι ἀ­πο­τε­λεῖ σχε­δι­α­σμέ­νη ἐ­νέρ­γει­α
γιά τήν κα­τα­τρο­μο­κρά­τη­ση τῶν πα­ρα­δο­σι­
α­κῶν Ὀρ­θο­δό­ξων πι­στῶν, πού ἀ­γω­νί­ζον­ται
ἐ­ναν­τί­ον τῶν φι­λο­πα­πι­κῶν ἀ­νοιγ­μά­των
καί τῆς πα­ναι­ρέ­σε­ως τοῦ Οἰ­κου­με­νι­σμοῦ.
Ἐ­πι­δι­ώ­κουν νά κλε­ί­σουν τά στό­μα­τα ὅ­σων
ὁ­μι­λοῦν ἐ­ναν­τί­ον τοῦ πά­πα καί ἐ­ναν­τί­ον
φι­λο­πα­πι­κῶν κλη­ρι­κῶν καί μο­να­χῶν. Σέ
ἐκ­κλη­σι­α­στι­κό ἐ­πί­πε­δο εἶ­ναι δυ­σκο­λώ­τε­ρο
νά ἐ­πι­βλη­θοῦν ποι­νές, δι­ό­τι ἐ­κτός τοῦ ὅ­τι
οἱ Ἱ­ε­ροί Κα­νό­νες καί σύ­νο­λη ἡ πα­τε­ρι­κή Πα­
ρά­δο­ση καί πρά­ξη τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας εἶ­ναι μέ
τό μέ­ρος τῶν ἀν­τι­πα­πι­κῶν καί ἀν­τι­οι­κου­
με­νι­στῶν, ἡ πι­θα­νή τι­μω­ρί­α ἀ­γω­νι­στῶν, καί
μά­λι­στα ἐ­πω­νύ­μων, θά φέ­ρει τά ἀν­τί­θε­τα

τα­πε­ί­νω­ση, νά γί­νουν φῶς γιά το­ύς λα­ϊ­κο­ύς, ἀ­πο­τε­λέ­σμα­τα· θά ἡ­ρω­ο­ποι­ή­σει το­ύς δι­ω­
ὅ­πως το­ύς θέ­λει ὁ Ἅ­γι­ος Ἰ­ω­άν­νης τῆς Κλί­ κο­μέ­νους, θά προ­κα­λέ­σει τήν πρός αὐ­το­ύς
μα­κος: «Φῶς μέν μο­να­χοῖς Ἄγ­γε­λοι, φῶς δέ συμ­πά­θει­α καί συ­σπε­ί­ρω­ση καί θά ἐ­νι­σχύ­σει

πάν­τα τὰ ἔ­θνη». Ὡς ἐκ τού­του, ἐ­νι­σχύ­θη­καν οἰ­κο­νο­μι­κὰ οἱ   Ἕλ­λη­νες Ὀρ­θό­δο­ξοι Ἱ­ε­

ρα­πό­στο­λοι γι­ὰ τὴν ἀ­νέ­γερ­ση Ἱ­ε­ρῶν Να­ῶν καὶ ἐκ­παι­δευ­τη­ρί­ων. • Δό­θη­καν δι­α­κό­σι­ες
(200) ἱ­ε­ρα­τι­κὲς στο­λὲς σὲ νε­ο­φώ­τι­στους Ἱ­ε­ρεῖς. • Ἀ­γο­ρά­στη­καν χί­λι­οι (1000) χι­τῶ­νες
γι­ὰ τὶς ἀ­νάγ­κες τῶν νε­ο­βα­πτι­ζο­μέ­νων συ­ναν­θρώ­πων μας. • Δό­θη­καν πεν­τα­κό­σι­α
(500) νυ­φι­κὰ γι­ὰ τὰ νέ­α ζευ­γά­ρι­α. • Δό­θη­καν χί­λι­ες (1000) βέ­ρες γι­ὰ τὶς ἀ­νάγ­κες
τοῦ Μυ­στη­ρί­ου τοῦ Γά­μου. • Στάλ­θη­καν δέ­κα χι­λι­ά­δες (10.000) σταυ­ροὶ γι­ὰ τὰ νε­ο­
βα­πτι­σμέ­να παι­δι­ὰ τῆς Ἀ­φρι­κῆς. • Ἀ­γο­ρά­στη­κε ἕ­να φω­το­τυ­πι­κὸ μη­χά­νη­μα γι­ὰ τὴν
ἐ­κτύ­πω­ση ἱ­ε­ρῶν εἰ­κό­νων καὶ φυλ­λα­δί­ων μὲ προ­σευ­χές. • Ἐ­ξο­πλί­στη­καν ἱ­ε­ροὶ να­οὶ μὲ
ἱ­ε­ρὲς εἰ­κό­νες, ἱ­ε­ρὰ σκεύ­η καὶ βι­βλί­α χρι­στι­α­νι­κοῦ πε­ρι­ε­χο­μέ­νου. • Δό­θη­καν χρή­μα­τα
γι­ὰ τὴν κά­λυ­ψη τοῦ ἀν­τι­αι­ρε­τι­κοῦ ἀ­γῶ­να κα­τὰ τῆς μα­γεί­ας καὶ τοῦ σα­τα­νι­σμοῦ,
ποὺ εἶ­ναι εὐ­ρέ­ως δι­α­δε­δο­μέ­να στὶς χῶ­ρες τῆς Ἀ­φρι­κῆς. • Πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­καν δι­α-­
κό­σι­ες (200) βα­πτί­σεις ἀλ­λο­δό­ξων καὶ ἑ­τε­ρο­δό­ξων στὴν Κέ­νυ­α, στὴν Ἀλ­βα­νί­α, στὴ
Σερ­βί­α καὶ στὴν Ἰν­δί­α. • Γι­ὰ ὅ­λο αὐ­τὸ τὸ ἔρ­γο ποὺ ἔ­χει ἐ­πι­τε­λε­στεῖ ἀ­πὸ χρέ­ος ἱ­ε­ρὸ
καὶ μό­νο, ἡ Ἱ­ε­ρα­πο­στο­λὴ δέχ­τη­κε καὶ κα­τέ­χει πολ­λὲς εὐ­χα­ρι­στή­ρι­ες ἐ­πι­στο­λές, ἐ­παί­
|

νους, βρα­βεῖ­α καὶ τι­μη­τι­κὰ δι­πλώ­μα­τα, ὅ­λα αὐ­τὰ τὰ κρα­τά­με γι­ὰ νὰ μᾶς θυ­μί­ζουν
20

τὰ λό­γι­α τοῦ Κ. Πα­λα­μᾶ: «Χρω­στά­με σ’ ὅ­σους ἦρ­θαν, πέ­ρα­σαν καὶ θὰ ’ρ­θοῦ­νε». •

Ἀ­πὸ ὅ­λα αὐ­τὰ κρα­τά­με καὶ ὡς πο­λύ­τι­μη πα­ρα­κα­τα­θή­κη τὴν ἀ­πέ­ριτ­τη Ἀρ­χι­ε­ρα­τι­κὴ 

τό Ὀρ­θό­δο­ξο στρα­τό­πε­δο. Οἱ δι­ωγ­μοί πάν­
το­τε φέρ­νουν τά ἀν­τί­θε­τα ἀ­πο­τε­λέ­σμα­τα.
Γι’ αὐ­τό καί ἡ Ἱ­ε­ραρ­χί­α τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς
Ἑλ­λά­δος στή συ­νέ­λευ­σή της τοῦ πα­ρελ­
θόν­τος Ὀ­κτω­βρί­ου, ὀρ­θῶς ποι­οῦ­σα στήν
συγ­κε­κρι­μέ­νη πε­ρί­πτω­ση, ἀλ­λά μή ὀρ­θῶς
ἀν­τι­με­τω­πί­ζου­σα τόν φι­λο­πα­πι­σμό καί τόν
Οἰ­κου­με­νι­σμό, πλήν ἐ­λα­χί­στων ἱ­ε­ραρ­χῶν,
ἀ­πέ­φυ­γε νά ἱ­κα­νο­ποι­ή­σει τό αἴ­τη­μα τοῦ
Οἰ­κου­με­νι­κοῦ Πα­τρι­άρ­χου καί νά ἐ­πι­βά­λει
ποι­νές σέ ὅ­σους συ­νέ­τα­ξαν καί ὑ­πέ­γρα­ψαν
τήν «Ὁ­μο­λο­γί­α πί­στε­ως κα­τά τοῦ Οἰ­κου­με­
νι­σμοῦ», πού ἀ­πο­τε­λεῖ πλέ­ον λυ­δί­α λί­θο γιά
τήν δο­κι­μα­σί­α τῶν γνη­σί­ων ἀ­πό το­ύς κα­τ’
ὄ­νο­μα μό­νον Ὀρ­θο­δό­ξους. Γιά τόν λό­γο αὐ­τό
οἱ ἄ­νω­θεν σχε­δι­α­σταί τῆς πλή­ρους ὑ­πο­
δου­λώ­σε­ως τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας στόν Πα­πι­σμό
καί στόν Οἰ­κου­με­νι­σμό, στο­ύς ὁ­πο­ί­ους ἤ­δη
εἶ­ναι αἰχ­μά­λω­τη, ἐ­πι­στρα­τε­ύ­ουν τώ­ρα τά
κο­σμι­κά δι­κα­στή­ρι­α γιά νά τρο­μο­κρα­τή­σουν
το­ύς ἁ­πλο­ύς πι­στο­ύς, ὥ­στε νά μή ἀ­κο­λου­
Με­λε­τοῦν ὅ­μως μά­ται­α καί κε­νά, ὡ­σάν
το­ύς ἀ­νο­ή­τους ἄρ­χον­τας τῶν Ἰ­ου­δα­ί­ων, οἱ
ὁ­ποῖ­οι ἐ­νό­μι­σαν ὅ­τι μέ τήν σταυ­ρι­κή κα­τα­δί­
κη καί τόν θά­να­το τοῦ Χρι­στοῦ θά ἔ­κρυ­βαν
τήν Ζωή καί τήν Ἀ­λή­θει­α μέ­σα στόν τά­φο.
Πλα­νῶν­ται καί πά­λιν πλά­νην οἰ­κτράν, ὅ­σα
δι­κα­στή­ρι­α καί ἄν στή­σουν ἐ­ναν­τί­ον τῆς
Ἀ­λη­θε­ί­ας καί ὅ­σους μάρ­τυ­ρες καί ψευ­δο­
μάρ­τυ­ρες καί ἄν ἐ­πι­σ τρα­τε­ύ­σουν. Ἡ Ἐκ­
κλη­σί­α πού ἔ­χει ὡς κε­φα­λή τόν Χρι­στό, καί
ὄ­χι τόν πά­πα, εἶ­ναι ἀ­νί­κη­τη. Ὅπως λέ­γει ὁ
Ἅ­γι­ος Ἰ­ω­άν­νης Χρυ­σό­στο­μος, ἄν πο­λε­μᾶς
μέ ἄν­θρω­πο ἤ θά νι­κή­σεις ἤ θά νι­κη­θεῖς. Ἄν
πο­λε­μᾶς ὅ­μως τήν Ἐκ­κλη­σί­α, εἶ­ναι ἀ­δύ­να­το,
νά νι­κή­σεις, γι­α­τί ὁ Θε­ός εἶ­ναι ἀ­νί­κη­τος.
Εὐθύνη τῆς Το­πι­κῆς Ἐκ­κλη­σι­α­στι­κῆς
Η Ἡγε­σίας.  Τε­λει­ώ­νον­τας ἐ­πι­ση­μα­ί­νου­
με τήν εὐ­θύ­νη τῆς το­πι­κῆς ἐκ­κλη­σι­α­στι­κῆς
ἡ­γε­σί­ας, ἡ ὁ­πο­ί­α δέν εὐ­θύ­νε­ται βέ­βαι­α γιά
τήν με­τα­κό­μι­ση τῶν ἀ­δελ­φο­τή­των τοῦ ἱ­ε­
ρο­μο­νά­χου Δι­ο­νυ­σί­ου ἀ­πό τήν Θή­βα καί

Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

θοῦν τό Ὀρ­θό­δο­ξο Μέ­τω­πο, ἀλ­λά καί γιά τά Ἱ­ε­ρο­σό­λυ­μα στήν Καρ­δίτ­σα, εὐ­θύ­νε­ται
νά στε­ί­λουν μή­νυ­μα πρός το­ύς ἀρ­χη­γο­ύς ὅ­μως γιά τήν ἀ­ποθρά­συνσή τους μέ­χρι τοῦ
ὅ­τι θά ἔλ­θει καί ἡ σει­ρά τους. ση­με­ί­ου νά στρέ­φον­ται ἐ­ναν­τί­ον ἑ­νός Ὀρ­

 στο­λὴ τοῦ ἀ­ει­μνή­στου Μη­τρο­πο­λί­του Θεσ­σα­λι­ώ­τι­δος κυ­ροῦ Κων­σταν­τί­νου καὶ τὸ

ρά­σο τοῦ με­γά­λου Ἕλ­λη­να Ἱ­ε­ρα­πο­στό­λου Ἀρ­χι­μαν­δρί­τη Ἀ­θα­να­σί­ου Ἀν­θί­δη, ὁ ὁ­ποῖ­ος
πα­ρό­τι μι­λοῦ­σε ἕ­ξι γλῶσ­σες ἀ­γω­νι­ζό­ταν ἕ­ως τὸ τέ­λος τῆς ζω­ῆς του­νὰ μά­θει καὶ νὰ
ὁ­μι­λεῖ σω­στὰ τὴν ἀγ­γε­λι­κὴ γλῶσ­σα τῆς Α­ΓΑ­ΠΗΣ. Γι’ αὐ­τὰ τὰ δύ­ο κει­μή­λι­α, ποὺ βρί­
σκον­ται σὲ εἰ­δι­κὴ προ­θή­κη μέ­σα στὸ Πα­ρεκ­κλή­σι­ο τοῦ Ἁ­γί­ου Ἀν­τω­νί­ου, καυ­χώ­μα­στε
καὶ χαι­ρό­μα­στε ἰ­δι­αί­τε­ρα. • Ξε­χω­ρι­στὸ ἔρ­γο ἀ­πο­τε­λεῖ καὶ τὸ Δι­ορ­θό­ξο Κέν­τρο τῆς
Πορ­τίτ­σας. Πα­λι­ὰ καὶ νέ­α κτή­ρι­α μὲ δύ­ο πα­ρεκ­κλή­σι­α τῶν Ἁ­γί­ων Ἀ­πο­στό­λων καὶ
τῆς Ἁ­γί­ας Αἰ­κα­τε­ρί­νης, ἀ­να­και­νι­σμέ­να καὶ ὁ­λο­κλη­ρω­μέ­να, εἶ­ναι ἕ­τοι­μα νὰ δεχ­τοῦν
γι­ὰ φι­λο­ξε­νί­α ὀρ­φα­νὰ παι­δι­ά, κα­θὼς ἐ­πί­σης καὶ συ­ναν­τή­σεις γι­ὰ ἱ­ε­ρα­πο­στο­λι­κὲς ἢ
ἀν­τι­αι­ρε­τι­κὲς Ἡ­με­ρί­δες. • Ἡ Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐ­ξω­τε­ρι­κὴ Ἱ­ε­ρα­πο­στο­λὴ Καρ­δίτ­σας, αὐ­τὰ τὰ 28
χρό­νι­α ποὺ πέ­ρα­σαν, ἔ­κα­νε πρά­ξη τὶς ἀρ­χὲς τῆς Ὀρ­θό­δο­ξης Πί­στης μας. Δὲν ἀρ­κέ­
στη­κε μό­νο σὲ μι­ὰ ἀ­νέ­ξο­δη, ἀ­δά­πα­νη ὑ­πο­κρι­τι­κὴ εὐ­λά­βει­α. Τή­ρη­σε καὶ ὑ­λο­ποί­η­σε τὴν
ἐν­το­λὴ τοῦ Χρι­στοῦ: «οὐ Πᾶς ὁ λέ­γων μοι Κύ­ρι­ε Κύ­ρι­ε εἰ­σε­λεύ­σε­ται εἰς τὴν βα­σι­λεί­αν
τῶν οὐ­ρα­νῶν, ἀλ­λὰ ὁ ποι­ῶν τὸ θέ­λη­μα τοῦ πέμ­ψαν­τός μου πα­τρός». • Εὐ­χη­θεῖ­τε
|

αὐ­τὴ ἡ 28χρονη πο­ρεί­α νὰ συ­νε­χι­στεῖ καὶ νὰ βρεῖ μι­μη­τὲς καὶ ἄ­ξι­ους συ­νε­χι­στὲς σὲ
ἔρ­γα εὐ­ποι­ΐ­ας, φι­λαν­θρω­πί­ας καὶ ἀ­γά­πης.
21

••• Τὸ Διοικητικὸ Συμβούλιο τῆς Ἱ­ε­ρα­πο­στο­λῆς

 θο­δό­ξου σω­μα­τε­ί­ου, πού ἀ­πο­τε­λεῖ­ται ἀ­πό
πο­λυ­τί­μους συ­νερ­γά­τας καί τί­μι­α δι­α­χρο­νι­κά
μέ­λη τῆς το­πι­κῆς Ἐκ­κλη­σί­ας, πού τώ­ρα ὑ­φί­
σταν­ται καί δε­ύ­τε­ρο σκαν­δα­λι­σμό τῆς ἐγ­
κα­τα­λε­ί­ψε­ώς τους ἀ­πό το­ύς φυ­σι­κο­ύς ποι­
μέ­νες στίς δι­αθέ­σεις λύ­κων, μή φει­δο­μέ­νων
τοῦ ποι­μνί­ου. Ἀ­πο­δει­κνύ­ε­ται ὅ­τι δέν ἔ­χουν
γνῶ­σιν οἱ φύ­λα­κες. Ὤ­φει­λαν νά πα­ρέμ­βουν
καί νά στα­μα­τή­σουν τήν δί­ω­ξη στά κο­σμι­κά
δι­κα­στή­ρι­α, δι­ό­τι καί ὁ μι­κράν γνῶ­σιν τῶν
Ἱ­ε­ρῶν Κα­νό­νων καί τῶν μο­να­χι­κῶν δι­α­τά­
ξε­ων δι­α­θέ­των, γνω­ρί­ζει ὅ­τι ὁ μο­να­χός δέν
μπο­ρεῖ νά ἐ­νερ­γεῖ μό­νος τί­πο­τε, πα­ρά μό­νον
σέ θέ­μα­τα πί­στε­ως, χω­ρίς τήν ἔγ­κρι­ση τοῦ
ἐ­πι­σκό­που. Ἠμ­πο­ροῦ­σαν νά παρέμ­βουν εἰ­
ρη­νευ­τι­κῶς, καί ἄν οἱ μο­να­χές καί ὁ Γέ­ρον­τάς
των ἠρ­νοῦν­το τήν ὑ­πα­κοή καί τήν συμ­μόρ­
φω­ση, ἔ­πρε­πε νά ἐ­πι­βά­λουν τά ἀ­νά­λο­γα
κα­νο­νι­κά ἐ­πι­τί­μι­α. Ὀ­φε­ί­λουν καί τώ­ρα νά τό
πρά­ξουν, γιά νά ἀ­πο­κα­τα­στα­θεῖ ἡ τά­ξη καί
νά εἰ­ρη­νε­ύ­σουν οἱ λο­γι­σμοί τῶν ἀ­δι­κη­θέν­
των, οἱ ὁ­ποῖ­οι, καί ἄν δέν γίνει αὐ­τό, ἔ­χουν
ἤ­δη κερ­δί­σει τήν εἰ­ρή­νην τοῦ Χρι­στοῦ καί
τόν στέφανον τῆς Ὀρθοδόξου Ὁμολογίας.

Μια Αποκαλυπτικη Επιστολη

Πάπας πρὸς ὀρθόδοξη Μοναχὴ
• Δημοσιεύουμε κατωτέρω μίαν ἐξόχως ἀποκαλυπτικὴ ἐπίσημη ἐπιστολὴ τοῦ Βατικανοῦ,
διότι σ’ ἕνα σύντομο κείμενο λέγονται πολλὰ ἄκρως ἐνδιαφέροντα καὶ σημαντικά: α) Τὸ
Βατικανὸ αὐτοαποκαλύπτεται ὅτι εἶναι κράτος καὶ ἡ «Κρατικὴ Γραμματεία» του διεκπεραι-
ώνει προσχηματικῶς πνευματικὰ θέματα ὡς κρατικὲς ὑποθέσεις. β) Ὀρθόδοξη Μοναχὴ
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

ἐκδηλώνει «ἐκ νέου τὸν δεσμὸν [της] μὲ τὸν διάδοχον τοῦ Πέτρου», ποὺ σημαίνει ὅτι ὑπάρ-
χει ἤδη δεσμὸς μὲ τὸν παπισμὸ καὶ ὄχι ἁπλῶς κοινωνικὴ σχέση μὲ τὸν Πάπα Βενέδικτο
ΙΣΤ΄. Καὶ προκύπτει ἡ εὔλογη ἀπορία: τί σχέση ἔχει μία ἀλλοδαπὴ ὀρθόδοξη Μοναχή, ποὺ
ἐγκαταβιώνει στὴν Ἑλλάδα, μὲ τὸ κράτος τοῦ Βατικανοῦ καὶ τὴν παπικη «ἐκκλησία»· καί,
κυρίως, τί ἀποστολὴ ἐκτελεῖ!!! γ) Ὁ Πάπας ποιόν παρακαλεῖ καὶ σὲ ποιόν Θεὸ ἀναφέρεται
«διὰ τὴν συνεχῆ προστασίαν» του γιὰ τὶς ὀρθόδοξες Μοναχές; Παράξενη διατύπωση! • [λ.ντ.]

«Βατικανόν, 1 Ὀκτωβρίου 2007 | Κρατικὴ Γραμματεία, Πρῶτος Τομεύς, Γενικαὶ Ὑποθέσεις

Σεβαστὴ Μητέρα Διοδώρα!

Ε ἴχετε τὴν εὐγένειαν, νὰ χαρίσητε εἰς τὸν Ἅγιον Πατέρα τὸ ἐφετεινὸν ἡμερολόγιον τῆς
Ἀδελφότητός Σας. • Ἡ Ἁγιότης Του μοὶ ἀνέθεσε, νὰ Σᾶς εὐχαριστήσω μὲ τὸν καλλίτερον
τρόπον δι’ αὐτὴν τὴν προσεκτικὴν δωρεάν, μὲ τὴν ὁποίαν ἐκδηλώνετε ἐκ νέου τὸν δεσμὸν μὲ
τὸν διάδοχον τοῦ Πέτρου. Συγχρόνως, Σᾶς παρακαλῶ, διὰ τὴν κατανόησίν Σας, τὴν ὁποίαν
ἐκτιμοῦμεν, ὅτι, λόγω τῆς ἐκτενοῦς εἰσαγωγῆς ἀλληλογραφίας τῶν τελευταίων μηνῶν, λαμβά-
νετε μόνον τώρα τὴν ἀπάντησιν ἡμῶν. • Ἀπὸ καρδίας παρακαλεῖ ὁ Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ΄ διὰ
τὴν συνεχῆ προστασίαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν χαρὰν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος διὰ Σᾶς καὶ τὰς ἄλλας
Ἀδελφάς. • Μὲ τὰς καλλιτέρας εὐχὰς καὶ φιλικοὺς χαιρετισμούς. • Σεβασμιώτατος Γαβριὴλ
Caccia, Πάρεδρος». • [Πηγή: «Ἐνώπιον τοῦ κ. Εἰσαγγελέα Πλημμελειοδικῶν Καρδίτσας Ἔγκλη-
ση 1. Τῆς Μοναχῆς Διοδώρας (κατὰ κόσμο Charlotte) Stapenhorst, Προηγουμένης-κατοίκου
Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίων Ἀποστόλων Κόκκινης Ἐκκλησιᾶς Καρδίτσας. 2. Τῆς Μοναχῆς Μαριὰμ (κατὰ
κόσμο Δέσποινας) Σαββουλίδου τοῦ Χρήστου, Καθηγουμένης-κατοίκου Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίου
|

Γεωργίου Μαυρομματίου Καρδίτσας. Κατά: 1. Δημητρίου Ἠ. Καλιαντζῆ... 2. Σταυρούλας Ἰωακείμ,

22

3. Περικλῆ Βαΐτση, 4. Σεραφεὶμ Ζάχο, 5. Χαράλαμπο Παπαδημητρίου, 6. Βασίλειο Ἠλιόπουλο

καὶ 7. Ἑλένης Κανταρτζῆ, ὅλων κατοίκων Καρδίτσας» (Β08-386/11.11.2008)]


Προτασεις

Οι Ε­π ι­σ κο ­π οι Ε­ν ω ­π ι ­ο ι Ε­ν ω ­π ι ­ω «Τὸ δυ­στύ­χη­μα εἶ­-

προ της Α ιρε σ ­ εω
­ ς του Οι κ­ ουμ ­ ε ­ν ι­σ μου ναι ὅ­τι κά­ποι­οι ἀ­
πὸ τοὺς πι­στούς,
Ἡ ὁμο­λο­γία τῶν Ἁγί­ων Πα­τέ­ρων ποὺ ἔ­χουν συ­νει­
δη­το­ποι­ή­σει τὴν
κα­τά­στα­ση, ἀ­πο­
καὶ τὸ κα­θῆ­κον τῶν  Ἐ­πι­σκό­πων γο­η­τευ­μέ­νοι ἀ­πὸ
τὴν ἀ­δρά­νει­α καὶ
Γραφει ο κ . Π α ­ν α ­γ ι ­ω­τ ης Σ η ­μ α­τ ης , ἀ­κη­δί­α τῶν συγ­
­ λ­ ογος
θε ο
χρό­νων ποι­μέ­νων,
τεί­νουν εὐ­ή­κο­ον οὖς
πρὸς τὰ σχί­σμα­τα.
να κα­τε­πεῖ­γον πρό­ Σύ­νο­δος τῶν Ἐ­πι­σκό­πων νὰ ἐ­ξε­τά­ Κι ὅ­μως, οἱ Ποι­μέ­

Ε
βλη­μα, μὲ τὸ ὁ­ποῖ­ο ἀ­-
πο­φεύ­γει νὰ κα­τα­πι­α-
­σ τεῖ ἡ Ἱερὰ Σύ­νο­δος
τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­
λά­δος —ἂν καὶ ἔ­χει προ­τε­ραι­ό­τη­τα—
εἶ­ναι τὸ θέ­μα πε­ρὶ τοῦ Οἰ­κου­με­νι­
σμοῦ. Τὸ ἐ­ρώ­τη­μα ἐ­ὰν εἶ­ναι αἵ­ρε­ση
ὁ Οἰ­κου­με­νι­σμός, ὅ­πως πολ­λὲς
σει ἐν συ­νό­δῳ τὴν κα­ταγ­γε­λί­α; Ἢ νες κα­μι­ὰ ἔμ­πρα­κτη
νὰ γί­νε­ται ἀ­πο­δε­κτὸ κα­τ’ ἰ­δί­αν, ὅ­τι ποι­μαν­τι­κὴ ἀ­νη­συ­
ὑ­πάρ­χει αὐ­τὴ ἡ αἵ­ρε­ση, ἀλ­λὰ νὰ μὴ χί­α δὲν ἐκ­δη­λώ­νουν.
κα­το­νο­μά­ζον­ται οἱ αἱ­ρε­τι­κοὶ καὶ νὰ Ἀ­φή­νουν τοὺς ἀ­δελ­
μὴ ὑ­πο­δει­κνύ­ον­ται οἱ συγ­κε­κρι­μέ­νοι φοὺς αὐ­τοὺς στὴν
ἡ­γέ­τες τους; Ἀ­να­φέ­ρε­ται στὴν ἐκ­ τύ­χη τους. Κά­ποι­οι
κλη­σι­α­στι­κὴ ἱ­στο­ρί­α, ἔ­στω καὶ μί­α ἄλ­λοι, βι­ώ­νον­τες τὸ
πε­ρί­πτω­ση αἱ­ρέ­σε­ως, ἡ ὁ­ποί­α νὰ δι­ δυ­σά­ρε­στο συ­ναί­

Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

Ἅ­γι­ες ἐκ­κλη­σι­α­στι­κὲς μορ­φές, Ἐ­πί­
σκο­ποι, Ἱ­ε­ρεῖς, μο­να­χοί, κα­θη­γη­τὲς
Πα­νε­πι­σ τη­μί­ο υ καὶ θε­ο­λό­γοι μὲ
πα­τε­ρι­κὸ λό­γο ἔ­χουν δι­α­πι­στώ­σει
καὶ δι­α­τυ­πώ­σει, μέ­νει ἀ­να­πάν­τη­το
με­ρι­κὲς δε­κα­ε­τί­ες τώ­ρα ἀ­πὸ τὸ σῶ­
μα τῆς Ἱ­ε­ραρ­χί­ας τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας μας.
Καὶ ἐ­νῶ ἔ­χει ἀ­σχο­λη­θεῖ ἡ Ἱερὰ
Σύ­νο­δος μὲ ἑ­κα­τον­τά­δες πε­ρι­πτώ­
σεις και­νο­φα­νῶν «αἱ­ρέ­σε­ων», καὶ
ἔ­χουν ἐκ­δο­θεῖ ἀ­πὸ τὴν Ἱερὰ Σύ­νο­
δο κα­τά­λο­γοι ποὺ πε­ρι­λαμ­βά­νουν
καὶ τὶς πι­ὸ μι­κρὲς αἱ­ρε­τι­κὲς ὁ­μά­δες
(πολ­λὲς ἀ­πὸ τὶς ὁ­ποῖ­ες με­τροῦν
με­ρι­κὲς δε­κά­δες ὀ­πα­δούς), γι­ὰ τὴν
με­γά­λη αἵ­ρε­ση τοῦ Οἰ­κου­με­νι­σμοῦ,
στοὺς κόλ­πους τοῦ ὁ­ποί­ου ὑ­πάρ­
χουν ἱ­ε­ρω­μέ­νοι ὅ­λων τῶν βαθ­μί­δων
τῆς Ἱ­ε­ραρ­χί­ας, ἐ­πι­κρα­τεῖ «ἄ­κρα τοῦ
α­σπεί­ρε­ται καρ­κι­νω­μα­τι­κά, νὰ δι­α- σθη­μα τῆς ἐγ­κα­
­κλα­δώ­νε­ται καὶ νὰ πε­ρι­σφίγ­γει τὸ τα­λεί­ψε­ως, “ὡς μὴ
Σῶ­μα τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας, καὶ οἱ φρου­ροὶ ἔ­χον­τες ποι­μέ­νες”,
καὶ «ἰ­α­τροὶ» τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας Ἐ­πί­σκο­ ἐ­πω­μί­ζον­ται μό­νοι
ποι νὰ μὴ τὸ ἔ­χουν ἀν­τι­λη­φθεῖ, σὰν τὸ δυ­σβά­στα­κτο
ἡ αἵ­ρε­ση νὰ εἶ­ναι κά­τι ἀ­πό­κρυ­φο, (γι­ὰ τοὺς ὤ­μους
ὁ­μι­χλῶ­δες καὶ ἀ­ό­ρι­στο; τους, ἀλ­λὰ προ­βλε­
Εἶ­ναι δυ­να­τὸν Ἐ­πί­σκο­ποι τῆς πό­με­νο ἀ­πὸ τοὺς
Ἐκ­κ λη­σί­ας νὰ ἐ­πι­κα­λοῦν­ται καὶ Ἱεροὺς Κα­νό­νες καὶ
νὰ προ­τεί­νουν ὡς ὀρ­θό­δο­ξο ἀ­νά­ τοὺς Ἁ­γί­ους μας)
γνω­σμα τὸ ἔρ­γο ἑ­νὸς ἀ­πο­δε­κτοῦ βά­ρος τῆς ἀ­πο­
ἀ­πὸ ὅ­λους ὡς ὁ­σί­ου ἀν­δρός, τοῦ τεί­χι­σης ἀ­πὸ τοὺς
π. Ἰ­ου­στί­νου Πό­πο­βιτς, ὁ ὁ­ποῖ­ος αἱ­ρε­τί­ζον­τες ἢ ὀ­λι­
ὁ­μι­λεῖ πε­ρὶ τῆς πα­ναι­ρέ­σε­ως τοῦ γω­ροῦν­τες Ἐ­πι­σκό­
Οἰ­κου­με­νι­σμοῦ, νὰ ἀ­πο­δέ­χον­ται ὅ­τι πους, ποὺ ἀ­φή­νουν
ὑ­πάρ­χει αὐ­τὴ ἡ Αἵ­ρε­ση, ἀλ­λὰ μό­νο τὰ μέ­λη τοῦ Σώ­μα­
σὲ κλει­σ τοῦ κύ­κλου κη­ρύγ­μα­τα, τος τοῦ Χρι­στοῦ νὰ
νὰ γρά­φουν συγ­γράμ­μα­τα καὶ νὰ μο­λύ­νον­ται καὶ νὰ
καυ­τ η­ρι­ά­ζουν τὸν Οἰ­κου­με­νι­σμὸ κιν­δυ­νεύ­ουν νὰ χά­
|

τά­φου σι­ω­πή». (π.χ. ὁ Μη­τρο­πο­λί­της Ναυ­πά­κτου σουν τὴν σω­τη­ρί­α

Πῶς, ὅ­μως, εἶ­ναι δυ­να­τὸν νὰ Ἱ­ε­ρό­θε­ος), νὰ τὸν ἀ­να­θε­μα­τί­ζουν τους ἐξ αἰ­τί­ας τοῦ
23

κα­ταγ­γέλ­λε­ται ἡ αἵ­ρε­ση τοῦ Οἰ­κου­ τὴν Κυ­ρι­α­κὴ τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας τοῦ συμ­φυρ­μοῦ μὲ τοὺς
με­νι­σμοῦ καὶ νὰ μὴν ἐν­δι­α­φέ­ρε­ται ἡ 2010 (π.χ. ὁ Μη­τρο­πο­λί­της Πει­ραι­ῶς αἱ­ρε­τι­κούς».
 Σε­ρα­φείμ) καί, πα­ρό­λα αὐ­τά, νὰ μὴν φέρ­νουν
τὸ θέ­μα στὴν Ἱ­ε­ρὰ Σύ­νο­δο, ὥ­στε νὰ κι­νη­θεῖ
ἡ δι­α­δι­κα­σί­α κα­τα­δεί­ξε­ως ἐν συ­νό­δῳ καὶ
κα­τα­δί­κης αὐ­τῆς τῆς αἱ­ρέ­σε­ως;
υ­στυ­χῶς στὴν ἐ­πο­χή μας, ἐ­κεῖ­να ποὺ
Δ ἦ­σαν ἀ­δι­α­νό­η­τα γι­ὰ ἄλ­λες ἐ­πο­χές,
τώ­ρα πλέ­ον εἶ­ναι δυ­να­τά. Συμ­βαί­νει, δη­λα­δή,
αὐ­τὸ τὸ πρω­το­φα­νὲς καὶ πρω­το­συ­ναν­τού­
με­νο γε­γο­νὸς στὰ χρο­νι­κὰ τῆς ἐκ­κλη­σι­α­στι­
κῆς ἱ­στο­ρί­ας: νὰ πι­στο­ποι­οῦν οἱ πνευ­μα­τι­κοί
μας ἡ­γέ­τες ὅ­τι ὑ­πάρ­χει και­νο­φα­νὴς δι­δα­σκα­
λί­α δε­κα­ε­τί­ες τώ­ρα, νὰ ἔ­χουν κα­τα­γρα­φεῖ
λε­πτο­με­ρῶς τὰ αἱ­ρε­τι­κά της ση­μεῖ­α, νὰ εἶ­ναι
γνω­στοὶ οἱ χῶ­ροι στοὺς ὁ­ποί­ους κι­νεῖ­ται,
νὰ εἶ­ναι πα­σί­γνω­στοι οἱ δι­α­κι­νη­τές της καί,
ἐν τού­τοις, οἱ Ἐ­πί­σκο­ποι (τῶν ἄλ­λων με­λῶν
τοῦ σώ­μα­τος τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας ἐ­πι­τρε­πόν­των),
νὰ κρύ­βουν —ὡς ἄλ­λοι στρου­θο­κά­μη­λοι— τὸ
κε­φά­λι στὴν ἄμ­μο καὶ νὰ ἀρ­νοῦν­ται νὰ ὀ­νο­
μά­σουν τοὺς αἱ­ρε­τι­κούς, νὰ ἀρ­νοῦν­ται νὰ
τοὺς κα­τα­δι­κά­σουν, ὥ­στε νὰ προ­φυ­λά­ξουν
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
ἑ­αυ­τοὺς καὶ ἀλ­λή­λους ἀ­πὸ τὴν αἵ­ρε­ση.
Ἄν, πα­ρ’ ἐλ­πί­δα, πι­στεύ­ουν ὅ­τι δὲν ὑ­φί­
στα­ται κα­μί­α αἵ­ρε­ση μὲ τὸ ὄ­νο­μα Οἰ­κου­με­νι­
σμὸς καὶ ἄ­ρα οὐ­δε­μί­α ἀ­νη­συ­χί­α ὑ­πάρ­χει, γι­α­τί
δὲν ἐ­νη­με­ρώ­νουν μὲ παρ­ρη­σί­α καὶ μὲ συ­νο­δι­
κὴ ἀ­πό­φα­ση τὸν λα­ό, ὥ­στε νὰ μὴν ἀ­νη­συ­χεῖ;
Ποι­οί λό­γοι, ἄ­ρα­γε, τοὺς συγ­κρα­τοῦν
καὶ τοὺς δε­σμεύ­ουν νὰ λει­τουρ­γή­σουν ὡς
πραγ­μα­τι­κοὶ Ποι­μέ­νες; Γι­α­τί ἐ­πι­τρέ­πουν νὰ
ὑ­φί­στα­ται αὐ­τὴ ἡ σο­βα­ρὴ ἀ­νω­μα­λί­α στὴν
ἐκ­κλη­σι­α­στι­κή μας ζω­ή;
Μή­πως, γι­α­τὶ οἱ σύγ­χρο­νοι αἱ­ρε­τι­κοὶ εἶ­ναι
λα­θρο­δί­αι­τοι «ὀρ­θό­δο­ξοι», κά­ποι­οι ποὺ «ἐξ
ἡ­μῶν ἐ­ξῆλ­θον, ἀλ­λ’ οὐκ ἦ­σαν ἐξ ἡ­μῶν», καὶ
ἐ­πει­δὴ ἔ­χουν ἐ­ξου­σί­α καὶ χρῆ­μα, κι­νοῦν­ται
δό­λι­α ἀ­νά­με­σά μας, καὶ ὡς ψευ­δα­πό­στο­λοι
καὶ ψευ­δε­πί­σκο­ποι πα­ρα­πλα­νοῦν ἢ ἐκ­φο­
βί­ζουν; Τό­σο, ἀ­λή­θει­α, ἔ­χου­με ἀλ­λοι­ω­θεῖ,
οἱ ὀρ­θό­δο­ξοι Ἐ­πί­σκο­ποι πρῶ­τα, ἐ­μεῖς στὴν
|
συ­νέ­χει­α, ὥ­στε νὰ πα­ρα­βλέ­που­με τὴν ἡ­ρω­
24
ϊ­κὴ ὁ­μο­λο­γι­α­κὴ στά­ση τῶν Ἁ­γί­ων Πα­τέ­ρων
μας, ποὺ ἀ­πο­μα­κρύ­νον­το ἀ­μέ­σως ἀ­πὸ
Ἐ­πι­σκό­πους, ἀ­κό­μα καὶ «ἐ­πὶ ὑ­πο­ψί­ᾳ αἱ­ρέ­
σε­ως»; Οἱ συμ­βου­λὲς τῶν πνευ­μα­τι­κῶν μας
γι­ὰ προ­σευ­χὴ καὶ ὑ­πα­κο­ή, πῶς γί­νε­ται —ἂν
καὶ ἐ­φαρ­μό­ζον­ται— νὰ μὴ χα­λυ­βδώ­νουν τὴν
θέ­λη­σή μας γι­ὰ ἀ­γῶ­νες ὑ­πὲρ τῆς Πί­στε­ως,
ἀλ­λὰ ἀν­τί­θε­τα νὰ μᾶς ἀ­πο­νευ­ρώ­νουν σὲ
τέ­τοι­ο βαθ­μό, ὥ­στε νὰ μὴ ἔ­χου­με τὸ σθέ­νος
«νὰ βγά­λου­με τὸ φί­δι (τοῦ Οἰ­κου­με­νι­σμοῦ)
ἀ­πὸ τὴν τρύ­πα», ποὺ μέ­σα στὴν Ἐκ­κλη­σί­α
βρῆ­κε χῶ­ρο καὶ φώ­λι­α­σε, πα­ρα­μέ­νει δὲ ἐ­κεῖ
καὶ δαγ­κώ­νει καὶ δη­λη­τη­ρι­ά­ζει ἀ­νε­νό­χλη­τα;
Πῶς ἐ­ξοι­κει­ω­θή­κα­με τό­σο πο­λὺ μὲ τοὺς αἱ­
ρε­τί­ζον­τες, ὥ­στε ἀν­τὶ νὰ τοὺς ἀ­πο­κό­ψου­με
ἐκ τῆς τοῦ Χρι­στοῦ ποί­μνης, νὰ συμ­βι­ώ­νου­με
καὶ ἐ­πι­κοι­νω­νοῦ­με ἄ­νε­τα μα­ζί τους, νὰ τοὺς
τι­μοῦ­με καὶ νὰ ἐ­πι­φυ­λάσ­σου­με σὲ κά­θε ἐ­πί­
σκε­ψή τους θρι­αμ­βι­κὲς ὑ­πο­δο­χές;
Ὅ­ποι­α κι ἂν εἶ­ναι ἡ αἰ­τί­α, ἡ πραγ­μα­τι­
κό­τη­τα εἶ­ναι ζο­φε­ρή. Τώ­ρα δὲ τε­λευ­ταῖ­α, οἱ
οἰ­κου­με­νι­στὲς ἔ­γι­ναν θρα­σύ­τα­τοι, οἱ ἀ­σέ­
βει­ές τους δι­α­φα­νεῖς καὶ ξε­δι­άν­τρο­πες, δὲν
κρύ­βον­ται ἄλ­λο πι­ά. Κι αὐ­τὸ «εὐ­τυ­χῶς»,
ἔ­στω καὶ ἀρ­γά, ἔ­χει ἐ­πι­τέ­λους ἀρ­χί­σει νὰ
ξυ­πνᾶ καὶ νὰ ἀ­να­στα­τώ­νει ὅ­σους πι­στοὺς
δι­α­τη­ροῦν ἀ­κό­μα ἀν­τι­σώ­μα­τα Ὀρ­θο­δο­ξί­ας.
Ὡς ἐκ τού­του, πα­ρα­τη­ρεῖ­ται ἕ­νας ἀ­να­βρα­
σμὸς στὸν Ὀρ­θό­δο­ξο χῶ­ρο. Ἔ­χει, μά­λι­στα,
ξε­σπά­σει καὶ δι­α­μά­χη με­τα­ξὺ τῶν πι­στῶν.1
Ἄλ­λοι μέν, ποὺ τὸ οἰ­κου­με­νι­στι­κὸ δη­λη­τή­ρι­ο
τοὺς ἔ­χει προ­σβά­λει γι­ὰ τὰ κα­λά, θε­ω­ροῦν
πρό­ο­δο τὴν ἀ­νο­χὴ σὲ θέ­μα­τα Πί­στε­ως καὶ
κα­τη­γο­ροῦν γι­ὰ φον­τα­μεν­τα­λι­σμό, ὅ­σους
ἐ­πι­μέ­νουν στὴν Πα­ρά­δο­ση τῶν Ἁ­γί­ων Πα­
τέ­ρων. Ἄλ­λοι δέ, ἀ­γω­νι­οῦν καὶ φο­βοῦν­ται
μή­πως, ἐ­πι­κοι­νω­νοῦν­τες μὲ οἰ­κου­με­νί­ζον­τες
Ἐ­πι­σκό­πους, συμ­με­τέ­χουν ἑ­κόν­τες-ἄ­κον­τες
στὴν αἵ­ρε­ση.2 Εἶ­ναι μι­κρὴ αὐ­τὴ ἡ ἀ­νη­συ­χί­α τῆς
δεύ­τε­ρης ὁ­μά­δας πι­στῶν; Εἶ­ναι ἀ­δι­και­ο­λό­γη­
τη; Δὲν ἀ­ξί­ζει τῆς προ­σο­χῆς τῶν Ποι­μέ­νων;
Ἀ­σφα­λῶς καὶ ἀ­ξί­ζει· γι­α­τὶ ὅ­σοι ἀ­νη­
συ­χοῦν, δὲν ἀ­νη­συ­χοῦν ἰ­δι­ο­τρό­πως, ἀλ­λ’
ἔ­χουν ὑ­πό­ψιν τους πλῆ­θος πα­τε­ρι­κῶν κει­
μέ­νων ποὺ συμ­βου­λεύ­ουν νὰ ἀ­φι­στά­με­θα
ἀ­πὸ αἱ­ρε­τι­κοὺς ποι­μέ­νας καὶ ἀ­πὸ ὅ­σους
ἐ­πι­κοι­νω­νοῦν μὲ αὐ­τούς. Ὅ­μως, οἱ Ἐ­πί­σκο­

ποι καὶ οἱ Ποι­μέ­νες ἢ συ­νευ­δο­κοῦν ποῦ ἔγ­κει­ται ἡ αἵ­ρε­ση, οὔ­τε κα­το­ «Πῶς, ὅ­μως, εἶ­
στὴν ἀλ­λοί­ω­ση τῆς Πί­στε­ως, ἢ σι­ω- νο­μά­ζουν τοὺς αἱ­ρε­τι­κούς, ὅ­πως οἱ ναι δυ­να­τὸν νὰ
­ποῦν, ἢ συ­νι­σ τοῦν ὑ­πα­κο­ὴ στὴν Πα­τέ­ρες ἀ­πὸ συμ­φώ­νου ἀ­παι­τοῦν.3 κα­ταγ­γέλ­λε­ται ἡ
Ἐκ­κλη­σί­α. Γι­α­τὶ ὡς Ἐκ­κλη­σί­α —ὡς Ἀλ­λὰ κι ἐ­κεί­νους τοὺς πι­στοὺς ποὺ αἵ­ρε­ση τοῦ Οἰ­
φαί­νε­ται— θε­ω­ροῦν τοὺς ἑ­αυ­τούς οἱ ποι­μέ­νες προ­σπα­θοῦν νὰ πλη­ κου­με­νι­σμοῦ καὶ
τους· ἐν ἐ­ναν­τί­ᾳ πε­ρι­πτώ­σει, ἂν ὡς ρο­φο­ρή­σουν γι­ὰ τὴν συγ­κε­κρι­μέ­νη νὰ μὴν ἐν­δι­α­φέ­
Ἐκ­κλη­σί­α ἐ­θε­ώ­ρουν τὴν δι­α­χρο­νι­κὴ αἵ­ρε­σ η, τοὺς ἐ­νη­με­ρώ­σουν μὲ τὰ ρε­ται ἡ Σύ­νο­δος
Ἐκ­κλη­σί­α, αὐ­τὴ ποὺ μᾶς «πα­ρε­δό­ λό­γι­α, ἀλλὰ τοὺς ἀ­πο­προ­σα­να­το­ τῶν Ἐ­πι­σκό­πων
θη» καὶ δι­α­σώ­ζε­ται στὶς δι­δα­χὲς λί­ζουν μὲ τὶς πρά­ξεις τους, τὶς πα­ νὰ ἐ­ξε­τά­σει ἐν
καὶ στὰ πρό­σω­πα τῶν Ἁ­γί­ων, θὰ ρα­λεί­ψεις τους, τὴν ἐ­πι­κοι­νω­νί­α ποὺ συ­νό­δῳ τὴν κα­
συμ­βού­λευ­αν ἀ­μέ­σως, ὑ­πα­κο­ὴ σὲ δι­α­τη­ροῦν μὲ συ­νε­πι­σκό­πους τους, ταγ­γε­λί­α;   Ἢ νὰ
ὅ,τι οἱ Ἅ­γι­οι Πα­τέ­ρες ἔ­χουν νο­μο­θε­ τοὺς ὁ­ποί­ους οἱ ἴ­δι­οι κα­ταγ­γέλ­λουν γί­νε­ται ἀ­πο­δε­
τή­σει νὰ πράτ­του­με σὲ πε­ρί­πτω­ση ὡς Οἰ­κου­με­νι­στές. κτὸ κα­τ’ ἰ­δί­αν,
κη­ρυτ­το­μέ­νης αἱ­ρέ­σε­ως. ὐ­τὴ τὴν ἀ­δρά­νει­α τῶν κα­τ’ ἐ­ξο­ ὅ­τι ὑ­πάρ­χει
Τὸ δυ­στύ­χη­μα εἶ­ναι ὅ­τι κά­ποι­
οι ἀ­πὸ τοὺς πι­στούς, ποὺ ἔ­χουν
Α χὴν ἁρ­μο­δί­ων Ἐ­πι­σκό­πων, ἦρ­θε
νὰ τὴν κα­λύ­ψει, ὡς δῶ­ρο ἐξ οὐ­ρα­νοῦ
αὐ­τὴ ἡ αἵ­ρε­
ση, ἀλ­λὰ νὰ μὴ
συ­νει­δη­το­ποι­ή­σει τὴν κα­τά­στα­ση, (καὶ νὰ δρά­σει συμ­πλη­ρω­μα­τι­κά), ἡ κα­το­νο­μά­ζον­
ἀ­πο­γο­η­τευ­μέ­νοι ἀ­πὸ τὴν ἀ­δρά­νει­α πρω­το­βου­λί­α μι­ᾶς ὁ­μά­δας ἀ­πὸ εὐ­ ται οἱ αἱ­ρε­τι­
καὶ ἀ­κη­δί­α τῶν συγ­χρό­νων ποι­μέ­ λα­βεῖς καὶ μορ­φω­μέ­νους κλη­ρι­κοὺς κοὶ καὶ νὰ μὴ
νων, τεί­νουν εὐ­ή­κο­ον οὖς πρὸς τὰ καὶ μο­να­χούς, πρό­σω­πα ἀ­πο­δε­κτὰ ὑ­πο­δει­κνύ­ον­ται
σχί­σμα­τα. Κι ὅ­μως, οἱ Ποι­μέ­νες κα­μι­ὰ ἀ­πὸ τοὺς πολ­λοὺς Ἐ­πι­σκό­πους, (ποὺ οἱ συγ­κε­κρι­μέ­

Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

ἔμ­πρα­κτη ποι­μαν­τι­κὴ ἀ­νη­συ­χί­α δὲν τοὺς τι­μοῦν, τοὺς κα­λοῦν στὶς Μη­ νοι ἡ­γέ­τες τους;
ἐκ­δη­λώ­νουν. Ἀ­φή­νουν τοὺς ἀ­δελ­ τρο­πό­λεις τους καὶ τοὺς ἐμ­πι­στεύ­ Ἀ­να­φέ­ρε­ται στὴν
φοὺς αὐ­τοὺς στὴν τύ­χη τους. ον­ται τὴν δι­δα­σκα­λί­α τῶν πι­στῶν). ἐκ­κλη­σι­α­στι­κὴ
Κά­ποι­οι ἄλ­λοι, βι­ώ­νον­τες τὸ δυ­ Αὐ­τὴ ἡ ὁ­μά­δα κλη­ρι­κῶν, μο­να­χῶν καὶ ἱ­στο­ρί­α, ἔ­στω
σά­ρε­στο συ­ναί­σθη­μα τῆς ἐγ­κα­τα­ λα­ϊ­κῶν, συ­νέ­τα­ξαν μι­ὰ «Ὁ­μο­λο­γί­α καὶ μί­α πε­ρί­
λεί­ψε­ως, «ὡς μὴ ἔ­χον­τες ποι­μέ­νες», Πί­στε­ως κα­τὰ τοῦ Οἰ­κου­με­νι­σμοῦ». πτω­ση αἱ­ρέ­σε­
ἐ­πω­μί­ζον­ται μό­νοι τὸ δυ­σβά­στα­κτο Στὴν «Ὁ­μο­λο­γί­α» αὐ­τή, ποὺ ὑ­πέ­ ως, ἡ ὁ­ποί­α νὰ
(γι­ὰ τοὺς ὤ­μους τους, ἀλ­λὰ προ­ γρα­ψαν 20.000 πε­ρί­που πι­στοὶ ὣς δι­α­σπεί­ρε­ται
βλε­πό­με­νο ἀ­πὸ τοὺς Ἱεροὺς Κα­νό­ τώ­ρα, κα­ταγ­γέλ­λε­ται ὁ­μα­δι­κὰ καὶ καρ­κι­νω­μα­τι­κά,
νες καὶ τοὺς Ἁ­γί­ους μας) βά­ρος τῆς ἐ­πί­ση­μα πλέ­ον, ἡ νέ­α Πα­ναί­ρε­ση νὰ δι­α­κλα­δώ­νε­
ἀ­πο­τεί­χι­σης ἀ­πὸ τοὺς αἱ­ρε­τί­ζον­τες τοῦ Οἰ­κου­με­νι­σμοῦ (χω­ρὶς ὅ­μως κι ται καὶ νὰ πε­ρι­
ἢ ὀ­λι­γω­ροῦν­τες Ἐ­πι­σκό­πους, ποὺ ἐ­δῶ νὰ ὀ­νο­μα­τί­ζον­ται οἱ αἱ­ρε­τι­κοὶ σφίγ­γει τὸ Σῶ­μα
ἀ­φή­νουν τὰ μέ­λη τοῦ Σώ­μα­τος τοῦ Οἰ­κου­με­νι­στές). τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας,
Χρι­στοῦ νὰ μο­λύ­νον­ται καὶ νὰ κιν­ Πα­ρό­λα αὐ­τά, τὸ θέ­μα τῆς ὑ­ καὶ οἱ φρου­
δυ­νεύ­ουν νὰ χά­σουν τὴν σω­τη­ρί­α πάρ­ξε­ως συγ­χρό­νου αἱ­ρέ­σε­ως ἐ­τέ­θη ροὶ καὶ “ἰ­α­τροὶ”
τους ἐξ αἰ­τί­ας τοῦ συμ­φυρ­μοῦ μὲ ἐ­πι­σή­μως. Καὶ ὡς ἐκ τού­του, ἅ­παξ τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας
τοὺς αἱ­ρε­τι­κούς. καὶ ἐ­τέ­θη, μι­ὰ ἐ­πι­λο­γὴ ὑ­πάρ­χει πλέ­ον Ἐ­πί­σκο­ποι νὰ
Τέ­λος, οἱ πε­ρισ­σό­τε­ροι πι­στοί, ἐ­νώ­πι­ον τῶν Ἐ­πι­σκό­πων μας: μὴ τὸ ἔ­χουν ἀν­
ἔ­χουν ἐ­ξοι­κει­ω­θεῖ μὲ τὴν αἵ­ρε­σ η, Νὰ συγ­κα­λέ­σουν Σύ­νο­δο4 καὶ νὰ τι­λη­φθεῖ, σὰν ἡ
|

χω­ρὶς καὶ πά­λι οἱ Ποι­μέ­νες νὰ τοὺς ἐ­ξε­τά­σουν τὰ κα­ταγ­γελ­λό­με­να (ποὺ αἵ­ρε­ση νὰ εἶ­ναι
ἐ­νη­με­ρώ­νουν γι­ὰ τοὺς αἱ­ρε­τι­κοὺς ἐξ ἄλ­λου τοὺς εἶ­ναι γνω­στά), νὰ κά­τι ἀ­πό­κρυ­φο,
25

Οἰ­κου­με­νι­στές, ἀ­φοῦ —ὅ­πως προ­ συν­τά­ξουν δὲ οἱ ἴ­δι­οι οἱ Ἐ­πί­σκο­ποι ὁ­μι­χλῶ­δες καὶ

α­νε­φ έρ­θ η— οὔ­τ ε προσ­δι­ο ­ρί­ζουν ἐν Συ­νό­δῳ «Ὁ­μο­λο­γί­α Πί­σ τε­ως», ἀ­ό­ρι­στο;»
 σύμ­φω­να μὲ τὸ πα­ρά­δειγ­μα τῶν Πα­τέ­ρων
τῶν Οἰ­κου­με­νι­κῶν Συ­νό­δων, μὲ τὴν ὁ­ποί­α
θὰ ξε­κα­θα­ρί­σει τὸ θέ­μα, ἂν εἶ­ναι αἵ­ρε­ση ὁ
Οἰ­κου­με­νι­σμός, ποι­οί εἶ­ναι οἱ ἱ­δρυ­τὲς αὐ­τῆς
τῆς αἱ­ρέ­σε­ως, ποι­οί συμ­με­τέ­χουν σ’ αὐ­τὴν
(ὀ­νο­μα­στι­κὰ) καὶ ποι­ά στά­ση πρέ­πει νὰ κρα­
τή­σουν οἱ πι­στοὶ ἀ­πέ­ναν­τί της. Καὶ φυ­σι­κά,
νὰ προ­χω­ρή­σουν στὴν ὀ­νο­μα­στι­κὴ κα­τα­δί­κη
τῶν αἱ­ρε­τι­κῶν.
Ἡ ἄρ­νη­σ ή τους νὰ πά­ρουν θέ­σ η, θὰ
ὁ­δη­γή­σει πε­ρισ­σό­τε­ρους κλη­ρι­κοὺς καὶ πι­
στοὺς νὰ ἐ­φαρ­μό­σουν τὸ προ­βλε­πό­με­νο
ἀ­πὸ τοὺς Ἱ­ε­ροὺς Κα­νό­νες μέ­τρο τῆς δι­α­κο­
πῆς μνη­μο­νεύ­σε­ως καὶ ἀ­πο­τει­χί­σε­ως· μέ­τρο
ποὺ ἀ­σφα­λῶς καὶ δὲν ἐ­νερ­γο­ποι­εῖ­ται, ὅ­ταν
ὑ­πάρ­χει Σύ­νο­δος καὶ Ἐ­πί­σκο­ποι ποὺ μέ­νουν
ἄ­γρυ­πνοι φρου­ροὶ τῆς Πί­στε­ως. Τό­τε καὶ οἱ
πι­στοὶ δὲν ἀ­ναγ­κά­ζον­ται νὰ κα­τα­φεύ­γουν
σὲ τέ­τοι­ες ὀ­δυ­νη­ρὲς πρω­το­βου­λί­ες, ποὺ καὶ
στοὺς ἴ­δι­ους προ­κα­λεῖ ἄλ­γος καὶ κρύ­πτει τὸν
πι­θα­νὸ κίν­δυ­νο στὴν συ­νέ­χει­α, κά­ποι­οι ἀ­π’
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
αὐ­τοὺς νὰ πα­ρεκ­κλί­νουν τοῦ σκο­ποῦ τους
καὶ νὰ κα­τα­λή­ξουν σὲ θε­ο­μί­ση­το σχί­σμα, μὲ
ἠ­θι­κοὺς αὐ­τουρ­γοὺς τοὺς ἀ­δι­α­φο­ροῦν­τες
Ἐ­πι­σκό­πους. Τοὺς Ἐ­πι­σκό­πους, οἱ ὁ­ποῖ­οι
γι­ὰ ἕ­να τό­σο κρί­σι­μο θέ­μα ἀ­δρα­νοῦν ἐ­πὶ
δε­κα­ε­τί­ες καὶ εἶ­ναι ὡς νὰ λέ­γουν: «ἀ­γρὸν
ἠ­γό­ρα­σα…, ζεύ­γη βο­ῶν ἠ­γό­ρα­σα πέν­τε…,
γυ­ναῖ­κα ἔ­γη­μα»· ὅ­ταν ὅ­μως τί­θεν­ται θέ­μα­
τα οἰ­κο­νο­μι­κά-φο­ρο­λο­γι­κά, (ὅ­πως πρὶν δύ­ο
βδο­μά­δες συ­νέ­βη), ἀ­στρα­πι­αί­ως συγ­κα­λοῦν
ἔ­κτα­κτη Σύ­νο­δο τῆς Ἱ­ε­ραρ­χί­ας. Κα­τώ­τε­ρη,
λοι­πόν, ἡ Πί­στη τοῦ Χρι­στοῦ καὶ ἀ­σή­μαν­το
τὸ κα­τε­πεῖ­γον καὶ χρο­νί­ζον πρό­βλη­μα τῆς
αἱ­ρέ­σε­ως τοῦ Οἰ­κου­με­νι­σμοῦ, καὶ ἀ­νώ­τε­ρα
τὰ κτή­μα­τα καὶ ὁ χρυ­σός;
Ἂς μὴ δι­α­φεύ­γει οὐ­δε­νὸς τὸ γε­γο­νός, ὅ­τι
στὸν ἀ­γῶ­να κα­τὰ τῶν αἱ­ρέ­σε­ων τοῦ πα­ρελ­
θόν­τος πρω­το­στά­τη­σαν δι­ά­κο­νοι, μο­να­χοί,
λα­ϊ­κοί, ἡ­γού­με­νοι Ἱερῶν Μο­νῶν ἢ με­μο­νω­μέ­
|
νοι Ἐ­πί­σκο­ποι. Ἄ­ρα, δὲν εἶ­ναι πρω­το­φα­νές,
26
οὔ­τε πρέ­πει να μᾶς ξε­νί­σει ἡ πρω­το­βου­λί­α
τοῦ χα­ρα­κτη­ρι­σμοῦ τοῦ Οἰ­κου­με­νι­σμοῦ ὡς
αἱ­ρέ­σε­ως, ἀ­πὸ Ἡ­γου­μέ­νους, Ἱ­ε­ρεῖς, κα­θη­γη­
τὲς Θε­ο­λο­γί­ας τῶν Πα­νε­πι­στη­μί­ων μας κ.ἄ.,
ἀ­φοῦ τοῦ­το δὲν ἔ­κα­νε ἡ ἁρ­μο­δί­α Σύ­νο­δος
τῶν Ἐ­πι­σκό­πων.
ε­τὰ ἀ­πὸ ὅ­σα ὣς τώ­ρα ση­μει­ώ­θη­καν
Μ καὶ ἀ­πὸ τὰ κεί­με­να ποὺ ἐν συ­νε­χεί­ᾳ
πα­ρα­τί­θεν­ται, εὐ­χε­ρῶς θὰ δι­α­πι­στώ­σει ὁ
κα­θέ­νας, πό­σο ἀ­ναγ­καί­α εἶ­ναι ἡ σύγ­κλη­ση
μι­ᾶς Συ­νό­δου ἀ­πὸ τὴν Ἐκ­κλη­σί­α τῆς Ἑλ­λά­δος,
στὴν ὁ­ποί­α ὑ­πάρ­χουν ἀ­κό­μα πι­στοὶ Ἐ­πί­σκο­
ποι, ἀλ­λὰ γι­ὰ πολ­λοὺς λό­γους ὀ­λι­γω­ροῦν­τες
ἢ ἐγ­κλω­βι­σμέ­νοι, καὶ ὡς ἐκ τού­των ἀ­δυ­να­
τοῦν­τες νὰ κι­νη­θοῦν με­μο­νω­μέ­νως κα­τὰ
τοῦ Οἰ­κου­με­νι­σμοῦ.5 Σὲ μί­α Σύ­νο­δο, ὅ­μως,
θὰ δυ­νη­θοῦν οἱ Ἐ­πί­σκο­ποι νὰ πά­ρουν θέ­ση
καὶ νὰ το­πο­θε­τη­θοῦν ἐ­πὶ τῆς αἱ­ρέ­σε­ως τοῦ
Οἰ­κου­με­νι­σμοῦ, εἴ­τε υἱ­ο­θε­τοῦν­τες τὴν γνω­
στὴ πλέ­ον «Ὁ­μο­λο­γί­αν Πί­στε­ως κα­τὰ τοῦ
Οἰ­κου­με­νι­σμοῦ», εἴ­τε δι­α­τυ­πώ­νον­τας ἕ­να
κα­λύ­τε­ρο κεί­με­νο «Ὁ­μο­λο­γί­ας» ἐν Συ­νό­δῳ,
ποὺ θὰ ξε­κα­θα­ρί­ζει τὸ θέ­μα, ὅ­πως μὲ πα­ρό­
μοι­ο τρό­πο ἔ­κα­ναν οἱ Ἐ­πί­σκο­ποι τῆς ἐ­πο­χῆς
τοῦ Ἁ­γί­ου Κυ­ρίλ­λου, ἀ­μέ­σως μό­λις ἄρ­χι­σε
νὰ δι­α­δί­δε­ται ἡ νε­ο­φα­νής, τό­τε, αἵ­ρε­ση τοῦ
Νε­στο­ρι­α­νι­σμοῦ.
Ἐ­κεί­νη, λοι­πόν, τὴν χρο­νι­κὴ στιγ­μή, ἐ­πὶ
Ἁ­γί­ου Κυ­ρίλ­λου, ἔ­λα­βαν ὅ­λοι οἱ Ἐ­πί­σκο­ποι
γνώ­ση τῆς ἐ­πι­στο­λῆς ποὺ εἶ­χε τὴν πρω­το­
βου­λί­α νὰ συγ­γρά­ψει ὁ Ἅ­γι­ος Κύ­ριλ­λος καὶ
νὰ ἀ­πο­στεί­λει πρὸς τὸν νε­ο­φα­νέν­τα τό­τε
αἱ­ρε­τι­κὸ Νε­στό­ρι­ο, (ποὺ ἀ­κό­μα δὲν εἶ­χε κα­
τα­δι­κα­σθεῖ), τὴν με­λέ­τη­σαν καὶ συμ­φώ­νη­σαν
ὅ­λοι γι­ὰ τὴν ὀρ­θό­τη­τά της.
Ἀ­πὸ ὅ­λες ἐ­κεῖ­νες τὶς το­πο­θε­τή­σεις τῶν
Ἁ­γί­ων Πα­τέ­ρων πα­ρα­θέ­τω ἐ­λά­χι­στες, γι­ὰ
νὰ γνω­ρί­σου­με τὴν ἀ­κε­ραι­ό­τη­τα τῆς Πί­στε­
ώς τους, τὴν ὑ­πευ­θυ­νό­τη­τά τους ἀ­πέ­ναν­τι
τῶν πι­στῶν, τὴν εὐ­θύ­τη­τα τοῦ φρό­νη­μα­τός
τους, τὸν σε­βα­σμό τους καὶ τὴν πι­στό­τη­τα
στὴν τή­ρη­ση τῶν ἀ­πο­φά­σε­ων τῶν Συ­νό­δων
χω­ρὶς δο­λι­χο­δρο­μί­ες, κρα­τού­με­να, ἐ­παμ­
φο­τε­ρι­σμοὺς ἢ ἄλ­λες σκο­πι­μό­τη­τες καὶ νὰ
ζη­τ ή­σου­με πα­ρό­μοι­α ἐ­νέρ­γει­α ἀ­πὸ τοὺς
ση­με­ρι­νοὺς Ἐ­πι­σκό­πους.
« Ἰ­ου­βε­νά­λι­ος ἐ­πί­σκο­πος Ἱ­ε­ρο­σο­λύ­μων

εἶ­πεν· Ἀ­να­γνω­σθε­ί­σης τῆς ἐ­κτε­θε­ί­σης
ἁ­γί­ας πί­στε­ως τῆς ἐν Νι­κα­ί­ᾳ καὶ τῆς
ἐ­πι­στο­λῆς τοῦ …ὁ­σι­ω­τά­του ἀρ­χι­ε­πι­
σκό­που Κυ­ρίλ­λου, καὶ τὰ πα­ρὰ τῆς
ἁ­γί­ας συ­νό­δου ἐ­κτε­θέν­τα σύμ­φω­να
εὕ­ρην­ται καὶ το­ύ­τοις τοῖς εὐ­σε­βέ­σι
δόγ­μα­σι συν­τί­θε­μαι καὶ συ­ναι­νῶ.
»Θε­ό­δο­τος ἐ­πί­σκο­πος Ἀγ­κύ­ρας
εἶ­πεν· …ὅ­θεν τὴν συμ­φω­νί­αν ἐ­πι­
γνόν­τες τῆς τε ἐ­πι­στο­λῆς καὶ τῆς
πί­στε­ως τῶν τι­η΄ (318) ἁ­γί­ων πα­τέ­
ρων, …ταῦ­τα πι­στε­ύ­ο­μεν ἅ­περ καὶ
αὐ­τοὶ ἐ­ξέ­θεν­το καὶ ἡ ἐ­πι­στο­λὴ τοῦ
μνη­μο­νευ­θέν­τος ἁ­γι­ω­τά­του ἐ­πι­σκό­
που Κυ­ρίλ­λου σα­φῶς δι­η­γή­σα­το.
»Φλαυ­ι­α­νὸς ἐ­πί­σκο­πος Φι­λίπ­
πων εἶ­πεν· Ἀ­να­γνω­σθε­ί­σης… Κυ­ρίλ­
λου τῆς γρα­φε­ί­σης, εὕ­ρο­μεν συ­νᾴ­
δου­σαν αὐ­τὴν σα­φῶς καὶ δι­αρ­ρή­δην
τῇ ἐν Νι­κα­ί­ᾳ ἐ­κτε­θε­ί­σῃ πί­στει…
»Ἑλ­λά­νι­κος ἐ­πί­σκο­πος Ρό­δου
εἶ­πεν· Τῇ ἐκ­θέ­σει τῆς ὀρ­θο­δό­ξου
πί­στε­ως τῆς ἐν Νι­κα­ί­ᾳ ἀ­κο­λου­θῶ
καὶ τῇ ἐ­πι­στο­λ ῇ τοῦ …ἐ­πι­σκό­που
Κυ­ρίλ­λου συμ­φώ­νῳ οὔ­σῃ καὶ τα­ύ­
την φυ­λάτ­τω τὴν πί­στιν τὴν ἀ­λη­θι­
νὴν καὶ ὀρ­θό­δο­ξον. καὶ τοῖς ἐ­ναν­τί­α
τα­ύ­τῃ φρο­νοῦ­σι καὶ ὁ Θε­ὸς αὐ­τὸς
ἀν­τι­τάσ­σε­ται.­..
»Σε­κουν­δι­α­νὸς ἐ­πί­σκο­πος πό­
λε­ως Λα­μί­ας εἶ­πεν· Καὶ πε­πί­στευ­κα
καὶ πι­στε­ύ­ω καὶ οὕ­τως ἐ­δό­ξα­σα καὶ
δο­ξά­ζω κα­τὰ τὴν ἐ­κτε­θεῖ­σαν πα­ρὰ
τῶν ἁ­γί­ων καὶ μα­κα­ρί­ων πα­τέ­ρων
τῶν κα­τὰ Νί­και­αν τι­η΄ ἐ­πι­σκό­πων,
ᾗ­τι­νι ἀ­κό­λου­θος καὶ ἡ ἀ­να­γνω­σθεῖ­σα
ἐ­πι­στο­λὴ τοῦ ἁ­γι­ω­τά­του… ἐ­πι­σκό­
που Κυ­ρίλ­λου».
»Θε­ο­δό­σι­ος ἐ­πί­σκο­πος Μα­στα­
ύ­ρων τῆς Ἀ­σί­ας εἶ­πεν· …τῇ ἐ­πι­στο­λῇ
τῇ γρα­φε­ί­σῃ πα­ρὰ τοῦ ὁ­σι­ω­τά­του
Κυ­ρίλ­λου…, ἐμ­μέ­νω καὶ πε­ί­θο­μαι,
συμ­φώ­νῳ οὔ­σῃ, ὡς ἔ­φην, τῇ τῶν
πα­τέ­ρων ψυ­χω­φε­λεῖ δι­δα­σκα­λί­ᾳ.
»Δυ­να­τὸς ἐ­πί­σκο­πος Νι­κο­πό­ «Κά­ποι­οι ἄλ­
λε­ως Πα­λαι­ᾶς Ἠ­πε­ί­ρου εἶ­πεν· Ἐ­πα­ λοι, βι­ώ­νον­τες
κο­ύ­σας τῆς ἐ­πι­στο­λῆς…, εὑ­ρών τε τὸ δυ­σά­ρε­στο
αὐ­τὴν σύμ­φω­νον καὶ συ­νο­μό­λο­γον συ­ναί­σθη­μα τῆς
τῇ τῶν ἁ­γί­ων πα­τέ­ρων τῶν ἐν Νι­ ἐγ­κα­τα­λεί­ψε­ως,
κα­ί­ᾳ συ­νελ­θόν­των καὶ ἐκ­θε­μέ­νων “ὡς μὴ ἔ­χον­τες
τὴν ὀρ­θό­δο­ξον πί­στιν τυγ­χά­νου­ ποι­μέ­νες”, ἐ­πω­
σαν καὶ πά­σης ἀ­πο­δο­χῆς ἀ­ξι­ώ­σας μί­ζον­ται μό­νοι
τό τε ὕ­φος τῆς ἐ­πι­στο­λῆς καὶ τὴν τὸ δυ­σβά­στα­κτο
ὀρ­θό­δο­ξον πί­στιν τὴν ἐν αὐ­τῇ γρα­ (γι­ὰ τοὺς ὤ­μους
φεῖ­σαν, οὕ­τω κἀ­γὼ πι­σ τε­ύ­ω καὶ τους, ἀλ­λὰ προ­
συγ­κα­τα­τί­θε­μαι. βλε­πό­με­νο ἀ­πὸ
» Παῦ­λος ἐ­πί­σ κο­πος πό­λ ε­ω ς τοὺς Ἱεροὺς Κα­
Λάμ­πης ἐ­παρ­χί­ας Κρή­της εἶ­πεν· Τῆς νό­νες καὶ τοὺς
τῶν ἁ­γί­ων πα­τέ­ρων τῶν συ­νελ­ Ἁ­γί­ους μας) βά­
θόν­των ἐν τῇ Νι­κα­έ­ων ἐ­κτε­θε­ί­σης ρος τῆς ἀ­πο­τεί­
πί­στε­ως ὁ­μό­φω­νον καὶ ὁ­μό­δο­ξον χι­σης ἀ­πὸ τοὺς
ἐ­πα­κο­ύ­σας τε καὶ εὑ­ρὼν τὴν ἐ­πι­ αἱ­ρε­τί­ζον­τες ἢ
στο­λὴν τοῦ ἁ­γι­ω­τά­του καὶ θε­ο­φι­λε­ ὀ­λι­γω­ροῦν­τες Ἐ­
στά­του ἐ­πι­σκό­που Κυ­ρίλ­λου, τα­ύ­τῃ πι­σκό­πους, ποὺ
συν­τί­θε­μαι καὶ οὕ­τως πι­στε­ύ­ω καὶ ἀ­φή­νουν τὰ μέ­
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
εὔ­χο­μαι μέ­χρι παν­τὸς ἐν τα­ύ­τῃ τῇ λη τοῦ Σώ­μα­τος
πί­στει δι­α­μεῖ­ναι. τοῦ Χρι­στοῦ νὰ
»Εὐ­ό­πτι­ος ἐ­πί­σκο­πος Πτο­λε­μα­ΐ­ μο­λύ­νον­ται καὶ
δος Πεν­τα­πό­λε­ως εἶ­πεν· Τε­θα­ύ­μα­κα νὰ κιν­δυ­νεύ­ουν
τὴν συμ­φω­νί­αν τῆς ἐ­πι­στο­λῆς τοῦ νὰ χά­σουν τὴν
ἁ­γι­ω­τά­του καὶ θε­ο­σε­βε­στά­του πα­ σω­τη­ρί­α τους ἐξ
τρὸς ἡ­μῶν καὶ ἀρ­χι­ε­πι­σκό­που Κυ­ αἰ­τί­ας τοῦ συμ­
ρίλ­λου τῆς πρὸς τὸν θε­ο­σε­βέ­στα­τον φυρ­μοῦ μὲ τοὺς
Νε­στό­ρι­ον πρὸς δι­όρ­θω­σιν τῶν οὐκ αἱ­ρε­τι­κούς».
ὀρ­θῶς εἰ­ρη­μέ­νων γρα­φε­ί­σης καὶ τοῦ
συμ­βό­λου τοῦ πα­ρὰ τῶν ἁ­γι­ω­τά­των
καὶ θε­ο­σε­βε­στά­των πα­τέ­ρων ἡ­μῶν
τῶν ἐν Νι­κα­ί­ᾳ συ­να­χθέν­των καὶ
κα­τὰ μη­δὲν ἐν αὐ­τῇ ἐ­νηλ­λαγ­μέ­νον
συ­νι­δὼν συν­τί­θε­μαι με­τὰ πά­σης τῆς
συ­νό­δου τῷ συμ­φώ­νῳ τῆς ὀρ­θῶς
ἐ­χο­ύ­σης πί­στε­ως.
»Φοι­βάμ­μων ἐ­πί­σκο­πος Κο­πτοῦ
Θη­βα­ΐ­δος εἶ­πεν· Ὁ­μο­δυ­να­μεῖ ἡ ἀ­να­
|
γνω­σθεῖ­σα ἐ­πι­στο­λὴ τοῦ ἁ­γι­ω­τά­του
πα­τρὸς ἡ­μῶν Κυ­ρίλ­λου τοῖς ἐ­κτε­
27
θεῖ­σι δόγ­μα­σι πα­ρὰ τῆς ἐν Νι­κα­ί­ᾳ
συ­νό­δου ἐν μη­δε­νὶ ἀ­πᾴ­δου­σα πρὸς
 δι­όρ­θω­σιν μὲν τῶν ὀρ­θο­δό­ξων, κα­θα­ί­ρε­σιν
δὲ τῶν αἱ­ρε­τι­κῶν δογ­μά­των, κἀ­γὼ πι­στε­ύ­ω
καὶ συν­τί­θε­μαι.
»Ἀμ­μώ­νι­ος ἐ­πί­σκο­πος πό­λε­ως Πα­νε­φύ­
σου ἐ­παρ­χί­ας Αὐ­γου­στα­μνι­κῆς εἶ­πεν· Τα­ύ­τῃ
τῇ πί­στει καὶ πι­στε­ύ­ω καὶ ἐμ­μέ­νω …οὔ­σῃ
συμ­φώ­νῳ τῶν ἁ­γί­ων πα­τέ­ρων, καὶ οὕ­τως
πι­στε­ύ­ω καὶ ἐν αὐ­τῇ ἀ­πο­θα­νεῖν εὔ­χο­μαι».6
Σ ημειωσεις
1. Μὲ τρο­μά­ζει τὸ μῖ­σος ποὺ ἐκ­πέμ­πε­ται ἀ­πὸ με­ρι­κὰ
ἱ­στο­λό­γι­α, ποὺ εὐ­νο­οῦν ἢ ἀ­να­με­τα­δί­δουν Πα­τρι­αρ­χι­κές,
Ἀρ­χι­ε­πι­σκο­πι­κὲς ἢ Ἐ­πι­σκο­πι­κὲς πρα­κτι­κές, ὡ­σὰν νὰ ἀ­
να­βι­ώ­νε­ται ὁ πό­λε­μος εἰ­κο­νο­μά­χων καὶ εἰ­κο­νο­λα­τρῶν,
ἡ­συ­χα­στῶν καὶ ἀν­τι-ἡ­συ­χα­στῶν μὲ ὅ­λες (πρὸς τὸ πα­
ρὸν) τὶς λε­κτι­κὲς ὑ­περ­βο­λές. Γι­α­τί ἄ­ρα­γε ἐ­κλαμ­βά­νε­ται
ὡς φον­τα­μεν­τα­λι­σμὸς-φα­να­τι­σμὸς ἡ δι­α­τύ­πω­ση (ἔ­στω
μὲ αὐ­στη­ρὴ γλῶσ­σα) θέ­σε­ων ἀν­τί­θε­των ἀ­πὸ ἐ­κεῖ­νες τὶς
πρα­κτι­κὲς καὶ ἐκ­φρά­σεις τῶν ἐκ­κλη­σι­α­στι­κῶν ἡ­γε­τῶν,
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
σταν­το σὲ συ­νά­ξεις ὅ­που ἦ­σαν αἱ­ρε­τι­κοί), δε­δι­ό­τες μὴ
ἀ­δι­κη­θῶ­σιν εἰς πί­στιν» (Πρα­κτι­κὰ Γ΄ Οἰ­κου­με­νι­κῆς Συ­
νό­δου, T­h­e­s­a­u­r­us L­i­n­g­u­ae G­r­a­e­c­ae (T­LG), t. 1,1,5, p. 11, l. 14).
3. Ὁ Μ. Βα­σί­λει­ος συ­νι­στᾶ στὸν Ἐ­πί­σκο­πο Πα­τρό­
φι­λο: «ἐν πά­σῃ παρ­ρη­σί­ᾳ ἔ­λεγ­χε τοὺς μὴ ὀρ­θο­πο­
δοῦν­τας πρὸς τὴν ἀ­λή­θει­αν τοῦ Εὐ­αγ­γε­λί­ου». Καὶ στὴν
πρὸς «Δυ­τι­κοῖς» ἐ­πι­στο­λή του, πά­λι ὁ Μ. Βα­σί­λει­ος,
γρά­φει, πὼς οἱ κα­τα­δι­κα­σμέ­νοι ἀ­πὸ Σύ­νο­δο (καὶ ἄ­ρα
γνω­στοὶ ὡς αἱ­ρε­τι­κοὶ) εἶ­ναι λι­γό­τε­ρο ἐ­πι­κίν­δυ­νοι ἀ­πὸ
τοὺς ἄλ­λους, ἐ­κεί­νους ποὺ ἐ­ξω­τε­ρι­κὰ εἶ­ναι ἐν­δε­δυ­μέ­νοι
μὲ δέρ­μα προ­βά­του καὶ ἐμ­φα­νί­ζον­ται ὡς Ὀρ­θό­δο­ξοι,
ἐ­νῶ ἐ­σω­τε­ρι­κῶς κα­τα­σπα­ράσ­σουν ἀ­νη­λε­ῶς τὰ πρό­
βα­τα τοῦ Χρι­στοῦ. Δι­ό­τι, ἐ­πει­δή προ­έρ­χον­ται ἀ­πὸ μᾶς,
εὔ­κο­λα πα­ρα­πλα­νοῦν. Αὐ­τοὺς ἀ­κρι­βῶς τοὺς κρυ­πτο­
αι­ρε­τι­κούς, συ­νε­χί­ζει, «ζη­τοῦ­μεν ἀ­πὸ τὴν τε­λει­ό­τη­τά
σας, νὰ γνω­στο­ποι­η­θοῦν δη­μο­σί­ως εἰς ὅ­λας τὰς
Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἀ­να­το­λῆς, ὥ­στε ἤ, ἂν ὀρ­θο­πο­δή­σουν
(εἰς τὴν ἀ­λή­θει­αν), νὰ ἀ­νή­κουν εἰ­λι­κρι­νῶς μα­ζί μας, ἤ,
ἐ­ὰν πα­ρα­μεί­νουν δι­ε­στραμ­μέ­νοι, νὰ δι­α­τη­ροῦν με­τα­ξύ
των μό­νον τὴν βλά­βην, χω­ρὶς νὰ δύ­ναν­ται ἐξ αἰ­τί­ας τῆς

ποὺ πα­ρα­βαί­νουν τὴν δι­δα­σκα­λί­α τοῦ Εὐ­αγ­γε­λί­ου καὶ
τῶν Πα­τέ­ρων; Οἱ θέ­σεις καὶ τὰ ἐ­πι­χει­ρή­μα­τά μας (ἐ­ναν­
τί­ον τῆς αἱ­ρέ­σε­ως τοῦ Οἰ­κου­με­νι­σμοῦ καὶ τῶν κα­κῶς
δι­ε­ξα­γό­με­νων Θε­ο­λο­γι­κῶν Δι­α­λό­γων), δὲν προ­έρ­χον­ται
ἀ­πὸ τὰ Πα­τε­ρι­κὰ ἔρ­γα; Γι­α­τί, ἀν­τὶ νὰ ἀ­πο­δεί­ξουν οἱ
Πα­τρι­αρ­χι­κοὶ κύ­κλοι μὲ Πα­τε­ρι­κὸ λό­γο τὸ ἐ­σφαλ­μέ­νο
ἢ τὸ ἀ­σε­βὲς τῶν ἐ­πι­χει­ρη­μά­των μας, ἀ­ρέ­σκον­ται νὰ
ὁ­μι­λοῦν ὑ­πο­τι­μη­τι­κά, ὑ­βρι­στι­κὰ καὶ τι­μω­ρη­τι­κά; Γι­α­τί
ἀ­πο­κλεί­ουν (οἱ φί­λα προ­σκεί­με­νοι πρὸς τοὺς ἐκ­κλη­
σι­α­στι­κοὺς ἡ­γέ­τες δι­α­χει­ρι­στὲς τῶν ἱ­στο­σε­λί­δων) τὴν
πρό­σβα­σή μας στὰ ἠ­λε­κτρο­νι­κὰ καὶ ἔν­τυ­πα Μ.Μ.Ε.; Αὐ­τὴ
τὴ «δη­μο­κρα­τι­κὴ» εὐ­αι­σθη­σί­α ἔ­χουν καὶ καλ­λι­ερ­γοῦν
τὰ ἐ­πι­σκο­πι­κὰ πε­ρι­βάλ­λον­τα; Αὐ­τὴ τὴν «ἐ­λευ­θε­ρί­α
λό­γου» ἐ­παγ­γέλ­λον­ται;
2. Τοῦ­το ἔ­κα­ναν καὶ οἱ Ἀρ­χι­μαν­δρίτες ἐ­πὶ αἱ­ρέ­σε­ως
Νε­στο­ρί­ου καὶ ὁ λα­ός: «οὐ συ­νά­γον­ται (=δὲν πα­ρί­
ἀ­προ­φυ­λά­κτου ἐ­πι­κοι­νω­νί­ας (μα­ζί των) νὰ με­τα­δί­δουν
τὴν ἀ­σθέ­νει­άν των εἰς ὅ­σους τοὺς πλη­σι­ά­ζουν. Εἶ­ναι
ὅ­μως ἀ­νάγ­κη νὰ μνη­μο­νεύ­σω­μεν αὐ­τοὺς ὀ­νο­μα­στι­
κῶς» (Μτφρ. γ. Νι­κο­δή­μου Μπι­λά­λη). Τὰ ἴ­δι­α λέ­γει καὶ
ὁ Μ. Ἀ­θα­νά­σι­ος καὶ ἄλ­λοι Πα­τέ­ρες.
4. Ἐξ ἄλ­λου σύγ­κλη­ση Συ­νό­δου προ­βλέ­πε­ται ἀ­πὸ
τοὺς Ἱεροὺς Κα­νό­νες: «Δεύ­τε­ρον τοῦ ἔ­τους Σύ­νο­δος
γι­νέ­σθω τῶν Ἐ­πι­σκό­πων, καὶ ἀ­να­κρι­νέ­τω­σαν ἀλ­λή­λως
τὰ δόγ­μα­τα τ­ῆς εὐ­σε­βεί­ας…» (ΛΖ΄ Ἀ­πο­στο­λι­κὸς Κα­νών).
5. Βέ­βαι­α, γνω­ρί­ζου­με ὅ­τι ἑ­τοι­μά­ζε­ται ἡ Με­γά­λη
Σύ­νο­δος ὑ­πὸ τοῦ Οἰ­κου­με­νι­κοῦ Πα­τρι­αρ­χεί­ου. Αὐ­τὴν
τὴν Σύ­νο­δο, ὅ­μως, βλέ­που­με μὲ δυ­σπι­στί­α: Γι­α­τί, πῶς
εἶ­ναι δυ­να­τὸν οἱ κα­τη­γο­ρού­με­νοι ἐ­πὶ αἱ­ρέ­σει (Πα­τρι­
άρ­χης καὶ οἱ σὺν αὐ­τῷ) νὰ κα­τα­δι­κά­σουν τὴν αἵ­ρε­ση;
6. Πρα­κτι­κὰ Γ΄ Οἰ­κου­με­νι­κῆς Συ­νό­δου, T­h­e­s­a­u­r­us
L­i­n­g­u­ae G­r­a­e­c­ae (T­LG) 1,1,2, p. 15, l. 10, p. 20, l. 5.

«...ἡ Νέα Ἐποχὴ τοῦ ἑωσφόρου ―τοῦ ἀποκρυφισμοῦ καὶ τῆς Μαγείας, τοῦ παγανισμοῦ
καὶ τῆς εἰδωλολατρίας, τῆς ἐπιστημονικῆς καὶ τεχνολογικῆς ὕβρεως, τῆς ἀνελευθερίας καὶ
|

τοῦ ὁλοκληρωτισμοῦ, τοῦ φονταμενταλιστικοῦ ὀρθολογισμοῦ― βρίσκεται σὲ πλήρη ἐξέλι-

28

ξη μὲ κύρια ἐπιδίωξή της τὴν ἐπιβολὴ τῆς πανθρησκείας, μὲ θεοποιημένο πρωθιερέα καὶ
πλανητάρχη τὸν Πάπα, ἄμεσο πρόδρομο τοῦ Ἀντιχρίστου». [ΦΕΚΦ, «Ἱδρυτικὴ Διακήρυξη»]


Για να λαβει Ο ρθοδοξη Π ροοπτικη ο Δ ιαλογος
με τους Λ ατινους-Π απικους
Τὸ «Πρωτεῖο τῆς Ἁγιότητας» ἔναντι
τοῦ παπικοῦ «πρωτείου ἐξουσίας»
Γραφειο Λ αυρεντιος Ν τετζιορτζιο ,
συγγραφεασ- εκδοτης
τὴν Ἁγία Ὀρθοδοξία μας
Σ
ὡς σύστημα διοικήσεως
ὑπάρχει καὶ πρέπει νὰ
λειτουργεῖ ἡ Συνοδικότη-
τα, θεσμοθετημένη ἀπὸ τὸ
ἱερὸ Εὐαγγέλιο, τὴν Καινὴ Διαθήκη. Σὲ
μιὰ διαλεκτικὴ καὶ ἀμφίδρομη σχέση
μὲ τὴ Συνοδικότητα ὑφίσταται καὶ
λειτουργεῖ ἡ Ἁγιότητα· θὰ μποροῦσε
νὰ πεῖ κανεὶς τὸ «Πρωτεῖο τῆς Ἁγι-
ότητας» ―ποὺ δὲν καταργεῖ, ἀλλὰ
ἐπιβεβαιώνει καὶ ἑδραιώνει καὶ χαρι-
τώνει τὴ Συνοδικότητα, στῆς ὁποίας
τὰ πλαίσια ἡ Ἁγιότητα λειτουργεῖ ὡς
σημεῖο ἀναφορᾶς τῆς παρουσίας
τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στὴν Ἐκκλη-
σία― ἀνακουφίζει καὶ παρηγορεῖ ὡς
ἀπαντοχή, παραμυθεῖ ὡς ἐλπίδα
σωτηρίας τὸν πιστὸ λαὸ τοῦ Θεοῦ
καὶ τὸν παιδαγωγεῖ ὡς παράδειγμα.
Κάθαρση, Φωτισμός, Ἁγιότητα-
Θέωση!... Ὁ εὐλογημένος δρόμος τῆς
σωτηρίας, ἡ μόνη καὶ ἀσφαλὴς πο-
ρεία πρὸς τὴ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.
Στὴν Κάθαρση ὁδηγεῖ ἡ πνευμα-
τικὴ ἄσκηση καὶ ἡ ἐν Χριστῷ βιοτὴ
(ἡ ἀνταπόκριση τῆς κλίσεως τοῦ
ἀνθρώπου στὴν κλήση τοῦ Χριστοῦ)·
ὁ δὲ Φωτισμὸς εἶναι ὁ πρῶτος
καρπὸς τῶν πνευματικῶν ἀγώνων.
Ἡ Ἁγιότητα εἶναι τὸ ἀποτέλεσμα
τῆς συνεργασίας μεταξὺ Χριστοῦ καὶ
Προτασεις
ἀνθρώπου, εἶναι τὸ ἀποτέλεσμα τῆς «Ἡ Ἁγία Ὀρθο-
θεϊκῆς δωρεᾶς καὶ τῆς ἀνθρώπινης δοξία μας,
συνεργείας, εἶναι τὸ ἀποτέλεσμα δύο στὴν ἀπαίτηση
δράσεων: ὁ Χριστὸς παραχωρεῖ τὴν τῶν Λατίνων-
Ἁγιότητα καὶ ὁ ἄνθρωπος τὴν κα- παπικῶν γιὰ τὴν
τακτᾶ, στὰ πλαίσια τῆς θεοσδότου ἀναγνώριση...
Ἐλευθερίας καὶ τοῦ Αὐτεξουσίου τοῦ τοῦ πρωτείου
προσώπου. (Λ.χ. ὁ Τριαδικὸς Θεὸς ἐξουσίας τοῦ
δὲν ἐπέβαλε στὴ Μαριὰμ νὰ γίνει Πάπα, πρέπει
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
ἡ Μητέρα τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ νὰ ἀντιτείνει
διὰ τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριὴλ τῆς ἐξέ- τὸ «Πρωτεῖο
φρασε τὸ θέλημά Του, κι ἐκείνη ―ἂν τῆς Ἁγιότητας»
καὶ ἐξανέστη, ζήτησε πληροφορίες- καὶ δι’ αὐτοῦ
διευκρινήσεις― ἐλευθέρᾳ βουλήσει, νὰ κηρύξει τὴν
συμφώνησε νὰ συνεργαστεῖ μὲ τὸν μόνη ἀληθῆ
Θεό, ἀνταποκρινόμενη στὸ θέλημά Ὀρθόδοξη Πίστη,
Του καὶ ἀποδεχόμενη τὴν ἀπροσμέ- πρὸς μετάνοια
τρητη εὐλογία Του στὴν ἴδια, ἀλλὰ καὶ ἐπιστροφὴ
κυρίως στὸν πεπτοκότα ἄνθρωπο. τῶν Λατίνων-
Ἔτσι προέκυψε ἡ Παναγία Μητέρα παπικῶν... στὴν
τοῦ Χριστοῦ, ἡ χωρήσασσα τὸν ἀχώ- μόνη ἀληθῆ
ρητον, ἡ ἀπαντοχὴ καὶ σκέπη τοῦ Ὀρθόδοξη
κόσμου. Ἔτσι λειτουργεῖ ἡ Χάρις τοῦ Ἐκκλησία τοῦ
Θεοῦ, συνεργαζόμενη μὲ τὸν ἄνθρω- Χριστοῦ».
πο καὶ σεβόμενη τὴν Ἐλευθερία καὶ
τὸ Αὐτεξούσιο τοῦ προσώπου του).
Κάθαρση, ὡς πορεία πρὸς τὸν
Η Φωτισμό, ἀποτελεῖ προσωπικὴ
|
ἐπιλογὴ-πρακτικὴ τοῦ Ἁγίου. Ἡ
Ἁγιότητα-Θέωση, δηλαδὴ ἡ μετοχὴ-
29
μέθεξη στὴ δόξα τοῦ Θεοῦ, ἀποτελεῖ
―ἐπίσης προσωπικὴ― κατάληξη-
 « ...ἡ Ἁγιότητα ἐπιβράβευση τῆς προηγηθείσης
καθ’ ἑαυτὴ εἶναι πορείας Καθάρσεως-Φωτισμοῦ
“περιουσία” τῆς γιὰ ἐκεῖνον ποὺ τὴν κατέκτησε.
Ἐκκλησίας, εἶναι Ὅμως ἡ Ἁγιότητα καθ’ ἑαυτὴ εἶναι
ταυτόχρονα «περιουσία» τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι
δωρεὰ τοῦ Θεοῦ ταυτόχρονα δωρεὰ τοῦ Θεοῦ καὶ
καὶ «κληροδότη- «κληροδότημα» τοῦ Ἁγίου. Γι’ αὐτὸ
μα» τοῦ Ἁγίου. Γι’ ἡ Ἁγιότητα δὲν μπορεῖ νὰ ὑπάρ-
αὐτὸ ἡ Ἁγιότητα ξει ἐκτὸς τῆς Μίας καὶ Ἀληθινῆς
δὲν μπορεῖ νὰ Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ!... Γι’ αὐτὸ
ὑπάρξει ἐκτὸς ὁ Ἅγιος ἀποτελεῖ αὐθεντία μέσα
τῆς Μίας καὶ στὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, διότι
Ἀληθινῆς Ἐκκλη- φέρει τὴν εὐλογία τοῦ Χριστοῦ καὶ
σίας τοῦ Χρι- τὰ χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος,
στοῦ!... Γι’ αὐτὸ εἶναι τὸ σκεῦος ἐκλογῆς τοῦ Χριστοῦ
ὁ Ἅγιος ἀποτελεῖ καὶ ὄχι ὁ ἀντιπρόσωπος-βικάριος
αὐθεντία μέσα Αὐτοῦ στὴ γῆ!...
στὴν Ἐκκλησία Τὸ «Πρωτεῖο τῆς Ἁγιότητας»,
τοῦ Χριστοῦ, λοιπόν, εἶναι τὸ μόνο ποὺ ὑπερβαί-
διότι φέρει τὴν νει τὴ Συνοδικότητα στὴν Ἐκκλησία
εὐλογία τοῦ τοῦ Χριστοῦ, χωρὶς ὡστόσο νὰ τὴν
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
Χριστοῦ καὶ τὰ καταργεῖ, γιατὶ δὲν ὑπάρχει μόνον
χαρίσματα τοῦ ἕνας Ἅγιος ἀλλὰ μυριάδες μυριάδων
Ἁγίου Πνεύματος, Ἁγίων ποὺ ―κυρίως― ἤδη βρίσκο-
εἶναι τὸ σκεῦος νται στὴ θριαμβεύουσα Ἐκκλησία.
ἐκλογῆς τοῦ Χρι- Ἀντιθέτως, ἡ Ἁγιότητα ἐνισχύει τὴ
στοῦ καὶ ὄχι ὁ Συνοδικότητα δίνοντας διέξοδο στὰ
ἀντιπρόσωπος- τυχὸν ἀδιέξοδά της, ὅταν καὶ στὸν
βικάριος Αὐτοῦ βαθμὸ ποὺ προκύπτουν. (Βλέπε λ.χ.
στὴ γῆ!...». τὸν Ἅγιο Σπυρίδωνα καὶ τὸ θαῦμα
μὲ τὴν κεραμίδα, στὴν Α΄ ἐν Νικαίᾳ
Οἰκουμενικὴ Σύνοδο, ὅπου πείθει μὲ
τὸ θαῦμα, μὲ τὴν Ἁγιότητα καὶ ἐπι-
βάλλεται στὴν ἐκκλησιαστικὴ ἀλλὰ
καὶ στὴν κοσμικὴ ἐξουσία).
τσι, ἀπέναντι στὸ παπικὸ πρω-
Ε τεῖο ἐξουσίας —ἀπότοκο τῆς
αἱρέσεως τοῦ Παπισμοῦ— ἡ Ἁγία
Ὀρθοδοξία μας ἔχει νὰ ἀντιπαρατά-
ξει τὸ «Πρωτεῖο τῆς Ἁγιότητας», ποὺ
|
ἔχει θεσμοθετήσει τὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο
30
καὶ καλλιεργήσει ἡ ἱερὰ Παράδοση.
Γιατὶ ὁ Κύριος καὶ Θεός μας Ἰησοῦς
Χριστὸς ὅρισε ἐπισκόπους τῆς
Ἐκκλησίας Του Ἁγίους, καὶ κατὰ συ-
νέπειαν οἱ διάδοχοι αὐτῶν δὲν ἀρκεῖ
νὰ ἔχουν μόνον τὰ τυπικὰ-διοικητικὰ
χαρακτηριστικὰ τοῦ ἐπισκόπου,
ἀλλὰ πρέπει νὰ εἶναι καὶ Ἅγιοι, νὰ
εἶναι φορεῖς τῆς Ἁγιότητας, γιὰ νὰ
εἶναι ὄχι μόνον εἰς θέσιν Χριστοῦ
ἀλλὰ καὶ εἰς τόπον Χριστοῦ, ὀρθο-
τομώντας ἀπαρεγκλίτως, αὐθεντικὰ
καὶ ἀκέραια τὸν λόγο τῆς Ἀληθείας
Του, κατὰ τὸ εὐαγγελικὸ παράγ-
γελμα, καὶ ὄχι νὰ καινοτομοῦν τὶς
προσωπικὲς κακοδοξίες καὶ αἱρέσεις
τους, ἐπιβάλλοντας αὐτὲς στὴν
Ἐκκλησία Του.
Βεβαίως μιλᾶμε γιὰ τὸ «Πρωτεῖο
τῆς Ἁγιότητας» ποὺ τὸ διακονοῦν
πραγματικοὶ Ἅγιοι, τοὺς ὁποίους
καθιστᾶ Ἁγίους ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς μὲ
τὰ σημεῖα Του καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα
τοὺς προικίζει ―ἐν ζωῇ ἢ καὶ μετὰ
τὴν κοίμησή τους― μὲ χαρίσματα.
Μιλᾶμε γιὰ πραγματικοὺς Ἁγίους,
ποὺ ἡ θεία χάρις καθιερώνει, ἡ συ-
νείδηση τοῦ πιστοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ
ἀναγνωρίζει καὶ στὴ συνέχεια ἡ
Διοικοῦσα Ἐκκλησία ἁγιοκατατάσ-
σει. Ἐν ἀντιθέσει μὲ τοὺς παπικοὺς
«ἁγίους», ὅπου ὁ Πάπας ―ὡς
βικάριος-ἀντιπρόσωπος τάχα τοῦ
Χριστοῦ στὴ γῆ― τοὺς «ἁγιοποιεῖ»
δίκην διορισμοῦ καὶ κατὰ τὸ δοκοῦν·
καὶ μάλιστα ἁγιοποιεῖ ἐγκληματίες,
ὅπως ὁ Στέπινατς (ὑπεύθυνος γιὰ
τὸ μαρτύριο τοῦ σερβικοῦ λαοῦ καὶ
τὴ δολοφονία-γενοκτονία 800.000
Σέρβων ὀρθοδόξων χριστιανῶν
κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ Β΄ Παγκοσμί-
ου Πολέμου), ἢ ὅπως ὁ ἱδρυτὴς τῆς
παπικῆς ὀργανώσεως Opus Dei
(τάγμα σαδο-μαζοχιστῶν ἀφιερω-
μένων φανατικῶν), ὁ πολὺς Χοσὲ
Μαρία Ἐσκριβὰ ντε Μπαλαγκουὲρ
(1902-1975), ὁ ὁποῖος τὸ 1992 ἀνα-
κηρύχθηκε «μακάριος-ὅσιος» καὶ τὸ 2002
προήχθη σὲ «ἅγιο»!...
ὸ «Πρωτεῖο τῆς Ἁγιότητας» ―ὡς
Τ ἰδιότητα καὶ ὄχι ὡς πρόσωπο― ἀνα-
δεικνύεται εὐαγγελικὰ μὲ τὴ χάρη τοῦ
Τριαδικοῦ Θεοῦ μας, στὴν πνευματικὴ καὶ
λατρευτικὴ ζωὴ τῆς Ἁγίας Ὀρθοδοξίας μας·
ἀλλὰ τὸ πρωτεῖο ἐξουσίας στὸν Παπισμὸ
ἐπιβάλλεται δολίως καὶ στανικῶς, ἀπότο-
κο τοῦ ἐκκοσμικευμένου καὶ ἐξουσιαστικοῦ,
καισαροπαπικοῦ κρατικοῦ μορφώματος
τοῦ Βατικανοῦ. Τὸ «Πρωτεῖο τῆς Ἁγιότη-
τας» ὁδηγεῖ τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας στὴ
σωτηρία καὶ στὴ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν·
ἀλλὰ τὸ πρωτεῖο ἐξουσίας τοῦ Πάπα ὁδη-
γεῖ στὴν πλάνη καὶ στὴν ἀπώλεια, δηλαδὴ
μακριὰ ἀπὸ τὴ δόξα τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ
μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, μακριὰ ἀπὸ τὴ Βασιλεία
τῶν Οὐρανῶν!...
Ἄρα ἡ Ἁγία Ὀρθοδοξία μας, στὴν ἀπαί-
τηση τῶν Λατίνων-παπικῶν γιὰ τὴν ἀνα-
γνώριση ―ὑπὸ ὁποιονδήποτε χαρακτηρισμὸ
καὶ γιὰ ὁποιανδήποτε ἱστορικὴ περίοδο― τοῦ
πρωτείου ἐξουσίας τοῦ Πάπα, πρέπει νὰ
ἀντιτείνει τὸ «Πρωτεῖο τῆς Ἁγιότητας» καὶ
δι’ αὐτοῦ νὰ κηρύξει τὴν μόνη ἀληθῆ Ὀρθό-
δοξη Πίστη, πρὸς μετάνοια καὶ ἐπιστροφὴ
τῶν Λατίνων-παπικῶν ―καὶ ὅλων τῶν
αἱρετικῶν, ἅμα καὶ τῶν καθ’ ἡμᾶς λατινο-
φρόνων, οἰκουμενιστῶν καὶ παντοιοτρόπως
αἱρετιζόντων― στὴν μόνη ἀληθῆ Ὀρθόδοξη
Πίστη καὶ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Ἀμήν.

Β λέπεις, ὦ Ρωμᾶνε, πῶς σοφώτατα ὁ Παῦλος καὶ τὴν Ἐκκλησίαν σῶμα λέγει, καὶ τὸν
Χριστὸν κεφαλήν; Διατὶ ἔστωντας οἱ Χριστιανοὶ ὅλοι νὰ δέχωνται ἀπὸ τὸν Χριστὸν
καὶ τὴν ποινὴν καὶ τὴν ζωὴν καὶ τὰ χαρίσματά του ὡσὰν ἕνα σῶμα, ἤγουν κορμὶ ἀπὸ τὴν

Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

κεφαλὴν του. «Τὰ πάντα καὶ ἐξ αὐτοῦ καὶ δι᾿ αὐτοῦ καὶ ἐν αὐτῷ, καὶ ἡμεῖς ἐν αὐτῷ ζῶμεν καὶ
κινούμεθα καὶ ἐσμέν» Διὰ τοῦτο τοὺς Χριστιανοὺς ὅλους, οἱ ὁποῖοι εἶναι ἡ Ἐκκλησία, τοὺς
ἐκάλεσε σῶμα ἤγουν κορμί, τὸν δὲ Χριστὸν ἐκάλεσε κεφαλήν, ὡς ἐκεῖνον ὅπου κυβερνᾷ
καὶ ζωογονεῖ τὸ ὅλον σῶμα, ἤγουν τὴν Ἐκκλησίαν· καὶ δὲν ἔχεις πλέον ἐδῶ νὰ μοῦ εἰπῇς, ὅτι
ἀφοῦ ὑπῆγεν ὁ Χριστὸς εἰς τοὺς οὐρανοὺς ἄφησε τὸν Πέτρον, διατὶ ὅταν ὁ Παῦλος ἐκάλεσε
τὴν Ἐκκλησίαν σῶμα, καὶ τῆς ἔδωκε κεφαλὴν τὸν Χριστόν, τότε ὁ Χριστὸς ἦτον εἰς τοὺς
οὐρανούς, καὶ οὐχὶ εἰς τὴν γῆν σωματικῶς. Καὶ λοιπὸν ἂν ἦτον, ὅτι ἤθελεν ἀφήσει τὸν Πέτρον,
ἤθελε τὸ εἰπῇ ἐκεῖνος, ὅτι πρῶτον ἦτο ἡ κεφαλὴ ὁ Χριστός, ἀμὴ ἀφοῦ ἀνελήφθη ἄφησεν
τὸν Πέτρον. Ἀλλὰ δὲν εἶπέ ποτε τοιοῦτον λόγον. Διὰ τοῦτο οὐδὲ ἡμεῖς ἐγνωρίζομεν ἄλλην
κεφαλὴν παρὰ μόνην ἐκείνην, ὅπου ἔδωκεν ὁ μακάριος Παῦλος, ἡ ὁποία εἶναι ὁ δεσπότης
Χριστός. Ἀλλὰ εἶπε, ἐσὺ ὦ Ρωμᾶνε, ὅπου κάμνεις τὸν Πάπα κεφαλὴν τῆς Ἐκκλησίας, ὅταν
ἀποθάνῃ ὁ Πάπας ἀποθαίνει καὶ ἡ κεφαλὴ ἢ ὄχι; Φανερὸν ὅτι ἀποθαίνει· διατὶ κανένα κορμὶ
λείποντας ἀπὸ τὴν κεφαλήν του ἠμπορεῖ νὰ ζῇ; Λοιπὸν κάθε βολὰ ὅπου ἀπεθαίνει ὁ Πάπας
εἶναι νεκρὰ καὶ ἀπεθαμένη ἡ Ἐκκλησία, χωρὶς κεφαλή. Λοιπὸν δὲν εἶναι ἄλλη κεφαλὴ παρὰ
μόνον ὁ Χριστός, καθὼς μᾶς τὸ ἐπαράδωκεν ὁ ἅγιος Παῦλος. Ὁ δὲ Πάπας ἦτον ἕνας οἰκο-
νόμος τῆς Ἐκκλησίας του, μοναχὰ τῆς ἐδικῆς του, ὡσὰν καὶ ἄλλοι διάδοχοι τῶν Ἀποστόλων,
δηλονότι οἱ ἀρχιερεῖς τῶν ἐπαρχιῶν τωνε μόνοι. Ἡμεῖς τοὺς κράζομεν ἔτσι καθὼς τὸ μαρτυρᾷ
ὁ θεσπέσιος Παῦλος, διότι δὲν θέλωμεν τὸ ἀνάθεμα. Διότι εἶπεν ἀτός του ὁ Παῦλος, ὁποῖος
ἔλθῃ νὰ σᾶς εἴπῃ κανένα, ἔξω ἀπὸ ταῦτα, ὅπου σᾶς λέγω, ὄχι ἄνθρωπος ἢ Ἀπόστολος ἀμὴ
|

ἂν εἶναι καὶ ἄγγελος, ἂς ἔχει τὸ ἀνάθεμαΤὸ ὁποῖον τὸ θέλει κληρονομήσει, ἐκεῖνος, ὅπου
31

παραβαίνει τὰ δόγματά του. Μὰ ἤξευρε, σὺ ὦ Ρωμᾶνε, ὅτι μόνον φλυαρεῖς καὶ πλέον γελᾶσαι
παρὰ ὅπου ἀπατᾷς. • [Μελέτιος Πηγᾶς, «Περὶ πρωτείων τοῦ Πάπα», ὑπὸ ἔκδοσιν ΠΘΕ]
 Αποψεις
Π οιοι και Γιατι ηρωοποιουν -αγιοποιουν
τον Π ροδοτη του Χ ριστου ;
ΙΟΥΔΑΣ, σύμ­βο­λο τῆς Νέ­ας Ἐ­πο­χῆς
Γρά ­φ ει
«Καὶ γε­νι­κώ­ ὲ τὸ Πά­σ χα ἐ­
Μ
τε­ρα, πῶς πὶ θύ­ραις ἐ­πα­
ἐ­ξη­γεῖ­ται αὐ­τὴ νέρ­χε­τ αι στὴν
ἡ γε­νι­κευ­μέ­νη μνή­μ η ὅ­λ ων ἡ
παγ­κο­σμί­ου ἐμ­
ἐμ­μο­νὴ τό­σων βέ­λει­ας ―καὶ μέχρι πρότινος ἀδιανό-
ἀ­νο­μοι­ο­γε­νῶν ητη― ἐκ­στρα­τεί­α γι­ὰ τὴν ἠ­θι­κὴ ἀ­πο­
φο­ρέ­ων γι­ὰ κα­τά­στα­ση τοῦ Ἰ­ού­δα τοῦ Ἰ­σκα­ρι­ώ­
τὴν ἀ­πε­νο­χο­ του, τὴν ὁ­ποί­αν ἐ­νορ­χή­στρω­σαν, τὰ
ποί­η­ση, τε­λευ­ταῖ­α χρό­νι­α, δι­ά­φο­ροι φο­ρεῖς,
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
ἠ­θι­κὴ ἀ­πο­κα­ φαι­νο­με­νι­κῶς ἄ­σχε­τοι με­τα­ξύ τους.
τά­στα­ση καὶ Στὴν Ἑλ­λά­δα, οἱ πρῶ­τες σχε­τι­κὲς
ἡ­ρω­ο­ποί­η­ση προ­σπά­θει­ες ἐμ­φα­νί­σθη­καν στὶς ἀρ­
―ἢ ἀ­κό­μη καὶ χὲς τῆς δε­κα­ε­τί­ας τοῦ 1990, κυ­ρί­ως
ὑ­πὸ μορ­φὴν τη­λε­ο­πτι­κῶν συ­ζη­τή­
“ἁ­γι­ο­ποί­η­ση”― σε­ων. Εἴ­τε ἐ­νε­πί­γνω­τα εἴ­τε ὄ­χι, οἱ
τοῦ Ἰ­ού­δα, μὲ συ­ζη­τή­σεις αὐ­τὲς ἐ­ξυ­πη­ρε­τοῦ­σαν
τὴν ἔ­ναρ­ξη τὴν ἐκ­στρα­τεί­α ὑ­πο­νο­μεύ­σε­ως τῶν
τῆς Νέ­ας Ἐ­πο­ ἠ­θι­κῶν ἐ­ρει­σμά­των τῶν δυ­τι­κῶν κοι­
χῆς»; νω­νι­ῶν, τὴν ὁ­ποί­αν ἔχουν ἐ­ξα­πο­λύ­
σει ἐ­ναν­τί­ον τους οἱ φο­ρεῖς τῆς Νέ­ας
Ἐ­πο­χῆς. Καί, εἴ­τε ἐ­νε­πί­γνω­στα, εἴ­τε
ὄ­χι, οἱ συ­ζη­τή­σεις αὐ­τὲς ἐ­να­πέ­θε­σαν,
μέ­σα στὴν συ­νεί­δη­ση τοῦ ἀ­νυ­πο­ψί­α­
στου μέ­σου   Ἕλ­λη­να, τὸν σπό­ρο τῆς
σχε­τι­κο­ποι­ή­σε­ως ἑ­νὸς συμ­βό­λου, τὸ
ὁ­ποῖ­ο ἀν­τι­προ­σώ­πευ­ε, ἐ­πὶ δύ­ο χι­λι­
ε­τί­ες, τὸν  Ὕπα­το προ­δό­τη.
Μὲ τὴν ἔ­ναρ­ξη τῆς νέ­ας χι­λι­ε­τί­ας,
|
ἐμ­φα­νί­σθη­κε τὸ πε­ρι­βό­η­το «Εὐ­αγ­
32
γέ­λι­ο τοῦ Ἰ­ού­δα», τὸ ὁ­ποῖ­ο ἀ­νέ­λα­βε
τὴν —ἀ­νε­πί­ση­μη καὶ ἐ­κλα­ϊ­κευ­μέ­νη,
ἀλ­λὰ πο­λὺ ἀ­πο­τε­λε­σμα­τι­κὴ— ἠ­θι­κὴ
η κ. Δ άφ ­ν η Β αρ ­β ιτ ­σ ι ­ώ­τ η ,
ιστο ρ­ ι κ ­ ος
ἀ­πο­κα­τά­στα­ση τοῦ Ἰ­ού­δα. Ἐν συ­νε­
χεί­ᾳ, τὴν ἀ­πο­κα­τά­στα­ση ἀ­νέ­λα­βαν
πι­ὸ ἐ­πί­ση­μα χεί­λη, καὶ δὴ ἐκ­πρό­
σω­ποι χρι­στι­α­νι­κῶν ὁ­μο­λο­γι­ῶν. Ὁ
Βιτ­τό­ρι­ο Μεσ­σό­ρι, ἐ­πὶ πα­ρα­δείγ­μα­τι,
δι­α­κε­κρι­μέ­νος συγ­γρα­φεὺς τοῦ Βα­
τι­κα­νοῦ καὶ στε­νὸς συ­νερ­γά­της τῶν
δύ­ο τε­λευ­ταί­ων Πα­πῶν, ὄ­χι μό­νον
ἀ­πε­νο­χο­ποί­η­σε τὸν Ἰ­ο ύ­δα, ἀλ­λὰ
ἔφ­τα­σε μέ­χρι τοῦ ση­μεί­ου νὰ τὸν
ἡ­ρω­οποι­ή­σει: «…ὁ Ἰ­ού­δας δὲν ἦ­ταν
ἔ­νο­χος. Ἦ­ταν ἀ­πα­ραί­τη­τος. Κά­ποι­ος
ἔ­πρε­πε νὰ προ­δώ­σει τὸν Χρι­στό. Ὁ
Ἰ­ού­δας ἦ­ταν θῦ­μα(­!) ἑ­νὸς σχε­δί­ου με­
γα­λύ­τε­ρου ἀ­πὸ αὐ­τόν»­.1
Τί, ὅ­μως, ὁ­δή­γη­σε ἀ­κό­μη καὶ ἕ­ναν
ἐ­σω­κα­τά­κοι­λο τοῦ Βα­τι­κα­νοῦ νὰ λη­
σμο­νή­σει, ἐν ἔ­τει 2006, τὸ θε­με­λι­ῶ­δες
χρι­στι­α­νι­κὸ δόγ­μα τῆς ἐ­λευ­θε­ρί­ας
βου­λή­σε­ως ―ὡς δώ­ρου ἀ­γά­πης καὶ
ἐ­λευ­θε­ρί­ας τοῦ Τρι­α­δι­κοῦ Θε­οῦ πρὸς
τὸν ἄν­θρω­πο― καὶ νὰ ἐμ­φα­νί­σει
τὸν Ἰ­ού­δα ὡς τὸ ἄ­βου­λο θῦ­μα ἑ­νὸς
στυ­γνοῦ καὶ ἀ­πάν­θρω­που Θε­οῦ, ὁ
Ὁ­ποῖ­ος τὸν χρη­σι­μο­ποί­η­σε ὡς ἐρ­
γα­λεῖ­ο γι­ὰ τὴν πραγ­μα­το­ποί­η­ση τοῦ
Σχε­δί­ου Του; Καὶ γε­νι­κώ­τε­ρα, πῶς
ἐ­ξη­γεῖ­ται αὐ­τὴ ἡ γε­νι­κευ­μέ­νη ἐμ­μο­νὴ
τό­σων ἀ­νο­μοι­ο­γε­νῶν φο­ρέ­ων γι­ὰ
τὴν ἀ­πε­νο­χο­ποί­η­ση, ἠ­θι­κὴ ἀ­πο­κα­
τά­στα­ση καὶ ἡ­ρω­ο­ποί­η­ση ―ἢ ἀ­κό­μη
καὶ «ἁ­γι­ο­ποί­η­ση»― τοῦ Ἰ­ού­δα, μὲ τὴν
ἔ­ναρ­ξη τῆς Νέ­ας Ἐ­πο­χῆς;

ὸ καί­ρι­ο αὐ­τὸ ἐ­ρώ­τη­μα πρέ­πει νὰ ἀ­
Τ παν­τη­θεῖ γι­ὰ δύ­ο λό­γους: Πρῶ­τον μέν,
δι­ό­τι ἡ ὅ­λη ἐκ­στρα­τεί­α ἡ­ρω­ο­ποι­ή­σε­ως―ἁ­γι­
ο­ποι­ή­σε­ως αὐ­τοῦ πού, ἐν πλή­ρει ἐ­πι­γνώ­σει,
ἐ­πρό­δω­σε τὸν  Ἴ­δι­ον τὸν Θε­ὸν προ­κα­λεῖ μέ­σα
στὴ συ­νεί­δη­ση τῶν ἀ­πο­δε­κτῶν της τὴν ἑ­ξῆς
δρα­μα­τι­κὴ ἀλ­λοί­ω­ση: ἀν­τι­στρέ­φει τὴν οὐ­σί­α
αὐ­τῆς κα­θ’ ἑ­αυ­τῆς τῆς προ­δο­σί­ας, καὶ με­
ταλ­λάσ­σει κά­θε μορ­φὴ καὶ ἔκ­φαν­σή της σὲ
ἐ­νέρ­γει­α θε­τι­κή, δι­και­ο­λο­γη­μέ­να χρή­σι­μη καὶ
ἀ­πα­ραί­τη­τη, ἐ­φ’ ὅ­σον δι’ αὐ­τῆς ὁ προ­δό­της
ὑ­πη­ρε­τεῖ «σχέ­δι­ο με­γα­λύ­τε­ρο ἀ­πὸ αὐ­τόν».
Ὁ δεύ­τε­ρος λό­γος, γι­ὰ τὸν ὁ­ποῖ­ον πρέ­πει
νὰ ἀ­παν­τη­θεῖ τὸ ἀ­νω­τέ­ρο ἐ­ρώ­τη­μα, εἶ­ναι
ὅ­τι τὸ «ὅ­ρα­μα» τῆς Νέ­ας Ἐ­πο­χῆς —ποὺ οἱ
δι­ά­φο­ρες ὀρ­γα­νώ­σεις καὶ ὁ­μά­δες ἀ­πο­κα­λοῦν
καὶ Ἐ­πο­χὴ τοῦ Ὑ­δρο­χό­ου, ἢ Χρυ­σὸ Αἰ­ώ­να, ἢ
Νέ­ο Χρυ­σὸ Αἰ­ώ­να, ἢ Νέ­ο Κό­σμο, ἢ Νέ­α Αὐ­γή,
ἢ Χρυ­σὴ Αὐ­γή, ἢ Νέ­α Γῆ, ἢ Νέ­α Ἐ­πο­χή, ἢ Νέ­α
Βα­σι­λεί­α, ἢ Βα­σι­λεί­α τοῦ Θε­οῦ, ἢ Ἐ­πο­χὴ τοῦ
Ἀν­θρώ­που, ἢ Ἐ­πο­χὴ τοῦ Ἑ­ω­σφό­ρου κ.ἄ.— ἐ­
νέ­π νευ­σε καὶ κι­νη­το­ποί­η­σε ἑ­κα­τομ­μύ­ρι­α
ἀ­τό­μων μέ­σα στὶς δυ­τι­κὲς κοι­νω­νί­ες.
Προ­σφέ­ρον­τάς τους τὴν «ἠ­θι­κὴ μα­χη­τοῦ
τοῦ Νέ­ου Κό­σμου, ποὺ μά­χε­ται γι­ὰ τὴν εὐ­τυ­χί­α
τῆς ἀν­θρω­πό­τη­τος»2 τὸ ὅ­ρα­μα τῆς Νέ­ας Ἐ­πο­
χῆς ἐν­στά­λα­ξε στοὺς ὀ­πα­δούς της τὴν ἴ­δι­α
ἀ­λα­ζο­νι­κὴ αὐ­το­συ­νει­δη­σί­α, τὴν ὁ­ποί­αν εἶ­χαν
ἐν­στα­λά­ξει στοὺς δι­κούς τους ὀ­πα­δοὺς τὰ
δύ­ο προ­η­γη­θέν­τα ὁ­μώ­νυ­μα «ὁ­ρά­μα­τα» τῶν
ἀ­πο­λυ­τα­χι­κῶν κα­θε­στώ­των τοῦ 20ου αἰ., ἤ­τοι
τὸ ὅ­ρα­μα τῆς να­ζι­στι­κῆς καὶ τῆς κομ­μου­νι­
στι­κῆς «Νέ­ας Ἐ­πο­χῆς». Ἡ μό­νη δι­α­φο­ρὰ εἶ­ναι
ὅ­τι, γι­ὰ τὴν πραγ­μα­το­ποί­η­ση τοῦ δι­κοῦ τους
«ὁ­ρά­μα­τος», οἱ «μα­χη­τές» τῆς Νέ­ας Ἐ­πο­χῆς
ἐ­ξα­πέ­λυ­σαν ―ἐ­νε­πί­γνω­στα, μο­νο­με­ρῶς καὶ
ἐν κρυ­πτῷ καὶ πα­ρα­βύ­στῳ― ἕ­ναν ἀ­ναί­μα­κτο
πό­λε­μο ἐ­ναν­τί­ον τοῦ συ­νό­λου τῶν δο­μῶν
καὶ θε­σμῶν τῶν ἰ­δί­ων τους τῶν κοι­νω­νι­ῶν,
κα­τα­στρέ­φον­τάς τες ἐκ τῶν ἔν­δον.
Ἐ­κτι­μώ­με­νο δε­όν­τως, τὸ κα­τα­στρο­φι­κό
τους ἔρ­γο δι­ευ­κο­λύ­νε­ται ἀ­θέ­α­τα ἀ­πὸ τοὺς
ἐ­ξου­σι­α­στὲς τῆς Νέ­ας Τά­ξε­ως Πραγ­μά­των, οἱ
ὁ­ποῖ­οι προ­σβλέ­πουν στὴν Νέ­α Ἐ­πο­χὴ ὡς τὸν
«με­τα-εὐ­ρω­πα­ϊ­κὸ κό­σμο», δη­λα­δή, ὡς τὴν
με­τα­χρι­στι­α­νι­κή, μα­τα­θρη­σκευ­τι­κή, ἀ­κρα­τι­
κή, ἀ­τα­ξι­κή, ἄ­νο­μη καὶ χα­ο­τι­κὴ παγ­κό­σμι­α
κοι­νω­νί­α τοῦ μέλ­λον­τος ποὺ οἰ­κο­δο­μοῦν.
πα­νερ­χό­με­νοι στὸ ἀρ­χι­κὸ ἐ­ρώ­τη­μά μας,
E σχε­τι­κῶς μὲ τὰ αἴ­τι­α τῆς και­νο­φα­νοῦς
ἐκ­στρα­τεί­ας ἡ­ρω­ο­ποι­ή­σε­ως «ἁ­γι­ο­ποι­ή­σε­ως»
τοῦ Ἰ­ού­δα, ἀ­να­κα­λύ­πτου­με ὅ­τι, ἡ ἀ­πάν­τη­ση
ποὺ ἀ­να­ζη­τοῦ­με πε­ρι­κλεί­ε­ται στὰ ἑ­ξῆς ἁ­πλὰ
λό­γι­α: «…οὐ­δεὶς προ­στα­τεύ­ει ἀ­φι­λο­κερ­δῶς τὸν
Ἰ­ού­δαν. Κά­θε ὑ­πὲρ αὐ­τοῦ ἀ­πο­λο­γί­α ἀ­πο­βλέ­πει
πρὸς ἴ­δι­ον ὄ­φε­λος»­.3
Μὲ ἄλ­λα λό­γι­α, οἱ συν­τε­λε­στὲς τῆς Νέ­ας
Ἐ­πο­χῆς δὲν ἡ­ρω­ο­ποι­οῦν τὸν Ἰ­ού­δα ἀ­φι­λο­
κερ­δῶς. Τὸ ὄ­φε­λος ποὺ ἀ­πο­κο­μί­ζουν ―ἐ­
κτὸς τῆς ἐμ­πρά­κτου εὔ­νοι­ας τῶν ἐ­ξου­σι­α­
στῶν― εἶ­ναι ὅ­τι, ἐμ­φα­νί­ζον­τας τὸν Ἰ­ού­δα
ὡς «τὸ θῦ­μα ἑ­νὸς σχε­δί­ου με­γα­λύ­τε­ρου ἀ­πὸ
αὐ­τόν», ὄ­χι μό­νον ἀ­πεκ­δύ­ον­ται τῆς «προ­
σω­πι­κῆς τους ἐ­νο­χῆς»4, ἀλ­λὰ ἡ­ρω­ο­ποι­οῦν ἢ
«ἁ­γι­ο­ποι­οῦν» ἑ­αυ­τοὺς καὶ ἀλ­λή­λους, ὡς τὰ
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
ἄ­βου­λα ἐρ­γα­λεῖ­α, τὰ θυ­σι­α­σθέν­τα ἀ­φι­λο­
κερ­δῶς γι­ὰ τὴν ἐ­πί­τευ­ξη τοῦ Σχε­δί­ου ἑ­νὸς
«κα­λύ­τε­ρου κό­σμου». Ἡ­ρω­ο­ποι­οῦν, ἐ­πί­σης,
καὶ τὶς με­θο­δεῖ­ες τους, με­ταλ­λάσ­σον­τάς τες
ἀ­πὸ προ­δο­τι­κές, σὲ «ἀ­πα­ραί­τη­τες» γι­ὰ τὴν
ἐ­πί­τευ­ξη τοῦ «Σχε­δί­ου» αὐ­τοῦ.
Ἀν­τι­στρέ­φον­τας, δη­λα­δή, τὴν οὐ­σί­α τῆς
προ­δο­σί­ας, οἱ συν­τε­λε­στὲς τῆς Νέ­ας Ἐ­πο­
χῆς ἐ­πι­τυγ­χά­νουν τὴν ἀ­πε­νο­χο­ποί­η­ση τοῦ
συ­νό­λου τῶν ὑ­πο­νο­μευ­τι­κῶν καὶ κα­τα­στρο­
φι­κῶν ἐ­νερ­γει­ῶν τους, πα­ρὰ τὸ γε­γο­νὸς ὅ­τι
τὶς δι­έ­πρα­ξαν μὲ ἐν­δι­ά­θε­τη βού­λη­ση, δη­λα­δή,
ἐν πλή­ρει ἐ­πι­γνώ­σει. Τὸ ὄ­φε­λος, ποὺ ἀ­πο­
κο­μί­ζουν ἀ­πὸ τὴ συγ­κε­κρι­μέ­νη ἀν­τι­στρο­φή,
εἶ­ναι ὅ­τι δι’ αὐ­τῆς δι­και­ώ­νον­ται θρι­αμ­βι­κὰ οἱ
με­θο­δεῖ­ες τους, ὅ­πως π.χ.: χρῆ­σις προ­σω­πεί­
ου, συγ­κάλ­λυ­ψις προ­θέ­σε­ων, δι­είσ­δυ­σις σὲ
ὀρ­γα­νι­σμούς, δο­μὲς καὶ θε­σμοὺς (ἀ­κό­μα καὶ
στὴν Ἐκ­κλη­σί­α) καὶ ἐκ τῶν ἔν­δον ὑ­πο­νό­μευ­σις,
|
δι­ά­βρω­σις, ἐ­ξα­σθέ­νη­σις καὶ ἀ­πο­σά­θρω­σίς
τους, ἢ ἅλ­λω­σις καὶ σφε­τε­ρι­σμός τους· ὑ­πο­
33
κρι­σί­α, ψεύ­δη καὶ προ­σποι­ή­σεις, συ­νω­μο­τι­κὴ
δρᾶ­σις καὶ ἐ­πι­λε­κτι­κὴ ἀλ­λ η­λεγ­γύ­η , ἐ­κμε­
 «...οἱ συν­τε­ τάλ­λ ευ­σις ἀ­δ υ­να­μι­ῶν,
λε­στὲς τῆς πρό­κλη­σις ἢ με­γέ­θυν­σις
Νέ­ας Ἐ­πο­χῆς προ­βλη­μ ά­τ ων· πα­ρ α­
δὲν ἡ­ρω­ο­ποι­ πλη­ρο­φό­ρη­σις, εἴ­τε δι­ὰ
οῦν τὸν Ἰ­ού­δα τῆς προ­βο­λ ῆς ψευ­δῶν
ἀ­φι­λο­κερ­δῶς. στοι­χεί­ων καὶ γε­γο­νό­των
Τὸ ὄ­φε­λος ἢ δι­ὰ τῆς ἀ­πο­κρύ­ψε­ως
ποὺ ἀ­πο­κο­μί­ ἢ δι­α­στρε­βλώ­σε­ως τῶν
ζουν —ἐ­κτὸς τῆς πραγ­μ α­τ ι­κῶν· συ­σ τη­
ἐμ­πρά­κτου εὔ­ μα­τι­κὴ ἀ­πο­δό­μη­σις καὶ
νοι­ας τῶν ἐ­ξου­ ἀν­τι­στρο­φὴ ἀ­ξι­ῶν, χει­ρα­
σι­α­στῶν— εἶ­ναι γώ­γη­σις καὶ ἐ­κμαυ­λι­σμὸς
ὅ­τι ἐμ­φα­νί­ζον­ συ­νει­δή­σε­ων κ.ο.κ.
τας τὸν Ἰ­ού­δα ά­σει τῶν ἀ­νω­τέ­ρω
ὡς «τὸ θῦ­μα
ἑ­νὸς σχε­δί­ου
Β συ­νά­γε­ται ὅ­τι ἀ­περ­
γα­ζο­μέ­νη τὴν θρι­αμ­βι­κὴ
με­γα­λύ­τε­ρου ἀ­πο­κα­τά­στα­ση τοῦ Ἰ­ού­
ἀ­πὸ αὐ­τόν», ὄ­χι δα τοῦ Ἰ­σκα­ρι­ώ­τη, τοῦ ἐ­πὶ
μό­νον ἀ­πεκ­ 2000 χρό­νι­α συμ­βό­λου τῆς προ­δο­σί­ ὡς σύμ­βο­λο καὶ «ἅ­γι­ό» της, ἡ Νέ­α
δύ­ον­ται τῆς ας, ἡ ἴ­δι­α ἡ Νέ­α Ἐ­πο­χὴ προσ­δι­ο­ρί­ζει Ἐ­πο­χὴ ἀ­πο­κα­λύ­πτει ὅ­τι δὲν ἀ­περ­
«προ­σω­πι­κῆς ἑ­αυ­τὴν ὡς «Ἐ­πο­χὴ τοῦ Ἰ­ού­δα». γά­ζε­ται τὴν ἅ­λω­ση καὶ κα­τα­στρο­φὴ
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

τους ἐ­νο­χῆς»4, Ἄλ­λά, ὡς «Ἐ­πο­χὴ τοῦ Ἰ­ού­δα», μό­νον τῶν κοι­νω­νι­ῶν μας, ἀλλὰ τοῦ
ἀλ­λὰ ἡ­ρω­ο­ποι­ ἡ Νέ­α Ἐ­πο­χὴ δὲν ἀρ­κεῖ­ται στὴν ἀ­ ἰδίου τοῦ Προσώπου μας.
οῦν ἢ «ἁ­γι­ο­ποι­ πο­κα­τά­στα­ση τῶν συ­νερ­γῶν της,
οῦν» ἑ­αυ­τοὺς δι­ὰ τῆς ἠ­θι­κῆς δι­και­ώ­σε­ως καὶ τοῦ Σ ημειωσεις
καὶ ἀλ­λή­λους, κα­θα­γι­α­σμοῦ τῆς δρά­σε­ώς τους. Ἐ­
ὡς τὰ ἄ­βου­ πι­λέ­γον­τας τὸν Ἰ­ού­δα ὡς τὸν ἥ­ρω­α/ 1.  Ἀθηνᾶ Κουφοπάνου, «Ὁ Ἰούδας ξανὰ
λα ἐρ­γα­λεῖ­α, τὰ ἅ­γι­ό της —ἤ­τοι κα­θι­στών­τας τον τὸ στὸ ἐπίκεντρο… συνομοσιῶν», στὴν ἑβδ. ἐφημ.
θυ­σι­α­σθέν­τα νέ­ο πρό­τυ­πο ἀν­θρώ­που—, ἡ Νέ­α Ὁ Κόσμος τοῦ Ἐπενδυτῆ, 14/15.4.2006, σ. 41.
ἀ­φι­λο­κερ­δῶς Ἐ­πο­χὴ ἐ­να­πο­θέ­τει στὰ βα­θύ­τε­ρα 2.  Michel Heller (ρῶσος ἱστορικός, κα-
γι­ὰ τὴν ἐ­πί­τευ­ ἐ­πί­πε­δα τῆς ψυ­χῆς ὅ­λων μας, κα­τὰ θηγητὴς στὸ Πανεπιστήμιο τῆς Σορβόνης), Ὁ
ξη τοῦ Σχε­δί­ου τρό­πον ἀ­δι­ό­ρα­το, τὸν σπό­ρο τῆς Σοβιετικὸς Ἄνθρωπος, Ἔρευνα στὴν Διάπλαση
ἑ­νὸς «κα­λύ­τε­ σχε­τι­κο­ποι­ή­σε­ως τῶν θε­με­λι­ω­δῶν τοῦ Homo Sovieticus, ἐκδ. Θετίλη, 1985 (β΄
ρου κό­σμου». ἀ­ξι­ῶν μας5. Γνω­ρί­ζει ὅ­τι, ρι­ζώ­νον­τας ἔκδ. 1987)
Ἡ­ρω­ο­ποι­οῦν, ἐ­κεῖ, ἡ σχε­τι­κο­ποί­η­ση θὰ ἐκ­βλα­στή­σει 3.  Ἰωάννης Κορναράκης (ὁμότιμος καθη-
ἐ­πί­σης, καὶ τὶς ὡς ἀν­τι­στρο­φή, ἡ ὁ­ποί­α, σταδιακὰ γητὴς Ποιμαντικῆς Ψυχολογίας Πανεπιστημί-
με­θο­δεῖ­ες τους, καὶ ἐν ἀγνοίᾳ μας, θὰ κα­τα­κυ­ρι­εύ­σει ου Ἀθηνῶν), Ὁ Ἰούδας, ὡς Ὁμαδικὸς Ἐνοχικὸς
με­ταλ­λάσ­σον­ τὴν καρ­δι­ά μας καὶ θὰ συ­σκο­τί­σει Ἀρχέτυπος, ἐκδ. Οἶκος Ἀφῶν Κυριακίδη,
τάς τες ἀ­πὸ τὸν νοῦ μας, καί, τε­λι­κῶς, θὰ δι­α­ Θεσσαλονίκη 1991, σ. 140.
προ­δο­τι­κές, σὲ κό­ψει τὴ δι­α­δι­κα­σί­α ἀ­να­ζη­τή­σε­ως 4.  Κορναράκης, ὅ.π.
|

«ἀ­πα­ραί­τη­τες» τῆς προ­σω­πι­κῆς ἐ­νο­χῆς μας, ποὺ 5.  Δάφνη Βαρβιτσιώτη, «Νέα Ἐποχή»:
34

γι­ὰ τὴν ἐ­πί­τευ­ξη εἶ­ναι τὸ θε­μέ­λι­ο τῆς χρι­στι­α­νι­κῆς Ἐξέλιξη ἢ Χειραγώγηση; ἐκδ. Ἀθ. Σταμούλη,
τοῦ «Σχε­δί­ου» αὐ­το­γνω­σί­ας6. Ἀθήνα, 2004.
αὐ­τοῦ». Ἐ­πι­λέ­γον­τας, δη­λα­δή, τὸν Ἰ­ού­δα 6.  Κορναράκης, Ὁ Ἰούδας, ..., ὅ.π..


Μ ι ­α Ο­δυ ­ν η ­ρ η αλ ­λ α Α­ναγ ­κ αι ­α Π ρα ­κ τι ­κ η
της Ε κ κ­ λη σ­ ι α­ ς συζ­ η τ­ ει τ­ αι
Δι­α­κο­πὴ μνη­μονεύσεως Ἐ­πι­σκό­που
καὶ Ἀ­πο­τεί­χι­ση
Γρα ­φ ει ο κ. Π α ­ν α ­γ ι ­ω­τ ης Σ η ­μ α­τ ης ,
τὰ δύ­ο χι­λι­ά­δες χρό­νι­α τῆς
Σ
ζω­ῆς της, ἡ Ἐκ­κλη­σί­α πέ­
ρα­σε ἀ­πὸ πολ­λοὺς κλυ­
δω­νι­σ μούς, κιν­δ ύ­νους,
δι­ωγ­μούς.  Ἕ­να, ὅ­μως, ἀ­πὸ
τὰ με­γα­λύ­τε­ρα προ­βλή­μα­τά της ἦ­
σαν οἱ αἱ­ρέ­σεις, ἀ­φοῦ ἀ­πο­τε­λοῦν
ἕ­ναν ἐ­σω­τε­ρι­κὸ ἐ­χθρό, ποὺ συ­νή­θως,
δὲν κα­θί­στα­το ἐξ ἀρ­χῆς φα­νε­ρὸς
στοὺς πολ­λούς, ἀλ­λὰ ἦ­ταν δυσ­δι­ά­
κρι­τος. Ἀρ­γὰ ἢ γρή­γο­ρα, ὅ­μως, τὸν ἐ­
πε­σή­μαι­ναν πνευ­μα­τι­κοὶ Πα­τέ­ρες καὶ
φρόν­τι­ζαν πά­ραυ­τα νὰ ἐ­νη­με­ρώ­σουν
καὶ ἐ­νερ­γο­ποι­ή­σουν τὸ σῶ­μα τῆς Ἐκ­
κλη­σί­ας, γι­ὰ τὴν ἀν­τι­με­τώ­πι­σή του.
Ἡ ἐ­νερ­γο­ποί­η ­σ η τῶν πι­σ τῶν,
μπρο­στὰ στὸν κίν­δυ­νο ἐκ τῆς αἱ­ρέ­
σε­ως, ἦ­ταν ἄλ­λο­τε ἄ­με­ση καὶ γε­νι­κή,
ἄλ­λο­τε ἀρ­γο­πο­ρη­μέ­νη καὶ με­ρι­κή. Στὴ
δεύ­τε­ρη πε­ρί­πτω­ση, ἦ­σαν ποι­κί­λοι
οἱ πα­ρά­γον­τες ποὺ κα­θυ­στε­ροῦ­σαν
τὴν ἀν­τί­δρα­ση. Ἡ πα­νουρ­γί­α τῶν
αἱ­ρε­τι­ζόν­των, ποὺ δὲν ἀ­πο­κά­λυ­πταν
ὁ­λό­κλη­ρη τὴ δι­δα­σκα­λί­α καὶ τὶς προ­
θέ­σεις τους, ἡ ἄ­γνοι­α, ἡ ἀρ­γο­πο­ρη­
μέ­νη πλη­ρο­φό­ρη­ση, ἡ ἀ­νε­κτι­κό­τη­τα
τῶν χρι­στι­α­νῶν πρὸς τοὺς —μέ­χρι
προ­τί­νος— ὁ­μό­δο­ξους, ἡ ἀ­δι­α­φο­ρί­α,
τὰ συμ­φέ­ρον­τα, ὁ φό­βος τῆς ἐ­ξου­
σί­ας ποὺ συ­νή­θως ἔ­τει­νε εὐ­ή­κο­ον
οὖς πρὸς τὶς αἱ­ρέ­σεις —ὅ­ταν ἡ ἴ­δι­α
δὲν τὶς προ­κα­λοῦ­σε— κ.ἄ.
Τί γι­νό­ταν, ὅ­μως, ὅ­ταν οἱ Ἐ­πί­σκο­
Αποψεισ
θε ­ο ­λ ο ­γ ος
ποι, ποὺ ἦ­σαν οἱ κυ­ρί­ως ὑ­πεύ­θυ­νοι « Ἡ πα­νουρ­γί­α
γι­ὰ τὴ δι­α­τή­ρη­ση τῆς αὐ­θεν­τι­κό­τη­τας τῶν αἱ­ρε­τι­ζόν­
καὶ ἀ­κε­ραι­ό­τη­τας τῆς Πί­στε­ως, δὲν των, ποὺ δὲν
ἀν­τι­λαμ­βά­νον­ταν τὸ μέ­γε­θος τοῦ ἀ­πο­κά­λυ­πταν
κιν­δύ­νου, δὲν τὸν ἀν­τι­με­τώ­πι­ζαν καὶ ὁ­λό­κλη­ρη τὴ
—τὸ χει­ρό­τε­ρο— ὅ­ταν συμ­μα­χοῦ­σαν δι­δα­σκα­λί­α καὶ
μὲ τοὺς αἱ­ρε­τι­κούς; τὶς προ­θέ­σεις
τὴν πε­ρί­πτω­ση αὐ­τή, λει­τουρ­ τους, ἡ ἄ­γνοι­α,
Σ γοῦ­σε στὴν Ἐκ­κλη­σί­α, ὡς ἀν­τι­ ἡ ἀρ­γο­πο­ρη­μέ­νη
πλη­ρο­φό­ρη­ση,
δρά­ση, ἡ δι­α­κο­πὴ τῆς μνη­μό­νευ­σης
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
τοῦ ὀ­νό­μα­τος τοῦ Ἐ­πι­σκό­που καὶ ἡ ἡ ἀ­νε­κτι­κό­τη­τα
ἀ­πο­τεί­χι­ση ἀ­πὸ αὐ­τόν. τῶν χρι­στι­α­
Δη­λα­δ ή, κά­ποι­οι ἱ­ε ­ρ ω­μ έ­νοι ἢ νῶν πρὸς τοὺς
πι­στοί, ποὺ δὲν ἐν­δι­α­φέ­ρον­το ἀ­ —μέ­χρι προ­τί­
το­μο­κεν­τρι­κὰ μό­νον γι­ὰ τὴν τή­ρη­ση νος— ὁ­μό­δο­ξους,
κά­ποι­ων Νό­μων, ἀλ­λὰ γι­ὰ τὴν ὁ­λο­ ἡ ἀ­δι­α­φο­ρί­α, τὰ
κλη­ρί­α τῆς Πί­στε­ως, ἀν­τι­δροῦ­σαν καὶ συμ­φέ­ρον­τα, ὁ
δι­ε­μαρ­τύ­ρον­το, δι­α­φο­ρο­ποι­ών­τας, φό­βος τῆς ἐ­ξου­
κα­τ’ ἀρ­χήν, τὴ θέ­ση τους ἀ­πὸ τὸν σί­ας ποὺ συ­νή­
Ἐ­πι­σκο­πο καὶ τοὺς πε­ρὶ αὐ­τόν. Καὶ θως ἔ­τει­νε εὐ­ή­
ὅ­ταν ἡ ἀν­τι­δρα­σή τους δὲν εἶ­χε τὰ κο­ον οὖς πρὸς
ἀ­να­με­νό­με­να ἀ­πο­τε­λέ­σμα­τα, ὅ­ταν ὁ τὶς αἱ­ρέ­σεις
Ἐ­πί­σκο­πος δὲν λει­τουρ­γοῦ­σε ὡς κή­ —ὅ­ταν ἡ ἴ­δι­α δὲν
ρυ­κας-φύ­λα­κας τῆς Πί­στε­ως —ρό­λο τὶς προ­κα­λοῦ­
ποὺ ὁ Χρι­στὸς τοῦ ἀ­νέ­θε­σε καὶ τὴν σε— κ.ἄ.».
τή­ρη­ση τοῦ ὁ­ποί­ου ὑ­πο­σχέ­θη­κε μὲ
ὅρ­κο ὅ­τι θὰ ὑ­πη­ρε­τή­σει—, ὅ­ταν δὲν
με­τα­νο­οῦ­σε καὶ πα­ρέ­με­νε σὲ πνευ­μα­
τι­κὴ ἀ­φα­σί­α, ἐν­δι­α­φε­ρό­με­νος μό­νον
|
γι­ὰ δευ­τε­ρό­τε­ρα πράγ­μα­τα καὶ γι­ὰ
τὸ πῶς θὰ δι­α­φυ­λά­ξει τὰ κε­κτη­μέ­
35
να ἐ­ξου­σι­α­στι­κὰ συμ­φέ­ρον­τά του,
τό­τε οἱ πι­στοί, προ­χω­ροῦ­σαν στὴν
 Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
πα­ρα­πά­νω ὀ­δυ­νη­ρὴ ἀ­πό­φα­σ η: δι­α­κο­π ὴ
μνη­μο­σύ­νου καὶ ἀ­πο­τεί­χι­ση.
Τοῦ­το πρα­κτι­κὰ σή­μαι­νε, πὼς δι­έ­κο­πταν
τὴν ἐ­πι­κοι­νω­νί­α μα­ζί του, δὲν συ­νέ­πρατ­ταν,
δὲν ἐκ­κλη­σι­ά­ζον­ταν στοὺς Να­οὺς ὅ­που ἦ­
ταν πα­ρὼν ἢ μνη­μο­νευ­ό­ταν ὁ Ἐ­πί­σκο­πος,
δηλ. «ἀ­πο­τει­χί­ζον­το» ἀ­πὸ αὐ­τόν. Οἱ δὲ ἱ­
ε­ρεῖς, ποὺ συμ­με­τεῖ­χαν σὲ αὐ­τὴ τὴ μορ­φὴ
ἀν­τι­δρά­σης, δι­έκ­ ο­πταν τὴ μνη­μό­νευ­ση τοῦ
ὀ­νό­μα­τος τοῦ Ἐ­πι­σκό­που, ἀ­φοῦ ἡ μνη­μό­νευ­
ση αὐ­τὴ δη­λώ­νει τὴν ἑ­νό­τη­τα ἐν τῇ Πί­στει.
Ὅ­μως, ἐ­φ’ ὅ­σον δι­ε­πί­στω­ναν δι­α­φο­ρο­ποί­η­ση
εἰς τὰ τῆς Πί­στε­ως καὶ ἀν­τί­θε­τη ποι­μαν­τι­κὴ
πρα­κτι­κὴ ἀ­πὸ ἐ­κεί­νη τῶν Ἁ­γί­ων Πα­τέ­ρων
στὴν ἀν­τι­με­τώ­πι­ση τῆς αἱ­ρέ­σε­ως, δηλ. ἔλ­
λει­ψη κοι­νῆς πί­στε­ως, ἦ­ταν φα­νε­ρὸ πὼς δὲν
ὑ­πῆρ­χε καὶ ἡ δη­λού­με­νη μὲ τὴν μνη­μό­νευ­ση
τοῦ Ἐ­πι­σκό­που ἑ­νό­τη­τα ἐν τῇ Πί­στει.   Ἔτ­σι,
ἡ μνη­μό­νευ­ση ἀ­πό­βαι­νε μί­α ὑ­πο­κρι­τι­κὴ καὶ
|
ψεύ­τι­κη πρά­ξη, ποὺ πα­ρα­πλα­νοῦ­σε καὶ ἀ­
36
πο­κοί­μι­ζε τοὺς πι­στούς, ὅ­τι ὅ­λα πά­νε κα­λά.
Αὐ­το­νό­η­το εἶ­ναι, ὅ­τι ὅ­σοι μὲ αὐ­τὸ τὸν
τρό­πο δι­ε­μαρ­τύ­ρον­το ἦ­σαν ἐ­νερ­γὰ μέ­λη τῆς
Ἐκ­κλη­σί­ας καὶ πα­ρέ­με­ναν στὴν Ἐκ­κλη­σί­α· δὲν
δη­μι­ουρ­γοῦ­σαν δι­κή τους Ἐκ­κλη­σί­α· κα­λοῦ­
σαν δὲ τοὺς Ἐ­πι­σκό­πους —μὲ αὐ­τὴ τὴ στά­ση—
νὰ συγ­κα­λέ­σουν Σύ­νο­δο γι­ὰ τὴν ἀν­τι­με­τώ­πι­
ση τῆς κα­τα­στά­σε­ως καί, βέ­βαι­α, ὑ­πέ­μει­ναν
τὶς ὅ­ποι­ες συ­νέ­πει­ες αὐ­τῆς τῆς ἐν­στά­σε­ώς
τους. Ταυ­τό­χρο­να, ἔ­θε­ταν τὸν Ἐ­πι­σκο­πο
πρὸ τῶν εὐ­θυ­νῶν του καὶ βο­η­θοῦ­σαν τὸν
ὑ­πό­λοι­πο λα­ὸ νὰ συ­νει­δη­το­ποι­ή­σει τὸ μέ­
γε­θος τοῦ προ­βλή­μα­τος καὶ νὰ μὴν ἐ­πη­ρε­α­
στεῖ ἀ­πὸ τὸν μο­λυ­σμα­τι­κὸ ἰ­ὸ τῆς αἱ­ρέ­σε­ως.
πρα­κτι­κ ὴ αὐ­τ ὴ ἐ­φ αρ­μο­ζό­ταν στὴν
η Ἐκ­κλη­σί­α ἀ­πὸ τοὺς πρώ­τους αἰ­ῶ­νες.
Τὴν ἐ­φάρ­μο­σαν π.χ. οἱ ἅ­γι­οι: Μ. Βα­σί­λει­ος,
Μ. Ἀ­θα­νά­σι­ος, Κύ­ριλ­λος, Σω­φρό­νι­ος, Μά­ξι­
μος ὁ Ὁ­μο­λο­γη­τής, Θε­ό­δω­ρος ὁ Στου­δί­της.
Κα­το­χυ­ρώ­θη­κε δὲ καὶ μὲ Κα­νό­νες Συ­νό­δων
ποὺ ἰ­σχύ­ουν ἕ­ως σή­με­ρα (π.χ. Ι­Ε΄ Πρω­το­
δευ­τέ­ρας Συ­νό­δου).
Οἱ Κα­νό­νες αὐ­τοί, μά­λι­στα, ἐ­παι­νοῦν
τοὺς πι­στοὺς ποὺ δι­α­χω­ρί­ζουν τὴ θέ­ση
τους ἀ­πὸ Ἐ­πί­σκο­πο ἀ­πο­δε­δειγ­μέ­να ἀ­δι­ά­
φο­ρο καὶ ἐν­δο­τι­κό, ἔ­στω καὶ σὲ ἕ­να ζω­τι­κὸ

ζή­τη­μα Πί­στε­ως, ποὺ δι­δά­σκει βλά­σφη­
μες θέ­σεις, τὶς ὁ­ποῖ­ες κα­λύ­πτει κά­τω
ἀ­πὸ φι­λάν­θρω­πες πρά­ξεις, ὡ­ραῖ­α
κη­ρύγ­μα­τα καὶ ποι­κί­λες ἐκ­κλη­σι­α­στι­κὲς
δρα­στη­ρι­ό­τη­τες, ποὺ ὅ­μως, ὅ­λα αὐ­τά,
στὸ βά­θος κρύ­βουν κο­σμι­κὸ φρό­νη­μα.
Στὴν Ἐκ­κλη­σί­α τῆς Ἑλ­λά­δος ἡ δι­α­
κο­πὴ τοῦ μνη­μο­σύ­νου Ἐ­πι­σκό­που-Πα­
τρι­άρ­χου, ἐ­φαρ­μό­στη­κε τὴ δε­κα­ε­τί­α
τοῦ 1970 ἀ­πὸ τρεῖς Ἐ­πι­σκό­πους καὶ
Ἱ­ε­ρὲς Μο­νὲς τοῦ Ἁ­γί­ου Ὄ­ρους. Αὐ­τὴ
ἡ δι­α­μαρ­τυ­ρί­α ἦ­ταν μι­ὰ ἀν­τι­δρά­σ η
ὑ­γεί­ας, ἀ­πο­τε­λοῦ­σε τὴν ἄ­μυ­να μπρο­
στὰ στὸν κίν­δυ­νο νὰ ἀλ­λοι­ω­θεῖ καὶ
ἐ­ξα­χρει­ω­θεῖ ἡ ἐκ­κλη­σι­α­στι­κὴ ζω­ή, ἀ­
φοῦ οἱ δι­οι­κοῦν­τες τὴν Ἐκ­κλη­σί­α, ἀ­πὸ
ἐ­πι­τε­λεῖ­ο ἰ­α­τρῶν καὶ νο­σο­κό­μων —ποὺ
ἦ­σαν— μὲ ἀ­πο­στο­λὴ τὴ θε­ρα­πεί­α τῶν
ἀ­σθε­νῶν-ἁ­μαρ­τω­λῶν, κιν­δύ­νευ­αν νὰ
κα­τα­στοῦν μι­ὰ ἡ­γε­τι­κὴ ὁ­μά­δα ἀν­θρώ­
πων, πα­σ χόν­των ἀ­πὸ ἀ­νί­α­τες καὶ
με­τα­δο­τι­κὲς ἀρ­ρώ­στι­ες.
Ἡ ἀ­πο­τεί­χι­ση, ἄλ­λο­τε πε­τύ­χαι­νε
γρή­γο­ρα τὸν στό­χο της, ἄλ­λο­τε, ὅ­μως,
προ­κα­λοῦ­σε τὴ συ­σπεί­ρω­ση καὶ τὴ βί­
αι­η ἀν­τί­δρα­ση τῶν θι­γο­μέ­νων Ἐ­πι­σκό­
πων, ποὺ ἔ­βλε­παν ὅ­τι τὰ συμ­φέ­ρον­τα
καὶ ἡ ἐ­ξου­σί­α τους κιν­δύ­νευ­αν. Ἔτ­σι,
χρη­σι­μο­ποι­ών­τας ὅ­σα ἐκ­κλη­σι­α­στι­κὰ
καὶ κρα­τι­κὰ μέ­σα δι­έ­θε­ταν, πραγ­μα­
το­ποι­οῦ­σαν συν­το­νι­σμέ­νες ἐ­νέρ­γει­ες
συ­κο­φαν­τή­σε­ως τῶν πι­στῶν ποὺ δι­α­
μαρ­τύ­ρον­ταν, καὶ ἑ­ξα­πέ­λυ­αν δι­ωγ­μοὺς
γι­ὰ τὴν ἐ­ξόν­τω­ση ἐ­κεί­νων ποὺ νό­μι­ζαν
πὼς ἀμ­φι­σβη­τοῦ­σαν τὴν ἐ­ξου­σί­α τους.
Αὐ­τὰ γι­ὰ τὴν ἱ­στο­ρί­α.
τὴ ση­με­ρι­νὴ πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, τώ­ρα.
Σ Ἐ­πει­δὴ οἱ ἀ­βα­ρί­ες στὸν χῶ­ρο τῆς
ἐ­πι­σκο­πι­κῆς εὐ­θύ­νης εἶ­ναι πολ­λὲς καὶ
ὁ­δη­γοῦν στὴν ἀλ­λοί­ω­ση τῆς ἐκ­κλη­σι­α­
στι­κῆς ζω­ῆς (π.χ. δε­σπο­το­κρα­τί­α, ἐμ­πο­
ρευ­μα­το­ποί­η­ση τῆς Πί­στε­ως, σε­ξου­α­λι­
κὰ σκάν­δα­λα Ἐ­πι­σκό­πων, ἀ­πα­ρά­δε­κτη
ἐκ­κλη­σι­α­στι­κὴ δι­και­ο­σύ­νη κ.ἄ.π.­), ἀλ­λὰ
καὶ τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου Πί­στε­ως, γι’ αὐ­τὸ «Οἱ Κα­νό­νες
τὸν τε­λευ­ταῖ­ο και­ρὸ συ­ζη­τεῖ­ται ἔν­το­να αὐ­τοί, μά­λι­
τὸ ἐν­δε­χό­με­νο αὐ­τό: δη­λα­δή, δι­α­κο­πὴ στα, ἐ­παι­
τῆς μνη­μό­νευ­σης Ἐ­πι­σκό­πων καὶ τῆς νοῦν τοὺς
ἀ­πο­τεί­χι­σης ἀ­πὸ αὐ­τούς. πι­στοὺς ποὺ
Ἤ­δη, κά­ποι­οι ἱ­ε­ρω­μέ­νοι καὶ πι­στοί, δι­α­χω­ρί­ζουν
σὲ δι­ά­φο­ρες πε­ρι­ο­χὲς τῆς Ἑλ­λά­δας, τὴ θέ­ση τους
ἔ­κα­ναν τὴν ἀρ­χή, δι­α­κό­πτον­τες τὴ ἀ­πὸ Ἐ­πί­σκο­
μνη­μό­νευ­ση Πα­τρι­άρ­χου καὶ Ἐ­πι­σκό­ πο ἀ­πο­
πων καὶ κα­ταγ­γέλ­λον­τας τὴν Οἰ­κου­ δε­δειγ­μέ­να
με­νι­σ τι­κ ὴ δρά­σ η καὶ συμ­πε­ρι­φ ο­ρά ἀ­δι­ά­φο­ρο
τους, ποὺ κα­λύ­πτε­ται κά­τω ἀ­πὸ τὸν καὶ ἐν­δο­τι­κό,
ὑ­που­λό­τε­ρο στὴν ἱ­στο­ρί­α θρη­σκευ­τι­κὸ ἔ­στω καὶ σὲ
συγ­κρη­τι­σμό. Αὐ­τὸς ὁ Οἰ­κου­με­νι­σμὸς ἕ­να ζω­τι­κὸ
ἀν­τι­στρα­τεύ­ε­ται καὶ ἐ­ξου­δε­τε­ρώ­νει τὴν ζή­τη­μα Πί­
Οἰ­κου­με­νι­κό­τη­τα τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας καὶ ὁ­ στε­ως, ποὺ
δη­γεῖ στὴν ἐ­ξο­μοί­ω­ση τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας δι­δά­σκει
μας μὲ τὶς ἀλ­λό­κο­τες κα­κο­δο­ξί­ες τοῦ βλά­σφη­
Πα­πι­σμοῦ καὶ τοῦ Προ­τε­σταν­τι­σμοῦ. μες θέ­σεις,
Τὸ ἐ­ρώ­τη­μα εἶ­ναι: θὰ λά­βουν ὑ­π’ τὶς ὁ­ποῖ­ες
ὄ­ψιν οἱ Ἐ­πί­σκο­ποι τὸ μή­νυ­μα; Θὰ τὸ κα­ κα­λύ­πτει
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
τα­λά­βουν οἱ πι­στοί, καὶ θὰ πα­ρα­κα­λέ­ κά­τω ἀ­πὸ
σουν —ἢ καὶ θὰ ἀ­παι­τή­σουν ἀ­πὸ— τοὺς φι­λάν­θρω­
Ποι­μέ­νες τους νὰ ἐν­δι­α­φερ­θοῦν γι­ὰ πες πρά­
τὴν τραυ­μα­τι­σμέ­νη εἰ­κό­να τῆς Ἐκ­κλη­ ξεις, ὡ­ραῖ­α
σί­ας, καὶ κυ­ρί­ως γι­ὰ τὴ δι­α­τή­ρη­ση τῆς κη­ρύγ­μα­τα
Ἀ­λη­θείας της;  Ἢ θὰ πα­ρα­μεί­νουν κά­τω καὶ ποι­κί­λες
ἀ­πὸ τὴ σκέ­πη δι­α­βε­βλη­μέ­νων κα­τα­ ἐκ­κλη­σι­α­στι­
στά­σε­ων, θὰ ὑ­πο­κύ­ψουν στὶς πι­έ­σεις, κὲς δρα­στη­
τὸν φό­βο (πραγ­μα­τι­κὸ ἢ φαν­τα­στι­κὸ) ρι­ό­τη­τες,
καὶ στὶς πα­ρα­πλα­νη­τι­κὲς πα­ραι­νέ­σεις ποὺ ὅ­μως,
γι­ὰ ὑ­πα­κο­ὴ καὶ συ­νερ­γεί­α σὲ ἀ­ναν­τίρ­ ὅ­λα αὐ­τά,
ρη­τα ἀν­τὶ-εὐ­αγ­γε­λι­κὲς ἐ­νέρ­γει­ες; στὸ βά­θος
Ὅ­πως καὶ σὲ πολ­λοὺς ἄλ­λους κρύ­βουν
το­μεῖς τῆς ζω­ῆς μας —σὲ παγ­κό­σμι­ο κο­σμι­κὸ
ἐ­πι­πε­δο: κοι­νω­νι­κό, πο­λι­τι­κό, πε­ρι­βαλ­ φρό­νη­μα».
λον­τι­κό, ὑ­γει­ο­νο­μι­κὸ— ἔτ­σι καὶ στὸν
ἐκ­κλη­σι­α­στι­κὸ το­μέ­α (καὶ μά­λι­στα σὲ
ἀ­πεί­ρως με­γα­λύ­τε­ρη ση­μα­σί­α, γι­α­τὶ
πρό­κει­ται γι’ αὐ­τὴ τού­τη τὴ σω­τη­ρί­α
|
τοῦ ἀν­θρώ­που καὶ τοῦ κό­σμου) τὰ
πράγ­μα­τα ἔ­χουν φτά­σει σὲ ὁ­ρι­α­κὸ
37
ση­μεῖ­ο. Ὅ­σο νω­ρί­τε­ρα τὸ κα­τα­λά­βου­με,
τό­σο τὸ κα­λύ­τε­ρο.
 Ιστορικα και Δογματικα του Παπισμου
Μ ελετη Ιστορικη περι των Α ιτιων του Σ χισματος
«Οὔτε τὸν ἀέρα τῆς Ρώμης, πόρρωθέν
ποτε ἀνέπνευσεν ὁ Πέτρος»
Του Α γιου Ν εκταριου Π ενταπολεως
• Ἀναδημοσί- ρω­μα­ϊ­κὴ Ἐκ­κλη­σί­α θέ­
Η
ευση ἀπὸ τὸ λου­σα νὰ ἐ­παυ­ξ ή­σ ῃ
βιβλίο τοῦ Ἁγίου τὴν ἑ­αυ­τ ῆς τι­μὴν καὶ
Νεκταρίου δό­ξαν, τὸ με­γα­λεῖ­ον καὶ
Πενταπόλεως τὴν λαμ­πρό­τ η­τα, καὶ
«Μελέτη περὶ σὺν τού­τοις ἐ­πι­βά­λῃ τὸ κρά­τος αὐ­
τῶν αἰτίων τοῦ τῆς ἐ­πὶ τὰς ἄλ­λας Ἐκ­κλη­σί­ας, ἐ­νό­μι­σε
Σχίσματος, περὶ συμ­φέ­ρον νὰ ὁ­ρί­σῃ αὐ­τὴ τὸν ἑ­αυ­τῆς
τῆς διαιωνίσεως ἱ­δρυ­τήν· ὡς τοι­οῦ­τον δὲ ἐ­ξε­λέ­ξα­το τὸν
αὐτοῦ καὶ περὶ ἀ­πό­στο­λον Πέ­τρον, τὸν οὐ­δα­μό­θεν
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
τοῦ δυνατοῦ ὴ μαρ­τυ­ρού­με­νον ἢ ὡς ἀ­πό­σ το­λον
ἀδυνάτου τῆς τῶν ἐ­θνῶν ἢ ὡς ἀ­πό­στο­λον καὶ ἱ­
ἑνώσεως τῶν δρυ­τὴν τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῶν Ρω­μαί­ων,
δύο Ἐκκλησιῶν καὶ ἀ­πέ­βα­λε τὸν ἀ­πό­στο­λον Παῦ­λον
τῆς Ἀνατολικῆς τὸν ὑ­πὸ τῶν ἱ­ε­ρῶν Γρα­φῶν μαρ­τυ­
καὶ τῆς Δυτικῆς», ρού­με­νον ἀ­πό­στο­λον τῶν ἐ­θνῶν καὶ
τόμ. Α΄, ἐκδ. Νεκτ. ἀ­πό­στο­λον καὶ ἱ­δρυ­τὴν τῆς ρω­μα­ϊ­κῆς
Παναγόπουλος, Ἐκ­κλη­σί­ας. Ἡ ὑ­πο­κα­τά­στα­σις αὕ­τη
Ἀθῆναι 21998, σελ. ἐ­πε­βάλ­λε­το τῇ ρω­μα­ϊ­κῇ Ἐκ­κλη­σί­ᾳ,
31-38, “ Ὁ ἀπό- ὑ­πὸ τῶν φι­λο­δό­ξων αὐ­τῆς ἀρ­χῶν,
στολος Πέτρος ἀ­πε­κρού­ε­το ὁ Παῦ­λος, δι­ό­τι οὐ­δὲν
ὡς ἱδρυτὴς τῆς ἐ­π’ αὐ­τῷ ἠ­δύ­να­το νὰ ἐ­ποι­κο­δο­μή­σῃ
δυτικῆς ἐκκλη- πρω­τεῖ­ον· ὑ­πο­κα­θί­στα­το ὁ Πέ­τρος,
σίας κατὰ τοὺς δι­ό­τι ἐν αὐ­τῷ οἱ Ρω­μαῖ­οι ἐ­πί­σκο­ποι
δυτικούς”. εὕ­ρι­σκον, ὡς ἐ­φρό­νουν, θε­μέ­λι­ον
ἰ­σχυ­ρὸν καὶ ἀ­σά­λευ­τον, ἐ­φ’ οὗ νὰ
στη­ρί­ξω­σι τὸ πρω­τ εῖ­ον ἑ­α υ­τῶν
καὶ ἀ­να­πτύ­ξω­σι τὸ τῆς φι­λο­δο­ξί­ας
αὑ­τῶν πρό­γραμ­μα. Ἐν τοῖς ἱ­ε­ροῖς
|
Εὐ­αγ­γε­λί­οις κα­τὰ τοὺς Ρω­μαί­ους
38
θε­ο­λό­γους ἡ θέ­σις τοῦ ἀ­πο­στό­λου
Πέ­τρου εἶ­ναι ὑ­πέ­ρο­χος, τὴν δὲ ἡ­
γε­μο­νί­αν αὐ­τοῦ ἐ­πὶ τοὺς λοι­ποὺς
ἀ­πο­σ τό­λους στη­ρί­ζου­σιν ἐ­πὶ τὰ
τρί­α ταῦ­τα χω­ρί­α τῶν εὐ­αγ­γε­λι­στῶν
Ματ­θαί­ου, Ἰ­ω­άν­νου καὶ Λου­κᾶ. Ἐν
τῷ ι­στ΄ κε­φα­λαί­ῳ στίχ. 18-19 τοῦ
Ματ­θαί­ου φέ­ρον­ται τὰ ἑ­ξ ῆς: «Σὺ
εἶ Πέ­τρος, καὶ ἐ­πὶ ταύ­τῃ τῇ πέ­τρᾳ
οἰ­κο­δο­μή­σω μου τὴν Ἐκ­κλη­σί­αν, καὶ
πύ­λαι ᾅ­δου οὐ κα­τι­σχύ­σου­σιν αὐ­τῆς.
Καὶ δώ­σω σοι τὰς κλεῖς τῆς βα­σι­λεί­ας
τῶν οὐ­ρα­νῶν, καὶ ὃ ἐ­ὰν δή­σῃς ἐ­πὶ τῆς
γῆς, ἔ­σται δε­δε­μέ­νον ἐν τοῖς οὐ­ρα­νοῖς,
καὶ ὃ ἐ­ὰν λύ­σῃς ἐ­πὶ τῆς γῆς, ἔ­σται
λε­λυ­μέ­νον ἐν τοῖς οὐ­ρα­νοῖς». Ἐν τῷ
χω­ρί­ῳ Ἰ­ω­άν­νου κα΄ 15-17 τὰ ἑ­ξῆς:
«Λέ­γει αὐ­τῷ (ὁ Ἰ­η­σοῦς)· βό­σκε τὰ ἀρ­
νί­α μου. Λέ­γει αὐ­τῷ πά­λιν δεύ­τε­ρον·
Σί­μων Ἰ­ω­νᾶ, ἀ­γα­πᾷς με; Λέ­γει αὐ­τῷ·
ναί, Κύ­ρι­ε, σὺ οἶ­δας ὅ­τι φι­λῶ σε. Λέ­γει
αὐ­τῷ· ποί­μαι­νε τὰ πρό­βα­τά μου. Λέ­γει
αὐ­τῷ τὸ τρί­τον · Σί­μων Ἰ­ω­νᾶ, φι­λεῖς
με; Ἐ­λυ­πή­θη ὁ Πέ­τρος ὅ­τι εἶ­πεν αὐ­τῷ
τὸ τρί­τον, φι­λεῖς με, καὶ εἶ­πεν αὐ­τῷ·
Κύ­ρι­ε, σὺ πάν­τα οἶ­δας, σὺ γι­νώ­σκεις
ὅ­τι φι­λῶ σε. Λέ­γει αὐ­τῷ ὁ Ἰ­η­σοῦς ·
βό­σκε τὰ πρό­βα­τά μου». Ἐν δὲ τῷ
χω­ρί­ῳ τοῦ Λου­κᾶ κβ΄ 31-32 τὰ ἑ­ξῆς,
ἅ­τι­να οἱ δυ­τι­κοὶ ἰ­δί­ως φέ­ρου­σιν ὡς
μαρ­τυ­ρί­αν: «Εἶ­πε δὲ ὁ Κύ­ρι­ος· Σί­μων,
Σί­μων, ἰ­δοὺ ὁ Σα­τα­νᾶς ἐ­ξῃ­τή­σα­το ὑ­
μᾶς τοῦ συ­νι­ά­σαι ὡς τὸν σῖ­τον · ἐ­γὼ
δὲ ἐ­δε­ή­θην πε­ρὶ σοῦ, ἵ­να μὴ ἐ­κλί­πῃ ἡ
πί­στις σου · καὶ σύ πο­τε ἐ­πι­στρέ­ψας
στή­ρι­ξον τοὺς ἀ­δελ­φούς σου». Ταῦ­

τα ἦ­σαν ἱ­κα­νὰ νὰ ἀ­σφα­λί­σω­σι τῷ λος καὶ Πα­τρι­άρ­χης Ἱ­ε­ρο­σο­λύ­μων, «...καὶ σὺν
ἐ­πι­σκό­πῳ τῆς Ρώ­μης, ὡς δι­α­δό­χῳ ὃν ἐ­νε­θρό­νι­σεν ὁ ἅ­γι­ος Πέ­τρος εἰς τού­τοις ἐ­πι­βά­
τοῦ ἡ­γε­μό­νος τῶν ἀ­πο­στό­λων Πέ­ τὸν τό­πον ἑ­αυ­τοῦ ἀ­νι­ὼν ἐ­πὶ τὴν λῃ τὸ κρά­τος
τρου, τὸ πρω­τεῖ­ον, τὴν ὑ­πε­ρο­χὴν Ρώ­μην, ἐ­τε­λεύ­τη­σε καὶ πα­ρέ­λα­βε τὸ αὐ­τῆς ἐ­πὶ τὰς
καὶ τὴν ἡ­γε­μο­νί­αν. Ἀ­πηρ­νή­θη λοι­πὸν σχῆ­μα τῆς ἐ­πι­σκο­πῆς Ἱ­ε­ρο­σο­λύ­μων ἄλ­λας Ἐκ­κλη­
τὸν Παῦ­λον τὸν ἐ­πὶ δύ­ο ἔ­τη ὑ­πὲρ Συ­με­ὼν ὁ καὶ Σί­μων, καὶ γέ­γο­νε Πα­ σί­ας, ἐ­νό­μι­σε
αὐ­τῆς μο­χθή­σαν­τα, τὸν ἁ­λύ­σε­σιν τρι­άρ­χης» (  Ἔκ­δο­σις Βόν­νης α΄, 460). συμ­φέ­ρον νὰ
ὑ­πὲρ αὐ­τῆς δε­δε­μέ­νον, καὶ ἐ­δέ­χθη Ἐκ τῶν πλα­στῶν τού­των χρο­ ὁ­ρί­σῃ αὐ­τὴ τὸν
τὸν ἀ­πό­στο­λον Πέ­τρον δι­ὰ τὸ πρω­ νο­γρα­φι­κῶν ση­μει­ώ­σε­ων, εἰ οὐ­δὲν ἑ­αυ­τῆς ἱ­δρυ­τήν·
τεῖ­ον καὶ τὴν ὑ­πέ­ρο­χον θέ­σιν αὐ­τοῦ ἕ­τε­ρον, δεί­κνυ­ται ἡ τῶν Ἐκ­κλη­σι­ῶν ὡς τοι­οῦ­τον
ἐν τοῖς ἱ­ε­ροῖς Εὐ­αγ­γε­λί­οις κα­τὰ τὴν ἐ­πι­θυ­μί­α νὰ ἔ­χω­σι τὸν Πέ­τρον ἑ­ δὲ ἐ­ξε­λέ­ξα­το
ἀν­τί­λη­ψιν τῶν δυ­τι­κῶν. αυ­τῶν ἱ­δρυ­τὴν ἐκ σε­μνο­φρο­σύ­νης. τὸν ἀ­πό­στο­
Ἡ ὑ­πέ­ρο­χος θέ­σις τοῦ Πέ­τρου λον Πέ­τρον,
ὡς κο­ρυ­φαί­ου τῶν ἀ­πο­στό­λων ἐ­ ὰ πρῶ­τα ἴ­χνη τῆς δι­εκ­δι­ τὸν οὐ­δα­μό­θεν
φι­λο­τί­μη­σεν οὐ μό­νον τὴν ρω­μα­ϊ­κὴν
Ἐκ­κλη­σί­αν τὴν φι­λο­δο­ξοῦ­σαν πρω­
τεῖ­α, ἡ­γε­μο­νί­αν καὶ μο­νο­κρα­το­ρί­αν,
Τ κή­σε­ως πρω­τεί­ων ὑ­πὲρ
τοῦ ἐ­πι­σκό­που Ρώ­μης ἀ­
νευ­ρί­σκο­μεν δι­α­τε­τυ­πω­μέ­να ἐν τῇ
μαρ­τυ­ρού­με­νον
ἢ ὡς ἀ­πό­στο­
λον τῶν ἐ­θνῶν
ἀλ­λὰ καὶ ἄλ­λας ἀρ­χαί­ας Ἐκ­κλη­σί­ας, ἐ­πι­σ το­λ ῇ Κλή­μεν­τος, ἐ­πι­σ κό­που ἢ ὡς ἀ­πό­στο­
αἵ­τι­νες, καί­τοι ἐ­σε­μνύ­νον­το ἀ­νά­ Ρώ­μης, πρὸς τὸν Ἰ­ά­κω­βον, ἐ­πί­σκο­πον λον καὶ ἱ­δρυ­τὴν
γου­σαι τὴν ἵ­δρυ­σιν αὐ­τῶν εἰς τὸν Ἱ­ε­ρο­σο­λύ­μων, ἧς τὸ πε­ρι­ε­χό­με­νον εἶ­ τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας
ἀ­πό­στο­λον Πέ­τρον, ὡς ἡ Ἀν­τι­ό­χει­α, τῶν Ρω­μαί­ων,

Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

ναι σπου­δαι­ό­τα­τον, δι­ό­τι κη­ρύτ­τει τὸ
ἡ Ἀ­λε­ξάν­δρει­α, ἡ Και­σά­ρει­α τῆς Πα­ πρω­τεῖ­ον τοῦ Πέ­τρου, τὴν εἰς Ρώ­μην καὶ ἀ­πέ­βα­λε
λαι­στί­νης, ἡ Τρί­πο­λις, ἡ Λα­ο­δί­κει­α ἄ­φι­ξιν αὐ­τοῦ, καὶ τὸν ἐν αὐ­τῇ μαρ­τυ­
τὸν ἀ­πό­στο­λον
καὶ ἡ Κό­ριν­θος, καὶ ἐ­καυ­χῶν­το ὅ­τι Παῦ­λον τὸν ὑ­πὸ
ὑ­π’ αὐ­τοῦ ἐ­θε­με­λι­ώ­θη­σαν, ἐν τού­ ρι­κὸν αὐ­τοῦ θά­να­τον. Ἰ­δοὺ τὶ γρά­φει τῶν ἱ­ε­ρῶν Γρα­
τοις ὅ­μως οὐ­δ’ ἐ­φαν­τά­σθη­σαν νὰ ὁ Κλή­μης τῷ Ἰ­α­κώ­βῳ: «Γνώ­ρι­μόν ἐστώ φῶν μαρ­τυ­ρού­
δι­εκ­δι­κή­σω­σι πρω­τεῖ­α καὶ ἡ­γε­μο­νί­ας, σοι, κύ­ρι­έ μου, ὅ­τι ὁ Σί­μων ὁ δι­ὰ τὴν με­νον ἀ­πό­στο­
ὀρ­θῶς κα­τα­νο­οῦ­σαι τὰ ἐν τοῖς ἱ­ε­ροῖς ἀ­λη­θῆ πί­στιν καὶ τὴν ἀ­σφα­λε­στά­την λον τῶν ἐ­θνῶν
Εὐ­αγ­γε­λί­οις ἀ­να­φε­ρό­με­να ὑ­πὲρ τῆς αὐ­τοῦ τῆς δι­δα­σκα­λί­ας ὑ­πό­θε­σιν τῆς καὶ ἀ­πό­στο­λον
ἡ­γε­μο­νί­ας τοῦ Πέ­τρου ρη­τά· οὐ­δὲ Ἐκ­κλη­σί­ας θε­μέ­λι­ος εἶ­ναι λί­θος ὁ­ρι­σθεὶς καὶ ἱ­δρυ­τὴν
λό­γον πο­τὲ πε­ρὶ ἀ­ξι­ώ­σε­ων ἐ­ποι­ή­ καὶ δι’ αὐ­τὸ τοῦ­το ὑ­π’ αὐ­τοῦ τοῦ Ἰ­η­ τῆς ρω­μα­ϊ­κῆς
σαν­το, ἀλ­λὰ δι­ὰ τὴν τι­μὴν μό­νον τῆς σοῦ ἀ­ψευ­δεῖ στό­μα­τι με­το­νο­μα­σθεὶς Ἐκ­κλη­σί­ας. Ἡ
ἱ­δρύ­σε­ως. Τῆς φι­λο­τι­μί­ας ταύ­της δὲν Πέ­τρος, ἡ ἀ­παρ­χὴ τοῦ Κυ­ρί­ου ἡ­μῶν, ὁ ὑ­πο­κα­τά­στα­σις
κα­θυ­στέ­ρη­σε καὶ ἡ μή­τηρ τῶν Ἐκ­κλη­ τῶν ἀ­πο­στό­λων πρῶ­τος, ᾧ πρώ­τῳ αὕ­τη ἐ­πε­βάλ­λε­
σι­ῶν, ἡ τῶν Ἱ­ε­ρο­σο­λύ­μων Ἐκ­κλη­σί­α· ὁ πα­τὴρ τὸν υἱ­ὸν ἀ­πε­κά­λυ­ψεν… ὁ τῆς το τῇ ρω­μα­ϊ­κῇ
δι­ό­τι καὶ αὐ­τή, καί­τοι ὑ­πὲρ πᾶ­σαν Δύ­σε­ως τὸ σκο­τει­νό­τα­τον τοῦ κό­σμου Ἐκ­κλη­σί­ᾳ, ὑ­πὸ
ἄλ­λην ἦν τε­τι­μη­μέ­νη, οὐχ ἧτ­τον ἤ­ μέ­ρος (ἤ­τοι τὴν Ρώ­μην) ὡς πάν­των τῶν φι­λο­δό­ξων
θε­λε τὸν Πέ­τρον ὡς ἱ­δρυ­τὴν ἑ­αυ­τῆς. ἱ­κα­νώ­τε­ρος φω­τί­σαι κε­λευ­σθεὶς καὶ αὐ­τῆς ἀρ­χῶν,
Ἐν τῷ πα­σχα­λί­ῳ χρο­νι­κῷ ταύ­ κα­τορ­θῶ­σαι δυ­νη­θείς… δι­ὰ τὴν ἄ­με­ ἀ­πε­κρού­ε­το ὁ
της τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας, τῷ ἀ­να­φε­ρο­μέ­νῳ τρον πρὸς τοὺς ἀν­θρώ­πους στορ­γὴν Παῦ­λος, δι­ό­τι
|

ἐν τῷ χρο­νι­κῷ τῆς Ἀ­λε­ξαν­δρεί­ας σα­φῶς δη­μο­σί­ᾳ ἐ­πὶ τοῦ ἐ­νε­στῶ­τος οὐ­δὲν ἐ­π’ αὐ­
φέ­ρον­ται τὰ ἑ­ξῆς· Ἰνδ. ι­α΄. α΄ ὑ­πὸ πο­νη­ροῦ τὸν ἐ­σό­με­νον ἀ­γα­θὸν ὅ­λῳ τῷ ἠ­δύ­να­το νὰ
39

Γαλ­βᾶ καὶ Τί­του Ρου­φί­νου. «Τῷ αὐ­ τῷ κό­σμῳ μη­νῦ­σαι βα­σι­λέ­α, μέ­χρις ἐ­ποι­κο­δο­μή­σῃ
τῷ ἔ­τει ὁ ἅ­γι­ος Ἰ­ά­κω­βος ὁ ἀ­πό­στο­ ἐν­ταῦ­θα τῇ Ρώ­μῃ γε­νό­με­νος, θε­ο­βου­ πρω­τεῖ­ον...».
 λή­τῳ δι­δα­σκα­λί­ᾳ σῴ­ζων ἀν­θρώ­πους, αὐ­τὸς
τοῦ νῦν βί­ου βι­αί­ως τὸ ζῆν με­τήλ­λα­ξεν».
Ἡ ἐ­πι­στο­λὴ αὕ­τη, ἥ­τις ἐ­γρά­φη πε­ρὶ τὰ
τέ­λη τοῦ β΄ αἰ­ῶ­νος ἀ­να­φέ­ρει προ­σέ­τι, ὅ­τι
οἱ πά­παι εἰ­σὶν οἱ ἄ­με­σοι δι­ά­δο­χοι τοῦ ἀ­πο­
στό­λου Πέ­τρου, δι­ό­τι Πέ­τρος μι­κρὸν πρὸ τοῦ
θα­νά­του αὐ­τοῦ χει­ρο­το­νεῖ τὸν Κλή­μεν­τα
δι­ά­δο­χόν του καὶ ἱ­κε­τεύ­ει αὐ­τὸν νὰ κα­θί­σῃ
ἐ­πὶ τῆς κα­θέ­δρας τῆς Ρώ­μης. Ἰ­δοὺ τὶ γρά­φει
ὁ Κλή­μης τῷ Ἰ­α­κώ­βῳ: «Πρὸς αὐ­ταῖς δὲ ταῖς
ἡ­μέ­ραις αἷς ἔ­μελ­λεν (ὁ Πέ­τρος) τε­λευ­τᾶν, συ­νη­
θροι­σμέ­νων τῶν ἀ­δελ­φῶν, αἰφ­νι­δί­ως λα­βό­με­
νός μου τῆς χει­ρὸς ἐ­γερ­θεὶς ἐ­πὶ τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας
ἔ­φη · ἀ­κού­σα­τέ μου, ἀ­δελ­φοὶ καὶ σύν­δου­λοι ·
ἐ­πεί, ὡς ἐ­δι­δά­χθην ἀ­πὸ τοῦ ἐ­μὲ ἀ­πο­στεί­λαν­
τος Κυ­ρί­ου τε καὶ δι­δα­σκά­λου Ἰ­η­σοῦ Χρι­στοῦ,
αἱ τοῦ θα­νά­του ἠγ­γί­κα­σιν ἡ­μέ­ραι, Κλή­μεν­τα,
τοῦ­τον ἐ­πί­σκο­πον ἡ­μῖν χει­ρο­το­νῶ, ᾧ τὴν ἐ­μὴν
τῶν λό­γων πι­στεύ­ω κα­θέ­δραν · αὐ­τοῦ ταῦ­τα
λέ­γον­τος, ἐ­γὼ προ­σπε­σὼν ἐ­πε­δε­ό­μην αὐ­τοῦ
πα­ραι­τού­με­νος τὴν τῆς κα­θέ­δρας τι­μήν τε καὶ
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
ἐ­ξου­σί­αν · ὁ δὲ ἀ­πό­στο­λος Πέ­τρος ἀ­πο­κρού­σας
τὴν πα­ρά­κλη­σιν ταύ­την εἶ­πεν ἐ­νώ­πι­ον τοῦ
πλή­θους· τῷ προ­κα­θε­ζο­μέ­νῳ τῆς ἀ­λη­θεί­ας ἐ­πι­
σκό­πῳ Ρώ­μης (ἤ­τοι τῷ Κλή­μεν­τι) κα­τὰ πάν­τα
ὑ­πεί­κε­τε, τοῦ­τ’ εἰ­δό­τες, ὅ­τι ὁ τοῦ­τον λυ­πή­σας,
Χρι­στόν, οὗ τὴν κα­θέ­δραν πε­πί­στευ­ται, οὐκ
ἐ­δέ­ξα­το… Ταῦ­τα εἰ­πὼν ἐν μέ­σῳ ἐ­πὶ πάν­των
μοι τὰς χεῖ­ρας ἐ­πι­θεὶς εἰς τὴν αὐ­τοῦ κα­θέ­δραν
κα­θε­σθῆ­ναί μοι ἐ­δυ­σώ­πη­σεν».
Ἡ πε­ρί­φη­μος αὕ­τη ἐ­πι­στο­λή, ἐ­ὰν μὴ ἦ­το
κα­τα­δε­δι­κα­σμέ­νη νὰ τάσ­ση­ται ἐν τῷ κώ­δι­κι
τῶν ψευ­δο­κλη­μεν­τί­ων, καὶ ἐ­ὰν μὴ ἀν­τε­στρα­
τεύ­ε­το τῇ ἀ­λη­θεί­ᾳ τῇ κη­ρυσ­σο­μέ­νῃ ὑ­πό τε
τῆς Κ. Δι­α­θή­κης καὶ τῆς πα­ρα­δό­σε­ως, καὶ
ἐ­ὰν μὴ ἠ­λέγ­χε­το ψευ­δὴς ὑ­πό τε τῆς κρι­τι­κῆς
καὶ τῆς ἱ­στο­ρί­ας, α΄) θὰ ἠ­σφά­λι­ζε τῷ Πά­πᾳ
τὴν τι­μὴν τῆς δι­α­δο­χῆς τοῦ Πέ­τρου ἐν τῇ
ἐ­πι­σκο­πῇ τῆς Ρώ­μης· β΄) τὴν τι­μὴν τῆς ἀν­τι­
προ­σω­πεί­ας τοῦ Ἰ. Χρι­στοῦ ἐ­πὶ τῆς γῆς· γ΄) τὸ
|
προ­νό­μι­ον τοῦ ἀ­λα­θή­του καὶ δ΄) θὰ ἐ­ξη­σφά­
40
λι­ζεν αὐ­τῷ τὸν σε­βα­σμὸν καὶ τὴν εὐ­λά­βει­αν
ὅ­λου τοῦ Χρι­στι­α­νι­κοῦ κό­σμου ἐ­πὶ ποι­νῇ ἀ­
πο­κλει­σμοῦ τοῦ λυ­ποῦν­τος αὐ­τὸν τῆς ἐκ τῆς
πί­στε­ως σω­τη­ρί­ας, ὡς αὐ­τὸν τὸν Χρι­στὸν
μὴ δε­χο­μέ­νου, οὗ τὴν κα­θέ­δραν πε­πί­στευ­ται
(ὁ Κλή­μης)· ἀλ­λὰ δυ­στυ­χῶς ἢ εὐ­τυ­χῶς οὐ­δὲν
ἤ­δη αὐ­τῷ ἐ­ξα­σφα­λί­ζει προ­νό­μι­ον, οὐ­δὲν δει­
νόν τι ἀ­πει­λεῖ­ται τοῖς λυ­ποῦ­σιν αὐ­τόν · δι­ό­τι
ἡ δο­κι­μα­σί­α τοῦ κρι­τι­κοῦ ἐ­λέγ­χου ἐ­πέ­δει­ξε
ταῦ­τα πάν­τα μύ­θους ἀ­πο­κρύ­φων συγ­γραμ­
μά­των καὶ κα­τε­δι­κά­σθη­σαν ὡς στε­ρού­με­να
καὶ ἐ­λα­χί­στης ἱ­στο­ρι­κῆς ἀ­ξί­ας.
Ἡ ἐ­πι­στο­λὴ αὕ­τη ταύ­την μό­νην ἔ­χει τὴν
ἀ­ξί­αν, ὅ­τι γνω­ρί­ζει ἡ­μῖν ποι­κί­λας ἐ­νερ­γεί­ας
τῶν ἐ­πι­σκό­πων τῆς ρω­μα­ϊ­κῆς Ἐκ­κλη­σί­ας,
ὅ­πως σὺν τῇ τι­μῇ τῇ ἐκ τῆς ἱ­δρύ­σε­ως τῆς
Ἐκ­κλη­σί­ας ἑ­αυ­τῶν ὑ­πὸ τοῦ ἀ­πο­στό­λου Πέ­
τρου λά­βω­σι τὰ νο­μι­ζό­με­να πρω­τεῖ­α τοῦ
Πέ­τρου, τὰ ἀ­πορ­ρέ­ον­τα ἐκ τοῦ Ἀ­πο­στο­λι­κοῦ
ἀ­ξι­ώ­μα­τος. Τὴν ἀ­ξί­ω­σιν τῶν Πα­πῶν πε­ρὶ
τῆς ἱ­δρύ­σε­ως τῆς ἐ­πι­σκο­πῆς Ρώ­μης ὑ­πὸ τοῦ
Πέ­τρου καὶ τὸν ἰ­σχυ­ρι­σμὸν πε­ρὶ τῆς ἀ­μέ­σου
δι­α­δο­χῆς τοῦ Πέ­τρου ὑ­πὸ τοῦ Κλή­μεν­τος
ἀ­πο­κρού­ει πρῶ­τος αὐ­τὸς ὁ ἀ­πό­στο­λος
Πέ­τρος καὶ ἔ­πει­τα ἡ ἱ­στο­ρί­α.
Ὁ Εὐ­σέ­βι­ος ἐν βι­βλί­ῳ Ι­Ι­Ι, κεφ. λη΄ λέ­γει πε­ρὶ
τῶν γνη­σί­ων συγ­γραμ­μά­των τοῦ Κλή­μεν­τος:
«Ἰστέ­ον δ’ ὡς καὶ δευ­τέ­ρα τις εἶ­ναι λέ­γε­ται
τοῦ Κλή­μεν­τος ἐ­πι­στο­λὴ οὐ μὴν ἔ­τι ὁ­μοί­ως
τῇ προ­τέ­ρᾳ καὶ ταύ­την γνώ­ρι­μον ἐ­πι­στά­με­
θα, ὅ­τι μη­δὲ τοὺς ἀρ­χαί­ους αὐ­τῇ κε­χρη­μέ­νους
ἴ­σμεν, καὶ πρώ­ην τι­νὲς προ­ή­γα­γον, Πέ­τρου δὴ
καὶ Ἀ­πί­ω­νος δι­α­λό­γους πε­ρι­έ­χον­τα, ὧν οὐ­δ’
ὅ­λως μνή­μη ­τις πα­ρὰ τοῖς πα­λαι­οῖς φέ­ρε­ται,
οὐ­δὲ γὰρ κα­θα­ρὸν τῆς ἀ­πο­στο­λι­κῆς Ὀρ­θο­δο­
ξί­ας ἀ­πο­σῴ­ζει τὸν χα­ρα­κτῆ­ρα· ἡ μὲν οὖν τοῦ
Κλή­μεν­τος ὁ­μο­λο­γου­μέ­νη γρα­φὴ πρό­δη­λος».
Ὁ Ἐ­πι­τά­φι­ος ἐν τῇ αἱ­ρέ­σει πε­ρὶ Ἐ­βι­ω­
ναί­ων κεφ. 15 λό­γον ποι­εῖ­ται συγ­γράμ­μα­
τός τι­νος τοῦ Κλή­μεν­τος Ρώ­μης, φέ­ρον­τος
τὸν τί­τλον «πε­ρί­ο­δος Πέ­τρου», ἀλ­λὰ ὅ­τι
δι­ε­φθά­ρη ὑ­πὸ τῶν Ἐ­βι­ω­ναί­ων. Ὁ Ἐ­πι­φά­
νι­ο ς δὲν ἀ­να­φ έ­ρει ποῦ στη­ρί­ζει τὴν ἑ­
αυ­τοῦ γνώ­μην πε­ρὶ τῶν πε­ρι­ό ­δων τοῦ
Πέ­τρου ὅ­τι εἶ­ναι ἔρ­γον τοῦ Κλή­μεν­τος·
φαί­νε­ται ὅ­τι ἀρ­κεῖ­ται εἰς τὴν ἐ­πι­γρα­φήν ·
ἡ γνώ­μη­ τοῦ Εὐ­σε­βί­ου εἶ­ναι ἡ ὀρ­θο­τέ­ρα.

Ὁ ἀ­πό­στο­λος Πέ­τρος ἐν τῇ κα­ θέ­σε­ως δε­κτῆς γε­νο­μέ­νης, ἡ ἑ­τέ­ρα «Ἡ ὑ­πέ­ρο­
θο­λι­κῇ αὐ­τοῦ Α΄ ἐ­πι­στο­λῇ γρά­φει: ὑ­πό­θεσις ὅ­τ ι ἐ­γρά­φ η ἐκ Ρώ­μ ης χος θέ­σις τοῦ
«Πέ­τρος, ἀ­πό­στο­λος Ἰ­η­σοῦ Χρι­στοῦ, πί­πτει ἐ­φ’ ἑ­αυ­τῆς· ὥ­στε ὁ Πέ­τρος Πέ­τρου ὡς
ἐ­κλε­κτοῖς πα­ρε­πι­δή­μοις δι­α­σπο­ρᾶς μαρ­τυ­ρεῖ ὅ­τι δὲν με­τέ­βη εἰς Ρώ­μην. κο­ρυ­φαί­ου τῶν
Πόν­του, Γα­λα­τί­ας, Καπ­πα­δο­κί­ας, Ἀ­ ἀ­πο­στό­λων ἐ­
σί­ας καὶ Βι­θυ­νί­ας, κα­τὰ πρό­γνω­σιν τ­ ι δὲ καὶ με­τ ὰ ταῦ­τ α δὲν φι­λο­τί­μη­σεν οὐ
Θε­οῦ πα­τρὸς ἐν ἁ­γι­α­σμῷ Πνεύ­μα­τος,
εἰς ὑ­πα­κο­ὴν καὶ ραν­τι­σμὸν αἵ­μα­τος
Ἰ­η­σοῦ Χρι­στοῦ · χά­ρις ὑ­μῖν καὶ εἰ­ρή­νη
Ο με­τέ­βη ὁ Πέ­τρος εἰς Ρώ­μην
μαρ­τυ­ρεῖ καὶ ἡ δευ­τέ­ρα αὐ­τοῦ
κα­θο­λι­κὴ ἐ­πι­στο­λή, ἐν ᾗ οὐ­δ’ ὅ­λως
μό­νον τὴν ρω­
μα­ϊ­κὴν Ἐκ­κλη­σί­
αν τὴν φι­λο­δο­
πλη­θυν­θεί­η» (Α΄ Πέ­τρ. α΄ 1-2). Ἐν τῇ μνη­μο­νεύ­ε­ται τὸ τῆς Ρώ­μης ὄ­νο­μα, ξοῦ­σαν πρω­
ἐ­πι­σ το­λ ῇ ταύ­τ ῃ καί­περ κα­θο­λι­κ ῇ καί­τοι ἡ ἐ­πι­στο­λὴ αὕ­τη φαί­νε­ται ὅ­τι τεῖ­α, ἡ­γε­μο­νί­αν
οὔ­ση, ἀ­πο­σι­ω­πᾶ­ται τὸ ὄ­νο­μα τῆς ἐγ­γρά­φη δι­ὰ τοὺς ἐξ ἐ­θνῶν χρι­στι­α­ καὶ μο­νο­κρα­το­
Ρώ­μης, ἡ δὲ ἀ­πο­σι­ώ­πη­σις δι­ὰ δύ­ο νούς, ὡς ἡ πρώ­τη ἐ­γρά­φη δι­ὰ τοὺς ρί­αν, ἀλ­λὰ καὶ
τι­νῶν δύ­να­ται νὰ ἐ­ξη­γη­θῇ ὑ­πο­θέ­σε­ ἐξ Ἑ­βραί­ων χρι­στι­α­νούς. Ἐ­πι­στο­λαὶ ἄλ­λας ἀρ­χαί­
ων · ἢ δι­ό­τι ὁ ἀ­πό­στο­λος ἔ­γρα­φεν ἐκ δὲ κα­θο­λι­κὸν ἔ­χου­σαι χα­ρα­κτῆ­ρα, ας Ἐκ­κλη­σί­ας,
Ρώ­μης ἢ δι­ό­τι δὲν ἐ­δί­δα­ξεν ἐν Ρώ­μῃ. οἷ­αι αἱ τοῦ ἀ­πο­στό­λου Πέ­τρου, δὲν αἵ­τι­νες, καί­τοι
Ἡ πρώ­τη ὑ­πό­θε­σις δὲν φαί­νε­ται ὑ­ ἠ­δύ­ναν­το νὰ πα­ρα­λί­πω­σι τὸ ὄ­νο­μα ἐ­σε­μνύ­νον­το
πο­στη­ρι­ζο­μέ­νη ὑ­πὸ τῆς ἐ­πι­στο­λῆς, τῆς Ρώ­μης τῆς πρω­τευ­ού­σης τῶν ἀ­νά­γου­σαι τὴν
δι­ό­τι ἐν αὐ­τῇ φέ­ρε­ται ὡς τό­πος τῆς πό­λε­ων, ἀ­φ οῦ μά­λι­σ τα ἐ­γρά­φ η­ ἵ­δρυ­σιν αὐ­τῶν
συγ­γρα­φῆς αὐ­τῆς ἡ Βα­βυ­λών · δύ­ο σαν δι­ὰ τοὺς ἰ­σό­τι­μον λα­χόν­τας εἰς τὸν ἀ­πό­στο­
δὲ ἦ­σαν πό­λεις φέ­ρου­σαι τὸ ὄ­νο­μα πί­στιν Ἑ­βραί­ους καὶ Ἐ­θνι­κούς. Ὅ­τι λον Πέ­τρον, ὡς

Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

Βα­βυ­λών, ἡ με­γά­λη καὶ ἀρ­χαί­α Βα­ δὲ καὶ πε­ρὶ τὰ τέ­λη τοῦ βί­ου του ἡ Ἀν­τι­ό­χει­α, ἡ
βυ­λὼν καὶ ἡ ἐν Αἰ­γύ­πτῳ πρὸς νό­τον ὁ ἀ­πό­σ το­λος Πέ­τρος δὲν με­τέ­βη Ἀ­λε­ξάν­δρει­α, ἡ
τῆς Ἡ­λι­ου­πό­λε­ως, κτι­σθεῖ­σα ὑ­πὸ εἰς Ρώ­μην μαρ­τυ­ρεῖ ὁ ἀ­πό­στο­λος Και­σά­ρει­α τῆς
ἀ­ποί­κων Βα­βυ­λω­νί­ων ἢ καὶ ἀ­ποί­κων Παῦ­λος, ὅ­στις γρά­φων ἐκ Ρώ­μης Πα­λαι­στί­νης,
ἐκ Βα­βυ­λῶ­νος Ἰ­ου­δαί­ων, δι­ό­τι με­γά­λη τὴν πρὸς Τι­μό­θεον δευ­τέ­ραν ἐ­πι­ ἡ Τρί­πο­λις, ἡ
ὑ­πῆρ­χεν ἐ­κεῖ Ἰ­ου­δα­ϊ­κὴ κοι­νό­της καὶ στο­λὴν λέ­γει, ὅ­τι οὐ­δέ­να εἶ­χεν εἰς Λα­ο­δί­κει­α καὶ
να­ὸς Ἰ­ου­δα­ϊ­κός, ἐν ᾧ καὶ ὁ τά­φος Ρώ­μην μεί­ναν­τα σὺν αὐ­τῷ. Ἰ­δοὺ οἱ ἡ Κό­ριν­θος, καὶ
τοῦ προ­φή­του Ἱ­ε­ρε­μί­ου, σω­ζό­με­νος λό­γοι τοῦ ἀ­πο­στό­λου· «ἐν τῇ πρώ­τῃ ἐ­καυ­χῶν­το ὅ­τι
μέ­χρι σή­με­ρον, δεί­κνυ­ται τοῖς ἐ­πι­ μου ἀ­πο­λο­γί­ᾳ οὐ­δείς μοι συμ­πα­ρε­ ὑ­π’ αὐ­τοῦ ἐ­θε­
σκέ­πταις. Τὴν δευ­τέ­ραν ταύ­την Βα­ γέ­νε­το, ἀλ­λὰ πάν­τες με ἐγ­κα­τέ­λι­πον · με­λι­ώ­θη­σαν, ἐν
βυ­λῶ­να θε­ω­ρῶ ὡς τό­πον τῆς συγ­ μὴ αὐ­τοῖς λο­γι­σθεί­η · ὁ δὲ Κύ­ρι­ός μοι τού­τοις ὅ­μως
γρα­φῆς τῆς ἐ­πι­στο­λῆς τοῦ Πέ­τρου. πα­ρέ­στη καὶ ἐ­νε­δυ­νά­μω­σέ με, ἵ­να δι’ οὐ­δ’ ἐ­φαν­
Τοῦ­το δὲ συμ­βι­βά­ζε­ται καὶ πρὸς τὴν ἐ­μοῦ τὸ κή­ρυγ­μα πλη­ρο­φο­ρη­θῇ καὶ τά­σθη­σαν νὰ
ἀ­ξί­ω­σιν τῶν ἐν Αἰ­γύ­πτῳ χρι­στι­α­νῶν, ἀ­κού­σῃ πάν­τα τὰ ἔ­θνη» (δ΄ 16-17). Οἱ δι­εκ­δι­κή­σω­σι
ἀ­ξι­ούν­των ὅ­τι ἱ­δρυ­τὴς τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας λό­γοι οὗ­τοι τοῦ Παύ­λου εἰ­σὶ σα­φεῖς πρω­τεῖ­α καὶ
τῆς Ἀ­λε­ξαν­δρεί­ας ὑ­πῆρ­ξεν ὁ ἀ­πό­ καὶ εὐ­κρι­νεῖς καὶ οὐ­δὲ τὴν ἐ­λα­χί­στην ἡ­γε­μο­νί­ας, ὀρ­
στο­λος Πέ­τρος, ὅ­στις ἐ­νε­πι­στεύ­θη κα­τα­λεί­που­σιν ἀμ­φι­βο­λί­αν πε­ρὶ τῆς θῶς κα­τα­νο­οῦ­
τὴν Ἐκ­κλη­σί­αν τῷ ἀ­κο­λού­θῳ Μάρ­κῳ μη­δέ­πο­τε με­τα­βά­σε­ως τοῦ Πέ­τρου σαι τὰ ἐν τοῖς
τῷ Εὐ­αγ­γε­λι­στῇ, ὅ­στις καὶ τὰ τῆς εἰς Ρώ­μην · δι­ό­τι δι’ αὐ­τῶν πρῶ­τον ἱ­ε­ροῖς Εὐ­αγ­γε­
|

Ἀ­λε­ξαν­δρι­νῆς Ἐκ­κλη­σί­ας δι­ε­τά­ξα­το, λέ­γει, ὅ­τι ἦ­το μό­νος, ὅ­τι κα­τε­λεί­φθη λί­οις ἀ­να­φε­ρό­
ὡς ὑ­πὸ τῆς ἱ­στο­ρί­ας μαρ­τυ­ρεῖ­ται· μό­νος, καὶ ὅ­τι ἐ­νε­δυ­να­μώ­θη ὑ­πὸ τοῦ με­να ὑ­πὲρ τῆς
41

ὥ­στε τό­πος τῆς συγ­γρα­φῆς εἶ­ναι Κυ­ρί­ου ἐν τῇ ἀ­πο­μο­νώ­σει αὐ­τοῦ, ἵ­να ἡ­γε­μο­νί­ας τοῦ
ἡ μι­κρὰ Βα­βυ­λών. Ταύ­της τῆς ὑ­πο­ δι’ αὐ­τοῦ τὸ κή­ρυγ­μα πλη­ρο­φο­ρη­θῇ Πέ­τρου ρη­τά...».
 καὶ ἀ­κού­σῃ πάν­τα τὰ ἔ­θνη. Ἐ­ὰν ὁ Πέ­τρος ἦν
ἐν Ρώ­μῃ, θὰ ἐ­μνη­μό­νευ­εν αὐ­τοῦ ἀ­ναγ­καί­ως·
ἐ­ὰν δὲ ἐ­δί­δα­ξεν ἐν Ρώ­μῃ, δὲν θὰ ἐ­καυ­χᾶ­το ὁ
Παῦ­λος ὅ­τι τὸν ἐ­νε­δυ­νά­μω­σεν ὁ Θε­ός, ἵ­να
δι’ αὐ­τοῦ τὸ κή­ρυγ­μα πλη­ρο­φο­ρη­θῇ καὶ ἀ­
κού­σῃ πάν­τα τὰ ἔ­θνη· ἀλ­λὰ θὰ πα­ρε­χώ­ρει
μέ­ρος τι τοῦ ἔρ­γου καὶ τῷ Πέ­τρῳ ὡς συ­
νερ­γῷ αὐ­τοῦ, καὶ θὰ ἐ­ποι­εῖ­το μνεί­αν τῆς ἐν
Ρώ­μῃ δι­α­τρι­βῆς καὶ τοῦ κη­ρύγ­μα­τος αὐ­τοῦ.
Ἡ γνώ­μη πε­ρὶ ἐν­δε­χο­μέ­νης με­τα­βά­σε­ως τοῦ
Πέ­τρου εἰς Ρώ­μην με­τὰ τὴν συγ­γρα­φὴν τῆς
ἐ­πι­στο­λῆς ταύ­της, ἣν φέ­ρου­σί τι­νες τῶν ἑρ­
μη­νευ­τῶν, εἶ­ναι αὐ­θαί­ρε­τος καὶ ἐ­πὶ οὐ­δε­μι­ᾶς
στη­ρί­ζε­ται ἱ­στο­ρι­κῆς μαρ­τυ­ρί­ας· δι­ό­τι οὐ­δὲ
χρό­νος ὑ­πῆρ­χε πλέ­ον, οὐ­δὲ λό­γος πρὸς
με­τά­βα­σιν τοῦ Πέ­τρου εἰς Ρώ­μην, δι­ό­τι με­τ’
ὀ­λί­γον ἐ­κι­νή­θη ὁ ἐ­πὶ Νέ­ρω­νος συ­στη­μα­τι­κὸς
δι­ωγ­μὸς τῶν Χρι­στι­α­νῶν ὡς πυρ­πο­λη­τῶν
τῆς Ρώ­μης, κα­θ’ ὃν δὲν ἦ­το πλέ­ον δυ­να­τὴ
ἡ εἰς Ρώ­μην με­τά­βα­σις τοῦ Πέ­τρου· πλὴν
δὲ τού­του ἦ­το ἤ­δη καὶ ὅ­λως πε­ριτ­τή· δι­ό­τι
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
ἐν Ρώ­μῃ ὁ χρι­στι­α­νι­σμὸς ἦ­το καὶ στα­θε­ρὸς
καὶ πο­λυ­πλη­θὴς καὶ ἠ­ρίθ­μει ἤ­δη καὶ πλῆ­θος
μαρ­τύ­ρων. Κα­τὰ τὸν δι­ωγ­μὸν τοῦ­τον πι­
θα­νὸν νὰ ἐ­μαρ­τύ­ρη­σαν ὅ­τε Πέ­τρος καὶ ὁ
Παῦ­λος, ἀλ­λ’ ἀμ­φό­τε­ροι οὐ­χὶ ἐν Ρώ­μῃ· δι­ό­τι
οὐ­δε­μί­αν ἔ­χο­μεν ἱ­στο­ρι­κὴν μαρ­τυ­ρί­αν πε­ρὶ
τοῦ θα­νά­του τῶν δύ­ο ἀ­πο­στό­λων ἐν Ρώ­μῃ.
Αἱ εὑ­ρι­σκό­με­ναι ἱ­στο­ρι­καὶ μαρ­τυ­ρί­αι ἐ­στη­
ρί­χθη­σαν κα­λῇ τῇ πί­στει ἐ­πὶ τῆς ἀρ­χαί­ας
πα­ρα­δό­σε­ως, ἥ­τις ὅ­μως ἔ­χει τὰς πη­γάς της
ἐκ τῶν ἀ­πο­κρύ­φων βι­βλί­ων, ἅ­τι­να ὡς νό­θα
οὐ­δὲν κέ­κτην­ται ἱ­στο­ρι­κὸν κῦ­ρος· πλὴν τού­
του ἔ­χο­μεν ἱ­στο­ρι­κὰς μαρ­τυ­ρί­ας ἐ­πι­σή­μους
λε­γού­σας τἀ­ναν­τί­α καὶ μά­λι­στα ἀν­δρὸς τὰ
μά­λα ἀ­ξι­ο­πί­στου, αὐ­τοῦ τοῦ Κλή­μεν­τος ἐ­πι­
σκό­που Ρώ­μης. Ἰ­δοὺ τὶ αὐ­τὸς λέ­γει πε­ρὶ τοῦ
ζη­τή­μα­τος τού­του: «Ἀλ­λ’ ἵ­να τῶν ἀρ­χαί­ων
ὑ­πο­δειγ­μά­των παυ­σώ­με­θα, ἔλ­θω­μεν ἐ­πὶ τοὺς
ἔγ­γι­στα γε­νο­μέ­νους ἀ­θλη­τάς. Λά­βω­μεν τῆς γε­
|
νε­ᾶς ἡ­μῶν τὰ γεν­ναῖ­α ὑ­πο­δείγ­μα­τα. Δι­ὰ ζῆ­λον
42
καὶ φθό­νον οἱ μέ­γι­στοι καὶ δι­και­ό­τα­τοι στῦ­λοι
ἐ­δι­ώ­χθη­σαν καὶ ἕ­ως θα­νά­του δει­νοῦ ἦλ­θον.
Λά­βω­μεν πρὸ ὀ­φθαλ­μῶν ἡ­μῶν τοὺς πρώ­τους
ἀ­πο­στό­λους. Ὁ Πέ­τρος δι­ὰ ζῆ­λον ἄ­δι­κον οὐχ
ἕ­να οὐ­δὲ δύ­ο, ἀλ­λὰ πλεί­ο­νας ὑ­πή­νεγ­κε πό­
νους, καὶ οὕ­τω μαρ­τυ­ρή­σας ἐ­πο­ρεύ­θη εἰς τὸν
ὀ­φει­λό­με­νον τό­πον τῆς δό­ξης. Δι­ὰ ζῆ­λον καὶ ὁ
Παῦ­λος ὑ­πο­μο­νῆς βρα­βεῖ­ον ὑ­πέ­σχεν ἑ­πτά­κις
δε­σμὰ φο­ρέ­σας, φυ­γα­δευ­θείς, λι­θα­σθείς. Κῆρυξ
γε­νό­με­νος ἔν τε τῇ Ἀ­να­το­λῇ καὶ ἐν τῇ Δύ­σει
τὸ γεν­ναῖ­ον τῆς πί­στε­ως κλέ­ος ἔ­λα­βε δι­και­
ο­σύ­νην δι­δά­ξας ὅ­λον τὸν κό­σμον, καὶ ἐ­πὶ τὸ
τέρ­μα τῆς Δύ­σε­ως ἐλ­θών, καὶ μαρ­τυ­ρή­σας ἐ­πὶ
τῶν Ἡ­γου­μέ­νων οὕ­τως ἀ­πηλ­λά­γη τοῦ κό­σμου,
καὶ εἰς τὸν ἅ­γι­ον τό­πον ἐ­πο­ρεύ­θη ὑ­πο­μο­νῆς
γε­νό­με­νος μέ­γι­στος ὑ­πο­γραμ­μός».
Ὁ ἱ­ε­ρὸς Πα­τὴρ νο­μί­ζο­μεν, ὅ­τι λί­αν σα­
φῶς ὁ­μι­λεῖ. Ἐκ τῶν λό­γων τού­των τοῦ ἱ­ε­ροῦ
Πα­τρὸς ἐ­ξά­γε­ται τὸ συμ­πέ­ρα­σμα, ὅ­τι οἱ
κο­ρυ­φαῖ­οι τῶν ἀ­πο­στό­λων· α΄) δὲν ἀ­πέ­θα­
νον ἐν Ρώ­μῃ, οὐ­δὲ ὁ­μοῦ, δι­ό­τι πάν­τως θὰ
ἐ­ποι­εῖ­το τού­του μνεί­αν ὁ Κλή­μης· β΄) ὅ­τι δὲν
ἀ­πέ­θα­νον ἕ­νε­κεν τῆς γε­νο­μέ­νης κα­τη­γο­ρί­
ας τοῦ ἐμ­πρη­σμοῦ τῆς Ρώ­μης, ἀλ­λ’ ἕ­νε­κεν
ζή­λου ἀ­δί­κου καὶ φθό­νου · γ΄) ὅ­τι ὁ Πέ­τρος
κῆ­ρυξ ἐ­γέ­νε­το μό­νον ἐν τῇ Ἀ­να­το­λῇ · τοῦ­το δὲ
δη­λοῦ­ται ἐκ τῆς προ­σθή­κης τῆς γε­νο­μέ­νης
πρὸς δή­λω­σιν τῆς ἀ­πο­στο­λι­κῆς ἐ­νερ­γεί­ας
τοῦ Παύ­λου, ἐν ᾗ προ­σέ­θη­κε, «κή­ρυξ γε­νό­
με­νος ἔν τε τῇ Ἀ­να­το­λῇ καὶ τῇ Δύ­σει»· δ΄) ὅ­τι
ὁ Παῦ­λος ἐ­πὶ τὸ τέρ­μα τῆς Δύ­σε­ως ἐλ­θὼν
καὶ μαρ­τυ­ρή­σας ἐ­πὶ τῶν ἡ­γου­μέ­νων οὕ­τως
ἀ­πηλ­λά­γη τοῦ κό­σμου· ὅ­περ οὐ­δό­λως δύ­να­
ται νὰ νο­η­θῇ λε­γό­με­νον πε­ρὶ τῆς Ρώ­μης, ἥ­τις
εἶ­ναι ἡ ἀρ­χὴ τῆς δύ­σε­ως με­τὰ τὴν ἀ­να­το­λι­κὴν
χώ­ραν τοῦ ρω­μα­ϊ­κοῦ κρά­τους· ὥ­στε οὔ­τε
τὸν ἀ­έ­ρα τῆς Ρώ­μης, φρο­νοῦ­μεν, πόρ­ρω­θέν
πο­τε ἀ­νέ­πνευ­σεν ὁ Πέ­τρος.
Σ ημειωσεις
1.  Ἐπιστολὴ Κλήμεντος πρὸς Ἰάκωβον, ἔκδ. Dressel
κεφ. 1.
2.  Εἴδομεν ἐν τῷ προηγουμένῳ φύλλῳ ὅτι παρὰ
τῷ Τερτυλλιανῷ κατὰ πρῶτον ὠνομάζοντο καθέδραι.
3.  Παράβαλε Γ. Δέρβου περὶ τῆς Μυθώδους
πορείας τοῦ ἀποστόλου Πέτρου εἰς Ρώμην, 1881.

Ιστορικα και Δογματικα του Παπισμου
Α ι Α ιρεσεις του Π απισμου
Ἡ ἐπικράτησις τοῦ Παπισμοῦ
ὡς «καθεστὼς»
Γρά ­φ ει ο Σ εβασμιωτατος Ε πισκοπος κ . Σ εραφειμ ,
Μ ητροπολιτης Π ειραιως
α .  Γένεσις , Ε ξέλιξις
καί Τελική Δ ιαμόρφωσις
τοῦ «Π α ­π ι ­σ μοῦ »
ρωταρχικήν ἐκδήλωσιν
Π
τῆς ὑπό τῶν ἐπισκό-
πων Ρώμης συλλήψεως
τῆς περί τοῦ «παπι-
σμοῦ» ἰδέας ἀποτελεῖ
ἀναν­τιρ­ρήτως ἡ ἐπινόησις τῆς «ψευ-
δοκλημεντείου» ἐπιστολῆς πρός τόν
ἐπίσκοπον Ἱεροσολύμων Ἰάκωβον.
Ἡ ἐπιστολή αὕ­τη ἐγράφη περί τά
τέλη τοῦ Β΄ αἰῶνος1, καθ’ ὅν δηλαδή
χρό­νον oἱ πάπαι Ἀνίκητος, Βίκτωρ
καί Στέφανος, ὡς διάδοχοι δῆθεν
τοῦ ἀπ. Πέτρου, προέβαλλον εἰς τάς
περί τό Πάσχα καί τό βάπτισμα τῶν
αἱρετικῶν ἔριδας τήν ἀξίωσιν τῆς
ἐπι­βολῆς ἐπί τῶν λοιπῶν Ἐκκλησιῶν
τῶν ἐπί τῶν θεμάτων τού­των δοξα-
σιῶν των (καί ἐντόνως ὑπ’ αὐτῶν
ἀπεκρούοντο), ἐνῷ, ἀντιθέτως, ὑπό
τῶν προηγηθέντων κατά σειράν
τριῶν ἐπίσης ἐπισκόπων Ρώμης
Λίνου, Ἀνεγκλήτου καί Κλήμεντος
οὐδέ νύξις κἄν τοιούτου δικαιώμα-
τος ἐγένετο2. Ἐν τῇ ἐπι­στολῇ ταύτῃ
χαρακτη­ριζόμενος ὁ ἀπ. Πέτρος ὡς
ὁ πρῶτος τῶν ἀποστόλων καί θε-
μέλιος λίθος τῆς Ἐκκλησίας, ὁρισθείς
ὑπό τοῦ Κυρίου, φέρεται χειροτονῶν • Ἀναδημοσίευση
τόν ἐπίσκοπον Ρώμης Κλήμεντα ὡς ἀπὸ τὸ βιβλίο,
«εἰδικόν» διάδοχόν του καί μεταδί- Ἐπισκόπου Σερα-
δων αὐτῷ πάσας τάς ἐξουσίας, ἅς φείμ, Μητροπο-
εἶχεν οὗτος ἐπί τῶν λοιπῶν ἀποστό­ λίτου Πειραιῶς,
λων τῆς Ἐκκλησίας. Τοιουτοτρόπως ὁ «Αἱ Αἱρέσεις
ἐπίσκο­πος Ρώμης ἐξη­σφάλιζε: α. τήν τοῦ Παπισμοῦ»
«εἰδικήν» διαδοχήν τοῦ ἀπ. Πέτρου, β. (Ἀθῆναι 2009,
τήν ἀντιπροσώπευσιν τοῦ Κ.[υρίου] σελ. 163-173),
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
ἡ.[μῶν] Ἰ.[ησοῦ] Χριστοῦ ἐπί τῆς γῆς ὅπου καταχω-
καί γ. ὅλα τά ἐπακολουθοῦντα δικαι- ρεῖται ὑπὸ τὸν
ώματα ἐπί τῆς Χριστιανικῆς Ἐκ­κλη­­ τίτλο: Κεφάλαιον
σίας3, ἐν οἷς εὑρέθη χῶρος ἐσχάτως Β΄. Γένεσις, ἐξέλι-
καί διά τό περίφημον «ἀλά­θητον». ξις καὶ ἔργα τοῦ
Ὑπό τοιαύτην λοιπόν μορφήν, Παπισμοῦ πρὸς
καθαρῶς πνευματικήν, ἐγένετο ἡ ἐπικράτησίν
ἀρχική προβολή τῆς ἐννοίας τοῦ του ὡς «κα-
παπικοῦ πρωτείου ἐξουσίας ἐπί θεστῶτος» ἕως
τῆς ὅλης Ἐκκλησίας κατά τόν Γ΄ ἰδίᾳ τῆς Β΄ Βατικανῆς
αἰῶνα, καί ἐν τῷ αὐτῷ πνεύματι Συνόδου (1962).
ἐπανελήφθησαν ἀργότερον αἱ νέαι • Στὸν Πρόλογο
ἀπόπειραι προβολῆς του εἰς τήν Γ΄ σημειώνει ὁ
Οἰκουμενικήν σύνοδον, ὅπως καί τήν συγγραφέας:
Δ΄, ὑπό τῶν ἀντιπροσώπων τῶν τό- «Ἀφιεροῦται ἡ
τε Παπῶν, αἵτινες καί πάλιν ―ὅπως παροῦσα ἔκδοσις
δηλ. αἱ πρῶται κατά τόν Γ΄ αἰῶνα ἐρανισμοῦ κει-
― ἀπεκρούσθησαν ὑπό τῶν ἁγίων μένων σχετικῶν
πατέρων τῶν Οἰκουμενικῶν τούτων πρὸς τὸ θέμα: α)
|
συνόδων, δι’ εἰ­δικῶν μάλιστα, ὡς εἰς τοὺς ὁσιά-
προανεπτύξαμεν, Κανόνων αὐτῶν. θλους πατέρας
43
Ἐκ τούτων εἶναι πρόδηλον ὅτι ἀπό ἡμῶν τοὺς ἐν τῷ
τά τέλη τοῦ Β΄ αἰῶνος ἐγεννήθη καί Ἁγιωνύμῳ Ὄρει
 ἀνεπτύχθη εἰς τάς ψυχάς τῶν ἐπι-
σκόπων Ρώμης τό πνεῦμα τῆς προ­
χριστιανικῆς Ρώμης, τῶν Ρωμαίων
αὐ­τοκρατόρων, τό πνεῦμα τῆς πνευ-
ματικῆς κατ’ ἀρχάς κυριαρ­χίας ἐπί
τῆς ὅλης Ἐκκλησίας, καί πρός τοῦτο
ἐπενοή­θησαν τά ψευδο­κλημέντεια,
ἀκολούθως δέ, ἐσκεμμένως καθ’
ἡμᾶς, καί οἱ Γ΄, Δ΄ καί Ε΄ Κανόνες τῆς
συνόδου τῆς Σαρδικῆς. Ἐφό­σον δηλ.
μέχρι τότε (μέχρι τῆς συγκλήσεως
τῆς συνόδου ταύ­της, κατά τό 347
μ.Χ.) ἡ προβολή καί ἡ ἐπιβολή ἐπί
Ἄθῳ μαρτυρικῶς τῆς ὅλης Ἐκκλησίας τοῦ πρωτείου
τελειωθέντας ἐξου­σίας, τῆς πνευματικῆς ἡγε­μο­
ὑπὸ τῶν λατι- νίας τοῦ ἐπισκόπου Ρώμης ἐπί τῇ
νοφρόνων, β) εἰς βάσει τῶν «ψευδοκλη­μεντείων», ἤτοι
τοὺς ὁσιάθλους «θείῳ δικαίῳ», ἀπεδεικνύετο μᾶλλον
πατέρας ἡμῶν ἀδύ­νατος καί ἀνεπίτευκτος, ἐπενο-
τοὺς ἐν Κύπρῳ ήθη ἡ δημιουργία καί ἄλλου
μαρτυρικῶς ἐρείσματος «νομικοῦ», ἐρεί-
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
σίας, ὡς προαπεδείξαμεν. Τοιουτο-
τρόπως ἡ προσπάθεια δη­μιουργίας
καί ἐρείσματος Κανονι­κοῦ δικαίου
διά τό παπι­κόν πρωτεῖον ἐξου­
σίας ἀπέβη καί πάλιν ἀλυσιτελής.
Ἐν τούτοις, οἱ Πάπαι Ζώσιμος καί
Κελεστῖνος ἐπεχεί­ρησαν νά κάμωσι
ταχέως χρῆσιν καί τοῦ ἐρείσματος
τούτου ―ἰδίᾳ τοῦ Ε΄ Κανό­νος τῆς συ-
νόδου τῆς Σαρδικῆς― εἰς τήν σύνο-
δον τῆς Καρθαγένης, ἐμφανίσαντες
μάλιστα αὐτόν ψευδῶς, ὡς Κα­νόνα
τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς συνόδου. Ἀλλά
διά τῆς ἐν τοῖς προηγουμένοις μνη-
μονευθείσης ἐπιστολῆς τῆς συνόδου
ταύτης πρός τόν Πάπαν Κελεστῖνον
ἀπεκρούσθη ἅπαξ ἔτι ἐντό­νως καί
ἡ νέα αὕτη ἀπό­πειρα.
Ἐπαναληφθεῖσα ἀκολούθως ἡ

τελειωθέ- σματος Κανονικοῦ δικαίου.

ντας ὑπὸ τῶν Καί πρός τοῦτο τῇ ἐντολῇ,
Λατίνων, γ) εἰς καθ’ ἡμᾶς, τοῦ ἐπισκόπου
τοὺς ἐνδόξους Ρώμης, ὑπεβλήθησαν ὑπό
νεομάρτυρας τοῦ ἐν τῇ συνόδῳ τῆς Σαρ-
τοὺς ἐν Σερβίᾳ δικῆς ἀντιπρο­σώπου τοῦ
μαρτυρικῶς τε- Ὁσίου Κορδούης (ὡς καί τοῦ
λιεωθέντας ὑπὸ ὑπερθεματίσαντος δυτικοῦ
τῶν παπιστῶν ἐπισκόπου Γαυδεντίου), αἱ
Καρδιναλίου προτάσεις τῶν Γ΄, Δ΄ καί Ε΄
Αὐγουστίνου Κα­νόνων τῆς συνόδου τῆς
Στέπινατς, Ἄντε Σαρ­δικῆς.
Πάβελιτς καὶ Ἀσχέτως ὅμως τοῦ ὅτι αἱ
τῶν ὀρδῶν τῶν προτάσεις τῶν Γ΄ καί Δ΄ Κα-
Οὐστάσι, καὶ δ) νόνων τῆς συνό­δου ταύτης
εἰς τὸν ἔνδοξον ἀπέμειναν, κατά τά ἀναπτυ-
ἱερομάρτυρα χθέντα, μόνον «προτάσεις»,
Μάξιμον τὸν διά τοῦ ὅλου δογματικοῦ
Καρπαθορῶσσον καί κανονικοῦ ἔργου της καί
|

τὸν ὑπὸ τῶν ἡ σύνοδος αὕτη διεκήρυξεν

44

Οὐνιτῶν μαρτυ- «ἑαυτήν» μόνον ὡς «κυρί­

ρικῶς τελειωθέ- αρχον σῶμα», ὡς «ὑπάτην
ντα». ἀρχήν» τῆς Δυτικῆς Ἐκκλη­


αὐτή ἀπόπειρα μέ τήν καθα­ρῶς
πνευματικήν καί πάλιν μορφήν της
ὑπό τοῦ αὐτοῦ Πάπα Κελεστίνου εἰς
τήν Γ΄ Οἰκουμενικήν σύνοδον, ὡς καί
ὑπό τοῦ Πάπα Λέοντος Δ΄ εἰς τήν
Δ΄, μέ δικαιολογητικόν ἔρεισμα μόνον
τό θεῖον δίκαιον, ἤτοι τήν δῆθεν
ἐξουσίαν τοῦ ἀπ. Πέτρου ἐπί τῆς
Ἐκκλη­σίας καί τήν δῆθεν κληρονομίαν
τῆς ἐξουσίας ταύτης ὑπό τῶν ἐπι-
σκόπων Ρώμης4, καί ἀποκρουσθεῖσα
ὑπό τῶν Οἰκουμενικῶν τούτων
συνόδων φαίνεται ἐπί δύο περίπου
αἰῶνας οὐ μόνον ἐγκαταλειπομένη
ὑπό τῶν ἐπισκόπων Ρώμης, ἀλλά καί
καταδικα­ζομένη ὑπό τινων ἐξ αὐτῶν,
ὄντως ἁγίων, ὡς ὁ Πάπας Γρηγόριος
Α΄. Ἐν τούτοις τό πνεῦμα τῆς ἡγεμονί-
ας, τῆς κυριαρ­χίας ἐπί τῆς Ἐκκλησίας
δέν ἀπομακρύνεται, δέν ἀφανίζεται
τελείως ἐκ τῆς Ρωμαϊκῆς ἕδρας,
ἀλλ’ ἐμφανίζεται ἀπαιτητικώτερον
κατά τόν Θ΄ καί τόν ΙΑ΄ αἰῶνα ἐπί
Πατριαρχῶν Μεγάλου Φωτίου καί
Μιχαήλ Κηρουλαρίου, διά νά ἐπιφέρῃ
τὴν ἀπόσχισιν τοῦ Πατριαρχείου της
Δύσεως ἐκ τῆς Ἀδιαιρέτου Ἐκκλησίας.
Πρός τόν σκοπόν δέ τοῦτον (καθά
λεπτομερῶς ἀναφέρει ὁ μακαρι-
στός Ἐπίσκοπος Ναζιανζοῦ Παῦλος
Convalier, ἐν τῷ αὐτῷ συγγράμματί
του, σελ. 3 καί 5-9, παραθέτων καί
σχετικήν βιβλιογραφίαν) ἐξεδόθησαν
ὑπό τῶν Πα­πῶν Ἰννοκεν­τίου τοῦ Ι΄,
Ἰωάννου τοῦ ΚΒ΄ καί Κλήμεντος τοῦ
ΣΤ΄ τά περί­φημα διατάγματα, δι’ ὧν...
ἀνεθεματίζετο καί... κατεδικάζετο
εἰς αἰώνιον κόλασιν πᾶς ὅστις θά
ἐτόλμα νά πιστεύσῃ ἤ νά μεταδώσῃ
εἰς τούς ἄλλους τήν διδασκαλίαν τοῦ
ἀποστόλου Παύλου περί τῆς αὐθε­
ντίας τοῦ ἀποστολικοῦ ἀξιώματος,
καί ὅτι οὗτος εἶχεν ἀσκή­σει τό ἀπο-
στολικόν του ἀξίωμα ἐλευθέ­ρως καί
οὐχί ὑπό τήν μοναρχικήν ἐξουσίαν « ...μέ δικαιολο-
τοῦ ἀποστόλου Πέτρου! Διά τόν γητικόν ἔρει-
αὐτόν δέ λόγον ὁ Πάπας Μαρτῖνος σμα μόνον τό
ὁ Ε΄ ἀνεθεμάτισε τόν Ἰωάννην Χούς θεῖον δίκαιον,
εἰς τήν σύνοδον τῆς Κων­σταν­τίας, ἤτοι τήν δῆθεν
oἱ δέ Πῖος ὁ Θ΄, Πῖος ὁ Ι΄ καί Βενέ- ἐξουσίαν τοῦ
δικτος ὁ ΙΔ΄ ἐπα­νέλαβον τάς ἰδίας ἀπ. Πέτρου ἐπί
καταδίκας μέ τόν πλέον ἐπίση­μον τῆς Ἐκκλη­σίας
καί κα­τη­γορηματικόν τρόπον. καί τήν δῆθεν
Ἡ προσπάθεια ὅμως τῶν Παπῶν κληρονομίαν τῆς
τῆς Ρώμης ὅπως κυριαρχήσωσιν ἐπί ἐξουσίας ταύτης
τῆς ὅλης Ἐκκλησίας δέν περιορίζεται ὑπό τῶν ἐπι-
κατά τήν τρίτην ταύτην φάσιν της5 σκόπων Ρώμης,
μόνον εἰς τήν πνευματικήν μορφήν καί ἀποκρου-
της. Κατά τήν περίοδον ταύτην, ἐξ σθεῖσα ὑπό τῶν
αἰ­τίας προφανῶς καί τῆς μεγάλης ἐν Οἰκουμενικῶν
τῇ Δύσει ἐξασθενήσεως τῆς κυριαρχί­ τούτων συνόδων
ας τῆς Βυζαντινῆς αὐτο­κρατο­ρίας, φαίνεται ἐπί δύο
ὡς καί τῶν ἡγεμόνων τῆς Δύσεως, περίπου αἰῶνας
τῆς ἀποκτήσεως δ’ ὡς ἐκ τούτου οὐ μόνον ἐγκα-
ὑπό τῶν Παπῶν τῆς Ρώμης ὁμοῦ ταλειπομένη ὑπό
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
πρός τήν πνευμα­τικήν καί μεγάλην τῶν ἐπισκόπων
κοσμικήν ἐξουσίαν, ἐγεννήθη καί Ρώμης, ἀλλά καί
ἀνεπτύχθη εἰς τάς ψυχάς αὐτῶν καταδικα­ζομένη
καί ἡ ἰδέα τῆς διεκδικήσεως «θείῳ ὑπό τινων ἐξ
καί πάλιν δικαίῳ» καί τῆς ὑπά­της αὐτῶν, ὄντως
κοσμικῆς ἐξουσίας. Πρός τοῦτο δέ ἁγίων, ὡς ὁ
ἐπενοήθη καί ἐπλα­στο­γρα­φήθη κα- Πάπας Γρηγόρι-
τά τάς ἀρχάς τοῦ Θ΄ αἰῶνος καί ἡ ος Α΄».
ψευδής καί ἀνύπαρ­κτος δωρεά τοῦ
Μεγάλου Κωνσταντίνου, ἡ «Donatio
Constan­tini» λεγομένη, ἐν ᾗ ὁ Μέγας
Κωνσταντῖνος βαπτιζόμενος δῆθεν
ὑπό τοῦ Πάπα Σιλβέστρου6 καί θε-
ραπευόμενος ὑπ’ αὐτοῦ ἐκ λέπρας
φέρεται παραχωρῶν εἰς αὐτόν
τό ἀνά­κτο­ρον τοῦ Λατε­ρα­νοῦ καί
πάσας τάς ἐπαρχίας τῆς ‘Ιταλίας
καί ἀναγνωρίζων αὐ­τόν ὡς «Οἰκου-
μενικόν Ποντίφηκα καί πατέ­ρα»
|
(Summus pontifex et univer­salis papa,
pater univer­salis). Ὡσαύτως κατά τά
45
τέλη τοῦ αὐτοῦ αἰῶνος ἐπενοήθη
καί ἡ συλλογή τῶν ψευδοϊσιδω-
 ρείων, τῶν ψευδῶς ἀποδοθεισῶν εἰς τόν
Ἰσίδωρον Σεβίλλης, ἡ περιέχουσα καί τήν
πλαστήν δω­ρεάν Κωνσταντίνου, πεντήκο-
ντα ἀποστολικούς Κανόνας, πεντήκοντα
ἐννέα ἐπιστολάς ἐπισκόπων Ρώμης, Κανό­
νας τῶν ἀρχαίων συνόδων καί διατάξεις
τῶν ἐπισκόπων Ρώμης ἀπό Σιλβέστρου Α΄
καί μέχρι Γρηγορίου Β΄ (314-741), ἧς τά ἑκατό
ἔγγραφα εἶναι πλαστά7. Διά τῶν πλαστῶν
τούτων ἐγγράφων ὁ ἐπίσκοπος Ρώμης πα-
ρίσταται οὐ μόνον ὑπέρ­τερος Οἰκουμενικῶν
συνόδων, ἀνώτατος ἄρχων, ἐξουσιαστής καί
ρυθμιστής τῆς ζωῆς τῆς ὅλης Ἐκκλησίας, νο-
μοθέτης καί δικαστής, μοναδικός ἐπίσκο­πος
τῆς Ἐκκλησίας, ἐξ οὗ καί αὐτή ἡ ἱερωσύνη
ἐκπηγάζει, ἀλλά καί ἀνώτερος βασιλέων
καί αὐτοκρατόρων, ἡ ὁρατή κε­φαλή τῆς
Ἐκ­κλησίας, ὁ μόνος τοποτηρητής καί ἀντι-
πρόσωπος τοῦ Κ. ἡ. Ἰ. Χριστοῦ ἐπί τῆς γῆς!8
Ἐπενοήθησαν δηλ. καί τά νέα ταῦτα ἐπι-
κουρικά ἐρεί­σμα­τα διά τήν προβολήν τοῦ
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
«παπισμοῦ» ὑπό τήν νέαν αὐ­τοῦ μορφήν
(ὅπως ἐφευρέθησαν τά «ψευδοκλημέντεια»
διά τήν πρωταρχικήν, τήν καθαρῶς πνευ­
ματικήν τοιαύτην) καί ἐξελίχθη οὕτως ὁ
παπισμός εἰς νέον σύστημα, εἰς νέον κα-
θεστώς πνευματικόν καί κοσμικόν, εἰς νέαν
κοσμοθεωρίαν ἤ θρησκειολογικόν φαινόμενον,
μέ ἀξιώσεις καί διεκδικήσεις παγκοσμίου
μοναρ­χικῆς καί ἀπολυ­ταρχικῆς κυριαρχίας
οὐ μόνον πνευματικῆς, ἀλλά καί κοσμικῆς.
Δέν προσέλαβε δέ ὁ παπισμός διά τῶν
διεκδικήσεων τούτων μό­νον τόν χαρα­κτῆρα
τοῦ προχριστιανικοῦ Ρωμαϊκοῦ Κράτους, τῆς
Ρωμαϊ­κῆς αὐτοκρατορίας, διά τοῦ ἐγκαθιδρυ-
θέντος ἐν αὐτῷ Ρωμα­νι­σμοῦ9, ἀλλά μετετρά-
πη εἰς νέον καθεστώς-σύστημα, πνευ­ματι­κόν
καί κοσμικόν, εἰς παγκόσμιον μοναρχίαν (ἐν ᾗ
ἡ πολιτική ἀρχή καλύπτεται ὑπό τοῦ κύρους
καί τῆς πληρεξουσιότητος τῆς θείας ἀρχῆς),
|
εἰς πνευματικήν καί κοσμικήν μοναρχίαν,
46
διεκδικοῦσαν τήν ὑποκατάστασιν τοῦ Κ. ἡ. Ἰ.
Χριστοῦ ἐν τῷ κόσμῳ τούτῳ διά τοῦ Πά­πα
Ρώμης. Παράλληλον ἀκριβῶς παγκόσμιον
κυριαρχίαν διεξε­δί­κησε πρό αὐτοῦ κατά
τόν Ζ΄ αἰῶνα ὡς θρησκευτικόν καί κοσμι­κόν
καθεστώς καί σύστημα ὁ Μωαμεθανισμός
ἀρνούμενος οὗτος καί κατα­πολεμῶν τήν «φύ­
σει» καί «οὐσίᾳ» θεότητα τοῦ Κ. ἡ. Ἰ Χρι­στοῦ.
β .  Η Η θική Κ ατάπτωσις τῶν
Π απῶν τῆς Ρώμης
ιά τήν ἠθικήν κατάπτωσιν τῶν Παπῶν
Δ τῆς Ρώμης, τῶν «...ἐπί τῆς γῆς ἀντι-
προσώπων τοῦ Κυρίου» καί «…ὁρατῶν κε-
φαλῶν τῆς Ἐκκλησί­ας», ὁ ἅγ. Νεκτάριος, ἐν
σελ. 173-174 τοῦ αὐτοῦ συγγράμματός του,
γράφει τά ἑξῆς:
«Κατά τήν ΙΔ΄ καί ΙΕ΄ ἑκατονταετηρίδα
ἡ Ρωμαϊκή «Ἐκ­κλησία» ἐταράσ­σετο ἕνεκεν
ἐσωτερικῶν ἐρίδων, ἡ δέ τῶν Παπῶν πα-
ντοδυναμία ἤρξατο καταπίπτουσα. Εἰς τήν
πτῶσιν ταύτην συνετέλεσαν πολλοί καί
διάφοροι λόγοι· πρῶτον ἡ διαφθορά τῶν
Παπῶν, ἥτις κατά τούς χρόνους ἐκείνους
ἦτο μεγίστη· διότι ἡ ἐξαχρείωσις καί αὖθις
ἐκορυφώθη, ὡς καί κατά τόν Ι΄ αἰῶνα. Ἰννο-
κέντιος ὁ Η΄ ἔσχε δέκα ἕξ νόθα τέκνα, δι’ ἅ
ἐκκλήθη πατήρ τῆς πατρίδος (!), ὁ δέ Ἀλέξαν-
δρος ὁ ΣΤ΄ κατηγορεῖτο ἐπί ἀθεμιτουργίαις10.
Οἱ ἐκσφενδο­νιζόμενοι ἀφορισμοί οὐδένα
πλέον συνεκίνουν, οἱ δέ ἡγε­μόνες ἤρχισαν
νά αἰσθάνωνται τά ἑαυτῶν δικαιώματα.
Εἰς τήν πτῶσιν τῶν Παπῶν συνετέλεσε καί
τὸ παπικόν σχίσμα, τό γεννηθέν μετά τόν
θάνατον τοῦ Γρηγορίου τοῦ XI (1378), τοῦ
τελευταίου Πάπα τῆς ἐν Ἀβινιῶνι τῆς Γαλ-
λίας Βαβυλωνιακῆς λεγομένης τῶν Παπῶν
αἰχμαλωσίας, διαρκεσάσης ἀπό τοῦ 1305-
1376· διότι ὁ Γρηγόριος κληθείς ὑπό τῶν
Ρωμαίων μετέβη εἰς Ρώμην τῷ 1376, ἔνθα ἐκ
στε­νο­χωρίας ἀπέθανε. Μετά τόν θάνα­τον
αὐτοῦ οἱ καρδινάλιοι συνελ­θόντες ἐν Ρώμῃ
ἐξελέξαντο ὡς Πάπαν ὑπό τήν πίεσιν τοῦ
ὄχλου Οὐρβανόν τόν VΙ, ἀλλά μετά μῆνας
πέντε, δυσαρεστηθέντες ἐκ τῆς τραχείας
πρός αὐτούς συμπεριφορᾶς τοῦ Πάπα,

συνελθόντες ἐν Fondi, μι­κρᾷ πόλει
τοῦ Βασιλείου τῆς Νεαπόλεως, ἐξελέ-
ξαντο ἀντι­πά­παν Κλήμεντα τόν VII...
Ἀπό τοῦ Κλήμεντος ἄρχεται ἡ νέα
τῶν ἀντιπαπῶν ἐν Ἀβινιῶνι ἐγκατά-
στασις... Τό παπικόν σχίσμα, διαρκέ­
σαν ἔτη 31 ἀνεστάτωσεν ἅπαντα
τόν Δυτικόν Χριστιανι­σμόν· ἐμφύ­
λιοι δέ σπαραγμοί, καταστροφαί
πόλεων, Μονῶν, Ἐκκλησιῶν ἐπήρ-
χοντο ἀλλεπάλληλοι καί διηνεκεῖς
διαμάχαι ἐλυμαίνοντο τήν Δύσιν.
Οἱ ἀντίπαλοι, ἐρίζοντες πρός
ἀλλήλους, ἀφωρίζοντο ἀμοιβαίως.
Τό θρησκευτικόν συναίσθημα τοῦ
χριστιανικοῦ κόσμου ἐκ τῶν ἀσχη-
μιῶν τῶν Παπῶν διεσαλεύετο, καί
ἡ πρός τό παπικόν ἀξίωμα καί τόν
κλῆρον εὐλάβεια ἤρξατο ἐκλείπουσα.
Ὁ χριστιανικός κόσμος καί ὁ κλῆρος
ἅπας, ἀγανα­κτήσας ἐκ τῆς τοιαύτης
συμπεριφορᾶς τῶν ἀντιπαπῶν, τῇ
συνδρο­μῇ τῆς μεγάλως ἰσχυούσης
Γαλλικῆς Ἀκαδημίας συνεκάλεσεν
ἐν Πίζῃ Σύνοδον κατά τό 1409, καί
καθῄρεσε τούς ἀντιπάπας Γρηγό­ριον
τόν XII καί Βενέδικτον τόν XIII ὡς
σχισματικούς, αἱρετικούς, παραβά-
τας τοῦ ὅρκου καί σκάνδαλα τῆς
Ἐκκλη­σίας καί ἐξελέ­ξαντο ὁμοφώνως
τόν Πέτρον τόν Κρῆτα, καρ­δινάλιον
τοῦ Μιλά­νου, Πάπαν, ὅστις ἔλαβε τό
ὄνομα Ἀλέ­ξαν­δρος ὁ V. Ἐπειδή ὅμως
οἱ καθαιρεθέντες δέν παρῃτή­θησαν
ἀμέ­σως, ἡ Λατινική Ἐκκλησία εἶχεν
ἐπί τινα χρόνον τρεῖς Πάπας11».
Ὡσαύτως, ὁ μακαριστός ἀρχιεπί-
σκοπος Χρυσόστομος Παπαδόπου-
λος ἐν τῷ αὐτῷ συγγράμματί του, σελ.
102, γράφει διά τήν ἠθικήν κατάπτω-
σιν τῶν Παπῶν τῆς Ρώμης τά ἑξῆς:
«Δυστυχῶς ὅμως οἱ Πάπαι τῆς
Ρώμης, κἄν ἔτι πρός καιρόν ὑπεχώ-
ρουν... ἐπανήρχοντο ἀνενδότως εἰς
τήν χαραχθεῖ­σαν ὑπό τοῦ Νικολά- «...καί ἐξελίχθη
ου Α΄ κατεύθυνσιν τῆς μοναρχικῆς οὕτως ὁ παπι­
ἐπιβολῆς ἐπί τῆς ὅλης Ἐκκλησίας12. σμός εἰς νέον
Πλεῖ­στοι δέ μετά τόν δηλητηριασθέ- σύστημα, εἰς
ντα ὑπό τῶν ἐχθρῶν του Ἰωάννην νέον καθεστώς
Η΄ Παπῶν τῆς Ρώμης, τοῦ Θ΄ καί Ι΄ πνευματικόν
αἰῶνος, κατῄσχυναν διά τῆς κακῆς καί κοσμικόν,
αὐ­τῶν πολιτείας καί αἰσχρᾶς δια­ εἰς νέαν κο-
γω­γῆς τόν σεβάσμιον ἐπισκοπικόν σμοθεωρίαν ἤ
θρόνον τῆς Ρώμης. Ἐπί μακρόν ἡ Το- θρησκειολογικόν
σκανική φατρία ἰσχύσασα διά τινων φαινόμενον, μέ
μιαρῶν γυναίων, ἐξ ὧν καί ἐποχή ἀξιώσεις καί
«πορνοκρατίας» ἀπεκλήθη ἡ ὑπ’ διεκδικήσεις
ὄψιν ἐποχή τῆς Ρω­μαϊ­­κῆς Ἐκκλησίας, παγκοσμίου
ἀνεβίβαζε Πάπας ἁμιλλωμένους τίς μοναρ­χικῆς καί
νά ὑπερβά­λῃ τόν ἕτερον κατά τήν ἀπολυ­ταρχικῆς
μυσαρότητα καί τήν κα­κουργίαν. κυριαρχίας οὐ
Πλείονες τοῦ ἑνός διημφισβήτουν μόνον πνευμα-
πολλάκις τόν θρό­νον μαχόμενοι τικῆς, ἀλλά καί
κατ’ ἀλλήλων, ἀναθεματι­ζόμενοι, κοσμικῆς.
»...προσέλαβε
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
ἀντα­φ ο­ριζόμενοι, ἐκδικού­μενοι
καί τούς νεκρούς ἔτι ἐκ­θά­πτοντες δέ ὁ παπισμός
καί δικάζοντες αὐτούς! Ἡ Ρωμαϊκή ...τόν χαρα­κτῆρα
Ἐκκλησία, ἥτις κατά τούς χρόνους τοῦ προχριστια-
τοῦ Νικολάου Α΄ διά τῶν ψευδοϊσι­ νικοῦ Ρωμαϊ-
δωρείων διατάξεων εἶχε περιβληθῆ κοῦ Κράτους,
τεραστίαν κοσμικήν δύναμιν, διήνυ- τῆς Ρωμαϊ­κῆς
εν ἀξιοθρήνητον ἐποχήν ἐσχά­της αὐτοκρατορί-
ἠθικῆς καταπτώσεως13». ας, ...μετετράπη
Πιστεύομεν συνεπῶς, ὅτι οὐδείς εἰς νέον καθε-
θά ἀμφισβητήσῃ τό ὀρθόν καί βά- στώς-σύστημα,
σιμον τῶν ἡμετέρων συλλογισμῶν, πνευ­ματι­κόν
ὅτι δηλ. ὁ Παπισμός διεξεδίκησε καί κοσμικόν,
τήν ὑπάτην ἐν τῷ κόσμῳ ἐξουσί- εἰς παγκόσμιον
αν, πνευ­ματικήν καί κοσμικήν, ὅτι μοναρχίαν...».
ἐποίησε σημεῖα μεγάλα ἔμπρο­σθεν
τῶν ἀνθρώπων μέχρι καί τῆς ἀφέ-
σεως μελ­λου­σῶν ἁμαρτιῶν (!) διά
τῶν ἱστορικῶν συγχωροχαρτίων...
καί τέλος ὅτι ἐθανάτωσε διά τῶν
|
φρικτῶν βασανιστηρίων τῆς Ἱερᾶς
Ἐξετάσεως, ὡς καί τῶν βδελυκτῶν
47
κακουργημάτων τῶν σταυρο­φόρων,
ἑκατομμύρια χριστιανῶν, οἵτινες δέν
 ἤθε­λον νά προσκυνήσωσιν αὐτόν14. Εἶναι
ἀφάνταστοι αἱ πιέσεις καί τιμωρίαι, τάς
ὁποίας ἐπέβαλεν ὁ Παπισμός ἐναντίον τῶν
ἀντι­φρο­νούντων, ὅπου ἠδυνήθη νά ἀσκήσῃ
ἄμεσον ἐξουσίαν ἤ ἔμμε­σον τοιαύτην διά τῶν
ἡγεμόνων τῆς Δύσεως. Δέν εἶναι ὑπερβολή
νά εἴπωμεν ὅτι ὁ Παπισμός διά τῶν βασα-
νιστηρίων τῆς Ἱ.[ερᾶς] ἐξε­τάσεως καί τῶν
βανδαλισμῶν τῶν σταυροφόρων ἐθανά-
τωσε καθ’ ὅλον τόν μεσαίωνα ἑκατομμύρια
χριστια­νῶν15. Εἶναι ὡσαύτως ἀναντίρρητος
ἀλήθεια ὅτι ὁ Παπισμός ἔβλαψε τό ἔργον
τοῦ Χρισ­τια­νισμοῦ περισσότερον ἀπό τόν
Μωαμεθανισμόν. Οὐχί μόνον δι­ότι ἄνευ τῆς
ἀρνητικῆς ἤ καί τῆς θετικῆς συμβολῆς του ὁ
Μωα­μεθανισμός δέν θά ἐξη­πλοῦτο, ἴσως δέ
καί θά ἠφανίζετο, ἀλλά καί διότι ὁ Παπισμός
ἀποκοπείς ἐκ τῆς Ἐκκλησίας, ὡς σχίσας τόν
ἄρραφον χιτῶνα τοῦ Χριστοῦ καί καταπο-
λεμήσας σατανικῶς καί ἐπί αἰῶνας ὅλους
τήν Ἐκκλησίαν, παρημπόδισε τά μέγιστα τήν
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
γενικωτέραν ἐξάπλωσιν τοῦ Χριστιανισμοῦ.
Ὀφείλομεν βεβαίως νά ὁμολο­γήσωμεν ὅτι
ἡ βασική αἰτία τῆς ἀληθοῦς καταρρεύ-
σεως τῆς Βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας καί
τῆς θεί­ας παραχωρήσεως ὅπως, κατόπιν
ἐπανειλημμένων διαδοχικῶν καί σκλη­ρῶν
τιμωριῶν, ὑποδουλωθῇ αὕτη τελικῶς εἰς τόν
Μωαμεθα­νισμόν, εἶναι αἱ μεγάλαι ἁμαρ­
τίαι τῶν προγόνων ἡμῶν καί τῶν ἄλλων
Χριστιανικῶν λαῶν τῆς Ἀνατολῆς καί ἰδίᾳ ἡ
πα­ραποίησις τοῦ Χριστιανισμοῦ ἐν ἔργοις
διά τοῦ περιορι­σμοῦ αὐτοῦ μόνον εἰς τούς
τύπους τῆς λατρείας. Ὡσαύτως ὁ Παπισμός
ὡς σύστημα ὑπέχει, κα­τά τά προεκτεθέντα,
βαρυ­τάτας ἐκτός τῶν ἄλλων εὐθύνας καί διά
τήν ἐπί μακρόν χρό­νον ἀνακοπήν τῆς ἐξα-
πλώσεως τοῦ Χριστιανισμοῦ καί εἰς τά λοιπά
ἔθνη. Εἰς τάς εὐθύνας ταύτας προσθέτομεν:
α) Τήν ἐξ αἰτίας τῶν κακουργημάτων του
|
καί τῆς ἠθικῆς καταπτώσεως τῶν Παπῶν
48
τῆς Ρώμης ἐμφάνισιν τῆς Διαμαρτυρήσεως,
ἡ ὁποία ἑκατοντάδας ἤδη ἑκατομ­μυρίων
ψυχῶν ἀπεμάκρυνεν ἐκ τῆς ἀληθοῦς πί-
στεως καί ἐκ τῶν κόλπων τῆς μιᾶς, ἁγίας,
καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας.
Καί β) Τό ἀναμ­φισβήτητον γεγονός ὅτι καί
ὁ Παπισμός τά μέγιστα συνετέ­λεσε διά τήν
μή ἐφαρμογήν τοῦ Χριστιανισμοῦ ὡς τελείου
κοινωνικοῦ συστήματος.
Σ ημειωσεις
1.  Ἁγ. Νεκταρίου, «Μελέτη Ἱστορικὴ περὶ τῶν αἰτίων
τοῦ σχίσματος», σελ. 14-15 καί 45.
2.  † Ἀρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου,
μν. ἔργ., σελ. 12-15.
3.  Ἁγ. Νεκταρίου, μν. ἔργ., σελ. 14-15.
4.  † Ἀρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου.,
μν. ἔργ., σελ. 29-40.
5.  Ὡς πρώτην φάσιν θεωροῦμεν τάς πρό τῆς Α΄
Οἰκουμεν. συνόδου ἀποπεί­ρας, ὡς δευτέραν δέ, τάς
κατά τήν Γ΄ καί Δ΄ Οἰκουμεν. συνόδους τοιαύτας.
6.  «Περί τοῦ ὅτι ὁ Μ. Κωνσταντῖνος ἐβαπτίσθη οὐχί
ἐν Ρώμῃ ὑπό τοῦ Ἁγίου Σιλβέστρου, ἀλλ’ ἐν Νικομηδείᾳ
ὀλίγον πρό τοῦ θανάτου του, ἰδέ † Ἀρχιεπισκόπου
Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου, μνημ. ἔργ., σελ. 132-133,
ὑποσ. 1 καί βιβλ. αὐτόθι. Περί τῆς «Δωρεᾶς» δέ τοῦ Μ.
Κωνσταντίνου πρός τός Πάπαν Σιλβέστρον, ἰδέ καί
Ἅγ. Νεκταρίου, μν. ἔργ., σελ. 189-200. Πλαστή ὡσαύτως
ἀπεδείχθη ἡ κατά τόν αὐτόν περίπου χρόνον ἐπινοη­
θεῖ­σα «δωρεά» Πιπίνου τοῦ Μικροῦ, υἱοῦ τοῦ Καρόλου
Μαρτέλλου, ὅν ὁ Πά­πας Στέφανος Β’ ἔχρισε Βασιλέα
(«Donatio Pipi­ni»), καθ’ ἥν παρεχωρή­θησαν τῷ Πά­πᾳ
αἱ πόλεις τοῦ Ἐξαρχάτου κλπ., κατόπιν προσω­πικῆς
ἐπι­στολῆς τοῦ ἀποστόλου Πέ­τρου, σταλείσης ἐκ τοῦ
οὐρανοῦ! Πρβλ. Ἁγ. Νεκταρίου, μν. ἔργ., σελ. 182-183 καί
βιβλ. αὐτόθι.
7.  † Ἀρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου,
μν. ἔργ., σελ. 132-136 καί βιβλ. αὐτόθι.
8.  Ὁ Πάπας Νικόλαος Α΄, ὁ πρωτεργάτης τοῦ
σχίσματος, «ἐποίει ἑαυτόν αὐτοκράτορα ὁλοκλήρου
τοῦ κόσμου» (Nicolas totius mundi imperatorem se fecit).
Πρβλ. Β. Στεφανίδου, Ἐκκλησ. Ἱστορ., σελ. 318. «Ὅτι δέ
τό αὐτό πνεῦμα συνέχει καί τούς συγχρόνους Πάπας,
ἔστω καί ἄν σκο­πίμως οὗτοι δέν ἐκδηλοῦσι τοῦτο
σαφῶς, συνάγεται ἀναμφιβόλως καί ἐκ τῆς κατά τό
ἔτος 1928 ὑπογραφείσης συνθήκης τοῦ Λατερανοῦ, δι’

ᾗς τό Βατικανόν ἀνεγνωρίσθη ὡς ἀνεξάρτη-
τον «Κράτος», ἔχον ἔκτασιν ὀκτώ πε­ρί­που
τετραγ. χιλιο­μέτρων, σύνορα ἀπαραβίαστα,
ὑπαλλήλους ἀπο­λαύοντας εἰδικῶν προνομίων
κλπ. Ἀσφαλῶς δέ καί ὁ νῦν Πάπας θεωρεῖ
ἑαυτόν, ὡς καί οἱ προκάτοχοί του, «Dominus
dominorum» (Ἄρχοντα ἀρ­χόν­των), «ordinarius
singulorum» (ρυθμιστήν ἀτόμων) καί πιστεύει
ὅτι: «Papas est omnia et super omnia» (ὁ Πάπας
εἶναι τά πάντα καί ὑπεράνω πάντων), καί
ὅτι «supra jus, et contra jus, et extra jus» omnia
potest» (ὑπε­ράνω τοῦ δικαίου, ἐναντίον τοῦ
δικαίου καί ἐκτός τοῦ δικαίου) δύναται τά
πάντα... Ὑπό τό πνεῦμα δέ τοῦτο ἐπιζητεῖ καί
οὗτος τήν... ἕνωσιν τῶν Ἐκ­κλησιῶν!...
9.  † Ἀρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Πα-
παδοπούλου, μν. ἔργ., σελ. 280-283.
10.  Μεγ. Ἑλλην. Ἐγκυκλοπ., τόμ. Ζ, σελ. 546:
«…ὁ Ροδορῖγος Βοργίας, ὁ ὁποῖος ἐγένετο καί
Πάπας τό 1442 ὑπό τό ὄνομα Ἀλέξανδρος ὁ
ΣΤ΄, ἀφῆκε πολλά νόθα τέκνα».
11.  Fleury c. cp. καί XXXII, ἰδέ καί Diction
des Papes. Πρβλ. καί Ἠ. Οὐέλλς, Παγκόσμ.
Ἱστορ., τόμ. β΄, σελ. 817. «...ὅταν τό 1378 ἀπέ-
θανεν ὁ Πάπας Γρηγόριος ὁ ΙΑ΄ καί ἐξελέγη
Πάπας... ὁ Οὐρβανός Ζ΄, αὐτοί οἱ διϊστάμενοι
καρδινάλιοι ἐκήρυ­ξαν ἄκυρον τήν ἐκλογήν
καί ἐξέλεξαν ἄλλον Πάπαν, τόν ἀντιπάπαν
Κλήμην Ζ΄. Αὐτή ἡ διάσπασις ὠνομάσθη Μέγα
σχίσμα. Οἱ Πάπαι παρέμειναν εἰς Ρώμην... Οἱ
ἀντιπάπαι ἐξ ἄλλου εὑρίσκοντο εἰς Ἀβινιόν...
ἕκαστος Πάπας ἀφώριζε καί κατη­ρᾶτο τούς
ὀπα­δούς τοῦ ἀντιπάλου του, καί ἔτσι κατά
τόν ἕνα ἤ ἄλλον τρόπον, ὁλό­κληρος ἡ χριστια-
νωσύνη (σ.σ. ἡ ἐκπεσοῦσα Ρώμη) εὑρέθη κατη-
ραμένη κατά τήν περίοδον ἐκείνην (1378-1417)».
12.  F. Duornik, Les Slaves Bijzanee et Rome
au IX siecle, Paris, 1926, σελ. 249, 253, ἑξ.
13.  A. Fliche, ἔνθ. ἀνωτ. σελ. 196 ἑξ.
14.  Πρβλ. Paul Fr. Ballester Convalier, μνημ.
ἔργ., σελ. 31 καί βιβλ. αὐτόθι. Ἐν τῷ αὐτῷ
συγγράμματι καί ἐν σελ. 47 καί 51 ἰδέ καί
φωτογραφίας τοῦ ἀρχιεπισκόπου τῶν Παρι-
σίων καρδιναλίου καί ἄλλων καρδιναλίων καί
ἀρχιεπισκόπων, προσκυνούντων τόν Πάπαν «Ἐπί μακρόν
πρηνηδόν καί ἀσπαζομένων τούς πόδας του. ἡ Τοσκανι-
Ὡσαύτως, ἐν σελ. 21 φωτογραφίαν τοῦ Πάπα κή φατρία
Πίου XII, ἀκούοντος μεθ’ ἱκανοποιήσεως τόν ἰσχύσασα διά
τελευταῖον ὕμνον, τόν ὁποῖον ἀπευ­θύνουσιν τινων μιαρῶν
αἱ καλόγραιαι τῆς Caurtagend πρός αὐτόν: γυναίων, ἐξ
«Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐπί τῆς γῆς»!. ὧν καί ἐποχή
15.  Πρβλ. Ἡ. Οὐέλλς, Παγκόσμ. Ἱστορ., «πορνοκρατί-
τόμ. Β’, σελ. 809. «...Καί ἔτσι παρου­σιασθῇ ας» ἀπεκλήθη
τό θέαμα τοῦ Ἰννοκεντίου Γ΄ κηρύττοντος ἡ ὑπ’ ὄψιν
σταυροφορίαν κατά τῶν ἀτυχῶν αὐτῶν ἐποχή τῆς Ρω­
διϊσταμένῳν (σ.σ. τῶν Μανιχαίων κλπ.). Καί μαϊ­­κῆς Ἐκκλη-
ἐπέτρεψε τήν στρατολογίαν ἀλητῶν καί σίας, ἀνεβίβαζε
καθαρμάτων, πού μετέφεραν τό πῦρ καί Πάπας ἁμιλλω-
τόν σίδηρον καί τόν βιασμόν καί ὅλα τά μένους τίς νά
ἔκ­τροπα, πού ἠμπορεῖ νά φαντασθῇ κανείς ὑπερβά­λῃ τόν
μεταξύ τῶν πλέον εἰρηνικῶν ὑπηκόων τοῦ ἕτερον κατά
Βασιλέως τῆς Γαλλίας. Ἡ ἐξιστόρησις τῶν τήν μυσαρό-
ὠμοτήτων τῆς σταυροφορίας ταύτης εἶναι τητα καί τήν
πολύ φοβερωτέρα ἀπό ὅλα τά μαρτύρια, κα­κουργίαν.
Πλείονες τοῦ
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
εἰς τά ὁποῖα ὑπέβαλον τούς χριστιανούς
οἱ εἰδωλολάτραι...». Καί κατωτέρω, σελ. ἑνός διημφι-
812-813: «...Κατά τόν 13ον αἰῶνα ἀνεπτύχθη σβήτουν πολ-
ἔνας νέος θεσμός τῆς Ἐκκλησίας (σ.σ. τῆς λάκις τόν θρό­
Παπικῆς βεβαίως), ἡ Παπική Ἱερά Ἐξέτασις. νον μαχόμενοι
Πρό τῆς ἐποχής ταύτης ὑπῆρχε ἡ συνήθεια ὁ κατ’ ἀλλήλων,
Πάπας νά ἐνεργῇ κατά καιρούς ἀνακρίσεις ἀναθεματι­
ἤ ἐρεύ­νας ὅσον ἀφορᾶ τάς αἱρέσεις εἰς τήν ζόμενοι, ἀντα­
μίαν ἤ τήν ἄλλην περιφέρειαν, ἀλλά τώρα ὁ φο­ριζόμενοι,
Ἰννοκέντιος Γ΄ μέ τούς Δομινικανούς εὑρῆκεν ἐκδικού­μενοι
ἕν ἰσχυρόν ὄργανον καταπιέσεως. Ἡ Ἱερά καί τούς
Ἐξέτασις ὠργανώθη ὡς μόνιμος μηχανισμός νεκρούς ἔτι
ὑπό τήν διεύθυνσίν των καί ἡ Ἐκκλησία ἐκ­θά­πτοντες
ἐπεδό­θη διά τοῦ ὀργάνου τούτου εἰς τήν καί δικάζοντες
πίεσιν καί τήν ἐξασθένισιν τῆς ἀνθρωπί­ αὐτούς!»
νης συνειδήσεως... Πρό τοῦ 13ου αἰῶνος ἡ
ποινή τοῦ θανάτου ἐπεβάλλετο σπανίως εἰς
τούς αἱρετι­κούς καί τούς ἀπίστους. Τώρα
εἰς ἑκατοντάδας πλατειῶν τῆς Εὐρώ­πης,
ἀξιωματοῦχοι τῆς Ἐκκλησίας παρηκολούθουν
|
τά μαυρισμέ­να σώματα τῶν ἀνταγωνιστῶν
49
της, κατά τό πλεῖστον πτωχῶν καί ἀσήμων
ἀνθρώ­πων, νά καίω­νται καί νά ἐξαφανί-
ζωνται οἰκτρά».
 Ιστορικα και Δογματικα του Παπισμου

η Α γαπη προς τα Π ροσωπα Υποτασσεται στην Α γαπη

προς την Α ιωνια Α ληθεια της Ο ρθοδοξιας

Τὸ δρᾶμα τῆς Φλωρεντίας

α. Ἡ μάχη περὶ τὸ Filioque
Του Α ρχιμ . Σ πυριδωνος Μ πιλαλη

• Ἀναδημοσίευση ὴν 26ην Φεβρουα- ἡ ἔκφρασις τῶν Δυτικῶν «ἐκ τοῦ

Τ
ἀπὸ τὸ βιβλίο ρίου 1439 ἐγένετο Υἱοῦ» εἶναι ταὐτόσημος πρὸς τὴν
τοῦ †Ἀρχιμ. ἡ ἐπίσημος ἔναρξις ὑπὸ Πατέρων τινῶν τῆς Ἀνατολῆς
Σπυρίδωνος τῶν ἐργασιῶν τῆς χρησιμοποιουμένην «δι’ Υἱοῦ», ὅτι ἡ
Μπιλάλη συνόδου τῆς Φλω- ἐκ τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ ἐκπόρευ-
«Ὀρθοδοξία καὶ ρεντίας. Ἡ ἀτμόσφαιρα εἶχεν ἤδη σις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στηρίζεται
Παπισμός», τόμ. ἠλεκτρισθῆ εἰς τὴν σύνοδον τῆς Φερ- ἐπὶ τῆς ἑνότητος τῆς οὐσίας καὶ νὰ
Β΄. Ἡ   Ἕνωσις ράρας, ἐξ ἀφορμῆς τῆς θεολογικῆς καταρρίψῃ τὴν περὶ διαρχίας ἐν τῇ
τῶν Ἐκκλησιῶν, διαμάχης περὶ τὸ Filioque. Εἰς τὴν θεότητι ἀντίληψιν. Ὁ Εὐγενικὸς ἀφ’
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

ἐκδ. Ὀρθόδοξος Φερράραν συνεζητήθη, ἐὰν ἔπρεπε ἑτέρου, δι’ ἐπιχειρημάτων ἐκ τῶν
Τύπος, Ἀθῆναι. νὰ γίνῃ ἡ προσθήκη ὑπὸ τῶν Λατίνων γνωμῶν τῶν Πατέρων ὑπεστήριζεν,
Κεφ. Τὸ δρᾶμα εἰς τὸ Σύμβολον τῆς πίστεως, ἐνῷ εἰς ὅτι διὰ τῆς προσθήκης ἠλλοιοῦτο
τῆς Φλωρεντίας: τὴν Φλωρεντίαν ἐτέθη τὸ θέμα, κατὰ ἡ ὀρθὴ διδασκαλία καὶ εἰσήγετο ἡ
(α) Ἡ μάχη περὶ πόσον ἦτο ὀρθὴ ἡ γενομένη προσθή- ἔννοια τῆς διαρχίας ἐν τῇ θεότητι».1
τὸ Filioque, (β) Ἡ κη, «εἰ ὀρθὸν τὸ προστεθέν», ἀπὸ Εἰς τὴν σύνοδον τῆς Φλωρεντίας
ψευδὴς ἕνωσις δογματικῆς ἀπόψεως. Κύριοι ὁμιληταὶ συνεκρούσθη ἐπισήμως ἡ ὀρθόδοξος
τῆς Φλωρεντίας, εἰς τὴν Φλωρεντίαν ἐνεφανίσθησαν Πατερικὴ Θεολογία τῆς Ἀνατολῆς μὲ
(γ) Τὸ ἡρωικὸν ἐκ μέρους τῶν Ἑλλήνων ὁ Μᾶρκος τὴν ὀρθολογίζουσαν Σχολαστικὴν
ὄχι Μάρκου τοῦ Εὐγενικός, ἐκ δὲ τῶν Λατίνων ὁ δο- θεολογίαν τῆς Δύσεως.
Εὐγενικοῦ. μινικανὸς Ἰωάννης de Montenigro ἢ Ὁ Μᾶρκος Εὐγενικὸς δικαίως
Στὸ παρὸν τῆς Ραγούζης. Ὁ Βασίλειος Σταυρίδης ἐπέμενεν ἀγωνιζόμενος κατὰ τῆς
τεῦχος δημο- γράφει περὶ τῶν ὁμιλητῶν τῆς συ- πλάνης τοῦ Filioque, διότι ἡ καινο-
σιεύεται τὸ νόδου τῆς Φλωρεντίας: «Ἡ χρησιμο- τομία τῆς ἐκπορεύσεως τοῦ Ἁγίου
πρῶτο μέρος ποιουμένη μέθοδος ἦτο διαφορετική, Πνεύματος καὶ ἐκ τοῦ Υἱοῦ ἀπετέλε-
τοῦ κεφ. (ὅ.π., τῶν μὲν Ἀνατολικῶν βασιζομένων σεν ἀρχικὴν καὶ βασικὴν αἰτίαν τοῦ
σσ. 48-54)· θὰ ἐπὶ τῆς πατερικῆς θεολογίας, τῶν Σχίσματος τῶν Ἐκκλησιῶν: «Ποιη-
ἀκολουθήσουν δὲ Λατίνων ἐπὶ τῆς διαλεκτικῆς καὶ σόμεθα τοὺς λόγους περὶ τῆς ἐν
καὶ τὰ ὑπόλοι- τοῦ σχολαστικισμοῦ. Ἐνίοτε ὑπὸ τοὺς τῷ Συμβόλῳ γενομένης προσθήκης,
|

πα δύο. αὐτοὺς ὅρους ἐξυπονοοῦντο διαφο- ὅτι μὴ δεόντως ἐγένετο, μηδὲ ἐξῆν
50

ρετικὰ πράγματα. Ἡ ὅλη ἀπὸ μέρους ὅλως γενέσθαι· αὕτη γὰρ ἐγένετο
τοῦ Ἰωάννου Ραγούζης προσπάθεια κατ’ ἀρχὰς αἰτία τοῦ σχίσματος».2
ἀπέβλεπεν εἰς τὸ νὰ ἀποδείξῃ, ὅτι Ὁ Μᾶρκος Εὐγενικὸς καὶ πάλιν ὑπέ-


μνησεν, ὅτι ἡ ἕνωσις εἶναι ἀδύνατος,
ὑφισταμένης τῆς αἰτίας τοῦ Σχίσμα-
τος, συνέστησε δὲ τὴν ἐν ἀγάπῃ
μελέτην πρὸς ἄρσιν τοῦ Σχίσματος:
«Εἶπεν οὖν ὁ Ἐφέσου πρῶτον μέν,
ὅπως ἐστὶν ἀναγκαιοτάτη ἡ εἰρήνη,
ἣν κατέλιπεν ἡμῖν ὁ Δεσπότης ἡμῶν
Χριστὸς καὶ ἀγάπη καὶ δεύτερον, ὅτι
παρέβλεψεν ἡ Ρωμαϊκὴ Ἐκκλησία τὴν
ἀγάπην καὶ διελύθη ἡ εἰρήνη· τρίτον,
ὅτι ἀνακαλουμένη νῦν ἡ Ρωμαϊκὴ
Ἐκκλησία τὴν τότε καταλειφθεῖσαν
ἀγάπην, ἐσπούδασεν, ἵνα ἔλθωμεν
ἐνταῦθα καὶ ἐξετάσωμεν τὰς με-
ταξὺ ἡμῶν διαφοράς· τέταρτον, ὅτι
ἀδυνατόν ἐστιν ἀνακαλέσασθαι τὴν
εἰρήνην, ἐὰν μὴ λυθῇ τὸ τοῦ σχίσμα-
τος αἴτιον…». 3 Ἡ ἀγάπη οὐδαμῶς
ἠμπόδιζε τὸν Μᾶρκον Εὐγενικὸν νὰ
ἐπιμένῃ εἰς τὴν μελέτην τῶν δογ-
ματικῶν διαφορῶν καὶ νὰ ἐλέγχῃ
τὴν ρωμαϊκὴν Ἐκκλησίαν ἐνώπιον
κοινῆς συνόδου Ἀνατολικῶν καὶ
Δυτικῶν. Σήμερον, ἐν ὀνόματι δῆθεν
τῆς ἀγάπης, ὑποτιμῶνται ὑπὸ τῶν
κληρικῶν καὶ θεολόγων αἱ δογματικαὶ
διαφοραί, ὁ δὲ ἐν ἀγάπῃ ἔλεγχος
σπανίως γίνεται, ἐνῷ τὴν θέσιν του
καταλαμβάνουν τὰ μειδιάματα καὶ
αἱ νοσηραὶ συναισθηματικαὶ ἐκδη-
λώσεις ἐνίων ὀρθοδόξων ἐπισκόπων,
ἱερέων καὶ θεολόγων ἔναντι τοῦ
Βατικανοῦ. Ὁ Μᾶρκος ὅμως Εὐγενι-
κός, πνευματέμφορος διδάσκαλος
τῆς Ὀρθοδοξίας, ἐγνώριζε νὰ ὑπο-
τάσσῃ πάντοτε τὴν ἀγάπην πρὸς τὰ
πρόσωπα εἰς τὴν ἀγάπην πρὸς τὴν
αἰωνίαν ἀλήθειαν τῆς Ὀρθοδοξίας.
Ὁ πάπας Εὐγένιος Δ΄, εἰς τὴν σύνο-
δον τῆς Φλωρεντίας, ἔθεσεν ὡς ὅρον
ἑνώσεως τὴν ἀποδοχὴν ἐκ μέρους
τῶν Ἀνατολικῶν τῆς περὶ ἐκπορεύσε-
ως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ ἐκ τοῦ
Υἱοῦ διδασκαλίας (τοῦ Filioque), τοῦ
παπικοῦ πρωτείου, τοῦ καθαρτηρίου «Ἡ ἀγάπη
πυρὸς καὶ τῶν ἀζύμων. Αἱ πλεῖσται οὐδαμῶς
τῶν συζητήσεων ἀφιερώθησαν εἰς τὸ ἠμπόδιζε
Filioque καὶ κατὰ δεύτερον λόγον εἰς τὸν Μᾶρκον
τὸ πρωτεῖον τοῦ ἐπισκόπου Ρώμης. Εὐγενικὸν νὰ
Ὁ Μᾶρκος ἐπέμενεν, ὅπως ἡ ἀρχὴ ἐπιμένῃ εἰς τὴν
τῶν διαλέξεων γίνῃ ἐκ τοῦ Filioque.4 μελέτην τῶν
Κατ’ ἀρχήν, εἰς τὸν ἀγῶνα ἐναντίον δογματικῶν δι-
τῶν Λατίνων, ὁ Μᾶρκος εἶχε συ- αφορῶν καὶ νὰ
μπαραστάτην καὶ τὸν ἐπὶ θεολογικῇ ἐλέγχῃ τὴν ρω-
παιδείᾳ διακρινόμενον Βησσαρίωνα, μαϊκὴν Ἐκκλη-
ἐπίσκοπον Νικαίας. Ὁ Συρόπουλος σίαν ἐνώπιον
μνημονεύει τῶν ἀγώνων τοῦ Βησσαρί- κοινῆς συνόδου
ωνος τῶν γενομένων πρὸ τῆς προδο- Ἀνατολικῶν καὶ
σίας τῆς Ὀρθοδοξίας: «Μέχρι μὲν οὖν Δυτικῶν. Σήμε-
τινος συνεφήπτετο τῷ Ἐφέσου ἀπὸ ρον, ἐν ὀνό-
μέρους καὶ ὁ Νικαίας ἐν τοῖς ἀγῶσιν, ματι δῆθεν τῆς
εἰ καὶ ἀμυδρῶς· καὶ ἦν ἰδεῖν τὸ τῆς ἀγάπης, ὑπο-
θείας Γραφῆς, ἀδελφὸς ὑπ’ ἀδελφοῦ τιμῶνται ὑπὸ
βοηθούμενος ὡς πόλις ὀχυρά».5 Ὁ τῶν κληρικῶν
Βησσαρίων ὅμως συντόμως ἔπεσε καὶ θεολόγων
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
καὶ «ἦν ἡ πτῶσις αὐτοῦ μεγάλη». Ὁ αἱ δογματικαὶ
Βησσαρίων δὲν ἤθλησε μέχρι τέλους, διαφοραί, ὁ δὲ
οὐδὲ ἀντήχησεν εἰς τὴν καρδίαν του ἐν ἀγάπῃ ἔλεγ-
κατὰ τὴν κρίσιμον φάσιν τοῦ ἀγῶνος χος σπανίως
ὁ λόγος τοῦ Πνεύματος: «Ἕως θα- γίνεται, ἐνῷ
νάτου ἀγώνισαι περὶ τῆς ἀληθείας τὴν θέσιν του
καὶ Κύριος ὁ Θεὸς πολεμήσει ὑπὲρ καταλαμβάνουν
σοῦ» (Σοφ. Σειρ. δ΄ 28). Εἰς τὴν ἀρχὴν τὰ μειδιάματα
σχεδὸν τοῦ ἀγῶνος ὁ Βησσαρίων, καὶ αἱ νοσηραὶ
προδώσας τὴν Ὀρθοδοξίαν, ἐγκατέ- συναισθηματι-
λειψε τὸν Μᾶρκον τὸν Εὐγενικὸν καὶ καὶ ἐκδηλώσεις
μετεπήδησεν εἰς τὸ στρατόπεδον ἐνίων ὀρθοδό-
τῶν Λατίνων. Ὁ Βησσαρίων ὑπέστη ξων ἐπισκό-
πνευματικὴν συγκοπήν, ἐφαρμόζει δὲ πων, ἱερέων
ἐπ’ αὐτοῦ ὁ προφητικὸς λόγος: «Καὶ καὶ θεολόγων
ἔκυψεν ἄνθρωπος καὶ ἐταπεινώθη ἔναντι τοῦ
ἀνήρ» ( Ἡσαΐου, β΄ 9). Πολλὰ ἐγράφη- Βατικανοῦ».
σαν διὰ τὴν ἑρμηνείαν τῆς τραγῳδίας
τοῦ ἐξωμότου Βησσαρίωνος. Ἡ Ρώμη
|
τὸν ὕμνησε διὰ τὰς ὑπηρεσίας του
πρὸς τὸν πάπαν, τὸν ὕψωσεν εἰς
51
τὸ ἀξίωμα τοῦ καρδιναλίου καὶ τὸν
ἐγκατέστησεν ἀργότεραν εἰς ἴδιον
 ἐν Ρώμῃ ἀνάκτορον. Ὁ Ἰούδας ἀντὶ
τριάκοντα ἀργυρίων ἐπώλησε τὸν
Χριστόν, ὁ δὲ Βησσαρίων ἐπρόδωσε
τὴν Ὀρθοδοξίαν ἀντὶ τοῦ πίλου τοῦ
καρδιναλίου καὶ ἔναντι ἑνὸς ἀνα-
κτόρου εἰς τὴν Ρώμην. Ὁ ἐξωμότης
ἐπίσκοπος, κατὰ τὸν Νικηφόρον Κα-
λογερᾶν, κατήντησε «καὶ αὐτῶν τῶν
θερμουργῶν παπιστῶν θερμουργό-
τερος».6 Ὁ Βησσαρίων συμπαρέσυρεν
εἰς τὴν πτῶσιν τὸν Μητροπολίτην
Μόσχας Ἰσίδωρον, ἕλληνα ἢ βούλ-
γαρον, τὸν πατριάρχην Ἰωσὴφ καὶ
«Ὁ Μᾶρκος τὸ σύνολον σχεδὸν τῶν ὀρθοδόξων
Εὐγενικός, ἐπισκόπων. Ὁ Βησσαρίων εἰς τὸ
στοιχῶν εἰς τὴν θέμα τοῦ Filioque ἐτάχθη ὑπὲρ τῆς
διδασκαλίαν τῶν συμβιβαστικῆς λύσεως τῆς προτει-
Πατέρων τῆς νομένης ὑπὸ τῶν Λατίνων, κατὰ τὴν
Ἐκκλησίας, διε- ὁποίαν αἱ ἐκφράσεις «ἐκ τοῦ Υἱοῦ»
κήρυξεν εἰς τὴν καὶ «δι’ υἱοῦ» ἐταυτίζοντο καὶ συ-
Φλωρεντίαν τὴν νεπῶς ἐγίνετο ἀποδεκτόν, ὅτι λεπτὴ
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
ὀρθόδοξον θέσιν μόνον διαφορὰ ὑπῆρχε μεταξὺ τῆς
περὶ τοῦ Πατρὸς ὀρθοδόξου καὶ τῆς λατινικῆς θέσεως.
ὡς μοναδικῆς
ἀρχῆς καὶ αἰτίας ετὰ τὴν πτῶσιν τοῦ Βησ-
τῆς Θεότητος.
Ἐὰν γίνῃ δεκτὸν Μ σαρίωνος καὶ τῶν ἄλλων
ἑλλ ήνων ἐξωμοτῶν ὁ
τὸ Filioque, τὸ Μᾶρκος Εὐγενικός, ὁ ἄτλας τῆς
αἴτιον τῆς Θε- Ὀρθοδοξίας, μόνος πλέον εἰς τὴν
ότητος μεταδί- ἔπαλξιν, ἐκαλεῖτο νὰ ἀντιμετωπίσῃ
δεται μόνον εἰς ὡς πρὸς τὸ Filioque τὸ στρατόπεδον
τὸν Υἱόν, ὁπότε τῶν Λατίνων θεολόγων, τὴν παρά-
τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ταξιν τῶν ἐξωμοτῶν Βησσαρίωνος
ἐμφανίζεται καὶ Ἰσιδώρου καὶ τὸν καιροσκοπισμὸν
ὑπολειπόμενον τῆς ἄλλης ἑλληνικῆς ἀντιπροσωπεί-
τῶν ἄλλων προ- ας. Ἀνθρωπίνως, ἐφαίνετο ἄνισος
σώπων ἐν τῇ ὁ ἀγών, ὁ Μᾶρκος ὅμως ἐπίστευεν
Τριάδι, τοιαύτη ἀκραδάντως, ὅτι ἡ ἔκβασις τῶν θεο-
ὅμως διδασκα- λογικῶν ἀγώνων δὲν κρίνεται ἐκ τῆς
λία ἀποτελεῖ ἀριθμητικῆς ὑπεροχῆς τῶν πολεμίων
|
βλασφημίαν, τῆς Ὀρθοδοξίας. Ὁ Μᾶρκος, ἄνευ
52
ὡς μειοῦσα τὴν οὐδενὸς δισταγμοῦ, ἔλαβε τὴν πα-
Θεότητα τοῦ νοπλίαν τῆς ὀρθοδόξου πίστεως καὶ
Πνεύματος». ἔρριψεν ἑαυτὸν εἰς τὸν ἱερὸν ἀγῶνα,
ἀναθέσας τὴν νικηφόρον ἔκβασίν
του, «εἰς τὸν τῆς πίστεως ἀρχηγὸν
καὶ τελειωτὴν Ἰησοῦν» ( Ἑβρ. ιβ΄ 2). Ὁ
Ἀθανάσιος ὁ Πάριος, ἐξυμνῶν τοὺς
ἀγῶνας τοῦ Μάρκου Εὐγενικοῦ
μετὰ τὴν πτῶσιν τοῦ Βησσαρίωνος,
γράφει: «Παντελῶς λιποτακτήσας
(ὁ Βησσαρίων) ἄφησε μόνον τὸν μέ-
γαν τοῦτον ἀθλητὴν ἐν τῷ σταδίῳ
ἀγωνιζόμενον. Ἀλλὰ τί τάχα ὁ μέγας
οὗτος ἀγωνιστής; Τάχα ἐσυγχύσθη
διὰ τὴν προδοσίαν τοῦ συναγωνι-
στοῦ του; Τάχα ἐδειλίασε τὴν ἔφοδον
τῶν ἐχθρῶν; Τάχα ἐμικροψύχησε
βλέποντας μόνον τὸν ἑαυτόν του
πρὸς πολλοὺς ἀντιπαραταττόμε-
νον; Ὄχι, ὄχι. Μὴ τοῦτο στοχασθῆτε,
ἀδελφοί. Τότε μάλιστα ἔδειξε τὴν
σταθερότητα τῆς ψυχῆς του· τότε
ἐσύναξε τὰς δυνάμεις του· καὶ εἷς ὤν,
ἔτρεπε καὶ ἐνίκα πολλούς».7 Μόνος
εἰς τὸν ἀγῶνα ὁ Μᾶρκος Εὐγενικός.
Ὁ Βησσαρίων «φθόνῳ κεντούμενος
ἀπέστη, ἐλιποτάκτησε καὶ οὐδὲ πα-
ραμικρὰν βοήθειαν δὲν ἐπρόσφερεν
εἰς τὸν συναγωνιστήν του· μάλιστα
καὶ εἰρωνεύετο, παράμερα καθήμενος
καὶ ἀποκρύφα ἐγέλα… τὸν τῆς ἀλη-
θείας ἀθλητὴν ἐν μέσῳ τοῦ σταδίου
ἀγωνιζόμενον».8
Οἱ ψευδενωτικοὶ ἕλληνες ἐπέπλη-
ξαν τὸν Μᾶρκον, διότι ἀπήντα εἰς τὸν
καρδινάλιον Ἰουλιανὸν Καισαρίνι ἄνευ
λεπτότητος καὶ ἁβροφροσύνης, ὁ
Μᾶρκος ὅμως ἀφῆκε κατὰ μέρος τὴν
προδοτικὴν εὐγένειαν τῶν τρόπων,
παρατηρήσας, ὅτι «αὐτὸ τὸ ὕφος
ἦτο περισσότερον ἁρμόζον μὲ τὸν
χαρακτῆρά του ὡς μοναχοῦ».9  Ἡ σύ-
νοδος τῆς Φλωρεντίας εἶχε γνωρίσει
τὴν προσήνειαν τοῦ Μάρκου, τώρα
ὅμως ἐκαλεῖτο νὰ ἀντιμετωπίσει τὸν
«φοβερὸν καὶ προσηνῆ» κληρικόν,
ὅπως τὸν εἶχε περιγράψει ὁ κάλα-

μος τοῦ Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου.
Πάντως, ὁ Μᾶρκος ἠγωνίσθη ὑπὲρ
τῆς Ὀρθοδοξίας κυρίως διὰ τῆς δυ-
νάμεως τῶν θεολογικῶν ἐπιχειρημά-
των: «Ἀντεπήγαγε δὲ ὁ Ἐφέσου πρὸς
πάντας τοὺς λόγους τοῦ Ἰουλιανοῦ
γενναίας ἀπολογίας καὶ ἀρκετάς».10
Ὡς πρὸς τὸ Filioque, διεξήχθη
εἰς τὴν σύνοδον τῆς Φλωρεντίας
διήμερος σφοδρὰ μάχη μεταξὺ τοῦ
Βησσαρίωνος, ὑποστηρίζοντος, ὅτι οἱ
ἕλληνες Πατέρες χρῶνται τῇ φράσει
«δι’ Υἱοῦ», ἀντὶ τῆς φράσεως «ἐκ τοῦ
Υἱοῦ» καὶ τοῦ Μάρκου Εὐγενικοῦ,
ἀποδεικνύοντος τὸ ἀντίθετον.11 Κατὰ
τὸν Μᾶρκον, ἡ φράσις «δι’ Υἱοῦ» εἰς
τὰ κείμενα τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλη-
σίας κεῖται μόνον πρὸς ὑπόδειξιν τῆς
χρονικῆς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος προ-
όδου καὶ τῆς φανερώσεως Αὐτοῦ τῷ
κόσμῳ, διὰ τοῦτο οὐδέποτε ἡ φράσις
«δι’ Υἱοῦ» ἐκφέρεται μόνη, ἀλλὰ μετὰ
τῆς προσθήκης «ἐκ Πατρὸς δι’ Υἱοῦ».12
Οἱ Λατῖνοι θεολόγοι εἰς τὴν Φλωρε-
ντίαν ἐζήτησαν νὰ στηριχθοῦν ἐπὶ
τοῦ ᾿Ιωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ καὶ
ἄλλων Πατέρων τῆς Ἀνατολῆς, ἵνα
ἀποδείξουν, ὅτι αἱ φράσεις «ἐκ τοῦ
Υἱοῦ» καὶ «δι’ Υἱοῦ» εἶναι ταὐτόσημοι:
«Ἤδη δέ τις καὶ περὶ τῆς διὰ φιλο-
σοφεῖν ἤρξατο, παρὰ τοῖς ἡμετέροις
διδασκάλοις εὑρισκομένης, ὡς ταὐτὸν
τῇ ἐκ δυναμένης καὶ τὴν αἰτίαν τοῦ
Πνεύματος τῷ Υἱῷ διδούσης».13
Ὁ Μᾶρκος ὅμως ἀπέδειξεν, ὅτι οἱ
Λατῖνοι παρερμηνεύουν τὴν φράσιν
«δι’ Υἱοῦ», τὴν παρὰ τῷ Ἰωάννῃ
Δαμασκηνῷ ἀπαντωμένην: «Ὅσα
ἁρμόζει πηγῇ, αἰτίᾳ, γεννήτορι, τῷ
Πατρὶ μόνῳ προσαρμοστέα. Οὐκ ἂν
ὁ θεολογικώτατος οὗτος Δαμασκηνὸς
τὴν διὰ τιθεὶς ἐπὶ τοῦ Υἱοῦ, τὴν ἐκ
ἀπηγόρευσεν· ἐν μὲν τῷ ὀγδόῳ τῶν
θεολογικῶν, λέγων: “ Ἐκ τοῦ Υἱοῦ τὸ
Πνεῦμα οὐ λέγομεν. Πνεῦμα δὲ Υἱοῦ «Οἱ ψευδενω-
ὀνομάζομεν καὶ δι’ Υἱοῦ φανεροῦσθαι τικοὶ ἕλληνες
καὶ μεταδίδοσθαι ἡμῖν ὁμολογοῦμεν”· ἐπέπληξαν τὸν
ἐν δὲ τῷ τρισκαιδεκάτῳ πάλιν ὁ Μᾶρκον, διότι
αὐτός· “Πνεῦμα Υἱοῦ, οὐχ ὡς ἐξ ἀπήντα εἰς τὸν
αὐτοῦ, ἀλλ’ ὡς δι’ αὐτοῦ ἐκ τοῦ καρδινάλιον Ἰου-
Πατρὸς ἐκπορευόμενον· μόνος γὰρ λιανὸν Καισαρίνι
αἴτιος Πατήρ”· ἐν δὲ τῇ πρὸς Ἰορδάνην ἄνευ λεπτότητος
ἐπιστολῇ πρὸ τῷ τέλει· «Πνεῦμα ἐνυ- καὶ ἀβροφροσύ-
πόστατον, ἐκπόρευμα καὶ πρόβλημα, νης, ὁ Μᾶρκος
δι’ Υἱοῦ δὲ καὶ οὐκ ἐξ Υἱοῦ…»· ἐν δὲ τῷ ὅμως ἀφῆκε
εἰς τὴν θεόσωμον ταφὴν τοῦ Κυρίου κατὰ μέρος τὴν
λόγῳ· “Πνεῦμα Ἅγιον τοῦ Θεοῦ καὶ προδοτικὴν
Πατρός, ὡς ἐξ αὐτοῦ ἐκπορευόμενον· εὐγένειαν τῶν
ὅπερ καὶ τοῦ Υἱοῦ εἶναι λέγεται, ὡς τρόπων, πα-
δι’ αὐτοῦ χορηγούμενον καὶ τῇ κτίσει ρατηρήσας, ὅτι
μεταδιδόμενον, ἀλλ’ οὐκ ἐξ αὐτοῦ “αὐτὸ τὸ ὕφος
ἔχον τὴν ὕπαρξιν”».14 ἦτο περισσότε-
ρον ἁρμόζον μὲ
αθὺς μύστης τῆς Πατερικῆς τὸν χαρακτῆρά
Β Θεολογίας ὁ Μᾶρκος Εὐγε- του ὡς μονα-
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
νικὸς ἀπεκάλυπτεν ἀμέσως χοῦ”.  Ἡ σύνοδος
πᾶσαν παραποίησιν τῶν πατερικῶν τῆς Φλωρεντίας
λόγων, ἀποτολμωμένην ὑπὸ τῆς θε- εἶχε γνωρίσει
ολογικῆς παρατάξεως τῶν Λατίνων τὴν προσήνειαν
καὶ τῶν ἐξωμοτῶν τῆς Ὀρθοδοξίας τοῦ Μάρκου,
καὶ διεκήρυττε μετὰ πεποιθήσεως: τώρα ὅμως ἐκα-
«Τὸ ἐξ Υἱοῦ παντελῶς οὐχ εὕρηται λεῖτο νὰ ἀντι-
καὶ καθαρῶς ἀπηγόρευται».15 Εἰς μετωπίσει τὸν
τὴν μάχην περὶ τὰς φράσεις «ἐκ “φοβερὸν καὶ
τοῦ Υἱοῦ» καὶ «δι’ Υἱοῦ» ὁ Μᾶρκος προσηνῆ” κλη-
ἐφίμωσε τοὺς ἀντιπάλους του, ρικόν, ὅπως τὸν
δυσκόλως ὅμως οἱ περὶ τὴν πίστιν εἶχε περιγράψει
πλανώμενοι ἀναγνωρίζουν τὴν πλά- ὁ κάλαμος τοῦ
νην των. Ὁ Μᾶρκος κατεπολέμησε Ἰωάννου τοῦ
τὴν αἵρεσιν τοῦ Filioque ὡς εἰσά- Χρυσοστόμου».
γουσαν διαρχίαν ἐν τῇ Ἁγίᾳ Τριάδι:
«Τὰς τοιαύτας ἐπικινδύνους φωνὰς
περὶ τῆς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἐκπο-
ρεύσεως ἀθετῶ… καὶ συμφωνῶν
|
τῷ ἁγίῳ Δαμασκηνῷ ἐκ τοῦ Υἱοῦ
τὸ Πνεῦμα οὐ λέγω, κἂν ὁστισοῦν
53
ἕτερος τοῦτο λέγειν δοκῇ… Οὔτε
λέγω τὸν Υἱὸν τοῦ Πνεύματος αἴτι-
 ον οὐδὲ προβολέα, ἵνα μὴ δεύτερος αἴτιος
ἐν τῇ Τριάδι, κἀντεῦθεν δύο αἴτιοι καὶ δύο
ἀρχαὶ γνωρισθῶσι».16 Κατὰ τὸν Μᾶρκον, ἡ
λατινικὴ θεολογία, ἢ θὰ ἀπαλείψῃ τὴν προ-
σθήκην τοῦ Filioque ἐκ τοῦ Συμβόλου τῆς
πίστεως, ἢ θὰ δέχεται διαρχίαν ἐν τῇ Τριάδι,
διαστρέφουσαν τὸ μεγαλύτερον δόγμα τοῦ
Χριστιανισμοῦ: «Τὰς δύο ἀρχὰς οὐδαμῇ
οὐδαμῶς οἱ Λατῖνοι φεύξονται, μέχρις ἂν
τὸν Υἱὸν λέγωσιν ἀρχὴν τοῦ Πνεύματος».17
Ὁ Μᾶρκος Εὐγενικός, στοιχῶν εἰς τὴν
διδασκαλίαν τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας,
διεκήρυξεν εἰς τὴν Φλωρεντίαν τὴν ὀρθόδοξον
θέσιν περὶ τοῦ Πατρὸς ὡς μοναδικῆς ἀρχῆς
καὶ αἰτίας τῆς Θεότητος. Ἐὰν γίνῃ δεκτὸν τὸ
Filioque, τὸ αἴτιον τῆς Θεότητος μεταδίδεται
μόνον εἰς τὸν Υἱόν, ὁπότε τὸ Ἅγιον Πνεῦμα
ἐμφανίζεται ὑπολειπόμενον τῶν ἄλλων
προσώπων ἐν τῇ Τριάδι, τοιαύτη ὅμως δι-
δασκαλία ἀποτελεῖ βλασφημίαν, ὡς μειοῦσα
τὴν Θεότητα τοῦ Πνεύματος: «Ἡμεῖς μὲν τὸν
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
Υἱὸν ἀφαιροῦντες τῆς αἰτίας τοῦ Πνεύματος,
οὐδὲν αὐτὸν ἐλαττοῦμεν τῆς τοῦ Θεοῦ καὶ
Πατρὸς ἀξίας οὐδὲ γὰρ ὅλως μεταδοτὸν
τὸ τῆς Θεότητος αἴτιον λέγομεν… Λατῖνοι
δὲ μεταδοτὸν τοῦτο φρονοῦντες, εἶτα τὸ
Πνεῦμα τούτου λείπεσθαι λέγοντες, πάσαις
ἀνάγκαις ἔλαττον αὐτὸ ποιοῦσι τῆς τοῦ
Πατρὸς καὶ Υἱοῦ Θεότητος καὶ ἀξίας καὶ κατὰ
τοῦτο βλασφημεῖν εἰς τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον».18
Ὁ Μᾶρκος ἐκάλει τοὺς Λατίνους, ὅπως
ἐμφανίσουν καὶ ἕνα Πατέρα τῆς Ἐκκλησίας
σαφῶς διδάσκοντα τὴν ἐκπόρευσιν τοῦ Ἁγίου
Πνεύματος καὶ ἐκ τοῦ Υἱοῦ: «Ἢ τοίνυν Λατῖνοι
δειξάτωσάν τινα τῶν θεολόγων καὶ ἐκ τῆς τοῦ
Υἱοῦ ὑποστάσεως τοῦτο λέγοντα, ἢ καθαρῶς
ἐντεῦθεν ἐκ μόνου τοῦ Πατρὸς ἐκπορεύεσθαι
τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ἀναφαίνεται».19
Οἱ πάντες ὑπέκυψαν εἰς τὴν σύνοδον τῆς
Φλωρεντίας, ἀποδεχθέντες τὸ Filioque καὶ
|
μόνον ὁ Μᾶρκος ἐκράτησε τὴν ὀρθόδοξον
54
διδασκαλίαν περὶ μιᾶς πηγῆς καὶ αἰτίας τῆς
Θεότητος: «Μόνη πηγή, τοὐτέστιν αἰτία τῆς
ὑπερουσίου Θεότητος ὁ Πατὴρ καὶ τούτῳ
τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Πνεύματος διακρίνεται».20
Οἱ Λατῖνοι εἰς τὴν Φλωρεντίαν, ὑπερα-
μυνόμενοι τῆς πεπλανημένης θέσεως τοῦ
Filioque, ἐπεκαλέσθησαν τὴν μαρτυρίαν
Λατίνων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλ’ ὁ
Μᾶρκος ἐχαρακτήρισε τὰ προσαχθέντα
πατερικὰ χωρία νόθα ὡς ἄγνωστα εἰς τὰς
Οἰκουμενικὰς Συνόδους: «Τὰς τῶν Δυτικῶν
Πατέρων καὶ διδασκάλων φωνάς, αἳ τὴν
αἰτίαν τοῦ Πνεύματος τῷ Υἱῷ διδόασιν, οὔτε
γνωρίζω (καὶ γὰρ οὐδὲ μετεβλήθησάν ποτε
πρὸς τὴν ἡμετέραν γλῶτταν οὐδ’ ὑπὸ τῶν
Οἰκουμενικῶν Συνόδων ἐδοκιμάσθησαν), οὔτε
παραδέχομαι, τεκμαιρόμενος, ὅτι διεφθαρ-
μέναι εἰσὶ καὶ παρέγγραπτοι».21
Σ ημειώσεις
1.  Θρησκευτικὴ καὶ Ἠθικὴ Ἐγκυκλοπαιδεία, τόμ. ΙΑ΄, σ. 1018,
1019. 2.  Mansi, 31Α, 510Α. 3.  Sylv. Sguropulu (Συροπούλου),
Vera Historia unionis non verae inter Graecos et Latinos:
Sive Consilii Florentini exactissima narratio, VI, κεφ. ιζ΄, σ.
167. 4.  Sylv. Sguropulu (Συροπούλου), Ἔνθ’ ἀνωτ. VI, κεφ.
ιβ΄, σ. 159, 160. 5.  Sylv. Sguropulu (Συροπούλου), Ἔνθ’ ἀνωτ.
V, κεφ. ιδ΄, σ. 132. 6.  «Ἐκκλησία», Ἀριθ. 4 (15.2.1964), σ. 95.
7.  Ἀθανασίου τοῦ Παρίου, Ὁ Ἀντίπαπας, ἤτοι ἀγῶνες…
Μάρκου ἀρχιεπισκόπου Ἐφέσου τοῦ Εὐγενικοῦ, σ. 45,
Ἔτος 1785. 8.   Ἀθανασίου τοῦ Παρίου, Ἔνθ’ ἀνωτ. σ. 48.
9.  J. Gill, Ἡ Σύνοδος τῆς Φλωρεντίας, ἔνθ’ ἀνωτ. σ. 133.
10.  Sylv. Sguropulu (Συροπούλου), Ἔνθ. ἀνωτ. VI, κεφ.
στ΄, σ. 150. 11.  Sylv. Sguropulu (Συροπούλου), Ἔνθ. ἀνωτ.
VIΙΙ, κεφ. ιδ΄, σ. 237. 12.  Μάρκου Ἐφέσου, Συλλογιστικὰ
κεφάλαια κατὰ Λατίνων, περὶ ἐκπορεύσεως τοῦ Ἁγί-
ου Πνεύματος… Κῶδιξ παρισ. βιγλ. 1261 καὶ Bodleian
Bibl. τῆς Oxford 78, 8, 20-21. 13.  Μάρκου Ἐφέσου, Τὸ
Γραμμάτιον, P.G. 159, 1072C. 14.  Μάρκου Ἐφέσου, Ὁμο-
λογία, P.G. 160, 41BC. 15.  Μάρκου Ἐφέσου, Ὁμολογία,
P.G. 160, 64CD. 16.  Μάρκου Ἐφέσου, Ὁμολογία, P.G.
160, 76C, 77D. 17.  Μάρκου Ἐφέσου, Ὁμολογία, P.G. 160,
84BC. 18.  Μάρκου Ἐφέσου, Κεφάλαια Συλλογιστικὰ
πρὸς Λατίνους, Δ΄, P.G. 161, 36Β. 19.  Μάρκου Ἐφέσου,
Κεφάλαια Συλλογιστικὰ πρὸς Λατίνους, κεφ. ΙΕ΄, P.G.
161, 124D, 125Α. 20.  Μάρκου Ἐφέσου, Ὁμολογία, P.G.
160, 32Β. 21.  Μάρκου Ἐφέσου, Ὁμολογία, P.G. 160, 69C.

Α γιοι και Μ αρτυρες της Ο ρθοδοξου Ε κκλησιας

Ο Α μεμπτος Βίος του που Π ροεδίκασε •  Ἀναδημοσίευση

την Α ντιπαπικήν Στάσιν του ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ
Φώτη Κόντογλου
Ἅγιος Μᾶρ­κος ὁ Εὐγε­νι­κὸς «Ἀντιπαπικά», ποὺ
ἐπιμελήθηκε ὁ Κων.
Καβαρνός, ἔκδ.
Ἐπίσκοπος Ἐφέσου Ὀρθόδοξος Τύπος,
Ἀθῆναι 1993, σελ.
Του κυρ Φ ω­τ η Κον ­τ ο ­γλου 72-77. «Πολύμορφοι
ὑπῆρξαν οἱ πρὸς
Ἰ.[ωσὴφ] Βρυ­έν­νι­ος, ὁ δι­ ὑπεράσπισιν τῆς

Ο
δά­σκα­λος τοῦ Μάρ­κου ἀδαμαντίνης Ὀρθο-
τοῦ Εὐ­γε­νι­κοῦ, κα­θὼς καὶ δοξίας μας ἀγῶνες
ὁ ἴ­δι­ος ὁ Μᾶρ­κος, ἤ­θε­λε τοῦ κοιμηθέντος
μὲν τὴν ἕ­νω­σιν τῶν Χρι­ ἐν Κυρίῳ Φωτίου
στι­α­νῶν, ἀλ­λὰ χω­ρὶς ὑ­πο­χω­ρή­σεις Κόντογλου. Ἐκτὸς
τῶν Ὀρ­θο­δό­ξων. Δι­ὰ τοῦ­το ἔ­γρα­φε: τῶν πολυπληθῶν
«Κα­λὸν εἶ­ναι τὸ νὰ εἰ­ρη­νεύ­ω­μεν πρὸς συγγραμμάτων
πάν­τας, ἀλ­λὰ νὰ ὁ­μο­νο­οῦ­μεν εἰς ὅ,τι καὶ δημοσιογρα-
ἀ­φο­ρᾶ τὴν ὀρ­θὴν πί­στιν. Δι­ό­τι ἡ εἰ­ρή­ φικῶν ἀγώνων του,
νη, ἡ ὁ­ποί­α γί­νε­ται μὲ τὸν δί­και­ον καὶ ὁ ἀκατάβλητος

Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

πρέ­πον­τα τρό­πον, εἶ­ναι κάλ­λι­στον αὐτὸς πρόμαχος
ἀ­πό­κτη­μα, ὅ­ταν ὅ­μως γί­νε­ται μὲ τῆς Ὀρθοδόξου
κα­κί­αν καὶ δου­λεί­αν, εἶ­ναι πρᾶγ­μα Πίστεως, κατέβαλε
πο­λὺ ἐ­παί­σχυν­τον καὶ βλα­βε­ρώ­τα­ ἀόκνους προσπα-
τον». Ὥ­στε ἀ­δί­κως κα­τη­γό­ρη­σαν καὶ θείας, νουθετῶν
τὸν Βρυ­έν­νι­ον καὶ τὸν Μᾶρ­κον ὅ­τι προφορικῶς τοὺς
ἦ­σαν ἀ­δι­άλ­λα­κτοι καὶ ὅ­τι δὲν ἤ­θε­ πλησιέστερον
λον τὴν ἕ­νω­σιν. Τὸ ζή­τη­μα εἶ­ναι ὅ­τι αὐτοῦ εὑρισκο-
δὲν τὴν ἤ­θε­λον μὲ τὴν ὑ­πο­δού­λω­ μένους, ἀλληλο-
σιν τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας εἰς τὸν Πά­παν. σκό­με­νος ὅ­λως δι­ό­λου μα­κράν. Καὶ γραφῶν μὲ τοὺς
Ὁ Θε­ό­δω­ρος Ἀ­γαλ­λι­α­νὸς λέ­γει ἐ­πει­δὴ εἶ­ναι τοι­οῦ­τος ἄν­θρω­πος, μακρὰν αὐτοῦ
δι­ὰ τὸν ἅ­γι­ον Μᾶρ­κον τὸν Εὐ­γε­νι­κὸν τὴν ἐ­ξο­ρί­αν δὲν τὴν φο­βεῖ­ται, τὴν διαμένοντας,
τὰ ἑ­ξῆς: «Εἶ­ναι θαυ­μά­σι­ος ἄν­θρω­ πεῖ­ναν δὲν τὴν τρέ­μει, τὴν δί­ψαν οὐδεμίαν ἀμελῶν
πος, κε­κο­σμη­μέ­νος μὲ πνευ­μα­τι­κὰ δὲν τὴν ὑ­πο­λο­γί­ζει, δὲν φρίτ­τει τὴν προσπάθειαν ἐν
χα­ρί­σμα­τα καὶ πλή­ρης παν­τοί­ας μά­χαι­ραν, τὴν φυ­λα­κὴν δὲν δει­λι­ᾶ, τῷ ἐνθέῳ ζήλῳ του
θεί­ας σο­φί­ας, ἀ­σκή­σας βί­ον ὅ­σι­ τὸν θά­να­τον τὸν θε­ω­ρεῖ εὐ­ερ­γέ­την». ἀποτροπῆς τοῦ
ον, προ­τοῦ γί­νη ἀρ­χι­ε­ρεύς, καὶ ἂν Αὐ­τὸς ἦ­το ὁ ὑ­πέρ­μα­χος τῆς Ὀρ­ φοβεροῦ κινδύνου
καὶ δι­έ­πρε­ψε εἰς τὴν Σύ­νο­δον, εἶ­ναι θο­δό­ξου Πί­στε­ως. Οἱ ἴ­δι­οι οἱ ἐ­χθροί ἐκπαπισμοῦ τῆς
ἐ­κτὸς πά­θους, προ­ση­λω­μέ­νος μό­ του πα­ρε­δέ­χον­το τὴν με­γά­λην ἀ­ρε­ Ὀρθοδοξίας».
|

νον εἰς τὸν Θε­ὸν καὶ ἔ­χων τὸν νοῦν τήν του, ὅ­πως ὁ Ἰ­ω­σὴφ Με­θώ­νης, ὁ
του εἰς αὐ­τὸν μό­νον, ἀ­πὸ ὅ­λα δὲ λυσ­σώ­δης ἀν­τί­πα­λός του, ὁ ὁ­ποῖ­ος
55

τὰ βι­ω­τι­κὰ καὶ ὅ­σα ἀ­νά­γον­ται εἰς ὡ­μο­λό­γη­σεν ὅ­τι «ἐ­κεῖ­νοι (οἱ λα­τι­νό­
τὴν πε­ρι­ποί­η­σιν τοῦ σώ­μα­τος, εὑ­ρι­ φρο­νες) ἡ­νώ­θη­σαν, δῶ­ρα λα­βόν­τες,
 αὐ­τὸς δὲ οὔ­τε δῶ­ρα ἔ­λα­βεν, οὔ­τε μὲ χρυ­σὸν
τὰς χεῖ­ρας του ἐ­μό­λυ­νεν».
Μὲ αὐ­τὸν τὸν τρό­πον αὐ­το­χα­ρα­κτη­ρί­
ζε­ται ἑ­κά­στη ἐκ τῶν δύ­ο πα­ρα­τά­ξε­ων, τῶν
φι­λο­πα­πι­κῶν καὶ τῶν πι­στῶν Ὀρ­θο­δό­ξων.
Οἱ πρῶ­τοι κι­νοῦν­ται πάν­το­τε ἀ­πὸ παν­το­
ει­δῆ ὠ­φέ­λη, οὐ­δό­λως δὲ ἀ­πὸ ἀ­γά­πην καὶ
φι­λά­δελ­φα αἰ­σθή­μα­τα, ὡς δι­α­τεί­νον­ται, οἱ δὲ
δεύ­τε­ροι μό­νον ἀ­πὸ πί­στιν, φό­βον Θε­οῦ καὶ
σε­βα­σμὸν πρὸς τὴν ἱ­ε­ρὰν πα­ρα­κα­τα­θή­κην,
ἀ­φοῦ ὁ πλοῦ­τος, τὰ ἀ­ξι­ώ­μα­τα καὶ παν­τὸς
εἴ­δους πει­ρα­σμοὶ ἀ­νέ­σε­ως καὶ κο­σμι­κῆς μα­
ται­ό­τη­τος εὑ­ρί­σκον­ται εἰς τὸ πα­πι­κὸν στρα­
τό­πε­δον, εἰς δὲ τὸ τῶν πι­στῶν Ὀρ­θο­δό­ξων,
πτω­χεί­α, ἐ­πί­κρι­σις, καὶ δι­ωγ­μοί.
Ἐ­πί­σης ὁ μα­θη­τὴς τοῦ ἁ­γί­ου Μάρ­κου Γε­
ώρ­γι­ος ὁ Σχο­λά­ρι­ος, ὁ με­τέ­πει­τα πα­τρι­άρ­χης
καὶ ἐν­θάρ­χης τῶν Γραι­κῶν, λέ­γει πε­ρὶ αὐ­τοῦ
τὰ ἑ­ξῆς: «Τό­σον μό­νον ἔ­χω νὰ εἴ­πω πε­ρὶ τῆς
κα­θα­ρό­τη­τος τοῦ πα­τρός, ὅ­τι ὅ­τε ἦ­το νε­ώ­
τε­ρος καὶ πρὶν νὰ ἐ­κλέ­ξῃ τὴν νέ­κρω­σιν ὑ­πὲρ
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
Χρι­στοῦ, ἦ­το σω­φρο­νέ­στε­ρος καὶ ἀ­πὸ τοὺς
ἀ­σκη­τάς, οἱ ὁ­ποῖ­οι κα­τοι­κοῦν εἰς τὰς ἐ­ρή­μους,
καὶ ὅ­ταν ἀ­πέρ­ρι­ψεν ὅ­λα δι­ὰ τὸν Χρι­στὸν καὶ
ἔ­κυ­ψε κά­τω ἀ­πὸ τὸν ζυ­γὸν τῆς ὑ­πο­τα­γῆς,
δὲν δι­έ­ψευ­σε τὰς πρὸς τὸν Χρι­στὸν ὑ­πο­
σχέ­σεις, οὔ­τε ἀ­νε­μί­χθη εἰς τοὺς κο­σμι­κοὺς
θο­ρύ­βους, πα­ρα­συρ­θεὶς ὑ­πὸ τῆς προ­σκαί­ρου
δό­ξης, ἀλ­λὰ μέ­χρι τῆς τε­λευ­τῆς του δι­ε­τή­ρη­σε
στα­θε­ρῶς τὴν θερ­μὴν τῆς εἰς Χρι­στὸν ἀ­γά­
πης, κα­τοι­κῶν μὲν τὴν πό­λιν, ἀλ­λὰ πα­ρα­μεί­
νας ἄ­πο­λις, δι­ό­τι δὲν προ­ση­λώ­θη εἰς κα­νὲν
πρᾶγ­μα ἀ­πὸ ὅ­σα ὑ­πάρ­χουν εἰς αὐ­τήν».
Ποῦ νὰ εὑ­ρε­θῆ τοι­οῦ­τος ἄ­μεμ­πτος βί­
ος με­τα­ξὺ τῶν λα­τι­νο­φρό­νων! Τὸ γεν­ναῖ­ον
φρό­νη­μα, τὸ ἀ­δά­μα­στον θάρ­ρος καὶ ἡ παρ­
ρη­σί­α μὲ τὴν ὁ­ποί­αν ὡ­μί­λει, θὰ ἦ­το δυ­να­τὸν
νὰ ὑ­πάρ­ξουν, ἐ­ὰν δὲν εἶ­χον ὡς ἀ­σά­λευ­τον
κρη­πί­δα τὴν ἀ­κρά­δαν­τον πί­στιν εἰς τὸν Θε­ὸν
καὶ τὸν Λό­γον του, τὸν ἄ­μεμ­πτον βί­ον, τὴν
|
πε­ρι­φρό­νη­σιν πρὸς τὰς μα­ταί­ας ἀ­πο­λαύ­σεις
56
τοῦ κό­σμου, τὴν ἐλ­πί­δα τῆς πα­ρὰ Θε­οῦ βρα­
βεύ­σε­ως τῶν ἀ­γώ­νων του ὑ­πὲρ τῆς ἀ­λη­θεί­ας;
Πα­ρ’ ὅ­λην τὴν χρι­στι­α­νι­κὴν τα­πεί­νω­
σιν καὶ σε­μνό­τη­τα ἡ ὁ­ποί­α τὸν ἐ­κό­σμει, ἡ
προ­πε­τὴς καὶ πο­νη­ρὰ συμ­πε­ρι­φο­ρὰ τῶν
προ­δο­τῶν τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας τὸν ἠ­νάγ­κα­σε
νὰ τοὺς ἀ­πο­κα­λέ­σ η «Χρι­σ το­κα­π ή­λους»,
«Χρι­στεμ­πό­ρους» καὶ πνευ­μα­τι­κοὺς «Ἱπ­
πο­κεν­ταύ­ρους», εἰς δὲ τὸν μα­ται­ό­δο­ξον καὶ
κοῦ­φον Βησ­σα­ρί­ω­να, ὅ­στις ὠ­νό­μα­σε τὸν
μα­κά­ρι­ον Μᾶρ­κον «πα­ρά­φρο­να», νὰ εἴ­πῃ:
«Σὺ ὑ­πάρ­χεις κο­πέλ­λιν καὶ ἐ­ποί­η­σας ὡς
κο­πέλ­λιν», ἤ­τοι τὸν ἀ­πε­κά­λε­σε δου­λο­πρε­πῆ,
«τσα­να­κο­γλύφ­την», ὡς λέ­γει ὁ λα­ός.
Ὁ ἀ­πο­τρο­πι­α­σμός του δι­ὰ τὴν ἐ­πο­νεί­δι­
στον στά­σιν τοῦ Πα­τρι­άρ­χου καὶ τῶν λα­τι­νο­
φρό­νων, ἡ ἀ­πέ­χθει­ά του πρὸς τὴν ὑ­λό­φρο­να
μι­κρο­λο­γί­αν, καὶ ἡ ὑ­ψη­λὴ πνευ­μα­τι­κό­της καὶ
πί­στις του ἀν­τι­κα­το­πτρί­ζον­ται εἰς τοὺς ἀ­
κο­λού­θους λό­γους του: «Εἶ­μαι πε­πει­σμέ­νος
ὅ­τι ὅ­σον ἀ­πο­μα­κρύ­νο­μαι ἀ­πὸ τοῦ­τον (τὸν
Πα­τρι­άρ­χην) καὶ ἀ­πὸ τοὺς τοι­ού­τους (τοὺς
λα­τι­νό­φρο­νας), τό­σον προ­σεγ­γί­ζω πρὸς τὸν
Θε­ὸν καὶ πρὸς ὅ­λους τοὺς ἁ­γί­ους, καὶ ὅ­σον
πε­ρισ­σό­τε­ρον χω­ρί­ζο­μαι ἀ­πὸ αὐ­τούς, τό­
σον πε­ρισ­σό­τε­ρον ἑ­νοῦ­μαι μὲ τὴν ἀ­λή­θει­αν».
Εἰς ποῖ­ον ἀ­πὸ τοὺς λα­τι­νό­φρο­νας δύ­να­
ται νὰ εὑ­ρε­θῆ τοι­οῦ­τον ὕ­ψος ζώ­σης πί­στε­ως
καὶ πνευ­μα­τι­κό­τη­τος, ἡ ὁ­ποί­α ἐν­θυ­μί­ζει τὸν
οὐ­ρα­νο­πε­τῆ Παῦ­λον; Μό­νον τοι­αύ­τη ψυ­χή,
ἐν τῇ ὁ­ποί­ᾳ ἔ­ζη ὁ Χρι­στός, θὰ ἦ­το δυ­να­τὸν
νὰ ἐ­νοι­κῇ τό­ση δύ­να­μις ὥ­στε νὰ ἵ­στα­ται
ἀ­τρέ­μως, ὡς κα­θη­λω­μέ­νος ἐ­πὶ τὴν πέ­τραν
τῆς πί­στε­ως, εἰς οὐ­δὲν λο­γι­ζό­με­νος τὰ δη­
λη­τη­ρι­ώ­δη βέ­λη τῶν Λα­τί­νων καὶ τὰ προ­
δο­τι­κὰ ρό­πα­λα τῶν ψευ­δα­δέλ­φων, καὶ νὰ
ἀ­πο­κρί­νε­ται πρὸς τοὺς προ­τεί­νον­τας τὸν
ἐ­παί­σχυν­τον συμ­βι­βα­σμόν, λέ­γων: «Με­τα­ξὺ
φω­τὸς καὶ σκό­τους δύ­να­ταί τις νὰ εἴ­πῃ ὅ­τι
ὑ­πάρ­χει μί­α με­σό­της, τὸ κα­λού­με­νον λυ­
καυ­γὲς ἢ λυ­κό­φως, ἀλ­λὰ με­σό­τη­τα με­τα­ξὺ
ἀ­λη­θεί­ας καὶ ψεύ­δους δὲν δύ­να­ται κα­νεὶς νὰ
ἐ­πι­νο­ή­σῃ, ὅ­σον καὶ ἂν κο­πι­ά­ση».
Ὅ­ταν ὅ­λοι ὑ­πέ­γρα­ψαν τὸν ἁ­μαρ­τω­λὸν
«Ὅ­ρον» τῆς ὑ­πο­τα­γῆς εἰς τὸν ἀν­τί­χρι­στον
Πά­παν καὶ εἰς τὸ ψεῦ­δος, μό­νος ὁ μα­κά­ρι­ος
Μᾶρ­κος, ὡς ἐν­σαρ­κώ­νων τὴν Ὀρ­θό­δο­ξον
πί­στιν, ἔ­στη ἀ­πτό­η­τος, πε­ρι­λαμ­
πό­με­νος ἀ­πὸ ἀ­εί­δι­ον φῶς, καὶ εἶ­πε:
«Δὲν θὰ κά­μω πο­τὲ τοῦ­το (δὲν θὰ
θέ­σω τὴν ὑ­πο­γρα­φήν μου εἰς τὴν
κα­τα­δί­κην τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας), ὅ,τι καὶ
ἂν συμ­βῆ», ἤ­τοι, «καὶ ἂν μὲ θα­να­
τώ­σω­σιν», ὡς εἶ­χεν εἴ­πει πρὸς τὸν
αὐ­το­κρά­το­ρα Ἰ­ω­άν­νην. Δι­ὰ τοῦ­το,
ὁ Μα­νου­ὴλ ὁ Ρή­τωρ, ἀ­πο­κα­λεῖ τὸν
ἅ­γι­ον Μᾶρ­κον «θε­ο­ει­δῆ τὴν ψυ­χὴν
καὶ τὴν προ­αί­ρε­σιν», καὶ λέ­γει ὅ­τι
«Μό­νος αὐ­τός, ἔρ­γοις τε καὶ λό­γοις,
στύ­λος ἀ­νε­δεί­χθη Ὀρ­θο­δο­ξί­ας, ἐ­
ναν­τί­ον βα­σι­λέ­ων καὶ τυ­ράν­νων».
Ὁ εὐ­σε­βὴς λα­ὸς τῆς Κων­σταν­
τι­νου­πό­λε­ως ὑ­πε­δέ­χθη τὸν ἅ­γι­ον
Μᾶρ­κον ὡς νι­κη­τὴν εἰς τὴν πνευ­
μα­τι­κὴν μά­χην καὶ ὡς ἅ­γι­ον, «καὶ
προ­σε­κύ­νουν αὐ­τῷ οἱ ὄ­χλοι κα­θά­
περ Μω­ϋ­σεῖ καὶ Ἀ­α­ρών».
Ἐν τού­τοις, ἡ δο­κι­μα­σί­α καὶ τὸ
ὑ­πὲρ τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας ἀ­γῶ­να, ἐν­ «Εἰς ποῖ­ον ἀ­πὸ
θαρ­ρύ­νων τοὺς εὐ­σε­βεῖς, καὶ φέ­ρων τοὺς λα­τι­νό­φρο­
εἰς με­τά­νοι­αν τοὺς πα­ρα­συρ­θέν­τας νας δύ­να­ται νὰ
ὑ­πὸ τῶν λα­τι­νο­φρό­νων. εὑ­ρε­θῆ τοι­οῦ­
Κα­τα­πε­πο­νη­μέ­νος ἐκ τῶν σκλη­ τον ὕ­ψος ζώ­
ρῶν ἀ­γώ­νων, ἠ­σθέ­νη­σε βα­ρέ­ως, σης πί­στε­ως καὶ
καὶ με­τὰ δε­κα­τέσ­σα­ρας ἡ­μέ­ρας πνευ­μα­τι­κό­τη­τος,
πα­ρέ­δω­κε τὴν γεν­ναί­αν καὶ ἁ­γί­αν ἡ ὁ­ποί­α ἐν­θυ­
ψυ­χήν του εἰς τὸν ἀ­γω­νο­θέ­την Χρι­ μί­ζει τὸν οὐ­ρα­
στόν, τὴν 23ην Ἰ­ου­νί­ου, ἐν Γα­λα­τᾷ νο­πε­τῆ Παῦ­λον;
τῆς Κων­σταν­τι­νου­πό­λε­ως ἐν τῇ Μό­νον τοι­αύ­τη
πα­τρι­κῇ του οἰ­κί­ᾳ, εἰς ἡ­λι­κί­αν 52 ψυ­χή, ἐν τῇ ὁ­ποί­ᾳ
ἐ­τῶν. Ἀ­φῆ­κε τὴν κοι­λά­δα ταύ­την ἔ­ζη ὁ Χρι­στός,
τοῦ κλαυθ­μῶ­νος, ἵ­να με­τα­βῆ εἰς θὰ ἦ­το δυ­να­τὸν
τὰς αἰ­ω­νί­ους μο­νάς, ἔν­θα ἔ­λα­βε νὰ ἐ­νοι­κῇ τό­ση
τὴν ἀ­μοι­βὴν τῶν κα­μά­των του. Πρὸ δύ­να­μις ὥ­στε νὰ
τῆς κοι­μή­σε­ώς του, ἐ­νου­θέ­τη­σε τοὺς ἵ­στα­ται ἀ­τρέ­μως,
πα­ρόν­τας νὰ φυ­λά­ξω­σι τὴν κα­λὴν ὡς κα­θη­λω­μέ­νος
ὁ­μο­λο­γί­αν μέ­χρι καὶ τοῦ μαρ­τυ­ρί­ ἐ­πὶ τὴν πέ­τραν
ου. Τὸ τί­μι­ον σῶ­μα του ἐ­τά­φη εἰς τῆς πί­στε­ως, εἰς
τὴν μο­νὴν τοῦ ἁ­γί­ου Γε­ωρ­γί­ου τῶν οὐ­δὲν λο­γι­ζό­με­νος

Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

μαρ­τύ­ρι­ον τοῦ δι­καί­ου δὲν ἔ­λα­βε Μαγ­γά­νων, ὅ­που εἶ­χε πε­ρι­βλη­θῆ τὰ δη­λη­τη­ρι­ώ­δη
τέ­λος, κα­θ’ ὅ­σον οἱ λα­τι­νό­φρο­νες, τὸ μο­να­χι­κὸν σχῆ­μα. βέ­λη τῶν Λα­τί­νων
πα­ρὰ τὴν ἀ­πέ­χθει­α ν τοῦ λα­ο ῦ Ἰ­δοὺ βί­ος ἅ­γι­ος, βί­ος πλή­ρης καὶ τὰ προ­δο­τι­
πρὸς αὐ­τούς, ἐ­θο­ρύ­βουν καὶ ἐ­ θυ­σι­ῶν καὶ ἑ­κου­σί­ων δο­κι­μα­σι­ῶν, κὰ ρό­πα­λα τῶν
τα­λαι­πώ­ρουν τὸν ἅ­γι­ον Μᾶρ­κον. βί­ος ἀ­λη­θῶς Ὀρ­θο­δό­ξου πα­τρός, ψευ­δα­δέλ­φων,
Ὁ αὐ­το­κρά­τωρ, δι­ὰ νὰ ἐ­ξι­λε­ω­θῇ προ­τι­μή­σαν­τος τὰς ὑ­πὲρ τῆς ἀ­ καὶ νὰ ἀ­πο­κρί­
ἐ­νώ­πι­ον τοῦ λα­οῦ, ἐ­πρό­τει­νε εἰς λη­θεί­ας κα­κου­χί­ας, ἀ­πὸ τὴν ἐ­παί­ νε­ται πρὸς τοὺς
τὸν Μᾶρ­κον τὴν πα­τρι­αρ­χεί­α ν, σχυν­τον καὶ ἐν μα­ται­ό­τη­τι ζω­ὴν τοῦ προ­τεί­νον­τας τὸν
πλὴν ἐ­κεῖ­νος δὲν τὴν ἐ­δέ­χθη, καὶ προ­δό­του Βησ­σα­ρί­ω­νος, «μᾶλ­λον ἐ­παί­σχυν­τον συμ­
ἔ­πει­τα ἀ­πὸ πολ­λὰς συ­ζ η­τ ή­σεις, ἑ­λό­με­νος συγ­κα­κου­χεῖ­σθαι τῷ λα­ῷ βι­βα­σμόν, λέ­γων:
ἀ­νε­βί­βα­σαν εἰς τὸν πα­τρι­αρ­χι­κὸν τοῦ Θε­οῦ, ἢ πρό­σκαι­ρον ἔ­χειν ἁ­ “Με­τα­ξὺ φω­τὸς
θρό­νον τὸν Κυ­ζί­κου Μη­τρο­φά­νην, μαρ­τί­ας ἀ­πό­λαυ­σιν» ( Ἑ­βρ. ι­α΄, 25). καὶ σκό­τους δύ­
τὸν λα­τι­νό­φρο­να. Ἐ­πὶ τοῦ τά­φου τοῦ ἁ­γί­ου τού­ να­ταί τις νὰ εἴ­πῃ
Ὁ δὲ ἅ­γι­ος Μᾶρ­κος ἔ­φυ­γε κρυ­ του μο­νο­μά­χου τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου ὅ­τι ὑ­πάρ­χει μί­α
φί­ως εἰς Προῦ­σαν καὶ ἐ­κεῖ­θεν ἀ­πῆλ­ πί­στε­ως, θὰ ἔ­πρε­πε νὰ γρα­φῇ ἐ­ με­σό­της, τὸ κα­
θεν εἰς Ἔ­φε­σον, ὅ­που, ἀ­να­παυ­θεὶς πα­ξί­ως τὸ ἐ­ξαί­σι­ον ἐ­πί­γραμ­μα τοῦ λού­με­νον λυ­καυ­
ἐ­π’ ὀ­λί­γον, ἐ­πε­βι­βά­σθη εἰς πλοῖ­ον ἀ­πο­στό­λου Παύ­λου: «Τὸν ἀ­γῶ­να γὲς ἢ λυ­κό­φως,
ὅ­πως ἀ­πέλ­θη εἰς τὸ Ἅ­γι­ον Ὄ­ρος. τὸν κα­λὸν ἠ­γώ­νι­σμαι, τὸν δρό­μον ἀλ­λὰ με­σό­τη­τα
Ἀλ­λά, δι­ερ­χό­με­νος ἀ­πὸ τὴν Λῆ­μνον, τε­τέ­λε­κα, τὴν πί­στιν τε­τή­ρη­κα. Λοι­ με­τα­ξὺ ἀ­λη­θεί­ας
|

ἐ­κρα­τή­θη ἐ­κεῖ κα­τὰ δι­α­τα­γὴν τοῦ πὸν ἀ­πό­κει­ταί μοι ὁ τῆς δι­και­ο­σύ­ καὶ ψεύ­δους δὲν
Βα­σι­λέ­ως, ὅ­που ἔ­μει­νε ἔγ­κλει­στος νης στέ­φα­νος, ὃν ἀ­πο­δώ­σει μοι ὁ δύ­να­ται κα­νεὶς νὰ
57

ἐ­πὶ δύ­ο ἔ­τη. Ἐ­πα­νελ­θὼν δὲ εἰς Κων­ Κύ­ρι­ος ἐν ἐ­κεί­νῃ τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, ὁ δί­και­ος ἐ­πι­νο­ή­σῃ, ὅ­σον
σταν­τι­νού­πο­λιν, ἀ­νέ­λα­βε πά­λιν τὸν κρι­τής» (Β΄ Τι­μόθ. γ΄, 7). καὶ ἂν κο­πι­ά­ση”».
 το Εσωτερικο Μετωπο της Ρωμηοσυνης
Μ ια Δ ιαχρονικη Α ντιπαλοτητα
Ἡ διάσταση Ἑνωτικῶν-Ἀνθενωτικῶν
καὶ οἱ συνέπειές της γιὰ τὸ Γένος
Γραφει ο π . Γεωργιος Δ. Μ εταλληνος ,
ομ . καθηγητης πανεπιστημιου αθηνων
• Τὸ παρὸν κείμενο ποφρὰς ἡμέρα διὰ τὸ
Α
εἶναι ὁμιλία Γένος μας δὲν εἶναι μό-
ποὺ ἔγινε στὶς νον ἡ 29η Μαΐου 1453,
31 Μαΐου 2008 ἀλλὰ καὶ ἡ 12/13η Ἀπρι-
στὴν Πανελλή- λίου τοῦ 1204, ὅταν
νιο Ὀρθόδοξο ἔπεσε ἡ Βασιλεύουσα καὶ ἡ αὐτο-
Ἕνωση (ΠΟΕ) καὶ κρατορία τῆς Νέας Ρώμης-Ρωμανίας
ἀναδημοσιεύεται στοὺς Φράγκους τῆς Δ΄ Σταυροφορί-
ἀπὸ τὸ βιβλίο, ας. Ὑπάρχει, μάλιστα, γενετικὴ σχέση
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
Πρωτοπρ. Γεωρ- μεταξύ τους. Ἀπὸ τὸ 1204 ἡ Πόλη καὶ
γίου Δ. Μεταλ­ σύνολη ἡ Αὐτοκρατορία δὲν μπόρεσε
ληνοῦ «Ὀφειλὴ νὰ ξαναβρεῖ τὴν πρώτη δύναμή της.
Ἀγάπης» (Ἡ διά- Τὸ φραγκικὸ κτύπημα ἐναντίον της
σταση Ἑνωτικῶν- ἦταν τόσο δυνατό, ποὺ ἔκτοτε ἡ
Ἀνθενωτικῶν, Κωνσταντινούπολη ἦταν «μιὰ πόλη
Ὀρθόδοξη καταδικασμένη νὰ χαθεῖ» ( Ἑλ. Γλύκα-
οἰκουμενικότητα τζη-Ἀρβελέρ). Ἀπὸ τὸν 1204 μέχρι τὸ
καὶ παγκο- 1453 ἡ αὐτοκρατορία μας διανύει τὴν
σμιοποίηση, ἡ περίοδο τῆς πολιτικῆς παρακμῆς καὶ
πρόταση τῶν πτωτικῆς της πορείας. Μετὰ τὸ 1453
Τριῶν Ἱεραρχῶν), τὸ Γένος χρειαζόταν κάποια δύναμη,
ἔκδ. Ὀρθόδοξος ποὺ θὰ ἐμπόδιζε τὴν ἀλλοτρίωσή
Κυψέλη, Θεσσα- του καὶ θὰ ἐξασφάλιζε τὴν ἀνάκαμ-
λονίκη χχ., ψη καὶ ἐπιβίωσή του. Αὐτὴ τὴν δυ-
σελ. 3-10. σκολότατη, ἀλλὰ καὶ ἀναγκαιότατη
ἀποστολή, ἀνέλαβε ἡ ἐκκλησιαστικὴ
ἡγεσία, ὡς Ἐθναρχία, μὲ πρῶτο
τὸ Οἰκουμενικό μας Πατριαρχεῖο.
|
Ὁ κορυφαῖος ἱστορικός μας Ἀπό-
58
στολος Βακαλόπουλος παρατηρεῖ,
ὅτι στὴν διάρκεια τῆς δουλείας μας
ἡ Ὀρθόδοξη Πίστη «ἦταν κάτι παρα-
πάνω ἀπὸ θρησκευτικὸ δόγμα. Ἦταν
τὸ πνευματικὸ πλαίσιο, μέσα στὸ
ὁποῖο ἐκφραζόταν ἡ ἐθνική (τους)
συνείδηση, ὁλόκληρος ὁ κόσμος τους
(=τῶν ὑποδούλων), ποὺ ἔκλεινε μέσα
του τὸ ἔνδοξον παρελθὸν καὶ τὶς
ἐλπίδες ἀπολυτρώσεως».
Ἀλλὰ καὶ ὁ Ἰωάννης Καποδίστρι-
ας ὁμολογοῦσε, ὅτι «ἡ χριστιανικὴ
θρησκεία ἐσυντήρησεν εἰς τοὺς  Ἕλλη-
νας καὶ γλῶσσαν καὶ πατρίδα καὶ
ἀρχαίας ἐνδόξους ἀναμνήσεις, καὶ
ἐξαναχάρισεν εἰς αὐτοὺς τὴν πολι-
τικὴν ὕπαρξιν, τῆς ὁποίας εἶναι στύ-
λος καὶ ἑδραίωμα» (πρβλ. Α΄ Τιμ. 3, 15).
Πολλὰ ἔχουν —ἐρασιτεχνικὰ— γρα-
φεῖ γιὰ τὴν ἑρμηνεία τῆς ἁλώσεως.
Πολλὲς ἐπιθέσεις δέχεται ὁ Κλῆρος,
ἀλλὰ καὶ ὁ Μοναχισμὸς ἀπὸ τὶς
δυνάμεις ἐκεῖνες, ποὺ ἀναζητοῦν
εὐθύνες καὶ ἐλεγχόμενες συμπερι-
φορὲς κατὰ τὶς ὑπαγορεύσεις τῆς
ἰδεολογίας τους. Ἡ παραταξιακὴ
συνείδηση ὁδηγεῖ καὶ στὴν ἰδεολογικὴ
χρήση τῶν πηγῶν, μὲ συνέπεια τὴν
ἀναίρεση τῆς ἱστορικῆς ἐπιστήμης.
Ἔτσι διαμορφώθηκαν ἰδεολογήματα,
ποὺ ἀναπαράγονται χωρὶς ὑπευ-
θυνότητα, ὅταν λείπει ἡ πλήρης
γνώση τῶν πηγῶν καὶ ἡ συνδυαστικὴ
ἑρμηνεία τους. Ἡ συνήθης ἀπάντηση
στὸ ἐρώτημα, ποὺ τίθεται ἀπὸ τοὺς

κύκλους αὐτούς: «γιατὶ ἐτούρκεψε
τὸ Βυζάντιο», ἐπιρρίπτει τὴν εὐθύνη
στὴν μερίδα τῶν Ἀνθενωτικῶν, ποὺ
θεωροῦνται ὑπεύθυνοι γιὰ τὴν πτώ-
ση τῆς αὐτοκρατορίας. Καὶ σ’ αυτὸ
ὁδηγεῖ ἡ ἀπολυτοποίηση τῶν φαινο-
μένων, ὀφειλομένη στὴν ἄγνοια τῶν
πραγμάτων στὸ σύνολό τους. Ἀποτέ-
λεσμα, ἡ «ἁγιοποίηση» τῆς ἀντιπάλου
μερίδας τῶν Ἑνωτικῶν, ἡ διχαστικὴ
θεώρηση τῆς Ἱστορίας καὶ ἡ ἀδυναμία
ἀντικειμενικῆς ἑρμηνείας της. Καὶ εἶναι
γεγονός, ὅτι ἡ διάσταση Ἑνωτικῶν-
Ἀνθενωτικῶν ἦταν πραγματικὴ καὶ
μπορεῖ νὰ θεωρηθεῖ ὡς ὁ πρῶτος
σοβαρὸς διχασμὸς στὴν νεώτερη
ἱστορία μας, ἀλλὰ καὶ ρίζα ὅλων
τῶν κατοπινῶν ἐξελίξεων. Γι’ αὐτὸ
ἀκριβῶς, ἡ κατὰ τὸ δυνατὸν πλη-
ρέστερη κατανόησή της προσφέρει
ἕνα ἀσφαλὲς κλειδὶ στὴν ἑρμηνεία καὶ
ὅλων τῶν μεταγενεστέρων διχασμῶν
στὴν πορεία τοῦ Γένους-Ἔθνους μας.
διάσταση Ἑνωτικῶν-Ἀνθε-
Η νωτικῶν ὑποστασίωνε τὴν
διπλὴ στάση τοῦ Γένους ἔναντι τῆς
Δύσεως, κυοφορήθηκε δὲ στὴν «καθ’
ἡμᾶς Ἀνατολὴ» μετὰ τὸ μεγάλο
σχίσμα τοῦ 1054. Εἶναι δὲ χαρακτη-
ριστικό, ὅτι καὶ ὅλοι οἱ μετέπειτα
ἐθνικοὶ διχασμοί μας θὰ ἔχουν σημεῖο
ἀναφορᾶς τὴν Δύση καὶ τὴν στάση
μας ἀπέναντί της. Ἀποφασιστικὰ
ἐπηρέασε τὴν στάση τῆς ὀρθοδό-
ξου Ἀνατολῆς ἔναντι τῆς Δύσεως
ἡ ἅλωση τοῦ 1204 καὶ ὁ θεσμὸς τῆς
Οὐνίας (μετὰ τὸ 1215), ὡς πολιορκη-
τικῆς μηχανῆς τῆς Φραγκίας στὴν
Ἑλληνορθόδοξη Ἀνατολή. Τὸ φιλο-
δυτικὸ ρεῦμα ἀποτελοῦσαν κυρίως
διανοούμενοι καὶ πολιτικοί, οὐνίτες
ἢ οὐνιτίζοντες. Οἱ πρῶτοι, διότι
ταυτίζονταν στὶς θεωρητικές τους
ἀναζητήσεις μὲ τοὺς Δυτικοὺς σχο-
λαστικούς, ἐνῶ οἱ δεύτεροι καὶ γιὰ «...κακῶς χα-
λόγους σκοπιμότητας (προσδοκία ρακτηρίζονται
στρατιωτικῆς βοήθειας στὴν ἀντι- Ἀνθενωτικοὶ οἱ
μετώπιση τοῦ ὀθωμανικοῦ κινδύνου). ἀντιδρῶντες
Οἱ Ἀνθενωτικοί, δηλαδή ὁ Κλῆρος, οἱ στὴν συλλογικὴ-
Μοναχοὶ καὶ τὸ εὐρὺ Λαϊκὸ σῶμα, καθολικὴ ἐκφρά-
διατηροῦσαν μόνιμη, μετὰ τὸ 1204, γκευσή μας.
δυσπιστία ἔναντι τῆς Δύσεως. Ὁ Διότι καὶ αὐτοὶ
«ἀντιδυτικισμός», βέβαια, δὲν ἦταν ἦσαν ἑνωτικοί,
ἀθεμελίωτος, οὔτε ὀφειλόταν σὲ ἀφοῦ τὴν ἕνωση
ἁπλὴ μισαλλοδοξία. Στηριζόταν σὲ ζητοῦσαν,... ἀλλὰ
πολὺ καλὴ γνώση τῆς φραγκολατι- ἕνωση αὐθεντική,
νικῆς Δύσεως καὶ τῶν μονίμων δια- πάνω στὴν βάση
θέσεών της ἀπέναντι στὴν Ἀνατολή, τῆς ὀρθῆς πίστε-
ποὺ δὲν ἄλλαξε μέχρι σήμερα. Ὁ ως καὶ ὀρθοδο-
ἀντιδυτικισμὸς τῆς Ἁνατολῆς συ- ξοπατερικῆς πα-
νιστοῦσε περισσότερο αὐτοάμυνα ραδόσεως... Μὲ
καὶ αὐτοπροστασία. Εἶχε ἐρείσματα αὐτὴ τὴν ἔννοια
πνευματικὰ καὶ κοινωνικοπολιτικά. οἱ θεωρούμενοι
Τὴν ἐπίγνωση τῆς πνευματικῆς ὡς ἀντιδυτικοὶ
ἀλλοτριώσεως τῆς χριστιανικῆς πα-
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
ράδοσης στὴν Δύση, τοῦ φραγκικοῦ
ἅγιοί μας Μ.
ἐπεκτατισμοῦ καὶ τῆς ἐκφράγκευσης Φώτιος, Γρηγό-
τοῦ πατριαρχείου τῆς Παλαιᾶς Ρώ- ριος Παλαμᾶς
μης (1046), ὡς καὶ τῆς μεταβολῆς του
σὲ παπικὸ-κοσμικὸ κράτος, μὲ ὅλες
καὶ Μᾶρκος ὁ
Εὐγενικός, εἶναι
τὶς εὐνόητες συνέπειες, ὣς σήμερα! οἱ μεγαλύτεροι
«Εἶναι τὸ Βατικανὸ Ἐκκλησία;», ἦταν εὐεργέτες τῆς
τὸ ρητορικὸ ἐρώτημα τοῦ μακαρι- Εὐρώπης... Γι’
στοῦ Ἀρχιεπισκόπου Σεραφείμ. Ἐξ αὐτὸ καὶ κάθε
ἄλλου, συνείδηση τῶν ἀνθενωτικῶν ἑνωτικὴ προσπά-
ἦταν, ὅτι τὴν Ἑλληνορθόδοξη ταυτό- θεια ἔξω ἀπὸ τὶς
τητα δὲν τὴν ἀπειλοῦσαν τόσο οἱ προϋποθέσεις
Ὀθωμανοί, ὅσο οἱ Φραγκολατίνοι. τῶν τριῶν αὐτῶν
Ἡ συνείδηση αὐτὴ τῶν Ἀνθενωτικῶν Ἁγίων Πατέρων
θὰ κωδικοποιηθεῖ στὸ κήρυγμα τοῦ καὶ ἡ κατάφα-
Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ (18ος αἰ.). ση καὶ ἀποδοχὴ
«Καὶ διατὶ δὲν ἤφερεν ὁ Θεὸς ἄλλον τῆς Δύσεως, ὡς
βασιλέα, ποὺ ἦταν τόσα ρηγάτα ἔχει, δὲν θὰ εἶναι
ἐδῶ κοντὰ νὰ τοὺς τὸ δώση, μόνο παρὰ θλιβερὴ καὶ
ὀλεθρία ἐπανά-
|
ἤφερε τὸν Τοῦρκον μέσαθεν ἀπὸ τὴν
Κόκκινην Μηλιὰ καὶ τοῦ τὸ ἐχάρισεν; ληψη τῆς Ψευ-
59
Ἤξερεν ὁ Θεὸς πὼς τὰ ἄλλα ρηγάτα δοσυνόδου τῆς
μᾶς βλάπτουν εἰς τὴν πίστιν, καὶ Φλωρεντίας».
 (=ἐνῶ) ὁ Τοῦρκος, δὲν μᾶς βλάπτει. Ἄσπρα
δῶσ’ του καὶ καβαλλίκευσέ τον ἀπὸ τὸ κε-
φάλι. Καὶ διὰ νὰ μὴ κολασθοῦμεν, τὸ ἔδωσε
τοῦ Τούρκου καὶ τὸν ἔχει ὁ Θεὸς τὸν Τοῦρκον
ὡσὰν σκύλον νὰ μᾶς φυλάη…».
Ὁ Πατροκοσμᾶς ἔδινε, ἔτσι, ἀπάντηση
στοὺς φιλενωτικούς, χωρὶς μάλιστα νὰ
μπορεῖ νὰ κατηγορηθεῖ ὡς ἐχθρὸς τοῦ Λαοῦ
ἢ ἐθελόδουλος. Οἱ φιλενωτικοί, ἀντίθετα,
πιστεύοντας στὶς ὑποσχέσεις τῆς «χρι-
στιανικῆς» Εὐρώπης καὶ δεμένοι ἰδεολογικὰ
μαζί της, ἦσαν πρόθυμοι νὰ μειοδοτήσουν
τὸ θέμα τῆς πίστης, μὲ ὑποθετικὰ πολιτικὰ
ἢ προσωπικὰ ἀνταλλάγματα. Γι’ αὐτοὺς ἡ
πίστη δὲν ἦταν πιὰ ὑπόθεση ἐμπειρίας καὶ
στάση ζωῆς, ἀλλὰ ἰδεολογία θρησκευτική,
ὑποκείμενη στοὺς ὁποιουσδήποτε «ἱστο-
ρικοὺς συμβιβασμούς». Οἱ φιλενωτικοὶ μᾶς
ἐκληροδότησαν τὸ «εὐρωπαϊκὸ σύνδρομο»
καὶ τὴν θεώρηση τῆς Δύσεως ὡς τῆς «καθο-
λικῆς μας μητρόπολης», κατὰ τὸν ἀείμνηστο
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
Κωστὴ Μοσκώφ.
Ὁ Στῆβεν Ράνσιμαν δικαιώνει τοὺς Ἀνθε-
νωτικούς, ὡς ρεαλιστὲς καὶ νηφάλιους ἐκτι-
μητὲς τῆς καταστάσεως: «Οἱ Βυζαντινοὶ δια-
νοούμενοι, ποὺ εἶχαν ἀπορρίψει τὴν δυτικὴ
βοήθεια, ἡ ὁποία ὑπὸ τὶς καλύτερες συνθῆκες
θὰ εἶχε διασώσει ἕνα μικρὸ τμῆμα τοῦ ὀρθο-
δόξου ἐδάφους καὶ ἡ ὁποία περιελάμβανε
τὴν ἕνωση τῆς Ἐκκλησίας μὲ τὴν Ρώμη καὶ
κατὰ συνέπεια τὴν ἐπέκταση τῶν διαιρέσεων
ἐντὸς τῆς Ἐκκλησίας, δικαιώθηκαν. Ἡ ἀκε-
ραιότητα τῆς Ἐκκλησίας διατηρήθηκε καὶ μὲ
αὐτὴν ἡ ἀκεραιότητα τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ»!
Στὸ σημεῖο αὐτὸ χρειάζεται μία διευκρί-
νηση, ποὺ προσφέρει τὸ ἑρμηνευτικὸ κλειδὶ
τῆς πολιτικῆς τοῦ Γένους-Ἔθνους μας ὣς τὸν
19ον αἰώνα. Ἡ συνάντηση μὲ τὴν «Φραγκιὰ»
(κορύφωση τὸ 1204), καθόρισε καὶ τὴν στάση
ἔναντι τῆς ἐξ Ἀνατολῶν ἀπειλῆς, δηλαδὴ
|
τῶν Ὀθωμανῶν. Τὸ  Ἔθνος, συναισθανόμενο
60
τὸν τουρκικὸ κίνδυνο, στρεφόταν πρὸς τὴν
Δύση (στάση Ἑνωτικῶν), διαβλέποντας ὅμως
τὸν φραγκικὸ κίνδυνο, χωρὶς νὰ ἀποδέχεται
τὴν ὀθωμανικὴ ἐξουσία, ἀλλὰ καὶ χωρὶς νὰ
μπορεῖ νὰ τὴν ἀποτινάξει «ἄχρι καιροῦ»,
προτιμοῦσε, κατὰ τὸν λόγο τοῦ Πατροκοσμᾶ,
τὸν Τοῦρκο, ποὺ δὲν ἀπειλοῦσε τὴν ἱστορικὴ
ταυτότητά του, ἀλλὰ ἐπέτρεπε τὴν ἱστορικὴ
συνέχειά του. Πρέπει δὲ νὰ λεχθεῖ, ὅτι κακῶς
χαρακτηρίζονται Ἀνθενωτικοὶ οἱ ἀντιδρῶντες
στὴν συλλογικὴ-καθολικὴ ἐκφράγκευσή μας.
Διότι καὶ αὐτοὶ ἦσαν ἑνωτικοί, ἀφοῦ τὴν
ἕνωση ζητοῦσαν, μὲ τρόπο εἰλικρινῆ καὶ
δυναμικό, ἀλλὰ ἕνωση αὐθεντική, πάνω
στὴν βάση τῆς ὀρθῆς πίστεως καὶ ὀρθοδο-
ξοπατερικῆς παραδόσεως. Τὸ ἀμετανόητο
καὶ ἡ ὑπουλότητα τῆς Δύσεως ἐσκλήρυνε
τὴν στάση τους. Μὲ αὐτὴ τὴν ἔννοια οἱ
θεωρούμενοι ὡς ἀντιδυτικοὶ ἅγιοί μας Μ.
Φώτιος, Γρηγόριος Παλαμᾶς καὶ Μᾶρκος ὁ
Εὐγενικός, εἶναι οἱ μεγαλύτεροι εὐεργέτες τῆς
Εὐρώπης, ὅπως μᾶς ἐδόθη ἡ εὐκαιρία ἀλλοῦ
νὰ ἀναπτύξουμε. Γι’ αὐτὸ καὶ κάθε ἑνωτικὴ
προσπάθεια ἔξω ἀπὸ τὶς προϋποθέσεις
τῶν τριῶν αὐτῶν Ἁγίων Πατέρων καὶ ἡ κα-
τάφαση καὶ ἀποδοχὴ τῆς Δύσεως, ὡς ἔχει,
δὲν θὰ εἶναι παρὰ θλιβερὴ καὶ ὀλεθρία ἐπα-
νάληψη τῆς Ψευδοσυνόδου τῆς Φλωρεντίας.
Ἐξ ἄλλου, ἀπορρίπτοντας οἱ Ἀνθενωτι-
κοὶ τὴν δυτικὴ «φιλία» καὶ «συμμαχία», δὲν
μποροῦν νὰ χαρακτηρισθοῦν ἄνευ ἑτέρου
«τουρκόφιλοι». Ἡ δουλικότητα τῶν διανο-
ουμένων ἔναντι τῆς «Φραγκιᾶς» ἦταν γι’
αὐτοὺς οὐσιαστικὴ ἀπειλή. Ἡ φιλενωτικὴ
πολιτικὴ αὐτοκρατόρων, ὅπως ὁ Μιχαὴλ
Η΄ Παλαιολόγος (13ος αἰ.) ἢ ὁ Ἰωάννης Ε΄
Παλαιολόγος (ἐφράγκευσε τὸ 1369), συνι-
στοῦσαν προκλήσεις ἀνυπέρβλητες, ἀλλὰ
καὶ ἀποκαλυπτικές. Τοὺς φόβους αὐτοὺς
ἐνίσχυσε ἀκόμη περισσότερο ἡ πολιτικὴ καὶ
τῶν λοιπῶν Παλαιολόγων. Ἡ κατάκτηση
«βυζαντινῶν» ἐδαφῶν ἀπὸ τοὺς Ὀθω-
μανοὺς δὲν ἐθεωρεῖτο ἀπώλεια γιὰ τὴν
αὐτοκρατορία, ἐφ’ ὅσον στὰ ἐδάφη αὐτὰ
συνεχιζόταν ἡ ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας, ἡ
ὁποία πνευματικὰ διέσωζε καὶ τὴν συνέχεια
τῆς Ρωμανίας. Ἡ Φραγκοκρατία ὅμως ἀπέ-
δειξε ὅτι δὲν συνέβαινε τὸ ἴδιο καὶ
στὶς φραγκοκρατούμενες περιοχές,
ποὺ μὲ τὸν διωγμὸ τῆς ὀρθοδόξου
Ἐκκλησίας, ἂν δὲν τὴν διέκοπταν,
τοὐλάχιστον καθιστοῦσαν τὴν συ-
νέχεια αὐτὴ ἰδιαίτερα δύσκολη. Εἶναι
κοινή, ἄλλωστε, ἡ γνώμη τῶν βυ-
ζαντινολόγων, ὅτι στὴν κατάσταση
ποὺ βρισκόταν στὰ μέσα τοῦ 15ου
αἰώνα ἡ αὐτοκρατορία, καὶ ἂν δὲν
ἔπεφτε στοὺς Ὀθωμανούς, θὰ κα-
ταντοῦσε ἕνα ἁπλὸ προτεκτοράτο
τῶν δυτικῶν Κρατῶν ἢ τοῦ Πάπα.
ἰδεολογικὴ αὐτὴ ἀντίθεση ( Ἑνω-
Η τικῶν-Ἀνθενωτικῶν), προσ-
διοριζόμενη —ὅπως εἴπαμε— ἀπὸ
τὴν στάση ἔναντι τῆς Φραγκικῆς
Εὐρώπης, ἐνσαρκώθηκε σὲ ἡγετικὲς
μορφές, σὲ σχήματα δυαδικά, που
διαμόρφωναν καὶ τὴν εὐρύτερη λαϊκὴ
ἰδεολογία στὴν ἐποχή τους. Κων-
στάση ἀπέναντι στὴν ὀρθόδοξη πα- «Τὸ φιλοδυτικὸ
ράδοση καὶ τὶς δυτικὲς προκλήσεις. ρεῦμα ἀποτε-
Ἡ ἀντίθεση, βέβαια, Βενιζελικῶν- λοῦσαν κυρίως
Βασιλικῶν τὸ 1916 ἦταν ἡ συνέπεια διανοούμενοι
τῆς ἀποδοχῆς τῶν ἐνδοδυτικῶν καὶ πολιτι-
διαιρέσεων καὶ τῆς ἑλληνοποίησής κοί, οὐνίτες ἢ
τους, ἐνῶ τὸ 1944 τὸ Ἔθνος φαι- οὐνιτίζοντες.
νομενικὰ διαιρέθηκε —καὶ πάλι— σὲ Οἱ πρῶτοι,
φιλοδυτικοὺς καὶ ἀνατολικούς, διότι διότι ταυτί-
τὸ μαρξιστικὸ σύστημα εἶναι καὶ ζονταν στὶς
αὐτὸ γέννημα τῆς δυτικοευρωπαϊκῆς θεωρητικές τους
διαλεκτικῆς, ποὺ μεταφυτεύθηκε ἀναζητήσεις μὲ
στὴν ὀρθόδοξη Ἀνατολή, ὅπως καὶ τοὺς Δυτικοὺς
ὁ ἀστισμός. Ἁπλούστατα ἡ Ἀνατο- σχολαστικούς,
λικὴ Παράταξη, ποὺ παλαιότερα
ταυτιζόταν μὲ τὴν ὀρθόδοξη Ρωσία,
ἐνῶ οἱ δεύτεροι
καὶ γιὰ λόγους
συνέχισε καὶ μετὰ τὸ 1917 νὰ μένει σκοπιμότητας
φιλορωσικὴ (φιλοσοβιετική), ταυτιζό- (προσδοκία
μενη μόνο σὲ ἕνα μικρὸ ποσοστό της στρατιωτικῆς
μὲ τὴν μαρξιστικὴ ἰδεολογία. Ἡ ἴδια βοήθειας στὴν
ἀντίθεση Ἑνωτικῶν-Ἀνθενωτικῶν συ- ἀντιμετώπιση

Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

σταντῖνος Παλαιολόγος καὶ Λουκᾶς νεχίζεται καὶ στὴν διάσταση σήμερα τοῦ ὀθωμανι-
Νοταρᾶς, ἅγιος Μᾶρκος ὁ Εὐγενικὸς εὐρωπαϊστῶν-ἀντιευρωπαϊστῶν, κοῦ κινδύνου).
καὶ Καρδινάλιος Βησσαρίων, Γεννάδι- ὅταν βέβαια, τὸ ὑπόβαθρο μένει Οἱ Ἀνθενω-
ος Σχολάριος καὶ Γεώργιος Πλήθων- πνευματικό, ὅπως τὸν 15ον αἰώνα, τικοί, δηλαδή
Γεμιστός. Οἱ στάσεις τῶν προσώπων ὁπότε μπορεῖ νὰ γίνεται λόγος γιὰ ὁ Κλῆρος, οἱ
αὐτῶν σφράγισαν τὴν κατοπινὴ διάσταση παραδοσιακῶν (ὀρθοδό- Μοναχοὶ καὶ
πορεία τοῦ Ἔθνους, συνεχιζόμενες μὲ ξων) καὶ ἀντιπαραδοσιακῶν, ποὺ τὸ εὐρὺ Λαϊκὸ
διάφορα ὀνόματα, μὲ τὸ ἴδιο ὅμως ἔχει εἰσέλθει ἤδη καὶ στὸν πολιτικὸ σῶμα, διατη-
περιεχόμενο. Ἔτσι, ἐμφανίσθηκαν ἡ χῶρο, ὡς ἀντίθεση παραδοσιακῶν- ροῦσαν μόνιμη,
Ἀνατολικὴ καὶ Δυτικὴ Παράταξη ἤδη ἐκσυγχρονιστῶν (ὅλων τῶν κομμά- μετὰ τὸ 1204,
στὴν δουλεία, ποὺ φθάνουν μέχρι των). Σημασία ἔχει ὅτι σὲ ὅλα αὐτὰ δυσπιστία
τὴν ἐποχή μας. Τί ἄλλο ἐκπροσω- τὰ ἀντιθετικὰ σχήματα ἡ «Δύση» ἔναντι τῆς
ποῦσαν ὁ Θεόκλητος Φαρμακίδης καὶ ἡ στάση ἀπέναντί της βρίσκεται Δύσεως. ...Ὁ
καὶ ὁ Κωνσταντῖνος Οἰκονόμος στὴν βάση τῶν πραγμάτων. ἀντιδυτικισμὸς
τὸν 19ο αἰώνα; Στὸ ἴδιο ἰδεολογικὸ κριβῶς στὸ σημεῖο αὐτὸ φαί- τῆς Ἀνατολῆς
δίπολο ἐντάσσεται καὶ ὁ Διχασμὸς
τοῦ 1916 (Βενιζελικοὶ-Βασιλικοί), ἡ
Α νεται ἡ ἐπικαιρότητα τῆς 29ης
Μαΐου γιὰ τὴν σημερινὴ πραγματι-
συνιστοῦσε
περισσότερο
ἐμφυλιακὴ σύγκρουση ἀπὸ τὸ 1944 κότητα καὶ τὶς σύγχρονες σχέσεις. αὐτοάμυνα καὶ
(ἀστοὶ-κομμουνιστές), μὲ κάποιες Διότι οἱ συμπεριφορὲς τῶν προσώ- αὐτοπροστασία.
|

φυσικὰ μικρὲς ἀποχρώσεις ἢ διαφο- πων ἀποκαλύπτουν καὶ τὸν τρόπο, Εἶχε ἐρείσματα
ροποιήσεις. Οἱ διαμορφούμενες ὅμως κατὰ τὸν ὁποῖο λειτουργεῖ κάθε πνευματικὰ
61

στὸ Ἔθνος παρατάξεις λειτουργοῦν φορὰ ὁ ἐθνικὸς διχασμός, ἀλλὰ καὶ κοινωνικο-
μόνιμα μὲ τὶς ἴδιες προϋποθέσεις, τὴν καὶ τὶς συνέπειές του γιὰ τὸ Γένος- πολιτικά».
 Ἔθνος. Εἶναι γεγονός, ὅτι παρὰ τὴν ἀντίθεση
ὁ διχασμὸς μπορεῖ νὰ ἀποβεῖ εὐεργετικὸς
πρὸς τὸ  Ἔθνος, ὅταν οἱ ἀντιτιθέμενοι ταυ-
τίζονται μὲ αὐτὸ καὶ ἐργάζονται γι’ αὐτό, μὴ
ταυτιζόμενοι μὲ τὰ ξένα συμφέροντα. Τὶς
δύο παρατάξεις συνδέει τότε ἡ κοινὴ ἀγάπη
πρὸς τὸ Ἔθνος, ἡ δὲ ἐπιλογὴ διαφορετικῶν
ὁδῶν πορείας καὶ στρατηγικῆς ἀποβλέπει
μόνο στὴν σωτηρία τοῦ Γένους-Ἔθνους (Salus
Patriae). Κλασικὰ παραδείγματα οἱ δυάδες
Κωνσταντίνου Παλαιολόγου ― Λουκᾶ Νοτα-
ρᾶ καὶ Γενναδίου ― Πλήθωνος. Λυδία λίθος
δὲ στὴν διακρίβωση αὐτὴ εἶναι ἡ συνεργασία
τους στὴν ἀπόκρουση τῶν ἐναντίων. Ἀλλ’
ἂς ἐξετάσουμε χωριστὰ τὶς συμπεριφορὲς
αὐτῶν τῶν προσώπων.
Ὁ αὐτοκράτορας τῆς ὀδύνης Κων-
σταντῖνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος (1404-1453) ἀνα-
δείχθηκε νέος Λεωνίδας τοῦ  Ἔθνους. Τὸ δικό
του «Μολὼν λαβὲ» ἐκφράστηκε μὲ τὰ λόγια:
«Τὸ τὴν πόλιν σοι δοῦναι οὐκ ἐμόν ἐστιν…
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
Κοινῇ γὰρ γνώμῃ πάντες αὐτοπροαιρέτως
ἀποθανοῦμεν καὶ οὐ φεισόμεθα τῆς ζωῆς
ἡμῶν». Κανείς, λοιπόν, δὲν μπορεῖ νὰ ἀμφι-
σβητήσει τὸν πατριωτισμό του, μολονότι
ἔλαβε μέρος στὴν οὐνιτικὴ λειτουργία τῆς
12ης Δεκεμβρίου 1452, στὴν ὁποία ἀναγνώ-
σθηκε τὸ οὐνιτικὸ διάταγμα τῆς Φλωρεντίας.
Ὁ λαὸς πάγωσε! Ὁ ἴδιος ὁ αὐτοκράτορας τὸ
ἄκουσε μουδιασμένος. Καὶ ὅλα αὐτὰ ἀκριβῶς
ἕξι μῆνες πρὶν τὴν ἅλωση…
Ἀντίθετα, ὁ Μέγας Δοὺξ Λουκᾶς Νο-
ταρᾶς ἀπὸ τὴν ἀνεύθυνη καὶ παραταξιακὴ
ἱστοριογραφία χαρακτηρίζεται φιλότουρκος.
Εἶναι, βέβαια, γεγονός, ὅτι στὴν ἕνωση μὲ
τὸ φραγκολατινικὸ στοιχεῖο, στὴν ὁποία
φάνηκε συγκαταβατικὸς καὶ ὑποχωρητικὸς
γιὰ πολιτικὲς σκοπιμότητες ὁ Κωνσταντῖνος,
ὁ Νοταρᾶς ἔβλεπε τὴν ἐξαφάνιση τοῦ Γέ-
νους. Γι’ αὐτὸν ὁ ὀθωμανικὸς καὶ ἰσλαμικὸς
|
κίνδυνος δὲν ἔπαυε μὲν νὰ εἶναι κίνδυνος,
62
ἀλλὰ ὄχι τόσο δυνατός, ὥστε νὰ ἐπηρεάσει
τὸ Γένος ἀποφασιστικά. Ἐπειδὴ ὅμως ἐξ
ἴσου ἀγαποῦσε καὶ αὐτὸς τὸ Γένος-Ἔθνος,
ἀναδείχθηκε, παρὰ τὴν ἰδεολογικὴ ἀντίθεσή
του, μεγάλος πατριώτης. Ὁ Λουκᾶς Νοταρᾶς
ὑπῆρξε μιὰ ὑπέροχη στὴν τραγικότητά της
Μορφή. Ρεαλιστικότερος μάλιστα τοῦ αὐτο-
κράτορα, δὲν ἔτρεφε ψευδαισθήσεις, ὅπως
οἱ ρομαντικοὶ φιλενωτικοί. Γνώριζε καλὰ τὴν
μετακαρλομάγνεια Εὐρώπη καὶ τοὺς ἀντι-
ρωμαίικους καὶ ἀνθελληνικοὺς στόχους της.
Πάλαιψε ὅμως καὶ αὐτὸς ἡρωϊκὰ γιὰ τὴν
ἀπόκρουση τοῦ ὀθωμανικοῦ κινδύνου, ἀπορ-
ρίπτοντας στὴν πράξη κάθε κατηγορία γιὰ
ἐθελοδουλία. Ἀλλὰ καὶ ἄλλοι «Ἀνθενωτικοί»,
ὅπως ὁ μοναχικὸς κόσμος, βοηθοῦσε τοὺς
ἀμυνομένους καὶ αὐτὲς ἀκόμη οἱ μοναχές. Ὁ
ἀνθενωτικὸς Νοταρᾶς, μάλιστα, δὲν δίστασε
νὰ συμπράξει μὲ τὸν τραγικὸ αὐτοκράτορα,
ὑπογράφοντας (τὸ 1451) ἔκκληση πρὸς τὸν
Πάπα γιὰ τὴν σύγκληση νέας συνόδου («συ-
νάξεως») μὲ στόχο τὴν ἐξασφάλιση βοήθειας.
Ἡ Ρώμη ὅμως δὲν πείσθηκε!
Κατὰ τὸν ἀληθινὸ ἐπιστήμονα Στῆβεν
Ράνσιμαν («Ἡ ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπό-
λεως», σ. 151) ὁ Νοταρᾶς πολέμησε ἡρωϊκά.
«Μὲ τὶς ἐφεδρεῖες του στάλθηκε νὰ βοηθήσει
στὴν ἄμυνα, ποὺ ἦταν καλὰ ὀργανωμένη
στὶς ἀκτές». Ἐξ ἄλλου, δύο γιοὶ τοῦ Νοταρᾶ
«ἔπεσαν μαχόμενοι στὶς ἐπάλξεις μαζὶ μὲ
τὸν αὐτοκράτορα». Ἡ πραγματικότητα ὅμως
ἐπεφύλασσε στὸν δυστυχῆ πατέρα ἀκόμη
μεγαλύτερη τραγωδία. Πάλι κατὰ τὸν Ράν-
σιμαν, ἀντικειμενικὸ ἐκτιμητὴ τῶν πηγῶν: «Ἡ
καλοσύνη, ποὺ εἶχε δείξει ὁ Μεχμὲτ στοὺς
ὑπουργοὺς τοῦ αὐτοκράτορα, δὲν κράτησε
πολύ. Εἶχε πεῖ ὅτι θὰ ἔκανε τὸν Λουκᾶ Νο-
ταρᾶ κυβερνήτη τῆς Κωνσταντινουπόλεως.
Ἄν ποτε αὐτὸ ὑπῆρξε ἡ πραγματική του
πρόθεση, σὲ λίγο ἄλλαξε γνώμη. Ἡ γενναι-
οφροσύνη του κολωβονόταν πάντοτε ἀπὸ
τὴν ὑποψία καὶ διάφοροι σύμβουλοι τοῦ
συνέστησαν νὰ μὴν ἔχει ἐμπιστοσύνη στὸν
Μέγα Δούκα. Ἔβαλε τὴν ἀφοσίωσή του (τοῦ
Νοταρᾶ) σὲ δοκιμασία. Πέντε μέρες μετὰ τὴν
πτώση τῆς Πόλης ἔκανε ἕνα συμπόσιο. Κατὰ
τὴν διάρκεια τοῦ συμποσίου καὶ ἐνῶ εἶχε βα-

ρύνει ἀπὸ τὸ κρασί,
κάποιος τοῦ ψιθύρι-
σε, ὅτι ὁ δεκατετρά-
χρονος γιὸς τοῦ Νο-
ταρᾶ ἦταν ἐξαιρετικὰ
ὡραῖος. Ὁ Σουλτάνος
ἔστειλε ἀμέσως ἕναν
εὐνοῦχο στὸ σπίτι
τοῦ μεγάλου Δούκα,
ἀπαιτώντας νὰ τοῦ
στείλει τὸν γιό του. Ὁ
Νοταρᾶς (…) ἀρνήθηκε
νὰ θυσιάσει τὸ παιδί
του σὲ τέτοια τύχη.
Ἀμέσως κατέφθασε ἡ
ἀστυνομία καὶ ἔφερε τὸν Νοταρᾶ μὲ
τὸ γιό του καὶ τὸ νεαρὸ γαμπρό του,
γιὸ τοῦ μεγάλου δομέστιχου Ἀνδρο-
νίκου Καντακουζηνοῦ, μπροστὰ
στὸν σουλτάνο. Ὅταν καὶ πάλι ὁ
Νοταρᾶς ἀρνήθηκε νὰ συμμορφωθεῖ
πρὸς τὴν ἐπιθυμία τοῦ σουλτάνου,
ὁ τελευταῖος ἔδωσε διαταγὴ ν’
ἀποκεφαλισθοῦν καὶ οἱ τρεῖς ἐπὶ
τόπου. Ὁ Νοταρᾶς ζήτησε μόνο ν’
ἀποκεφαλισθοῦν οἱ νέοι πρὶν ἀπ’
αὐτόν, μήπως ἡ θέα τοῦ θανάτου
του τοὺς ἔκανε νὰ δειλιάσουν. Ὅταν
σφάχθηκαν καὶ οἱ δύο, γύμνωσε τὸ
λαιμό του στὸ σπαθὶ τοῦ δημίου»!
Οἱ παραταξιακοὶ ἱστοριογράφοι,
γράφοντας λιβελογράφημα καὶ ὄχι
ἱστορία, γιὰ νὰ δικαιώσουν τὴν
στάση τους, στηρίζονται στὰ περὶ
Νοταρᾶ <ποὺ ἀναφέρονται> στὴν
διήγηση τοῦ μεγάλου ἀντιπάλου
του, ἐχθροῦ του στὴν οὐσία, τοῦ
μεγάλου δούκα Γεωργίου (Σ)Φραντζῆ.
Ὁ λιβελογραφικὸς χαρακτήρας τῆς
«ἱστορίας» τους βεβαιώνεται ἀπὸ
τὴν παραθεώρηση καὶ ἀποσιώπη-
ση ὅλων τῶν ἄλλων πηγῶν, ποὺ
ἀξιοποιεῖ στὸ ἔπακρο ὁ αὐθεντικὸς
ἱστορικὸς Στῆβεν Ράνσιμαν στὸ ἔργο
του «Ἡ ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπό- «Οἱ ἁλώσεις τοῦ
λεως», τὸ ὁποῖο δι’ εὐνοήτους λόγους 1204 καὶ τοῦ 1453
ἐλάχιστα ἢ καθόλου λαμβάνουν ἀπειλοῦσαν γεω-
ὑπόψη οἱ δικοί μας λιβελογράφοι. Τὴν γραφικὰ σύνορα καὶ
ἱστορικὴ ὅμως ἀπαξία τοῦ ἔργου τοῦ προκάλεσαν δουλεῖες
Φραντζῆ κατέδειξε μὲ τρόπο καθαρὰ σωμάτων. Ἡ ψυχὴ
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
ἐπιστημονικὸ ὁ ἀείμνηστος διδάσκα- καὶ τὸ φρόνημά μας
λός μου Νικόλαος Τωμαδάκης στὸ ἔμειναν ἀδούλωτα
κλασικὸ ἔργο του «Περὶ ἁλώσεως καὶ γι’ αὐτὸ ἐπιβιώ-
τῆς Κωνσταντινουπόλεως» (Ἀθῆναι, σαμε, κατορθώνο-
1953, β΄ ἔκδ. 1980). ντας νὰ φθάσουμε
Ἐξ ἄλλου, κατὰ τὸν Ράνσιμαν, στὸ 1821. Σήμερα τὰ
«Ἡ ἀποδιδόμενη σ’ αὐτὸν (=τὸν σύνορά μας βρίσκο-
Λ.Ν.) ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς του φράση: νται στὴν ψυχή μας.
καλύτερο τὸ σαρίκι τοῦ Σουλτάνου Αὐτὴ ἀπειλεῖται μὲ
ἀπὸ τὴν καλύπτρα τὴν παπική, δὲν νέα (τρίτη) ἅλωση.
εἶναι σήμερα τόσο σκανδαλώδης, Ἡ Ὑπερδύναμη τῆς
ὅσο φαίνεται ἐκ πρώτης ὄψεως». Νέας Ἐποχῆς...,
Ὅπως ὅμως εἶπε ὁ ἀρχαῖος ρή- ἔχει ἀποβεῖ «καθολι-
τοράς μας Ἰσοκράτης, «κοινὴ ἡ τύχη κή μας μητρόπολη»
καὶ τὸ μέλλον ἀόρατον»! Ἡ τύχη τῶν καὶ μόνιμο σημεῖο
λοιπῶν μελῶν τῆς οἰκογένειας τοῦ ἀναφορᾶς, καθο-
Νοταρᾶ ταυτίσθηκε μὲ τὴν τύχη τῶν ρίζοντας καὶ προσδι-
μελῶν τῆς οἰκογένειας τοῦ Φραντζῆ. ορίζοντας σύνολο
Ἡ σύζυγος καὶ ἡ θυγατέρα τοῦ Νο- τὸν ἐθνικό μας
|
ταρᾶ αἰχμαλωτίσθηκαν καὶ «ἀποτέ- βίο, καὶ αὐτὸ τὸ φρό-
λεσαν μέρος τῆς μεγάλης φάλαγγας νημά μας, μὲ
63
τῶν αἰχμαλώτων, ποὺ συνόδεψαν τὴν ἐξωπροσδιο-
τὴν Αὐλὴ κατὰ τὴν ἐπιστροφή της ριζόμενη παιδεία».
 στὴν Ἀνδριανούπολη. Ἡ σύζυγος τοῦ Νοταρᾶ
πέθανε στὸ δρόμο στὸ χωριὸ Μεσσήνη.
Ἦταν ἀπὸ αὐτοκρατορικὴ καταγωγὴ καὶ ἡ
μεγαλύτερη κυρία στὸ Βυζάντιο μετὰ τὸν
θάνατο τῆς αὐτοκράτειρας-μητέρας καὶ
ἀπολάμβανε βαθύτατο σεβασμό, ἀκόμα καὶ
ἀπὸ τοὺς ἀντιπάλους τοῦ Νοταρᾶ, γιὰ τὴν
ἀξιοπρέπεια καὶ τὴ φιλανθρωπία της». Καὶ
συνεχίζει ὁ Ράνσιμαν: «Ὁ Φραντζῆς, ποὺ
τὸ μῖσος <του> ἐναντίον τοῦ Νοταρᾶ δὲν
ἔσβησε οὔτε καὶ μὲ τὶς ἀμοιβαῖες συμφορές
τους, ἀντιμετώπισε καὶ ὁ ἴδιος παρόμοια
τραγωδία.  Ἔγινε ἐπὶ δεκαοκτὼ μῆνες σκλά-
βος στὸ σπίτι τοῦ ἀρχηγοῦ τοῦ ἱππικοῦ τοῦ
σουλτάνου, πρὶν κατορθώσει νὰ ἐξαγοράσει
τὴν ἐλευθερία του καὶ τῆς συζύγου του, ἀλλὰ
τὰ δύο του παιδιά, ποὺ τὰ εἶχε βαπτίσει ὁ
αὐτοκράτορας Κωνσταντῖνος, κλείσθηκαν
στὸ χαρέμι τοῦ σουλτάνου! Ἡ κόρη του Θά-
μαρ πέθανε ἐκεῖ σὲ παιδικὴ ἡλικία· τὸ ἀγόρι
σφάχθηκε ἀπὸ τὸν σουλτάνο, γιατὶ ἀρνήθηκε
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
νὰ ὑποκύψει στὶς ἀκόλαστες ἐπιθυμίες του»
(Ράνσιμαν, σ. 203).
οιὸς μπορεῖ νὰ μιλήσει, λοιπόν, γιὰ
Π «προδοσία» καὶ ἔλλειψη πατριωτισμοῦ
στὴν περίπτωση τοῦ Νοταρᾶ; Μολονότι
ἀπέκρουσε τὸν φιλοπαπισμὸ τοῦ αὐτοκρά-
τορα καὶ τὸν οὐνιτισμό του, δὲν ὑστέρησε
σὲ φιλοπατρία καὶ αὐτοθυσία. Οἱ ἰδεολο-
γικὲς ἀντιθέσεις ὑποχώρησαν μπροστὰ
στὸν κίνδυνο τῆς Πατρίδας καὶ τὴν ἀνάγκη
ὑπερασπίσεώς της. Ἀνάλογα ὅμως ἰσχύουν
καὶ στὴν περίπτωση τῆς ἄλλης δυάδας, τοῦ
Πατριάρχου Γενναδίου καὶ τοῦ Γεωργίου
Πλήθωνος-Γεμιστοῦ.
Ὁ Γεννάδιος ἐπιτέθηκε μὲ σφοδρότητα
στὴν θρησκευτικὴ ἐπιλογὴ τοῦ Πλήθωνος,
ποὺ θέλησε νὰ ἀναστήσει τὴν ἀρχαία
ἑλληνικὴ θρησκεία, καίοντας συμβολικὰ μὲ
ἀποτροπιασμὸ χειρόγραφο τῶν Νόμων
|
τοῦ Γεμιστοῦ. Διέσωσε ὅμως ὅλο τὸ τμῆμα,
64
ποὺ δὲν εἶχε σχέση μὲ τὴν θρησκεία. Πόσο
μᾶλλον, ποὺ ὁ Πλήθων, μιμούμενος τὸν
Πλάτωνα, ἐπέβαλλε μὲ τὸ βιβλίο αὐτὸ ποινὴ
θανάτου σ’ αὐτόν, ποὺ δὲν θὰ δεχόταν τὴν
θρησκεία του! Μὲ βάση αὐτὲς τὶς προϋπο-
θέσεις κατανοοῦνται οἱ κλασικὲς φράσεις
τῶν δύο ἀντιπάλων. Γεννάδιος: «Οὐκ ἂν
φαίην  Ἕλλην εἶναι, ὅτι χριστιανὸς εἰμί».
Πλήθων: «Ἕληνές ἐσμεν τὸ γένος, ὡς ἥ τε
φωνὴ καὶ ἡ πάτριος παιδεία μαρτυρεῖ». Ὁ
πρῶτος ὅμως δήλωνε, ὅτι δὲν εἶναι εἰδω-
λολάτρης, ἐνῶ ὁ δεύτερος μαρτυροῦσε τὴν
καταγωγή του. Τὴν καταγωγὴ ὅμως αὐτὴ
δὲν τὴν ἠρνεῖτο καὶ ὁ ἑλληνικότατος στὴν
παιδεία του Γεννάδιος, ἀπὸ ἀγάπη δὲ στὸν
ἴδιο Ἑλληνισμὸ ἐπέδειξαν καὶ οἱ δύο τὴν ἴδια
στάση ἔναντι τοῦ Γένους-Ἔθνους στὴν Σύ-
νοδο Φερράρας-Φλωρεντίας (1438/39). Στὸν
διάλογο μὲ τὸν Λατινισμὸ συμπεριελήφθη
καὶ ὁ Πλήθων ὡς ἱκανότατος φιλόλογος καὶ
παλαιογράφος. Καὶ αὐτὸς ἀνταποκρίθηκε
μὲ προθυμία, διότι πίστευε ὅτι ὁ Παπισμὸς
ἀπειλοῦσε τὸν Ἑλληνισμό. Σ’ αὐτὸ ταυτιζόταν
ἀπόλυτα ὁ Πλήθων μὲ τὸν Γεννάδιο, ἀλλὰ
καὶ τὸν Μᾶρκο τὸν Εὐγενικό, μὲ τὸν ὁποῖο
ἔδωσε κοινὴ μάχη στὴν Σύνοδο, γιὰ νὰ
ἀποδειχθοῦν οἱ πανουργίες τῶν Λατίνων.
Γι’ αὐτὸ μεταξὺ ἐκείνων, ποὺ ἀπέσυραν τὴν
ὑπογραφή τους γιὰ τὴν ἕνωση, ἦταν καὶ ὁ
Πλήθων. Ἡ ἀποστροφὴ πρὸς τὸν Παπισμὸ
ἦταν στὰ πρόσωπα αὐτὰ κοινή, διότι ἐκεῖ
ἐντόπιζαν τὴν μεγαλύτερη ἀπειλὴ γιὰ τὸ
Γένος, ἔστω καὶ ἂν τὴν ἀντιμετώπιζαν δια-
φορετικά, ὁ Πλήθων μὲ στροφὴ στὴν ἑλληνικὴ
ἀρχαιότητα, ὁ Μᾶρκος δὲ καὶ ὁ Γεννάδιος μὲ
τὴν διάσωση τῆς ἑλληνικότητας μέσω τῆς
πατερικῆς Ὀρθοδοξίας.
Βέβαια θὰ μποροῦσε νὰ λεχθεῖ, ὅτι ἀγά-
πη πρὸς τὸ Ἔθνος φαινομενικὰ εἶχε καὶ ὁ
Καρδινάλιος Βησσαρίων. Ἡ προσχώρησή του
ὅμως στὸν Παπισμὸ καὶ ἡ ὑποστήριξη ἐκ
μέρους του τῆς Οὐνίας καὶ ἡ προπαγάνδισή
της στὸ Γένος, ἀπέδειξαν τὸ μεγάλο λάθος
τῆς ἐπιλογῆς του, ὅπως καὶ ὅλων τῶν λα-
τινοφρόνων. Ὁ Βησσαρίων εἶναι ἀρχέτυπος
μιᾶς ἄλλης διαστάσεως τῶν διχασμῶν μας.
Ἀναμφίβολα δὲν ἀγαποῦσε τὸ Γένος, ὅπως
ὁ Πλήθων, διότι οὐσιαστικὰ τὸ πα-
ρέδιδε στὶς δυνάμεις ἐκεῖνες, ποὺ
ἀπεργάζονταν τὴν ἱστορικὴ ἐξαφά-
νισή του. Ἀρκεῖ νὰ σκεφθεῖ κανεὶς
τὶς χιλιάδες τῶν ἀποδεχθέντων τὸν
Παπισμὸ ἢ τὴν Οὐνία στὴ Μεγάλη
Ἑλλάδα, στοὺς μετέπειτα αἰῶνες.
Μαζὶ μὲ τὴν Ὀρθοδοξία ἔχασαν
καὶ τὴν γλώσσα τους, καὶ ἀπὸ τὸν
Ἑλληνισμό τους μόνο ἡ ἀνάμνηση
τοὺς ἔμεινε καὶ ἡ νοσταλγία. Ἀπὸ τὴν
ἄλλη πλευρά, οὔτε ὁ ἅγιος Μᾶρκος,
οὔτε ὁ Πλήθων μποροῦν νὰ χαρα-
κτηρισθοῦν φιλότουρκοι, μολονότι
ὁ δεύτερος γιὰ λόγους τακτικῆς,
προέτεινε σὲ κάποια στιγμὴ τὴν
δημιουργία δυαδικῆς αὐτοκρατορί-
ας μεταξὺ Ἑλλήνων καὶ Ὀθωμανῶν,
γιὰ τὴν διάσωση τοῦ Γένους καὶ
τῆς αὐτοκρατορίας. Ἡ πρόταξη τοῦ
Ἕθνους στὰ παραπάνω πρόσωπα
ση διασώσεως τῆς γλώσσας, πού, «Στὸν διάλογο
ὅπως τὰ πράγματα ἀποδεικνύουν, μὲ τὸν Λατινισμὸ
δὲν ἀρκεῖ νὰ σώσει τὴν ἐθνικὴ ταυ- συμπεριελήφθη
τότητα. Οἱ Καππαδόκες λ.χ. στὴν καὶ ὁ Πλήθων...
Μικρασία ἔχασαν τὴν γλῶσσα Καὶ αὐτὸς
τους, ἄλλα μέσω τῆς Ὀρθοδοξίας ἀνταποκρίθηκε
διετήρησαν τὸν ἑλληνισμό τους. μὲ προθυμία,
Ἀντίθετα, οἱ Βαλαάδες στὴν Δυτικὴ διότι πίστευε
Μακεδονία διετήρησαν τὴν γλῶσσα, ὅτι ὁ Παπισμὸς
ἀλλὰ ἐτούρκευσαν, ὅταν ἔχασαν τὴν ἀπειλοῦσε τὸν
πίστη τους, τὴν Ὀρθοδοξία. Τὸ 1821 Ἑλληνισμό. Σ’
δικαιώθηκε ὁ Μᾶρκος ὁ Εὐγενικὸς καὶ αὐτὸ ταυτιζό-
ὄχι ὁ Βησσαρίων, ὅπως ἀπέδειξε ὁ ταν ἀπόλυτα ὁ
ἀείμνηστος Θεοδόσιος Σπεράντζας. Πλήθων μὲ τὸν
ἱ διχασμοὶ στὴν ἐποχὴ τῆς ἁλώ- Γεννάδιο, ἀλλὰ
Ο σεως, μένοντας στὰ ὅρια τῆς
ἰδεολογίας, δὲν ἀπέβαιναν βλαπτι-
καὶ τὸν Μᾶρκο
τὸν Εὐγενικό, μὲ
κοὶ γιὰ τὸ Ἔθνος-Γένος. Τὸ ἀντίθετο τὸν ὁποῖο ἔδωσε
ὅμως συνέβαινε, ὅταν συνετελεῖτο κοινὴ μάχη στὴν
προσχώρηση στὶς ἐπιβουλευόμενες Σύνοδο, γιὰ νὰ
τὸ Ἔθνος δυνάμεις, ποὺ προϋπέθε- ἀποδειχθοῦν

Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

ἦταν δεδομένη, ἔστω καὶ ἂν κάποιοι τε καὶ τὴν ἐσωτερικὴ ταύτιση μαζί οἱ πανουργίες
ἀστόχησαν στὶς ἐπιλογές τους. τους. Αὐτὸ θὰ ἰσχύει ἔκτοτε ὡς τῶν Λατίνων...
Ἡ ταύτιση ὅμως μὲ ἀλλότρι- ἀμετακίνητος κανόνας. Ἡ πρόταξη Ἡ ἀποστροφὴ
ες δυνάμεις καὶ μάλιστα ἐκεῖνες, τοῦ  Ἔθνους παράγει ἐθνοκεντρικό- πρὸς τὸν Πα-
ποὺ ἐπιβουλεύονται ἢ μποροῦν τητα καὶ προσήλωση σ’ αὐτὸ μέχρις πισμὸ ἦταν στὰ
νὰ βλάψουν καίρια τὸ Ἔθνος, εἶναι ἐσχάτων. Ὁ Μᾶρκος Ἐφέσου, ὁ Πα- πρόσωπα αὐτὰ
τὸ μεγάλο πρόβλημα. Σ’ αὐτὲς τὶς τριάρχης Γεννάδιος, ὁ Πλήθων ἦσαν κοινή, διότι
περιπτώσεις, ποὺ θὰ πληθυνθοῦν ἐθνοκεντρικοί. Ὁ Βησσαρίων, κατὰ ἐκεῖ ἐντόπιζαν
στοὺς τελευταίους αἰῶνες τῆς τὴν δική μας ἐκτίμηση, ὄχι. τὴν μεγαλύτερη
Ὀθωμανοκρατίας, ἡ συνεργασία μὲ Ὁ πατριάρχης Γεννάδιος, ὁ Πλή- ἀπειλὴ γιὰ τὸ Γέ-
τὶς ξένες δυνάμεις θὰ ὑπερβεῖ τὰ θων, ὁ ἅγιος Μᾶρκος, ὁ Λουκᾶς Νο- νος, ἔστω καὶ ἂν
ὅρια τῆς συμμαχίας, μεταβαλλό- ταρᾶς προέταξαν τὸ Ἔθνος, ὅπως τὴν ἀντιμετώπι-
μενη αὐτόχρημα σὲ ὑποταγή, ποὺ ἀκόμη καὶ ὁ μαρτυρικὸς αὐτοκράτο- ζαν διαφορετικά,
σήμαινε ταυτόχρονα ἀπώλεια γιὰ τὸ ράς μας Κωνσταντῖνος Παλαιολόγος. ὁ Πλήθων μὲ
Ἔθνος. Αὐτὸ δήλωναν οἱ εἰδικοὶ ὅροι, Ἡ ἀναζήτηση ἐξωτερικῆς βοήθειας στροφὴ στὴν
ποὺ πλάσθηκαν στὰ χρόνια τῆς δὲν σήμαινε γι’ αὐτοὺς ὑποταγὴ ἑλληνικὴ ἀρχαιό-
δουλείας: τουρκεύω ἢ τουρκίζω καὶ ἢ σχετικοποίηση τοῦ Ἔθνους στὴν τητα, ὁ Μᾶρκος
φραγκεύω ἢ φραγκίζω. Σημασία δὲ συνείδησή τους. Ἡ ἐθνοκεντρικότη- δὲ καὶ ὁ Γεν-
ἔχει, ὅτι οἱ ὅροι αὐτοὶ ὑπονοοῦσαν, τα, ἐξ ἄλλου, εἶναι τὸ ἀπαραίτητο νάδιος μὲ τὴν δι-
|

ὅτι ἡ ταύτιση μὲ τὶς ἐχθρικὲς δυ- θεμέλιο κάθε ἐξωτερικῆς πολιτικῆς. Ἡ άσωση τῆς ἑλλη-
νάμεις συνετελεῖτο μὲ τὴν ἀπώλεια συνείδηση τοῦ προτεκτοράτου, ποὺ νικότητας μέσω
65

τῆς Πίστεως-Ὀρθοδοξίας. Αὐτὸ δέ, καλλιεργήθηκε μετὰ τὴν ἵδρυση τοῦ τῆς πατερικῆς
συνέβαινε ἀκόμη καὶ στὴν περίπτω- Ἑλληνικοῦ Κράτους (1830), ὁδήγησε Ὀρθοδοξίας».
 ἐπανειλημμένως στὴν ὑπόταξη τοῦ ἐθνικοῦ
συμφέροντος στὸ συμφέρον τῆς ὁποιασδή-
ποτε «προστατευούσης Δυνάμεως» καὶ στὴν
ὑποταγὴ σὲ ξένα κέντρα λήψεως ἀποφά-
σεων. Καὶ αὐτὸ συχνὰ μὲ τὸ πρόσχημα τοῦ
διεθνισμοῦ, ποὺ σήμερα ἔγινε οἰκουμενισμὸς
καὶ παγκοσμιοποίηση. Ἀληθινὴ ὅμως οἰκου-
μενικὴ συνείδηση μπορεῖ νὰ ὑπάρξει μόνον
ἐκεῖ, ὅπου ἰσχύει ἡ ἀγάπη πρὸς τὸ Ἔθνος. Ὁ
ἄνθρωπος χωρὶς πατρίδα καὶ ἐθνικὴ συνείδη-
ση δὲν εἶναι παρὰ οἰκουμενικὸς τυχοδιώκτης
καὶ πλάνης στὴν ἔρημο τοῦ ἀτομισμοῦ του.
Ἡ ἐφαρμογή, συνεπῶς, ἐθνοκεντρικῆς
πολιτικῆς εἶναι σήμερα ἰδιαίτερα ἀναγκαία,
ὡς προϋπόθεση ἱστορικῆς ἐπιβιώσεως τόσο
στὴν Εὐρωπαϊκὴ  Ἕνωση, ὅσο καὶ στὴν πλανη-
τικὴ κοινωνία τῆς Νέας Ἐποχῆς καὶ τῆς Νέας
Τάξεως πραγμάτων. Οἱ ἁλώσεις τοῦ 1204 καὶ
τοῦ 1453 ἀπειλοῦσαν γεωγραφικὰ σύνορα
καὶ προκάλεσαν δουλεῖες σωμάτων. Ἡ ψυχὴ
καὶ τὸ φρόνημά μας ἔμειναν ἀδούλωτα καὶ
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
γι’ αὐτὸ ἐπιβιώσαμε, κατορθώνοντας νὰ
φθάσουμε στὸ 1821. Σήμερα τὰ σύνορά μας
βρίσκονται στὴν ψυχή μας. Αὐτὴ ἀπειλεῖται
μὲ νέα (τρίτη) ἅλωση. Ἡ Ὑπερδύναμη τῆς
Νέας Ἐποχῆς, μὲ ὅλες τὶς συνιστῶσες της,
ἔχει ἀποβεῖ «καθολική μας μητρόπολη» καὶ
μόνιμο σημεῖο ἀναφορᾶς, καθορίζοντας καὶ
προσδιορίζοντας σύνολο τὸν ἐθνικό μας βίο,
καὶ αὐτὸ τὸ φρόνημά μας, μὲ τὴν ἐξωπροσ-
διοριζόμενη παιδεία. Χρειάζεται συνεπῶς
παράλληλη καλλιέργεια τῆς ἐθνοκεντρικό-
τητας, ὄχι ὡς σωβινιστικὴ ἐχθρότητα, ἀλλ’
ὡς λυτρωτικὸ ἀντίβαρο στὸν οἰκουμενιστικὸ
ὁδοστρωτήρα (πολιτικὰ καὶ πνευματικά), ποὺ
ἰσοπεδώνει τὸ φρόνημα καὶ ἐκθεμελιώνει τὰ
σύνορα τῶν ψυχῶν καὶ συνειδήσεών μας.
Καὶ σήμερα ὑπάρχει ἡ μερίδα τῶν Λατι-
νοφρόνων-Ἑνωτικῶν καὶ τῶν Ἀνθενωτικῶν,
φίλων τῆς Ἑνώσεως καὶ ἀγαπώντων τοὺς
|
Λατίνους καὶ ὅλον τὸν κόσμον, ἀλλ’ ἐν Ἀλη-
66
θείᾳ. Ἡ διάσταση αὐτὴ συνεχίζεται καὶ στὸν
ἐκκλησιαστικὸ καὶ τὸν πολιτικό μας χῶρο.
Οἱ Λατινόφρονες καὶ τῶν δύο χώρων ἔχουν
φραγκεύσει, ὅπως ἔχει ἀναπτύξει σὲ εἰδικὸ
βιβλίο του ὁ ἀγαπητὸς συνάδελφος καὶ
συναδελφὸς π. Θεόδωρος Ζήσης. Οἱ θεο-
λογικὰ ἐκφραγκευμένοι διεξάγουν διάλογο
οὐνιτικό, δεχόμενοι τὸν Πάπα ὡς κανονικὸ
ἐπίσκοπο τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ καὶ
τὸν «μνημονεύουν», πολλοὶ δὲ ἀπὸ αὐτοὺς
ἔχουν προχωρήσει στὴν ἕνωση μὲ τὸν
Παπισμό, κοινωνώντας μὲ τοὺς Παπικούς,
ὅπως ὁμολόγησε ἤδη τὸ 1971 ὁ Πατριάρχης
Ἀθηναγόρας καὶ πειστικὰ ἔχει ὑποστηρίξει,
σὲ πρόσφατο βιβλίο του, ὁ συνάδελφος κ.
Ἀθανάσιος Σακαρέλλος. Οἱ πολιτικοὶ Λα-
τινόφρονες καὶ φραγκεύσαντες θεωροῦν
τὴν Ἑλλάδα προτεκτοράτο, ἄλλοτε κάποιας
Μεγάλης Δυνάμεως καὶ σήμερα τῆς κυρι-
άρχου Δυνάμεως τῆς Νέας Ἐποχῆς, ζῶντες
καὶ ἐνεργοῦντες πάντοτε μὲ τὴν συνείδηση
τοῦ «ὑπὸ προστασίαν» τελοῦντος, πρό-
θυμοι ἀνὰ πᾶσαν στιγμὴν νὰ ἐνδώσουν,
παραδίδοντες τὰ πάντα στὴν διάθεση τῶν
«Προστατῶν» μας, μὴ δυνάμενοι πλέον νὰ
«φυλάσσουν Θερμοπύλες».
Οἱ Ἀνθενωτικοὶ τῆς ἐποχῆς μας, ὅσοι
διατηροῦν τὴν αὐθεντικότητα τῶν Ἁγίων
μας, μένοντας ξένοι πρὸς κάθε ἔννοια φα-
νατισμοῦ καὶ μισαλλοδοξίας, ταυτίζονται μὲ
τὴν «μαγιὰ» τοῦ Μακρυγιάννη, σώζοντες τὴν
Ὀρθοδοξία καὶ τὸ Γένος-Ἔθνος στὴν συνεί-
δηση καὶ τὴν ζωή τους, ἀπρόθυμοι πάντοτε
νὰ θυσιάσουν στὰ εἴδωλα τῆς Νέας Ἐποχῆς
καὶ αἴροντες τὸν σταυρὸ τοῦ μαρτυρίου
καὶ τῆς παντοειδοῦς θυσίας. Τὸ μέλλον τῆς
Ὀρθοδοξίας καὶ τῆς Ἑλληνικότητας στὸν τό-
πο μας εἶναι ἀλληλένδετο μὲ τὴν στάση τῶν
«Ἀνθενωτικῶν» στὴν σημερινὴ φοβερότερη
καὶ ὑπουλότερη ἀπόπειρα τῆς Φραγκίας νὰ
ὑποτάξει, δηλαδὴ νὰ διαλύσει, τὴν Πίστη καὶ
τὸ Γένος μας. Ὅπως δὲ οἱ Ἀνθενωτικοὶ στὴν
διάρκεια τῆς ποικιλώνυμης δουλείας ἔσωσαν
τὸ Γένος, μὲ ὅλα τὰ συστατικά του, καὶ τὸ
ὁδήγησαν ἀκμαῖο στὸ 1821, ἔτσι καὶ σήμερα
οἱ πατερικὰ Ἀνθενωτικοὶ θὰ διαφυλάξουν τὸ
Γένος ἀπὸ τὰ ἐπερχόμενα δεινά.

Για να Δ ιασφαλιστει το Κυρος των Ι ερων Συνοδων
Πῶς συγκροτοῦνται καὶ ποιοὶ πρέπει
νὰ συμμετέχουν στὶς Συνόδους
Γραφει ο π. Ε υθυμιος Τρικαμηνας ,
Ὀρθόδοξος παράδοσις
Η
ἀπαιτοῦσε (καὶ ἀπαι-
τεῖ) νὰ μετέχουν στὴν
Σύνοδο καὶ δὴ στὴν
Οἰκουμενική, οἱ ἐπίσκο-
ποι ὡς διάδοχοι τῶν Ἀποστόλων καὶ
ἐκπρόσωποι τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ.
Ἐκπρόσωποι θεωροῦνται, ἐφ’ ὅσον
κατὰ τὴν παράδοσι ἐξελέγησαν
ψήφῳ κλήρου καὶ λαοῦ καὶ ἐφ’ ὅσον
ἐκφράζουν τὸ θέλημα τοῦ λαοῦ καὶ
τὸ φρόνημα τῆς Ἐκκλησίας. Ἀκόμη δὲ
ἐπειδὴ αὐτοὶ ποὺ ὁδηγοῦν τὸν λαὸ
ὑποτίθεται ὅτι εἶναι οἱ πλέον θεω-
μένοι καὶ ἅγιοι, οἱ ὁποῖοι βιώνουν τὰ
δόγματα καὶ τηροῦν πιστὰ τὶς παρα-
δόσεις, ἔχουν ἐκλεγῆ δὲ τῇ ἐπιστασίᾳ
καὶ συναινέσει τοῦ Ἁγίου Πνεύματος,
χωρὶς προεκλογικὰ μαγειρέματα,
χωρὶς νὰ γράφουν οἱ ἐφημερίδες πρὶν
ἀπὸ τὴν ἐκλογὴ τὰ ὀνόματα αὐτῶν
ποὺ θὰ ἐκλεγοῦν, χωρὶς δῶρα καὶ
δουλικὲς ὑποχωρήσεις κ.λπ.
Ἐπίσης συμμετέχουν ὡς σύνεδροι
στὶς Συνόδους οἱ ἡγούμενοι τῶν
μονῶν, δηλαδὴ οἱ ἀρχιμανδρίτες
(ἀρχηγοὶ τῆς μάνδρας-μονῆς), ὡς
οἱ πλέον κατάλληλοι νὰ ἐκφέρουν
γνώμη ἐπὶ παντὸς θέματος καὶ
προβλήματος ποὺ ἔχει ἡ Ἐκκλησία,
ἐξ αἰτίας τοῦ ὅτι στὴ μονὴ καὶ δὴ
στὴν ἔρημο εἶναι ὁ πλέον κατάλληλος
τόπος διὰ νὰ καθαρισθῆ κάποιος
ἀπὸ τὰ πάθη, ὥστε νὰ μπορῆ νὰ
Εκκλησιολογια
ιερομοναχος
διακρίνη τὸ σωστὸ καὶ πρέπον σὲ •  Ἀναδημοσίευση
κάθε περίστασι. Εἶναι ἀναγκαῖο ἀπὸ τὸ βιβλίο
ἐπίσης νὰ σημειωθῆ ὅτι τὸ πανεπι- Ἱερομονάχου
στήμιο τῆς Ὀρθοδοξίας, ἀνέκαθεν, Εὐθυμίου Τρι­
ἦταν ἕνα καὶ μοναδικό, τὸ μοναστήρι. καμηνᾶ «Ὅσιος
Δι’ αὐτὸ οἱ κανόνες ἀπαιτοῦν αὐτός, Θεόδωρος
ποὺ πρόκειται νὰ ἐκλεγῆ ἐπίσκοπος, ὁ Στουδίτης.
νὰ εἶναι μοναχός· καὶ ὄχι ἁπλῶς νὰ Βίος, σύντομη
πέρασε ἀπὸ τὸ μοναστήρι καὶ νὰ τοῦ διδασκαλία καὶ
διάβασαν μία ρασοευχή, ἀλλὰ νὰ σύγκρισις μὲ
ἔζησε χρόνια πολλὰ στὴ μονὴ ἀγω- τὴν σύγχρονη
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
νιζόμενος ἐναντίον τῶν παθῶν του. Ἐκκλησία», ἔκδ.
τὶς Συνόδους ἐπίσης, καὶ δὴ στὶς Ὀρθοδοξία,
Σ οἰκουμενικές, συμμετέχει ὡς πα- Λάρισα 2000,
ρατηρητὴς καὶ ὁ ὑπόλοιπος κλῆρος σελ. 28-31.
καὶ λαός, ἐπειδὴ οἱ πόρτες τῆς Συ-
νόδου ἦταν ἀνοικτὲς καὶ μποροῦσε
ἐλεύθερα ὁ λαὸς νὰ παρακολουθῆ
τὶς ἐργασίες τῆς Συνόδου. Σήμερα ἡ
ἁγία αὐτὴ παράδοσις τελείως ἔχει
ἀλλοιωθῆ. Ὁ μοναχικὸς κόσμος, ὁ
κλῆρος καὶ ὁ λαὸς ἔχουν ἀπομα-
κρυνθῆ τελείως ἀπὸ τὴ Σύνοδο. Οἱ
πόρτες τῆς Συνόδου εἶναι κλειστές,
ὅπως ἀκριβῶς οἱ πόρτες τῶν μα-
σονικῶν στοῶν. Ὅλα, καὶ εἰδικὰ οἱ
ἐκλογὲς τῶν ἐπισκόπων, προετοιμά-
ζονται καὶ προαποφασίζονται στὰ
παρασκήνια καὶ μὲ τελείως κοσμικὰ
καί, θὰ λέγαμε, δαιμονικὰ κριτήρια.
|
Ἀντὶ τῆς ἀρετῆς, ποὺ ἦτο τὸ κρι-
τήριο διὰ νὰ ἐκλεγῆ κάποιος ἐπίσκο-
67
πος, τώρα ἰσχύει τὸ μέσον, οἱ γνω-
ριμίες, τὸ χρῆμα, ὁ συμβιβασμός, οἱ
 •  «Ἡ Ἑβδόμη
Οἰκουμενικὴ
Σύνοδος συνῆλθε
στὴν Νίκαια τῆς
Βιθυνίας τὸ 787
καὶ ἀντιμετώπισε
τὸ πρόβλημα τῆς
Εἰκονομαχίας,
ὁριοθετώντας τὸ
θέμα τῆς ὀρθῆς
ἀντιμετωπίσεως
καὶ προσκυνή-
σεως τῶν ἁγίων
εἰκόνων. Ἡ εἰκόνα
στὴν Ὀρθόδοξη
Θεολογία εἶναι
“μίμημα πρωτο- σκοτεινὲς δυνάμεις κ.λπ. Εἶναι χαρα- ἐπιλεγμένοι μὲ αὐτὰ τὰ κριτήρια.
τύπου” (ἅγιος κτηριστικὸ ὅτι τοὺς ἐπισκόπους τοὺς Χαρακτηριστικώτατο παράδειγμα
Γρηγόριος ὁ ἐκλέγουν οἱ ἀρχιερεῖς ἀπὸ τὸ περι- ὁ ἀρχιεπίσκοπος Αὐστραλίας Στυ-
Θεολόγος». ( Ἱερὰ βάλλον τους, ἀπὸ τὰ γραφεῖα τους, λιανὸς (Χαρκιανάκης), ὁ ὁποῖος, ἐνῶ
ἀπὸ τοὺς γνωστούς τους καὶ εἶναι ἔχει πεῖ βλασφημίες γιὰ τὸν ἴδιο τὸν
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

Μονὴ Μεγάλου
Μετεώρου, Καθο- ἄνθρωποι χωρὶς προσωπικότητα Χριστὸ δημοσίως καὶ εἶναι φανερὰ
καὶ μὲ δουλικὴ ὑποταγή. Πῶς, λοιπόν, αἱρετικός, <ὡστόσο> εἶναι ἀρχηγὸς
λικό, Τοιχογραφία μποροῦν οἱ ἄνθρωποι αὐτοὶ νὰ συμ- ἀπὸ πλευρᾶς «ὀρθοδόξων» στοὺς
τοῦ ἀνατολικοῦ μετέχουν σὲ μίαν ὀρθόδοξο Σύνοδο διαλόγους μὲ τοὺς Παπικούς.
τοίχου τῆς λιτῆς, καὶ τί καλὸ μπορεῖ κανεὶς νὰ περιμένη Συμβαίνει δὲ συνήθως <αὐτοὶ οἱ
1552). [ Πηγή: Ἱ. ἀπὸ αὐτοὺς χάριν τῆς Ἐκκλησίας; «ὀρθόδοξοι» σύνεδροι> τὶς ἀποφά-
Μ. Μ. Μετεώ- ροκειμένου δὲ διὰ γενικωτέρας σεις ποὺ παίρνουν καὶ ὑπογράφουν
ρου, «Βυζαντινὴ
Ἁγιογραφία.
Π Συνόδους, ποὺ συζητοῦν μὲ
αἱρετικοὺς ἢ διὰ διορθοδόξους καὶ
μὲ τοὺς αἱρετικούς, ἐπειδὴ εἶναι προ-
δοτικές, νὰ τὶς κρύβουν συστηματικὰ
Εἰκόνες καὶ τοι- πανορθοδόξους Συνόδους καὶ συνέ- ἀπὸ τὸν λαό, ἐπειδὴ φοβοῦνται τὶς
χογραφίες», Ἅγια δρια, ἐδῶ τὰ πράγματα εἶναι ἐξίσου ἀντιδράσεις, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ τὶς
Μετέωρα 2007, σ. λυπηρὰ καὶ σκοτεινά. Ἐδῶ συμμετέ- μαθαίνη ὁ λαός, πάντα κατόπιν
62-63.] χουν καὶ γνωμοδοτοῦν κυρίως οἱ ἑορτῆς, ἢ ἀπὸ παπικὰ καὶ προτε-
•  Στὴ δημοσιευ- καθηγητὲς τῶν Θεολογικῶν Σχολῶν σταντικὰ ἔντυπα καὶ ἐφημερίδες ἢ
όμενη εἰκόνα, τῶν Πανεπιστημίων, οἱ ὁποῖοι ἔχουν ἀπὸ τοὺς ὀρθοδόξους τοὺς ἀκο-
πίσω ἀπὸ τὸν σπουδάσει στὴ Δύσι καὶ εἶναι ποτι- λουθοῦντας τὸ παλαιὸ ἡμερολόγιο.
αὐτοκράτορα καὶ σμένοι μὲ τὸ παπικὸ καὶ προτεστα- Ἀπὸ αὐτὴ τὴ βασικώτατη ἀλλοί-
μεταξὺ τῶν ἁγί- ντικὸ πνεῦμα καὶ τὸν ὀρθολογισμό. ωσι καὶ διαστροφὴ τῆς παραδόσεως
ων, παρευρίσκο- Κατ’ αὐτὸν τὸν τρόπο οἱ συζητή- μπορεῖ κανεὶς νὰ καταλάβη γιατὶ
|

νται ὁ λαὸς καὶ ὁ σεις καὶ οἱ ἀποφάσεις ἐναρμονί- τὰ πράγματα δὲν πᾶνε καλὰ στὴν
68

στρατός, δηλαδὴ ζονται πλήρως μὲ τὸ πνεῦμα τῆς Ἐκκλησία. Ὅταν ἡ κεφαλὴ εἶναι σά-
ὅλο τὸ πλήρωμα παναιρέσεως τοῦ Οἰκουμενισμοῦ πια, εἶναι φυσικὸ νὰ μὴν βαδίζη καλὰ
τῆς Ἐκκλησίας. καὶ οἱ μετέχοντες σύνεδροι εἶναι καὶ τὸ ὑπόλοιπο σῶμα...


Εκκλησιολογια

Ε να «Βατικανο » Π ροσπαθει να Γεννηθει στην Α νατολη

Ἀνατολικὸς νεοπαπισμὸς ἐν ὄψει;
Ἡ «Μεγάλη Σύνοδος»
Γραφει ο †Α ρχιμ . Ι ουστινος Π οποβιτς

Σημειωμα της Συνταξεως • Ἐξόχως ἐνδιαφέρον καὶ ἐπίκαιρο εἶναι σήμερα •  Ἀναδημοσί-
τὸ κείμενο τοῦ ὁσίου ἡμῶν Πατρὸς †Ἀρχιμ. Ἰουστίνου Πόποβιτς, τὸ ὁποῖο ευση ἀπὸ
ἀπηύθυνε τὸ 1977 ὡς Ὑπόμνημα στὴν Σύνοδο τῆς Ἱεραρχίας τῆς Σερβικῆς τὸ βιβλίο
Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Καὶ εἶναι ἐπίκαιρο σήμερα διότι ἀναφέρεται στὶς ἐπε­ τοῦ †Ἀρχιμ.
κτατικές, καισαροπαπικὲς καὶ ἡγεμονικὲς βλέψεις τῶν οἰκουμενιστῶν ἐνοίκων Ἰουστίνου
τοῦ παλαιφάτου καὶ πνευματικῶς ἐμπεριστάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ­ Πόποβιτς
χείου Κωνσταντινουπόλεως ἐπὶ πάντων τῶν Αὐτοκεφάλων καὶ Αὐτονόμων «Περὶ τὴν
Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. • Πρόσφατο «θῦμα» καὶ μόνιμος «στόχος» αὐτῶν μελετωμένην
τῶν βλέψεων εἶναι ἡ Αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, ἡ ὁποία —παρὰ τὸν “Μεγάλην
ἀνέρειστο ἀκρωτηριασμό της μὲ τὴν ἐκκλησιαστικὴ ὑπεξαίρεση τῆς Κρήτης, τῆς Σύνοδον” τῆς
Δωδεκανήσου καὶ τῶν «Νέων Χωρῶν» (διάβαζε «Ἀπελευθερωμένων Ἑλληνικῶν Ὀρθοδόξου

Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

Ἐδαφῶν»), ποὺ κρατᾶ ἀνολοκλήρωτη τὴν ἐθνικὴ ἀνεξαρτησία τῆς Ἑλλάδος καὶ Ἐκκλησίας.
ἐγκυμονεῖ μεγίστους κινδύνους στὰ πλαίσια τῶν σχεδιασμῶν τῆς Νέας Τάξεως Ὑπόμνημα
Πραγμάτων στὴν Βαλκανικὴ— δέχεται ἀσφυκτικὴ πίεση ἀπὸ τὸν λατινόφρονα, πρὸς τὴν
οἰκουμενιστὴ καὶ παναιρετικὸ Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη κ. Βαρθολομαῖο, μὲ τὶς Σύνοδον τῆς
συχνὲς καὶ ἀλλεπάλληλες ἐπισκέψεις-«εἰσβολές» του καὶ περιοδεῖες του ἀνὰ Ἱεραρχίας
τὶς Ἱερὲς Μητροπόλεις της. Ἤδη τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 2008 στὸ Φανάρι ὁ Μακ. τῆς Σερβικῆς
Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερώνυμος Β΄ ἀποδέχθηκε Ὀρθοδόξου
τὸν ἀπρόσμενο καὶ ἀντικανονικὸ ὑποβιβασμὸ —ἄτυπο μέν, ἀλλὰ οὐσιαστικὰ Ἐκκλησίας»,
ὑπαρκτὸ— τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἀπὸ «ἀδελφὴ» σὲ «κόρη» φραστικὰ καὶ Ἀθῆναι 1977,
σὲ «παρακόρη» ἐκ τῶν πραγμάτων καὶ τῶν γεγονότων ποὺ ἀκολούθησαν. Γιὰ σελ. 14-17.
τὸν ὑποβιβασμὸ αὐτὸν δὲν ἀντέδρασε ἡ Ἱερὰ Σύνοδος ὡς σῶμα, ἀλλὰ μόνος
ἐκ τῶν Ἱεραρχῶν ὁ Καλαβρύτων καὶ Αἰγιαλείας κ. Ἀμβρόσιος ἀντέδρασε ὡς
πρόσωπο· ἀκόμη οὔτε οἱ ἐκ τοῦ Κλήρου καὶ τοῦ Μοναχισμοῦ ἔχοντες λόγο
«πνευματικοὶ» καὶ «καθηγούμενοι» καὶ «ἅγιοι» καὶ πανεπιστημιακοὶ καθηγητὲς
―ὡς «στρατηγοὶ» μάλιστα φερόμενοι― ἄρθρωσαν λόγο καὶ ὄρθωσαν ἀνά­
στημα!... Κι ἂς γνωρίζουν ὅλοι πολὺ καλὰ ὅτι τὰ ἐκκλησιαστικὰ πραξικοπή­
ματα ἀκολουθοῦν πολιτικὲς καὶ στρατιωτικὲς ἐξελίξεις ποὺ ἀναδιαμορφώνουν
γεωπολιτικὰ εὐρύτατες περιοχὲς τοῦ πλανήτη —ἐξελίξεις ποὺ τίποτα εὐοίωνο
δὲν προοιωνίζονται γιὰ τὴν ἄκρως ἐμπερίστατη καὶ ἐν κινδύνῳ εὑρισκομένη
|

πατρίδα μας! • Στὸ ἐν λόγῳ κείμενο ὁ ὅσιος Πατὴρ Ἰουστῖνος Πόποβιτς ἀπο­
καλύπτει τὴν δολία σκοπιμότητα καὶ τὶς ἕωλες μεθοδεύσεις γιὰ τὴ σύγκληση
69

τῆς «Μεγάλης Συνόδου», ἡ ὁποία στὶς μέρες μας προωθεῖται ἐπισταμένως

καὶ μὲ ἐπιταχυνομένους ρυθμούς, προκειμένου —τώρα ποὺ οἱ Ἱεραρχίες τους
 ἐλέγχονται ἀπολύτως ἀπὸ τὶς νεοταξικὲς οἰκουμενιστικὲς δυνάμεις τῆς Νέας Ἐποχῆς τοῦ
Ἀντιχρίστου— νὰ ποδηγετήσει τὶς Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες στὴν ἐξουσία τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα­
τριαρχείου καὶ στὸν ἐξουνιτισμό τους καὶ στὴν καταβαράθρωσή τους στὴν οἰκουμενιστικὴ
καὶ συγκρητιστικὴ χοάνη τῆς Πανθρησκείας. Στὸ δημοσιευόμενο ἀπόσπασμα, μὲ τίτλο «Ἀνα­
τολικὸς νεοπαπισμὸς ἐν ὄψει;» ὁ Πατὴρ Ἰουστῖνος μᾶς εὐλογεῖ, ἤδη ἀπὸ τὸ 1977, μὲ τὴν καλὴ
ἀνησυχία καὶ ἐγρήγορση γιὰ τὰ ἀνιέρως τεκταινόμενα κατὰ τῆς Ἁγίας Ὀρθοδοξίας. • Λ.Ντ.
λὴν ὅμως, οἱ ἐν Κωνσταντινου- δηλώσεις του, ὅτι «θὰ εἶναι δημοκρατικώτε-

Π
πόλει καί τινες ἄλλοι ἐπείγονται
καὶ σπεύδουν ταχέως πρὸς
μίαν τοιαύτην σύνοδον (χωρὶς
νὰ σκέπτωνται πολὺ περὶ τῶν
ἐπιπτώσεων, τὰς ὁποίας δύναται νὰ ἔχῃ
αὐτὴ ἡ «Σύνοδος» καὶ αἱ ἀποφάσεις της διὰ
τὴν ἑνότητα τῆς Ὀρθοδοξίας). Διὰ τοῦτο ἡ
πρόσφατος ἐκείνη «Πρώτη Προσυνοδικὴ
Διάσκεψις» τῆς Γενεύης ἀπεφάσισε, κατὰ
τὴν ἐπιθυμίαν καὶ πρωτοβουλίαν κυρίως τῆς
Κωνσταντινουπόλεως, ὅπως «ἐπιταχυνθῇ ἡ
σύγκλησις» τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου,
ὥστε νὰ συγκληθῇ «ὅσον τὸ δυνατὸν τα-
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
ρος ὅλων». Τοῦτο προκύπτει ἐκ τῶν αὐτῶν
σελίδων τῶν δημοσιευθέντων Πρακτικῶν).
Κατόπιν πάντων τούτων καὶ ἔνεκεν αὐτῶν
—δεδομένης ἰδίως τῆς προτεραιότητος τῶν
προαναφερθέντων τεσσάρων θεμάτων εἰς
τὸν ἄρτι καθορισθέντα Κατάλογον, ἐπικειμέ-
νης δὲ τῆς προοπτικῆς καὶ ἄλλων μεγάλων
συνόδων— τίθεται εἰς τὴν ἐπαγρυπνοῦσαν
συνείδησιν παντὸς ὀρθοδόξου τὸ ἐρώτημα:
τί ἆράγε ἐπιδιώκεται διὰ μιᾶς τόσον ἐσπευ-
σμένης, βραχυχρονίου καὶ οὕτω πως «σκη-
νοθετημένης» Συνόδου;
ανιερώτατοι Πατέρες καὶ Ἀρχιερεῖς,

χύτερον»· ὅπως ἡ Σύνοδος γίνῃ «βραχείας

διαρκείας» καὶ τέλος, ὅπως «ἀσχοληθῇ μὲ
περιωρισμένον ἀριθμὸν θεμάτων». Καὶ ἐν
συνεχείᾳ ἀναφέρονται καθ’ ἓν εἰς τὰ Πρα-
κτικὰ τῆς Διασκέψεως τὰ δέκα ψηφισθέντα
θέματα. Ἐξ αὐτῶν τὰ πρῶτα τέσσερα εἶναι
τὰ ἑξῆς: ἡ Διασπορά, τὸ Αὐτοκέφαλον καὶ ὁ
τρόπος ἀνακηρύξεως αὐτοῦ, τὸ Αὐτόνομον
καὶ ὁ τρόπος ἀνακηρύξεως αὐτοῦ, καὶ τὰ
Δίπτυχα, τ.[οῦτ’] ἔ.[στιν] ἡ μεταξὺ τῶν Ὀρθο-
δόξων Ἐκκλησιῶν σειρὰ καὶ εὐταξία.
Βεβαίως, κατὰ τὰς ἐπανειλημμένας δηλώ-
σεις τοῦ προέδρου τῆς Διασκέψεως μητρο-
πολίτου Χαλκηδόνος Μελίτωνος, ἡ «ὑπὸ προ-
παρασκευὴν Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδος» τῆς
Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας δέον ὅπως «μὴ θεωρηθῇ
ὡς μοναδικὴ καὶ ἀποκλείουσα τὴν κατ’ ἀκολου-
θίαν σύγκλησιν καὶ ἄλλων ἁγίων καὶ μεγάλων
Συνόδων» (Πρακτικά, σσ. 18, 20, 50, 55, 60). —
|
Π Δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ μὴ ἀποκομίσῃ
τις ἐξ ὅλων αὐτῶν τὴν ἐντύπωσιν καὶ τὴν
πεποίθησιν, ὅτι ὄπισθεν ὅλων τῶν τοιούτου
εἴδους ἐνεργειῶν εὑρίσκεται μία κρυφὴ ἐπι-
θυμία ὡρισμένων ἀνθρώπων τοῦ σημερινοῦ
Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως: ὅπως
τὸ Πατριαρχεῖον τοῦτο, τὸ κατὰ τὴν τάξιν
τῆς τιμῆς πρῶτον εἰς τὴν Ὀρθοδοξίαν, διὰ
μιᾶς νέας ἐπιδεικνυομένης καὶ ἐπιδεικτικῆς
ἀντιλήψεως περὶ τῆς θέσεώς του καὶ περὶ
τοῦ τρόπου τῆς συμπεριφορᾶς του ἐπιβληθῇ
σήμερον τελικῶς καὶ ὁριστικῶς εἰς τὰς Ὀρθο-
δόξους Αὐτοκεφάλους Ἐκκλησίας καὶ γενικῶς
εἰς τὸν ὀρθόδοξον κόσμον καὶ εἰς ὅλην τὴν
ὀρθόδοξον διασποράν, καὶ ὅπως ἐπικυρώσῃ
καὶ κατοχυρώσῃ τοῦτο τὴν νεοπαπιστικήν
του ἐπιβολὴν ταύτην διὰ μιᾶς «Οἰκουμενικῆς
Συνόδου». Διὰ τοῦτο συμπεριελήφθησαν με-
ταξὺ τῶν δέκα διὰ τὴν Σύνοδον ἐπιλεγέντων

(Κατὰ τἆλλα, σημειωτέον χάριν τῆς ἀληθείας, θεμάτων, καὶ μάλιστα ὡς τὰ πρῶτα τέσσαρα,
70

ἡ συμπεριφορὰ αὐτοῦ ὡς προεδρεύοντος εἰς ἐκεῖνα ἀκριβῶς τὰ θέματα, τὰ ὁποῖα σαφῶς

τὴν Διάσκεψιν ἦτο περισσότερον ἢ δεσποτικὴ ἀποδεικνύουν τὴν ἐπιθυμίαν τῶν ἀνθρώπων
καὶ ἀντισυνοδική, παρὰ τὰς ταπεινοφανεῖς αὐτῶν τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ὅπως


ὑποτάξουν εἰς αὐτὴν ὅλην τὴν Ὀρθό-
δοξον Διασπορὰν —τοῦτο δὲ σημαίνει
ὁλόκληρον σχεδὸν τὸν κόσμον!— καὶ
ὅπως ἐξασφαλίσουν ἀποκλειστικῶς
δι’ ἑαυτοὺς τὸ δικαίωμα τοῦ χορηγεῖν
τὸ αὐτοκέφαλον καὶ τὴν αὐτονομίαν
εἰς ὅλας ἐν γένει τὰς Ὀρθοδόξους
Ἐκκλησίας εἰς τὸν κόσμον, παρού-
σας καὶ μελλοντικάς, ταυτοχρόνως
ἀπονέμοντες εἰς αὐτὰς καὶ τὴν ἐξ
ἀπόψεως τάξεως καὶ σειρᾶς θέσιν
ἐκείνην, τὴν ὁποίαν αὐτοὶ μόνοι θὰ
ὁρίσουν. (Διότι, τοῦτο ὑποδηλοῖ ἡ εἰς
τὰ συνοδικὰ θέματα συμπερίληψις
καὶ τοῦ θέματος τῶν Διπτύχων, τὰ
ὁποῖα δὲν σημαίνουν μόνον «τὴν
τάξιν, καθ’ ἣν μνημονεύονται ἐν ταῖς
Λειτουργίαις» οἱ προκαθήμενοι ἱεράρ-
χαι, ἀλλὰ καὶ τὴν τάξιν ἤτοι τὴν κατὰ
σειρὰν θέσιν τῶν Ἐκκλησιῶν εἰς τὰς
Συνόδους, κ.τ.λ.).
Σέβομαι καὶ ἐκτιμῶ βαθύτατα τὰς
μακραίωνας προσφορὰς καὶ δια-
κονίας, ἀρετὰς καὶ ἀνδραγαθήματα
τοῦ Πατριαρχείου τούτου, ἤτοι τῆς
Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας τῆς
Κωνσταντινουπόλεως, καὶ βαθέως
ὑποκλίνομαι ἐνώπιον τοῦ σημερινοῦ
σταυροῦ αὐτῆς, ὅστις οὔτε μικρὸς
οὔτε ἁπλοῦς εἶναι, καὶ ὅστις κατὰ
τὴν φύσιν τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ
εἶναι σταυρὸς ὅλης τῆς Ὀρθοδόξου
Ἐκκλησίας, κατὰ τὸν Ἀποστολικὸν λό-
γον: «Εἴτε πάσχει ἓν μέλος, συμπάσχει
πάντα τὰ μέλη». Ἀναγνωρίζω ἐπίσης
καὶ οὐδόλως ὑποτιμῶ τὴν κανονικὴν
τάξιν καὶ τὸ κατὰ τοὺς ἱεροὺς Κα-
νόνας τιμητικὸν προβάδισμα τῆς
Κωνσταντινουπόλεως, τὴν πρώτην
δηλαδὴ θέσιν αὐτῆς κατὰ τὴν τάξιν
τῆς τιμῆς («τὰ πρεσβεῖα» τῆς τιμῆς)
μεταξὺ τῶν ἰσοδυνάμων, ἰσονόμων
καὶ ἰσαξίων ὀρθοδόξων τοπικῶν
Ἐκκλησιῶν. Ὑπενθυμίζω μόνον, ὅτι
οὔτε εὐαγγελικόν, οὔτε ὀρθόδοξον, «Ἡ Κωνστα-
οὔτε κανονικὸν θὰ ἦτο τὸ νὰ ἐπι- ντινούπολις, ἡ
τραπῇ εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν, ὁποία ἐν τῷ
ἢ εἰς οἱονδήποτε ἄλλο Πατριαρχεῖον, προσώπῳ τῶν
ὅπως, λόγῳ τῶν δυσκολιῶν καὶ δυ- ἁγίων καὶ μεγά-
σχερειῶν, εἰς τὰς ὁποίας εὑρίσκεται, λων Ἱεραρχῶν
ὁδηγήσῃ ὅλην τὴν Ὀρθοδοξίαν εἰς της καὶ τοῦ πι-
τὸ χεῖλος τῆς ἀβύσσου, ὡς εἶχεν στοῦ ὀρθοδόξου
ἤδη συμβῆ παρομοίως κατὰ τὴν θλι- λαοῦ καὶ κλή-
βερὰν ἐποχὴν τῆς ψευδοσυνόδου τῆς ρου της ἀνθί-
Φλωρεντίας, ἢ ὅπως ἐπιχειρήσῃ τὴν στατο ὀρθοδό-
κανονικὴν —ἢ καὶ δογματικὴν— μονι- ξως, κανονικῶς
μοποίησιν καὶ διαιώνισιν ὡρισμένων καὶ συνοδικῶς,
ἱστορικῶν μορφῶν καὶ σχημάτων, διὰ μέσου τῶν
τὰ ὁποῖα εἰς δεδομένην στιγμήν, ἀντὶ πολλῶν καὶ
τοῦ νὰ εἶναι πτερά, δύνανται νὰ κα- ἐνδόξων αἰώνων
ταντήσουν δεσμὰ διὰ τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ παρελθό-
τοῦ Θεοῦ καὶ διὰ τὴν μεταμορφω- ντος, πρὸς τὰς
τικὴν καὶ σωτήριον παρουσίαν Της ἐκ τῆς Πρεσβυ-
εἰς τὸν κόσμον. Πρέπει νὰ εἴμεθα τέρας Ρώμης
εἰλικρινεῖς: εἰς τὴν συμπεριφορὰν
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
ὡρισμένων ἐκ τῶν ἀντιπροσώπων
προερχομέ-
τοῦ Πατριαρχείου Κωνσταντινου- νας παπικὰς
πόλεως γίνεται αἰσθητὴ κατὰ τὰς κηδεμονευτικὰς
τελευταίας δεκαετίας ἡ ἰδία ἐκείνη φιλοδοξίας καὶ
μὴ ὑγιὴς ἀνησυχία καὶ πνευματικῶς ἀπολυταρχικὰς
νοσηρὰ σπουδή, ἡ ὁποία κατὰ τὸν διεκδικήσεις,
ΙΕ΄ αἰῶνα ὡδήγησε τὴν Ἐκκλησίαν θέλει ἆράγε
εἰς τὴν Φλωρεντιανὴν προδοσίαν, σήμερον νὰ
ἐξουθένωσιν καὶ αἰσχύνην. Ἐπίσης δὲν ἀγνοήσῃ ἡ ἰδία
πρέπει νὰ ἐπιτραπῇ πλέον νὰ συνε- τὴν συνοδικὴν
χισθῇ καὶ νὰ διαιωνισθῇ ἡ εἴς τινας παράδοσιν καὶ
περιπτώσεις ἐφαρμοσθεῖσα συμπερι- τὸ συνοδικὸν
φορὰ τῆς ἐποχῆς τῆς Τουρκοκρατίας, πολίτευμα τῆς
καθισταμένη τρόπον τινὰ ὑπόδειγμα Ὀρθοδοξίας καὶ
καὶ ὑπογραμμὸς δι’ ὅλας τὰς ἐποχὰς νὰ ἀντικατα-
τῆς ἱστορίας τῆς Ἐκκλησίας. Πάντως, στήσῃ αὐτὰ διὰ
ὅσον καὶ ἂν ἦσαν ἐπικίνδυνοι διὰ τὴν νεοπαπιστικῶν
Ὀρθοδοξίαν οἱ καιροὶ τῆς Φλωρεντίας τινων ὑποκα-
καὶ ἡ ἐποχὴ τῆς Τουρκοκρατίας, δὲν ταστάτων τῆς
«δευτέρας» ἢ
|
συγκρίνονται πρὸς τὴν σήμερον, διότι
σήμερον ἡ κατάστασις εἶναι ἐπικιν- τῆς «τρίτης» ἢ
71
δυνοτέρα: ἡ Κωνσταντινούπολις ἦτο τῆς οἱασδήποτε
τότε ζωντανὸς ὀργανισμός, ἔχων Ρώμης;»
 ἑκατομμύρια πιστῶν, οἱ ὁποῖοι ὑπερέβησαν
καὶ ὑπερενίκησαν ἐν τάχει τὴν ἐπιβληθεῖσαν
κρίσιν καὶ τὸν πειρασμὸν νὰ θυσιασθῇ ἡ
πίστις καὶ ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ χάριν τοῦ
ἐπιγείου Βασιλείου καὶ τῶν προσκαίρων ἀνέ-
σεων. Σήμερον ὅμως ἡ Κωνσταντινούπολις δὲν
εἶναι πλέον, ὅ,τι ἦτο: ἀρκετοὶ ἐκ τῶν τοσοῦτον
πολλῶν μητροπολιτῶν της στεροῦνται λαοῦ
καὶ ποιμνίου· εἶναι ἐπίσκοποι μὴ ἔχοντες ποῖον
νὰ ἐπισκοποῦν, ἀλλ’ ὅμως ἔχοντες ἐν ταὐτῷ
τὴν ἀξίωσιν αὐτοὶ οἱ ἴδιοι νὰ κρατοῦν εἰς τὰς
χεῖράς των τὴν τύχην ὅλης τῆς Ἐκκλησίας!
Ἀλλὰ σήμερον δὲν εἶναι πλέον δυνατόν, οὔτε
ἐπιτρεπτόν, νὰ ἐπαναληφθῇ ἡ οἱουδήποτε
εἴδους Φλωρεντία. Οὔτε, ἐπίσης, ἐπιτρέπεται
νὰ ἐπαναλαμβάνωνται ὡρισμέναι ἐνέργειαι,
χειρονομίαι καὶ τρόποι συμπεριφορᾶς παρό-
μοιοι πρός τινα προηγούμενα, λαβόντα χώ-
ραν εἰς περιπτώσεις τινὰς κατὰ τὴν διάρκειαν
τῆς ὑπὸ τοὺς Τούρκους δουλείας. —Τὰ αὐτὰ
ἰσχύουν σήμερον καὶ διὰ τὸ Πατριαρχεῖον
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
Μόσχας. Θὰ ἐπιτρέψουν δηλαδὴ οἱ Ὀρθόδο-
ξοι ὅλου τοῦ κόσμου, ὅπως αἱ δυσκολίαι καὶ
τὰ προβλήματα τοῦ ἐν λόγῳ Πατριαρχείου,
ἢ καὶ αἱ ἐπὶ μέρους δυσκολίαι τῶν ἄλλων
ὑπὸ τὸν ἄθεον κομμουνισμὸν εὑρισκομένων
τοπικῶν Ἐκκλησιῶν, προσδιορίζουν τὸ μέλλον
τῆς Ὀρθοδοξίας;
Ἡ τύχη καὶ τὸ μέλλον τῆς Ἐκκλησίας δὲν
εὑρίσκεται πλέον —καὶ οὐδέποτε εὑρίσκετο
οὐσιαστικῶς, καὶ δὲν δύναται νὰ εὑρίσκη-
ται— εἰς τὰς χεῖρας τοῦ Βυζαντινοῦ ἢ τοῦ
Ρώσσου ἢ τοῦ οἱουδήποτε αὐτοκράτορος,
ἢ πατριάρχου, ἢ ἄλλου τινὸς δυνάστου καὶ
ἰσχυροῦ τοῦ κόσμου τούτου, οὐδὲ ἀκόμη εἰς
τὰς χεῖρας τῆς «Πενταρχίας» ἢ τῶν στενῶς
νοουμένων «Αὐτοκεφαλιῶν». Ἡ Ἐκκλησία τοῦ
Χριστοῦ ηὐξήθη καὶ ἐπληθύνθη τῇ δυνάμει τοῦ
Θεοῦ καὶ τῇ χάριτι τοῦ Παναγίου Πνεύματος
εἰς μέγαν ὀργανισμόν, ἀποτελούμενον ἐκ τῶν
|
κατὰ τόπους Καθολικῶν τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησιῶν,
72
κεκτημένων ποίμνια ἐκ πολλῶν ἑκατομμυρίων
χριστιανῶν· μάλιστα δέ, ἐκ τῶν Ἐκκλησιῶν
τούτων πολλαὶ ἐσφράγισαν διὰ τοῦ αἵματος
τῶν μελῶν των, καὶ κατὰ τὰς ἡμέρας μας ἀκό-
μη, τὴν ἀποστολικὴν διαδοχήν των καὶ τὴν εἰς
τὸν Ἀμνὸν τοῦ Θεοῦ πιστότητά των. Εἰς τὸν
ὁρίζοντα ἐμφανίζονται ἤδη καὶ ἀνατέλλουν καὶ
νέαι ζωνταναὶ Τοπικαὶ Ἐκκλησίαι, —παραδείγ-
ματος χάριν, ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἰαπωνίας, ἢ τῆς
Ἀφρικῆς, ἢ τῆς Ἀμερικῆς,— τὰς ὁποίας οὐδεμία
παπικοῦ τύπου «ὑπερεκκλησία» δικαιοῦται
ἢ δύναται ν’ ἀποστερήσῃ τῆς ἐν Κυρίῳ ἐλευ-
θερίας των (πρβλ. τὸν Η΄ κανόνα τῆς Ἁγίας
Γ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου), διότι τοῦτο θὰ ἦτο
ἐπίθεσις ἐναντίον αὐτῆς ταύτης τῆς οὐσίας
τῆς Ἐκκλησίας. Ἐρήμην ὅλων αὐτῶν τῶν Ἐκκλη-
σιῶν, ὡς καὶ ἐρήμην ὅλων τῶν λοιπῶν Τοπικῶν
Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, εἶναι ἀδιανόητος ἡ
λύσις καὶ ἡ ρύθμισις οἱουδήποτε σοβαροῦ
καὶ οἰκουμενικῆς σημασίας προβλήματος τῆς
Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, μάλιστα δὲ ἡ λύσις
ζητημάτων ἀφορώντων αὐτὰς ταύτας τὰς
περὶ ὧν ὁ λόγος Ἐκκλησίας, ὡς εἶναι τὸ θέμα
τῆς Διασπορᾶς. Ὁ μακραίων ἀγὼν ὅλης τῆς
Ὀρθοδοξίας κατὰ τῆς ἐπιβολῆς τοῦ παπικοῦ
ἀπολυταρχισμοῦ τῆς Ρώμης ὑπῆρξεν ἀκριβῶς
ἀγὼν ὑπὲρ τῆς τοιαύτης ἐλευθερίας τῆς το-
πικῆς Ἐκκλησίας ὡς καθολικῆς καὶ συνοδικῆς
Ἐκκλησίας τοῦ Θεοῦ. Θὰ βαδίσωμεν ἆράγε
σήμερον κατ’ ἴχνος τῆς πεπτωκυίας παλαιᾶς
Ρώμης καὶ θὰ στραφῶμεν ἆράγε πρός τινα
«δευτέραν» ἢ «τρίτην» τοιαύτην, παρομοίαν
πρὸς ἐκείνην: Ἡ Κωνσταντινούπολις, ἡ ὁποία
ἐν τῷ προσώπῳ τῶν ἁγίων καὶ μεγάλων Ἱε-
ραρχῶν της καὶ τοῦ πιστοῦ ὀρθοδόξου λαοῦ
καὶ κλήρου της ἀνθίστατο ὀρθοδόξως, κανο-
νικῶς καὶ συνοδικῶς, διὰ μέσου τῶν πολλῶν
καὶ ἐνδόξων αἰώνων τοῦ παρελθόντος, πρὸς
τὰς ἐκ τῆς Πρεσβυτέρας Ρώμης προερχομένας
παπικὰς κηδεμονευτικὰς φιλοδοξίας καὶ ἀπο-
λυταρχικὰς διεκδικήσεις, θέλει ἆράγε σήμερον
νὰ ἀγνοήσῃ ἡ ἰδία τὴν συνοδικὴν παράδοσιν
καὶ τὸ συνοδικὸν πολίτευμα τῆς Ὀρθοδοξίας
καὶ νὰ ἀντικαταστήσῃ αὐτὰ διὰ νεοπαπι-
στικῶν τινων ὑποκαταστάτων τῆς «δευτέ-
ρας» ἢ τῆς «τρίτης» ἢ τῆς οἱασδήποτε Ρώμης;

Με την εὐ­και­ρί­α τῆς Επι­σκέ­ψε­ως τοῦ Οικουμενικου
Πα­τρι­άρ­χη στην Κα­λα­μά­τα
Ὁ ἱερὸς Χρυ­σό­στο­μος κα­τα­πέλ­της ἐ­ναν­τί­ον
τῆς «πο­λι­τι­κῆς» τοῦ κ. Βαρ­θο­λο­μαί­ου
ἶ­ναι γνω­στὴ ἡ πα­ρου­σί­α τοῦ κ. Βαρ­
Ε θο­λο­μαί­ου τό­σο στὴ Συ­να­γω­γὴ τῶν
Ἰ­ου­δαί­ων στὴ Ν. Ὑ­όρ­κη, ὅ­σο καὶ στὴν
ἕ­δρα τῆς Coca-C­ο­la, στῆς ὁ­ποί­ας τὸν δι­
ευ­θυν­τὴ πα­ρέ­δω­σε ὡς δῶ­ρο ἕ­να Κο­ρά­νι­ο.
Ἦ­ταν ἐ­νέρ­γει­ες πρω­το­φα­νεῖς, αὐ­στη­ρῶς
ἀ­πα­γο­ρευ­μέ­νες ἀ­πὸ τοὺς Ἱ­ε­ροὺς Κα­νό­νες
(τοὺς ὁ­ποί­ους ὁ Πα­τρι­άρ­χης ἀ­παι­τεῖ ἀ­πὸ
ἐ­μᾶς νὰ τη­ροῦ­με, ἐ­νῶ ὁ ἴ­δι­ος τοὺς πα­ρα­
βαί­νει κα­τά­φω­ρα), καὶ οἱ ὁ­ποῖ­ες στό­χευ­αν
στὴν προ­ώ­θη­ση τῆς Παν­θρη­σκεί­ας καὶ τοῦ
Συγ­κρη­τι­σμοῦ εἰς βά­ρος τοῦ Χρι­σ τι­α ­νι­
σμοῦ· ἀ­φοῦ σα­φῶς ἐ­ξέ­πεμ­παν τὸ μή­νυ­μα,
ὅ­τι ἕ­νας «Ὀρ­θό­δο­ξος» Πα­τρι­άρ­χης εἶ­ναι
οἰ­κεῖ­ο πρό­σω­πο στὴν Ἰ­ου­δα­ϊ­κὴ Συ­να­γω­γὴ
καὶ πα­ρευ­ρί­σκε­ται σὲ ἑ­ορ­τα­στι­κὴ ἐκ­δή­λω­
σή της· ἐ­πί­σης ὅ­τι θε­ω­ρεῖ  Ἅ­γι­ο καὶ Ἱ­ε­ρὸ τὸ
Κο­ρά­νι­ο τῶν Μου­σουλ­μά­νων. Συ­νέ­δε­σε δη­
λα­δὴ ἔμ­με­σα ἀλ­λὰ καὶ κα­τά­δη­λα τὶς «τρεῖς
μο­νο­θε­ϊ­στι­κὲς θρη­σκεῖ­ες».
Δὲν ἔ­χει δι­α­βά­σει ἄ­ρα­γε ὁ κ. Βαρ­θο­λο­μαῖ­
ος τὸν λό­γο τοῦ ἱ­ε­ροῦ Χρυ­σο­στό­μου «Κα­
τὰ Ἰ­ου­δαί­ων»; Δὲν γνω­ρί­ζει, ὅ­τι ἡ Ἐκ­κλη­σί­α
(καὶ δι­ὰ τῆς Α΄ Οἰ­κου­με­νι­κῆς Συ­νό­δου) ἔ­κα­νε
ἀ­γῶ­να γι­ὰ νὰ κα­τα­στή­σει φα­νε­ρὴ τὴν τε­
ρά­στι­α δι­α­φο­ρὰ ποὺ ὑ­πάρ­χει με­τα­ξὺ τοῦ
Ἰ­ου­δα­ϊ­σμοῦ καὶ τοῦ Χρι­στι­α­νι­σμοῦ, ὥ­στε νὰ
μὴν ἐ­ξα­πα­τῶν­ται οἱ πι­στοί; Τοῦ τὰ θυ­μί­ζου­με
αὐ­τά, πα­ρου­σι­ά­ζον­τας μι­κρὰ ἀ­πο­σπά­σμα­τα
τῶν λό­γων τοῦ ἱ. Χρυ­σο­στό­μου, προ­σθέ­
τον­τας στοὺς ἀ­πο­δέ­κτες τοῦ πα­ρόν­τος
κει­μέ­νου μας καὶ τοὺς 30 Μη­τρο­πο­λί­τες ποὺ
τὸν συ­νο­δεύ­ουν στὴν Κα­λα­μά­τα, ἀλ­λὰ καὶ
τοὺς πι­στοὺς ποὺ δὲν ἔ­τυ­χε νὰ γνω­ρί­ζουν.
τὴν ἐ­πο­χή του, λοι­πόν, ὁ ἱ. Χρυ­σό­στο­μος
Σ δι­α­πι­στώ­νει ὅ­τι ὑ­πάρ­χει «χα­λε­πώ­τα­τον
νό­ση­μα» ἐν τῷ σώ­μα­τι τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας. Καὶ
το Βημα της ΦΕΚΦ
ποι­ὸ εἶ­ναι αὐ­τό; ἐ­ρω­τᾶ καὶ ὁ ἴ­δι­ος ἀ­παν­τᾶ.
Τὸ ὅ­τι με­ρι­κοί, ἐ­νῶ μᾶς δι­α­βε­βαι­ώ­νουν πὼς
εἶ­ναι ὁ­μό­φρο­νές μας, ταυ­τό­χρο­να ἀ­κο­λου­
θοῦν Ἰ­ου­δα­ϊ­κὰ ἔ­θι­μα, ἢ τη­ροῦν τὴν ἀρ­γί­α
τοῦ Σαβ­βά­του, πα­ρα­κο­λου­θοῦν τὶς ἑ­ορ­τὲς
τῶν Ἰ­ου­δαί­ων ἢ ἀ­κό­μα καὶ συ­νε­ορ­τά­ζουν μὲ
αὐ­τούς. Καὶ θέ­λω αὐ­τὴ τὴν πο­νη­ρὴ συ­νή­θει­α
νὰ τὴν ἀ­πο­βάλ­λου­ν.1 Γι’ αὐ­τὸ ἐκ τῶν προ­τέ­
ρων, ὅ­σο εἶ­ναι ἀ­κό­μα και­ρός, πρὶν ἀρ­χίσουν
οἱ γι­ορ­τὲς τῶν Ἰ­ου­δαί­ων, ἀ­να­λαμ­βά­νω αὐ­τὸ
τὸ ἀ­γώ­νι­σμα, ὅ­πως δι­ὰ τῶν ὁ­μι­λι­ῶν μου
τοὺς βο­η­θή­σω νὰ μὴ λά­βουν μέ­ρος στὶς ἑ­
ορ­τὲς τῶν Ἰ­ου­δαί­ων, γι­ὰ νὰ μὴ «με­τά­σχω­σι
τῆς πα­ρα­νο­μί­ας ἐ­κεί­νων».2
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
Στὴν συ­νέ­χει­α τοὺς λέ­γει: Γνω­ρί­ζω πὼς
πολ­λοὶ σέ­βον­ται τοὺς Ἰ­ου­δαί­ους καὶ «σε­μνὴν
νο­μί­ζου­σιν εἶ­ναι τὴν ἐ­κεί­νων πο­λι­τεί­αν». Γι’
αὐ­τὸ ἐ­πει­γόν­τως θέ­λω νὰ ξε­ρι­ζώ­σω αὐ­τὴν
τὴν ὀ­λέ­θρι­α γνώ­μη ποὺ ἔ­χουν γι’ αὐ­τούς.
Σᾶς εἶ­πα (συ­νε­χί­ζει) ὅ­τι ἡ συ­να­γω­γὴ εἶ­ναι
χει­ρό­τε­ρη ἀ­πὸ ἕνα θέ­α­τρο στὸ ὁ­ποῖ­ο παί­
ζον­ται αἰ­σχρὰ ἔρ­γα, γι­α­τὶ οἱ Ἰ­ου­δαῖ­οι εἶ­ναι
ἀ­σε­βεῖς, ἀ­φοῦ σταύ­ρω­σαν τὸν Χρι­στὸ καὶ
εἶ­ναι θε­ο­μά­χοι.3 Καὶ θὰ μοῦ ποῦν με­ρι­κοί,
ὅ­τι καὶ οἱ Ἰ­ου­δαῖ­οι «τὸν Θε­ὸν προ­σκυ­νοῦ­
σιν». Ἀλ­λὰ ὄ­χι, πρὸς Θε­οῦ, κα­νέ­νας νὰ μὴν
ἰ­σχυ­ρι­σθεῖ αὐ­τό! «Οὐ­δεὶς Ἰ­ου­δαῖ­ος προ­σκυ­νεῖ
τὸν (ἀ­λη­θι­νὸν) Θε­ὸν». Καὶ ποῖ­ος τὸ λέ­ει αὐ­
τό; θὰ ἐ­ρω­τή­σε­τε. Σᾶς ἀ­παν­τῶ. Τὸ λέ­γει τὸ
ἀ­δι­ά­ψευ­στο στό­μα τοῦ ἴ­δι­ου τοῦ Χρι­στοῦ:
«Εἰ τὸν Πα­τέ­ρα γάρ μου ἤ­δει­τε (γνω­ρί­ζα­τε),
κἀ­μὲ ἤ­δει­τε ἄν  · οὔ­τε δὲ ἐ­μὲ οἴ­δα­τε, οὔ­τε τὸν
Πα­τέ­ρα μου οἴ­δα­τε».4
|
Ἄ­ρα, στὴ Συ­να­γω­γὴ δὲν προ­σκυ­νεῖ­ται
ὁ ἀ­λη­θι­νὸς Θε­ός, ἀλ­λὰ εἶ­ναι χῶ­ρος εἰ­δω­
73
λο­λα­τρί­ας. Καὶ ὅ­μως, με­ρι­κοὶ ἐ­κλαμ­βά­νουν
ἐ­κεῖ­νο τὸν τό­πο τῆς Συ­να­γω­γῆς ὡς σε­μνό!5
 Κι ἀ­κό­μα χει­ρό­τε­ρα, ὁ τό­πος ἐ­κεῖ­νος εἶ­ναι
δαι­μό­νων τόπος.6 Γι’ αὐ­τὸ σᾶς τὰ προ­λέ­γω
αὐ­τά, ὥ­στε νὰ προ­λά­βου­με, κι ὁ κα­θέ­νας
νὰ προ­σπα­θή­σει ἀ­κό­μα καὶ δι­ὰ τῆς βί­ας νὰ
ἀ­πο­σπά­σει καὶ νὰ βγά­λει τὸν ἀ­δελ­φὸ του
ἀ­πὸ αὐ­τὴν τὴν πα­γί­δα τοῦ διαβόλου.7 Γι­α­τὶ
ὅ­λοι ἔ­χου­με εὐ­θύ­νη. Ὅ­ποι­ος γνω­ρί­ζει ἐ­κεῖ­
νον ποὺ πράτ­τει τὰ πο­νη­ρὰ καὶ τὸν κρύ­βει,
τοῦ ἐ­πι­τρέ­πει νὰ κά­νει τὸ κα­κὸ εὐ­κο­λό­τε­ρα.
Καὶ πῶς δὲν εἶ­ναι πα­ρά­λο­γο, τοὺς πο­νη­
ροὺς μὲν ἀν­θρώ­πους, ποὺ μὲ τὶς πο­νη­ρί­ες
βλά­πτουν τοὺς συ­ναν­θρώ­πους τους, νὰ
τοὺς ἀ­πο­φεύ­γου­με, ὅ­σους δὲ ὑ­βρί­ζουν τὸν
Θε­ὸ νὰ τοὺς κά­νου­με πα­ρέ­α, κι ἐ­μεῖς, ποὺ
προ­σκυ­νοῦ­με τὸν ἀ­λη­θι­νὸ Θε­ό, νὰ συ­νε­ορ­
τά­ζου­με μὲ τοὺς σταυ­ρω­τές Του;8 «Τοῦ­το
γὰρ οὐ μό­νον ἀ­νοί­ας, ἀλ­λὰ καὶ τῆς ἐ­σχά­της
μα­νί­ας ἐ­στὶν».
Καὶ γι­ὰ ὅ­σους νο­μί­ζουν ὅ­τι ἡ Συ­να­γω­γὴ
εἶ­ναι τό­πος «σε­μνὸς» γρά­φει: Ἀ­λή­θει­α, γι­ὰ
ποῖ­ον λό­γο σέ­βε­στε τὴ Συ­να­γω­γή, ἐ­νῶ ἔ­πρε­
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
πε νὰ τὴν κα­τα­φρο­νεῖ­τε «καὶ βδε­λύτ­τε­σθαι
καὶ ἀ­πο­πη­δᾶν; Ἐ­γὼ δὲ δι­ὰ τοῦ­το μά­λι­στα μι­σῶ
τὴν συ­να­γω­γὴν καὶ ἀ­πο­στρέ­φο­μαι», γι­α­τὶ ἐ­κεῖ
πε­ρι­παί­ζουν «τοὺς ἁ­γί­ους. Ὥ­στε δι­ὰ τοῦ­το
μᾶλ­λον ἂν εἶ­εν βέ­βη­λοι καὶ ἐ­να­γεῖς», δι­ό­τι ἐ­νῶ
καὶ αὐ­τοὶ ἔ­χουν τοὺς προ­φῆ­τες, τοὺς πο­
λε­μοῦν («πο­λε­μί­ᾳ αὐ­τοῖς κέ­χρην­ται γνώ­μῃ»).
Γι’ αὐ­τὸ σᾶς πα­ρα­κα­λῶ νὰ ἀ­πο­φεύ­γε­τε
τοὺς θρη­σκευ­τι­κοὺς χώ­ρους τῶν Ἰ­ου­δαί­
ων, γι­α­τὶ προ­κα­λεῖ­ται με­γά­λη βλά­βη στοὺς
ἀ­σθε­νε­στέ­ρους στὴν πί­στη καὶ πρό­φα­ση
γι­ὰ πα­ρό­μοι­ες πρά­ξεις. Γι­α­τὶ ἀ­λή­θει­α, ὅ­ταν
οἱ νέ­οι χρι­στι­α­νοὶ δοῦν ἐ­σᾶς τοὺς πι­στοὺς
νὰ συμ­με­τέ­χε­τε καὶ νὰ χα­ρα­κτη­ρί­ζε­τε ὡς
σε­βα­στὲς τὶς γι­ορ­τὲς τους, πῶς δὲν θὰ ἐ­
κλά­βουν ὡς σω­στὰ τὰ τῶν Ἰ­ου­δαί­ων καὶ
κα­τώ­τε­ρα τὰ δι­κά μας; Ὅταν ἐσεῖς, ποὺ
πι­στεύ­ε­τε τὸν ἐ­σταυ­ρω­μέ­νο Χρι­στό, τρέ­
χε­τε στὶς γι­ορ­τές τους καὶ στοὺς ἱ­ε­ροὺς
|
τό­πους τους (τὶς Συ­να­γω­γές), δη­λα­δὴ ἐ­κεῖ
74
ὅ­που αὐ­τοὶ δυ­σφη­μοῦν καὶ βλα­σφη­μοῦν τὸν
Χρι­στό; Ἐ­ὰν κά­ποι­ος ἀ­δύ­να­τος στὴν πί­στη
σὲ δεῖ νὰ πη­γαί­νεις στὴ Συ­να­γω­γή, δὲν θὰ
πα­ρα­κι­νη­θεῖ στὸ νὰ θαυ­μά­ζει τὰ Ἰ­ου­δα­ϊ­κὰ
θρη­σκευ­τι­κὰ ἤ­θη καὶ ἔ­θι­μα;9
Μα­κρι­ὰ λοι­πὸν ἀ­πὸ τοὺς θρη­σκευ­τι­κοὺς
χώ­ρους τῶν Ἰ­ου­δαί­ων, ἀ­πὸ τοὺς ὁ­ποί­ους
ἔ­χει ἀ­πο­μα­κρυν­θεῖ ὁ Σταυ­ρός, καὶ ὅ­που
βλα­σφη­μεῖ­ται ὁ μό­νος Τρι­α­δι­κὸς Θε­ὸς καὶ
κυ­ρι­αρ­χεῖ ἡ ἀ­σέ­βει­α.10 Καὶ «Ἄ­κου­σον τοῦ Θε­οῦ,
μεθ’ ὅ­σης αὐ­τὰς ἀ­πο­στρέ­φε­ται τῆς ὑ­περ­βο­λῆς ·
Με­μί­ση­κα, ἀ­πῶσμαι τὰς ἑ­ορ­τὰς ὑ­μῶν. Ὁ Θε­ὸς
μι­σεῖ, καὶ σὺ κοι­νω­νεῖς; Καὶ οὐκ εἶ­πε, τήν­δε …
τὴν ἑ­ορ­τήν, ἀλ­λὰ πά­σας ὁ­μοῦ».
Καὶ συ­νε­χί­ζει δρι­μύ­τε­ρος ὁ Ἅ­γι­ος, ἀ­πο­
κα­λών­τας πα­ρά­φρο­νες αὐ­τοὺς τοὺς ὀρ­θό­
δο­ξους, ποὺ συ­νέρ­χον­ται με­τὰ Ἰ­ου­δαί­ων καὶ
συ­νε­ορ­τά­ζουν μὲ αὐ­τοὺς στὶς Συ­να­γω­γές
τους, ποὺ εἶ­ναι βέ­βη­λοι τό­ποι, καὶ τοὺς ὁ­ποί­
ους ὁ Θε­ὸς ἔ­χει ἐγ­κα­τα­λεί­ψει γι­ὰ τὶς πρά­ξεις
τους καὶ τὴν θε­ο­κτο­νί­α. Γι­α­τί, συμ­πε­ραί­νει,
ὄ­χι μό­νον οἱ ἀ­σε­βεῖς, ἀλ­λὰ κι ἐ­κεῖ­νοι ποὺ
πα­ρευ­ρί­σκον­ται στοὺς θρη­σκευ­τι­κοὺς τό­
πους «κο­λά­ζον­ται».11
Καὶ ἐ­πι­ση­μαί­νει, ὅ­τι ἀ­κό­μα καὶ τοὺς Πα­τέ­
ρες τῆς Α΄ Οἰ­κου­με­νι­κῆς Συ­νό­δου προ­σβάλ­
λουν, ὅ­σοι συμ­με­τέ­χουν στὶς θρη­σκευ­τι­κὲς
τε­λε­τὲς τῶν Ἰ­ου­δαί­ων.
«Δι­ὰ τοῦ­το μά­λι­στα μὲν μι­σῶ τὴν συ­να­
γω­γήν, ἐ­πει­δὴ τὸν νό­μον ἔ­χει καὶ τοὺς προ­
φή­τας, καὶ πλέ­ον αὐ­τὴν μι­σῶ νῦν, ἢ εἰ μη­δὲν
εἶ­χε τού­των». Καὶ γι­ὰ ποι­ὸ λό­γο; Δι­ό­τι οἱ
ἁ­πλού­στε­ροι χρι­στι­α­νοὶ νο­μί­ζουν ὅ­τι ἔ­χου­με
κά­ποι­α πράγ­μα­τα κοι­νὰ μὲ τοὺς σύγ­χρο­
νους Ἰ­ου­δαί­ους (καὶ πὼς ἔ­χου­με τὸν ἴ­δι­ο
Θε­ό), ἀν­τί­λη­ψη ποὺ ἀ­πο­τε­λεῖ με­γά­λη ἀ­πά­τη
καὶ πα­γί­δα.
Ὡς κα­τα­λή­ξη, πα­ρα­θέ­του­με τὸ πα­ρα­
κά­τω ἀ­πό­σπα­σμα: «Δι­α­μαρ­τύ­ρο­μαι ὑ­μῖν
τὸν οὐ­ρα­νὸν καὶ τὴν γῆν, ὅ­τι ἐ­ὰν τὶς ἢ τῶν
πα­ρόν­των ὑ­μῶν, ἢ τῶν ἀ­πόν­των, πρὸς τὴν
θε­ω­ρί­αν ἀ­πέλ­θῃ τῶν σαλ­πίγ­γων, ἢ εἰς τὴν
συ­να­γω­γὴν ἀ­παν­τή­ση, ἢ εἰς τὰ Μα­τρώ­νης
ἀ­νέλ­θῃ, ἢ νη­στεί­α κοι­νω­νή­σῃ, ἢ σαβ­βά­των
με­τά­σχῃ, ἢ ἄλ­λο τι μι­κρὸν ἢ μέ­γα Ἰ­ου­δα­ϊ­κὸν
ἔ­θος ἐ­πι­τε­λέ­σῃ, κα­θα­ρὸς ἐγὼ ἀ­πὸ τοῦ αἵ­μα­
τος ὑ­μῶν πάν­των…».

ε­τὰ ἀ­πὸ αὐ­τά, θὰ μπο­ροῦ­σε νὰ μᾶς
Μ ἐ­ξη­γή­σει ὁ κ. Βαρ­θο­λο­μαῖ­ος, γι­α­τί, ἐ­νῶ
εἶ­ναι ὁ τε­λευ­ταῖ­ος Ἐ­πί­σκο­πος στὴ σει­ρὰ τῆς
δι­α­δο­χῆς τοῦ ἁ­γί­ου Ἰ­ω­άν­νου τοῦ Χρυ­σο­στό­
μου στὸν θρό­νο τῆς Κων­σταν­τι­νου­πό­λε­ως,
ἐ­ναν­τι­ώ­νε­ται στὸν Ἱ­ε­ρὸ Χρυ­σό­στο­μο καὶ
κατ’ ἐ­πέ­κτα­ση στὸν Θε­ό, καὶ μᾶς λέ­γει ὅ­τι
ἔ­χου­με τὸν ἴ­δι­ο Θε­ὸ μὲ τοὺς Ἰ­ου­δαί­ους καὶ
ὅ­τι τὸ Κο­ρά­νι­ο εἶ­ναι Ἅ­γι­ο καὶ Ἱ­ε­ρὸ βι­βλί­ο; Δὲν
ἀ­πο­τε­λεῖ αὐ­τὸ (γι­ὰ νὰ χρη­σι­μο­ποι­ή­σου­με
ἕναν πο­λι­τι­κὸ ὅ­ρο) «ἐ­σχά­τη προ­δο­σί­α» κα­τὰ
τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου Πί­στε­ώς μας; Καὶ ἀ­φοῦ εἶπε
αὐ­τά, πῶς θέ­λει νὰ τὸν πα­ρα­δε­χό­μα­στε ὡς
Ὀρ­θο­δο­ξο Πα­τρι­άρ­χη καὶ ὡς «ὀρ­θο­το­μοῦν­τα
τὸν λό­γον τῆς ἀ­λη­θεί­ας Του»;
Καὶ ἀ­πευ­θύ­νου­με ἕ­να δεύ­τε­ρο ἐ­ρώ­τη­μα
Θεσσαλονίκη, 1 Φεβρουαρίου 2010
Γι­ὰ τὴν «Φι­λορ­θό­δο­ξο   Ἕ­νω­σι “Κο­σµ­ᾶς Φλα­µ­ι­ᾶ­το­ς”»
Ὁ Πρό­ε­δρος Λαυ­ρέν­τι­ος Ντετ­ζι­όρ­τζι­ο  |  Ὁ Γρα­µ­µ­α­τέ­ας Πα­να­γι­ώ­της Ση­µ­ά­της
Σ ημειωσεις
1.  «…πολ­λοὶ τῶν μεθ’ ἡ­μῶν τε­ταγ­μέ­νων καὶ τὰ ἡ­μέ­τε­
ρα λε­γόν­των φρο­νεῖν, οἱ μὲν ἐ­πὶ τὴν θέ­αν ἀ­παν­τῶ­σι τῶν
ἑ­ορ­τῶν, οἱ δὲ καὶ συ­νε­ορ­τά­ζου­σι… Καὶ τοῦ­το τὸ πο­νη­ρὸν
ἔ­θος βού­λο­μαι τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας ἀ­πε­λά­σαι νῦν».
2.  Ὁ δρι­μὺς ἔ­λεγ­χος τοῦ ἱ. Χρυ­σο­στό­μου δὲν στο­
χεύ­ει νὰ δη­μι­ουρ­γή­σει μῖ­σος κα­τὰ τῶν Ἰ­ου­δαί­ων, ἀ­φοῦ
ἀ­να­φέ­ρε­ται κυ­ρί­ως στὸ θρη­σκευ­τι­κὸ ἐ­πί­πε­δο καὶ ὄ­χι
στὶς προ­σω­πι­κὲς κα­θη­με­ρι­νὲς σχέ­σεις, ὅ­που πρέ­πει
νὰ ἐ­πι­κρα­τεῖ ἡ ἀ­γά­πη, ἀλ­λὰ καὶ ἡ θυ­σί­α μὲ σκο­πὸ τὴ
σω­τη­ρί­α τους. Ἀν­τί­θε­τα στο­χεύ­ει νὰ κα­τα­δεί­ξει τὴν ἀ­γε­
φύ­ρω­τη δι­α­φο­ρὰ με­τα­ξὺ τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τοῦ Χριστοῦ καὶ
τοῦ Ἰ­ου­δα­ϊ­σμοῦ. Ἡ εἰ­ρη­νι­στι­κή, βέ­βαι­α, «πο­λι­τι­κὴ» καὶ οἱ
ἐ­νέρ­γει­ες τοῦ κ. Βαρ­θο­λο­μαί­ου κι­νοῦν­ται στὸν ἀν­τί­πο­δα
τοῦ ἱ­ε­ροῦ Χρυ­σο­στό­μου.
3.  «…οὐ­χὶ θέ­α­τρον μό­νον ἐ­στὶν ἡ συ­να­γω­γή, ἀλ­λὰ
καὶ σπή­λαι­ον λῃ­στῶν…, μεί­ζων γὰρ ἡ πα­ρα­νο­μί­α ἐ­κεί­νης
αὕ­τη· ἐ­κεῖ ἁ­μαρ­τί­α τὸ γι­νό­με­νον, ἐν­ταῦ­θα δὲ ἀ­σέ­βει­α... Τί
τρέ­χεις ἰ­δεῖν ἐν τῇ συ­να­γω­γῇ τῶν θε­ο­μά­χων Ἰ­ου­δαί­ων;».
4.  «Ἀλ­λὰ πάν­τως ἐ­ροῦ­σιν, ὅ­τι καὶ αὐ­τοὶ τὸν Θε­ὸν
προ­σκυ­νοῦ­σιν· ἀλ­λὰ μὴ γέ­νοι­το τοῦ­το εἰ­πεῖν! Οὐ­δεὶς Ἰ­
ου­δαῖ­ος προ­σκυ­νεῖ τὸν Θε­όν…».
πρὸς τοὺς 30 πε­ρί­που Ἐ­πι­σκό­πους τῆς ἑλ­
λα­δι­κῆς Ἐκ­κλη­σί­ας:
Γνω­ρί­ζε­τε πο­λὺ κα­λά, τὴν ἀ­σχή­μι­α αὐ­
τὴ κα­τὰ τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου Πί­στε­ώς μας, ποὺ
δι­έ­πρα­ξε ὁ Οἰ­κου­με­νι­κὸς Πα­τρι­άρ­χης. Πῶς
τὸν ὑ­πο­δέ­χε­σθε, λοι­πόν, με­τὰ «βα­ΐων καὶ
κλά­δων» στὴν ἐκ­κλη­σι­α­στι­κή μας ἐ­πι­κρά­τει­α,
με­τὰ τὰ ὅ­σα βλά­σφη­μα ἐκ­στό­μι­σε κα­τὰ τῆς
Πί­στε­ώς μας; Δὲν στε­νο­χω­ρεῖ­τε ἔτ­σι τὸν
Χρι­στό, δὲν Τὸν προ­σβά­λλε­τε, δὲν σκαν­δα­
λί­ζε­τε τὶς ψυ­χὲς τῶν πι­στῶν, ποὺ ἐ­κεῖ­νος
σᾶς ἐμ­πι­στεύ­θη­κε γι­ὰ νὰ τὶς ὁ­δη­γεῖ­τε στὴν
ἀ­λή­θει­α Του καὶ ὄ­χι γι­ὰ νὰ συν­τε­λεῖ­τε στὴν
πα­ρα­πλά­νη­σή τους, ὅ­πως ἐ­πι­χει­ροῦν νὰ
κά­νουν οἱ αὐ­τουρ­γοὶ τῆς Παν­θρη­σκεί­ας καὶ
τοῦ Συγ­κρη­τι­σμοῦ;
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
5.  «Οὐ προ­σκυ­νεῖ­ται Θε­ὸς ἐ­κεῖ, μὴ γέ­νοι­το· ἀλλ’ εἰ­
δω­λο­λα­τρεί­ας ἐ­κεῖ­νο τὸ χω­ρί­ον λοι­πόν ἐ­στιν· ἀλλ’ ὅ­μως
τι­νὲς ὡς σε­μνοῖς ἐ­κεί­νοις τοῖς τό­ποις προ­σέ­χου­σι».
6.  «Οὐ γὰρ λῃ­στῶν οὐ­δὲ κα­πή­λων ἁ­πλῶς, ἀλ­λὰ
δαι­μό­νων ἐ­στὶ κα­τα­γώ­γι­ον».
7.  «…ἵ­να ἕ­κα­στος ὑ­μῶν ἐ­πι­σπά­ση­ται τὸν ἀ­δελ­φὸν
ὥ­στε ἐ­ξε­λέ­σθαι αὐ­τὸν τῆς τοῦ δι­α­βό­λου πα­γί­δος, καὶ
τῆς κοι­νω­νί­ας ἀ­παλ­λά­ξαι τῶν Χρι­στο­κτό­νων».
8.  «Πῶς οὖν οὐκ ἄ­το­πον τοὺς μὲν εἰς ἄν­θρω­πον
γε­νο­μέ­νους πο­νη­ροὺς με­τὰ το­σαύ­της φεύ­γειν σπου­δῆς,
τοὺς δὲ εἰς αὐ­τὸν ὑ­βρί­σαν­τας τὸν Θε­ὸν ποι­εῖ­σθαι κοι­νω­
νούς, καὶ τοὺς προ­σκυ­νοῦν­τας τὸν ἐ­σταυ­ρω­μέ­νον τοῖς
ἐ­σταυ­ρω­κό­σι συ­νε­ορ­τά­ζειν;».
9.  «Ὅ­ταν γὰρ ἴ­δω­σιν ὑ­μᾶς τοὺς προ­σκυ­νοῦν­τας
τὸν ὑπ’ αὐ­τῶν σταυ­ρω­θέν­τα Χρι­στόν, τὰ ἐ­κεί­νων δι­ώ­
κον­τας καὶ σε­μνο­ποι­οῦν­τας, πῶς οὐχ ἡ­γή­σον­ται ἄ­ρι­στα
αὐ­τοῖς ἅ­παν­τα πε­πρᾶ­χθαι, καὶ οὐ­δε­νὸς ἄ­ξι­α εἶ­ναι τὰ
ἡ­μέ­τε­ρα, ὅ­ταν οἱ πρε­σβεύ­ον­τες αὐ­τὰ καὶ θε­ρα­πεύ­ον­τες
ὑ­μεῖς, πρὸς τοὺς κα­θαι­ροῦν­τας αὐ­τὰ τρέ­χη­τε; Ἐ­ὰν τὶς
ἴ­δη σὲ τὸν ἔ­χον­τα γνῶ­σιν εἰς συ­να­γω­γὴν ἀ­περ­χό­με­νον,
|
καὶ σάλ­πιγ­γας θε­ω­ροῦν­τα, οὐ­χὶ ἡ συ­νεί­δη­σις αὐ­τοῦ
75
ἀ­σθε­νοῦς ὄν­τος οἰ­κο­δο­μη­θή­σε­ται εἰς τὸ θαυ­μά­ζειν τὰ
Ἰ­ου­δα­ϊ­κὰ πράγ­μα­τα;».
10.  «Φεύ­γε­τε τοί­νυν καὶ τοὺς συλ­λό­γους, καὶ τοὺς
 τό­πους αὐ­τῶν… Ὅ­που Χρι­στο­κτό­νοι συ­νέρ­χον­ται, ὅ­που
σταυ­ρὸς ἐ­λαύ­νε­ται, ὅ­που βλα­σφη­μεῖ­ται Θε­ός, ὅ­που
Πα­τὴρ ἀ­γνο­εῖ­ται, ὅ­που Υἱ­ὸς ὑ­βρί­ζε­ται, ὅ­που Πνεύ­μα­τος
ἀ­θε­τεῖ­ται χά­ρις, μᾶλ­λον δὲ καὶ αὐ­τῶν ὄν­των δαι­μό­νων,
οὐ μεί­ζων ἐν­τεῦ­θεν ἡ βλά­βη; Ἐ­κεῖ μὲν γὰρ γυ­μνὴ καὶ
πε­ρι­φα­νὴς ἡ ἀ­σέ­βει­α».
11.  «…τοὺς τὸν Δε­σπό­την πα­ρο­ξύ­ναν­τας, τού­τους
κοι­νω­νοὺς ποι­εῖ­σθαι ἐν ἑ­ορ­ταῖς; Τοῦ Δε­σπό­του σου τὸν
Υἱ­ὸν ἀ­νεῖ­λον, καὶ τολ­μᾷς αὐ­τοῖς εἰς ταὐ­τὸν συ­νι­έ­ναι; …
σὺ δὲ αὐ­τὸν οὕ­τως ἀ­τι­μά­ζεις, ὡς τοὺς ἐ­κεί­νου φο­νέ­ας
Ε­πι­τέ­λους, «Πα­να­γι­ώ­τα­τε», και η Α­νο­χή έ­χει τα Ο­ρι­ά της
Ἀν­τὶ «κα­ταλ­λα­γῆς», ὁ Πα­τρι­άρ­χης ἐκ­δί­δει
ὑ­βρι­στι­κὴ  Ἐγ­κύ­κλι­ο κα­τὰ πι­στῶν
Μο­λύ­νον­τας την ιε­ρη Η­μέ­ρα τῆς Ορ­θο­δο­ξί­ας
και Δια
­ σ­ τρεβ­λών­ οντ­ας για­ αλλ­ η μια­ φορ­α την Α­λή­θει­α
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
«“Ταῦ­τα ἐ­πο­ί­η­σας, καὶ ἐ­σί­γη­σα”… Μὴ καὶ ἀ­εὶ
σι­ω­πή­σο­μαι, καὶ ἀ­νέ­ξο­μαι ἐ­πὶ πλεῖ­ον τὴν δυ­
σφο­ρω­τά­την ζη­μί­αν; ἀλ­λ’ οὐκ ἀ­εὶ ἡ μα­κρο­θυ­
μί­α μέ­νει· “ἐ­λέγ­ξω” γὰρ “καὶ πα­ρα­στή­σω κα­τὰ
πρό­σω­πον” τὰς ἀ­στο­χί­ας σου». (Μ. Βα­σι­λεί­ου
καὶ Δι­δύ­μου Τυ­φλοῦ)
ὴν Κυ­ρι­α­κὴ τοῦ θρι­άμ­βου τῆς Ὀρ­θο­δο­
Τ ξί­ας δι­ά­λε­ξε ὁ Πα­τρι­άρ­χης κ. Βαρ­θο­λο­
μαῖ­ος μὲ Ἐγ­κύ­κλι­ό του, ὄ­χι γι­ὰ νὰ τι­μή­σει,
ἀλ­λὰ γι­ὰ νὰ προ­σβά­λει τὴν Ὀρ­θο­δο­ξί­α καὶ νὰ
προ­πα­γαν­δί­σει ἄλ­λη μι­ὰ φο­ρὰ τὶς αἱ­ρε­τί­ζου­σες
και­νο­το­μί­ες του. Ἤ­δη ἐ­δό­θη­σαν ἀ­παν­τή­σεις ἀ­πο­
στο­μω­τι­κὲς στὴν νέ­α αὐ­τὴ ἀ­νί­ε­ρη ἐ­πί­θε­ση ἐ­ναν­τί­ον
ὅ­σων, χρό­νι­α τώ­ρα, τοῦ ἀ­πο­δει­κνύ­ουν τὴν ἀ­πο­
κλί­νου­σα ἀ­πὸ τὴν ὀρ­θό­δο­ξη Πί­στη πο­ρεί­α του· γι­ὰ
τοῦ­το, μὲ τὸ κεί­με­νο αὐ­τὸ δὲν θὰ ἀ­παν­τή­σου­με
πα­ρὰ σὲ λί­γες μό­νο θέ­σεις τῆς Ἐγ­κυ­κλί­ου του,
στη­ρι­ζό­με­νοι στὴν Πα­τε­ρι­κὴ θε­ο­λο­γί­α τὴν ὁποία
δι­α­στρε­βλώ­νει, γι­ὰ νὰ φα­νεῖ ποῦ μπο­ρεῖ νὰ κα­τα­
|
λή­ξει, ἀ­κό­μα καὶ ἕ­νας Πα­τρι­άρ­χης, ὅ­ταν ἀρ­νεῖ­ται
76
τὸ «Πνεῦ­μα» καὶ τὸν «νοῦν» τῶν Πα­τέ­ρων, ὅ­πως
ἀ­κρι­βῶς συ­νέ­βη καὶ μὲ ἄλ­λους αἱ­ρε­τί­ζον­τες καὶ
αἱ­ρε­τι­κοὺς Πα­τρι­άρ­χες στὸ πα­ρελ­θόν.
καὶ σταυ­ρώ­σαν­τας αὐ­τὸν τι­μᾶν καὶ θε­ρα­πεύ­ειν τῇ τῶν
ἑ­ορ­τῶν κοι­νω­νί­ᾳ, καὶ εἰς τοὺς βε­βή­λους αὐ­τῶν τό­πους
ἀ­παν­τᾶν, καὶ τῶν ἀ­κα­θάρ­των ἐ­πι­βαί­νειν προ­θύ­ρων,
καὶ κοι­νω­νεῖν τρα­πέ­ζης δαι­μο­νί­ων… Ἀλλ’ ὥ­σπερ ἐ­κεί­νοις
ἐγ­κα­λοῦ­μεν ὅ­τι πα­ρα­νο­μοῦ­σιν, (ἀ­φοῦ “τῷ προ­στάγ­μα­τι
τοῦ Θε­οῦ μά­χον­ται, ὅ­τι τὸν δι­ά­βο­λον ἔ­χου­σι μεθ’ ἑ­αυ­τῶν
χο­ρεύ­ον­τα”), οὕ­τω καὶ πολ­λῷ μᾶλ­λον ὑ­μῖν, ὅ­τι τοῖς πα­
ρα­νο­μοῦ­σι συ­νέρ­χε­σθε. Οὐχ οἱ ἀ­σε­βοῦν­τες μό­νον, ἀλ­λὰ
καὶ οἱ δυ­νά­με­νοι μὲν ἀ­πα­γα­γεῖν τῆς ἀ­σε­βεί­ας, μὴ βου­λό­
με­νοι δὲ ἡ δι’ ὄ­κνον ἡ δι­ὰ νω­θρί­αν, ὁ­μοί­ως κο­λά­ζον­ται».
ρά­φει ἡ Πα­τρι­αρ­χι­κὴ «Ἐγ­κύ­κλι­ος»: Ἡ Ὀρ­θο­
Γ δο­ξί­α «πρέ­πει νὰ εὑ­ρί­σκε­ται εἰς δι­αρ­κῆ δι­ά­
λο­γον μὲ τὸν κό­σμον… Ἀν­τι­θέ­τως, ἐ­ὰν ἡ Ὀρ­θο­δο­ξί­α
κλει­σθῇ εἰς τὸν ἑ­αυ­τόν της …θὰ με­τα­τρα­πῇ ἀ­πό
“κα­τὰ τὴν οἰ­κου­μέ­νην” Ἐκ­κλη­σί­α ποὺ εἶ­ναι, εἰς μί­αν
ἐ­σω­στρε­φῆ καὶ αὐ­τά­ρε­σκον ὁ­μά­δα, εἰς ἕ­να “γκέτ­
το” εἰς τὸ πε­ρι­θώ­ρι­ον τῆς ἱ­στο­ρί­ας… Δι­ὰ τὸν λό­γον
αὐ­τὸν καὶ οἱ με­γά­λοι Πα­τέ­ρες τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας μας
οὐ­δέ­πο­τε ἐ­φο­βή­θη­σαν τὸν δι­ά­λο­γον μὲ τὸν πνευ­
μα­τι­κὸν πε­ρί­γυ­ρον τῆς ἐ­πο­χῆς των, ἀ­κό­μη καὶ μὲ
τοὺς εἰ­δω­λο­λά­τρας φι­λο­σό­φους τῶν χρό­νων των…­».
Πράγ­μα­τι, Πα­να­γι­ώ­τα­τε. Ἡ Ἐκ­κλη­σί­α «εὑ­ρί­
σκε­ται εἰς δι­αρ­κῆ δι­ά­λο­γον μὲ τὸν κό­σμον», ἀλ­λὰ
βά­σει τῶν Ἐν­το­λῶν τοῦ Χρι­στοῦ καὶ τῶν Ἱερῶν
Κα­νό­νων καὶ ὄ­χι βά­σει τῶν Ἐν­το­λῶν τοῦ Βα­τι­
κα­νοῦ, ὅ­πως γί­νε­ται στὸν δι­ά­λο­γο ποὺ ἐ­σεῖς
δου­λι­κὰ δε­χθή­κα­τε νὰ προ­ά­γε­τε. Μὴ δι­α­στρέ­φε­τε,
λοι­πόν, τὴν πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, προ­σπα­θών­τας νὰ
δη­μι­ουρ­γή­σε­τε φο­βι­κὰ ἀν­τα­να­κλα­στι­κὰ ἀ­πὸ τὴν
τά­χα ἀ­πο­μό­νω­σή μας, ἐ­ὰν δὲν συμ­με­τά­σχου­με
στὸν Θε­ο­λο­γι­κὸ Δι­ά­λο­γο ποὺ ―μὲ ἀν­τι­πα­τε­ρι­κὸ
τρό­πο― ἐ­πὶ δε­κα­ε­τί­ες δι­ε­ξά­γε­ται κα­τ’ ἐ­πι­θυ­μί­α
τοῦ Πά­πα ἀ­πὸ τοὺς γρα­φει­ο­κρά­τες ὑ­πο­τα­κτι­

κούς σας.  Ἕ­να Δι­ά­λο­γο, ποὺ ἐ­πει­δὴ δὲν ἔ­χει τὴν
χά­ρη τοῦ Θε­οῦ, ἀ­πο­βαί­νει ὣς τώ­ρα ὄ­χι μό­νο
ἄ­καρ­πος, ἀλ­λὰ καὶ ἐ­πι­ζή­μι­ος γι­ὰ τὴν Ἐκ­κλη­σί­α.
Ἡ Ἐκ­κλη­σί­α δὲν γί­νε­ται “γκέτ­το” καὶ δὲν ἀ­πο­
μο­νώ­νε­ται, ὅ­ταν δι­α­λέ­γε­ται ὑ­πα­κού­ον­τας στὸν
Ἀρ­χη­γό της Ἰ­η­σοῦ Χρι­στὸ καὶ τοὺς Ἱ. Κα­νό­νες.
Ἀν­τί­θε­τα γε­λοι­ο­ποι­οῦν­ται καὶ γί­νον­ται ἀ­νυ­πό­
λη­πτα, ἐ­κεῖ­να τὰ μέ­λη της, ποὺ πα­ρα­βαί­νουν
τοὺς Ἱ. Κα­νό­νες της.  Ἡ  Ἐκ­κλη­σί­α δι­έ­πρε­ψε καὶ
δι­α­δό­θη­κε σὲ ὅ­λο τὸν κό­σμο, βγῆ­κε δη­λα­δὴ στὸ
προ­σκή­νι­ο τῆς ἱ­στο­ρί­ας, ἀ­κρι­βῶς ὅ­ταν ἦ­ταν
αὐ­στη­ρὰ προ­ση­λω­μέ­νη στὶς Ἐν­το­λές καὶ «ἀ­πο­
μο­νω­μέ­νη» ἀ­πὸ τὸ κο­σμι­κὸ πνεῦ­μα, κι ὄ­χι ὅ­ταν
ἄ­το­μα σὰν καὶ ἐ­σᾶς, ἀ­σε­βοῦν­τες στὴν Πα­ρά­δο­ση,
γρά­φουν ἐ­πι­στη­μο­νι­κὲς δι­α­τρι­βὲς (ὅ­πως ἐ­σεῖς),
στὶς ὁ­ποῖ­ες κα­τα­φέ­ρον­ται κα­τὰ τῶν Ἱ. Κα­νό­νων,
ὡς νὰ ἐ­κτε­λοῦν πα­πι­κὲς ἐν­το­λές.
Σὲ ἐ­κεί­νη τὴν δι­α­τρι­βὴ ποὺ συν­τά­ξα­τε πρὶν
ἀρ­κε­τὰ χρό­νι­α, γρά­φα­τε σὰν κά­ποι­ον ποὺ προ­
σπα­θεῖ νὰ πα­ρα­κάμ­ψει ἢ νὰ ἀ­χρη­στεύ­σει τοὺς
νό­μους, ποὺ στέ­κον­ται ἐμ­πό­δι­ο στὰ πα­ρά­νο­μα
μελ­λον­τι­κὰ σχέ­δι­ά του. Ὑ­πο­στη­ρί­ζα­τε, δη­λα­δή,
πὼς «δὲν δύ­να­ται ἡ Ἐκ­κλη­σί­α νὰ ἔ­χη δι­α­τά­ξεις
ἀ­πα­γο­ρευ­ού­σας τὴν εἴ­σο­δον εἰς τοὺς να­οὺς τῶν
ἑ­τε­ρο­δό­ξων καὶ τὴν με­τ’ αὐ­τῶν συμ­προ­σευ­χήν».
Καὶ συ­νε­χί­ζα­τε, ἀ­πο­φαι­νό­με­νος σπου­δαι­ο­φα­
νῶς: «Εἶ­ναι ἀ­πα­ραί­τη­τον καὶ ἐ­πι­βε­βλη­μέ­νον νὰ
ἐγ­κρι­θῆ καὶ ἐ­πι­κυ­ρω­θῆ ὑ­πὸ Οἰ­κου­με­νι­κῆς Συ­νό­δου
ὁ Κῶ­διξ τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου Ἐκ­κλη­σί­ας» ὁ ὁ­ποῖ­ος «θὰ
τρο­πο­ποι­ή­ση (σ.σ. δηλ. θὰ πα­ρα­ποι­ή­σει) καὶ θὰ
κα­ταρ­γή­ση ἀ­να­πο­φεύ­κτως κα­νό­νας τῶν Οἰ­κου­
με­νι­κῶν Συ­νό­δων»­!.
Αὐ­τὴ τὴν ἀ­νί­ε­ρη καὶ ἀ­σε­βῆ πρό­τα­ση προ­
βά­λα­τε στὴν δι­α­τρι­βή σας, ποὺ ἐ­ξυ­πη­ρε­τοῦ­σε
μα­κρο­πρό­θε­σμα σχέ­δι­α: κα­τάρ­γη­ση Ἱ. Κα­νό­νων
καὶ εἰ­δι­κὰ ἐ­κεί­νων ποὺ ἀ­πα­γό­ρευ­αν αὐ­στη­ρῶς
τὶς συμ­προ­σευ­χές. Καὶ ἀ­φοῦ κα­τα­λά­βα­τε πο­λὺ
κα­λὰ ὅ­τι οἱ Ὀρ­θό­δο­ξοι δὲν θὰ σᾶς ἔ­κα­ναν αὐ­τὴ
τὴν χά­ρη (συγ­κα­λοῦν­τες, μά­λι­στα, πρὸς τοῦ­το
Οἰ­κου­με­νι­κὴ Σύ­νο­δο), ὅ­ταν γί­να­τε Πα­τρι­άρ­χης, ἀρ­
χί­σα­τε τὴν πραγ­μα­το­ποί­η­ση ἐ­κεί­νου τοῦ σχε­δί­ου
συμ­προ­σευ­χό­με­νος πα­ρα­νό­μως μὲ ἑ­τε­ρό­δο­ξους,
χω­ρὶς νὰ πε­ρι­μέ­νε­τε νὰ ἀ­πο­φα­σί­σει τὴν ἄρ­ση
αὐ­τῆς τῆς ἀ­πα­γο­ρεύ­σε­ως Οἰ­κου­με­νι­κὴ Σύ­νο­δος,
ὅ­πως ὁ ἴ­δι­ος νο­μι­μο­φα­νῶς εἴ­χα­τε προ­τεί­νει. Δὲν
θε­ω­ρή­σα­τε πλέ­ον τὴν σύγ­κλη­ση μι­ᾶς Συ­νό­δου
ἀ­ναγ­καί­α, ἴ­σως γι­α­τὶ νο­μί­σα­τε, ὅ­τι εἶ­στε μό­νος
σας μι­ὰ Οἰ­κουμενικὴ Σύ­νο­δος, μι­μού­με­νος τὸν
«ἀ­λά­θη­το» μο­νο­κρά­το­ρα Πά­πα καὶ ἐ­φαρ­μό­ζον­
τας ἐμ­μέ­σως τὸ Πρω­τεῖ­ο του!
ὲ ἕ­να ἄλ­λο ση­μεῖ­ο τῆς Ἐγ­κυ­κλί­ου γρά­φε­τε:
Σ «Ὀ­φεί­λο­μεν πρῶ­τον νὰ συ­νο­μι­λή­σω­μεν οἱ
χρι­στι­α­νοὶ με­τα­ξύ μας καὶ νὰ λύ­σω­μεν τὰς δι­α­-
φο­ράς μας, δι­ὰ νὰ εἶ­ναι ἀ­ξι­ό­πι­στος ἡ μαρ­τυ­ρί­α
μας πρὸς τὸν ἔ­ξω κό­σμον. …Δὲν εἶ­ναι δυ­να­τὸν ὁ
Κύ­ρι­ος νὰ ἀ­γω­νι­ᾷ δι­ὰ τὴν ἑ­νό­τη­τα τῶν χρι­στι­α­νῶν
καὶ ἡ­μεῖς νὰ μέ­νω­μεν ἀ­δι­ά­φο­ροι… Τοὺς δι­α­λό­γους
αὐ­τοὺς …πο­λε­μοῦν σή­με­ρον, δυ­στυ­χῶς, καὶ μά­λι­στα
μὲ φα­να­τι­σμὸν ἀ­πα­ρά­δε­κτον δι­ὰ τὸ Ὀρ­θο­δό­ξον
ἦ­θος, ὡ­ρι­σμέ­νοι κύ­κλοι ποὺ δι­εκ­δι­κοῦν δι­ὰ
τὸν ἑ­αυ­τόν των ἀ­πο­κλει­στι­κῶς τὸν τί­τλον τοῦ
ζη­λω­τοῦ καὶ ὑ­πε­ρα­σπι­στοῦ τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας.
Ὡ­σὰν νὰ μὴ ἦ­σαν Ὀρ­θό­δο­ξοι ὅ­λοι οἱ Πα­τρι­άρ­χαι…
οἱ ὁ­ποῖ­οι ὁ­μο­φώ­νως ἀ­πε­φά­σι­σαν καὶ στη­ρί­ζουν
αὐ­τοὺς τοὺς δι­α­λό­γους, (σ.σ. οἱ ζη­λω­τές) ὑ­ψώ­νουν
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
τοὺς ἑ­αυ­τούς των ὑ­πε­ρά­νω τῶν Ἐ­πι­σκο­πι­κῶν Συ­
νό­δων τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας».
Σ’ αὐ­τὰ ἔ­χου­με νὰ πα­ρα­τη­ρή­σου­με τὰ ἑ­
ξῆς. Δὲν ἀ­πέ­σ τει­λε ὁ Χρι­σ τὸς τοὺς μα­θη­τές
του, Πα­να­γι­ώ­τα­τε, γι­ὰ νὰ «λύ­νουν δι­α­φο­ρές»,
ἀλ­λὰ νὰ κη­ρύτ­τουν τὴ βα­σι­λεί­α τοῦ Θε­οῦ, νὰ
γνω­στο­ποι­οῦν τὴν ἀ­δι­α­πραγ­μά­τευ­τη Πί­στη, νὰ
συ­ζη­τοῦν μὲ τοὺς αἱ­ρε­τι­κούς, βο­η­θών­τας τους
νὰ ἀν­τι­λη­φθοῦν τὴν πλά­νη τους, νὰ ἔρ­θουν σὲ
συ­ναί­σθη­ση τοῦ τρο­με­ροῦ λά­θους τους. Καὶ
ἂν αὐ­τοὶ ἀρ­νοῦν­ταν νὰ ἀ­πο­δε­χθοῦν τὴν δι­δα­
σκα­λί­α καὶ νὰ προ­σέλ­θουν ἐν με­τα­νοί­ᾳ στὴν
Ἐκ­κλη­σί­α ―ἀ­πὸ τὴν ὁ­ποί­α ἀ­πο­σκίρ­τη­σαν―, δὲν
ἐ­πι­χει­ροῦ­σαν συμ­βι­βα­σμούς, δὲν ἐ­φεύ­ρι­σκαν
κα­κο­δο­ξί­ες (ὡς ἐ­κεί­νη τῶν «δύ­ο πνευ­μό­νων»
ποὺ υἱ­ο­θε­τεῖ­τε), ἀλ­λὰ τοὺς ἐγ­κα­τέ­λει­παν πρὸς
και­ρόν, ἐ­φαρ­μό­ζον­τες τὴν κα­θο­δη­γη­τι­κὴ Ἐν­το­λὴ
τοῦ Χρι­στοῦ: «Ὁ δε­χό­με­νος ὑ­μᾶς, ἐ­μὲ δέ­χε­ται.­.. Καὶ
ὃς ἐ­ὰν μὴ δέ­ξη­ται ὑ­μᾶς, μη­δὲ ἀ­κο­ύ­σῃ τοὺς λό­γους
|
ὑ­μῶν, ἐ­ξερ­χό­με­νοι τῆς οἰ­κί­ας ἐ­κε­ί­νης ἢ τῆς πό­λε­ως,
ἐ­κτι­νά­ξα­τε τὸν κο­νι­ορ­τὸν τῶν πο­δῶν ὑ­μῶν». Καὶ
77
ὁ Μ. Βα­σί­λει­ος ἑρ­μη­νεύ­ει: «ὁ κή­ρυ­κας τοῦ θεί­ου
λό­γου (ἐ­φ’ ὅ­σον δὲν γί­νει δε­κτὸς) νὰ ὑ­πο­χω­ρεῖ καὶ
 νὰ μὴ πα­ρα­μέ­νει ἀ­νοί­γον­τας δι­ά­λο­γο καὶ φι­λο­
νι­κών­τας μὲ αὐ­τὸν ποὺ ἀρ­νεῖ­ται τὸν θεῖ­ον λό­γον».
Ἐ­φάρ­μο­ζαν, ἐ­πί­σης, οἱ Ὀρ­θό­δο­ξοι Πα­τέ­ρες μας
καὶ τὴν κα­θο­δη­γη­τι­κὴ ―ὑ­πο­χρε­ω­τι­κὴ― συμ­βου­λὴ
τοῦ μι­μη­τὴ τοῦ Χρι­στοῦ, τοῦ ἀπ. Παύ­λου. Δί­δα­σκε
ὁ ἀ­πό­στο­λος μὲ ἀ­πό­λυ­τη σα­φή­νει­α: «Αἱ­ρε­τι­κὸν
ἄν­θρω­πον με­τὰ πρώ­την καὶ δευ­τέ­ραν νου­θε­σί­αν
πα­ραι­τοῦ».
Αὐ­τὴν τὴν Ἐν­το­λὴ ἐ­φάρ­μο­σαν ὅ­λοι ἀ­νε­ξαι­ρέ­
τως οἱ Ἅ­γι­οι Πα­τέ­ρες τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας μας, ὥ­σπου
ἤρ­θα­τε ἐ­σεῖς νὰ τὴν ἀ­να­τρέ­ψε­τε, το­πο­θε­τών­τας
τὸν ἑ­αυ­τόν σας πά­νω ἀ­πὸ Πα­τέ­ρες καὶ Οἰ­κου­
με­νι­κὲς Συ­νό­δους. Καί, πα­ρό­λο ποὺ γράφ­τη­καν
τε­λευ­ταῖ­α τό­σα ἄρ­θρα, ἀλ­λὰ καὶ ὁ­λό­κλη­ρο βι­βλί­ο
ποὺ σᾶς ἀ­πο­δει­κνύ­ει τὸ λά­θος σας ὡς πρὸς τὸ
ση­μεῖ­ο αὐ­τό, τὰ ἀ­γνο­ή­σα­τε παν­τε­λῶς.
Ὄ­χι, λοι­πόν, Πα­να­γι­ώ­τα­τε, δὲν ὑ­ψώ­νου­με τὸν
ἑ­αυ­τό μας ὑ­πε­ρά­νω, ἀλ­λὰ τὸν βά­ζου­με ὑ­πο­κά­τω
τῶν Πα­τέ­ρων καὶ αὐ­τοὺς ἀ­κο­λου­θοῦ­με. Ἀν­τί­θε­τα,
ἐ­σεῖς θέ­σα­τε τὸν ἑ­αυ­τό σας ὑ­πε­ρά­νω τῶν Πα­τέ­
ρων, ἀ­φοῦ κα­τα­πα­τεῖ­τε ἀ­συ­στό­λως τὶς Ἐν­το­λὲς
Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010
τοῦ Χρι­στοῦ καὶ τῶν Ἱ. Κα­νό­νων, καὶ ταυ­τό­χρο­να
κά­να­τε ἄ­νω-κά­τω τὴν Ἐκ­κλη­σί­α μας, πα­ρεμ­βαί­
νον­τας στὰ ἐ­σω­τε­ρι­κά της καὶ ζη­τών­τας ἐ­πί­μο­να
νὰ πα­ρα­βεῖ τὸν ἐ­πὶ 150 χρό­νι­α ἐ­φαρ­μο­ζό­με­νο
Κα­τα­στα­τι­κὸ Χάρ­τη τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας τῆς Ἑλ­λά­δος,
τὸν ὁ­ποῖ­ον τὸ Πα­τρι­αρ­χεῖ­ο ―ὣς τὴ στιγ­μὴ ποὺ
ἤρ­θα­τε ἐ­σεῖς― ἀ­πε­δέ­χε­το.
Πα­ρα­βαί­νε­τε, λοι­πόν, κά­τι πο­λὺ με­γά­λο, τοὺς
Ἱ. Κα­νό­νες ποὺ ἔ­χουν σχέ­ση μὲ τὴν Πί­στη, καὶ ἀ­πὸ
τὴν ἄλ­λη με­ρι­ὰ ἐ­πι­μέ­νε­τε σὲ κά­τι πο­λύ μι­κρό: τὴν
αὐ­στη­ρὴ ἐ­φαρ­μο­γὴ κά­ποι­ων δι­οι­κη­τι­κῶν νό­μων,
ὄ­χι γι­ὰ θέ­μα­τα Πί­στε­ως, ἀλ­λὰ γι­ὰ τὴν ἐ­πέ­κτα­
ση τῆς δι­κῆς σας ἐ­ξου­σί­ας καὶ τῶν προ­νο­μί­ων
σας, ποὺ ἀ­σφα­λῶς πρέ­πει νὰ ἐ­φαρ­μό­ζον­ται,
ὅ­ταν ὅ­μως εἶ­ναι δί­και­α. Ἐ­δῶ, ὅ­μως, δὲν εἶ­ναι
κἂν δί­και­α καὶ νο­μό­τυ­πα, ὅ­πως μὲ προ­χθε­σι­νὰ
κεί­με­να ―ἰ­σχυ­ρῶς κα­το­χυ­ρω­μέ­να ἀ­πὸ νο­μι­κῆς
πλευ­ρᾶς― ἀ­πέ­δει­ξαν οἱ Μη­τρο­πο­λῖ­τες Πει­ραι­ῶς
Σε­ρα­φεὶμ καὶ Κα­λα­βρύ­των Ἀμ­βρό­σι­ος.
|
­πι­τί­θε­σθε, ἀ­κό­μα, δι­ὰ τῆς Ἐγ­κυ­κλί­ου ἐ­ναν­
Ε
78
τί­ον ἐ­κεί­νων, ποὺ μὲ στοι­χεῖ­α ἀ­τράν­ταχ­τα
σᾶς φέρ­νουν σὲ ἀν­τι­πα­ρά­θε­ση, ὄ­χι μὲ δι­κές τους
ἰ­δέ­ες, ἀλ­λὰ μὲ τοὺς Πα­τέ­ρες τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας καὶ
ἰ­σχυ­ρί­ζε­σθε πὼς «οἱ ἐ­πι­κρί­νον­τες… κα­τη­γο­ροῦν
ὅ­σους δι­ε­ξά­γουν τοὺς δι­α­λό­γους ὡς δῆ­θεν “αἱ­ρε­
τι­κοὺς” καί “προ­δό­τας” τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας, ἁ­πλῶς καὶ
μό­νον δι­ό­τι δι­α­λέ­γον­ται μὲ τοὺς ἑ­τε­ρο­δό­ξους…» καὶ
μά­λι­στα «μᾶς ἐ­ξω­εκ­κλη­σι­ά­ζουν» (τὸ τε­λευ­ταῖ­ο
σὲ ἄλ­λο κεί­με­νο). Ἐ­πί­σης ση­μει­ώ­νε­τε: «ὁ­μι­λοῦν
ἀ­πα­ξι­ω­τι­κὰ δι­ὰ κά­θε προ­σπά­θει­αν συν­δι­αλ­λα­γῆς
με­τα­ξὺ τῶν δι­ῃ­ρη­μέ­νων χρι­στι­α­νῶν καὶ ἀ­πο­κα­τα­
στά­σε­ως τῆς ἑ­νό­τη­τός των ὡς δῆ­θεν “πα­ναί­ρε­σιν
τοῦ οἰ­κου­με­νι­σμοῦ” χω­ρὶς νὰ πα­ρέ­χουν καμ­μί­αν
ἀ­πό­δει­ξιν ὅ­τι κα­τὰ τὰς ἐ­πα­φάς της μὲ τοὺς μὴ
Ὀρ­θο­δό­ξους ἡ Ὀρ­θό­δο­ξος Ἐκ­κλη­σί­α ἐγ­κα­τέ­λει­ψε ἢ
ἀρ­νή­θη­κε τὰ δόγ­μα­τα τῶν Οἰ­κου­με­νι­κῶν Συ­νό­δων
καὶ τῶν πα­τέ­ρων τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας μας».
Ἐ­δῶ, δυστυχῶς, «Πα­να­γι­ώ­τα­τε», δι­α­στρέ­φε­
τε ἐν­τε­λῶς τὴν ἀ­λή­θει­α. Δι­ό­τι ἀ­σφα­λῶς καὶ σᾶς
κα­τη­γο­ροῦν πολ­λοὶ γι­ὰ αἱ­ρε­τι­κὲς ἀ­πο­κλί­σεις, ὄ­χι
μὲ κά­ποι­α «τσι­τά­τα» καὶ ἀ­πο­μο­νω­μέ­να ἀ­πὸ τὸ
πνεῦ­μα τῶν Πα­τε­ρι­κῶν κει­μέ­νων χω­ρί­α, ἀλ­λὰ
μὲ πλῆ­θος κει­μέ­νων γι­ὰ πραγ­μα­τι­κὲς πα­ρεκ­κλί­
σεις σας ἀ­πὸ τὴν θε­ο­λο­γί­α τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας μας∙
τό­σο κα­λὰ μά­λι­στα κα­το­χυ­ρω­μέ­να, ὥ­στε δὲν
δι­α­νο­η­θή­κα­τε νὰ δο­κι­μά­σε­τε νὰ τὰ ἀ­να­τρέ­ψε­τε.
Δὲν προ­σπα­θή­σα­τε νὰ δι­α­λε­χθεῖ­τε θε­ο­λο­γι­κά
μὲ τοὺς ἐ­πι­κρι­τές σας, νὰ τοὺς πεί­σε­τε γι­ὰ τὸ
λά­θος τους, ἀλ­λ’ ἐ­σεῖς, ὁ ὑ­πέρ­μα­χος τοῦ Δι­α­
λό­γου, δι­α­λέ­γε­σθαι μό­νο μὲ τοὺς ἑ­τε­ρό­δο­ξους.
Τοὺς πι­στοὺς τοὺς ἀ­γνο­εῖ­τε, ἔρ­χον­ται δεύ­τε­ροι
στὴν προ­τί­μη­σή σας καὶ μό­νο ἀ­πει­λὲς καὶ ὕ­βρεις
ἐ­κτο­ξεύ­ε­τε ἐ­ναν­τί­ον τους!
Ὁ ἅ­γι­ος Θε­ό­δω­ρος ὁ Στου­δί­της, ὅ­μως, συ­νο­
μι­λών­τας μὲ τὸν εἰ­κο­νο­μά­χο αὐ­το­κρά­το­ρα Λέ­ον­τα
τὸν Ἀρ­μέ­νι­ο, τοῦ λέ­γει ὅ­τι πρέ­πει νὰ ἀ­κο­λου­θεῖ
τοὺς Ἁ­γί­ους καὶ ὄ­χι νὰ θέ­λει νὰ ἐ­πι­βά­λει τὴ δι­κή
του ἄ­πο­ψη.
Καὶ τοῦ ἀ­παν­τᾶ ὁ αὐ­το­κρά­το­ρας: Σύμ­φω­να
μ’ αὐ­τὰ ποὺ λὲς «ἐ­σὺ μὲ βγά­ζεις ἔ­ξω ἀ­πὸ τὴν
Ἐκ­κλη­σί­α»;
Καὶ ὁ ἅ­γι­ος ἀν­τα­παν­τᾶ: «Οὐκ ἐ­γώ, ἀλ­λ’ ὁ
θεῖ­ος Ἀ­πό­στο­λος, μᾶλ­λον δὲ καὶ τοῦ­τον σὺ προ­
λα­βών, αὐ­τὸς ἑ­αυ­τὸν οἷς εἰρ­γά­σω ἐ­ξή­γα­γες. Εἰ
δὲ βού­λει ἐν­τὸς πά­λιν γε­νέ­σθαι αὐ­τῆς, στῆ­θι με­θ’
ἡ­μῶν τῶν τὴν ἀ­λή­θει­αν πρε­σβευ­όν­των…­». Δη­
λα­δή, δὲν σὲ βγά­ζω ἐ­γώ, ἀλ­λὰ ὁ ἀπ. Παῦ­λος.

Μᾶλ­λον ὅ­μως, οὔ­τε αὐ­τός, δι­ό­τι καὶ αὐ­τόν τὸν Προ­τι­μοῦ­με, «Πα­να­γι­ώ­τα­τε», νὰ ἀ­κο­λου­θοῦ­
πρό­λα­βες καὶ ἐ­ξῆλ­θες τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας μὲ αὐ­τὰ με τοὺς Πα­τέ­ρες ποὺ «ὁ­μο­λο­γοῦν τὴν ἀ­λή­θει­α»,
τὰ ὁ­ποῖ­α λὲς καὶ κά­νεις. Ἐ­ὰν ὅ­μως, θέ­λεις πά­λι πα­ρὰ ἐ­σᾶς ποὺ τὴν συ­σκο­τί­ζε­τε. Προ­τι­μοῦ­με νὰ
νὰ εἰ­σέλ­θεις στὴν Ἐκ­κλη­σί­α, στά­σου μα­ζί μας, ὁ­μι­λοῦ­με καὶ νὰ μὴ σι­ω­ποῦ­με ἔ­νο­χα, ἀ­νε­χό­με­νοι
δι­ό­τι ὁ­μο­λο­γοῦμε τὴν ἀ­λή­θει­α. τοὺς κα­κό­δο­ξους λό­γους καὶ πρα­κτι­κές σας.
Θεσσαλονίκη, 20 Φεβρουαρίου 2010
Γι­ὰ τὴν «Φι­λορ­θό­δο­ξο   Ἕ­νω­σι “Κο­σµ­ᾶς Φλα­µ­ι­ᾶ­το­ς”»
Ὁ Πρό­ε­δρος Λαυ­ρέν­τι­ος Ντετ­ζι­όρ­τζι­ο  |  Ὁ Γρα­µ­µ­α­τέ­ας Πα­να­γι­ώ­της Ση­µ­ά­της

Κοσμας Φλαμιατος • # 1 • μαρτιος-απριλιος 2010

Πρότυπες Θεσσαλικὲς Ἐκδόσεις

|
79

Δροσερό, 42100 Τρίκαλα, Τηλ. 24310-29897, Fax 24310-29887, e-mail: info@pthe.gr

Πρότυπες Θεσσαλικὲς Ἐκδόσεις
• Αποστελλεται με Αντιταβολh • χωρις Εξοδα isbn 978-960-6683-38-1
• Προσφορα 22,00€ • Εκπτωση 30% Τιμη: 31,50€

Ταξιδεύω μὲ τὴ Μουσικὴ
τῆς Ρωμηοσύνης, 2
1 Βιβλιο πολύχρωμο • σκληρὸ ἐξώφυλλο • 80 σελίδες • Εἰσαγωγή • Σχόλια • Παρτιτοῦρες
ὕμνων καὶ τραγουδιῶν σὲ βυζαντινὴ παρασημαντικὴ γραφή.
2 Ψηφιακοι δισκοι (cd) • συνολικῆς διάρκειας 108΄94΄΄ • 21 βυζαντινοὶ ὕμνοι • 16 δημοτικὰ
πατριωτικὰ τραγούδια (Θράκη, Μακεδονία, Πελοποννήσος, Πόντος, Μ. Ἀσία, Ἤπειρος, Κρήτη,
Κύπρος) • 20 χορωδοὶ βυζ. χορωδίας • 30 χορωδοὶ δημ. χορωδίας • 15 λαϊκὰ μουσικὰ ὄργανα.
Βυζαντινη Ψαλτικη Τεχνη (CD#1, 29΄54΄΄) • Τροπαρια: Ἀπολ. Πεντηκοστῆς, Φῶς ἰλαρόν, Τῇ
Ὑπερμάχῳ, Τὴν ὡραιότητα • Απολυτικια: Ἁγ. Σκέπης, Ἀναστάσιμον (ἦχος α΄), Τριῶν Ἱεραρχῶν,
Ἀπ. Παύλου, Ἁγ. Νικολάου, Ἁγ. Βησσαρίωνος, Ἁγ. Φιλοθέης, Ἁγ. Γρηγορίου Ε΄, Ἁγ. Χρυσοστόμου
Σμύρνης, Ἁγ. Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ • Μεγαλυναρια: Θεοτόκου, Ἁγ. Παρασκευῆς, Ἁγ. Νεκταρίου,
Ἁγ. Αἰκατερίνης, Πάντων τῶν Ἁγίων • Ψαλτοτραγουδα: Τὸ δισκοπότηρο, Ἕνας εἶν’ ὁ Κύριος.
Δημοτικα Τραγούδια των Ρωμιων (CD#2, 79΄40΄΄) • Τὰ Δώδεκα Εὐζωνάκια, Μοναχογιὸς ὁ
Κωνστανῆς, Στὴν Ἁγιὰ Σοφιά, Ἕνας ἀητὸς δικέφαλος, Χαρὰ ποὺ τό ’χουν τὰ βουνά, Ἔχε γειὰ
Παναγιά, Στοῦ Βοσπόρου τ’ ἁγιονέρια, Τσάμπασιν, Παῦλος Μελᾶς, Πότε θὰ κάμει ξαστεριά,
Χαίρετ’ ἡ Κύπρος λευτεριά, Παιδιὰ τῆς Σαμαρίνας, Δέλβινο, Δεροπολίτισσα, Γιάννη μου τὸ
μαντήλι σου, Ὁ Σπίνος.
Συμμετεχουν οι Μουσικοι • Κλαρινο: Σταῦρος Καψάλης, Σταῦρος Κουσκουρίδας. Σαντουρι:
Ἀνδρέας Κατσιγιάννης • Βιολι: Κυρ. Γκουβέντας • Λαουτο, Ουτι: Ἀριστείδης Ντίνας • Κανονακι:
Αθ. Χουλεντιανός • Κρουστα: Γεώργιος Ζιώγας.
Πολύτιμο χρηστικὸ βοήθημα γιὰ Σχολὲς Βυζαντινῆς Μουσικῆς, Μουσικὰ Γυμνάσια καὶ Λύ-
κεια, Κατηχητικά, Ἱεροψάλτες, Ἐκδηλώσεις. • Διδαχὴ καὶ τέρψη γιὰ ὅλους τοὺς   Ἕλληνες.
Δροσερό, 42100 Τρίκαλα, Τηλ. 24310-29897, Fax 24310-29887, e-mail: info@pthe.gr
 ΠΡΟΤΥΠΕΣ ΘΕΣΣΑΛΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

Κείμενα ἐκ τῆς καθ’ ἡμᾶς σοφίας

ΠΡΟΣΦΟΡΑ • ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΙΤΕ ΤΗ ΣΕΙΡΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΩΣ ΜΕ ΕΚΠΤΩΣΗ 3 0 %

ΠΡΟΣΦΟΡΑ • ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΙΤΕ ΤΗ ΣΕΙΡΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΩΣ ΜΕ ΕΚΠΤΩΣΗ 3 0 %

Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός: Βίος Βαρλαὰμ καὶ Ἰωάσαφ, Μιὰ ἁγιολογικὴ ἱστορία
Πρόλογος: Ἰωάννου Γρ. Πλεξίδα, Δρ Θεολογίας • Σελ. 336, Τιμὴ δεμ. 17,85€
Ἅγιος Ἰουστῖνος ὁ Μάρτυς: Πρὸς τοὺς   Ἕλληνες Λόγος παραινετικός, κ.ἄ.
Εἰσαγωγή: Ἀναστασίου Πολυχρονιάδη, Δρ Θεολογίας • Σελ. 160, Τιμή δεμ. 11,03€
Θεοδώρητος Κύρου:  Ἑλληνικῶν παθημάτων θεραπευτική, 1. Διαλέξεις α΄-δ΄
Πρόλογος: Ἰωάννου Γρ. Πλεξίδα, Δρ Θεολογίας • Σελ. 128, Τιμὴ δεμ. 9,98€
Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός:   Ἔκδοσις ἀκριβὴς τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως,
1. Περὶ Θεοῦ καὶ Θεανθρώπου
Εἰσαγωγή: Διαμαντῆ Κρυωνίδη, ὑποψ. Δρος Θεολογίας • Σελ. 160, Τιμὴ δεμ. 11,81€
Ἅγ.  Ἰω. Δαμασκηνός, Ἐδεσηνός, Σαμωνᾶς, Παλαιολόγος: Βυζάντιο καὶ Ἰσλάμ, 1
Εἰσαγωγή: Ἀλεξάνδρου Καρυώτογλου, Δρ Θεολογίας-Θρησκειολογίας • Σελ. 160, Τιμή δεμ. 12,08€
Ἀγαπητός, Θεοφύλακτος, Θωμᾶς, Βλεμμύδης κ.ἄ.: Βυζάντιο καὶ Πολιτικὴ, 1
Εἰσαγωγή: π. Γεωργίου Μεταλληνοῦ, Ὁμ. Καθηγ. Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν • Σελ. 224, Τιμὴ δεμ. 14,70€ (ἑτοιμάζεται)

Δροσερό, 42100 Τρίκαλα, Τηλ. 24310-29897, Fax 24310-29887, www.degiorgio.gr

 Ε
ἶ­ναι γνω­σ τὲς οἱ συν­θῆ­κες κά­τω ἀ­πὸ τὶς ὁ­ποῖ­ες ἡ
Πα­τε­ρι­κ ή γραμ­μή, στὶς σχέ­σεις μας μὲ τοὺς ἑ­τε­
ρό­δο­ξους, ξε­στρά­τι­σε τὸν προ­η­γού­με­νο αἰ­ῶ­να μὲ
εὐ­θύ­νη τοῦ ἐμ­πε­ρί­στα­του Οἰ­κου­με­νι­κοῦ Πα­τρι­αρ­χεί­ου. Καὶ
ἐ­νῶ ὁ βη­μα­τι­σμὸς τῶν προ­η­γού­με­νων Πα­τρια­ρχῶν, πρὸς
τὸν Οἰ­κου­με­νι­σμὸ καὶ τὴν ἐ­ξου­σι­α­σ τι­κὴ βου­λι­μί­α τοῦ Πά­
πα, εἶ­χε καὶ δι­α­λείμ­μα­τα, ἐ­λάμ­βα­νε ὑ­π’ ὄ­ψιν τὶς ἀν­τι­δρά­
σεις τῶν πι­στῶν, τώ­ρα πλέ­ον τὰ βή­μα­τα ἔ­γι­ναν τα­χύ­τα­τοι
δι­α­σ κε­λ ι­σμοί, ὅ­πως αὐ­
| σελιδεσ 285 | τιμη 8,00€ | www.pthe.gr | info@pthe.gr | τηλ. 24310-29897 |

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΗΜΑΤΗΣ τὸ ἀ­π ο­δ ει­κ νύ­ε ­τ αι ἀ­π ὸ

ΘΕΟΛΟΓΟΣ
συγ­κε­κρι­μέ­νες ἐ­νέρ­γει­ες

Ἡ Πατερικὴ στάση τοῦ Οἰ­κ ου­μ ε­ν ι­κ οῦ Πα­

τριά­ρχου κ. Βαρ­θο­λο­μαί­
στοὺς θεολογικοὺς διαλόγους ου, ἀ­φ οῦ καὶ οἱ ἡ­γ έ­τες
τῶν ἄλ­λ ων Ἐκ­κ λη­σ ι­ῶ ν,
καὶ ὁ Οἰκ. Πατριάρχης ποὺ προ­έ­βαλ­λαν ἕ­ως τό­

Βαρθολομαῖος τε σθε­ν α­ρ ὰ ἀν­τ ί­σ τα­σ η,

συν­θη­κο­λό­γ η­σαν. Αὐ­τὲς
οἱ ἐ­ν έρ­γ ει­ε ς ὁ­δ ή­γ η­σ αν
ἀ­ν ε­παι­σ θή­τως στὴν υἱ­
ο­θέ­τ η­σ η καὶ ὑ­λ ο­ποί­η­σ η
μιᾶς οἰ­κου­με­νι­στι­κοῦ καὶ
οὐ­νι­τι­κοῦ τύ­που θε­ο­λ ο­
γί­ας, ὅ­πως φαί­νε­ται καὶ
διὰ γυ­μ νοῦ ὀ­φ θαλ­μ οῦ,
ἀ­πὸ τὴν ἁ­πλὴ ἀ­νά­γ νω­ση
τῶν πα­ρα­τι­θε­μέ­νων στὸν
Πρότυπες Θεσσαλικὲς πα­ρόν­τα τό­μο πα­τε­ρι­κῶν
Ἐκδόσεις
κει­μ έ­ν ων, ἀ­φ οῦ κα­τ α­
στρα­τη­γοῦν­ται με­θο­δι­κὰ
—ἕ­ως κα­ταρ­γή­σε­ως— ἀ­πο­στο­λι­κὰ πα­ραγ­γέλ­μα­τα, δόγ­μα­τα
καὶ Ἱ­ε­ροὶ Κα­νό­νες. Καὶ ὄ­χι μό­νον «κα­τ’ οἰ­κο­νο­μί­αν», πα­ρὰ τὶς
συ­χνὲς δι­α­βε­βαι­ώ­σεις τοῦ Πα­τριά­ρχη, ὅ­τι «οὐ­δὲν θυ­σι­ά­ζο­
μεν καὶ οὐ­δὲν ἀ­πεμ­πο­λοῦ­μεν», ὁ ὁ­ποῖ­ος στη­ρί­ζει τὰ ἀν­τι­πα­
τε­ρι­κὰ καὶ ἀν­τορ­θό­δο­ξα ἀ­νοίγ­μα­τα πρὸς τὸ Βα­τι­κα­νὸ καὶ στὸ
ἀ­να­πό­δει­κτο ἐ­πι­χεί­ρη­μα ὅ­τι οἱ αἱ­ρε­τι­κοὶ ἔ­χουν εἰ­λι­κρί­νεια!