ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ

ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ» ΤΗΣ Α’ ΤΑΞΗΣ Τ.Ε.Ε

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΣΤΟΙΧΕΙΑ

ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ
ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ» ΤΗΣ Α΄ ΤΑΞΗΣ Τ.Ε.Ε.

Εισαγωγή: Το μάθημα διδάσκεται στην Α΄ τάξη ΤΕΕ επί δύο ώρες την εβδομάδα.
Στο προτεινόμενο Πρόγραμμα Σπουδών επιχειρείται να δοθούν γνώσεις από ορισμένες
ενότητες των Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων (ΕΗΕ) με ταυτόχρονη αποτύπωση
του Ηλεκτρολογικού τους Σχεδίου.
Με αυτό τον τρόπο επιδιώκεται ο μαθητής να κατανοήσει τον τρόπο σύνδεσης και
λειτουργίας απλών ΕΗΕ και κυρίως να αποκτήσει την ικανότητα να επικοινωνεί μέσω του
Ηλεκτρολογικού Σχεδίου.
Ειδικότερα κάθε ενότητα των ΕΗΕ θα διδάσκεται και μέσα από το ηλεκτρολογικό της σχέδιο,
ενώ το ηλεκτρολογικό σχέδιο δεν θα είναι μία απλή σύνθεση ηλεκτρολογικών συμβόλων,
αλλά θα συνοδεύεται με ανάλυση της λειτουργίας των επί μέρους κυκλωμάτων και υλικών σε
εφαρμογή των νόμων της ηλεκτρολογίας.
Παρατίθενται και οι ώρες διδασκαλίας ανά ενότητα προκειμένου να δοθεί η σχετική
βαρύτητα από το διδάσκοντα (το σύνολο των ωρών διδασκαλίας σε ετήσια βάση
υπολογίστηκε για πραγματοποίηση μαθημάτων επί 28 εβδομάδες Χ 2 ώρες / εβδομάδα = 56
ώρες).

ΣΚΟΠΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ

ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ»

Το περιεχόμενο της ύλης του μαθήματος έχει αναπτυχθεί με σκοπό οι μαθητές:

1. Να γνωρίσουν βασικά στοιχεία των Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων,

ανεξαρτήτως της ειδικότητας που θα ακολουθήσουν στην επόμενη τάξη.
2. Να γνωρίσουν τρόπους σύνδεσης βασικών στοιχείων των ΕΗΕ με την εφαρμογή νόμων
της Ηλεκτρολογίας, για την παραγωγή συγκεκριμένου ηλεκτρολογικού έργου.
3. Να αποκτήσουν την ικανότητα σχεδίασης απλών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων και
ηλεκτρολογικών συμβόλων.
4. Να κατανοούν τον τρόπο λειτουργίας μιας απλής ηλεκτρικής εγκατάστασης και να την
αποτυπώνουν με τη βοήθεια του ηλεκτρολογικού σχεδίου.
5. Να αναγνωρίζουν συνήθη ηλεκτρολογικά σύμβολα και να ερμηνεύουν σχέδια απλών
ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων.

Σελίδα 1 από 8
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ
ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ» ΤΗΣ Α’ ΤΑΞΗΣ Τ.Ε.Ε

Κεφάλαιο 1: Γενικές έννοιες και γνώσεις

Περιεχόμενο Στόχοι Δραστηριότητες

• Επιδράσεις του • Να απαριθμούν τους • Χρήση εποπτικού υλικού

ηλεκτρικού ρεύματος κινδύνους από τη χρήση του για την σε βάθος
στο ανθρώπινο σώμα ηλεκτρικού ρεύματος. κατανόηση των κινδύνων
• Να κατονομάζουν τα ηλεκτροπληξίας και για
• Εισαγωγή στο Τεχνικό κατάλληλα μέτρα τα απαιτούμενα μέτρα
Σχέδιο προστασίας κατά περίπτωση. προστασίας. (Άσκηση
(Όργανα • Να κατονομάζουν τις τιμές τεχνητής αναπνοής).
σχεδίασης- Τύποι εκείνες πέραν των οποίων το
γραμμών- Χαρτί ηλεκτρικό ρεύμα έχει • Η θεωρία να
σχεδίασης- δυσάρεστες συνέπειες για το ακολουθείται από
Υπόμνημα- ανθρώπινο σώμα. ασκήσεις σχεδίασης και
Κλίμακες- • Να επιλέγουν τα κατάλληλα αντιστρόφως μέσα από
Γράμματα- όργανα και υλικά σχεδίασης τα σχέδια να
Αριθμοί) κατά περίπτωση. αναζητούνται οι
• Να χρησιμοποιούν διάφορες μορφές των
• Αρχές Μηχανολογικού υπόμνημα και τις εξαρτημάτων ή να
Σχεδίου κατάλληλες κλίμακες όταν συμπληρώνονται τα
(Προοπτικό- χρειάζεται, σύμφωνα με τους σχέδια (π.χ. με άλλες
Αξονομετρικό- Όψεις- κανόνες σχεδίασης. όψεις , διαστάσεις,
Τομές- Τοποθέτηση • Να αναγνωρίζουν τα κύρια υπομνήματα) με
διαστάσεων) μέρη ενός απλού μηχανο- εφαρμογή των κανόνων
λογικού τμήματος από τις σχεδίασης.
• Αρχές Οικοδομικού όψεις του ή τις τομές του.
Σχεδίου • Να σχεδιάζουν οποιαδήποτε
• Γενικά Περί όψη απλού μηχανολογικού
Ηλεκτρολογικού εξαρτήματος σε μορφή
Σχεδίου σκαριφήματος και να
(Είδη Ηλεκτρολογικού τοποθετούν σωστά τις
Σχεδίου) διαστάσεις
• Να αναγνωρίζουν τους
(14 ώρες) διάφορους χώρους ενός
οικοδομικού σχεδίου και να
υπολογίζουν τις πραγματικές
διαστάσεις με μετατροπή της
κλίμακας.
• Να αναγνωρίζουν τα
διάφορα είδη του
ηλεκτρολογικού σχεδίου
(πολυγραμμικό, λειτουργικό,
μονογραμμικό)
και να περιγράφουν τη
χρησιμότητά τους

Σελίδα 2 από 8
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ
ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ» ΤΗΣ Α’ ΤΑΞΗΣ Τ.Ε.Ε

Κεφάλαιο 2: Βασικά εξαρτήματα ΕΗΕ, η λειτουργία και η σχεδίασή τους

Περιεχόμενο Στόχοι Δραστηριότητες

• Αγωγοί και καλώδια • Να διακρίνουν τους • Χρήση εποπτικού

• Σωλήνες βασικούς τύπους αγωγών και υλικού για όλα τα
• Εργαλεία του καλωδίων. εξαρτήματα, με
ηλεκτρολόγου • Να αναγνωρίζουν τις ταυτόχρονη αναφορά
• Ασφάλειες διατομές των βασικών στη λειτουργία τους και
• Διακόπτες αγωγών και να στα ηλεκτρολογικά τους
• Ρευματοδότες και κατονομάζουν τις σύμβολα.
ρευματολήπτες επιτρεπόμενες μέγιστες
• Ηλεκτρικοί πίνακες εντάσεις ρεύματος.
• Να κατονομάζουν τις
(4 ώρες) μικρότερες Παραδεκτές
διατομές αγωγών,
ανεξάρτητα από το
προβλεπόμενο φορτίο.
• Να αναγνωρίζουν τα βασικά
εξαρτήματα των ΕΗΕ και τα
ηλεκτρολογικά τους
σύμβολα.
• Να επιλέγουν τα κατάλληλα
εξαρτήματα και εργαλεία για
συγκεκριμένη
ηλεκτρολογική εργασία.
• Να χρησιμοποιούν τα
κατάλληλα ηλεκτρολογικά
σύμβολα, για τα
απαιτούμενα εξαρτήματα,
στη σχεδίαση των
ηλεκτρολογικών
κυκλωμάτων.

Σελίδα 3 από 8
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ
ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ» ΤΗΣ Α’ ΤΑΞΗΣ Τ.Ε.Ε

Κεφάλαιο 3: Παροχές -Γειώσεις

Περιεχόμενο Στόχοι Δραστηριότητες

• Διάκριση παροχών • Να αναφέρουν τα διάφορα • Επίδειξη δειγμάτων

• Τυποποιημένες είδη παροχών, ανάλογα με τυποποιημένων
Παροχές τον τρόπο τροφοδότησης, το παροχών.
• Γείωση προστασίας είδος του φορτίου, τη χρήση • Εκπαιδευτική επίσκεψη
• Προστασία από και τη μονιμότητα ή μη της σε χώρο που υπάρχουν
κεραυνούς τροφοδοσίας. γειώσεις προστασίας σε
• Να κατονομάζουν τις κτιριακές εγκαταστάσεις
(4 ώρες) τυποποιημένες παροχές, τη ή/και μηχανήματα
συνήθη τους χρήση και την (ακόμη και στο χώρο του
τιμή της ασφάλειας με την σχολείου).
οποία προστατεύονται.
• Να περιγράφουν την
αναγκαιότητα των γειώσεων
προστασίας.
• Να αναφέρουν ηλεκτρικές
συσκευές, εξαρτήματα και
κτίρια στα οποία
επιβάλλεται η τοποθέτηση
γείωσης προστασίας.
• Να αναγνωρίζουν στο
ηλεκτρολογικό σχέδιο την
ύπαρξη γείωσης (από τα
σχετικά σύμβολα) σε κτίρια
ή μηχανήματα.

Σελίδα 4 από 8
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ
ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ» ΤΗΣ Α’ ΤΑΞΗΣ Τ.Ε.Ε

Κεφάλαιο 4: Συνδεσμολογίες κυκλωμάτων φωτισμού

Περιεχόμενο Στόχοι Δραστηριότητες

• Επιδιώκεται η σύζευξη
• Συνδεσμολογία απλού • Να διακρίνουν, ανάλογα με της κατανόησης
φωτιστικού σημείου το χώρο και τη χρήση του, λειτουργίας των ηλεκτ-
που ελέγχεται από μία τη συνδεσμολογία φωτισμού ρικών κυκλωμάτων σε
θέση που θα χρησιμοποιήσουν και εφαρμογή των νόμων
• Συνδεσμολογία απλού να κατονομάζουν τα του ηλεκτρισμού και η
φωτιστικού σημείου απαραίτητα εξαρτήματα για εξοικείωση στη χρήση
που ελέγχεται από μία την ολοκλήρωσή της. του ηλεκτρολογικού
θέση με ρευματοδότη • Να αναγνωρίζουν από το σχεδίου ως μέσου
κάτω από το διακόπτη σχέδιο βασικά επικοινωνίας.
• Συνδεσμολογία δύο ηλεκτρολογικά εξαρτήματα Ενδεικτικά για την πορεία
απλών φωτιστικών των κυκλωμάτων φωτισμού. της διδασκαλίας
σημείων, που απέχουν • Να ερμηνεύουν από το προτείνονται:
μεταξύ τους και σχέδιο τη λειτουργία απλών • Με την έναρξη του
ελέγχονται από ένα κυκλωμάτων φωτισμού. μαθήματος συζητείται το
διακόπτη • Να αποτυπώνουν σε σχέδιο πρόβλημα που θα
• Συνδεσμολογία δύο συνδεσμολογίες απλών επιλυθεί. Κατά την
φωτιστικών σημείων κυκλωμάτων φωτισμού. πορεία
διαδοχής (κομιτατέρ), • σχεδιάζεται το
που απέχουν μεταξύ πολυγραμμικό διάγραμ-
τους και ελέγχονται μα με ταυτόχρονη
από ένα διακόπτη ανάλυση των επιμέρους
• Συνδεσμολογία λειτουργιών των
φωτιστικού σημείου εξαρτημάτων ή
διαδοχής (κομιτατέρ) • αναζητούνται τα
και σύνδεση επιμέρους εξαρτήματα
πολύφωτου. για την ολοκλήρωση του
• Συνδεσμολογία κυκλώματος, αναλύεται
φωτιστικού σημείου η χρήση τους και
εναλλαγής (αλέ κατόπιν σχεδιάζεται το
ρετούρ) το οποίο πολυγραμμικό
ελέγχεται από δύο διάγραμμα
διαφορετικές θέσεις. • Στη συνέχεια σχεδιάζε-
• Συνδεσμολογία ται το λειτουργικό και το
φωτιστικού σημείου μονογραμμικό διάγραμ-
εναλλαγής (αλέ μα με ταυτόχρονη
ρετούρ) το οποίο ανάλυση- αιτιολόγηση.
ελέγχεται από τρεις • Αφού ολοκληρωθεί το
διαφορετικές θέσεις. θέμα γίνονται διάφορες
• Συνδεσμολογία και ερωτήσεις επί των
λειτουργία λαμπτήρα σχεδιασθέντων
φθορισμού. κυκλωμάτων για την
πλήρη κατανόηση των
(16 ώρες) επιμέρους λειτουργιών.

Σελίδα 5 από 8
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ
ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ» ΤΗΣ Α’ ΤΑΞΗΣ Τ.Ε.Ε
Κεφάλαιο 5: Κυκλώματα οικιακών ηλεκτρικών συσκευών και η σχεδίασή
τους
Περιεχόμενο Στόχοι
• Γραμμή ηλεκτρικής • Να διακρίνουν ποιες συσκευές •
κουζίνας απαιτούν ανεξάρτητη γραμμή
• Γραμμή ηλεκτρικού τροφοδοσίας.
θερμοσίφωνα • Να κατονομάζουν τις οικιακές
• Ηλεκτρικά ψυγεία συσκευές που απαιτούν
οικιακής χρήσης ανεξάρτητη γραμμή
• Ηλεκτρικά πλυντήρια τροφοδοσίας και να το
• Θερμαντικά σώματα αιτιολογούν.
• Να κατονομάζουν την
(8 ώρες) απαιτούμενη ισχύ των
συνήθων οικιακών συσκευών,
τη διατομή της γραμμής
τροφοδοσίας τους και την
τιμή της ασφάλειας με την
οποία προστατεύονται.
• Να διακρίνουν σε ένα
ηλεκτρολογικό σχέδιο όλες τις
συνήθεις οικιακές ηλεκτρικές
συσκευές.
• Να εκτελούν, σε κάτοψη
οικοδομικού σχεδίου, το
ηλεκτρολογικό σχέδιο των
συνήθων οικιακών
ηλεκτρικών συσκευών, από το
γενικό πίνακα διανομής μέχρι
το χώρο τοποθέτησής τους.
Δραστηριότητες
Για κάθε συσκευή
αναφέρονται τα
ιδιαίτερα
χαρακτηριστικά της
(ισχύς, γραμμή
τροφοδοσίας, ασφάλεια
προστασίας γραμμής,
ηλεκτρολογικό
σύμβολο).
• Στο τέλος της ενότητας
δίνεται η κάτοψη του
αρχιτεκτονικού σχεδίου
μιας μονοκατοικίας ή
διαμερίσματος για να
τοποθετηθούν οι
ηλεκτρικές συσκευές
στον κατάλληλο χώρο
και να αποτυπωθεί η
ηλεκτρολογική
εγκατάστασή τους στην
οποία θα
συμπεριλαμβάνεται και
ο γενικός πίνακας
διανομής.
Σελίδα 6 από 8
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ
ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ» ΤΗΣ Α’ ΤΑΞΗΣ Τ.Ε.Ε

Κεφάλαιο 6: Εγκαταστάσεις ασθενών ρευμάτων και η σχεδίασή τους

Περιεχόμενο Στόχοι Δραστηριότητες

• Ηλεκτρικό κουδούνι- • Να αιτιολογούν την • Προτείνεται για τη

Ηλεκτρική κλειδαριά αναγκαιότητα ανεξάρτητης
• Θυροτηλέφωνο- γραμμής τροφοδοσίας
Θυροτηλεόραση • Να αναγνωρίζουν από το
• Τηλεφωνικές σχέδιο βασικά εξαρτήματα
εγκαταστάσεις των εγκαταστάσεων ασθενών
ρευμάτων.
(4 ώρες) • Να ερμηνεύουν από το σχέδιο
τη λειτουργία απλών
κυκλωμάτων ασθενών
ρευμάτων.
• Να αποτυπώνουν σε σχέδιο
συνδεσμολογίες απλών
κυκλωμάτων ασθενών
ρευμάτων.
διδασκαλία ανάλογη
πορεία με τη Γενική
Ενότητα 4
• Ως απλά κυκλώματα
δύνανται να εκληφθούν
η εγκατάσταση μιας
μονοκατοικίας/
διαμερίσματος ή
διπλοκατοικίας.

Σελίδα 7 από 8
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ
ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ» ΤΗΣ Α’ ΤΑΞΗΣ Τ.Ε.Ε
Κεφάλαιο 7: Σχεδίαση πλήρους εσωτερικής ηλεκτρικής εγκατάστασης
Περιεχόμενο Στόχοι
• Μονοκατοικίας • Να τοποθετούν σε κάτοψη
• Διαμερίσματος μονοκατοικίας/ διαμερίσματος
πολυκατοικίας το γενικό πίνακα διανομής, τα
φωτιστικά σημεία και τις
(8 ώρες) ηλεκτρικές συσκευές στους
κατάλληλους χώρους
• Να υπολογίζουν το συνολικό
ηλεκτρικό φορτίο της
εγκατάστασης, αθροίζοντας
τα φορτία των φωτιστικών
σημείων, ρευματοδοτών και
συσκευών.
• Να κατανέμουν τα φορτία
φωτισμού και ρευματοδοτών
σε δύο ή και περισσότερες
γραμμές κατά περίπτωση. Να
αναφέρουν τις συσκευές που
απαιτούν ανεξάρτητη γραμμή
τροφοδοσίας
• Να συνδέουν, στην κάτοψη
του αρχιτεκτονικού σχεδίου,
το γενικό πίνακα διανομής με
όλα τα επιμέρους φορτία,
όπου να διακρίνονται
ευκρινώς οι ανεξάρτητες
γραμμές τροφοδοσίας, οι
διακόπτες , ρευματοδότες, τα
πολλαπλά φωτιστικά κλπ.
Δραστηριότητες
• Στην κάτοψη
αρχιτεκτονικού σχεδίου
μονοκατοικίας ή
διαμερίσματος
τοποθετούνται: ο
γενικός πίνακας
διανομής, τα φωτιστικά
σημεία, οι διακόπτες, οι
ρευματοδότες, οι
συσκευές κλπ. και στη
συνέχεια σχεδιάζεται η
πλήρης ηλεκτρολογική
εγκατάσταση.
• Οι μαθητές θα
μπορούσαν να
αποτυπώσουν και την
ηλεκτρολογική
εγκατάσταση του
σπιτιού τους. Επίσης να
γνωρίσουν και ένα
υπόδειγμα από
υπεύθυνη δήλωση
αδειούχου εγκαταστάτη
προς τη ΔΕΗ .
Σελίδα 8 από 8