Ερυθροκυτταρικά έγκλειστα

1
ΕΡΥΘΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΑ
ΕΓΚΛΕΙΣΤΑ
Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης

Ειδικευόμενος Ιατρικής
Βιοπαθολογίας Αιματολογικό
Εργαστήριο
ΠΑΓΝΗ
2011
Ερυθροκυτταρικά Έγκλειστα
(Erythrocyte Inclusions)
2
Δομές που μπορεί να παρατηρηθούν στο κυτταρόπλασμα των

ερυθρών αιμοσφαιρίων του αίματος
Τα ερυθρά αιμοσφαίρια δεν περιέχουν έγκλειστα υπό
φυσιολογικές συνθήκες
Έγκλειστα μπορεί να παρατηρηθούν σε κάποιες αιματολογικές
διαταραχές
Η παρουσία τους μπορεί να είναι ενδεικτική μιας ανωμαλίας
στην ερυθροκυτταρική σειρά
Η εμφάνιση, η σύνθεση και η φυσιολογία των εγκλείστων
είναι χαρακτηριστική για κάθε τύπο έγκλειστου
Κάθε τύπος έγκλειστου μπορεί να είναι εμφανής σε
περισσότερες από μια κλινικές καταστάσεις
Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας
ΠΑΓΝΗ Εργαστήριο Αιματολογίας
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΕΡΥΘΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΩΝ
ΕΓΚΛΕΙΣΤΩΝ
3
 Έγκλειστα που προέρχονται από διαταραχές της ωρίμανσης κυτταρικών οργανιδίων

(Developmental Organelles)
 Πολυχρωματόφιλα ερυθροκύτταρα (Polychromatophilic Red Cells) - Δικτυοερυθροκύτταρα
(Reticulocytes)
 Σωμάτια Howell – Jolly (Howell-Jolly Bodies)
 Δακτύλιοι Cabot (Cabot Rings)
 Βασεόφιλη στίξη (Basophilic Stippling)
 Σωμάτια Pappenheimer (Pappenheimer Bodies)
 Έγκλειστα που προέρχονται από καθίζηση της αιμοσφαιρίνης (Abnormal
Hemoglobin Precipitation)
 Σωμάτια Heinz (Heinz Bodies)
 Έγκλειστα αιμοσφαιρίνης Η (Hemoglobin H Inclusions)
 Μικροοργανισμοί – Παράσιτα - Πρωτοζωικά έγκλειστα (Protozoan Inclusions)
 Έγκλειστα πλασμωδίου ελονοσίας (Malaria)
 Έγκλειστα πρωτοζώου Babesia
 Artefacts
Μελέτη ερυθροκυτταρικών εγκλείστων με έμβιες χρώσεις
και ειδικές τεχνικές είναι απαραίτητη
4
 Υποψία HbH ή στην ηλεκτροφόρηση υπάρχει ταινία

στη θέση της HbH (συνήθως τετραμερές β4)
 Υποψία α θαλασσαιμίας (ανεπαρκής ή πλήρης έλλειψη
παραγωγής της α αλυσίδας)
 Όταν πιθανολογείται ύπαρξη ασταθούς αιμοσφαιρίνης
(δομικές παραλλαγές από μετάλλαξη συνήθως των
αλυσίδων α ή β της HbA (α2β2), γεγονός που οδηγεί
σε αστάθεια και αιμόλυση)

Χρώσεις στα Ερυθροκυτταρικά Έγκλειστα
5
 May – Grünwald - Giemsa

 Σωμάτια Howell – Jolly
 Σωμάτια Pappenheimer
 Βασεόφιλη στίξη
 Παράσιτα – Πρωτόζωα
 Δακτύλιοι Cabot
 Χρώση για σίδηρο με σιδηροκυανιούχο κάλιο
 Σιδηροβλάστες
 Σιδηροκύτταρα
 Έμβιες χρώσεις (χρώσεις για τη βαφή μη μονιμοποιημένων κυττάρων,
όπως κυανό κρεζυλίου, ιώδες μεθυλίου, κυανό μεθυλενίου)
 Σωμάτια Heinz
 Έγκλειστα θαλασσαιμικών συνδρόμων
Πολυχρωματόφιλα Ερυθροκύτταρα
(Polychromatophilic red cells)
6
 Άωρα κύτταρα της ερυθροκυτταρικής σειράς που έχουν εισέλθει

πρόσφατα από το μυελό των οστών στην περιφερική κυκλοφορία
(αντιστοιχούν σε νεαρά ερυθροκύτταρα ή ΔΕΚ)
 Η διάμετρος τους είναι μεγαλύτερη από αυτή των ώριμων
ερυθροκυττάρων (Διάμετρος RBC = 6-8 μm)
 Δεν έχουν πλέον πυρήνα αλλά περιέχουν ακόμα κάποια ποσότητα RNA
 Ανευρίσκονται στο φυσιολογικό αίμα σε αναλογία μικρότερη του 0,1%
 Σε περίπτωση αναιμίας, η παρουσία τους στο επίχρισμα περιφερικού
αίματος είναι ενδεικτική αναγέννησης (regeneration)

Πολυχρωματόφιλα
ερυθροκύτταρα στο
περιφερικό αίμα

Πολυχρωματόφιλα ερυθροκύτταρα με
γκρίζα κυανή εμφάνιση και μεγαλύτερο
μέγεθος από τα άλλα ερυθρά
Πολυχρωματόφιλα ερυθροκύτταρα με γκρίζα κυανή
8 εμφάνιση και μεγαλύτερο μέγεθος από τα άλλα ερυθρά

Δυο πολυχρωματόφιλα ερυθρά
9 Δυο πολυχρωματόφιλα ερυθρά

Δικτυοερυθροκύτταρα – ΔΕΚ (Reticulocytes)
10
 Τα ΔΕΚ είναι άωρα ερυθρά αιμοσφαίρια – ελαφρώς μεγαλύτερα (κατά 10 μικρά) από το
ώριμο ερυθροκύτταρο
 Παρά το γεγονός ότι είναι απύρηνα, το ΔΕΚ θεωρείται άωρο γιατί διατηρεί οργανίδια
απαραίτητα για την παραγωγή αιμοσφαιρίνης, όπως ριβοσώματα, μιτοχόνδρια και
θραύσματα της συσκευής Golgi
 Αποτελούν φυσιολογικά το 0.5 – 1.5% των ερυθρών αιμοσφαιρίων του περιφερικού
αίματος
 Αναπτύσσονται και ωριμάζουν στον ερυθρό πολφό του μυελού των οστών, όπου
παραμένουν για μια με δυο ημέρες
 Κατόπιν απελευθερώνονται στην κυκλοφορία του αίματος, όπου κυκλοφορούν περίπου
για 24 ώρες μέχρι να ωριμάσουν και να μετασχηματιστούν σε ώριμα ερυθρά αιμοσφαίρια
 Το ερυθροκύτταρο θεωρείται ώριμο όταν έχει ολοκληρωθεί η παραγωγή της
αιμοσφαιρίνης και τα κυτταρικά οργανίδια έχουν εξαφανιστεί
 Λέγονται ΔΕΚ λόγω του δικτυωτού σχηματισμού ριβοσωμικού RNA που γίνεται ορατός
μικροσκοπικά μετά από χρώσεις όπως το νέο κυανούν του μεθυλενίου (new methylene
blue)
Δικτυοερυθροκύτταρα (ΔΕΚ)
Χρώσεις
11
 Έμβιες βασικές χρώσεις, όπως το new methylene

blue N ή το brilliant cresyl blue (στίλβον μπλε του
κρεζυλίου) χρησιμοποιούνται για να προσδιορίσουν
τον ακριβή αριθμό των ΔΕΚ, αποκαλύπτοντας το
ριβοσωμικό τους δίκτυο (ριβοσωμικό RNA)
 Ο αριθμός και το μέγεθος των ΔΕΚ (που
αντιστοιχούν στα πολυχρωματόφιλα σε επίχρισμα
γενικής αίματος) παρέχει πολύτιμες πληροφορίες
για την αποδοτικότητα της ερυθροποίησης

ΔΕΚ με χρώση Wright ΔΕΚ με χρώση Wright
12

ΔΕΚ με χρώση new methylene blue N
13
Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας ΠΑΓΝΗ Εργαστήριο Αιματολογίας

ΔΕΚ με brilliant cresyl blue
14

Σχέση πολυχρωματόφιλων ερυθροκυττάρων και
ΔΕΚ
15
Τα πολύ άωρα ΔΕΚ

είναι τα
πολυχρωματόφιλα
Διαχωρισμός
πολυχρωματόφιλων και ΔΕΚ
με έμβιες χρώσεις
Αυξημένη παραγωγή ΔΕΚ
(γενικά καταστάσεις που χαρακτηρίζονται από
16
αποδοτική ερυθροποίηση – καταστάσεις «στρες» )
 Αιμολυτικές αναιμίες
 Οξεία/χρόνια απώλεια αίματος
 Μετά από θεραπεία μεγαλοβλαστικής ή
σιδηροπενικής αναιμίας
 Αυξημένη παραγωγή ερυθροκυττάρων και ΔΕΚ από
το μυελό των οστών
 Μεγάλα σε μέγεθος ΔΕΚ, που φυσιολογικά
περιορίζονται στον μυελό των οστών, εντοπίζονται στο
Ελαττωμένη (ή φυσιολογική) παραγωγή ΔΕΚ
(γενικά καταστάσεις που χαρακτηρίζονται από μη
17
αποδοτική ερυθροποίηση)
 Μη αποδοτική ερυθροποίηση με υποπλαστικό μυελό
 Απλαστική αναιμία
 Ανθεκτική αναιμία
 Χρόνια βαριά νοσήματα
 Μη αποδοτική ερυθροποίηση με υπερπλαστικό μυελό

 Δυσερυθροποιητικές αναιμίες
 Μεγαλοβλαστικές αναιμίες
 Σιδηροπενική αναιμία
 Θαλασσαιμίες

Μέτρηση ΔΕΚ
18
 Ενήλικας 0,5-1,5%, απόλυτος αριθμός 25000-75000/μl

εφόσον ο φυσιολογικός αριθμός RBC=5.000.000/μl
 Νεογέννητο 2-6%
 ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Η αξία των ΔΕΚ σε απόλυτο αριθμό είναι
σαφώς πολυτιμότερη από την τιμή σε εκατοστιαίο ποσοστό.
 Παράδειγμα: Βαριά αναιμικός ασθενής έχει Ht 16%, αριθμό
RBC 2.000.000/μl και ΔΕΚ 3%.
 Φαίνεται να έχει δικτυοερυθροκυττάρωση (αποδοτική
ερυθροποίηση)
 Απόλυτος αριθμός ΔΕΚ είναι 60.000/μl, άρα τελικά συνηγορεί
προς μη αποδοτική ερυθροποίηση
Διόρθωση ΔΕΚ
(Corrected Reticulocyte Count - CRC)
19
 Σε μια γενική αίματος μπορεί να δοθεί η εντύπωση αυξημένου αριθμού ΔΕΚ (αποδοτική
ερυθροποίηση) ενώ αυτό δεν ισχύει.
 Ο CRC προσδιορίζει τον ακριβή αριθμό των ΔΕΚ σε σχέση με τον αιματοκρίτη δίνοντας
μια πιο αξιόπιστη παράμετρο.

 Ο τύπος είναι ο εξής:
Αιματοκρίτης
CRC = % ΔΕΚ (X) ------------------------------------
Φυσιολογικός Αιματοκρίτης (45 %)
Αν ο αριθμός ΔΕΚ ενός ασθενούς είναι 6.5% και ο αιματοκρίτης είναι 28% τότε CRC = 6.5%
(X) 28% / 45 %= 6.5% (X) 0.62 = 4.04% (ήπια αποδοτική αναιμία)
(http://www.clt.astate.edu/wwilliam/hem_i_erythrocytes_morphology_and__physiology.htm)

Σωμάτια Howell-Jolly
Howell – Jolly bodies
20
 Κυκλικά σωμάτια (συνήθως έκκεντρα) μέσου μεγέθους

μέσα στο κυτταρόπλασμα (διάμετρος περίπου 0.5 μm)
 Συνήθως 1-3 σε κάθε ερυθροκύτταρο
 Υπολείμματα/ θραύσματα πυρήνα οφειλόμενα σε
 Πυρηνορρηξία
 Ανεπαρκή αποβολή του πυρήνα των ορθοχρωματικών
ερυθροβλαστών στο μυελό των οστών
 Υπολείμματα πυρηνικής χρωματίνης
 Χρωματίζονται όπως οι πυρήνες των ώριμων
ερυθροβλαστών με χρώμα βιολετί
Howell – Jolly bodies
21

22

23

Παρουσία σωματίων Howell – Jolly στο περιφερικό αίμα
24
 Σπληνεκτομή / Υποσπληνισμός - Σωμάτια Howell-Jolly στο περιφερικό αίμα

 Στο μυελό των οστών φυσιολογικών ατόμων είναι δυνατό να παρατηρηθούν μερικά
σωμάτια Howell-Jolly μέσα στα ερυθροκύτταρα, τα οποία όμως αφαιρούνται από τα
μaκροφάγα στο σπλήνα, ώστε να μην παρατηρούνται στα επιχρίσματα περιφερικού
αίματος
 Φυσιολογικά νεογνά
 Παρατηρούνται λόγω αωρότητας του σπλήνα
 Μεγαλοβλαστική αναιμία
 Διαταραχή στην παραγωγή του DNA
 Αυξημένη παραγωγή σωματίων Howell – Jolly
 Σε συνδυασμό με υποσπληνισμό
 Θαλασσαιμίες
 Χρόνιες αιμολυτικές αναιμίες
 Δυσερυθροποίηση – Μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα

Παρατήρηση…
25
 Το RBC στο κέντρο περιέχει

σωμάτια Howell-Jolly ή
έγκλειστα υπολειμμάτων
χρωματίνης. Βλέπουμε επίσης
ένα εμπύρηνο RBC. Τα μη
φυσιολογικά και γερασμένα
ερυθρά απομακρύνονται από
τον σπλήνα. Η αυξημένη
ποικιλοκυττάρωση,
ανισοκυττάρωση και τα
εγκλειστα των ερυθρών
υποδηλώνουν ότι ο σπλήνας
απουσιάζει.
26
 Επίχρισμα
περιφερικού αίματος
από αιματολογικά
υγιή ασθενή, ο οποίος
έχει υποστεί
σπληνεκτομή.
Παρατηρούνται
στοχοκύτταρα και ένα
σωμάτιο Howell–
Jolly.
Δακτύλιοι Cabot (Cabot Rings)
27
 Πορφυροί δακτύλιοι ή σχήματος 8 δομές στο κέντρο ή την

περιφέρεια του ερυθροκυττάρου
 Υπολείμματα πυρήνα (υπολείμματα μικροσωληνίσκων από τη
μιτωτική άτρακτο ή υπολείμματα της πυρηνικής μεμβράνης)
 Παρατηρούνται
 Δυσερυθροποίηση
 Βαριά αναιμία
 Δηλητηρίαση από μόλυβδο
 Μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα
 Μεσογειακά σύνδρομα
 Έλλειψη Β12 και φυλλικού οξέος
 Λευχαιμία
Δακτύλιοι Cabot (Cabot Rings)
28

29 Δακτύλιος Cabot
Δακτύλιος Cabot

30
Δακτύλιος Cabot και σωμάτιο Howell-
Jolly
Δακτύλιος Σωμάτιο Howell-Jolly

Cabot

Βασεόφιλη στίξη
Basophilic Stippling
31
 Ανεύρεση αρκετών μικρών διάσπαρτων

ερυθροκυτταρικών βασεόφιλων εγκλείστων
 Αποτελούνται από RNA
 Σχηματίζονται από
 Ιζήματα ριβοσωμάτων από μετουσιωμένα μιτοχόνδρια
 Μπορεί να περιλαμβάνουν και συσσωματώματα
μορίων φερριτίνης (τότε εκτός από τις πανοπτικές
χρώσεις χρωματίζονται και από κυανούν της Πρωσίας
κυανομέλαινα )

32

33
 Πολύ σπάνια σε μικρό αριθμό ερυθρών στα φυσιολογικά άτομα

 Θαλασσαιμίες
 Μεγαλοβλαστική αναιμία
 Παρουσία ασταθών αιμοσφαιρινών
 Αιμολυτικές αναιμίες
 Λοιμώξεις
 Περιπτώσεις δυσερυθροποίησης
 Σιδηροβλαστικές αναιμίες
 Ερυθρολευχαιμία
 Ιδιοπαθής Μυελοϊνωση
 Ηπατικά νοσήματα
 Αλκοολισμός
 Δηλητηριάσεις από βαρέα μέταλλα (Μόλυβδος, Αρσενικό, Βισμούθιο, Ψευδάργυρος, Άργυρος,
Χαλκός)
 Κύριο εύρημα στην κληρονομική ανεπάρκεια της πυριδινο-5-νουκλεοτιδάσης (ένζυμο για
αποδόμηση του RNA)
 Ιωάννης Σπ.αυτό
Το ένζυμο Παπαδάκης Ειδικευόμενος
αναστέλλεται και στη Ιατρικής Βιοπαθολογίας
δηλητηρίαση με μόλυβδο
34

35

36

Εμπύρηνο ερυθρό με βασεόφιλη στίξη
37

Howell-Jolly Basophilic
38
bodies stippling
Σωμάτια Pappenheimer
39
 Βασεόφιλα έγκλειστα με συσσωματώματα φερριτίνης

υπό μορφή αιμοσιδηρίνης σε ερυθρά περιφερικού
αίματος που καλούνται σιδηροκύτταρα (φαγοσώματα
που περιέχουν σίδηρο)
 Εντοπίζονται στην περιφέρεια ερυθροκυττάρου
 Συχνά σε άωρα ΔΕΚ
 Αφαίρεση σωματίων Pappenheimer από σπλήνα
 Χρώση (λόγω ριβοσωμάτων και φερριτίνης)
 Πανοπτικές χρώσεις
 Κυανούν της Πρωσίας (δοκιμασία Perl’s)
40
 Εμφανίζονται
 Σπληνεκτομή
 Σιδηροβλαστικές αναιμίες
 Αιμολυτικές αναιμίες
 Δρεπανοκυτταρική αναιμία
 Δηλητηρίαση με μόλυβδο

41

42

43

Σωμάτια Heinz
Heinz Bodies
44
 Τελικά προϊόντα καθίζησης της αιμοσφαιρίνης (καθίζηση οξειδωμένης

και μετουσιωμένης αιμοσφαιρίνης)
 Σφαιρικά σωμάτια μεγέθους 1-3 μm
 3-5 συνήθως σε κάθε ερυθροκύτταρο συνήθως κοντά στη μεμβράνη
του κυττάρου
 Χρώση μόνο με methyl violet ή brilliant green (έμβιες χρώσεις)
 Ανίχνευση
 Ασταθείς αιμοσφαιρίνες
 Οξεία αιμολυτική κρίση λόγω ανεπάρκειας G6PD ή άλλων ενζύμων του
κύκλου της πεντόζης
 Οξειδωτικό stress από φάρμακα ή τοξικές ουσίες (δηλητηρίαση από χημικά)
 Σπληνεκτομή

Heinz Bodies
45

Heinz
bodies
46
Έγκλειστα αιμοσφαιρίνης Η
47
 a-μεσογειακή αναιμία
 Πλήρης απουσία μέχρι μικρή έλλειψη αιμοσφαιρινικών
πρωτεϊνικών αλυσίδων α
 Μικρή έως μεγάλη περίσσεια αλυσίδων β με αποτέλεσμα
το σχηματισμό τετραμερών β4 (αιμοσφαιρίνη Η – HbH)
 Καθίζηση τετραμερών β4 σε μικρά κοκκία στο
κυτταρόπλασμα ερυθρών
 Έμβια χρώση στίλβοντος κυανού του κρεζυλίου τους
προσδίδει χρώμα κυανό
 Τα ΔΕΚ βάφονται κυανομέλαινα
Έγκλειστα αιμοσφαιρίνης Η
48

Παράσιτα
49
 Ελονοσία
 Plasmodium falciparum
 Plasmodium ovale
 Plasmodium vivax
 Plasmodium malariae
 Βαβεσίωση
 Babesia

50 Plasmodium
• Χαρακτηριστικό
εύρημα ο
δακτυλιοειδής
σχηματισμός
(τροφοζωΐτης) με
μορφή μονόπετρου
δακτυλιδιού
• Συχνά ανευρίσκονται
και άλλα στάδια
ανάπτυξης του
παρασίτου (π.χ.
γαμετοκύτταρα) στο
Malaria
51

Parasite(Malaria stippling)
Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης

Ειδικευόμενος Ιατρικής
52
Βιοπαθολογίας ΠΑΓΝΗ Εργαστήριο
Στάδια ανάπτυξης πλασμωδίου στα ερυθρά
53

Plasmodium falciparum
54

55

Babesiosis
56
• Babesia microti
• Παθογνωμονική η
τετραεδρική μορφή
• Παράγοντες κινδύνου
– Σπληνεκτομή
– Ανοσοκαταστολή

Εμπύρηνα ερυθροκύτταρα
57
(NRBC)
 NRBC παρατηρούνται φυσιολογικά
 Νεογνική περίοδος
 Σε μερικές περιπτώσεις φυσιολογικής εγκυμοσύνης
 Μοιάζουν με μικρά λεμφοκύτταρα
 Λεμφοκύτταρα
 Λίγο και σχετικά βασεόφιλο πρωτόπλασμα
 Πυρήνας με εμφανή κομβία χρωματίνης
 NRBC
 Πλούσιο και οξύφιλο πρωτόπλασμα
 Πυκνοχρωματικός ομοιογενώς βαμμένος πυρήνας

Εμπύρηνα ερυθροκύτταρα (NRBC)
(παρατηρούνται παθολογικά)
58
 Εμφανίζονται παθολογικά
 Συγγενείς καρδιοπάθειες, π.χ. τετραλογία Fallot (έλλειψη
οξυγόνου)
 Σοβαρές πνευμονοπάθειες, π.χ. ΧΑΠ (έλλειψη οξυγόνου)
 Νοσήματα με λευκοερυθροβλαστική αντίδραση στην
περιφέρεια (συνεμφάνιση άωρων μορφών κοκκιώδους σειρας
και ώριμων ερυθροβλαστών)
 1/3 περιπτώσεων οξείες λευχαιμίες
 1/3 περιπτώσεων μυελοσκλήρυνση και κακοήθειες
 1/3 περιπτώσεων άλλα αίτια, όπως θρομβωτική θρομβοπενική
πορφύρα, αιμολυτική νόσος νεογνού, μετά από αιμορραγία, μετά
από ακτινοβολία
59
Nucleated RBCs
• Not normally present in
adult patients PS
• Present in:
– Severe hemolysis
– Profound stress or
hypoxemia
– Myelophthisic condition
– Leukoerythroblastic smear

60
(NRBC)

61
(NRBC)
 Τα εμπύρηνα ερυθρά προσμετρώνται στην γενική αίματος ως
λευκά αιμοσφαίρια καθώς οι αιματολογικοί αναλυτές δεν
μπορούν να τα διαχωρίσουν από τα μικρά λεμφοκύτταρα, αν και
οι τελευταίας τεχνολογίας αιματολογικοί αναλυτές τα μετρούν…
 Αν υπάρχουν 5 ή περισσότερα εμπύρηνα ερυθρά (nRBC) ανά
100 WBC σε μια γενική αίματος, ο ολικός αριθμός των λευκών
πρέπει να διορθωθεί με βάση τον αριθμό των εμπύρηνων
ερυθρών αν δεν έχει γίνει διόρθωση από τον αναλυτή
 Ο τύπος είναι ο εξής:
μη διορθωμένος αριθμός WBC X 100 = διορθωμένος αριθμός WBC
αριθμός nRBC/100 WBC’s + 100

Άσκηση
62
8 εμπύρηνα ερυθρά παρατηρούνται σε επίχρισμα

περιφερικού αίματος ενός ασθενούς. Ο αριθμός
των λευκών που έδωσε ο αναλυτής Coulter ήταν
17,400 mm3. Ποιος είναι ο πραγματικός αριθμός
των λευκών;
17,400 X 100 = 1740000 = 16,111 mm3 corrected
8 + 100 108

Κρύσταλλοι Αιμοσφαιρίνης
63
 Κρύσταλλοι αιμοσφαιρίνης
 Τετραγωνικού σχήματος κρύσταλλοι που παρατηρούνται στην
αιμοσφαιρινοπάθεια C και την αιμοσφαιρινοπάθεια SC disease
 Σε σοβαρές καταστάσεις πάνω από το 10% των RBC’s περιέχουν
κρυστάλλους
 Στην αιμοσφαιρινοπάθεια SC υπάρχει μεγαλύτερη ποικιλία στους
κρυστάλλους
 Οι κρύσταλλοι της αιμοσφαιρίνης C απομονώνονται ξεπλένοντας τα
ερυθρά και εμποτίζοντας τα σε κιτρικό νάτριο
 Οι κρύσταλλοι αιμοσφαιρίνης C είναι πολυμερή βήτα μεταλλαγμένων
αλυσίδων της αιμοσφαιρίνης A που έχουν υποστεί καθίζηση
 Όταν παρατηρούνται κρύσταλλοι αιμοσφαιρίνης C συμπαρατηρούνται
κατά κανόνα και στοχοκύτταρα
Κρύσταλλοι Αιμοσφαιρίνης C
64

Κρύσταλλοι Αιμοσφαιρίνης C
65

Hemoglobin SC Disease
66

67
HgbSC disease with canoe and sickle cells
“Washington Monument crystals”

68
Σας
ευχαριστώ
για την
προσοχή
σας!!!

Ερυθροκυτταρικά έγκλειστα

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ερυθροκυτταρικά έγκλειστα

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης

Δομές που μπορεί να παρατηρηθούν στο κυτταρόπλασμα των

 Έγκλειστα που προέρχονται από διαταραχές της ωρίμανσης κυτταρικών οργανιδίων

 Υποψία HbH ή στην ηλεκτροφόρηση υπάρχει ταινία

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

 May – Grünwald - Giemsa

 Άωρα κύτταρα της ερυθροκυτταρικής σειράς που έχουν εισέλθει

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

9 Δυο πολυχρωματόφιλα ερυθρά

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

 Έμβιες βασικές χρώσεις, όπως το new methylene

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας ΠΑΓΝΗ Εργαστήριο Αιματολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Τα πολύ άωρα ΔΕΚ

 Μετά από θεραπεία μεγαλοβλαστικής ή

 Χρόνια βαριά νοσήματα

 Μη αποδοτική ερυθροποίηση με υπερπλαστικό μυελό

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

 Ενήλικας 0,5-1,5%, απόλυτος αριθμός 25000-75000/μl

μια πιο αξιόπιστη παράμετρο.

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

 Κυκλικά σωμάτια (συνήθως έκκεντρα) μέσου μεγέθους

 Υπολείμματα/ θραύσματα πυρήνα οφειλόμενα σε

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

 Σπληνεκτομή / Υποσπληνισμός - Σωμάτια Howell-Jolly στο περιφερικό αίμα

 Δυσερυθροποίηση – Μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

 Το RBC στο κέντρο περιέχει

 Πορφυροί δακτύλιοι ή σχήματος 8 δομές στο κέντρο ή την

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Δακτύλιος Σωμάτιο Howell-Jolly

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

 Ανεύρεση αρκετών μικρών διάσπαρτων

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

 Πολύ σπάνια σε μικρό αριθμό ερυθρών στα φυσιολογικά άτομα

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

 Βασεόφιλα έγκλειστα με συσσωματώματα φερριτίνης

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

 Τελικά προϊόντα καθίζησης της αιμοσφαιρίνης (καθίζηση οξειδωμένης

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας

Ιωάννης Σπ. Παπαδάκης Ειδικευόμενος Ιατρικής Βιοπαθολογίας