Volume 3, Issue 06 Shkurt 07, 2011

Our Words
Weekly Issue
“ N E W L I F E ” J E T A E R E

SPECI AL The racial assault on Chameria and its position in WWII (fq.8)
POINTS OF
I NTEREST: Though today divided between Greece and example, they can speak Albanian only in some parts of Bible into Albanian, as the
Albania, the Epirus region of the Balkan their homes. people of orthodox faith of the region did not
The racial assault on peninsula has been ethnically Albanian since The population of Chameria has always understand any word in Greek".
Chameria and its the ancient times. During the Conference of been ethnically Albanian: The Greek authorities, sticking to the concept
WWII position Ambassadors in London in 1913, the southern - A lot of voyagers and foreign historians of absolute denial of the existence of ethnic
part of the region was cut off from the moth- wrote that Chameria had been populated groups on Greek territory, have followed a
No Sided articles and erland and annexed to the Greek state despite by Albanians. Even the Greek historian well-established chauvinistic policy and, as
no restriction for our the fact that people of the southern Epirus Herodotus underscored this fact in his history recorded, they committed genocide
members, our guest were Albanians of Orthodox and the Muslim book "Historia" and called Albanians of against the Albanians of muslim faith.
faith. While the orthodox Albanians were the Chameria The racial assault on Chameria's muslim
and our friends.
targets of hellenization, the muslim Albanians Albanians began to be first applied at the end
Latest needs for our were either exterminated or expelled from of the Second World War, in 1944-1945,
community and the their ancestral lands by the Greek govern- when criminal bands of the notorious General
ment. Napoleon Zervas perpetrated ethnic cleansing
latest resolutions
Chams who lived in Southern Epirus against them.
Our Free Voice (Chameria or Thesprotia as it is called by the On June 27, 1944, Greek criminal bands
through our words. Greeks) were the victims of the first ethnic resorted to the worst atrocities witnessed in
cleansing in Europe at the end of the Second this region. The terror committed against this
World War. The Cham tragedy is one of the population was beyond description. It in-
most painful tragedies of the European conti- Chameria Genocide cluded killings, rapes, inhuman treatment,
nent. Statistical yearbook of the Greek gov- massacre of women, babies and pregnant
ernment in 1936 showed that 26.000 Chams "barbarians", a term used by the ancient women. More than 1400 men, women and
I N S I D E T H I S lived in Chameria region in Greece at that Greeks to distinguish non-greek people. - children were killed within 24 hours in the
I S S U E :
time. The census held by the Turkish Admini- town of Paramithy, on Tuesday, June 27,
As a result of the 1944-1945 ethnic cleansing stration in 1910 established that there 1944, which happened to be the date of
Chameria and its WWII Faqe
and genocide, 30.000 Albanian Muslims were were 83.000 orthodox and muslim Alba- St.Bartholomeus day for the whole Chameria.
position 1,8
violently expelled from the Chameria region, nians in the region. The demographic During the June 1944-March 1945 period,
and sought refuge in the Republic of Albania, map of the British military mission sent 1286 persons were killed in Filat, 192 people
Serbia and organ trade Faqe where they still live. Today, there are 150.000 to the British government in London were killed in Gumenica, 626 persons were
by Ahmet Murati 1-8 members of this population in Albania, a indicates that on the eve of the second killed in Margellic and Parga. There were
figure that has grown because of the high World War, %75 of Chameria's popula- hundreds of other missing persons. In the
Agim Gashi, Rushit Faqe birth rate of the population. On the other tion was Albanian. same period, as a result of Greek massacres,
Ramabaja, Luan 2-3, hand, current number of Cham Albanians - The pro-Greek historian Spiro acts of robbery and rapes against the Alba-
Rama, Vullnet Mato, 4-5 living in Greece is estimated at around Muselimi, in his book "Historical Sight nian population of Chameria; 2900 young and
100.000. Yet these people are deprived of Through Thesprotia", edited in Joannina old men, 214 women, 96 children were
every sort of minority rights like other mi- on 1974, wrote that "The bishop of massacred, 745 women were raped, 76
Sulejman Muriqi, Fjo- Faqe norities living in Greece. To cite but one Thesprotia in the year 1870 translated women abducted, 32 children, younger than 3
ralba Brahimaj, Alma 5-7
Basha, Deshira Haxhi,
Serbia and "trade" of organs in the Balkans in 1998-1999 by Ahmet Murati (fq.8)
Recently, many rumors are circulating that during Serbian authorities respectively Serbian prosecu-
Shaban Cakolli, Vasil Faqe the war supposedly the people of Kosovo for tors have provided over 400 files dealing with this.
Tabaku, Mimoza 6-7 survival in their age-long territories that Serbia has So, we can say that the report of Dick Marty is
Rexhvelaj, Ardi Omeri 7 tried in every way to undo the population of based mainly on them. The claim that the bodies
Kosovar from the Balkans respectively Albanians. of someone who already can be found only bones
Serbia tries through fictitious instruments to invent is one thing that can not be proven since all the
everything that is possible at the expense of the organs of human body are decomposed as man
Adresa Faqe Albanians. So, they try cause problems to Kosovo dies and thus can not be affirmed whether there is
Anetaresimi 8 but they don't know that all these things will be any organ that is removed from body or not. This
returned to them as a boomerang. offers an quiescence of opinions neither the great-
Finally we also serious charges relating to traffick- est philosophers fail to settle so all the facts pro-
ing of organs that allegedly took place in a yellow vided by the Serbian prosecution, so they should
house, the house that actually has no yellow color. be declared as untrue because they are simply
 P a g e 2 O u r
Nga Rushit RAMABAJA PSE MA PREVE MOLLËN E KUQE (fq. 3)
Moj kangjele me të hirshmet brenda
hënë e vjershave
të bajronit Ai që
të solli atë të
hënë tek unë Të
veshur me
vjollcat e Vend-
lindjes Të
mbushur me
hënën e vjer-
shave të Bajronit
Të ngrirë në të
shtojzovalltin
nusërim S'ka se
si të të mos ruajë për mua Veç ngan-
jëherë më mbushin trillet Dhe e xhelozoj
edhe vetë Krijuesin Që të pa e s'u nginj
me bukurimën tënde Përpara se të të pija
unë në këtë kupë çmendjeje një mijë
kalorës prej lulesh Kur t'i putha sytë për
së pari Qepallat qanë nga malli Zjarri
malit i ra vrullimë Lotnusja dogji
POZITA E ÇAMËRISË DHE E ÇAMËVE GJATË LUFTËS SË DYTË BOTËRORE
Çështja çame dhe përgjithësisht çështja e
minoritetit shqiptar në
Greqi, lindi me vendimin
e Konferencës së Londrës
më 1913, e cila e shkëputi
këtë trevë shqiptare dhe ia
aneksoi atë Greqisë. Që
nga kjo kohë fillon një
presion i vazhdueshëm,
një politikë sistematike e
shtetit grek dhe e forcave
të ndryshme ultranacional-
iste për shkombëtarizimin
e kësaj treve. Për këtë
qëllim u përdorën të gjitha
mënyrat, si tatimet e
rënda, grabitja e tokës, përjashtimi i
popullsisë nga pjesëmarrja në adminis-
tratën shtetërore, ndalimi i dhunshëm i
arsimit në gjuhën amtare, madje edhe në
shkollat fillore, vrasjet, burgimet, dënimi
me dhunë deri në masakrat e përgjak-
shme. Më
1913 u krye masakra në përroin e Se-
lamit (Paramithi) e 72 krerëve të
Çamërisë dhe e qindra të tjerëve nga
kapiteni famëkeq Deli Janaqi. Në për-
fundim të Luftës së Parë Botërore, më
1918, u përpilua plani i grabitjes së
tokave të popullsisë çame. Ligji i të
ashtuquajturës Reformë Agrare, i apli-
kuar vetëm në Çamëri, u rrëmbeu shqip-
tarëve të cilët u degdisën në Anadoll, me
mijëra hektarë tokë buke, sipërfaqe të
mëdha me vreshta, qindra mijë rrënjë
ullinj, të cilat u bënë prona të elementëve
grekë. Këto masa u pasuan nga organ-
izimi i çetave terroriste në territorin e
Çamërisë, sanksionet ekonomike, lufta
raciale, braktisja e popullsisë shqiptare
në injorancën më të thellë, inkurajimi i
kryqëzatave fetare. Përpjekjet e dhun-
shme të vitit 1923 për ta shpërngulur me
forcë popullsinë çame në Turqi, shëno-
jnë një kulm të paparë në politikën e
egër shoviniste greke. Bilanci që shumë
tragjik për popullsinë shqiptare.
virgjërinë Kur të zdorgja puthjen Në atë
blernajë sysh Lodër-
tare puthja ime Herë
përvidhet të të push-
tojë faqen Herë te
sytë prapa kthen
paqen Dhe sërish fle
e rritet A do të hedh
kësaj vjeshte shtat A
do të nisë të epshmen
fushatë Me një mijë
kalorës prej lulesh
molla Atë pasditë të
brishtë Gushti të poqi
Mollën Molla në prehër të ra Dhe ti ma
bëre blatë S'kish sherrin e Afërditës Veç të
Evës hamgjisje kish Mbante të ngrotën e
gjirit Dhe erën e pëqirit tënd Mbyllmë në
këtë arkivol Molle Shegë Mos lërë
vjeshtën të më zërë jashtë kataklizmi Kur
të ketë rënë kataklizmi E botën ta ketë
kthyer përmbys Veç mua e ty s'do të na
Greqia qe ndër shtetet e para në Ballkan
në të cilat triumfoi
fashizmi. Në gusht të
vitit 1936, Joan Metak-
sai vendosi diktaturën
fashiste. Viktima e parë
ishte popullsia çame.
Fashistët e orës së parë,
tregtari Stavro Koçoni
dhe oficeri i xhandar-
mërisë Zambeta filluan
goditjet sistematike në
Filat, Pituljete, Gu-
menicë për zhdukjen e
popullsisë çame. U
shkua deri atje sa
populli i Paramithisë u ndalua me violencë
të fliste në gjuhën shqipe. Qeveria greke
bëri çmos që të përçante popullsinë shqip-
tare çame, duke u përpjekur të kundërvejë
të krishterët ndaj muslimanëve. Kjo
politikë shtetërore nuk kaloi pa lënë
gjurmë, pasi popullsia e kësaj zone në
shumicën dërrmuese ishin e paarsimuar
dhe nuk u arrit që qarqet intelektuale të
dominonin situatën. Popullsisë çame iu
ngarkuan taksa të rënda, të cilat nuk kishin
vetëm natyrë fiskale, por synonin ta dety-
ronin atë të emigronte në Shqipëri ose
gjetiu. U ndryshuan emrat shqiptarë të
fshatrave Spatari, Galbaqi, Picari, Varfanj,
Arpika me emra greke, respektivisht
Trikoforo, Ella, Aetos, Parapotume,
Perdhika duke i kolonizuar me grekë, me
qëllim ndryshimi të raporteve të popull-
sisë.
Para se të hynte në Greqi, ushtria fashiste
italiane, qeveria greke filloi një fushatë të
re masakrash dhe krimesh nga më mon-
struozët kundër popullsisë shqiptare. Dy
muaj para konfliktit italo-grek, qeveria
fashiste e Metaksait kreu një akt ndofta pa
precedent në historinë botërore. Të gjithë
meshkujt nga 16-70 vjeç, mbi 5000 burra,
u burgosën dhe u dërguan në ishujt e
largët të Egjeut. Ky veprim u krye në bazë
të vendimit të marrë më parë në Gumecinë
nga një mbledhje e kryesuar nga Dhespoti
lërë të vdesim Çmendja e të dashurimtës
verë E duke qenë të vetmit të çmendur të
gjallë Sërish marrëzisë do t'i ngjizim
zanafillën Atëherë ti botës do t'ia
qëndisësh lulet E unë qiellin do t'ia vizatoj
Me sytë tu në të blertën e mëkatit Tevona
te fëmijët që do të lindim Do të shumëzo-
jmë fanitjen tonë prej engjëjsh kusarë Dhe
ata do të ruajnë në kuti antikuaresh Copëra
të këtij dashurimi të lashtë të kremtat e
çmendjes Ti u shndërrove në zë dhe
përmes telefonit Në studio më hyre Me
lulet, hijet dhe shtëpinë prindërore Zëri t'u
bë këngë dhe kënga Grua Gruaja atëherë
më dorëzoj Ftesën solemne për të kremtat
e çmendjes Sot e në një mijë vjetët e
ardhshëm fundvjeshtat e perëndive Prillat
bien në gracka trillane bilbilash E brezat
në kurthe të të lashtës fajni Dhe bashkë
ecin tutje tëhu Duke i marrë mëkatit të
parë Rrudhat, psherëtimat, plakjen Dashu-
ria atëherë tund krahët e lahurimtë Dhe në
i Janinës, Spiridoni, ku merrnin pjesë edhe
zv/Prfekti i Gumenicës Jorgo Vasilako,
komandanti i Korafilaqisë dhe përfaqësues
të grekëve të Çamërisë. Nga ky kontigjent
viktimash 350 veta u masakruan, 400 të
tjerë vdiqën më vonë gjatë internimit nga
torturat dhe uria. "Në këtë mënyrë-
shkruan Jani Sharra-qeveria e vendosi
elementin shqiptar, mysliman, haptazi në
kampin e armikut" duke e paragjykuar
popullsinë çame.
Rekrutët çamë, si shtetas grekë të mobili-
zuar në vitet 1939 dhe 1940 që në atë kohë
ndodheshin në shërbim
ushtarak, me urdhër të
Korparmatës së Jan-
inës, u vunë të thyejnë
gurë dhe të ndreqin
rrugë në formën e
punës së detyrueshme.
Në takimin që pati
Komandanti i Divizio-
nit VIII të Epirit,
gjenerali Kaçimitro,
me 2000 djem çamë, u kërkonte mendime
për rrezikun që i kanosej vendit nga Italia
fashiste. Çamërit u treguan të gatshëm për
të luftuar armikun e përbashkët. Por për
çudi, në vend të armëve u dhan kazma dhe
lopata për të vepruar në prapavija për
ndërtim rrugësh. Ishte një qëndrim mosbe-
simi i autoriteteve greke ndaj çamëve dhe
njëherazi dhe një fyerje e poshtërim për ta,
duke i trajtuar jo si bashkëluftëtarë, por si
robër lufte. Nga ana tjetër, Italia gjatë
përgatitjeve të luftës me Greqinë nuk
mund të mos merrte në konsideratë për
interesat e saj gjendjen diskriminuese të
shqiptarëve të Çamërisë. Çiano, ministër i
Jashtëm i Italisë, në gusht të vitit 1940, do
t'i vinte në dukje ambasadorit grek në
Romë se "Greqia ishte e vendosur me të
gjitha mjetet që disponon të vazhdojë një
program politik, ka diskriminuar në
mënyrë tepër të rëndë shqiptarët në favor
të grekëve. Dhe këtë e ka bërë në të gjitha
fushat e veprimtarisë, që nga ajo e lirisë
personale e në atë ekonomike, deri në atë
W o r d s
prita të reja vihet Pse të ikim me baltorët,
Shegë Kur Zoti i Vendlindjes vetë hodhi
firmë Të mbajmë gjithmonë këtë uniformë
vegullore E të çelim prillave si lulekum-
bullat për shembull E fudvjeshtave si
perënditë Të biem në shtratin martesor
deri në pranverën tjetër privilegji Nga të
gjitha lulet e shtojzovallet, Shegë Ty Zoti
të dha privilegjin e Hirushes Të hysh në
këtë vjershë me të pafajshmen virgjëri Në
këtë varg të zdirgjesh dhe të mos plakesh
kurrë Shirat të të rrisin, prillat dehjen të të
mbrujnë E unë t'ia vjedh Orfeut krejt
këngët për ty Dhe lyrën e artë dhe nos-
talgjinë për
Euridikën E unë mos të të lë t'i shkosh
Burrit të Mugës, zemër Se bota s'do të
kish atëherë As shpleksje vallesh, as diell
në kangjele Se atëherë në këtë vjershë
Nëntë vjet shirat
do të qëmtonin E nëntëdhjetë e nëntë vjet
do të shkruaja Të zymtin rekuiem për ty
të mësimit të gjuhës... i kanë larguar shqip-
tarët në rajone larg qendrave të mëdha, duke i
mbajtur në kushte primitive".
Shpërthimi i Luftës Italo-Greke më 1940
thelloi tensionin politik në Çamëri. Megjithë
përpjekjet e pushtuesit për ta tërhequr mi-
noritetin shqiptar në anën e tij dhe pavarësisht
se popullsia çame gjatë regjimit fashist të
Metaksait kishte vuajtur shumë, ajo
përgjithësisht mbajti një qëndrim neutral ndaj
palëve në konflikt. "Edhe kur italianët push-
tuan Gumenicën-shkruan Jani Sharra-rrallë
ndonjë çam u bashkua me ta".
Gjithkush mund të
shtrojë pyetjen: pse u
mbajt ky qëndrim i
ashpër ndaj minoritetit
shqiptar ? A ishte kjo
një masë vetëm-
brojtjeje nga ana e
autoriteteve lokale dhe
qendrore greke ? A u
shkaktua kjo vetëm
nga frika e një hak-
marrjeje të mundshme të shqiptarëve për
krimet që ishin kryer ndaj tyre nga regjimi i
Metaksait dhe bandat greke ? Të dhënat
provojnë se asnjëra prej këtyre arsyeve nuk
përbënte shkakun e këtij veprimi kriminal.
Synimi ka qenë akoma më i largët dhe njëko-
hësisht më antishqiptar. Edhe në situatat e
vështira dhe të komplikuara, kur Greqisë po i
trokiste lufta në derë, autoritetet greke me
gjakftohtësi u përpoqën të përfitonin ç'të
mundnin. Ata gjykuan se ishte krijuar një
moment i përshtatshëm në marrëdhëniet
ndërkombëtare për spastrimin etnik përfun-
dimtar të Çamërisë. Këtë e provon edhe fakti
se pas shpërthimit të luftës, pasi u bë e qartë
se kapitullimi i Greqisë përballë ushtrive
italiane ishte i afërt, autoritetet lokale greke të
Çamërisë përgatitën listat dhe po përpiqeshin
të siguronin mjetet e nevojshme të mbartjes
për të gjitha gratë dhe fëmijët që kishin
mbetur në Çamëri me qëllim që kur të hynin
ushtritë e huaja këtu, të mos gjenin këmbë
shqiptari.
 V o l u m e 3 , I ss u e 0 6
Albert Dumont, Në malet Shqiptare, duke kërkuar zakonet homerike…nga Luan Rama
“Streha që i jepej një njeriu, - vazhdon ai, - që
kishte bërë vrasje në shoqërinë antike greke, shpje-
gohet nga këto mendësi e vrasje. Shqiptari është
mikpritës për vrasësin që fshihet dhe që nuk është i
klanit të tij. Ai e mirëpret dhe i siguron atij
mbrojtjen. Vetëm familja e të vrarit ka të drejtë të
shpagohet ndaj tij. Dhe kuptohet lehtë ajo që ata
kuptojnë me njeri të mirë apo të keq, çka e gjejmë
në shprehjet e vjetra homerike. Ai që është i mirë,
nuk është shqiptari i virtytit, që e zotëron vetveten
dhe pasionet e tij, por është njeriu i fortë, ai që
imponohet nga fjala dhe veprimet e tij, është ai, para
të cilit duhet të nënshtrohesh, ai që vërtet është zot i
të tjerëve. I keq është i dobëti, i ndrojturi. Shqiptari
tregon me krenari që i vodhi delet e tribusë fqinje.
Ai e ka kapur atë në befasi, e ka mashtruar dhe e ka
vrarë armikun e tij, pasi askush nuk është më dinak
se ai. Askush tjetër nuk e bën më shumë viktimën të
vuajë se sa ai. Kështu dhe i mënçuri Nestor mburrej
në kuvendin e grekëve për barbarinë e kohës së
rinisë së tij. Po kështu, Uliksi pati meritën të citohej
si shëmbull midis njerëzve të kohës së tij, duke
kujtuar me krenari gjyshin nga e ëma, Antlykos, një
grabitës me emër, i cili mbrohej nga hyjnitë,
veçanërisht nga Hermes. Deri në epokën historike,
në kohën e Tuqididhit dhe Platonit, pirateria do të
mbetej jo vetëm një
profesion i nderuar,
por ajo do të meri-
tonte respektin popul-
lor. Ne sot nuk e
nderojmë një të ftuar
po t‟i themi: “A jeni
pirat?... Por grekët e
Homerit e thonin
këtë. Dhe shqiptari e
pyet gjaksin që
fshihet he që do të
bëhet miku i tij: “Sa
kokë ke prerë?”…
Albert Dumont,
(1842-1884), gjatë
këtij udhëtimi ishte
një djalosh 29 vjeçar
nga Scey-sur-Saône, i fuqishëm e me kurajo të
madhe. Ai di t‟i përballojë rrebeshet dhe stuhitë e
atyre maleve. Kërshëria për të njohur këtë popull, e
shtyn gjithnjë drejt të panjohurës, drejt asaj që
fshihet brënda atyre kullave të rënda e të ftohta, por
me një shpirt mikpritës, ku miku ishte i barabartë
me Hyjnitë. Ashtu si në kohë antike, edhe këtu ai
gjen “taksën e gjakut”. Ai pikas, siç shkruan në
shënimet e tij, se gjatë shekujve, pagesa me bagëti
kaloi në pagesën me para. “Për shqiptarët, një vrasje
Nga Rushit RAMABAJA PSE MA PREVE MOLLËN E KUQE (nga fq. 2)
ritual Ndajmë trupin nostalgjik të ditës Me nga tri
telefonata E me nga gjashtë vjet pritje në mes Në
fillim të të shtatit Zëri yt u çelë kangjelen Shpirtit të
fjalëve Në mirëmëngjeset e shebojta Në mirëditat
purpurore Në mirëmbrëmat e gjumta E kur dyshoj
për prita baltorësh Çu-
kapiku u ha ndezullinë
fjalëve Telefoni kullon
të lakuriqtën kujë E unë
marr botën në sy Mbi të
egrin kalë të xhelozisë
Kur do të të ngujojë
Zoti, Shegë Në gjithkah-
najën time Në ç'orë do të
t'i mbyllë portat pas
shtatë mëkatet e zotave
Zojsi me gratë e tij
Ngjizën shtatë tingujt e
dashurisë Me shtatë ditët e javës Dhe krijuan të
yllnajtën fajni E çmendjen time e mua e Shegën E
na hodhën në të dy skajet e botës E na vunë në
provë me çirrjet prej zotash Gjejini gjysmat tuaja U
gjetëm mbas mijëra vjetësh Dhe unë fët e fët piva
Shtatë kupat e ditëve Me shtatë mëkatet e yllim-
vlen 750 piastra. Tarifa e princave
“merovingines”(frankët e shekujve V-
VIII, L.R.) nuk ishte më e lartë se kaq.
Zakoni i pagimit në raste të tilla u zhduk
shpejt tek helenët. Në “skenën e gjykimit”
që e shohim në mburojën e Akilit, të dyja
palët kundërshtare diskutojnë rreth çmimit
që duhet paguar për një të vrarë. Grekët
përdornin fjalën që më vonë nënkuptonte
ndëshkimin. Ndërsa pena, peine, tregon
një pagesë, nga fjala latine pendere, poe-
nam. Tacite shkruan se ishte koha e gjatë e
gjakmarrjes që bëri të lindë kompensimi.
“Duhet ndarë urrejtja ndër të afërmit dhe
miqtë e babait të tij. Këto urrejtje nuk janë
të pamëshirshme. Madje dhe vrasja pago-
het, pësohet, përmes dhënies së një numri
kafshësh. Atëherë gjithë familja është e
kënaqur”. Kjo frazë zbatohet tek shqip-
tarët dhe gjermanët”.
Gratë e rrëmbyera si në tregimet antike
- “Jeta shqiptare është tepër e thjeshtë. Ata
nuk janë bujq dhe i përbuzin punët e
mundimshme. Ata i çojnë bagëtitë në
kullota, siç bënin heronjtë grekë, të cilët të
gjithë ishin
barinj. Nëse
stina është
shumë e keqe,
ata djegin dru
dhe bëjnë
qymyr. Kjo
padyshim është
industria
primitive që
historia mund
të ketë… ” Atij
i bën për-
shtypje jeta e
shqiptarëve
nëpër kasolle,
por megjithatë
habitet që gjen
atje thesare të vërteta. Jo vetëm armë të
bukura e të punuara në filigran, por dhe
varëse ari, bixhuteri të jashtëzakonshme
dhe zbukurime të tjera që malësorët i
transmetojnë brez pas brezi. “Si vallë këto
xhevahire kanë ardhur deri në këto male? -
Askush nuk e di”. Shqiptarët më të respek-
tuar, ata që quhen “plak” dhe që shikohen
si nderi i racës së tyre, bëjnë punë dhe nga
më të rëndomtat. Gjatë kohës që i biri u
shme Dhe asaj i çeli luledielli në buzë Dhe
asaj i rëndoi qepallën e qara e mëkatit Si
mund ta hidhja në baltë, zemër Dhuratën e
shpikësve të dashurisë Që ngjalli marrëz-
inë biblike të Adamit Tash kam frikë se do
të të
vjedhin
zotat Në
vend të
laku-
riqësisë
pagane Se
vetë do të
të pijnë në
kupë E
sërish nga
e para do
të
shumëzohen Në të burbujtat orgji zanafilla
e zjarrit S'është e mundur që në këta pak
muaj Zemrat tona të shtrijnë mbretërinë
prej prushi Nga Vendlindja në tjetrin diell
të botës Ajo do të ketë qenë më e lashta
rrufe Me të do të ketë filluar historia e
prin buajve
në arë, si
Menelas, i ati
ndërton
shtëpinë,
ashtu si
Uliksi. Për
darkë, kur ju
pret si mik: ai
e therr delen
vetë, ashtu
siç bënte
Akili. Ulemi
në tokë në
mes enëve më të zakonëshme dhe ju për-
cillni dorë më dorë, një tas të marrë nga
miqtë e tyre të civilizuar. Gratë shërbejnë.
Kur darka mbaron, plaku merr lahutën dhe
luan vetë, ndërkohë që të rinjtë bëjnë gara
ose bashkohen të kapur për qafe, në një
valle të vjetër; burrat kapen nga duart dhe
bëjnë gjoja si viktimat në labirinthin e
Kretës. Kështu, gjithçka të sjell kujtimin e
përshkrimeve homerike… Aristoti tregon se
kërkesa që i fejuari tu paguajë prikë
prindërve të nuses është një nga karakter-
istikat e shoqërisë primitive. Shqiptari e bën
këtë pagesë. Kjo shumë e paguar nga burri,
në ligjet lombarde quhet “mund” dhe është
objekt i shumë diskutimeve. Kodi i Ethel-
bert përcakton numrin e kafshëve që burri
do t‟i japë prindërve të gruas së ardhshme.
Në të njëjtin kuptim, Homeri shkruan se
gratë e bukura vlejnë shumë buaj. Kjo fjalë
tek grekët është si “mundinen” tek gjer-
manët. Në disa tribu, martesa bëhet me të
grabitur. Çdokush do të martohet duke
grabitur gruan e tribusë armike. Në Orosh,
në qendër të Mirditës, pothuaj gjithë gratë
janë të grabitura. Princi i zonës, meqë para
disa vitesh mbeti i ve, ai grabiti bijën e një
beu të Krujës. Dhe kjo është e përgjithshme
në këto male… Burri do që askush mos ta
prekë atë. Ai është i ëmbël me të, e trajton
si fëmijë që kërkon ta përkëdhelin dhe që i
ati ia jep. I shtyrë nga instiktet, edhe pse jo
nga ndjesi sensuale, shqiptari, krah gruas së
tij merr dhe një tjetër. Kisha katolike ka
qenë mjaft e ashpër ndaj kësaj praktike, por
poligamia nuk është e rrallë tek kristianët
dhe muslimanët e këtyre maleve. Prifti nuk i
njeh këto lidhje, ndërsa shqiptari nuk i sheh
ato si fajtore, edhe pse gruaja legale ka një
lloj superioriteti. Tjetra qëndron në një
zjarrit Më pas nga kjo prushimë, Shegë Do
të kemi farkëtuar puthjen e parë E kur të
ketë rënë zia e Tizbës për Piramin Ne mund
të jemi murosur në dhembjen e saj Pastaj do
të jemi shpërngulë në baladën shqiptare Ku
Çika i shkon nuse varrit të bandillit
E para vdekje e lumtur do të na ketë zënë,
shpirt Në atdheun prej lulesh të Mollës së
Kuqe Këtu me piramidë zemrash do të kemi
shënuar Kufirin e legjendës për Shqipërinë
Atëherë e tash më nuk jemi zgjuar Deri këtë
verë me shtatzënësi engjëjsh Ti mbase ende
s'beson, zemër Për bredhëritjen tonë mijëra
vjet të gjatë Deri te ky rikarnim i të
hamgjisurës puthje sfurku i hidhërimit Po të
vdisje ti, Shegë Vjershën do të bëja kukuva-
jkë E ajo do të shpërngulte vajet Brigjeve të
Drinit të Zi Po të të merrte ty Morti, shpirt
Me sfurkun e hidhërimit Mes botës do të
nxirrja Bjeshkën e Kujës së Madhe Po ti
Mbas sa orësh, mbas sa ditësh Do të pije të
harrimtën kupë shegë e trillit S'mund të rri
pa të parë në fije të barit E në shkundullimë
marsi me zogj e me sqotë Grua e Zjarrit
P a g e 3
pozitë inferiore, njësoj si tek mbretërit grekë
të antikitetit, ku robinat mbushnin shtëpitë e
tyre…”
Në çdo vend që ndalonte Dumont, gjente
gjurmë të një jete të lashtë, si të thuash
gjurmë homerike, atë çka prej shekujsh
ishte shuar në tokat parahelene dhe që këtu
ishin ende të gjalla. - “Habitesh ndonjëherë
të shohësh ligjet e vjetra në Itali dhe Greqi,
ku gruaja përjashtohet nga trashëgimia…
Në Shqipëri, vejusha nuk ka asnjë lloj
trashëgimie në pronat e burrit të vdekur.
Janë të bijtë që marrin tokën dhe bagëtitë.
Nëse nëna nuk martohet, ajo konsiderohet si
pasuri e lënë nga burri i vdekur, ose më
shpesh ato i mbajnë pranë tyre. Shumë herë
gruaja kthehet në familjen e prindërve të saj
vetëm me gjërat e përdorimit që i japin gjatë
fejesës. Zakonet antike tregojnë se në
shumë vende, vejusha mund të martohej dhe
pa dëshirën e saj me burrat e familjes së
burrit të vdekur. Ky zakon është tek shqip-
tarët dhe ne s‟kemi asnjë vështirësi për ta
konstatuar atë. Gruaja është më shumë një
plaçkë, një objekt, sesa një njeri.” Ai kon-
statoi me habi që në disa qytete, kur vajzat
kalonin moshën e adoleshencës, ato i
mbanin të mbyllura në shtëpi deri sa ato
martoheshin. - “Ato që janë kristiane dalin
një herë në vit për të shkuar në meshën që
bëhet posaçërisht për to, gjatë natës së
Krishtlindjes. Me përjashtim të kësaj feste,
ato shohin veçse njerëzit e familjes dhe
priftin që u vjen tu mësojë katekizmin…
Udhëtarët e kanë thënë shpesh se një burrë
mund të udhëtonte në të gjithë Shqipërinë
nën mbrojtjen e një gruaje. Në këto vënde,
prekja e nderit të gruas është diçka shumë e
rrallë”.
(Vazhdon javen e ardhshme)
S'mund ta grish zogun për gjumin tënd të
prillit Pa më pasë kthyer shpirtin me
qumështin e gjirit Shegë e Trillit S'mund ta
dua shiun as bukurezën e verës Pa u dhënë
ti vesën e të blertën e syrit Hirushe e Për-
rallës S'mund të rri pa të zënë në fillin e
romancës E pa të vjelë zërin prej dritë
trëndafili Perëndeshë e Hënës S'mund ta
zgjoj kangjelen as gjethin e lisit Pa më pasë
dhënë vallen për savan të varrit Shtojzovalle
e Mrizit
(vazhdon javen e ardhshme)
 P a g e 4 O u r W o r d s

"Armiqtë tanë janë mësuesit tanë" Hekuran Bida (fq.5)

Po pse!? Sepse për qenien në Pari e pushtet,
trashëgiminë klasore po e zëvendësojmë me
praktikën me trashëgiminë fisnore, njohjen kolek-
tive me njohjen personale, vijën e masave me
mendimin e pakicës(shih letrën time të drejtuar
për njoftim shoqes N. Hoxha, si dhe kryetarit të F.
Demokratik të rrethit Kadri Musai)
Kurse problemi i dytë që ngre ai për pabesinë në
familje edhe pse ka shumë shkaqe kryesorja
mbetet ajo e shkeljes së ligjit të shpërblimit sipas
punës . S?ka njeri që nuk lidhet për të qenë i
ndershëm . për rrjedhojë në Parti e pushtet vijnë
njerëz të paaftë, ose mesatarë e jo më të aftët,
kështu që ka mangësi e dobësi në planifikimin,
organizimin, e shpërndarjen, që justifikohen me
vështirësitë e rritjes , të ecjes përpara. Dhe njerëzit
e paformuar edhe nga nevoja në kanë vënë në plan të parë biografinë e punëve të brendshme s?është çudi që t?i kenë
rritje , bien në kurthin e "mesatares" prindërve dhe pastaj aftësinë e vet punon- futur hundët dhe brenda familjeve tuaja...)
të atyre që shkelin pozitat zyrtare. jësve e të organeve të institucionit. Kështu Le të hapim një parantezë dhe të flasim për
Dhe këtu mungon ballafaqimi, që do edhe në këto organe kanë ardhur e zënë një rast timin:
të zvogëlonte e pakësonte veset e do rrënjë "mesatarët e "nën mesatarët" gjer
të forconte familjen. Edukimi i fëmi- dhe të paaftët, për t?iu nënshtruar më me Në vitin 1957, oficeri i Sigurimit të Shkollës
jëve varet nga fisnikëria e mëmës dhe bindje planeve e kërkesave djallëzore të së Bashkuar një farë... Lengo, gjirokastrit, më
e mësuesve. Pakujdesia në zgjedhjen eprorëve.". kështu verbërish këta kanë thotë :"Kam porosi nga Enver Hoxha e
e njerëzve me personalitet në arsim zbatuar metoda antisocialiste , antidemok- M.Shehu që juve të punoni me Sigurimin".
dhe me aftësi na kushton shtrenjtë. ratike. Partisë i janë servirur të dhëna jo të Unë iu përgjigja"-PO unë jam këtu pedagog,
sakta për dukuritë ekonomike, politike, nuk shërbej për ndërtimin e socializmit?." Ai
Problemi i tretë që shtron plaku arsimore e ushtarake(kanë kompromentuar ngulmoi se kjo kërkesë bazohej në praktikën
patriot është shtimi i madh i spiunëve. gruan për të kontrolluar burrin, fëmijën e profesionit dhe ishte menduar qyshkur. Ia
Edhe këtu baza mbetet në moszba- ndaj prindërit, dhe anasjelltas domethënë ktheva"M?a bjer me shkrim atëherë
timin e drejt të parimit të shpërblimit se kanë ndjekur modelet "klasike" të kërkesën!".
sipas punës. Për qëllime te tyre të rendit kur në pushtet është pakica. Me Pas ca ditësh më sjell një letër të tillë, gjoja të
mbrapshta ekipi Xoxe, Shehu e K, këto forma antidemokratike, organet e firmosur nga udhëheqja, si një deklaratë që

AGIM GASHI KOHA E PAKOHE E VENDIT TIM (fq.5)

Pjesa e gjashtë
Unë jam i pari që hjek dorë
nga bajraktarizmi.
Hiqni edhe ju të tjerët
Kohën e bajraktarëve e ka
fshirë civilizimi.
Koha e humanitetit
sundon sot botën në çdo anë.
Por iku edhe koha e mashtri-
meve serbe
që “aneksuan” Evropën
me gënjeshtra e propagandë.
Ndërsa intelektualët tanë në
botë
heshtin për tu grindë ndërmjet
veti
Me sherrnajë po e çojnë jetën.
Ndërsa Serbia Kosovën e
konsideron
ende pronë të vetën.
Me bishtin mbrapa
ka mbetur “Metohija”
E ne përtojmë botës ti trego-
jmë
Çka është serbe e çka shqip-
tare
në këtë tokë që dikur thirrej
Dardania.
Se bashkë me tokat tjera
bënin Ilirinë
E atëherë as sorrë serbe nuk
frymonte
në këto troje të lashta ku flitej
vetëm shqipja
qysh në djepin e fëmijës.
Pjesa e shtatë
Sot në Kosovë e Shqipëri
sundon urrejtja.
Njeriu shqiptar vuan
katërçipërisht.
Shumë probleme mbetën
pezull.
Ndërsa politikanët luftojnë
njëri-tjetrin marrëzisht.
Për të fituar pushtet e pasuri
të vjedhur.
Fëmijët na vdesin me barkun
bosh
Qeveritë shpenzojnë për
lukse e ahengje
Ekonomia keqësohet shpe-
jtësish.
Thjeshtë njerzit kanë frikë
për të ardhëmen, për jetën e
përditshme.
Një krahasim me kohën,
ne jetojmë periudhën më
kritike
të historisë kombëtare.
Të mençurit këtë e pranojnë,
por mungon guximi ta thonë
ashiqare.
Ndërsa politikanët tanë
Nuk e ndalin përsëritjen e
përrallës
për ditët e ardhëshme të jetës
në paqë, lumturi e me sofrat
plot,
pa mundur të japin një provë
bindëse,
por vetëm premtime kot. E
gjendja jonë pothuaj mbetet
po aty.
siç ishim në mbretëri e sull-
tanat
në oligarki, diktaturë e krajli
edhe tani në demokraci.
Asnjë nuk na ndejti në
veti
si kostumi pas trupit i
puthitur.
Asnjë s‟na solli lumtur-
inë
e gëzimin qe kemi pritur.
E zakonshme dhe ruti-
nore
është bërë padrejtësia.
Dikush ha mishra e bën
gostira të shtrenjta
E dikush nuk e shtron
sofrën fare
Se ska bukë e kripë tek e
vetja.
Kah po shkon Kosova
trime?
Ç‟ka po ndodh e çka do të
ndodhë vallë?
Vriten ëndrrat e vritet liria
Vriten trimat që luftuan
me armë.
I shpëtuam plumbit të
armikut
i shpëtuan bombave e
minahedhësve serb,
Për tu vrarë në liri
komandantë të UÇK-së
para miqve, para shtëpisë
A ka më turp tek shqiptari,
në liri të vritet çlirimtari !
Akoma Kosova ka udhëk-
ryqet e veta
Nënat, motrat nuset e
fëmijët
Presin djemtë e dashur
dhe vajzat e shtrenjta

Vullnet Mato & Pilo Zyba

PILO ZYBA
NGA DITARI I NJË TË
ÇMENDURI
Thonë se diku në bjeshkën e
Nemur,
U gjet një ditar qe ka lënë një i
çmendur.
Shkruar e gdhendur në mur nga
thika,
Ku lulëzon, çmenduria dhe kritika.
Shpesh strofat,vargjet, s‟kanë
lidhje mes tyre,
Kuptohet një i çmendur, s‟ka
llogjikë e arsye.
Ju që prashisni në vreshtën e
letrës,
Mos vini re mënyrën, por,
brendësinë e veprës.
Thonë se Zoti i madh e i vërtetë,
Na dha një gjuhë në këtë jetë.
Një gjuhë të përbashkët si pesh-
qesh,
Që harmoninë të gjejmë midis
nesh.
Sa i djallëzuar njeri mbete,
Shpike dhjetra gjuhë, bëre dhjetra
shtete.
Çoju të lutem Pitagorë,
Këtë problem, ti merr në dorë.
Gjej një emërues të përbashkët,
Të jetë për Ramazanin dhe për
Pashkët.
Të gjithë argëtojnë sa herë me thembrat në supet Kur femra të ka
Është e vërtetë vajtëm në hënë, klarineta, e qiellit kaltërosh, shpalosur zemrën,
Por prapa shumë punë, s‟kemi Na fton e thërret të gëzojmë nga digjen të përgjëruar gjaku në damarë
lënë? jeta. pas gjetheve tutje, të vrapon si era,
*** Askush nuk e di në të dridhurin sytë e picërruar truri drejton
Në kulmin e epshit përmes zë, të vështrimit thinjosh. mendimet shtrembër,
dashurisë, Sa herë që çirret, ajo ndjen të goja të kullon
Dhuratë në botë, njeriun, jep një njëjtën gjë? Ata me pengje mjaltë luleshqerrash.
shqisë. *** mes rrudhave të rënda,
Pse s‟vjen duke qeshur, por vjen Gotat gëzohen mbushur shumë, të frenuar për orgji Kur femra të do
duke qarë, Nga hareja derdhin këngën, me nimfa bukurie, me shpirt të vërtetë,
Derisa, nga dashuria mbjellur lumë. për të mos i parë nuk ka shkëmb
është si farë Sa herë i përplasim për dollinë, as netëve në ëndrra, që të del përpara,
Derisa, nga dashuria ka ardhur në Thua që s‟e ndjejnë e s‟e dinë, psherëtijnë tani nuk ka largësi
jetë, Që urimi s‟është për to, por për kur shullëhen në diell: në tokë, qiell e det,
Pse helm e vrer shpërndan sa herë rakinë? nuk ka në botë
flet? Po ta dinin tek rrinin mbi tryezë, -Eh, të ndryshonte toka shtigje të pa çara.
Ta lëmë pastaj kur ngrihet e vret! Nga marazi s‟do shpërthenin kahjen rreth diellit,
Kush tha, që s‟qënka njeriu, qindra pjesë? të kthehej mbrapsht Kur femra të shpalos
Si ujku, çakalli dhe ariu. (vazhdon javen e ardhshme) numërimi i vjetëve, të gjithë dashurinë,
Kur tryeza dhe bankete shtron, të plotësonim ciklin ke brenda mureve
Vrasje edhe therje nëpër tufa Vullnet Mato me nimfa mes pyllit, të gjitha kushtet,
s‟shton? NIMFAT E LIQENIT mos ta kishim gatimet i ke
Kjo është e thjeshtë s‟kërkon ( Poezi per Shenvalentinin) humbje fatale vdekjen!... të gjitha në kuzhinë,
mençuri, fëmijët të mbijnë
Mbi dhimbjen e tjetrit nuk ngreka Nimfat e liqenit artificial KUR FEMRA përqark si lulet.
dolli? të Tiranës, SHPALOS ZEMRËN
Bariu ruan tufën, nga ujku dhe shfaqen bashkë Kur femra të do Kur femra të ka dhuruar
çakalli, me diellin e agimit. me gjithë shpirt, trupin përjetë,
Jo nga dëshira, por nga halli. Zbutin gjoksin jeta të bëhet të ka falur përjetësisht
Kafshëza e vogël e pa faj, në cekëtinat e anës, gjelbërim më fletë, të gjitha puthjet,
Për një gjakderdhje i duhet pastaj. dhe shkriftohen pranvera të bëhet në shtëpi të ka
Ndaj pyetjen unë sot hedh në në barin e butë të pyllit. katër stinë në vit, kurorëzuar mbret
kartë: dimri të bëhet dhe zoti të ka plotësuar
Si gjakderdhës s‟janë të barabartë? Teksa mbartin përsipër korrik në dyshek. të gjitha lutjet...
*** barrën e puthjeve,
V o l u m e 3 , I ss u e 0 6 P a g e 5

AGIM GASHI KOHA E PAKOHE E VENDIT TIM (nga Fq.4)

të zbulohen nga varrezat masive
serbe
Ende shpresojme ne dhe ata,
se të zhdukurit do të gjenden një
ditë.
Sepse as dheu nuk frymon si duhet,
as pragjet e oxhaqet nuk janë të qetë
si ishin.
Sa rrobat tona akoma nuk janë tharë
nga gjaku e loti i këtij populli trim
S‟po e merr vesh as dreqi,
a jemi popull apo jemi fis.
A vritet njeriu për gjëra banale
në këtë kohë kaotike,
kur vritemi për pushtet e për kar-
rige.
Ah, bre burra, ndaleni krimin
se shqiptarë jemi të gjithë
e një gjak ilirësh kemi secili.
Çdo lajm kobi ma vret zemrën,
Se e di që armiqtë gëzohen,
gëzohen servilët dhe qyqarët.
E brenda nesh prodhojmë armiq
si kafshë të zeza që ushqehen te
hambarët.
Prandaj na derdhet edhe kobi
para dyerve tona besnike,
duke rrënuar madhështinë e një
ushtrie,
lavdinë e UÇK-së heroike.
Pjesa e tetë
Kosova e mbushur me varre
Varre masive e individuale.
Ktheni sytë o njerz e shikoni
me një përkulje ju ti nderoni.
Por me zemër e jo me gjeste
Dhe lexoni me vëmendje e përku-
jdesje.
Ato mesazhe në lapidare
në ato varreza shqiptare,
dhe mendoni po të ishte gjallë
gjeneral Adem Jashari
dhe shumë shokë që në beteja
ranë,
a do na lavdëronin,
apo shumë rëndë do na shanin?!
Do na shanin,
Po, po do na shanin.
Njeriu që ka lindë njeri,
do një atdhe e një liri atdhetare.
E këto arrihen me vlera njerëzore,
e me ndjenja humanitare
Kur kërcet pushka në kohë ndër-
timi,
nuk është asnjëherë pushkë gëzimi
Ndaleni dorën pra, o burra shqiptarë
Se s‟ka më të keqe poshtërsi,
me vra veten në liri.
Duajeni veten dhe Kosovën,
nderojeni Ademin dhe Rugovën.
Duajeni pra çlirimtarin,
mos ngrini as gishtin mbi atdhetarin.
Se Kosova e Shqipëria
ka ardhur koha të bëhen një
si dikur në Iliri një shpatë e një zë.
O miq të mi shqipëtarë e atdhetarë,
edhe në pleqëri ndihmoni atdheun.
Lidhuni me mirësinë e mbyllni çarjet.
Njeriu duhet të jetë në udhën e Zotit
Mos e pranoni humbjen kudo që jeni.
Mos u zhgënjeni pra,
edhe pse zhgënjim të thellë kemi
Të ia hapim rrugën jetës
Na thërret nuri i Anton Çettës.
Maskaxhinjtë le të digjen në
mjerimin e tyre.
Partiakët që duan partinë më
shumë se atdheun,
Le të shkojnë te dreqi i mallkuar.
Ata janë njerz pa emër.
Ata s‟ mendojnë për të nesër-
men.
Dhe askush të mos thotë se kam
bërë mjaft. Për atdheun kurrë
shumë nuk është
Duajeni me të gjitha mënyrat
vendin tim
Dhe bëni më të mundshmen
për ardhmërinë dhe brezat në
kalim (vazhdon javen e
ardhshme)

"Armiqtë tanë janë mësuesit tanë" Hekuran Bida (fq.4)

duhej të firmosja unë me pseudonimin "Instruktori" të
shohim se ku do të dalë mendova. Pas ca ditësh ky
bashkë me dy oficerë ët MPB njeri me gradë e nënko-
lonel me sa kujtoj me mbiemrin Lilo më takojnë dhe më
kërkojnë çelësin e shtëpisë pasi ashtu ua donte puna
(sqaroj se shtëpia ime ishte në pallatin e oficerëve afër
legatës Jugosllave).Po atë ditë më thonë se :"Duhet ët
mbash shënim se çfarë flet Dh. Ndrenika si shumë po
llap ai...Unë ua kthej:-PO ai është oficer, komunist,
pedagog, i përparuar. I lufton rutinën, liberalizmin,
paaftësinë...Dëgjo o shok , këto veprime janë të gabuara
dhe antisocialiste . të kujtojmë në të njëjtën kohë dy
kuadro të tjerë të paftë jepnin "të dhëna" për mua". Qysh
nga ajo ditë ai nuk m?u afrua më. Përfundimisht qysh
atëherë unë arrita në konkluzionin se sigurimi i
shtetit punon me metoda antisocialiste dhe të
mbrapshta.
Kjo më nxiti në 1972 t?i shkruaja Shokut Enver një
letër për refuzimin për botim të një libri për mate-
matikën. Në atë letër gjeta rast të theksoj se :"-
Komandanti i mirë është ai që mungesa e tij nuk
dihet edhe kur ndodh që të mos jetë në repart kurse
juve keni akoma për të bërë..."
Ç?duhet të bëjmë?
-Të gjallërojmë organizatën e frontit, nga një or-
ganizatë pleqsh, ta shndërrojmë në një organizatë luftarake për
edukimin politik të masave. Të shkallmojmë indiferentizmin. Ta
bëjë ligjin populli që punon e djersit ai që lufton me mish e me
shpirt e që përbën mbi 95% të njerëzve, ndërsa vetëm 2-3% janë
shkelës të pozitës zyrtare vjedhës profesionistë dhe antisocialist, t?i
tregojmë me gisht dhe të mundohemi t?i edukojmë. Për këtë :-Të
heqim dënimet administrative për agjitacion e propagandë e këtë
kompetencë t?ia kalojmë organizatës së Frontit. Për kritika të drejta
në adresë të E. Hoxhës dhe udhëheqësve të tjerë njerëzit duhet t?i
falënderojmë jo t?i dënojmë. Për kritikat e padrejta t?ua argumento-
jmë dhe të edukohen secili.
(vazhdon javen e ardhshme)

Analize e Fjoralba Brahimaj

Syri i Kalter: legjenda e mbyll edhe këtë
gjarprit gjigant qe krijoi punim.
mre- kulline e natyres
(Legjenda e hershme) "Cadmus lufton
“Nje here e ne nje kohe, Kucedren/
fryu nje ere kaq e forte, sa Kulshedren" e pare
tundi detin nga fundi dhe ne kendveshtrimin
deti nxori nje gjarper… e mitologjise sone
Ra nje re dhe gjarprin e pasi nder shqiptare
hodhi ne malin e Sopotit… Dragoi nuk eshte
Gjarpri gjigant hante kafshet gjarper por eshte
e njerezit dhe te mbjel- heroi me fuqi te
lat i prishte… U ngrit nje mbinatyrshme qe
plak, ngarkoi nje gomar me lufton Kucedren/
thase me eshke dhe vajti Kulshedren e cila
afer lubise e i vuri zjarrin paraqitet ne formen
eshkes. Kur gjarpri hengri e gjarprit
gomarin, zjarri i te ster-
eshkes perbrenda e dogj. madh i cili
Bisha briti, „Ku je ti det, qe u ndal ujin
me bere koken dhe ti njerezve,
lume, vellai im…!‟. E u than
shtri per vdekje. U nis deti burimet e
nga Vivari dhe lumi nga Sopoti, por s‟e proftasen dot. shkakton
Ne agonine e ngordhjes gjarpri perplaste bishtin ne deme.
faqen e malit, ku mbeten shenjat qe duken. Qysh nga Edhe ketu
ajo kohe deti me malin jane te lidhur me njeri-tjetrin si kemi
baba e Cadmus
bir”. qe vret
Kjo gjarprin qe
leg- ka zene
jendë e burimin.
njërës Po sjell
prej nje foto
buku- intere-
rive sante, me
naty- ben per-
rore shtypje
shqip- shpendet
tare qe i vijne ne ndihme Cadmus
 P a g e 6 O u r W o r d s

BALETI I DRERIT TE PLAGOSUR nga Vasil Tabaku

-Të lutem, mos qesh, u ngrit tonë.Të gjithë jemi nga pak Prishtinës. tinit me akull se femrën e Tiranës, Helena e Prishtinës Unë pash si dërrmohej së
Amundsen, unë e dua… skllevër të këtij opinioni, Unë shpërtheva në të humba pikërisht kur ajo ecte e zënë për dore me një brendëshmi miku im,
-Më vjen këq, nuk po qesh dhe pavarsisht kulturës dhe qeshura duke rrahur shu- nisi ti ndiej lezetin mar- djalosh shtatlart.Nuk po e pikërishtë atëherë kur ai e
e përshëndes ndjenjën tënde shkallës së emancipimit, plakat, u ngrita dhe shkova tinit me akull,një tjetër u shquaja mirë, por gjithësesi gjeti veten te çlirtë dhe të
miku im, por çpërgjigje ke unë bëj pjes tek kjo psiko- tek frigobari, mbusha dy gatshëm të rrëfehej për
marra nga Helena? logji e popullit tim dhe… gota martini dhe i hodha dashurinë e tij te fshehtë,ajo
-Asgjë, është ende herët, -Me ty ndjehem tepër i dy copa akulli. I zgjata që ai adhuronte, ishte në
thjesht një ide, mbase u nxitova lidhur, mbase koha, mbase gotën Amundësenit dhe krahët e një
që t‟u hapa, por…ja që u rrethanat, por më tepër të dy dolëm në ballkonin tjetri.Kuptohet,Amindsen
ndodha e kompartimentit ishte tepër i vonuar.Tashmë
bosh, tonë.I trokitëm gjithçka kishte marrë rrugën
pastaj gotat dhe pastaj e vërtetë.Ja që ndodh dhe
nuk e di u ulëm në pol- kështu në jetë, pikërishtë
pse doja trona qetë qetë atëherë kur jemi gati të
të ta për ti shijuar. fitojmë, na pret diku e ulur
thoja… -A mund të ma mbi poltron e
-Mos spjegosh këtë qetë,apsolutishtë e qetë dhe
ndoshta historinë tëndë mospërfillëse, humbja.Ja që
je bërë proverbiale të ndodh dhe kështu në jetë…I
xheloz martinit me hodha dorën mbi sup mikut
miku im, akull,tha dikur tregua më i shkathët nuk isha në gjëndje ta njihja tim dhe pash i tronditur se
por unë Amundsen. dhe…kaq, kjo është e tëra, nga kjo distancë.Ata më sakt ishte tejet i vrarë, i dërrmuar
e kam -Nuk ka asnjë unë mbase e vazhdoj tani po barisnin ashtu të përhum- totalisht.Ai nuk foli
afruar spjegim, thash unë thjeshtë si një nostalgji… bur se sa po ecnin… më.Ktheu me fund martinin
thjeshtë duke rrotulluar Por unë e ndërpreva Vërejta se Amundësen e dhe pasi kërkoj tja rim-
si gotën nëpër gishta, rrëfimin tim të sinqert, kishte mbajtur frymën bushja, buzëqeshi trishtue-
mike… thjesh një trillë i miku im nordik, po pezull.I kishte ikur gjithë shëm.
-… kohës sime studen- vështrontë diku i përqën- shprehja e fytyrës, kishte -Më duket se edhe unë si
Gazetari tore.Doja një vajzë druar, pa më dëgjuar se marrë një pamje disi të ngu- puna jote do të pij përherë
kruajti dhe për ta bërë çfarë po thosha.Isha gati ta rosur, si prej statuje.Nuk martini me akull edhe pse
kokën në paksa euforike, me ndëshkoja për këtë paku- folëm.Të dy ashtu në heshtje tashmë kam humbur atë që
heshtje. meritë e jotja, ti di ti bëshë qëllim që të më afrohej më jdesi, por ku përqëndrova po ndiqnim atë lodrim mendoja se e kisha fituar…
-Ashtu si ty, e kam ndjerë për për vehte njerzit.Këtë cilësi tepër, i ofroja martini me vështrimin, tej tek rruga e dashuror, ishte vërtetë bukur,
detyrë ta afroja, tja lehtësoja ta kam spikatur qysh në akull, pasi pijet e forta nuk i Liceut Artistik, mbuluar të vështroje dy të rinjë të (vazhdon javen e
dhimbjen dhe brengën, ti vet njohjen e parë dhe kjo më pranonte.Megjithatë nga nga të dy anët me blire, e dashuruar,ku koha dhe re- ardhshme)
the se është një plagë e hapur ka trembur se mos e bëje tërë kjo përpjekje, unë cila padyshim ishte një aliteti nuk ekzistonin më, ata
për të dhe për opinionin për vehte Helenën e fitova vetëm vesin e mar- nga rugët më të bukura të ishin vetë dashuria…

Alma Basha, Deshira Haxhi, Shaban Cakolli & Bujar Rama

Deshira Haxhi
Skalita dhimbjen!
Eshte vrenjtur zemra
ime si re e renduar
shume
e trazuar si dallga e
detit,perplasur ne me lotet e henes,gjurmet do mundohem te
shkemb
Duket sikur ka nda-
luar akrepat e saj
s'guxon te reagoj
nje psheretime e
dhimbshme beri
qiellin te lotoj...
Lotet e perzier me
shiun rrjedhshem
germojne token
mundohen te fshehin
vetveten nga syri
magjik i botes
E strukur ne shkemb
me shikimin mbi
reren e lag...
Zoti harroi henen te
ndez... E dëlirë shpirt bardhë do të mbetësh
Nje mije mendime
koha pas si hije e
zeze
e ardhmja rend te me
ndjek
si plumb kalon prane
per nje moment
Erresire e plote
burim qe ka filluar te shteroj Midis kujtimeve për ty kam kohe qe s'kam hije vetmia qe ikte gjithë thinjat e
ne syte e tu stop ka frenuar... Dyert tona janë mbyllur dielli as ngjyren dhe driten pikonte..................... botës.
....dhe vera ngriu ne got ! Me çelës e me dry s'me jep, Kam frikë ta
pak me ngroh ne ate tempull.... rrokullis atë
Me shikim te mjegulluar Alma Basha me shume me verbon, sferë
henen do coptoj me thike do e pres ..u ngrit niveli i detit... kurore yjesh mbi floke që shoh tej
e penduar si vetetime do arratisem perkundje ne rrotullime me vure dritës së përthyer
mes dy puthjesh do lutem per vete dhe per dhe me thirre Perendi në rrugën e
fsheh... s'ke kohe te thuash hijen time.... shkumben e dallges nga lëmyshkur ku
te dua trupi me zhveshe s‟kalon më njeri.
Shaban Cakolli ti erdhe dhe ne tempullin hyjnor
AROMË VJESHTE mes dy puthjesh hyre dhe u fale ti per E vagullt koha e
dhe fryme dhe bota mori dashuri kuajve pa
Do e marr rrugën s'mer zjarr kalorës
Do e vazhdoj kështu i plagosur mes dy puthjesh ah keto afshe te pambaru- e diellit flu, pa
Plagët e shprtit le të m`i freskoj vec vend per t'u mbytur zemra u drodh ara qiell.
Aroma e vjeshtës gjen..................... mbi buze, mbi gjoks Më flisje për
si kurre ndonje- vende te pambuluara, vdekjen e Xholi-
Unë bredhi nëpër malin syte e tu vetem, ne at'qiell............ here mes duarve qe jepnin onit plak
Që i bien gjethet e kafta Per syte e tu shpirt dhe të
Më mungon zjarri i syve të tu nga yjet dhe puthjet dhe trupi nga kembet pëlqente të
Buzët që më ipnin mjaltësi pastrova qiellin, pranguar quheshe “Irenë”
diellin e hengra pervelonin ne kete tempull mrekul... e pastaj mar-
Shiu i vjeshtës më përcjell henen lashe peng.. dhe luteshe ti per dashuri roseshe të ishe
Me rrebesh e me stuhi nuk ka vend per titull! mall...... nga lengu i shenjte nga Lesbosi
Ti nuk do të rrish e bukur perkedhelja..^^ ngopje s'kishe ti dhe nuk e
Sikur dje mbi ty do të peshojnë shijen e puthjes tende .........dhe me mundje shiki- besoje poet-
Vitet e ti nuk do t`u bësh ball do e ruaj te virgjer min e shenjta une Perendi....... izimin e Bosk-
si koral , qe perkedhelej esë:
i nxjere nga te kuqte nga cepi i buzeve, Bujar Rama
Mëkatari yt do të vuaj dënimin e gjakut..................... duke mare tatepjeten e LOT I KRISTALTË “Guri ka frikë të
Lotët e tu do do t`i rëndojnë do lutem dhe per hijen time.... supave flasë!”.
Mëkatet e tij Strukur në metaforën e Ja, nata.
bota rreth nesh rrotullohet per te humbur lotit Mbi
Robi i zemrës tënde rreth vetes rrotullohemi ne, ne erresiren e ngrohte te në një glob të kristaltë çatitë e shtëpive
Do të robërohet perkundje ne harime gjinjve e unë s‟të prek të moçme
Po ti mos ua jep shpirtin e bardhë perkundje ne mendime, dhe neteve, mbi carcafet dot. mjaullijnë
Njerëzëve të fëlliqur dua te ndahem nga vetja qe hena na mbulonte..... ca mace të
qe si hije me ndjek kudo, .....rralle e me rralle Gishtin vendos në tëmbla zeza...
Në oden time jetoj si hije aty ku janë mbledhur
 V o l u m e 3 , I ss u e 0 6 P a g e 7

Trocki: Unë, dëshmitari i masakrave serbe ndaj shqiptarëve në Shkup

I njohur edhe si bashkëpunëtor në disa
gazeta të rëndësishme të kësaj kohe,
dhjetori i vitit 1912 e gjen atë si të dër-
guar special të gazetës ruse “Kievskaja
Misl” në Shkup dhe
rrethinat e tij për të bërë
një reportazh lufte. Por, i
gjendur në mes të një
masakre të organizuar të
serbëve ndaj popullsisë
shqiptare, ai nuk ngurron
te shkruajë me tone aku-
zuese për atë që pa me
sytë e tij. Gazeta
“Kievskaja Misl” që
botohej në Kiev në gjuhën
ruse, në atë kohë ishte më
e madhja dhe më e
rëndësishmja që botohej
jashtë kryeqytetit,
Moskës. Për të shkruanin pothuaj të
gjitha penat më të mira të kohës, nisur
nga publicisti Lunaçarski, duke vazhduar
me shkrimtarët Korolenko, Paustovski e
Gorki e për të përfunduar me politikanët
si Leon Trocki e të tjerë. Dihet se Leon
Trocki, me origjinë hebreje, ishte një nga
dy pretendentët për të marrë postin e
Leninit pas vdekjes. Por ai humbi për-
ballë Stalinit dhe më pas u detyrua të
largohej nga Bashkimi Sovjetik për të
gjetur vdekjen në Meksikën e largët, pas
një atentati të organizuar nga
kundërshtarët politikë. Koha që Trocki
sjell në reportazhin e tij ka qenë nga më
të vështirat për shqiptarët dhe mbijetesën
e tyre. Me fillimin e Luftës Ballkanike,
Shqipëria ishte gjysmë e shkretuar dhe
trupat serbe, në emër të luftës
kundër Perandorisë Osmane,
ndërmorën një sërë
pushtimesh, të cilat u sho-
qëruan me
masakra
masive
kundër
popullsisë
krejtësisht të
paarmatosur.
Sipas shtypit
të kohës, gjatë
kësaj ofensive
humbën jetën
rreth 250 mijë
shqiptarë.
Gazetari
austriak Leo
Frojdlih, edhe
ky me origjinë hebreje, autor
i librit “Golgotha Shqiptare”,
i përshkruante masakrat e
serbëve në vjeshtën e vitit
1912, deri në pranverën e
1913-s, në trojet shqiptare,
Kosovë, Maqedoni me këtë
gjuhë: “Me qindra e mijëra
kufoma të masakruara
notonin në rrjedhat e lumen-
jve. Ata që mundin t‟u
shpëtonin sëmundjeve, urisë,
plumbave të pushkëve të
këmbësorisë dhe gjyleve të
artilerisë serbe, grumbullo-
heshin në vende të caktuara
dhe u jepej nga një plumb
kokës. Më keq e pësonin ata
që fshiheshin në shtëpitë e tyre.
Pas kontrolleve të imta që
bëheshin për plaçkitje dhe
florinj, të fshehurit gjendeshin
lehtë dhe thereshin si berrat.
Torturat më të mëdha i pësonin
gratë shqiptare, të cilët përd-
hunoheshin, lidheshin, dhe pasi
bëheshin kapicë, mbuloheshin
me kashtë dhe digjeshin të
gjalla. Në rast
se ato ishin
shtatzëna, u
çahej barku
me bajonetë
dhe pasi u
nxirrej
fëmija,
vendosej në
majë të
bajonetës apo
të hunjve. Pas
masakrimit
serbët pinin verë, këndonin dhe
hidhnin valle. Kishte raste që
ata gjatë therjes mblidhnin
gjakun në kupa dhe e hapnin
gostinë me të”.
Më poshtë, reportazhi i plotë i
Leon Trockit, botuar në ga-
zetën ruse “Kievskaja Misl”,
në dhjetor 1912, veç të tjerave
shërben për të rrëfyer edhe
përsëritjen e historisë me
masakrat e gjenocidin serb
gjatë viteve 1998-1999 në
Kosovë.
Leon Trocki
duke i lejuar “të huajt” të shkonin në
Kam pasur rastin, për fat apo fatkeqësi, Shkup. Në Vranjë, në kufirin me
ta vizitoj Shkupin, disa ditë pas BetejësSerbinë, kur e kuptoi se nuk do ndry-
së Kumanovës. Qysh në fillim u irri- shoja vendimin, oficeri serb e ndërroi
tova nga autoritetet e Beogradit lidhur zërin dhe filloi të më përgatitë për
me lejen për qarkullim. Për shkak të pamjet që do të shikoja kur të arrija në
pengesave që më bëri Ministria e Shkup. “Këto janë gjëra të pakënd-
Luftës, fillova të mendoj se njerëzit që shme, por fatkeqësisht janë të paevitue-
e udhëhiqnin luftën nuk e kishin shme”, më tha ai. Kjo, më duhet ta
ndërgjegjen të pastër dhe se atje pranoj, se më bëri edhe më shumë të
dyshoja. Kjo do të thotë se veprat e
liga, për të cilat ishte dëgjuar deri në
Beograd, nuk ishin të rastësishme, nuk
ishin raste të veçanta e të izoluara,
përderisa një oficer i trajtonte si
“nevoja të shtetit”. Dikush duhej të
kishte të dhëna për këto. Kush? Ushtria
apo qeveria? Përgjigjen për këto pyetje
e mora sapo arrita në Shkup. Trishtimi
im filloi porsa e kaluam kufirin. Në
orën 5 pasdite iu afruam Kumanovës.
Dielli po perëndonte dhe errësira
tashmë kishte fituar terren. Sa më
poshtë, ata po kryenin veprime krejt shumë errësohej, aq më tepër shiheshin
ndryshe nga sa paraqitej në shtypin flakët e zjarrit që shkonin përpjetë. Po
zyrtar. Kjo përshtypje ose parandjenjë digjej gjithçka përreth nesh. Të gjitha
mu përforcua pas takimit me një oficer, fshatrat shqiptare, të afërta dhe të
i cili kishte qenë në Shkup me ushtarët largëta, ishin kthyer në shtëllunga
e Shtabit të Përgjithshëm. zjarri, deri te hekurudha. Ishte ky
Oficeri, të cilin e kisha njohur për një shembulli i veçantë i një lufte të tmerr-
kohë të gjatë, ishte njeri i ndershëm. shme shkatërruese që pashë në zonat e
Mirëpo, sapo ai e mori vesh se unë po luftimeve. Në një çast, pasuria e atyre
shkoja për në Shkup, meqë realisht njerëzve, e trashëguar nga gjyshërit e
edhe e kisha marrë lejen për të shkuar stërgjyshërit dhe e fituar me mund, po
atje, me një qëndrim të hapur ar- kthehej në flakë. Kjo monotoni zjarri
miqësor më tha se nuk duhet të shkoja na përcolli gjatë gjithë rrugës deri në
dhe se nuk e kuptonte se pse Beogradi Shkup.
po vepronte në këtë mënyrë, sipas tij, (vazhdon javen e ardhshme)

Serbia dhe Trafiku Organeve

Kohëve të fundit shumë zëra qarkullojnë kinse gjatë bazuar kryesisht në to. Të nuk arrijnë ta zgjidhin nga prokuroria serbe bazë të kësaj themi se realizimin e akuzës tejet
luftës së popullit të Kosovës për mbijetesë në trojet e tyre pohosh se në trupat e duhet të mer- të gjitha akuzat që abstrakte që i drejtohet tërë
shekullore e që Serbia në çdo mënyrë është munduar ta dikujt që tanimë mund ren të janë bërë nga Dick popullit shqiptarë. Kjo
zhbëjë popullimin e shqiptarëve nga Kosova përkatësisht t‟i gjenden vetëm pavërteta pasi Marty nuk mund të punë I bie tamam si të
nga Ballkani. Serbia edhe më mundohet që me instru- eshtrat është një gjë që që fund e krye provohen shkruhej diç në akull tani e
mente fiktive të shpik çdo gjë që është e mundur në dëm nuk mund të dëshmohet thjeshtë janë të jenë të sakta, kësaj pas gjashtë muajsh të
të shqiptarëve. Kështu që, mundohet me çdo mund t‟i pasi që të gjitha organet trillime të i kontribuon edhe merret e të lihet në dritën e
krijojë probleme Kosovës por nuk e di se të gjitha këto do e trupit e njeriut treten përpiluara nga pamundësia e të diellit për tu parë më mirë
t‟i kthehen si bumerang. pasi që njeriu të vdes qarqet e ndry- ofruarit të dëshmi- por akulli dhe rrezet e
Së fundi kemi edhe akuza të rënda që kanë të dhe në këtë mënyrë nuk shme serbe tarëve, mos cekja e diellit nuk kanë marrëd-
bëjnë me tregtinë e organeve që kinse është zhvilluar në mund të pohohet nëse duke filluar emrave përgjegjës për hënie të mira kështu që
një shtëpi të verdhë, që në fakt ajo shtëpi as ngjyrën nuk e është hequr ndonjë nga këtë gjëra të “bëra” në akuzat e shkruara në të do
ka të verdhë. Autoritetet serbe përkatësisht prokuroria organ apo jo. Kjo ofron Akademia trojet shqiptare e të avullohen.
serbe i ka dhënë 400 dosje që kanë të bëjnë me këtë. një amulli mendimesh që kështu që famëkeqe e tyre deri shumë gjëra të tjera
Kështu që mund të themi se raporti i Dick Marty-t është i as filozofët më të mëdhenj të gjitha faktet e ofruara te qeveria e tyre. Në kontribuojnë në mos

Mimoza Rexhvelaj & Ardi Omeri

Mimoza Rexhvelaj
S,ka kthim
Ne vorbulle...rrokullis
mendimet
shpirti ne zemer s,gjen
qetesi....
ngaterruar ne skutat e errta
germon te prek pak
dashuri....
Sa kohe humba ne shpres
se miresija ime do te zbuse.
duke pritu se do ndryshoj
bisha e terbuar,ne te errtin
pus....
As nje qeliz e trupit nuk
pranon,
ska falje me.. per ty,as
pergjerim
njollen e turpit me neveri
refuzoj. pushtoj te madhen bote! si Sulltan në dhe të rrije pranë !? Një e shkuar plot me që luftëra të mos ketë!
Durimi ne vetevete humbi Se di huaj...! Ke mua! rrugë Do të mbys me frymë
ne durim. sinfoni trendafilash....Nuk bëra xhandarin e të Në do dashnor të Zig-zag në të ikur e shpirti
Ska kthim...... mbi tastjeren e ndjen- huajin përkushtuar !? në rikthim...! të gjithë gjarpërinjtë e
jave.... As tek burrat e as tek Ke mua! Kish folur shpirti, botes...
Jam une kopozon prekja bardhe e gruaja...! Në do burrë për apo ish jetë e paqtë Do të çaj qiellin e do hy
Jam dhe une.... zi.... Erdhi dita të ndjej një shtëpi !? në maturim?! mes reshë
Me shikoni, mbi trupin e endrres..... dallgë... Ke mua! Krah kthej e rifilloj: Do të falem mbi xhami,
une jam..... si te vi..? Të ndjej një dëshirë Në do gjithësinë në -Do gris me thonj çdo e në kisha të Perëndive...!
JETOJ! tek ti.... Të kridhem ne te pëllëmbe të dorës!? errësirë Do të bej xheloz Zotat e
Jam klithem e deshperuar se di...?? Të bëhem ZOT e ZOT ta Ke mua! Do të shqyej me duar paganëve
me faj, pafaj .... bëj...! Në do, çfarë do!? malin Hyjnorët dhe besimtarët...
ngaterruar. Ardi Omeri Të di e të tregoj, Ke mua! Do pi me etje ujin e Do të bëhem erë, shi,
E bota e marre luan FOLA...! Të marr e të jap, Mjaft të ndjesh e të krojeve dëborë
me lotin ne sy qesh. Nuk vura veten të shkru- Të jap e të kërkoj, më thuash: Do të mbyll shpellat Do të ndriçoj si Diell
me buzen e vrar kendon ante si Hy, Ta kem e të më ketë...! - Të dua!!! e viganëve Do të kriposem si uji deti
zemer e shtryllur apo si Dante ALIGER...! Ndaj fola: Do ti ve sy Homerit Do të bëhem Princ,
centriguge ndjenjash Nuk u solla rrugëve të - Në do mirësi në sy e Në një ëndërr a me mua të këndojë Markez, Dozh e Mbret...
renkon...... botës me madhështi, dashuri në shpirt !? dëshirë, Do të ve sirenat në Ndaj Fola:
me te brishtat krahe apo si PEJGAMER...! Ke mua! Një klithëm paqeje në kor iso të mbajnë - Ja ç‟dua të jem ...!
cunge i forte.... Nuk vrava e as preva kokë Në do engjëll e djall të të kërkim, Do të zbus akejtë, - Ja çdo të jem vërtet...!
 WE ARE ALSO ON THE WEB
WWW.NEWLIFEAACO.ORG

Non Profit Charitable

Organization

Cdo njeri mund te behet anetare dhe te bashkoet

“ N E W L I F E ” J E T A E R E me misionin tone per te krijuar nje shtet te vogul
ketu ne kete continent te madh. Te ndihmojme
1774 - 76 street njeri tjetrin qoft dhe me nje keshille te thjeshte.
Suite D3
Brooklyn, New York
Kjo eshte nje thirrje per te informuar njeri
11214 tjetrin plus dhe per projekte te ardhshme qe jane
Phone: 718-594-0511 ne pune e siper. Se shpejti nje Shkolle Shqipe
Fax: 201-795-4795 Anglishteje dhe nje vend ku te gjith njerezit te
E-mail: Endri@newlifeaaco.org
gjejn nje strehim nga cdo hall apo nevoje. Bash-
kimi ben fuqi dhe Zemra e Vullnetarit nuk ka
cmim.
Building a Future One Person At a Time...

Albert Dumont, Në malet Shqiptare, duke kërkuar zakonet homerike…nga Luan Rama (nga fq.1)
years were massa- of the border, concluded its a whole community as "criminals",
cred, 68 villages were report in 1946-1947, replete many members of which died in
razed to the ground, with facts and evidence Greece's liberation struggle in the
Serbia and "trade" of organs in the Bal-
5800 houses and about the massacre and Second World War, is a political and
places of worship painful tragedy of the Cham historical crime against Cham Albani- kans in 1998-1999 by Ahmet Murati (fq.1)
were burned down or people. ans.
destroyed. Further- Realities of the recent In 1994, the Parliament of the Albanian fabrications designed by various Serbian circles ranging from notorious
more, 30.000 Alba- history of Chameria require Republic proclaimed 27 June 1944 as Academy them to their regime. On this basis we say that all charges
nian Muslims were the attention of the interna- the commemoration day for the massa- made by Dick Marty can not prove to be accurate, in this aspect there is a
violently expelled tional community. Greece cred Albanians of Chameria, and a contribution to the inability of offering of the witnesses, not mentioning
from the Chameria cannot avoid but recognize monument was built up in Konispol in of the names responsible for this things "made" in the Albanian lands
region who took the genocide of the "Cham memory of the victims of Chameria. and many other things contribute to the not realization of the very ab-
refuge in the Repub- Albanians." The civil and After 1945, with a view to changing stract prosecution that is addressed to the entire Albanian nation. There is
lic of Albania. legal rights of those cur- the demographic structure of an analogy like writing something on the ice now and then after six
The Albanian gov- rently living in Greece, Chameria, its colonization with Greeks, months and to be left in direct sunlight to be seen better, but ice and
ernment, after the estimated around 100.000 Aromens and Gypsies was begun. sunlight do not have good relations so that charges written into it will
war, took the Cham today, must be respected by Greece wanted the demographic struc- become evaporated.
issue to the Peace Greece. According to the ture of the province changed because it
Conference in Paris. official Greek stand, the did not trust the rest of the Albanian
The conference of muslim population of population who remained there, even
Foreign Ministers of Chameria, which numbers though they were of the Orthodox
the Allied Powers not around 150.000 and still confession. Greece violently put an end
only recognized the refugees in Albania will to every attempt to preserve the iden-
very difficult circum- never be allowed to return tity of the Albanian population of the
stances the Chams to Greece because they Orthodox belief and Albanian was
were subjected to, but allegedly collaborated with prohibited to be spoken in public.
also demanded repa- the German occupiers Thereby, the assimilation of orthodox
triation and recovery during the Second World Albanians gained momentum. The fate
of their property. The War. "They are considered of the orthodox Albanians was not
International Investi- as war criminals according much different than that of their Mus-
gation Commission to the Greek lim brothers when it came to maintain-
of the United Na- laws" (K.Mitsotakis, Tirana, ing their ethnic identity.
tions, appointed for May 1992).
the verification of the This "hypothesis" is untrue
tragedy on both sides and fabricated. To consider